pierścień św kingi raport 2005-2009
Post on 25-Jan-2015
2.083 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 1
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny
projektu za lata 2005-2009
Opracowanie: Marta Paszko
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 2
Dokument jest raportem ewaluacyjnym, podsumowującym Program Małopolskiego Instytutu
Kultury o nazwie Pierścień św. Kingi, realizowanego w kolejnych rocznych edycjach w latach
2005-2009.
Po wprowadzeniu, dotyczącym metodologii prowadzonych badań ewaluacyjnych,
przedstawiona zostaje działalność oraz cele MIK-u. Dalej opisany zostaje sam program –
jego koncepcja, realizacja i najważniejsze efekty.
Następnie autorka dokumentu podsumowuje edycje projektu zrealizowane w latach 2005-
2008, zwracając szczególną uwagę na najważniejsze wydarzenia, elementy składowe,
partnerów projektu i kolejno wprowadzane innowacje.
Odrębny rozdział poświęcono ewaluacji edycji 2009, którą rozpatruje się z perspektywy jej
efektów – przedstawionych przez ilościowe wskaźniki – a także podstawowych modułów
projektu Całość opatrzona została uwagami i sugestiami autorki dokumentu.
Dokonuje się także ogólnej analizy zbiorczej całego projektu – zarówno poprzez ilościowe
zestawienie efektów, jak i ich analizę jakościową Osobno opisana została również,
stworzona na bazie wywiadów, ocena projektu z punktu widzenia partnerów MIK-u.
Następnie autorka przedstawia kwestię funkcjonowania Pierścienia św. Kingi jak produktu
turystyczno-kulturalnego – wyjaśnione zostaje samo pojęcie i trudności z jego wcielaniem w
życie.
Całość kończy zwięzłe podsumowanie, zestaw wniosków zawierających omówienie
najważniejszych problemów projektu oraz sugestie dotyczące sposobu ich rozwiązywania
lub niwelowania.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 3
METODOLOGIA BADA Ń EWALUACYJNYCH I PRZYGOTOWANIA
RAPORTU
Niniejszy dokument jest raportem stanowiącym podsumowanie przeprowadzonych badań
ewaluacyjnych. Przedmiotem badań był program Pierścień św. Kingi, stworzony
i prowadzony w latach 2005-2009 przez Małopolski Instytut Kultury.
Badanie, którego autorem był wolontariuszka (studentka etnologii), zrealizowano w okresie
od czerwca do sierpnia 2009 roku. Polegało ono na analizie dokumentów, archiwalnych
materiałów prasowych, strony internetowej, uczestnictwie w spotkaniach szkoleniowych dla
wolontariuszy. Przeprowadzono także wywiady z osobami zaangażowanymi w projekt:
koordynatorką i zespołem realizatorskim MIK-u, przedstawicielami partnerów „Pierścienia
św. Kingi”. Istotnym elementem badania była obserwacja uczestnicząca, jaką wolontariuszka
dokonała podczas wydarzeń finałowych projektu w roku 2009, a także odbytych wówczas
rozmów z odbiorcami/uczestnikami programu (minimum 10 wywiadów podczas każdego
finału) i innymi wolontariuszami (animatorami) zaangażowanymi w projekt.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 4
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 5
KONCEPCJA I CELE PROJEKTU
Małopolski Instytut Kultury jest samorządową instytucją kultury Województwa Małopolskiego.
Za swój cel obrał przede wszystkim stworzenie wspólnoty małopolskich instytucji kultury,
ustanowionej nad wspólnie realizowanymi projektami, dotyczącymi dziedzictwa kulturowego
regionu. Kluczowym pojęciem dla MIK-u jest praktyka dobrego czasu wolnego - atrakcyjnie
spędzonych chwil wolnych przy jednoczesnym poszerzaniu wiedzy. Chęć stworzenia
stosownej oferty, przeznaczonej dla szerokiej publiczności, która odpowiadałaby tej formule,
pociąga za sobą konieczność wypracowania efektywnych metod zarządzania kulturą, a
także dokładną analizę zjawisk i procesów kulturowych i zastosowanie nowych technologii
dla promocji dziedzictwa kulturowego. W swoich działaniach MIK kładzie nacisk na:
- efektywne zarządzanie w kulturze,
- interaktywną edukację dla kultury,
- nowe technologie w informacji o kulturze,
- analizę zjawisk i procesów zachodzących w kulturze,
- promowanie dziedzictwa kulturowego Małopolski, w tym dziedzictwa mniejszości
narodowych i etnicznych.
Projekt Pierścień św. Kingi jest odpowiedzią na powyższe założenia statutowe MIK-u. Był to
projekt realizowany w latach 2005 – 2009, którego finał odbywał się, co roku w okresie
wakacyjnym. Projekt składał się z dwóch głównych modułów:
- całorocznej współpracy między MIK-iem a partnerami z ośrodków uczestniczących w
projekcie(przedstawiciele samorządów, instytucje kultury, organizacje pozarządowe i
przedsiębiorstwa sektora prywatnego.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 6
- wspólnym zorganizowaniu wydarzeń finałowych w miejscowościach partnerskich
skierowanych do mieszkańców miejscowości i turystów kulturowych. Wydarzenia
finałowe miały charakter imprez edukacyjnych związanych z dziedzictwem
kulturowym tych miejscowości.
Stanowił próbę reakcji na zaobserwowane potrzeby i wyzwania w regionie. Najważniejszą
była konieczność wykorzystania istniejącego w Małopolsce potencjału kulturowego. Jest on
wciąż niewykorzystanym kapitałem dla tworzenia markowych produktów z zakresu turystyki
kulturowej. Twórcy Pierścienia św. Kingi przejęli (w założeniu tylko czasowo) rolę
brakującego ośrodkom lidera, który miał pokierować nimi i pomóc stworzyć brakującą,
ambitną i nowoczesną ofertę kulturalną w mniejszych miejscowościach Małopolski, które
dzięki współpracy lepiej wykorzystają własne możliwości
Program objął ośrodki związane legendarnie lub historycznie z postacią świętej Kingi –
księżną pochodzenia węgierskiego, małżonki Bolesława Wstydliwego, za życia, której
Małopolska stała się miejscem istotnych reform i przemian (gospodarczych i kulturowych),
których efekty widoczne są do dziś. Życiorys św. Kingi, legendy jej dotyczące oraz sama
specyfika kultury średniowiecza miały stać się czynnikiem spajającym i podstawą do
stworzenia całościowego produktu turystyczno-kulturowego, oryginalnego i wyróżniającego
region.
Ostatecznie, przystępując do projektu, MIK sformułował następujące cele, jakie chciano
osiągnąć przez Pierścień św. Kingi:
- stworzenie atrakcyjnej oferty turystycznej, bazującej na zasobach lokalnego
dziedzictwa kulturowego,
- promowanie i zwiększeniu ruchu turystycznego w ośrodkach biorących udział w
projekcie,
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 7
- stworzenie koalicji przedstawicieli wszystkich miejscowości, którzy wspólnie mogą
ubiegać się o dofinansowania związane z turystyką i promocją lokalną.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 8
PODSUMOWANIE PROJEKTU ZA LATA 2005 – 2008
Pierścień św. Kingi 2005
W roku 2005 po raz pierwszy odbył się Pierścień św. Kingi, zrealizowany przy wsparciu
finansowym Województwa Małopolskiego. Określono wówczas główne cele projektu i jego
podstawową, wyjściową formułę. Nawiązano także współpracę z instytucjami;
przeprowadzono warsztaty i spotkania organizacyjne. Wydana została również seria
przewodników opisujących atrakcje turystyczne poszczególnych ośrodków. Zwieńczeniem
rocznej pracy były finały, jakie odbyły się w czterech miejscowościach: Wieliczka (30 lipca) –
Sól – między fizyką a metafizyką, Bochnia (17 lipca) – Sól, cukier – smaki cywilizacji,
Krościenko nad Dunajcem (23-24 lipca) – Śladami ucieczki św. Kingi, Stary Sącz (9 lipca) –
Średniowieczne oppidum.
Wydarzenia finałowe rozegrały się pod rozpowszechnionym przez media hasłem uczyć,
cieszyć, inspirować, który nawiązywał do interaktywnej (warsztatowej) i edukacyjnej formy
projektu. Głównymi adresatami programu byli przede wszystkim mieszkańcy Małopolski,
których chciano zachęcić do lepszego poznania własnego regionu.
Najważniejszymi punktami programu, wyznaczającymi niejako charakter poszczególnych
spotkań finałowych były: warsztaty chemiczne (Wieliczka), targ smaków i zajęcia związane z
solą (Bochnia), trasa turystyczna Śladami ucieczki św. Kingi (Krościenko), warsztaty
czerpania papieru oraz warsztaty kuglarskie i muzyczne (Stary Sącz). Ponadto atrakcją
wszystkich finałów był wystawiany spektakl Żywot św. Kingi.
Partnerzy edycji 2005: Urząd Miasta i Gminy Stary Sącz, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury
w Starym Sączu, Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni, Urząd
Gminy Krościenko n. Dunajcem, Gminne Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem,
Pieniński Park Narodowy, Urząd Miasta Wieliczka, Miejski Ośrodek Kultury w Wieliczce,
Muzeum Żup Solnych w Wieliczce
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 9
Liczba uczestników: 3000 osób
Pierścień św. Kingi 2006
W trakcie trwanie edycji 2006 organizatorzy dążyli do zaangażowania przedstawicieli sektora
prywatnego w projekt. Otrzymano wsparcie finansowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego. Do miast, w których odbywają się finałowe wydarzenia dołączył Wojnicz, co
stworzyło następujący program:
Bochnia (2 lipca) – Na skrzyżowaniu szlaku soli i wina, Wojnicz (9 lipca) – Kobieta i rycerz,
Stary Sącz (15-16 lipca) – Od oppidum do galicyjskiego miasteczka, Wieliczka (23 lipca) –
Ostatni cud św. Kingi, Krościenko nad Dunajcem (29-30 lipca) – Śladami ucieczki św. Kingi.
Oprócz zajęć warsztatowych, zwiedzania lokalnych muzeów, do charakterystycznych
elementów programu można zaliczyć wycieczkę rowerową w Bochni, wyprawę geologiczną
w Wieliczce, happening z budowaniem drogowskazu w Krościenku. Ponownie odbyły się
pokazy spektaklu Żywot św. Kingi.
Zorganizowano również konkurs fotograficzny Zobacz skarb – na bazie zdjęć powstały
pocztówki prezentujące najciekawsze miejsca poszczególnych miejscowości. Celem
konkursu było zachęcenie lokalnej ludności do odkrywania estetyki i piękna swych miast.
Aby przetestować nowopowstały produkt, jakim była gra Pierścień św. Kingi, podczas finałów
do programu włączono turnieje gry planszowej.
Promocja projektu w mediach:
- insert w gazetach o zasięgu regionalnym (Dziennik Polski, Gazeta Krakowska,
Gazeta Wyborcza),
- anonse promocyjne w prasie lokalnej,
- plakaty informujące o imprezie (Kraków, Bochnia, Wieliczka, Nowy Sącz, Stary Sącz,
Tarnów, Wojnicz, Krościenko),
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 10
- dystrybucja przewodników (Kraków, Bochnia, Wieliczka, Nowy Sącz, Stary Sącz,
Tarnów, Wojnicz, Krościenko),
- imienny certyfikat uczestnictwa’
- dystrybucja gry planszowej Pierścień św. Kingi.
Partnerzy edycji 2006 : Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,
Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Urząd Gminy
Bochnia, Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Łapczycy, Urząd Gminy Wojnicz,
Gminny Ośrodek Kultury w Wojniczu, Bractwo Rycerskie Kasztelanii Wojnickiej, Starostwo
Powiatowe w Tarnowie, Zespół Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu, Towarzystwo
Przyjaciół Ziemi Wojnickiej, Izba Regionalna w Wojniczu, Urząd Miasta i Gminy Stary Sącz,
Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Starym Sączu,
Towarzystwo Miłośników Starego Sącza, Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna
w Starym Sączu, Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i
Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka, Pieniński Park Narodowy, Urząd
Gminy Krościenko n/Dunajcem, Gminne Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem.
Liczba uczestników (w czasie finałów): 7500 osób
Pierścień św. Kingi 2007
Podczas edycji w roku 2007 do projektu włączyli się partnerzy będący przedstawicielami
sektora publicznego, zaangażowani w lokalną promocję Pierścienia św. Kingi. Ponownie
wsparcie finansowe udzieliło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Do projektu dołączyło się Dębno i Nowy Sącz, który połączony został programem ze Starym
Sączem. Istotną innowacją było wprowadzenie pełnowymiarowych gier terenowych, które
stały się głównym wydarzeniem finałów.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 11
Tematyka gier była następująca: Wieliczka (14 lipca) - Kuracjusze wielickich łazienek,
Bochnia (15 lipca) - Szlak solny, Wojnicz (21 lipca) - Wojnickie wojny o spokój, Dębno (22
lipca) - Roszada na zamku, Stary i Nowy Sącz (28 lipca) - Gra w dwa Sącze, Krościenko n.
Dunajcem (29 lipca) - Nie każdy może być flisakiem. Dodatkowo gra terenowa, mająca formę
promocji projektu i nowej zabawy, odbyła się w Krakowie (7 lipca) – nosiła tytuł Domino
dynastyczne.
Popularny w poprzednich latach spektakl Żywot św. Kingi wystawiono w ramach promocji
projektu w Tarnowie (20 lipca), Dębnie (22 lipca) i Nowym Sączu (27 lipca); w pozostałych
miastach finałowych zastąpiono go nowym repertuarem – spektaklem Kuglarze.
Na trwałe do programu włączono turniej gry planszowej, którą wydano ostatecznie w
listopadzie 2006 roku. Eksperymentalnym punktem projektu były za to warsztaty filmowe dla
lokalnej młodzieży, prowadzone przed finałem, w wyniku, których powstały 4 filmy dotyczące
poszczególnych miejscowości; wyświetlano je w trakcie wydarzeń końcowych Pierścienia
św. Kingi 2007.
Partnerzy edycji 2007: Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,
Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Muzeum
Okręgowe w Tarnowie – Oddział Zamek w Dębnie, Muzeum Etnograficzne w Tarnowie,
Urząd Gminy Dębno, Szkoła Podstawowa w Dębnie, Pieniński Park Narodowy, Gminne
Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem, Urząd Gminy Krościenko n/Dunajcem, Urząd
Miasta i Gminy Stary Sącz, Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Towarzystwo Miłośników
Starego Sącza, Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Starym Sączu, Urząd
Miasta Nowego Sącza, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Bractwo Kasztelanii przy
Polskim Towarzystwie Historycznym w Nowym Sączu, Muzeum Żup Krakowskich w
Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka,
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieliczce, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi
Wojnickiej, Gminny Ośrodek Kultury w Wojniczu, Urząd Miejski w Wojniczu, Bractwo
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 12
Rycerskie Kasztelanii Wojnickiej, Starostwo Powiatowe w Tarnowie, Zespół Szkół Licealnych
i Technicznych w Wojniczu.
Szczegółowe informacje na temat edycji 2007 znaleźć można w dokumencie Pierścień św.
Kingi 2007 - ewaluacja, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu Kultury (zał.
1).
Liczba uczestników: 3400 osób
Pierścień św. Kingi 2008
Edycja projektu z roku 2008, wspierana finansowo przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, wniosła wiele zmian do organizacji Pierścienia św. Kingi. Przede wszystkim
ujednolicono formułę gry terenowej, która odbyła się podczas finałów w miastach
partnerskich (uszczuplonych o Nowy Sącz i Wojnicz) pod następującymi tytułami:
Bochnia (6 lipca) – Rzemieślniczy warsztat, Stary Sącz (13 lipca) – Obowiązki i przywileje
zasadźcy, Dębno (20 lipca) – Od giermka do rycerza, Krościenko nad Dunajcem (27 lipca) –
Zbójnicy na trakcie, Wieliczka (3 sierpnia) – Solny handel. Ponownie odbyło się w Krakowie
Domino dynastyczne (20 czerwca) w ramach promocji projektu (jak również spektakl
Kuglarze).
Na potrzeby gry stworzono komplet materiałów edukacyjnych, w tym także przewodniki z
trasami spacerowymi dla każdej miejscowości; tym razem w ich redakcji aktywny udział brali
udział wolontariusze. Byli oni także współtwórcami licznych warsztatów edukacyjnych, jakie
miały miejsce w trakcie finałowych wydarzeń. Ponadto uruchomiono stronę internetową dla
Pierścienia św. Kingi z modułem vademecum dotyczącym średniowiecza.
Jak w latach poprzednich, zainteresowaniem uczestników cieszyły się trasy spacerowe.
Odbyły się także turnieje gry planszowej Pierścień św. Kingi.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 13
Partnerzy edycji 2008: Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,
Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Urząd Miasta i
Gminy Stary Sącz, Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Powiatowa i Miejsko-Gminna
Biblioteka Publiczna w Starym Sączu, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Starym Sączu,
Muzeum Okręgowe w Tarnowie – Oddział Zamek w Dębnie, Urząd Gminy Dębno, Drużyna
Rycerska Jana Odrowąża, Pieniński Park Narodowy, Gminne Centrum Kultury w Krościenku
n/Dunajcem, Urząd Gminy Krościenko n/Dunajcem, Polskie Stowarzyszenie Flisaków
Pienińskich, Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Pieniny”, Muzeum Żup Krakowskich w
Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka.
Szczegółowe informacje na temat edycji 2008 znaleźć można w dokumencie Pierścień św.
Kingi – Podsumowanie edycji 2008, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu
Kultury (zał.2).
Liczba uczestników: 7500 osób
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 14
EWALUACJA PROJEKTU PIER ŚCIEŃ ŚW. KINGI – EDYCJA 2009
Efekty i produkty edycji 2009 (wska źniki ilo ściowe):
- wolontariat przy projekcie: 14 osób
- animacja gry terenowej, prowadzenie warsztatów, dokumentacja fotograficzna,
ewaluacja
- wolontariat lokalny (realizowany we współpracy z partnerami): 1 grupa, 16 osób
- informacja, animacja gry terenowej podczas finału, ilość spotkań warsztatowych: 1
- zrealizowane scenariusze edukacyjnej gry terenowej (w ramach programu
wydarzenia): 3
- frekwencja: 70 drużyn (mierzona liczbą zapisanych do gry drużyn), 280 os.
- finał projektu – program wydarzenia:
- 3 programy w 3 miejscowościach
o wystawa: 1
o warsztat edukacyjny: 35
o pokaz/prezentacja: 7
o spacery i oprowadzanie z przewodnikiem: 15
o spektakl: 3
o opowieść/wykład: 1
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 15
o degustacja: 1
o gry i zabawy: 2
- druki edukacyjne: 7500 szt.
o Mapa średniowiecznej Małopolski
o karta do gry: 3 rodzaje/ 90 szt.
o Mapy miejscowości: 3 rodzaje / 90 szt.
- promocja – kampania medialna:
o plakat: 350 szt.
o plakat lokalny: 3 rodzaje/300 szt.
o ulotka promocyjna z programem: 10000 szt.
o citylight: 10
o banery: 6
o zakup reklamy w mediach: 44 spoty
- patronat medialny: 4 patronów
- strona WWW:
o ilość podstron: 10 ( w tym 3 strony kodowane)
o ilość wejść na stronę WWW w okresie 1.06.2009-15.08.2009: 2500
o informacje o programie;
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 16
o informacja o wynikach gry terenowej (z dostępem do materiałów dla
uczestników);
o relacje z wydarzeń finałowych;
- Średniowieczne vademecum.
Patroni medialni: Radio Kraków Małopolska, TVP Kraków, Miasto Dzieci, Małopolanin.
Partnerzy projektu: Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Urząd Miasta Bochnia,
Miejski Dom Kultury w Bochni, Muzeum im. St. Fischera w Bochni, Urząd Gminy Dębno,
Muzeum Okręgowe w Tarnowie – oddział Zamek w Dębnie, Urząd Gminy Krościenko
n/Dunajcem, Dębińskie Centrum Kultury w Dębnie, Gminne Centrum Kultury w Krościenku
n/Dunajcem, Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich w Sromowcach Wyżnych,
Pieniński Park Narodowy.
Liczba uczestników: 6500 osób (w tym: 5000 w Bochni, 300 w Krościenku n. Dunajcem,
1200 w Dębnie)
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 17
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 18
Zespół realizatorski
Przygotowaniem projektu „Pierścień św. Kingi” edycja 2009 zajmował się zespół
Małopolskiego Instytutu Kultury:
- Karolina Fidyk – koordynator projektu
- Karolina Blicharz – program, kontakty z partnerami
- Aleksandra Ziemba – opracowanie merytoryczne gier terenowych, koordynacja
procesu wydawniczego
- Piotr Idziak – opracowanie mechaniki gier terenowych, prowadzenie warsztatów dla
wolontariuszy lokalnych
- Agnieszka Buława-Ostrowska – grafika projektu
- Katarzyna Koczubiej-Pogwizd – grafika projektu
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 19
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 20
Wolontariat studencki
Przeprowadzono rekrutację wolontariuszy, którzy zajęli się animacją gry terenowej,
prowadzeniem warsztatów, obsługą techniczną projektu i jego dokumentacją.
Wolontariusze (studenci krakowskich uczelni) zostali przeszkoleni w zakresie animacji
warsztatów edukacyjnych, gry terenowej oraz turniejów gry planszowej.
Przy realizacji projektu „Pierścień św. Kingi” edycja 2009 w ramach wolontariatu
współpracowali:
Marta Paszko – ewaluacja projektu
Anna Franczyk – przeprowadzenie warsztatu hafciarskiego w Dębnie
Kinga Dryniak – przeprowadzenie warsztatu pisania listów miłosnych w Dębnie, obsługa gry
terenowej
Katarzyna Keńska – obsługa gry terenowej
Natalia Kuźmicka – obsługa gry terenowej
Iwona Matejczyk – obsługa gry terenowej
Przemysław Sztabiński – obsługa gry terenowej
Marta Wcisło – obsługa gry terenowej
Katarzyna Cholewicz – przeprowadzenie warsztatu kaligraficznego w Bochni
Katarzyna Rodacka – obsługa gry terenowej w Bochni
Paulina Wilamska – przeprowadzenie warsztatu hazardzisty w Bochni, Dębnie, Krościenku
Marcin Bokota – dokumentacja fotograficzna
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 21
Mateusz Kuca – dokumentacja fotograficzna
Agnieszka Wawro – dokumentacja fotograficzna
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 22
Promocja projektu
Promocja lokalna
- plakatowanie w miejscowości partnerskiej na nośnikach instytucji partnerskiej i w
miarę możliwości w innych miejscach, które wyrażą zgodę (sklepy, kościoły)
- dystrybucja w miejscowości partnerskiej ulotek promocyjnych z programem lokalnych
wydarzeń przed i w trakcie imprez (ok. 1 tys.)
- dystrybucja map przed, w trakcie i po wydarzeniach lokalnych (2 tys.)
4) plakatowanie i dystrybucja ulotek promocyjnych z programem lokalnych wydarzeń
w miejscowościach ościennych (Krościenko: Szczawnica, Niedzica, Czorsztyn,
Sromowce, Nowy Targ, Dębno: Brzesko, Tarnów)
- identyfikacja wizualna wydarzenia – rozwieszenie banerów (Bochnia x 2, Rynek,
droga do Campi; Dębno x 2: Krościenko x 2)
Kampania promocyjna
- kampania outodoorowa w Krakowie - wynajem nośników CLP (citylight-y) w obrębie
Plant w okresie 01-31.07. 2009 - 2 tyg. ekspozycja plakatów na 100 nośnikach
- reklama Internet - reklama kontekstowa w wyszukiwarkach (google, onet, wp)
- reklama radio - 5 tyg. emisja spotów reklamowych w stacji Złote Przeboje Kraków
- reklama prasa (w zależności od pozyskanych środków i zobowiązań barterowych
patronów medialnych)
- reklama BTL - dystrybucja ulotek promocyjnych w programem lokalnych wydarzeń w
punktach informacji turystyczno-kulturalnej, instytucjach i placówkach kultury,
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 23
lokalach gastronomicznych, centrach handlowo-usługowych (10 tys.)
- dystrybucja map (łączny nakład 10 tys.) w punktach informacji turystyczno-
kulturalnej
Druki:
Na potrzeby gry terenowej stworzono 3 rodzaje instrukcji (książeczek do uzupełnienia), po
jednym rodzaju do każdego ośrodka. Oprócz tego uczestnicy mieli do dyspozycji osobno
przygotowane mapki terenu, na jakim rozgrywa się zabawa.
Osobno przygotowano zredagowaną przez MIK „Średniowieczną Mapę Małopolski”, również
dostępną podczas wydarzeń finałowych we wszystkich ośrodkach.
WWW:
Uruchomiona w 2008 roku strona www.pierscienkingi.pl funkcjonowała również podczas
edycji 2009. Zawierała aktualny program wydarzeń finałowych w 3 miejscowościach, opisy
gier terenowych wraz z relacją z ich przebiegu i wynikami. Udostępniono przez nią
uczestnikom gry terenowej materiały zdjęciowe i wygaszacze – była to (obok certyfikatów)
forma nagrody za udział.
Na stronie dostępne jest także systematycznie aktualizowane „Vademecum
Średniowieczne”, zawierające informacje dotyczące postaci św. Kingi i życia codziennego w
średniowieczu.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 24
Wydarzenia finałowe projektu Pierścień św. Kingi edycja 2009
W lipcu 2009 roku odbyły się kolejno 3 finały w miejscowościach partnerskich Pierścienia św.
Kingi – 12 lipca w Bochni, 19 lipca w Krościenku n/Dunajcem oraz 26 lipca w Dębnie.
W trakcie każdego wydarzenia finałowego przeprowadzono grę terenową. W roku 2009
tematem przewodnim była specyfika lokalizacji poszczególnych ośrodków:
Bochnia – W średniowiecznym miasteczku, Krościenko n/Dunajcem – Na górskich polanach,
Dębno – Wśród dam i rycerzy.
Poprzez udział w zadaniach wchodzących w skład gry terenowej, ale także tych dostępnych
dla wszystkich – a więc licznych warsztatach, pokazach, grach, spacerach, zwiedzaniu -
uczestnicy mogli w atrakcyjny, interaktywny sposób pozyskać informacje na temat
przeszłości regionu.
W Bochni umożliwiono zainteresowanym m.in. przyłączenie się do warsztatów
kaligraficznych i iluminatorskich w Muzeum, jak również do prac rzemieślniczych w Osadzie
Oraczy czy zabaw kuglarskich na Plantach Salinarnych.
Krościenko n/Dunajcem zaoferowało uczestnikom przede wszystkim pokazy i warsztaty
sztuki ludowej, tańca góralskiego i węgierskiego, a także możliwość przeprawy przez
Dunajec wraz z flisakami.
W Dębnie m.in. trening rycerski (strzelanie z łuku, rzut włócznią), warsztaty tańca
średniowiecznego, biżuterii, śpiewu oraz pisania listów miłosnych, jak również spektakl
Niepokoje średniowiecza, miały pomóc turystom wczuć się w klimat średniowiecznego,
dworskiego życia.
Warsztaty i pokazy animowali zarówno wolontariusze, także lokalni, jak i współpracujący z
MIK-iem eksperci.
Tradycyjnie już odbył się również we wszystkich ośrodkach turniej gry planszowej.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 25
Zwycięzcom gier terenowych i turniejów gier planszowych każdorazowo przyznano
atrakcyjne nagrody.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 26
Uwagi i sugestie
Problemem tegorocznej edycji Pierścienia św. Kingi okazała się być pogoda – zarówno w
Krościenku jak i w Dębnie organizatorów i uczestników wydarzenia zaskoczył ulewny,
uciążliwy deszcz. Ta naturalna przeszkoda doprowadziła do częściowej zmiany w
organizacji, tak przestrzennej jak i czasowej dwóch z trzech finałów (w Krościenku dołączyły
do tego także problemy lokalowe, wynikłe z błędu lokalnego partnera). Ze względu na
dezaktualizację map do gry terenowej i części programu, powstało chwilowe zamieszanie,
które źle wpłynęło na nastroje uczestników zabawy. Szczególnie widoczne było to w
Krościenku, gdzie znaczna część drużyn nie ukończyła w ogóle gry terenowej. Choć pogoda
jest oczywiście rzeczą nie do zorganizowania, można – w przypadku innych podobnych
imprez toczących się głównie w plenerze - przemyśleć konieczność zaopatrzenia się w
większą ilość namiotów albo też stworzenia Planu B, uwzględniającego okoliczność deszczu.
Inną kwestią, na jaką często zwracali uwagę uczestnicy finałów, była zbyt mała liczba osób
zajmujących się warsztatami i animujących grę terenową. W efekcie tworzyły się kolejki,
których przynajmniej częściowo można byłoby uniknąć angażując większą ilość
wolontariuszy.
Kontrowersyjnym elementem tegorocznej gry terenowej była postać Hazardzisty, u którego
gracze mogli zyskać lub stracić złote kulki. Choć niektórzy uczestnicy byli zachwyceni tym
stanowiskiem, wielu rodziców sygnalizowało swe niezadowolenie z powodu
niewychowawczej formuły tej konkurencji, gdzie decydowała nie wiedza i zaangażowanie, a
szczęście.
Ogólnie rzecz ujmując tegoroczne wydarzenia finałowe przyjęte zostały bardzo
entuzjastycznie; szczególnie finał Pierścienia św. Kingi w Bochni, gdzie współpraca z Osadą
Oraczy przebiegła w sposób udany.
Zaskakujący jest fakt, że większość uczestników biorących udział w projekcie w latach
poprzednich pozytywnie reagowała na zmniejszenie się ilości miejscowości, w których miał
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 27
miejsce finał programu. Uzasadniali to tym, że z jednej strony chętnie biorą udział w grze i
pozostałych atrakcjach Pierścienia św. Kingi, ale we wcześniejszych latach prędzej czy
później zaczynali czuć zmęczenie i narzekali na monotonię. Chwalili w związku z tym
tegoroczne wydarzenia, którym mimo przeciwwskazań udało się zachować impet i dynamikę.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 28
EFEKTY DZIAŁAŃ 2005-2009
Analiza rezultatów projektu „Pier ścień św. Kingi” za lata 2005-2009
Najważniejsze efekty i produkty (wskaźniki ilościowe):
- -okres trwania projektu: 5 lat
- przeprowadzone imprezy finałowe: 23
- gry terenowe: 14
- turnieje gry planszowej: 19
- instytucje partnerskie: 36
Liczba sprzedanych gier planszowych: 500 sztuk
Liczba uczestników : 27900 osób
Analiza jako ściowa efektów projektu
Gra terenowa
W latach 2005 i 2006 projekt Pierścień św. Kingi nie zawierał w swym programie koncepcji
gry terenowej. Funkcjonowały – w ramach druków na potrzeby uczestników – swego rodzaju
zagadki/pytania/zagadnienia do rozwiązania, dotyczące charakterystycznych miejsc w
poszczególnych ośrodkach. Nie wiązało się to z żadnego rodzaju konkurencją czy
nagrodami.
Pomysł gry terenowej w jej aktualnej formie powstał w roku 2007; był rozwinięciem myśli o
atrakcyjnych i interaktywnych warsztatach. Miała przekazywać przede wszystkim fakty
historyczne w przystępny sposób; skierowano ją do rodzin z dziećmi. Dzięki jej
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 29
przestrzennemu rozłożeniu, uczestnicy mieli okazję zwiedzić jak najwięcej miejsc w danej
miejscowości; także tych, które w inny sposób trudno wypromować.
Początkowo, podczas edycji w 2007 roku, za formę gry terenowej w poszczególnych
ośrodkach odpowiadały różne osoby. Choć idea była podobna, jej realizacje różniły się od
siebie znacznie (gry bezobsługowe a gry animowane; roszada a spacer, itp.). Wzbudzało to
konsternację wśród uczestników więcej niż jednej rozgrywki i utrudniało uczynienie gry
punktem centralnym, flagowym projektu.
Dlatego też w 2008 roku formułę gry ujednolicono; zrezygnowano z subkoordynatorów na
rzecz podziału ról w obrębie wszystkich gier. To przyczyniło się do umocnienia jej roli jako
najważniejszego elementu Pierścienia św. Kingi, dając samemu projektowi rozpoznawalność
wśród innych podobnych programów w Małopolsce. W roku 2008 gry koncentrowały się
wokół tematyki średniowiecznych zawodów; w 2009 roku – wokół lokalizacji.
Ze względu na istotność gry terenowej z perspektywy ogółu projektu, praktycznie całość jej
organizacji spoczywa w gestii MIK-u. Oprócz pojedynczych warsztatów (jak np. warsztaty
rzemieślnicze w Osadzie Oraczy – Bochnia 2009), grę terenową pod względem
merytorycznym i technicznym tworzy zespół realizatorski i wolontariusze MIK-u. Fakt ten,
w połączeniu ze stosunkowo wysokim nakładem środków wymaganych do realizacji gry
powoduje, że jej formuła może spotkać się z trudnościami w zastosowaniu poza projektem
Pierścień św. Kingi.
Uczestnikom gry terenowej odpowiada szczególna jej formuła, interaktywna i ciekawa, która
uczy, ale jednocześnie nie wymaga wcześniejszego przygotowania merytorycznego, stając
się powszechnie dostępną.
Gra planszowa
Pomysł na grę planszową o tematyce historycznej, dotyczącej średniowiecznej Małopolski,
posiadającej formę średniowiecznego Monopoly, zrodził się już w 2005 roku. Jej testowa
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 30
wersja pojawiła się - ramach turnieju gry planszowej – podczas Pierścienia św. Kingi w 2006
r. Ostatecznie wydano ją w 1000 egzemplarzy w listopadzie 2006 r.; od tamtego momentu
pojawiała się już regularnie w turniejach podczas kolejnych edycji projektu, w latach 2007-
2009.
Skierowana głównie do dzieci w wieku od 9 do 14 lat, funkcjonowała także poza
Pierścieniem św. Kingi jako produkt do kupienia. Jako że koszt jej produkcji i sprzedaży jest
nieomal jednakowy, a więc nie przynosi zysków, pozostaje przede wszystkim interesującym
gadżetem i nagrodą – mało profesjonalnym, choć o niewątpliwym walorze edukacyjnym.
Wolontariat
Współpraca z wolontariuszami w ramach projektu Pierścień św. Kingi zmieniała swoją formę
wraz z kolejnymi edycjami. Wraz z pojawieniem się gry terenowej zaangażowano ich do prac
merytorycznych – tworzenia warsztatów i redakcji przewodników. Pomimo stosunkowo
kreatywnych i innowacyjnych efektów tej współpracy w roku 2008, podczas edycji projektu z
2009 roku w MIK-u powrócono do powierzania wolontariuszom zadań w zakresie realizacji
technicznej, animacji i dokumentacji. Przyczyną tej zmiany była duża czasochłonność
wspólnego opracowywania merytorycznego, jak również problemy ze zmobilizowaniem
niektórych wolontariuszy do wywiązywania się z podjętych zobowiązań.
Rezonans medialny i społeczny
Pierścień św. Kingi podczas swego trwania był wielokrotnie omawiany i wspominany w
mediach, głównie w małopolskich gazetach i na lokalnych portalach internetowych. Oceniano
go pozytywnie, jako innowacyjny projekt edukacyjny; szczególnie szeroko rozpisywano się o
formule gry terenowej.
Początkowo projekt mógł liczyć głównie na zainteresowanie turystów z przypadku, którzy
trafili na wydarzenia Pierścienia św. Kingi przy okazji pobytu w poszczególnych
miejscowościach partnerskich. Uczynienie programu cyklicznym i promocja w mediach, a
zwłaszcza utworzenie własnej strony internetowej, spowodowało poszerzenie się grona
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 31
odbiorców. Oprócz miejscowej ludności i okolicznych turystów, w projekcie zaczęli brać
udział pasjonaci gry terenowej, którzy rokrocznie przyjeżdżali do kolejnych miejscowości,
zawsze uczestnicząc w zabawie.
Pierścień św. Kingi w opinii partnerów projektu
(na podstawie wywiadu z: Janem Flaszą, Krystyną Gurgul)
Udział w projekcie poszczególnych partnerów podyktowany był chęcią osiągnięcia
wspólnego celu, jakim było wypromowanie instytucji (czy miejscowości) i wzrostu
zainteresowania się nią przez turystów. Koncepcja połączenia się w ramach wspólnego
szlaku turystycznego z innymi miejscowościami, którym patronuje lub, z którymi związana
jest postać św. Kingi, nie dla wszystkich partnerów była priorytetowa, choć doceniali
istotność tej relacji.
Sam projekt oceniany był przez partnerów wysoko – ze względu na jego różnorodność,
położenie akcentu na warsztatowy i interaktywny charakter wydarzeń, swój rodzinny aspekt,
a także formę produktu gotowego (z możliwością negocjacji). Spełnił większość oczekiwań
partnerów.
Za słabą stronę projektu uznawano topniejącą liczbę partnerów lokalnych, a także słabnące
zainteresowanie Pierścieniem św. Kingi ze strony niektórych dotychczasowych partnerów.
Prowadzi to – oprócz rozbicia idei koalicji pierścienia – do różnic w jakości finałowych
wydarzeń i osłabienia samej marki projektu, jego odbioru.
O współpracy z zespołem realizatorskim MIK-u partnerzy wyrażają się pozytywnie – chwalą
zorganizowanie, rzeczowość, a także dobre zorientowanie w specyfice poszczególnych
miejscowości. Jako problematyczne wskazują tylko słabą gotowość do radzenia sobie
w sytuacjach ponadprogramowych – np. przy dużym napływie osób do warsztatów, deszczu.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 32
Wraz z zakończeniem projektu, partnerzy chcieliby kontynuować niektóre z wypracowanych
wspólnie z MIK-iem form turystyczno-kulturalnych. Są to przede wszystkim warsztaty, które
spotykały się każdego roku z wielkim zainteresowaniem.
Pierścień św. Kingi jako test produktu turystyczno-kulturowego w Małop olsce
Jednym z głównych założeń Pierścienia św. Kingi było stworzenie całościowego produktu
turystyczno-kulturowego na skalę Małopolski. Pod określeniem tym należy rozumieć
wszystkie dobra materialne, niematerialne oraz usługi, które składają się na realizację
doświadczenia/wyjazdu turystycznego, od początku do końca. Podstawą takiego produktu
turystyczno-kulturalnego ma być przede wszystkim dziedzictwo kulturowe, w przypadku
omawianego projektu – dziedzictwo kulturowe i historyczne Małopolski.
Pierścień św. Kingi, w ramach, którego twórcy organizowali różnorodne wydarzenia
kulturalne, doprowadzili do udostępnienia zabytkowych obiektów, tworzyli materiały
edukacyjne i informacyjne oraz zadbali o szeroko pojętą promocję projektu i ośrodków z nim
związanych, teoretycznie spełnia wszystkie przyjęte kryteria produktu turystyczno-
kulturalnego, stanowiąc jego wzorcowy przykład.
Po 5 edycjach projektu należy niestety wątpić w możliwość jego utrzymania w aktualnej
postaci. W sytuacji ustąpienia MIK-u z dotychczas zajmowanej pozycji lidera i organu
nadzorującego funkcjonowanie programu, Pierścień św. Kingi ulegnie najprawdopodobniej
rozpadowi. Przyczyną tego stanu rzeczy jest brak organizacyjnej, merytorycznej i finansowej
możliwości (a także chęci) podtrzymania projektu ze strony partnerskich instytucji czy
miejscowości, działających w pojedynkę. Szansą dla programu byłoby kontynuowanie
współpracy w ramach koalicji ośrodków małopolskich, którą próbował doprowadzić do skutku
MIK. Wszystko wskazuje jednak na to, że i ten układ trwał wyłącznie do momentu
zakończenia jego działalności.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 33
Nie oznacza to wszak, że dotychczasowi partnerzy Pierścienia św. Kingi zrezygnują ze
wszystkich osiągnięć projektu; nie będzie to jednak ten sam produkt, gdyż utraci swój
kompleksowy charakter.
Szczegółowe informacje dotyczące Pierścienia św. Kingi jako produktu turystyczno-
kulturalnego znaleźć można w dokumencie Pierścień św. Kingi jako produkt turystyczno-
kulturowy autorstwa Karoliny Fidyk, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu
Kultury (zał.3).
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 34
PODSUMOWANIE – WNIOSKI I REKOMENDACJE
Wraz z podjęciem przez MIK decyzji o zakończeniu w 2009 roku Pierścienia św. Kingi,
konieczne jest dokonanie podsumowania pięcioletniego projektu.
Podstawowym problemem były trudności na polu współpracy MIK-u z partnerami lokalnymi,
głównie przedstawicielami instytucji kulturalnych. Rozbieżność między zakładanymi
potrzebami, a realnym zapatrywaniem się na proponowany przez MIK program, były na tyle
znaczne, że doprowadziły do rezygnacji ze współpracy z kolejnymi ośrodkami. Pomimo roli
MIK-u jako głównego organizatora, fakt partycypacji partnerów w kosztach projektu odebrał
MIK-owi prawo do ostatniego zdania, co zresztą mijałoby się z celem programu.
Istotnym, bowiem jego elementem było dążenie do stworzenia wspólnoty instytucjonalnej,
będącej kluczem do utrwalenia projektu. Wewnętrzna niezgodność oczekiwań, potrzeb i
poziomu zaangażowania w tworzenie koalicji uniemożliwiła ustanowienie realnej więzi
między ośrodkami.
Trudno określić sposób na zaradzenie tego typu sytuacji w podobnych projektach, które
mogą powstać w przyszłości. Wydaje się, że konieczne jest opracowanie bardziej
szczegółowych kryteriów selekcji partnerów projektu, nawet, jeśli istnieje ryzyko znacznego
zawężenia ich liczby. Ponadto należy dokonać większej formalizacji w zakresie zobowiązań
obydwu stron, co stwarza nadzieję na traktowanie tego jak inwestycji (wkład – cel – zyski).
Przyczyną nietrwałości projektu jako całości – kompleksowego produktu turystyczno-
kulturalnego, który w założeniu miano otrzymać – jest również efektem niedopracowania ze
strony MIK-u kwestii oddania Pierścienia św. Kingi partnerom. Nie rozważono realnej
możliwości istnienia projektu bez wkładu pracy i nadzorowania go przez MIK; szczególnie
widoczne jest to w przypadku gry terenowej, która praktycznie w ogóle nie powstawała w
oparciu o działania partnerów. Stanowi to szczególne zagrożenie dla przetrwania programu,
który wszak w swym pierwotnym kształcie miał opierać się na współpracy instytucji.
Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 35
Pomimo powyższych problemów, Pierścień św. Kingi ocenić należy wysoko. Jest to
innowacyjna inicjatywa, która wprowadziła nową jakość w zakresie ambitnej turystyki i
uczestnictwa w kulturze. W przystępnej formie, nie tracąc przy tym na swym edukacyjnym
walorze, odsłania przed odbiorcami projektu szeroki zasób nowych informacji i doświadczeń,
które nie tylko biernie się przyjmuje, ale które się przeżywa. Odbiorca jest, więc jednocześnie
Uczestnikiem, a poprzez formy wolontariatu i współpracy z organizatorami także częściowo
Twórcą.
Jakkolwiek odtworzenie owego pełnego, interaktywnego doświadczenia kultury jest
najprawdopodobniej niemożliwe przy wspomnianych trudnościach, należy mieć nadzieję, że
część wypracowanych form stanie się stałym elementem, obecnym w programie
partnerskich instytucji w Małopolsce.
top related