opstellen v/e leidraad ”...geen trauma, geen hk 2010 1ste aanval: gegeneraliseerd tonisch-clonisch...
Post on 04-Jul-2020
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Casus geïntegreerd examen
Medische Schade Interne aandoeningen/zintuigen-
Arbeid, gezondheid en ziekte
“ OPSTELLEN V/E LEIDRAAD ”
Dr. Paul Jenet
26/05/2018
2
INHOUD
3
Casussen
Klinisch aspecten
Definitie
Aanvallen
Epidemiologie
Etiologie
Diagnose
Behandeling
Adviezen
Co-morbiditeit
Verzekeringsgeneeskundig aspect
Arbeidsgeneeskundig aspect
EHBA
Casussen
4
Man, 42 j
Discopathieën CWK, LWK
Arachnoidale cyste op MRI hersenen, verder –
Geen trauma, geen HK
2010 1ste aanval:
gegeneraliseerd tonisch-clonisch
Tot in 2013: nog 2 x.
R/Depakine.
11/2016: nog aanval. Keppra 2x500mg, nadien geen
05/2017: recidief na slaapdeprivatie en ethyl.
leefstijl aangepast
Geen verslag beeldvorming
Globaal neurologisch onderzoek: neg. Geen NPO
R/Keppra 2x 750, nadien geen aanvallen meer.
Angst voor nieuwe aanvallen. Psychotherapie
aangeraden. Gevolgd?
Beroepsonderwijs.
Installateur elektronische apparatuur/chauffeur.
Aantal perioden ZIV met werkhervatting
Rijverbod. Job aangepast naar binnendienst
tot heden.
Aanvraag DG Han: IVT nee, Tot. 4 punten
Beroep: tegenstrijdige informatie, afwezigheid
verslagen over beweerde psychotherapie, …
Wordt doorgehaald v/d rol.
Vrouw, 24 j
Volledig neg. VG
04/2008: 1ste aanval tonisch-clonisch met BWZ- verlies
Nadien quasi elke nacht episodes niet- aanspreekbaar wakker
worden oogknipperen, clonieën re gelaat, dystone beweging
re arm.
Postictale amnesie en hoofdpijn. Soms tongbeet.
07/2008: eerder dag aanvallen, hevige nekpijn 10 sec., tot
3x/d.
2010: Topamax en Rivotril, 1 jaar goed geweest.
2013: gelijkaardige aanvallen als voordien tot 2x daags, soms
secundaire generalisatie.
R/ Trileptal: huidrash, sufheid
R/Depakine, Keppra, Rivotril, Diphantoine (allergie), Lyrica,
Topamax, Frisium, Fenobarbital, Vimpat, Lamictal
Video-EEG: frontale aanvallen
SPECT 2013: hyperkinetische aanvallen OL en automatismen
met grote amplitude li arm, re arm immobiel
PET: geen focale afwijkingen
Suggestief voor aanvalsbegin li frontaal
NPO: laag nl begaafd, depressie. Neurologisch: negatief
2015: kandidaat n.Vagus stimulatie, ouders/pat. Willen niet
Pré-HK traject refractaire E, maar nooit focaal letsel
aangetoond. Geen HK.
Heden: 3 nachtelijke aanvallen/d,
R/ Rivotril, Vimpat, Lamictal. Opvolging door HA.
Sec. onderwijs, attest verkoop. Nooit gewerkt na school.
Inkomen enkel DG Han:
IVT ja en IT 8 punten (Cat. 1), herziening na 2 jaar.
Man, 44 j
Vermoeden anoxie geboorte, koortsstuipen, verder
neg. VG
1998: refractaire complexe partiële E re
temporele lobectomie en hippocampectomie
2006: epigastrische aura, tintelingen li schouder,
gevolgd door gegeneraliseerde aanval. Behoudt
lang bewustzijn, pas na val met clonieën
amnesie. Postictaal snel bewust, wazig zicht.
Uitlokking: stress, vermoeidheid
Video-EEG: re hemisfeer
MRI: post-chirurgische defecten
SPECT: metabole stoornissen re medio-temporaal
PET: re temporaal hypometabolisme
NPO: normaal begaafd, nl geheugentesten
Neurologisch: negatief.
Aanvalsvrij tot 2002
Tot 2003: zeer kortdurende aanval
2006: recidief aanvallen
Tot 2012: aanvalsvrij
04/2012: recidief tijdens ZS
Recidieven tot 2015.
2017: 2 onderscheiden aanvalstypen
° grote aanval: genuine
° kleine aanval: niet genuine, mogelijks
psychogene niet-epileptische aanval (PNEA)
Pré HK traject lopende.
R/ Vimpat, Lyrica, Keppra, Lamictal
LO, Labo 5j, PWA & dienstencheques 2008 tot
ZIV, invaliditeit.
DG Han: IVT JA en IT 7 pt (Cat. 1) onbep.duur
DEFINITIE
CONCEPTUEEL (ILAE – 2005)
• Chronische aandoeningen v/d hersenen
- voortdurende neiging tot het genererenvan epileptische aanvallen
en- neurobiologische, cognitieve, psychologischeen sociale gevolgen
Aanval (seizure) : abnormale ontlading groep cellen
Epilepsie: de aandoening met spontaan terugkerendeaanvallen
PRAKTISCH (Epilepsia, 2014)
•Aandoening van de hersenen, 1 v/d volgende
• Ten minste 2 niet-uitgelokte aanvallenmet interval van 24 u
• 1 niet-uitgelokte aanvalen kans op verdere aanvallen = algemeen recidief risico (minstens 60%)
na 2 niet uitgelokte aanvallen,binnen de volgende 10 jaar
• Epilepsie syndroom
5
International League Against Epilepsy
CLASSIFICATIE
6
Framework for classification of the epilepsies
Epilepsia ILAE
CLASSIFICATIE van AANVALLEN
7
AANVALLEN
8
° MATE van BEWUSTZIJNSVERANDERINGEN
° MAKEN van ONWILLEKEURIGE bewegingen
° ERVAREN van PERCEPTUELE of AUTONOMEVERANDERINGEN
° VERTONEN van GEDRAGSVERANDERINGEN
FASEN AANVAL
AURA: 1ste symptoom / waarschuwing
ICTALE fase: symptomen tijdens de aanval
POST-ICTALE fase: symptomen na de aanval – tot EEG normaliseert
AANVALLEN
9
zone hersenen
andere symptomen / tekens
° Frontale kwab, prefrontaal:
motorische (arm, been), heftige verwarde bewegingen
° Occipitale kwab:
visuele (lichtflitsen, illusies, hallucinaties, …)
° Pariëtale kwab:
abnormale gevoelswaarnemingen (tintelingen, …)
° Temporale kwab:
auditieve (geluiden) of vegetatieve (maag, …), angst, automatismen, …
EPIDEMIOLOGIE
Na migraine, meest voorkomende neurologische aandoening
Incidentie: ± 50 op 100.000
Lifetime Prevalentie (hoog ontw. Landen) : 5,8/1000
Prevalentie actieve E: 4,9/1000
België: ± 60.000 epilepsiepatiënten
5% van de mensen krijgt ooit in zijn/haar leven een aanval
40% < 16 jaar
Gemiddelde leeftijd: 54 j.
20% > 65 jaar
10
EPIDEMIOLOGIE
11
GENEZING
° Kans op genezen is groter als aanvalsvrij door
medicatie(prognose beter: aanvallen met monotherapie onder
controle bij normaal EEG en normaal neurologisch
onderzoek)
° Sommige primaire gegeneraliseerde E ontstaan in
de kindertijd, genezen spontaan
AANVALS-CONTROLE
° 70% aanvalsvrij agv medicatie
° 30 % refractair
MORTALITEIT
Zeer laag
Kan voorkomen igv
° Status Epilepticus
° SUDEP (sudden unexpected death in epilepsy, meestal gedurende de slaap)
ETIOLOGIE
Belangrijk
Therapie
preventie van gevolgen: intellectuele stoornissen, …
Globaal
60 % VERWORVEN
40% GENETISCH: idiopathische E
12
ETIOLOGIE
13
• Anomalie op beeldvorming
• Verworven: CVA, tumor, trauma, infectie, malformatieSTRUCTUREEL
• Gekende of veronderstelde genetische mutatie waarbij epilepsie het belangrijkste symptoom uitmaakt:Angelman syndroom, Rett syndroom, …
GENETISCH
• HIV, TBC, malaria, toxoplasmose, Zika, CMV, …
• Post-infectieus: virale encefalitis in nasleep van de acuteinfectie
INFECTIEUS
ETIOLOGIE
14
• Gekende of veronderstelde metabole aandoening waarbij epilepsie het belangrijkste symptoom uitmaakt:
porfyrie, uremie, amino-acidopathies, pyridoxine dependente, …
Meeste hebben een genetische basis
• Verworven: cerebral folate deficiency
METABOOL
• Gekende immuun ziekte waarbij epilepsie het belangrijkste symptoom uitmaakt:Auto-immuun gemedieerde inflammatie v/h CZS, Anti-NMDA-receptor encefalitis
IMMUUN
• De oorzaak is (voorlopig) ongekend.ONGEKEND
DIAGNOSE ANAMNESE: medisch / heelkundig / trauma
Patiënt, heteroanamnese
NEUROLOGISCH KLINISCH ONDERZOEK
(video) EEG, EEG met SLAAPDEPRIVATIE
BEELDVORMING:
MRI voorkeursonderzoek
refractaire E: 70% toont een afwijking
belangrijk bij heelkunde: nauwkeurig informatie over topologie v/h letsel
Nadeel: 20 à 30 minuten stilliggen
fMRI: prechirurgie (focus in de buurt voor taal- en motoriek gebied)
CT acute fase na een ongeval of operatie
patiënten > 60j. met een 1ste aanval: vaker hersenthrombose of –bloeding
bij contra-indicatie voor MRI
SPECT doorbloeding, topologie focus, prechirurgie
PET-scan stofwisseling: topologie focus
MEG tijdbeloop van activiteiten, nauwkeuriger dan fMRI, localisatie aanvallen
15
DIAGNOSE
AANVULLEND ONDERZOEK
Cardiologischvb. arytmie kan aanval oproepen die aan E doet denken
Bloed- en urineonderzoek metabole oorzaken, …
Neuropsychologischgeheugen, aandachtstoornissen, concentratie, leren, taalvermogen
Genetisch en familie
16
DIAGNOSE
COMPLEX
Vooral KLINISCH
Risico op diagnostische fout = ± 20%
Onvoldoende anamnese
Overmatig vertrouwen op labo testen
Neurologische consultatie doet diagnostische zekerheid toenemen
17
THERAPIE
18
BELEID v/e 1ste NIET – UITGELOKTE AANVAL
• RISICO-FACTOREN gelinkt aan het RISICO op TERUGKERENDE AANVALLEN
Hieraan is het toedienen van een anti-epilepticum gekoppeld
• GOED OVERWOGEN KEUZE v/h 1ste anti-epilepticum
Rekening houden met: leeftijd, geslacht, co-morbiditeit, geassocieerdemedicatie, het beroep, …
• INSTRUCTIE v/d PATIËNT
aanvaardingsproces, ziekte-inzicht, correct gebruik medicatie, kennis neveneffecten, controle bloedspiegel, …
• SCREENING CO-MORBIDITEITEN
THERAPIEMEDICATIE
70% volledig aanvalsvrij,
waarvan 50% kans op ooit stopzetten v/d medicatie
Medicatie moet dagelijks correct ingenomen worden !
30% refractaire epilepsie polytherapie, heelkunde
° Monotherapie polytherapie
° Soort epilepsie
° Geslacht en leeftijd
° Bijwerkingen
° Interactie met andere medicatie
HEELKUNDE
65% aanvalsvrij
20% bijna aanvalsvrij
9% vermindering van de aanvallen met 75%
6% geen effect
NERVUS VAGUS STIMULATIE
n. Vagus stimulator onder sleutelbeen
Refractaire epilepsie en HK niet geïndiceerd
Bij 50% vermindert de aanvallen
6% aanvalsvrij
25% geen effect
DIEPE HERSENSTIMULATIE
Thalamus
Refractaire focale epilepsie
20% aanvalsvrij
Meerderheid reductie van aanvallen meer dan 50%
KETOGEEN DIEET
Vetrijk, suiker- en eiwit arm.
Hersenen putten energie uit de vetten waardoor ketonen ontstaan
die een rol spelen bij de vermindering van de aanvallen(Vooral bij kinderen: 1/3 90% aanvalsvermindering, 1/3 vermindering 50 – 90%
vermindering, 1/3 geen effect)19
ADVIEZEN
20
- regelmatig/nauwgezet
- Niet zelf aanpassen of stoppen
- Nevenwerkingen
- Als aanvallen wijzigen arts verwittigen
- Regelmatig leven lijden
- Slaaphygiëne
- Vermijdt overmatig alcohol
- Vermijdt overmatige stress
- Meeste sporten toegelaten
- Gezond verstand (bergbeklimmen?)
- Zwemmen mag: verwittig badmeester, draag opvallende muts
- Diepzeeduiken verboden
- In principe geen probleem
- Let op bij lange reizen
- Europese ziekenfondskaart
- Bloed / plasma / stamcel – donatie mag:
° 3 jaar medicatievrij
° laatste aanval 3 jaar geleden zijn
Lichtflitsgevoeligheid is zelden een probleem,
zo wel maatregelen nemen
CO-MORBIDITEIT
Personen met epilepsie lijden MEESTAL nog aan andere CHRONISCHE ziekten
leeftijd co-morbiditeit
bijna 90% vanaf 65 jaar tgo 20% jonger dan 18 jaar
21
COMORBIDITEIT: PSYCHIATRISCH
“Epileptische persoonlijkheid”
• Schizoide, antisociale, theatrale persoonlijkheidsstoornissen
STEMMINGSSTOORNISSEN: 40 – 60 %
• ANGST
• DEPRESSIE
PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN: 30 %
• CLUSTER C- afhankelijk, ontwijkende- obsessief - compulsief
PSYCHOSE
- Verhoogde incidentie
- Vaak geassocieerd met STATUS EPILEPTICUS
Middelenmisbruik
-alcohol, drugs22
NEUROPSYCHOLOGISCHE GEVOLGEN
IDIO
PAT
ISC
HE
E• Diffuse cognitieve
stoornissen
- aandacht
- informatieverwerking
- psychomotorischevaardigheden
• GEEN intellectueel verval
SY
MPTO
MAT
ISC
HE E
• TEMPORAAL kwab (70%)
- Hippocampus sclerose
- Geheugen
• FRONTAAL kwab (20%)
- Minder structurele afwijkingen- Problemen Executief
Functioneren
• PARIETAAL – OCCIPITAAL kwabgeen specifieke NPO gevolgen
MEN
GV
OR
MEN
•TEMPORALE E
met
FRONTALESymptomen
23
RISICOFACTOREN:
Vroege onset / Aantal jaren E / Tonisch-clonische aanvallen /
Status Epilepticus / langere duur inname anti-epileptica
VERZEKERINGSGENEESKUNDIG ASPECT
24
Arbeidsongeschiktheid – Invaliditeit - Werkloosheid
25
Vaker periodes van inactiviteit
Periodes inactiviteit duren langer dan die v/d
totale populatie
9% Arbeidsongeschikt (populatie: 7%)
- gemidd.duur 110 dagen (populatie gemidd. 78 d)
27% invaliditeit (populatie 5%)
15% werkloos (populatie 14%)
- gemidd. 195 dagen (populatie gemidd. 172 d)
• Grondige aanvalsanamnese + algemene anamnese
• Klinisch onderzoek
• Medicatie* bevragen en wijzigingen** hierintherapietrouw!
• Belang van gedetailleerde verslagen over de aanval(len) en diagnose epilepsie:
neuroloog, beeldvorming, neuropsycholoog, …
• Verslagen andere disciplines indien sprake van co-morbiditeit
• Differentiaal diagnose / Epilepsie imitators
* Na 1ste aanval wordt niet automatisch gestart met medicatie Afwachtende houding eventueel start na inschatting verhoogd risico op herval
** Medicatiestop:Na 2 j aanvalsvrij + AED ongewijzigd verder nemen: P(herval)=20%Na 2 j aanvalsvrij + AED afgebouwd: P(herval)=40%
ZEKERHEIDS
DIAGNOSE
26
LEIDRAAD voor de VERZEKERINGSARTS
ANAMNESE - ONDERZOEK
OMSCHRIJVING AANVAL
° bewustzijn
°motoriek
° apneu
° aura
°Begin, duur, frequentie
° medicatie, alcohol, drugs
° verwondingen tijdens insult
° post-ictale verschijnselen
° koorts
VOORGESCHIEDENIS
° Persoonlijke medische antecedenten
° Heelkundige antecedenten
° Trauma
° Eerdere aanvallen
° Beginleeftijd
° Familiale anamnese
LICHAMELIJK ONDERZOEK
° Algemene indruk ° Coöperatie / aggravatie / …
° Tekens van trauma
(tong, huid, musculoskeletaal,…)
° Huidafwijkingen
(genetische afw., …)
° Cardiovasculair
° Neurologisch onderzoek
27
klopt diagnose E, classificatie, het E-syndroom?
Medicatie optimaal?
Co-morbiditeit?
Vormen die veroorzaakt worden door aanleg, ziekte of hersenbeschadiging verdwijnen niet spontaan
BELEMMERING MEDISCH HERSTEL
Co-morbiditeit
• Onvoldoende behandeling onderliggende oorzaak
• Suboptimale medicamenteuze therapie
• Hersenschade
Complicaties
• Status epilepticus
• Verwondingen door vallen
• Tongbeet
• Verwondingen door werken met machines
• Verwondingen door auto rijden
• …
Werkfactoren
• Zie verder
28
EPILEPSIE - IMITATORS
SYNCOPES en ANOXISCHE INSULTEN
- vaso-vagale syncope, hyperventilatie syncope, lange QT-syndroom, …
PSYCHIATRISCHE AANDOENINGEN
- dagdromen, paniekstoornissen, dissociatieve stoornissen, hallucinaties, fabricated/factitious disorders, …
SLAAPGERELATEERDE AANDOENINGEN
- REM-slaap stoornissen, narcolepsie, restless leggs, …
PAROXYSMALE BEWEGINGSSTOORNISSEN
- tics, episodische ataxie, alternerende hemiplegie, opsoclonus-myoclonus syndroom, …
MIGRAINE GERELATEERDE AANDOENINGEN
- migraine met visuele aura, benigne paroxysmale vertigo, …
DIVERSEN
29
ALARMSIGNALENBIOMEDISCHE FACTOREN
Organische/bijkomende pathologie
Herhalingen van de aanval
Ernstige diagnose: tumor
Somatische co-morbiditeit
PSYCHISCHE/GEDRAGSMATIGE
FACTOREN
Iatrogeen, irreële gedachten, coping,
ziektegedrag, bereidheid tot
gedragsverandering
Depressie
persoonlijkheidsstoornis
Onvoldoende ziekte-inzicht
Angst voor aanval
Gebruik van alcohol, drugs, …
Vermijdingsgedrag (niet durven sporten, …)
SOCIALE/ECONOMISCHE
FACTOREN
Bekrachtiging vanuit familie, werkstatus,
gezondheidswinst/financiële
compensatie, procedures (juridisch)
Gedachten dat het werk slechte invloed zou hebben op de ziekte
(stress, …)
Gedachten job niet (meer) aan te kunnen
Bang voor onvoldoende steun door werkmakkers, overste
Bang voor onbegrip omgeving
WERKGEBONDEN FACTOREN
Arbeidssatisfactie,
arbeidsomstandigheden,
werkkenmerken, sociaal beleid
Gevaarlijk werk
Heeft auto nodig voor het werk
Sociale isolatie, afstandelijk gedrag op de werkvloer
30
• Zo snel mogelijk oproepen1ste contact tussen 1 - 2 mnd
• Opnieuw oproepen als de AO wordt verlengd:
frequentie laten afhangen af van soort aanval, 1ste aanval of niet, co-morbiditeit, …
individueel sterk verschillend: eigen appreciatie
• Flags: Gele + Blauwe + Zwarte
• Evolutie naar invaliditeit inschatten:- Prognostische factoren- Belemmeringen herstel- Reeds uitgesloten beroepen
• Bedrijfsarts contacteren
RETURN TO
WORK
31
LEIDRAAD voor de VERZEKERINGSARTSBritse studie:
Na recente aanval, belangrijke nadelen op vlak van tewerkstelling
Zodat grotere inspanningen nodig zijn om RTW te bekomen,
en om tewerkstelling te behouden
• Arts v/d FOD Sociale Zekerheid - DG Han >< RTW
• GEEN bevoegdheid: doorverwijzing, re-integratie, …
• Kan afwijzen,
OF
beslissen voor bepaalde duur:
als arts kans ziet dat de toestand v/d aanvrager
°zou kunnen verbeteren ° zodat het verdienvermogen op de algemene arbeidsmarkt
> 1/3de van wat een gezonde persoon kan verdienen (= inkomensvervangende tegemoetkoming IVT)
• Kan de Pmh niet herhaaldelijk oproepen binnen enkele maanden
de kortst mogelijke herzieningsperiode toepassen : 6 maanden uitzonderlijk 2de oproeping binnen enkele maanden (vb.: gips, …)
RETURN TO
WORK
32
LEIDRAAD voor de VERZEKERINGSARTS
Arbeidsongeschiktheid – Invaliditeit - Werkloosheid
33
Cijfers DG Han (2017)
IVT (hoofddiagnose: epilepsie: 1%
van alle aand.)
44.089 medische besl. Nat.
Nee 22,5 %
Ja 77,5 %
IVT – duur beslissing
Onbepaald 61 %
Bepaald 39 %
Vooral herzien na 2 of 3 j.
Cat. IT
< cat. 3 90 %
≥ cat. 4 10 %
ARBEIDSGENEESKUNDIG ASPECT
34
RE-INTEGRATIE
Contact na werkhervatting
- Na minstens 4 weken
- Bij onderbreking wegens ziekte- Werkgever mag zelf onderhoud vragen
PAAG kan op basis v/d gezondheidstoestand WN en het onderzoek
van de werkpost aan de WG aangepastemaatregelen voorstellen
Re-integratie als werk tijdelijk of definitief niet kan uitgeoefend
Aangepast of ander werk
- Tijdelijk / Definitief
Op verzoek van:
- WN tijdens de AO
- Behandelende arts als WN instemt
- Adviserende arts
- WG
- PAAG voert re-integratiebeoordeling uit
- verwittigt de adv.geneesh. of de WG als deze niet zelf de vraag gesteld hebben 35
Er zijn meestal niet zulke zware beperkingen
dat het eigen/ander werk niet kan hervat worden
RE-INTEGRATIE
36
Persoonsgebonden adviezen
• Optimaliseren van de mogelijkheden tot goed functioneren
- optimale medicatie instelling bespreekbaar maken, …
• Copingstrategie
- Gedrag: belangrijk om te leren omgaan met de ziekte vermijdingsgedrag op het werk tegengaan
• Rol van privéleven – algemeen dagelijks leven
Het is goed daar met betrokkene bij stil te staanzodat werk en privé niet tegenstrijdige beperkingen geven.
Werk gerelateerde adviezen
• Als er nog aanvallen zijn
- gevolgen afwegen tegen functie-eisen
• Werkvolume, uurrooster
• Werkinhoud
• Werkplek onderzoek
- risico-analyse
- mogelijke aanpassingen voorstellen
RE-INTEGRATIE
37
Aangepast werk is vaak mogelijk(voor de WN)
Niet te snel definitieve beperkingen opleggen
Evolutie opvolgen
Effect therapie: aanvallen kunnen uitblijven
Opleidingen en te verwerven competenties
Indien werk niet kan aangepast worden: veiligheidseisen of wettelijke beperkingen
Ander werk of herscholing
Re-integratieplan Adviserend arts: beslist over de progressieve werkhervatting en de
arbeidsongeschiktheid
EPILEPSIE en WERK
38
Epilepsie en lichtgevoeligheid
• Blauwe bril
• Filter op PC-scherm
• Op voldoende afstand van een scherm en stimulerende bron
• Belangrijke lichtcontrasten vermijden: zet lichtbron kortbij een scherm
Aanvallen niet onder controle
• Bepaalde beroepen verboden
- werken in de hoogte
- werken aan elektrische circuits
- werken in de nabijheid van water
- besturen v/e voertuigwoon-werk verplaatsingen?
bepaalde beroepen: piloot, treinbestuurder, …
Voorbeelden aanpassingen Voorbeelden van niet aan te passen werk
GEZONDHEIDSVOORLICHTING
(Voor)oordelen bij collega’s en werkgever dienen weggenomen te worden.
Werkgevers vrezen dat
aanvallen leiden tot meer ziekteverzuim
wanneer ze optreden op de werkvloer, ze leiden tot ongelukken en arbeidsonrust
mogelijk gevolg: vermindering van de productie.
Hiervoor is geen bewijs gevonden
Wanneer aanvallen in de werksituatie optreden, is het van belang dat de werknemer hiermee goed omgaat.
Dit betekent dat wanneer een aura zich voordoet, men hieruit de noodzakelijk consequenties trekt en zich verwijdert van machines en dergelijke.
Heeft betrokkene geen aura, dan zal bij de beroepskeuze dit extra risico moeten worden verdisconteerd.
Het is verstandig ervoor te zorgen dat collega’s op de hoogte zijn van mogelijke aanvallen en dat zijweten hoe bij een aanval te handelen.
39
RIJBEWIJSHet is belangrijk te weten dat de toekomstige werkgever zich tijdens een sollicitatiegesprek zal informeren over de vaardigheden, de diploma’s, de professionele ervaringen, in bezit zijn v/e rijbewijs, ...
Het is belangrijk om een open communicatie te voeren.
De werknemer is echter niet verplicht om over zijn gezondheidstoestand te praten zolang dat dit geen gevaar/hinder oplevert voor het betrekken van de job.
Of dit gevaar oplevert of niet taak v/d bedrijfsarts.
De bedrijfsarts is door beroepsgeheim gebonden en mag geen medische informatie doorspelen aan de werkgever.
Hij mag alleen de geschiktheid/ongeschiktheid meedelen
en
of er beperkingen/aanpassingen nodig zijn.
40
RIJBEWIJS
Als een werknemer die een rijbewijs bezit, een aanval krijgt
RIJVERBOD INLEVEREN rijbewijs
Werkgever en werknemer informeren zich best over de wettelijke normen
en
verwittigen de verzekering
CARA:
de wet verplicht beoordeeld te worden door CARA bij verminderde vaardigheid om eenmotorvoertuig te besturen
41
RIJBEWIJS
42
Perioden - Voorwaarden
Normen voor groep 1: rijbewijs A3, A, B, B+E
(bromfiets, motorfiets, auto, …)
Na: 3 mnd - 6 mnd – 1 jaar
1 aanval van E, kan na een aanvalsvrije periode van minstens 3
maanden rijgeschikt worden verklaard als EEG geen epileptische
ontladingen vertoont en negatieve beeldvorming
° onder geregeld medisch toezicht staan
° voldoende inzicht hebben in de aandoening
° strikte therapietrouw
° gunstig neurologisch verslag is vereist
Normen voor groep 2: C, C+E, D, D+E
(vrachtwagen, - met aanhangwagen, autobus, …)
STRENGER
Eenmalige, niet-uitgelokte aanval van E heeft gehad en die al 5 jaar
geen aanvallen van welke vorm dan ook heeft vertoond, kan rijgeschikt
worden verklaard
• De kandidaat is aanvalsvrij gebleven voor de vereiste periode en dit
zonder anti-epileptische medicatie.
• De kandidaat staat onder regelmatig geneeskundig toezicht.
• De kandidaat heeft voldoende inzicht in de aandoening.
• Het EEG vertoont geen epileptische afwijkingen.
• De neurologische beeldvorming wijst niet op een epileptogene
cerebrale pathologie.
• Een gunstig neurologisch verslag is steeds vereist. Dit verslag geeft
aan dat er geen aanwijzingen zijn dat het risico op een nieuwe aanval,
bewustzijnsverlies- of daling tijdens het rijden groter is dan twee
procent per jaar.
EHBA
43
TONISCH – CLONISCHE aanval COMPLEX PARTIËLE aanval
- RUSTIG AFWACHTEN tot aanval voorbij is
- Zorg dat persoon zich niet kan bezeren
- NIET in bedwang proberen houden vd bewegingen
- NIETS in de mond/tussen tanden steken (schade, fractuur kaak)
- Ev. LOSMAKEN knellende kledij, hoofd beschermen met iets
zacht
- STABIELE ZIJLIG
- NIETS te eten / drinken geven na een aanval
Er zijn meestal BEWUSTZIJNSPROBLEMEN
- Verschijnselen als:
smakken, wriemelen met vingers, doelloos rondlopen
- Persoon kan zich in gevaar brengen zonder het te beseffen
(straat oversteken zonder te kijken, …):
NIET tegenhouden / NIET vastpakken
probeer met zachte hand bij het gevaar weg te houden
of te geleiden
Ga na of de persoon een SOS-hulpmiddel bij zich draagt met instructies of gegevens van contactpersonen
Houd de duurtijd bij van de aanvallen
NA de AANVAL BLIJF ER BIJNiet altijd direct herstel kan nog verward zijn, hoofdpijn hebben, eigenaardig gedragen, soms agressief.
geef gelegenheid om in rust en veiligheid te herstellen.
NIET AMBULANCE
wanneer men weet dat de persoon E heeft en de aanval verloopt zoals gewoonlijk
WEL AMBULANCE
1ste aanval / langer durende aanval dan gewoonlijk of > 5 minuten / status epilepticus / zware val - ernstige kwetsuren
Referenties
1. www.ilae.org, ILAE: International League Against Epilspy.
2. ILAE classification of the epilepsies: Position paper of the ILAE Commission for the Classification and Terminology, Ingrid E. Scheffer e.a., Epilepsia, 58(4): 512-521, 2017.
3. www.epilepsieliga.be Epilepsie Liga België.
4. www.epilepsie.nl, Epilepsie en Werk .
5. Nederlandse vereniging voor Neurologie, http://epilepsie.neurologie.nl/cmssite/index.php
6. www.stecr.nl, expertisecentrum domein “werk, zorg, en inkomen”
7. “Labor market participation following onset of seizures and early epilepsy: Findings from a UK cohort”, Paula Hollande.a., Epilepsia, 50(5): 1030-1039, 2009.
8. “Epilepsie in België, Prevalentie, uitgaven, sterftecijfers, comorbiditeiten”, Onafhankelijke Ziekenfondsen, Studiejanuari 2017.
9. Brochures epilepsie UZ Leuven, UZ Antwerpen en UZ Gent.
10. Gegevens FOD Sociale Zekerheid, Directie-Generaal Personen met een Handicap
44
top related