mehmet emin akdoğan gizem ülker

BALIK UNU YERİNE KISMEN BİRA MAYASI (Saccharomyces cerevisiae) İLAVE

EDİLEN YEMLERLE BESLENEN JAPON BALIĞI (Carassius auratus)

YAVRUSUNUN BÜYÜME PERFORMANSI

• Giriş

• Tek hücre proteini

• Tek hücre proteini üstünlükleri

• Maya’nın probiyotik özelliği

• Bira mayası (Saccharomyces cerevisiae)

• Japon balığı (Carassius auratus)

• Literatür bilgisi

Artan nüfus Çevrenin bozulması

Gıda temininin zorlaşması

yetersiz beslenme

besin yapıtaşları eksikliği (protein, yağ, karbonhidrat)

Sağlık sorunları

Sağlığın korunması,

Yeterli ve dengeli beslenme

Hastalıkların tedavisinde

Su ürünlerinin en önemlisi de balığın yararı benimsenerek tüketimi de artmaktadır.

Zengin protein içeriği

Çoklu doymamış yağ asitleri

Kültür balıkçılığı

Doğal stokların azalması

Balık ihtiyacının artması

YEM %40-60

DİĞER

Su ürünleri işletme gideri

(Büyükhatipoğlu ve Harmantepe 2007)

Yemlerde protein kaynağı olarak balık unu kullanılmaktadır. Balık ununun ;

-üretiminin zahmetli ve maliyetli olması

-doğal stokları tehdit etmesi

nedeni ile araştırmacılar yeni kaynaklara yönelmiştir.

Kaynak: orijinalBalık unu

Yemlerde balık ununa alternatif,

-Bitkisel kaynaklı hammaddeler

-Hayvansal kaynaklı hammaddeler

-Tek hücre proteinleri

ilave edilerek yem kullanımına yönelik çalışmalar yapılmıştır.

Tek hücre proteinleri : -bakteri,- alg, - fungus, -maya

Önemli oranda protein, esansiyel aminoasit, karbonhidrat ve vitamin içerirler.

Probiyotik özelliğe sahiptirler.

Besin maddelerinin kalitesini yükseltmek amacıyla;

İNSAN BESLENMESİ

Karasal ile Sucul Hayvan

beslenmesi

ve

Ancak :

- Yüksek nükleik asit içeriği;

direk insan tüketimine karşı olumsuz etkendir.

Kandaki ürik asit miktarını artırarak :

- Böbrek taşı ve gut hastalıklarına neden olmaktadır.

Bu nedenlerden dolayıHayvan yemi olarak kullanılması daha uygun

Ucuz üretilir,

Kolay ve hızlı çoğalır,

Üretimde geniş araziye gerek yoktur,

Üretimleri çevre ve iklim koşullarından etkilenmez.

Avrupa Parlamentosu tarafından yayınlanmış olan Gıda Güvenliği ve Yönetmeliği ile Avrupa Birliği ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından kullanımına izin verilen probiyotikler den birisi de:

Saccharomyces cerevisiae

Konağın intestinal mikroflorasının gelişimine teşvik eden,

Tüketilmeleri sonucu ;

-ağızda

-sindirim sisteminde

-üregenital kanallarda Yararlı etkileri

Konağın sağlığında iyileşmeye

Hızlı büyümeye

Alem :FungiBölüm :AscomycotaAlt bölüm:SaccharomycotinaSınıf :SaccharomycetesTakım :SaccharomycetalesFamilya :SaccharomycetaceaeCins :SaccharomycesTür :S. cerevisiae (E.C. Hansen 1838,Meyen)

Ökaryotik bir organizmadır

Fakültatif anaerobtur.

Tomurcuklanarak çoğalır.

MAYA HÜCRESİ

Bira mayası (Saccharomyces cerevisiae )

Kaynak: Stewart ve Russell, 1998

-Protein

-B vitaminleri yönünden zengin

-iz element

-sindirilme dereceleri yüksek

-kolay üretilebilir

olduğundan mayalar önemli bir alternatif protein kaynağıdırlar.

Avrupa Birliği’nde ‘tamamlayıcı yem maddesi’ olarak tanımlanması ile karma yemlerde, özellikle yüksek sıcaklık ve basınca dayanıklı olması sebebiyle pelet yemlerde kullanımı artmıştır.

Alem :AnimaliaŞube :ChordataSınıf :ActinopterygiiTakım :CypriniformesFamilya :CyprinidaeCins :CarassiusTür :C. auratus Linnaeus, 1758

-vücutları oldukça geniş ve tombul,

-yanlardan basık,

- lateralde 27-31 pul

- boy 35 cm’ ye kadar

- ağırlık 3 kg’ye kadar

çıkabilmektedir.

Kaynak: orjinal

Ilık sulardan hoşlanırlar,

- ve ◦C arasında sularda yaşayabilirler.

Yumurta ve larvalarının gelişmesi için optimum su sıcaklığı ◦C’dir.

Orta Asya,

Çin

Japonya’dan Dünya’ya yayılmıştır.

5 30

22

Ohmae ve diğerleri (1979), bira mayası tek hücre proteinleri ile beslenen sazan balıklarının (Cyprinus carpio) balık unu ile beslenenlere göre daha iyi büyüdüklerini gözlemlemiştir.

Aires Oliva-Teles ve Paula Gonc (2001)de levrek (Dicentrarchus labrax) balığı yavrularında balık unu yerine maya (Saccharomyces cerevisiae)’nın%50 oranına kadar kullanıldığında balığın performansında olumsuz etki yaratmadığını ayrıca %30 kadar maya kullanımı yem etkinlik oranını artırdığını belirtmiştir.

Ebrahım ve Abou-seıf (2008)’de tilapia (Oreochromısniloticus) yavrularında yaptığı denemede en iyi büyümenin %50 ve %75 maya proteini ve L-carıntınetakviyeli yem ile olduğunu belirtmiştir .

Bob-Manuel1 ve Alfred-Ockiya (2010)da tilapia(Oreochromıs nılotıcus) yavruları ile yaptığı çalışmada %50 maya (Saccharomyces cerevisiae)tek hücre proteini ilaveli yemde büyüme bakımında en iyi yanıtı almıştır.

Korkmaz ve Çakıroğulları’nın 2011 de koi (Cyprinus carpio) balıklarında yaptığı denemede maya (Saccharomycescerevisiae)’nın yemde %30 ‘a kadar kullanımının büyüme ve gelişmeye olumsuz etkileri olmadığını belirtmiştir.

Denemenin yeri, süresi ve alanı

Balık materyali, bira mayası ve yem materyali

Denemenin kurulumu

Su parametreleri

Analizler

Deneme 14 ŞUBAT-8 MAYIS 2012 tarihleri

arasında 84 gün süreyleAkdeniz Üniversitesi Su

Ürünleri Fakültesi Araştırma Laboratuarı

3’deki akvaryum ünitesinde

yürütülmüştür.

Denemede, balık materyali olarak Antalya’da özel bir işletmeden temin edilen Japon balığı (Carassius auratus) yavruları kullanılmıştır.

Yeme ilave edilen maya Ankara’da bira üretimi yapmakta olan özel bir kuruluştan getirtilmiştir.

DENEMEDE KULLANILAN PROTEİN KAYNAKLARININ BESİN MADDE İÇERİKLERİ

Yemhammaddeleri

Balık unu (%) Bira mayası (%) Soya Unu (%)

Kuru Madde 91,63 98,48 86,97

Ham Protein 61,80 47,79 42,47

Ham Yağ 6,05 0,81 1,38

Ham Kül 14,39 7,05 7,32

Hammadde(%)

BM -0 BM-15 BM-25 BM-35 BM-45

Balık Unu 42,5 36,12 31,88 26,72 23,38

Bira mayası 0.00 9,42 15,72 22 28,29

Soya Unu 21 21 21 21 21

Mısır Nişastası 21,28 17,46 16 14,98 12,23

Balık Yağı 3,12 3,9 4,3 4,8 5,5

Vitamin mix 1 3 3 3 3 2

Mineral mix 2 3 3 3 3 3

Metiyonin 1 1 1 1 1

NaCl 3 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

CaHPO42H2O4 1 1 1 1 1

CMC 5 1 1 1 1 1

Selüloz 3 3 2 0 0,5

TOPLAM 100 100 100 100 100

DENEME YEMLERİNİN FORMÜLASYONU

BM- %0 BM-%15 BM-%25 BM-%35 BM-%45

Kuru Madde94.99±0.08 95.09±0.04 95.01±0.03 95.05±0.14 95.00±0.02

Ham Protein37.76±0.25 37.94±0.12 38.31±0.16 37.93±0.22 37.54±0.17

Ham Yağ8.01±0.03 7.96±0.08 7.95±0.05 7.92±0.08 7.99±0.13

Ham Kül4.76±0.21 2.93±0.71 3.44±0.90 3.43±0.84 3.06±0.55

Balıkların Başlangıç ağırlığı ortalama 0,561 g olan 300 adet balık

65l’lik 15 adet akvaryum

Her akvaryuma tesadüfi olarak 20 balık

3 tekerrür deneme planı

Günde 3 kez doyana kadar elle yemleme

Yemlemeden yarım saat sonra sifonlama

SU SICAKLIĞI

OKSİJEN

pH

26±1 C°

5,34-±0,05 mg/l

8,12±0,10

Besin madde analizleri standart metot kullanılarak (AOAC,1995)’e göre yapılmıştır.

Kuru madde ve nem: “TS 1743” (110±1 oC, 24 h)

Ham protein “Kjeldahl Yöntemi” (N x 6,25)

Ham yağ “Soxhlet Yöntemi”

Ham kül “TS 1746” (550±11 oC, 18 h)

Ham selüloz “Alkali ve Asit ekstraksiyon”

N’siz öz maddeler = Kuru madde-(ham protein+ham yağ+ham selüloz+ham kül)

BESİN MADDE ANALİZLERİ

Yaşama oranı: (Nt/Nt-1) x 100

Nt = Deneme sonu balık sayısı (adet)

Nt-1=Deneme başı balık sayısı (adet)

Ağırlık artışı (g): Deneme sonu CA – Deneme başı CA

Ağırlıkça spesifik büyüme = (Ln Wt-Ln Wt-1/t) x 100

Wt: Deneme sonu ortalama mutlak ağırlık (g)

Wt-1: Deneme başı ortalama mutlak ağırlık (g)

t: Ölçüm periyodu (84 gün)

Ln: e tabanına göre logaritma

Protein etkinlik oranı (PER)= Ağırlık Artışı (g)/Protein alımı(g)

Yem Değerlendirme Oranı (YDO)=Tüketilen Yem (g)/Ağırlık Artışı (g)

BÜYÜME PARAMETRELERİ

Hepatosomatik İndeks (%)= Karaciğer Ağırlığı (g)/Balık Ağırlığı (g)x100

Viserosomatik İndeks(%)=İç Organ Ağırlığı (g)/Balık Ağırlığı (g)x100

SOMATİK İNDEKS

Deneme sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesinde varyans analizi (ANOVA)

Grup ortalamalarının karşılaştırılmasında Duncan çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır.

Bütün analizlerde ve ortalamaların karşılaştırılmasında SPSS 14.0 paket programından yararlanılmış, önem seviyesi (P<0,05) seçilmiştir.

İSTATİSTİKİ ANALİZLER

BÜYÜMEPARAMETRELERİ

BM-%0 BM-%15 BM-%25 BM-%35 BM-45

BAŞ. AĞ. (g) 0.561±0.01 0,562±0.00 0,560±0.02 0,559±0.02 0,563±0.03

SON. AĞ. (g)

5.766±0.12 6.032±0.17 6.633±0.23 6.688±0.08 6.229±1.11

YDO 3.970±0.43c 3.057±0.08b 2.676±0.24ab 2.583±0.08a 2.629±0.09ab

PEO 1.262±0.12a 1.021±0.02b 0.903±0.07bc 0.876±0.02c 0.890±0.03c

SBO 2.225±0.04c 2.553±0.05b 2.659±0.13ab 2.723±0.06a 2.661±0.06ab

KF 1.793±0.01a 1.839±0.25a 1.652±0.35ab 1.672±0.05ab 1.548±0.09b

HSİ 2.985±0.26 3.183±0.83 2.850±0.37 2.446±0.50 2.969±0.72

VSİ 16.039±0.35a 16.148±1.47a 16.543±1.75a 12.455±1.50ab 14.876±1.41ab

YAŞ. ORANI 95 96.67 96.67 96.67 98.33

Deneme Yemleri ile Beslenen Japon Balığı (Carrasiusauratus)Yavrularının Büyüme Performansı ve Yem Kullanımı

Aynı satırda farklı harflerle gösterilen ortalamalar arasındaki farklar, istatistiksel olarak önemlidir (P<0,05)

0

1

2

3

4

5

6

Deneme başı Deneme sonu

CA (g)

PERİYOTLAR (GÜN)

0%

15%

25%

35%

45%

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Deneme başı Deneme sonu

BOY (cm)

PERİYOTLAR (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

• 84 günlük periyotta ortalama canlı ağırlık artışı grafiği

• Deneme başı ve deneme sonuna ait boy değişim grafiği

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5HSİ

PERİYOTLAR (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18VSİ

PERİYOTLAR (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

•Balıkların deneme sonu hepatosomatik indeks grafiği

•Balıkların deneme sonu visserosomatik indeks grafiği

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

YDO

PERİYOT (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4PEO

Periyot (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

•84 günlük periyotta yem değerlendirme oranı grafiği

•84 günlük periyotta protein etkinlik oranı grafiği

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3SBO

PERİYOTLAR (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

1.4

1.45

1.5

1.55

1.6

1.65

1.7

1.75

1.8

1.85

1.9KF

PERİYOTLAR (gün)

0%

15%

25%

35%

45%

•Deneme boyunca spesifik büyüme oranı grafiği

•84 günlük periyotta kondisyon faktörü grafiği

Bu çalışmada bira mayası Japon balığı yavrularında kullanılmış ve sağlık açısından problem yaratmadan balık tarafından güvenle tüketilmiştir.

Bira mayasının farklı oranlarıyla hazırlanan deneme yemleriyle beslenen grupların büyüme performansı önemli oranda etkilenmiştir (P<0.05).

%35’e kadar oranda bira mayası ilavesi deneme grubu balıkların büyüme performansını olumlu yönde etkilerken, %35’den daha fazla ilave edildiğinde büyüme performansında gerileme gözlenmiştir.

Korkmaz ve Çakıroğulları 2011 de koi (Cyprinus carpio) balıklarında yaptığı denemede maya (Saccharomyces cerevisiae)’nın yemde %30 ‘a kadar kullanımının büyüme ve gelişmeye olumsuz etkileri olmadığını belirtmiştir.

Ohmae ve diğerleri (1979), bira mayası tek hücre proteinleri ile beslenen sazan balıklarının (Cyprinus carpio) balık unu ile beslenenlere göre daha iyi büyüdüklerini gözlemiştir.

Aires Oliva-Teles ve Paula Gonc 2001 de levrek (Dicentrarchus labrax) balığı yavrularında balık unu yerine maya (Saccharomyces cerevisiae)’nın %50 oranına kadar kullanıldığında balığın performansında olumsuz etki yaratmadığı ayrıca %30 kadar maya kullanımı yem etkinlik oranını artırdığını belirtmiştir.

Gomez-Gil, B., Roque, A. and Turnbull, J.F. 2000. The use and selection of probiotic bacteria for use in the culture of larval aquatic organisms. Aquaculture, 191, 259-270.

Karademir, G., Karademir, B., 2003. Yem katkı maddesi olarak kullanılan biyoteknolojik ürünler. Lalahan Hayvan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 43(1)61-74.

Balcázar, J.L., Blas, I., Ruiz-Zarzuela, I., Cunningham, D., Vendrell, D., Múzquiz,

J.L., 2006. The role of probiotics in aquaculture. VeterinaryMicrobiology, 114, 173-186.

Lewıs, J.M., Young, T.W., 1995. Brewing, Chapman andHall, London, 252p.

Walker, G.M., 1998. Yeast Physiology and Biotechnology, John Wiley & Sons, 321p.

Stewart, G. G., Russell, I., 1998. Brewing Science and Technology-Brewers Yeast, The Institute of Brewing, London

Nursoy , H., Baytok , E., 2003. Ekmek mayasının (Saccharomyces cerevisiae ) Süt ineği rasyonlarında kullanılmasının süt verimi , bazı Rumen sıvısı parametreleri ve kan metebolitleri üzerine etkisi . Turkishjournal of veterinary and animal science , 27:7-13.

Kaya,T., 1993. Bazı meyve atıklarının biyoteknolojik olarak değerlendirilmesi, G.Ü. Fen Bilimleri Enst., Yüksek Lisans Tezi.

Akman, M., 1980. “Tek hücre protein, Genel bilgi, THP' ninüstünlükleri, alg, mantar ve mayaların bu amaçla kullanılışı”, Mikrob. Bült., 14: 141-155,

Ohmae, H., Suzuki, R. And Shimma, Y., 1979. Influence of single cellprotein feeds on the growth and reproductivity of carp with referenceto fatty acid composition. From proc.

World Symp. on Finfish Nutrition and FishfeedTechnology, Hamburg, 20-23 June, 1978, Vol.2, Berlin, 1979, pp. 63-73.

Mazurkiewicz J, Przybył A, Mroczyk W (2005). Supplementing the feedof common carp (Cyprinus carpio L.) juveniles with the Biosafprobiotic. Archives of Polish Fisheries. 13:171 180.

El-Haroun ER, Goda AS, Kabir Chowdhury AM (2006). Effect of dietaryprobiotic Biogen® supplementation as a growth promoter on growthperformance and feed utilization of Nile tilapia Oreochromis niloticus(L.). Aquaculture Research. 37: 1473-1480.