İnsülİn uygulama teknİklerİ - · pdf fileseçtiğiniz enjeksiyon...
Post on 06-Feb-2018
267 Views
Preview:
TRANSCRIPT
İNSÜLİN UYGULAMA
TEKNİKLERİ
HEM. ŞENGÜL IŞIK Dr.Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Endokrin-Diyabet Ünitesi
İnsülin tedavisine başlarken
unutulmaması gerekenler İnsülin hiçbir zaman bir tehdit veya tehlike işareti olarak
kullanılmamalıdır.
Sağlık çalışanlarının tutumu diyabetlinin tedaviyi kabulü açısından çok önemlidir.
Enjeksiyon korkusu yaygındır;kaygıları bırakıp yalnızca uygulama tekniklerine odaklanmalıdır.
Diyabetlinin olumlu tutumunu artırmak için övülmeli ve cesaretlendirilmelidir.
Eğitimde enjeksiyon diyabetliye direkt uygulatılmalı;maket,sünger gibi dolaylı materyal kullanılmamalıdır.
İnsülin tedavisi normal fizyolojik insülin salınımını
taklit etmeyi hedeflemektedir.
İnsülin tedavisi şu faktörler doğrultusunda
bireyselleştirilmelidir: enjeksiyon yapmaya isteklilik durumu
yaşam biçimi
kendi kendine kan glikozunu izleme becerisi
yaş
diyabetin tipi
uygulama becerisi
kan şekeri hedefleri
İnsülin tedavisi
Emilimi etkileyen faktörler
Lipodistrofi
Enjeksiyon dozu
Enjeksiyon yeri ve derinliği
Egzersiz
Ortam sıcaklığı
İnsülin türü
Yeterince karıştırılmaması sebebiyle insülin yoğunluğunun
değişmesi
Enjeksiyon bölgeleri ve bölge
rotasyonu
Karın (hızlı emilim ve aktivitelerden az etkilenme)
Bacaklar :uyluk ön ve yan yüzleri (yavaş emilim ve kolay
uygulama
Kollar :üst kol lateral yüzleri (bacaklara göre daha hızlı
emilim ve büyük çocuklarda uygun)
Kalça :üst dış kadran (en yavaş emilim ve küçük
çocuklarda uygun)
Enjeksiyon bölgesi
Sabah
Öğle
Akşam
Rotasyon Farklı enjeksiyon bölgelerinin kullanıldığından
emin olunmalıdır.
Bölgeler sağ ve sol şeklinde değiştirilmelidir.
Örn. Bir hafta sağ, diğer hafta sol bölgeler
kullanılabilir.
Enjeksiyon bölgeleri
Abdomen: Göbek deliği boş bırakılarak, her iki yanda el genişliğinde kalan
alan. Fazla lateral uygulama önerilmez. Obezlerde dahi abdomenin lateral
bölümlerinde İM uygulama riski söz konusu olabilir.
Uyluk: Üst dış bölümlerinde subkutan doku daha kalındır ve femoral vessel
ve siyatik sinirinden uzaktır. Bu nedenle travma riski olmaksızın enjeksiyon
yapılabilir.
Kol: Üst lateral veya posterior bölümde subkutan doku daha kalındır.
Kalça: Üst dış bölümler subkutan doku açısından zengindir.
Yavaş Hızlı
Orta/hızlı
Yavaş
İnsülin Enjeksiyonu: Alan Seçimi, Rotasyon
İnsülin enjektörleri İnsülin kalemleri
İnsülin pompası
İnsülin Uygulama Araçları
İnsülin kalemlerinin avantajları
Kullanımı kolaydır (sadece dozu ayarlayıp,doz verme
düğmesine basmak yeterli)
Enjeksiyonu kolaydır (otomatik enjeksiyon özelliğine sahip)
Taşıması kolay ve daha pratiktir
Hatalı doz çekilmesini minumuma indirir
Görme sorunu olan hastalarda daha uygundur
Eğitim verme süresi kısalır
Tekrar kullanılabilir
HumaPen Memoir
HumaPen Ergo II
Early launches now…:
HumaPen Luxura
Tek kullanımlık
Humalog Pen, Humulin Pen
Lilly NovoNordisk
Tekrar kullanılabilir
NovoPen 4 (launched in 2005)
NovoPen 3
NovoPen Junior
Tek kullanımlık
InnoLet
FlexPen
Aventis
Tekrar kullanılabilir
OptiClik
Tek kullanımlık
OptiSet
0,5 ml. Enjektör üzerindeki
her çizgi 1 üniteye
karşılık gelir. 50 üniteye kadar
insülin yapabilme
imkanı sağlar.
1 ml. Enjektör üzerindeki
her çizgi 2 üniteye
karşılık gelir. 100 üniteye kadar
insülin yapabilme
imkanı sağlar.
İğne uçları
İnsülin enjektörleri ve iğne
uçları tek kullanımlıktır
1. kullanım 2. kullanım 3. kullanım 4. kullanım
Her enjeksiyon sonrasında iğne ucu
değiştirilmelidir
İnsülinin enjekte edilmesi
Cildi kaldırma tekniği Cildi 2-3 parmakla tutup hafifçe kaldırınız.
Yanlış! Tüm elle kavranarak kaldırılmış.
Kas içi enjeksiyon riski yüksek.
Doğru 2-3 parmakla kaldırılmış, böylece
SC doku kastan uzaklaştırılmış.
Enjeksiyon dokuya 45-90 derece açıyla uygulanmalıdır.
Kalem ve iğneler kişisel malzemelerdir ve sadece aynı kişi tarafından
kullanılmalıdır.
Ellerinizi yıkayın.
İnsülin tipinin ve uygulama zamanının doğruluğunu kontrol edin.
Orta etkili karışım insülin kullanılacaksa kalemi iki avucunuzun arasında yavaşça yuvarlayarak, insülin bulanık bir görüntü alıncaya kadar en az 10 kez döndürün. (Çalkalamayın!)
İğneyi yerleştirin. Kalemin kullanım talimatına uygun olarak iğnenin ucunda insülin damlası görünceye kadar kalemin çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Kalemin çalıştığından emin olunca verilecek insülin dozunu ayarlayın.
Yetişkinde insülin enjeksiyon rehberi 1 (insülin kalemi kullanarak)
İnsülin uygulayacağınız bölgeyi belirleyin.
Seçtiğiniz enjeksiyon bölgesinde yara, enfeksiyon, morluk ve lipodistrofi olmamalıdır. Enjeksiyon yapacağınız nokta bir önceki enjeksiyon noktasından en az 3 cm. uzakta olmalıdır.
Uygun açı ve yöntem (cildi kaldırarak veya kaldırmadan) ile iğne cilde batırılmalıdır.
İnsülini cilt altına enjekte edin. Yavaş yavaş 10’a kadar sayın ve iğneyi dışarı çıkarın. İğneyi dışarı çekerken aynı anda yavaşça cilt de serbest bırakılmalıdır.
Kesinlikle ovalanmamalıdır.
İğneyi kalemden çıkarın ve enfekte atık kutusuna atın.( boş cam şişe)
Yetişkinde insülin enjeksiyon rehberi 2 (insülin kalemi kullanarak)
• Kısa etkili (regüler) insülinler öğünden 30-45 dakika önce uygulanır
• Hızlı etkili insülinler öğünden en fazla 15 dakika önce ya da öğüne başlarken verilebilir
• Orta etkili ve uzun etkili insülinler öğünle doğrudan ilişikili değildir NPH insülin yemeklerden 30-45 dak önce yapılması tercih
edilebilir. Düzenli ana ve ara öğün alınması ve hipoglisemiden koruma önemlidir.
Uzun etkili insülinler günün herhangi bir saatinde yapılabilir. Fakat her gün aynı saatte yapılmalıdır.
İnsülinin uygulanma zamanı
Yan etkiler
Hipoglisemi
Kilo artışı
Lipohipertrofi
Lipoatrofi
İnsülin ödemi
Allerjik reaksiyon
İnsülinlerin saklanması Açılmamış şişeler son kullanma tarihine
kadar buzdolabında 2-8 C arasında saklanmalıdır.
Şişe açıldıktan sonra buzdolabında yada 30 C altında,oda sıcaklığında 28 gün saklanabilir.(Hastanede kullanırken açtığınız tarihi üzerine yazınız ve açılmış şişeyi kullanırken tarihi kontrol ediniz.)
Kesinlikle dondurulmamalıdır. Isı kaynağından uzak tutulmalıdır. Direkt güneş ışığından ya da kuvvetli
çalkalamadan hasar görebilir.
Ciddi hipoglisemileri önlemek için insülin tedavisi kullanan diyabetli hastalar ve ailelerine glukagonun nasıl kullanılacağı öğretilmelidir.
Glukagon İM, IV veya SC olarak;
5 yaşın altında 0.5mg, 5 yaşın üzerinde 1 mg olacak şekilde
yapılabilir. Yanıt verene kadar yanında sürekli biri
kalmalı, hastanın başı yan çevrilmeli (kusma riskine karşı) ve bulgular kaydedilmeli, ayrıca güvenliği sağlanmalıdır.
Yanıt verdiğinde karbonhidratlı gıdalar ile beslenmelidir ve tekrar hipoglisemi açısından takip edilmelidir.
top related