haftalik rapor kasım 2013 · haftalik rapor 11 kasım 2013 ekim ayında tÜfe beklentilerin...
Post on 14-Aug-2020
3 Views
Preview:
TRANSCRIPT
HAFTALIK RAPOR 11 Kasım 2013
Ekim ayında TÜFE beklentilerin üzerinde aylık bazda %1.80 arttı
Ekim ayında enflasyon aylık bazda %1.80 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Beklendiği gibi
enflasyon yıllık bazda azalmaya devam ederken, aylık bazdaki yüksek artışın etkisiyle yıllık bazdaki
azalma da sınırlı kaldı. TCMB Ekim ayının sonunda yayımladığı yılın son Enflasyon Raporu’nda özellikle
yılın üçüncü çeyreğinde döviz kurunda yaşanan yükselişin etkisiyle yıl sonu enflasyon beklentisinde 0.6
puanlık yukarı yönlü bir güncellemeye gitti. Ancak açıklanan Ekim ayı enflasyon rakamları, TCMB’nin
ve bizim yıl sonu için %6.8 olan enflasyon beklentimiz üzerinde yukarı yönlü risklerin oluştuğunu
gösteriyor. Raporumuzun ilk kısmında Ekim ayı enflasyon gerçekleşmelerini ve 2013 yılı IV. Enflasyon
Raporu’nu inceleyeceğiz.
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Ekim ayında aylık
bazda %1.80 oranında artarak beklentilerin
üzerinde gerçekleşti. (Piyasa Beklentisi : %1.30,
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Beklentisi:
%1.21). Yıllık bazda ise TÜFE 2013 yılının Eylül
ayındaki %7.88 seviyesinden Ekim ayında %7.71’e
geriledi. Ekim ayında enflasyonun beklentilerden
sapmasında geçmiş yıllar ortalamasının çok
üzerinde gerçekleşen gıda ve giyim grubu
enflasyonu etkili oldu.
Geçtiğimiz iki ayda gıda fiyatlarında yaşanan düzeltme Ekim ayında sona erdi ve gıda fiyatları bir önceki aya göre
%3.91 oranında sert bir artış gösterdi. Böylece gıda grubu 0.94 puan ile Ekim ayında enflasyona aylık bazda en
yüksek artış yönlü katkı yapan grup oldu. Yukarıdaki grafikte de görüldüğü gibi gıda fiyatlarının Ekim ayında
%2.78 olan geçmiş yıl ortalamalarının çok üzerinde gerçekleşmesi yükselişin sert olduğunu gösteriyor. Ekim
ayında uzun Kurban Bayramı tatilinin yaş meyve sebze nakliyatını aksatması da fiyatlar üzerinde yukarı yönlü bir
baskı oluşturdu. Gıda fiyatlarının ardından aylık enflasyona en yüksek artış yönlü katkıyı yapan ikinci grup ise
0.65 puan ile giyim grubu oldu. Yeni sezon ürünlerinin satışına başlanması ve kur hareketlerinin etkisiyle giyim
grubu fiyatları Ekim ayında aylık bazda %9.56 oranında yükselirken, bu artış 2006 yılından bu yana görülen en
yüksek Ekim ayı artışı oldu. Eylül ayında akaryakıt fiyatlarına yapılan indirimlerin Ekim ayı fiyatlarına
beklentilerimizin altında yansıması düşüş beklediğimiz bu grupta %0.34 ile sınırlı da olsa bir artış görmemizi
sağladı. Ulaştırma grubunun aylık enflasyona katkısı 0.06 puan oldu. Br önceki aya göre %0.73 oranında
gerileyen alkollü içecekler ve tütün grubu ise Ekim ayında enflasyona düşüş yönlü katkı sağlayan tek grup oldu.
-0.3 0.2 0.7 1.2 1.7 2.2 2.7 3.2
Gıda ve Alkolsüz İçecekler
Ulaştırma
Alkollü İçecekler ve Tütün
Konut
Giyim ve Ayakkabı
Lokanta ve Oteller
Ev Eşyası
TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan)
Yıllık Aylık
Kaynak: TÜİK
0
2
4
6
8
10
12
Gıda GiyimKaynak: TÜİK
Ekim ayı Ortalaması (2003-2012) Eki.13
7.71
4
6
8
10
12
14
Ağu
.04
Mar
.05
Eki.0
5
May
.06
Ara
.06
Tem
.07
Şub
.08
Eyl.0
8
Nis
.09
Kas
.09
Haz
.10
Oca
.11
Ağu
.11
Mar
.12
Eki.1
2
May
.13
Kaynak: TÜİK
TÜFE (y-y, %)
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2
Ekim ayında yıllık TÜFE’de baz etkisi nedeniyle bir
düşüş görmemize karşın Ekim ayı verisinin
beklentilerin çok üzerinde gelmesi söz konusu
gerilemenin sınırlı kalmasına neden oldu. Merkez
Bankası tarafından takip edilen ve kontrol
edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek
enflasyonda (I endeksi) ise Mayıs ayından bu
yana görülen yükseliş trendi etkisini arttırarak
Ekim ayında da devam etti. Ekim ayında çekirdek
enflasyonda aylık bazda %1.78’lik artış
görülürken, yıllık artış %7.49’a yükseldi. 3 aylık
hareketli ortalamalar itibarıyla bakıldığında da, çekirdek enflasyondaki yükselişin devam ettiği görülüyor. Ekim
ayında çekirdek enflasyondaki yükselişte giyim grubundaki artışın ortalamaların üzerinde gerçekleşmesi de etkili
oldu.
Ekim ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise bir önceki aya göre %0.69 oranında artış gösterdi. Yıllık bazda ise
ÜFE Eylül ayındaki %6.23 seviyesinden Ekim ayında %6.77’ye yükseldi. Ekim ayında tarım fiyatları bir önceki aya
göre %4.43 oranında sert bir artış gösterirken, yıllık bazda ise Eylül ayındaki -%3.66’dan %0.56’ya yükseldi.
Böylelikle tarım fiyatlarında da düzeltme sona ererken, Ekim ayında tarım fiyatlarında yaşanan bu sert yükseliş
önümüzdeki dönem gıda fiyatları açısından da yukarı yönlü riskleri artırıyor. Ekim ayında sanayi fiyatlarında ise
kurdaki yükselişin de sona ermesinin etkisiyle yatay bir hareket yaşandı.
TCMB Başkanı Erdem Başçı, geçen hafta katıldığı
bir toplantıda önümüzdeki iki ayda işlenmemiş
gıda fiyatlarında sürpriz bir düzeltme hareketi
yaşanması halinde yılsonu enflasyonunun
%6.8’e yakınsayabileceğini söyledi. Bununla
birlikte Kasım ayının kurak geçiyor oluşu yılsonu
enflasyon beklentimiz üzerinde yukarı yönlü
riskler olduğunu ortaya koymasına rağmen,
işlenmemiş gıda fiyatlarının geçmiş yıllardaki
hareketine bakıldığında yılın son iki ayında sert
bir düzeltme yaşanması ihtimali olduğu da
görülüyor. Ayrıca son dönemde Rusya ile
yaşanan anlaşmazlığın ardından ortaya çıkan arz
024681012141618
-10-505
101520253035
Eki.0
6
May
.07
Ara
.07
Tem
.08
Şub
.09
Eyl.0
9
Nis
.10
Kas
.10
Haz
.11
Oca
.12
Ağu
.12
Mar
.13
Eki.1
3
Tarım Fiyatları (y-y, %)
Gıda Giyatları (y-y, %) (Sağ eksen)
Kaynak: TCMB
-10-505
101520253035
Şub
.07
Tem
.07
Ara
.07
May
.08
Eki.0
8
Mar
.09
Ağu
.09
Oca
.10
Haz
.10
Kas
.10
Nis
.11
Eyl.1
1
Şub
.12
Tem
.12
Ara
.12
May
.13
Eki.1
3
Kaynak: TÜİK
Üretici Fiyatları (y-y, % değ.)
ÜFE Tarım Sanayi
0
2
4
6
8
10
12
14
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
Kaynak: TÜİK
Çekirdek Enflasyon ve TÜFE (y-y, %değ. 3 aylık ort.)
I Endeksi
TÜFE
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10İşlenmemiş Gıda Fiyatları (a-a, %)
2006-2012 Ortalaması 2013
Kaynak: TCMB
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3
fazlası da gıda fiyatlarında biz düzeltme yaşayabileceğimize işaret ediyor. Ancak, söz konusu düzeltmenin yıllık
enflasyonda TCMB beklentilerine yakınsayacak bir düşüşe neden olup olmayacağı soru işaretleri barındırıyor.
Ekim ayında TÜFE %1.80 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ekim ayında gıda ve giyim fiyatlarındaki artışın
geçmiş yıl ortalamalarının çok üzerinde gerçekleşmesi beklentilerden sapmada önemli rol oynarken, ulaştırma
grubunda akaryakıt fiyatlarına geçen ay yansımasını beklediğimiz fiyat düşüşlerinin bu ay da sınırlı yansıması ve
söz konusu grupta kur artışı kaynaklı yükseliş yaşamamız TÜFE’nin yüksek gerçekleşmesinde önemli rol oynadı.
Ekim ayında yüksek gelen TÜFE yıllık enflasyondaki düşüşün de sınırlı kalmasına neden oldu. Söz konusu ayda
TÜFE açısından öncül olarak kabul edebileceğimiz çekirdek TÜFE ve ÜFE göstergeleri de enflasyondaki baskıların
devam ettiğini gösteriyor. Ancak kurun ÜFE üzerindeki etkisinin azaldığını görüyoruz. Bu durum önümüzdeki
dönemde yeni bir kur şoku yaşamamız halinde TÜFE’de de olumlu bir seyir izlenebileceğine işaret olabilir.
Merkez Bankası tarafından açıklanan Enflasyon Raporu’na ilişkin basın toplantısında Erdem Başçı tarafından
enflasyona yapılan yoğun vurgular da önümüzdeki dönemde enflasyon gelişmelerinin para politikası duruşu
açısından daha önemli hale geleceğini gösteriyor. Özellikle son açıklanan verinin enflasyon beklentilerinde
belirgin bir bozulmaya neden olması Merkez Bankası açısından kritik olacaktır. Yılın kalan bölümünde gıda
fiyatlarında görülen baskının Rusya ile yaşanan gelişmeler sonucu oluşan arz fazlası ile hafiflemesi ve politika
yapıcıların elektrik ve doğalgaz gibi alanlarda fiyat artışına gitmemeleri enflasyon açısından olumlu
olabilecekken yıl sonu enflasyonunun %6.8 olan tahminimizin üzerinde gerçekleşme olasılığı artmış görünüyor.
Bununla birlikte TCMB Başkanı Erdem Başçı, geçen hafta katıldığı bir toplantıda önümüzdeki iki ayda işlenmemiş
gıda fiyatlarında sürpriz bir düzeltme hareketi yaşanması halinde yılsonu enflasyonunun %6.8’e
yakınsayabileceğini söyledi. Ancak, söz konusu düzeltmenin yıllık enflasyonda TCMB beklentilerine yakınsayacak
bir düşüşe neden olup olmayacağı soru işaretleri barındırıyor.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
4
Kutu 1: Yılın son Enflasyon Raporu yayımlandı?
Enflasyon Raporu III (Temmuz 2013)
Enflasyon Raporu IV
(Ekim 2013)
Revizyon
Çıktı Açığı 2013 Ç2: -2.00 2013 Ç3: -2.10
2013 Ç2: -1.80 2013 Ç3: -1.90
Petrol Fiyatları (yıllık ortalama) 2013: 107 2014: 102
2013: 109 2014: 105
Gıda Enflasyonu ( yıl sonu, % Değişim) 2013 – 2015: 7 2013 – 2015: 7
İthalat Fiyatları (yıllık ort., % değ.) 2013: -1.3 2013: -1.5
2013 Yıl Sonu Enflasyonu Tahmini (%70 olasılık)
Orta Nokta: %6.2 (%5.2-%7.2 aralığı)
Orta Nokta: %6.8 (%6.3-%7.3 aralığı)
2013 Yıl Sonu Hedefi %5 %5
2014 Yıl Sonu Enflasyonu Tahmini Orta Nokta: %5
(%3.3-%6.7 aralığı) Orta Nokta: %5.3
(%3.8-%6.8 aralığı)
2014 Yıl Sonu Hedefi %5 %5
Küresel Üretim Endeksi (y-y) %1.2 %1.2
Kaynak: TCMB
TCMB, yılın dördüncü Enflasyon Raporu’nda beklenildiği gibi 2013 yılsonu enflasyon beklentisini yukarı yönlü
güncelledi. TCMB, 2013 yıl sonu için enflasyon beklentisinin orta noktasını 0.6 puan artırarak %6.2 seviyesinden
%6.8 seviyesine yukarı yönlü revize etti (%6.3-%7.3 aralığı). TCMB’nin bu güncellemesinde TL’deki değer kaybı,
petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü baskılar ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki gelişmeler ana etken olurken, yılın
ikinci yarısında nihai yurtiçi talebin ılımlı bir şekilde süreceği beklentileri çerçevesinde 2013 yılı çıktı açığı
tahminlerinde de yukarı yönlü bir revize yapıldı. TCMB’nin yıl sonu enflasyon beklentisindeki yukarı yönlü
güncellemede, yılın üçüncü çeyreğinde TL’de görülen değer kaybının 0.4 puan, petrol fiyatlarındaki yükselişin
0.1 puan, iç talepteki artışın ise 0.1 puan yukarı yönlü katkısı oldu. Yılın dördüncü Enflasyon Raporu’nda iç ve dış
talep gelişmelerinin bir arada değerlendirildiği ve enflasyona sınırlı bir etkisi olduğu vurgulandı. Döviz kuru
gelişmelerinin çekirdek enflasyon üzerindeki etkisini daha çok temel mal grubu fiyatları üzerinde göstermekte
olduğu ve hizmet enflasyonundaki artışa rağmen göreli olarak daha istikrarlı bir seyir izlendiği belirtildi. TCMB
Başkanı Erdem Başçı, enflasyon görünümü orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki
temkinli duruşu koruyacaklarını yineledi ve bu çerçevede önümüzdeki dönemde para politikasına dair
öngörülebilirliği kademeli olarak artıracaklarını belirtti. Başçı, yılın üçüncü çeyreğinde kredilerin yıllık büyüme
oranının %25 düzeylerinde seyrettiğini ancak temkinli para politikası duruşunun, alınan makro-ihtiyati
önlemlerin ve zayıf seyreden sermaye akımlarının etkisiyle önümüzdeki dönemde kredi büyüme hızlarının
kademeli olarak daha makul düzeylere geleceğini öngördüklerini söyledi. 2014 yılında ise temkinli duruşun
korunarak likidite politikasının genel olarak sıkı tutulduğu ve alınan makro ihtiyati tedbirlerin de katkısı ile yıllık
kredi büyüme oranının %15 referans değerine indiği varsayılan bir görünüm çizilirken, enflasyonun ise %5.3 ile
%5 olan hedefe yakınsayacağı tahmin edildi.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
5
Sanayi üretimi Eylül ayında yıllık bazda beklentimize yakın %6.4 arttı
Ağustos ayında Ramazan Bayramı tatiline bağlı olumsuz takvim etkisiyle yıllık bazda %1.3 gerileyen
sanayi üretim endeksi, Eylül ayında %6.7 seviyesindeki beklentimizin hafif altında %6.4 arttı. Çalışma
gün sayısının normale dönmesi sanayi üretiminin Temmuz ayındaki olumlu performansını Eylül ayında
da sürdürmesini sağladı. Ekim ayına ilişkin şu ana kadar yayımlanan öncül göstergeler olumlu
sinyaller verirken, Kurban Bayramı tatili nedeniyle çalışma gün sayısının azalacak olması nedeniyle
sanayi üretiminin söz konusu ay tekrar gerileyeceğini düşünüyoruz. Eylül ayı verileri ile birlikte sanayi
üretimi 2013 yılının üçüncü çeyreğinde %3.6 artmış oldu. Bu oran üçüncü çeyrek büyüme beklentimizi
ve %3.7 seviyesindeki 2013 yılı büyüme beklentimizi destekliyor. Ekim ayındaki olası azalışın ardından
sanayi üretiminin Kasım ve Aralık aylarında canlılığını koruması, Türkiye ekonomisinin 2014 yılına
olumlu bir büyüme görünümü ile girmesini sağlayacaktır. Üretim faaliyetlerinin mevcut görünümü,
%4.2 seviyesindeki 2014 yılı büyüme beklentimizi desteklemektedir.
Sanayi üretim endeksi Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilere göre %6.7 düzeyindeki
beklentimize yakın gerçekleşerek %6.4 oranında arttı (piyasa beklentisi: %3.95). Takvim etkisinden arındırılmış
verilere göre de geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilerle aynı oranda, %6.4 (piyasa beklentisi: 2.6)
artan sanayi üretimi, Temmuz ayında üretimde gözlenen artışın Ağustos ayındaki duraksamanın ardından
devam ettiğini gösterdi. Sanayi üretimi arındırılmamış verilere göre, Ağustos ayında Ramazan Bayramı tatili
nedeniyle oluşan olumsuz takvim etkisiyle yıllık bazda %1.3 oranında azalmıştı. Çalışma gün sayısının normale
dönmesi sanayi üretimindeki toparlanmanın Eylül ayında devam etmesini sağladı.
Sanayi üretimi aylık değişimler itibarıyla incelendiğinde, arındırılmamış endeksin Eylül ayında Ağustos ayına
göre %21.4, takvim etkisinden arındırılmış endeksin ise %13.2 arttığı görüldü. Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre %5.8 arttı. Bu oran, söz konusu endekste Ocak 2007’den bu yana
görülen en hızlı artışı yansıtıyor.
Sanayi üretim endeksi alt sektörler itibarıyla incelendiğinde, Eylül ayında enerji ve madencilik hariç tüm alt
sektörlerde artış yaşandığı görüldü. En hızlı yıllık artış %15.2 oranı ile sermaye malı imalatında yaşandı. Kasım
2011’den beri en yüksek üretim artışının görüldüğü sermaye malı üretimini, %7.2 artışla dayanıklı tüketim malı
imalatı izledi. Sermaye ve aramalı imalatında yıllık bazda üretim hızı Temmuz ayındaki performansın üzerine
çıkarken, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malı gruplarında Temmuz ayına göre daha ılımlı artışlar yaşandı.
-30
-20
-10
0
10
20
30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
Mar
.08
Haz
.08
Eyl.0
8
Ara
.08
Mar
.09
Haz
.09
Eyl.0
9
Ara
.09
Mar
.10
Haz
.10
Eyl.1
0
Ara
.10
Mar
.11
Haz
.11
Eyl.1
1
Ara
.11
Mar
.12
Haz
.12
Eyl.1
2
Ara
.12
Mar
.13
Haz
.13
Eyl.1
3
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %, sağ eksen)
Kaynak: TÜİK
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
6
Takvim etkisinden arındırıldığında ise tüm alt sektörlerde Temmuz ayındaki artış hızının üzerinde yıllık artışlar
görüldü. Geçen yılın Eylül ayına göre %0.8 azalan enerji üretiminde yılın ilk çeyreğindeki gerilemenin ardından
Haziran ayında yeniden başlayan düşüş, yavaşladı. Eylül ayında üretimin azaldığı diğer sektör olan madencilik ve
taş ocakçılığı takvim etkisinden arındırılmış ve arındırılmamış verilerin her ikisine göre de %4.3 azalarak olumsuz
performans sergiledi.
Toplam sanayi üretiminde en yüksek paya sahip olan imalat sanayi üretimi Eylül ayında geçen yılın aynı ayına
göre %7.9 arttı. Ağustos ayındaki olumsuz takvim etkisinin ortadan kalkması imalat sanayiinin Temmuz ayında
yakaladığı %7.8 oranındaki artışını sürdürmesine imkan verdi. Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre %8
artan imalat sanayi Ekim 2011’den bu yana en yüksek yıllık artışını sergiledi. İmalat sanayiinin alt gruplarında en
hızlı yıllık üretim artışı %67.3 oranı ile bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatında yaşandı. Son üç yılın en
hızlı üretim artışının görüldüğü bu sektörü, mobilya üretimi ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı
izledi.
Türkiye’nin ihracatında ilk sırada yer alması bakımından, imalat sanayii içinde en önemli yere ve en yüksek paya
sahip olan ana metal sanayi üretimi hızlanarak Haziran ayındaki artış hızını yakaladı. Eylül ayında %6.4 artan
sektör üretimi takvim etkisinden arındırılmış verilere göre de Haziran’daki artış ivmesine yeniden kavuştu.
İhracatımızda ikinci sırada yer alan motorlu kara taşıtları yıllık artışı bir miktar hız keserek %13.6 oldu. İhracatta
üçüncü sırada yer alan gıda ve tekstil sektörlerinin performansı da bu yılın en hızlı üretim artışının yaşandığı
Temmuz ayındaki seviyelerinin altında kalırken, söz konusu sektörlerin imalatı yıllık bazda sırasıyla %6.9 ve %5.6
arttı.
İmalat sanayi alt sektörlerinin dördünde Eylül ayında üretim azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış verilerde de
hemen hemen aynı eğilim gözlendi. Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri %7.2 oranı ile üretimin en çok
azaldığı sektör olurken, içecek imalatı, medya ve eczacılık, üretimde daralma yaşanan diğer sektörler oldu.
Sanayi üretimi açısından öncül olarak takip ettiğimiz verilerin Eylül ayına ilişkin sanayi üretimi artış tahminimizi
oldukça doğru yansıttığını söyleyebiliriz. Bu veriler içinde ilk sırada yer alan PMI imalat endeksindeki 3.1 puanlık
hızlı artış, mevcut yatırım ortamı ve önümüzdeki döneme ilişkin olumlu beklentilerin imalat sanayi üretimine
yansıdığını göstermişti.
Kapasite kullanım oranında Eylül ayında önemli bir değişim olmaması üretim faaliyetlerinde Ağustos’ta yaşanan
azalışın geçici olduğunu ortaya koyarken, söz konusu verinin Ekim ayında 1 puan artması imalat sanayiindeki
ivme artışını doğrular nitelikte. TCMB tarafından hazırlanan İktisadi Yönelim Anketine göre reel kesim güven
endeksinin Eylül ayında bir önceki aya göre 1 puan artması, buna karşın, üretim hacmi endeksinin Temmuz ve
Ağustos’taki duraklamanın ardından 4.3 puan artması Eylül ayı sanayi üretimi ile ilgili olumlu sinyaller
oluşturması bakımından önemli idi.
-5
0
5
10
15
20
Ara Malı DayanıklıTüketimMalları
DayanıksızTüketimMalları
Enerji SermayeMalı
Ağu.13 Eyl.13
Kaynak: TÜİK
Sanayi Üretimi Ana Sektörler İtibarıyla Yıllık % Değişim
25
30
35
40
45
50
55
60
65
Şub
.07
Tem
.07
Ara
.07
May
.08
Eki.0
8
Mar
.09
Ağu
.09
Oca
.10
Haz
.10
Kas
.10
Nis
.11
Eyl.1
1
Şub
.12
Tem
.12
Ara
.12
May
.13
Eki.1
3
PMI İmalat Endeksi
PMI İmalat End. Üç Aylık Hareketli Ortalama
Kaynak: Reuters, Markit, VakıfBank
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
7
Elektrik, otomobil ve beyaz eşya üretim düzeylerini esas alarak oluşturduğumuz ve sanayi üretimi
beklentilerimizde ekonometrik model tahminlerimiz yanı sıra dikkate aldığımız endeks değeri de Eylül ayında
sanayi üretiminde belirgin bir artış yaşanabileceğine işaret etmekte idi.
Öte yandan, tüketici güveninin söz konusu ayda 77.2’den 72.1’e gerilemesi, iç talebin ılımlı seyrinin üretim
faaliyetlerini kısıtlayabilme ihtimalini gündeme getirmişti. Ayrıca, Eylül ayında BDDK tarafından yayınlanan
haftalık verilere göre bankacılık sektörü kredilerinin kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık yıllıklandırılmış
hareketli ortalamasının gerilediği görülmüştü. Her iki durum da sanayi üretimi beklentimiz üzerinde aşağı yönlü
risklere işaret etse de, döviz kuru ve faiz oranındaki gerilemenin yatırım ortamı ve iştahını rahatlatarak sanayi
üretimini desteklediğini söyleyebiliriz. Ayrıca, ABD Merkez Bankası Fed’in Eylül ayında alması beklenen para
politikasındaki genişlemeyi durdurma kararını 2014 yılının ilk çeyreğine ertelemesi, gelişmekte olan ülkelere
sermaye girişini yeniden artırırken, yurt içinde reel kesimin üretim kararlarını da olumlu yönde etkiledi.
Ekim ayına ilişkin şu ana kadar yayımlanan öncül göstergeler olumlu sinyaller verirken, Kurban Bayramı tatili
nedeniyle çalışma gün sayısının azalacak olması nedeniyle sanayi üretiminin önümüzdeki ay tekrar
gerileyeceğini düşünüyoruz.
Eylül ayı verileri ile birlikte sanayi üretimi 2013 yılının üçüncü çeyreğinde %3.6 artmış oldu. Bu oran üçüncü
çeyrek büyüme beklentimizi ve %3.7 seviyesindeki 2013 yılı büyüme beklentimizi destekliyor. Ekim ayındaki
olası azalışın ardından sanayi üretiminin Kasım ve Aralık aylarında canlılığını koruması, Türkiye ekonomisinin
2014 yılına olumlu bir büyüme görünümü ile girmesini sağlayacaktır. Üretim faaliyetlerinin mevcut görünümü,
%4.2 seviyesindeki 2014 yılı büyüme beklentimizi desteklemektedir.
Türkiye’nin en büyük dış ticaret ortağı olan Euro Bölgesi’nde azalan enflasyonist baskılar nedeniyle Avrupa
Merkez Bankası’nın (ECB) faiz indirimine gitmesi ekonomik aktiviteyi destekleyecek olması açısından önemli.
ECB’nin genişletici para politikası duruşunu 2015 yılının ortalarına kadar koruyacağını bildirmesi, Euro
Bölgesi’ndeki kırılganlıkların Türkiye’nin dış ticareti üzerindeki olası etkilerini sınırlayarak, üretim faaliyetlerini
olumlu yönde etkileyecektir.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
8
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
11.11.2013 İtalya Sanayi Üretimi (Eylül) -%0.3 %0.3
12.11.2013 ABD Chicago FED İmalat Endeksi (Eylül) 0.14 --
Almanya TÜFE (Ekim, a-a) -%0.2 -%0.2
İtalya TÜFE (Ekim, a-a) %0.0 %0.0
İngiltere TÜFE (Ekim, a-a) %0.4 %0.3
ÜFE (Ekim, a-a) -%0.1 %0.0
Japonya TÜFE (Ekim, a-a) %0.3 -%0.2
Makine Siparişleri (Eylül, a-a) %5.4 -%1.4
13.11.2013 Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Eylül) 2 milyar $ 3 milyar $
ABD Haftalık Mortgage Verileri 449.6 --
Euro Bölgesi Sanayi Üretimi (Eylül) %1.0 -%0.3
İngiltere ILO İşsizlik Oranı (Eylül) %7.7 %7.7
Japonya Tankan Güven Endeksi (Kasım) 12 --
GSYH (3.çeyrek, ç-ç) %0.9 %0.4
14.11.2013 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 336 bin 330 bin
Dış Ticaret Dengesi (Eylül) -38.8 milyar $ -38.6 milyar $
Euro Bölgesi GSYH (3.çeyrek, öncül, ç-ç) %0.3 %0.2
Almanya GSYH (3.çeyrek, öncül, ç-ç) %0.7 %0.3
İtalya GSYH (3.çeyrek, öncül, ç-ç) -%0.3 -%0.1
Fransa GSYH (3.çeyrek, öncül, ç-ç) %0.50 %0.1
Cari İşlemler Dengesi (Eylül) -3.1 milyar € --
TÜFE (Ekim, a-a) -%0.2 -%0.1
Japonya Sanayi Üretimi (Eylül, a-a) %1.5 --
15.11.2013 Türkiye İşsizlik Oranı (Ağustos) %9.3 --
TCMB Beklenti Anketi -- --
ABD Sanayi Üretimi (Ekim, a-a) %0.6 %0.1
Kapasite Kullanım Oranı (Ekim) %78.3 %78.3
Euro Bölgesi TÜFE (Ekim, a-a) %0.5 -%0.1
İtalya Dış Ticaret Dengesi (Eylül) 0.958 milyar --
Haftalık Veri Takvimi (11 - 15 Kasım 2013)
9
TÜRKİYE
Sektörler (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları
(%) (2013 II.Çeyrek)
2012 II.
Çeyrek
2012 III.
Çeyrek
2012 IV.
Çeyrek
2013 I.Çeyrek
2013 II.Çeyrek
Tarım 7.2 3.5 2.1 3.4 4.3 5.4
Sanayi 25.7 3.2 1.1 -0.1 1.6 3.4
İnşaat 6.0 -0.8 -0.8 1.5 5.9 7.6
Ticaret 13.5 0.6 -0.7 0.0 2.9 5.0
Otel.veLokantalar 1.6 3.6 1.6 7.4 15.5 14.9
Ulaş. ve Haber. 15.3 4.4 2.9 0.7 2.3 3.3
Mali Kur. 11.5 3.6 0.9 3.8 6.5 8.5
Konut Sah. 4.4 1.7 1.6 1.7 1.2 1.3
Eğitim 2.0 4.5 3.5 4.6 4.5 4.3
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 5.3 4.7 5.3 4.0 4.6
Vergi-Süb. 8.7 1.5 0.9 0.9 1.5 5.3
GSYH 100 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4
Kaynak: TÜİK
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
4.4
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
19
99Ç
1
19
99Ç
4
20
00Ç
3
20
01Ç
2
20
02Ç
1
20
02Ç
4
20
03Ç
3
20
04Ç
2
20
05Ç
1
20
05Ç
4
20
06Ç
3
20
07Ç
2
20
08Ç
1
20
08Ç
4
20
09Ç
3
20
10Ç
2
20
11Ç
1
20
11Ç
4
20
12Ç
3
20
13Ç
2
Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-5
0
5
10
15
20
25
20
10-I
I
20
10-I
II
20
10-I
V
20
11-I
20
11-I
I
20
11-I
II
20
11-I
V
20
12-I
20
12-I
I
20
12-I
II
20
12-I
V
20
13-I
20
13-I
I
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
Kaynak:TÜİK
-20.0
-15.0
-10.0
-5.0
0.0
5.0
10.0
15.0
19
99Ç
1
19
99Ç
4
20
00Ç
3
20
01Ç
2
20
02Ç
1
20
02Ç
4
20
03Ç
3
20
04Ç
2
20
05Ç
1
20
05Ç
4
20
06Ç
3
20
07Ç
2
20
08Ç
1
20
08Ç
4
20
09Ç
3
20
10Ç
2
20
11Ç
1
20
11Ç
4
20
12Ç
3
20
13Ç
2
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %)
Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
10
Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları
(%) (2013
II.Çey.)
2012 II.
Çey.
2012 III.
Çey.
2012 IV.
Çey.
2013
I. Çey.
2013
II. Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har. 65.6 -1.2 -0.3 -0.4 3.1 5.3
Dev. Nihai Tük. Har. 10.6 4.4 5.5 8.5 7.6 7.4
Gay. Safi Ser. Oluş. 26.0 -4.3 -3.3 -1.7 2.3 3.7
Kamu Sektörü 5.1 4.0 6.8 21.8 83.9 36.7
Özel Sektör 20.9 -5.6 5.3 -6.8 -7.3 -2.0
Mal ve Hiz. İhracatı 27.3 23.2 14.4 6.7 5.6 1.2
Mal ve Hiz. İthalatı 30.9 -1.7 3.0 6.6 7.1 11.7
GSYH 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4
Kaynak:TÜİK
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi
-5
-3
-1
1
3
5
7
-5
0
5
10
15
20
Haz
.10
Eyl.1
0
Ara
.10
Mar
.11
Haz
.11
Eyl.1
1
Ara
.11
Mar
.12
Haz
.12
Eyl.1
2
Ara
.12
Mar
.13
Haz
.13
Eyl.1
3
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi ÜretimEndeksi (y-y, %)Mevsim ve Takvim Etkisinden ArındırılmışSanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
-10
0
10
20
30
40
50
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
Kaynak: TÜİK
-4.00
-2.00
0.00
2.00
4.00
6.00
8.00
10.00
12.00
14.00
16.00
18.00
Tem
.11
Eyl.1
1
Kas
.11
Oca
.12
Mar
.12
May
.12
Tem
.12
Eyl.1
2
Kas
.12
Oca
.13
Mar
.13
May
.13
Tem
.13
Eyl.1
3
3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)
Kaynak: TCMB
11
-60.00-50.00-40.00-30.00-20.00-10.00
0.0010.0020.0030.0040.0050.00
Eyl.0
6
Mar
.07
Eyl.0
7
Mar
.08
Eyl.0
8
Mar
.09
Eyl.0
9
Mar
.10
Eyl.1
0
Mar
.11
Eyl.1
1
Mar
.12
Eyl.1
2
Mar
.13
Eyl.1
3
Ara Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %)
Sermaye Malı İmalati (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
Sektörler
Yıllık Değişim Oranı (%)
Eylül Ayı
2012 2013
Petrol Ürünleri 7.2 -7.2
Tekstil 8.0 5.6
Gıda 4.8 6.9
Kimyasal Madde 1.8 5.8
Ana Metal Sanayi 3.3 6.4
Metalik Olm. Diğ. Mineral 8.7 6.0
Taşıt Araçları 1.3 13.6
Elektrikli Teçhizat 6.3 13.8
Giyim 14.2 4.3
Kaynak: TÜİK
Sektörel Sanayi Üretim Endeksi
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Eki.0
1N
is.0
2Ek
i.02
Nis
.03
Eki.0
3N
is.0
4Ek
i.04
Nis
.05
Eki.0
5N
is.0
6Ek
i.06
Nis
.07
Eki.0
7N
is.0
8Ek
i.08
Nis
.09
Eki.0
9N
is.1
0Ek
i.10
Nis
.11
Eki.1
1N
is.1
2Ek
i.12
Nis
.13
Eki.1
3
Toplam Otomobil Üretimi (Adet)(12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi
Beyaz Eşya Üretimi
700000
900000
1100000
1300000
1500000
1700000
1900000
2100000
2300000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Sanayi Ciro Endeksi
70.080.090.0
100.0110.0120.0130.0140.0150.0160.0170.0
May
.08
Ağu
.08
Kas
.08
Şub
.09
May
.09
Ağu
.09
Kas
.09
Şub
.10
May
.10
Ağu
.10
Kas
.10
Şub
.11
May
.11
Ağu
.11
Kas
.11
Şub
.12
May
.12
Ağu
.12
Kas
.12
Şub
.13
May
.13
Ağu
.13
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
Kaynak:TÜİK
138.9
12
Kapasite Kullanım Oranı
55
60
65
70
75
80
85
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
45
55
65
75
85
95
Dayanıklı Tüketim MallarıDayanıksız Tüketim MallarıAra MallarıYatırım Malları
Kaynak: TCMB
Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0
10,000.0
20,000.0
30,000.0
40,000.0
50,000.0
60,000.0
70,000.0
80,000.0
90,000.0
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
30
35
40
45
50
55
60PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters
53.3
70
75
80
85
90
95
100
105
110
20
05Ç
1
20
05Ç
3
20
06Ç
1
20
06Ç
3
20
07Ç
1
20
07Ç
3
20
08Ç
1
20
08Ç
3
20
09Ç
1
20
09Ç
3
20
10Ç
1
20
10Ç
3
20
11Ç
1
20
11Ç
3
20
12Ç
1
20
12Ç
3
20
13Ç
1
Çalışan Kişi Başına (3 Aylık)
Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
13
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
7.71
7.49
0
2
4
6
8
10
12
14
Nis
.04
Eki.0
4
Nis
.05
Eki.0
5
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
-5.0
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
Nis
.04
Eki.0
4N
is.0
5Ek
i.05
Nis
.06
Eki.0
6N
is.0
7Ek
i.07
Nis
.08
Eki.0
8N
is.0
9Ek
i.09
Nis
.10
Eki.1
0N
is.1
1Ek
i.11
Nis
.12
Eki.1
2N
is.1
3Ek
i.13
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
6.77
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
35.00
Tem
.08
Eki.0
8O
ca.0
9N
is.0
9Te
m.0
9Ek
i.09
Oca
.10
Nis
.10
Tem
.10
Eki.1
0O
ca.1
1N
is.1
1Te
m.1
1Ek
i.11
Oca
.12
Nis
.12
Tem
.12
Eki.1
2O
ca.1
3N
is.1
3Te
m.1
3Ek
i.13
Gıda Enerji Tüfe
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
ÜFE
-10.0-5.00.05.0
10.015.020.025.030.035.0
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB
-1 0 1 2 3
Gıda ve Alkolsüz İçecekler
Ulaştırma
Alkollü İçecekler ve Tütün
Konut
Lokanta ve Oteller
Ev Eşyası
Giyim ve Ayakkabı Yıllık
Aylık
Kaynak: TCMB
5007009001100130015001700190021002300
100
120
140
160
180
200
220
240
260
Nis
.05
Eki.0
5
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
14
Türk- İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri
5
5.5
6
6.5
7
7.5
8
8.5
9
9.5
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
-5
0
5
10
15
20
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%)
İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)
Kaynak:İTO
85.7
70
75
80
85
90
95
100
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
Kaynak: TÜİK
Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri
-4
-2
0
2
4
6
8
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)
Kaynak: Türk-İş
Reel Efektif Döviz Kuru
100
105
110
115
120
125
130
135TÜFE Bazlı (2003=100)
Kaynak: TCMB
109.99
15
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
9.3
10.1
7.08.09.0
10.011.012.013.014.015.016.017.0
Tem
.05
Oca
.06
Tem
.06
Oca
.07
Tem
.07
Oca
.08
Tem
.08
Oca
.09
Tem
.09
Oca
.10
Tem
.10
Oca
.11
Tem
.11
Oca
.12
Tem
.12
Oca
.13
Tem
.13
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
19,000
21,000
23,000
25,000
27,000
29,000
31,000
Nis
.08
Tem
.08
Eki.0
8O
ca.0
9N
is.0
9Te
m.0
9Ek
i.09
Oca
.10
Nis
.10
Tem
.10
Eki.1
0O
ca.1
1N
is.1
1Te
m.1
1Ek
i.11
Oca
.12
Nis
.12
Tem
.12
Eki.1
2O
ca.1
3N
is.1
3Te
m.1
3
İşgücü Arzı (kişi)
İstihdam Edilenler (kişi)
Kaynak: TÜİK
35.037.039.041.043.045.047.049.051.053.0
Nis
.08
Tem
.08
Eki.0
8O
ca.0
9N
is.0
9Te
m.0
9Ek
i.09
Oca
.10
Nis
.10
Tem
.10
Eki.1
0O
ca.1
1N
is.1
1Te
m.1
1Ek
i.11
Oca
.12
Nis
.12
Tem
.12
Eki.1
2O
ca.1
3N
is.1
3Te
m.1
3
İşgücüne Katılma Oranı (%)
İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
42.0
44.0
46.0
48.0
50.0
52.0
54.0
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
Nis
.08
Tem
.08
Eki.0
8O
ca.0
9N
is.0
9Te
m.0
9Ek
i.09
Oca
.10
Nis
.10
Tem
.10
Eki.1
0O
ca.1
1N
is.1
1Te
m.1
1Ek
i.11
Oca
.12
Nis
.12
Tem
.12
Eki.1
2O
ca.1
3N
is.1
3Te
m.1
3
Tarım Sanayi
İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki Payı
020,00040,00060,00080,000
100,000120,000140,000160,000180,000200,000
Haz
.08
Eyl.0
8A
ra.0
8M
ar.0
9H
az.0
9Ey
l.09
Ara
.09
Mar
.10
Haz
.10
Eyl.1
0A
ra.1
0M
ar.1
1H
az.1
1Ey
l.11
Ara
.11
Mar
.12
Haz
.12
Eyl.1
2A
ra.1
2M
ar.1
3H
az.1
3Ey
l.13
İş Arayanların Sayısı (kişi)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
İşkur İstatistikleri
92
97
102
107
112
117
20
05-I
20
05-I
V
20
06-I
II
20
07-I
I
20
08-I
20
08-I
V
20
09-I
II
20
10-I
I
20
11-I
20
11-I
V
20
12-I
II
20
13-I
I
Sanayi İstihdam Endeksi
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Sanayi İstihdam Endeksi (2010=100)
İşsizlik Oranı İşgücü Durumu
16
700
1,200
1,700
2,200
2,700
3,200
3,700
4,200
4,700
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TOBB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
85
90
95
100
105
110
115
120
125
Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - MaaşEndeksleri
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
17
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
-40
-20
0
20
40
60
80
Eyl.0
4
Mar
.05
Eyl.0
5
Mar
.06
Eyl.0
6
Mar
.07
Eyl.0
7
Mar
.08
Eyl.0
8
Mar
.09
Eyl.0
9
Mar
.10
Eyl.1
0
Mar
.11
Eyl.1
1
Mar
.12
Eyl.1
2
Mar
.13
Eyl.1
3
Tarım (y-y, %)Madencilik (y-y, %)İmalat (y-y, %)
Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
0
5000
10000
15000
20000
25000
Eyl.0
3M
ar.0
4Ey
l.04
Mar
.05
Eyl.0
5M
ar.0
6Ey
l.06
Mar
.07
Eyl.0
7M
ar.0
8Ey
l.08
Mar
.09
Eyl.0
9M
ar.1
0Ey
l.10
Mar
.11
Eyl.1
1M
ar.1
2Ey
l.12
Mar
.13
Eyl.1
3
İhracat (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
İthalat*
-50-40-30-20-10
0102030405060
Eyl.0
5
Mar
.06
Eyl.0
6
Mar
.07
Eyl.0
7
Mar
.08
Eyl.0
8
Mar
.09
Eyl.0
9
Mar
.10
Eyl.1
0
Mar
.11
Eyl.1
1
Mar
.12
Eyl.1
2
Mar
.13
Eyl.1
3
Ara Malları (y-y, %)Sermaye Malları (y-y, %)Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.
İhracat*
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-11000
-9000
-7000
-5000
-3000
-1000
1000
3000
-84000-74000-64000-54000-44000-34000-24000-14000
-40006000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
-12000
-10000
-8000
-6000
-4000
-2000
0
Eyl.0
3M
ar.0
4Ey
l.04
Mar
.05
Eyl.0
5M
ar.0
6Ey
l.06
Mar
.07
Eyl.0
7M
ar.0
8Ey
l.08
Mar
.09
Eyl.0
9M
ar.1
0Ey
l.10
Mar
.11
Eyl.1
1M
ar.1
2Ey
l.12
Mar
.13
Eyl.1
3
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-20000-10000
0100002000030000400005000060000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)
Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)
Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)Kaynak: TCMB
18
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
55.0
65.0
75.0
85.0
95.0
105.0
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Krediler CNBC-e Güven Endeksleri
30
50
70
90
110
130
150
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi
Kaynak: CNBC-e
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
Bireysel ve Ticari Krediler
-5
5
15
25
35
45
55
Bireysel Krediler (y-y, %)
Ticari Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
19
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
-35
-15
5
25
45
65
Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %)
Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)
Kaynak:TCMB, VakıfBank
-3
7
17
27
37
47
57
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
300
350
400
450
500
550
600
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
60
80
100
120
140
160
180
200
250
300
350
400
450
İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
150
200
250
300
350
400
450
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL)
Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
20
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
-5
0
5
10
15
20
25
Eki.0
4
Nis
.05
Eki.0
5
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0
5
10
15
20
25
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
Borç Alma Faiz Oranı (%)
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB
0
50
100
150
200
250
0
5
10
15
20
25
30
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
TCMB (milyar dolar-sol eksen)
Kamu Sektörü (milyar dolar)
Özel Sektör (milyar dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0
50
100
150
200
250
0
200
400
600
800
1000
Nis
.06
Eki.0
6
Nis
.07
Eki.0
7
Nis
.08
Eki.0
8
Nis
.09
Eki.0
9
Nis
.10
Eki.1
0
Nis
.11
Eki.1
1
Nis
.12
Eki.1
2
Nis
.13
Eki.1
3
M2 (milyar TL)M3 (milyar TL)M1 (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak:TCMB
21
2013-IMF Beklentisi (Ekim 2013)
Reel Büyüme (y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge /GSYH (%)
İşsizlik Oranı (%)
Borç St./GSYH (%)
Gelişmiş Ülkeler 1.2 1.4 0.1 8.1 107.7
Gelişmekte Olan Ülkeler 4.5 6.0 0.8 -- 34.7
Tüm dünya 2.9 3.7 -- -- --
ABD 1.6 1.2 -2.7 7.6 106.0
Euro Bölgesi -0.4 1.3 2.3 12.3 95.7
Almanya 0.5 1.6 6.0 5.6 80.4
Fransa 0.2 1.0 -1.6 11.0 93.5
İtalya -1.8 1.3 0.0 12.5 132.3
Macaristan 0.2 3.0 2.2 11.3 79.8
Portekiz -1.8 1.0 0.9 17.4 123.6
İspanya -1.3 1.3 1.4 26.9 93.7
Yunanistan -4.2 -1.8 -1.0 27.0 175.7
İngiltere 1.4 2.7 -2.8 7.7 92.1
Japonya 2.0 0.7 1.2 4.2 243.5
Çin 7.6 3.0 2.5 4.1 22.9
Rusya 1.5 6.2 2.9 5.7 14.1
Hindistan 3.8 9.0 -4.4 -- 67.2
Brezilya 2.5 5.9 -3.4 5.8 68.3
G.Afrika 2.0 5.7 -6.1 26.0 43.0
TÜRKİYE 3.8 8.0 -7.4 9.4 36.0
Reel Büyüme (y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge/GSYH* (%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven
Endeksi
ABD 1.6 1.2 -2.71 0.25 71.2
Euro Bölgesi -0.6 0.7 1.86 0.50 -14.50
Almanya 0.5 1.30 6.95 0.50 96
Fransa 0.40 1.00 -2.19 0.50 -18.40
İtalya -2.50 0.70 -0.74 0.50 97.30
Macaristan 0.50 1.40 1.11** 3.40 -29.40
Portekiz -2.10 0.30 -1.55 0.50 -43.50
İspanya -1.20 -0.10 -1.12 0.50 -20.70
Yunanistan -5.50 -1.90 -3.37 0.50 -66.20
İngiltere 1.60 2.70 -3.79 0.50 -11.00
Japonya 1.20 1.10 1.01 0.10 45.40
Çin 7.80 3.20 2.35 6.00 99.80
Rusya 1.20 6.30 3.69 8.25 --
Hindistan 4.40 10.70 -4.79 7.75 --
Brezilya 3.28 5.84 -2.41 9.50 110.30
G.Afrika 2.00 6.00 -3.39*** 5.00 -8.00
Türkiye 4.40 7.71 -6.1**** 4.50 75.50
Kaynak: Bloomberg, *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2012 verileridir. ***: 2011 verisi, **: 2010 verisi, ****: VakıfBank hesaplaması
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Beklentiler
22
2011 2012 En Son Yayımlanan
2013 Yılsonu
Beklentimiz
Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 297 713 1 416 817 385 113 (2013, 2Ç) --
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 8.8 2.2 4.4 (2013, 2Ç) 3.7
Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) (takvim etk arnd) 9.7 2.5 6.4 (Eylül 2013) --
Kapasite Kullanım Oranı (%) 75.4 74.2 76.4 (Ekim 2013) --
İşsizlik Oranı (%) 9.8 9.2 9.3 (Temmuz 2013) 9.5
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y. %) 10.45 6.16 7.71 (Ekim 2013) 6.8
ÜFE (y-y. %) 13.33 2.45 6.77 (Ekim 2013) --
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 148,455 167,404 196,882 (01.11.2013) --
M2 665,642 731,770 851,198 (01.11.2013) --
M3 700,491 774,651 893,018 (01.11.2013) --
Emisyon 49,347 54,565 67,768 (01.11.2013) --
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 78,330 100,320 112,397 (01.11.2013) --
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma) 5.0 5.0 3.50 (08.11.2013) --
TRLIBOR O/N 10.89 5.78 7.27 (08.11.2013) --
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı 75,092 47,476 1,995 (Ağustos 2013) 58,000
İthalat 240,842 236,545 20,623 (Eylül 2013) --
İhracat 134,907 152,537 13,121 (Eylül 2013) --
Dış Ticaret Açığı 105,935 84,008 7,502 (Eylül 2013) 96,000
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku 368.8 386.5 407.9 (Eylül 2013) --
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 149.6 145.5 168.2 (Eylül 2013) --
Kamu Net Borç Stoku 290.1 240.6 217.5 (2013, 2Ç) --
Kamu Ekonomisi (Milyon TL)
2011 Eylül 2012 Eylül
Bütçe Gelirleri 22,061 23,207 30,122 (Eylül 2013) --
Bütçe Giderleri 23,932 29,037 34,847 (Eylül 2013) --
Bütçe Dengesi -1,871 -5,830 -4,725 (Eylül 2013) --
Faiz Dışı Denge 1,151 -2,561 1,375 (Eylül 2013) --
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
Vek
Vakıfbank Ekkonomik.arastirm
Cem Eroğ
Nazan Kı
Ümit Üns
Fatma Öz
Sinem Ul
Elif Engin
Bu rapor Türkiye Vkullanılmvermek aalan bilgi
konomik Armalar@vakifbank
ğlu
lıç
sal
zlem Kanbur
lusoy
n
Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası Tması nedeniyle doamacıyla hazırlanlerde daha önced
aştırmalar k.com.tr
Müdür
Müdür Yard
Müdür Yard
Uzman
Uzman Yard
Uzman Yard
Bankası T.A.O. tT.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya domış olup, hiçbir kden bilgilendirme
dımcısı
dımcısı
dımcısı
dımcısı
tarafından güvenverilerin doğrululaylı olarak oluşakonuda yatırım öne yapmaksızın kıs
cem.eroglu@va
nazan.kilic@vak
umit.unsal@vak
fatmaozlem.kan
sinem.ulusoy@
elif.engin@vaki
nilir olduğuna inauğu hakkında heracak zararlardan nerisi olarak yorumen veya tamam
akifbank.com.tr
kifbank.com.tr
kifbank.com.tr
nbur@vakifbank
vakifbank.com.t
fbank.com.tr
nılan kaynaklardrhangi bir garantidolayı sorumlul
umlanmamalıdır. men değişiklik yap
Vak
.com.tr
r
an sağlanan bilgvermemekte ve uk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi
kıfbank Ekonom
021
021
021
021
021
021
giler kullanılarak h bu rapor ve içinektedir. Bu rapor Bankası T.A.O. bptir.
mik Araştırmalar
2‐398 18 98
2‐398 19 02
2‐398 18 99
2‐398 18 91
2‐398 18 90
2‐398 18 92
hazırlanmıştır. ndeki bilgilerin or sadece bilgi bu raporda yer
r
top related