giÁo Án: chÍ khÍ anh hÙng (trÍch "truyỆn kiỀu" - nguyỄn du )

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH

( Trích “Truyện Kiều” – Nguyễn Du )

Trường: THPT Lương Định CủaGVGD: Trần Hà PhươngLớp: 10A8

CHÍ KHÍ ANH HÙNG

MỤC LỤCI. TÌM HIỂU CHUNGII. TÌM HIỂU CHI TIẾTIII. TỔNG KẾT

I. TÌM HIỂU CHUNG

1.Vị trí

2213-2230 II.

Gia biến + Lưu lạc.

Tình huống: (Sgk – Tr.

112).

2.Nhan đề

Chí: mục đích cao để hướng

tới.

Khí: nghị lực để đạt mục

đích.

3.Bố cục:(3 phần)

4 câu đầu: Cuộc chia tay giữa Từ và Kiều sau nửa

năm chung sống.

12 Câu tiếp theo: Cuộc đối thoại giữa Kiều và Từ – Tính cách anh hùng của

Từ.

2 câu cuối: Từ dứt áo ra đi.

Lí tưởng, mục đích và nghị lực lớn

lao của người anh hùng.

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT*HOẠT ĐỘNG NHÓM- Số lượng: 6 nhóm.- Thời gian: 4 phút.

(?) Hoàn thành Sơ đồ tư duy (Mindmap) sau bằng cách điền những “Từ khóa” (Key word ) – “Ý chính” (Main Idea) thích hợp về nội dung hoặc nghệ thuật.• Nhóm 1: Hai câu III, IV• Nhóm 2: Hai câu V, VI• Nhóm 3: Hai câu VII, VIII• Nhóm 4: Hai câu IX - XII• Nhóm 5: Hai câu XIII - XVI• Nhóm 6: Hai câu XVII, XVIII

I “Nửa năm hương lửa đương nồng,II Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương”.

VÍ DỤ

Hai câu: I, II

(1)?

Ẩn dụ “Hương

lửa”

“Trượng phu”(4)?

Cụm từ ước lệ

“Động lồng bốn

phương”

Khoảng thời gian gắn bó giữa Kiều và Từ Hải

(2) ?

(3)?Sự dứt khoát, mau lẹ

(5)?

ĐÁP ÁN

Hai câu: I, II

(1) “Nửa năm”

Ẩn dụ “Hương

lửa”

“Trượng phu”

(4) “Thoắt”

Cụm từ ước lệ

“Động lồng bốn

phương”

Khoảng thời gian gắn bó giữa Kiều và Từ Hải

(2) Tình yêu của Từ Hải và Thúy

Kiều

(3) Người đàn ông có tài năng xuất

chúngSự dứt khoát, mau lẹ

(5) Chí nguyện lập công danh

NHÓM 1

Hai câu:III, IV

“Trông vời”

“Trời bể mênh mang”

(8) ?

(9)?

(6)?

(7) ?

Hai hình ảnh gắn liền với tướng sĩ

Hành động dứt khoát

NHÓM 2

Hai câu:V, VI

“ Chữ tòng”

“Một lòng xin

đi” (10)?

(11) ?

NHÓM 3

Hai câu:VII, VIII

“Tâm phúc

tương tri”

Câu hỏi tu từ: “Sao chưa

thoát khỏi nữ nhi thường

tình?” (12)?

(13)?

NHÓM 4

Bốn câu:IX - XII

“Rõ mặt phi

thường”

(16)?

Âm thanh “Tiếng chiêng dậy đất” + Ước lệ “Mười vạn tinh binh; Bóng

tinh rợp đường”

Viễn cảnh về tương lai sum vầy, huy hoàng

(14)?

(15)?

NHÓM 5

Bốn câu:XIII - XVI

(18)?

Động từ “Chờ” + Thời

gian “Một năm sau”

“Bằng nay bốn bể không nhà”

(19) ?

(17)?

Kiều theo Từ sẽ có nhiều gian nan, nguy

hiểm, bất ổn

NHÓM 6

Hai câu cuối: XVII, XVIII

(20)?Ẩn dụ: Chim bằng

Quyết đoán(21)?

1. Bốn câu đầu: Cuộc chia tay giữa Từ Hải và Thúy Kiều sau nửa năm chung sống

a.Hai câu: I, II

(1) “Nửa năm”

Ẩn dụ “Hương

lửa”

“Trượng phu”

(4) “Thoắt”

Cụm từ ước lệ

“Động lồng bốn

phương”

Khoảng thời gian gắn bó giữa Kiều và Từ Hải

(2) Tình yêu của Từ Hải và Thúy

Kiều

(3) Người đàn ông có tài năng xuất

chúngSự dứt khoát, mau lẹ

(5) Chí nguyện lập công danh

NHÓM 1 III Trông vời trời bể mênh mang,IV Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.

NHÓM 1

b.Hai câuIII, IV

“Trông vời”

“Trời bể mênh mang”

(8) “Thanh gươm

yên ngựa”

(9) “Thẳng rong”

(6) Trông ra xa

(7) Thiên hạ

Hai hình ảnh gắn liền với tướng sĩ

Hành động dứt khoát

=> Hình tượng Từ Hải: Hoài bão lớn lao, tầm vóc phi thường.

NHÓM 2V Nàng rằng: “Phận gái chữ tòng”,VI Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.

2. Mười hai câu tiếp theo: Cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải – Tính cách anh hùng của Từ.

( NHÓM 2)

a. Hai câu

V, VI: Lời của Kiều

“ Phận gái chữ tòng”

“Một lòng xin

đi” (10)Tam tòng (Nho giáo)

(11) Kiều muốn theo phò trợ, chăm sóc Từ

NHÓM 3VII Từ rằng: “Tâm phúc tương tri,VIII Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình”?

b. Lời của Từ Hải (NHÓM 3)

b1.Hai câu:

VII, VIII

“Tâm phúc

tương tri”

Câu hỏi tu từ:”Sao chưa thoát khỏi nữ

nhi thường tình?” (12) Lòng dạ hiểu nhau

(13) Khuyên Kiều đừng vì tình yêu mà quên lý tưởng cao cả để sánh vai với anh

hùng

NHÓM 4IX Bao giờ mười vạn tinh binh,X Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.XI Làm cho rõ mặt phi thường,XII Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.

NHÓM 4

b2. Bốn câu:IX - XII

“Rõ mặt phi

thường”

(16) “Rước nàng nghi

gia”

Âm thanh “Tiếng chiêng dậy đất” + Ước lệ “Mười vạn tinh binh; Bóng tinh rợp

đường”

Viễn cảnh về tương lai sum vầy, huy hoàng

(14) Niềm tin vào tương lai sự

nghiệp

(15) Thỏa chí lớn, tung hoành, khác người của

Từ

NHÓM 5XIII Bằng nay bốn bể không nhà,XIV Theo càng thêm bận biết là đi đâu?XV Đành lòng chờ đó ít lâu,XVIChầy chăng là một năm sau vội gì !

NHÓM 5

b3.Bốn câu:XIII - XVI

(18) Câu hỏi tu từ “Theo càng thêm bận biết

là đi đâu?”

Động từ “Chờ” + Thời

gian “Một năm sau”

“Bằng nay bốn bể không nhà”

(19) Mốc thời gian cụ thể, càng khẳng định

quyết tâm của Từ

(17) Từ chưa có sự nghiệp gì trong tay

Kiều theo Từ sẽ có nhiều gian nan, nguy

hiểm, bất ổn

=> Tính cách anh hùng của Từ Hải:-Tự tin.-Tâm lý.- Dám nghĩ, dám làm.

NHÓM 6XVII Quyết lời dứt áo ra đi,XVIII Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.

3. Từ Hải dứt áo ra đi (NHÓM 6)

Hai câu cuối:

XVII, XVIII(20) “Quyết lời dứt áo ra đi”

Ẩn dụ: Chim bằng

Quyết đoán(21) Khát vọng mãnh

liệt làm nên sự nghiệp của đấng anh

hùng

=> Hành động quyết đoán, nôn nóng thực hiện sự nghiệp ngay.

III. TỔNG KẾT

1. NGHỆ THUẬT

Ước lệ tượng trưng

Lời đối thoại trực

tiếp

Câu hỏi tu từ

Hình ảnh, từ ngữ chọn lọc

=>Xây dựng thành công nhân vật Từ Hải theo bút pháp lý tưởng hóa.

2. NỘI DUNG

Hình tượng Từ Hải

- Là sáng tạo độc đáo của Nguyễn Du.

- Là quan niệm và mơ ước của Nguyễn Du về người anh hùng lí tưởng (Bản lĩnh phi thường, vì tự do - công lí).

=>Tư tưởng nhân văn tiến bộ của Nguyễn Du.

*Củng cố lại kiến thức.*Nhận xét lớp.*Dặn dò.

CHÚC QUÍ THẦY CÔ, CÁC EM HỌC SINH HẠNH PHÚC VÀ THÀNH CÔNG