dr. k. darquennes longarts ziekenhuis maas en kempen roken en de effecten ervan op het lichaam

Dr. K. Darquennes

Longarts

Ziekenhuis Maas en Kempen

ROKEN EN DE EFFECTEN ERVAN OP HET LICHAAM

• In 2013:

• 27% van de inwoners van België geeft aan te roken.

• 22% rookt dagelijks.

• 5% rookt niet dagelijks en kan dus eerder als gelegenheidsroker worden beschouwd.

• 7% rookt minstens 20 sigaretten per dag en kan bestempeld worden als zware roker.

• GIFTIG:

4000 chemische stoffen in sigarettenrook oa

• Teer

• Gassen: koolstofmonoxide, stikstofdioxide

• Zware metalen: cadmium, kwik, lood, chroom

• VERSLAVEND:

8 seconden (!) nadat een sigaret je lippen raakt, zit de nicotine al tot in je hersenen.

• KANKERVERWEKKEND:

minstens 40 verschillende kankerverwekkende stoffen

• benzeen, arsenicum, chroom, vinylchloride,…

WAT ZIT ER ALLEMAAL IN EEN SIGARET?

• http://www.youtube.com/watch?v=EM9VD--ng60

GESCHIEDENIS VAN DE SIGARET

• Gebruik van tabak dateert van de tijd van Columbus 1492: gedroogde tabaksbladeren van de Indianen werden meegebracht van Amerika naar Europa

• 1847: Philip Morris start in Londen de productie van met de hand gevulde sigaretten

• Jaren 30 worden de schadelijke gevolgen bewezen

Hitler legde een rookverbod op in openbare gebouwen en startte antitabakscampagnes in het Derde Rijk

DE STRIJD TEGEN DE SIGARET

• 1964: start antitabaksstrijd: « roken veroorzaakt longkanker »

• 1975: op elk pakje moet staan: « sigaretten roken kan uw gezondheid schaden »

• 1986: wetenschappelijk bewijs: passief roken veroorzaakt ook ziekten!

• 1987: rookverbod bepaalde openbare plaatsen oa ziekenhuizen

• 1999: Belgisch verbod op tabaksreclame en sponsoring van evenementen

• 2004: verbod van verkoop van sigaretten aan kinderen < 16 jaar

• 2004: Ierland voert als eerste een algemeen rookverbod in

• 2006: België: rookverbod op werkvloer

• 2010: rookverbod Belgische horecazaken waar eten geserveerd wordt

• 29/06/2011: laatste dag waarop men sigaretten mag roken op café

• 2014: sigarettenverkoopverbod aan – 18 jarigen

NADELEN VAN ROKEN

ROKEN IS VRIJWILLIG JE LICHAAM VERGIFTIGEN

• Longen

• Hart en bloedvaten

• Seks en vruchtbaarheid

• Hersenen

• Huid

• Tanden

• Andere

RARARA: WIE WAS DE ROKER EN WIE NIET?

• http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20111117_effectenroken01

LONGEN• Terugkerende bronchitis, luchtweginfecties

• COPD: « Chronic Obstructive Pulmonary Disease »:

= chronische en progressieve ontsteking en vernauwing van de luchtwegen:

hoesten, slijmen, kortademigheid, piepen,…

• In België 700,000 COPD patiënten, vooral bij mensen > 40 jaar

• 4de doodsoorzaak wereldwijd

• Emfyseem:

= beschadiging van de longblaasjes, waardoor minder zuurstofopname en dus kortademigheid

• Pas op latere leeftijd (40- 45 jaar) ; ONOMKEERBAAR !

• Genetische factoren

• Hoe vastgesteld? door longfunctieonderzoek

LONGEN

• Longkanker:

• In België krijgen 7000 mensen per jaar longkanker

• Van alle longkankers is 90% toe te schrijven aan roken

• 17% van de rokers krijgt longkanker !

• Minder dan 1% van de niet-rokers zal ooit overlijden aan longkanker

• Meeroken verhoogt het risico op longkanker voor niet-rokers met 20-30%.

HART EN BLOEDVATEN

• Vernauwing van de slagaders:

• Thv hart: hartinfarct

• Thv ledematen: slechte doorbloeding met koude benen en voeten, handen,… pijn bij stappen.

• Thv de ogen: gedeeltelijke blindheid

• Thv de hersenen: herseninfarct of beroerte met verlamming

SEKS EN VRUCHTBAARTHEID

• Slechte kwaliteit sperma: minder beweeglijke zaadcellen, meer genetische afwijkingen

• Verminderde potentie / erectiestoornissen

• Vrouwen raken moeilijker zwanger

KINDEREN/ZWANGEREN

• Afwijkingen in de placenta (moederkoek)

• Lager geboortegewicht, vroeggeboorte

• Risico op misvormingen

• Meer wiegendood

• Verhoogd risico op leer- en gedragsstoornissen

• Verhoogd risico op hart- en vaatziekten op oudere leeftijd

• Meer kans op kanker

HUID• Meer rimpels en diepere rimpels

• Meer wallen rond ogen

• Snellere veroudering

• Gele vingers

• Tragere genezing van wonden

• Sneller en meer ontstekingen

• http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20080715_nicotine01

TANDEN

• Gele verkleuring van de tanden

• Meer bloedend tandvlees

• Slecht ruikende adem

HERSENEN

• Verlamming, spraakstoornissen, coma,… door vernauwing van de bloedvaten naar de hersenen: beroerte of herseninfarct

• Dementie

ANDERE• Reuma en artritis

• Diabetes mellitus of suikerziekte

HOGER RISICO OP ALLERHANDE KANKERS

• LONGKANKER

• Strottehoofdkanker/keelkanker/kanker van de sinussen

• Mond- en lipkanker

• Blaaskanker

• Nierkanker

• Slokdarmkanker, maagkanker, darmkanker

• Leverkanker, pancreaskanker

• Baarmoederhalskanker

• Acute leukemie

• Huidkanker

ROKEN IS DE BELANGRIJKSTE VERMIJDBARE OORZAAK VAN KANKER

• Als niemand meer zou roken, zouden we 1 kanker op 3 kunnen vermijden !

• Ook meeroken (passief roken) kan leiden tot kanker bij niet-rokers

PASSIEF ROKEN

• = inademen van tabaksrook in de omgevingslucht (door een niet-roker)

• Schaadt ook de gezondheid

• Veroorzaakt longkanker bij niet-rokers: verhoogd risico met 20-30%; op de werkvloer 15%

• Verhoogt het risico op hartaanval met 35%

• Veroorzaakt meer infecties, bronchitis, irritatie van ogen, neus,… meer wiegendood

EEN WATERPIJP ! GEZELLIG ! “APPEL OF AARDBEI, WAT KIEZEN WE?”

• Net zo ongezond als sigaretten roken. Of zelfs ongezonder.

• Eén sessie waterpijp roken = ongeveer twee pakjes sigaretten.

• Een uur roken aan de waterpijp = 100 à 200 sigaretten roken!

• In de rook zitten ook dezelfde giftige en kankerverwekkende stoffen als in sigarettenrook. (Teer en nicotine).

• De rook van een waterpijp is niet zo heet, waardoor die vlotter en dieper binnen gaat.

WAT MET CANNABIS ?« MINDER SLECHT VOOR DE GEZONDHEID? »

• Bevat ook kankerverwekkende stoffen

• Cannabis en tabak worden vaak samen gebruikt. Beide roken: versterkt het effect van nicotine. Dat maakt het niet alleen schadelijker voor je gezondheid, maar ook nog eens moeilijker om ermee te stoppen.

• Stoppen met tabak wordt moeilijker als je ook cannabis gebruikt. Als je de twee samen gebruikt, word je ook meer afhankelijk van cannabis.

VOORDELEN VAN STOPPEN MET ROKEN

• Na 20 minutenJe bloeddruk en de bloedsomloop in je handen en je voeten verbeteren.

• Na 8 uur De zuurstofvoorziening in je bloed wordt weer normaal.

• Na 24 uur Je longen beginnen het slijm en de teer weg te werken.

• Na 48 uur Je reuk en je smaak verbeteren.

• Na 72 uur Je ademt vrijer en je bent minder snel buiten adem.

• Na 2 tot 12 weken Je bloedsomloop in het algemeen verbetert.

• Na 3 tot 9 maanden Bij het ademhalen hoest en ‘piep’ je duidelijk minder.

VOORDELEN VAN STOPPEN MET ROKEN

• Na 1 jaar Je risico op een hartziekte is met de helft gedaald.

• Na 2 jaarJe risico op een hartinfarct is nu even groot als voor iemand die niet rookt.

• Na 5 jaar Je risico op een beroerte is met de helft gedaald. Ook het risico op kanker in je mond, slokdarm en blaas is met de helft verminderd.

• Na 10 jaar Je risico op longkanker is met de helft afgenomen. Je risico op een beroerte is nu even groot als voor iemand die niet rookt.

• Na 15 jaar Je risico op een hartziekte is even groot als voor iemand die niet rookt. Je kans op overlijden is nu praktisch even groot als voor iemand die nooit heeft gerookt.

VOORDELEN VAN STOPPEN MET ROKEN

Meer (vééél meer) geld over:

10 sigaretten/dag = 960 euro/jaar !

HEEFT HET NOG WEL ZIN OM TE STOPPEN MET ROKEN?

• www.vlaanderenstoptmetroken.be• www.tabakstop.be• www.tabakologen.be• www.komopenstop.be

NEVER TOO LATE TO QUIT !