biblioteki cyfrowe i ich kolekcje -...
Post on 28-Feb-2019
220 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Elżbieta Szymańska
Biblioteki cyfrowe
i ich kolekcje
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Cel lekcji
- przedstawienie historii powstania Bibliotek
Cyfrowych; definicja
- zapoznanie uczniów z serwisami Bibliotek
Cyfrowych krajowych i zagranicznych
- przygotowanie do samodzielnego posługiwania
się nowym narzędziem informacji
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Rodzaje bibliotek
• Papierowe /
analogowe
• Zautomatyzowane /
hybrydowe
• Cyfrowe
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Zadania digitalizacji
• Ochrona, zabezpieczenie dziedzictwa
kulturowego
• Budowa społeczeństwa opartego na wiedzy
/społeczeństwa informacyjnego/
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Biblioteki cyfrowe udostępniają:
• książki,
• mapy,
• dokumenty,
• zdjęcia,
• pocztówki,
• grafikę,
• obiekty audio-wideo,
• obiekty muzealne,
• archiwalia,
• itp
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Metadane
Cyfrowy format danych opisujących dokument
Oprócz tradycyjnych elementów opisu
bibliograficznego zawiera:• Typ dokumentu
• Format udostępnienia
• Prawa autorskie, copyright, data udostępnienia i inne
Skorelowany jest z formatem MARC,
wykorzystywanym w bibliotekach hybrydowych
Przez biblioteki cyfrowe systemu dLibra stosowany
jest standard opisu Dublin Core w wersji 1.1 (definiuje 15 prostych elementów)
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Oprogramowanie dLibra
• Opracowane przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe
• Posiada wiele funkcji wyszukiwawczych:
- najczęściej oglądane publikacje
- ostatnio dodane publikacje
- metadane (indeksuje także inne biblioteki cyfrowe)
• Zalogowani czytelnicy mają dostęp do funkcji dodatkowych, m.in.:
- Opisywania publikacji prywatnymi słowami kluczowymi (Tagami), które są widoczne tylko na stronie czytelnika
- Proponowania słów kluczowych (Tagów) do opisywania publikacji
- Oceniania i oglądania listy ocenionych publikacji
- Otrzymywania powiadomień o nowo dodanych publikacjach
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Biblioteka cyfrowa - definicja
Zamiennie używane nazwy:
biblioteka elektroniczna
biblioteka internetowa
biblioteka wirtualna
Zbiór dokumentów cyfrowych oraz metadanych
zarządzanych za pomocą specjalistycznego
oprogramowania
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Zalety i wady bibliotek cyfrowych
• Szybki dostęp
• Z każdego komputera podłączonego do
Internetu
• Bezpłatne korzystanie (w
większości BC)
• Szybka aktualizacja
• Ochrona zbiorów
• Niewygoda czytania z
ekranu
• Ograniczenia wynikające
z praw autorskich
• Duży koszt początkowy
założenia BC
• Wymaga urządzeń i
oprogramowania
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Ograniczenia udostępniania
Ze względu na prawa autorskie część bibliotek:
• udostępnia swe zdigitalizowane zbiory na
miejscu
lub
• wymaga logowania przy korzystaniu z pozycji,
na które nie wygasły prawa autorskie
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Prawa autorskie
• Osobiste
niezbywalne prawo do
autorstwa utworu
• Majątkowe
zbywalne prawo do
rozporządzania utworem i otrzymywania
wynagrodzenia za jego
wykorzystanie;
wygasa po 70 latach od
śmierci twórcy
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Formaty plików
• DjVu graficzny rastrowy 1000x mniejszy od TIFF
5-100x mniejszy od JPEG i PDF. Wymaga zainstalowania bezpłatnej wtyczki na komputerze
• JPEG graficzny
• PDF (także dla Linux) tekstowo-graficzny
• Text/HTML tekstowy
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Federacja Bibliotek Cyfrowych
• serwis ułatwiający wykorzystanie zasobów polskich bibliotek cyfrowych i repozytoriów oraz popularyzacja tych zasobów w światowym Internecie.
• wirtualne połączenie bibliotek cyfrowych i repozytoriów dostępnych w polskim Internecie
• Od grudnia 2009 r. zasoby dostępne za pośrednictwem FBC sąwidoczne w serwisie Europeana
• liczba bibliotek i publikacji stale rośnie :styczeń 2009 192 tys.
lipiec 2010 423 tys.
wrzesień 2011 741 tys.
http://fbc.pionier.net.pl
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Europeana - pomyśl o kulturze
Zbiory pochodzą z:
• muzeów i galerii
• archiwów
• bibliotek
• kolekcji audiowizualnych
pomysły i inspiracje
około 6 milionów obiektów cyfrowych.
• Obrazy – malarstwo, rysunki, mapy, fotografie i zdjęcia obiektów muzelanych
• Teksty – książki, czasopisma, dzienniki i rękopisy
• Dokumenty dźwiękowe – muzyka i słowo mówione z wałków, taśm, płyt i nagrańradiowych
• Filmy wideo – filmy i telewizyjne serwisy informacyjne
top related