ประเภทของโวหารedltv.thai.net/courses/496/51thm5-kos020601.pdf ·...

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

วิชาภาษาไทย ท42101ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5หนวยการเรียนรูที่ 2

เรือ่ง โวหารที่ใชในการเขียนผูสอน

ครณูรงคฤทธิ์ ศักดารณรงคครเูชี่ยวชาญ คศ.4

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

คือ การใชถอยคําอยางมีศิลปะและชั้นเชิง เพื่อใหผูอานเขาใจเรื่องราวไดดี เกิดจินตนาการความรูสึกและนึกคิดตามจุดมุงหมายของผูเขียน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

บรรยายโวหารพรรณนาโวหาร

ประเภทของโวหาร1.2.

เทศนาโวหาร3.

อุปมาโวหารสาธกโวหาร

4.5.

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

ตําราหรือแบบเรียนสมัยใหมบางเลม แบงโวหารในภาษาไทย เปน 5 ชนิด ประกอบดวย บรรยายโวหาร อธิบายโวหาร พรรณนาโวหาร สาธกโวหาร โดยตัดอุปมาโวหารออกไป

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

คือ โวหารเลาเรื่อง เปนการเลาเหตุการณตอเนื่องกัน กลาวถึงสถานที่สาเหตุ สภาพแวดลอม และผลที่เกิดจากเหตุการณนั้นๆ เนื้อหามีทั้งเปนจริงและสิ่งสมมุติ

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

เปนโวหารที่กลาวถงึเรื่องราว สถานที่ บุคคล สิ่งของหรืออารมณอยางละเอียดลึกซึ้ง เพื่อใหเกิดจินตภาพ เกิดความสะเทือนอารมณและเกิดอารมณคลอยตาม

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

เปนโวหารที่ใชสั่งสอน มุงชักจูงใหผูอานคลอยตาม และนําไปปฏิบัติ มักใชอธิบายหลักธรรม คติธรรม หรือใชในการแนะนําสั่งสอน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

เปนโวหารที่ยกตัวอยาง หรือยกเรื่องราวมาประกอบเนื้อเรื่องเปนอุทาหรณใหผูอานเขาใจเรื่องราวชัดเจนยิ่งขึ้น มักปรากฏรวมกับโวหารชนิดอื่น เชน เทศนาโวหาร อุปมาโวหาร เปนตน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

อธบิายโวหารและอปุมาโวหาร เปนความเหน็ตางของนกัภาษาในภายหลังอุปมาโวหารเปนความเหน็ของปราชญทางภาษาสมัยเกาคงไว สวนนกัภาษาสมัยใหม เปลี่ยนเปนอธบิายโวหาร โดยตัดอุปมาโวหารออกไป

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

อธิบายโวหารและอุปมาโวหาร เพิ่มเขามาหรือตัดออกอยางไรก็ตาม ไมใชประเด็นสําคัญ สิ่งสําคัญคือ ตองเขาใจวิธีใชโวหารตางๆ ไมวาจะเปนอธบิายโวหารหรืออปุมาโวหารก็ตาม

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

อธิบายโวหาร เปนโวหารที่ทาํใหความคิดเรื่องใดเรื่องหนึ่ง กระจาง และชัดเจนขึ้น พบมากในการเขียนเชิงวิชาการ ตํารา แบบเรียน เปนตน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

อุปมาโวหารแมบางตาํราจะไมกลาวถึงในตําราภาษาไทยสมัยใหมแตตองเขาใจวา โวหารประเภทนี้เปนการกลาวเปรียบเทียบ ในลักษณะอุปมาอุปไมย เพื่อใหเกิดความเขาใจแลวประทับใจยิ่งขึ้น

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

โวหารเปนการพลิกแพลงใชถอยคําอยางมีศิลปะและชั้นเชิงใชทั้งการเขียนและการพูด ความสามารถในการใชโวหาร จําเปนตองฝกฝนและปฏิบัติจนเปนทักษะในชีวิตประจําวัน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

มานเมฆรางชางอยูขางหนา ตะวันคลอยฟาต่ําลง ขุนเขาทอดเงาทาบแผนดิน ความมืดคอยๆ คลืบคลานเขามาขณะที่มานสีดําปดฉากแสงตะวัน

ขอความนี้เปนโวหารประเภทใดนักเรียนรวมกันอภปิราย

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

ความรกัชาติ รกัแผนดินเกิดตางจากความรักที่มีตอคนรักเพราะความรักดังกลาว ยอมเสียสละเพื่อสวนรวม ดังจะเห็นไดจากสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงกอบกูเอกราชคงความเปนไทไวใหพวกเรามาจนปจจุบัน

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

คนเราทํากรรมใดยอมไดรบัผลกรรมนั้น เหมือนปลูกพืชชนิดใดยอมไดรบัผลของพืชชนิดนั้น ความชั่วและกรรมชั่วจึงไมควรกระทําเสียจะดีกวา

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

นักเรียนเขียนเรื่องจากหัวขอที่คิดขึ้นเอง โดยใชคําสํานวนในการเขียน ความยาวใหจบในเนื้อหาของเรื่อง แลวนําเสนอหนาชั้นเรียนและสงครูผูสอนเพื่อรวมกันตรวจทานใหสมบูรณ

นักเรียนเขียนเรื่องจากหัวขอที่คิดขึ้นเอง โดยใชคําสํานวนในการเขียน ความยาวใหจบในเนื้อหาของเรื่อง แลวนําเสนอหนาชั้นเรียนและสงครูผูสอนเพื่อรวมกันตรวจทานใหสมบูรณ

ครูณรงคฤทธิ์ ศักดารณรงค

นักเรียนฝกเขียนตามหัวขอที่กําหนดใหคืนฟาฉ่าํดาว