กฎหมายลักษณะประกันภัย -...

วชา กฎหมายลกษณะประกนภย LW 2207 ส านกวชากฎหมาย

มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย

LAW OF INSURANCE.

อ.ทศพร มลรตน

จดมงหมายของรายวชา

เพอใหนกศกษาเขาใจถงลกษณะของการประกนภย ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย บรรพ 3 ลกษณะ 20 มาตรา 861 ถงมาตรา 897 โดยการวเคราะหหลกกฎหมาย ทฤษฎและค าพพากษาศาลฎกา เพอใหสามารถใชบทบญญตทางกฎหมายไดในทางปฏบต

บทท 1 บททวไป

เนอหาประจ าบทท 1 บททวไป

1. ความหมายของการประกนภย

2. ลกษณะทวไปของสญญา

ประกนภย

3. ประวตการประกนภย

4. ประโยชนของการประกนภย

การประกนภย

ศาสตราจารยไชยยศ เหมะรชตะ ไดใหความหมายของ

การประกนภย หมายถง “การทบคคลและองคกรจ านวนมากมารวมกนแบงเบารบภาระความเสยหายจากผเคราะหราย โดย

วธการเฉลยภาระการเสยงภยในประเภทหรอลกษณะเดยวกนไป

คนละเลกละนอย การรวมเสยงภยในประเภทเดยวกนน

กอใหเกดความยตธรรมและการชวยเหลอกนและกนในระหวาง

สมาชก”

ประโยชนของการประกนภย

1. ประโยชนในดานธรกจ

2. ประโยชนในดานตวผเอาประกนภย

และครอบครว

3. ประโยชนตอสงคม

ค าถามทายบทท 1

ขอ 1. จงอธบายถงความหมายของการประกนภย

ขอ 2. จงอธบายลกษณะทวไปของสญญาประกนภย

ขอ 3. เหตใดกฎหมายจงมไดก าหนดแบบของสญญาประกนภยไว

ขอ 4. ประวตของการประกนภยในตางประเทศมความเปนมาอยางไร

ขอ 5. ประวตของการประกนภยในประเทศไทยมความเปนมาอยางไร

ขอ 6. จงอธบายถงประโยชนของการประกนภยตอการพฒนาเศรษฐกจ

ของประเทศไทย

บทท 2

กฎหมายประกนภย

เนอหาประจ าบทท 2 กฎหมายประกนภย 1. ลกษณะสญญาประกนภย 2. หลกสวนไดเสยในสญญาประกนภย 3. หลกสจรตอยางยงในสญญาประกนภย 4. กฎหมายประกนภย เรองบทเบดเสรจทวไป ตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะท 20 หมวด 1 บทเบดเสรจทวไป ตงแต มาตรา 861 ถงมาตรา 868

ลกษณะของสญญาประกนภย

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 861

บญญตวา

“อนวาสญญาประกนภยนน คอ สญญาซงบคคล

คนหนงตกลงจะใชคาสนไหมทดแทนหรอใชเงน

จ านวนหนงใหในกรณวนาศภยหากมขน หรอในเหต

อยางอนในอนาคตดงไดระบไวในสญญา และใน

การนบคคลอกคนหนงตกลงจะสงเงนซงเรยกวา

เบยประกนภย”

ลกษณะส าคญของสญญาประกนภย มาตรา 861 ดงน 1. สญญาประกนภยเปนสญญาซงมคสญญาสองฝายดวยกน 2. คสญญาฝายหนงตกลงจะใชคาสนไหมทดแทนหรอใชเงนจ านวนหนงให 3. การใชคาสนไหมทดแทนหรอใชเงนจ านวนหนงใหนน จะกระท าเมอวนาศภยเกดขน หรอมเหตอยางใดอยางหนงตามทระบไวในสญญาไดเกดขน 4. คสญญาอกฝายหนงตกลงจะสงเบยประกนภยใหแกคสญญาฝายแรก 5. คสญญาฝายทตกลงจะสงเบยประกนภยนนตองมสวนไดเสยในเหตทเอาประกนภยไว

สญญาประกนภยม 2 ประเภท คอ

1) สญญาประกนวนาศภย (ม.869)

2) สญญาประกนชวต (ม.889)

ผทเกยวของในสญญาประกนภย (ป.พ.พ. มาตรา 862) 1. “ผรบประกนภย” หมายความวา คสญญาฝายซงตกลงจะใชคาสนไหมทดแทน หรอใชเงนจ านวนหนงให

2. “ผเอาประกนภย” หมายความวา คสญญาฝายซงตกลงจะสงเบยประกนภย

3. “ผรบประโยชน” หมายความวา บคคลผจะพงไดรบคาสนไหมทดแทน หรอรบจ านวนเงนใชใหอนงผเอาประกนภย และผรบประโยชนนน จะเปนบคคลคนหนงคนเดยวกนกได”

การประกอบกจการประกนภย

ตามพระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ.2535 และพระราชบญญตประกนชวต พ.ศ.2535

- ผประกอบกจการประกนภยตองเปนบรษทมหาชน

จ ากดเทานน

- ตวแทนประกนภยของบรษทฯ ตองผานการสอบและ

ไดรบแตงตงใหเปนตวแทน

- อยในการก ากบดแลของกรมการประกนภย กระทรวง

พาณชย

หลกสวนไดเสย ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 863 บญญตวา “อนสญญาประกนภยนน ถาผเอาประกนมไดมสวนไดเสยในเหตทประกนภยไวนนไซร ทานวายอมไมผกพนคสญญาแตอยางหนงอยางใด”

หลกสวนไดเสย (ม.863 )

หมายถง การทบคคลใดตองถกกระทบ

กระเทอนจากเหตทสงใดสงหนงเปลยนแปลงสถานะ

ไปเมอมเหตการณใดเหตการณหนงเกดขน บคคล

นนยอมมสวนไดเสย

บคคลทอยในฐานะถอวามสวนไดเสย

ทอาจเอาประกนภยวนาศภยได

1. เจาของทรพยสน

2. ผทรงสทธตาง ๆ เชน ผรบจ านอง ผรบจ าน า

ผเชาซอ เจาหน ผมบรมสทธยดหนวง

3. ผครอบครองทรพยสน เชน ผเชา ผยม

ผรบฝาก ฯลฯ

บคคลทอยในฐานะถอวามสวนไดเสย

ทอาจเอาประกนภยชวตได

1. คหมน สามภรยา 2. บดามารดา กบ บตร 3. ญาต – พนอง 4. นายจาง - ลกจาง 5. เจาหน – ลกหน 6. หนสวนตอหนสวน

หลกสจรตอยางยง

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 865 บญญตวา “ ถาในเวลาท าสญญาประกนภย ผเอาประกนภยกด หรอในกรณประกนชวต บคคลอนการใชเงนยอมอาศยความทรงชพหรอมรณะของเขานนกด รอยแลวละเวนเสยไมเปดเผยขอความจรงซงอาจจะไดจงใจผรบประกนภยใหเรยกเบยประกนภยสงขนอกหรอใหบอกปดไมยอมท าสญญา หรอวารอยแลวแถลงขอความนนเปนความเทจไซร ทานวาสญญานนเปนโมฆยะ ถามไดใชสทธบอกลางภายในก าหนดเดอนหนงนบแตวนทผรบประกนภยทราบมลอนจะบอกลางไดกดหรอมไดใชสทธนนภายในก าหนดหาปนบแตวนท าสญญากดทานวาสทธนนเปนอนระงบสนไป”

หลกสจรตอยางยง ( ม.865 )

พจารณาเฉพาะเวลาเขาท าสญญาเทานน

ผเอาประกนภย ตองรเหตทปกปด หรอแถลงขอเทจจรง (รวมผถกเอาประกนชวตดวย )

เหตนนตองส าคญถงขนาด ทจงใจใหผรบประกนภยเรยกเบยประกนภยสงขน หรอไมยอมท าสญญาประกนภย

การปกปดขอความจรง เปนผลส าเรจตงแตเมอตอนท าสญญา ( รวมทงเวลาตออายสญญาประกนภยดวย )

ระยะเวลาบอกลางภายใน 1 เดอน นนแตวนทราบเหต หรอภายใน 5 ป นบแตวนท าสญญา (ไมใชอายความดงนน ขยายหรอยนกได )

หมายเหต : หลกสจรต มงหมายในดาน ผเอาประกนภยเทานน

โรคทศาลฎกาเคยวนจฉยวาเปนโรคส าคญ

- มะเรง - ความดนโลหตสง

- กระเพาะอาหารอกเสบ - ตบแขง

- ตบอกเสบ - โรคในล าคอ

- โรคถงลมพองเรอรง - โรคเบาหวาน

- โรคพษสราเรอรง - โรค AIDS

- โรครายแรง อน ๆ

ขอยกเวนหลกสจรตอยางยง 1. มาตรา 866 2. มาตรา 893

หลกฐานของสญญาประกนภย ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 867 บญญตวา

“ อนสญญาประกนภยนน ถามไดมหลกฐานเปนหนงสออยางใดอยางหนงลงลายมอชอฝายทตองรบผดหรอลายมอชอตวแทนของฝายนนเปนส าคญ ทานวาจะฟองรองใหบงคบคดหาไดไม

ใหสงมอบกรมธรรมประกนภยอนมเนอความตองตามสญญานนแกผเอาประกนภยฉบบหนง กรมธรรมประกนภย ตองลงลายมอชอของผรบประกนภย และมรายการดงตอไปน

(1) วตถทเอาประกนภย (2) ภยใดซงผรบประกนภยรบเสยง (3) ราคาแหงมลประกนภย ถาหากไดก าหนดกนไว (4) จ านวนเงนซงเอาประกนภย (5) จ านวนเบยประกนภยและวธสงเบยประกนภย (6) ถาหากสญญาประกนภยมก าหนดเวลา ตองลงเวลาเรมตนและเวลาสนสดไวดวย (7) ชอหรอยหอของผรบประกนภย (8) ชอหรอยหอของผเอาประกนภย (9) ชอของผรบประโยชน ถาจะพงม (10) วนท าสญญาประกนภย (11) สถานทและวนทไดท ากรมธรรมประกนภย

แบบของสญญาประกนภย (มาตรา 867)

หลกสญญาประกนภย ไมมแบบก าหนดตามกฎหมาย

แตหากตองฟองรองกนตองมหลกฐานเปนหนงสอลงลาย

มอชอฝายทตองรบผดมาแสดง

หลกฐานทส าคญของสญญาประกนภย คอ

กรมธรรมประกนภย

สญญาประกนภยทางทะเล

คอ สญญาทฝายผรบประกนภย ตกลงจะใชคาเสยหาย ใหแก

ผเอาประกนภย เพอเกดมความเสยหายทางทะเลขน

ลกษณะส าคญของสญญาประกนภยทางทะเล

1. ถอหลกความสจรตอยางสงสด 2. หลกสวนไดเสย ( ไมจ าเปน ตองมสวนไดเสยใน ขณะท าสญญา เพยงมสวน

ไดเสย ขณะเกดภยกพอ )

3. กรมธรรม เปนเอกสารทโอนกนไดอยางเสร - โอนกนกอนเกดขน

- ผรบโอน ตองมสวนไดเสยในทรพยทเอาประกนขณะเกดภย

- การโอน มตองไดรบความยนยอม เปนหนงสอจาก บรษทประกนภย

4. การชดใชคาสนไหมทดแทน

- ราคาสนคา ขณะเกดภย

- คาระวางเรอ

- คาใชจายอนๆ

- ก าไร (10%ของราคาสนคา)

5. การค านวณเบยประกน

- ถอตามตลาดสากลเปนหลก ไมมอตราทแนนอน

ค าถามทายบทท 2 ขอ 1. จงอธบายถงลกษณะของสญญาประกนภย

ขอ 2. สญญาประกนภยแบงออกเปนกประเภท อยางไร

ขอ 3. จงอธบายถง “หลกสวนไดเสย” ในการประกนภย

ขอ 4. จงอธบายถง “หลกสจรตอยางยง” ในการประกนภย

ขอ 5. กรมธรรมประกนภยคออะไร และกรมธรรมประกนภยตองมรายละเอยดอยางไรบาง

ขอ 6. นายเอกเอาประกนชวตตนเองไวในเหตมรณะไวกบบรษท กรงไทย จ ากด จ านวนเงนทเอาประกนภย 5,000,000 บาท เปนระยะเวลา 10 ป ในสญญาก าหนดใหนางจตใจภรยาของนายเอกเปนผรบประโยชน ปรากฏวาในขณะท าสญญาประกนชวตนายเอกทราบอยแลววาตนเองปวยเปนโรคมะเรงระยะสดทาย แตไมแจงใหบรษทประกนภยทราบ ตอมาอก 2 ป หลงจากท าสญญา นายอเนกถกยงตาย

ดงน บรษท กรงไทย จ ากด ตองชดใชเงนประกนใหนางจตใจตามสญญาประกนภยหรอไม เพราะเหตใด

บทท 3

ประกนวนาศภย

เนอหาประจ าบทท 3 ประกนวนาศภย 1. ลกษณะสญญาประกนวนาศภย

2. ประกนวนาศภย เรองบทเบดเสรจทวไป ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะท 20 หมวดท 2 ตงแตมาตรา 869 ถงมาตรา 882

3. ประกนภยค าจน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะท 20 หมวดท 2 ตงแตมาตรา 883 ถงมาตรา 886

4. ประกนภยการรบขน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะท 20 หมวดท 2 ตงแตมาตรา 887 ถงมาตรา 888

ลกษณะของ “วนาศภย”

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 869 บญญตวา

“ อนค าวา “วนาศภย” ในหมวดน ทานหมายรวม

เอาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพง

ประมาณเปนเงนได”

การประกนภยหลายราย ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 870 บญญตวา

“ ถาไดท าสญญาประกนภยเปนสองรายหรอกวานนพรอมกนเพอความ

วนาศภยอนเดยวกน และจ านวนเงนซงเอาประกนภยรวมกนทงหมดนนทวม

จ านวนทวนาศจรงไซร ทานวาผรบประโยชนชอบทจะไดรบคาสนไหมทดแทน

เพยงเสมอจ านวนวนาศจรงเทานน ผรบประกนภยแตละคนตองใชเงนจ านวน

วนาศจรงแบงตามสวนมากนอยทตนไดรบประกนภยไว อนสญญาประกนภยทงหลาย ถาลงวนเดยวกน ทานใหถอวาไดท าพรอม

กน ถาไดท าสญญาประกนภยเปนสองรายหรอกวานนสบเนองเปนล าดบกน

ทานวาผรบประกนภยคนแรกจะตองรบผดเพอความวนาศภยกอน ถาและจ านวน

เงนซงผรบประกนภยคนแรกไดใชนนยงไมคมจ านวนวนาศภยไซร ผรบประกนภย

คนถดไปกตองรบผดในสวนทยงขาดอยนนตอ ๆ กนไปจนกวาจะคมวนาศ ”

การประกนภยหลายราย (ม. 870)

มผรบปะกนภยหลายราย

มการประกนภยในทรพยเดยวกน

เปนการประกนภยประเภทเดยวกน

ผเอาประกนคนเดยวกน

เวลาเกดภย สญญาประกนภยตองสามารถบงคบไว

ถาท าสญญาประกนภยพรอมกน (วนเดยวกน) ผรบประกน

ตองรวมกนเฉลยชดใชคาสนไหมทดแทน

ถาท าสญญาประกนภยไมพรอมกน (ตางวนกน)ผรบประกนภย

ตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนตามล าดบกอนหลงทรบ

ประกนภย

การโอนวตถทเอาประกนภย

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 875 บญญตวา

“ถาวตถอนไดเอาประกนภยไวนน เปลยนมอไปจากผเอาประกนภยโดยพนยกรรมกด หรอโดยบญญตกฎหมายกด ทาน

วาสทธอนมอยในสญญาประกนภยกยอมโอนตามไปดวย

ถาในสญญามไดก าหนดไวเปนอยางอน เมอผเอา

ประกนภยโอนวตถทเอาประกนภยและบอกกลาวการโอนไปยง

ผรบประกนภยไซร ทานวาสทธอนมอยในสญญาประกนภยนน

ยอมโอนตามไปดวย อนงถาในการโอนเชนนชองแหงภย

เปลยนแปลงไปหรอเพมขนหนกไซรทานวาสญญาประกนภยนน

กลายเปนโมฆะ”

การโอนวตถทเอาประกนภย (ม. 875)

1. ตองมการโอนกรรมสทธในวตถทประกนภย

2. ตองโอนกอนเกดวนาศภย

3. ถาเปนการโอนโดยพนยกรรมหรอบทบญญตของกฎหมายไมตองบอกกลาวการ

โอนใหผรบประกนภยทราบ

4. ถาเปนการโอนโดยสญญา ตอบอกกลาวใหผรบประกนทราบ

5. ผเอาประกนตองเปนคสญญาโอน และตองเปนเจาของทรพยในขณะโอนดวย

6. จะบอกกลาวการโอนวธใดกได และจะบอกกลาวกอนหรอหลงเกดภยกได

ยกเวน ถากรมธรรมมเงอนไขใหบอกกลาวเปนหนงสอกตองบอกกลาวเปน

หนงสอ

7. ถาโอนวตถทประกนภยแลว ชองแหงภยเปลยนแปลงไปหรอเพมขนหนก สญญาประกนภยเปนโมฆะ

คาสนไหมทดแทนทผรบประกนภยตองรบผด

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 877 บญญตวา

“ผรบประกนภยจ าตองใชคาสนไหมทดแทนดงจะกลาวตอไปน คอ

(1) เพอจ านวนวนาศภยอนแทจรง

(2) เพอความบบสลายมนเกดแกทรพยสนซงไดเอาประกนภยไวเพราะไดจดการตามสมควรเพอปองปดความวนาศภย

(3) เพอบรรดาคาใชจายอนสมควรซงไดเสยไปเพอรกษาทรพยสนซงเอาประกนภยไวนนมใหวนาศ

อนจ านวนวนาศจรงนน ทานใหตราคา ณ สถานทและในเวลาซงเหต

วนาศภยนนไดเกดขน อนงจ านวนเงนซงไดเอาประกนภยไวนน ทานให

สนนษฐานไวกอนวาเปนหลกประมาณอนถกตองในการตราคาเชนวานน ทานหามมใหคดคาสนไหมทดแทนเกนไปกวาจ านวนเงนซงเอา

ประกนภยไว”

กรณประกนวนาศภย มาตรา 877

กรณประกนชวต มาตรา 889 (จายเตมจ านวนตามสญญา)

หลกคาสนไหมทดแทน

ไมเกนความเสยหายทแทจรง

ขอยกเวนความรบผดของผรบประกนภย

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 879 บญญตวา

“ ผรบประกนภยไมตองรบผดในเมอความวนาศภยหรอเหตอนซงไดระบไวในสญญานนไดเกดขนเพราะ

ความทจรต หรอความประมาทเลนเลออยางรายแรงของ

ผเอาประกนภยหรอผรบประโยชน

ผรบประกนภยไมตองรบผดในความวนาศภยอนเปน

ผลโดยตรงมาแตความไมสมประกอบในเนอแหงวตถท

เอาประกนภย เวนแตจะไดตกลงกนเปนอยางอน ”

ขอยกเวนความรบผดของผรบประกนภย (ม. 879)

1. เพราะความทจรต หรอ ความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผ

เอาประกนภยหรอผรบประกนภย

1.1 ตองเกดจากการกระท าของผเอาประกนภย หรอ ของ

ผรบประโยชน เทานน

1.2 ม. 879 ว1. เปนบทบญญตเกยวกบความสงบ

เรยบรอยของประชาชน ไมสามรถตกลงยกเวนความรบผดได

1.3 ถาผเอาประกนภย หรอ ผรบประโยชนเปนนตบคคลให

พจารณาจากการกระท าของผแทนนตบคคล

2. เพราะความไมสมประกอบในเนอแหงวตถทเอาประกนภย

2.1 เปนผลโดยตรงจากความไมสมประกอบในเนอวตถ

2.2 ตกลงยกเวนใหผรบประกนภยรบผดได

การรบชวงสทธของผรบประกนภย

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 880 บญญตวา

“ถาความวนาศภยนนไดเกดขนเพราะการกระท าของมาตรานเปน

เรองสทธของผรบประกนภยในทนทจะเรยกรองตอบคคลภายนอก ผท า

ความเสยหาย โดยวธอาศยสทธของผเอาประกนภยหรอผรบประโยชน

บงคบเอากบบคคลภายนอกเพยงนน

ถาผรบประกนภยไดใชคาสนไหมทดแทนไปแตเพยงบางสวนไซร

ทานหามมใหผรบประกนภยนนใชสทธของตนใหเสอมเสยสทธของผเอา

ประกนภย หรอผรบประโยชน ในการทเขาจะเรยกรองเอาคาสนไหม

ทดแทนจากบคคลภายนอกเพอเศษแหงจ านวนวนาศนน”

หลกการรบชวงสทธ (ม.880)

ผรบประกนภย จะเขารบชวงสทธไดตอเมอไดชดใชคาสนไหม

ทดแทนแลว

ผรบประกนภย ชดใชคาสนไหมทดแทนไปเพยงบางสวน ผเอา

ประกนภย ยงมสทธเรยกรองเอาสวนทขาดจากบคคลภายนอกไดอก

บคคลภายนอก ตองเปนผรบผดตอผเอาประกนภย

ผรบประกนภย มสทธคดดอกเบย ส าหรบจ านวนคาสนไหมทดแทนท

จายใหแกผเอาประกนภย จากผท าละเมด นบแตวนทไดจายเงน

จ านวนนนไป

อายความ

กรณประกนวนาศภย มาตรา 882

กรณประกนชวต มาตรา 193/30

(อายความทวไป)

ค าถามทายบทท 3

ขอ 1. จงอธบายถง “วนาศภย” ทน ามาประกนภยไดตองมลกษณะอยางไร

ขอ 2. การประกนวนาศภยหลายรายตามมาตรา 870 มลกษณะอยางไร

ขอ 3. จงอธบายถง “หลกรบชวงสทธ” ตามาตรา 880 มลกษณะอยางไร

ขอ 4. ประกนวนาศภยจะใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหายกรณใดบาง

ขอ 5. ประกนภยค าจนมลกษณะอยางไร

ขอ 6. นายเอกน าบานของตนไปประกนอคคภยกบบรษท 333 ประกนภย จ ากด และบรษท 999 ประกนภย จ ากด ในวนเดยวกน ในวงเงนบรษทละ 10 ลานบาท ตอมาอก 2 วนไดน าบานหลงเดยวกนไปประกนอคคภยกบบรษท ABC ประกนภย จ ากด ในวงเงน 15 ลานบาท ภายหลงบานหลงนถกไฟไหมเสยหายบางสวนคดเปนเงน 26 ลานบาท

ดงน นายเอกจะไดรบ เงนประกนจากบรษทประกนภยรายใดบาง และรายละเทาไร

ขอ 7. นายสยาม มรถอย 2 คน ไดน ารถยนตทง 2 คนไปท าประกนโจรภยกบบรษทประกนภย AA จ ากด จ านวนเงนประกนคนละ 400,000 บาท สญญามก าหนด 3 ป โดยระบใหตนเองเปนผรบประโยชน ตอมาอก 1 ป นายสยามไดขายรถยนตคนหนงใหกบนายเสนอ และนายเสนอไดน ารถยนตทซอมานไปดดแปลงเปนรถแขง เพอแขงขนกบเพอน ๆ ตอมาอก 2 ป นายสยามถงแกความตายดวยโรคมะเรง นายเสนาะซงเปนบตรชายจงไดรบมรดกรถยนตทเอาประกนภยไวอกคนหนง โดยภายหลงนายเสนาะไดใหนายสนนเชาไปเปนรถแทกซรบสงคนโดยสาร ภายในก าหนดอายสญญาประกนภย รถยนตทง 2 คน ถกขโมยไป ดงน บรษทประกนภย AA จ ากด ตองรบผดชดใชเงนประกนใหกบใคร หรอไม อยางไร

บทท 4

ประกนชวต

เนอหาประจ าบทท 4 ประกนชวต

1. ลกษณะสญญาประกนชวต

2. กฎหมายประกนภยตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะท 20 หมวดท 3 เรองประกนชวต ตงแตมาตรา 889 ถงมาตรา 897

3. ขอแตกตางระหวางสญญาประกนวนาศภยกบสญญาประกนชวต

ลกษณะสญญาประกนชวต

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 889 บญญตวา “ในสญญาประกนชวตนน การใชจ านวนเงนยอมอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนง”

ประเภทของสญญาประกนชวต แบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. สญญาประกนชวตทการใชเงนอาศยความทรงชพ

2. สญญาประกนชวตทการใชเงนอาศยเหตมรณะ

การโอนประโยชนแหงสญญาประกนชวต

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 891 บญญตวา “ แมในกรณทผเอาประกนภยมไดเปนผรบประโยชนเองกด ผเอาประกนภยยอมมสทธทจะโอนประโยชนแหงสญญานนใหแกบคคลอกคนหนงได เวนแตจะไดสงมอบกรมธรรมประกนภยใหแกผรบประโยชนแลว และผรบประโยชนไดบอกกลาวเปน หนงสอไปยงผรบประกนภยแลววาตนจ านงจะถอเอาประโยชนแหงสญญานน

ถากรมธรรมประกนภยไดท าเปนรปใหใชเงนตามเขาสงแลว ทานใหน าบทบญญตมาตรา 309 มาใชบงคบ ”

การแถลงอายของผเอาประกนภยคลาดเคลอน

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 893 บญญตวา “ การใชเงนอนอาศยเหตความทรงชพ หรอมรณะของบคคล ผไดแมไดแถลงอายของบคคลผนนไวคลาดเคลอนไมถกตอง เปน เหตใหไดก าหนดจ านวนเบยประกนภยไขต าไซร ทานใหลดจ านวนเงนอนผรบประกนภยจะพงตองใชนนลงตามสวน แตถาผรบประกนภยพสจนวา ในขณะทท าสญญานนอายทถกตองแทจรงอยนอกจ ากดอตราตามทางคาปกตของเขาแลว ทานวาสญญานนเปนโมฆยะ”

ขอยกเวนความรบผดของผรบประกนชวต ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 895 บญญตวา “เมอใดจะตองใชจ านวนเงนในเหตมรณะของบคคลหนงคนใดทานวาผรบประกนภยจ าตองใชเงนนนในเมอมรณภยอนนนเกดขน เวนแต (1) บคคลผนนไดกระท าอตวนบาตดวยใจสมครภายในปหนงนบแตวนท าสญญา หรอ (2) บคคลผนนถกผรบประโยชนฆาตายโดยเจตนา ในกรณท 2 น ทานวาผรบประกนภย จ าตองใชเงนคาไถถอนกรมธรรมใหแกผเอาประกนภย หรอใหแกทายาทของผนน”

กรณมรณภยเกดขนเพราะความผด ของบคคลภายนอก ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 896 บญญตวา “ ถามรณภยเกดขนเพราะความผดของบคคลภายนอก ผรบประกนภยหาอาจจะเรยกเอาคาสนไหมทดแทนจากบคคลภายนอกนนไดไม แตสทธของฝายทายาทแหงผมรณะในอนจะไดคาสนไหมทดแทนจากบคคลภายนอกนนหาสญสนไปดวยไม แมทงจ านวนเงนอนจะพงใหตามสญญาประกนชวตนนจะหวนกลบมาไดแกตนดวย ”

ค าถามทายบทท 4 ขอ 1. จงอธบายถงลกษณะของสญญาประกนชวต

ขอ 2. จงอธบายถงขอยกเวนความรบผดของ

ผรบประกนชวต

ขอ 3. จงอธบายขอแตกตางระหวางสญญาประกนวนาศภยกบสญญาประกนชวต

ขอ 4. นายองคารท าสญญาประกนชวตแบบมรณะกบบรษทประกนชวต 999 จ ากด ในวงเงน 5 ลานบาท โดยใหนางพธเปนผรบประโยชนตามสญญาประกนชวตดงกลาว ซงนางพธไดรบมอบกรมธรรมประกนชวตไวแลวและไดโทรศพทแจงใหบรษทประกนชวตทราบวาตนเองประสงครบประโยชนจากสญญาประกนชวตของนายองคาร หลงจากนนอก 3 เดอน นายองคารอยากจะเปลยนผรบประโยชนจากนางพธเปนนายเสารบตรชาย ดงน นายองคารสามารถเปลยนผรบประโยชนตามสญญาประกนชวตของตนไดหรอไม อยางไร

ขอ 5. เมอวนท 11 มนาคม 2551 นายแกวไดท าสญญาประกนชวตประเภทมรณะกบบรษทไทยประกนภย จ ากด ในวงเงน 1 ลานบาท โดยมนายไกบตรของนายแกวเปนผรบประโยชน ตอมาหลงท าสญญาไปแลว 11 เดอนกวา นายแกวไดใชปนยงตวตายโดยเจตนา แตไมตายในทนท นายไกจงไดพาสงโรงพยาบาล และนายแกวถงแกความตายในวนท 20 มนาคม 2552 ดงน บรษทไทยประกนภย จ ากด จะปฏเสธไมจายเงนประกนตามสญญาประกนชวตใหแกนายไกไดหรอไม อยางไร

ขอใหทกทาน....โชคด