техник технологийн дээд сургууль

УЛААНБААТАР ХОТЫН ХОГ ХАЯГДАЛ

ТЕХНИК ТЕХНОЛОГИЙН ДЭЭД СУРГУУЛЬ

АЗИ 1а ангийн оюутан Илтгэгч: Х.Өрнөх

Удирдсан багш:Г.Гэрэлмаа (Магистр)

ДЭЭД БОЛОВСРОЛЫН СУРГАЛТ

Хог хаягдал нь манай улсад хамгийн

тулгамдсан, иргэн бүрийн бухимдал төрүүлсэн

асуудлын нэг болоод байгаа бөгөөд байгаль

орчин, хүний эрүүл мэндийн байдалд бодит

заналхийлэл учруулах болсон. Энэ асуудлын мөн

чанарыг танин мэдэх, түүнтэй тэмцэж буй арга замыг

судалж, түүнээс учирч болох ноцтой хор уршгаас

урьдчилан сэргийлэх, хог хаягдлын эрх зүйн

зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, дагаж мөрдөх

арга замыг тодорхойлоход өөрийн санал өгөх

зорилгоор энэхүү сэдвийг сонгосон.

Гэр хороололын жалганы хог

Монгол улсын хуулинд Хог хаягдал гэж

хэрэглэгдэхгүй болсон эд юмсыг хэлнэ.

Үүнд: Хог хаягдлыг дараах үндсэн 2

төрлөөр авч үзнэ.

“Ахуйн хог хаягдал” гэж айл өрхөөс гарах

хог хаягдал болон түүнтэй найрлага,

бүтцийн хувьд ижил хог хаягдлыг

нэрлэнэ.

“Аюултай хог хаягдал” гэж хүн, амьтан,

ургамлыг өвчлүүлэх, гэмтээх, тэдгээрийн

үр удамд хор хөнөөл учруулах болон

байгаль орчны хэвийн төлөв байдалд

сөрөг нөлөөтэй хортой, идэмхий,

исэлдүүлэгч, шатамхай, дэлбэрэх

аюултай, цацраг идэвхтэй, халдвартай

хог хаягдлыг нэрлэнэ.

Зун цагт муухай үнэртэж

хүний биед муу нөлөө

үзүүлнэ.

Хогоор хооллогч шимэгч

хорхойнууд хүнд

халдварт болон гэдэсний

өвчин тараадаг.

Ургамал болон эргэн

тойрондох амьд биесийг

өвчлүүлнэ.

Жирэмсэн хүнд ургийн гажиг үүсгэдэг.

Туршилт явуулж үзэхэдУг туршилтийг эхлээд нэг хог хаяж үзэхэд 1 хоногийн дараа нэмэгдсэн байхыг харж байна.

1) Ухамсар байдаггүй2) Хогны мөнгөө өгч чаддаггүй3) Хогны машин ирэхгүй уддаг учраас

хашаан доторх хогоо гадагшаа жалга хавиар хаядаг.

4) Иргэд хуулиа сайн мэддэггүй5) Хог хаясан ч торгуулийн арга хэмжээ

авдаггүй.6) Түүний хор нөлөөг мэддэг хэрнээ

тоодоггүй7) Хогны машины хүрэлцээ муу8) Хог хаях цэг муу байдаг.

27

32

13

10

5

33

34

Улаанбаатар хот дахь хог хаягдлын бүтцийг судлахад

Үнс нурам

Цаас

Гялгар уут

Шороо чулуу

Шил лааз

Үйлдвэрийн хог

Даавуу материал

Металл

Бусад

22.4.1 Зориулалтын бус газар хог хаясаниргэнийг 1000-15000 хүртэлтөгрөгөөр, аж ахуй нэгж байгууллагыг150000-200000 хүртэл төгрөгөөрторгож, учруулсан хохирлыг арилгуулах

22.4.3 Хог хаях хадгалах зориулалтын бусгазар болон нийтийн эдэлбэрийн газартнийлэг уут, сав, бохь, тамхины иш хаясаниргэнийг 1000-10000 төгрөгөөр торгох

Зүй ѐсны мэдэх шаардлагатай хуулиудыг 10жилийн эрх зүйн хичээлд түлхүү оруулж өгөх

Цаасны хог хаягдал их байдаг учир энд тэндгүйнаадаг реклам зар сурталчилгааны цааснуудыгнэгдсэн арга хэмжээнд оруулж автобусны буудалболгон дээр зар сурталчилгааны самбарбайгуулах

Гэр хороололд олон нийтийн байцаагчийг дүүрэгхороогоор хариуцуулан цалинжуулж ажиллуулах

Хариуцсан нутаг дэвсгэртээ хог хаяуулаагүй олоннийтийн байцаагчийг урамшуулах

Хог боловсруулах томоохон үйлдвэртэй болох

Хог шатаах үйлдвэртэй болох шаталтаас гарах дулааны энергийг зөв зохистой ашиглах

Төрөлжүүлэн ялгасан хогийг үйлдвэрт худалдсанаар оршин суугчдад орлогын нэмэгдэл эх үүсвэр болж болно. Хаягдал цаасыг мөн шахмал түлш болгон түлшинд нэмэгдэл болгон ашиглаж болно.

Айлууд хогоо цуглуулан тээвэрлэн хогийн цэгт хаях ажлыг зохион байгуулж болно. Жишээ нь: Суугчид нийлж тохиромжтой хогийн машин худалдан авч, хог тээвэрлэх зардлыг нь хуваан төлж хог зөөлгөн хогийн цэгт хүргэж болно.

Хогны мөнгийг чөлөөлж өгөх хэрэгтэй

Хуулийн талаархи мэдээллийг, мэдээллийнтөрөл бүрийн хэрэгслүүдийг ашиглансурталчлах /энгийн хэлбэрээр явуулбал олоннийтэд хүртээмжтэй/

Хуулийг хэрэгжүүлэх асуудлыг зөвхөн төрийнбайгуулагын хүчээр хийх гэсэн эрмэлзэлээсболоод хэрэгжилт хангалтгүй байна.

Хууль тогтоомж зөрчигчдөд хүлээлгэж буйхууль зүйн хариуцлагын хэр хэмжээг чангамөрддөг байх

Судалгаанаас үзэхэд хогны үйлдвэр барихгүйбол хог хаягдал нэмэгдэх төлөвтэй байна.

АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД

БАЯРЛАЛАА.

2014-03-19