Θα πάρω μιαν ανηφοριά -...

Όνομα:____________________ Tάξη:______________________

Σχολείο:____________________

Ημερομηνία:_________________

2

1η Απριλίου 1955

Η 1η Απριλίου 1955 είναι μια μέρα εθνικής περηφάνιας. Είναι η μέρα που ο Κυπριακός Ελληνισμός ξεκίνησε μόνος του τον αγώνα εναντίον της αποικιοκρατικής Μ. Βρετανίας, έναν αγώνα τιτάνιο για την ελευθερία και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Ο ξεσηκωμός των Κυπρίων αποτελούσε την τελική ενέργεια της πολύχρονης προσπάθειας τους να ενωθούν με την Ελλάδα. Όταν συνειδητοποίησαν ότι οι Άγγλοι δε θα τους επέτρεπαν ποτέ να ικανοποιήσουν τον πόθο τους για ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα, άρχισαν να προετοιμάζονται για τον άνισο αγώνα. Δημιούργησαν την Ε.Ο.Κ.Α.*, τις ενέργειες της οποίας ανέλαβε να οργανώνει και να διευθύνει ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής, και έτσι άρχισε η δράση της.

Σίγουρα όταν η Ε.Ο.Κ.Α ξεκίνησε τον ένοπλο αγώνα, οι Άγγλοι ποτέ δε φαντάστηκαν ότι μια χούφτα αγωνιστών θα μπορούσαν να τους νικήσουν. Κι όμως, σαράντα χιλιάδες Βρετανοί στρατιώτες δεν μπόρεσαν να νικήσουν τις λίγες εκατοντάδες αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α. Ήρωες όπως ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Μάρκος Δράκος και πολλοί άλλοι πολέμησαν με τη ψυχή τους και θυσιάστηκαν για την πατρίδα τους. Με

την ατσάλινη ελληνική ψυχή τους και το αδούλωτο πνεύμα τους πότισαν με το αίμα τους την Κύπρο και έγιναν αθάνατοι.

*Ε.Ο.Κ.Α = Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών

3

Τιτάνιος Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών

Ε.Ο.Κ.Α. Αυτός που δύσκολα υποτάσσεται/κατακτιέται

Ατσάλινος Πολύ δύσκολος Αδούλωτος Φτιαγμένος από ατσάλι/μέταλλο

Αποικιοκρατία Πολιτική και οικονομική επέκταση με τη δημιουργία αποικιών.

• Γιατί η 1η Απριλίου είναι μια ένδοξη μέρα;

________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

• Γράψε τρία ονόματα Κυπρίων αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α.

______________ ________________ _________________

• Οι Κύπριοι αγωνιστές θυσιάστηκαν για την πατρίδα τους, με

το αίμα τους πότισαν την Κύπρο και έγιναν αθάνατοι. Τι θέλει να πει;

____________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

Ένωσε τις λέξεις της μιας στήλης με τις λέξεις ή φράσεις της άλλης που ταιριάζουν.

4

Η 1η Απριλίου ________________ είναι μια μέρα εθνικής περηφάνιας. Είναι η μέρα που ο Κυπριακός Ελληνισμός ξεκίνησε μόνος του τον _______________ εναντίον της

αποικιοκρατικής ___________________, έναν αγώνα τιτάνιο για την _______________ και την ____________ της _______________ με την_______________.

Σίγουρα όταν η _____________ ξεκίνησε τον ένοπλο αγώνα, οι _____________ ποτέ δε φαντάστηκαν ότι μια χούφτα _______________ θα μπορούσαν να τους _____________. Κι όμως, σαράντα χιλιάδες Βρετανοί

στρατιώτες δεν μπόρεσαν να νικήσουν τις λίγες _________________ αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α.

Ηρωες οπως ο Ευαγορας Παλληκαριδης, ο Γρηγορης Αυξεντιου, ο Μαρκος Δρακος και πολλοι αλλοι πολεμησαν με τη ψυχη τους και θυσιαστηκαν για την πατριδα τους. Με την ατσαλινη ελληνικη ψυχη τους και το αδουλωτο πνευμα τους ποτισαν με το αιμα τους την Κυπρο και εγιναν αθανατοι.

Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις που

λείπουν.

Βάλε τους τόνους στο

παρακάτω κείμενο.

5

Ο όρκος των αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α στην Κύπρο (1955-1959)

«Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας Τριάδος ότι: 1.- Θα αγωνισθώ με όλας μου τας δυνάμεις διά

την απελευθέρωσιν της Κύπρου από τον Αγγλικόν ζυγόν, θυσιάζων και αυτήν την ζωήν μου. 2.- Δεν θα εγκαταλείψω τον αγώνα υπό οιονδήποτε πρόσχημα παρά μόνον όταν διαταχθώ υπό του Αρχηγού της Οργανώσεως και αφού εκπληρωθή ο σκοπός του αγώνος. 3.- Θα πειθαρχήσω απολύτως εις τας διαταγάς του Αρχηγού της Οργανώσεως και μόνον τούτου. 4.- Συλλαμβανόμενος θα τηρήσω απόλυτον εχεμύθειαν τόσον επί των μυστικών της Οργανώσεως όσον και επί των ονομάτων των συμμαχητών μου, έστω και εάν βασανισθώ δια να ομολογήσω. 5.- Δεν θα ανακοινώ εις ουδένα διαταγήν της Οργανώσεως ή μυστικόν το οποίον περιήλθεν εις γνώσιν μου παρά μόνον εις εκείνους δι’ ούς έχω εξουσιοδότησιν υπό του Αρχηγού της Οργανώσεως.

6.- Τας πράξεις μου θα κατευθύνη μόνον το συμφέρον του αγώνος και θα είναι απηλλαγμέναι πάσης ιδιοτελείας ή κομματικού συμφέροντος. 7.- Εάν παραβώ τον όρκον μου θα είμαι ΑΤΙΜΟΣ και άξιος πάσης τιμωρίας»

Υπογραφή μυουμένου

Ήξερες ότι…

Εάν κάποιος ήθελε να γίνει μέλος στην Ε.Ο.Κ.Α. έπρεπε να

υπογράψει τον παρακάτω όρκο.

6

1. Εχεμύθεια:_______________________________________________________________________________________________________________

2. Ιδιοτέλεια:__________________________________

______________________________________________________________________________

3. Άτιμος:____________________________________

______________________________________________________________________________

4. Εξουσιοδότηση:______________________________

________________________________________

______________________________________

5. Παραβαίνω:_______________________________________________________________________________________________________________

6. Μυημένος:__________________________________

______________________________________________________________________________

Ψάξε και βρες από το λεξικό

της τάξης σου τι σημαίνουν

οι παρακάτω λέξεις.

7

Η προκήρυξη του αγώνα από το Γεώργιο Γρίβα-Διγενή

Με την βοήθειαν του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον

αγώνα μας, με τη συμπαράσταση ολοκλήρου του

Ελληνισμού και με την βοήθειαν των Κυπρίων,

αναλαμβάνομεν, τον Αγώνα δια την

αποτίναξιν του Αγγλικού ζυγού, με σύνθημα

εκείνο το οποίο μας κατέλιπον οι πρόγονοί μας ως

ιεράν παρακαταθήκη: "Ή ταν ή επί τας". Έλληνες,

όπου και αν ευρίσκεσθε, ακούσατε την φωνή μας:

εμπρός όλοι μαζί για τη λευτεριά της Κύπρου μας."

8

Οι δύο αρχηγοί της Ε.Ο.Κ.Α.

Στρατηγός Γεώργιος Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’

Γρίβας-Διγενής

Στρατιωτικός αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. ήταν ο στρατηγός Γεώργιος

Γρίβας, ένας κύπριος στρατιωτικός που κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου δημιούργησε την Οργάνωση Χ και συμμετείχε

και στον ελληνικό εμφύλιο. Έγινε ευρέως γνωστός με το ψευδώνυμο

«Διγενής», από τον Βυζαντινό θρύλο του Διγενή Ακρίτα. Πολιτικός αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο οποίος μετά

την απελευθέρωση διετέλεσε πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής

Δημοκρατίας.

9

Πολλοί ήταν οι αγωνιστές που έχασαν τη ζωή τους

κατά τη διάρκεια του αγώνα. Πολέμησαν σκληρά και έδωσαν τη ψυχή τους για χάρη της πατρίδας τους. Θα μείνουν για πάντα αθάνατοι στις καρδιές μας.

Κύπριοι φονευθέντες επί του πεδίου της μάχης (κατά των Άγγλων)

Γρηγόριος Αυξεντίου - Μάρκος Δράκος - Ανδρέας Κάρυος - Γεώργιος

Κάρυος - Στυλιανός Λένας - Κυριάκος Μάτσης - Χαράλαμπος Μούσκος

- Ηλίας Παπακυριακού - Φώτιος Πίττας - Χρήστος Σαμάρας και άλλοι.

Κύπριοι απαγχονισθέντες υπό των Άγγλων

Μιχαήλ Καραολής ετών 23 στας 10-5-56

Ανδρέας Δημητρίου

22 «

Ανδρέας Ζάχος

24 9-8-56

Ιάκωβος Πατάτσος

22 «

Χαρίλαος Μιχαήλ

22 «

Μιχαήλ Κουτσόφτας 22 21-9-56

Στέλιος Μαυρομμάτης

20 «

Ανδρέας Παναγίδης 22 «

Ευαγόρας Παλληκαρίδης

19 13-3-57

Το πρώτο θύμα του Κυπριακού αγώνος ο Παντελής Μοδέστος 1-4-55

10

ΤΟΥ ΑΝΤΡΕΙΩΜΕΝΟΥ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΔΕ ΛΟΓΙΕΤΑΙ

ΔΕ

ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΑ ΜΝΗΜΑΤΑ

Μνημείο για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ

μπροστά στο Μουσείο Εθνικού Αγώνος στην Κύπρο.

11

_________________ ________________

__________________ ________________

__________________ ________________

Γράψε κάτω από την κάθε εικόνα το όνομα

του ήρωα.

12

_______________ _______________

Ηλίας Παπακυριακού Στυλιανός Λένας Χρίστος Σαμάρας Φώτης Πίττας Ανδρέας Κάρυος Ευαγόρας Παλληκαρίδης Γεώργιος Γρίβας Διγενής Γρηγόρης Αυξεντίου

Αν θες βοήθεια κοίταξε

παρακάτω.

13

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης γεννήθηκε στην Τσάδα της Πάφου, στις 28 Φεβρουαρίου 1938. Ήταν το τέταρτο παιδί της

οικογένειας του Μιλτιάδη. Στην οικογένεια του Ευαγόρα ανήκει - δεύτερος ξάδερφος - και ο ήρωας Στέλιος Μαυρομμάτης που ανέβηκε και αυτός, λίγους μήνες πριν τον Ευαγόρα, τα σκαλοπάτια της αγχόνης.

Τα πρώτα του χρόνια ο

Ευαγόρας τα έζησε στο χωριό του, τη Τσάδα. Το Σεπτέμβρη του 1944, ο μικρός Ευαγόρας φορώντας την ποδιά του σχολείου,

μπήκε στο δρόμο των όμορφων μαθητικών χρόνων, που δεν ήταν ποτέ να φτάσει στο τέρμα τους. Το φθινόπωρο του 1950 ο Ευαγόρας κατέβηκε να φοιτήσει στο Γυμνάσιο, στο Κτήμα. Πάντα ο ίδιος, ντροπαλός, φιλότιμος, σοβαρός

και ήρεμος. Η φυσική του εξυπνάδα τον κάνει να ξεχωρίζει γρήγορα. Το ύφος του ευγενικό, λεπτό, τονίζεται από τη ζωηρότητα της εφηβική ηλικίας και αφήνει στις μνήμες των συμμαθητών του και των άλλων που τον γνώρισαν, ανεξίτηλες εντυπώσεις.

Η μανία του για τους στίχους ήταν μεγάλη. Δεν άφηνε τετράδιο ή περιθώριο βιβλίου που να μη το γεμίσει με στίχους. Συνολικά μας άφησε γύρω στα 500 ποιήματα και πολλές δεκάδες σελίδες πεζών και επιστολών. Τα ποιήματα

του μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε σε πατριωτικά, θρησκευτικά, εύθυμα-σατιρικά και ερωτικά. Σε αυτά τα

14

τελευταία, που αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος της ποιητικής του παραγωγής ξεχωρίζουν...

Την Ελλάδα αγαπώ, αλλά και σένα

μ έναν έρωτα μεγάλο, αληθινό,

τα γαλάζια σου τα μάτια τα θλιμμένα

τον καθάριο της θυμίζουν ουρανό.

Και το γνωστό σε όλους μας:

Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια

να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.

Θ’ αφήσω αδέλφια

συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα, μες τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές.

Ψάχνοντας για τη Λευτεριά

θα ‘χω παρέα μόνη κατάλευκο το χιόνι

βουνά και ρεματιές.

Τώρα κι αν είναι χειμωνιά θα ‘ρθει το καλοκαίρι τη λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά

θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.

15

Τα σκαλοπάτια θ’ ανεβώ

θα μπω σ’ ένα παλάτι, το ξέρω θα ‘ν’ απάτη, δεν θα ‘ν’ αληθινό.

Μες’ το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω το θρόνο

βασίλισσα μια μόνο

να κάθεται σ’ αυτό.

Κόρη πανώρια, θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου

και πάρε με κοντά σου μονάχα αυτό ζητώ.

Γεια σας παλιοί συμμαθηταί. Τα

τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να

βρει ένα «χαμένο αδερφό» ένα παλιό του

φίλο,

Ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια

να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.

Με την ελευθεριά μαζί

μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω θα μ’ εύρει εκεί.

ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗΣ

5-12-1955

Τώρα τραγούδησέ το με τη δασκάλα σου και τους συμμαθητές σου.

16

Βάζω σωστό ή λάθος στις παρακάτω προτάσεις.

Το 1955-1959 οι Κύπριοι πολέμησαν τους Τούρκους.

Η Κύπρος ήθελε ένωση με την Ελλάδα.

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ήταν ήρωας της 1ης Απριλίου.

Ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής ήταν αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α.

Οι Άγγλοι έστειλαν στην αγχόνη τον Γρηγόρη Αυξεντίου.

Το πρώτο θύμα του Κυπριακού αγώνος ο Παντελής Μοδέστος.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν ήρωας του 1955-59.

Πολιτικός αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. ήταν ο Μακάριος.

Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα της Ε.Ο.Κ.Α.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Για αυτήν πολεμούσαν οι αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α.

_ _ _ _ Τον έδιναν οι αγωνιστές πριν γίνουν μελή της Ε.Ο.Κ.Α.

_ _ _ _ _ Οι Άγγλοι την είχαν σκλαβωμένη.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ Από αυτούς αποτελείτο η Ε.Ο.Κ.Α.

17

Γράψε τα δικά σου συνθήματα για την 1η Απριλίου

1955

18

Αγχόνη, ελευθερία, στίχος, παλάτι, βασίλισσα, Τσάδα, μαθητής, ποιήματα, Κύπρος, λευτεριά

1. ___________________

2. ___________________

3. ___________________

4. ___________________

5. ___________________

6. ___________________

7. ___________________

8. ___________________

9. ___________________

10.___________________

α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ

ν ξ ο π ρ σ τ υ φ χ ψ ω

Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις.

Αν θες βοήθεια κοίταξε

παρακάτω.

19

Βάλε σε κύκλο τη σωστή απάντηση

✓ Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης

γεννήθηκε: ❖ στην Πάφο. ❖ στην Τσάδα της Πάφου ❖ στη Λάρνακα

✓ Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ήταν:

❖ το πρώτο παιδί της οικογένειας ❖ το τρίτο παιδί της οικογένειας ❖ το τέταρτο παιδί της οικογένειας

✓ Του άρεσε πολύ:

❖ να γράφει στίχους ❖ να γράφει βιβλία ❖ να ακούει μουσική

✓ Συνολικά μας άφησε γύρω στα

❖ 500 ποιήματα ❖ 300 ποιήματα ❖ 150 ποιήματα

✓ Τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη

❖ τον σκότωσαν ❖ τον κρέμασαν ❖ τον έκαψαν ζωντανό

20

Ζωγράφισε μια εικόνα

για την 1η Απριλίου

21

Η Ρ Ω Ε Σ Κ Τ Α Γ Χ Ο Ν Η Α Ε Ρ Τ Ι Ο Π

Κ Κ Α Ε Τ Υ Η Ν Ξ Μ Κ Ε Β Κ Ο Α Σ Σ Ι Α

Α Λ Φ Ω Τ Η Σ Ε Ρ Τ Ι Λ Ρ Υ Κ Γ Α Τ Υ Λ

Γ Ο Ε Ρ Π Δ Ρ Α Κ Ο Σ Ε Ε Π Α Ω Μ Ρ Ρ Λ

Γ Υ Ε Μ Ν Μ Α Ρ Κ Ο Σ Υ Τ Ρ Ε Ν Α Α Η Η

Λ Ε Δ Β Τ Ε Λ Λ Α Δ Α Θ Τ Ο Τ Ι Ρ Τ Ξ Κ

Ο Υ Σ Ω Ρ Ψ Ω Β Ν Π Λ Ε Α Σ Υ Σ Α Ι Γ Α

Ι Α Χ Ε Ι Ε Φ Γ Ω Ι Ο Ρ Ν Ε Θ Τ Σ Ω Ω Ρ

Ε Γ Ψ Ρ Δ Γ Τ Ε Α Τ Ι Ι Ο Δ Υ Ε Ε Τ Τ Ι

Α Ο Ω Τ Α Α Ε Ρ Τ Τ Ε Α Ι Φ Σ Σ Τ Ε Ε Δ

Γ Ρ Ε Ν Ο Π Λ Ο Σ Α Α Σ Ι Γ Ι Α Ρ Σ Α Η

Ω Α Ν Γ Ρ Ι Β Α Σ Σ Ρ Τ Α Β Α Ε Υ Α Θ Σ

Ν Σ Ξ Ρ Τ Υ Ε Υ Ε Ο Ν Ρ Ε Υ Κ Σ Ι Σ Ι Α

Ι Ο Π Ο Λ Ε Μ Ο Σ Α Ε Τ Ρ Υ Θ Ν Κ Λ Π Υ

Σ Λ Θ Ε Τ Υ Θ Η I Ρ Ν Α Χ Ψ Λ Κ Κ Τ Ο Φ

Τ Ε Ι Σ Α Ε Ρ Υ Υ Τ Ω Ε Υ Ν Μ Ξ Λ Υ Λ Ω

Ε Ν Α Ι Μ Α Γ Τ Η Ι Σ Ε Ρ Τ Ν Β Α Ι Ι Β

Σ Α Σ Τ Ρ Α Τ Ο Σ Α Η Ι Ο Π Ξ Ε Τ Υ Θ Ε

Φ Σ Ε Ρ Τ Υ Β Φ Α Ε Α Ο Ε Μ Γ Κ Λ Ο Ι Ρ

Ρ Γ Α Υ Ξ Ε Ν Τ Ι Ο Υ Λ Ο Ι Υ Τ Ι Ο Α Ε

Βρες τις λέξεις που

κρύβονται στο

κρυπτόλεξο

Εσύ είσαι πολύ καλός! Μπράβο!

22

Ε Ι Π Α Ν:

Γρηγόρης Αυξεντίου

Κυριάκος Μάτσης

Μάρκος Δράκος

Στυλιανός Λένας

Εγώ θα πολεμήσω και θα πεθάνω.

Πρέπει να πεθάνω.

Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής.

Ο Θεός και η Πατρίδα με καλούν, πατέρα. Ζητώ την ευχή σου.

Εγώ δε θα ζήσω. Θα σκοτωθώ για την ελευθερία της Κύπρου.

23

Ευαγόρας Παλληκαρίδης

Μιχαήλ Κουτσόφτας

Αντρέας Δημητρίου

Μιχαήλ Καραολής

Θα πάρω μια ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια,

να βρω τα σκαλοπάτια, που παν στη Λευτεριά.

Οι μόνες λέξεις που μπορεί να ακούσουν απ΄ τα χείλη μας οι δυνάστες είναι αυτές: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ. Αυτές τις λέξεις τις μάθαν και αυτοί οι τοίχοι των φυλακών.

Λυπούμαι που δε θα δω την Κύπρο μας ελεύθερη. Όμως δε με φοβίζει ο θάνατος γιατί η ζωή είναι περιττή μέσα στη σκλαβιά.

Εμένα δεν πρέπει να με λυπάστε…εφόσον εγώ δε βρίσκω λόγο για να κλαίω για τον εαυτό μου, ούτε οι δικοί μου δεν πρέπει να κλαιν.

24