amnesty international thailand and write for...

1

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ

Amnesty International Thailand and Write for Rights

นางสาวไอลดา ใบตาน

รหสนกศกษา 5220710093

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

90/24 ซอยลาดพราว 1 ถนนลาดพราว

แขวงจอมพล เขตจตจกร กรงเทพฯ

3

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ





90/24 ซอยลาดพราว 1 ถนนลาดพราว

แขวงจอมพล เขตจตจกร กรงเทพฯ

4

วนท 28 เดอน กมภาพนธ พ.ศ. 2556

เรอง ขอสงรายงานการปฏบตงานสหกจศกษา

เรยน อาจารยทปรกษาสหกจศกษา สาขาวชาความสมพนธระหวางประเทศ อาจารยสามารถ ทองเฝอ

ตามทขาพเจานางสาวไอลดา ใบตาน นกศกษาสาขาวชาความสมพนธระหวางประเทศ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดไปปฏบตงานสหกจศกษา ระหวางวนท 1 เดอนพฤศจกายน พ.ศ.2555 ถง วนท 28 เดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2556 ในต าแหนงนกศกษาฝกงานฝายสอสารองคกร ณ แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยและไดรบมอบหมายจากพนกงานทปรกษา ใหศกษาและท ารายงานเรอง แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

บดน การปฏบตงานสหกจศกษาไดสนสดลงแลว ขาพเจาจงขอสงรายงานดงกลาวมาพรอมกนน จ านวน 1 เลม เพอขอรบค าปรกษาตอไป

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา

ขอแสดงความนบถอ

(นางสาวไอลดา ใบตาน)

5

ชอโครงงานสหกจศกษา แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ


ผรายงาน นางสาวไอลดา ใบตาน

คณะ รฐศาสตร

สาขาวชา ความสมพนธระหวางประเทศ

(ดร.สามารถ ทองเฝอ)

อาจารยทปรกษาสหกจศกษา

(นางสาวเนาวรตน เสอสอาด)

พนกงานทปรกษา

คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบรายงานการปฏบตงานสหกจศกษาฉบบน

เปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรรฐศาสตรบณฑต สาขาวชาความสมพนธระหวางประเทศ

(ผศ.ชดชนก ราฮมมลา)

คณบดคณะรฐศาสตร

6

กตตกรรมประกาศ

(Acknowledgment)

การทขาพเจาไดมาปฏบตงานสหกจศกษา ณ แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ตงแตวนท 1 เดอนพฤศจกายน พ.ศ.2555 ถง วนท 28 เดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2556สงผลใหขาพเจาไดรบความรและประสบการณตางๆ ทมคามากมาย ส าหรบรายงานวชาสหกจศกษาฉบบน ส าเรจลงไดดวยดจากความรวมมอและสนบสนนจากหลายฝาย ดงน

1. ดร.สามารถ ทองเฝอ อาจารยทปรกษาสหกจศกษา

2. นางสาวปรญญา บญฤทธฤทยกล ผอ านวยการแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

3. นางสาวเนาวรตน เสอสอาด ผประสานงานฝายสอสารองคกร (ทปรกษา)

4. นางสาวผกามาส ค าฉ า เจาหนาทฝายจดการส านกงาน

5. นางสาวสนนาฏ เมองหน ผประสานงานฝายพฒนาสมาชกและเครอขาย

6. นางสาวนวพร ศภวทยกล เจาหนาทฝายนกกจกรรม

7. นางสาวสธาร วรรณศร เจาหนาทฝายนกรณรงค

และบคคลทานอนๆทไมไดกลาวนามทกทานทไดใหค าแนะน าชวยเหลอในการจดท ารายงาน

ขาพเจาใครขอขอบพระคณผทมสวนเกยวของทกทาน ทมสวนรวมในการใหขอมล เปนทปรกษาในการท ารายงานฉบบนจนเสรจสมบรณ ตลอดจนใหการดแลและใหความเขาใจเกยวกบชวตของการท างานจรง ขาพเจาขอขอบคณ ไว ณ ทน


ผจดท าโครงงาน

28 กมภาพนธ 2556

7

ชอโครงงาน แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

ชอนกศกษา นางสาวไอลดา ใบตาน


สาขาวชา ความสมพนธระหวางประเทศ

อาจารยทปรกษา อาจารยสามารถ ทองเฝอ

ปการศกษา 2555

บทคดยอ

(Abstract)

งานวจยฉบบน เปนการศกษากจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล ประเทศไทย โดยผวจยไดศกษากจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธทจดขนในชวงเดอน

ธนวาคมป 2555 เพอศกษาถงกระบวนการ วธการและบทบาทในการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก

(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย วธทใชในการศกษาวจยในครงนกคอการ

รวบรวมขอมลจากแหลงขอมลตางๆ ทเกยวของกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ไมวาจะในสวนของ

ประวตองคกร นโยบายองคกร รวมถงการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)โดยแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล ประเทศไทย

การจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ม

จดมงหมายหลกเพอรณรงคชวยเหลอผทถกละเมดสทธมนษยชนเพอปกปองคมครองสทธมนษยชน

ซงกจกรรมนเปนกจกรรมทแอมเนสตไดปฏบตการรณรงคตงแตเรมกอตงองคกรขนในป2504 และเปน

แนวคดทชวยผลกดนใหเกดการรณรงคหลากหลายรปแบบมากขน แมจะมวธการการรณรงคท

หลากหลายมากขน แตแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลกยงคงด าเนนการรณรงคการเขยนจดหมายรก(ษ)

สทธไว จนกลายเปนสญลกษณในการรณรงคของแอมเนสตฯจนถงปจจบน การจดกจกรรมการการ

เขยนจดหมายรก(ษ)สทธเปนวธการแบบรณรงคสาธารณะ โดยการจดกจกรรมจะเนนการเชญชวนให

สมาชกแอมเนสตฯ รวมทงผคนทวโลกทตระหนกถงการปกปองสทธมนษยชนมารวมกนลงชอหรอ

การเขยนการดเพอชวยเหลอและสรางก าลงใจใหแกผทถกละเมดสทธมนษยชน การจดกจกรรมจะมการ

รวมมอกนระหวางเครอขายแอมเนสตฯทวโลกกบผคนทวโลกทเลงเหนถงความส าคญในเรองสทธ

มนษยชน ซงจะเปนการรวมมอกนเพอยดหยดและปกปองคมครองสทธมนษยชนในโลกตอไป

8

กจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธจ าเปนตองอาศยความรวมมอและความตงใจจากทกๆฝายท

เกยวของ รวมทงยงคงตองพฒนาจะเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบสทธมนษยชนในผคนทวโลก

ไดตระหนกถงเรองสทธมนษยชนวาไมใชเพยงคนใดคนหนงหรอประเทศใดประเทศหนง เพราะสทธ

มนษยชนเปนเรองของทกคนในสงคมโลก

9

สารบาญ

เรอง หนา

จดหมายน าสง 4

หนาอนมตรายงาน 5

กตตกรรมประกาศ 6

บทคดยอ 7

สารบาญ 9

บทท 1 บทน า 10

บทท 2 แนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ 15

บทท 3 วธการศกษา 22

บทท 4 ผลการศกษาวจย 24

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 74

บทท 6 รายงานการปฏบตสหกจศกษา 79

บรรณานกรม 84

ภาคผนวก(ก) 85

ภาคผนวก(ข) 91

10

บทท 1

บทน า

ทมาและความส าคญ

ในชวงศตวรรษท 21 ทามกลางกระแสโลกาภวตนนบวาเปนกระแสของการเปลยนแปลง

ทศทางของโลก ท าใหแตละประเทศพยายามมงเนนการพฒนาดานเศรษฐกจ การเมอง การปกครอง

และเทคโนโลยเปนหลกส าคญ โดยเปาหมายหลก คอการพฒนาใหกาวสความเปนสากล หากพจารณา

โดยละเอยดแลวจะพบวามอกหนงประเดนทดเหมอนจะมความส าคญและพฒนามาควบคกบการเตบโต

ทางเศรษฐกจ ความกาวหนาทางเทคโนโลย ระบบการเมองการปกครองแบบระบอบประชาธปไตย โดย

ทสงคมระหวางประเทศพยายามทจะผลกดนใหเรองดงกลาวกลายเปนมาตรฐานสากลทมผลผกพนรฐ

ทกรฐใหตองปฏบตตามโดยเครงครด นนคอเรองสทธมนษยชน(Human Rights)

สทธมนษยชน เปนมตหนงของกตกาการด ารงชวตรวมกนในสงคมอยางมศกดศร อสระเสร

และเปนธรรม ปจจบนสทธมนษยชนไดมพฒนาการขยายความหมายและขอบเขตกวางขวางขนไปถง

ระดบประชาคมโลก ดงนน นอกเหนอจากรฐธรรมนญอนเปนเกณฑมาตรฐานสทธมนษยชนทยดถอ

ปฏบตมผลบงคบใชภายในของแตละประเทศแลว ยงมเกณฑมาตรฐานระหวางปะเทศอกเปนจ านวน

มากมาย ภายใตการควบคมดแลขององคกรสหประชาชาต

แมในปจจบนประเทศตางๆจะรวมมอกนเพอปกปองสทธมนษยชน โดยมการรวมลงนาม ให

สตยาบนกตการะหวางประเทศและอนสญญาหลายฉบบ หรอแมแตกฎหมายทบงคบใชในแตละ

ประเทศเพอปกปองสทธมนษยชน แตกยงมการละเมดสทธมนษยชนอกมากมายในทวทกมมโลก

ดงนน จงมหนวยงานและองคกรหลายฝายออกมาชวยเหลอและปกปองผทถกละเมดสทธมนษยชน ซง

หนวยงานและองคกรทออกมาชวยเหลอมทงหนวยงานในประเทศและองคกรระหวางประเทศ ซงหนง

ในองคกรระหวางประเทศทมบทบาทดานการปกปองคมครอง สงเสรม และชวยเหลอผทถกละเมด

สทธมนษยชน นนกคอ องคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนองคกรระหวางประเทศทมองคกรเครอขายใน150ประเทศ

และดนแดน ทท างานเพอสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน

(Universal Declaration of Human Rights) และมาตรฐานสทธมนษยชนตามกฎหมายระหวางประเทศ

(International Human Rights Standards) การปกปองและสงเสรมสทธมนษยชนจงเปนพนธกจทส าคญ

11

ขององคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล การรณรงคสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนศกดศรความเปน

มนษย และเสรภาพของประชาชนทกคนในโลก ทไมมพรมแดนใดๆมาแบงกน ไมวาจะเปนขอบเขต

ของประเทศ เชอชาต ศาสนา เพศ วย ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม เพอทมวลมนษยชาตจะด ารงชวตอย

อยางสนตถวนหนา(วไล ณ ปอมเพชร:2549) ฉะนนแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล จงถอเปนองคกร

ระหวางประเทศทมบทบาทส าคญในการปกปองและสงเสรมสทธมนษยชนในทวโลก ซงถอเปนหนง

ทางออกทด ทจะท าใหผทถกละเมดสทธมนษยชนไดรบการชวยเหลอโดยไมคดวาตนเองไมไดอยเพยง

ล าพงบนโลกทหมนเวยนเปลยนแปลงไปตามกระแสโลกาภวตน

ในการศกษาประเดนความสมพนธระหวางประเทศในกระแสโลกาภวตน จงไมจ ากดเฉพาะ

เรองของความมนคงระหวางประเทศ หรอกฎหมายระหวางประเทศเพยงเทานน แตประเดนของ องคกร

ระหวางประเทศถอเปนประเดนระหวางประเทศทนาสนใสในขณะน เพราะถอวาเปนประเดนศกษาท

ถอเปนประโยชนแกทกคน ทตองการศกษาความเปนIR (International Relations)ในอกมมหนง

ผจ ดท ามความสนใจทจะศกษาประเดนขององคกรระหวางประเทศ ในหวขอแอมเนสต

อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) ซงแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เปนสวนหนงขององคกรเครอขายระหวางประเทศ โดยมองคกร

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล)ประเทศองกฤษเปนองคกรหลก

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย จะท างานตามนโยบายของการแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล ซงนโยบายส าคญๆขององคกรจะน าเขาทประชมสภาสากลทจดขนทก 2 ปและมตวแทนจาก

ส านกงานระดบประเทศทกแหงรวมกน และหนงในกจกรรมทนาสนใจและเปนการรณรงคทแอมเนสต

ทวโลกรณรงคและจะจดขนพรอมกนในเดอนธนวาคมของทกป คอ กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)

สทธ(Write for Rights) เปนกจกรรมการเขยนจดหมายและการรวมลงชอเพอชวยเหลอผทถกละเมด

สทธมนษยชนหรทางแอมเนสตจะใชค าวาผถกละเมดสทธ(Individuals) ผจดท าจงมความสนใจทจะ

ศกษากระบวนการและวธการรณรงคการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ (Write for Rights) รวมทงผลท

ไดรบจากการรณรงคการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) วาสงผลอยางไรกบผถกละเมด

สทธเหลานน

ฉะนนการศกษาโครงงานวจย เรองแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมเขยน

จดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) จงเปนการรวบรวมกระบวนการรณรงคของแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล และเปนแนวทางรณรงคเพอปกปองและสงเสรมสทธมนษยชนใหเหมาะสมอกตอไป

12

ค าถามในการวจย

1.กจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธมกระบวนการและวธการรณรงคอยางไร

2.กจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธสงผลตอผถกละเมดสทธมนษยชนอยางไร

วตถประสงค

1.เพอศกษากระบวนการและวธการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

2.เพอศกษาผลทไดรบจากการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

ขอบเขตการศกษา

โครงงานวจยเรองการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) โดยองคกรแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เปนการมงศกษาเกยวกบกระบวนการ วธการและรวบรวมขอมล

ทเกยวกบกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ประเทศไทย

วธการศกษาวจย

1. ศกษาคนควาจากเอกสาร หนงสอ วารสาร บทความทเกยวของและเอกสารอนๆทเกยวของจาก

องคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

2. การวจยภาคสนาม โดยการรวมจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) ซง

จดโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย โดยการศกษากระบวนการ ขนตอนการจด

กจกรรมผานการปฏบตจรงดวยตวเองและสอบถามขอมลโดยสอบถามและสมภาษณเจาหนาท

ขององคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ท าใหทราบถงกระบวนการและวธการการเขยนจดหมายรก (ษ)สทธของแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล

2. ท าใหทราบวาการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธสามารถสรางความเปลยนแปลงใหแกผถกละเมด

สทธทแอมเนสตฯใหการชวยเหลอไดจรง

13

นยามศพท

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(AI)

แอมเนสตแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลไดกอตงขนเมอป2504 โดยทนายความชาวองกฤษ ปเตอรเบเนนสน หลงจากทไดอานขาวเกยวกบนกศกษาชาวโปตเกสทถกจ าคก 7 ป เพยงเพราะการชนแกวเพออสรภาพ

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนการเคลอนไหวของอาสาสมครทวโลก พวกเขามาจากพนเพทแตกตางกนแตกมารวมกนท างานรณรงคเพอสทธมนษยชนโดยพรอมเพรยงกน แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเปนองคกรทเปนกลาง ไมฝกใฝกบรฐบาล,ผลประโยชนทางเศรษฐกจ,หรอศาสนาใดๆเปนองคกรทคงอยไดจากการสนบสนนของสมาชกและสาธารณชน ปจจบนมสมาชกกวา 3 ลานคนใน 150 ประเทศและดนแดน มวตถประสงคเพยงอยางเดยวคอ การไดรบความมนใจวาสทธมนษยชนจะไดรบความเคารพและคมครอง


แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยเปนองคเครอขายระหวางประเทศ หนงในองคกรเครอขาย 150 ประเทศและดนแดนโดยมแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล)เปนองคกรหลก แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยท างานเพอสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน(Universal Declaration of Human Rights) และมาตรฐานสทธมนษยชนตามกฎหมายระหวางประเทศ(International Human Rights Standards)

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกอตงขนตงแตป 2538 และไดมการจดทะเบยนเปน “สมาคมเพอองคการนรโทษกรรมสากล”ขน เมอป 2546 ไดด าเนนกจกรรมการสงเสรมความรความเขาใจและปกปองคมครองสทธมนษยชนอยางกวางขวาง มการด าเนนการประสานความรวมมอกบองคกรทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนองคกรอสระตางๆ

กจกรรมการเขยน “จดหมายรก(ษ)สทธ”(Write for Rights)

เปนกจกรรมเพอปกปอง คมครองสทธมนษยชนทใหญทสดของโลก ผานการเขยนจดหมายและรวมลงชอเพอแสดงถงพลงความเปนหนงเดยวกนรวมกบอกหลายลานคนทวโลก เรยกรองใหผถกละเมดสทธจากการถกละเมดสทธมนษยชน ใหเขาเหลานนไดรบการเคารพ ปกปอง และคมครอง โดยจดหมายและลายเซนจะถกสงไปยงผเผชญความเสยงและรฐบาลในแตละกรณทแอมเนสตฯรณรงคทงรายบคคลและชมชนเพอเรยกรองตอการกระท าของรฐบาลตางๆทเปนผละเมดสทธมนษยชนใหรบผดชอบตอการกระท าตางๆ

14

สปดาหการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ (Letter Writing Marathon)

เปนสปดาหในเดอนธนวาคมทเครอขายแอมเนสตทวโลกจะจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธพรอมกนทวโลก สปดาหดงกลาวจะเปนสปดาหหลกของการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะใชค าวา “สปดาหแหงการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ (Letter Writing Marathon)” ซงจะอยในระหวางวนท 7-16 ธนวาคมของทกป

ผถกละเมดสทธ

คอ บคคลทถกผอนไมวาจะเปนตวบคคล หนวยงาน หรอภาครฐละเมดสทธมนษยชนทไดระบไวในปฏญญาสากล เชน การถกจ ากดสทธ อสรภาพ เสรภาพ การแสดงออกทางความคด การท ารายรางกาย สงเหลานลวนแลวแตเปนการละเมดสทธมนษยชนทงสน

นกโทษทางความคด(หรอนกโทษมโนธรรมส านก)

คอ บคคลใดกตามทถกจ าคกจากสาเหตทางเชอชาต ศาสนา สผว ภาษา เพศ ความเชอ และวถชวต ซงไมใชและไมสนบสนนความรนแรง นอกจากนยงหมายถงผทถกจ าคกเนองจากการแสดงออกทางความคดเหนโดยวธสนต

15

บทท 2

แนวคด ทฤษฎทเกยวของ

การศกษาวจยเรองกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ประเทศไทย ผวจยไดท างานศกษาคนควาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของเพอน ามาใชใน

การอางอง วเคราะหประมวนผลและน าเสนอผลการศกษา ดงน

1. กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

1.1 ความหมายของกจกรรม

1.2 ทฤษฎการมสวนรวม

1.3 สทธมนษยชน

1.3.1 แนวความคดเกยวกบสทธมนษยชน

1.3.2 ความหมายของสทธมนษยชน

1.3.3 ทมาของสทธมนษยชน

1.4 การด าเนนกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

2. แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

2.1 ทมาขอองคกรแอมเนสตทมาของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

1. กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

1.1 ความหมายของกจกรรม

ค าวา กจกรรม ตามความพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2550 ไดใหความหมายวา

ค าวา กจกรรม หมายถง การกระท าหรอสงทท า ดงนนค าวา กจกรรม ในความหมายของหนวยงานหรอ

องคกร กคอ สงทหนวยงานจดขนเพอใหสมาชกในหนวยงานหรอกลมเปาหมายไดท าปฏบตงานตางๆ

ในเชงสรางสรรคและเปนประโยชนตอตนเองและสงคม

1.2 ทฤษฎการมสวนรวม

1.2.1 แนวคดทฤษฏเกยวกบการมสวนรวม

กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย มความเชอมโยงกบแนวคดการมสวนรวม คอ ทฤษฎสองปจจยของ เฮอรเบรก(Hertzberg)เปนทฤษฎการจงใจทเกยวของและสามารถโยงไปสกระบวนการมสวนรวมได เปนแนวคดเกยวกบความจงใจให

16

ผปฏบตงานเกดความพงพอใจ ทฤษฎนเชอวาผ ปฏบตงานจะปฏบตงานไดผลดมประสทธภาพยอมขนอยกบความพงพอใจของผปฏบตงาน เพราะเขาจะเพมความสนใจในงานและมความรบผดชอบ กระตอรอรนทจะท างานซงเปนการเพมผลผลตของงานใหมากขน ในทางตรงกนขามหากผท างานไมพงพอใจในการท างาน กจะเกดความทอถอยในการท างานและท าใหผลงานออกมาไมมประสทธภาพ ทฤษฎดงกลาวสอดคลองกบการเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ กลาวคอ หากขาดประชาชนและสมาชกแอมเนสตฯ การจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธกจะไมบรรลวตถประสงคได

1.2.2 ความหมายของการมสวนรวม

ประพนธพงศ ชณพงษ(2551) ไดใหความหมายของการมสวนรวมไววา การมสวนรวมเปนผลมาจากการเหนพองตองกนในเรองของความตองการและทศทางการเปลยนแปลง ความเหนพองตองกนนนจะมมากพอจนเกดความคดรเรมโครงการเพอปฏบตการ กลาวคอ ตองเปนการเหนพองตองกนของคนสวยใหญทจะเขารวมปฏบตการนน และเหตผลทคนมาเขารวมปฏบตการได จะตองตระหนกวาการปฏบตการทงหมดโดยกลม หรอในนามของกลมหรอกระท าผานองคกร ดงนนองคกรจะตองเปนเสมอนตวทท าใหการปฏบตการบรรลถงความเปลยนแปลงทตองการ

1.2.3 ลกษณะของการมสวนรวม

ธนาภรณเมทณสดด(2543) ไดกลาวถงลกษณะแนวทางของการมสวนรวม ดงน

1. การรวมคด หมายถง การมสวนรวมในการประชมปรกษาหารอในการวางโครงการวธการตดตามผล การตรวจสอบและการดแลรกษา เพอใหกจกรรมโครงการส าเรจตามวตถประสงค

2. การรวมตดสนใจ หมายถง เมอมการประชมปรกษาหารอเรยบรอยแลว ตอมาจะตองรวมกนตดสนใจ เลอกกจกรรมหรอแนวทางทเหนวาดทสดหรเหมาะสมทสด

3. การรวมปฏบตตามโครงการหมายถง การเขารวมในการด าเนนงานตามโครงการตางๆเชน รวมออกแรง รวมบรจาคทรพย เปนตน

4. การรวมตดตามและประเมนผลโครงการ หมายถง เมอโครงการเสรจสนแลวไดเขามามสวนรวมในการตรวจตราดแล รกษาและประเมนผลประโยชนทเกดขนจากโครงการ

1.2.4 รปแบบและขนตอนของการมสวนรวม

มงคล จนทรสอง(2544) ไดก าหนดรปแบบและขนตอนของการมสวนรวมของบคคล ไววาองคประกอบรปแบบของการมสวนรวม มอย 3 ดาน ดงน

1. การมสวนรวมจะตองมวตถประสงคหรอจดมงหมายทชดเจน การใหบคคลเขารวมกจกรรมจะตองมวตถประสงคและเปาหมายทชดเจนวา จะท ากจกรรมนนๆไปเพออะไร ผเขารวมกจกรรมจะไดตดสนใจถกวาจะเขารวมหรอไม

17

2. การมสวนรวมจะตองมกจกรรมเปาหมาย การใหบคคลเขามามสวนรวมในกจกรรมจะตองระบลกษณะของกจกรรมวามรปแบบและลกษณะอยางไร เพอใหผเขารวมกจกรรมสามารถตดสนใจไดวาจะเขารวมกจกรรมหรอไม

3. การเขารวมจะตองมบคคลหรอกลมเปาหมาย การทจะใหบคคลเขามามสวนรวมกจกรรมนนจะตองระบกลมเปาหมายดวย อยางไรกตามโดยทวไปบคคลกลมหมายมกถกจ ากดดวยกจกรรมและวตถประสงคของการมสวนรวมอยแลวเปนพนฐาน

งานวจยครงนผวจยจากการศกษาประเดนการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ซงไดเลงเหนวา หากขาดการมสวนรวมจากประชาชนการจดกจกรรมครงนกจะไมบรรลวตถประสงคอยางแนนอน ผจดท าจงไดศกษา คนควาหาขอมลเกยวกบเรอง ทฤษฎการมสวนรวม เพราะเปนกระบวนการส าคญทจะท าใหกจกรรมส าเรจลลวงไปดวยด

โดยแทจรงแลวการมสวนรวมไมอาจกระท าไดในทกประเดน แตการมสวนรวมของบคคลจะอยเกอบทกกจกรรมของสงคม ทงนขนอยกบความสนใจ เพอใหการมสวนรวมด าเนนไปอยางมประสทธภาพ

1.3 สทธมนษยชน

1.3.1 แนวความคดเกยวกบสทธมนษยชน

แนวความคดเกยวกบสทธมนษยชนเปนแนวความคดทมความส าคญในการเปลยนแปลง

เคลอนไหวในสงคม โดยในประวตศาสตรของมนษยชาตซงมระยะเวลาทยาวนาน เมอมการกระท าท

กดขขมเหงทารณกจะมการกลาวอางถงสทธมนษยชน ในการศกษาเกยวกบการจดกจกรรมการเขยน

จดหมายรกษสทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย จ าเปนตองมการกลาวถงแนวความคด

เกยวกบสทธมนษยชน เนองจากแนวความคดดงกลาวถอไดวาเปนสาระส าคญ โดยมสาระส าคญดงน

1.3.2 ความหมายของสทธมนษยชน

ในการศกษาเรองสทธมนษยชนนน ในเบองตนจ าเปนตองศกษาถงความหมายของสทธ

มนษยชน เนองจากไมมค านยามหรอความหมายซงก าหนดไวอยางชดเจน จงสงผลใหมการใหค านยาม

หรอความหมายของสทธมนษยชนไวแตกตางกนไป โดยค าวาสทธมนษยชน (Human Rights)ใน

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ค.ศ.1948 รวมทงในกฎบตรหรสาสนอนทออกหลงจากปฏญญา

สากลฯขององคกรสหประชาชาตไมไดนยามค าวา สทธมนษยชน ไวอยางเจาะจงเพยงแตบญญต

เกยวกบองคประกอบของสทธมนษยชน อยางไรกตามไดมการใหค านยามหรอความหมายของสทธ

18

มนษยชนในทศนะตางๆซงสามารถสรปไดวา สทธมนษยชนเปนสทธของมนษยทกคน ไมสามารถ

แบงแยกไดโดยปจจยใดๆทงสน(เชน เชอชาต ศาสนา ภาษา วฒนธรรม ฯลฯเปนตน)เปนสทธขน

พนฐานทจ าเปนในการด ารงชวตอยางมศกดศรของมนษย และเปนสทธทตดตวมาตงแตก าเนดและม

ลกษณะสากล หรออกนยหนงคอเปนสทธทเกดมาเองโดยธรรมชาตในตวมนษยและเปนสทธทไม

สามารถโอนใหแกผหนงผใดได ซงประเทศทมอารยธรรมใหการรบรองและยอมรบความมอยของสทธ

น

1.3.3 ทมาของสทธมนษยชน

สทธมนษยชนเปนสงทมประวตความเปนมาอนยาวนาน จงจ าเปนตองศกษาถงทมาของสทธมนษยชน เนองจากสทธมนษยชนเปนอดมการณ หรอแนวคดทมการเปลยนแปลงไมหยดนง ซงแนวคดเกยวกบสทธมนษยชนไดมบทบาททส าคญ เนองจากเปนสงทสรางความชอบธรรมในการคดคานหรอลมลางอ านาจรฐเผดจการตางๆได ดงนน การศกษาเรองสทธ มนษยชนจงจ าเปนจะตองเขาใจถงสภาพทมาของแนวความคดดงกลาว เพอสรางกระบวนการเรยนรเพอน าไปใชประโยชนในการวเคราะหและแกไขปญหาสทธมนษยชน ซงนบวนจะเปนปญหาทขยายไปทวโลก โดยจะกลาวถงทมาของสทธมนษยชนตามแนวของโลกตะวนตก เพอศกกาถงพฒนาการของแนวความคด ซงเปนทมาอนส าคญทกอใหเกดการไดมาซงสทธมนษยชนในปจจบน ซงทมาของแนวความคด มดงน

แนวคดเรองกฎหมายธรรมชาตและสทธธรรมชาต

แนวความคดเรองกฎหมายธรรมชาตและสทธธรรมชาตไดเกดมาจากความคดทจะจ ากดอ านาจของกษตรยหรอผมอ านาจปกครอง ซงเหนกนวามมากเกนไป โดยมการใชค าวาสทธขงบคคล เพออางในการตอสกบความอยตธรรมจากกษตรยหรอผปกครอง จนกระทงท าใหเกดความพยายามทก าหนดสทธตางๆซงบคคลตองการไดรบจากรฐในฐานะทเปนมนษยใหเปนมาตรฐานเดยวกน และเพอแสดงถงพนฐานของสทธดงกลาว บรรดานกปราชญจงอางเสมอวา สทธเหลานเปนสทธธรรมชาต ซงสบเนองมาจากกฎหมายธรรมชาต เนองจากแนวความคดเรองกฎหมายธรรมชาตและสทธธรรมชาตมบทบาทส าคญท าใหเกดความคดในการคมครองสทธของบคคล ล าดบตอไปจะกลาวถงสาระส าคญของแนวความคดเรองกฎหมายธรรมชาตและสทธธรรมชาต

แนวคดเรองกฎหมายธรรมชาต

กฎหมายธรรมชาตหมายถง กฎหมายซงบคคลอางวามอยตามธรรมชาต คอ เกดมามเอง โดยมนษยไมไดท าขน เปนกฎหมายทอยเหนอรฐและใชไดโดยจ ากดกาลเทศะ สวนบอเกดของกฎหมายธรรมชาตโดยตรงบาง เกดจากพระเจาบาง หรอเกดจากความรสกผดชอบของมนษย โดยกฎหมาย

19

ธรรมชาตมลกษณะส าคญสามประการ คอ ประการแรก เปนกฎหมายทใชไดโดยไมจ ากดเวลา คอ สามารถใชไดทกยคทกสมย ประการทสอง ใชไดทกแหงไมจ ากดวาตองใชในรฐใดรฐหนง ประการทสาม อยเหนอกฎหมายของรฐคอรฐจะออกกฎหมายใหขดแยงกบกฎหมายธรรมชาตไมได มฉะนนกฎหมายของรฐกจะใชบงคบไมได จดส าคญทสดในกฎหมายธรรมชาตคอ ความเชอทวาเหนออ านาจสงสดของมนษยยงมสงอนอยอกคอ ธรรมชาต และเหตผล เมอสงใดเปนสทธเสรภาพตามธรรมชาตของมนษย ไมมใครสามารถเอาอ านาจมาลบลางได การใชอ านาจการเมองการปกครองตองยนอยบนหลกเหตผลตามธรรมชาต ไมใชอยบนอ านาจบนอ าเภอใจของทกคน

ผปกครองทงหลายถกผกพนตามกฎหมายธรรมชาตโดยมหนาทจะตองยอมรบนบถอและเปนผ ทสนบสนนหลกกฎหมายธรรมชาต สงเสรมใหรฐทงหลายน าไปใชและปฏบต โดยกลาวไววา รฐทงหลาย โดยธรรมชาตยอมมกฎแหงธรรมชาตปกครองอย ซงผกพนบคคลทกคนดวยเหตและผลอนไดแก ก าหมายทท าใหมนษยมความเทาเทยมกนและมอสรภาพ จงมสวนส าคญในการกอเกดการปกครองระบอบประชาธปไตย ซงเปนระบอบปกครองดวยเหต ดวยผลและความถกตอง โดยธรรมดาหลกการของกฎหมายธรรมชาต หากผปกครองฝาฝนถอวาเปนการปกครองแบบทรราชย มนษยมสทธทจะตอตานตามหลกการของกฎหมายธรรมชาต

แนวความคดเรองสทธธรรมชาต

แนวความคดเรองสทธธรรมชาตเปนผลสบเนองมาจากแนวความคดเรองกฎหมายธรรมชาต โดยมแนวความคดวา มนษยเกดมาเทาเทยมกนและพระเจาเปนผสรางมนษยขนมา ไดในสทธบางอยางแกมนษย สทธเหลานไมอาจโอนใหแกกนไดและไมมใครจะลวงละเมดได ซงไดแก สทธในชวต เสรภาพ และสทธทจะหาความสข และรฐทงหลายจะตองกระท าทกอยางเพอใหมนษยมสทธเหลานอยางเตมท วธกรเชนนท าใหมนษยซงเปนสตวโลกทใชเหตผลและยอมรบวา เปนหลกการทด และเชอวาจะท าใหมนษยอยในสงคมอยางสนตและมความสข

แนวคดเรองสทธธรรมชาตดงกลาวมอทธพลตอนกปราชญในอดตมากและนกปราชญเหลานไดเผยแพรความคดของตนเกยวกบสทธดงกลาวจนเปนเหตใหเกดการปฏวตตอตานอ านาจของกษตรยและผมอ านาจปกครองในอดตเพอเรยกรองสทธหลายครง โดยเฉพาะอยางยง การเนนสทธธรรมชาตของบคคลซงไมอาจแยกจากตวมนษยโดยเปนเอกเทศจากรฐ รฐมหนาททจะตองปกปองสทธเหลานของบคคลผเปนสมาชกของชมชนทยนยอมใหรฐบาลปกครอง

จากแนวคดเรองกฎหมายธรรมชาตและสทธธรรมชาต ดงกลาวท าใหเปนพนฐานทน าไปสการรางเอกสารรบรองสทธทส าคญหลายฉบบในยคตอมา อนเปนกรย าถงการแบงแยกระหวางบคคลกบรฐ โดยรฐบาลทถกจ ากดการใชอ านาจและบคคลกมสทธทจะเรยกรองตอรฐได

20

1.4 การด าเนนกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

กจกรรมการเขยน “จดหมายรก(ษ)สทธ”เปนกจกรรมเพอปกปอง คมครองสทธมนษยชนทใหญทสดของโลก ผานการเขยนจดหมายและรวมลงชอเพอแสดงถงพลงความเปนหนงเดยวกนรวมกบอกหลายลานคนทวโลก เรยกรองใหผถกละเมดสทธจากการถกละเมดสทธมนษยชน ใหเขาเหลานนไดรบการเคารพ ปกปอง และคมครอง โดยจดหมายและลายเซนจะถกสงไปยงผเผชญความเสยงและรฐบาลในแตละกรณทแอมเนสตฯรณรงคทงรายบคคลและชมชนเพอเรยกรองตอการกระท าของรฐบาลตางๆทเปนผละเมดสทธมนษยชนใหรบผดชอบตอการกระท าตางๆ

2. แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

เปนองคกรเครอขายระหวางประเทศ หนงในองคกรเครอขาย 150 ประเทศและดนแดนโดยมแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล (สากล) ประเทศองกฤษเปนองคกรหลก แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยท างานเพอสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (Universal Declaration of Human Rights) และมาตรฐานสทธมนษยชนตามกฎหมายระหวางประเทศ (International Human Rights Standards)

2.1 ทมาของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

หลงจากเหตการณ 6 ตลาคม 2519 แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนทรจกในเมองไทยในฐานะองคกรอาสาสมครระหวางประเทศทท างานเพอสทธมนษยชน ไดมการรณรงคเรอง "การปลดปลอยนกโทษทางความคด" ในชวงเหตการณการดงกลาว แอมเนสตฯ ไดเขามาตดตามสถานการณ รวบรวมขอมล และสงเกตการณในการพจารคดในศาลทหารของไทย ซงโดยปกตในชวงเวลานน การพจารณาคดของไทยจะเปนความลบโดยศาลทหาร แตในทสดกถกถกบบจากนานาชาต และแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล สงผลใหผตองหา 22 คนทถกจบดวยขอหาตางๆ สามารถมทนายความได เพอการพจารณาคดอยางเปนธรรมตามหลกปฏญญาสากลวาดวยเรองสทธมนษยชน ในทายทสดผตองหา 22 คน กไดรบการปลอยตว ซงเปนความส าเรจสวนหนงในการรณรงคของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เหตนเองท าใหแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเปนทรจกของสงคมไทย ทงในแวดวงสอมวลชน กลมนกกจกรรมทางสงคม รฐบาล และประชาชน หลงเหตการณ 6 ตลาคม 2519

หลงจากนนไดมการพยายามรวมตวกนของกลมของกลมคนทสนใจในประเดนสทธมนษยชน แตยงไมไดรบความสนใจมากนก เพราะเหนวาเรองสทธมนษยชนเปนเรองไกลตว อกทงกลมคนท างานถกเพงเลงอยางหนกจากภาครฐ จนกระทงป 2536 เปนปมการจดตงและเลอกบอรดคณะกรรมการบรหารของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยเปนครงแรก และจดใหมการประชมใหญสามญประจ าปในปถดมา โดยมการท างานรณรงคขบเคลอนอยางเปนรปธรรม มสมาชกมากขน มผรวม

21

เคลอนไหวมากขน จนไดรบการจดทะเบยนอยางเปนทางการเมอป 2546 โดยใชชอ “สมาคมเพอองคการนรโทษกรรมสากล

ตงแตป พ.ศ. 2546-ปจจบน พฒนาการตางๆ ของแอมเนสตไดสรางวฒนธรรมสทธมนษยชนใหเกดขนในสงคมไทยอยางกวางขวาง ตอบรบกบการเปลยนแปลงของสงคมทมอยตลอดเวลา โดยผานกจกรรมตาง ๆ ซงมเนอหาและโอกาสทแตกตางกน ทงในสวนนกเรยน นกศกษา ครอาจารย นกสทธมนษยชน นกพฒนาภาคเอกชน และองคกรชมชน สอมวลชน ตลอดจนชนกลมนอย เชนมสลม และกลมชาตพนธ ทมความหลากหลาย และกลมผดอยโอกาส เชน เครอขายผตดเชอ เอชไอว เอดส เปนตน รวมทงการประสานงาน และแสวงหาความรวมมอกบบคลากรของภาครฐ และหนวยงานราชการ เชนกระทรวงยตธรรม กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงมนษย กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข กรมคมครองสทธเสรภาพของประชาชน รวมถงภาคการเมอง และองคกรอสระตามรฐธรรมนญ เชน คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เปนตน บวกกบการปฏบตการของเจาหนาททเปนไปตามอาณต (Mandate) ของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล การวางแผนยทธศาสตรการปฏบตงานรวมกน มการประชมประจ าป (AGM: Annual General Meeting) และการแถลงรายงานสถานการณสทธมนษยชนทวโลก ของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทกป ท าใหเปนทรจกมายงขน

10 ปทไดรบการจดทะเบยนอยางเปนทางการกบเสนทางการท างานทไมไดโรยดวยกลบกหลาบ เจอกนกอนหนและเสยงวพากษวจารณ แตแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยจะกาวเดนทางตอไปในวนขางหนาอยางไมหวาดหวน โดยมเปาหมายในการท างานเพอปกปอง คมครอง สทธมนษยชน และรวมสรางวฒนธรรมการเคารพสทธมนษยชนใหเกดขนไดจรงในสงคมไทย

22

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

โครงการวจยนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เพอศกษาถงกระบวนการและ

วธการจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธโดยองคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

(Amnesty International Thailand) และศกษาผลทไดรบจากการจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ

(Write for Rights)โดยผวจยน าเสนอแบบวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ซงผวจยได

ก าหนดวธการด าเนนการ ดงน

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย ผวจยใช

สอบถามและสมภาษณเจาหนาทในองคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

(Amnesty International Thailand) โดยการจดบนทก

การสงเกตและการอานผวจยตองรวบรวมขอมลจากหนงสอและวารสารตางๆทเกยวของ

กลองถายรป ผวจยตองการเกบรายละเอยดการด าเนนงานและการรวมจดกจกรรมเขยน

จดหมายรกษสทธ

วธการเกบขอมล

การเกบขอมลแบงเปน 2 สวนคอ การเกบขอมลเอกสารและการเกบขอมลภาคสนาม การเกบ

ขอมลจากเอกสารทเกยวของ ผวจยไดรวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของทงในสวนขอมลพนฐาน

องคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลและขอมลพนฐานเกยวกบเรองสทธมนษยชน ทฤษฎและแนวคดท

เกยวของตางๆ นอกจากการรวบรวมขอมลนอกจากการรวบรวมขอมลจากการเอกสารตางๆแลว ผวจย

ยงไดรวบรวมขอมลจากฐานขอมลเอกสารอเลกทรอนกส รวมทงการสอบถาม สมภาษณเจาหนาทท

เกยวของและการรวมจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ประเทศไทย เพอใหไดขอมลทนาเชอถอและเขาถงขอมลอยางสมบรณทสด

การเกบขอมลภาคสนาม มขนตอน ดงน

1. ผวจ ยไดท าการสมภาษณและสอบถามขอมลทจ าเปนทสามารถน ามาใชในงานวจยจาก

เจาหนาทแอมเนสต ผวจยจะท าการบนทกเพอทจะน าขอมลทไดมาวเคราะห

23

2. ผวจยไดท าการลงพนทรวมกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เพอท าการจด

กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ ผวจยจงน าประสบการณทไดไปจดกจกรรมและถายภาพ

กจกรรม มารวบรวมและน าขอมลทไดเพอน ามาวเคราะห

การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยมขนตอน ดงน

1. ผวจยท าการวางแผนเพอก าหนดทศทางและประเดนของโครงงานวจยทจะจดท า เพอความ

เขาใจกอนท าการเกบรวบรวมขอมล

2. ผวจยท าการเกบขอมลโดยการรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลตางๆ ไดแก หนงสอ บทความ

วารสารทเกยวของ ฐานขอมลเอกสารอเลกทรอนกสและสอบถามจากเจาหนาทแอมเนสต

อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

3. ผวจ ยท าการลงพนท โดยการรวมจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธกบแอมเนสต

อนเตอรเนชนแนล เพอใหไดขอมลและประสบการณทเปนจรง

4. น าขอมลทไดจากการรวบรวมขอมล สมภาษณ การลงพนทจดกจกรรม มารวบรวมขอมล

ตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของขอมลทได และน าไปวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล

ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมล โดยน าขอมลทงหมดทไดจากการสงเกต สมภาษณ และจด

บนทกมาท าการวเคราะหขอมล และสรปผลการวเคราะหขอมล โดยมรายละเอยด ดงน

1. การวเคราะหแบบอปนย(Analytic induction) คอ วธการตความสรางขอสรปขอมลจากรปธรรม

หรอปรากฏการณทมองเหน

2. การวเคราะหขอมลโดยการจ าแนกขอมล (Typological analytic) คอการจ าแนกขอมลเปนชนด

โดยผวจยยดแนวคดทฤษฎการมสวนรวมและแนวคดเรองสทธมนษยชน เปนกรอบในการ

จ าแนก

3. การวเคราะหขอมลโดยการเปรยบเทยบขอมล (Constant comparison)คอ การน าขอมลมา

สงเคราะหเพอสรปความสมพนธของขอมล

24

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล จากการศกษาวจยเรองแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกบกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) เปนการวจยเชงคณภาพทใชวธการเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารทเกยวของ รวมทงการรวมจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยและสามารถรวบรวมขอมลได ดงน

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล กบบทบาทความเปนองคกรระหวางประเทศ

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลไดกอตงในป 2504 โดยทนายความชาวองกฤษนาม ปเตอรเบเนนสน “หากความรสกไมสบอารมณจากทตางๆทวโลก (ตอขาวเรองนกโทษการเมอง) สามารถน าไปสการรวมกนปฏบตเปนหนงเดยว เราจะสามารถรวมสรางสงใดสงหนงทมประสทธผลได"

หลงจากทไดอานขาวเกยวกบนกศกษาชาวโปตเกสทถกจ าคก 7 ป เพยงเพราะการชนแกวเพออสรภาพ นายปเตอรเบเนนสน ทนายความชาวองกฤษ ไดจดประกายใหเกดการรณรงคระดบโลก อนเปนแสงสวางสองไปท "นกโทษทถกลม" ทงหลายทวโลก และจดเทยนแหงความหวงใหยงคงลกโชนจวบจนวนน ขอเรยกรองใหนรโทษกรรมในป 2504 เรมตนขนจากการตพมพบทความในหนงสอพมพองกฤษ The Observer จากกรณทนกศกษาชาวโปรตเกสสองคนถกจบเขาคกเนองจากสาเหตทเขา ทงสองยกแกวไวนขนเพอฉลองอสรภาพในบาร เบเนนสนจงหาทางเปลยนความคดของผอานจากททอแทตอความรสกออนแอไรพลงอ านาจใดๆ ใหกลายเปนความเชอทวา ความเปลยนแปลงนนเปนไปได

เขาเคยกลาวค าวา “สงใดสงหนงทมประสทธผล”นนประสบความส าเรจ โลกไดเปลยนแปลงไปจากเดม แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ไดกลายเปนองคกรทเปนทรจก ไดด าเนนการปฏบตการ และยงสรางพลงใหกบผ อนรวมปฏบตตลอดมา การรณรงคทเปนแบบฉบบไดเตบโตขนพรอมกบความส าเรจ ทกลายเปนความเคลอนไหวทางสทธมนษยชนในระดบโลกทมสมาชกกวา 2.8 ลานคน ทงนกกจกรรมและผสนบสนนตางกมพนธะรวมกนทจะเปลยนแปลงโลก ผลทเกดขนจากความรวมมอกนระหวาสมาชกขององคกรท าใหเกดการเปลยนแปลงในหลายๆสวน เชน การกอตงศาลอาญาระหวางประเทศ การรณรงคทสงผลใหสหประชาชาตตกลงทจะรางสนธสญญาการควบคมการคาอาวธ และขณะนยงรวมรณรงคเพอยตโทษประหารชวต ซงมประเทศทเหนดวยและปฏบตตามเพมมากขน "สงส าคญไมใชสทธทระบอยบนกระดาษ แตดวาพวกเขาด าเนนการและบงคบใชในทางปฏบตไดจรงหรอไม"

25

ตลอดระยะเวลา 50 ป แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ไดมสวนชวยพฒนาและรางกฎหมายสทธมนษยชนทงในระดบสากล ในระดบภมภาคและระดบประเทศ เชน พธสารเลอกรบวาดวยการหามมใหใชเดกเปนทหาร และอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการปองกนมใหบคคลหายสาบสญโดยถกบงคบ

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนองคกรพฒนาเอกชนทท างานดานการปฏบตการและการรณรงค โดยจะมการเขารวมประชมสภาสากลทกๆ2ป เพอตดสนใจเลอกแนวทางการท างานหลกดานสทธมนษยชน ทองคกรจะใชในการรณรงคเพอสรางการเปลยนแปลง และการรณรงคมกจะเกยวของและตอบสนองตอเหตการณของโลกดวย โดยแนวนโยบายพนฐานทแอมเนสตใชเปนแนวทางใหการท างาน มดงน

นโยบายพนฐานดานสทธมนษยชนของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

การควบคมตวโดยพลการ

ตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (UDHR: Universal Declaration of Human Rights) และกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (International Covenant on Civil and Political Rights-ICCPR) ไมอนญาตใหมการจบกม ควบคมตวหรอคมขงบคคลโดยพลการ

คณะท างานดานการควบคมตวโดยพลการแหงสหประชาชาต (UN Working Group on Arbitrary Detention) อธบายวาการควบคมตวในลกษณะทเปน “พลการ” เปนไปไดในสามกรณดงน

1) เปนการควบคมตวโดยไมมเหตผลตามกฎหมาย หมายถงการควบคมตวโดยไมมขอกลาวหา ไมมการไตสวนคด หรอควบคมตวทง ๆ ทศาลมค าสงใหปลอย หรอบคคลทยงถกคมขงทง ๆ ทมก าหนดพนโทษแลว 2) การจบกมหรอควบคมตวซงชอบดวยกฎหมายตามมาตรฐานในประเทศ อาจเปนการกระท าโดยพลการกไดตามมาตรฐานระหวางประเทศ อยางเชน กฎหมายทใชควบคมตวบคคลมเนอหาคลมเครอ กวางเกนไป หรอขดกบมาตรฐานพนฐานอน ๆ อยางเชน สทธทจะมเสรภาพในการแสดงออก 3) กรณทมการละเมดอยางรนแรงตอสทธทจะไดรบการไตสวนอยางเปนธรรมของบคคลทถกควบคมตว อยางเชน การละเมดสทธทจะเขาถงทนายความ เปนตน

การขดกนดวยอาวธ (Armed conflict)

แอมเนสตฯไมไดแบงแยกอยางชดเจนระหวางสทธทมงคมครองทงในชวงทสงบกบในชวงสงคราม

ธรรมนญองคกรก าหนดใหแอมเนสตฯสงเสรมสทธมนษยชนทงปวง และด าเนนการวจยและปฏบตโดยเนนการปองกนการละเมดสทธทรนแรง ไมวาจะเกดขนในสถานการณใด

26

แอมเนสตฯไมไดแสดงจดยนในแงของการขดกนดวยอาวธ แตแอมเนสตฯตอตานการโจมตท ารายอยางจงใจตอพลเรอน และการท ารายโดยไมเลอก

เปาหมายในระหวางการขดกนดวยอาวธและกระตนใหทกสวนทเกยวของเคารพมาตรฐานตามทก าหนดไวในกฎบตรมนษยธรรมสากล

นโยบายของแอมเนสตฯวาดวยการขดกนดวยอาวธมความสอดคลองกบมาตรฐานของกฎบตรมนษยธรรมสากลรวมทงมาตรฐานสทธมนษยชนสากล เปนอยางนอย

การใชอาวธเขาแทรกแซงเพอมนษยธรรม

การใชก าลงทหารจากภายนอกแทรกแซงเพอยตวกฤตดานมนษยธรรมหรอสทธมนษยชน การแทรกแซงดงกลาวอาจกระท าไดโดยมตหรอโดยผานองคการสหประชาชาตหรอหนวยงาน

ระหวางรฐบาลอน ๆ หรอโดยรฐบาลเอง แอมเนสตฯทงไมสนบสนนหรอตอตานการใชอาวธเขาแทรกแซงเพอมนษยธรรม อยางไรกตาม เอไอวพากษวจารณกองก าลงทเขาแทรกแซง กรณทไปเกยวของกบการละเมด

สทธมนษยชนเสยเอง ตวอยางเชน กองก าลงองคการสหประชาชาตทโซมาเลยในระหวางป 2535 และ 2538 ซงได

สงหารและควบคมตวพลเรอนชาวโซมาเลยหลายรอยคนโดยพลการ รวมทงเดก หรอกรณกองก าลงองคการสนธสญญาแอตแลนตกเหนอ (North Atlantic Treaty Organization - NATO) ทกรงโคโซโว

แอมเนสตฯยงแสดงความผดหวงตอการปฏบตทแบงแยกของประชาคมนานาชาต และการทไมด าเนนการอยางเปนผลกรณทเกดวกฤตสทธมนษยชนรายแรง เชน การสงหารลางเผาพนธทรวนดา การสงหารพลเรอนชาวเครดโดยกองก าลงของตรกและการละเมดทรนแรงของกองก าลงรสเซยในเชชเนย

กลมการเมองตดอาวธ

กลมการเมองตดอาวธ บางครงกเรยกวากองก าลงนอกภาครฐ หรอกลมตอตานตดอาวธ ซงเปนกองก าลงนอกภาครฐทใชอาวธดวยเหตผลทางการเมอง

แอมเนสตฯตอตานการทรมาน การจบกมบคคลเปนตวประการการสงหารทผดกฎหมายและการละเมดทรายแรงของกลมการเมองตดอาวธ (เอไอใชค าวา “abuses” ส าหรบการกระท าของกลมการเมองตดอาวธ สวนค าวา “violations” ใชกบการกระท าของรฐซงเปนเหตใหละเมดพนธกรณกฎหมายระหวางประเทศ)

ในการตอตานการละเมดเหลาน ขบวนการตาง ๆ มกท าการประทวงโดยผานการตพมพเอกสารและการรายงานขาวของสอ

27

ในกรณทการรองขอโดยตรงตอกลมการเมองตดอาวธนาจะไดผล แอมเนสตฯกอาจพยายามกระตนใหกลมเหลานปฏบตตามมาตรฐานขนต าทก าหนดในกฎบตรมนษยธรรมสากล ซงมผลบงคบใชตอรฐบาลและฝายตอตานคลาย ๆ กน

ในขณะทแอมเนสตฯอาจประณามกลมการเมองตดอาวธในการละเมดสทธหรอปฏบตการอน ๆ แตการแสดงจดยนของแอมเนสตฯกไมไดแสดงถงการยอมรบตอสถานภาพตามกฎหมายทพเศษของกลมเหลานน

รวมทงการวพากษวจารณของแอมเนสตฯตอกลมการเมองตดอาวธ กไมกระทบตอความสนใจของแอมเนสตฯทมตอความรบผดชอบของรฐ รฐบาลมความรบผดชอบตามกฎหมายทจะตองปฏบตตามกฎหมายสทธมนษยชนระหวางประเทศ และตองคมครองผทอยใตระบอบปกครองของตน

ผขอลภย (Asylum-seekers)

ผขอลภยหมายถงบคคลทแสวงหาการคมครองในตางประเทศ โดยยงไมไดมสถานภาพเปนผลภย (Refugees) อยางเปนทางการ

แอมเนสตฯพยายามประกนใหผขอลภยทกคนเขาถงขนตอนการยนเรองลภยทเปนธรรมและนาพงพอใจ

เปนเรองส าคญทจะประกนใหบคคลซงมความเสยงอยางยงตอการละเมดสทธมนษยชน ไดรบการจ าแนกและไดรบการคมครอง หากตองเดนทางกลบไปยงประเทศตนเอง

แอมเนสตฯตอตานการควบคมตวผขอลภยและผลภย เวนแตวามการตงขอหาทเปนความผดทางอาญาตามกฎหมาย หรอเวนแตวาทางการจะพสจนใหเหนไดวาแตละกรณมความจ าเปนตองควบคมตวอยางไร ทงนเปนไปตามหลกเกณฑของกฎหมาย และเปนเหตผลทมการยอมรบในมาตรฐานระหวางประเทศซงอาจน ามาใชเปนเหตผลเพอควบคมตวผขอลภยได (ทงนเพอตรวจสอบอตลกษณ จ าแนกปจจยสนบสนนการขอลภย หรอใชกบกรณทผขอลภยท าเอกสารรบรองการทองเทยวและบตรประชาชนหาย หรอการใชเอกสารปลอมเพอเบยงเบนความสนใจของทางการในประเทศทมการขอลภยหรอตามระเบยบทางการเมอง ระดบชาตและนานาชาตของสาธารณะ)

แอมเนสตฯเรยกรองใหมการน าตวผขอลภยทถกควบคมตวแตละคนไปปรากฏตอหนาศาลหรอหนวยงานทคลายคลงกนโดยพลน ทงนโดยเพอใหมการไตสวนวามการควบคมตวพวกเขากระท าโดยชอบดวยกฎหมาย และสอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศหรอไม

การควบคมตวผขอลภยในบางกรณอาจถอเปนการกระท าโดยพลการ

28

เดก

เปนมตทชดเจนมากขนในกฎบตรระหวางประเทศวาเดกหมายถงบคคลซงมอายต ากวา 18 ป ขอ 1 อนสญญาวาดวยสทธเดก (Convention on the Rights of the Child-CRC) นยามวาเดก

หมายถงบคคลใดทมอายต ากวา 18 ป เวนแตกฎหมายระดบประเทศก าหนดอายทบรรลนตภาวะไวเยาววยกวานน

อยางไรกตาม อายทบรรลนตภาวะทก าหนดโดยรฐตองไมเบยงเบนจนมากเกนไปจากบรรทดฐานระหวางประเทศ

อนทจรง คณะกรรมการสทธเดกแหงสหประชาชาตเคยกลาวไววา การทกลาวถงอายทบรรลนตภาวะในอนสญญาเปนการเปดโอกาสใหบคคลทมอายต ากวา 18 ปมความสามารถและทางเลอกในการจดการตนเองในบางประเดน ในขณะเดยวกนกยงไดรบการคมครองจากอนสญญา

การพฒนางานดานเดกของแอมเนสตฯเปนภารกจทมความส าคญล าดบตนของขบวนการ จากกรอบของอนสญญาวาดวยสทธเดก แอมเนสตฯไดพฒนาการท างานดานเดกในสาม

ประเดนหลก ไดแก เดกทอยในระบบยตธรรมทางอาญา เดกทอยในการขดกนดวยอาวธ และเดกทอยในชมชนและครอบครว

ประเดนเหลานเปนการผสมผสานจดแขงดงเดมของแอมเนสตฯกบการท างานดานใหมๆ และชวยใหขบวนการแกปญหาการละเมดอยางครอบคลมท งสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม รวมทงสทธทางพลเรอนและทางการเมอง

ทหารเดก

แอมเนสตฯตอตานการคดเลอกและการสงเสรมใหเดก (ผมอายต ากวา 18 ป) เขารวมเปนกองก าลงตดอาวธ ไมวาจะเปนไปโดยสมครใจหรอบงคบ

แอมเนสตฯมจดยนเชนนไมวาเปนกรณทรฐบาลหรอกลมการเมองตดอาวธเปนผเกณฑเดกเพอท าสงคราม โดยเชอวาการมสวนรวมของเดกในสงครามทเปนปรปกษกน เปนการท าลายความสมบรณทงทางรางกายและจตใจของเดก

ในป 2531 แอมเนสตฯรวมกบองคกรพฒนาเอกชนระหวางประเทศในการจดตงพนธมตรเพอยตการใชทหารเดก (Coalition to Stop the Use of Child Soldiers)

การรณรงคของพนธมตรทหารเดกมบทบาทส าคญใหทประชมสมชชาใหญสหประชาชาตรบรองพธสารเลอกรบของอนสญญาวาดวยสทธเดก ในสวนทเกยวของกบการมสวนรวมของเดกในการขดกนดวยอาวธ (Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on the involvement of children in armed conflict) เมอเดอนพฤษภาคม 2543

29

ซงเปนเหตใหเพมระดบอายขนต าจาก 15 เปน 18 ป กรณทเขาไปมสวนรวมโดยตรงในสงครามปรปกษ หรอกรณทรฐบงคบใหมการเขารวม หรอกรณทเปนการคดเลอกบคคลโดยกลมตดอาวธทไมใชภาครฐ

แอมเนสตฯรณรงคใหรฐลงนามและใหสตยาบนอนสญญาสทธเดกและพธสารฯ แอมเนสตฯยงตอตานการทรฐคดเลอกบคคลอายต ากวา 18 ปเขาเปนกองก าลงโดยสมครใจ

และกระตนใหรฐบาลประกาศยอมรบอายขนต า 18 ปส าหรบการอนญาตใหมการคดเลอกบคคลโดยสมครใจในขณะทใหสตยาบนตอพธสารฯ

การขดขนตามมโนธรรมส านก (Conscientious objection)

แอมเนสตฯเชอวาบคคลทกคนมสทธปฏเสธการปฏบตหนาททางทหารดวยเหตผลดานมโนธรรมส านกหรอความเชอทลกซงสวนบคคล ทงนโดยไมตองไดรบบทลงโทษทางกฎหมายหรอทางรางกาย

โดยทวไปแลว บคคลใดทถกคมขงเพยงเพราะการใชสทธดงกลาว ยอมถอไดวาเปนนกโทษทางความคด (prisoner of conscience) ในกรณทบคคลดงกลาวไมไดปฏเสธการปฏบตหนาทอนนอกเหนอจากดานการทหาร ซงไมใชเปนมาตรการลงโทษหรอมการเลอกปฏบตทงในเรองระยะเวลาหรอลกษณะการท างาน

แอมเนสตฯกระตนใหผขดขนตามมโนธรรมส านกมสทธทจะอางถงสถานะผขดขนตามมโนธรรมส านกไมวาในเวลาใด ทงในชวงกอนหรอหลงจากเขาเปนสวนหนงของกองก าลงแลว และไมอาจมการพรากสทธในการปฏบตหนาททดแทนแบบพลเรอน แมในชวงสงครามกตาม

การรบมอกบวกฤต

วกฤตดานสทธมนษยชนบางอยางอาจเกดขนในประเทศหรอพนท ซงเปนเหตใหแอมเนสตฯตองมการรบมอในภาวะพเศษ

ในกรณดงกลาว เลขาธการอาจตดสนใจสงการใหแอมเนสตฯเขาส “โหมดของวกฤต” ซงหมายรวมถงการจดสรรก าลงคน ทรพยากร การเงน และการรณรงคใหมทงหมด

ในกรณทมมตใหเขาสโหมดวกฤต จะมการคดเลอกเจาหนาทเพอเสรมการท างานดานวจยและรณรงคของแอมเนสตฯและจะมการระดมมวลสมาชกแอมเนสตฯทวโลกเพอปฏบตหนาทพเศษเพอรบมอกบภาวะฉกเฉนนน

ตวอยางเชน แอมเนสตฯเคยตดสนใจเขาสโหมดวกฤตในกรณทมการละเมดสทธมนษยชนในภมภาค Great Lakes ของเอเชยกลาง โคโซโว อสตมอร เซยราลโอน และหลงเหตการณโจมต 11 กนยายน 2544 ทสหรฐอเมรกา

30

หลกเกณฑก าหนดการเขาสสถานการณดงกลาวในปจจบน ไดแก

การเพมขนของการละเมดสทธมนษยชนในระดบทรายแรงอยางยงเมอค านงถงบรบทของประเทศหรอภมภาคนน

มความเสยงตอการเพมขนของการละเมดสทธมนษยชนในลกษณะเชนนน แผนปฏบตการและทรพยากรทมความเหนชอบแตเดมไมเพยงพอในการรบมอ

อยางเปนผลตอสถานการณนน จ าเปนตองมการบรหารจดการวธการรบมอในเชงองคกรของแอมเนสตฯตอ

สถานการณนน จ าเปนตองมการระดมศกยภาพสวนใหญของขบวนการเพอหาทางตอบสนองตอ

สถานการณอยางเปนผล

การปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

การปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศรเปนสวนหนงของชดของการปฏบตซงเปนขอหามอยางชดเจนและเปนเอกฉนทตามกฎบตรสทธมนษยชนสากล และกฎบตรมนษยธรรมสากล(อยางเชนขอ 3 ของอนสญญาเจนวาป 2492 ทงสฉบบ - Geneva Conventions)

ตวอยางของการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศรไดแก การขงบคคลในทมด การใสตรวนซงเปนการควบคมและปฏเสธความตองการขนพนฐานของผ ถกควบคมตว

การละเมดทางกายแบบปานกลางอน ๆ อาจถอเปนการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศรได และการลงโทษทางกายบางรปแบบกอาจอยภายใตนยามของการปฏบตดงกลาว

การทรมานถอเปนการปฏบตทสดโตงและจงใจมากสดของชดการปฏบตน และไมจ าเปนทจะตองสามารถแบงเสนทชดเจนระหวางการละเมดทงสองแบบ

แอมเนสตฯตอตานท งการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

กฎบตรสากลก าหนดแนวปฏบตขนต าทชใหเหนขอบเขตอยางชดเจนของการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร (UN Convention Against Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment-CAT) ไมไดก าหนดนยามของค าดงกลาว

31

ชดของหลกการแหงสหประชาชาตวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการควบคมตว หรอการคมขงไมวาในรปแบบใด (UN Body of Principles for the Protection of All Persons under Any Form of Detention or Imprisonment) มขอสงเกตวาค าดงกลาวควรไดรบการตความใหกวาง ทงนเพอใหเกดการคมครองสงสดตอการละเมดดงกลาว

การเสยชวตระหวางการควบคมตว

การเสยชวตระหวางการควบคมตวอาจเกดขนในเรอนจ าหรอสถานควบคมตวใด ๆ ทงทเปนทางการหรอไมเปนทางการ ในโรงพยาบาลหรอในสถานทอนใดทมการควบคมตวบคคลโดยเจาหนาทต ารวจหรอทหาร

ในบางบรบท การเสยชวตระหวางการควบคมตวอาจถอเปนการสงหารนอกกระบวนการกฎหมายแบบหนง

ท งยงอาจเปนผลมาจากการทรมานหรอการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

การปฏบตทโหดรายเชนนนประกอบดวยการใหอาหารไมเพยงพอ การควบคมตวในสภาพทขาดสขลกษณะ และการไมใหบรการทางการแพทย

แอมเนสตฯเรยกรองใหมการสบสวนสอบสวนโดยพลน อยางเปนผล อยางไมล าเอยง และเปนอสระกรณทเกดการเสยชวตระหวางการควบคมตว และในกรณทมหลกฐานแสดงวามการทรมานหรอการปฏบตทโหดราย รวมทงความเปนไปไดทจะเปนการสงหารนอกกระบวนการกฎหมายหรอการละเมดสทธมนษยชนอน ๆ

แอมเนสตฯเรยกรองใหมการรบรองมาตรการปองกนเพอประกนวาการควบคมตวจะไมเปนโอกาสน าไปสการละเมดสทธมนษยชน

ตวอยางของมาตรการปองกนไดแก ประกนวาผถกควบคมตวทกคนไดรบการน าตวไปปรากฏตอศาลโดยพลนภายหลงถก

ควบคมตว ยตการขงเดยว (incommunicado detention) และเปดโอกาสใหเขาถงครอบครว

ทนายความ และแพทย เปดโอกาสใหนกโทษสามารถยนขอรองเรยนเกยวกบการปฏบตทเกดขนตอพวกเขา ประกนวาค าสารภาพหรอพยานหลกฐานทไดจากการทรมาน จะไมถกน ามาใชใน

กระบวนการยตธรรม

โทษประหาร

การใชโทษประหารเปนการปฏบตตามค าสงประหารชวตของศาลตอนกโทษทถกตดสนวากระท าความผด โดยเปนโทษตามทกฎหมาบญญต

32

แอมเนสตฯตอตานโทษประหารในทกกรณ ไมมขอยกเวน โดยถอเปนการละเมดสทธทจะมชวตดงทประกาศไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน

ถอเปนการสงหารชวตบคคลอยางจงใจและเลอดเยนของรฐในนามของความยตธรรม และเปนการลงโทษทโหดราย ไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร

มเหตผลหนกแนนประการอน ๆ ทสนบสนนใหยกเลกโทษประหาร กรณทมความผดพลาด จะท าใหเกดผลทไมอาจแกไขกลบคน และเปนเหตใหผบรสทธจ านวน

มากถกประหารชวต เปนการลงโทษทมแนวโนมจะน ามาใชกบกลมคนยากจนและคนกลมนอยทางเชอชาตและชาตพนธบางกลมเปนหลก และมกใชเปนเครองมอเพอปราบปรามทางการเมอง ทงยงไมแสดงใหเหนวาสามารถระงบยบย งอาชญากรรมไมใหเกดขนไดอยางเปนผล เมอเปรยบเทยบกบการลงโทษแบบอน ๆ

สนธสญญาสากลสามฉบบทสนบสนนการยกเลกโทษประหาร

ตอนทแอมเนสตฯเรมรณรงคตอตานการประหารชวต ในขณะนนยงไมมกฎบตรสากลทมผลบงคบใชและเรยกรองใหมการยกเลกโทษประหาร แตในปจจบนเรามกฎบตรดงกลาว ไดแก

พธสารฉบบท 6 ของอนสญญาเพอคมครองสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานวาดวยการยกเลกโทษประหาร (Protocol No. 6 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms) ซงรบรองโดยสภายโรป (Council of Europe) ในป 2526

พธสารเลอกรบฉบบท 2 ของกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (International Covenant on Civil and Political Rights-ICCPR) ทมงยกเลกโทษประหาร ซงรบรองโดยทประชมสมชชาใหญแหงสหประชาชาตในป 2532

พธสารของอนสญญาแหงทวปอเมรกาวาดวยสทธมนษยชนของการยกเลกโทษประหาร (Protocol to the American Convention on Human Right to Abolish the Death Penalty) ซงรบรองโดยทประชมสมชชาใหญขององคกรแหงรฐอเมรกา (Organization of American States) ในป 2533

ในชวงเปลยนเขาสศตวรรษท 20 มเพยงสามประเทศซงยกเลกโทษประหารอยางถาวรส าหรบความผดทางอาญาทงปวง

ในปจจบน ผานไป 100 ป กวาครงหนงของประเทศในโลกไดยกเลกโทษประหารทงในทางกฎหมายหรอในทางปฏบตไปแลว

กวาหนงทศวรรษทผานมา ในแตละปมมากกวาสามประเทศทยกเลกโทษประหารท งในกฎหมาย หรอไดยกเลกโทษประหารส าหรบความผดทางอาญาทวไป และตอมายงไดยกเลกโทษประหารส าหรบความผดทางอาญาทงปวงอกดวย

33

แนวโนมดงกลาวสะทอนใหเหนความตระหนกมากขนถงมาตรการลงโทษทเปนผลอน ๆ นอกเหนอจากโทษประหาร ซงไมจ าเปนทรฐจะตองสงหารชวตบคคล

แอมเนสตฯตอตานการบงคบสงกลบ (refoulement)ในกรณทการสงบคคลดงกลาวกลบไปอาจเปนผลใหเขาไดรบค าตดสนประหารชวต

อยางไรกตาม แอมเนสตฯไมไดมงขดขวางการน าตวผกระท าผดมาลงโทษ สงทเปนขอกงวลของแอมเนสตฯคอการหลกเลยงการบงคบใชโทษประหารของศาล

ในกรณทเหมาะสม แอมเนสตฯยงเรยกรองใหรฐบาลทจะสงตวบคคลกลบ ขอค าสญญาจากรฐบาลทขอสงตวผรายขามแดนวาจะไมมการลงโทษดวยการประหารชวต และจะไมสงตวบคคลกลบไปเวนแตจะไดรบหลกประกนทเชอถอไดและเปนผลในกรณดงกลาว

‘การสญหายของบคคล’

แอมเนสตฯเหนวา “การสญหายของบคคล” เกดขนกรณทมเหตผลนาเชอวาบคคลไดถกควบคมตวโดยเจาหนาทของรฐ แตเจาหนาทกลบปฏเสธวาไมมการควบคมตวดงกลาว เปนการปกปดทอยของผเสยหาย ท าใหไมทราบชะตากรรมของเขา และท าใหผเสยหายไมไดรบการคมครองตามกฎหมาย

แอมเนสตฯใสเครองหมายอญประกาศส าหรบค าน เพอแสดงใหเหนวาแอมเนสตฯไมยอมรบค าอธบายของทางการทบอกวาบคคลเหลานหายตวไปเฉย ๆ

แอมเนสตฯใชค าวา “การสญหายของบคคล” ส าหรบกรณทสอดคลองกบนยามขางตน และเกยวของกบกองก าลงของรฐ

ในกรณทบคคลถกลกพาตวหรอถกจบกมโดยกลมการเมองตดอาวธทไมเกยวของกบรฐบาล จะมการใชค าทอธบายแบบอน อยางเชน “บคคลหลายคนสญหายไปภายหลงการลกพาตว”

“การสญหายของบคคล” และการลกพาตวท าใหเกดความทกขอยางมากตอญาตของผเสยหาย เพราะไมสามารถจ าแนกไดวาผเสยหายยงมชวตอยหรอเสยชวตแลว ไมสามารถผานพนความทกขทางใจ และไมสามารถแกไขปญหาทางกฎหมายและทางปฏบตทเกยวเนองกบการสญหายของบคคล อยางเชน เรองของบ าเหนจบ านาญและมรดก

ส าหรบพวกเขา “การสญหายของบคคล” เปนปญหาทไมมวนสนสด แอมเนสตฯตอตาน“การสญหายของบคคล” ในทกกรณ การละเมดสทธมนษยชนขนพนฐานอยางรายแรงเชนนเปนฉากบดบงการละเมดอน ๆ ผเสยหายไมเพยงถกควบคมตวโดยไมมขอกลาวหาหรอไมไดรบการไตสวน แตมกเสยงทจะ

ถกทรมานหรอถกสงหารในระหวางการควบคมตวแบบลบของเจาหนาทของรฐ

การเลอกปฏบต

34

ขอ 2 ของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนระบวา ทกคนยอมไดรบสทธและเสรภาพตามทประกาศไวในปฏญญา “โดยปราศจากการแบงแยกไมวาชนดใด อาท เชอชาต ผว เพศ ภาษา ศาสนา ความคดเหนทางการเมองหรอทางอน พนเพทางชาตหรอสงคม ทรพยสน การเกด หรอสถานะอน”

สทธทจะมสทธมนษยชนโดยปราศจากการแบงแยกเปนหลกการขนพนฐานสดอยางหนงของกฎบตรสทธมนษยชนสากล และปรากฏอยในกฎบตรสทธมนษยชนทส าคญแทบทกฉบบ

ทงนสะทอนใหเหนขอเทจจรงวา บอยครงทมนษยเราตกเปนเหยอการละเมดสทธมนษยชนโดยเปนผลมาจากอคตทเกยวเนองกบบคลกบางประการของเรา เชน เชอชาต ศาสนาหรอเพศ

แอมเนสตฯมงท างานแกไขปญหาการละเมดสทธทจะมเสรภาพโดยปราศจากการแบงแยก แอมเนสตฯด าเนนการชวยเหลอบคคลจ านวนมากซงประสบปญหาการละเมดสทธมนษยชน

ทงในเรองการทรมานการไตสวนอยางไมเปนธรรม การบงคบใหตองลภย หรอโทษประหาร โดยมเหตผลเบองหลงมาจากบคลกภาพของเขา พดอกอยางหนงเปนการเลอกปฏบตโดยใชพนฐานดานเชอชาต เพศ อตลกษณ ศาสนาหรอชาตพนธ

แอมเนสตฯถอวาผทถกคมขงเพยงเพราะเหตผลดงกลาวเปนนกโทษทางความคด แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐทกแหงใหใชมาตรการเพอปองกนการเลอกปฏบต ทงทเปนการ

กระท าของเจาหนาทรฐเอง เอกชน หรอผกระท านอกเหนอจากรฐ รฐสามารถท าหนาทดงกลาวดวยการใหสตยาบนมาตรฐานสากลทตอตานการเลอกปฏบต

อยางเชน อนสญญาระหวางประเทศวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ (International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination-ICERD) และอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตในทกรปแบบตอสตร (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women-CEDAW) หากยงไมมการใหสตยาบน และการประกนวากฎหมายในประเทศมขอหามตอการเลอกปฏบต

ทงมาตรฐานสากลและกฎหมายในประเทศทมขอหามตอการเลอกปฏบต เปนสงทตองมการบงคบใชอยางเตมท

การใชก าลงเกนกวาเหต

การใชก าลงทเกนกวาเหตหรอมสดสวนไมเหมาะสมเพอบรรลวตถประสงคทชอบดวยกฎหมาย หรอไมสอดคลองกบภยคกคามในสถานการณหนง ๆ

แอมเนสตฯใชค าดงกลาวเฉพาะกรณทเปนการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทเทานน ไมไดน ามาใชในบรบทของการขดกนดวยอาวธ

บางครงสถานการณอาจบงคบใหเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายตองใชก าลงกได

35

อยางไรกตาม ตามจรรยาบรรณของเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายแหงสหประชาชาต (UN Code of Conduct for Law Enforcement Officials) เจาหนาท “อาจใชก าลงไดเฉพาะกรณทจ าเปนอยางยงยวด และมสดสวนเหมาะสมเพอใหสามารถปฏบตหนาทของตนได”

นอกจากนน ตามหลกการพนฐานของการใชก าลงและอาวธของเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายแหงสหประชาชาต พ.ศ. 2533 (UN Basic Principles on the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials) “การจงใจใชอาวธทท าใหถงแกชวต” อาจกระท าไดเฉพาะ “กรณซงไมอาจหลกเลยงไดเพอปกปองชวต”

รฐบาลควรประกนวาเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายจะใชก าลงเฉพาะกรณทจ าเปนอยางยงยวด และในขอบเขตขนต าสดเทาทจ าเปนตอสภาพการณนน ๆ

แอมเนสตฯตอตานการใชก าลงเกนกวาเหตของเจาหนาทผบ งคบใชกฎหมาย ซงขดกบมาตรฐานสทธมนษยชนสากลแมวาจะไมสงผลใหเกดการสงหารนอกกระบวนการกฎหมายหรอการทรมานหรอการปฏบตทโหดราย

แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐบาลปฏบตตามมาตรฐานสากลทก ากบดแลการปฏบตหนาทของเจาหนาทผบงคบใชกฎหมาย และก ากบดแลการใชก าลงและอาวธ

การใชก าลงทท าใหถงแกชวตเปนสงทพงหลกเลยง เวนแตไมมทางเลอกอนในการปกปองชวตเอาไว

กรณทมการใชก าลงทท าใหถงแกชวตได ควรไดรบการสบสวนสอบสวนทกกรณอยางเตมท ทงนเพอจ าแนกวามการใชก าลงเกนกวาเหตหรอไม และเพอจ าแนกวาการเสยชวตทเกดขนเปนการกระท าทชอบดวยกฎหมายหรอไม

บคคลทมสวนเกยวของกบการใชก าลงเกนกวาเหต หรอการสงหารโดยมชอบดวยกฎหมาย ควรถกน าตวมาลงโทษตามกฎหมาย

การสงหารนอกกระบวนการกฎหมาย

เปนการสงหารโดยมชอบดวยกฎหมายและจงใจ โดยเปนค าสงจากรฐบาลหรอโดยความยนยอม หรอรเหนเปนใจของรฐบาล

เปนการกระท าทมกเกดขนภายใตอาณตของรฐบาลเอง เปนการกระท าของเจาหนาททหารหรอต ารวจโดยปรกต หรอโดยกองก าลงพเศษทจดตงขนเพอท าหนาทแตไมมการก ากบดแลตามระบบปรกต หรอเปนการกระท าของหนวยงานพลเรอนซงรวมมอกบกองก าลงของรฐบาล หรอเปนการกระท าโดยความยนยอมของรฐ

กองก าลง หนวยงานหรอองคการของรฐซงท าหนาทเชนนน มกเรยกกนวาเปน “หนวยสงหาร” (“death squads”)

การไตสวนอยางเปนธรรม

หลกเกณฑพนฐานของการไตสวนอยางเปนธรรมปรากฏอยในมาตรฐานสทธมนษยชนสากล

36

หลกเกณฑดงกลาวครอบคลมสทธของจ าเลย ทจะไดรบแจงถงขอหาทถกจบกมโดยพลน ทจะไดรบการสนนษฐานวาเปนผบรสทธจนกวาจะมการพสจนความผดตามกฎหมาย ทจะสามารถแกตางใหกบตนเองและไดรบความชวยเหลอจากทนายความทตนเปนผเลอก ทจะอยรวมในการพจารณาคดของตน ทจะสามารถซกคานพยานทใหการเปนปรปกษตอตน ทจะไมถกบงคบใหตองใหการอนเปนปรปกษตอตนเอง หรอตองสารภาพผด ทจะไดรบการไตสวนโดยหนวยงานตลาการทเปนอสระและไมล าเอยง

ในหลายประเทศ มการตดสนลงโทษบคคลโดยผานการไตสวนอยางไมเปนธรรม ซงละเมดตอมาตรฐานอนเปนทยอมรบในระดบสากล

การไตสวนคดดงกลาวอาจกระท าโดยลบ มการหามไมใหทนายความซงเปนตวแทนจ าเลยไดแกตางใหจ าเลย (หรอไมยอมใหจ าเลยมโอกาสปรกษากบทนายความ) ปฏเสธไมรบฟงพยานจ าเลย ปฏเสธไมยอมใหใชสทธในการซกคาน หรอการรบฟงพยานหลกฐานทไดมาจากการบงคบขเขญหรอการทรมาน

แอมเนสตฯตอตานการควบคมตวนกโทษการเมองโดยไมมการไตสวนอยางเปนธรรมภายในระยะเวลาอนชอบดวยเหตผล

แอมเนสตฯเรยกรองใหมการไตสวนอยางเปนธรรมภายในระยะเวลาอนชอบดวยเหตผล หรอไมอยางนนกตองปลอยตวนกโทษการเมองทกคน รวมทงผทถกกลาวหาวาใชหรอสนบสนนความรนแรง

แอมเนสตฯไมไดท างานสนบสนนการไตสวนอยางเปนธรรมในคดอาญาเกอบทงหมด เวนแตวารฐใชขออางการท าความผด “ทวไป” เพอเปนเหตผลในการคมขงทางการเมอง

อยางไรกตาม ในการรณรงคตอตานการทรมานและโทษประหาร แอมเนสตฯเนนถงความส าคญของมาตรฐานการไตสวนอยางเปนธรรม โดยรวมถงคดการเมองดวย

ส าหรบขอมลเพมเตมโปรดดคมอการไตสวนอยางเปนธรรม (AI Index: POL 30/02/98)

การขลบอวยวะเพศสตร (Female genital mutilations - FGM)

การขลบอวยวะเพศสตรเปนค าทใชอธบายถงการตดเอาสวนภายนอกของอวยวะเพศสตรออกไป

เปนการปฏบตในบางประเทศซงถอเปนสวนหนงของพธกรรมในชวงเปลยนผานเปนผใหญของเดกผหญง (ถงแมวาจะมการปฏบตเชนนนอยลงกตาม) และในบางกรณอาจถกมองวาเปนความพยายามควบคมเพศวถของผหญงและเดกผหญง

เปนการปฏบตทเกดขนอยางแพรหลายในหลายพนทของโลก

37

การขลบอวยวะเพศสตรอาจสงผลกระทบรนแรงและยาวนานทงตอสขภาพกายและใจของเดกผหญงและผหญง

การขลบอวยวะเพศสตรในบางครงสงผลใหเกดการตกเลอด การตดเชอ การแพรเชอรวมทงเอชไอว อนเนองมาจากการใชอปกรณทไมไดผานการท าความสะอาด ท าใหเกดความปวดราวและทรมาน และมกท าใหเกดปญหาในการมเพศสมพนธและการคลอดบตร

คณลกษณะบางประการของการขลบอวยวะเพศสตรสอดคลองกบการทรมาน โดยเฉพาะกรณทรฐบาลมสวนรวมในการปฏบตดงกลาว หรอไมปฏบตหนาทอยางจรงจงเพอยตการปฏบตเชนนน

กลมสตรทวโลกรณรงคตอตานการขลบอวยวะเพศสตร โดยถอเปนการละเมดสทธมนษยชนของผหญง

ปฏญญากรงปกกงและแผนปฏบตการ (Beijing DeclarationandPlatform for Action) และทประชมโลกทสวาดวยผหญงแหงสหประชาชาต (UN Fourth World Conference on Women) ตางประณามการขลบอวยวะเพศสตรโดยถอเปนความรนแรงตอสตรรปแบบหนง และเปนสงทตองปองกนและลงโทษ

แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐตาง ๆ สงหามและด าเนนการอยางเปนผลและเหมาะสมเพอขจดการขลบอวยวะเพศสตร และใหปฏบตตามพนธกรณสากลในการคมครองผหญงและเดกผหญงจากการละเมดเชนน (ในท านองเดยวกบความรนแรงตอสตรทรายแรงในรปแบบอน) และเรยกรองประชาคมสากลใหสนบสนนประเทศก าลงพฒนาในการรณรงคเชนน

แอมเนสตฯตระหนกดถงการอภปรายถกเถยงในบรรดานกเคลอนไหวทตอตานการขลบอวยวะเพศสตร ในแงของยทธศาสตรทเปนผลมากสดในการขจดการปฏบตเชนนน

การผลกดนออกนอกประเทศ (Forcible exile)

เปนกรณทรฐบาลผลกดนบคคลใหออกจากประเทศตนเอง หรอหากบคคลดงกลาวอยนอกประเทศอยแลว กหมายถงการทรฐบาลปองกนไมใหพวกเขากลบประเทศ

แอมเนสตฯตอตานการผลกดนออกนอกประเทศ กรณทน ามาใชเปนมาตรการอยางเปนทางการตอบคคล โดยมเหตผลเกยวของกบความเชอทางการเมอง ศาสนา หรอมโนธรรมส านก หรอเกยวของกบชาตพนธ เพศ สผว หรอภาษาของบคคลดงกลาว รวมทงการขบไลบคคลขนานใหญในชวงทมการขดกนดวยอาวธ

ตามกฎบตรมนษยธรรมสากลเอไอตอตานการสงตวกลบจากดนแดนทถกยดครองโดยทหารในทกกรณ

ผลภยไดรบความคมครองตามนโยบายน ในกรณทหลงจากหลบหนไปแลว ไดแสดงความจ านงทจะกลบคนมา แตรฐบาลกลบขดขวางไมใหเขาเดนทางกลบประเทศได

38

การสงหารลางเผาพนธ

ตามอนสญญาวาดวยการปองกนและการลงโทษเกยวกบอาชญากรรมการฆาลางเผาพนธ พ.ศ.2491 (Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide 1948) การสงหารลางเผาพนธหมายถงการกระท าใด ๆ ทเกดขน “ดวยเจตจ านงจะท าลายกลมของชาต ชาตพนธ เชอชาตหรอศาสนา ทงกลมหรอเพยงบางสวน” เปนการสงหารสมาชกกลมหรอท าใหบาดเจบสาหสทงทางกายหรอใจ จงใจท าใหเกดผลกระทบตอชวตของกลม ซงอาจเปนเหตใหเกดการท าลายในเชงกายภาพทงหมดหรอบางสวน ขดขวางไมใหมการเกด หรอการบงคบใหน าตวเดกไปใหกบกลมประชากรอน

แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐตาง ๆ ปฏบตตามพนธกรณของตน และใชอ านาจทมตามอนสญญาและมาตรฐานสากลอน ๆ เพอปองกนและลงโทษการสงหารลางเผาพนธ

ศาลอาญาระหวางประเทศ (International Criminal Court) มเขตอ านาจเหนออาชญากรรมทเปนการสงหารลางเผาพนธ ซงในธรรมนญเรยกวาเปน “อาชญากรรมรายแรงสดซงเปนขอกงวลของประชาคมนากลโดยรวม”

แอมเนสตฯรณรงคใหรฐทกแหงใชเขตอ านาจสากลเพอน าตวผกระท าผดตอการสงหารลางเผาพนธมาลงโทษ

การท าลายบานเรอน

หมายถงการท าลายหรอปดไมใหเขาบานตามค าสงของรฐบาล ทงนเพอขดขวางการเขาถงทงหมดหรอบางสวน หรอท าใหบานอยในสภาพไมสามารถอาศยอยได

มกเปนสงทกระท าเพอลงโทษบคคลซงอยในบานหรอเกยวของกบผอยในบาน (ซงอาจถอไดวาเปนการลงโทษตอผอยในบานดวย) หรอเปนการขมข หรอคกคามตอชมชนโดยรวม

แอมเนสตฯตอตานการท าลายบานเรอนเพอลงโทษตามค าจ ากดความขางตน แอมเนสตฯยงตอตานนโยบายการท าลายบานเรอนทพงเปาไปยงประชาชนบางกลม เพยง

เพราะอตลกษณทางชาตพนธของพวกเขา ซงในบางกรณเกดขนจากการบดเบอนกลไกการวางแผน

การท าลายบานเรอนตอกลมชาตพนธบางกลม เกดขนในเขตยดครองของอสราเอล พมา ตรกและอดตยโกสลาเวย

แอมเนสตฯตอตานกฎหมาย ค าสงการซงอนญาตใหมการน ามาตรการเชนนมาใช รวมทงการน าไปปฏบตจรง

39

ผพทกษสทธมนษยชน

หมายถงบคคลทสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนโดยใชวธการทไมรนแรง อาจรวมถงผสอขาว ทนายความ สมาชกหนวยงานสทธมนษยชนอยางเชนแอมเนสตฯหรอ

นกการเมองทแสดงความเหนคดคานการกดขของรฐบาล อาจเปนเพอนหรอญาตของผเสยหายจากการละเมดสทธมนษยชนซงกลาหาญพอทจะออกมา

ปกปองคนทตนเองรก แมจะตองเผชญการขมขและคกคาม ความยนหยดและการอทศตวของพวกเขาเปนปราการเพยงอยางเดยวทมเพอปองกนตนเองจาก

ความอยตธรรมและการใชอ านาจอยางมชอบ หลายคนตกอยใตความเสยง อนเนองมาจากความพยายามทจะปกปองผทออนแอและการ

ตรวจสอบผมอ านาจ แอมเนสตฯมปฏบตการในนามของผพทกษสทธมนษยชนทถกคกคาม ทงการลอบบกบรฐบาล

การท างานดานสอและการสรางเครอขาย แอมเนสตฯสนบสนนกจกรรมทพยายามปองกนการขมขหรอคกคาม และการสรางเครอขาย

เพอชวยคมครองผพทกษสทธมนษยชนทตกอยใตความเสยง แอมเนสตฯยงสนบสนนการจดท ามาตรการเพอคมครองบคคลจากการกดข เพอใหสามารถ

ปฏบตตามกจกรรมโดยชอบและสอดคลองกบหลกการแหงสหประชาชาต หลกการดงกลาวประกอบดวยขอบญญตในปฏญญาวาดวยสทธและความรบผดชอบของบคคล

กลมและหนวยงานในสงคมเพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนอนเปนทยอมรบในสากลและเสรภาพขนพนฐาน (UN Declaration on the Right and Responsibility of Individuals, Groups and Organs of Society to Promote and Protect Universally Recognized Human Rights and Fundamental Freedoms) รบรองโดยทประชมสมชชาใหญเมอป 2542 หรอทเรยกกนทวไปวาปฏญญาผพทกษสทธมนษยชน (Declaration on Human Rights Defenders)

การลอยนวลพนผด

การลอยนวลพนผดหมายถงการงดเวนจากการรบโทษ แอมเนสตฯและหนวยงานสทธมนษยชนอน ๆ น าค าดงกลาวมาใชในกรณทพาดพงถงการทรฐ

ไมสามารถแกปญหาการละเมดสทธมนษยชนดวยการน าตวผตองสงสยวากระท าผดเขารบการไตสวนอยางสอดคลองกบมาตรฐานสทธมนษยชนสากลและไมสามารถเยยวยาความเสยหายทเกดขนกบผเสยหายได

การปลอยใหผกระท าผดท าการละเมด ทง ๆ ทมกฎหมายหามอยางชดเจน โดยผกระท าผดไมตองรบผดชอบแตอยางใด ซงยงสงเสรมใหเกดการกระท าผดมากขน

40

ในทางตรงขาม การประกนใหมการน าตวผกระท าผดมารบโทษเปนการสงสญญาณใหกบสงคมไดทราบวา รฐไมเพกเฉยตอการละเมดสทธมนษยชน ซงจะชวยปองกนไมใหเกดการละเมดในอนาคต

การลอยนวลพนผดเปนการปดกนความยตธรรมตอผเสยหายจากการละเมดสทธมนษยชน เปนการพรากสทธไปจากเขาเปนครงทสอง

การลอยนวลพนผดเปนการปฏเสธสทธของผเสยหายและญาตทจะคนหาและท าความเขาใจตอความจรงทเกดขน เปนการปดกนสทธทจะเหนความยตธรรม และสทธทจะไดรบการเยยวยาอยางเปนผล

การรณรงคตอตานการลอยนวลพนผดของเอไอสงผลกระทบอยางมาก ชวยใหเกดเจตจ านงทางการเมองทเขมแขงของประชาคมนานาชาตทจะน าตวผละเมดสทธมนษยชนมาลงโทษ

แอมเนสตฯพยายามประกนใหมเนอหาของหลกการสทธมนษยชนอยในธรรมนญองคกรทน าไปสการจดต งคณะตลาการอาญาระหวางประเทศ ทจดต งขนเพอไตสวนอาชญากรรมสงครามและอาชญากรรมตอมนษยชาต

แอมเนสตฯมบทบาทส าคญในการรณรงคเพอจดตงศาลอาญาระหวางประเทศอยางถาวร และประกนใหศาลมเขตอ านาจสากลในกรณของนาย Augusto Pinochet อดตประธานาธบดชล

แอมเนสตฯตอตานการอภยโทษแบบเหมารวมส าหรบผละเมดสทธมนษยชน และเชอวาควรมการน าตวผต องสงสยวาละเมดสทธมนษยชนรายแรงทกคนเขารบการไตสวนจากศาลโดยเปนไปตามมาตรฐานสากล

หลกการดงกลาวมความส าคญตอสถานการณภายหลงความขดแยงหรอภายหลงการละเมดสทธของประชาชนจ านวนมาก

การท าความจรงเกยวกบเหตการณทเกดขนใหกระจาง การผลกดนใหรบผดชอบตอการละเมดสทธมนษยชน และการน าตวผมสวนเกยวของมาลงโทษตามกระบวนการยตธรรมเทานน เปนวธการทชวยฟนฟความเชอมนในระบบยตธรรม และเปนการคมครองสทธมนษยชน ซงนบเปนเงอนไขจ าเปนส าหรบสนตภาพทย งยนและเปนธรรม

การขงเดยว (Incommunicado detention)

เปนการควบคมตวในลกษณะทผถกควบคมตวไมมโอกาสพบปะกบคนทอยภายนอกสถานควบคมตว ไมวาจะเปนทนายความ แพทย ครอบครวหรอเพอน ซงจะใหความชวยเหลอหรอไดรบแจงถงสถานการณทเกดขนกบตนเอง และใหการคมครองจากการละเมดสทธ หรอมการเผยแพรขาวการละเมดสทธดงกลาว

การขงเดยวเปนบทบรบททมกน าไปสการทรมาน การปฏบตทโหดรายและ “การสญหายของบคคล”

41

การเขาเยยมของทนายความ แพทยทเปนอสระและครอบครวท าใหมการรบรถงสขภาพและความเปนอยของผถกควบคมตว ซงจะชวยปองกนไมใหเกดการละเมดสทธมนษยชน

การขงเดยว (Incommunicado detention) ตางจากการขงแยก (solitary confinement) ผถกควบคมตวทถกปดกนโอกาสในการตดตอกบโลกภายนอก อาจตองอยในหองขงเดยวกบผ

ถกควบคมตวคนอน หรอตองตดตอกบพวกเขา แอมเนสตฯตอตานการขงเดยว และเรยกรองใหรฐบาลประกนวาผตองขงทกคนไดรบการน า

ตวไปไตสวนเบองหนาศาลทเปนอสระโดยไมชกชาภายหลงถกควบคมตวแลว ผตองขงควรสามารถเขาถงญาต แพทยและทนายความโดยไมชกชาและอยางสม าเสมอ

ชนพนเมอง ชนพนเมองมชอเรยกเชนนน เพราะพวกเขาอาศยอยในดนแดนแหงนนกอนทจะมคนอนเขามา พวกเขาเปนลกหลานของคนซงอาศยอยในดนแดนหรอเขตภมศาสตรแหงนน ในชวงทมคน

จากวฒนธรรมหรอชาตพนธอนเดนทางมาถง และผทเดนทางมาภายหลงเหลานกลบมอ านาจโดยผานการเอาชนะ การยดครอง การอพยพเขามาอาศยหรอวธการอน ๆ

ทวโลกมประชากรทเปนชนพนเมองอยประมาณ 300 ลานคน ในจ านวนนรวมถงคนพนเมองอนเดยนในอเมรกา (อยางเชน ชาวเผามายาในกวเตมาลา หรอ

ชาวเผาเอมาราแหงโบลเวย) ชาวไอนและอาลเชยนในแถบขวโลก ชาวซามในยโรปเหนอ ชาวอะบอรจนและชาวเกาะตอเรสสเตรตของออสเตรเลย และชาวเผาเมารของนวซแลนด

พวกเขาและชนพนเมองอน ๆ เกอบท งหมดยงคงรกษาคณลกษณะดานสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจและการเมองของตนไวได โดยมลกษณะแตกตางอยางชดเจนกบประชากรกลมอน ๆ ของประเทศนน

ในหลายภมภาค ชนพนเมองถกผลกใหอยชายขอบและถกเลอกปฏบต เปนเหตน าไปสการละเมดสทธมนษยชนประการตาง ๆ

ในบางประเทศ รฐมสวนเกยวของโดยตรงกบการละเมดสทธมนษยชนของชนพนเมอง ในประเทศอน ๆ ชมชนพนเมองถกละเมดโดยกองก าลงทปฏบตหนาทตามค าสงของรฐบาล

หรอผกระท านอกเหนอจากรฐ ทงนเนองจากหนวยงานของรฐไมสามารถสอบสวนสบสวนและน าตวผกระท าผดมาลงโทษ

การโจมตโดยไมเลอกเปาหมาย (Indiscriminate attacks)

ขอ 51 ของพธสารท 1 เพมเตมส าหรบอนสญญาเจนวาปพ.ศ. 2492 (Protocol I Additional to the 1949 Geneva Conventions) จ าแนกวาเปนการปฏบต “ทไมเลอกเปาหมาย” ส าหรบการโจมตของกองก าลงตดอาวธทท ารายผคนโดยไมเลอกเปาหมายและการท ารายเกดขนอยางจงใจ และมขอหามตอการโจมตในลกษณะเชนนทงสองประการ

42

การโจมตทถอวาไมเลอกเปาหมาย หมายถงกรณทผกระท าไมใชมาตรการทจ าเปนเพอแยกแยะระหวางพลเรอนกบวตถประสงคเกยวกบพลเรอน (วตถประสงคทชอบดวยกฎหมายของการโจมต) และไมแยกแยะระหวางวตถประสงคของผโจมตและทหาร (เปาหมายทชอบดวยกฎหมาย)

การโจมตทถอวาไมมสดสวนเหมาะสม เกดขนเมอแมจะเปนเปาหมายทชอบดวยกฎหมาย แตความเสยหายตอชวตพลเรอนทคาดวาจะเกดขน มสดสวนเกนกวาการคาดการณอยางเปนรปธรรมและโดยตรงของการใชก าลงทหาร

แอมเนสตฯตอตานการโจมตโดยไมเลอกเปาหมายและไมไดสดสวน ไมวาจะเปนการกระท าของกองก าลงของรฐหรอกลมการเมองตดอาวธ

แอมเนสตฯยดมนตอแนวทางตามกฎบตรมนษยธรรมสากลในการแกปญหาดงกลาว

อาวธทไมเลอกเปาหมาย

แอมเนสตฯตอตานการผลต การขนยาย และการใชอาวธและการท าสงครามทวโลก ซงมลกษณะไมเลอกเปาหมายโดยพนฐาน

แอมเนสตฯสนบสนนการรณรงคระดบโลกเพอการหามการใชกบระเบดตอตานบคคล และคณะกรรมการบรหารสากล(International Executive Committee) มอ านาจหนาทในการประกาศหามอาวธทถกใชโดยไมเลอกเปาหมาย (ทงนภายหลงการปรกษาหารอกบ sections ตางๆ แลว)

อาวธสองประเภททมแนวโนมเปนสงตองหาม ไดแก ระเบดลกปราย (cluster bombs) และอาวธทผลตจากยเรเนยมทผานการลดคา (depleted uranium weapons)

ในเดอนมถนายน 2543 แอมเนสตฯเรยกรองไมใหมการน าอาวธทมสะเกดระเบดมาใชในบรเวณทมพลเรอนอาศยอยหนาแนน ใหมการสอบสวนอยางเปนอสระตอความเสยงดานสขภาพและสงแวดลอมในระยะยาวอนเนองมาจากการใชอาวธยเรเนยม และใหรฐพจารณาชะลอการใชอาวธยเรเนยมจนกวาผลลพธการสอบสวนจะออกมา

ในเดอนตลาคม 2544 แอมเนสตฯเรยกรองใหมขอตกลงชวคราวเพอยตการใชระเบดลกปราย

ผพลดถนในประเทศ (Internally displaced persons)

หลกการของการพลดถนในประเทศแหงสหประชาชาต พ.ศ. 2541 (UN Guiding Principles on Internal Displacement 1998) ใหนยามค าวา “พลดถนในประเทศ” วาหมายถง “...บคคลหรอกลมบคคลทถกบงคบหรอจ าเปนตองหลบหน หรอตองทงถนฐานบานเกด หรอสถานทอยอาศยของตนเองไป โดยเฉพาะเปนผลสบเนองหรอเพอหลกเลยงผลกระทบจากการขดกนดวยอาวธ สภาพการณทมความรนแรงโดยทวไป การละเมดสทธมนษยชน หรอภยพบตทเกดจากน ามอมนษย และยงไมไดเดนทางขามพรมแดนของรฐอนเปนทยอมรบในระดบสากล”

43

หลกการดงกลาวก าหนดสทธทส าคญของผพลดถนในประเทศ รวมทงสทธทจะมเสรภาพในการเดนทางในรฐแหงนน เชน สทธทจะหลบหน (ไปยงประเทศอน หากจ าเปน) เพอออกจากบรเวณทมการคกคามชวต ความปลอดภยหรอเสรภาพของตน สทธทจะไมถกบงคบใหเดนทางกลบไปยงพนทเหลานน สทธทจะกลบบานไดหากตองการเชนนน และขอหามตอการกระท าทเปนเหตใหเกดการบงคบเคลอนยาย

แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐบาลและหนวยงานอน ๆ และกลมตาง ๆ เคารพและประกนการเคารพตอสทธเหลาน

แอมเนสตฯตอตานการบงคบเคลอนยายประชาชนในบางพนท และก าหนดใหพวกเขามสทธอยในทดงกลาวได หากมาตรการเคลอนยายเปนผลเกยวเนองมาจากเหตผลดานศาสนา ชาตพนธ เพศ สผว หรอภาษาของคนเหลานน

ในกรณน แอมเนสตฯไมไดรบเรองรองเรยนของบคคลใด ๆ

การขบไลฝงชนจ านวนมาก

แอมเนสตฯตอตานมาตรการทรฐและหนวยงานอน ๆ น ามาใชแกปญหาความขดแยง โดยจงใจบงคบใหประชาชนจ านวนมากอพยพออกจากประเทศหรอดนแดนของตน ไมวาจะเปนพนททมขอพพาทเรองพรมแดนหรอไมกตาม โดยเปนการบงคบอพยพดวยเหตผลดานเชอชาต เพศ สผว หรอภาษา หรอความเชอทางการเมอง ศาสนา หรอมโนธรรมส านกอน ๆ

การเคลอนยายทหาร เจาหนาทความมนคงและต ารวจ

แอมเนสตฯตอตานการทรฐบาล กลมการเมองตดอาวธ หรอบรษทตาง ๆ เคลอนยายก าลงทหาร เจาหนาทความมนคงและต ารวจ อาวธยทธภณฑ การอบรมหรอทกษะของพวกเขา ในกรณทมเหตผลเชอไดวาจะน าไปสการละเมดสทธมนษยชน

แอมเนสตฯสนบสนนการน ากฎบตรระดบประเทศ ภมภาคและสากลมาใชควบคมการคาขายหรอแลกเปลยนอปกรณหรอทกษะดงกลาว ดวยเหตผลดานสทธมนษยชน เอไอยงรณรงคหามไมใหรฐบาลหรอกลมการเมองตดอาวธไดรบอปกรณหรอการอบรม หากมเหตผลเชอไดวาจะถกน ามาใชเพอละเมดสทธมนษยชนและใหชะลอการสงมอบสงของตาง ๆ ใหรฐบาลและบรษททถกตรวจสอบความรบผดชอบกรณทมการเคลอนยายดงกลาว

จดประสงคของการท างานดานการเคลอนยายก าลงทหาร เจาหนาทความมนคงและต ารวจ ไดแก ปองกนการเคลอนยายทมเหตผลเชอไดวาจะเปนเหตใหเกดการละเมดสทธมนษยชน จ าแนกเสนทางเคลอนยายระหวางประเทศทสนบสนนการละเมดสทธมนษยชน และสราง

แรงกดดนในระดบสากลเพอปองกนการละเมดดงกลาว กดดนโดยตรงตอก าลงทหาร เจาหนาทความมนคงและต ารวจทมสวนรบผดชอบตอการ

ละเมดสทธมนษยชน

44

เปาหมายโดยรวมของแอมเนสตฯคอการตดตามตรวจสอบ ก ากบดแลและควบคมการเคลอนยายก าลงทหาร เจาหนาทความมนคงและต ารวจอยางเปนผล

การไมสงกลบ(Non-refoulement)

แอมเนสตฯตอตานการผลกดนบคคลใหกลบไปยงประเทศซงมเหตผลเชอไดวาจะท าใหเขาถกละเมดสทธมนษยชน และเปนสงทเอไอรณรงคตอตานอยางเขมแขง

แอมเนสตฯเหนวาหลกการนซงปรากฏในขอ 33 ของอนสญญาวาดวยสถานะของผลภย พ.ศ. 2494 (Convention relating to the Status of Refugees 1951) และกฎบตรสากลอน ๆ อกจ านวนมาก เปนสวนหนงของกฎหมายจารตประเพณระหวางประเทศ

กฎบตรสทธมนษยชนสากลใหความสนบสนนตอหลกการนอยางชดเจน อยางเชนในขอ 3 ของอนสญญาตอตานการทรมาน (UN Convention Against Torture) และแนวนตศาสตรของศาลสทธมนษยชนแหงยโรป (European Court of Human Rights) ซงมจดยนวาในกรณทบคคลเสยงตอการทรมาน การสงหารนอกกระบวนการกฎหมายหรอ“การสญหายของบคคล”ขอหามตอการสงกลบถอเปนขอหามเบดเสรจ

แอมเนสตฯมความเหนวาขอหามตอการสงกลบเปนหลกการทมผลบงคบใชตอทกกรณทมการคกคามตอสทธ ไมวากรณทมการโตแยงวาบคคลทเกยวของนนไมมคณสมบตไดรบการคมครองตามอนสญญาวาดวยสถานะของผลภย พ.ศ. 2494 อยางเชน เนองจากบคคลดงกลาวไดถกกลาวหาหรอไดรบค าสงลงโทษตอความผดทเปนไปตามขอ 33(2) หรอหนงในขอยกเวนของอนสญญา

ผกระท านอกเหนอจากรฐ

ในการท างานของแอมเนสตฯถอยค านหมายถงบคคลหรอกลมเอกชน ซงไมไดท าหนาทเปนตวแทนของรฐบาลหรอกลมการเมองตดอาวธ

ตามมาตรฐานสทธมนษยชนสากลรฐบาลตองรบผดชอบในการเคารพ คมครอง และปฏบตตามสทธมนษยชนของประชาชนทกคนในประเทศ

หากรฐบาลไมสามารถปฏบตตามพนธกรณน กตองมสวนรบผดชอบกบผทกระท าความผดดงกลาว

มความเหนชอบในทประชมคณะมนตรสากล (International CouncilMeeting) ของเอไอเมอป 2540 ใหขยายขอบเขตความรบผดชอบในการคมครองสทธมนษยชนของแอมเนสตฯและใหจดท ากรอบทเปนองครวมมากขนเพอใหครอบคลมการละเมดของผกระท านอกเหนอจากรฐ

แอมเนสตฯอาจตดสนใจปฏบตการกรณทรฐบาลไมปฏบตหนาทในการคมครองบคคลในอารกษขาจากการละเมดสทธมนษยชนของผกระท านอกเหนอจากรฐ

การละเมดเชนนนตองสอดคลองกบหลกเกณฑสองขอ ไดแก

45

มลกษณะสอดคลองกบการละเมดทแอมเนสตฯมงตอตาน รวมทงกรณทเปนการกระท าของรฐบาล (อยางเชน “การฆาเพอศกดศร” (“honour killing”) การสงหารทารก การขลบอวยวะเพศสตร การเอาคนลงเปนทาส การเปนไพรเรอนเบย และการบงคบขายประเวณ)

มหลกฐานชดเจนวารฐบาลไมปฏบตตามพนธกรณของตนทมตอกฎบตรสากลในการขจดการละเมดดงกลาว

ขอบงชวามการรเหนเปนใจหรอเพกเฉยประกอบดวยการทไมลงโทษผกระท าผดหรอปองกนการละเมด การทเจาหนาทไมเขามาแทรกแซง (ต ารวจยนมองเฉย ๆ ขณะทเกดเหตการณ เปนตน) การไมมขอหามทางกฎหมาย หรอไมมมาตรการเพอขจดการละเมด และการทรฐไมจดใหมการเยยวยาหรอชดเชยตอผเสยหาย

นกโทษการเมอง

ในการท างานของแอมเนสตฯหมายถงนกโทษคนใดทถกคมขงดวยเหตผลทางการเมองเปนส าคญ

ซงอาจรวมถงแรงจงใจในการกระท าความผดของนกโทษ การกระท าความผด และแรงจงใจของเจาหนาทในการคมขงนกโทษ

ค าวา “ทางการเมอง” เปนค าทแอมเนสตฯใชหมายถงทกแงมมของความสมพนธของมนษยทมตอ “การเมอง” ซงเปนกลไกของสงคมและระเบยบของพลเรอน

ซงรวมถงหลกการ หนวยงานหรอการปฏบตของรฐบาลหรอกจการสาธารณะ และความสมพนธของปจจยเหลานตอเหตผลดานภาษา ชาตพนธ เพศหรอศาสนา สถานภาพหรออทธพล (ในบรรดาปจจยตางๆ)

ในหลายประเทศ นกโทษการเมองถกลงโทษจากกระบวนการไตสวนทไมสอดคลองกบมาตรฐานอนเปนทยอมรบในสากล

ในประเทศอน ๆ นกโทษการเมองอาจถกควบคมตวเปนเวลาหลายป หรอหลายทศวรรษ โดยไมมการไตสวนหรอพจารณาจากศาลเลย

แอมเนสตฯเรยกรองใหนกโทษการเมองไดรบการไตสวนอยางเปนธรรมภายในเวลาทชอบดวยเหตผล สอดคลองกบสทธในระดบสากลของผตองขงทกคนทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรมและโดยพลน หรอไมกปลอยตวไป

ค าวา “นกโทษการเมอง” หมายรวมถงนกโทษทางความคด (prisoners of conscience) ดวย และรวมถงผทใชความรนแรงในการท าความผดดวย (หรอถกกลาวหาวากระท าความผดทวไป อยางเชน การบกรกหรอท าลายทรพยสน) ทงนโดยมแรงจงใจทางการเมอง

อยางไรกตาม เฉพาะนกโทษทางความคดเทานนทแอมเนสตฯรณรงคเรยกรองใหปลอยตวโดยทนทและอยางไมมเงอนไข

46

แอมเนสตฯไมไดใชค าวา “นกโทษการเมอง” เพอแสดงถงสถานะพเศษของผถกควบคมตว หรอเพอแสดงวาเอไอมจดยนทางการเมองอยางใดอยางหนง

แอมเนสตฯไมไดสนบสนนหรอคดคานความเหนของบคคลทเปนเปาหมายการรณรงค รวมทงไมไดแสดงจดยนตอการเลอกใชอาวธในความขดแยงทางการเมอง

ในการท างานของแอมเนสตฯตอไปนเปนตวอยางของนกโทษการเมอง สมาชกหรอผตองสงสยวาเปนสมาชกของกลมการเมองตดอาวธ ซงถกตงขอหาขบถ หรอ

“ลมลางการปกครอง” บคคลทถกกลาวหาหรอถกลงโทษตอความผดทางอาญาทวไปในบรบททางการเมอง

อยางเชน เปนความผดทเกดขนระหวางการชมนมประทวงของสหภาพแรงงานหรอองคกรชาวนา

ผหญงทถกท ารายแตถกกลาวหาหรอถกลงโทษในขอหาฆาสามตนเอง ในรฐซงมกฎหมายทเลอกปฏบตเกยวกบการปองกนตนเอง

บคคลทถกกลาวหาหรอถกลงโทษส าหรบความผดทางอาญาทวไปอยางเชน การท าใหผอนเสยชวตหรอการลกทรพยทกระท าดวยแรงจงใจทางการเมอง หรอการปฏเสธไมจายภาษดวยเหตผลเชงอดมการณ

รฐบาลมกอางวาไมมนกโทษการเมอง มแตนกโทษทตองขงตามกฎหมายอาญาทวไป แตแอมเนสตฯเหนวากรณแบบทอธบายขางตนถอวาเปนเรอง “การเมอง” ในการแยกแยะเชนนนไมไดหมายความวาแอมเนสตฯปฏเสธการคมขงบคคล หากเปนเพยง

การยนยนวาผถกควบคมตวเชนนถอเปนนกโทษทางความคด แอมเนสตฯไมไดเพยงท างานในนามของนกโทษการเมองแตละคน แตยงเรยกรองใหรฐบาลยต

การปฏบตอยางเปนระบบ อนเปนเหตใหมการควบคมตวทางการเมองในระยะยาวและไมมกฎหมายปองกนการละเมด

สภาพในเรอนจ า

ในเรอนจ าทวโลก ผตองขงและผถกควบคมตวอยในสภาพทคกคามตอสขและชวตของตนเอง และอาจถอเปนการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

พวกเขาอาจไมมโอกาสไดรบอาหารและการดแลทางการแพทยทดพอ พวกเขาอาจไมไดอยในททมการระบายอากาศ มแสงสวาง หรอมการท าความรอนเพยงพอ พวกเขาอาจตองสลบกนนอนเพราะในหองขงมคนอยมากเกนไป ตองอยในสภาพทขาดสขลกษณะและอาจสงผลกระทบรายแรงตอสขภาพ สงผลใหในหลายประเทศมอตราการเสยชวตและเจบปวยอยางหนกทสงส าหรบผตองขงใน

เรอนจ า

47

แอมเนสตฯเรยกรองใหรฐบาลประกนวากฎหมายและการปฏบตสอดคลองกบมาตรฐานสทธมนษยชนสากลโดยเฉพาะมาตรฐานหลกเกณฑขนต าในการปฏบตตอผถกคมขง (UN Standard Minimum Rules on the Treatment of Prisoners) และชดของหลกการแหงสหประชาชาตวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการควบคมตวหรอการคมขงไมวาในรปแบบใด (UN Body of Principles for the Protection of All Persons under Any Form of Detention or Imprisonment)

แอมเนสตฯปฏบตการโดยมกจะกระท าผานเครอขาย “ปฏบตการเรงดวนและปฏบตการดานการแพทย” เพอชวยเหลอผตองขงทมความเสยงตอชวตและสขภาพจากสภาพอนเลวรายในเรอนจ า ซงอาจถอไดวาเปนการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร

แอมเนสตฯเรยกรองใหfมการเขาถงทนายความ แพทย และครอบครวของนกโทษ และใหมการตรวจสอบจากหนวยงานอสระถงสภาพในเรอนจ าและสถานทควบคมตว เพอประกนวามสภาพทสอดคลองกบมาตรฐานสากล

นกโทษทางความคด

บคคลทถกคมขงหรอถกจ ากดเสรภาพทางรางกายเพยงเพราะความเชอทางการเมอง ศาสนา หรอมโนธรรมส าน าของตน เพยงเพราะชาตพนธ เพศ สผว ภาษา ความเปนมาดานชาตหรอสงคม สถานะทางเศรษฐกจ ชาตก าเนด อตลกษณทางเพศ หรอสถานะอน ๆ โดยไมไดใชความรนแรงหรอสนบสนนความรนแรงหรอความเกลยดชง

ไมมใครทราบจ านวนของนกโทษทางความคดซงอยในทคมขงทวโลก พวกเขาถกควบคมตวโดยรฐบาลของประเทศทมระบบการเมองและสงคมทหลากหลาย ใน

บางกรณกเปนการควบคมตวของกลมการเมองตดอาวธ สงทแนนอนไดแก ส าหรบแตละชอของนกโทษทางความคดทเราเหนจากขาว ยงมนกโทษทาง

ความคดจ านวนมากทเราไมทราบขอมล นกโทษทางความคดบางคนเปนบคคลส าคญ มบทบาทและเปนทรจกของสาธารณะ หลายคนเปนศลปน ทนายความ นกการเมอง และนกสหภาพแรงงาน คนททาทายตอความเหน

ของรฐ อยางไรกตาม นกโทษทางความคดสวนใหญเปนผหญง ผชาย และผเยาวธรรมดาทวไป พวก

เขามาจากกลมคนประเภทตาง ๆ แตถกคมขงเพยงเพราะสถานภาพของตน มากกวาการเคลอนไหวทางการเมอง

นกโทษทางความคดบางคนปฏบตการตอตานโดยตรงกบระบบของรฐบาล แตคนอน ๆ ทท าตามกรอบกฎหมายของระบบการเมองในประเทศและถกคมขงกมอยบาง

บคคลอาจกลายเปนนกโทษทางความคดดวยเหตผลตาง ๆ กน เชน มสวนรวมกบการเคลอนไหวทางการเมองอยางสนต เชน เขารวมในการพฒนาชมชน

48

เปนสวนหนงของชนกลมนอยทพยายามเรยกรองอ านาจการปกครองตนเอง ยนยนทจะปฏบตตามหลกศาสนาของตน ทง ๆ ทไมไดรบอนญาตจากรฐ เขารวมในกจกรรมของสหภาพแรงงาน เชนการนดประทวงหยดงานหรอการเดนขบวน ถกจบกมเพยงเพราะความผดทกระท า ท ง ๆ ท สง ทพวกเขากระท าเปนเพยงการ

วพากษวจารณหนวยงานของรฐ เขยนบทความลงหนงสอพมพเพอเปดโปงการละเมดสทธมนษยชนทเกดขนในประเทศ

ตนเอง ปฏเสธไมยอมเกณฑทหารดวยเหตผลดานมโนธรรมส านก (โปรดดการขดขนตามมโน

ธรรมส านก (Conscientious objection) ตอตานการใชภาษาทเปนทางการของประเทศ เหตผลเพราะวาไปอาศยอยในหมบานบางแหง เพราะวามญาตทเปนฝายคานคนส าคญของรฐบาล มการควบคมตวผหญงดวยเหตผลเพยงเพราะเพศอยางเดยว (เชนกรณของกลมฏอลบนใน

อฟกานสถาน) เพยงเพราะอตลกษณทางเพศทงทเปนจรงหรอในความคดของคนอน หรอการมสวนรวม

ในกจกรรมหรอความสมพนธระหวางเพศเดยวกน แอมเนสตฯยนยนวาตองมการปลอยตวนกโทษทางความคดทงหมดโดยทนทและอยางไมม

เงอนไข ตามกฎบตรระหวางประเทศ รฐบาลไมมสทธควบคมตวบคคลเหลาน พวกเขาถกควบคมตวเพยงเพราะความเชอของตนเองหรอเพยงเพราะอตลกษณของตนเอง

ไมใชเปนเพราะอาชญากรรมทกอขน นยามทแอมเนสตฯใหกบ “นกโทษทางความคด” มรายละเอยดและเฉพาะเจาะจง การตดสนวานกโทษคนใดเขาขายเปนนกโทษทางความคดตองใชการวเคราะหขอเทจจรงอยาง

ระมดระวง เจาหนาททส านกเลขาธการระหวางประเทศ (International Secretariat- IS) เปนผรบผดชอบใน

การตดสนใจดงกลาว พวกเขาพงพาขอมลทไดจากหลายแหลง IS ประเมนขอมลโดยพจารณาจากนยามของแอมเนสตฯเกยวกบนกโทษทางความคด

49

การขมขนกระท าช าเรา

นยามตามกฎหมายของการขมขนกระท าช าเราแตกตางกนไปในแตละระบบกฎหมาย และไมมนยามทางกฎหมายสากลซงมการยอมรบทวไป

ธรรมนญศาลอาญาระหวางประเทศ ในสวนทเปนรางฉบบสดทายขององคประกอบของอาชญากรรม ไดใหนยาม “อยางเปนทางการ” ส าหรบการขมขนกระท าช าเรา

การขมขนกระท าช าเราเปนอาชญากรรมของความรนแรง ความกาวราวและการครอบง าซงสงผลโดยเฉพาะตอผหญง จงถอวาเปนการกระท าทเปนความรนแรงตอสตร

อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร นยามการทรมานวาเปนการกระท าใดกตามโดยเจตนาทท าใหเกดความเจบปวดหรอทกขทรมานอยางสาหส ไมวาทางรางกายหรอทางจตใจตอบคคลใดบคคลหนง เพอความมงประสงคทจะท าใหไดมาซงขอสนเทศหรอค าสารภาพจากบคคลนนหรอและเปนการลงโทษบคคล เปนการขมขหรอบงคบ หรอการกระท าดวยเหตผลในเชงแบงแยกใด ๆ และอาจเปนการกระท าโดยความยนยอมหรอความรเหนเปนใจของเจาหนาทของรฐ

การขมขนกระท าช าเราเปนเหตใหเกดความทกขทรมานอยางสาหสทงทางกายหรอใจ เปนการกระท าทจงใจและมเจตนาทจะขมข ย ายศกดศรหรอดหมนผเสยหาย

หนวยงานสทธมนษยชนระหวางประเทศและระดบภมภาคมค าตดสนวา การขมขนกระท าช าเราโดยเจาพนกงานของรฐ ยอมเขาขายเปนการทรมานเสมอ และไมอาจถอเปนความผด “สวนบคคล” หรอ “สวนตว” และถอเปนความผดทางอาญาทวไป

ตามความเหนของแอมเนสตฯการขมขนกระท าช าเราผหญงโดยบคคล (ผกระท านอกเหนอจากรฐ)ซงไมใชเจาพนกงานของรฐ กถอเปนการทรมานและรฐตองมสวนรบผดชอบ ในกรณทไมปฏบตหนาทดวยความรอบคอบเพอปองกน ลงโทษ หรอแกไขปญหาอาชญากรรมดงกลาว

ยกตวอยางเชน กฎหมายเกยวกบการขมขนกระท าช าเรายงไมครอบคลมเพยงพอ และหลายประเทศไมยอมรบและไมมขอหามตอการขมขนกระท าช าเราของคสมรส

ในบางประเทศ ผหญงทกลาวหาวาถกขมขน อาจถกฟองรองด าเนนคดฐานทมความสมพนธทางเพศอยางผดกฎหมาย

บอยครงทขนตอนปฏบตในการรบฟงพยานหลกฐานท าใหผหญงแทบไมมโอกาสชนะคดในศาล ทงนเพราะหลกเกณฑปฏบตดงกลาวจ าแนกวาค าใหการของผหญงทเปนผกลาวหา มลกษณะไมนาเชอถอ

การจ ากดการเดนทางและสทธทางกฎหมายของผหญงอาจสงผลกระทบเพมเตมตอการเขาถงความยตธรรม

50

ในหลายพนทของโลก ต ารวจมกลมเหลวไมสอบสวนการละเมดทผหญงเปนฝายแจงความ และศาลมกมทาทล าเอยงตอผเสยหายทเปนผหญง

แอมเนสตฯถอวารฐตองรบผดชอบหากไมด าเนนมาตรการเพอคมครองสทธมนษยชนขนพนฐานของผหญง

รฐมหนาทตามกฎบตรสากลทจะตองใชมาตรการเชงบวกเพอหามและปองกนการขมขนกระท าช าเรา และหาทางแกปญหาดงกลาว ไมวาจะเกดขนในทใด และไมวาผกระท าผดจะเปนเจาหนาทของรฐ หรอเปนสามทใชความรนแรงหรอเปนคนแปลกหนา

ผลภย

อนสญญาวาดวยสถานะของผลภย พ.ศ. 2494 ใหนยามวา ผลภยหมายถงบคคล “ทมความกลวอยางหนกแนนเพราะถกคกคามดวยเหตผลดานเชอชาต ศาสนา สญชาต การเปนสวนหนงของกลมทางสงคม หรอเพราะความเหนทางการเมอง เปนเหตใหตองอยนอกประเทศสญชาตของตน และไมสามารถ หรอเปนเพราะความกลวท าใหไมปรารถนาทจะไดรบการคมครองของประเทศนน”

มกฎบตรระดบภมภาคหลายฉบบ อยางเชน อนสญญาวาดวยแงมมของปญหาผลภยในแอฟรกาขององคกรเอกภาพแอฟรกา พ.ศ. 2512 (1969 Organization of African Unity Convention on the Specific Aspects of Refugee Problems in Africa) ซงก าหนดนยามกวาง ๆ ของค าวาผลภย

บางครงแอมเนสตฯใชค าวา “ผลภย” เมอกลาวถงคนทหลบหนจากประเทศของตนเนองจากมการขมขคกคาม หรอมการละเมดสทธมนษยชนรนแรง โดยครอบคลมถงผทยงไมไดรบสถานะผลภยอยางเปนทางการดวย

ในการท างาน แอมเนสตฯไมไดมงนยามวาใครเปนผลภย แตพยายามใหความสนใจกบความเสยงทบคคลเหลานตองเผชญหากถกผลกดนกลบไป

แอมเนสตฯตอตานการบงคบสงกลบบคคลไปยงประเทศซงมเหตใหเชอไดวาอาจตองกลบไปเผชญการละเมดสทธมนษยชน ซงเปนสงทแอมเนสตฯตอตานอยางเขมแขง

การสงเคราะห

แอมเนสตฯสนบสนนเงนทนหรอสงของอยางจ ากดส าหรบผเสยหายจากการละเมดสทธมนษยชน หรอผตดตามของพวกเขา โดยเฉพาะการชวยใหพวกเขาสามารถแกปญหาเนองจากการละเมดสทธมนษยชนทเผชญมาได

แอมเนสตฯใหการสงเคราะหตอนกโทษทางความคดและผตดตามทงในปจจบนและอดต ผเสยหายจากการทรมาน เพอใหไดรบการรกษาพยาบาล ครอบครวของ “ผสญหาย” ผทเสยง

51

ตอการสงหารนอกกระบวนการกฎหมาย ซงตองการเดนทางไปยงตางประเทศเพอความปลอดภย และผลภยซงเสยงทจะถกสงตวกลบไปเผชญกบสภาพการณทเปนอนตราย

จะมการพจารณาค าขอการสงเคราะหเปนรายกรณไป สงทแอมเนสตฯใหการสงเคราะหประกอบดวยอยางเชน การใหคาเชาบานส าหรบครอบครว

ซงผเปนหวเรยวหวแรงถกคมขง เงนทนการศกษา คาใชจายการเดนทางไปเยยมในเรอนจ า เวชภณฑและอาหารเสรมนอกเหนอจากอาหารในเรอนจ า ความตองการขนพนฐานอน ๆ อยางเชน เสอผา ผาหม อปกรณในหองน าหรอเครองเขยน ความชวยเหลอดานกฎหมายเพอใหมการปลอยตวนกโทษทางความคด การชวยใหนกโทษทไดรบการปลอยตวสามารถปรบตวเขากบสงคม และการรกษาพยาบาลและการบ าบดทางจตเวชส าหรบผเสยหายจากการทรมาน

การตดสนใจในการใหความสงเคราะหเปนเรองละเอยดออน ในบางกรณอาจท าใหบคคลตกอยใตความเสยงได

หนวยงานของรฐมกไมเหนชอบตอการทมคนสงเงนและสงของไปใหกบผตองขง กลมตางๆ ไมควรตพมพเผยแพรขอมลผรบการสงเคราะห จ านวนสงของหรอเงนทสงไปให

หรอชองทางทสงเขาไป หรอไมควรเปดเผยขอมลใหกบบคคลอนทไมมสวนเกยวของโดยตรง

การแทรกแซง (Sanctions)

แอมเนสตฯไมมจดยนเกยวกบความชอบธรรมของการรเรมหรอการสงเสรมการแทรกแซงตอรฐบาลหรอกลมการเมองตดอาวธในประเทศทมการละเมดสทธมนษยชน เวนแตวาแอมเนสตฯสามารถพสจนไดวา การแทรกแซงเชนนนมเหตเชอไดวาเปนการสนบสนนการละเมดสทธมนษยชนรายแรง

ซงในกรณเชนนนแอมเนสตฯยอมใหเหตผลเพอยกเลกหรอเปลยนแปลงการแทรกแซงดงกลาว หรอ

การแทรกแซงเชนนนมเหตเชอไดวาชวยปองกน ลดหรอยตการละเมดสทธมนษยชนรายแรง ซงในกรณเชนนนแอมเนสตฯยอมพจารณาน ามาตรการแทรกแซงมาใชหรอใหมการใชตอไป

จดเนนของงานดานการแทรกแซงของแอมเนสตฯไดแกการเรยกรองใหใชมาตรการคว าบาตรความสมพนธดานการทหารหรอเศรษฐกจ ซงเชอไดวาเปนเหตสงเสรมการละเมดสทธมนษยชนรายแรงโดยตรง

แอมเนสตฯจะไมสนบสนนหรอเรยกรองใหมการแทรกแซงในลกษณะทอาจน าไปสการละเมดสทธมนษยชนรายแรง หรอขดกบกฎบตรมนษยธรรมสากล

อตลกษณทางเพศ

การทบคคลมความดงดดทางเพศและอารมณตอผทมเพศสภาพเดยวกน(รกเพศเดยวกน) การดงดดตอบคคลทมเพศสภาพอน(รกตางเพศ) หรอดงดดตอทงสองเพศสภาพ(รกสองเพศ)

52

อตลกษณทางเพศเปนคณลกษณะขนพนฐานของความเปนมนษย สทธทจะก าหนดอตลกษณทางเพศของตนอยางเสร และสามารถแสดงออกไดโดยปราศจาก

ความกลว จงเปนสทธมนษยชนในความหมายกวางสด แมวารฐบาลมพนธกรณตองคมครองสทธมนษยชนส าหรบคนทงปวงโดยปราศจากการเลอก

ปฏบต แตบคคลผมความหลากหลายทางเพศ (lesbian, gay, bisexual and transgender - LGBT) กยงคงถกละเมดสทธขนพนฐานทจะมชวต มความปลอดภยและมความเทาเทยมเบองหนากฎหมาย

แอมเนสตฯมงแกไขการละเมดอยางรายแรงตอสทธทจะมเสรภาพโดยไมมการเลอกปฏบตดวยเหตแหงอตลกษณทางเพศ

เครอขายและกลมความหลากหลายทางเพศของเอไอเปนตวแทนของการเคลอนไหวทมการเตบโตอยางเขมขนทสดหนวยหนงของเอไอ

การขงแยก (Solitary confinement)

การแยกขงนกโทษหรอผถกควบคมตว ในบางกรณ การขงแยกในระยะยาว หรอการอยในสภาพทมการกระตนของระบบประสาท

นอยลงอนเปนผลมาจากการขงแยก อาจถอเปนการปฏบตทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอย ายศกดศร

อาจมผลกระทบรายแรงตอสขภาพกายและใจของผตองขง และอาจน าไปสการทรมาน การขงแยกไมเหมอนกบการขงเดยว (incommunicado detention) นกโทษทถกแยกขงในหองของตนเองย งอาจเขาถงทนายความ ครอบครว และการ

รกษาพยาบาลอยางเปนอสระได แอมเนสตฯเชอวาไมควรมการแยกขงนกโทษในระยะยาว และการลดการกระตนระบบ

ประสาท และสภาพการควบคมตวควรสอดคลองกบมาตรฐานหลกเกณฑขนต าในการปฏบตตอผถกคมขง (Standard Minimum Rules on the Treatment of Prisoners) และมาตรฐานสทธมนษยชนสากลอน ๆ

การขงแยกควรเปนสงตองหามโดยสนเชงกรณทผถกขงเปนผเยาว

การทรมาน

อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศรใหนยามวา การทรมานหมายถง ”การกระท าใดกตามโดยเจตนาทท าใหเกดความเจบปวดหรอทกขทรมานอยางสาหส ไมวาทางรางกายหรอทางจตใจตอบคคลใดบคคลหนง เพอความมงประสงคทจะท าใหไดมาซงขอสนเทศหรอค าสารภาพจากบคคลนนหรอจากบคคลทสาม การลงโทษบคคลนน ส าหรบการกระท า ซงบคคลนนหรอบคคลทสามกระท าหรอถกสงสยวาไดกระท า หรอเปนการขมขใหกลวหรอเปนการบงคบขเขญบคคลนน

53

หรอบคคลทสาม หรอเพราะเหตผลใดใด บนพนฐานของการเลอกปฏบต ไมวาจะเปนในรปแบบใด เมอความเจบปวดหรอความทกขทรมานนนกระท าโดย หรอดวยการยยง หรอโดยความยนยอม หรอรเหนเปนใจของเจาพนกงานของรฐ หรอของบคคลอนซงปฏบตหนาทในต าแหนงทางการ”

ผ รายงานพเศษดานการทรมานแหงสหประชาชาตและคณะกรรมการสทธมนษยชนสหประชาชาต ตางระบวาขอหามตอการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศรในกฎบตรสทธมนษยชนสากล ควรครอบคลมถงการลงโทษทางกายตอความผดทเกดขน

แมวามาตรฐานสทธมนษยชนสากลจะหามการทรมานและการปฏบตทโหดราย และแมวารฐบาลจะปฏเสธวาไมไดกระท าการดงกลาวซ าแลวซ าอก แอมเนสตฯยงคงไดรบรายงานการทรมานหรอการปฏบตทโหดรายทกระท าโดยเจาพนกงานของรฐในกวา 150 ประเทศในสวนตาง ๆ ของโลก

การทรมานมกเปนสวนหนงของยทธศาสตรความมนคงของรฐ เปนองคประกอบของกลไกรฐเพอปราบปรามเสยงทเหนตาง

การทรมานถกใชเพอใหไดขอมลสนเทศ ค าสารภาพเพอลงโทษ ขมขและคกคาม เปนการย ายศกดศรของผเสยหายและลดความเปนมนษยของผท าการทรมาน เทคนคการทรมานทยงใชกนอยในปจจบนประกอบดวย การใชอปกรณโบราณอยางเชน แส

ไมต เครองตอกเลบ และเทคโนโลยสมยใหมอยางเชน กระแสไฟฟา การรบกวนจตใจดวยวธการใหม ๆ และการใชยาเพอใหเกดภาพหลอน การเกรงของกลามเนอและอมพาต

ผเสยหายจะถกต เผา ขมขน ปดลมหายใจ และอาจมการแกลงท าทาจะสงหารใหตาย มาตรฐานสทธมนษยชนสากลไมเพยงควบคมการปฏบตของรฐและจ ากดการใชอ านาจของรฐ

เทานน หากยงก าหนดใหรฐด าเนนการเพอปองกนการละเมดสทธมนษยชนของบคคลอนดวย ในกรณทรฐไมปฏบตตามพนธกรณน กยอมมความรบผดชอบตอการละเมดนนดวย กรณทบคคลอนนอกเหนอจากรฐกระท าการทมลกษณะและมความรนแรงสอดคลองกบ

แนวคดของการทรมานตามกฎบตรสากล (อยางเชน การขมขนกระท าช าเราหรอรปแบบความรนแรงในบานหรอชมชน) และมพยานหลกฐานชดเจนวารฐไมปฏบตตามพนธกรณในการคมครองอยางเปนผล แอมเนสตฯยอมถอวาการกระท าเชนนนเปนการทรมานและรฐตองรบผดชอบ

แอมเนสตฯประณามการทรมานในทกกรณ เมอบคคลถกขมขวาจะถกทรมาน เอไอปฏบตการอยางเรงดวน และระดมความชวยเหลอใน

ระดบโลก

54

แอมเนสตฯมกพยายามลอบบรฐบาลเพอใหปฏบตตามมาตรฐานสากลทตอตานการทรมาน โดยเฉพาะการใชเขตอ านาจศาลสากลส าหรบการทรมาน และการสนบสนนการฟนฟในทางการแพทยและทางจตใจของผเสยหายจากการทรมาน

การสงหารทผดกฎหมาย (ในสถานการณทมการขดกนดวยอาวธและความรนแรงทางการเมอง)

การสงหารทไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรฐานสทธมนษยชนหรอมนษยธรรมสากล (เพราะเปนการพรากสทธทจะมชวตโดยพลการ และละเมดหลกการพนฐานแหงกฎของสงคราม) ไมวาเปนการกระท าโดย หรอกระท าตามอ านาจของกองก าลงตดอาวธใตการควบคมของรฐบาลหรอกลมการเมองตดอาวธกด

ค า ๆ นครอบคลมถงการสงหารอยางรวบรด การสงหารพลเรอน และการสงหารพลเรอนและผ ทไมเกยวของกบสงคราม อนเนองมาจากการโจมตท ารายโดยตรง พงเปาหรอไมเลอกเปาหมายในระหวางการขดกนดวยอาวธหรอสถานการณทมความรนแรงทางการเมอง

แอมเนสตฯตอตานตอตานการสงหารทผดกฎหมายเชนนนทกประเภท

ความรนแรงตอสตร

ตามอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตในทกรปแบบตอสตร (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women-CEDAW) “ความรนแรงตอสตร” หมายถง “ความรนแรงทางเพศสภาพใด ๆ ทสงผลให หรอนาจะสงผลใหเกดอนตรายหรอความทกขทางกาย ทางเพศ หรอทางจตใจตอผหญง รวมทงขวาจะกระท าการดงกลาว การบงคบหรอการควบคมตวโดยพลการ ไมวาจะเกดขนในสาธารณะหรอในชวตสวนตว ความรนแรงตอสตรประกอบดวยลกษณะตาง ๆ ตอไปนเปนเบองตน (ก) ความรนแรงทางกาย ทางเพศและจตใจ ในครอบครว ทงการท ารายรางกาย การละเมดทางเพศตอเดกผหญงในครอบครว ความรนแรงเนองจากสนสอด การขมขนกระท าช าเราของคสมรส การขลบอวยวะเพศสตรและการปฏบตตามจารตประเพณทเปนอนตรายตอผหญง ความรนแรงทไมไดเกดจากคสมรส และความรนแรงอนเนองมาจากการเอารดเอาเปรยบ (ข) ความรนแรงทางกาย ทางเพศและจตใจทเกดขนในชมชนทวไป ทงการขมขนกระท าช าเรา การละเมดทางเพศ การคกคามทางเพศ และการคกคามในทท างาน ในโรงเรยนและทอน ๆ การคามนษยของผหญงและการบงคบใหคาประเวณ (ค) ความรนแรงทางกาย ทางเพศและจตใจทกระท าหรอถกเพกเฉยจากรฐเมอเกดเหตดงกลาวขน” นโยบายดงกลาว ถอเปนนโยบายพนฐานในการปฏบตงาน อกทงเปนกรอบแนวทางในการรณรงคของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกทยดถอและปฏบตตามรวมกนแมแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะมเครอขายกวา150ประเทศ แตสงส าคญทท าใหการด าเนนงานของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลส าเรจลลวงและสามารถปกปองคมครองสทธมนษยชนไดจนถงบดน คอแรงผลกดนและการ

55

สนบสนนจากสมาชกและผคนทวทกมมโลก ซงแอมเนสตสามารถรวมตวกนเปนชมชนระดบสากลไดนน แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลยดหลกการในการท างาน ดงน

การรวมพลงสากล (International solidarity) การคมครองสทธมนษยชนเปนประเดนสากลไมไดเปนความรบผดชอบของประเทศใดประเทศหนง

การปฏบตการอยางมประสทธภาพส าหรบผถกละเมดสทธมนษยชน (Effective action for the individual victim) การท างานของเรามไดถกก าหนดโดยการเมองหรออดมการณแตก าหนดโดยแนวคดทจะชวยเหลอผทถกละเมดสทธมนษยชน

การท างานครอบคลมทวโลก (Global coverage) เราไมน าประเทศตางๆ มาเปรยบเทยบหรอประเมนคาประเทศเหลานนแตเรากลาวถงการละเมดสทธมนษยชนตามระดบและความรนแรง

ความเปนสากลและไมอาจแบงแยกได (The universality and indivisibility of human rights)สทธมนษยชนเปนประเดนสากลและทกคนเทาเทยมกนทงในดานศกดศรและสทธตางๆ

ความเปนอสระ (Impartiality and independence) เรามความเปนกลาง เปนอสระจากทกรฐบาล จากอดมการณทางการเมองจากผลประโยชนทางเศรษฐกจหรอจากศาสนาใดๆ เรามงเนนปฏบตงานเพอใหทกคนไดรบสทธดงทระบไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน

ความเปนประชาธปไตยและการเคารพซงกนและกน (democracy and mutual respect) เราเปนองคกรประชาธปไตยในการบรหารซงหมายถงสมาชกเปนผตดสนใจในยทธศาสตรและประเดนการท างานของเราผานการลงมตในทประชมใหญสามญประจ าป

การจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ “Write for Rights”

กจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธเปนหนงในกจกรรมการรณรงคเพอปกปองผถกละเมดสทธตอการถกละเมดสทธมนษยชน โดยการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธจะจดขนในเดอนธนวาคมของทกป และในเดอนธนวาคม แอมเนสตจะจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธพรอมกนทวโลก สปดาหดงกลาวจะเปนสปดาหหลกของการจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ ซงแอมเนสตจะถอวาเปน “ สปดาหแหงการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Letter Writing Marathon)” ซงจะอยในระหวางวนท 7-16 ธนวาคม โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกจะรวมกนจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธขนพรอมกน แตหากเปนการจดกจกรรมรณรงคเขยนจดหมายรกษสทธ แอมเนสต อนเตอรเนชลแนลและเครอขายทงหมดจะจดกจกรรมในชวงเดอนธนวาคม ซงมกระบวนการ ดงน

1. ในแตละปแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะท าการคดเลอกผถกละเมดสทธเพอการท างานรณรงคเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) โดยผานกระบวนการตรวจสอบและท าการวจย เพอตรวจสอบวากรณทแอมเนสตฯจะท าการชวยเหลอนน เปนผทถกละเมดสทธจรง เพอความถกตองและเพอใหเกดความเปนธรรมแกทกฝาย ดงนนแตละกรณของผเผชญความเสยงทแอมเนสตฯเขาไปชวยเหลอแสดงและตรวจสอบขอเทจได

56

2. หลงจากทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลสวนกลางท าการตรวจสอบและคดเลอกผถกละเมดสทธซงผถกละเมดสทธทจะไดรบความชวยกอน จะเปนผทตองการความชวยอยางเรงดวนอาท ผถกละเมดสทธมปญหาดานสขภาพ ผถกละเมดสทธเสยงตอเลยชวต กรณของผถกละเมดสทธจะถกสงขอมลไปยงเครอขายแอมเนสตประเทศตางๆเพอคดเลอกวาแอมเนสตฯประเทศนนๆจะชวยเหลอกรณผถกละเมดสทธคนใดไดบางเพอท าการรณรงค ซงแอมเนสตฯแตละประเทศจะสามารถพจารณาวาจะท าการรณรงคกกรณ (โดยแอมเนสตฯแตละประเทศจะคดเลอกผถกละเมดสทธไมเทากน เพราะตองค านงถงความสามารถในการรณรงค เพอศกยภาพในการชวยเหลอ)

3. การรณรงคเขยนจดหมายรก (ษ)สทธเปนวธการรณรงคสาธารณะ คอ การลงพนทจะจดกจกรรม ใหขอมลความรตางๆ (การปฏบตและการรณรงคของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลมดวยกน 2 วธการคอการรณรงคสาธารณะ คอการท ากจกรรมในพนทตางๆเชน ในโรงเรยน สถานททองเทยว เปนตนเพอใหความรและเชญชวนผคนรวมกนท ากจกรรมกบแอมเนสตฯและวธการในเชงนโยบาย คอ การเขาไปหารอหรอเรยกรองในประเดนตางๆผานผทมอ านาจหรอผทเกยวของโดยตรงเชน การรณรงคยตโทษประหาร จะมวธการรณรงคในเชงนโยบาย คอ การเขาพบรฐมนตรกระทรวงการตางประเทศเพอยนหนงสอพกโทษประหารชวตในประเทศไทย)

วธการรณรงคในการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ม 2 แบบ คอ 3.1 แบบความเปนน าหนงใจเดยว (Solidarity) โดยวธการ คอ การเชญชวนผคนใหเขามารวม

ท ากจกรรมกบแอมเนสตฯ เชน การท าเขมกลด การท าโคมไฟ การถายรปคกบปายรณรงคของแอมเนสต การเขยนโปสการด วธการเหลานเปนทางเลอกอกหนงทางเลอกทผทสนใจตองการทจะเขากจกรรมกบแอมเนสตฯ ซงเปนวธการหนงในการสงก าลงใจใหแกผถกละเมดสทธ

3.2 แบบการลงชอ (Take Action)โดยวธการเชญชวนสมาชกและผทสนใจรวมลงชอเพอเปนอกหนงพลงสนบสนนในการชวยเหลอผถกละเมดสทธ ในอดตจะเปนการเขยนจดหมายสงถงประธานาธบดหรอรฐมนตรของประเทศทท าการรณรงค แตปจจบนเพอความสะดวกจะรวดเรว จงแคเพยงลงชอในแบบฟอรม(Petition)หรอการลงชอผานเวบไซตของแอมเนสตฯ(วธการจะขนอยกบแอมเนสตฯของแตละประเทศ)

4. แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลแตละประเทศจะท าการรวบรวมลายเซนท งหมด รวมท งโปสการดทผคนตองการสงก าลงใจไปใหผถกละเมดสทธโดยสงไปยงแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล) โดยลายเซนจะท าการรวบรวมไวเปนฐานขอมล (Record)และท าการสงไปยงสวนกลางซงแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลในสวนกลางจะท าการรวบรวมรายชอทงหมดจดสงไปยงรฐบาลหรอผทตองรบผดชอบในกรณนนๆเพอท าการเรยกรอง กดดนรฐบาลใหทราบถงขบวนการเคลอนไหวเพอปกปองสทธมนษยชนในทวโลก เพอใหรฐบาลหรอผทตอง

57

รบผดชอบออกมารบผดชอบตอการกระท าตางๆโดยทางแอมเนสตฯจะท ายนขอเสนอไปพรอมๆกนกบลายเซนทงหมด และในสวนของโปสการดทงหมดจะถกจดสงไปยงถกละเมดสทธหรอครอบครวผถกละเมดสทธ เพอเปนก าลงใจใหแกผถกละเมดสทธไดมแรง มก าลงใจในการตอสเพอสทธมนษยชนตอไป

5. แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลแตละประเทศ ทท าการรณรงคไมวาในกรณใดกตาม จะท าการรณรงคอยางตอเนอง จนกวาจะเกดการเปลยนแปลงกบผถกละเมดสทธ ดงนนทางแอมเนสตจะไมหยดการชวยเหลอจนกวาจะสดความสามารถ

สปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ

สปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ เปนชวงทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธพรอมกน สปดาหดงกลาวจะเปนสปดาหหลกของการจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ ซงแอมเนสตจะถอวาเปน “ สปดาหแหงการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Letter Writing Marathon)” ซงจะอยในระหวางวนท 7-16 ธนวาคม ซงเปนการรวมกนสรางความเปลยนแปลงใหเกดขนในสงคมโลก

เปาหมายในระดบโลกของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลส าหรบสปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ

เปาหมายตอไปนมาจากการรวบรวมและประเมนผลผลงานของสปดาหรก(ษ)สทธในป 2554 ซงไดผานการวเคราะหถงรปแบบของผลกระทบทเกดขนจากงานดงกลาว และเปาหมายโดยรวมของ Sections/ Structures ในประเทศตางส าหรบงานดงกลาว เปาหมายท 1: สรางความเปลยนแปลง

1. อยางนอยทสด จากงานรณรงคสาธารณะจะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงเชงบวกตอบางคนจาก1.2 กรณทแอมเนสตฯพจารณามา ซงมทง

การปลอยตวผตองโทษ การท าใหความเปนอยในเรอนจ าดขน ลดการท าใหอบอาย ยตการลงโทษประหารชวต รฐบาลรบผดชอบตอการละเมดสทธทเกดขน การมความคบหนาในการสอบสวนการละเมดสทธทเกดขน การไดรบการชดเชยจากการละเมดสทธ การระงบการไลรอ การทชมชนมสวนรวมในการก าหนดการชดเชยและทางเลอกในทอยอาศย

2. การไดรบการตอบรบซงเปนตวชวดจากกลมเปาหมายของการรณรงคทแอมเนสตฯกดดน การทเปาหมายมค าตอบรบหรอตอบกลบ การทเปาหมายเปลยนพฤตกรรม

58

3. การเขารวมในสปดาหจดหมายรก(ษ)สทธสงผลทางบวกในเชงของก าลงใจตอบคคล ครอบครวและชมชนทเกยวขอ ซงมาจาก

การไดรบสารซงแสดงพลงเพอเคยงขาง ความเขาใจตอสงทเราลงมอท าในนามของพวกเขา การมสวนรวมในการชวยตระเตรยมของใชตางๆส าหรบงานรณรงค

4. การมแรงกดดนทเกดจากกรณสวนบคคลทสงผลสะเทอนดานบวกตอการรณรงคอนๆทเกยวของกบการรณรงครงคอนทเกยวของกน เชน

การมสอทเสนอประเดนนนๆ การความความออนไหวใหแกเปาหมาย การเขาถงสาธารณะมากขนโดยผานประเดนทท าการรณรงค ซงท าใหสามารถรณรงค

ในประเดนทกวางกวาได เปาหมายท 2: การท าใหแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเปนทรจกในทางบวกมากขน

5. การทมกลมเปาหมายใหมๆรจกแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเพมมากขนผานสปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ

การสรางความรวมมอใหมๆกบ โรงเรยน สมาคมหรอชมรมในมหาวทยาลย และองคกรตางๆ

การเปดตวตอจงหวดหรอยานชมชนทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลยงไมไดเปนทรจกมากอน

การมชองทางใหมๆในการสอสารกบกลมผฟงทตองการสอสารดวย เชน นกกจกรรมออนไลน เฟซบค(Facebook) ทวตเตอร(Twitter) งานแสดงศลปะสาธารณะ การปรากฏในสอ การจดงานสาธารณะในสาถานทหรอในรปแบบทตางออกไป

6. สรางความประทบใจทดตอผทเพงรวมสนบสนนแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลผานการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

การสอสารแสดงใหเหนวาเราสงทเราท าไดสงผลเชงบวกจรง นทรรศการและงานแสดงแสดงใหเหนวาบคคลทอยในความเสยงเปนหวใจหลกใน

การท างานของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล คนอนๆจะเหนไดวาแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเปดโอกาสใหพวกเขาไดมสวนรวม

ในการชวยเหลอคนอนๆ สปดาหจดหมายรก(ษ)สทธแสดงใหเหนงานรณรงคในประเดนหลกในระดบโลก การสอสารจะแสดงใหเหนวาการเคลอนไหวระดบโลกนนมพลงเพราะทกคนท างาน

รวมกน

59

ผคนไดรบแรงบนดาลใจและการเพมศกยภาพเพอมสวนรวมในสปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ

เปาหมายท 3:การเพมความผกพนกบกลมทมอยแลว 7. เรายงยดมนในคณคาของกลม เครอขายและสมาชกทมอยเดมแลววาเปนสวนหนงของแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนล

8. กลมทมอยเดมแลวมสวนรวมมากขน เชน รเรมการท างานงานรณรงค ปฏบตการมากขน เขารวมในเครอขายเพอปกปองผถกละเมดสทธ ตดตามกรณบคคลผถกละเมดสทธในระยะยาว รวมในงานรณรงคทใชเวลาเพมมากขน ใหการสนบสนนทางการเงน เพมการใหการสนบสนนทางการเงน

การเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights)ประจ าป2555 โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยซงเปนหนงในองคกรเครอขายระหวางประเทศ ได

จดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights)ในประเทศไทยขนประจ าป 2555 ซงทาง

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลพจารณาเพอท าการรณรงคมดวยกน 3 กรณซงเปนสวนหนงในหลายกรณ

ทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกปฏบตการรวมกน โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะม

หลกการส าคญในการรณรงคเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ คอ ขอจ ากดในการท างานในประเทศตนเองแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนล มขอจ ากดส าหรบสมาชกในการรณรงคประเดนการละเมดสทธมนษยชนใน

ประเทศตนเอง ยกเวนในบางประเดน เชน ยตโทษประหารชวต ผลภย ฯลฯ ขอจ ากดดงกลาวถก

น ามาใชเพอประกนวาแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะท างานอยางเปนกลาง อสระไมล าเอยงและเพอ

แสดงออกถงเจตจ านงทจะปฏบตตามหลกความเปนเอกภาพในระดบสากล โดยขอจ ากดทมนนเกดจาก

ความเชอทวาการแกปญหาในประเทศตนเองอาจถกมองวาไมเปนกลาง อกเหตผลส าคญคอเพอ

คมครองความปลอดภยของสมาชกทอยในประเทศ

กรณผถกละเมดสทธทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ใหความชวยเหลอโดยการจด

กจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ ไดแก

60

1. กรณของอซซารไฮลาลอารเหมดสไลมาน ประเทศอยปต 2. กรณชมชนชาวโบโดประเทศไนจเรย 3. กรณของเชยว โฮ-ชนไตหวน ซงทงสามกรณ ลวนแลวแตเปนกรณทไดรบการตรวจสอบและมผลวจยรบรองแลววา เปนผ

เผชญความเสยงจรงและตองการการชวยเหลอจรงโดยกรณทงสามททางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยท าการรณรงคมรายละเอยดของความเปนมาทผเผชญความเสยงประสบอย ดงตอไปน

1.1 ประเทศอยปต – อซซารไฮลาลอาหเหมดสไลมาน อาย 49 ปตอสเรยกรองความยตธรรมตอ

เหตการณทเธอถกทหารอยปตทบตท ารายรางกายจนกะโหลกศรษะราวและตอนนเธอยงคงตองทนทกข

ทรมานจากปญหาดานความจ า

เมอวนท 17 ธนวาคม 2554 เธอและเพอนชายคนหนงไดเขารวมการชมนมบรเวณจตรสทาหรรใน

กรงไคโร ในขณะทเธอก าลงหลบหนเมอทหารไดเขาปราบปรามผชมนมนน อซซารไดเหนทหารกลมหนง

ก าลงรมท ารายและถอดเสอผาของหญงสาวคนหนง เธอและผชมนมคนอนๆ จงไดพยายามเขาชวยและพา

หญงสาวออกไป แตทหารไดผลกเธอลมลง ทบตและลากเธอไปกบพนสวนเพอนของเธอนนถกทหารยงท

หวเขา ทหารไดรมท ารายเธออยางรนแรงและตอเนองจนเธอหมดสตและเสอผาฉกขาด เหตการณทารณ

ครงนไดถกบนทกโดยกลองวดโอและถกเผยแพรทางอนเตอรเนตโดยนกเคลอนไหวในเวลาตอมา

อซซารฟนขนมาในโรงพยาบาล แพทยไดรกษาเธอจากอาการกะโหลกศรษะราว ฟกทนอน

ของเธอถกเปลยนครงแลวครงเลาเพราะเปยกโชกไปดวยเลอด ถงแมวาจะมการออกมาเรยกรองใหผม

อ านาจออกมาแสดงความรบผดชอบ แตทางการอยปตกยงไมจบกมผทถกรมท ารายรางกายเธอและยง

ไมสามารถอธบายถงเหตการณทเกดขนได นอกจากน ทางการยงไมไดใหความชวยเหลอเยยวยาเธอจาก

เหตการณครงนน ไมวาจะเปนการจายคาชดเชยหรอคารกษาพยาบาลเพอชวยรกษาเธอใหหายเปนปกต

1.2 ประเทศไนจเรย - เปนเวลากวาหลายรอยปทผคนในชมชนโบโดบรเวณลมแมน าไนเจอร

ด าเนนชวตดวยการจบปลาและท าการเกษตร แตแลวเมอทอสงน ามนของบรษทเชลลรกล าเขามา วถ

ชวตทเรยบงายกเปลยนแปลงไป ในวนท 28 สงหาคม 2551 น ามนกวาหมนบารเรลรวไหลสแหลงน า

ทองถน ผนดนและผนน ารอบๆ ชมชนปนเปอนไปดวยน ามน การรวไหลเปนไปอยางตอเนอง

จนกระทงถงวนท 7 พฤศจกายน

ในเดอนธนวาคม 2551 การรวไหลของน ามนกเรมขนอกรอบโดยกนเวลายาวนานกวา 10

สปดาห เหตการณทงสองครงนนเกดจากการทอปกรณช ารด การรวไหลนไดท าลายวถชวตของผคน

และสภาพแวดลอม ปลาจ านวนมากอพยพออกจากล าน าทเตมไปดวยมลพษ หรอตายลง ทงดนและน า

61

ถกปนเปอนโดยปราศจากการขจดมลพษอยางเหมาะสม ความเสยหายทเกดขนไดสงผลตอการประมง

และเกษตรกรรมท าใหเกดภาวะขาดแคลนอาหารและสงผลตอราคาอาหารใหปรบตวสงขนในโบโด ใน

เดอนพฤษภาคม 2552 บรษทเชลลเสนอความชวยเหลอดานอาหารบางสวน แตทวาความชวยเหลอนน

ยงไมเพยงพอส าหรบเมองทมประชากรกวา 69,000 คน

ผ คนจ านวนมากในโบโดตองเผชญภาวะยากจนทเพม ขนเพราะผลของน ามนรว ใน

ขณะเดยวกน พวกเขายงตองเผชญกบความเสยงดานสขภาพทเปนผลมาจากการปนเปอนของสารพษใน

ดน น า และอากาศ

1.3 ไตหวน – เชยว โฮ-ชนถกควบคมตวมานานกวา 23 ปหลงถกลงโทษประหารชวตในขอหา

ลกทรพย ลกพาตว และท าใหผอนเสยชวตเมอป 2532 ในระหวางการสอบสวน เขาถกปดตา มดดวย

เชอก ถกบงคบใหนงบนกอนน าแขง ถกชอตดวยกระแสไฟฟา ถกกรอกปากและจมกดวยน าผสม

พรกไทย การสอบสวนแตละครงใชเวลากวา 10 ชวโมง รวมทงถกรมท ารายทบตจากคน 5-6 คน สงผล

ใหเขามปญหาทางการไดยนอยางรนแรงและตองทรมานจากการปวดศรษะเพยงขางเดยว

ผลจากการไตสวนคดอยางไมเปนธรรม จ าเลยรวมทง 11 คนถกตดสนลงโทษจ าคก มเพยงเขาผ

เดยวทถกลงโทษประหารชวต ตอมาใน ป 2537 พนกงานอยการสองคนและเจาพนกงานต ารวจ 10 นาย

ทรบผดชอบคดของเดกชาย Lu Cheng ไดถกศาลตดสนลงโทษในขอหาใชการทรมานเพอบงคบให

สารภาพ ไมเคยมหลกฐานใดทเชอมโยงเชยว โฮ ชนและจ าเลยทง 11 คนกบการฆาตกรรมทเกดขน

หลงจากไมประสบความส าเรจในการอทธรณค าสงศาลฎกาเชยว โฮ ชนกลาวกบศาลวา “ผม

ไมไดฆาใคร ท าไมผพพากษาไมกลาหาญพอทจะพสจนวาผมไมใชคนผด”

ณ ขณะน ชวตของ เชยว โฮ ชนจะถกปลดลงเมอใดกได

ขอเรยกรองใหแกผถกละเมดสทธทง 3 กรณโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

1. คดอซซารไฮลาลอาหเหมดสไลมาน เพอเรยกรองใหประธานาธบด โมฮมเหมดมอรซ แหงสาธารณรฐอาหรบอยปตในประเดน ดงน 1.1 รบรองความปลอดภยและใหความยตธรรมแกอซซารไฮลาลอารเหมดสไลมาน รวมถงจด

ใหมการสอบสวนและน าตวผทรบผดชอบเขาสกระบวนการยตธรรม 1.2 จดการสอบสวนทโปรงใส เปนกลาง ในเหตการณทเจาหนาททหารของกองทพอยปตท า

รายรางกายเธอ โดยสรางความเชอมนวาใครกตามทท ารายเธอ จะตองถกน าตวเขาสการพจารณาคดทเปนธรรม

62

1.3 สรางความมนใจวาเธอจะไดรบการชดเชย เยยวยา จากการทเธอตองทกขทรมานจากการถกปฏบตอยางไมเปนธรรมโดยเจาหนาททหารของอยปต สรางความมนใจวาสภาสงสดของกองทพ(Supreme Council of the Armed Forces) ยตการใชก าลงเกนกวาเหต การทรมาน และการปฏบตอยางไรมนษยธรรมตอผชมนม

2. คดชาวชมชนโบโดเพอใหประธานาธบดแหงสหพนธสาธารณรฐไนจเรยสญญาตอสารธารณชนวา ในประเดน ดงน 2.1 จดใหมตรวจสอบการเกดมลพษ และผลกระทบทมตอประชาชนและชมชนทองถนในโบโด และตองสรางความมนใจวาจะมการขจดมลพษเกดขน 2.2 ตองสรางความมนใจวาการท าความสะอาดมลพษจะปฏบตอยางโปรงใส และประชาชนสามารถเขาถงขอมลทรอบดานในการด าเนนการขจดมลพษ 2.3 ใหการรบรองวาชมชนทไดรบผลกระทบจะไดรบการชดเชยอยางเตมทส าหรบความเสยหายทเกดขน 2.4 ตงคณะกรรมาธการด าเนนการตรวจสอบและเปดเผยตอสาธารณะเกยวกบการปฏบตตามกฎหมายและกฎเกณฑดานสงแวดลอมของบรษทเชลลในลมน าไนเจอร

3. คดเชยว โฮ-ชน เพอใหประธานาธบด หมา ยง-จว(Ma Ying-jeou)แหงไตหวน ในประเดน ดงตอไปน 3.1 ยบย งการประหารชวตนายเชยว โฮ-ชน

3.2 สรางความมนใจวานายเชยว โฮ-ชน จะตองไดรบการพจารณาคดใหมอกครงตามหลกการพจารณาคดทสอดคลองกบมาตรฐานสากล 3.3 สรางความมนใจวานกโทษประหารชวตทงหมดของไตหวน มสทธขออภยโทษหรอขอลดโทษตามหลกมาตรฐานสากลและมชองทางการด าเนนการดงกลาวอยางมประสทธภาพ 3.4 พกการประหารชวตและค าสงตดสนลงโทษประหารชวตทงหมดในไตหวน เพอเปนขนตอนทจะน าไปสการยกเลกโทษประหารโดยสมบรณตอไป ใน 3 กรณดงกลาวเปนกรณทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกปฏบตการรวมกน

การจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ(Write for Rights) โดยแอมเนสตอนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

การจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธ(Write for Rights) โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยไดท าการรณรงคกรณผเผชญความเสยงทงสามกรณนน ทางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยไดท าการรณรงคตงแตชวงเดอนธนวาคมป 2555เปนตนมา โดยวธการตางๆ คอ การจดกจกรรมในพนทตางๆ ไดแก

63

1 ธนวาคม 2555: ไทยพบเอส อาคารส านกงานใหญ ถนนวภาวดรงสต กรงเทพฯ 3-8 ธนวาคม 2555: มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 10 ธนวาคม 2555: ถนนขาวสาร กรงเทพฯ 13 ธนวาคม 2555: มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช 17 ธนวาคม 2555: ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ถนนแจงวฒนะ กรงเทพฯ 20 ธนวาคม 2555: ศนยฝกและอบรมเดกและเยาวชนชายบานกาญจนาภเษก จงหวด นครปฐม 25 ธนวาคม 2555: มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต

ตวอยาง การจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ(Write for Rights)โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

การจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธ(Write for Rights)ในวนท 10 ธนวาคม 2555 ไดจดขนในชวง “ สปดาหแหงการเขยนจดหมายรกษสทธ(Letter Writing Marathon)” ซงเปนสปดาหทแอมเนสตทวโลกจะท าการจดกจกรรมพรอมๆกนทวโลก ความพเศษของการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธในวนท 10 ธนวาคม กคอ วนท 10 ธนวาคม ของทกปถอเปนวนสทธมนษยชนสากล(Human Rights Day)

ความเปนมา

เมอวนท 10 ธนวาคม พ.ศ. 2491 (ค.ศ.1948) สมชชาใหญแหงสหประชาชาตมมตรบรอง

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (The Universal Declaration of Human Rights) และประกาศให

วนท 10 ธนวาคมของทกปเปนวนสทธมนษยชนสากล (Human Rights Day) และนบตงแตนนมากลไก

และเครองมอดานสทธมนษยชนกไดรบการพฒนาขน เพอรบประกนการมสทธขนพนฐานของ

มนษยชาตและปองกนมใหเกดการละเมดสทธมนษยชน ดงนน ในวนสทธมนษยชน ประชาคมตางๆ

ทวโลกจงรวมเฉลมฉลองภายใตแนวคดหลกวา “มนษยเกดขนมามอสระ มเสรภาพ และเทาเทยมกนทง

ศกดศรและสทธ”

ทางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย จงไดจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

ขนทบรเวณถนนขาวสาร เขตพระนคร กรงเทพมหานคร โดยมกระบวนการการจดกจกรรม ดงน

1. จดประชมเจาหนาทและผเกยวของเพอวางแผนในการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

2. แบงหนาทความรบผดชอบของแตละฝาย ไดแก

2.1 ฝายสอสารองคกร รบผดชอบการตดตอสถานท เครองกระจายเสยง ตดตอศลปนและ

ประชาสมพนธ

64

2.2 ฝายการจดการส านกงาน รบผดชอบในสวนของแบบฟอรมเซนชอ โปสการดและอปกรณ

ทใชจดกจกรรม

2.3 ฝายนกกจกรรม รบผดชอบในสวนพธการด าเนนกจกรรม(พธกร)

2.4 ฝายพฒนาสมาชกและเครอขาย รบผดชอบในสวนของใบโครงการ

3. แตละฝายจะปฏบตหนาทตามสวนงานทไดรบมอบหมาย

4. เมอถงก าหนดการวนจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ เจาหนาท นกศกษาฝกงานละ

อาสาสมครจะรวมกนจดสถานทจะด าเนนกจกรรมตามทก าหนดไว ดงน

4.1 ก าหนดการการจดกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

(LETTER WRITING MARATHON)

วนท 10 ธนวาคม 2555

18.00 - 18.20 น. เปดงานพรอมชมนทรรศการ“สปดาหจดหมายรก(ษ)สทธ” 18.20 – 20.00 น. เขยนจดหมายรก(ษ)สทธ 19.00 - 20.00 น. ดนตร unplug จากศลปนเพอ แอมเนสตฯ คณนก รตตกาล 20.00 -20.30 น. รวมกนวางเทยนเปนสญลกษณของแอมเนสตฯ

หลงเสรจสนกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธเจาหนาทและผทเกยวของจะรวมกนประชม

สรปโครงการโดยพจารณาขอดและขอเสยหรอจดบกพรองในการจดกจกรรมเพอน าไปใชแกไขใน

การจดกจกรรมครงตอไป และการประชมดงกลาวจะสรปผลจ านวนลายเซนและโปสการด

65

สรปผลจากจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(LETTERWRITING MARATHON)

ประจ าเดอนธนวาคม พ.ศ.2555

วนทจดกจกรรม

สถานทจดกจกรรม

จ านวนลายเซน กรณ อซซาร

จ านวนลายเซน กรณ

ชมชนชาวโบโด

จ านวนลายเซน กรณเชยว โฮ-ชน

จ านวนโปสการดและอนๆกรณ

อซ ซาร

จ านวนโปสการดและอนๆกรณ ชมชน ชาวโบโด

จ านวนโปสการดและอนๆกรณเชยว โฮ-ชน

1 ธ.ค. ไทยพบเอส กรงเทพฯ 50 45 45 - - -

3-8 ธ.ค. มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

130 145 133 - - 11

10 ธ.ค. ถนนขาวสาร กรงเทพฯ

214 222 229 - - 5

13 ธ.ค. มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช

45 57 46 - - -

17 ธ.ค. ส านกงาคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ถนนแจงวฒนะ กรงเทพฯ

138 137 13 134

- - -

20ธ.ค. ศนยฝกและอบรมเดกและเยาวชนชายบานกาญจนาภเษก จงหวดนครปฐม

72 85 89 13 6 73

25 ธ.ค. มหาวทยาลย ธรรมศาสตร ศนยรงสต

113 100 100 - - -

รวม 762 791 776 13 6 89

66

ถงแมวากจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธจะด าเนนการจดกจกรรมในชวงเดอนธนวาคม

แตแอมเนสตจะยงคงด าเนนการรณรงคและเชญชวนผทสนใจและตองการสรางความเปลยนแปลงกบ

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลรวมกนเขยนโปสการดและลงชออยางตอเนอง เพอสรางความเชอมน

ใหแกผถกละเมดสทธวาพวกเขาเหลานนจะไมโดดเดยวและตอสเพยงล าพง แตยงมผคนทวทกมมโลกท

ยงคงตอตานการละเมดสทธมนษยชนและจะรวมตอสเคยงขางพวกเขา ซงยงมลายชอมากเพยงใด

โอกาสทผเผชญความเสยงจะไดรบการชวยเหลอหรอรบผดชอบจากรฐบาลกจะมมากขน ฉะนนจงเปน

เหตผลทแอมเนสตจะยงคงรณรงคและจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธแมไมใชเดอนธนวาคมก

ตาม

ผลทไดรบจากการรณรงคและจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชน

แนล

จากการด าเนนกจกรรมอยางตอเนองของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลสามารถสรางความ

เปลยนแปลงและชวยเหลอผทถกละเมดสทธมนษยชนทวโลกไวไดอยางมากมาย และตอเนองมาเปน

ระยะเวลา 50 ป ซงสงเหลานท าใหมผทไดรบถกละเมดสทธมนษยชนไดรบการชวยเหลอ ทางแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนลจะไมสามารถท าส าเรจลลวงได หากปราศจากสมาชกและผคนทวโลกท

เลงเหนถงความส าคญของสทธมนษยชน โดยกจกรรมทเกดขนสามารถชวยเหลอผทถกละเมดสทธ

มนษยชนไดจรงและบางสวนกก าลงรอพจารณาจากรฐบาลของประเทศนนๆ โดยมขอความจากผท

ไดรบการชวยเหลอโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ดงน

กจกรรมการเขยน“จดหมายรก(ษ)สทธ” สามารถสรางความเปลยนแปลงได! ผถกละเมดสทธมนษยชนทไดรบความชวยเหลอผานกจกรรมการเขยน“จดหมายรก(ษ)สทธ”

จากสมาชกแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ยบบาร ซาวาลาน(JabbarSavala)ประเทศอาเซอรไบจาน

ยบบาร ซาวาลาน เปนนกโทษทางความผดทไดรบการอภยโทษจากประธานาธบดและถก

ปลอยตว หลงจากมจดหมายจ านวนมากสงถงรฐบาลอาเซอรไบจาน ซงเปนเพยงไมกวนหลงจากจบ

กจกรรมจดหมายรก(ษ)สทธ ในเดอนธนวาคม พ.ศ.2554

ยบบาร ซาวาลาน ถกจบกมหลงจากการทเขาไดโพสตขอความผานเฟสบคของเขาตอตานรฐบาล

เขากลาววา

67

“Amnesty International is a symbol of human rights and freedom, not just in Azerbaijan, but

everywhere in the world. I am grateful for all the hard work done by your organization and other

organizations which fight for freedom in Azerbaijan.”

“แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนสญลกษณของสทธมนษยชนและเสรภาพ ไม เฉพาะท

อาเซอรไบจาน แตในทกแหงหนของโลก ผมรสกขอบคณตอการท างานอยางหนกของแอมเนสต

อนเตอรเนชนแนล และองคกรอนๆทตอสเพอเสรภาพในอาเซอรไบจาน”

ยบบาร ยงคงด าเนนการเคลอนไหวทางการเมอง แตเมอวนท30 เมษายน 2555 เขาถกเกณฑเขารบ

ราชการทหาร แมวาตามกฎหมาย เขาจะไดรบการยกเวนในฐานะยงเปนนกศกษามหาวทยาลย เขามเวลา

เพยงแคสองชวโมงในการเตรยมพรอมส าหรบเกณฑทหาร ซงโดยปกตจะตองไดรบการแจงเตอนให

ทราบลวงหนามากกวา 10 วน แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เรยกรองใหปลอยตวยบบารออกจากการ

รบราชการทหารโดยทนทเพอทเขาจะไดกลบเรยนตอ

วาเลนตนา และอเนส(Valantina and Inés) ประเทศเมกซโก

“Without your letters,your action and your solidarity,we would have not achieved this

moment.We would like to take the opportunity to truly thank you for all your support.”

“หากไมมจดหมาย การปฏบตการและการรวมมอของพวกคณ เรากคงไมสามารถมาถงจดนได

พวกเราอยากจะแสดงความขอบคณอยางจรงใจส าหรบทกการสนบสนน ขอบคณแอมเนสต อนเตอร

เนชนแนล ซงยงคงด าเนนการเรยกรองใหมการสอบสวนอยางครบถวนตอไปและตองน าผทกระท าผด

สกระบวนการยตธรรม”

หลงจากจดหมายรกษสทธ ทจดขนในป2554และถกสงไปยงรฐบาลแมกซโก ในทสดรฐบาลแมกซโกก

ไดแสดงความรบผดชอบอยางเปนทางการตอการทเธอทงสองคนถกขมขนและถกลวงละเมดทางเพศ

โดยทหารเมกซกนเมอป2545

ชอง คลอด โรเจอรเอมเบจ(Jean-Claude Roger Mbede) ประเทศคาเมรน

“You have accompanied us with lots of sadness, it’s true, but especially with lots of kindness,

love and determination through the whole of this year. We ask you to never give in to discouragement

and to never flag, but keep on with your mobilization for us and for the LGBT cause.”

68

“คณอยกบเราในเวลาทเราโศกเศราทสด ซงมนคอความจรง โดยเฉพาะอยางยง ความมน าใจ ความ

รกและความมงมนอยางยงของพวกคณทงหมดตลอดปนพวกเราขอใหคณไมหมดก าลงใจและไม

ออนแอ รกษาไวซงการสนบสนนของคณเพอพวกเราและเพอกลมความหลากหลายทางเพศ” เขยนโดย

ชอง คลอด โรเจอรเอมเบจและเพอนนกโทษในเรอนจ ากลางคองเดงกย

ชอง คลอด โรเจอรเอมเบจ อาย 31 ป นกศกษาชาวคาเมรน ทถกพพากษาใหจ าคกสามป ในขอหา

“รกรวมเพศและพยายามมรกรวมเพศ” ซงเปนความผดทางอาญาในคาเมรน เขาไดรบการประกนตวใน

เดอนกรกฎาคม ป2553แตมความเปนไปไดทเขาจะถกจบกลบไปตดคกอก แตการสนบสนนทเขาไดรบ

จากสมาชกแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ในระหวางทเขาถกคมขง ท าใหเขาเขมแขงและมความหวง

นาตาล เอสเตมโรวา (Natalia Estemirova) ประเทศรสเซย

นาตาล เอสเตมโรวา แกนน านกกจกรรมเพอสทธมนษยชน ถกลกพาตวไปโดยทหารและถกสงหารใน

เดอน กรกฎาคม ป 2552 และไมมใครถกน าตวเขาสกระบวนการยตธรรมจากกรณการเสยชวตของเธอ

เหนไดอยางชดเจนวาไมมความคบหนาจากการสอบสวน อยางไรกตาม การกดดนจากแอมเนสต และ

องคกรอนๆรวมถงการปฏบตการเขยนจดหมายรกษสทธ มสวนอยางยงในการท าใหแนใจวารฐบาล

รสเซยจะตองออกมารบผดชอบ

มจดหมายและโปสการดจากกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ กวา 1,500 ฉบบ สงถงครอบครว

ของนาตาล นองสาวของนาตาล เซวทลานา บอกกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลวา “ทงหมดนชางด

เหลอเกน ไมวาจะเปนจดหมายหรอโปสการด ลวนน าพาความรสกดๆมาให”เลนการของ The Russian

NGO Memorial กลาววา “มนเปนสงทส าคญมากทรวา ประชาชนทวโลกยงคงจ านาตาล”

ฟเลปการมา (Filep Karma) ประเทศอนโดนเซย

ในขณะทถกจองจ าฟเลปการมา ไดรบจดหมายจ านวนมากทเขยนผานกจกรรมเขยนจดหมายรกษ

สทธ ในป 2554 ฟเลปการมาไดสงจดหมายทงหมดใหครอบครวของเขาเพอเกบรกษาไวอยางด แอม

เนสต อนเตอรเนชนแนลไดรบแจงวา เขามความสขมากทกๆครงทไดรบจดหมาย ขอความจากจดหมาย

แสดงใหเหนวาเขาไมไดอยตวคนเดยว และประชาชนทวโลกเปนกงวลตอการละเมดสทธมนษยชนท

เกดขนกบเขา จดหมายเหลานนยงไดกดดนไปยงรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมและสทธมนษยชน

จนในทสดไดเดนทางไปเยยมฟเลปการมา เมอตนป 2555

ฟเลปการมา ตองโทษจ าคกเปนเวลา15ปหลงจากเขารวมในพธฉลองการยกธงเพออสรภาพของ

ปาปว เขาเปนหนงในประชาชนทเขารวมพธดงกลาว อยางสนตในเขตอาบประ จงหวดปาปว เมอวนท

69

1 ธนวาคม 2547 ต ารวจตอบโตการยกธง “ดวงดาวแหงรงอรณ”ดวยการยงปนเตอนและทบตผคนดวย

กระบอง ธงดงกลาวเปนสญลกษณของการเรยกรองอสรภาพใหปาปว ซงถอเปนสงตองหามโดย

ทางการอนโดนเซย

ฮาลลชาฟดา (HalilSavda) ประเทศตรก

จดหมายรกษสทธ ท าใหเกด ความเปนไปไดส าหรบฮาลลซาฟดา ท าใหเขาไดเดนทางไปฝรงเศส

เพอพดเกยวกบสถานการณของผปฏเสธการเกณฑทหารโดยมโนส านก (Conscientious Objectors)ใน

ประเทศตรก พรอมกนนเขายงชประเดนในเรองขอจ ากดของเสรภาพในการแสดงความคดเหน

ภายในประเทศตรก

ไมนานหลงจาก ฮาลลชาฟดา เดนทางกลบตรกเขาถกจบจ าคก เนองจากออกมาพดสนบสนนผปฎเสธ

การเกณฑทหารโดยมโนส านก แตไดรบการปลอยตวแลวเมอวนท 13 เมษายน 2555

คณจรนช เปรมชยพร

จรนช เปรมชยพร ผอ านวยการบรหารหนงสอพมพออนไลนและเวบไซตประชาไท ซงเปน

แหลงขาวและความคดเหนดานสงคม การเมองและสทธมนษยชนในไทย เธอถกจบกมครงแรกเมอ

เดอนมนาคม 2552 และครงทสองเมอเดอนกนยายน 2553 ถกตงขอกลาวหาตาม พรบ.คอมพวเตอร ป

2550 รวมทงความผดฐานหมนพระบรมเดชานภาพ เธอถกกลาวหาวา ไมสามารถลบความคดเหนของ

ผอนทโพสตขอความในเวบ ซงเปนความเหนทถกมองวาเปนการดหมนสถาบนพระมหากษตรยไดเรว

พอ เธอถกตงขอกลาวหาถง 10กระทง โดยมโทษจ าคกส าหรบแตละกระทงสสดไมเกนหาป การจบกม

ทงสองครง จรนช เปรมชยพร ไดรบการประกนตวและเธอตองเดนทางไปรายงานตวทสถานต ารวจ

จงหวดขอนแกน ซงหางจากกรงเทพฯ 400 กม.ทกเดอน เปนเวลา 6 เดอน ขณะนเธอก าลงอยในระหวาง

รอค าตดสนจากศาล

จรนช เปรมชยพรกเปนอกกรณหนง ทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลรวมกนเขยนจดหมายรกษ

สทธมจดหมายและโปสการดจ านวนมากทสงมาใหเธอเพอเปนก าลงใจใหเธอ จรนชไดกลาวกบแอม

เนสต อนเตอรเนชนแนล วา “มจดหมายจากแคนาดามถงเราหลายฉบบจะเปนโปสการดเรากเปดด ดชอ

กไมรจก กแปลกใจเหมอนกบเปนจดหมายของคนไมรจกแลวกเขยนมาใหก าลงใจ แตวาจ านวนหนงก

เขยนเปนภาษาฝรงเศส ใน 10 ฉบบแรกมนกอาจจะมฉบบหรอสองฉบบทเขยนภาษาองกฤษ ทเหลอมน

กจะเปนภาษาฝรงเศส แตกพอจบความไดนดหนอยวาเปนเรองทพดถงเรองการใหก าลงใจ เกยวกบเรอง

ปญหาเรองคดทเราเผชญอย ใหเรามความหวงวาเราจะไดรบความยตธรรม ความรสกตอนนนก

70

ประหลาดใจ แลวกรสกวามคนซงอยหางไกล อยคนละทวปอยางแคนาดาทเราไมรจกกนเลย แตวาเขา

คดถงเรา เขาสงก าลงใจมาใหเรา มนกชวยใหรสกวามนกฟในความรสกทมนไมนอยเลย มนเปน

ลกษณะของการทเขาท าเอง โดยภาพเขากสอสารออกมาคอนขางตรง พดถงเรอง เสรภาพ freedom แลว

กอยในรปของหนงสอพมพ มนท าใหเรารวาเรองพวกนมนเปนเรองทมนไมใชเรองเฉพาะบคคลของคน

ใดคนหนง แลวกไมใชเรองเฉพาะสงคมใดสงคมหนง แตมนเปนเรองทคนในสงคมโลกนรวมๆกน ขาว

ของเรา ปญหาของการตอสทเราก าลงเผชญอย น มนไดถกเอาไปสอสารกบเดกๆในแคนาดา

เพราะฉะนนมนกเปนเหมอนกบชองทางหนงทจะใหการศกษาหรอวาใหเขาไดเรยนร เกยวกบเรอง

ความส าคญหรอประสบการณเกยวกบเรองการตอส เรองสทธเสรภาพ ซงเราก าลงเผชญอยสงทเราสอย

นมนมคนซงสนบสนน แลวกเปนสวนในกาสนบสนน

ไมไดรสกใหเรารสกโดดเดยวกบการเผชญปญหาน เรากอยากจะสงค าขอบคณกลบไป หรออยากสงกลบไปบอกเขาวา เรารสกยงไงทเราไดรบสงเหลาน น าใจเหลาน สอสารไปถงคนอกจ านวนหนงทไมนอยซงก าลงเผชญอยกบการคมขงจองจ า อนเนองมาจากการตอส เรองสทธในการแสดงความคดเหนในการแสดงความคดเหนของเขา ขอบคณทสงก าลงใจ ขอบคณทบอกวาคณเปนใคร คดซงก าลงจะตองด าเนนตอไปในชวงเดอนสองเดอนขางหนา กคดวาก าลงใจตรงนกคงจะเปนก าลงหนนส าคญ”

ผลทไดรบจาการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธในป 2555

จากการทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลกรวมกนปฏบตการรณรงคและจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธขนในเดอนธนวาคมป2555 และทางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไดรวมรณรงคชวยเหลอผถกละเมดสทธมนษยชนกรณของนาบเชยวโฮ-ชน (ไตหวน) ซงผลทไดรบคอจดหมายซงเปนขอความจากนายเชยว โฮ-ชนจากไตหวน ทสงใหกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ถอเปนสงทดทเกดขน อยางนอยทสดการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธในครงน กไดสรางก าลงใจใหแกผถกละเมดสทธมนษยชนใหมก าลงใจในการตอสและมความหวงวาเขาจะไดรบอสรภาพจากการคมขง และนกถอเปนกาวแรกและกาวส าคญทจะน าไปสการเปลยนแปลงทดตอไปในอนาคต ซงเนอหาของจดหมายจากนายเชยว โฮ-ชน มดงน

71

Dear (name of AI Taiwan staff),

I hope this letter finds you well. May Jesus be with you and may grace follow you! Today is another Sunday where friends and family may come to visit. During the early hours of the morning, the weather outside my cell window is still cold. It is quiet and still in the dorms. My fellow roommate blows his trumpet like he is still indulging in a beautiful dream. It is great to be young! As usual, I get out of bed around 5am, clasping my hands together towards the emptiness outside my cell window and wish my friends a good morning. Then, as per usual, I take my freezing cold shower. My Goodness! It’s so cold! Everyday I go about my life in the same consistent way. On the afternoon of January 23rd, I received your letters wishing me well. I was so happy to receive them! Thank you so much for your concern. I have also recently received letters and cards of support from friends around the world. I am very touched! Unfortunately because I can only understand Chinese, I was unable to read the letters written in English. I therefore asked some volunteer friends from the Judicial Reform Foundation to help me organize all the letters. The starlight and moon in the sky, shines cold brilliance on everything between heaven and earth. No matter how beautiful or bitter it may be, the moon always reminds me of home. Another new year has come. Lunar New Year is just around the corner! Every time the holidays come around, I feel even more homesick for my families. From the time I was falsely accused till today, 25 New Years have passed. These have truly been some horrible and unforgiving years. Life is full of joy and sadness, and everyday is ladened with hope and confidence no matter how big the setback is! I always remember to have confidence and hope, which is a wonderful thing. I am just a boorish man born in a farming village in Zhunancounty with a tenacious and unyielding sense of determination. During these past 25 years, I have been beaten black and blue again and again by the Judicial system. In order to uphold the fairness and justice of the judicial system, I have always enjoyed the challenges in adversity it brings because if there were it not for this type of toughness, I would not have been able to survive these past many years. Even though giving your all will not always lead to success, as long as you never give up, you will never lose. So I will fight till the end. Recently over the past three years, so many friends have shown their concern for me. Even though so many people have already become part of my life, so quickly they also leave. Some of these friends however have become very close to me, others have only stopped by for a short period, but they all have left a mark on my heart forever. The sincere love that every friend has given to me gives me a bit of strength, making my heart feel warm. This life of mine has never experience this before, so I truly treasure this blessing. I hope more friends are able to preserve the fairness and justice of the judicial system. Together we will make history towards a common cause, thank you everyone!

72

During this winter period, please take good care of your health! Also, please say Happy New Year for me to the Chair. He is my hero! I especially would like you to help me tell all the AI members I wish them a Happy New Year, and thank them so much for their support and concern. Thank you for the hard work! Wishing you all a Happy New Year and may all your wishing come true. PS:Dear (volunteers who help translation), I just received the 93 letters you sent me from my friends in Thailand. I have already asked a volunteer to help me write back to them saying thank you. Thank you again for all the hard work. January 23rd, 2013

Chiou Ho-shun จดหมายเชยว โฮ-ชน ฉบบแปลเปนภาษาไทย

ถง …(นามของเจาหนาทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลไตหวนคนหนง)... ผมหวงวาจดหมายฉบบนจะถกสงถงคณอยางปลอดภย ขอใหพระเยซสถตอยกบคณและขอใหดงามคมครองคณตลอดไป! วนนกเปนวนอาทตยอกวนหนงทเพอนๆและญาตๆอาจจะมาเยยมผม ในชวงเชาตร ดานนอกของลกกรงนนอากาศยงคงหนาว ตอนน มนเงยบและสงบในหอพกของผม เพอนรวมหองของผมเปาทรมเปตเหมอนเขายงอยในหวงความฝนอนสวยงาม ความเปนหนมเปนสาวนชางดเสยจรง! และอยางทเคย ผมลกจากเตยงประมาณตหา พาดแขนของผมไปยงความวางเปลาดานนอกหนาตางลกกรงของผมแลวทกทายอรณสวสดกบเพอนๆ หลงจากนนผมกไปอาบน าซงเยนเฉยบ พระเจา! มนเยนมากจรงๆ! และทกๆวน ชวตของผมกด าเนนไปอยางนเรอยๆ ในตอนบายของวนท 23 มกราคม ผมไดรบจดหมายก าลงใจจากพวกคณ ผมดใจมากๆทไดรบพวกมน! ขอบคณมากๆส าหรบการเอาใจใสจากคณ แลวผมกไดรบจดหมายและการดก าลงใจจากเพอนๆจากทวโลกอกดวย ผมรสกประทบใจมาก แตนาเสยดายทผมเขาใจแตภาษาจน ผมเลยอานจดหมายทเขยนมาเปนภาษาองกฤษไมได ผมเลยขอใหเพอนอาสาสมครจาก Judicial Reform Foundation ใหชวยจดการจดหมายทงหมดให แสงดาวและแสงจนทรทกระจางอยบนทองฟาใหความสวางกบทกอยางทอยระหวางพนโลกกบสวรรค ไมวามนจะสวยงามหรอนาขมขนสกเพยงไร ดวงจนทรกท าใหผมคดถงบานเสมอ ปใหมผานมาอกครง และวนตรษจนกก าลงจะมาถงแลว! ทกครงทวนหยดผานมาใกลๆ ผมกยงคดถงบานมากขน จากวนทผมถกกลาวหาอยางเปนเทจจนกระทงถงวนน ผมผานปใหมมาแลว 25 ครง มนเปนชวงเวลาทแยและไมนาใหอภย ชวตเตมไปดวยความสขและความเศรา และทกๆวนกเปยมไปดวยความหวงและความมนใจ แมวาสถานการณจะเลวรายลงขนาดไหน ผมยงระลกถงความมนใจและความหวงซงเปนสง

73

ทสวยงามมากอยเสมอ ผมมนกแคคนบานนอกทเกดในหมบานชาวนาทมณฑลจหนาน (Zhunan) ผเตบโตมากบทฐและความมงมนซงยากจะหกงอ ในชวงเวลา 25 ปทผานมา ผมถกตนวมจนเขยวช าครงแลวครงเลาจากระบบการพจารณาคด ของไตหวน แตเพอทจะคงไวซงความเทาเทยมและยตธรรมของระบบยตธรรมดงกลาว ผมมความมงมนและความยนดทจะผานอปสรรคนไปใหได ซงถาไมใชความทรหดระดบน ผมคงไมสามารถจะมชวตรอดผานชวงเวลาหลายปนมาไดแน ถงแมวาการทเราทมเทกบอะไรไปทงตวอาจจะไมไดหมายความวาคณจะสงทคณคาดหวงไว แตตราบใดทคณยงไมเลกลม คณไมมวนแพ ดงนนผมจะสจนกวาจะถงทสด ชวงสามปใหหลงมานมเพอนเยอะแยะมากมายทคดถงผม แตถงแมวาจะมคนเขามาเปนสวนหนงของชวตผมมากมาย แตพวกเขากหายไปอยางรวดเรวเชนกน ถงอยางนนบางคนกกลายมาเปนคนทสนทสนมกบผมมาก และบางคนกหยดอยดวยเปนชวงเวลาสนๆ ไมวาจะอยางไร ทกคนไดฝากรอยประทบไวในใจผมตลอดไป ความรกทจรงใจของทกคนทสงมาใหท าใหผมมพละก าลง และท าใหหวใจของผมอบอน ผมไมเคยไดพบอะไรเชนนมากอนในชวตของผม มนมคาตอผมมาก ผมหวงวาจะมผรวมเคยงขางคนอนๆทสามารถจะชวยกนรกษาความยตธรรมและความถกตองของระบบพจารณาคด ถาเรารวมมอกนเราจะสรางประวตศาสตรนดวยกน ขอบคณทกคน ดแลสขภาพในชวงฤดหนาวนดวยนะทกคน และชวยกลาวสวสดปใหมจากผมไปใหกบ..(ไมเปดเผยนาม)..ดวย เขาเปนพระเอกของผมเลยแหละ! ผมอยากจะขอใหคณชวยบอกกบสมาชกแอมเนสตทกคนดวย วาผมขอสวสดปใหมแกพวกเขาทกคน ขอบคณทกคนมากส าหรบก าลงใจและการเอาใจใส ขอบคณส าหรบความตงใจ! ผมขอใหคณมปใหมทด และขอใหคณสมหวงในสงทคณปรารถนา ป.ล. ถง ..(นามของอาสาสมครทชวยแปล)... ผมเพงไดรบจดหมายทง 93 ฉบบทมาจากเพอนๆทเมองไทย ผมไดขอรองใหอาสาสมครชวยเขยนตอบพวกเขาดวยวาผมขอบคณ ขอขอบคณอกครงส าหรบความตงใจ 23 มกราคม 2556 เชยว โฮ ชน

74

บทท 5

สรป อภปราย และขอเสนอแนะ

การศกษาการจดกจกกรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ โดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ประเทศไทย มวตถประสงคเพอศกษากระบวนการ ขนตอนและวธการการจดกจกรรมการเขยน

จดหมายรก(ษ)สทธ รวมถงการศกษาผลทจะไดรบจากการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ การ

ศกษาวจยครงนเปนการศกษาวจยเชงคณภาพคอการวจยเอกสาร และสอบถามขอมลจากเจาหนาทท

เกยวของ รวมทงบางสวนกมโอกาสลงพนทเพอไปเกบขอมลการจดกจกรรมจรง และน าขอมลในสวน

ตางๆมาวเคราะหตามวตถประสงคของการวจยทตงไว ซงสามารถสรปผลการศกษา อภปรายผลการ

ศกษาวจยและการเสนอแนะ โดยวเคราะหเปนประเดนตางๆ ไดดงน

5.1 สรปผลการวจย

5.1.1 ขอมลแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลกบกระบวนการและวธการจดกจกรรมเขยนจดหมาย

รก(ษ)สทธ

จากการศกษาในประเดนกจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสตแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยพบวา

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เปนองคเครอขายระหวางประเทศ หนงในองคกรเครอขาย 150 ประเทศและดนแดนโดยมแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล)ประเทศองกฤษเปนองคหลก แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยท างานเพอสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน(Universal Declaration of Human Rights) และมาตรฐานสทธมนษยชนตามกฎหมายระหวางประเทศ(International Human Rights Standards)

ซงองคหลกแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ไดกอตงขนเมอป 2504 โดยทนายความชาวองกฤษ ปเตอร เบเนนสน หลงจากทไดอานขาวเกยวกบนกศกษาชาวโปตเกสทถกจ าคก 7 ป เพยงเพราะการชนแกวเพออสรภาพ แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล เปนการเคลอนไหวของอาสาสมครทวโลก พวกเขามาจากพนเพทแตกตางกนแตกมารวมกนท างานรณรงคเพอสทธมนษยชนโดยพรอมเพรยงกน แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเปนองคกรทเปนกลาง ไมฝกใฝกบรฐบาล,ผลประโยชนทางเศรษฐกจ,หรอศาสนาใดๆเปนองคกรทคงอยไดจากการสนบสนนของสมาชกและสาธารณชน ปจจบนมสมาชกกวา 3 ลานคนใน 150 ประเทศและดนแดน มวตถประสงคเพยงอยางเดยวคอ การไดรบความมนใจวาสทธมนษยชนจะไดรบความเคารพและคมครอง

75

ในสวนของการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล มวธการดงน

5.1.1.1 ในแตละปแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะท าการคดเลอกผถกละเมดสทธเพอการท างานรณรงคเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ(Write for Rights) โดยแตกรณจะตองผานกระบวนการตรวจสอบและท าการวจย เพอตรวจสอบวากรณทแอมเนสตฯจะท าการชวยเหลอนน เปนผทถกละเมดสทธจรง เพอความถกตองและเพอใหเกดความเปนธรรมแกทกฝาย ดงนนแตละกรณของผถกละเมดสทธทแอมเนสตฯเขาไปชวยเหลอสามารถแสดงและตรวจสอบขอเทจได

5.1.1.2 หลงจากทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล)ท าการตรวจสอบและคดเลอกผถกละเมดสทธแลว กจะสงขอมลไปยงเครอขายแอมเนสตประเทศตางๆเพอคดเลอกวาแอมเนสตฯประเทศนนๆจะเลอกกรณผถกละเมดสทธคนใดบางเพอท าการรณรงค ซงแอมเนสตฯแตละประเทศจะสามารถพจารณาวาจะท าการรณรงคกกรณ (โดยแอมเนสตฯแตละประเทศจะคดเลอกผถกละเมดสทธไมเทากน เพราะเพอศกยภาพในการชวยเหลอ)

5.1.1.3 แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลแตละประเทศจะท าการรวบรวมลายเซนทงหมด รวมทงโปสการดทผคนตองการสงก าลงใจไปใหผถกละเมด โดยลายเซนจะถกจดสงไปยงแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล) ซงจะท าการรวบรวมและสงไปยงรฐบาลหรอผทตองรบผดชอบในกรณนนๆเพอท าการเรยกรอง กดดนรฐบาลใหทราบถงขบวนการเคลอนไหวเพอปกปองสทธมนษยชนในทวโลก เพอใหรฐบาลหรอผทตองรบผดชอบออกมารบผดชอบตอการกระท าตางๆโดยทางแอมเนสตฯจะท ายนขอเสนอไปพรอมๆกนกบลายเซนทงหมด และในสวนของโปสการดทงหมดจะถกจดสงไปยงผถกละเมดสทธหรอครอบครวผถกละเมดสทธ เพอเปนก าลงใจใหแกผถกละเมดสทธไดมแรง มก าลงใจในการตอสเพอสทธมนษยชนตอไป

5.1.1.4 แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลแตละประเทศ ทท าการรณรงคไมวาในกรณใดกตาม จะท าการรณรงคอยางตอเนอง จนกวาจะเกดการเปลยนแปลงกบผถกละเมดสทธ ดงนนทางแอมเนสตฯจะไมหยดการชวยเหลอจนกวาจะสดความสามารถ

5.1.2 ขอมลเกยวกบสงทผถกละเมดสทธไดรบหลงจากการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสตอนเตอรเนชนแนล

จากการศกษาในประเดนกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยพบวา

หลงจากทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลแตละประเทศทวโลกท าการรณรงคและจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ แตละประเทศกจะรวบรวมลายเซนทงหมดทไดจากการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธจะถกสงไปยงแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล(สากล) เพอท าการสงไปยงรฐบาล

76

หรอผทเกยวทตองรบผดชอบในกรณตางๆของผถกละเมดสทธ เพอเรยกรองใหรฐบาลหรอผทเกยวของรบผดชอบและยอมรบขอเสนอททางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลระบไว ซงทผานมามกรณของผถกละเมดสทธมากมายทไดรบความรบผดชอบ บางสวนไดรบการปลอยตว บางสวนกไดรบการพจารณาโทษโดยยตธรรมและโปรงใส บางสวนกไดรบคาชดเชยและความชวยเหลอจากทางรฐบาล

ในสวนของโปสการดและอนๆทบรรดาสมาชกและผคนทวโลกตางสงก าลงใจถงผถกละเมดสทธ สงเหลานนจะถกสงถงผถกละเมดสทธทงหมด บางกรณทผถกละเมดสทธเสยชวตโปสการดกจะสงไปยงครอบครวของพวกเขา ซงผลทไดรบ คอ ก าลงใจของผถกละเมดสทธและครอบครว ทพวกเขาเหลานนจะมก าลงใจ มความหวง มพลงทจะตอสเพอสทธมนษยชนตอไป สงเหลานนจะแสดงถงพลงของสทธมนษยชนทไมวาอยแหงหนใดบนโลกใบน หากมทใดถกละเมดสทธมนษยชน ผคนทวโลกกพรอมทจะตอสและยนหยดเพอปกปองสทธมนษยชนตอไป

5.2 อภปรายผลการวจย

จากการศกษาวจยเรองกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เมอน ามาพจารณาในภาพรวมตามทฤษฎการมสวนรวม รวมทงกรอบแนวความคดเกยวกบสทธมนษยชนของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลและการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ คอ ศกษากระบวนการ ขนตอนและวธการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ รวมถงผลทไดรบจาการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ สามารถอธบายไดดงน

5.2.1 กระบวนการ ขนตอนและวธการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

กระบวนการ ขนตอนและวธการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ ตามแนวความคด ทฤษฎทเกยวของตามทผวจยไดอางถงแนวคดเกยวกบสทธมนษยชนและทฤษฎการมสวนรวม เปนแรงผลกดนท าใหเกดการสงเสรมสทธมนษยชนในโลก รวมทงความรวมมอจากสมาชกและผคนทวโลกทเลงเหนความส าคญของสทธมนษยชน และพรอมทจะรวมมอกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลเพอชวยเหลอผถกละเมดสทธมนษยชนในกรณตางๆ โดยมแกนน าหรอตวแทนใหการออกมาเรยกรองใหมผรบผดชอบอยางแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ซงจากการศกษาการทจะจดกจกรรมใหส าเรจลลวงไดนน การมสวนรวมของสมาชกและผคนทวโลกเปนสงส าคญในการปฏบตการรณรงคตางๆ และโครงการนกเชนเดยวกนการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลจะส าเรจและสงผลใหเกดการเปลยนแปลงไดนน สวนส าคญคอ พลงจากสมาชกและผคนทวโลกทรวมกนลงชอและเขยนโปสการดเพอชวยเหลอผถกละเมดสทธ และกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธกเปนกจกรรมทด ทมองเหนผคนทถกละเมดสทธและอาสาออกมาเรยกรองเพอชวยเหลอ ท าใหผคนตองการเปนสวนหนงของการรณรงคเพอปกปองสทธมนษยชนในโลก

77

5.2.2 ผลทไดจากการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

จากการศกษาวจยขางตนผลทไดรบจาการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย จะเหนไดวา การจดกจกรรมในสวนของแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยเปนเพยงสวนหนงของการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธของแอมเนสตทวโลก เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลต งไวน น จะตองรวมมอกนกนระหวางเครอขายแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลทวโลก กจกรรมทเปนกจกรรมทท ารวมกนทวโลกเพอใหเกดผลส าเรจทตงไว ยอมตองไดรบความรวมมอและการมสวนรวมของทกฝาย อนไดแก แอมเนสต อนเตอรเนชนแนลและเครอขายแอมเนสตฯ สมาชกแอมเนสต อาสาสมครทชวยเหลองานแอมเนสตและผคนทวโลกทเลงเหนถงความส าคญของสทธมนษยชนและพรอมทจะชวยเหลอ ท าใหผถกละเมดสทธไดรบการชวยเหลอ บางสวนไดรบการรบผดชอบจากรฐบาล บางสวนไดรบการชดเชยคาเสยหายจากรฐบาลหรอผทเกยวของ แมบางสวนจะไมไดรบการชวยเหลอแตสงทผถกละเมดสทธไดรบอยางแนนอน คอ ก าลงใจจากผคนทวโลกทสงมายงพวกเขาโดยผานโปสการดตางๆซงถอวาเปนสงทพวกเขาควรจะไดรบและเพอใหพวกเขารวาสทธมนษยชนไมใชเรองของใครคนใดคนหนง ไมใชเรองของประเทศใดประเทศหนงและเปนเรองของทกคนบนโลกทอยในสงคมโลกเดยวกน

5.3 ขอเสนอแนะ

การศกษาวจยเรองกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ผวจยมขอเสนอแนะ เปนขอเสนอแนะเพอมาประยกตใชในการเสรมสรางศกยภาพในการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรกษสทธโดยแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ดงตอไปน

5.3.1 ขอเสนอแนะเพอเจาหนาทและผทเกยวของกบแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย

เพอศกยภาพในการจดกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธในประเทศไทย

ปลกฝงใหเยาวชนไทยมความรความเขาใจเกยวกบสทธมนษยชนใหมากขน เพอใหเยาวชนเหลานเปนฐานส าคญในการสงเสรมและปกปองสทธมนษยชนตอไป

จดกจกรรมเกยวกบสทธมนษยชนในโรงเรยนในมากขนเพอปลกฝงใหเดกเลงเหนถงความส าคญขอสทธมนษยชน วาเปนเรองใกลตวของทกคน

78

ควรจดกจกรรมนอกสถานทใหมากขนเพอใหคนไทยรบรถงองคกรและนโยบายรวมถงการท างานขององคกร เพอใหผคนเกดความเชอถอในองคกรและท าใหองคกรเปนทรจกมากขน

ใหความรและความเขาใจเกยวกบกจกรรมการเขยนจดหมายรก(ษ)สทธแกคนไทยใหมากขน รวมทงความเขาใจตอการลงชอเพอชวยเหลอผถกละเมดสทธในกรณตางๆ เนองจากคนไทยสวนใหญมกจะเกรงกลวตอการเซนชอหรอลงนามตางๆ

79

บทท 6

รายงานการปฏบตสหกจศกษา การปฏบตสหกจ เปนสวนหนงของหลกสตรของคณะรฐศาสตร ทตองการใหนกศกษามความพรอมกอนเขาสการปฏบตงานจรง เพอฝกทกษะและประสบการณทไมสามารถเรยนรไดเพยงในสถานศกษา แตเปนการเรยนรจากการไดปฏบตจรงในสถานการณทแตกตางกนไป เพอใหศกษาสามารถเรยนรทจะปฏบตงาน เรยนรทจะแกไขปญหาตางๆ และประสบการณทไดรบจากการปฏบตสหกจนน สามารถน าไปใชในการปฏบตงานจรงตอไปได

วตถประสงคการปฏบตงาน

1. เพอใหนกศกษาไดเรยนรและไดรบประสบการณจากการปฏบตสหกจ 2. เพอใหนกศกษาสามารถน าประสบการณทไดรบไปประยกตใชในการท างาน 3. เพอเตรยมความพรอมกอนทนกศกษาจะตองไปท างานจรง 4. เพอใหนกศกษามทกษะในการท างานหนาทตางๆ 5. เพอใหนกศกษามความรบผดชอบและสามารถแกไขปญหาและอปสรรคตางๆได

ประวต และรายละเอยดบรษท/ส านกงาน

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย เปนสวนหนงขององคกรเครอขายระหวางประเทศ ทท างานเพอสงเสรมการเคารพสทธมนษยชน ตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน(Universal Declaration of Human Rights) และมาตรฐานสทธมนษยชนตามกฎหมายระหวางประเทศ(International Human Rights Standards) การปกปองและสงเสรมสทธมนษยชนจงเปนพนธกจทส าคญขององคกรแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล การรณรงคสงเสรมการเคารพสทธมนษยชนศกดศรความเปนมนษย และเสรภาพของประชาชนทกคนในโลก ทไมมพรมแดนใดๆมาแบงกน ไมวาจะเปนขอบเขตของประเทศ เชอชาต ศาสนา เพศ วย ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม เพอทมวลมนษยชาตจะด ารงชวตอยอยางสนตถวนหนา แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยกอตงขนตงแตป 2538 และไดมการจดทะเบยนเปน “สมาคมเพอองคการนรโทษกรรมสากล”ขน เมอป 2546 ไดด าเนนกจกรรมการสงเสรมความรความเขาใจและปกปองคมครองสทธมนษยชนอยางกวางขวาง มการด าเนนการประสานความรวมมอกบองคกรทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนองคกรอสระตางๆ

80

วสยทศนองคกร

โลกทมนษยทกคนไดรบการเคารพ การปกปอง คมครองและสงเสรมในสทธมนษยชน ดงทเชดชไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน และในมาตรฐานสทธมนษยชนระหวางประเทศ

พนธกจ

การปฏบตการเพอปองกนและยตการละเมดสทธทงทางรางกายและจตใจ เพอเสรภาพแหงมโนธรรมและการแสดงออกตลอดจนเสรภาพทปราศจากการเลอกปฏบต

ทตงส านกงาน

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทยตงอยท 90/24 ซอยลาดพราว 1 ถนนลาดพราว แขวงจอมพล เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900 โทรศพท 0-2513-8745,0-2513-8754 โทรสาร 0-2939-2534 อเมล: [email protected] www.amnesty.or.th Facebook: Amnesty International Thailand รายละเอยดเกยวกบงานทปฏบต

ต าแหนงและลกษณะงานทนกศกษาไดรบมอบหมายใหรบผดชอบ

การมาปฏบตสหกจทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ไดรบมอบหมายอยในต าแหนง นกศกษาฝกงานฝายสอสารองคกร ลกษณะงานทไดรบมอบหมายสวนใหญเปนงานในสถานประกอบการ ไดแก งานจดโครงการตางๆ งานตดตอเครอขายกบสายขาวตางๆ และถอดเทปบทสมภาษณ

ชอและต าแหนงของพนกงานทปรกษา

พนกงานทปรกษาคอ คณเนาวรตน เสอสะอาด

ระยะเวลาทปฏบตงาน

ระยะเวลาทปฏบตงานตงแตวนท1 พฤศจกายน 2555จนถงวนท 28 กมภาพนธ 2556 เปนเวลา 4 เดอน

http://www.amnesty.or.th/

81

งานทไดรบมอบหมาย

ลกษณะงานทไดรบมอบหมาย โดยหลกๆแลวจะเปนงานเกยวกบสอ เชน การถอดเทปบทสมภาษณ งานเสวนาตางๆ สรปบทสมภาษณ รวบรวมขาว หาขอมลตางๆ ชวยพเตรยมงานตางๆ เชน การเตรยมงาน Press Award ในสวนงานนอกสถานทจะเปนงานเกยวกบการจดกจกรรมเขยนจดหมายรกษ งานประชมตางๆรวมทงไปรวมงานตางๆเชน งานมอบรางวลคนคนคน อวอรด มอบของทระลกใหหนวยงานตางๆ เชน รายการเรองเลาเชาน ฝายขาวฝายตางๆของไทยพบเอส เปนตน

ขนตอนในการปฏบตงานจะตองท างานและสงตามทพก าหนดไว และเตรยมความพรอมเสมอตอการออกไปปฏบตงานนอกสถานท

สรปผลการปฏบตงาน

- สงทคาดหวง

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย สามารถสรางประสบการณและสามารถเรยนรการท างานในแบบองคกรระหวางประเทศไดเปนอยางด

- ประโยชนทไดรบจากการปฏบตงาน

ประโยชนตอตนเอง

ไดเรยนรการท างานขององคกรระหวางประเทศ ไดเรยนรการจดโครงการ ไดเรยนรการตดตองานกบหนวยงานตางๆ ไดฝกทกษะการท างานเปนทม ไดเรยนรในการปรบตวใหเขากบผอน ฝกความรบผดชอบและการตรงตอเวลา

ประโยชนตอสถานประกอบการ

ชวยลดความรบผดชอบบางสวนของเจาหนาทในองคกร ชวยท าใหองคกรสามารถจดโครงการไดมากขนและมประสทธภาพมากขน ชวยประสานงานและตดตองานตางๆเพออ านวยความสะดวกขององคกรในการจด

กจกรรม องคกรสามารถท างานไดเรวขน

ประโยชนตอมหาวทยาลย

สามารถน าประสบการณทไดรบมาถายทอดใหแกรนนองได สามารถเปนแนวทางเลอกใหมใหนกศกษารนตอไป

82

ประสบการณทประทบใจ / ประสบการณพเศษ จากการทไดมาปฏบตสหกจทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศได ท าใหไดเรยนรและม

ประสบการณใหมๆทไมสามารถหาไดในมหาลย ตงแตปฏบตสหกจวนแรกจนวนสดทาย แอมเนสตฯไดสอนใหเรยนรการท างานเพอสงคม สรางทกษะตางๆอาท ท าใหมทกษะในการตดตอกบหนวยงานตางๆไมวาจะเปนหนวยงานรฐหรอเอกชน เรยนรการเขาสงคมในแตละแบบ เรยนรทจะท างานเปนทม ท าใหเกดความรบผดชอบ อกทงไดท างานจรงทไมตางอะไรกบเจาหนาทในองคกรเลย และแอมเนสตฯท าใหไดเรยนรวา งานปกปองคมครองสทธมนษยชนแมจะเปนงานทหนกแตหากมองกลบกนแลว เมอเราสามารถเปนสวนหนงทจะชวยเหลอผทถกละเมดสทธเราจะเกดความรสกภมใจ อกทงการปฏบตสหกจทแอมเนสตเราจะไดรจกกบผคนหลากหลายอาชพไดแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน พรอมทงเปนแนวทางใหเราไดเรยนรและน ากลบมาใชกบชวตของเราไดอกดวย

ปญหาและขอเสนอแนะ

จากการทไดปฏบตสหกจศกษา ทแอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย ตงแตวนท 1พฤศจกายน 2555จนถงวนท 28 กมภาพนธ 2556 รวมเปนระยะเวลา 4 เดอน การปฏบตกบแอมเนสต สามารถมโอกาสไดท างานทหลากหลายและไดปฏบตงานจรงทงการจดโครงการตางๆรวมทงงานทไดรบมอบหมาย จงมโอกาสทจะเกดปญหาไดแตไมวาจะเกดปญหาใดๆกสามารถแกไขปญหาและผานปญญาตางๆมาได ดวยตนเอง บางครงกดวยความชวยเหลอจากเพอนและทส าคญคอค าแนะน าทดจากพๆทกคน สถานประกอบการ

ปญหา 1.ส านกงานไมมขอตกลงทชดเจนใหแกนกศกษาในการปฏบตสหกจศกษา 2.คอมพวเตอรของส านกงานมไมเพยงพอตอการรองรบนกศกษาฝกงาน ขอเสนอแนะ 1.ควรจดท าขอตกลงระหวางสถานประกอบการกบนกศกษาอยางชดเจน เชน การขาดงาน การ

ลา และรายละเอยดการปฏบตงานในแตละฝาย 2.ควรเตรยมอปกรณทจ าเปนตอการท างานใหนกศกษาฝกงาน

มหาวทยาลย

ปญหา 1 . ขาดการตดตอกบสถานประกอบการทนกศกษาเขาไปปฏบตสหกจจงท าใหสถาน

ประกอบการขาดความเขาใจในบางกรณ 2.การเตรยมความพรอมใหกบนกศกษากอนการปฏบตสหกจยงไมเพยงพอ

83

ขอเสนอแนะ 1.ทางมหาวทยาลยควรเพมรายวชากอนการปฏบตสหกจใหนกศกษาไดเรยนรและท าความ

เขาใจตอการปฏบตสหกจศกษาอยางละเอยด 2.มหาวทยาลยความจดหลกสตรทางภาษาองกฤษใหมากกวาหลกสตรเกา เพราะหากไมใช

นกศกษาวชาโทองกฤษ ทกษะทางภาษาองกฤษจะมนอยมาก

นกศกษา

ปญหา

1.เกดความผดพลาดในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย 2.ขาดทกษะการใชโปรแกรมบางโปรแกรม

ขอเสนอแนะ

1.ตองเพมประสทธภาพในการท างานใหมากขน 2.เพมทกษะการใชคอมพวเตอรใหมากกวาเดม เรยนรทฝกการใชโปรแกรมใหมๆ

84

บรรณานกรม

องคการระหวางประเทศ,กรม.2551.ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน.กรงเทพฯ: กรมองคการ

ระหวาง

ประเทศ กระทรวงการตางประเทศ

จรญ โฆษณานนท. 2545.สทธมนษยชนไรพรมแดน ปรชญา กฎหมาย และความเปนจรงทางสงคม.

กรงเทพฯ : นตธรรม

ประพนธพงศ ชนพงษ.ทฤษฎการมสวนรวม.[ออนไลน].เขาถงไดจาก:

grad.vru.ac.th/meeting_board/2555_03.../CID/.../6Mongkon2.pdf (11 มกราคม 2556)

วไล ณ ปอมเพชร. 2549.คมอส าคญสทธมนษยชนศกษา.กรงเทพฯ: แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล

ประเทศ

ไทย

วชย ศรรตน. “สนธสญญาระหวางประเทศเกยวกบสทธมนษยชนและมนษยธรรมและอนสญญาท

ประเทศ

ไทยเปนภาค.” วารสารกฎหมายมหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช 10 (ธนวาคม 2541) : 11-23.

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย.“จดหมายรกษสทธ กจกรรมเพอปกปอง คมครองสทธ

มนษยชน

ทใหญทสดของโลก”.วารสารFREEDOM ปท 3ฉบบท4(2555).1-16.

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย.50th Anniversary.[ออนไลน].เขาถงไดจาก:

http://www.amnesty.or.th/ (28 ธนวาคม 2555)

http://www.amnesty.or.th/

85

ภาคผนวก(ก)

86

กจกรรมเขยนเขยนจดหมายรกษสทธ

ถนนขาวสาร เขตพระนคร กรงเทพมหานคร

88

กจกรรมเขยนเขยนจดหมายรกษสทธ

ท ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต กรงเทพฯ

90

วธการรณรงคแบบ Solidarity sในกจกรรมเขยนจดหมายรกษสทธ

91

ภาคผนวก (ข)

92

แบบฟอรม Pattition ทใชในกจจกรรมเขยนจดหมายรก(ษ)สทธ

amnesty international thailand and write for...

Documents