‘als het gaan niet meer gaat’ chronisch perifeer arterieel vaatlijden jean tombeur zna-campus...

‘Als het gaan niet meer gaat’

Chronisch perifeer arterieel vaatlijden

Jean TombeurZNA-campus Middelheim


• KLASSIFICATIE - DEFINITIES• ETIOLOGIE• INCIDIENTIE – PREVALENTIE• RISICOFACTOREN• DIAGNOSE


1. Klassificatie

Fontaine

Asymptomatisch I

Claudicatio mildhandicaperend

IIaIIb

Kritische ischemie

Nachtpijn, rustpijnUlcus, gangreen

IIIIV


Definities:

• “Chronisch“ perifeer vaatlijden: > 14 dagen

• Claudicatio intermittens: spierpijn tijdens wandelen

• Nachtelijke pijn: voetpijn tijdens slaap

• Rustpijn: voetpijn continu


2. Etiologie• Atherosclerose: 90-95% • Andere:

– Arteritis: Buerger, SLE,Art. temp, RA,Takayashu, Behçet– Post-embolie– Thrombose aneurysma– Post-vaatchirurgie, PTA– Infectieus– Post-radiotherapie– Post-traumatisch– Entrapment– Adventitiële kyste– Fibromusculaire dysplasie– Iatrogeen


3. Incidentie – Prevalentie• Asymptomatisch vaatlijden (E/A index <

0.9) Asympt : sympt = 3-4 : 1

• Claudicatio 3-6% mannen > 60j Rokers: niet-rokers = 3:1

• Kritische ischemie 500-1000/jaar/miljoen (europese populatie)


4. Risicofactoren (atherosclerose)• Leeftijd: exponentiëel• Roken: decade vroeger, ernst > pakjaren

rookstop: incidentie CI en progressie• Diabetes: CI = 2x frequenter

1% HbA1c risk 26%• AHT• Cholesterol• CRP• Hyperviscositeit, -coagulabiliteit• Hyperhomocysteïnemie• Chronische nierinsufficiëntie

‘Ik heb pijn in mijn been’

‘Ik kan niet meer gaan’

5. Diagnose Differentiële diagnoseA. Claudicatio:

• Veneuze claudicatio• Rug: ischialgie• Rug: lumbaal kanaal stenose• Orthopedisch: Baker kyste

arthritis, bursitis: heup

arthritis: enkel

Differentiële diagnose

B. Rustpijn• Diabetische neuropathie• Causalgie (Südeck)• Rug: wortelcompressie• Perifere neuropathie (chemo, alcohol…)• Nachtelijke spierkrampen• Arthritis (jicht)

Differentiële diagnose

C. Ulcus• Veneuze insufficiëntie• Diabetische voet• Decubitus• Pyoderma gangrenosum• Osteomyelitis

Diagnose1. Anamnese

1) Sinds hoelang pijn?2) Evolutie? - stabiel

- toenemend stenose?- plots thrombose?

3) Waar pijn? - beide benen aorta, bi-iliacaal?- bil, heup iliacaal?- kuit femoraal?- voet onderb.vaten?- lateraal

neurogeen?

Anamnese

4) Nevenverschijnselen?- Paresthesieën neurogeen?

- Voosheid ischemie?

5) Wanneer pijn?- Continu gans been neurogeen?

voet rustpijn?- Tijdens wandelen

<100m: ernstig100-500m: matig>1000m: licht

- Startpijn arthrose?

Anamnese

6) Maatregelen?-étalage ziekte claudicatio

-voet uit bed, opstaan rustpijn

7) Risicofactoren: roken, DM, AHT, Cholest.

8) Voorgeschiedenis: coronairlijden, carotis, perifere vaatHK, NI

9) Medicatie

Diagnose2. Klinisch Onderzoek

1) Inspectie -kleur: houding

-capillaire refill-ulcera, gangr,

-blue toe

2) Palpatie -t° voeten

-abdomen: AAA?-art. pulsaties

liezen

knieholtes

ATP,ADP,AF

Klinisch Onderzoek

3) Auscultatie: souffle?

-abdomen

-liezen-bovenbenen-knieholtes

4) BD: beide armen (a.

subclavia)

Diagnose

3. Doppler1)Wat?

DopplerKlein, goedkoopSnel: screeningGeluidFlowcurve (vorm,

amplitudo)

Diagnose

3. Doppler1)Wat?

DuplexGroot, duurTijdrovend: gericht

onderzoekGeluid + echoFlowcurve (snelheid

cm/sec)

Doppler

2) Waar onderzoeken? 12 plaatsen

R/L - AFcommunis

- AFsuperficialis

- A poplitea- ATP- ADP- A fibularis

Doppler

3) Enkel/arm index

= syst. BD onderbeensvat / syst. BD armnormaal> 0.9Addertjes:- aorta-iliacale stenose: na inspanning

- rigiede vaatwand (DM,NI):teen/arm index

- a.subclavia stenose

Diagnose van Perifeer art. vaatlijden

4. Imaging1) Duplex (echo-doppler)2) Arteriografie (DSA)3) CT-angiografie4) MR-angiografie

Imaging

1) Duplexonderzoek

Voor: Tegen:-gericht - tijdrovend-goedkoop: 37euro

Imaging

2) Arteriografie (DSA)Voor : -haarscherp

Tegen: - invasief - contrast: jodium- embolen- X-stralen: ± 6 mSv- 367 euro

Imaging

3) CT-angioVoor: - niet-invasief

- 173 euroTegen: - contrast: jodium

- kalkmasker - metaalartefacten- X-stralen: ± 14 mSv- minder scherp

Imaging4) MR-angioVoor: -niet-invasief

-geen kalkmasker-geen jodium-geen X-stralen

Tegen: -minder scherp-metaal -claustrofobie-langdurig-247 euro

CONCLUSIE

Als het gaan niet meer gaat….

vasculair? anamneseklinisch onderzoek

vaatlabo Doppler, DuplexDSA, CTangio, MRangio

VASCULAIR BILAN

‘als het gaan niet meer gaat’ chronisch perifeer arterieel vaatlijden jean tombeur zna-campus...

Documents