PSİKOLOJİYE GİRİŞ

ALGI-BOumlLUumlM 5Fatma Guumll Cirhinlioğlu

Duyum (Sensation)

bull Duyum dışsal bir uyarıcıyla ilgili ilk farkındalığımızdır

bull Dışsal uyarıcılar duyu reseptoumlrlerini harekete geccedilirir ve bunlar

beyin tarafından anlamsız bilgi parccedilacıklarına doumlnuumlştuumlruumllen

elektrik sinyallerini uumlretir Dış duumlnyadaki uyarıcıların sinir akımı

halinde beynimize ulaşmasına lsquorsquoduyumrsquorsquo denir

Algı (Perception)

bull Dış duumlnyadan duyu organlarımıza gelen parccedila parccedila ve

karmaşık uyaranları zihnin ayrıştırma ve buumltuumlnleştirme

oumlzelliği sayesinde anlamlı buumltuumlnler halinde organize etme

bunları geccedilmişte kaydedilmiş oumlzelliklerle eşleştirme işlevine

algı denir

bull Algı birbiri ardına gelen ve birbirleri uumlzerine kurulan

suumlreccedillerden oluşur

bull Algı oumlruumlntuuml tanıma suumlreciyle başlayan ve olgulara kişisel bir

anlam yuumlkleme suumlreciyle tamamlanan bir suumlreccediller dizgesidir

bull Beynimiz duyuları algıya ccedilok hızlı otomatik olarak ve ccedilok az

farkındalıkla doumlnuumlştuumlrduumlğuuml iccedilin duyumsadığımız şeyin algıladığımız

şey olduğunu duumlşuumlnebiliriz

bull Ancak algılar nadiren orijinal uyarıcının birebir kopyalarıdır

bull Algılarımız genellikle kendimize oumlzguuml deneyimlerimiz tarafından

değiştirilir ccedilarpıtılır renklendirilir veya bozulur

bull Yani algılar gerccedilek duumlnyanın kişisel yorumlarıdır Diğer bir deyişle

duyuları algıya doumlnuumlştuumlrme suumlreci uyku uyanıklık duygusallık

motivasyon vb durumlardan etkilenir

Sadece duyumlara sahip olsaydık

Tepki vermemiz hayatta kalmamız ve uyum

sağlamamız muumlmkuumln olmazdı

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Duyum (Sensation)

bull Duyum dışsal bir uyarıcıyla ilgili ilk farkındalığımızdır

bull Dışsal uyarıcılar duyu reseptoumlrlerini harekete geccedilirir ve bunlar

beyin tarafından anlamsız bilgi parccedilacıklarına doumlnuumlştuumlruumllen

elektrik sinyallerini uumlretir Dış duumlnyadaki uyarıcıların sinir akımı

halinde beynimize ulaşmasına lsquorsquoduyumrsquorsquo denir

Algı (Perception)

bull Dış duumlnyadan duyu organlarımıza gelen parccedila parccedila ve

karmaşık uyaranları zihnin ayrıştırma ve buumltuumlnleştirme

oumlzelliği sayesinde anlamlı buumltuumlnler halinde organize etme

bunları geccedilmişte kaydedilmiş oumlzelliklerle eşleştirme işlevine

algı denir

bull Algı birbiri ardına gelen ve birbirleri uumlzerine kurulan

suumlreccedillerden oluşur

bull Algı oumlruumlntuuml tanıma suumlreciyle başlayan ve olgulara kişisel bir

anlam yuumlkleme suumlreciyle tamamlanan bir suumlreccediller dizgesidir

bull Beynimiz duyuları algıya ccedilok hızlı otomatik olarak ve ccedilok az

farkındalıkla doumlnuumlştuumlrduumlğuuml iccedilin duyumsadığımız şeyin algıladığımız

şey olduğunu duumlşuumlnebiliriz

bull Ancak algılar nadiren orijinal uyarıcının birebir kopyalarıdır

bull Algılarımız genellikle kendimize oumlzguuml deneyimlerimiz tarafından

değiştirilir ccedilarpıtılır renklendirilir veya bozulur

bull Yani algılar gerccedilek duumlnyanın kişisel yorumlarıdır Diğer bir deyişle

duyuları algıya doumlnuumlştuumlrme suumlreci uyku uyanıklık duygusallık

motivasyon vb durumlardan etkilenir

Sadece duyumlara sahip olsaydık

Tepki vermemiz hayatta kalmamız ve uyum

sağlamamız muumlmkuumln olmazdı

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Algı (Perception)

bull Dış duumlnyadan duyu organlarımıza gelen parccedila parccedila ve

karmaşık uyaranları zihnin ayrıştırma ve buumltuumlnleştirme

oumlzelliği sayesinde anlamlı buumltuumlnler halinde organize etme

bunları geccedilmişte kaydedilmiş oumlzelliklerle eşleştirme işlevine

algı denir

bull Algı birbiri ardına gelen ve birbirleri uumlzerine kurulan

suumlreccedillerden oluşur

bull Algı oumlruumlntuuml tanıma suumlreciyle başlayan ve olgulara kişisel bir

anlam yuumlkleme suumlreciyle tamamlanan bir suumlreccediller dizgesidir

bull Beynimiz duyuları algıya ccedilok hızlı otomatik olarak ve ccedilok az

farkındalıkla doumlnuumlştuumlrduumlğuuml iccedilin duyumsadığımız şeyin algıladığımız

şey olduğunu duumlşuumlnebiliriz

bull Ancak algılar nadiren orijinal uyarıcının birebir kopyalarıdır

bull Algılarımız genellikle kendimize oumlzguuml deneyimlerimiz tarafından

değiştirilir ccedilarpıtılır renklendirilir veya bozulur

bull Yani algılar gerccedilek duumlnyanın kişisel yorumlarıdır Diğer bir deyişle

duyuları algıya doumlnuumlştuumlrme suumlreci uyku uyanıklık duygusallık

motivasyon vb durumlardan etkilenir

Sadece duyumlara sahip olsaydık

Tepki vermemiz hayatta kalmamız ve uyum

sağlamamız muumlmkuumln olmazdı

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

bull Beynimiz duyuları algıya ccedilok hızlı otomatik olarak ve ccedilok az

farkındalıkla doumlnuumlştuumlrduumlğuuml iccedilin duyumsadığımız şeyin algıladığımız

şey olduğunu duumlşuumlnebiliriz

bull Ancak algılar nadiren orijinal uyarıcının birebir kopyalarıdır

bull Algılarımız genellikle kendimize oumlzguuml deneyimlerimiz tarafından

değiştirilir ccedilarpıtılır renklendirilir veya bozulur

bull Yani algılar gerccedilek duumlnyanın kişisel yorumlarıdır Diğer bir deyişle

duyuları algıya doumlnuumlştuumlrme suumlreci uyku uyanıklık duygusallık

motivasyon vb durumlardan etkilenir

Sadece duyumlara sahip olsaydık

Tepki vermemiz hayatta kalmamız ve uyum

sağlamamız muumlmkuumln olmazdı

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Sadece duyumlara sahip olsaydık

Tepki vermemiz hayatta kalmamız ve uyum

sağlamamız muumlmkuumln olmazdı

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

6

Duyu organlarımız ccedilevremizdeki

fiziksel duumlnyayı zihnimizdeki

psikolojik duumlnyaya ccedilevirir

Duyu organlarımız fiziksel

duumlnyadaki değişik enerjileri

sinirsel enerjiye ccedilevirir

(ampul radyo tv elektrik

sobası vs)

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Algılama suumlrecinin aşamaları

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

1 Uyarıcılar duyu organlarımızda bulunan duyu

reseptoumlrlerini tetikler

bull Işık goumlzdeki

bull Ses titreşimleri kulaktaki

bull Mekanik basınccedil derideki

bull Gaz molekuumllleri burundaki

bull Tad dildeki reseptoumlrleri harekete geccedilirir

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

2 Adaptasyon (Uyarlama) Duyu organları

duyumları uumlretmez Sadece fiziksel enerjiyi (oumlr

Ses dalgası ışık dalgasını) elektrik akımına

doumlnuumlştuumlruumlr

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

3 Beyinde birincil (primary) alanlar Duyu organlarından gelen

akımların beyinde oumlncelikli olarak gittikleri yer o duyumla ilgili

birincil alanlardır

Oumlr Goumlrme ile ilgili bilgiler oksipital lobda birincil goumlrme alanına

işitme ile ilgili bilgiler temporal lobdaki birincil goumlrme alanına

gider

Bu elektriksel sinyaller bu alanlarda duyuma doumlnuumlştuumlruumlluumlr

Duyumlar anlamsız parccedilacıklar şeklindedir

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

4 Beyinde ccedilağrışım (association) alanları Anlamsız duyum

parccedilacıklarının anlamlı bir buumltuumlne diğer bir deyişle algılara

doumlnuumlştuumlruumllduumlğuuml alanlardır

Oumlrneğin anlamsız kedi goumlruumlntuumlsuumlnuumln parccedilaları anlamlı bir buumltuumln

haline gelir

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Assosiyasyon alanları Loblardan karmaşık ve

zengin bağlantıların birleştiği alanlardır Lobların

birbirleriyle eşguumlduumlmluuml ccedilalışmaları iccedilin mesajların

birleştirildiği yerlerdir

Birincil goumlrme alanı Assosiyasyon alanı

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Gestalt Psikolojisi

bull Algı Gestalt psikologları tarafından 1890rsquolarda atomistik

yaklaşıma tepki olarak doğmuştur

lsquoAlgı tek tek parccedilaların toplamından fazla ve farklı bir şeydirrsquo

bull Buumltuumln parccedilalarına ayrıştırıldığında anlamını kaybeder

bull Bir objeyi algılarken onun iccedilinde bulunduğu ccedilevre oumlnemlidir

bull Algılama algılayan ve algılanan arasında dinamik bir suumlreccediltir

bull Beynimiz ayrı ayrı parccedilaları anlamlı algılar oluşturmak iccedilin

organize ederken bir dizi kuralı uygular

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Gestalt

Organizasyon kuralları

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

1 Şekil-zemin ilişkisi

Algısal duumlzenlemenin en ilksel

oumlzelliği odaklanılan nesneyi

diğerlerinden daha oumlnde ve net

goumlrme diğer goumlruumlnen nesneleri

daha geride ve daha belirsiz

goumlrmedir

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz şey diğer

nesnelerden daha oumlne gelir

diğerleri arka planda kalır

Dikkatimizi youmlnelttiğimiz ve daha

oumlnde goumlrduumlğuumlmuumlz nesneye şekil

arka planda kalan nesnelere veya

parccedilalara zemin denir

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

bull Şekili zeminden ayırma becerimizin doğuştan geldiğiyle ilgili

bazı kanıtlar vardır

bull Kuumlccediluumlk yaştan beri koumlr olan ve yetişikinlikte goumlrme duyusunu

geri kazanan kişilerin hiccedil ccedilalışmadan şekil ve zemini

birbirinden ayırdedebildiği goumlsterilmiştir (Senden 1960)

bull Şekil-zemin kuralı beynimizin uyarıcıları algı olarak organize

edebilmek iccedilin kullandığı ilk kurallardan bir tanesidir (Vecera

2002)

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

2 Algısal oumlrguumltleme

Zihnimiz uyarıcı oumlruumlntuumllerini ayrıştırıp

gruplarken belli bir takım ilkeler takip eder

Yakınlık

Benzerlik

Tamamlama

Suumlreklilik

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Yakınlık

Nesneler birbirlerine fiziksel olarak yakın oldukları zaman

onları ayrı olarak değil birada algılama eğilimindeyiz

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Benzerlik

Renk buumlyuumlkluumlk ve şekil olarak benzer nesneler genellikle

bir oumlruumlntuumlnuumln parccedilası olarak algılanırlar

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Tamamlama

Duyusal bilgideki eksikliği goumlzden kaccedilırma ve gerccedilekte var

olmadığı halde bir buumltuumln olarak algılama eğilimindeyiz

Parccedilaları en iyi şekli oluşturmak iccedilin tamamlarız Bu konuda

simetri oumlnemli bir ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Suumlreklilik

Uyarıcıları organize ederken dizi halindeki nokta ve ccedilizgileri

yorumlarken puumlruumlzsuumlz ve suumlrekli yolları tercih ederiz

A

BC

D

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Bu algısal oumlrguumltleme kuralları oumlğrenme

yoluyla kazanılır

(Quinn ve ark 2002)

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

3-Algıda değişmezlik

Nesnenin perspektifi aydınlanması yakınlık-uzaklığı

değiştiğinde goumlreli olarak o nesneyi sabit ve değişmez

olarak algılama eğilimindeyizdir

bull Buumlyuumlkluumlk ya da boyut değişmezliği

bull Şekil değişmezliği

bull Parlaklık ve renk değişmezliği

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

Nesneler uzaklaştıkccedila ya da yaklaştıkccedila retina uumlzerine

duumlşen buumlyuumlkluumlkleri değişmesine rağmen onları aynı

buumlyuumlkluumlkte algılarız

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Buumlyuumlkluumlk değişmezliği

bull Nesnelerin retina uumlzerindeki

goumlruumlntuumlleri suumlrekli olarak

buumlyuumlyuumlp kuumlccediluumllmesine

rağmen onları suumlrekli olarak

aynı boyutta algılama

eğilimindeyizdir

bull Bu durum kısmen bellekte

depolanan nesnenin goumlreli

buumlyuumlkluumlğuuml ile ilgili bilgiye

iccedileren deneyime kısmen de

uzaklık ipuccedillarına bağlıdır

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Şekil değişmezliği

Farklı accedilılardan bakıldığında retina uumlzerine duumlşen

goumlruumlntuuml değişmesine rağmen aşina olduğumuz

nesneleri aynı olarak algılarız

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Parlaklık ve renk değişmezliği

bull Guumln boyu goumlze gelen ışık miktarı buumlyuumlk oranda değişmesine

rağmen aşina nesnelerin parlaklığının ccedilok zor değişmesidir

bull Benzer şekilde goumlze ulaşan bilgiye bakmaksızın aşina

nesnelerin renklerini o renkleri koruyarak algılama

eğilimindeyiz

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Nasıl uumlccedil boyutlu goumlruumlruumlz

Retinaya yansıyan herşey yalnızca iki boyuttan

oluşur

Yuumlkseklik

Genişlik

Peki beynimiz uumlccediluumlncuuml bir

boyutu (DERİNLİK) nasıl ekler

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Uzaklık ve derinlik algısı

Suumlrekli olarak bizimle nesneler arasındaki mesafeyi

değerlendiririz

Nesnelerin uzaklığı ve derinliğini belirlemek iccedilin

ipuccedilları kullanırız

bull Tek goumlze bağlı ipuccedilları (Monokuumller)

bull İki goumlze bağlı ipuccedilları (Binokuumller)

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

bull At geyik balık gibi pekccedilok hayvan tek goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanır

bull Bu hayvanların iki goumlzuuml olmasına rağmen goumlzler

oumlnde değil başın yanlarında olduğu iccedilin iki goumlrsel

alan oumlrtuumlşmez

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Tek goumlze bağlı ipuccedilları

1 Goumlreli buumlyuumlkluumlk

2 Goumlreli yuumlkseklik

3 Doğrusal perspektif

4 Doku gradyanı

5 Oumlrtuumlşme (Araya girme)

6 Işık ve goumllge

7 Atmosferik perspektif

8 Hareket paralaksı

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Goumlreli buumlyuumlkluumlk

bull İki nesnenin aynı buumlyuumlkluumlkte olmasını beklediğimiz halde aynı

buumlyuumlkluumlkte olmadıkları zaman meydana gelen monokuumller

derinlik ipucudur

bull Bu durumda iki nesneden daha buumlyuumlk olanı daha yakında

kuumlccediluumlk olanı ise daha uzakta gibi goumlruumlnuumlr

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Goumlreli yuumlkseklik

bull Yatay olarak daha yukarı plandaki bir nesne daha alt

plandaki bir nesneden daha uzakta goumlruumlluumlr

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Doğrusal perspektif

bull Birbirine paralel ccedilizgiler uzak bir noktada birleştiğinde

meydana gelen monokuumller bir ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Doku gradyanı

bull Keskin ayrıntılı dokulu alanların daha yakında daha az

keskin ve daha az ayrıntılı dokulu alanların daha uzakta

algılandığı monokuumller derinlik ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Oumlrtuumlşme

bullNesneler uumlst uumlste bindiği zaman ortaya ccedilıkanmonokuumller bir ipucudur Uumlstte olan nesne dahayakında altta olan nesne daha uzakta goumlruumlnuumlr

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Işık ve Goumllge

Aydınlatılan nesnelerin daha yakın goumlruumlnmesini sağlarken

goumllgede kalan nesnelerin daha uzak goumlruumlnmesini sağlar

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Atmosferik Perspektif

Daha net nesneleri daha yakında daha belirsiz nesneleri

daha uzakta olarak algılarız

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

Hareket paralaksı (Paralaks Goumlzlemleyicinin duruş şekline bağlı olarak bir nesnenin yerinde meydana gelen bağıl değişiklik)

bullYuumlksek hızda hareket eden nesneleri dahayavaş ve sabit goumlruumlnen nesnelere goumlrekendimize daha yakın olarak algılarız

httppsychhanoveredukrantzmotionparallaxmotionparallaxhtml

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bull İnsan maymun kaplan gibi canlılarda iki goumlrsel alan oumlrtuumlşuumlr

bull Bu canlılar hem tek goumlze bağlı ipuccedillarını hem de iki goumlze bağlı

ipuccedillarını kullanırlar

bull Stereoskopik goumlrme Uzaklık ve derinlik algısını

oluşturabilmek iccedilin iki retinal goumlruumlntuumlnuumln birleşmesinden

ortaya ccedilıkar

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

İki goumlze bağlı ipuccedilları

bullKavuşma

bullRetinal ayrıklık

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Kavuşma (Konverjans)

Yakındaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin goumlzleri hareket

ettiren kasların iccedile uzaktaki bir nesneyi goumlrmek iccedilin

dışa doğru hareket etmesinden kaynaklanan derinlik

ipucudur

İki goumlze bağlı ipuccedilları

Retinal ayrıklık

bull Goumlzlerimiz birbirinden yaklaşık olarak 6 cm uzakta olduğuiccedilin her biri nesnelerin farklı bir goumlruumlntuumlsuumlne sahiptir

bull Sağ ve sol goumlz arasındaki goumlruumlntuuml farklılığına retinal ayrıklıkdenir

bull Retinal ayrıklık artarsa nesne uzakta azalırsa nesne yakındaalgılanır

DOĞUŞTAN

bull Descartes

bull Kant

bull Hering

OumlĞRENMEYLEbull Berkeley

bull Locke

bull Helmholtz

Algı doğuştan mı getirilir sonradan oumlğrenme

yoluyla mı kazanılır

Son yıllarda yapılan algı araştırmlarına goumlre şekil

zemin algısı renk algısı gibi goumlreli olarak basit algılar

doğuştan getirilir algısal değişmezlik algısal

oumlrguumltlenme gibi karmaşık algılar oumlğrenme yoluyla

sonradan kazanılabilir

Algıyı etkileyen faktoumlrler

Guumlduumllenme

Bilişsel tarz

Deneyim ve kuumlltuumlr

Guumlduumllenme

İsteklerimiz ve gereksinimlerimiz algılarımızı

şekillendirir

Oumlr 16 saat accedil kalmış kişiler bulanık goumlsterilen

resimleri yiyecek olarak algılar (McClelland ve

Atkinson 1948)

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

DOĞUŞTAN

bull Descartes

bull Kant

bull Hering

OumlĞRENMEYLEbull Berkeley

bull Locke

bull Helmholtz

Algı doğuştan mı getirilir sonradan oumlğrenme

yoluyla mı kazanılır

Son yıllarda yapılan algı araştırmlarına goumlre şekil

zemin algısı renk algısı gibi goumlreli olarak basit algılar

doğuştan getirilir algısal değişmezlik algısal

oumlrguumltlenme gibi karmaşık algılar oumlğrenme yoluyla

sonradan kazanılabilir

Algıyı etkileyen faktoumlrler

Guumlduumllenme

Bilişsel tarz

Deneyim ve kuumlltuumlr

Guumlduumllenme

İsteklerimiz ve gereksinimlerimiz algılarımızı

şekillendirir

Oumlr 16 saat accedil kalmış kişiler bulanık goumlsterilen

resimleri yiyecek olarak algılar (McClelland ve

Atkinson 1948)

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Son yıllarda yapılan algı araştırmlarına goumlre şekil

zemin algısı renk algısı gibi goumlreli olarak basit algılar

doğuştan getirilir algısal değişmezlik algısal

oumlrguumltlenme gibi karmaşık algılar oumlğrenme yoluyla

sonradan kazanılabilir

Algıyı etkileyen faktoumlrler

Guumlduumllenme

Bilişsel tarz

Deneyim ve kuumlltuumlr

Guumlduumllenme

İsteklerimiz ve gereksinimlerimiz algılarımızı

şekillendirir

Oumlr 16 saat accedil kalmış kişiler bulanık goumlsterilen

resimleri yiyecek olarak algılar (McClelland ve

Atkinson 1948)

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Algıyı etkileyen faktoumlrler

Guumlduumllenme

Bilişsel tarz

Deneyim ve kuumlltuumlr

Guumlduumllenme

İsteklerimiz ve gereksinimlerimiz algılarımızı

şekillendirir

Oumlr 16 saat accedil kalmış kişiler bulanık goumlsterilen

resimleri yiyecek olarak algılar (McClelland ve

Atkinson 1948)

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Guumlduumllenme

İsteklerimiz ve gereksinimlerimiz algılarımızı

şekillendirir

Oumlr 16 saat accedil kalmış kişiler bulanık goumlsterilen

resimleri yiyecek olarak algılar (McClelland ve

Atkinson 1948)

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Bilişsel Tarz

bull Alan bağımlı kişiler Ccedilevreyi bir buumltuumln olarak algılama

eğilimindedirler ve tek tek uyarıcıların şekil renk buumlyuumlkluumlk

ya da diğer niteliklerini zihinlerinde accedilık bir şekilde tasvir

edemezler

bull Alan bağımsız kişiler Ccedilevredeki oumlğeleri birbirinden farklı

olarak algılarlar ve her oumlğeyi zeminden ayrı olarak izlerler

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Deneyim ve Kuumlltuumlr

Kuumlltuumlrel değerler dil ccedilevresel-doğal koşullar

algılarımızı etkiler

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Algıda kuumlltuumlrel etkiler Hudsonrsquodan (1960) alınmıştır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

İmkansız şekil

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

ALGI YANILMASI (İLLUumlZYON)

bull Bir imgenin gerccedilekte olmadığı ya da olamayacağı

kadar ccedilarpıtılmış şekilde algılanmasıdır

bull Beynin boyut uzam ve derinlik gibi algısal ipuccedillarını

doğru olarak yorumlayamayacak şekilde yanlış

youmlnlendirilmesidir

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Muumlller-Lyer İlluumlzyonu

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Panzo İlluumlzyonu

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Ames Odası

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Ay İlluumlzyonu

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Duyum oumltesi algı (Extrasensory perceptionndashESP)

(Altıncı His)

bull Normal duyularımızdan farklı bir algı guumlcuumlnuumln

varolduğunu iddia edenler bulunmaktadır Bu olağandışı

guumlccedil lsquoduyum-oumltesi algırsquo veya lsquoaltıncı hisrsquo olarak

adlandırılır

bull Normal duyu suumlreccedilleri veya kanalları dışında bilgi

goumlnderip alma ile ilgilidir

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Altıncı His

Altıncı his doumlrt genel beceriyi kapsar

bull Telepati Kendi duygu ve duumlşuumlncelerini bir başkasına goumlnderebilme veya

başkasının duygu ve duumlşuumlncelerini okuyabilme becerisi

bull Oumlnsezi Gelecekte olacak olayları oumlnceden tahmin edebilme sezme

bull Gaipten sesler duyma dolaylı net goumlruumlş Bilinmeyen bir nesne ya da olayın

farkında olma duyu alanının dışında bulunan olayları ve nesneleri

algılayabilme yeteneği

bull Telekinezi zihnin maddeyi etkileme guumlcuumlduumlr oumlrneğin nesneleri dokunmadan

hareket ettirmek

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

ParapsikolojiPsikolojinin laquoyanı sıraraquo veya laquooumltesinderaquo anlamında mevcut bilimsel veriler veya yasalar doğrultusunda accedilıklanamayan normal oumltesi olayların incelenmesi durumudur

bull Gaipten sesler duyma

bull Telepati

bull Oumlnsezi

bull vb psişik fenomenler

Parapsikolojirsquonin ilgi alanıdır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

bull Bazı insanlar bu tuumlr psişik guumlccedillere sahip

olduklarını iddia etseler de bu guumlccedillerini hile

sihirbazlık ve tahmin etme ihtimallerinin ortadan

kaldırıldığı kontolluuml durumlarda tatbik

edememektedirler

bull Diğer bir deyişle tekrarlayamamaktadırlar

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Algıları yaratmak

bull Max Wertheimer

bull Gerccedilek hareket Boşlukta gerccedilekten hareket eden bir uyarıcı veya nesneyi

algılamamızdır

bull Fi fenomeni (Goumlruumlnuumlrde hareket) Aslında sabit olan ışıkların hareket ettiği

illuumlzyonunu tanımlamaktadır Bu illuumlzyon her biri bir oumlncekinden biraz farklı bir

pozisyon ya da duruşta olan bir dizi sabit goumlruumlntuumlyuuml hızlı bir şekilde goumlstererek

elde edilir

bull Sabit goumlrsel uyarıcıları kullanarak hareketli goumlrsel uyarıcılar yaratmanın bir

oumlrneği 1893 yılında filmleri icat eden Thomas Edisonrsquodır

bull Snrsquode 24 kare goumlsterilerek film illuumlzyonu yaratılır Aslında burada tamamlama

ilkesini kullanırız

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır

Sanal gerccedileklik

bull Bilgisayar tarafından yaratıldığı halde bir nesnenin iccedilinde

olduğunuz bir ccedilevrede dolaştığınız veya bir hareketi

gerccedilekleştiridiğiniz algısal deneyimini yaşamak

bull Fobilerin tedavisinde kullanılmaktadır