alankarasasthra-i - university of calicut · kavyalankara of bhamaha. chapter i ... kavy t jayt jat...

46
ALANKARASASTHRA-I Study material VI SEMESTER B.A SANSKRIT CORE COURSE (2011 ADMISSION) UNIVERSITY OF CALICUT SCHOOL OF DISTANCE EDUCATION THENJIPALAM, CALICUT UNIVERSITY P.O., MALAPPURAM, KERALA - 673 635

Upload: lyhanh

Post on 02-May-2018

224 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

ALANKARASASTHRA-I

Study material

VI SEMESTER

B.A SANSKRIT

CORE COURSE(2011 ADMISSION)

UNIVERSITY OF CALICUT

SCHOOL OF DISTANCE EDUCATION

THENJIPALAM, CALICUT UNIVERSITY P.O., MALAPPURAM, KERALA - 673 635

Page 2: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 2

UNIVERSITY OF CALICUTSCHOOL OF DISTANCE EDUCATIONStudy material

VI SEMESTERB.A SANSKRIT

CORE COURSE

ALANKARASASTHRA-1

Prepared by Dr. Ajitha T.S.,Assistant Professor in Sanskrit,Sri.Achuthamenon Govt. College ,Kuttanellur, ThrissurScrutinised by : Dr. Jayanarayanan K.Associate Professor,Sree Kerala Varma College,ThrissurType settings & Lay outComputer Section, SDE

©Reserved

Module I

Page 3: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 3

Introduction to Sanskrit Poetics and its growth and Major schools of thought

Module II

Kavyalankara of Bhamaha. chapter I

Module III

Kavyadarsha of Dandin. Pariccheda I

Essential reading

1. History of Sanskrit Poetics-S.K.De2. Kavyalankara of Bhamaha3. Kavyadarsha of Dandi

Additional reading

1. History of Sanskrit Poetics- P.V.Kane2. Studies on some concepts of Alankarasastra-Dr. V.Raghavan3. Sanskrta sahitya vimarsanam-Dr. N.V.P. Unithiri4. A new History of Sanskrit Poetics-Krishnachaitanya5. Indian Kavya Literature-A.K. Warder

MODULE I

Page 4: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 4

Al»arzaôeithas>saihTyzaô< Al»arzaô< va

@kSy itóit g&h @v kaVy<,ANySy gCDit suùÑvnain yavdœ.NySyaivdGxvdne;u pdain zñt!,kSyaip sÂrit ivñk…tUhlIv,

ðaekae=y< gu[aiNvtSy kaVySy mhTv< "ae;yit,àacInkaladar_y kivTvzi´> svER> A†taàz<ista c AasIt!, tSy àaÞyw¡ ik< ik< kayRimit svER> iciNtt< c AasIt!, tdw¡ kaVySvêp<kaVyÉeda> kaVygu[a> kaVyal»ara> #Tyetan! iv;yanixk«Ty ccaR intra< sulÉa AasIt!,saihTyzaônaça Al»arzaônaça va Vyviÿt< #d< zaô< vedana< laEikkkaVy¢Nwana< c }anayintaNtmpei]tm!, ASy zaôSy %pyaeigTv< Aveúy rajzeore[ zaôimd< veda¼meveit inêipt<,%TpiÄ> ivkasí-AitàacInkale zaôimd< i³yakLpnaça Vyviÿyte Sm, vaTSyaynen kamsUÇe ctu:;iòklasui³yakLpSy g[na k«ta, tÇ i³yya kaVy¢Nwa> kLpen c ivxanmiÉàetm!, tidd< i³yakLppd<saihTyiv*apr< pyRvSyit, rajzeor> Al»arzaôprMpram! @v< inêpyit, z»rae=l»arzaôSyiz]a< svRàwm< äü[e dÄvan! äüa c deve_y> te c \i;_yí, tdnus&Tyaòadz äüiz:yaAòadzSvixkr[e;u zaôimd< inbÏvNt>, niNdkeñrae rs< ix;[ae dae;an! Értí êpkai[ cinêiptvNt>, kaZyp> vréicí àwmaE Aal»airkaE kWyete,saihTyzaôe sMàdaya>kaVySy Svêp< ik< #it ivicNtyiÑ> bhv> sMàdaya> Al»arzaôe àcilta>, te c àStUterssMàday>-s<àTyupl_ymanae rsisÏaNtae Érten àviÄRt>, tdIy< ivÉavanuÉavVyiÉcairs<yaegaÔsin:piÄirit

rssUÇmev rsSvêpin[aRyke;u Aaidm<,tt> àacInana< niNdkeñràÉ&tIna< mt< n %pl_yte, Érten

Page 5: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 5

SvIynaq(zaôSy ;óe sÝme c AXyaye rsSy iv;ye Svmt< àkaiztm!, rssUÇVyaOyane inrtana<pi{ftana< mXye Aip mtÉedae vtRt @v, rssUÇe iv*manSy s<yaegpdSy rsin:piÄpdSy cVyaOyane iv*manan! Éedan! AiïTy É”lae‘qàÉ&ty> %TpiÄvaidn> zŒ‚kady> Anuimitvaidn>É”naykàÉ&ty> Éui´vaidn> AiÉnvguÝady> Xvinvaidní kWyNte,z&¼arhaSyké[raEÔvIrÉyanka>

bIÉTsaÑ‚tíeTyòaE naq(e rsa> Sm&ta>,#it naq(e Aòrsana< kaVye tditir´zaNtsihtana< nvrsana< c AiStTv< SvIk…vRiNt,Al»arsMàday>-Al»arsMàdayae Éamhen àviÄRtae=ip tÍNwVyaOyat&iÉ> %ÑqaidiÉrev iSwrta< àaipt>,@tTsMàdayanusair[a< mte Al»ara @v kaVy jIvatv>,Al»raeit y> kaVy< zBdawaRvnl<k«tI,AsaE n mNyte kSmadnu:[mnl<k«tI. #it kwyn! jydevae=ip kaVye jIvnaxayktya Al»aranevSvIkraeit, Al»ara iÖivxa> zBdal»ara AwaRl»araí, AnuàasaepmadIpkêpkaOyaíTvar@val»ara Értenae a> t @vanuidn< vxRmana> k…vlyanNde 125 s<Oyta< gta>, Al»ara[a< l][mipte;u te;u ¢Nwe;u iÉ*man< àaPyte, Al»arsMàdayàvÄRka rstÅv< janait Sm At @v tersvdaidkanl»aranu vNt> rsa Aip Al»ar @v n p&wkœ tÅvaNtrimit te;amazy>,rIitsMàday>vamnen àv&Ä> Ay< sMàday> rIitraTma kaVySyeit Swapyit, ivizòapdrcnEv rIitirit kWyte,rIit> gu[anaiïTy itótITyt> gu[sMàday #Tyip sMàdayaey< kITyRte, di{fna rIitÉedana<VyviSwt< v[Rn< k«tm!,

Page 6: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 6

v³aei´sMàday>k…Ndken àv&Ä> Ay< sMàday> v³aei´> kaVyjIivt< #it vdit, v³aei´>vEicÈyɼIÉi[itéCyte,sa c ;iqœvxa 1 v[RivNyasv³ta 2 pdpUvaRÏRv³ta3 praÏRv³ta 4 vaKyv³ta 5 àkr[v³ta 6 àbNxv³ta c #it,XvinsMàday>kaVySyaTma Xvinirit AnNdvxRnen XvNylaeke XvinsMàdaySy Swapna k«ta,

yÇawR> zBdae va tmwRmupsjRnIk«tSvawaERVy“> kaVyivze;> s Xvinirit sUiriÉ> kiwt>,

#Tyev Xvne> l][< tÇ % <, AanNdvxRn> pUivRka[a< Xvinivraeixna< mtan! XvinSvêp< tTÉedaíinêpyit, AiÉnvguÝrict< laecn< XvNyalaekSy pQne ATyNtaepkarI VyaOya vÄRte,AaEicTysMàday>AnaEicTya†te naNyÔsɼSy kar[m! #it AanNdvxRnSy %i´maiïTy ]emeÔe[ àviÄRt>, tdIy>¢Nw> AaEicTyivcarccaR,

Page 7: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 7

MODULE IIKAVYALANKARA OF BHAMAHA CHAPTER -1

Éamh> tdIy> kaVyal»arí,Éamh> kaZmIrvasI ri³lgaeimn> puÇíasIt!, gaeimn! pd< baEÏe;u àyuJyte, ÉamhSy smy> k #itiv;ye mhan! mtÉedae iv*te, Axuna d{fI ÉamhaTprvÄIR SvIk«t @v Atae yid d{fIsÝmztkàarMÉkailkStda=ym! ;óztkvÄIRit v´Vym!, AòmztkaeTpÚ> É”aeÑq> Éamhk«t<kaVyal»ar< VyaOyatvan! Atae=y< tTpUvRkailk #Tyip pUvaeR mte Anukªlm!, Éamhen ivrict>kaVyl»arnama @k @v ¢Nw> àaPyte, kaVyal»are ;qœ pirCDeda>, àwme pirCDedekaVysaxnt‘][tÑeda vi[Rta>, iÖtIye t&tIye cal»ara ivveicta>, ctuweR Értae a dz dae;a>àpiÂta>, pÂme Nyayivraeixdae;ae mIma<ist>, ;óe ivvadaSpdpdzuiÏivRcairta,

kaVyal»ar> àwm> pirCDed>mnsa igra àyÆen c savRÉaEm< $ñr< à[My SvkIySy ¢NwSy AarMÉ> Éamhen i³yte,

à[My sav¡ svR}< mnaevaŠaykmRiÉ>,kaVyl»ar #Tye; ywabuiÏ ivxaSyte.

kaVyàyaejninêp[<-saxukaVyana< rcna tu xmaRwRkammae]êpa[a< pué;awaRna< }an< klanEpu[I— mn>àsad< c jnyit, tt!kve> xvla< kIit¡ %T"ae;yit c,

xmaRwRkammae]e;u vEc]{y< klasu c,àIit< kraeit kIit¡ c saxukaVyinbNxnm!.

AiSmn! s<sare kivTv< ÉGyyu anamev jayte, Akve> zaôvedn< xnhInSy dat&Tvimv ÉIrae>zôpaqvimv c Vyw¡ pirhaSy< c Évit,

AxnSyev dat&Tv< ¬IbSyevaôkaEzlm!,A}Syev àgLÉTvmkve> zaôvednm!,

Page 8: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 8

sTkivTven rihta viGvdGxta ivnyen rihta ïI> #v zizna rihta inza #v c k…iTsta Évit,ivnyen ivna ka ïI> ka inza zizna ivna,

rihta sTkivTven kI†zI viGvdGxta.kSyaip pi{ftSy gurae> sahaYyen zaôa{yXyetu< mUFa> Aip z²…viNt, ikNtu kivTvzi´Stu

kSyict! àitÉayu Sy @v jayte,guêpdezadXyetu< zaô< jfixyaePylm!,

kaVy< tu jayte jatu kSyicTàitÉavt>.idv<gtanamip mhakvIna< kaVyêp< zrIr< Anñr< àitÉait, ASy kaVySy kIitR> yavt! itóittavt! kivrip pi{ftE> ða¸yte, kaVyrcnya kiv> àlyaNta< kIitRmaßaeit, #Tyt>kaVyl][ivxan< Avxan< c prmàxan<,kaVySy kar[< ik< #TySyaeÄrêpe[ @vmuCyte-

zBdZDNdae=iÉxanawaR #ithasaïya> kwa>,laekae yui´> klaíeit mNtVya> kaVyhetv>,

zBdSvêp}anavbaexk< zaô< Vyakr[< v&Äzaô< zBdawR}an< #ithasaidàisÏa> kwa> laEikka>yu y> klaí kaVySy kar[ain @v, vagwaRn! ividTva tT}ana< ¢Nwan! piFTva te;a< Anu¢he[kaVyrcna kayaR, kaVySy rcna Avxantya kayaR yt> Êò< @k< pdmip Ê>sutvdœ Ê:kIit¡ jnyit,

nakivTvmxmaRy Vyaxye d{fnay va,k…kivTv< pun>sa]aTm&itma÷mRnIi;[>.

AkivTv< ikmip dae;< n %Tpadyit, ikNtu k…kivTv< mr[tuLyimit pi{fta> vdiNt,kaVyal»arSy àwme pirCDede Éamh> kaVySy mahaTMy< kaVyÉedan! kaVydae;an! c ivv&[aeit,kaVyl][<-Éamhen SvIk«t< kaVyl][miSt zBdawaER sihtaE kaVym!, #it tt! c kaVy< rcnazEil< Éa;a< #itv&Ä<rcnaSvêp< c AaxarIk«Ty pun> ivÉJyte,

Page 9: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 9

kaVyÉeda>-1 rcnazEilmaxairk«Ty kaVy< g*< p*< c #it iÖxa ivÉJyte,

2 kSya< Éa;aya< kaVySy rcna Évit #it Anus&Ty s<Sk«t< àak«t< Apæ<z #it iÇxa ivÉJyte,

3 #itv&ÄSy SvÉav< AaxarIk«Ty kaVy< pura[kwa> %Tpa*kwa> klaïykwa> zaôaïykwa> #itctuxaR ivÉJyte,v&Ädevaidcirtz<is caeTpa*vStu c,klazaôaïy< ceit ctuxaR iÉ*te pun>,

4 rcnaya> Svêp< AaxarIk«Ty kaVy< pÂxa ivÉJyte,sgRbNxaeiÉneyaw¡ twEvaOyaiykakwe,AinbÏ< c kaVyaid tTpun> pÂxaeCyte.

kaVy<

g*<

kaVy<

s<Sk«t< àak«t<

kaVy<

pura[kwa> %Tpa*kwa>

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 9

kaVyÉeda>-1 rcnazEilmaxairk«Ty kaVy< g*< p*< c #it iÖxa ivÉJyte,

2 kSya< Éa;aya< kaVySy rcna Évit #it Anus&Ty s<Sk«t< àak«t< Apæ<z #it iÇxa ivÉJyte,

3 #itv&ÄSy SvÉav< AaxarIk«Ty kaVy< pura[kwa> %Tpa*kwa> klaïykwa> zaôaïykwa> #itctuxaR ivÉJyte,v&Ädevaidcirtz<is caeTpa*vStu c,klazaôaïy< ceit ctuxaR iÉ*te pun>,

4 rcnaya> Svêp< AaxarIk«Ty kaVy< pÂxa ivÉJyte,sgRbNxaeiÉneyaw¡ twEvaOyaiykakwe,AinbÏ< c kaVyaid tTpun> pÂxaeCyte.

kaVy<

p*<

kaVy<

àak«t< Apæ<z>

kaVy<

%Tpa*kwa> klaïykwa> zaôaïykwa>

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 9

kaVyÉeda>-1 rcnazEilmaxairk«Ty kaVy< g*< p*< c #it iÖxa ivÉJyte,

2 kSya< Éa;aya< kaVySy rcna Évit #it Anus&Ty s<Sk«t< àak«t< Apæ<z #it iÇxa ivÉJyte,

3 #itv&ÄSy SvÉav< AaxarIk«Ty kaVy< pura[kwa> %Tpa*kwa> klaïykwa> zaôaïykwa> #itctuxaR ivÉJyte,v&Ädevaidcirtz<is caeTpa*vStu c,klazaôaïy< ceit ctuxaR iÉ*te pun>,

4 rcnaya> Svêp< AaxarIk«Ty kaVy< pÂxa ivÉJyte,sgRbNxaeiÉneyaw¡ twEvaOyaiykakwe,AinbÏ< c kaVyaid tTpun> pÂxaeCyte.

Page 10: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 10

mhakaVyl][m!-Éamh> mhakaVyl][mev< ddait-

sgRbNxae mhakaVy< mhta< c mht! c yt!,A¢aMyzBdmWy¡ c sal»ar< sdaïym!,mNÔËtàya[aijnayka_yudyEí yt!,

pÂiÉ> siNxiÉyuR < naitVyaOyeym&iÏmt!,ctuvRgaRiÉxane=ip ÉUysawaeRpdezk«t!,

yu < laekSvÉaven rsEí sklE> p&wkœ,nayk< àagupNySy v<zvIyRïutaidiÉ>,

n tSyEv vx< äUydNyaeTk;aRiÉixTsya.

mhakaVy< tu sgRbNx> #it c kITyRte, tÇ ivÉaga> sgaR> #it kITyRNte, mhta< kaVy< AiSt #Tyt>mht! kaVy< AiSt #Tytí mhakaVyimit s<}a sawaR, tiSmn! zaeÉn> zBd> zaeÉn> AwR> càitpa*ete, Al»arana< saiÚXy< s¾naïyTv< c tSy SvÉav> @v, tiSmn! mÙËtàya[ain Aijnayka_yudyadyí v{yRNte, muo-àitmuo-gÉR-AvmzR-%ps<ùitêpE> siNxiÉ> siht< mhakaVy<

kaVy<

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 10

mhakaVyl][m!-Éamh> mhakaVyl][mev< ddait-

sgRbNxae mhakaVy< mhta< c mht! c yt!,A¢aMyzBdmWy¡ c sal»ar< sdaïym!,mNÔËtàya[aijnayka_yudyEí yt!,

pÂiÉ> siNxiÉyuR < naitVyaOyeym&iÏmt!,ctuvRgaRiÉxane=ip ÉUysawaeRpdezk«t!,

yu < laekSvÉaven rsEí sklE> p&wkœ,nayk< àagupNySy v<zvIyRïutaidiÉ>,

n tSyEv vx< äUydNyaeTk;aRiÉixTsya.

mhakaVy< tu sgRbNx> #it c kITyRte, tÇ ivÉaga> sgaR> #it kITyRNte, mhta< kaVy< AiSt #Tyt>mht! kaVy< AiSt #Tytí mhakaVyimit s<}a sawaR, tiSmn! zaeÉn> zBd> zaeÉn> AwR> càitpa*ete, Al»arana< saiÚXy< s¾naïyTv< c tSy SvÉav> @v, tiSmn! mÙËtàya[ain Aijnayka_yudyadyí v{yRNte, muo-àitmuo-gÉR-AvmzR-%ps<ùitêpE> siNxiÉ> siht< mhakaVy<

sgRbNx>

AiÉneyaw¡

AaOyaiyka

kwa

AinbNx< kaVy<

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 10

mhakaVyl][m!-Éamh> mhakaVyl][mev< ddait-

sgRbNxae mhakaVy< mhta< c mht! c yt!,A¢aMyzBdmWy¡ c sal»ar< sdaïym!,mNÔËtàya[aijnayka_yudyEí yt!,

pÂiÉ> siNxiÉyuR < naitVyaOyeym&iÏmt!,ctuvRgaRiÉxane=ip ÉUysawaeRpdezk«t!,

yu < laekSvÉaven rsEí sklE> p&wkœ,nayk< àagupNySy v<zvIyRïutaidiÉ>,

n tSyEv vx< äUydNyaeTk;aRiÉixTsya.

mhakaVy< tu sgRbNx> #it c kITyRte, tÇ ivÉaga> sgaR> #it kITyRNte, mhta< kaVy< AiSt #Tyt>mht! kaVy< AiSt #Tytí mhakaVyimit s<}a sawaR, tiSmn! zaeÉn> zBd> zaeÉn> AwR> càitpa*ete, Al»arana< saiÚXy< s¾naïyTv< c tSy SvÉav> @v, tiSmn! mÙËtàya[ain Aijnayka_yudyadyí v{yRNte, muo-àitmuo-gÉR-AvmzR-%ps<ùitêpE> siNxiÉ> siht< mhakaVy<

Page 11: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 11

AitVyaOyey< n Évet!, kaVySyaNte naykSy ivjy> Évet! @vmev sùdySyaip v&iÏ> tSy pFnenÉvet!, xmR-AwR-kam-mae]êpa[a< ctuvRgaR[a< àitpadn< samaNytya tÇ kay¡ ikNtu ivze;tyaAwRSyEv %pdez> kayR>, tt! kaVy< laekSvÉavSy sUck< Syat!, tiSmn!z&¼arhaSyraEÔvIrÉyankzaNtêpa> nvrsa> Aip siÚihta> Syu>, naykSy v<zvIyRïutaid v[Rn<k«Tva àitnayken k«t< naykvx< n àitpadyet!, yid kínpaÇ< kaVyVyaiptya n SvIi³yte tihRtSy kaVySy AadaE ¢h[< n kay¡,naqkl][<-iÖpdI zMya rask< SkNxk àÉ&tIin naqkain SvIi³yNte, tdev AiÉneyawRimit %Cyte,AaOyaiykal][<-

àk«tanak…lïVyzBdawRpdv&iÄnag*en yu aedaÄwaR saeCDœvasaOyaiyka mta,

v&ÄmaOyayte tSya< nayken Svceiòtm!,v±< caprv±< c kale ÉaVywRz<is c,kveriÉàayk«tE> kwnE> kEiídi»ta,kNyahr[s<¢amivàlM_yaedyaiNvta,

n v±aprv±a_ya< yu a naeCDœvasvTy>.sNdÉaRnugu[E> zBdE> AwER> c sihta zaeÉnawaR %CDœvasnamkE> ivÉagE> sihta g*rcna ÉvitAaOyaiyka, tSya< nayken SvkIya kwa v{yRte, v±-Aprv±namkaE v&ÄaE tÇ Évt>, Aagimna<AwaRnam! sUcna tÇ Évit, mXye kveriÉàaySy sUcna> c tÇ †ZyNte, kNyahr[< yuÏ< ivrh>naykivjyí tÇ v{yRNte, yid v±aprv±v&Äyae> %CDœvasnamkivÉagSy c AÉav> tSya< †Zytetwaip sa AaOyaiyka @v,kwal][<-

Page 12: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 12

kwal][< Éamhen @v< dIyte-n v±aprv±a_ya< yu a naeCDœvasvTyip,s<Sk«te s<Sk«ta ceòa kwa=pæ<zÉa´wa,ANyE> Svcirt< tSya< nayken tu naeCyte,Svgu[aiv:k«it< k…yaRdiÉjat> kw< jn>,

kwaya< v±aprv±v&Äyae> àyaeg> n †Zyte, @vmev tSya> ivÉaga> %CDœvasnamka> n ÉviNt,s<Sk«tÉa;aya< ricta Aip kdaict! Apæ<zSy saiÚXy> Aip †Zyte, tÇ naykadNy> kae=ipnaykcirt< v[Ryit, yt> k…lIn> kae=ip pué;> Svgu[kwne tTpr> n Syat!,AinbNx< kaVy<-gawa> mu kðaeka> c AinbNxkaVye ANtÉRviNt,sveRip @te kaVyÉeda> v±SvÉavae®ya yu a> intra< SvIi³yNte sùdyE>,rIitsMàdaySy inêp[<di{dna SvIk«tSy rIitsMàdaySy inêp[< ktuRm! àv&Ä> Éamh> vEdÉRgaEfIyaE gtanugitkNyayat!Amexsa< nanaOya @v #it vdit, yid kecn AZmkv<zaid vEdÉRimit SvIk…vRiNt cet! tÇ dae;aeipnaiSt yt> s<}a #CDat> @v ivxIyte, ydœ kaVy< Apuòaw¡ v³aei´hIn< àsÚ< \ju kaeml< c †Zytett! kevl< ïuitpezl< geyimTyev kIitRtu< yaeGy<, gaEfIys<}ayu a> Aip yid Al»aryu a> dae;rihta>sdwRyu a> NyaYya> Anak…laí! ÉviNt cet! saxIy> @v, igra< caéta tu intaNtaidmaÇe[ n jayteAip tu vaca< v³aiÉxeyzBdaei´ @v #òa Al»it>,kaVydae;a[! @v< inêpyit-

neyaw¡ i¬òmNyawRmvackmyui´mt!gUFzBdaiÉxan kvyae n àyuÃte,AÇ ;{[a< kaVydae;a[a< inêp[< i³yte,

Page 13: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 13

1 neyawRêpae dae;ae v{yRte- ySy zBdNyayanupaêF> yu > AwR> k«itiÉ> SvaiÉsiNxnablat! kwiÂt! nIyte tt! neyawRêpae dae;>,%da- mayev ÉÔa #it àkLpna tu AsaXvI @v, ve[udake> maya #it yavt! n sUcyit tavt! tSyAwRSy àaiÝrev n ÉvtIit neyawaRTmkdae;Syaedahr[imd< Évit,

2 i¬òaOySy dae;Sy Svêpmah-Vyviht< Aw¡ i¬ò<,

3 ANyawRêpdae;Sy Svêpmah-ivjùuStSy ta> zaek< ³Ifaya< ivk«t tt!, #it %dahr[e kSyaip zaekSy invar[< kwmÉviditv[Ryit, ikNtu vaca< saihTyen ANy< Aw¡ Aip *aetytIit ANyawRêp> dae;>,

4 Avackêpdae;Sy Svêpmah- vaCye AweR sa]at! AêF< Avack< AwRVyi´m! njnyit,%da- ihmaphaimÇxrE> VyaÝm! Vyaem, AÇ me"E> VyaÝ< ggnimit AwR> Ê¢Rh> @v,

5 Ayui´midit dae;Sy Svêpmah-sNdezkaVye;u vayum! cNÔ< æmran! harItan! c³vakan! zukan! me"an! c sNdezhran!

ivdxait, tÚ yui´shimTyt> Ayui´mÚamkSy dae;Sy %dahr[< jayte,AÇ kiv> sNdezkaVyana< rcna iv;ye iv*mana< ivàitpiÄ< sUcyit, pUvRàitpaidta> Avac>AVy´vací ÉviNt #Tyt> Ërdez< gTva ËTy< kwmip smpRiytu< n AhRiNt, kaildasady> pi{fta>tuxUmJyaeitSsillméta< siÚpat> Kv me">sNdezawaR> Kv pquiÉ> àai[iÉ> àap[Iya>,#TyaETsuKyadpirg[yn! guýkSt< yyacekamawaRih àk«itk«p[a> cetnacetne;u,#it syui´< Svrcna< SwapyiNt #Tyt> tÇ ivvadSy Avsrae n àaPyte,

Page 14: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 14

6 gUFzBdaiÉxanêpSy dae;Sy SvêpmuCyte-gUFzBdaiÉxan> pi{ftErip ASvIkayR @v,%da- AistitRtugiÔiCDTSv>i]ta< pitriÖ†kœ,AimiÑ> zuæ†G†òEiÖR;ae je¹Iiy;Iò v>,AÇ k«ta suäü{yStuit> gUFzBdaiÉxana #Tyt> pi{ftErip %ÄmkaVyTven n SvIi³yte,

AwRdae;anu®va zBddae;an! v´…marÉte-ïuitÊòawRÊòe c kLpnaÊòimTyip,ïuitkò< twEva÷vaRca< dae;< ctuivRxm!,

@vm! ïuitÊò< AwRÊò< kLpnaÊò< ïuitkò< #it vaca< ctuivRx< dae;< pi{fta> vdiNt,1 ïuitÊòa> igr>-ivfœvacaeRivióti¬ÚiCDÚvaNtàv&Äy>,àcarx;aeRtaeÌarivsgRhdyiÙta>,ihr{yreta> sMbax> pelvaepiSwta{fja>,vaŠaqvadyíeit ïuitÊòa> mta> igr>,@te;a< àyaeg> As_y> #Tyt> TyaJy>,2 AwRÊòSy SvêmcuCyte-yÇ AwaRNtre àv&Ämip vaKy< àyu ana< zBdana< SvÉavt! As_yvStun> àtIit< jnyit tÇ AwRÊò<,%da- hNtumev àv&ÄSy StBxSy ivvrEi;[>,ptn< jayte=vZy< k«Àe[ punéÚit>,AÇ yuÏe prijtSy ivjyàtI]a AStIit vdit, ikNtu vaca< samWyaRt! sMÉaegêp> AwR> AipVyJyte #Tyt> AwRÊòSy %dahr[<,3 kLpnaÊòmah-pdÖySy sNxane ydinò< àkLpte,tda÷> kLpnaÊò< s zaEyaRÉr[ae ywa. pdsNxane sit As_y*aetk< Évit kLpnaÊòm!,

Page 15: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 15

4 ïuitkò<-ywaijùdidTyaid;u s_ymPyw¡ vaca< ïv[maÇadœ As_yae àitÉait, dae;ae=y< ïuitkòimTyuCyte,kaVydae;iv;ye SvkIy< mt< s<i]pn! @vm! vdit- kdaict! Êé´mip siÚvezivze;at! öja<ANtrale AabÏ< nIl< plazimv zaeÉte, kdaict! Asaxu Aip vaKy< AaïysaENdyaRt!kaNtaivlaecnNySt< mlIms< AÃnimv zaeÉa< xÄe, Aapa{fug{fmetÄe vdn< vnje][e, #TyÇpa{fuzBdSy saiÚXyat! As_yae=ip g{fzBd> saxu àtIyte, @vmev ivi¬Úg{fana< kir[a<mdvairiÉ> #TyÇ Aip,@tdœ ¢aý< suriÉ k…sum< ¢aMymetiÚxey<xÄe zaeÉa< ivrictimd< SwanmSyEtdSy,malakarae rcyit ywa saxu ivJ}ay mala<yaeJy< kaVye:vvihtixya tÖdevaiÉxanm!,ywa kiít! malakar> tdwRmanIte;u pu:pe;u @tt! ¢aý< @tÚ ¢aýimit ivicNTy mala< rcyit twEvkaivna TyJy¢aýivveken pdain SvIkayaRi[,

Page 16: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 16

KAVYALANKARA CHAPTER 1- TEXT

Page 17: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 17

Page 18: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 18

Page 19: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 19

Page 20: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 20

Page 21: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 21

Page 22: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 22

MODULE- 3KAVYADARSA OF DANDI CHAPTER -1

m¼ladIin m¼lmXyain m¼laNtain c zaôai[ àwNte #it %i´mnus&Ty di{dna kaVyadzRSyarMÉ>srSvtI— StuTva k«t>,

ctumuRomuoaMÉaejvnh<svxUmRm,manse rmta< inTy< svRzu¬a srSvtI.

ywa h<sI kmlvne ivhrit twa äü[ae muoe;u SvCDNdivhair[I #y< va[I ASmak< mnisicràitióta Éveidit Aazy>,pUvRsUiriÉ> k«tain l][¢Nwain s<i]Py lúy¢Nwain AalaeCy cmya kaVyl][< ivihtm!, Anen ¢NwSyaSy AnubNxctuòy< sMykœ inêipt<,àitpa*<- kaVySvêp<AixkarI- kaVySvêpij}asu>,àyaejn<- kaVySvêpvuTpiÄ>,sMbNx>- àitpa*àitpadkÉav>,kaVySvêp< vi[RtumarBx> d{fI àwm< tavdœ zBdSy àaxaNy< àitpadyit,vaca< àaXyaNy<-s<sare iÇivxa vac %pl_yNte- s<Sk«t>, àak«ta> deZyí, tÇ s<Sk«ta>pai[NyaidiÉrnuizòa>, àak«ta> vréicna k«tanuzasna>, izòa dezI vakœ, iÇivxanamPye;a<sahaYyen @v %ÄmmXymaxma> jna> SvaiÉàay< Svetrjnve*< ivxatu< z²…viNt,#dmNx<tm> k«Tõ< jayet ÉuvnÇym!,yid zBdaþy< Jyaeitras<sar< n dIPyte,zBdaiÉxanSy Jyaeit; @vay< mihma ydy< laekae Vyvhare;u n muýit yid zBda n SyuStda laekae=y<Vyvhar< kÄu¡ n paryet! tdxInaTvat! svRVyvhara[a<, ywa ih sUyaRidJyaeitrÉave sveR pdawaRStmsaVyaÝa luÝa #v ÉviNt twEv zBdaiÉxJyeateÉave tNmaÇsMpa*ana< Vyvhara[amn_yupaytya

Page 23: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 23

laekae=ymNte tmsIv m¶ae ivluÝsklVyvharí jayet, AÇ indanêpe[ %Cyte- kaVyaTmk< dpR[<àaÝ< àacam! ra}am! yzaeibMb< sdEv àitibMbs&iò< kraeit, ibMbSwanIye yzis gte=ip kaVydpR[etTàitibMb< Éasmanmev itóit, kivna n kevl< vaca< àaxaNy< Aip tu te;a< indaeR;tam! c AaTmsat!kayRm!, yt>-gaegaER> kamÊxa sMykœ àyu a SmyRte buxE>,Ê:àyu a pungaeRTv< àyae …> sEv z<sit.@k> zBd> sMyg! }at> zaôaiNvt> suàyu > SvgeR laeke c kamxug! Évit #it mhaÉa:ye suàyaegSysvR)ldTvmu m!, AÇ Ê:àyaegSy )lmah, Svrv[RmaÇaidvEgu{yen %½airta> zBda> v´…> kve> cmUoRÉav< àwyit, tSmadœ kaVye;u dae;a[a< SvLpanamip pirharay yÆ> kr[Iy>, ywa suNdrmipzrIr< @ken ñetk…óen inNdapaÇ< jayet tÖt! SvLpen dae;e[ kaVymev inNdapaÇ< Évit, At> svRwatTpirharay ytnIy<,ywa c]uiriNÔyivklae jnae êpÉedan! ñetpItadInvxariytumz´ae Évit tÖt!saihTyzaô}anivxurae jnae gu[dae;ivÉaga]mae Évit, At> saihTyzaô}an< sàyaejn< baeXym!,@tdwRmev pUvRsUry> ivicÇmagaR[a< vaca< i³yaivix< ivrcyamasu>, tE> kaVyana< zrIrm! Al»ara> cdizRta>,kaVySvêp<-zrIrm! tavidòawRVyviCDÚa pdavlI,kaVySy zrIr< ik< #it ivicNtne di{fna % < yt!- AiÉli;tawERyuR ana< pdana< smahar> kaVyzrIrm!#it, kaVye zBdSy AwRSy %ÉySy va àaxaNyimit iv;ye Aal»airka[a< mXye mtÉedae †Zyte,Aal»airkE> k«tain kaVyl][ain zBdawRyaerNytmSy àaxaNyiv;ye te;a< mitrip sUcyiNt, tan!s<]epe[ %Cyte-Éamh>- zBdawaER sihtaE kaVy< g*< p*< c tdœ iÖxa,vamn>- kaVyzBdae=y< gu[al»ars<Sk«Tyyae> zBdawRyaevRtRte>éÔq>- zBdawaER kaVym!,

Page 24: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 24

mMmq>- tddae;aE zBdawaER sgu[avnl<k«tI pun> Kvaip,AanNdvxRn>- zBdawRzrIr< tavTkaVym!,hemcNÔ>- Adae;aE sgu[aE àay> sl»araE c kaVym!,vaGÉq> zBdawaER indaeR;aE sgu[aE àay> sal»araE c kaVym!,ivñnaw>- gu[al»arsihtaE zBdawaER dae;vijRtaE kaVym!,iv*axr>- zBdawaER vpurSy tÇ ivbuxEraTma_yxaiy Xvin>,

Ai¶pura[<- s<]epadœ vaKyimòawRVyviCDÚa pdavlI kaVym!,zaEÏaedin- rsaidmdœ vaKy< kaVym!,ivñnaw>- vaKy< rsaTmk< kaVy<,jgÚawpi{ft>- rm[IyawRàitpadk> zBd> kaVy<,jydev>- indaeR;a l][vtI srIitguR[ÉUi;tasal»arrsanekv&iÄvaRkœ kaVynamÉakœ,mai[KycNÔ>- kaVy< rsaidmÖaKy< ïut< suoivze;k«t!,kaVyl][ivxane zBdSyev àaXyaNy<SvIk…vRn! d{fI tdnusarmev kaVyl][< ivdxait,kaVyÉeda>- kaVy< tavdœ g*< p*< imïimit iÇxa ivÉJyte,

Page 25: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 25

tÇ p*< nam ctu:pdI, t½ v&Ä< jait> #it iÖxa ivÉJyte, A]rs'œ"at< v&Äm! maÇas'œ"at<jait>,DNdaeiviciÄ namke ¢Nwe DNdZzaôsMbNxIin svaR{yip ivcarai[ àdizRtain, tt! }an<gÉIr< kaVysagr< ittI;UR[a< naE>,ðaeks<OyamaiïTy mu k< k…lk< kae;> s'œ"at> #it Aneka>p*Éeda> vtRNte, te sveR Aip sgRbNxSy @kdeizn> #Tyt> n ivStre[ àitp*Nte, twaip te;a<l][mah-mu k<- mu k< ðaek @vEkímTkar]m> sta<, ywa Améztkaid>,k…lk<- Öa_ya< tu yuGmk<,sNdaintk< iÇiÉir:yte, klapk< ctuiÉRí pÂiÉ> k…lk< mtm!,kae;>- kae;> ðaeksmUhStu SyadNyaeNyanpe]k>, ywa- AayaRsÝzTyaid>,s'œ"at> yÇ kivrekmw¡ v&ÄenEken v[Ryit kaVy s'œ"at> s ingidt>, ywa me"Ëtaid>,

g*<

AaOyaiyka

kwa

v&Ä<

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 25

tÇ p*< nam ctu:pdI, t½ v&Ä< jait> #it iÖxa ivÉJyte, A]rs'œ"at< v&Äm! maÇas'œ"at<jait>,DNdaeiviciÄ namke ¢Nwe DNdZzaôsMbNxIin svaR{yip ivcarai[ àdizRtain, tt! }an<gÉIr< kaVysagr< ittI;UR[a< naE>,ðaeks<OyamaiïTy mu k< k…lk< kae;> s'œ"at> #it Aneka>p*Éeda> vtRNte, te sveR Aip sgRbNxSy @kdeizn> #Tyt> n ivStre[ àitp*Nte, twaip te;a<l][mah-mu k<- mu k< ðaek @vEkímTkar]m> sta<, ywa Améztkaid>,k…lk<- Öa_ya< tu yuGmk<,sNdaintk< iÇiÉir:yte, klapk< ctuiÉRí pÂiÉ> k…lk< mtm!,kae;>- kae;> ðaeksmUhStu SyadNyaeNyanpe]k>, ywa- AayaRsÝzTyaid>,s'œ"at> yÇ kivrekmw¡ v&ÄenEken v[Ryit kaVy s'œ"at> s ingidt>, ywa me"Ëtaid>,

kaVy<<

p*<

v&Ä< jait> ðaeks<OyamaiïTy

s'œ"at>

mhakaVy<

mu k< k…lk<

kae;>

Naaqk<

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 25

tÇ p*< nam ctu:pdI, t½ v&Ä< jait> #it iÖxa ivÉJyte, A]rs'œ"at< v&Äm! maÇas'œ"at<jait>,DNdaeiviciÄ namke ¢Nwe DNdZzaôsMbNxIin svaR{yip ivcarai[ àdizRtain, tt! }an<gÉIr< kaVysagr< ittI;UR[a< naE>,ðaeks<OyamaiïTy mu k< k…lk< kae;> s'œ"at> #it Aneka>p*Éeda> vtRNte, te sveR Aip sgRbNxSy @kdeizn> #Tyt> n ivStre[ àitp*Nte, twaip te;a<l][mah-mu k<- mu k< ðaek @vEkímTkar]m> sta<, ywa Améztkaid>,k…lk<- Öa_ya< tu yuGmk<,sNdaintk< iÇiÉir:yte, klapk< ctuiÉRí pÂiÉ> k…lk< mtm!,kae;>- kae;> ðaeksmUhStu SyadNyaeNyanpe]k>, ywa- AayaRsÝzTyaid>,s'œ"at> yÇ kivrekmw¡ v&ÄenEken v[Ryit kaVy s'œ"at> s ingidt>, ywa me"Ëtaid>,

imï<

Naaqk< cMpU

Page 26: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 26

mhakaVyl][<-sgRbNxae mhakaVy< %Cyte tSy l][m!,

AazInRmiS³ya vStuindeRzae vaip tNmuom!,sgRnamka> AvaNtrivÉaga @v mhakaVySy VyvCDedka>, tSy àarMÉStu AazI>- nmiS³ya-vStuindeRze;u ANytmen i³yte,AazInaRm SveòjnSy SvSy va zuÉaz<snm!,ywa izvlIla[Rve

pUt< Svt> pUttr< ttae ydœ ga¼m! py> z»rmaEils¼at!,tTpatu matu> à[yapraxpadahtE> pUttm< ttae n>,

nmiS³ya nam mdpe]ya TvmuTk«ò #it praeTk;RsUcnpUvRkSvapk;Rbaexnanukªlae Vyaparivze;>,ywa r"uv<ze -vagwaRivv s<p& aE vagwRàitpÄye,jgt> iptraE vNde pavRtIprmeñraE.vStuindeRz> v[RnIykwaÉagSy àkare[ kenicÊpinbNx>,ywa k…mars<Éve- ASTyuÄrSya< idiz devtaTma ihmalyae nam ngaixraj>,pUvaRpraE taeyinxI vgaý iSwt> p&iwVya #v mand{f>.@te;u ANytmen mageR[ mhakaVySy AarMÉ> kÄu¡ zKyte,

#ithaskwaeуtimtrÖa sdaïym!,ctuvRgR)layÄ< cturaedaÄnaykm!,AÇ #itv&Ä< ramay[mhaÉarta_ya< #ithasa_ya< rajtri¼{yaid #ithassUcke_y> ¢Nwe_y> va %Ït<Awva s½irtanaiïTy ivrict< va Évet!, AÇ pUvRSyaedahr[< r"uv<z> k…mars<Éví mXymSykerlaedy< %ÄrSy tu buÏcirtm!, xmaRwRkamkae]a[a< àaiÝrev mhakaVypQnSy )lm!, AÇVyvhark…zl> xIraedaÄí nayk> Évet!, ngra[RvzElÄuRcNÔakaeRdyv[RnE>,%*ansill³IfamxupanrtaeTsvE>,ivàlMÉEivRvahEí k…maraedyv[RnE>,

Page 27: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 27

mNÔËtàya[aijnayka_yudyErip,Al»tmsi'œ]Ý< rsÉavinrNtrm!,sgERrnitivStI[ER> ïVyv&ÄE> susiNxiÉ>,svRÇ iÉÚv&ÄaNtEépet< laekrÃkm!,kaVy< kLpaNtrSwaiy jayte sdl»it>,puní ke;a< iv;ya[a< v[Rna kayaR #it sUcyit ,naykaXyui;tSy purSy sagrSy pvRtSy sUyRcNÔaeyaStmnyae> %pvnSy jl³Ifaya> m*sevnSyz&¼arSy ivàlMÉz&¼arSy ivvahSy puÇaeTpÄe> mÙSy ËtSy ivjyyaÇaya> smra[a< naykivjySyc v[Rnya Al»t< ivStaryu < rsana< Éavana< c nErNtyRyu < AnitivStI[ER> sgER> àisÏv&ÄE>suVy´siNxiÉ> yu < àitsg¡ nUtn< jnùdyak;Rk< c kaVy< siÑrl»arEyuR < c st! kLpaNtrSwaiyjayte, pUvaeR l][e;u iÖÇa[a< laepe kaVydae;ae n Évit, twaip yatCDKy< yaeJyimTyev AiÉàay>,tTkw< kaVySy àitpadnimTyuCyte, gu[aiNvt< nayk< pUv¡ %pNySy ten k«tSy zÇunazSy v[Rna#it magR> @v SvÉavsuNdr<, yid zÇu< v<zvIyRzaô}anaidiÉ> siht< v[RiyTva tSy jyen naykSy%Tk;Rkwn< kraeit tdip ða¸ymev,g*l][< tÑedaíp*SvêpàpÂnaNtr< g*l][< tÑedan! c àitpadyit,Apad> pdsNtanae g*< #it g*l][<, tSy c AaOyaiyka kwa #it ÉedÖy<, te;a< imw> Éed>AiSt va n va #it iv;ye di{fn> ÉamhSy c imw> mtÉedae vtRte, AÇ d{fI tu tt! kwa-AaOyaiykeTyeka jait> s<}aÖyai»ta #it Svmt< AxaeiliotE> vadE> saxyit,AaOyaiyka nayken Svy< vaCya kwa tidtre[ kenaip pué;e[ vaCya ÉveidTyev àacInana<AiÉàay>, Svgu[aiv:k«it< k…yaRdiÉjat> kw< jn> #it tiÖ;ye vÄRmanSy ÉamhmtSy %Ärêpe[vdit ÉUtawRz<isn> Svgu[aivi:³yadae;ae n Évit #Tyt> kwa Aip nayken Svy< vaCya Syadœ #it,AaOyaiyka Aip naykenEv vaCya #Tyip v …< n z²aeit yt> ANyae v´a Svy< veit kSyaip

Page 28: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 28

saihTyêpSy Éedl][< n ÉivtumhRit, AaOyaiykaya< AaTyaRv&ÄSy kwaya< v±aprv±anamkana<v&Äana< c àyaeg> †Zyte #it tan! VyavtRyNt> àacIna> vdiNt, tÚ saxu yt> yid kiít! kiv>AaOyaiykaya< v±aprv±a[a< kwaya< AayaRya> c àyaeg> kraeit naÇ dae;>, @vmev àacInE>AaOyaiykaya< ^CDœvasnamka> kwaya< lMbknamka> c AXyaya> †ZyNte #it inéiptm!, tdip nsaxu yt> kve> tTpyRmnus&Ty AXyayana< nam Aip pirvitRtu< zKyte twaip vStuÉedae n Évit,Öyaerip kaNyahr[-s<¢am-ivàlMÉaedyadIna< iv;ya[a< àitpadn< ywa mhakaVye;u twa †Zyte #Tyt>v[RnIyiv;yae=ip VyavÄRkae n Évit,kivna k«t< icûmip ma¼law¡ k«t< baeXy< n VyavÄRk<, #Tw<kwa-AaOyaiykyae> imw> s<}aÉed> @v n vStuÉed> jaitÉedae va #it Swaiptm!,ze;a>AaOyanjatyae=ip AÇEv ANtÉRviNt,imïkaVyinêp[<-g*p*aeÉyaTmkain imïai[, tÇ naqkai[ cMpUkaVyain c ANtÉRvit, naqkl][< naq(zaôadaEivStre[ àitpaidt<, cMpUl][muCyte- g*p*myI kaict! cMpUirTyiÉxIyte,%da- Éaejk«t< ramay[cMpU,Éa;aÉedanahva'œmy< tavt! s<Sk«t< àak«t< Apæ<z> imï< #it ctuxaR kaVyzaôivzardE> ivÉJyte, s<Sk«t<-mhi;RiÉ> VyaOyata dEvI vag!, tÑv> tTsmae Évit dezIs<}kain àak«tain,àak«te;u Aipmharaò+adeze àcilt< àk«ò< àak«timit sUi´rÆana< sagr> #it c %Cyte yt> àvrsenk«t<setubNxàÉ&tIin ¢Nwain AiSmn! rictain, zaErsenI gaEfI laqI #it svaR> Éa;a> Vyvhare;uàak«ts<}ka> @v, kaVye;u gaepadIna< igr> Apæ<zs<}ka> †ZyNte, Vyakr[aid;u zaôe;uàak«tapæ<zivÉagae nEv †Zyte tÇ s<Sk«tiÉÚmiolm! Apæ<zzBdàitpa*m!,sgRbNxadIna< rcnas<Sk«tÉa;aya< SkNxkadIna< rcna àak«tÉa;aya< AaesradIna< rcna Apæ<zÉa;aya< c ÉviNt,naqkain tu paÇÉeden Éa;aÉed< inêpyiNt #Tyt> s<Sk«tàak«tapæ<zana< imïkain †ZyNte, svaRiÉ>Aip s<Sk«tàak«tapæ<zêpaiÉ> Éa;aiÉ> kwa inbXyte, AÑ‚tawaR b&hTkwa ÉUtÉa;amyI

Page 29: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 29

(pEzacIÉa;a) @v, z&¼arrsàxan< n&Ty< laSy< pu<n&Ty< Dilt< pUvRr¼aNtgRt> va*àyaegivze;> zMpaàÉ&tIin †ZykaVyain, tidtrai[ ïVykaVyain c SvIi³yNte,kaVymagRinêp[<-ASTynekae igra< magR> sUúmÉed> prSpr<, #it kaVymagRinêp[e àv&Äen di{fna %Cyte, vaca<rcnaàkar> b÷ivx>, te;a< mXye sUúmÉedae=ip iv*te, vamnen rIitirit Vyvùt> @v AÇ magR> #itVypidZyte, vamnStu rIitraTma kaVySy, ivizòapdrcna rIit> #it tTSvêp< %´m!, s> vEdÉIRgaEfI paÂalI ceit itö> rIty> àpiÂta>, ivñnawen rItI[a< catuivRXy< SvIi³yte, laiqka #it@ka< Aip s> SvIkraeit, ÉaejStu rItIna< ;aifœvxTvmu <, tÇ magxI AviNtka @Tyete AipANtÉRvt>,d{fItu S)…qÉedyu aE vEdÉIR gaEfIyaE @v sivStr< àitpadyit,vEdÉRmagRSy àa[ÉUta> AxaeinidRòa> gu[a, te;a< ivpyRye gaEfmagaeR=yimit Anyae> ÉedkLpna,ðe;> àsad> smta maxuy¡ suk…marta,AwRVyi´édarTvmaej> kaiNtsmaxy>.#it vEdÉRmagRSy àa[a> dZagu[a> Sm&ta>,@;a< ivpyRy> àayae †Zyte gaEfvTmRin.

RAaej>

kaiNt>

Smaix>

ðe;>

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 29

(pEzacIÉa;a) @v, z&¼arrsàxan< n&Ty< laSy< pu<n&Ty< Dilt< pUvRr¼aNtgRt> va*àyaegivze;> zMpaàÉ&tIin †ZykaVyain, tidtrai[ ïVykaVyain c SvIi³yNte,kaVymagRinêp[<-ASTynekae igra< magR> sUúmÉed> prSpr<, #it kaVymagRinêp[e àv&Äen di{fna %Cyte, vaca<rcnaàkar> b÷ivx>, te;a< mXye sUúmÉedae=ip iv*te, vamnen rIitirit Vyvùt> @v AÇ magR> #itVypidZyte, vamnStu rIitraTma kaVySy, ivizòapdrcna rIit> #it tTSvêp< %´m!, s> vEdÉIRgaEfI paÂalI ceit itö> rIty> àpiÂta>, ivñnawen rItI[a< catuivRXy< SvIi³yte, laiqka #it@ka< Aip s> SvIkraeit, ÉaejStu rItIna< ;aifœvxTvmu <, tÇ magxI AviNtka @Tyete AipANtÉRvt>,d{fItu S)…qÉedyu aE vEdÉIR gaEfIyaE @v sivStr< àitpadyit,vEdÉRmagRSy àa[ÉUta> AxaeinidRòa> gu[a, te;a< ivpyRye gaEfmagaeR=yimit Anyae> ÉedkLpna,ðe;> àsad> smta maxuy¡ suk…marta,AwRVyi´édarTvmaej> kaiNtsmaxy>.#it vEdÉRmagRSy àa[a> dZagu[a> Sm&ta>,@;a< ivpyRy> àayae †Zyte gaEfvTmRin.

vEdÉRmagRSy àa[a> dZagu[a>

àsad>smta

maxuy¡

suk…marta

AwRVyi´>/ %darTv<

RAaej>

ðe;>

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 29

(pEzacIÉa;a) @v, z&¼arrsàxan< n&Ty< laSy< pu<n&Ty< Dilt< pUvRr¼aNtgRt> va*àyaegivze;> zMpaàÉ&tIin †ZykaVyain, tidtrai[ ïVykaVyain c SvIi³yNte,kaVymagRinêp[<-ASTynekae igra< magR> sUúmÉed> prSpr<, #it kaVymagRinêp[e àv&Äen di{fna %Cyte, vaca<rcnaàkar> b÷ivx>, te;a< mXye sUúmÉedae=ip iv*te, vamnen rIitirit Vyvùt> @v AÇ magR> #itVypidZyte, vamnStu rIitraTma kaVySy, ivizòapdrcna rIit> #it tTSvêp< %´m!, s> vEdÉIRgaEfI paÂalI ceit itö> rIty> àpiÂta>, ivñnawen rItI[a< catuivRXy< SvIi³yte, laiqka #it@ka< Aip s> SvIkraeit, ÉaejStu rItIna< ;aifœvxTvmu <, tÇ magxI AviNtka @Tyete AipANtÉRvt>,d{fItu S)…qÉedyu aE vEdÉIR gaEfIyaE @v sivStr< àitpadyit,vEdÉRmagRSy àa[ÉUta> AxaeinidRòa> gu[a, te;a< ivpyRye gaEfmagaeR=yimit Anyae> ÉedkLpna,ðe;> àsad> smta maxuy¡ suk…marta,AwRVyi´édarTvmaej> kaiNtsmaxy>.#it vEdÉRmagRSy àa[a> dZagu[a> Sm&ta>,@;a< ivpyRy> àayae †Zyte gaEfvTmRin.

Page 30: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 30

ðe;gu[l][m!-iðòmSp&òzEiwLymLpàa[a]raeÄrm!,yiSmn! vaKye iziwl> v[RivNyas> n †Zyte tt! iðò<, iziwle vaKye ALpàa[a> vgaR[a<àwmt&tIypÂma> yrlvaSc àxana> b÷la> va ÉviNt, %da- maltIdam li'œ"t< æmrEirit, AÇmhaàa[v[aRna< ivNyasat! zEiwLy< naiSt, smanawRmip maltImala laelailkilla #it vaKy<iziwlSy vaKySy %dahr[<, zEiwLyyu < àyaeg< vEdÉaR> n AaiÔyNte, ikNtu gaEfa> Anuàasanurage[tt! zEiwLy< b÷ mNyNte,àsadl][<-àsadvt! àisÏaw¡ àtIitsuÉg< vc>,ïuitmaÇe[awRbaexka> zBda> àsadgu[yu a Aa÷>, %da- #NdaeirNdIvr*uit> lúm lúmI— tnaeit,

HiqTywaeRpSwapka #Tyt> @te àsadgu[yu a>,AvyvawRyu < #it hetae> gaEfIyE> AitêF< pd< nSvIi³yNte, gaEfIyE> AàisÏmip Aw¡ VyuTpiÄyu < cet! SvIi³yNte, %da- AnTyjuRnaâNms†]a»aevl]gu>, AÇ Aixkxvl> nIlkmlaepmkl»xarI cNÔ> ÉatIit AwR>, kaÄRvIyeR mXympa{fvec êFSy AjuRnzBdSy ñetaweR àyaeg> AâNmzBdSy kmlaweR àyaeg> vl]guzBdSycNÔawR*aetkTv< c dae;yu m!, twaip AvyvawaRidna $iPstm! Aw¡ baexyNtITyt> gaEfIya> @tan!SvIk…vRiNt,smtal][<sm< bNxe:viv;m<, m&Ê> S)…q> mXym> #it iÇivx> bNx>, yen bNxen %p³Myte tenEv bNxen smapn<smta,m&Êv[RivNyasSy %dahr[<kaeiklalapvacalae mamEit mlyainl>,S)…qv[RivNyasSyaedahar[<-%CDlCDIkraCDaCDinHRraMÉ> k[aei]t>,imïv[RivNyasSyaedahr[<-cNdnà[yaeÌiNxmRNdae mlymaét>,

Page 31: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 31

maxuyRl][<mxur< rsvdœ vaic vStuNyip rsiSwit>,yen ma*iNt xImtae mxunev mxuìta>,ywa æmra> pu:prsen Aa’admnuÉviNt twa yen vStunabuiÏmNt> ma*iNt tt! mxur< kaVy<,Anuàasiv;ye vEdÉRgaEfIyyae> mtÉedinêp[<maxuyRl][inêp[e àv&Ä> d{fI vEdÉaRiÉmt< ïuTynuàas< inêpyit,yya kyaicCÀ‚Tya yTsmanmnuÉUyte,tÔƒpa ih pdasiÄ> sanuàasa rsavha.ySy %½ar[en yt! sman< pUvaeR½airtv[Rs†zm! AaSva*te tÔƒpa pdàyaeg> ïuTynuàas>,@; raja yda lúmI— àaÝvan! äaü[iày>tda àÉ&it xmRSy laeke=iSmÚnuTsvae=Évt!,gaEfIya> Anuàasmev AaiÔyNte n ïuTynuàas<, Anuàasl][< tuv[aRv&iÄrnuàas> pade;u c pde;u c,pUvaRnuÉvs<SkarbaeixnI y*Ërta,ðaekctuwRÉage;u v[RSy v[Ryae> v[aRna< va pun> puné½r[m! Anuàas>,padgtSy AnuàasSyaedahr[< dIytecNÔe zriÚzaeÄ<se k…NdStbkivæme#NÔnIlinÉ< lúm s<dxaTyiln> iïym!,pdgtSyanuàasSyaedahr[< dIyte-caé caNÔms< ÉIé ibMb< pZyEtdMbre,mNmnae mNmwa³aNt< indRym! hNtumu*tm!,sdae;ml»ar< vEdÉaR> n AaiÔyNte, gaEfaStu kevlmnuàasluBxa> sdae;mip tm»Ik…vRiNt,v[Rs'œ"atgaecra Aav&iÄ> ymkimit kITyRte, tÄu n mxur<, y*ip Al»ara[a< rspae;kTv< AiSt

Page 32: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 32

¢aMytarihte;u @v Swle;u te rspae;kta< ibæit, kNye kamyman< ma< n Tv< kamyse kwm!, AÇ¢aMyta kaVyzaeÉa< nazyit,ka< kNdpRca{falae miyvamai] indRy>,Tviy inmRTsrae idò(a,AÇ AwR> A¢aMy> #Tyt> rsavh>, s_yetrkIÄRnat! zBde Aip ¢Myta Évit, ywa

rTyuTsvinêp[e ykaraidpd<, ya Évt> iàya #it iviCD* paQe n ¢aMyta, ikNtu tdev pdsNxanenpaiQtm! As_yàtIit< jnyit, or< àùTy ivïaNt> pué;ae vIyRvainTyadIin vaKyainvaKyawRgtaðIldae;e %Éyaerip magRyae> n AaiÔyNte, ÉignI ÉgaTyaid zBda> svRÇ SvIi³yNte,suk…martal][<-Ainóura]ràay<, ba÷Lyen kaemlv[R"iqtm! suk…mar<, kevl< kaemlana< zBdana< ivNyasebNxzEiwLydae;>, tSmat! kaemla]ra[a< mXye mXye pé;a]rivNyasen mu amalaya ANtraNtrarÆguM)nenEv jayman< ikmip caéTv< suk…marTvm!,%da-m{flIk«Ty bhaRi[ k{QEmRxurgIitiÉ>klaipn> àn&TyiNt kale jImUtmailin, me"meÊre kale bhaRi[ m{flakare[ ivStayR mxurgIitiÉ>myUra> sanNd< n&TyiNt, #TyÇ inóura]rpirTyagat! suk…martagu[>,AwRVy e> l][<-AwRVyi´rneyTvm! AwRSy,

%da- hir[aeÏta Éu> our]u{[nagas&GlaeihtaÊdxeirit,vrahmUiÄRna iv:[una oure[ taifta> ye spaR> te;a< zaei[tE> r´at! sagrat! ÉU> %pir nIta,yavNt>AwaR> ANvybaexaepiyktya ApeúyNte tÓaexnay tavta< pdana< ivNyas> AwRVyi´>,%darTvl][<-%Tk;Rvan! gu[> kií*iSmÚu e àtIyte,tÊdaraþy< ten snawa kaVypÏit>,

Page 33: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 33

yen vaKyen àyuJymanen sta v[RnIySy vStun> kae=ip mihmaitzyae buiÏgaecrae Évit tÊdar<vaKym!,%da- AiwRna< k«p[a †iòSTvNmuoe pitta sk«t!,tdvSwa punRdeRv naNySy muomI]te. TvYyEv pUirtaiÉla;a> dIna> n yacnaydaÇNtrmupspRNtITywR>, AÇ danSyaeTk;R> S)…q< àtIyte,Aaejs> l][<-Aaej> smasÉuySTvmetÌ*Sy jIivtm!, p*e=Pydai][aTyanaimdmek< pray[m!, smasba÷LymevAaej> stu g*Sy jIivtimit kITyRte, gaEfana< p*e Aip Aaej> †Zyte, %dahr[< AaOyaiykaid;u†òu< zKyte, p*e tu Aaej> ywa-AStmStkpyRStsmStaka¡zus<Stra,pInStniSwtataèkèvôev vaé[I,kaiNtl][<-kaNt< svRjgTkaNt< laEikkawaRnit³mat!,t½ vataRiÉxane;u v[RnaSvip †Zyte,

laekàisÏSy AwRSy v[Rn< kaiNt>,%da>- g&hai[ nam taNyev tpaeraizÉRva†z>,s<Éavyit yaNyev pavnE> padpa<suiÉ>, #TyadIin, yÇ Éva†zSy tpiSvn> pdxUil> ptit taNyevg&hai[ xNyain tidtrai[ TvxNyain ta†zsaEÉaGyÉajnTvaÉavadœ, AÇ sTpué;cr[sMpkeR[g&ha[am! àazSTyv[Rn< laekàisÏmevetIy< vataRiÉxanêpaya> kaNteédahr[m!,smaixl][<-ANyxmRSttae=NyÇ laeksImanuraeixna,sMygaxIyte tÇ s smaix> Sm&tae ywa,

Page 34: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 34

àStutSy xmRSy ivraexay yÇ s†ztya AàStutxmRSy tadaTMyaXyvsan< smaix>, %da- k…mudaininmIliNt kmlaNyuiNm;iNt c, AÇ inmIlnaeNmIlne nynxmaER k…muds»aeckmlivkasyae>àitpa*inRmIlnaeNmIlnzBdaE %½yRma[aE sa†Zyaitzymihça s»aecivkasyaeépcyeRtesa†ZymUlkmev tyae> @kzBdàitpa*Tv<, tÖaicnI ïuit> tCDBdvaCyta, inóªyaid pdainl][aya< k«tayamev zaeÉaitzy< pu:yiNt, puní smaxe> àaxaNy< dzRyÚah-tdetTkaVysvRSv< smaixnaRm yaegu[>,kivsawR> sm¢ae=ip tmenmnugCDit,@v< vEdÉRgaEfIyyae> Éed> àpiÂtae=ip àitkiviSwta> tÑeda> v …< n zKyte yt>#]u]IrgufadIna< maxuyRSyaNtr< mht!,twaip n tdaOyatum! srSvTyaip zKyte,#]u> àÉ&tInam! mxurpdawaRna< maxuyRSy mhdNtrmiSt twaip te;a< mXye k> Éed> #it vacamixóaÈyasrSvTya Aip v …< n zKyte,kaVykar[inêp[<nEsigRkI c àitÉa ïut< c b÷ inmRlm!,

AmNdíaiÉyaegae=Sya> kar[< kaVysMpd>,d{fI tu pUvRjNms<Skarasaidtam! à}a< zaôa_ysn< AiviCDÚa kaVyanuzIln< c kaVykar[TvenSvIkraeit,n iv*te y*ip pUvRvasnagu[anubiNxàitÉanmÑ‚tm!,ïuten yÆen c vagupaista Øuv< kraeTyev kmPynu¢hm!,pUvaeR Sy àitÉaya> AÉave %ÄraE Öavip kwmip @k< kivTvVypdezah¡ ivdxait, svRwasrSvTyupasnIya yt>-tdStNÔErinz< srSvit ïmaÊpaSya olu kIitRmIPsuiÉ>,k«ze kivTve=ip jna> k«tïma ivdGxgaeóI;u ivhÄuRmIzte,

Page 35: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 35

MODULE III TEXT

Page 36: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 36

Page 37: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 37

Page 38: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 38

Page 39: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 39

Page 40: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 40

Page 41: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 41

Page 42: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 42

Page 43: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 43

Page 44: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 44

Page 45: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 45

Page 46: ALANKARASASTHRA-I - University of Calicut · Kavyalankara of Bhamaha. chapter I ... kaVy t jayt jat kSyicTàitÉavt>. ... Alankarasasthra-1 Page 12 kwal][< Éamhn @v< dIyte-

School of Distance Education

Alankarasasthra-1 Page 46