akçakoca jeoloji

7/29/2019 akakoca jeoloji

1/10

YILDIRIM

MHENDSLK VE MAVRLK BROSU

Engineering&Counseling Office

Hocaolu Psj.Kat:2

Akakoca,Dzce,TURKEY

DZCE L

AKAKOCA LES

HAMZA VURAL

MEHMET AKIN

VE HSSEDARLARI

JEOLOJK VE JEOTEKNK ETD (ZEMN ETD )

RAPORU

HAZIRLAYAN:

Kayhan YILDIRIM

Jeoloji Mhendisi

UBAT 2008


2/10

NDEKLER

Sayfa no:

1-AMA VE KAPSAM..............................................................1

2-ETT ALANININ YER.........................................................1

3-JEOLOJ VE TEKTONK......................................................2

4-YER ALTI SUYU DURUMU..................................................5

5-AFET DURUMU.....................................................................6

6-DEPREM DURUMU..............................................................6

7-JEOTEKNK ARATIRMA.................................................6

8-JEOTEKNK ARATIRMA HESAPLARI........................6

9-SONU VE NERLER........................................................7

10-YARARLANILAN KAYNAKLAR....................................8

EKLER

EK1- Ett alan bulduru haritas

EK2- mar plan ve kadastro paftas

EK3- Jeolojik kesit veya diyagramlar

EK4- Aratrma ukuru logu, lab. Sonular ve tablolar

EK5- Vaziyet plan

EK6- Blgesel jeoloji haritas

EK7- Deprem blgeleri haritas

EK8- Diri fay haritas


3/10

1.AMA VE KAPSAM

Bu alma ile Dzce ili, Akakoca ilesi Hacyusuflar Mahallesi Ada No: 503

parsel no: 1 da bulunan arazide yaplacak bina iin , zemin etd ve yakn evresinin

jeolojik ve jeoteknik zelliklerinin belirlenmesi amalanmtr. lk arazi almas 18.02.2008

tarihinde Hamza Vural ve hissedarlar adna yaplmtr .

2.ETD ALANININ YER

L: DZCE

LE: AKAKOCA

MAHALLES: HACIYUSUFLAR MAHALLES

BELEDYE: AKAKOCA

ADA NO: 503

PARSEL NO: 1


4/10

3. JEOLOJ VE TEKTONK

3.1. Genel Jeoloji

Blgede yzeyle' nen kaya trleri topluluu Paleozoikten kuvaternere kadar deien zamanaraln temsil eder. Ayrtlaan Lito stratigrafik birimler, Bolu masifi ve evresinin stratigrafikgeliimini daha anlalabilir hale getirmek amacyla ana grupta toplanmtr.

Bunlar,Mamatik kayalar, paleozoik k istifler rt kayalardr. nceleme alan rt

kayalar kapsamaktadr. Bu incelemede rt kayalardan Alapl Formasyonundan bahsedilecektir.

Alapl formasyonu Akakoca sahil boyunca tm yapsal zelliklerini temsil eder. Killi kireta,tf, sil ta ana seviyeleri mevcuttur. Ak sar,beyaz,pembemsi renklidir. Akakoca ve evresinde80-250 metre arasnda kalnlk gsterir. Mesozoyik-st kretase Mestrihyen ya vermektedir.Bol fosillidir.(Yer gk ve dierleri,1987).Bu formasyon zerine karasal kahverengi killi kumluiltli bir birimle yer yer rtlmtr. Genelde Akakoca sahil boyunca net bir ekilde izlenen

birim altta rencik kireta yesi,stte ise anguza Bazalt yesi ile baz aratrclar iki yeyeayrlmtr.

Blgesel olarak Bat pontidler de yer alan inceleme alan, eitli Orojenik hareketlerinetkisinde kalmtr. Blge orta Eosen sonras kuzey bat-gney dou ynnde skmatektoniinin etkisinde kalmtr. Buna bal olarak kuzey dou-gney bat uzanml kvrmlar ve

faylar olumutur. Ancak yap alannda ve evresinde herhangi bir kvrm faylar yoktur.

Kuzey ana dolu fay hatt,Anadolu blou' nun Kuzey snrn belirler. Bu Fay st Miosen'den Pliyosen' e kadar 40 km. lik , bir yanal yer deitirmeye sebep olmutur. Quaterner yalGeyve, Akyaz ,Adapazar,Dzce ve Bolu Basenleri K.A.F. Hatt boyunca bir dizilimgstermektedir. Bunlar Faylarla kontrol edilen gen basenlerdir. Morfolojik veriler blgedeykselme ve kmelerin devam ettiini gstermektedir. Yukarda bahsedilen Quaterner Basenlerignmzde de faaldir.

Bolu ve yresini kaplayan Abant silsilesi kalnl 900 m. Varan Jurasik, yal Grovaklar1100 m. Kalnlndaki Alt kratese Kalkerleri , 800 m. kalnlnda beyaz ve krmz kalkerlerle

Tf fitlerden oluan Orta Kretase formasyonlar ve takriben 300 m. Kalnlnda st kratese Flive Marnlarndan, ibarettir. Bu birimlerin zerinde jeomorfolojiye bal olarak yer yer kalnl 200m.ye varan Tersiyer(Eosen) yal fililer yer almaktadr.

nceleme alannn K.A.F. Hattna olan uzakl 28 km. Yap alannda herhangi birsreksizlik ve olumsuzluk gzlenmemitir.

Kuvaterner ise blgedeki kuru ve sulu dere yataklar boyunca yer alan,drenaj alarndagen alvyon kellerini ve sahil bant' n oluturmaktadr.

Yrenin tektonii ile ilgili yaplan almalar incelendiinde, Hersini yen, ve Alp orojenezler


5/10

inden blgenin etkilendii grlmektedir. Blgedeki Ordovisyen ve Devoniyen yal kayalarnilk kvrmlamalar' nn nedeni Hersini yen, Orojenezi dir.

Daha sonra st kratese yal kayalar, blgenin Alp orojenezi ile ani bir transgerasyonfaaliyetine uramas ile olumutur.

3.2. Tektonik

Arabistan ve Avrasya levhalar arasndaki yaklak kuzey-gney dorultusunda yaklamsebebiyle, gnmz Akdenizini Basra Krfezine balayan Bitlis Okyanusu 14 milyon yl ncekapanarak kara haline gelmi, ancak Arabistan levhasnn kuzeye doru hareketi devam edenetmitir. Bu hareket sonucunda Avrasya levhasnn gney kesimi daralp ykselerek DouAnadolu platosunu oluturmutur. Bu sre yaklak 10 Milyon yl devam ederek Kzl Denizin

almasna sebep olmutur. Kzl Denizin almas ile Arabistan levhasnn kuzeye olan hareketihzlanm ve bu etkiye daha fazla dayanamayan Avrasya levhasnn gneyinde iki byk krkkua gelimitir.Bunlar yanal atml ve sol ynl Dou Anadolu Fay kua ve yine yanal atmlfakat sa ynl Kuzey Anadolu Fay Kuadr (KAF). Gnmzden yaklak 4 Milyon yl ncemeydana gelen bu iki krk kua ile Anadolu levhac olumutur. Bu levhack 4 milyon yldan

beri bat-gneybat ynnde ylda 1-3 cmlik bir hzla hareket etmektedir ve toplam atm (yerdeitirme) 40 kmye yaklamtr.

KAF douda Varto civarndan balar, batya doru Karlova, Erzincan, Ladik, Ilgaz,Gerede, Bolu ve Mudurnu Suyu vadisi boyunca Dokurcuna kadar tek hat halinde uzanr.

Dokurcundan sonra iki ana kola ayrlan bu kuak gneyde Geyve, Pamukova, znik, Gemlik,Bursa, Manyas, Yenice, Gnen zerinden Ege Denizine; kuzeyde ise Arifiye, Sapanca, zmitKrfezi, Marmara Denizi ve Tekirda zerinden Saros krfezine (Ege Denizi) ular. Bu hat dou-

bat dorultusunda Vartodan Saros krfezine kadar 1400 km uzunluunda ve 0.3-40 kmgeniliindedir.

Bati pontitlerde yer alan blge eitli orojenik hareketlerin etkisinde kalmtr. Kyboyunca yzeyleyen Paleozoyik yal formasyonlarda Hesiniyen orojeneziyle kvrmlar, devrikkvrmlar ve faylar olumutur. Bu nedenle Armutuk ve Alacaaz yresinde Karbonifer yal

formasyonlardaki kmrler D-B uzanml devrik kvrmlar ierisinde yer alr. Daha sonraPaleozoyik ile Mesozoyik arasnda olan nemli bir orojenik faz sonras Jura yal Zonguldakformasyonu diskordans olarak Palepzoyik yal formasyonlar zerinde yer alr. Alt 've stKretase arasndaki bir diskordanstan sonra blge Orta Eosen sonrasnda KB-GD ynl birskma tektoniginin etkisinde kalmtr. Bu nedenle st Kretase-Tersiyer yal Alapl veaycuma formasyonlarnda KD-GB uzanml kilometrelerce uzunlukta kilometre ve faylarolmutur. (Aktimur, T., Emre, O., Uysal, kr. Ve dierleri. 1994 )


6/10

4. YERALTI SUYU DURUMU

Akakoca Meteoroloji istasyonunun 19491974 ve 19761980 yllar arasnda yaplan

lm deerlerine gre, en yal ay 145 mm ile Aralk, en kurak ay ise 47 mm ile Mays aydr.18 yllk periyoda gre ortalama scaklk 13,5 C, en yksek 41,9 C ve en dk scaklk 12 Cdr. 31 yllk lm deerlerine gre yllk ya miktar 1120,4 mm'dir. 1963-1980 yillan arasinda18 yillk ortalama nispi nem miktarmm ayhk dagilm % 79'dur.

nceleme alamnda yapilan gozlemler, evre kuyulardan edinilen bilgilerden yer alti suseviyesinin yaklasik 30 metre derinlikte oldugu tespit edilmistir.

5. AFET DURUMU

Ett alam, imar planlarna esas jeolojik ve jeoteknik ett raporlarna gre afet alanndabulunmaktatr.

6. DEPREM DURUMU

Trkiye Kuzey Anadolu Fay Zonu, Ege Graben Sistemi, Dou Anadolu Fay Zonu, Bitlis

Bindirmesi gibi aktif tektonik asndan fay zonlarna sahiptir.

Akakoca ilesi Kuzey Anadolu Fay Zonuna kuba 28 km. mesafededir. Son yarm

yzylda Anadolunun kuzeyinde meydana gelen sismik etkinliklerin byk bir blm KAF ile

ilgilidir.

Ancak Kuzey Anadolu Fay Zonu boyunca oluan sismoteknik faaliyetleri sk sk

gzlenmektedir.

Bugne kadar Gerede-Bolu-Dzce-Adapazar-zmit hattnda Kuzey Anadolu Fay Zonu

boyunca orta yksek derecede ykc alt adet deprem kaydedilmitir. Bunlardan yap alanna en

yakn tarihinde 20.06.1943 olan ve episant koordinatlar 40.79-31.21, derinlik 11 km., Ms: 7.2

iddetindeki deprem Akakoca ilesini olduka etkilemitir. 12 Kasm Dzce depremi ( Ms: 7.2)

0.80 g. olmu bir depremin 100 kiloluk insan 80 kiloluk adamn itmesi gibi Dzcedeki binalara

byk bir gle arpmtr.


7/10

Akakoca ilesi Kuzey Anadolu Fay Zonunun kuzey kesiminde yer almaktadr. Eklerdeki

1/500.000 lekli jeoloji haritalar baz alndnda Paleozoyik, Mesozoyik, ve Senozoyik yal ok

eitli Litolojik birimlerden olutuu grlmektedir. zellikle Dzce ilinin bulunduu alan karasal

Neojen yal birimlerden olmas ve ikincil oluumlu kayalalarn olmas depremin hasar asndan

daha etkili olduu gzlenmitir.

Kuzey Anadolu Deprem alan Bolu-Dzce ksmnn etki sahasdr. Akakoca 1. Derece depremblgesindedir.

7. JEOTEKNK ARATIRMA

Jeoteknik Aratrma Yntemleri

nceleme alannda alan temel harfiyatndan alnan ALTI adet tp numune zerindeZemin Mekanii Laboratuarnda TEK eksenli SERBEST Basn Deneyi yaptrlmtr.

A-1 iin:

Zemin Tama Gc : q = 322 kg/cm2

A-2 iin:


A-3 iin:



8/10

A-4 iin:


A-5 iin:


8. JEOTEKNK ARATIRMA HESAPLARI

Zemin Mekanii Deney sonularna gre Jeoteknik Aratrma Hesaplar;

ORTALAMA DEERLER ALINMITIR


Zemin Emn. Gerilmesi qem.:5,00 kg/cm2


9/10

9. SONU VE NERLER

Bu rapor Dzce li, Akakoca lesi Hacyusuflar Mahallesi Ada No: 503 parsel no 1 ilekaytl alann jeolojisi incelenerek inceleme alannn jeoteknik

zellikleri belirlenmi ve yap iin zemin emniyet gerilmeleri tespit edilmitir.

1) Blgesel olarak az akll kumlu siltli kil formasyonu grlmekte olup 40 cm dolu ve nebatitoprak rts vardr.1,00 m derinlikten alnan alt blok numune zerinde laboratuar almasyaplmtr.

2) Laboratuar almas, jeolojik gzlemler, ve toporafik koullar gz nne alnarakdeerlendirildiinde yap temellerinin nebati toprak syrldktan sonra oturtulmas gerekmektedir.

3) Yer alt su seviyesinin temel elemanlarnn etkilemeyecek seviyede derinde olduudnlmektedir.

4) evre drenaj yaplarak yzey ve sznt sularndan temeller korunmaldr.

5) nceleme alannn Jeoteknik verileri: UD zemin deerlerinin ortalamas alnarak:

Zemin Mekanii Deney sonularna gre Jeoteknik Aratrma Hesaplar ;

Tama gc (qu ) : 327 kg/cm

Zemin Emn. Gerilmesi qemn. : 5,00 kg/cm

Temel altnda oluabilecek ani ve konsolidasyon oturmalar S1 :oturmabeklenmemektedir

Zemin Grubu:A

Yerel Zemin Snf: Z1

Etkin Yer ivme Katsays:0.40

Spektral ivme Katsays:0.04

Spektrum Katsays:0.1

Sra nem Katsays:1

Yer alt su seviyesi:rastlanlmad

Spektrum Karakteristik Periyotlar, TA =0.15 , TB =0.40

Yatak katsays KS: 200.000 TON/M3

olarak belirlenmitir.


10/10

10- YARARLANILAN KAYNAKLAR

(1*) Kaynak : ULUSAY R. Uygulamal Jeoteknik Bilgiler V. Baski , TMMOB JeolojiMhendisleri Odas

(2*) Kaynak : EKERCOLU Dr. E., Yaplarn Projelendirilmesinde Mhendislik Jeolpjisi, 3.Baski, TMMOB Jeoloji Muhendisleri Odasi Yaymlan NO:28, S: 185

(3*).Kaynak:afet blgelerinde yaplacak yaplar hakknda ynetmelik.TMMOB naat

Mhendisleri odas zmir ubesi yaynlar

(4*)Kaynak:www.mta.gov.tr internet sitesi.

(5)Kaynak:Jeoteknik Tasarma Giri Ylmazer eitim ve Mhendislik 1999

(6)Kaynak: Mhendislik jeolojisi prensipleri Do.dr.Fikret Tarhan 1989

(7) Kaynak : Deprem ve sonras Trkiye mteahhitler birlii 1996

akçakoca jeoloji

Documents