�Naêm Thö ù Naêm �Thaùng 10 �Naêm 2003 Soá 42

Chuû Nhieäm: Noâng Kim AÁn � Chuû Buùt: Vuõ Laâmtho âng t in - thô ø i sö ï - va ên nghe ä - tra øo phu ùng

Con Ong Vieät$2.00

Taäp Theå Chieáb Só VNCH Haûi Ngoaïi

ÑAÏI HOÄI

TOAØN QUAÂN

2003

Con Ong Vieät2 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

� Con Ong Vieät Taâm Tình Ngaøy Sinh Nhaät: Thaùng 9, Con Ong Vieät troøn boántuoåi, ñaõ böôùc sang naêm thöù naêm. Vui möøng vì söï tröôûng thaønh vaø lôùn maïnh cuûa ConOng Vieät ngaøy nay, chuùng toâi, nhoùm chuû tröông, khoâng queân tri aân caùc vaên höõucoäng taùc, caùc thaân chuû quaûng caùo, ñoäc giaû, baèng höõu, thaân höõu ñaõ yeåm trôï vaø nuoâidöôõng Con Ong Vieät. Ñeàn ñaùp laïi nhöõng aân tình cuaû quyù vò, Con Ong Vieät ñaõ vaøñang caûi tieán khoâng ngöøng töø noäi dung ñeán hình thöùc vaø giöõ vöõng chuû chöông,ñöôøng höôùng, laäp tröôøng:- Laø thaønh luõy kieân coá, baát dòch ñeå choáng laïi cheá ñoä Coäng Saûn ñang duøng moïiphöông tieän, taøi löïc, thuû ñoaïn chính trò, len loûi, gaøi ngöôøi, mua chuoäc nhöõng keû hamdanh, ham tieàn, ñeå coá gaéng, neáu khoâng nhuoäm ñoû ñöôïc thì cuõng phaûi nhuoám hoàngkhoái ngöôøi Vieät ôû Haûi ngoaïi.- Laø tieáng noùi ñoäc laäp khoâng ñaûng phaùi, khoâng möu ñoà chính trò, danh lôïi.- Laø tieáng noùi kieân cöôøng, khoâng khuaát phuïc tröôùc theá löïc, baïo löïc hay baát cöù hìnhthöùc ñe doïa naøo vaø khoâng theå bò mua chuoäc, traû giaù, ngoaøi chính nghiaõ Quoác Gia vaøleõ phaûi.- Laø tieáng noùi ngay, noùi thaúng cuûa nhöõng ngöôøi lính chaân chính, baát ñaéc dó phaûibuoâng suùng ñeå caàm buùt.Chaéc chaén, chuùng toâi, anh chò em trong nhoùm chuû tröông Con Ong Vieät giöõ ñöôïcchuû tröông, ñöôøng höôùng naøy, bôûi vì, chuùng toâi coù moät ñôøi soáng vaø coâng aên vieäclaøm bình thöôøng nhöng vöõng chaéc, ngoaøi thôøi giôø ñi laøm kieám soáng, laøm baùo vì thuùñam meâ vaø vì lyù töôûng theo ñuoåi, khoâng vì lôïi nhuaän.Ñoaïn ñöôøng tröôùc maët laø ñoaïn ñöôøng khoù khaên cuûa Con Ong Vieät. Coäng Saûn VieätNam vöøa bò moät muõi ñaâm saâu, ñaäm, nhöùc nhoái vì chieán thaéng cuûa ngöôøi Vieät Haûingoaïi trong chieán dòch gìn giöõ, hôïp thöùc hoaù laù Côø Vaøng ba soïc ñoû treân khaép caùctieåu bang Hoa Kyø, chuùng ñang vuøng vaãy, phuïc thuø baèng moät phöông tieän khoång loà,nhaân löïc, taøi löïc, maø, trong chuùng ta, khoâng ít keû traùo trôû, tham danh, tham tieàn.Hôn bao giôø heát, Con Ong Vieät phaûi saùng suoát nhaän ñònh caùc bieán chuyeån chính trò,phaûi theo doõi ñöôøng ñi, veát chaân cuaû nhöõng “con traém”, “con reát”, ñeå coâng boá leâncoâng luaän vaø göûi nhöõng muõi “chích” chính xaùc maø khoâng gaây söùt meû tình ñoaøn keát.Chieán thuaät Coäng Saûn thöôøng aùp duïng ñeå traán aùp laø xöû duïng ñaùm ñoâng, taïo dö luaän,duøng phe ta ñaùnh phaù chuïp muõ phe ta, gaây hieàm khích, seõ khoâng thaønh coâng vôùiCon Ong Vieät, bôûi vì toân chæ cuûa Con Ong Vieät laø troïng söï thaät, troïngï leõ phaûi, nhöngkhoâng sôï ñaùm ñoâng. Nhieät tình, haêng say, nhöng thieáu phaùn xeùt, a dua theo ñaùmñoâng, ñoâi khi trôû thaønh coâng cuï cuaû nhöõng thuû ñoaïn chính trò vaø voâ tình thaønh phaùhoaïi. Öôùc mong quyù vò tin töôûng vaø hoã trôï Con Ong Vieät.

� OÂng Duy Xuyeân: (Houston,TX) . . . Thaân taëng tôø Con Ong Vieät San Diego:Thaát quoác ly höông thieân coå haän

Vaïn lyù töông tö vuõ truï saàu.Ñaõ vaøi laàn ñaêng (chuøa) baøi cuûa oâng (sieâu taàm ñaâu ñoù) treân COV vì khoâng kieám ñöôïcñieän thoaïi lieân laïc, xin oâng thöù loãi. Coù ngöôøi nhaén, Con Ong Vieät maø thieáu “baùc”Duy Xuyeân, thì gioáng nhö ngaøy xöa CO thieáu Thöông Sinh, neân COV coù yù ñònhvaùc chieáu qua Texas “tam coá thaûo lö”. Duyeân may, hoâm nay nhaän ñöôïc thô oâng göûitaëng. Xin ña taï. Raát mong ñöôïc oâng phuï giuùp moät tay xaây döïng cho “Toåâ Ong“ theâmbeàn, chaéc.

� Anh Leâ X. Tr. : (Santa Ana, CA) Raát ñoàng yù vôùi anh: ngöôøi ñaøng hoaøng ñöùng ñaén,sanh con, “gaùi hay trai” thöù gì moät thöù thoâi, ñöøng gioáng nhö ñaùm baïn “Luï ñaïn”, maátneát, sanh con caùi tuøm lum, trai gaùi loän xoän. . .maát tö caùch!! Nhöng, hình nhö ngaøyhoïc ôû quaân tröôøng, moân vuõ khí anh khoâng ñöôïc thöïc taäp ñaày ñuû caùc theá taùc xaï nhötheá baén naèm, theá baén ngoài, theá quyø, theá baén linh tính, theá xung phong. . .neân baâygiôø thieät thoøi, “reã” thì coù maø “raâu” thì khoâng! Cuõng tuûi thaân laém ñaáy nhæ!!!

� N.H.Huøng (San Diego CA) : “. . . .Soá 41 vöøa qua, Con Ong ñaõ caùm ôn toâi ñaëtmua baùo daøi haïn (12) soá taëng baèng höõu, thaân thuoäc ôû tieåu bang xa. Toâi xin traû laïiCon Ong lôøi caùm ôn aáy, khoâng daùm nhaän ñaâu! Mua cho oâng giaø vôï ôû Minnesotathoâi. Söï thaät deã maát loøng! ÔÛ ñaây, toâi vaãn ñoïc “Con Ong chuøa” ñaáy, Caùc oâng vaãn goïilaø “baùo thiu” aáy maø (baùo thaùng tröôùc xin ôû caùc thaân chuû quaûng caùo)!!. . .Toâi chaûthaáy “thiu” tí naøo caû. Cuõng ñang xin tieàn vôï ñeå taëng Con Ong tieàn tem thô, bao giôøcoù seõ ñoïc CO môùi ra loø xem khaùc nhau theá naøo? . . .”. Con Ong nhôø “thaày” chuyeån lôøi kính thaêm baùc. Bieát “thaày” laø ai roài, chòu “thaày”,khoâng daùm traû lôøi traû voán “thaày” ñaâu. Nghieâng mình baùi phuïc, quaû laø “thaày” coù“hieáu” vôùi chò nhaø!!!

Taïp chí Con Ong phaùt haønh haøng thaùng taïiSan Diego, California, toaøn quoác Hoa Kyø, GiaNaõ Ñaïi, AÂu chaâu. Con Ong haân hoan nhaän moïiñoùng goùp baøi vôû ñuû theå loaïi cuûa baïn ñoïc khaépnôi. Nhuaän buùt phaûi coù söï thoûa thuaän tröôùc giöõatoøa soaïn vaø taùc giaû. Noäi dung caùc baøi vôû, ñaêngtreân Con Ong khoâng nhaát thieát laø quan ñieåmcuûa tôø baùo. Taùc giaû hoaøn toaøn chòu traùch nhieämveà taùc phaåm cuûa mình. Toøa soaïn ñöôïc quyeànsöûa chöõa, trích ñaêng cho phuø hôïp vôùi khuoân khoåvaø noäi dung baùo. Baøi gôûi ñaêng baùo Con Ong xinñöøng gôûi baùo khaùc, baøi khoâng ñaêng, toøa soaïnkhoâng traû laïi baûn thaûo. Moïi söï trích dòch, ñaêngtaûi phaûi coù söï ñoàng yù cuûa toøa soaïn.

Taïp Chí

Con Ong Vieätnguyeät san traøo phuùng

� Chuû Nhieäm: Noâng Kim AÁn� Chuû Buùt: Vuõ Laâm

� Phuï taù Chuû Buùt: Minh Lyù� Hí hoïa:Hoïa só bieám Ong Voø Veõ

Thö töø, baøi vôû, mua baùo, lieân laïc:

Con Ong Vieät LLCP.O. Box 390219

San Diego, CA 92149-0219Tel.: (619) 470-8754Fax.: (619) 470-8754

E-mail: conongviet@ yahoo.com

Taïi Orange County,taïp chí Con Ong baøy baùn taïi:

Nhaø saùch Tuù Quyønh - Nhaø saùch Vaên Khoa- Nhaø saùch Thaêng Long - Nhaø in Thieäp

Hoàng (khu chôï Bolsa)Nhaø saùch Töï Löïc

� San Diego: TTBN Boán Phöông5366 University Ave San Diego

Ñaïi Dieän:

� Virginia vaø Washington D.C.: Tröôøng Vuõ

7252 Arlington Blvd.,Falls Church, VA 22042

Tel.: (703) 641-0555� CANADA

Nguyeân Vuõ (416) 405-4479� NA UYPhaïm Mai

Slettheivn 61 2H 4626Kristiansand, Norway

Tel.: 3807-1275� PhaùpVieät Vuõ

Tel.: 4926-0419� Seattle WA

Vina Bookstore1200 S.Jackson St. #1

GIAÙ BAÙO

Hoa Kyø: mua taïi ñaïi lyù $2.00 moät soáHoa Kyø: $3.00 moät soá caû böu phí

Mua daøi haïn 12 soá $30.00 caû böu phíAÂu Chaâu: $5.00 Myõ kim moät soá

Mua daøi haïn 12 soá $50.00 Myõ kimcaû böu phí.

Canada: $4.00 Myõ kim moät soáMua daøi haïn 12 soá $40.00 Myõ kim

caû böu phí.

(Xem Tieáp Trang 9)

Tin Ong

Söù Ñieäp

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 3

Tröôùc naêm 1975, thænh thoaûng chuùngta coù lai rai nghe ñeán hai chöõ Ñaïi Hoäi.

Ngoaøi Baéc thì Ñaïi Hoäi Ñaûng cuûa Leâ Duaån,Phaïm Vaên Ñoàng, trong Nam thì Ñaïi HoäiHieán chöông Vuõng Taøu cuûa NguyeãnKhaùnh, Ñaïi Hoäi Quaân Löïc cuûa NguyeãnCao Kyø v. v . . .Ra tò naïn coäng saûn ôû xöùngöôøi, tai maét chuùng ta baét ñaàu nghe thaáyhai chöõ Ñaïi Hoäi thöôøng xuyeân hôn. ÑaïiHoäi cuûa quaân binh chuûng, cuûa tröôøng,cuûa khoùa. . .Roài Ñaïi Hoäi cuûa vuøng, cuûakhu, cuûa nhoùm. . .“Hiu hiu gioù thoåi ñaàu non,Daân nhaäu coå-nhaùc laø con oâng trôøi”.Haèng naêm, caùc oâng baø con trôøi naøy cuõnghoø nhau mua veù maùy bay, luaân phieân bayñi caùc thò traán lôùn taïi Myõ ñeå döï Ñaïi Hoäixæn. Ly kyø hôn nöõa laø, ñeå cho ñaïi hoäi xæn

ñöôïc xoâm tuï hôn, caùc oâng baø con trôøinaøy coù laàn ñaõ laøm leã röôùc “toå. . .löu linh”,trònh troïng ñeå moät bình coå-nhaùc böï moät“ga-loâng” leân chieác kieäu goã, do boán hoäivieân nam nöõ khieâng, trang nghieâm tieánñeán tröôùc baøn thôø toå, thaép höông khaánvaùi xì xuïp. . .döôùi söï chuû toïa anh minhcuûa moät oâng sao ñaøng hoaøng. OÂng toå löulinh. . .beøn hieån thaùnh töùc thì: muøa xuaânnaêm sau, oâng sao löu linh ñoù ñaõ ñöôïcmoät ñaûng chính trò laâu ñôøi baàu oâng ta leânlaøm thuû laõnh, ñeå ñaáu tranh cho phuùc lôïidaân toäc, tieàn ñoà toå quoác. . .

Töø nöûa naêm nay, ñi ñaâu, ôû ñaâu, cuõngnghe thaáy hai chöõ Ñaïi Hoäi. One size

fits all. Khoâng coù trung hoäi, tieåu hoäi gìnöõa caû. Ñaïi Hoäi Toaøn Quaân! Ñuùng vaäy.Toaøn quaân. Laàn ñaàu tieân, keå töø ngaøy. .khoâng coøn quaân ñoäi nöõa! Ñaïi Hoäi seõ khaidieãn ba ngaøy trong cuoái thaùng 9 döônglòch naêm nay ôû Nam Cali, keå töø ngaøy 26.Töø nhieàu thaùng tröôùc, cöïïu chuaån töôùngLeâ Minh Ñaûo ñaõ bay ñi AÂu chaâu, Canada,vaø nhieàu thò traán coù ñoâng ñaûo ngöôøi Vieätcö nguï treân ñaát Hoa Kyø, ñeå tieáp xuùc, vaänñoäng giôùi cöïu quaân nhaân tò naïn coäng saûntham gia Ñaïi Hoäi Toaøn Quaân (ÑHTQ).Thö môøi, phieáu ghi danh ñeå tham-döï-vieâncung caáp döõ kieän lyù lòch, baûng ñieàu leätham döï, phieáu ñoùng goùp taøi chính, ñöôïcphoå bieán saâu roäng baèng ñöôøng böu ñieäncuõng nhö treân maïng löôùi Internet. Töø ñaàuthaùng 7, treân caùc phöông tieän truyeànthoâng cuûa ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi, nhöbaùo chí, truyeàn thanh, vaø maïng löôùi, ñaõthaáy baét ñaàu xuaát hieän nhöõng yù-kieán,nhaän xeùt, pheâ bình. . .Xin toùm löôïc laïi tin töùc ghi nhaän ñöôïcqua moät voøng chaân trôøi nhö sau:Treân maïng löôùi: Tröôùc heát laø toång quaùttreân maïng löôùi Internet. YÙ-kieán, trao ñoåi,nhaän xeùt, pheâ bình veà ÑHTQ nhieàu voâkeå. Chæ xin ghi laïi nôi ñaây moät vaøi nhaänxeùt tieâu bieåu.Coù ngöôøi neâu leân thaéc maéc: coù quaân ñaâu,maø Ñaïi Hoäi Toaøn quaân? Nhöõng vò naøycho raèng, chuùng ta chaïy trôøi khoâng khoûinaéng vôùi chöõ “Cöïu”. Cöïu quaân nhaân. CöïuChieán Só. Cöïu Chieán Binh. Veterans!Chaúng chòu keùm, coù ngaøi laïi hung haõnröôùn gaân coå leân:“Nhöng maø toâi chöa giaûi nguõ”!Ngöôøi khaùc hoûi laïi:“Theá baây giôø oâng baïn ôû ñôn vò naøo? ñoùngôû ñaâu”?

Tòt !Thöù ñeán laø Danh Xöng. Teân goïi ñöôïcchoïn löïa laø Taäp Theå Chieán Só VNCH, ñaõñöôïc nhaän xeùt laø. . .khoâng oån. Coù yù kieáncho laø Taäp Theå Chieán Só VNCH chöa baogiôø hieän höõu caû. Teân dòch ra tieáng Phaùpdaøi thooøng “Rassemblement desVeterans de la Reùpublique du VietnamD’Outremer”, beân Hoa Kyø chöa thaáy aicoù yù kieán gì, khoâng roõ beân AÂu chaâu rasao. Teân dòch ra tieáng Anh “Assembly ofVietnamese Veterans Oversea” thì coùnhieàu yù kieán cho laø khoâng. . . chænh. Laïicoù ngöôøi thaéc maéc, sao trong teân tieángPhaùp, tieáng Myõ, cöïu töôùng Ñaûo vaø bantham möu cuûa oâng ñeàu coù ñeà roõ raøng chöõ“Veterans”, maø trong danh xöng tieángVieät “Taäp Theå Chieán Só VNCH”, laïi nhaátñònh coá tình neù traùnh chöõ Cöïu? Phaûi coùlyù do gì ñaây.Veà Sô ñoà Toå chöùc, cuõng coù moät yù-kieánneân ghi laïi nôi ñaây. YÙ kieán naøy thaéc maécraèng, QLVNCH chæ ñöôïc töôïng tröngbaèng moät “box” nhoû, ngang haøng vôùi caùc“box” Caûnh saùt Quoác Gia, “box” LöïcLöôïng Baùn Quaân Söï, “box” Theá Heä HaäuDueä v. v. . .Vaäy thì Sô ñoà Toå chöùc naøy ñaõcoù taàm voùc vöôït leân cao hôn danh xöngTaäp Theå Chieán Só nhieàu roài, nhö taàm voùccuûa moät chaùnh phuû chaúng haïn, khoâng heàphuø hôïp vôùi danh xöng caáp Chieán Só chuùtnaøo. . . Taïi sao? Cöù nhìn vaøo söï göôïngeùp trong caùch choïn danh xöng, vaø nhìnkyõ vaøo Sô ñoà Toå chöùc, ngöôøi ta thaáy ngaycaùi duïng yù ñaët caùi caøy tröôùc con traâu, caùicoá tình quyeát ñònh ñaët ñeå, tröôùc khi ÑaïiHoäi khai dieãn. Vì Ñaïi Hoäi khoâng theå ñaøoñaâu ra thôøi giôø ñeå thaûo luaän quaù nhieàuñieåm maáu choát, trong moät soá thôøi löôïngquaù ít oûi.Töø vuøng Trung taây Hoa Kyø: Taïi thò traánlôùn Houston ngay giöõa luïc ñòa Myõ, baùoCon Ong Texas soá 138 (thaùng 9/2003),trong muïc “Noùi hay Ñöøng”, ñaõ neâu leânthaúng thöøng:“Taïi haûi ngoaïi, cho ñeán nay khoâng coùhoäi ñoaøn naøo mang teân Taäp Theå ChieánSó VNCH caû. Taäp theå naøy roõ raøng laø moättoå chöùc ma, do ñoù Ñaïi Hoäi Toaøn quaânmaø hoï vaän ñoäng, cuõng laø. . . Ñaïi Hoäi maluoân !”.Baøi baùo vieát tieáp:“Leâ Minh Ñaûo aên löông cuûa ai ñoù, thìphaûi thi haønh leänh treân, caâu chuyeän ñaõroõ nhö ban ngaøy. . . Quyù Vò Töôùng Laõnh

ñaøn anh ôi, xin Quyù Vò haõyleân tieáng duøm cho nhöõng ñaønem thaáp coå beù mieäng ñangbuoàn tuûi khoùc ra nöôùc maéttrong ñoù coù . . .maùu”. Baøi vieátkyù teân “Cöïu Ñaïi taù NgöôøiCali”.Muïc “Noùi hay Ñöøng” naøycoøn neâu leân nhieàu yù-kieán cuûanhöõng ñoäc giaû khaùc, cho raèngñaây laø vieäc laøm coù tính caùchvaûi thöa che maét thaùnh, roõraøng coù Maët traän Hoaøng CôMinh (MT/HCM) vaø “Chuûnhieäm Cuïc Nöôùc Ngoaøi

Töôùng Leâ Minh Ñaûoöùng cöû vieân tö leänh

“Taäp Theå Chieán Só VNCH Haûi Ngoaïi”

Caùch

Maïng

Muøa

Thu ?

Leâ Phaøm Nhaân

Con Ong Vieät4 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Nguyeãn Ñình Bin” cuûa coäng saûn Haø noäilaáp loù phía sau!Cuøng treân soá baùo Con Ong Texas ñoù,trang 39 coù caû baøi caäy ñaêng cuûa oângTröông Nhö Phuøng, Chuû Tòch Toång HoäiCöïu Chieán Só QLVNCH. OÂng Phuøng leântieáng than phieàn laø baùo Con Ong Texaslieân tieáp trong hai soá tröôùc, ñaõ cho raèngcöïu töôùng Leâ Minh Ñaûo laø ngöôøi cuûa MaëtTraän Hoaøng Cô Minh! OÂng Phuøng thanhminh thanh nga raèng cöïu töôùng Ñaûochaúng coù quyeàn lôïi rieâng tö gì caû, maø chæñöùng ra quy tuï löïc löôïng cöïu quaân nhaânVNCH treân theá giôùi. Coøn vieäc hình thaønhtoå chöùc chính trò nhö theá naøo, mang danhxöng gì, keá hoaïch haønh ñoäng ra sao, seõhoaøn toaøn do Ñaïi Hoäi Toaøn quaân quyeátñònh.

Tin töùc phoå bieán treân maïng löôùi, ñöôïcbieát trong laàn ra quaân kyø naøy, coù hai

cöïu Ñaïi taù Tröông Nhö Phuøng ôû Houstonvaø Ñaøo Moäng Xuaân ôû Toronto Canada,laø hai trong nhöõng boä maët seõ ngoài chieáutreân trong chuû toïa ñoaøn cuûa Ñaïi Hoäi. Phaànthanh minh thanh nga cuûa oâng Phuøng treânñaây, roõ raøng hoaøn toaøn traùi ngöôïc laïi vôùicaùc taøi lieäu, vaên thö ñaõ ñöôïc chính caùiUÛy Ban Vaän Ñoäng Toå chöùc ÑHTQ phoåbieán aøo aït roäng raõi khaép nôi. Theo caùctaøi lieäu vaø vaên thö naøy, thì ÑHTQ ñaõ coùnhöõng Baûn Döï Thaûo laøm “söôøn”, laøm“khung” raát chi tieát cho moïi vieäc, töø danhxöng, ñeán ñöôøng loái, vaø caû sô ñoà toå chöùcluoân nöõa. Vaø baát cöù ai coù chuùt kinhnghieäm sinh hoaït hoäi thaûo, ñeàu cuøng thaáytröôùc laø, vôùi thôøi gian ngaén nguûi cuûa ÑaïiHoäi, vaø vôùi baáy nhieâu tieát muïc cuûa nghòtrình, caùc hoäi thaûo vieân chæ may laém laøcoù ñuû thì giôø ñeå maø. . .gaät, ñeå maø taùnñoàng caùc khung, söôøn ñaõ soaïn tröôùc, chöùñaøo ñaâu ra thì giôø ñeå maø ñöa yù-kieán môùira baøn thaûo?Töø vuøng Nam Cali: Tình hình taïi “thuû ñoâtò naïn” coù nhieàu teá nhò, vì treân ñöôøng haïsan haønh hieäp, “chieán höõu” Leâ Minh Ñaûoñaõ döøng goùt ngoïc laïi nôi naøy, vaø “Taäptheå Chieán Só VNCH Haûi Ngoaïi” cuõng thaingheùn töø ñaây. Töø ngaøy “UÛy ban Vaän ñoängÑHTQ” phaùt ñoäng chieán dòch, moät töø ngöõkhoâng môùi meû chi, nhöng laïi ñöôïc xöûduïng raàm roä nhö moät thôøitrang! Ñoù la ø hai chöõ“chieán höõu”. Giaø treû beùlôùn, kaki hay caûnh saùt,baùn quaân söï, theá heä haäudueä. . . ñeàu laø. . . chieánhöõu raùo. Sau löng chieánhöõu Ñaûo, ñaõ coù chieánhöõu Tröông Nhö Phuøngsieát chaët haøng nguõ ToångHoäi Cöïu Chieán Só ô ûHouston. Ñeán thuû ñoâ tònaïn, chieán höõu Ñaûo laïiñöôïc. . . Lieân Hoäi CöïuChieán Só Nam Cali ñoùntie áp. Bao nhieâu chöõnghóa xoay quanh caùc töøngöõ Cöïu Chieán Só, CöïuQuaân Nhaân, Cöïu ChieánBinh v. v. . .ñeàu ñaõ ñöôïc

moi moùc tìm toøi vaø xí phaàn, nhaõn hieäucaàu chöùng heát caû roài. Moät laø, chieán höõuÑaûo vaø ban tham möu neáu coù coá boû coângtìm toøi, cuõng treã roài, tìm khoâng ra nöõa.Hai laø, neáu xöû duïng danh xöng “ToångHoäi” cuûa chieán höõu Phuøng, hay “LieânHoäi” cuûa Bolsa, thì chaû leõ. . .ngang haøngvôùi chuùng noù hay sao? Vì chieán höõu Ñaûomuoán quy tuï taát caû laïi thaønh moät moái döôùitröôùng, qua ÑHTQ cô maø. Cho neân danhxöng “Taäp Theå Chieán Só VNCH” môùiñaønh phaûi ñöôïc choïn, cho khaùc ñi, laø vìvaäy. Vaø ñöôïc in trong baûn Döï thaûo Ñieàuleä, döï truø seõ ñöôïc ÑHTQ bieåu quyeát.Treùo caúng ngoång ôû choã, ÑHTQ chöa khaidieãn, maø danh xöng döï thaûo “Taäp TheåChieán Só VNCH” ñoù laïi ñaõ ñöôïc chieánhöõu Ñoaøn Höõu Ñònh, chuû tòch UÛy BanVaän ñoäng ÑHTQ xöû duïng tröôùc roài, trongcaùc thö môøi vaø taøi lieäu, vaên baûn phoå bieán,neân môùi gaây ra nhöõng nhaän ñònh, phaûnöùng nhö ñaõ ghi nhaän treân ñaây. Laéc leùomoät ly, ñi ngaøn daëm. ÔÛ thuû ñoâ tò naïn, noùitraéng ra laø ôû Bolsa, beân choáng chieán höõuÑaûo vaø ÑHTQ, coù tôø baùo Laäp Tröôøng cuûaHoà Anh Tuaán, vaø chöông trình phaùt thanhcuûa “chuù phænh” Nguyeãn Höõu Chaùnh.Choáng gay gaét, choáng taét beáp! Nhöngkhoâng. . . pheâ, vì ñoàng baøo ôû ñaây noùichung, vaø anh em goác kaki noùi rieâng, raátbieát ñaù bieát vaøng, khoâng coi hai tieángnoùi choáng ñoái vöøa keå ra chi caû. Phía yeåmtrôï, thì coù tôø baùo Traùch Nhieäm cuûa anhchaøng Traàn Theá Cung, trung taâm baêngnhaïc Asia, vaø Lieân Hoäi Cöïu Chieán SóBolsa.Trung taâm baêng nhaïc Asia laàn naøy, khoângphaûi chæ uûng hoä. . . tí nhö laàn tröôùc, maøuûng hoä raát xoäp. Ngöôøi thì noùi uûng hoä 25nghìn ñoâ, keû khaùc caõi raèng. . . ñeán 35 boùlaän. Chæ bieát raèng, chieán höõu Ñaûo ñaõ daødaï laêng xaêng, caùm ôn roái rít, raát chi laøphuø hôïp vôùi ñieàu 31, chöông V trong BaûnDöï Thaûo ñöôïc phoå bieán: “Gaây quyõ döôùimoïi hình thöùc”. Moät laàn nöõa, ÑHTQ chöakhai dieãn, baûn Döï thaûo chöa ñöôïc ÑHTQbieåu quyeát, maø chieán höõu Ñaûo ñaõ. . .ñitröôùc moät böôùc, chaáp haønh nghieâm chænhcaùi vuï Gaây quyõ döôùi moïi hình thöùc roài.

Naêm tröôùc, khi thöïc hieän baêng nhaïc chuûñeà “Nguyeãn Khoa Nam”, trung taâm Asiakhoâng hieåu baèng caùch naøo, ñaõ. . .huyñoäng ñöôïc vaøi nhaân vaät chuû choát. . .naêmnay cuûa ÑHTQ, töø chieán höõu Chuû TòchÑaûo, cho ñeán chieán höõu thuû-quyõ Trieäuchaùy, chieán höõu Nguyeãn Thu Löông v.v. . .Khaùn thính giaû chaéc chöa ai queânhình aûnh deã thöông cuûa caùc chieán höõunaøy, khi xuùng xính trong boä quaân phuïc,coá gaéng heát mình phaùt bieåu aáp-a aáp-uùng,ñeå phuïc vuï cho trung taâm Asia thöïc hieänbaêng nhaïc thöông maïi cuûa hoï.“Gaây quyõ döôùi moïi hình thöùc”!Moät saùng chuùa nhaät ngoài taïi quaùn CoffeeFactory ôû ñöôøng Brookhurst vôùi anh emkaki, moät anh baïn lính giaø, meät moûi vì tuøñaøy, ueå oaûi vì naêm thaùng, ngoài phì pheøochieác oáng voá, vöøa nhaâm nhi caø pheâ, vöøañoïc baûn Döï Thaûo Ñieàu Leä cuûa ÑHTQ doanh em mang ñeán. Nghe tin Asia chi xoäp,thaáy muïc Gaây quyõ döôùi moïi hình thöùc,oâng anh lính giaø chaäm raõi :“Khoâng aên thì khoù noùi, chöù ñaõ ngaäm roài,thì deã baûo laém”.Möôïn maët baùo hoâm nay, xin kính chuyeånnhaän xeùt cuûa oâng anh lính giaø naøy ñeánquyù ñaàu oùc anh minh, ñænh cao trí tueätrong Taäp Theå Chieán Só VNCH hoâm nay,cuõng nhö trong nhöõng möu ñoà ñaïi söï cuûaquyù vò mai sau, neáu coù. . . Töø ñoâng sangtaây, töï coã chí kim, cao thuû cöï phaùch anhhuøng ñaõ taùng maïng nhieàu laém, taïi hai cöûaaûi lôïi danh naøy. . .Cuõng trong chaàu caø pheâ saùng hoâm ñoù,moät anh baïn goác moû neo cöôøi xoøa:“OÂng Ñaûo bò mang tieáng laø ngöôøi cuûaMaët traän Hoaøng Cô Minh. Thaät hö ra sao,mình khoâng roõõ. Nhöng coù moät thaèng maëtgaø maùi, gioïng oai oaùi gaø con, ñi ñaâu cuõngboâ boâ laø . . .Cuïc tröôûng Cuïc Tình baùoHaûi ngoaïi cuûa Maët Traän. Roài baây giôø laïicuõng chính con gaø maùi naøy voã ngöïc laøtröôûng ban an-ninh trong ÑHTQ nöõa!Khoâng coù löûa, sao laïi coù khoùi ? Theo toâi,töôùng Ñaûo cöù “fire” caùi thaèng maët gaømaùi naøy laø xong, khoûi maát coâng oângPhuøng thanh minh thanh nga chi chomeät”.Lieân Hoäi Cöïu Chieán Só Bolsa, moät thôøi

sinh hoaït döôùi maùi hieânche cuûa chieán höõu ÑoaønTroïng Caûo, hieäu gianghoà laø Caûo Vaåu, tuy luùchoïp heø nhaân soá ít khi leântreân quaân soá moät tieåuñoäi, nhöng laïi goàm coù raátñoâng ñaûo hoäi ñoaøn. Nhöhoäi Nöõ Quaân Nhaân cuûamoät baø chò noï chaúngh a ï n . O n e - p e r s o norganization. Khoûi laémthaày thoái ma, khoûi baátñoàng yù kieán, deã leøo laùi,maø luùc naøo hoäi nhaø cuõngtre ân thuaän döôùi hoøa,trong eâm ngoaøi aám. Toáitaân. Hieän ñaïi. Caùc hoäiñoaøn khaùc sao coøn ñôïigì maø chöa hoà hôõi noiQLVNCH haønh quaân vôùi M113

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 5

göông, löïc löôïng vöøa huøng haäu vì nhieàuñoaøn laém hoäi, vöøa ít toán keùm nhaân söï, laïivöøa treân thuaän döôùi hoøa, trong aám ngoaøieâm, zui zeû laøng nöôùc. . .

Thaønh phaàn ñoâng ñaûo nhaát cuûa haøngnguõ Cöïu Chieán Só hay Cöïu Quaân

Nhaân ôû nam Cali, ñeán nay vaãn giöõ imlaëng. Laø vì hoï bieát roõ ñaù vaøng. Moät maët,hoï khoâng lyù gì ñeán laäp luaän ra raû reû tieàncuûa ñaùm “chuù Chaùnh” vaø tôø baùo phuï hoïatheo. Maët khaùc, hoï cuõng khoâng laï gì taùnhtaät, khaû naêng cuûa töøng nhaân vaät trong UÛyban Toå chöùc Vaän ñoäng ÑHTQ.Töø vuøng baéc Cali: Theo kyø voïng cuûachieán höõu Ñaûo, Nam Baéc Cali laø hai coättruï choáng ñôõ ÑHTQ. Sau laàn cöïu töôùngÑaûo gheù qua Baéc Cali, moät cöïu só quanphuïc vuï taïi SÑ18BB tröôùcñaây, hieän nay laø Toång ThöKyù Lieân Hoäi Cöïu QuaânNhaân (LH/CQN) Baéc Cali,ñaõ taâm söï treân maïng löôùi,nhö sau:NT Leâ Minh Ñaûo ñeán SanJoseù ngaøy 13 thaùng 8 naêm2003, giaûi ñaùp thaéc maéc veàÑHTQ tröôùc söï hieän dieäncuûa NT Buøi Ñình Ñaïm, NTNguyeãn Khaéc Bình, vaøkhoaûng 40 ngöôøi khaùc(trong soá ñoù coù 15 vò laø ñaïidieän caùc hoäi ñoaøn thuoäc LH/CQN Baéc Cali. NT Ñaûo ñaõphaùt bieåu tröôùc cöû toïa: “Toåchöùc ÑHTQ kyø naøy, toâi kyøvoïng vaøo Baéc vaø Nam Calinhö caùnh tay maët vaø caùnhtay traùi. Nhöng ñeán giôø naøy,toâi chæ thaáy Khu Hoäi Tuø NhaânChaùnh Trò vaø Caûnh Saùt Quoác Gia laø soátsaéng. Coøn LH/CQN Baéc Cali khoâng thaáyruïc ròch chi caû”.Caû hoäi tröôøng im laëng. Caùc thaønh vieânLH/CQN Baéc Cali im laëng nhìn nhau, vaøtöø ñoù khoâng phaùt bieåu gì caû. NT Ñaûo coùbieát ñaâu raèng LH/CQN Baéc Cali laø thaønhvieân cuûa UÛy ban Phoái hôïp Taäp theå CöïuChieán só, ñaõ ghi danh tham gia, chuaån bòtham döï ÑHTQ, ñaõ baàu NT Ñaûo laøm ChuûTòch. . .vaø buoåi hoïp cuõng nhö ñòa ñieåmhoâm ñoù laø do chính chuùng toâi toå chöùc.Caù nhaân toâi laø ngöôøi ñaõ lieân laïc tröïc tieápvôùi UÛy Ban Phoái Hôïp, vaø vôùi chính NTÑaûo nöõa! Khi toâi phaùt bieåu nhöõng ñeà nghòveà söï ñieàu haønh, lieân laïc cuûa ban Toå chöùcôû Nam Cali trong vaán ñeà phoå bieán tin töùcv.v . . . chöa döùt lôøi, thì NT Ñaûo ñaõ chaäntoâi laïi, vaø noùi:“Ñöùc aø, em laø thuoäc caáp trong Sö Ñoaøn18, chaû leõ anh laïi ñoâi co vôùi em trong luùcnaøy. Cöù nghe anh, thi haønh nhöõng chæthò töø Trung öông ñöa xuoáng. . .”.Bieát noùi laøm sao ñöôïc ! ?Töø traän haønh quaân Xuaân Loäc muøa Xuaânnaêm 1975 cuûa SÑ18BB, cho ñeán cuoächaønh quaân Bolsa cuûa Taäp Theå Chieán SóVNCH haûi ngoaïi muøa Thu naêm 2003 naøy,thaám thoaùt ñaõ hôn 28 muøa laù ruïng, tínhñeán thaùng 9 naøy laø chaün choøi 342 laàn traêngruïng xuoáng caàu. Coù coøn neân laáy leà loái

laøm vieäc ngaøy coøn ôû Long Khaùnh trongtheá kyû tröôùc ra, maø laøm khuoân vaøng thöôùcngoïc cho ngheä thuaät laõnh ñaïo chæ huycuûa ngaøy hoâm nay nöõa khoâng? ? ?Chieánhöõu Ñöùc ngaøy nay, coù coøn laø thuoäc caáp(!) Ñöùc ngaøy xöa nöõa khoâng? ? ? Xinñöøng queân laø, giôùi cöïu quaân nhaân noùirieâng, vaø ñoàng baøo haûi ngoaïi noùi chung,keå caû Veïm beân kia nöõa, ñang nhìn vaøohaønh vi, cöû chæ, ngoân ngöõ cuûa quyù vò, ñeåñaùnh giaù thöïc chaát cuûa nhöõng ngöôøi ñanghoâ haøo laøm ñaïi söï.Töø vuøng taây baéc Hoa Kyø: Baùo “Goùp Gioù”ôû Seattle lieân tieáp ñaû kích naëng neà ÑHTQvaø ñích danh cöïu töôùng Leâ Minh Ñaûo.Vì khuoân khoå giôùi haïn cuûa baøi baùo naøy,xin chæ vaén taét nhö vaäy thoâi. OÂng choùp

bu “Xöù Boä Tröôûng” vuøng Taây Baéc HoaKyø cuûa MT/HCM ñaõ tuyeân boá moät caâuxanh dôøn:“Phaûi baét tay vôùi Coäng saûn, ñeå dieät coängsaûn”.Öôùc chi caâu noùi naøy trôû thaønh söï thaät, thìphuùc ñöùc quaù. Chæ tieác laø, MT/HCM ñaõcuoäi nghìn chuyeän roài, neân caâu noùi naøychæ laøm cho ñoàng baøo vuøng taây baéc theâm. . . öùa gan. Dieät coäng saûn ñaâu chöa thaáy,chæ thaáy xaùc nhaän laø ñaõ baét tay vôùi coängsaûn! Vaø baùo Goùp Gioù cöù theá maø nöïng nòumaët traän kyõ caøng, daøi daøi.Töø vuøng ñoâng baéc Hoa Kyø: OÂng Phan AnhTuaán, moät cöïu quaân nhaân, leân tieáng ñaõkích vieäc phoå bieán moät böùc aûnh cuûa cöïutöôùng Ñaûo chuïp, sau löng coù ta ám“poster” cuûa trung taâm baêng nhaïc ThuùyNga! Heát Asia roài laïi ñeán Thuùy Nga?ÑHTQ chöa nhoùm hoïp, chöa bieåu quyeátÑieàu 31 Chöông V, maø ñaõ hoà hôõi gaâyquyõ kyõ vaäy? Söï thaät ra sao ñaây?

Treân maïng löôùi, thaáy coù chieán höõuÑoaøn höõu Ñònh, Toång Thö Kyù UÛy

Ban Phoái Hôïp ÑHTQ leân tieáng traû lôøingaøy 9 thaùng 9, raèng UÛy Ban cuûa oângkhoâng coù ñöa ra böùc aûnh naøo caû, nhönglaïi khoâng daùm xaùc nhaän laø . . .khoâng coùböùc aûnh ñoù. Cho neân, ngaøy 14 thaùng 9,oâng Phan Anh Tuaán laïi leân tieáng cöï nöï

oâng Ñònh tieáp. Laàn naøy, oâng Tuaán keátluaän ñieän thö cuûa oâng ta nhö sau:“Thaät laø ñau xoùt, pha laãn khoâi haøi, khimaø Toaøn quaân tham döï Ñaïi Hoäi, döôùiboùng ma chaäp chôøn cuûa Meï Mìn B.40. ..” !Ngoaøi ra, khoái thaàm laëng goác kaki vaãn laøkhoái ña soá ñoâng ñaûo nhaát ôû Hoa ThònhÑoán vaø vuøng phuï caän.Töø Canada: Hai nhaân vaät ñöôïc bieát seõveà tham döï ÑHTQ ôû Bolsa, laø caùc oângLeâ Vaên Trang ôû Montreùal vaø Ñaøo MoängXuaân ôû Toronto. OÂng Trang laø con traicuûa cöïu töôùng Leâ Vaên Nghieâm thôøi nhaøNgoâ, kieáng nhôùp traéng thö sinh, moâi congmoïng nhö moâi Brigitte Bardot noùng boûngmoät thôøi. OÂng Trang phaùt bieåu hung haõn

laém, nhöng taâm laïi. ..nhaân chi sô tính baûnthieän. Chieán höõuTrang coù theå seõ laø moät.. .daáu coäng, khi böôùcra yeåm trôï cho chieánhöõu Ñaûo. Chæ coù chieánhöõu Ñaøo Moäng Xuaânlaø khoâng khaù, chaécchaén seõ laø moät. . .daáutröø daøi thöôøn thöôït !Ñaøo Moäng Xuaân,Tham Möu tröôûng(TMT) Tröôøng Voõ BòQuoác Gia VN ngaøytröôùc, chöa ñeán Bolsa,maø gioâng gioù ñaõ ñeántröôùc, laät bay tung leânhoà sô vuï caùi cheát cuûacöïu Ñaïi Taù sa ïchNguyeãn Vaên Söû,Qua ân-sö ï-vu ï-tröô ûng

Tröôøng Voõ Bò Quoác Gia VN cuøng thôøi vôùiTMT Ñaøo Moäng Xuaân. Ñaõ quyeát chí haïsan haønh hieäp, möu ñoà ñaïi cuoäc, Ñaûo-töôùng-coâng sao laïi ñi röôùc chi nhöõng concaù thoái chôï chieàu? !Töø AÂu Chaâu: ÑHTQ kyø naøy, töø chaâu AÂuñaëc bieät coù tieáng noùi ñoùng goùp yù kieáncuûa moät “chieán höõu” (!) töø beân kia chieántuyeán quoác coäng tröôùc ñaây. Ñoù laø teân aùcoân, giaûo quyeät Buøi Tín, con gaø noøi cuûaphe thaân Nga trong Chính trò cuïc Trungöông CS Baéc Vieät. Cuoái naêm 1974, khiQuoác Hoäi Hoa Kyø do (ñaûng Daân Chuû Myõkieåm soaùt), bieåu quyeát ruùt ngaân saùch quaânvieän cho Nam Vieät Nam xuoáng chæ coøncoù ba traêm nghìn Myõ kim (chöa ñuû nhieânlieäu cho cô giôùi), Maïc Tö Khoa ñaõ ñaåyphe thaân Nga laøm maïnh cuù döùt, vì thôøicô coù moät khoâng hai ñaõ ñieåm. Buøi Tín ñaõñöôïc phe thaân Nga ñaåy ra tröôùc, trongnhöõng bieán coá coù tính caùch trình dieãn.Tín coù chuùt teân tuoåi töø ñoù, vaø vaøi naêmsau ñaõ ñöôïc CS saép xeáp cho ra haûi ngoaïicoâng taùc, ñoäi loát ñoái laäp cuoäi. Töø Paris,Buøi Tín ñaõ gôûi moät laù thö cho cöïu töôùngLyù Toøng Baù, ñeà ngaøy 15 thaùng 9/03, phomphom goùp yù veà ngaøy ÑHTQ cuûa cöïutöôùng Leâ Minh Ñaûo. Buøi Tín môû ñaàu laùthö baèng caâu: “Anh Baù quyù meán”, nghemaø muoán noåi da gaø ! Sao “Anh Baù quyùmeán”, maø la ïi khoâng “Anh Ñaûo quyù

Töoùng L.M.Ñaûo vaø haàu taù cöïu SVSQ Ng. V. ÖÙtduyeät haøng quaân danh döï Löïc Löôïng cöïu quaân nhaân QLVNCH

Con Ong Vieät6 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

meán”? Phaàn naøy, xin ñeådaønh cho cöïu töôùng LyùToøng Baù vaø quyù vò ñoäc giaûbieát chuyeän goùp yù giuøm.Trong thö, tröôùc heát BuøiTín coá laáy caûm tình baèngcaùch dieãu dôû tieát loä, raènghaén ñaõ töï nguyeän töø boû caùchuaân chöông maø haén ñaõñöôïc Baùc vaø Ñaûng a ânthöôûng, khi haén thaúng taytaøn saùt ñeå thöïc thi chínhsaùch caùch maïng giai caáptröôùc kia. Keá ñeán, Buøi Tínñaõ naën heát trí oùc, choïn laáyhai chuû ñeà, ñeå coá baét nhòpcaàu xoùa boû moïi chuyeänquaù khöù, coá noái lieàn lieân-heä cöïu chieán só VNCH vaøcöïu caùn binh CSBV: chuû ñeà Nghóa TrangQuaân Ñoäi Bieân Hoøa vaø chuû ñeà ThöôngPheá Binh VNCH coøn ôû quoác noäi.Veà Nghóa Trang Quaân Ñoäi Bieân Hoøa, BuøiTín giaû nhaân giaû nghóa, long voøng moäthoài, roài thoøi ra caùi ñuoâi choàn:“Raát neân vaän ñoäng baø con ta ôû haûi ngoaïiveà nöôùc thaêm queâ höông, gheù thaêm caùcnghóa trang aáy . . .”.Veà Thöông Pheá Binh, Buøi Tín “löu yù” ÑaïiHoäi neân ñaët vaán ñeà chaêm soùc anh emthöông pheá binh QÑVNCH, “löu yù” caùcanh khoâng neân ñeå trí tueä vaø tình caûm laéngñoïng vaøo quaù khöù”, maø “chæ caàn vaänñoäng cho MOÃI baø con ta coù dòp veà nöôùc. . .”.Haén khoâng bao giôø daùm ñeà caäp ñeán haichöõ coäng saûn, vì ñoù laø caùi töû huyeät treânchaâu thaân cuûa haén. Vaø ñaëc bieät hôn nöõa,luùc naøo haén cuõng trang troïng khi ñeà caäpñeán baát cöù caùi gì cuûa moà ma Lieân BangSoâ Vieát tröôùc ñaây.Vôùi soá löôïng “vieät kieàu” veà thaêm VieätNam laâu nay, CS Haø Noäi haèng naêm ñaõthaâu baïc tæ ñoâ-la roài. Qua chieâu baøi NghóaTrang Quaân Ñoäi, Buøi Tín vaän ñoäng choñoàng baøo haûi ngoaïi veà thaêm Vieät Namñoâng ñaûo theâm leân. Vaø nhaát laø vôùi chieâubaøi Thöông Pheá Binh, haén laïi coøn ñöa racon soá chæ-tieâu tuyeät ñoái: “vaän ñoäng choMOÃI baø con ta coù dòp veà nöôùc. . .”.Vaäy laø Buøi Tín tính qua maët ñoàng chíNguyeãn Ñình Bin, Chuû nhieäm Cuïc NöôùcNgoaøi, muoán laäp thaønh tích kieám theâm“Vô Veùt Ñoâ-La Huaân Chöông” ñaây, chöùñaâu phaûi laø muoán töø boû huaân chöông, nhöhaén nhoû nöôùc maét caù saáu!Gioïng löôõi Toâi löu yù Ñaïi Hoäi, toâi löu yùcaùc anh, maø haén thaûn nhieân laäp ñi laäp laïivì thoùi quen, ñaõ voâ tình tieát loä lyù lòch cuûahaén. Ñoù ñích thöïc laø gioïng löôõi cuûa caùcanh chaøng Chính UÛy trong boä ñoäi coängsaûn. Caùc “trung tröôûng”, “sö tröôûng”, chæcoù traùch nhieäm chæ huy chieán thuaät caùctrung ñoaøn, sö ñoaøn coäng quaân maø thoâi.Trong khi ñoù, caùc vieân Chính-UÛy, tuy“quaân haøm” (caáp baäc) thaáp hôn, nhönglaïi laø ñaûng vieân trung kieân, ñöôïc QuaânUÛy Trung Öông boå nhaäm, neân môùi coùquyeàn haønh quyeát ñònh xöû duïng caùc ñônvò.

Chæ nhöõng ai tröïc tieáp coù kinh nghieämsaét vaø maùu vôùi coäng saûn, thì môùi thöïc söïhieåu ñöôïc baûn chaát cuûa coäng saûn. Coøn rahaûi ngoaïi roài, ngaøy caøng coù ñoâng hônnhöõng thaønh phaàn chöa coù kinh nghieämsaét maùu tröïc tieáp vôùi coäng saûn, maø chænghe coäng saûn noùi, nhaát laø ñaùm ñöôïcthaáy, ñöôïc höôûng phaàn ñoâ-la do coäng taùcvôùi coäng saûn, thì dó nhieân raát deã buøi tai,saün saøng xoay gioù trôû côø. Teå TöôùngNguyeãn Cao Kyø laø moät ví duï ñieån hình.Duø coù laø töôùng laõnh, duø coù laø laõnh tuï nhôøthôøi theá ñaåy ñöa, nhöng oâng Teå Töôùngcao boài ñaù gaø chöa heà coù chuùt kinhnghieäm saét maùu naøo vôùi coäng saûn caû,ngoaøi môù kinh nghieäm aên chôi, ñaøngñieám, cuoãm vôï ñaøn em, neân môùi ñaây ñaõhoâ haøo xoùa boû haän thuø, veà xaây döïng queâhöông. Baøi baûn tuy coù khaùc, nhöng cuøngmoät ñieäp khuùc. . .y chang nhö ñieäp khuùcdieãu dôû cuûa chính uûy Buøi Tín trong thögôûi “Anh Baù quyù meán”!

Tin töùc sau cuøng maø chuùng toâi ghi nhaänñöôïc, laø söï xuaát hieän cuûa moät oâng

cöïu töôùng khaùc. Xuaát hieän trong thôøi gianÑHTQ saép khai dieãn. OÂng töôùng naøy ñangôû trong tình traïng. . .vaét veûo giöõa hai beânchieán tuyeán. Thôøi töôùng cao boài Nguyeãncao Kyø laøm Chuû tòch UÛy ban Haønh PhaùpTrung Öông cuûa mieàn Nam, oâng töôùngnaøy ñaõ ñöôïc Kyø caát nhaéc leân ñeán chöùcPhoù Thuû töôùng kieâm Toång Tröôûng QuoácPhoøng. Moät thôøi gian sau, oâng naøy veàvöôøn, ngoài chôi xôi nöôùc.Tyû phuù Daân Bieåu pha cheø Nguyeãn TaánÑôøi, Toång Giaùm Ñoác Tín Nghóa NgaânHaøng, muoán coù chuùt hôi höôùng nhaø binh,beøn möôïn oâng töôùng naøy giöõ chöùc PhoùToång Giaùm Ñoác, cho ôû khoâng höôûngboång loäc chôi maõi beân Hoàng koâng. Sungsöôùng thanh nhaøn khoâng chòu, loøng traàncoøn tô vöông khanh töôùng, neân ñaàu naêm1975, oâng töôùng nhaø ta beøn nghe theolôøi ñöôøng maät moùc noái cuûa trung taù Ñaåu,taø loït cuûa töôùng Big Minh, rôøi Höông Caûngphoùng veà Saøigon, saün saøng nhaän laïi BoäQuoác Phoøng. Vaø thôøi cuoäc ba chìm baûynoåi, hai möôi moát caùi long ñong, ñaõ ñöañaåy oâng töôùng ra Hoaøng Lieân Sôn, nhaänmoät. . . chieác giöôøng cuøng traïi vôùi chieánhöõu chuû tòch ÑHTQ Leâ Minh Ñaûo. . .

OÂng töôùng naøy môùi töøVieät Nam sang Hoa Kyøñaàu thaùng 9 naêm nay,trong phaùi ñoaøn TinLaønh quoác noäi sangthaêm vieáng caùc cô sôûTin Laønh ôû Myõ. OÂng löulaïi gaàn hai tuaàn vôùi conchaùu taïi vuøng phuï caänthuû ñoâ Hoa Thònh Ñoán.Trong thôøi gian naøy,oâng töôùng lieân laïc ñieänthoaïi thaêm hoûi nhieàubaïn beø ngaøy tröôùc, trongsoá ñoù coù moät vò töôùngcöïu Chæ huy tröôûng moätBinh chuûng taùc chieánmang hình ñaàu coïp.Trong caâu chuyeän haøn

huyeân, oâng “töôùng Tin Laønh” cho hay laøbaây giôø chæ tu haønh thoâi, chôù khoâng coønthuø haän ñaáu tranh gì nöõa. Vò töôùng kianghe ñeán ñoù, boãng giaät mình, vì chôïtnhaän ra moät ñieàu chi coù veû quen tai. AØphaûi roài, coù caùi chi phaûng phaát nhö laø ñieäpkhuùc thôøi trang maø Nguyeãn Cao Kyø vaøBuøi Tín ñang raát öa thích. . .OÂng “töôùng Tin Laønh” cho oâng baïn giaøhay, laø seõ rôøi luïc ñòa Myõ cuøng phaùi ñoaønñi Alaska, ñeán cuoái thaùng 9 môùi veà VieätNam. Nhöng oâng töôùng ñaõ khoâng ñiAlaska, maø laïi bay sang Seattle ngaøy 13thaùng 9, löu laïi ñoù 4 ngaøy thaêm vieángcon chaùu, Vaø oâng ta ñaõ rôøi vuøng Taây Baécngaøy 17 thaùng 9, bay xuoáng vuøng TaâyNam Hoa Kyø. Nam Cali ñaõ baän roän, laïicaøng theâm baän roän theâm. . .

Muøa thu naêm 1945 ôû Haø Noäi, coù cuoäc“caùch maïng thaùng taùm”, ñöa coäng

saûn leân tieâu dieät heát caùc ñaûng phaùi quoácgia, cöôùp laáy chính quyeàn, daãn daét daântoäc Vieät vaøo laàm than binh löûa. Nhöngkhoâng phaûi cuoäc caùch maïng muøa thu naøocuõng ñi veà höôùng ñen toái ñoù. Vì muøa thunaêm 1991 (ngaøy 19 thaùng 8) ôû Maïc TöKhoa, laïi cuõng coù moät cuoäc Caùch MaïngThaùng Taùm khaùc, khôûi ñaàu baèng nhöõngcanh caûi cu ûa Chuû Tòch MikhailGorbachev. Cuoäc Caùch Maïng Thaùng Taùmvieát hoa laàn ñoù, ñaõ khai töû cheá ñoä coängsaûn nôi ñaây, vaø cuõng laø ngaøy Lieân BangSoâ Vieát caùo chung.Muøa thu naêm nay ôû Nam Cali, tình côø laïicoù moät soá “chieán höõu” ñöùng ra hoâ haøovieäc ñaïi söï, lieân quan ñeán vaán ñeà quoáccoäng. Nhöõng chöõ nghóa ñöôïc tung ra xöûduïng ñeå vaän ñoäng, roõ raøng ñaõ phaûn aûnhnhöõng aáp uû, nhöõng hoaøi baõo, hay nhöõngtoan tính, ôû moät taàm voùc khoâng nhoû. Moätcuoäc Caùch Maïng Muøa Thu khaùc chaêng?Ñoàng baøo vaø anh em cöïu quaân nhaân ñangdaùn maét vaøo noã löïc cuûa Quyù Vò, vôùi öôùcmong noã löïc ñoù seõ mang laïi nhöõng thaønhquaû. . .vieát hoa. Baèng khoâng, thì söï eâ cheàdó nhieân laø cuõng seõ khoâng nhoû!Caàu nguyeän Ôn Treân soi saùng cho trí tueävaø löông tri cuûa Quyù Vò. . .

Leâ Phaøm NhaânTrung tuaàn thaùng 9/2003

QLVNCH tòch thu chieán lôïi phaåm

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 7

Theo thoâng baùo cuûa cuûa cöïu töôùng LeâMinh Ñaûo trong “Thö göûi ñeán Quyù

töôùng laõnh Quaân Löïc Vieät Nam CoängHoøa” (QLVNCH) ñeà ngaøy 20 thaùngGieâng naêm 2003, ngoaøi ra, nhôø tin töùccuûa ban toå chöùc cung caáp maø caùc cô quantruyeàn thoâng cuûa coäng ñoàng Ngöôøi Vieäthaûi ngoaïi ñaõ roäng raõi ñaêng taûi cho bieát,moät ÑAÏI HOÄI Toaøn Quaân cuûa Taäp TheåChieán Só Vieät Nam Coäng Hoøa haûi ngoaïigoàm caùc thaønh phaàn nhö Quaân Löïc VieätNam Coäng Hoøa, Caûnh Saùt Quoác Gia vaøTheá Heä Haäu Dueä cuûa 2 thaønh phaàn naøyseõ ñöôïc toå chöùc vaøo nhöõng ngaøy 26, 27,vaø 28 thaùng 9 naêm 2003 taïi Haït Orange,Tieåu Bang California ñeå tieán haønh caùcmuïc tieâu döôùi ñaây:1- Keát hôïp caùc löïc löôïng Quaân Ñoäi vaøCaûnh Saùt Quoác gia ôû haûi ngoaïi.2- Xoùa boû cho ñöôïc söï phaân hoùa chia reõñaõ coù töø tröôùc ñeán nay.3- Baûo veä neáp soángcuûa ñoàng baøo VieätNam haûi ngoaïi.4- Choáng laïi aâm möucuûa Coäng Saûn nhuoämñoû coäng ñoàng NgöôøiVieät haûi ngoaïi.5- Xaây döïng moät cheáñoä, Töï Do, Daân ChuûPhaùp Trò, Coâng Baèngvaø Tieán Boä cho VieätNam vaø muoán ñaït muïcñích naøy thì phaûi giaûitheå cheá ñoä CSVN.Laø moät quaân nhaân,chuùng to âi xin hoanngheânh vaø trieät ñeå uûnghoä baát cöù moät cuoäc taäphoïp naøo khaû dó ta ïoñieàu kieän thuaän lôïi cho

vieäc ñoaøn keát ñeå thoángnhaát yù chí ngoõ haàu coù ñuûlöïc ñeå tieáp tay giaûi tröø vaánnaïn coäng sa ûn ta ïi queâhöông. Ngoaøi ra, chuùng toâicuõng raát thaéc maéc vaø quantaâm tröôùc caùc nhieäm vuï maøcöïu Töôùng Ñaûo ñeà ra trongthö göûi ñeán caùc TöôùngLaõnh ghi ôû ñoaïn treân, neânxin thoâ thieån ñoùng goùp moätsoá yù kieán, ñoàng thôøi xin thathöù cho neáu coù ñoâi luùc vìkhoâng sôï “thuoác ñaéng daõtaät, lôøi thaät maát loøng” maøneâu ra nhöõng yù kieán coù veûkhoù nghe hay nhöõng söïthaät coù veû khoù nuoát.Döôùi ñaây chæ xin ñoùng goùpngaén goïn veà ba (3) chuûñieåm lie ân quan ñeán to åchöùc vaø caùc nhieäm vuï noùitreân:1- Vaán ñeà chính danh;2- Laäp tröôøng, ñöôøng loái,phöông thöùc;3- Cô caáu.I- Vaán ñeà Chính danh:Raát sô ñaúng nhöng raát cô

baûn, ngöôøi ta thöôøng noùi: “Danh baátchính, ngoân baát thuaän; ngoân baát thuaän,lyù baát thoâng”. Khoâng chính danh sao taïoñöôïc chính nghóa. Trong noã löïc chuaån bòcho cuoäc taäp hoïp naøy, döôøng nhö nhöõngvò coù traùch nhieäm ñaõ khoâng ñuû thaän troïngtrong vaán ñeà “chính danh”. Caâu hoûi ñeánraát töï nhieân vôùi haàu heát moïi ngöôøi:Ban Toå Chöùc ñònh nghóa theá naøo laø “ÑaïiHoäi Toaøn Quaân?Tröôùc heát, haõy noùi veà danh nghóa “ÑaïiHoäi”. Chöõ keùp naøy coù theå hieåu hai caùch:� Ñaïi Hoäi (conference) laø moät cuoäc hoäihoïp lôùn, ñoâng ngöôøi, caøng ñoâng caøng toát,nhaém muïc ñích thaâu thaäp thoâng tin, döõlieäu, yù kieán, chuaån bò cho moät döï aùn naøoñoù.� Ñaïi Hoäi (congress) laø chöõ goïi taét cuûaÑaïi Bieåu Hoäi Nghò, dieãn noâm laø Hoäi Nghòcaùc Ñaïi Bieåu cuûa moät toå chöùc ñaõ coù côcaáu roài, vaø tröôùc khi Ñaïi Hoäi keát thuùc,

phaûi ñi tôùi nghò quyeát cuï theå, chæ höôùngcho caùc hoaït ñoäng saép tôùi cuûa toå chöùc.Theo chuùng toâi bieát, thì cuoäc hoïp ngaøy19 thaùng 6 naêm 2002 taïi Fairfax, Virginiamaø cöïu Töôùng Ñaûo ghi trong thö göûiTöôùng Laõnh coù theå hieåu theo nghóa (1).Coøn neáu ÑAÏI HOÄI theo nghóa (2) töùc Taäptheå Chieán só Vieät Nam Coäng Hoøa(TTCSVNCG) haûi ngoaïi saép tôùi noù ñaõthaønh hình roài. Thöû hoûi, nhöõng ñaïi bieåuvôùi tö caùch “hoäi thaûo vieân” tham döï seõñaïi dieän cho ai? Cho Taäp Theå Chieán SóVNHN chaêng? Trong thöïc teá noù chöathaønh hình vì theo tinh thaàn buoåi hoïp taïiFairfax thì noù chæ môùi cho ra ñôøi moät UÛyBan Phoái Hôïp. Do ñoù, caùc ñaïi bieåu thamdöï ÑAÏI HOÄI TOAØN QUAÂN saép tôùi seõ ôûtrong tö theá naøo ? Ñaïi dieän cho TAÄP THEÅCHIEÁN SÓ” chaêng? Trong thöïc teá noù chöañöôïc thaønh hình. Vaäy hoï seõ tham gia vôùitö caùch laø ñaïi dieän nhöõng hoäi aùi höõu QuaânBinh chuûng cuûa moät ñoäi quaân ñaõ bò böùctöû vaø raõ nguõ. Treùo caüng ngoång nhö vaäythì sao coù theå aùp ñaët cho noù caùi teân laø“ÑAÏI HOÄI Toaøn Quaân” ñöôïc. Phaûi chaêngñaây laïi laø muoán “cöôøng töø ñoaït lyù”. Raátkhoâng muoán “cheû sôïi toùc laøm tö”, chuùngtoâi chæ muoán vaïch ra moät söï thaät khoù nuoát,ñoù laø:Khi khôûi xöôùng baát cöù moät coâng cuoäc naøo,khoâng theå caåu thaû trong vaán ñeà danhnghóa.Chöa hieåu noåi söï khaùc bieät giöõa moät“Congress” vôùi moät “Conference”, caùigoïi laø “UÛy Ban Phoái Hôïp” quaû thaät ñaõphuï loøng troâng ñôïi cuûa moïi ngöôøi.Baây giôø laïi noùi ñeán danh nghóa “ToaønQuaân”.Danh nghóa “toaøn quaân” khoâng khoûikhieán nhieàu ngöôøi giöït mình. Giöït mìnhkhoâng haún vì kinh ngaïc, maø vì sôï chocaùi “can ñaûm coù thöøa” cuûa UÛy Ban PhoáiHôïp. Sau ngaøy 30 Thaùng Tö 1975, moätnhaø vaên hay nhaø thô naøo ñoù ñaõ saùng taùcra caâu “Thaùng Tö Gaõy Suùng”. Coøn boïnnhaø binh nhoû nhoi chuùng toâi sau khi bòcaùc “töôùng laõnh uø teù chaïy” boû rôi, thöôøngngaäm nguøi goïi nhöõng ngaøy tang toùc ñoùlaø “Thaùng Tö Ñöùt Phim”. Ñaõ “gaõy suùng”roài, ñaõ “ñöùt phim” roài, maø vaãn coøn “toaøn

quaân” ñöôïc, thì quaû thaätkhoâng bieát duøng töø ngöõ gìñeå moâ ta û ca ùi “gan cuøngmình” cuõng nhö caùi ta âmbeänh moäng du ñaùng to äinghieäp cuûa UÛy Ban PhoáiHôïp. Ñoái vôùi quyù vò trongUÛy Ban naøy, döôøng nhöchuyeän “ñöùt phim” vaø “gaõysuùng” ngaøy 30-4-1975khoâng heà xaûy ra, vaø nhöõngtang thöông daâu beå cuûa toaøndaân keå töø ngaøy ñoù cho ñeánbaây giôø vaø daøi daøi chöa bieátñeán bao laâu nöõa, cuõng khoângheà coù thaät. Chính vì “moänggiöõa ban ngaøy” cho neân UÛyBan Phoái Hôïp môùi caû gan heùloä ra moät danh xöng “noå” tohôn nöõa, la ø “Hoäi Ñoàng

Toång Thoáng Nguyeãn Vaên ThieäuvaøQueá Töôùng Coâng

Ñaïi Hoäi Toaøn Quaân

Phuøng Ngoïc Sa

Con Ong Vieät8 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Töôùng Laõnh” (coøn khoe coù treân 40 vòtöôùng tham döï). Chöa caàn kieåm ñieåmxem trong thaønh phaàn “hoäi ñoàng” naøyseõ goàm coù bao nhieâu vò “uø teù chaïy”, haybao nhieâu vò khi bò ñòch ñöa ñi “caûi taïo”ñaõ töøng laøm coø moài, “aêngten” nhö moätsoá dö luaän ñaõõ naëng lôøi, chæ noäi danh xöngnaøy thoâi ñuû khieán cho nhieàu ngöôøi, nhaátlaø moät soá cöïu töôùng coøn chuùt töï troïng,khoâng khoûi baát bình. Muïc tieâu soá 1 maøTaäp Theå ñeà ra trong “Thö Kính Göûi QuyùTöôùng Laõnh” cuûa cöïu Töôùng Ñaûo ñeåchuaån bò “Ñaïi Hoäi” coù noùi, naøo laø “keáthôïp”, naøo laø “xoùa boû cho ñöôïc söï phaânhoùa, chia reõ ñaõ coù töø tröôùc ñeán nay”.Chính caùi loái “noå saûng” naøy cuûa UÛy BanPhoái Hôïp ñaõ choïc cho moïi ngöôøi phaûileân tieáng chæ trích naëng neà. “Tình traïngphaân hoùa, chia reõ” neáu “ñaõ coù töø tröôùcñeán nay”, thì vôùi nhöõng danh xöng “noåsaûng” kieåu ñoù, UÛy Ban Phoái Hôïp ñaõchaúng nhöõng khoâng “xoùa boû” ñöôïc gì,maø coøn ñaøo cho chia reõ saâu hôn, xeù chophaân hoùa naëng neà hôn. Maëc daàu coù moätsoá “töôùng laõnh” coù thieän chí muoán laøm“nhöõng vieân gaïch loùt ñöôøng” cho ñaøn“haäu dueä”, chuùng toâi e raèng gaïch laønhlaën khoâng coøn ñöôïc maáy, maø gaïch beåchæ laøm ñau nhöùc theâm cho böôùc chaânvoâ toäi cuûa ñaøn haäu taán. Moät laàn nöõa, vìthieáu caån troïng trong vaán ñeà “chínhdanh”, UÛy Ban Phoái Hôïp ñaõ toû ra khoângxöùng ñaùng vôùi kyø voïng cuûa Taäp TheåChieán Só VNCH Haûi Ngoaïi, taïo ra theâmtrôû ngaïi cho vieäc hình thaønh Taäp Theå aáy,moät taäp theå maø chuùng toâi taùn thaønh vaø voâcuøng troâng ñôïi.II. Laäp Tröôøng - Ñöôøng Loái - PhöôngThöùc:Khi khôûi xöôùng baát cöù moät coâng cuoäcnaøo, danh nghóa ñöôïc coi laø “xuaát phaùtñieåm”, coøn laäp tröôøng, ñöôøng loái, phöôngthöùc, ñöôïc coi nhö nhieäm vuï (mission),lo ä ño à (road map), ca ùch tie áp ca än(approach) vaø ñích nhaém (target). Khi maø“xuaát phaùt ñieåm” ñaõ khoâng minhbaïch, thì ñöôøng ñi nöôùc böôùc khoùtraùnh khoûi sai laàm vaø laïng quaïng.Qua “Thö Kính Göûi Quyù TöôùngLaõnh QLVNCH” cuûa cöïu TöôùngÑaûo, chuùng toâi thaáy ba (3) söï laïngquaïng hieän ra raát roõ döôùi ñaây:.Thí duï 1: Caùc muïc tieâu khoâng aênkhôùp vôùi nhau vaø khoâng aên khôùpvôùi ñöôøng loái ñaáu tranh cuõng nhöphöông thöùc haønh ñoäng.Muïc tieâu (1) moâ taû Taäp Theå gioángnhö moät taäp hôïp theo maøu saéc “ngheànghòeäp” (Quaân Ñoäi vaø Caûnh SaùtQuoác gia). Muïc tieâu (2) moâ taûnhieäm vuï cuûa “Quaân Ñoäi” nhö chöaheà “gaõy suùng” vaø cuûa “Caûnh SaùtQuoác Gia” nhö tay vaãn coøn caàm “duøicui” (ñeå baûo veä neáp soáng Töï Docuûa ñoàng baøo Vieät Nam haûi ngoaïi;choáng laïi aâm möu cuûa Coäng SaûnVN nhuoäm ñoû Coäng Ñoàng ngöôøiVieät haûi ngoaïi). Muïc tieâu tieáp coønnaëng kyù hôn, xaùc ñònh roõ reät raèngTaäp Theå laø moät toå chöùc chính trò,

chuû tröông “giaûi theå cheá ñoä Coäng SaûnVieät Nam”. Trong khi ñoù, “ñöôøng loái ñaáutranh” laø “oân hoøa”, “phöông thöùc haønhñoäng” laø “toân troïng luaät phaùp quoác giamaø mình ñang soáng”. Xin hoûi: Taäp Theåcuûa Quaân Ñoäi vaø Caûnh saùt Quoác Gia maønoùi chuyeän ñaáu tranh “oân hoøa”, thì taäphôïp laøm chi? Muoán noùi chuyeän “oân hoøa”sao khoâng choïn maøu saéc taäp hôïp khaùccho thích hôïp hôn? Ñoøi “giaûi theå” moätcheá ñoä trong khi cheá ñoä aáy ñang coù quanheä ngoaïi giao vôùi Quoác Gia maø mìnhñang soáng laø Hoa Kyø thì lieäu coù phuø hôïpvôùi caùi ñieàu ñöôïc coi laø “toân troïng luaätphaùp Quoác Gia maø mình ñang soáng” haykhoâng?. “Quoác Gia maø mình ñang soáng”laø Hoa Kyø nhaát thôøi muoán taïo aùp löïc vôùiVieät Coäng ñeå ñoåi laáy quyeàn lôïi naøo ñoù,hoï coù theå nhaém maét laøm ngô cho ta soánggiaác moäng du cuûa ta. Nhöng moät khi VieätCoäng chòu nhöôïng boä “Quoác Gia maømình ñang soáng (Hoa Kyø)” ñeå ñoåi laáy söï“daãn ñoä” thaønh phaàn choáng ñoái chuùngtraùi vôùi “luaät phaùp Quoác Gia maø mìnhñang soáng”, luùc ñoù thöû hoûi caùi ñöôïc goïilaø “Hoäi Ñoàng Töôùng Laõnh” coøn choã ñaâumaø “uù teù chaïy” ñöôïc nöõa, hay lòch söû laïitaùi dieãn seõ ñöa boïn nhaø binh nhoû nhoichuùng toâi ra laøm “deâ teá thaàn”?.Thí duï 2: “Ñaáu tranh chính trò”? “Daântoäc töï quyeát”? “Khoâng phuïc vuï cho caùnhaân, ñaûng phaùi”?Ñaáu tranh chính trò laø gì? Muoán ñaáu tranhchính trò, tröôùc heát baûn thaân phaûi laø moätñaûng phaùi chính trò. Neâu khaåu hieäu“khoâng phuïc vuï cho caù nhaân” nghe coøntaïm ñöôïc, nhöng “khoâng ñaûng phaùi” thìlaáy caùi gì maø ñaáu tranh chính trò ? Chaúngleõ ñem “suùng gaõy” ra maø “ñaáu tranh chínhtrò” hay sao ? Daân toäc töï quyeát laø gì? Laømoät khaåu hieäu sau Ñeä Nhò Theá Chieántrong laøn soùng giaûi thöïc, chaám döùt naïnchieám thuoäc ñòa vaø khai thaùc thuoäc ñòatheo loái “thöïc daân”, ñöôïc caùc nöôùc ÑoàngMinh thaéng traän chính thöùc ghi trong caùc

thoûa öôùc Postdam vaø Yalta. Ñang ñoøi “giaûitheå” coäng saûn, boãng döng hoâ hoaùn “daântoäc töï quyeát”, laø coù yù muoán toá caùo “thöïcdaân” naøo ñaây? Chæ coù coäng saûn khi muoánchoáng laïi aùp löïc cuûa Myõ chaúng haïn trongvaán ñeà nhaân quyeàn, môùi phaûi giöông rachieâu baøi “daân toäc töï quyeát” ñeå hoâ hoaùnraèng Myõ ñang “xen vaøo noäi boä” cuûachuùng. Coøn chuùng ta ñaùnh coäng saûn, duøbaèng oân hoøa hay baèng baïo löïc, duø baènggiaûi theå hay baèng laät ñoå, duø baèng suùngmôùi hay baèng suùng gaõy, duø baèng ñoàngñoâ la hay baèng laù phieáu, coù bieát bao nhieâukhaåu hieäu ñaày tính thuyeát phuïc ñeå neâura, can chi phaûi meâ saûng maø hoâ “daân toäctöï quyeát” moät caùch hoaøn toaøn laïc ñeà(irrelevant)*.Thí duï 3: “Baûo veä cho ñöôïc neáp soáng TöïDo cuûa ñoàng baøo Vieät Nam haûi ngoaïi”?Tôùi ñaây, chuùng toâi baét ñaàu coù caûm töôûngraèng UÛy Ban Phoái Hôïp khoâng phaûi laïcñeà, cuõng khoâng phaûi meâ saûng, cuõngkhoâng phaûi laïng quaïng, maø coù moät duïngtaâm môø aùm naøo ñoù. Xin hoûi:- Ai baûo vôùi quyù vò raèng neáp soáng Töï Docuûa ngöôøi Vieät Nam ôû haûi ngoaïi, nhaát laøôû Myõ, ñang bò ñe doïa vaø caàn phaûi “baûoveä cho ñöôïc”?Giaû duï nhö Töï Do cuûa chuùng toâi ôû Myõnaøy ñang bò ñe doïa (nhö quyù vò töôûngtöôïng ra), thì quyù vò “baûo veä cho ñöôïc”baèng caùch naøo, trong khi vaãn “toân troïngluaät phaùp Quoác Gia maø mình ñang soáng”?Giaû duï nhöõng teân nhö Traàn Tröôøng hayBuøi Ñình Thi coù bò “luaät phaùp Quoác Giamaø mình ñang soáng” ñe doïa ñeán “töï do”cuûa chuùng, thì ñaõ coù Söù Quaùn hay ToøaToång Laõnh Söï Vieät Coäng lo “baûo veä choñöôïc”, ñaâu coù ñeán löôït quyù vò!Ba thí duï treân, töôûng ñaõ taïm ñuû noùi leânsöï laïng quaïng chöa töøng thaáy trong haøngnguõ Ngöôøi Vieät Haûi Ngoaïi töø 1975 ñeánnay, do quyù vò ñem laïi; chuùng toâi xin töïcheá ñeå khoûi quaù lôøi, mang tieáng laø coù aùcyù hay chuïp muõ. Baây giôø xin noùi tôùi chuû

ñieåm cuoái cuøng: cô caáu.III. Cô Caáu:Neáu ñaõ coi danh nghóa nhö“xuaát phaùt ñieåm”; laäp tröôøng,ñöôøng loái, phöông thöùc v.v. ..nhö nhieäm vuï, loä ñoà, caùch tieápcaän, vaø ñích nhaém v.v. . .; thì côcaáu phaûi ñöôïc coi nhö coã xechuyeân chôû ta töø nôi khôûi haønhñi tôùi ñích. Taøi lieäu “Thö KínhGöûi Quyù Töôùng LaõnhQLVNCH” do cöïu Töôùng Ñaûophoå bieán, noù ñaõ heù loä cho thaáyduïng taâm cuûa nhöõng ngöôøi khôûixöôùng “Taäp Theå Chieán Só VieätNam Coäng Hoøa Haûi Ngoaïi”.Duïng taâm ñoù laø: ñeû ra moät ñaûngchính trò vôùi thaønh phaàn noøng coátlaø cöïu quaân nhaân Quaân Löïc VieätNam Coäng Hoøa, keùo theo CöïuNhaân Vieân Caûnh Saùt Quoác Giacho theâm ñoâng ñaûo, keøm theâm“haäu dueä” cuûa hai thaønh phaàntreân cho coù veû “hieän ñaïi”. Ñeåthöïc hieän duïng taâm kia, nhöõng

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 9

� Baø Nguyeãn T.N.P: (LaMesa CA): Thaønh thaät caùm ôn baø veà laù thö keåroõ söï vieäc xaûy ra taïi chuaø V.H ñang laøm xoân xao dö luaän taïi San Diego.Khoâng phaûi CO khoâng löu yù ñeán, thöïc ra CO bieát vieäc naøy raát sôùm, xaùcthöïc vaø roõ raøng. . .Nhöng, thöa baø, Thaùnh ñöôøng, Phaät töï laø nhöõng nôitoân nghieâm, CO chæ ñeán nhö nhöõng cö daân bình thöôøng, moät con chieânhay moät phaät töû thuaàn tuùy, nhöõng hæ, noä, aùi, oá, buïi traàn ñaõ boû ngoaøi cöûachuøa, ngoaøi cöûa giaùo ñöôøng. Queùt doïn vuïng veà ñoâi khi laøm hö hao tínhcaùch thieâng lieâng cuaû toân giaùo.

� Trtuyen, Trudung, Tonthat, thhoa, Toto12, Kiki123, khidot1234,vv...vv... (USA): Quyù vò göûi tin, göûi quan ñieåm, nhaïân ñònh, tranh caõi ñiboán phöông taùm höôùng baèng i-meo theo kieåu baén caøn, baén baäy, baéntuøm lum khoâng coù hieäu quaû laém ñaâu! chæ gioáng nhö “göûi gioù cho maâyngaøn bay”, “göûi thö vaøo thuøng raùc”. Chaúng “coøm piu tô” naøo chòu noåisoá löôïng “junk mails” cuûa quyù vò haøng ngaøy. Con Ong khoâng maáyhöùng thuù tieáp chuyeän vôùi ngöôøi voâ hình. Theo thoâng leä “i-meo” laï,khoâng göûi thaúng cho Con Ong, coù treân 3 caùi “Tu” vaø treân 5 caùi “CC” laøCO thaåy ngay vaøo thuøng raùc roài “bôø-loùc i-meo aùt-ñôø-reùt” ñeå “baùi bai”,sôï laây vi truøng (viruses).

� Anh Baûo: (Trung Taâm Baêng Nhaïc Boán Phöông, ñaïi lyù COV taïi SD):Caùm ôn anh, giôùi thieäu theâm ñoäc giaû mua baùo daøi haïn cho COV maø soálöôïng khaùch mua baùo taïi tieäm cuûa anh vaãn ngaøy moät gia taêng. Caû hai,anh vaø COV ñeàu vui. Thaân chuùc Trung taâm Baêng Nhaïc Boán Phöôngphaùt trieån maïnh, chuùc anh may maén treân thöông tröôøng, chuùc söùc khoeû.. . mau giaàu. Tieän ñaây cho anh ñoïc keù thö ñoäc giaû göûi COV.“. . . Gia ñình chuùng toâi haèng meán moä Con Ong Vieät vaø vaãn tìm mua tôøbaùo nhöng luùc coù luùc khoâng. Taïi San Diego naày chæ coù moät ñaïi lyù laøTTBN Boán Phöông maø TT naày môû cöûa vaøo nhöõng giôø khoâng tieän chochuùng toâi ñeán mua. Nay xin göûi ngaân phieáu ñeán quyù vò, ñaët mua baùonaêm baét ñaàu töø soá 41. . .”.

� Baø Bích Thuyû T.Tr. : (San Bernardino CA) Nhaän ñöôïc thö baø ñaõ laâu,ñònh traû lôøi baø treân soá 41, sau ñoù lôø ñi vì cöù thaéc maéc, khoâng bieát laø baøhoûi thaät hay ñuøa ñeå CO coøn lieäu caùch traû lôøi? Sieâu Quaäy daønh phaàn traûlôøi baø vì chuû ñeà baø hoûi coù veû thích hôïp vôùi Quaäy. . . neáu coù gì khoângneân khoâng phaûi xin baø thöù loãi.Ñeà nghò vôùi baø thöïc haønh nhöõng bieän phaùp sau:- Caám oâng aáy huùt thuoác khoâng ñöôïc thì neân boû (ly dò), neáu boû khoângñöôïc baø neân mua thaät nhieàu thuoác tröõ trong nhaø vaø khuyeán khích oângaáy huùt nhieàu hôn nöõa, ñaøn oâng tính tình hay thay ñoåi, caùi gì cuõng choùngchaùn (keå caû meøo), chaéc chaén roài oâng aáy seõ boû.- Mieäng hoâi muøi thuoác thì khoâng neân cho oâng aáy ñeán gaàn hoaëc baétmang “khaåu trang” (baêng bòt mieäng nhö cuaû caùc baùc só) ngay caû trongluùc nguû.- Vieäc lô laø trong nghiaõ vuï laøm choàng coù nhieàu nguyeân do, baø phaûi tìmcho ñuùng beänh, chöõa ñuùng caùch, taây thì ñaõ coù Viagra, ñoâng coù “TamTinh Haûi Caåu Boå Thaän Hoaøn” vaø caùc loaïi toa thuoác ngaâm röôïu “oânguoáng baø boå” hoaëc “oâng uoáng baø khen hay”. Nhöng tröôùc heát baø cöùñuoåi oâng aáy nguû döôùi salon vaøi tuaàn. . .Coïp ñoùi laâu ngaøy, döõ laém!- Caùc ñoaïn linh tinh khaùc trong thö, Quaäy toâi nghó laø baø keå “laøm quaø”ñeå mua vui cho ñoäc giaû CO, chöù baø vôï naøo cuõng thöøa baûn laõnh ñeå tròcaùc ñöùc oâng choàng coù caùc tính xaáu nhö löôøi bieáng (aên no laïi naèm), noùidoái, uoáng röôïu, ñaùnh baïc, thích chôi vôùi “meøo”, hay “ñi ngang veà taét”.Quan troïng laø baø neân kieåm soaùt kyõ hoä khaåu, luïc ví thöôøng xuyeân, chæphaùt cho moãi ngaøy 10 ñoàng vöøa ñuû ñeå aên “lunch” vaø ñoå xaêng. Chuùc baøthaønh coâng. Quaäy toâi xin baø cho nhaén nhuû vôùi oâng nhaø vaøi caâu: “OÂnghö laém! oâng bieát khoâng? hö. . . nhö Quaäy vaäy! Lieäu caùi thaàn hoàn, nheïthì bò vôï ñaùnh ñoøn, vöøa vöøa thì bò boû ñoùi, naëng thì coù ngaøy baø aáy seõ daétoâng ra toaø li dò (nuoâi meät nghæ chöù khoâng phaûi ñöôïc thoaùt nôï ñaâu).

ngöôøi khôûi xöôùng Taäp Theå taïo ra moät heä thoáng oâ duølôùn (umbrella system) truøm leân treân vaø chi phoái taát caûcaùc hoäi ñoaøn cöïu quaân nhaân QLVNCH hieän höõu ôûhaûi ngoaïi, che ñaäy baèng maùnh lôùi “treo ñaàu deâ, baùnthòt choù”. Trong phaàn “thoáng nhaát vaø keát hôïp nhö theánaøo” cuûa “Thö Kính Göûi “ UÛy Ban Phoái Hôïp ñaõ noùiroõ: “Khoâng coù thoáng nhaát, saùp nhaäp caùc ñôn vò, caùchoäi ñoaøn. Chæ coù thoáng nhöùt veà Ñöôøng Loái – LaäpTröôøng – Muïc Tieâu – vaø Phöông Thöùc Ñaáu Tranh”.Neáu quaû ñuùng nhö theá, thì Sô Ñoà Toå Chöùc phaûi ngöngngay ôû choã Ñaïi Hoäi Ñoàng; cuøng laém laø coù Vaên PhoøngThöôøng Tröïc (thay maët Ñaïi Hoäi Ñoàng, chöù khoâng phaûitröïc thuoäc Hoäi Ñoàng Töôùng Laõnh nhö trong sô ñoà)ñeå ñieàu hôïp caùc ñôn vò, caùc hoäi ñoaøn ñi theo ñuùngNghò Quyeát cuûa Ñaïi Hoäi Ñoàng trong khi Ñaïi Hoäi Ñoàngchöa tôùi ñònh kyø nhoùm hoïp. Sô Ñoà Toå Chöùc ñaõ khoângngöng ôû ñoù, maø ñi saâu haún vaøo cô sôû haï taàng vôùi naøolaø UÛy Ban Chæ ñaïo, UÛy Ban Chaáp Haønh, UÛy Ban Kinhdoanh, UÛy Ban giaùm Saùt. Hôn theá nöõa, Sô Ñoà coønngang nhieân ban cho Hoäi Ñoàng Töôùng Laõnh khaû naêngkhôûi ñoäng quyeàn “baõi mieãn” Ban Chæ Ñaïo. Caùi kieåu“khoâng chính ñaûng maø laøm chính trò”, “khoâng saùpnhaäp caùc ñôn vò maø truøm duø leân caùc ñôn vò”, roài laïi“rôùt sao roài maø vaãn coøn laø töôùng laõnh” nhö theá, khieánmoïi ngöôøi nhôù laïi thôøi coù oâng töôùng ñaõ boá laùo vungvít tuyeân boá “Quaân Ñoäi laø cha Quoác Gia”, hoaëc laø“Boá cuûa nhaân daân”, thôøi maø Ñaûng Con OÙ (sau naøy töïxöng laø Ñaûng Kaki) laøm möa laøm gioù ôû Vieät Nam,suoát töø thôøi Quoác Tröôûng Baûo Ñaïi tôùi thôøi Ñeä Nhaát roàiÑeä Nhò Coäng Hoøa, cho tôùi khi maát nöôùc uø teù chaïy.Thaønh taâm maø noùi, muoán ñaáu tranh chính trò vôùi coängsaûn, haõy minh baïch vaø coâng khai laäp ra moät chínhñaûng (vôùi thaønh phaàn cöïu quaân nhaân vaø cöïu caûnh saùtquoác gia, hay thaønh phaàn gì ñi nöõa, coù sao ñaâu!), canchi phaûi quanh co veà danh nghóa, troøng treùo veà côcaáu, aáp uùng veà laäp tröôøng, ñöôøng loái, khieán cho moïingöôøi ñaâm ra baùn tín baùn nghi, ñöa tôùi chæ trích naënglôøi, tranh caõi oàn aøo moät caùch aáu tró, chaúng boõ laøm troøcöôøi cho keû ñòch laø coäng saûn, cuõng chaúng boõ khieáncho ñoàng baøo moïi giôùi phaûi thaát voïng theâm moät laànnöõa.

Nhöõng ñoùng goùp cuûa chuùng to âi ô û tre ân,tuy qua nhöõng lôøi leõ khoù nghe, nhöõng söï thaät

khoù nuoát, nhöng xuaát phaùt töø taám loøng thaønh, muoáncho chính nghóa cuûa ngöôøi Quoác Gia chuùng ta ñöôïcsaùng toû, muoán cho Taäp Theå Cöïu Quaân Nhaân cuûa chuùngta lôùn maïnh hôn, ñuû söùc taïo aùp löïc naëng hôn nöõa,buoäc Vieät Coäng phaûi “xuoáng coïp” trôû veà vôùi Ñaïi KhoáiQuoác Daân, traû lôøi tröôùc Toøa AÙn Löông Taâm vaø Toøa AÙnLòch Söû veà nhöõng toäi aùc chuùng ñaõ phaïm suoát hôn 70naêm qua treân Toå Quoác Vieät Nam, phaûn laïi Töï Do vaøHaïnh Phuùc cuûa ngöôøi Vieät Nam.Xin ñöøng vì nghó quaån raèng “thôøi gian khoâng chôø ñôïichuùng ta nöõa”, hoaëc vì laàm töôûng raèng “tình hình bieánchuyeån nhanh veà söï suïp ñoå cuûa Coäng Saûn Vieät Namôû queâ nhaø” (theo thö cuûa cöïu Töôùng Ñaûo) maø voäinoân noùng xoâng ra “chôùp thôøi cô”, nhö boïn “cô hoäichuû nghóa” vaãn thöôøng laøm.Xin ñöøng ngaây thô caû tin raèng coäng saûn seõ töï nguyeän“ñoåi môùi”, hoaëc seõ töï yù nhaû bôùt quyeàn löïc trong taychuùng ñeå chieàu loøng nöôùc lôùn naøy hay theá löïc quoácteá noï. Chuùng laø nhöõng con ruøa ngoan coá, ngaäm quyeànlöïc roài, duø coù “trôøi gaàm” chuùng cuõng khoâng chòu nhaûra ñaâu.Phaûi coù nhöõng quaû ñaám thaät maïnh ñaäp thaúng vaøo maëtchuùng kieåu nhö chieán dòch “Döïng côø Vaøng Ba SoïcÑoû” môùi mong “giaûi theå” ñöôïc cheá ñoä baïo taøn cuûachuùng.

Phuøng Ngoïc Sa(Xem Tieáp Trang 21)

Tin Ong

Söù Ñieäp

(Tieáp theo trang2)

Con Ong Vieät10 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Haén ñeán thueâ phoøng nhaø naày qua muïcrao vaët treân baùo. Haén thöôøng ñi cöûa

sau leân gaùc, ít khi ñi cöûa tröôùc vì phaûiqua phoøng khaùch, ñeán phoøng aên roài laïiqua haønh lang coù vaøi ba phoøng nguû. Haénñi laøm suoát ngaøy, hoâm naøo nghæ thì haénnguû vuøi ñeán chieàu, hoïa hoaèn laém môùixuoáng beáp pha caø pheâ hay luoäc goùi mìaên lieàn. Vôï choàng chuû nhaø coù hai contrai nhoû ñoä saùu, baûy tuoåi, moät baø cuï maáyñöùa nhoû keâu baèng ngoaïi vaø moät coâ gaùiñöôïc goïi laø coâ Lieãu, töùc laø em cuûa chuûnhaø. Coâ gaùi cuõng gaàn ba möôi, ñi laøm ôûñaâu haén cuõng chaúng roõ. Gaùc troï cuûa haénlaø phaàn treân cuûa caùi ga ra xe, coù leõ chuûnhaø môùi caát theo loái keâu thôï tay ngangneân troâng gioáng caùi gaùc xeùp cuûa nhaø ôûxoùm lao ñoäng Saøi Goøn. Noù cuõng oïp eïp,cuõng noùng nhö theá, chæ khaùc muøa Ñoânglaïnh kinh khuûng. ÔÛ caùi tieåu bang mieànÑoâng Baéc Myõ naày, coù naêm muøa Heø noùnghôn traêm ñoä F, muøa Ñoâng döôùi möôøi ñoäaâm, chaúng thua caùi tuû ñaù, vaäy maø chaúngcoù heä thoáng ñieàu hoøa nhieät ñoä gì caû. Chuûnhaø coù baùo tröôùc cho haén nhöng haénchaúng heà quan taâm, haén mua moät caùi quaïtmaùy vaø moät loø söôûi ñieän laø xong. Tínhhaén ít noùi, ñuùng hôn laø khoâng coù dòp ñeånoùi, neân luùc ñaàu phía chuû nhaø baûo laø thaèngkhoù tính, nhöng sau thaáy haén cuõng xueàxoøa, khoâng laøm phieàn ai neân coù caûm tình.Nhieàu luùc thaáy haén soáng laëng leõ laïi ñoängtaâm, nhöõng dòp trong nhaø coù leã laïc haynhaäu nheït thöôøng keâu haén tham döï. Chòchuû nhaø toø moø, thænh thoaûng hoûi vaøi caâuveà ñôøi tö cuûa haén, laâu ngaøy chaøy thaùngchò ta naém vöõng caû gia phaû haén. Tính ñaønbaø, heã thaáy ai leû loi hay caëp cho nhau.Chò coù yù gheùp haén vôùi Lieãu cho neân moãilaàn ñi xem phim hay ca nhaïc thöôøng ruûhaén theo, dó nhieân coù caû Lieãu. Nhönghaén chaúng coù yù gì khaùc, haén xem coâ nhömoät ngöôøi bình thöôøng, chaúng nhôù roõ maëtmuõi ra sao, hình daùng theá naøo, cöù thaáytoaøn theå laø nhaän ra coâ, theá thoâi. Cho ñeánmoät hoâm ngoài xem ca nhaïc, haén voâ tìnhñeå tay leân tay döïa cuûa gheá, ñuïng nhaèmtay Lieãu, coâ ruùt nhanh tay veà, nhöng moätlaùt sau, khi ñöa keïo cho hai ñöùa beù, coâchoàm qua, töïa nguyeân ngöïc leân vai haén.Tuy ngöïc coâ, qua bao laàn vaûi, chaúng taïocho haén caûm giaùc gì roõ reät, nhöng haénthaéc maéc, coù phaûi coâ coá yù khoâng? Roàitrong ñaàu haén laïi hieän ra nhöõng hình aûnhmô hoà veà ngöôøi Lieãu. Theá laø töø ñoù haénhay nhìn troäm coâ. Haén phaùt hieän ñöôïcmoät thuù vui laø moãi buoåi chieàu ñi laøm veà,töø cöûa soå treân gaùc, haén ngaém Lieãu chôiñuøa cuøng hai ñöùa beù ngoaøi saân coû. Söùctöôûng töôïng cuûa haén maõnh lieät ñeán ñoäaùo quaàn treân ngöôøi coâ nhö bieán maát. Ñoâikhi haén la caø vaøo beáp naáu goùi mì aên lieànhoaëc pha ly caø pheâ, ñeå xaùc nhaän, cuûngcoá nhöõng chi tieát maø haén töôûng töôïng veàcoâ, ngöïc, ñuøi, buïng coâ, caû ñeán nhöõng sôïiloâng maêng treân caùnh tay coâ, sau coå cuûacoâ nöõa. ÔÛ ñoù haén tuyeät ñoái ñöùng ñaén, vaøchaúng ai thaáy haén lieác troäm coâ. Haén lieácraát nhanh maø nhôù raát kyõ, nhö caùi maùychuïp hình toái taân, chæ chôùp moät caùi laø moïi

hình aûnh, maøu saéc ñeàu in roõ raøng trongñaàu haén. Nhöõng luùc raûnh roãi, naèm huùtthuoác laù, haén môùi ñem nhöõng taám hìnhtrong ñaàu ra ngaém nghía, vuoát ve, ao öôùc. . . .Khi côn theøm muoán leân cao ñoä, haénlieàn ñeán thaêm coâ boà cuûa haén. Coâ boà naàylôùn tuoåi hôn haén, luùc naøo cuõng chôø ñôïi,saün saøng vôùi haén. Nhöng coù ñieàu laï laøngay sau ñoù, haén vaãn theøm ñöôïc ngaémLieãu, theøm ñöôïc ñaët tay leân ngöôøi Lieãu.Hình nhö nhöõng ham muoán ñoù khoânglieân heä maáy ñeán nhu caàu sinh lyù cuûa haén.Roài haén laïi ñeå yù ñeán choã nguû cuûa Lieãu,töôûng töôïng moät buoåi toái, Lieãu ñang nguû,haén vaøo phoøng coâ. . . Haén bieát, tö töôûngñoù laø böôùc ñaàu cuûa toäi phaïm, nhöng haénkhoâng theå töï kieàm cheá ñöôïc. Cho ñeánmoät hoâm, nghe chuû nhaø baøn chuyeän quaCali aên Teát, haén hoûi coâ :- “Nhaø vaéng ngöôøi, coâ Lieãu coù sôï makhoâng?”.Coâ cöôøi:- “Coù anh, coù baø cuï thì ñaâu coù gì phaûisôï”.Haén noùi:- “Baø cuï uoáng thuoác ho voâ nguû li bì, coøntoâi thì hoùa thaønh ma caø roàng”.Lieãu khoâng cöôøi nöõa:- “Cuõng khoâng sôï!” roài boû ñi.Haén cöù thaéc maéc veà caâu traû lôøi cuûa coâ.Coù theå coâ ngaïi traû lôøi:- “Sôï chöù !” khaùc gì noùi:- “Moät ngöôøi nhö anh thì toâi phaûi sôï”,coøn baûo “Khoâng sôï” thì cho raèng haén noùiñuøa thoâi.Caùch maáy hoâm sau, vôï choàng chuû nhaøvaø hai ñöùa beù ñaõ qua Cali, moät laàn gaëpLieãu, haén noùi:- “Luùc khuya toâi thaáy moät con ma, toâirình theo, thaáy noù ñeán phoøng coâ, noù môûcöûa, nhöng cöûa khoùa neân noù bieán maát”.Lieãu ñaùp maø khoâng nhìn haén:- “Anh ñuøa chöù laøm gì coù chuyeän ñoù!”.- “Thaät maø, chính maét toâi thaáy”.Coâ cöôøi:- “Phoøng Lieãu coù bao giôø khoùa ñaâu, phaûiñeå cöûa cho maáy ñöùa chaùu vaøo nguû, vì

nhieàu luùc ñang nguû vôùi boá meï, chuùng laïichaïy qua nguû vôùi Lieãu”. Haén thaû moät caâudoø ñöôøng:- “Nhöng maáy ñöùa nhoû ñi roài, coâ phaûikhoùa cöûa caån thaän nghe, coù ma thaät chöùkhoâng doïa coâ ñaâu”.Coâ vaãn khoâng nhìn haén:- “Daï, nhöng coù khi queân caû taét ñeøn, noùigì ñeán khoùa cöûa”.Nghe caâu traû lôøi, haén thaät haû loøng haû daï,ñaâu coù khaùc gì moät lôøi heïn hoø. Chaû leõLieãu noùi thaúng laø ñeå cöûa chôø haén neânphaûi neâu lyù do naày noï chöù! Vì theá haén töïtin vaø maïnh baïo noùi :- “Khuya nay toâi seõ ñi baét con ma, chocoâ tin toâi. . .”.Vaäy laø haén vaïch moät aâm möu, toái nay seõvaøo phoøng Lieãu.

Chieàu ñoù, aên uoáng, taém röûa xong, haénra tieäm caø pheâ ngoài nhaâm nhi ñieáu

thuoác laù mô maøng, khoaùi traù. Cho ñeánkhoaûng möôøi moät giôø haén môùi veà, leângaùc naèm, chôø giôø haønh ñoäng maø haén döïñònh vaøo khoaûng moät giôø saùng. Naèm moätlaùt, thaáy thôøi gian ñi quaù chaäm, haén soátruoät vuøng daäy, vôù laáy caùi ly, haén döï ñònhseõ vôø ñi laáy nöôùc uoáng vaø seõ môû cöûaphoøng Lieãu nhöng khoâng vaøo ñeå cho coâmong ñôïi haén. Coøn haén thì ñeán thaät khuyamôùi vaøo phoøng coâ. . . Nghó nhö theá neânhaén xuoáng caàu thang, môû ñeøn haønh lang,nheï nhaøng tieán veà phoøng Lieãu. Khi vaënquaû ñaám cöûa phoøng, haén nghe moät tieángtaùch nhoû, nhöng khoâng xoay ñöôïc. Vaäylaø Lieãu khoùa cöûa thaät, cuøng luùc ñoù laø moättieáng ho khoâ khan beân phoøng baø cuï. Ñoätnhieân haén laïnh caû ngöôøi vì sôï haõi vaø xaáuhoå. Haén ñi nhö chaïy veà phía caàu thang,taét ñeøn roài ñöùng laëng ngöôøi trong boùngtoái. Roõ raøng Lieãu ñaõ bieát aâm möu cuûahaén, toái nay vaøo phoøng moø coâ neân ñaõkhoùa cöûa coøn baùo cho baø cuï canh chöøng.Chaéc chaén, khi haén môû ñeøn, baø cuï ñaõbieát roài nhöng laéng nghe, ñeán khi bieáthaén muoán môû cöûa phoøng Lieãu môùi holeân. Khoâng bieát ngaøy mai hai ngöôøi ñoùseõ ñoái xöû theá naøo vôùi haén?! Yeâu caàu haén

ÑaïoTaëc

Phaïm thaønh Chaâu

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 11

ñi khoûi nhaø hay chæ mæa mai, boùng gioù?Nhöng caùch naøo cuõng nhuïc nhaõ caû. Ngöôøihaén nhö khoâng coøn söùc löïc nöõa, haén ngoàibeät xuoáng caàu thang, vöøa hoái haän vöøagiaän mình ñeán ñoä haén töï taùt vaøo maët maáycaùi. Haén öôùc ao, töï nhieân trôøi saäp xuoángcho haén vaø moïi ngöôøi cheát heát, nhö theáseõ khoâng coøn ai bieát chuyeän haén ñaõ laømvaø haén seõ thoaùt ñöôïc söï xaáu hoå naày. Haénchöûi haén baèng nhöõng gioøng suy nghó:- “Ñaùng ñôøi maày chöa, thaèng voâ hoïc?Ngöôøi ta töû teá, lòch söï vôùi maày maø maàylaïi troå moøi maát daïy ra. Ngaøy mai maàylaøm theá naøo nhìn ngöôøi ta maø khoâng eâmaët. Duø maày coù xeùo ñi choã khaùc thìchuyeän maày muoán vaøo phoøng Lieãu vaãncoøn vaø moãi ngaøy noù caøng lan roäng ra khaépnôi, ai cuõng bieát caû”.

Haén leân giöôøng naèm, raõ rôøi nhö moätngöôøi bònh saép cheát, maø haén cuõng

muoán cheát thaät ñeå queân heát moïi chuyeän.Haén öôùc ao coù pheùp laï ñeå keùo luøi thôøigian laïi, chæ caàn luøi laïi moät giôø thoâi, luùcñoù haén seõ khoâng xuoáng caàu thang, khoângñeán phoøng Lieãu, khoâng vaën quaû naém cöûa,khoâng laøm gì caû, haén seõ laø moät ngöôøibình thöôøng, ngay thaät, haén seõ sungsöôùng bieát bao. Haén töï thaáy nhö saxuoáng ñòa nguïc maø moät giôø tröôùc ñoùhaén coøn ôû treân thieân ñaøng, ôû treân ñoùhaén ñaõ khoâng bieát höôûng laáy haïnh phuùcmaø laïi töï yù nhaûy xuoáng ñòa nguïc.- “Chao oâi laø thaèng ngu, ngu nhaát treânñôøi!”.Saùng hoâm sau haén daäy thaät sôùm, ñi nheønheï xuoáng caàu thang ra xe ñi laøm. Haénsôï nhaát laø caûnh vöøa môû cöûa ñaõ thaáy baøcuï ñöùng ñaáy, nheï nhaøng giaûng cho haénmoät baøi luaân lyù roài môøi haén xeùo ñi. Luùcñeán sôû laøm moïi ngöôøi vaãn chaøo hoûi haénbình thöôøng, nhöng haén laïi caûm thaáytrong caùi nhìn, nuï cöôøi coù veû cheá gieãu,toø moø nhö muoán noùi vôùi haén:- “Naày caäu, luùc toái caäu laøm gì maø baø cuïvaø coâ Lieãu baûo raèng caäu vaøo phoøng moøcoâ ta. Coù thaät khoâng maø ngöôøi ta ñoànaàm leân?”.Caùi khoå laø khoâng ai hoûi thaúng haén ñeåhaén coù dòp töï bieän hoä maø chæ cöôøi noùirieâng vôùi nhau, nhaát laø maáy chò ñaøn baøcöù thì thaàm roài cöôøi khuùc khích. Hai taihaén ñoû raàn, ngöôøi thaån thôø nhö maát hoàn.Haén laïi traùch mình, taïi sao tröôùc kia laïixin voâ laøm choã toaøn ngöôøi Vieät, hôi moättí laø ñaøm tieáu khaép nôi. Haén laïi öôùcthaønh ngöôøi voâ hình ñeå khoâng ai thaáyhaén roài haén laïi nghó, coù leõ phaûi xin sôûlaøm khaùc hoaëc ñi qua tieåu bang khaùcmaø sinh soáng, ôû ñaây xaáu hoå quaù!. . .Buoåichieàu tan sôû, haén vaøo tieäm caø pheâ, ngoàivaøo moät goùc vaéng, sôï ngöôøi ta thaáy,ñeán gaàn khuya haén môùi veà, nheï nhaøngleân gaùc, khoâng daùm gaây moät tieángñoäng nhoû, sôï baø cuï vaø coâ Lieãu bieát.Khoâng hieåu sao haén sôï ngoâi nhaø, sôïcaên phoøng troï, sôï baø cuï vaø coâ Lieãu ñeántheá. Tröôùc kia haén thaáy coâ Lieãu vaø baøcuï hieàn laønh bao nhieâu giôø ñaây thaáyhoï ñoäc aùc baáy nhieâu. Haén muoán doïnñi nôi khaùc ôû, nhöng caùi khoù laø haén

khoâng daùm gaëp ai trong nhaø naày caû. Coùleõ baø cuï ñeán baûo haén doïn ñi haén seõ möøngrôõ xaùch va li ñi ngay, xa laùnh taát caû duøphaûi taïm thôøi nguû ngoaøi ñöôøng cuõng ñöôïc.Haén traèn troïc thaâu ñeâm, laïi hoái haän roàiböïc mình vì phaûi soáng chung nhaø vôùi haingöôøi ñaøn baø kia.Caùch ba hoâm sau, nhaèm ngaøy cuoái tuaàn,haén nguû li bì ñeán gaàn tröa, chôït nghetieáng goõ cöûa, haén giaät baén ngöôøi, tænhhaún:- “Coù leõ baø cuï goõ cöûa ñaây! Giôø phaùn xeùtñaõ ñeán”.Haén thu heát can ñaûm môû cöûa. Lieãu ñangtöôi cöôøi baûo haén:- “Naêm môùi Lieãu chuùc anh vaïn söï nhöyù”.Haén ngaïc nhieân:- “UÛa, hoâm nay Teát roài aø? Toâi coù bieát gìñaâu! Chaø, phaûi lì xì möøng tuoåi coâ Lieãumôùi ñöôïc”.Coâ vaãn vui veû:- “Anh khoûi möøng tuoåi, laùt nöõa môøi anhleân aên côm vôùi baø cuï vaø Lieãu, xong nhôøanh ñöa ñi chuøa laïy Phaät, haùi loäc”.

Haén caùm ôn roài vaøo phoøng röûa maët. Töïnhieân haén thaáy mình möøng rôõ, haïnh phuùcnhö vöøa truùng soá. Haén nhìn haén tronggöông soi vaø lyù söï :- “Ñaáy, coù gì ñaâu maø maày hoái haän, lo aâusuoát maáy ngaøy nay. Maày coù vaøo phoøngLieãu khoâng? Khoâng! Maày chæ ñuøa chuyeänma cho vui theá thoâi. Maày baûo Lieãu khoùacöûa thì Lieãu khoùa cöûa, chaû leõ Lieãu ñeåcöûa, cuõng khoâng caám baø cuï ho ban ñeâm.Coù taät giaät mình. Maày töôûng nhö ai cuõngthaáy roõ aâm möu trong ñaàu maày neân maàyxaáu hoå”.Theá laø haén queân haún caùi maëc caûm toäi loãicuõ. Haén thaáy taâm trí nheï nhaøng, yeâu ñôøivaø laïi thaáy baø cuï vaø Lieãu khoâng ñaùng sôïnhö tröôùc nöõa. Nhöng gioáng nhö thaân caâyñaõ bò cöa ngang, ít laâu sau laïi ñaâm nhaùnhtöø döôùi goác, ñaàu oùc haén laïi manh nhanhöõng yù töôûng baát löông tuy coù chuùt losôï, daèn vaët mô hoà. Luùc ñeán chuøa, haén ñeåbaø cuï ñi giöõa vì haén nghó chuøa chieàn laønôi toân nghieâm, tinh khieát, neáu ñi caïnhLieãu, loøng taø haén noåi leân thì thaät laø toäi

Em Hoûi Thì Anh Traû Lôøi

� Laøm sao ñeå cuoäc hoân nhaân coù theå keùo daøi cho tôùi khi ñaàu baïc raêng ñau?Phaûi qua ñöôïc ñuû ba giai ñoaïn: Giai ñoaïn 1, ngöôøi Nam trao voøng (nhaãn) höùa hoâncho ngöôøi Nöõ. Giai ñoaïn 2, hai ngöôøi Nam vaø Nöõ trao voøng (nhaãn) cöôùi cho nhau.Giai ñoaïn 3, ngöôøi Nöõ trao voøng Kim-Coâ cho ngöôøi Nam.� Taïi sao caû naêm nay oâng khoâng noùi vôùi toâi moät tieáng?Anh laø ngöôøi lòch söï, luoân luoân bieát laéng nghe yù kieán cuûa ngöôøi khaùc vaø khoângbao giôø ngaét lôøi ai.� Taïi sao phaùi Nam laïi “ñaùnh raém” nhieàu hôn phaùi Nöõ?Theo nguyeân taéc veà an toaøn, töùc khí aét phaûi vôõ bôø (xì); Ngöôøi Nam luoân bò chaënhoïng khoâng ñöôïc phaùt bieåu neân phaûi. . . coøn ngöôøi Nöõ ñöôïc quyeàn töï do aên noùineân khoâng caàn thieát. . .� Taïi sao oâng laïi môû cöûa sau cho con Kiki vaøo trong nhaø tröôùc, maø laïi ñeå toâiñöùng chôø bao nhieâu laâu ôû cöûa tröôùc haû??? Boä oâng coi con ñ... kiki hôn toâi?Hoång phaûi ñaâu, taïi vì cho con kiki vaøo roài thì noù vaãy ñuoâi möøng vaø khoâng suûanöõa!!!5- Taïi sao Nam tu thì ñöôïc laøm Cha, coøn Nöõ tu thì khoâng?Hoûi vôù vaån, ñaõ laø nöõ thì laøm Cha sao ñöôïc! Nöõ tu khoâng ñöôïc laøm Linh muïc vì. . .trong giôø tónh taâm coøn coù nhieàu tieáng “ruø rì” trong khi phía Nam tu thì khoâng.� Taïi sao Ñöùc Khoång Phu Töû laïi daïy raèng:- “ Nam chi sô tính haø tieän, Nöõ chi sônoùi chieän nhieàu”, coøn trieát gia Socrat thì baûo ngöôøi Nöõ thoâng minh vaø saùng daïhôn Nam.Taïi vì ngöôøi nöõ khoâng bao giôø thuoäc baøi: “ Phöông phaùp noùi IN-ÍT”.� Taïi sao ñaøn oâng thöôøng cheát sôùm hôn ñaøn baø?Taïi hoï muoán vaäy.� Taïi sao ñaøn oâng laïi thích mang maùy trôï thính hôn ñaøn baø?Taïi vì hoï coù theå choïn löïa “ON” hay “OFF” tuøy y.ù� Taïi sao Thöôïng-Ñeá taïo ra traùi ñaát roài ngoài nghæ, Thöôïng-Ñeá taïo ra ngöôøi ñaønoâng roài nghæ ngôi, nhöng khi Ngaøi laáy caùi xöông. . . cuït cuûa ngöôøi Nam taïo rangöôøi Nöõ thì töø ñoù, caû Thöôïng-Ñeá laãn ngöôøi Nam ñeàu nhaáp nhoåm, ñöùng ngoàikhoâng yeân!!!Hai cöïc aâm döông chaïm nhau. . .thì. . .xeït löûa.� Caùch hay nhaát ñeå anh nhôù ngaøy sinh nhaät cuûa vôï? . . .queân quaùch noù ñi.� Taïi sao ngöôøi nöõ luoân luoân ñoøi bình ñaúng vôùi Nam giôùi, maø chaúng bao giôø ñaïtñöôïc ñieàu ñoù?Ñöôïc chöù!, khi naøo ngöôøi nöõ ít ñi “shopping”, ngöôøi nam khoâng coøn phaûi khuaânvaùc “ñoà” leõo ñeõo theo sau. . . vaø “choàng” khoâng coù nghiaõ laø ôû beân treân.

C.V.To (phòa)

Con Ong Vieät12 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

loãi. Moät laàn Lieãu haùi hai nhaùnh loäc, moätcho baø cuï vaø moät trao cho haén. Coâ noùi :- “Phaàn anh nhaùnh naày, heân laém ñaáy!”.Haén baûo:- “Ñuùng ra phaûi töï mình haùi loäc, nhöngcoâ Lieãu haùi cho toâi thì naêm nay toâi ñöôïcmay maén hay khoâng laø tuøy coâ Lieãu ñaáy”.Lieãu ñaùp:- “Nhaùnh laù naày seõ tieân ñoaùn cho anhchöù Lieãu laøm sao bieát ñöôïc. Anh cöù ôûhieàn taát gaëp laønh”.- “Ví duï nhö coâ Lieãu coù quyeàn ban haïnhphuùc cho keû khaùc thì coâ coù cho toâi chuùthaïnh phuùc naøo khoâng?”.- “Lieãu cuõng ñang caàn haïnh phuùc ñaây.Neáu coù quyeàn, Lieãu seõ giaønh phaàn Lieãutröôùc ñaõ, coøn thöøa bao nhieâu, Lieãu choanh heát”.Haén laøm veû nghieâm trang:- “Nhôù nheù! Hay laø khi cho thì laïi tieác”.Lieãu khoâng traû lôøi. Haén töï baûo mình:- “Ñaáy, maày laïi doø ñöôøng ñeå giôû troø baátlöông ra. Ngöôøi ta traû lôøi ngay tình, coønmaày thì hieåu theo yù maày. Bò moät laàn chöatôûn sao?”.Toái ñoù, luùc aên côm haén hoûi :- “Hoâm tröôùc toâi nhaùc ma coâ coù sôï maøkhoùa cöûa phoøng khoâng?”.- “Maáy böõa ñaàu thì sôï sau ñoù chaúng thaáygì neân khoâng sôï nöõa” .Haén cöôøi cöôøi:- “Coâ neân sôï toâi. Toâi bò bònh moäng du.Coù laàn nöûa khuya toâi daäy môû tuû laïnh aênnguyeân moät con gaø coøn soáng maø khoângbieát”.Lieãu baûo:- “Anh laøm Dracula ñöôïc roài ñaáy, böõa naøoñoùng phim, tieàn nhieàu laém”.- “Ñeå toâi ñoùng thöû coâ xem tröôùc. Toâi seõnhai xöông coâ. . .”.- “Anh noùi nghe gheâ ngöôøi, vaäy maø khiaên côm khoâng thaáy anh ñoäng ñeán thòtthaø gì caû”.- “Vì luùc khuya toâi ñaõ aên thòt soáng trongtuû laïnh nhieàu roài. Neáu toâi coù lôõ aên mieángthòt naøo thì toâi ñeàn, ñöøng laøm to chuyeännghe!”.- “Anh cöù aên thoûa maùi, chaúng bao nhieâutieàn ñaâu”.Haén noùi:- “Toái nay” vaø boû löûng, nghó raèng Lieãuñaõ hieåu yù haén. Haén nhìn troäm Lieãu xemcoù neùt naøo nham hieåm khoâng. Bieát ñaâucoâ gaøi baãy, chôø haén voâ phoøng laø heùt leân,roài baø cuï laøm chöùng. Nhöng cuõng vì losôï ñoù maø haén caøng quyeát taâm ñoät nhaäpphoøng Lieãu.Haén laàn moø ñi trong boùng toái, tay vòn lancan, chaân laàn töøng böôùc nheï xuoáng caàuthang, roài haén döøng laïi, laéng nghe tieángtim mình ñaäp lieân hoài, thình thòch nhötroáng traän. Toaøn thaân haén run leân nhöngöôøi bò côn soát, nhöng laø côn soát deã chòu.Caùc baép thòt giaät nheø nheï. Haén phaûi hítmaáy hôi daøi cho ñôõ ngoäp. Laàn tröôùc haéncuõng ñeán phoøng Lieãu, nhöng khoâng coùyù ñònh ñi vaøo neân khoâng lo sôï, laàn naàyhaén quyeát taâm neân bieát roõ neáu ñoå beå,haäu quaû thaät khoù löôøng. Phía tröôùc laø haønhlang, doïc theo vaùch laø moät vaïch vaøng,

ñoù laø caùnh cöûa phoøngLieãu heù môû. AÙnh ñeønnguû khoâng ñuû soi saùngra ngoaøi nhöng giuùphaén öôùc löôïng ñöôïckhoaûng caùch ñeå tieánñeán. Trong ñaàu haén cöùvang vang caâu noùi:- “Khoâng neân, khoângneân laøm theá. Lieãu voâtình ñeå cöûa chöù khoângcoù yù ñoà gì ñaâu. Coichöøng, Lieãu la leân laømaày tieâu tuøng”.Nhöng moät gioïngkhaùc, cuõng töø trongñaàu haén, traû lôøi:- “Luùc chie àu noùichuyeän, Lieãu ñaõ hieåuroài neân môùi ñeå cöûachöù. Nhöng ta khoângvaøo phoøng Lieãu, ta cöùñi töø töø ñeå höôûng caùithuù hoài hoäp, lo aâu, ñeánphoøng Lieãu, ta khoângvaøo, ta ñi uoáng nöôùc,coù sao ñaâu?!”.Theá laø haén laïi böôùc tôùi,hai tay sôø soaïng phíatröôùc, chæ sôï ñuïng phaûivaät gì, gaây neân tieángñoäng thì hö söï. Ñeánphoøng Lieãu, haén döønglaïi, ñeå tay treân cöûa, ñaåynheï. Tieáng cöûa rít leânnho nhoû, haén muoánngoäp thôû vì hoài hoäp.Haén nhìn thoaùng vaøo,thaáy Lieãu ñang naèmnguû, vaø haén ñi thaúnglaïi phía baøn aên, môûñeøn. AÙnh saùng böøng leân, haén haáp haùymaét, ngô ngaùc nhö ngöôøi vöøa tænh cônmoäng du. Haén môû tuû laáy moät ly nöôùclaïnh, töøng nguïm nöôùc maùt laøm ñaàu oùchaén tænh taùo laïi:- “Khoâng ngôø caùnh cöûa keâu to theá, Lieãumaø tænh daäy, thaáy mình ñöùng ñaáy thì coùnöôùc ñoän thoå troán bieät”.Ngoài nghó ngôïi moâng lung moät laùt, haénñöùng daäy, quyeát taâm ñi thaúng veà phoøngmình. Nhöng khi ñeøn vöøa taét, boùng toáitraøn ngaäp, haén laïi yeân taâm, töôûng chöøngnhö duø haén coù laøm gì cuõng khoâng ai thaáyñöôïc. Khi ñeán phoøng Lieãu, haén döøng laïivaø ñaåy cöûa, caùnh cöûa môû roäng hôn nhöngkhoâng nghe rít leân nöõa. Haén ngaïc nhieânthaáy mình khoâng coøn hoài hoäp nhö luùcnaõy. Phoøng Lieãu heïp neân giöôøng coâ naèmchæ caùch haén coù vaøi meùt, vaû laïi maét haénñaõ quen vôùi boùng toái neân nhìn thaáy coâraát roõ. Lieãu naèm ngöûa, moät tay co leânñaàu, tay kia gaùc nöûa chöøng leân buïng, haichaân hôi daïng ra, ñuøi daøi, troøn laúng döôùilôùp vaûi moûng cuûa boä ñoà nguû maøu hoàng,moät taø aùo bò laät ngöôïc leân ñöa khoaûngbuïng traéng, phaäp phoàng theo hôi thôû...Côn hoài hoäp luùc naõy laïi trôû laïi vôùi haén,ngöôøi haén run leân baàn baät ngay khi haéncoù yù ñònh ngoài treân giöôøng Lieãu vaø ñaët

tay treân ñuøi coâ. Nhöng vöøa böôùc tôùi moätböôùc thì Lieãu cöïa mình, laên ngöôøi vaøotrong, haén kinh hoaøng toät ñoä, caû ngöôøicöùng ñô nhö töôïng goã, hai haøm raêng ñaäpvaøo nhau coäp coäp. . .Haén chæ sôï Lieãu môûmaét, thaáy haén vaø heùt leân. . .Nhöng mayquaù, coâ chæ trôû mình vaø tieáp tuïc nguû. Haénluøi laïi, töøng böôùc thaät chaäm ra khoûi cöûa,laãn vaøo boùng toái. Haén ñöùng töïa vaøotöôøng, tay vuoát ngöïc:- “Huù vía! Suyùt cheát. Töø nay ñöøng coù chôidaïi nöõa. Khoân hoàn thì cuùt khoûi nhaø naàycho mau. Tröôùc sau gì Lieãu cuõng bieát”.Haén ñi thaät nheï veà phoøng. Naèm treângiöôøng, côn hoài hoäp laãn sôï haõi khieán haénngaây ngaát, phieâu du nhö cuûa ngöôøinghieän ñaõ ñöôïc huùt phuû pheâ. Haén mæmcöôøi trong boùng toái.- “Caùi trôû mình cuûa Lieãu, ñaùng ñoàng tieànbaùt gaïo! Laøm mình khieáp ñeán cheát cöùng.Sôï nhö theá môùi laø sôï. Ñuùng laø caûm giaùcmaïnh thaät”.Ñang lim dim, haén chôït nhôù laïi luùc naõyñaõ môû cöûa quaù roäng, saùng mai Lieãu nhaátñònh seõ thaáy söï baát thöôøng ñoù vaø ñoaùnñuùng ngay laø haén ñaõ vaøo phoøng coâ. Chaécchaén laø Lieãu seõ meùt vôùi baø cuï vaø coâ seõkhoùa cöûa moãi khi ñi nguû. Haén laïi laâm vaøotình traïng hoái haän, xaáu hoå nhö laàn tröôùc,

Haønh Ngheà Quaûng Caùo

Moät anh chaøng chuû baùo, chuû ñaøi, suoát ñôøisoáng baèng ngheàà quaûng caùo, noùi laùo aên tieàn.

Tieäm naøo môùi môû, tieäm naøo eá aåm, cô sôû naøo thieáukhaùch laø anh ta moø ñeán, taùn höôu taùn vöôïn, roàithaâu hình, vieát maãu quaûng caùo boác pheùt leân ñeántrôøi. Hoâm anh cheát ñi, thaàn cheát ñeán ñoùn hoûi anh:- Anh luùc coøn soáng laøm toát coù, xaáu cuõng coù, vaäybaây giôø toâi cho anh choïn löïa, leân thieân ñaøng cuõngñöôïc, xuoáng ñòa nguïc cuõng ñöôïc, anh muoán ñiñaâu tuyø yù?Anh ta ngaãm nghó moät luùc roài traû lôøi:- Thaàn cheát phaûi cho toâi xem qua caûnh Thieânñaøng vaø Ñiaï nguïc ñeå toâi choïn löïa chöù!Thaàn cheát lieàn ñöa anh tôø tuaàn baùo quaûng caùo“Vong Linh” ñeå ñoïc caùc maãu quaûng caùo veà ÑòaNguïc vaø Thieân Ñaøng, lôøi naøo cuõng hay, cuõng haápdaãn khieán anh coøn phaân vaân khoâng bieát phaûi choïnlöïa laøm sao. Cuoái cuøng thaàn cheát ruùt trong tuùi ramoät caùi tivi nhoû cho anh xem. Caûnh Thieân Ñaøngthì moïi ngöôøi ñang lo caàu nguyeän toái ngaøy. Coøncaûnh Ñiaï Nguïc thì ai naáy ñang ñuøa dôõn, trai gaùicaëp keø, tay caàm lon bia, ly röôïu, nhaûy muùa trongtieáng nhaïc saäp sình. Anh khoaùi quaù cöôøi ha haû:- Cho toâi xuoáng Ñòa Nguïc ñi, vui hôn, ThieânÑaøng chaùn thaáy meï!.Thaàn cheát ñaïp cho moät phaùt loït xuoáng Ñiaï Nguïc.Khi vöøa loàm coàm boø daäy, hai teân quyû ñaàu traâumaët ngöïa ñeán xoác tay lieäng vaøo chaûo daàu xoâi.Anh chaøng la ôi ôùi:- Hoài naõy thaàn cheát cho toâi xem caûnh Ñòa Nguïcvui laém cô maø, ñaâu coù haønh haï toâi nhö vaày.Moät teân quyû cöôøi hì hì:- Ñoà ngu, ñoù laø quaûng caùo thoâi, cha noäi!- ! ! ! ! ! !

Ong Vuù sieâu teøm.

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 13

theá laø haén laïi xæ vaû mình vaø nhaát quyeátphaûi tìm nhaø troï khaùc caøng sôùm caøng toát.Taïm thôøi saùng mai haén phaûi ñi thaät sôùmvaø veà thaät treã.

Toái hoâm ñoù haén veà nhaø khoaûng möôøihai giôø. Haén côûi giaøy ñi nheï leân thang

gaùc, roài khoâng hieåu sao haén laïi loø moøñeán phoøng Lieãu, nhöng töø xa ñaõ thaáy veätaùnh saùng vaøng voït töø phoøng coâ haét ra,haén thôû phaøo nheï nhoûm caû ngöôøi. Haénnaáp sau cöûa nhìn coâ naèm nguû. Boãng nhieânhaén caûm thaáy bieát ôn Lieãu, thaáy coâ thaätlaø nhaân töø, ñaùng quí troïng. Haén nghó, coùtheå Lieãu ñaõ bieát nhöng khoâng khoùa cöûaphoøng vì khoâng muoán laøm nhuïc haén, vaøsau naày haén coøn thaáy coâ thaät yù töù vì buoåisaùng, ñi laøm sôùm, haén lieác nhìn thì thaáyphoøng Lieãu, luùc khuya ñaõ bò haén môû roängnhöng sau ñoù, ñaõ ñöôïc coâ kheùp laïi. Nhöõngngaøy ñaàu, gaëp coâ Lieãu, haén söôïng suøngvì xaáu hoå, nhöng thaáy coâ vaãn ñoái xöû bìnhthöôøng, haén nghó coâ khoâng bieát neânkhoâng traùnh maët coâ nöõa. Vaø töø ñoù tuy coágaéng töï kìm cheá mình, ban ngaøy theà thoátseõ khoâng vaøo phoøng Lieãu, nhöng ñeánkhuya, khoaûng moät giôø, haén laïi tænh giaác,laïi ñeán phoøng coâ, ñöùng ngaém, roài söï hammuoán thuùc haén böôùc tôùi, ngoài thaät nheïtreân giöôøng Lieãu, cöù ngoài yeân nhö theá,thaät gaàn coâ nhö theá, ñeå ngaém coâ vaø ñeå losôï coâ tænh daäy, lo sôï baø cuï môû cöûa baátngôø. Nhöng haén chæ ngoài ñoä naêm phuùt laøñöùng leân, veà phoøng.Toâi soát ruoät ngaét lôøi haén:- “Tao nghe hôi daøi doøng roài ñoù. Maày cöùnoùi ñaïi keát cuïc ra sao? Maày coù sôø vaøongöôøi em khoâng? Em coù giaät mình la laøngkhoâng? Em khoâng la leân thì maày coøn laømgì nöõa? Chaû leõ cöù baét tao nghe maày keå,vaøo phoøng em roài boû leân phoøng mình...Kieåu ñoù chæ coù thaèng hoaïn quan môùi laøm,chöù ngöôøi bình thöôøng coù bao giôø nhötheá ñaâu!”.Haén coù veû kieân nhaãn:- “Maày chôø nghe tao vaø Lieãu xaùp nhauchöù gì? Cuõng coù nhöng sau naày kia. Thöïcra ñaây khoâng phaûi laø moät chuyeän laêngnhaêng vì tao khoâng ñoäng chaïm gì vaøongöôøi Lieãu caû. Tao chæ muoán ñöôïc hoàihoäp, lo sôï. . .Maày coù nghó raèng tao bòbònh taâm thaàn khoâng?”.- “Caùi ñoù coù baùc só. Maø kieåu caø keâ nhötheá, tao cuõng muoán ñieân caùi ñaàu. Thoâiñöôïc, keå tieáp.- Roài sao nöõa?”.Haén keå:- “Tao nghó. Naêng ñi ñeâm aét gaëp ma. Baøcuï môû cöûa thình lình hoaëc vôï choàng chuûnhaø veà, tröôùc sau gì cuõng baét gaëp, choneân tao quyeát taâm doïn ñi choã khaùc. Moäthoâm Lieãu nhôø tao vaøi hoâm nöõa ra phitröôøng ñoùn gia ñình chuû nhaø veà, tao baûocoâ:- “Toâi nhôø coâ Lieãu ñieàu naày, toâi döï ñònhdoïn ñeán ôû chung vôùi tuïi baïn cho vui, nhôøcoâ Lieãu noùi tröôùc vôùi anh chò chuû nhaø,toâi seõ noùi sau”.Coâ ngaïc nhieân:- “Sao töï nhieân anh laïi doïn ñi? Hay laøLieãu coù ñieàu gì anh khoâng vöøa loøng?”.

Tao cöôøi traû lôøi :- “Vì toâi vöøa loøng coâ Lieãuquaù neân phaûi doïn ñi ñaáy”.Lieãu coù veû buoàn nhöng taochaû daïi gì maø naán naù theâm.Toái ñoù tao uoáng moät vieânthuoác nguû roài vaøo giöôøngsôùm. Nhöng khoaûng moätgiôø, hai maét tao laïi môû thaolaùo, khoâng caùch gì nguûñöôïc. Coù leõ con maét noùnghieän ngaém Lieãu neân noùthuùc giuïc chaân tay tao hoaïtñoäng. Tao cöù traèn troïc maõicho ñeán khoaûng hai giôøsaùng, tao boãng nghe tieánggoõ cöûa nheï nheï. Luùc ñaàutao khoâng tin ôû tai mình,nhöng sau tieáng goõ laïi lôùnhôn, tao ñeán choã cöûa hoûivoïng ra:- “Ai ñoù?”.Tieáng traû lôøi:- “Lieãu ñaây!”.Tao môû cöûa, thaáy Lieãu ñöùng taàn ngaàn:- “Coù chuyeän gì ñoù coâ Lieãu?”.Coâ thì thaàm, veû boái roái:- “Lieãu sôï quaù, Lieãu naèm mô thaáy conma aên thòt Lieãu, giaät mình thöùc daäy, Lieãucoøn nghe nhö tieáng chaân ngöôøi ñi. Khoângphaûi chæ hoâm nay maø maáy hoâm tröôùccuõng vaäy”.Tao baûo:- “Coâ Lieãu voâ ngoài nghæ moät laùt. Chaúngcoù chuyeän ma quaùi gì ñaâu, vì toâi nhaùcma neân coâ bò aùm aûnh theá thoâi”.Toâi laïi ngaét lôøi haén :- “Maày ngu quaù! Lieãu muoán maày ñaáy!Bao nhieâu ñeâm, em ñeå cöûa chôø maày, laïicoøn chöøa choã treân giöôøng cho maày ngoài,ñeå maày naèm xuoáng. . .Chaø, chaéc anh chòdöõ doäi laém?”.- “Khoâng coù ñaâu! Chuùng tao ngoài noùichuyeän ñeán saùng. Khoâng hieåu sao taolaïi môû mieäng toû tình vôùi Lieãu. Naêm sauchuùng tao laøm ñaùm cöôùi. Töø luùc toû tìnhcho ñeán ngaøy cöôùi nhau, tao khoâng xaâmphaïm gì ñeán Lieãu caû”.- “Xaïo vöøa thoâi. Luùc chöa coù gì, maày ñaõmuoán moø con ngöôøi ta. Sau ñoù em chòumaày roài thì maày töï do, coøn sôï gì nöõa”.- “Chính vì khoâng sôï maø tao maát höùng.Tao ñaõ thöû, nöûa ñeâm, tao cuõng laàn moøtrong boùng toái, cuõng nheï nhaøng môû cöûaphoøng em. Nhöng tao chaúng thaáy nguyhieåm, chaúng lo aâu, sôï haõi gì caû, trong nhaøcoù baét gaëp cuõng coi chuyeän thöôøng vìbieát tuïi tao seõ cöôùi nhau. Hôn nöõa khiLieãu laø vôï saép cöôùi cuûa tao, coâ ñaõ thaønhmoät ngöôøi khaùc roài. Ngay caû chính tao,cuõng phaûi xöû söï vôùi Lieãu caùch khaùc,chuyeän vôï choàng phaûi chôø ñeán giôø phuùtlong troïng, ñaâu phaûi chôi bôøi qua ngaøy”.- “Theá maày coù keå laïi chuyeän maày vaøophoøng Lieãu khoâng? Maày coù hoûi xem coâcoù bieát khoâng? Maày coù hoûi taïi sao nöûañeâm coâ ta laïi ñeán phoøng maày, nguyeânnhaân thaät kia chöù khoâng phaûi chuyeän mamaø coâ ñaõ phòa ra?”.

- “Tao khoâng hoûi, khoângnoùi gì caû. Maày neân bieátkhi ñaõ thaønh vôï choàng thìphaûi toân troïng nhau. Vaû laïiduø vôï choàng, coù tin yeâunhau heát möïc, nhöng moãingöôøi ñeàu coù moät dó vaõngrieâng, moät goùc ñôøi rieâng,coù theå laø moät moái tình, moättoäi loãi hay moät taät xaáunhöng chæ rieâng ngöôøi aáybieát, ñeå roài thænh thoaûnghoï quay vaøo goùc ñôøi ñoù,thöôûng thöùc laïi caûm giaùccuõ, toäi loãi cuõ, töôûng töôïnglaïi ñeå theøm muoán, coù theåcoøn thích thuù, khoaùi laïchôn söï thöïc nöõa. Tao nghóraèng ai cuõng coù caùi bí aånñoù. Ña soá phaùt sinh töøthuôû nhoû. Chaúng haïn trongmoät dòp naøo ñoù, ñöùa treû baétgaëp moät hình aûnh hay bòmoät kích thích môùi meû,

nhaát laø veà sinh lyù, theá laø noù bò aùm aûnhsuoát ñôøi, bò doàn neùn suoát ñôøi, ñeå roài trongñaàu noù, trong ngöôøi noù hình thaønh moätcon quæ, coù dòp, coù moâi tröôøng thích hôïplaø con quæ vuøng daäy. . .”.- “Tao khoâng nghó nhö vaäy, vì maáy ngöôøilieät döông ñaâu coù thích chôi bôøi”.- “Chöa chaéc. Maáy oâng giaø gaàn xuoáng loãmaø vaãn cöù thích gaùi tô laø vì sao? Ngöôøiñaøn baø ngoaïi tình vì hoï mô töôûng ñeánnhöõng chuyeän khaùc. . .”.Toâi chaùn naûn ñöùng daäy:- “Coù theå maày noùi ñuùng, tao cuõng coù conquæ. Con quæ naày khoâng thích nghe maàyphaân tích taâm lyù, trieát lyù daøi doøng. Noùthích nghe chuyeän maày vaøo phoøng moøcoâ Lieãu, maø maày chæ ngoài nhìn thì ñuùnglaø moät chuyeän nhaït pheøo. Tao cöù töôûngmaày moø coâ Lieãu, coâ bieát nhöng giaû vôønguû, maày coù laøm gì coâ cuõng vaãn nguû saynhöng quaèn quaïi ngöôøi vaø mieäng thì reânhöø höø. . .Chuyeän nhö theá môùi laø chuyeänhay”.

Phaïm Thaønh Chaâu

Taäp truyeän ngaén

Nhôù HueáThö töø, lieân laïc xin göûi veà :Phaïm Thaønh Chaâu

7004 Beverly Lane Springfield, VA 22150

Tel: (703)569-0124

Nhö Thaèng AÊn Troäm

- Sau ngaøy laáy vôï Anh coù caûm giaùctheá naøo?- Nhö thaèng aên troäm!- ???- Huùt thuoác. . .troäm, tieâu tieàn. ..troäm, vaø uoáng bia vôùi baïn beøcuõng. . .troäm

Cöôøi . . . Cöôøi . . . Cöôøi

Con Ong Vieät14 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Vuï aùn Buøi Ñình Thi

Trong hai thaùng 8 vaø 9, Toaø soaïn ConOng Vieät nhaän ñöôïc raát nhieàu ñieän

thoaïi, E-mail vaø thô cuûa ñoäc giaû khaép nôihoûi thaêm veà vuï aùn Buøi Ñình Thi, ña soá laøcuûa nhöõng anh em ñaõ töøng soáng tronglao tuø coäng-saûn. Thöïc ra thì Con Ong Vieätkhoâng muoán nhaéc laïi chuyeän naøy vì noùchaúng ñem laïi tieáng cöôøi vaø nieàm vui naøo,traùi laïi caøng theâm nhöùc nhoái cho taát caûnhöõng ngöôøi coù lieân quan vaø buoàn loøngcho nhöõng ngöôøi ngoaøi cuoäc.Khoaûng thaùng 6 naêm 2001 Linh-muïcNguyeãn-Höõu-Leã coù vieát moät baøi ñaêngtreân nhaät baùo Ngöôøi Vieät vôùi töïa ñeà:“Nhöõng vaán ñeà cuûa löông taâm” noùi veàOÂng Buøi Ñình Thi vaø nhöõng haønh ñoängcuûa oâng trong thôøi gian laøm traät töï ôû traïituø Thanh-Caåm.Toùm taét theo baøi vieát:- “Naêm trong saùu ngöôøi bò nhoát chungtrong moät xaø lim ñaõ vöôït nguïc, ñoù laø chaNguyeãn Höõu Leã, ñaïi taù Trònh Tieáu, daânbieåu Ñaëng Vaên Tieáp, kyõ sö Laâm ThaønhVaên vaø anh Nguyeãn Só Thuyeân, ngöôøi ôûlaïi laø cha Nguyeãn Coâng Ñònh. Caû naêmngöôøi vöôït nguïc ñeàu bò baét, anh Tieáp bòñaùnh cheát taïi choã, Anh Vaên cheát sau ñoù,caû hai caùi cheát ñau thöông naøy ñeàu dobaøn tay cuûa traät töï Buøi Ñình Thi.”.Ngoaøi baøi vieát cuûa cha Leã, coøn coù nhieàuanh em laø naïn nhaân cuûa Thi ôû ñòa nguïcThanh-Caåm cung caáp theâm chöùng côù neântieán só Nguyeãn Ñình Thaéng (u.b.c.n.v.b)ñaõ toá caùo Thi vôùi cô quan INS vaø oâng tañaõ bò thu hoài theû xanh, ngaøy 8 thaùng 8vöøa qua Thi bò baét giam chôø ngaøy ra toøa,cha Leã vaø cha Phaïm Quyù Hoøa cuøng moätsoá naïn nhaân khaùc ñaõ coù giaáy môøi cuûa INSra toøa laøm chöùng vaøo ngaøy 22 thaùng 9,2003.Vuï aùn naøy khoâng nhöõng ñang gaây xoânxao trong giôùi ngöôøi Vieät taïi little Saøi Goønmaø coøn ôû khaép nôi, vì theá ñoäc giaû ôû caùctieåu bang xa goïi veà “hoûi thaêm”. Xin quyùbaïn ñoïc ñöøng noùng, vuï aùn “anh em” gieátnhau trong tuø coøn ñang chôø ba toøa “quannhôùn” maét xanh phaùn xeùt, vaán ñeà heát söùcteá nhò neân C.O.V chöa theå keå heát choquyù vò nghe ñöôïc, chôø cho “thôøi tieát bôùtnoùng”, C.O.V seõ keå laïi töø ñaàu tôùi chaân

cuûa vuï aùn. Xin tríchmoät vaøi ñoaïn trongbuùt kyù: “Toâi phaûisoáng” cuûa L.M Leã ñeånghe oâng cha chöûitheà:“Buøi-ñình-Thi ôi! taotheà vôùi maøy! Sau naøytao maø coøn soáng, taoseõ tìm heát moïi caùchbaét cho ñöôïc maøy. .. moå buïng moùc gan.. .Nhö vaäy tao môùihaû daï, Buøi-ñình-Thiôi!”.Vaø nghe “con chieân”chöûi oâng cha:“Ñ.m maøy Leã! aên côm

khoâng muoán, muoán aên cöùt! Maøy muoáncheát tao cho maøy cheát!”.Laàn thöù hai haén ñieân cuoàng giô thaúngtay chæ vaøo maët cha:- “Ñ.M. maøy Leã! Tao gieá-eá-eá-eá-t maøy”.Toøa aùn INS chöa xöû nhöng caùc “baøo chöõavieân” vaø caùc “coâng toá vieân” chung quanhbaøn cafeù cuõng tranh luaän gay gaét: BeânhThi vaø choáng Thi. Phe beânh laø nhöõngngöôøi ñaày loøng “nhaân ñaïo” vaø hình nhöchöa ñöôïc tuïi C.S taëng cho cuoán lòch naøoñeå treo chôi treân töôøng neân raát giaàu loøngbaùc aùi, xin môøi quyù vò ôû tænh leû nghe anhBuøi-To vaø chò Vu-B noùi:- “Toâi lo cho töông lai gia ñình oâng Thi,vôï con oång coù toäi tình chi. . .”.- “Chuyeän cuõ qua roài, sao moi laïi laømchi, toâi seõ ñeán hoûi cha Leã” Taïi sao???”Phe choáng hình nhö chæ coù nhöõng oângcuï ho hen vôùi maûnh baèng ñaïi hoäc maùuneân phaûn öùng laïi raát laø xìu xìu:- “Thì coù ai baét bôù ñuïng chaïm gì ñeán vôïcon oång ñaâu? Toäi nghieäp vôï con keû saùtnhaân thì ai ñau ñôùn thay cho gia ñìnhAnh TIEÁP? Ai saàu khoå thay vôï con AnhVAÊN?.- “Naøy anh Buøi To, coù luaät nöôùc naøo boûqua chuyeän gieát ngöôøi khoâng nhæ? Choduø ñoù laø xöù man di ôû moät goùc röøng nuùiPhi Chaâu? v.v. . .Ñoù laø nhöõng “dö aâm tieáng haùt” xungquanh vuï aùn ñang chôø ñeøn trôøi soi, C.O.Vkhoâng coù (yù) kieán, rieâng Con Ong nhíTaùm Bolsa coøn toû veû “nghi ngôø söï thaät”,nghi ngôø lôøi caùo cuûa L.m. Leã, cuõngkhoâng tin chöùng côù cuûa L.m. tuø nhaânPhaïm Quyù Hoøa; Coù theå phuû beânhphuû “cha beânh cha” thì sao? Vôùimaûnh baèng 10 naêm ôû 8 tröôøng ñaïi-hoäc-maùu, Taùm toâi chöa bao giôø thaáycaûnh “Trôøi naéng chang chang tuø gieáttuø”. ÔÛ traïi tuø Suoái Maùu coù hai thaèngbaïn vöôït nguïc bò baét laïi vaø ñöôïc v.c.baén chôù khoâng bò “baïn tuø” gieát. ÔÛtraïi tuø Yeân Baùi, caùc anh Traàn ÑaêngKhoâi, Traàn-ñ-Khoa vaø Nguyeãn VaênHoøa “nhaåy duø troán traïi” bò baét laïicuõng haân haïnh ñöôïc cai tuø ñaäp chôùkhoâng bò ñoàng tuø thòt. ÔÛ traïi tuø HoaøngLieân Sôn, anh Traàn-v-T chaïy troán bòtuïi noùn coái coät daây vaøo coå keùo veàtraïi sau khi ñaõ taåm quaát cho meàm,

tuïi noù sai traät töï Ng-ñ-N mang T ñi cuømthì N ñaõ nheï nhaøng coõng T ñi vaø leùn saênsoùc T. Laøm gì coù chuyeän laï ñôøi “tuø uyùnhtuø”. Coøn ñang baùn tín baùn nghi thì laïi nhaänñöôïc baøi: “Toäi aùc cuûa boïn töï quaûn”, taùcgiaû laø Ñaëng Vaên Thònh, moät cöïu tuø ôû traïituø Thanh-Caåm. Khoâng hoaøn toaøn ñoàng yùvôùi anh Thònh, bôûi vì cuõng coù moät soá ñoäitröôûng ñoäi phoù vaø traät-töï ñaõ toû ra khoânkheùo, naâng ñôõ che chôû cho “ñoàng-tuø”,ñieàu haønh vieäc tuø toát, duø ñaït hay khoângñaït chi tieâu thì tuïi cai tuø vaãn khoâng coù lyùdo ñeå haønh haï anh em, ñieån hình nhöcaùc anh Traàn-ñ-T, Nguyeãn-x-H, Phan-Tr,Ng-ñ-Ng. Phaûi coâng baèng maø noùi raèngcuõng coù nhieàu “oâng noäi ñoäi vieân” raát íchkyû, raát ba- böùa, chaây löôøi, nuùp trong ñaùmñoâng, soáng taàm göûi gaây vaï laây cho anhem maø laïi quaù HEØN tröôùc maët cai-tuø.Cuõng khoâng thieáu nhöõng “anh huøng” ñoäitröôûng Thích-Naït-Noä, ñoäi phoù Thích-Beâ-Bi baét anh em tuø laøm quaù chæ tieâu nhöteân luøn Tröông-v-Ng, haén ñaõ ñöôïc moätñaøn em cuøng binh chuûng laø VO-v-Ñthöông tình ñem cöùt cho goái ñaàu giöôøng,saùng ra chæ bieát. . . im laëng ñi giaët chaênchieáu. Chuyeän tuø coøn daøi, nhö chuyeändaøi nhaân daân töï veä. . .chôø qua côn noùngnöïc Con Ong Vieät seõ keå tieáp, keûo maáyoâng baø “nhaân ñaïo” laïi toá khoå Con Ong laøchaâm daàu theâm vaøo löûa ñeå ñoát Buøi ÑìnhThi, Con Ong Vieät tin töôûng ôû luaät phaùpxeùt xöû coâng minh. . . toaø chöa phaùn quyeátthì vaãn cöù ñöôïc coi nhö laø “suspect” ñi.

Taùm Bolsa

Con Ong Coá vaán Phaùp Luaät:

Theo boä luaät “Hoàng Baøng” thôøi thöôïng,nhieàu thöù toäi raát voâ duyeân, nghe thì

nheï, nhöng hình phaït laïi naëng ñeán toái ñanhö:- Ñaïp leân ñaàu baïn maø ñi (traät töï vieân trongtuø), toäi tuøng xeûo.- Caém caàn caâu (ngaøy aáy chöa coù aêng ten).Toäi neùm vaøo vaïc daàu.- Khoùc (aùp duïng cho caùc töôùng coâng).Toäi töù maõ phanh thaây.- Khoùc khi laøm baûn töï khai vì hoái haän ñaõphuïc vuï cho moät ñaïo quaân khoâng chínhnghóa. Toäi tam töôïng “daày”, tö ù maõ“phanh”.

(Ong thôï ñuïc)

Tieàn vaø vôïCoøn tieàn. . .vôï noùi líu lo,Heát tieàn thì.. .vôï heùt, “ho” suoát ngaøy!Coøn tieàn. . .vôï hieàn nhö nai,Heát tieàn. . .vôï maéng nhö naøi quaûn voi!Coøn tieàn. . .nhoû nheï haún hoi,Heát tieàn. . .vôï reùo nhö coøi hoûa xa!Coøn tieàn. . .thì vôï hieàn hoøa,Heát tieàn. . .vôï döõ nhö laø chaèn tinh!Coøn tieàn. . .vôï goïi “Anh. . .Anh”,Heát tieàn. . .vôï gaét nhö chanh khoâng ñöôøng!Coøn tieàn. . .tình thöông. . .meán thöông,Heát tieàn. . .vôï ñaïp rôùt giöôøng nhö chôi!!!

Ong Baàu Siu Teøm

Ñoïc Baùo

Nghe Ñaøi

Queùt Raùc

Taùm Bolsa

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 15

Hoàn Böôùm Mô Tieân laø taùc phaåm ñaàutay cuûa Khaùi Höng vieát naêm 1933,

vaø cuõng laø taùc phaåm ñaàu tieân cuûa Töï LöïcVaên Ñoaøn. Maëc duø chæ laø truyeän ngaén voûnveïn chöøng moät traêm trang giaáy, nhöngnoù laïi laø taùc phaåm noåi tieáng nhaát cuûa KhaùiHöng, ñöôïc nhieàu ngöôøi say meâ, haâmmoä vaø coù leõ laø taùc phaåm thaønh coâng nhaátcuûa oâng. Moät truyeän tình laõng maïn tuyeätvôøi, bay böôùm y nhö caùc truyeän ngaéncuûa Ivan Tourgueniev, giaù trò ngheä thuaätraát cao, taâm lyù nhaân vaät saâu saéc theå hieänsöï tranh ñaáu giaèng co giöõa tình yeâu vaøloøng moä ñaïo ôû noäi taâm moät ngöôøi ñeä töûxuaát gia, noù cuõng laø moät trong nhöõng taùcphaåm giaù trò nhaát cuûa neàn vaên hoïc caänñaïi vaø hieän ñaïi nöôùc nhaø.Theo dö luaän chung cuûa ñoäc giaû vaø döluaän pheâ bình, Khaùi Höng ñaõ ñöôïc coinhö taùc giaû lôùn nhaát cuûa neàn chöông VieätNam, coù ngöôøi cho oâng laø coät truï cuûa TöïLöïc Vaên Ñoaøn. OÂng teân thaät laø TraànKhaùnh Dö, sinh naêm 1896 taïi Coå Am,Vónh Baûo, Haûi Döông, thuoäc thaønh phaàngia ñình quan laïi, cha laø tuaàn phuû PhuùThoï, boá vôï laø Toång Ñoác Baéc Ninh, emruoät oâng Traàn tieâu, cuõng laø vaên só. KhaùiHöng theo taây hoïc tröôøng Albert Sarraut,ñaäu tuù taøi ban coå ñieån, oâng cuõng thaâmHaùn nho. Khaùi Höng ñaõ cuøng Nhaát Linhvaø Hoaøng Ñaïo thaønh laäp Töï Löïc VaênÑoaøn, môû moät kyû nguyeân môùi cho neànvaên hoïc nöôùc nhaø. OÂng tham gia caùchmaïng, laø ñaûng vieân tích cöïc cuûa Vieät NamQuoác Daân Ñaûng, bò Vieät Minh thuû tieâu1947 taïi beán ñoø Cöïa Gaø, laøng Ngoïc Cuïc,Nam Ñònh .Caùc taùc phaåm tieâu bieåu goàm: Hoàn BöôùmMô Tieân (1933), Nöûa Chöøng Xuaân(1934), Troáng Maùi (1936), Tieâu SônTraùng Só (vie át 1940,theo Vuõ Ngoïc Phan).

Hoàn Böôùm Mô Tieân laøtaùc phaåm ñaàu tay cuûaKhaùi Höng nhöng noùtheå hieän moät buùt phaùpgiaø daën cuûa moät taùc giaûla ønh ngheà, co ù phaànvöõng vaøng hôn so vôùiNöûa Chöøng Xuaân. Xinsô löôïc coát truyeän:- “Taïi chuøa Long Giaùng,mieàn Trung du Baéc Vieät,Ngoïc moät thanh nieânTaây hoïc veà thaêm baùc laøsö cuï truï trì chuøa. Chuùtieåu Lan ñeïp giai, thoângminh deã thöông trô ûthaønh baïn thaân cuûaNgoïc, chaøng hoaøi nghi

cho raèng Lan laø gaùi giaû trai vì gioïng noùinöôùc da cuûa chuù coù veû gioáng con gaùinhieàu hôn.Ngoïc ôû chuøa ñaõ möôøi hoâm vaø nguyeäntrong möôøi ngaøy phaûi tìm ra söï thaät.Chaøng ñöôïc bieát Lan ôû nhaø kho, toái nguûcaøi then kyõ löôõng caøng sinh nghi. Chaøngtheo doõi Lan moät buoåi toái noï ôû chuøa treânkhi chuù caàu khaán Ñöùc Phaät phuø hoä chochuù ñuû nghò löïc xa laùnh coõi traàm luaân,chaøng bieát chuù maëc caûm toäi loãi vì ñaõ coùcaûm tình vôùi mình, Ngoïc hay bòa chuyeännoùi boùng noùi gioù vôùi chuù tieåu ñeå doø xeùtchuù, naøo chaøng coù ngöôøi yeâu boû ñi tuneân cöù ñi caùc chuøa ñeå tìm coâ aáy. Ngoïc vaøLan daàn daàn coù thaân tình vì gaàn nhau,chaøng beøn vieát moät böùc thö toû loä loøngmình roài leân vöôøn saén tìm Lan, Ngoïc chöakòp ñöa thö thì Lan voäi veà chuøa, chaøngtöùc quaù xeù böùc thö laøm boán, chaøng quayveà chuøa thì Lan quay laïi vöôøn saén vì boûqueân con dao, Lan chaép boán maûnh thölaïi ñoïc vaø hieåu, Ngoïc vaãn chöa bieát Lanñaõ ñoïc thö mình.Moät hoâm sö cuï sai chuù tieåu Lan mangbaùnh sang taï sö oâng chuøa Long Vaân,Ngoïc xin ñi cuøng. Tôùi chuøa, hai ngöôøiaên côm nöôùc do sö oâng ñaõi xong ra ngoaøiaùnh traêng ngoài noùi chuyeän, Ngoïc caàmtay Lan, chuù döït tay chaïy, hai beân loâikeùo nhau, aùo Lan tuoät cuùc treã vaït ra, Ngoïcthaáy ngöïc Lan quaán vaûi naâu.Toái aáy Lan troán ñi vì Ngoïc ñaõ bieát mìnhlaø gaùi, Ngoïc ñuoåi theo höùa seõ giöõ bí maätvaø seõ boû veà Haø Noäi, chaøng cho bieát ñaõyeâu Lan töø laâu, Lan noùi phaûi döøng laïingay.Hoâm sau trôû veà chuøa Long Giaùng, Lanñöôïc bieát vaøo luùc chieàu toái, Ngoïc ñaõ veàHaø Noäi töø saùng, ñeå laïi maûnh giaáy töø bieät.

Lan khoùc nhöng töï traán tónh vaø deïp boûñöôïc nhöõng caùm doã nhoû nhen nôi döôngtheá.Saùu thaùng troâi qua, Lan traûi qua söï buoànnhôù, möøng lo, daàn daàn ngaøy ñeâm vui ñaïoPhaät loøng cuõng nguoâi ñi. Coù laàn Ngoïc ñixe ñaïp ñeán gaàn chuøa, nghæ ôû quaùn roài laïiñi, Lan cho laø troâng laàm maø cuõng vaãncho ñoù laø thöïc vaø mong noù laø thöïc.Roài Ngoïc trôû laïi thaêm Lan, Lan traùchNgoïc queân lôøi theà khoâng trôû laïi nöõa, Ngoïccho bieát ñeán thaêm Lan laàn cuoái vaø chaøotöø bieät, Lan khoùc raøn ruïa nöôùc maét, Ngoïcmuoán tieán tôùi, Lan ñaåy ra, coâ chæ muoáncoù moät giôùi haïn. Ngoïc höùa chæ yeâu thöôngtrong taâm hoàn vaø laâu laâu khi chaøng ñöôïcnghæ hoïc seõ veà chuøa thaêm Lan. . .”.Maëc duø laø taùc phaåm ñaàu tay, Hoàn BöôùmMô Tieân cho thaáy moät buùt phaùp vöõngvaøng hôn caùc taùc phaåm sau naøy cuûa KhaùiHöng. Ñaây laø moät taùc phaåm caân ñoái vaøhoaøn chænh, boá cuïc roõ raøng, haønh vaên löuloaùt vaø saùng suûa, loái thuaät chuyeän cuûaoâng loâi cuoán vaø duyeân daùng xaây döïngbaèng nhöõng tình tieát heát söùc baát ngôø taïonhieàu höùng thuù cho ngöôøi thöôûng thöùc.Ñoäc giaû nhö laïc vaøo moät theá giôùi xa laï,trong khoâng khí yeân tónh cuûa danh lamthaéng caûnh mieàn Baéc, vôùi caûnh chuøachieàn coå kính qua neùt buùt mieâu taû cuûaKhaùi Höng: “ . . .Maáy noùc nhaø reâu moác chen laãntrong ñaùm caây raäm raïp, boán goùc, boángaùc chuoâng vöôït leân treân töøng laù xanhum. Phía Taây, sau daãy ñoài coû bieác, saéctrôøi ñoû öûng laáp loaùng qua caùc khe ñaùmlaù xanh ñen. Maùi chuøa reâu phong ñaõ laãncuøng maøu ñaát, cu øng caây, cuøng coû.Khoaûnh khaéc maáy böùc töôøng vaø maáy caùicoät gaïch queùt voâi chæ coøn lôø môø in hình

trong caùi caûnh nhuoäm ñoàngmoät maøu tím thaãm .Trong laøn khoâng khí yeân tónheâm ñeàm, tieáng chuoâng thongthaû ngaân nga. . . nhö ñem muøithieàn laøm taêng veû ñeïp cuûacaûnh thieân nhieân. Laù caây rungñoäng, ngoïn khoùi thöôùt tha,boâng luùa soät soaït nhö caûmtieáng goïi cuûa Maâu Ni muoántheo ve à nôi hö khoâng tòchmòch. . .”.Ñoäc giaû cuõng ñöôïc nghe söïtích lyù thuù veà ngoâi chuøa:- Ñôøi Lyù, Vaên Khoâi coâng chuùa,nhan saéc dieãm leä, boû troán cungñieän ñeán chuøa xin thuï phaùp. .. nhaø vua ñoùn veà, coâng chuùakhoâng nghe, Ngaøi cho phoùnghoûa ñoát chuøa. Boãng con roàngvaøng phun nöôùc taét ngay neân

Hoàn Böôùm Mô TieânTaùc phaåm ñaàu tay cuûa Khaùi Höng

Troïng Ñaït

Con Ong Vieät16 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

goïi laø chuøa Long Giaùng. . . Ñoäc giaû cuõngñöôïc döï nhöõng ngaøy leã laïc, laøm chay chovong linh ngöôøi quaù coá, leã chaïy ñaøn. . .tieáng kinh du döông, muøi traàm höôngngaøo ngaït, tieáng chuoâng chuøa ngaân nga. . . nhö ñöa ta vaøo moät theá giôùi moäng aûothaàn tieân.

Taùc phaåm môû ñaàu baèng haøi kòch vaø keátthuùc baèng bi kòch, ôû phaàn ñaàu loái thuaät

truyeän duyeân daùng traøo phuùng khieán choñoäc giaû chaêm chuù theo doõi, ñoâi khi phaûibaät cöôøi vì nhöõng ñoaïn dí doûm ngoänghónh. Khi môùi vaøo truyeän, taùc giaû chothaáy caûnh sinh hoaït ôû thoân queâ thaät vuitöôi soáng ñoäng :- “Moät coâ thaáy ngöôøi löõ khaùch thì troû baûobaïn:- Chò em oâi, nhaø toâi ñaõ veà kia kìa. . .Moïi ngöôøi cöôøi roä, moät coâ haùt ví:

- “Hôõi anh ñi ñöôøng caùi quan,Döøng chaân ñöùng laïi em than vaøi lôøi.

Ñi ñaâu voäi maáy anh oâi,Coâng vieäc ñaõ coù chò toâi ôû nhaø”.

Caùc coâ voã tay cöôøi ruõ röôïi. Löõ khaùch nhöñaõ bieát tieáng con gaùi ôû vuøng Baéc laø ñaùoñeå, caém ñaàu raûo böôùc treân ñöôøng khoângngoaûnh coå laïi. Thì coâ haùt ví laïi ñöùng daäynhö muoán chaïy ñuoåi theo maø goïi.- “Naøy anh, anh ñöa va li ñaây em xaùchhoä cho. Khoán naïn! Thöông haïi nhaø toâiñi ñöôøng meät nhoïc, moà hoâi moà keâ theá kiakìa!”.Löõ khaùch ñaõ ñi xa, coøn nghe vaêng vaúngsau löng caâu haùt gheïo:

“Anh veà keûo toái anh ôi !Keûo baùc meï maéng raèng em doã giaønh! ”Ngoïc vöøa ñeán chuøa moät hoâm ñaõ coù chieàuthaân maät vôùi chuù tieåu Lan, chaøng ngôø chuùlaø gaùi beøn bòa ra moät truyeän, chaøng chieâmbao thaáy ñi vôùi moät nhaø sö treû treân conñöôøng quanh co, caây coái um tuøm, moätluùc tôùi caûnh boàng lai. . .theá roài nhaø sö treûbieán thaønh moät giai nhaân, ngöôøi con gaùiaáy laïi laø chuù Lan. Lan cuõng nhanh trí laém,chuù beøn laáy söï tích nhaø Phaät ra thuyeátgiaûng ñeå ñaùnh laïc höôùng chaøng naøo keûñaõ xuaát gia thì gaùi hay trai cuõng vaäy, ñoáivôùi ñaøn baø sö toå daïy phaûi laùnh xa ñeå khoûimaéc vaøo löôùi duïc tình.Ngoïc ôû chuøa möôøi hoâm quyeát ñieàu trabaèng ñöôïc söï bí maät aáy ñeå xem chuù tieåuLan laø trai hay gaùi. Coù laàn Ngoïc ñang veõtranh, Lan laïi coi, chaøng beøn nhôø chuù laømmaãu veõ, chaøng veõ chuù maëc aùo töù thaâncon gaùi, chuù töùc quaù phaûn ñoái:- “OÂng cheá rieãu toâi, oâng coi toâi laø moätngöôøi con gaùi!”Ngoïc cuõng nhanh trí laém beøn giaûng giaûivoøng vo böùc tranh chaøng veõ coâng chuùaVaên Khoâi tôùi chuøa, töïa goác caây nhìn veàThaêng Long. . .cuoäc ñaáu trí cuûa hai ngöôøithoâng minh khoân ngoan taïo leân moät saécthaùi haøi höôùc vui nhoän, loâi cuoán linhñoäng.”.Coù laàn chuù Lan leân gaùc chuoâng gaëp conraén sôï heát hoàn chaïy xuoáng, Ngoïc laáy gaäyleân ñaùnh, chuù caûn laïi :- “Thoâi oâng ñöøng ñaùnh noù phaûi toäi, ôû nhaøchuøa khoâng ñöôïc saùt sinh”.Ngoïc hoûi:

- “Theá noù caén mình noù coù phaûi toäikhoâng?”.Caâu hoûi cuûa Ngoïc vöøa vui töôi laïi ñaày yùnghóa.Moät buoåi toái noï, Ngoïc theo doõi Lan, thaáychuù leân nhaø chuøa treân caàu khaán Phaät Toåphuø hoä cho chuù ñuû nghò löïc xa choántraàm luaân. Veà sau Lan bieát truyeän naøybeøn bòa ra moät truyeän ñeå ñaùnh laïchöôùng:- “. . .Coù moät thieáu nöõ. . .nhan saéc. . .coâchoøng gheïo toâi. . .vieát thö göûi toâi. . .vìtheá ñeâm khuya toâi thöôøng leân chuøa caàunguyeän Ñöùc Thích Ca phuø hoä. . .cho coâta tænh ngoä buoâng tha keû tu haønh naøy.”.Ñoâi baïn treû thoâng minh, lanh lôïi, maïtcöa möôùp ñaéng gaëp nhau tìm ñuû maùnhlôùi ñeå doø xeùt vaø ñaùnh laïc höôùng nhau:- Ngoïc thì ra söùc khaùm phaù bí maät, Lanthì nghó ñuû thöù truyeän ñeå hoùa giaûi. Ngoïcsaønh taâm lyù laém, nhaân moät buoåi toái nhaøchuøa laøm leã chaïy ñaøn, chaøng vôø thaânmaät troø truyeän vôùi moät coâ gaùi queâ ñeåchoïc töùc chuù Lan, Lan toû veû ghen tòmaéng chaøng :- “Tính oâng trai lô laém. . .nhôõ cuï bieát cuïquôû cheát!”.Ngoïc thaáy Lan ghen töùc, chaøng ñoaùnbieát chuù laø gaùi giaû trai roài.Moät hoâm sö cuï sai chuù Lan sang chuøaLong Vaân ñeå ñem quaø taï ôn sö oâng beânaáy, Ngoïc ñi theo, toái aáy taïi chuøa LongVaân Ngoïc beøn vôø vónh ruû chuù Lan nguûcuøng giöôøng:- “Ñi coù hai ngöôøi ôû nôi xa laï, naèm caûmoät giöôøng noùi chuyeän cho vui, nguû ôûngoaøi muoãi noù tha ñi!”.- “Thöa oâng khoâng tieän, sö oâng bieát ngaøiquôû cheát”.Phaàn haøi kòch vui töôi dí doûm chöøng naøo,sang phaàn bi kòch noù theå hieän noåi khoåñau cay ñaéng cuûa con ngöôøi chöøng naáy.Phaàn haøi kòch chaám döùt taùc giaû chuyeånsang bi kòch thaät laø ñoät ngoät, phuõ phaøngy nhö moät baûn nhaïc Ñaïi hoaø ta áuSymphony ñang nheï nhaøng thanh thoaùt,boãng keøn troáng aàm aàm noåi leân hoaëc ynhö caûnh trôøi yeân beå laëng boãng gaëpphong ba baõo taùp noåi daäy aøo aøo.Trong caùi ñeâm saùng traêng aáy, Ngoïc caàmtay Lan, hai ngöôøi soâ keùo nhau, aùo daøiaùo ngaén cuûa Lan tuoät caû ra, Ngoïc keâu ruùleân thaáy ngöïc Lan quaán vaûi naâu vaø bieátñích xaùc coâ laø gaùi giaû trai.Toái aáy Lan sôï quaù boû troán, Ngoïc ñuoåitheo tôùi moät ngoïn ñoài, Lan hoaûng hoát ngaõxuoáng goác thoâng ngaát xæu, Ngoïc ñôõ Landaäy höùa ngaøy mai seõ töø bieät coâ veà HaøNoäi vaø giöõ bí maät moïi chuyeän:- Lan luùc aáy ñaõ tænh haún, ngoài daäy launöôùc maét maø raèng:- “Vaâng toâi laø gaùi. Toâi bieát theá naøo cuõngchaúng giaáu noåi o âng, nhöng coøn caâuchuyeän vì sao toâi phaûi caûi trang, thì toâichöa theå loä taâm can cuøng oâng ñöôïc, chæxin oâng buoâng tha keû tu haønh naøy, keû tuhaønh khoán khoå naøy ra maø thoâi”.Haøi kòch (comedy) ôû phaàn ñaàu thaät laø coùduyeân, dí doûm vaø bi kòch (drama) ôû phaàncuoái khieán truyeän trôû neân saàu thaûm vaø

Lan ñaõ thaønh moät nhaân vaät ñaùng thöông.Coâ thuoäc gia ñình gioøng gioõi, thoâng minh,thuôû nhoû theo hoïc chöõ nho. OÂng thaày laøngöôøi moä ñaïo thöôøng giaûng giaùo lyù nhaøPhaät cho coâ, coâ yeâu meán caùi ñaïo lyù dòudaøng eâm aùi aáy, cha meï maát Lan ôû vôùichuù, chuù muoán eùp gaû coâ vaøo nôi phuù quí,linh hoàn coâ ñaõ tieâm nhieãm nhöõng tö töôûngcao thöôïng cho ñoù laø chuyeän nhoû nhen.Lan ñaõ theà cuøng meï khi baø haáp hoái, coâboû nhaø troán ñeán qui y thuï giôùi taïi chuøaLong Giaùng, coâ ñaõ vôø boû laïi nhieàu tangvaät treân bôø soâng, ngöôøi ta töôûng coâ ñaõ töïvaãn.ÔÛ phaàn naøy ngöôøi ta caûm thöông cho choLan vì con ñöôøng xuaát gia thoaùt tuïc cuûacoâ ñang hanh thoâng boãng nhieân gaëp nhieàutraéc trôû.- “Nöông naùu cöûa töø bi hôn hai naêm nay,ñöôïc sö toå quí meán truyeàn giaùo ñaïo Phaät,gioác loøng ngaøy ñeâm duøi maøi kinh keä, ñaõtöôûng döùt boû ñöôïc traàn duyeân ai ngôø...”.Cho tôùi khi keát thuùc truyeän, coâ vaãn laømoät ngöôøi chaân tu ñaùng kính, maëc duøloøng traàn chöa ruõ saïch, roài moät moái tìnhñaàu chôùm nôû, Lan vaãn coøn ñuû nghò löïcñeå ñaåy lui nhöõng söï caùm doã ngoït ngaøovaø vaãn daán thaân treân con ñöôøng xuaát giathoaùt tuïc.

Hoàn Böôùm Mô Tieân, taùc phaåm ñaàu taycuûa Khaùi Höng, nhöng kyõ thuaät moâ

taû taâm lyù nhaân vaät ôû ñaây coù leõ laïi laø saâusaéc nhaát so vôùi toaøn boä vaên nghieäp cuûaoâng, coù theå coi nhö moät trong nhöõng taùcphaåm saâu saéc nhaát cuûa neàn vaên chöông

Truyeän tình beân soâng(Coå vaø Kim)

Coå:Quaân taïi Töông giang ñaàuThieáp taïi Töông giang vóTöông tö baát töông kieánCoäng aåm Töông giang thuyû.

Dòch:Chaøng ôû ñaàu soâng TöôngThieáp ôû cuoái soâng TöôngNhôù nhau maø khoâng thaáyCuøng uoáng nöôùc soâng Töông.

Kim:Anh ôû ñaàu soâng em cuoái soângThöông em anh khoaùi thuù ò ñoàngMuùc nöôùc ñem veà em naáu nöôùngCoù muøi thum thuûm em bieát khoâng?

Em ôû ñaàu soâng anh cuoái soângNhôù anh em thaû cöù...xuoâi doøngBeân bôø soâng vaéng chieàu nghieâng naéngNhìn cöù...beành boàng nhôù em khoâng?

Anh ôû beân naøy soâng, em beân kia soângNhôùù nhau cuøng ñöùng ñaù...beân doøngNhö nöôùc möa Ngaâu trôøi thaùng baåyLuõ luït daâng cao, ngaäp caùnh ñoàng.

Ong Vuù

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 17

Vieät Nam, noù cuõng gaàn gioáng nhö kyõthuaät trong caùc ta ùc phaåm cuûaDostoievsky, moät nhaø vaên haøo coå ñieånNga. Dostoievsky la ø ngöôøi ñi tie ânphong trong kyõ thuaät moâ taû taâm lyù nhaânvaät töôøng taän, oâng ñaõ aûnh höôûng raátnhieàu tôùi neàn vaên hoïc môùi treân vaên ñaøntheá giôùi vaø coù leõ oâng cuõng ñaõ aûnh höôûngñeán Khaùi Höng.ÔÛ Dostoievsky luaän ñeà chính trong caùctaùc phaåm laø söï tranh ñaáu giöõa thieän vaøaùc ôû noäi taâm con ngöôøi ñeå laøm chuû taâmhoàn, ôû Hoàn Böôùm Mô Tieân laø söï tranhñaáu giaèng co giöõa tình yeâu vaø chaân lyù,giöõa buïi traàn vaø loøng moä ñaïo ôû taâm hoànmoät coâ gaùi treû ñeïp ñang treân ñöôøng tuhaønh thoaùt tuïc. Khi Ngoïc ñaõ ôû chuøañöôïc hôn möôøi ngaøy, chaøng vaø chuù Lanngaøy moät gaàn guõi thaân thieát. Theá roài moätmoái tình chôùm nôû ôû traùi tim coâ gaùi giaûtrai naøy, coâ yù thöùc ñöôïc ñoù laø moät ñieàutoäi loãi vaø ñaõ leân baøn thôø Phaät khaánnguyeän :-“. . .Phuø hoä cho ñeä töû. . .coù ñuû nghò löïc.. .xa laùnh traàm luaân. . .ñeä töû ñaõ gioácloøng tin moä ñaïo, khoâng ngôø nay môùibieát loøng traàn tuïc vaãn chöa giuõ saïch.Nhöng ñeä töû xin theà tröôùc Ñöùc Töø Bi. . .”.Trong ñeâm traêng lòch söû aáy, Ngoïc ñaõbieát caùi söï thöïc phuõ phaøng, chaøng töôïngtröng cho söï caùm doã, chaøng noùi ñaõ yeâuLan töø luùc môùi gaëp nhau, naøo coâ thoângminh, xinh ñeïp, chaøng muoán hy sinhheát moïi söï, ñeán caû haïnh phuùc, caû taám aùitình tuyeät voïng cuûa chaøng.- “. . .Toâi sung söôùng quaù. . . Haïnh phuùccuûa toâi. . .neáu muïc ñích ñôøi ngöôøi laø tìmhaïnh phuùc thì toâi ñaõ tôùi muïc ñích roài”.Lan ñaõ ngaên chaën Ngoïc nhö sau:- “Nhöng ñi tôùi roài neân ñöùng laïi, chôùböôùc theâm moät böôùc nöõa.”.Ngoïc töôûng ngöôøi ñeïp ñaõ sieâu loøng,nhöng khoâng, coâ ñaåy lui caùm doã ngay :- “Maø neáu Ñöùc Thích Ca xuaát theá ñeå tìmhaïnh phuùc cho nhaân loaïi vaø ñöa linhhoàn chuùng sinh tôùi coõi Nieát Baøn, thì toâixin döøng chaân ôû goác caây thoâng naøy, chöùchaúng muoán ñi tôùi Naùt Baøn laøm gì!”.Lan ñöùng phaét daäy, nghieâm trang ñaùplaïi:- “Ngöôøi quaân töû phaûi giöõ lôøi, nhaát laølôøi höùa aáy laø moät lôøi theà.”.- “. . . Hai ngöôøi nhìn nhau, boùng traêngkhuyeát roïi ñaàu caønh. . . gioøng soâng thaápthoaùng döôùi boùng traêng nhö moät giaûi luïatraéng. . . roài laãn vôùi söông muø. . .Langiaät mình laåm baåm:- “Neáu gaëp nhau hai naêm tröôùc. . .- Vaø baây giôø muoän quaù hay sao?.- Muoän quaù roài . Vì toâi ñaõ theà tröôùc PhaätToå, thì ñeán cheát toâi cuõng giöõ lôøi theà. Ñôøicoøn chaû tieác, tieác gì moät söï coûn con, nhoûnhen.- AÙi tình maø. . .chuù cho laø moät söï nhoûnhen?- Nhoû nhen neáu ñem saùnh vôùi loøng baùcaùi. Vì loøng baùc aùi maø Phaät Toå xa vôï, xacon, xa cha, xa meï lang thang khaép boánphöông giôøi ñeå tìm phöông giaûi thoaùt cho

nhaân loaïi. Vaäy xin oâng cuõng vì baùc aùimaø xoùa boû trong loøng nhöõng teân chuù Lan,coâ Thi, nhö theá thì oâng seõ cöùu soáng ñöôïcmoät linh hoàn. Treân ñôøi chæ coù loøng baùc aùilaø ñaùng keå.”.Nhö ta ñaõ thaáy, tröôùc söï caùm doã gheâ gôùmaáy coâ vaãn ñaày nghò löïc, can ñaûm xua ñuoåinoù ñi ñeå khoâng bò rôi vaøo caùi troøng toäiloãi, coâ noùi raèng ñaõ troùt theà tröôùc Phaät Toåvaø giöõ lôøi theà aáy ñeán cheát thì ñuû thaáy caùiyù chí cuûa ngöôøi nöõ nhi noù maïnh meõ laønhöôøng naøo.Khi trôû veà chuøa Long Giaùng coâ vaãn khaánnguyeän ñeå Ñaáng Töø Bi cöùu vôùt mìnhthoaùt caûnh traàm luaân .- “. . .Lan ñaêm ñaêm nhìn trôøi, laâm raâmkhaán cuøng Phaät Toå xin Ngaøi xuoáng cöùu

vôùt taám linh hoàn saép ñaém ñuoái. Boãng coùtieáng ñoäng beân mình. . .Con vaønh khuyeânñöông laùch taùch nhaûy treân caønh laù raäm.Lan mæm cöôøi ngaém nghía con chim xinhxaén möôùt loâng roài giô baøn tay ra vaãy.con chim kinh sôï vuït bay.”.Taát caû nhöõng caùm doã, nhöõng lôøi ñöôøngmaät cuûa chaøng sinh vieân treû, cuûa moái tìnhchôùm nôû laø hieän thaân cuûa thöû thaùch ñoáivoái ngöôøi xuaát gia thoaùt tuïc nhö Lan. Coâñaõ vöôït qua ñöôïc chaëng ñöôøng thöû thaùchnhöng vaãn run sôï vì noù coù theå phaù hoaïihoaøn toaøn con ñöôøng hoïc ñaïo cuûa mình :- “Lan lieác maét ngaém phong caûnh quanhmình, loøng hoaøi nghi man maùc ñeán caû coûcaây maây nöôùc. Cuùi nhìn gioøng nöôùc baïclaáp laùnh döôùi chaân ñoài quanh co uoán

Nhaát Linh vaø Töï Löïc Vaên Ñoaønñoùng moät vai troø raát lôùn trong neàn

vaên hoïc Vieät Nam noùi chung, vaø vaitroø ñoäc saùng trong vieäc phaùt trieån vaênchöông Quoác Ngöõ noùi rieâng.Nhoùm ‘Pleùiades Trôøi Nam’ naøy ñaõ daãngiaét chöõ Quoác Ngöõ töø moät ñöùa beù baäpbeï taäp noùi sang moät ngöôøi lôùn aên noùivöøa ñónh ñaïc vöøa trau chuoát. Caùi ñónhñaïc ñoù ñaõ thaønh qui chuaån ngoân ngöõ,gaàn theá kyû nay chöa coù thay theá. Caùitrau chuoát vaên chöông ñoù tôùi nay vaãncoøn laøm rung ñoäng nhieàu chuïc trieäuloøng ngöôøi, nhieàu theá heä. Troïng Ñaït, moät ngöôøi, nhö ña soánhöõng ngöôøi Vieät cuøng theá heä, bò aûnhhöôûng lôùn lao TLVÑ töø khi ngoài gheánhaø tröôøng, cho tôùi khi chính mìnhlaøm vieäc giaûng daäy tieáng Vieät, vaø dòchthuaät (nhö Les Cosaques vaøRessurection cuûa Leon Tolstoi) ñaõ laømmoät coâng vieäc khieâm toán nhöng thíchhôïp laø ñoïc laïi TLVÑ, ñaëc bieät NhaátLinh. Luùc ñaàu anh chæ ñònh ñoïc laïi vìcôn khaùt saùch sau saùu naêm tuø caûi taïovaø möôøi naêm caàn doã daønh tinh thaàn.Ñeán moät luùc, theo dieãn trình töï nhieân– ñoïc laø ñoàng saùng taùc – anh nghó phaûivieát ra, khoâng nhöõng ñeå giôùi thieäu cho caùc baïn treû chöa bieát Nhaát Linh maø coøntruyeàn caûm cho baèng höõu ñoàng trang löùa ñaõ moät thôøi meâ Nhaát Linh. Qua nhöõngtrang ñaày aép caûm nhaän noùng hoåi, phaân tích saâu saéc naøy, Troïng Ñaït ñaõ chöùng minhñuùng caùi nguyeân lyù caên baûn raèng taùc phaåm vónh cöûu laø taùc phaåm thôøi ñaïi. TroïngÑaït ñoïc Nhaát Linh trong ñoái chieáu vôùi khoâng khí vaên chöông theá giôùi vaø vôùi moättaám loøng traân troïng chöõ nghóa Vieät Nam, vì theá anh ñaõ gaïn loïc ñöôïc nhieàu tinh hoaquí baùu.Trong nöôùc, ngöôøi ta ñaõ in laïi caùc taùc phaåm cuûa Nhaát Linh, vì söï tính toaùn thöôngmaïi cuõng coù, maø vì khoâng theå phuû nhaän ñöôïc giaù trò vaên hoïc cuûa oâng. Neáu theá, ôûngoaøi naøy, giôùi thieäu Nhaát Linh moät caùch caën keõ, sinh ñoäng nhö Troïng Ñaït, thaät laømoät vieäc laøm raát hôïp thôøi vaø caàn thieát. Öôùc mong Nhöõng Taùc Phaåm Cuoái Cuøng Cuûa Nhaát Linh seõ gôïi höùng thuù saâu roängcho vieäc tìm ñoïc laïi nguyeân taùc Nhaát Linh vaø Töï Löïc Vaên Ñoaøn.Taâm Thanh

Thö töø Lieân Laïc: Nhaø Xuaát Baûn Ñaïi NamP.O.Box 4279 Glandale, CA 91202.

Nhöõng Taùc Phaåm cuoái Cuøng CuaûNhaát Linh

Con Ong Vieät18 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

khuùc, rì rì löôùt giöõa doïc caùt vaøng. Trongcaûnh eâm ñeàm aáy bieát ñaâu khoâng aån nuùpnhöõng loaøi raén ñoäc haïi ngöôøi. Cho chíñaùm maây dòu daøng theo chieàu gioù thoåi,laøn khoùi lôø ñôø bay, laãn laù xanh, bieát ñaâukhoâng trôû neân caùi söùc maïnh phaù phaùchcuûa con taïo voâ tình. . .”.Laø ngöôøi con gaùi ñaõ xuaát gia nhöng coâcuõng vaãn daït daøo tình caûm, khi bieát tinNgoïc veà Haø Noäi, Lan hoát hoaûng :- “Veà luùc naøo?. . .sao laïi veà HaøNoäi?. . .VeàHaøNoäi roài aø?”.Ngoïc ñeå laïi böùc thö vaén taét:- “Giöõ lôøi höùa toái hoâm qua, toâi xin kínhchaøo chuù ôû laïi tu haønh cho thaønh chaùnhquaû. . . chuù coøn töôûng nhôù tôùi toâi laø ngöôøibaïn khoán khoå naøy, thì xin chuù caàu nguyeäncho linh hoàn toâi choùng ñöôïc leân coõi NaùtBaøn.”.Ñoïc thö xong maáy laàn, Lan ngoài phòchxuoáng giöôøng laáy tay böng maët khoùc nöùcnôû khoâng ra tieáng, noãi saàu khoå trong loøngtheo hai haøng leä tuoân rôi. . .ñoù laø daáuhieäu cuûa moái tình ñaàu chôùm nôû, nhöngngay khi aáy loøng tin moä ñaïo laïi nhaéc nhôûcho coâ bieát raèng mình ñaõ laø keû xuaát giathoaùt tuïc, Lan nhö tænh côn mô:- “Thoâi ta ñieân maát roài chaúng leõ. . .Lanñöùng phaét daäy, taét ñeøn roài lau nöôùc maétquaû quyeát ñi leân chuøa treân, vöøa ñi vöøalaåm baåm: Queân! phaûi queân! Lôøi theà tröôùclinh hoàn meï ta haõy coøn nhôù ñinh ninhtrong trí. Ñoù laø caùi buøa ñeå tröø boû nhöõngsöï caùm doã cuûa caùi tình nhoû nhen ôû nôidöông theá.”.Coâ gaùi maëc caûm toäi loãi ñang ra söùc suañuoåi caùm doã, ngöôøi ta thaáy coâ vöøa ñaùngthöông, vöøa ñaùng kính :- “Lan laåm baåm: “Ta raát coù toäi vôùi ñöùcPhaät toå ”.Luùc aáy Lan thoaùng ngöûi thaáy muøi traàm .Thì ra leân tôùi chuøa treân töø bao giôø maøLan khoâng bieát vaãn töôûng coøn ngoài trongbuoàng Ngoïc. Ngöôùc maét troâng leân thaáycaùc töôïng thaáp thoaùng trong boùng ñeøntuø muø daàu laïc. Tuy khoâng nhìn roõ, nhöngLan cuõng töôûng töôïng ra caùi veû töôi cöôøi,khoan dung maø laõnh ñaïm cuûa nhöõng phobuït. Töø töø Lan cuùi maët nhö ngöôøi bò quôûmaéng, roài roùn reùn tôùi buïc goã quì xuoángthì thaàm khaán khöùa. . .”.Ngoïc ñi ñöôïc ba boán ngaøy, Lan buoàn teûchaúng thieát gì, moät buoåi chieàu, Lan thôthaån beân vöôøn saén, coâ thaû hoàn veà phíaxa, thôû daøi buoät mieäng :- “Coõi Nieát Baøn, choán Boàng Lai!”.Coâ mæm cöôøi laåm baåm:- “ Theá naøo cuõng phaûi xa laùnh nôi traàntuïc”.Khi aáy coâ ñaõ thu heát can ñaûm ñeå cheángöï toäi loãi vaø luùc naøy loøng tin moä ñaïoñang öu theá töôûng nhö tình yeâu, toäi loãikhoâng bao giôø coøn quay trôû laïi ñöôïc.- “Tieáng chuoâng ñoå hoài nhö vui möøngcöôøi khanh khaùch vì ñaõ giaûi thoaùt ñöôïclinh hoàn Lan.”.Daàn daàn ngaøy ñeâm vui ñaïo Phaät, loøng ñaõnguoâi ñi, khi chieàu taø gioù thoåi, traêng moïcñaàu non, hình aûnh ngöôøi baïn vaãn coønphaûng phaát, nhöng ñaïo töø bi vaãn thaéng

ñöôïc moái tìnhchôùm nôû, Lan vuimöøng vì ñaõ quañöôïc moät böôùc khoùkhaên tre ân ñöôøngthoaùt tuïc.Nhöng coù ngôø ñaâu,caùm doã laïi trôû veà,Ngoïc laïi hieän ra,chaøng cho bieát leânthaêm Lan nhö vaäycoù toäi vôùi söï tu haønhcuûa coâ, nhöng vìchaøng khoâng theånaøo queân ñöôïc coâ.Lan hoát hoaûng :- “ OÂng ñieân maátroài. . .OÂng neân cöôõixe ñaïp trô û ve àngay.”.Ngoïc coù ve û thaátvoïng, chaøng noùi chæthaêm Lan laàn cuoáicuøng, mai kia keûBaéc ngöôøi Nam, seõkhoâng bao giôø coøngaëp laïi nöõa. Lannghe vaäy beøn böngmaët khoùc, nöôùcmaét raøn ruïa öôùt caûvaït aùo, tình yeâu toäi loãi laïi xaâm chieám laáytaâm hoàn coâ. . .caùm doã laïi noåi leân thaät gheâgôùm:- “Ngoïc voäi cuùi xuoáng ñôõ tay Lan keâuvan:- Ngoïc xin loãi Lan. Ñaáy Lan nghó xemLan coù theå khoâng yeâu Ngoïc ñöôïc ñaâu?Caëp linh hoàn ta nhö moät ñieäu nhaïc,khoâng caûm ñoäng nhau sao ñöôïc!”.Ngoïc töôûng ñaõ naém chaéc phaàn thaéngtrong tay, nhöng söùc maïnh cuûa loøng moäñaïo ôû nhö Lan vaãn coøn maõnh lieät laém,noù laïi ñaåy lui caùm doã ngay:- “Lan ñöùng phaét daäy seõ aåy baïn ra.- Khoâng bao giôø theá ñöôïc. . .-. . . Thoâi oâng ñöøng noùi nöõa, moãi lôøi noùicuûa oâng nhö ñoát nhö xeù ruoät keû tu haønhnaøy, oâng neân veà ngay ñi. . .” .Coâ cho bieát seõ boû chuøa troán leân tu ôû mieànthöôïng du, theá laø Ngoïc ñaønh phaûi nhöôïngboä, chaøng chæ xin laâu laâu gheù thaêm baïnvaø theà raèng suoát ñôøi chaøng seõ thôø phuïngtrong taâm trí caùi linh hoàn dòu daøng cuûaLan, seõ soáng maõi trong theá giôùi moäng aûocuûa tình yeâu baát vong baát dieät.Vaø sau cuøng, traûi qua bao nhieâu phaán ñaáucam go, Lan ñaõ ñuû nghò löïc ñeå xa laùnhchoán traàm luaân vaø laïi daán böôùc treân conñöôøng xuaát gia thoaùt tuïc. Ñöùc Phaät noùi :- “Ai töï thaéng mình laø ngöôøi chieán só duõngcaûm nhaát ”.Lan ñöôïc coi nhö moät chieán só duõng caûmvì ñaõ can ñaûm choáng laïi caùm doã cuûa tìnhyeâu toäi loãi. Maëc duø traùi tim ñaõ rung ñoängsoán sao vì moái tình chôùm nôû cuûa ngöôøithieáu nöõ ñang ñoä xuaân thì, nhöng cuoáicuøng coâ vaãn laø ngöôøi chaân tu thoaùt tuïc,ñaõ giöõ veïn ñöôïc lôøi theà tröôùc Ñaáng TöøBi. Cuoäc phaán ñaáu chaám döùt, “the war isover”.

Qua ngoïn buùt moâ taû cuûa Khaùi Höng,Ngoïc vaø Lan theå hieän hai theá giôùi

hoaøn toaøn khaùc bieät: Ngoïc tieâu bieåu chongöôøi traàn tuïc nghó raèng tình yeâu môùi laøquan troïng voâ bieân, ôû nhö chaøng cuõngñaõ dieãn ra söï tranh ñaáu giaèng co giöõalöông taâm vaø toäi loãi, chaøng cuõng yù thöùcñöôïc raèng laáy tình yeâu ñeå caùm doã moätngöôøi moä ñaïo nhö Lan laø ñieàu toäi loãi,chaøng coù loøng quaân töû nhöng bò Thaàn aùitình cheá ngöï, chaøng ñaõ khoâng giöõ ñöôïclôøi theà:- “. . . Chæ vì toâi khoâng queân ñöôïc neân toâimôùi khoå taâm theá naøy. . . neáu toâi queân ñöôïcheát thì ñaâu ñeán noãi. . . ”.Lan tieâu bieåu cho con ngöôøi xuaát theá, coâcho raèng tình yeâu chæ laø aûo töôûng cuûahaïnh phuùc, moät söï theå hieän cuûa choántraàm luaân, noù chæ laø moät söï nhoû nhen sovôùi loøng baùc aùi cuûa Ñaáng Töø Bi .- “Treân ñôøi chæ coù loøng baùc aùi môùi laø ñaùngkeå”.Phaàn keát thuùc Ngoïc coù noùi raèng :- “. . .Toâi khoâng coù gia ñình nöõa. Ñaïi giañình cuûa toâi nay laø nhaân loaïi, laø vuõ truï,maø tieåu gia ñình toâi laø . . . hai linh hoànñoâi ta, aån nuùp döôùi boùng töø bi Phaät toå. ”.Vaø nhö vaäy tình yeâu cuûa Lan vaø Ngoïcchæ laø moät phaàn töû nhoû nhen cuûa loøngbaùc aùi bao la, vì loøng baùc aùi maø Phaät Toåñaõ lang thang khaép boán phöông trôøi ñeåtìm phöông giaûi thoaùt cho nhaân loaïi.Hoàn Böôùm Mô Tieân, taùc phaåm cuûa tìnhyeâu. . .noù theå hieän moät tình yeâu roäng raõibao la: ñoù laø Tình Yeâu Nhaân Loaïi.

Troïng Ñaït

Chia BuoànNhaän Ñöôïc Tin Buoàn

Ñaïi Taù Baùc Só Nhaåy Duø

Vaên Vaên Cuûa

Cöïu Ñoâ Tröôûng Saøigon

Ñaõ taï theá ngaøy 17 Thaùng 8 naêm 2003 taïi ParisHöôûng Thoï 76 tuoåi

Thaønh Kính Chia Buoàn cuøng Baø Vaên Vaên Cuûavaø toaøn theå tang quyeán.

Nguyeän caàu linh hoàn Ñaïi Taù Baùc Só Vaên VaênCuûa sôùm veà nôi Vónh Phuùc

-Trung Töôùng Nguyeãn Chaùnh Thi (Ñaïi Dieän Anh Em Nhaåy Duø Haûi Ngoaïi.)

-Gia Ñình Baùc Só Cao Xuaân An -Gia Ñình Traàn Thanh Minh (Minh Baûo Ñaïi)

-Gia Ñình Nguyeãn Xuaân Minh (Minh Raâu)

-OÂng Baø Leã -Gia Ñình Nguyeãn Thaønh Löïc

(Huaán Luyeän Vieân Nhaåy Duø)

Con coø laën loäi bôø soângCoù hai ñoàng baùo sao oâng ñoïc chuøa

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 19

Xin thöa tröôùc vôùi baïn ñoïc laø toâi coùthoùi quen: Teân ngöôøi thì vieát hoa,

teân suùc vaät thì khoâng vieát hoa. NguyeãnTaát Thaønh hay Nguyeãn AÙi Quoác gì ñoù laøthôøi ñieåm hoà chöa phaïm toäi vôùi toå quoácvôùi nhaân daân Vieät Nam. Ñeán khi laõnh ñaïoñaûng vieät coäng, hoà hieän roõ baûn chaát taønñoäc cuûa moät con thuù trong caùc vuï caûi caùchruoäng ñaát, trong vuï Nhaân Vaên Giai Phaåm,nhaát laø trong vuï Maäu Thaân, hoà ñaõ ra leänhchoân soáng haøng nghìn ngöôøi daân voâ toäiôû Hueá. Ngay caû ñeán con thuù cuõng khoângaên thòt con mình. Chæ coù hoà laø ra leänh thuûtieâu meï con Ñoã thò Laïc, laø moät ñoàng chívöøa laø ngöôøi ñaàu aáp tay goái trong thôøigian hoà veà chui ruùc ôû hang Baéc Boù. KhiÑoã thò Laïc coù con vôùi hoà thì hoà thaûn nhieânra leänh gieát boû vì hoà ñaõ coù maáy em gaùitaây baéc treû ñeïp hôn. Sau naày hoà coøn raleänh gieát Noâng thò Xuaân cuõng laø vôï cuûahoà. Ngay caû anh em ruoät thòt, hoà cuõngkhoâng heà ngoù ngaøng ñeán khi hoà ngoài ôûnôi quyeàn löïc toät ñænh. Xeùt ra hoà khoângxöùng ñaùng laøm ngöôøi, caû ñeán caùi ñaûngvieät coäng cuõng chæ taäp hoïp moät boïnLöông Sôn Baït voâ hoïc, gaëp thôøi theá ngoùcleân, vaây quanh hoà ñeå gieát ngöôøi cöôùpcuûa, baùn ñaát, daâng bieån cho ngoaïi bang,neân khoâng xöùng ñaùng laø danh töø rieângñeå ñöôïc vieát hoa.Hoà chí minh laø teân coäng saûn chính hieäu.Ñaõ laø coäng saûn thì laøm gì coù chuyeän yeâunöôùc, yeâu ñoàng baøo. “Yeâu nöôùc laø yeâuxaõ hoäi chuû nghóa (coäng saûn chuû nghóa)”.Nghóa laø ñaát nöôùc thì saù gì, phaûi yeâuXHCN tröôùc ñaõ, ñaát nöôùc chæ laø caùi côùñeå kích ñoäng ngöôøi khaùc cheát cho ñaûngcoäng saûn. Ñeán nay boïn vieät coäng vaãntieáp tuïc hoâ caâu khaåu hieäu ñoù vaø nhoài nheùtvaøo ñaàu tuoåi treû Vieät Nam môù lyù thuyeátñaõ bò nhaân daân Ñoâng AÂu vaø caû Lieân Xoâvaát vaøo soït raùc. Tuoåi treû Vieät Nam ñaõ chaùnngaáy ñoáng raùc thoái um ñoù roài, bieát toûng

laø thaày coâ giaùo cuõng muoán oùi khi phaûigiaûng giaûi môù kinh ñieån taàm baäy taàm baïñoù. Chính boïn cai trò cuõng bieát vaäy, nhöngkhoâng ñem ra nhoài soï thì laáy gì maø gheøboïn daân ngu khu ñen? Laøm sao tröøng tròmaáy tay ly khai, ngo ngoay ñoøi daân chuûtöï do cho ngöôøi daân. Muoán bôïp tai ñaù ñítai thì cöù chæ maët vaø quaùt leân:- “Maày ñaõ ñi cheäch höôùng xaõ hoäi chuûnghóa. Maày laø phaûn quoác”.Môùi nghe thì voâ lyù, nhöng ñi cheäch höôùngXHCN thì roõ raøng laø khoâng yeâu XHCN,khoâng yeâu XHCN laø khoâng yeâu nöôùc,khoâng yeâu nöôùc thì ñuùng laø phaûn quoác.Phaûn quoác thì töû hình, nhaân ñaïo thì cöùtoáng vaøo traïi caûi taïo, muùt chæ caø tha trongñoù.Heã khi tranh luaän bò ñuoái lyù thì chuùngbaûo:- “Maày laøm giaùn ñieäp cho caùc theá löïc thuøñòch”.Vaäy laø nhöõng ngöôøi ly khai laõnh ñuû!Coøn moät caùch tröøng trò khaùc nöõa laø ñöùanaøo hoù heù thì cöù gheø ñaàu noù vaø baûo:- “Maày lôïi duïng daân chuû”.

Nghe ngöôïc ñôøi chöa? Daân chuû laø quyeàncuûa ngöôøi daân ñaõ ñöôïc ghi trong hieánphaùp vieät coäng. Ngöôøi daân ñöông nhieâncoù quyeàn haønh xöû quyeàn ñoù, ai caám caûnvieäc haønh xöû ñoù môùi laø keû phaïm toäi.Nhöng caõi nhau vôùi boïn vieät coäng nhövaäy laø baïn thua to. Döôùi cheá ñoä vieät coäng,quyeàn gì cuõng phaûi xin, cho hay khoânglaø tuøy ôû boïn cai trò, chuû yeáu laø coâng an.Ví duï muoán ñi ñaâu phaûi xin pheùp, coângan khoâng cho maø ñi thì bò coøng ñaàu, choñi caûi taïo. Taïi sao coù chuyeän voâ lyù ñoù?Thì noù phaùt sinh töø caâu khaåu hieäu daùntreân töôøng cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc vieätcoäng:- “Voâ saûn chuyeân chính laø chìa khoùa baûoveä töï do daân chuû”.Maø voâ saûn chuyeân chính laø gì, laø ai? Noùinoâm na laø boïn caàm quyeàn, coù suùng ñaïntrong tay. Chóa suùng vaøo ñaàu ngöôøi daânlaø baûo veä töï do daân chuû. Ñôn giaûn vaäymaø khoâng hieåu!Boïn treû con bò ñaàu ñoäc thöôøng xuyeângoïi laø hoïc taäp kinh teá chính trò Maùc LeâNin. Naøo laø duy vaät bieän chöùng, duy vaätlòch söû ba laùp ba xaøm gì ñoù. Thaày daïy ñaõchaùn maø hoïc troø cuõng ngoài ngaùp ruoài.Nhöng khoâng daïy thì khoâng coù löông.Khoâng hoïc thì khoâng thi ñaäu. Theá neânvöøa roài treân Internet, coù caäu sinh vieânphaøn naøn laø thaày ñaõ khuûng boá hoïc troø,khoâng cho neâu thaéc maéc khi thaày giaûngdaïy. Soá laø trong moät buoåi hoïc chính tròMaùc Leâ, caäu ta ñöùng daäy “coù yù kieán”:- “Thöa thaày, noùi raèng loaøi ngöôøi laø töøngöôøi vöôïn (khæ, vöôïn) tieán hoùa maø thaønhcon ngöôøi. Vaäy sao töø tröôùc ñeán nay, trongsôû thuù hay trong röøng khoâng ai thaáy convöôïn, con khæ naøo tieán hoùa thaønh conngöôøi caû? Coøn noùi raèng giai caáp coângnhaân laõnh ñaïo caùch maïng, giai caáp coângnhaân laøm chuû ñaát nöôùc, trong khi nöôùcta thì 80 phaàn traêm laø noâng daân, coângnhaân chaúng bao nhieâu vì ta ñaâu coù phaûilaø nöôùc coâng nghieäp. Ngay caû ôû caùc nöôùcxaõ hoäi chuû nghóa coâng nghieäp tieân tieántröôùc ñaây, coâng nhaân chæ laø ngöôøi thôï,chaúng thaáy ai laõnh ñaïo ñaát nöôùc caû. Vìcoù bieát gì maø laõnh ñaïo!? Em thaáy phaûinoùi raèng giai caáp trí thöùc laõnh ñaïo ñaátnöôùc môùi ñuùng. Ngay caû ñeán nghieäpñoaøn ôû caùc nöôùc tieân tieán, laõnh ñaïo coâng

ñoaøn (nghieäp ñoaøn) cuõng laø nhöõng nhaøtrí thöùc, luaät leä cuøng mình môùi hieåu bieátmaø tranh ñaáu cho quyeàn lôïi ñoaøn vieâncuûa toå chöùc mình. . .”.Noùi chöa heát, thaày ñaõ ra daáu ngoài xuoángvaø hoûi:- “Anh muoán toát nghieäp hay khoâng?”Theá neân muoán ñaùnh ñoå boïn vieät coäng,phaûi ñaùnh töø caùi caên baûn lyù luaän nguïybieän cuûa chuùng, phaûi ñaùnh töø teân choùpbu, thöôøng ñöôïc boïn chuùng ñaùnh boùng,toâ son treùt phaán, bieán thaønh thaàn töôïngñeå ñaùnh löøa boïn treû. Ñieån hình nhö teânbaùn nöôùc, gieát ngöôøi khoâng gôùm tay laøteân hoà chí minh. Chuùng ta ôû nöôùc ngoaøi,phaûi loät maët naï boïn chuùng ñeå moïi ngöôøi,töø caùn boä, nhaân daân cho ñeán quaàn chuùnggheâ tôûm, caêm thuø boïn cai trò. Töø gheâ

Moãi Kyø Moät Chuyeän Giaûi Trí Thôøi Söï

Cuûa: HOÀ PHUÏ

HOÀ

CHÍ

MINHCON AI???

Con Ong Vieät20 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

tôûm, caêm thuø ñeán vuøng leân, ñaïp ñoå baïoquyeàn seõ khoâng xa.Trong loaït baøi sau ñaây, chuùng toâi seõ laànlöôït loät maët naï teân hoà chí minh theo trìnhtöï thôøi gian. Töø luùc sô sinh cho ñeán khibò phôi thaây nôi coâng tröôøng Ba Ñình chobaù taùnh thaáy maø gheâ tôûm.Ñeå toân troïng söï thaät, taát caû nhöõng gì trìnhbaày sau ñaây ñeàu ñöôïc trích thuaät töø saùchbaùo trong vaø ngoaøi nöôùc. Chuùng toâi chætrình baøy theo caùch rieâng ñeå ngöôøi ñoïcñôõ chaùn vaø deã nhôù.

HOÀ CHÍ MINH CON AI ?

Tröôùc heát haõy tìm hieåu veà ngöôøi boácuûa hoà chí minh (treân giaáy tôø), töùc cuï

Nguyeãn Huy Sinh. Cuï Nguyeãn Huy Sinhlaø con cuï Nguyeãn Sinh Thuyeát vaø baø thöùthaát laø cuï baø Haø thò Hy. Khi sinh cuïNguyeãn Huy Sinh (Nguyeãn Sinh Saéc)ñöôïc vaøi naêm thì cuï baø Haø thò Hy maát,saùu naêm sau cuï Nguyeãn Sinh Thuyeátcuõng maát. Caäu Nguyeãn Huy Sinh bò moàcoâi, phaûi soáng nhôø vaøo söï ñuøm boïc cuûangöôøi anh cuøng cha khaùc meï laø NguyeãnSinh Trôï. Lôùn leân, caäu Nguyeãn Huy Sinhñöôïc göûi ñöôïc göûi ñeán hoïc thaày ñoà HoaøngXuaân Ñöôøng ngöôøi laøng Hoaøng Truø, tuïcgoïi laø oâng ñoà An.Thaày ñoà An coù coâ con gaùi ñaàu loøng laøHoaøng thò Loan, môùi möôøi ba (13) tuoåimaø ñaõ sôùm ña tình. Sôï con gaùi gaây hoïa,thaày ñoà An laäp baãy saäp vaø gaû cho hoïc troøNguyeãn Huy Sinh.Caäu Nguyeãn Huy Sinh vaø coâ Hoaøng thòLoan soáng vôùi nhau ñöôïc hai ngöôøi conlaø Nguyeãn thò Thanh töùc Baïch Lieân vaøNguyeãn Sinh Khieâm (sau ñoåi teân laøNguyeãn Taát Ñaït). Ñeán ñaây thì laïi coù vaánñeà. Baø Hoaøng thò Loan trôû laïi thoùi ña tình,

baø sinh theâm ngöôøi con thöù ba laø NguyeãnSinh Cung (sau ñoåi teân laø Nguyeãn TaátThaønh). Treân giaáy tôø, boá laø Nguyeãn HuySinh, nhöng söï thöïc laø con cuûa Hoà SyõTaûo.Vaäy Hoà Syõ Taûo laø ai?Trong quyeån “Chaân töôùng hoà chí minh”giaùo sö Cao Theá Dung phaùt hieän hoà chíminh ñích thöïc laø con Hoà Syõ Taûo nhösau (trang 37- 38):- Doøng cöû nhaân Hoà Syõ Taûo nguyeân quaùnlaøng Quyønh Ñoâi, huyeän Quyønh Löu, saudi sang laøng Thaùi Nhaõ toång Voõ Lieät,huyeän Thanh Chöông. OÂng laø moät ngöôøingang ngöôïc, theo tö lieäu cuûa Hoàng LieânLeâ Xuaân Giaùo thì oâng Hoà Syõ Taûo laïi coùtaät nghieän röôïu, thieáu coát caùch nhophong vì vaäy cho duø laø ñoàng moân vaø ñoànghöông vôùi Hoaøng Cao Khaûi, oâng cöû Taûovaãn khoâng ñöôïc Khaûi ñeà baït laøm quanneân cöû Taûo chung thaân baát maõn. Cöû Taûothöôøng chôø luùc vaéng ngöôøi, ñeán ve vaõnbaø Hoaøng thò Loan. Caâu chuyeän “Phoøngthe oan traùi” vôõ lôõ. Tieáng ñoàn lan khaépmoät toång Laâm Thònh qua lôøi noùi ñaày ñoäcñòa “Taûo ñuùc coát, Saéc (Nguyeãn Huy Sinh)traùng men”. Ñaây laø moät bieán coá ñoái vôùinho só Nam Ñaøn, vi phaïm nghieâm troïngñeán nho phong vaø danh giaù. Cöû Taûo bòNho laâm vaø ñoàng moân Ngheä An maëcnhieân khoâng nhìn nhaän. Do vaäy goác gaùcthuï sinh ra oâng hoà chí minh khoâng phaûilaø ñieàu bí maät vôùi lôùp cao nieân NgheäTónh. Lôùn leân luùc 7, 8 tuoåi caäu Cung töùcoâng hoà cuõng ñaõ bieát goác gaùc khoâng ñeïptrong vieäc sinh ra mình cho neân thuôûthieáu thôøi theo lôøi cuï Cao Xuaân OÂnngöôøi laøng Höông Kheâ Haø Tónh, caäuCung raát ít noùi, trong loøng luùc naøo cuõngnhö mang moái haän meânh mang…. Sau naàyNguyeãn Taát Thaønh, töùc Nguyeãn SinhCung laáy laïi hoï Hoà chính thöùc cuûa mìnhtheo ñuùng vôùi hoï cuûa cha laø Hoà Só Taûovaø xöng laø hoà chí minh. Ñeå che daáu hoànoùi laùo raèng ñaõ laáy teân cuûa moät töôùngTaøu laø Haàu Chí Minh. Noùi theá cuõng ñöôïcñi, nhöng hoà chí minh thöôøng ñoåi teânlia lòa vì baûn tính doái traù vaø vì tình theábaét buoäc nhöng sau ñoù laïi laáy teân khaùc,chæ rieâng teân hoà chí minh laø giöõ coângkhai chính thöùc cho ñeán cheát. Ñoù laøñieåm löông tri duy nhaát cuûa con ngöôøikhoâng coù quaû tim laø hoà chí minh.Cuï Nguyeãn Huy Sinh buoàn quaù, boû xöùvaøo Hueá, noùi raèng ñeå tieän vieäc hoïc haønh

theo ñöôøng khoa cöû, nhöng ñeå traùnh bòngöôøi laøng dò nghò. Ít laâu sau, cuï NguyeãnHuy Sinh ra Ngheä Tónh ñem vôï con vaøoHueá. Baø Hoaøng thò Loan göûi con gaùi laøNguyeãn thò Baïch Lieân cho beân ngoaïinuoâi, daãn hai con trai theo choàng vaøoHueá.Cuï Nguyeãn Huy Sinh, ít laâu sau, laïi daãnhai con ñeán daïy hoïc ôû nhaø cuï Nguyeãn SóÑoä, taïi laøng Döông Noå, huyeän Phuù Cang,caùch thaønh phoá Hueá ñoä 7 caây soá. Baø Loanvaãn ôû Hueá, sau ñoù sinh theâm moät contrai, ñaëït teân laø Nguyeãn Sinh Xin. Taïi saolaïi ñaêït teân Xin? Xin ai? Vì sao baø Loan ôûHueá moät mình maø laïi coù con? Ít laâu sau,chuù beù Xin bò bònh cheát. Naêm 1901, baøLoan cuõng bò bònh maát. Cuï Nguyeãn HuySinh nhö thoaùt nôï traàn ai, raûnh rang taâmtrí ñeå hoïc haønh neân thi ñoã Phoù Baûng vaøñöôïc boå ñi laøm tri huyeän.Tröôøng hôïp Nguyeãn Taát Thaønh (hoà chíminh) bò phaùt hieän laø con Hoà Só Taûo, ñaûngvieät coäng choái quanh. Nhöng chöùng côùraønh raønh ra ñoù. Hoûi nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi,cuøng thôøi vôùi cuï Nguyeãn Huy Sinh, thìai cuõng coi chuyeän ñoù quaù roõ raøng. Caûlaøng, caû huyeän ñeàu bieát caû, ñaûng khoângbieát giaûi thích vôùi dö luaän nöôùc ngoaøi rasao. Voâ phöôùc cho ñoàng chí Traàn QuoácVöôïng, thuoäc vieän Söû Hoïc Haø Noäi, nhanhmieäng xaùc nhaän raèng chuyeän Hoà Só Taûoquaû coù ñeán nhaø Cuï Sinh, nhöng khoângphaûi lieân heä baát chính vôùi baø Loan maøvôùi ngöôøi coâ cuûa cuï Sinh. Nhöng khoå noãi,luùc baáy giôø, ngöôøi coâ cuï Sinh laïi giaø quaù,laøm sao maø nguïy bieän ñöôïc. Vaû laïi Hoà SóTaûo baáy giôø cuõng nhö Ñieàn Baù Quangtrong chuyeän kieám hieäp Kim Dung, treûkhoâng tha, giaø chaúng töø, theá neân loái bieänhoä ñoù khaùc gì chôi xoû baùc cuûa chuùng noù.Khaùc gì noùi laïy oâng toâi ôû buoäi naày. Theáneân ñoàng chí Traàn Quoác Vöôïng bò ñaûngñaù ñít, vaêng ra khoûi vieän Söû Hoïc Haø Noäi,veà nhaø ñuoåi gaø cho vôï.

Trôû laïi chuyeän cuï Nguyeãn Huy Sinh,tuy ñaït ñöôïc nguyeän voïng treân ñöôøng

hoaïn loä, nhöng cuï vaãn khoâng queân ñöôïcnoãi buoàn vôï con khoâng ra gì, neân sinh rauoáng röôïu giaûi saàu. Cuï saàu nhaát laø thaèngcon (cuûa Hoà só Taûo). Nhöng taïi sao laïisaàu? Nguyeân nhaân laø cuï göûi hai caäuNguyeãn Taát Ñaït vaø Nguyeãn Taát Thaønhñeán hoïc vôùi thaày ñoà Traàn Thaân. Nhöngchæ moät thaùng sau, thaày ñoà Traàn Thaân göûitraû thaèng nghòch ñoà Nguyeãn Taát Thaønh

( Khuyeân Baïn )Xöôùng hoïa vui chôi chaúng loãi thôøiTöï nhieân noåi höùng laïi xin thoâiNò khoâ nò khoå cuøng baø ñaátNgoä öôùt ngoä vui vôùi muï choøiChaúng choïn sang heøn laø nghóa baïnKhoâng maøng hay dôû ñoù tình ngöôøiDaãu khoâ xí quaùch thô naøo caïnHyù hoaùy vaøi caâu cuõng ñuû roài.Anthony Hoà(trích ñaêng trong Meï Vieät Nam)

Muoán Boû Ngheà ThôTöø ngöõ caïn khoâ, heát caû roàiChaéc raèng sí quaùch cuõng tieâu thoâi.Ñieän thö göûi tôùi sao nhieàu theá?Maïng löôùi ñöa leân laém quaù trôøi !Ñeám thöû thô hay vaøi chuïc vòÑoïc chôi vaên cöùng maáy möôi ngöôøiPhen ni xeáp buùt cho yeân truyeänChöõ nghóa An Ñoâng sôï quaù roài. LTDDQB(trích ñaêng trong Meï Vieät Nam)

Trai Tô vaø Naï Doøng(Ñöøng ai ñoäng loøng)

Trai tô ôi hôõi trai tôÑi ñaâu maø voäi maø vô naï doøng?Naï doøng vôù ñöôïc trai tô,Ñeâm naèm hí höûng nhö mô ñöôïc vaøng,Trai tô vôù ñöôïc naï doøng,Nhö nöôùc maém thoái chaám loøng lôïn thiu.

Ca Dao

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 21

laïi cho cuï Nguyeãn Huy Sinh “quaûn lyù”vôùi lyù do:- “Thaèng naày ngoã nghòch. Neáu ñeå noù doát,sau naày noù laøm töôùng cöôùp, thì cuõng chæhaïi moät vuøng. Neáu ñeå cho noù bieát chuùtchöõ nghóa, söï nguy hieåm khoù maø löôøngñöôïc. Ñaát nöôùc maø vaøo tay noù thì seõ coùcaûnh nuùi xöông soâng maùu, oan hoàn uoångtöû, tieáng keâu khoùc ñeán maáy ñôøi sau vaãncoøn”.Thì ra gioøng maùu baát löông cuûa Hoà SóTaûo ñaõ truyeàn cho hoà chí minh ñeå haénthaønh moät tay choïc trôøi khuaáy nöôùc khieáncaû moät daân toäc phaûi ñieâu linh, non soângbò keû thuø chieám daàn chieám moøn, khoângbieát trong töông lai coøn laïi gì ñaây?! Ñeåbieän minh cho teân nghòch ñoà Nguyeãn taátThaønh, ban nghieân cöùu lòch söû ñaûng cuûaboïn vieät coäng vieát raèng:- “Trong caùc buoåi hoïc vôùi thaày, caäu(Nguyeãn Taát Thaønh) thöôøng neâu ra nhöõngcaâu hoûi traùi vôùi neáp nghó cuûa thaày. Vì vaäyñeán hoïc chöa ñaày moät thaùng caäu thaønhñaõ bò thaày Thaân traû laïi cho oâng Phoù Baûng…”.Trong moät gia ñình khoa baûng nhö giañình cuï Nguyeãn Sinh Huy thì tröôøng hôïpcuûa Nguyeãn Taát Thaønh khieán cho cuï Huyxaáu hoå khoâng ít, duø Thaønh chæ laø con treângiaáy tôø. Vôï nhö theá “con” nhö theá cuõngñaùng cho cuï Huy giaûi saàu trong chungröôïu. Cuï say li bì, say caû khi ra coângñöôøng xöû aùn. Vì say cuï lôõ tay ñaùnh cheátngöôøi. Theá laø cuï bò caùch chöùc. Chuyeännaày thì moïi ngöôøi ñeàu bieát. Theá neân cuïkhoâng veà queâ höông baûn quaùn maø xuoâiNam, soáng laây laát cho ñeán cuoái ñôøi, vuøithaân taïi Cao Laõnh. Khi hoà coøn soáng, hoàkhoâng muoán bieát veà ngöôøi cha hôø cuûamình soáng cheát ra sao. Khi cöôùp ñöôïcmieàn Nam, ñaûng vieät coäng cuõng chaû theømñeå yù ñeán moà maû cuûa cuï Nguyeãn HuySinh. Thôøi giôø khoâng ñuû ñeå aên cöôùp, hôiñaâu lo cho naám ñaát cuûa moät ngöôøi maøchính laõnh tuï mình khoâng muoán nghenhaéc ñeán. Nhöng trong caùc saùch vôû cuûaban nghieân cöùu lòch söû ñaûng laïi suy toânvieäc bò caùch chöùc cuûa cuï Nguyeãn SinhHuy laø vì ñaáu tranh choáng thueá maø bòcaùch chöùc! Noùi laùo nhö veïm (VM) laø noùilaùo khoâng coù caên. Thôøi ñoù, ngöôøi daânthöôøng maø choáng thueá nhö cuï Traàn QuíCaùp, cuï Nguyeãn Haøng Chi bò xöû cheùm,nheï nhaát nhö caùc cuï Ngoâ Ñöùc Keá, PhanChu Trinh … thì bò ñaày Coân Ñaûo. Laøm vieânchöùc trong chính quyeàn maø choáng thueáthì toäi gia troïng, töùc laø naëng hôn caû cuïTraàn Quí Caùp, sao laïi chæ bò caùch chöùc?Vaû laïi, laøm caùch maïng thì phaûi lieân laïcvôùi caùc toå chöùc caùch maïng, nhöng cuïNguyeãn Huy Sinh chæ lieân laïc, taâm söïsuoát ngaøy vôùi thaàn Löu Linh, ñaâu bieát gìveà vieäc choáng thueá?! Ñuùng laø noùi laùo nhöveïm!Ñeán ñaây thì Hoà Phuï toâi xin taïm döøng.Kyø tôùi seõ noùi ñeán giai ñoaïn hoà xuoáng taøuqua Phaùp laøm caùch maïng, cöùu daân, cöùunöôùc baèng caùch noäp ñôn xin vaøo hoïctröôøng baûo hoä cuûa Phaùp.

Hoà Phuï

Quaäy toâi khuyeân oâng neân phoøngthuû, toái nguû phaûi maëc quaàn Jeanneáu khoâng coù ngaøy baø aáy noåicôn tam baønh caét phaêng ñi, neùmvaøo caàu xí, daät nöôùc cho troâi maátlaø toi ñôøi trai ñaáy. Neáu oâng coùcan ñaûm neân ñi theo ñaïo Hoài,hoïc vaø thi haønh kinh Coral trongñoù coù phaàn daïy raèng: moãi khi

ñi ñaâu veà cöù loâi vôï ra “kheän” cho moät traän, mình khoâng bieát baø aáy coù toäi gì, nhöngchính baø ta ñaõ bieát toäi cuaû baø ta roài (yù noùi ñaøn baø ngaây thô, hieàn laønh. . .voâ soá toäi!).Traû lôøi baø xong, Quaäy toâi laøm ñôn xin nghæ chôi vôùi Con Ong, tröôùc sau gì cuõng gaëpraéc roái vôùi hoäi Phuï Nöõ!!!Tin Ong söù Ñieäp khoâng mang tham voïng trôû thaønh muïc “coá vaán gia ñình” hay “Gôõroái tô loøng thoøng”, raát coù theå ñaõ baø göûi laàm ñòa chæ. Ñuùng ra baø neân göûi thö veà baø“Traâu Giaø Cöa Söøng Laøm Ngheù Ngoï” cuûa Saøigoøn Mini vuøng Westminter CA.(Sieâu Quaäy)

� Ong Muoãi (Ngoâ.Ñ.T): (San Diego, CA) Doïn toå ñi ñaâu? Khoâng ñeå laïi ñòa chæ laømsao maø göûi baùo?

� n/t Thònh Ñ. : (El Monte, CA) Vaøi haøng raát ngaén nhöng ñuû söôûi aám “Toå Ong”:“. . . Toâi raát thích tôø Con Ong Vieät, nhaø toâi cuõng leân tieáng ca ngôïi. Ñöôøng loái cuaû tôøbaùo raát ñuùng, cöù theá phaùt huy tieáp vaø coá gaéng phoå bieán roäng raõi hôn ôû Little Saigonnaøy, seõ coù theâm nhieàu ñoäc giaû nöõa neáu hoï coù dòp nhìn thaáy tôø baùo . . .”.Caùm ôn caûm tình n/t daønh cho COV, caùm ôn nhöõng lôøi thô, caùm ôn ñôn ñaët mua Ongvaø mieáng “thuoác boài” ñeå toáng Ong bay xa theâm ngaøn daëm.

� OÂng L. Ñ.Khoâi: (Norfolk VA) Laâu laâu môùi coù thö cuûa moät ñoäc giaû ngoå ngaùo nhöoâng, “Duõa” Con Ong theâ thaûm ñeán theá laø cuøng!!! Môùi nhìn phôùt qua teân oâng, ConOng cöõ ngôõ laø buùt hieäu “Löïu Ñaïn Khoâi”!!!!“ . . .Vaên chaúng ra vaên, thô khoâng ra thô, noùi leáu noùi laùi cuõng khoâng ñuùng kieåu. ..deïp! “OÂng xem baùo coïp sao baø khoâng la?” Chaúng ra ñaâu vaøo ñaâu caû!. Troøn maét ramaø xem Löu Khoâi chænh Con Ong Vieät ñaây naøy.

“Treøo leân caây böôûi haùi hoaEm chôi Baéc Coïp anh la raåm trôøi”.

� Chò Cao Mî Nhaân: (Hawthorne CA) Tranh thieáu nöõ taém thì töø coå chí kim, töø Ñoângsang Taây coù raát nhieàu böùc noåi tieáng, nhöng thô thì hình nhö chæ môùi coù (chò Mî)Taém Tröa trong Laõng Ñaõng Vaøo Thu. Anh “Sieâu Quaäy” trong toaø soaïn Con Ongñoïc Laõng Ñaõng Vaøo Thu cuaû chò maø cöù caøm raøm, cheâ ngöôøi tình cuûa chò Mî khôøquaù, chaúng coù “nam nhi chia chí...raän” tí naøo caû, giaù maø anh aáy hoïc ñöôïc nöûa cuoánsaùch cuûa Quaäy thì ñaâu ñeán noãi laøm buoàn loøng chò Mî.

AÁm chaâu thaân buoåi tan söôngXoa tay boït noåi, buoàn vöông toùc meàm

Vò cay ñang ñoïng moâi emSao anh laïi ñöùng cuoái theàm trôøi xa.

Ñaõ nhaän ñöôïc thö vaø nhöõng baøi thô chò göûi taëng. Con Ong ñang chôø Thô Mî SauCuoäc Chieán vaø quaø chò höùa taëng ñoäc giaû Con Ong.Thaân môøi ñoäc giaû tìm ñoïc “Laõng Ñaõng Vaøo Thu” vaø “Ñöa Ngöôøi Tình Ñi Tu” cuûaCao Mî Nhaân, cuøng taùc giaû vôùi nhöõng taäp thô noåi tieáng ñaõ xuaát baûn töø thaäp nieân 60ñeán nay nhö Hoa Sao (1959), Thô Mî, AÙo maàu Xanh, vaø ñaëc bieät taäp chuyeän “ChoánBuïi Hoàng”.Ñòa Chæ lieân laïc:Döông Thaùi Hoøa14918 Gerkin Ave, Hawthorne, CA 90250.Tel: (310) 679 - 7965

� Nhoùm Ñaát Vieät: Con Ong Vieät raát ñoàng thuaän vôùi chuû tröông, laäp tröôøng cuûaquyù vò vaø caûm phuïc quyù vò ñaõ boû coâng söùc cho coâng cuoäc ñaáu tranh chung cuûangöôøi Vieät tò naïn mong ñaïp ñoå chuû thuyeát, cheá ñoä vaø “ngöôøi” coäng saûn cuõng nhövinh danh caùc chieán só VNCH. Con Ong saün saøng phuï giuùp quyù vò treân phöông dieäntruyeàn thoâng baùo chí. Coù moät trôû ngaïi nhoû, mong quyù vò thoâng caûm, soá löôïng mailcuaû quyù vò qua laïi quaù nhieàu, laøm ngheït cöùng “thuøng thö” (hieän e-mail CO coù treân10 e-groups khaùc nhau) theâm vaøo ñoù ñoïc khoâng xueå vì laãn loän vôùi “raùc”. Thö töø bòtroän chung vôùi thö ñoäc giaû vaø caùc nhoùm khaùc gaây nhieàu trôû ngaïi cho CO. Xin quyù vòcaûm phieàn laáy e-mail CO ra khoûi mail group. Tuy nhieân, khi coù baøi giaù trò, hoaëcmuoán CO löu yù, caàn phoå bieán, hoaêïc caàn CO phuï giuùp moät tay, xin göûi rieâng cho CO,ñöøng göûi chung trong “group”. Ñöôïc nhö vaäy, CO xin ña taï!

Con Ong Vieät

Tin Ong

Söù Ñieäp

(Tieáp theo trang 9)

Con Ong Vieät22 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Thô Keõm GaiCoù nhöõng vaàn thô khoâng gioáng ai

Ghi maåu chuyeän vui, tieáng thôû daøi

Löïu ñaïn,ñònh ...aáy,nhöng laïi tieác

Beøn nhoát vaøo chuoàng...thô keõm gai

Ong Thôï Ñuïc

Nghòch CaûnhTa khoâng öa muøa ÑoângSao muøa Ñoâng cöù ñeánTa gaén boù vôùi queâ höôngSao laïi chòu caûnh löu ñaøyÑoaïn tröôøng coù thaám môùi ñauCao xanh naøo thaáu caûnh naøy hay chaêng?Ta khoâng öa boïn Vieät gian baùn nöôùcSao chuùng ñaày raãy queâ ngöôøiTa khoâng öa luõ xaùch deùp raâu Vieät CoängMieäng noùi aùi quoác nhöng tay thoø moùc tuùiTa khoâng öa nhöõng maët böï vì bô thöøa söõacaêënMaêét híp ñi theo tieáng goïi ÑoâlaTa khoâng öa nhöõng thaèng giaø leûo meùpSuoâát ñôøi ñi chim vôï ngöôøi taNhöng töï xöng con trôøi con PhaätNoù laø quyû söù hoàn maLaøm hoå danh ngöôøi lính coäng hoøaLaøm maát maët non soâng noøi gioángTa khoâng öa nhöõng thaèng xì ke chính tròLuõ chaïy baøn maø noùi chuyeän thöông daân?Nghòch caûnh thoâi ñaønh oâm buïng chòuUoáng cho say maø chöûi boá chuùng bayAi tri kyû haõy cuøng ta phoùng buùtÑieåm maët gian huøng ñeå daân Vieät laùnh xa

Duy Xuyeân(Houston Texas)

Maáy Töôùng DoûmNgöôøi Vieät kieàu cheâ cöôøi maáy töôùng

Mieàn Nam xöa lo höôûng toái ñaLính boài, lính kieång, lính ma,

Mua quan baùn töôùc, toaøn laø nhieãu nhöôngKhi coù bieán boû thaønh chaïy tröôùc,Leõ ra thaønh maát, cheát theo thaønh

Toång Ñoác Hoaøng Dieäu khi xöaMoät lieàu thuoác ñoäc cuõng vöøa ñôøi trai !

Nguyeãn Khoa Nam vaø nhieàu töôùng khaùc,Ñaïi taù Caån, töôùng Phuù, töôùng Höng...

Muoân ñôøi lòch söû ghi teânTrung trinh, tieát lieät con Tieân chaùu Roàng.

Ñaøng naøy giaëc chöa vaøo ñaõ chaïyCuøng vôï con thu nhaët ñoâ, vaøng

Leân taàu bay, ñaùp taàu haøngBa chaân boán caúng leï laøng chuoàn xa.

Ñeå maëc quaân, daân cho lang soùiBao gia ñình, oâi xoùt thöông thay !

Môû ngay löïu ñaïn treân tayCheát hôn chòu nhuïc tuø ñaøy Coäng noâ !

Teân maït töôùng daâng mieàn Nam ñoùTöôùng teùo gì chæ maáy gioø lan

Quaân coøn muoán ñaùnh ñaõ haøngÑaõ quì daâng Coäng thieân ñaøng mieàn Nam !

Coù oâng töôùng ngoâi cao choùt voùtSuoát ngaøy ngoài baùi voïng thieàn sö

Töôûng mình soáng giöõa thaûo löChaêm vieäc thieàn quaùn, löø ñöø vieäc quaân !

Coù nhöõng töôùng ñi tuø caûi taïoLuïy mieáng rau, duùm gaïo, duùm khoai

Laäy luïc quaûn giaùo daøi daøiXun xoe nònh bôï, ca baøi: “Caù oâi !”

Con ngöôøi voán tham sinh uùy töûNhöng cuõng caàn xöû söï sao choXöùng danh oâng töôùng khi xöa

Sao tö caùch laïi coøn thua binh nhì !Baây giôø thaáy cuoäc ñôøi yeân oån

Ngoài veânh vang giöõa choán CaliToaøn quaân Ñaïi hoäi. Möu gì ?

Coù lo choáng Coäng hay ñi traät raày ?Xin chôù duøng hoäi naøy choâm chæa

Thaâu ñoâ-la, chi phí phòa raÑöøng nhö nhöõng boïn ñaàu ma

Boøn danh, truïc lôïi, nöôùc nhaø maëc bay !Löøa daân, chöôûng chuùng quaù hay !

Traàn Xuaân Vuõ(Ventura County, CA 7-9-03

Moät cöïu quaân nhaân)

Vòt QueøCon vòt queø nhieàu naêm ngoe nguaåyCöù töôûng raèng heát xaåy mình taVòt queø vieát laùch khoâng raNhieàu teân thô phuù roõ laø ngoâ ngheâ

Coá quaûng caùo caùi teân vang doäiNhöng thöïc taøi thì doát, oâi cha !Naøo laø caùn buùt, vaên hoaNaøo laø quoác teá, naøo laø ñòa phöông

Con vòt queø höõu danh voâ thöïcNhöng nhieàu laàn chæ chöïc ñaù nhauHö danh coù ñaùng gì ñaâuKeùo beø keùo nhoùm ñau ñaàu ngöôøi daân

Haõy nhôù laáy vòt queø , gaø cheát !Ngheà laøm vaên “taûi ñaïo”, taûi thôVaên chöông queø quaët, lô môThì neân döïa coät, chaïy côø cho yeân !

Traàn Coâng Töûû

Phuû Laù Quoác KyøCoù oâng noï xöa laø ñaïi taùÑi H.O. oâng ñaõ sang ñaâyGia ñình ñaàm aám vui vaàyÑaøn con hoïc gioûi, coù ngaøy thaønh danhSau möôøi naêm ñi tuø caûi taïoNaøo Nam Haø, Lao Baûo, Vinh QuangBaùc Hoà heát söùc söûa sangPhoåi tim ñaïi taù, ruoät gan beøo nheøo.Nhôø Meâ-keo, thuoác thang chöõa tròMaáy nhaø thöông, baùc só Y khoaVieâm gan, tim truïy, maùu caoMöôøi naêm ñoùi khoå nay hao, nay gaàyÑöôïc daêm naêm vui cuøng beø baïnCuøng gia ñình ñoaøn tuï sôùm hoâmTôùi chuøa tuïng nieäm luoân luoânOÂng lo lieäu saün caùi buoàn ngaøy maiRoài moät böõa töï nhieân ñoät quî !Xe cöùu thöông chôû gaáp oâng ñiVaøo ngay I-môù-daân-xiHoài laâu tænh laïi, thaàm thì goïi conAnh con caû laïi gaàn beân boá“Con hôõi con ! Boá khoù vöôït qua,Meï, con lo lieäu tang maBoá xin ñöôïc moät chuùt “quaø” naøy thoâi !”Ngöôøi con khoùc: “Boá xin chi boá ?”Duø khoù loøng con coá söùc conMieãn sao boá ñöôïc vuoâng troønVeà nôi vónh cöûu laø con vui roài.”OÂng boá raèng: “Sau khi boá cheátCon baùo tin hoäi Cöïu quaân nhaânCôø ba soïc ñoû - Moät laànPhuû quan taøi boá - Xin ngaàn aáy thoâi !”Noùi vöøa xong oâng lieàn nhaém maétNgöïc phaäp phoàng thôû haét vaøi hôi“Hôõi ôi ! Boá ñaõ qua ñôøi !”Caû nhaø khoùc chaúng neân lôøi, ñau thöông.Ngöôøi con caû ñi trình Hoäi tröôûngMöôïn côø. Xin thöông töôûng boá anhTröôûng raèng: “Chæ caém ñaàu saêngChöù khoâng theå phuû quan taøi ñöôïc ñaâu !Phuû quan taøi khi naøo boá chaùuÑaõ cheát vì Toå quoác Vieät NamCoøn ñaây cheát beänh, lieät laøoCaém côø ba soïc, ñaàu treân quan taøi !Leänh naøy aùp duïng daøi daøi !”

Traàn Ñình Ngoïc

Luõ KhuøngTheá gian coù laém thaèng khuøng

Thaèng theo chuù Chaùnh thaèng böng phôû boøLaïi theâm thaèng Töôùng moàm to

Töôùng caø phaùo maém toâmBöng boâ Vieät Coäng maët mo thuùi ìnhMôùi hay nhöõng chuyeän thöôøng tình

Chaùy nhaø loøi maët yeâu tinh - chuoät chuø.

Duy Xuyeân(Houston Texas)

Con Ong ngheøo laém ai ôi!

Ñöøng coi baùo coïp,

ñöøng chôi baùo chuøa.

���Cheøo leân caây böôûi haùi hoa.

OÂng chôi “Baùo-Coïp”

sao baø khoâng la?

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 23

Vöôøn Öôm Maät

Thô : Cao Mî Nhaân

Sau Cuoäc Chieán

Anh veà ruõ aùo töø quanAÙo ñaâu maø ruõ, quan quaøn traùi timChín naêm coøn laïi tia nhìnKhoâng traên troái, chaúng aân ñeàn, oaùn mang.

Thöông em tung vaït côø vaøngPhuû vai anh noãi baøng hoaøng ngaån ngôHai möôi naêm vaãn moäng môEm ôi, quan caùch, aùo chôø ngöôøi may.

Naøy ñaây: ngang doïc theá naøySaéc maàu voâ ngaõ, hoàn bay laïc loaøiNhung y ñaõ uû thaân daøiÑoâi taø voõ phuïc cöù hoaøi so le.

AÙo anh suùt chæ ñam meâTua vai tuùi ngöïc eâ cheà, buoàn teânhÑoài hoang, gioù huù bieân ñìnhGiôø ñaây boù goái laëng thinh queâ ngöôøi.

Ñang khi tham chieán beân trôøiKieám cung chöa moûi meät ngöôøi saét sonSaàu ai laáp bieån, san nonCuõng khoâng vôi ñöôïc saàu choân anh huøng

Thoâi em boû laïi sau löngQuan xöa, aùo cuõ ñaõ töøng doïc ngangNhöng, xin duy vaït côø vaøngLieäm hoàn chieán só dôû dang cho ngöôøi.

Cao Mî NhaânThô Mî - Sau Cuoäc Chieánsaép phaùt haønh thaùng 10 2003

Thô : B.H.T

Moät Phuùt Bình Yeân

Xin cho toâi ñöôïc sayMoät mình ôû choã naøyChoã taän cuøng hoang vaéngChieàu buoâng maây xaùm bay

Hôi men noàng yù nhaïcLaâng laâng traûi höông ñôøiKhoùi söông môø nhaân aûnhChaäp chuøng hoa moäng rôi

Xin cho toâi ñöôïc queânNhöõng naêm thaùng öu phieànÑöôøng traàn nghe ñaõ moûiChôø mong phuùt bình yeân

Thaân xuoâi trieàn caùt buïiHoàn mô loái veà trôøiCoång hö voâ heù môûCaùnh thieân thaàn chôi vôi

B.H.T

Beân caïnh nhöõng long ñong, taát baät cuûa buïi baäm hoàng traàn.Beân nhöõng u traàm, gai goùc cuûa nghieäp dó ñuoåi quyû, tröø ma, chích keû gian taø. . .Con Ong vaãn coù moät ñôøi thöôøng, raát thöôøng, vaø moät taâm hoàn khaùt khao maät ngoït.Vöôøn öôm naøy xin laø choán giao tình cuûa nhöõng maûnh ñôøi xoùt xa tình coá lyù, tìnhngöôøi. . .

Ngöôøi phuï traùch:Cung Nguyeân Haûi

Thô : Nguyeãn Taát Nhieân

Thieân Thu

sao thieân thu khoâng laø xa nhau? neân möa xöa coøn giaêng ngang hoàn saàu toâi ñöùng nhö caây coät ñeøn gaãy gaäp vaø moät con ñöôøng cuùp ñieän raát laâu

sao thieân thu khoâng laø choân saâu? neân naéng xöa coøn hanh maùi toùc nhaàu toâi ñöùng nhö xe tang ngöøng ngaäp vaø moät hoï haøng khaên traéng buoàn ñau

sao thieân thu khoâng laø ñöôøng chim? neân maây naêm xöa coøn treân tay phieàn toâi ñöùng nhö töôøng voâi luoáng tuoåi vaø nhöõng taøng xanh chuøm gôûi queâ heøn!

sao thieân thu khoâng laø laõng queân? neân tình xöa coøn chaùy aâm thaàm toâi ñöùng nhö caên nhaø naùm löûa vaø nhöõng ngöôøi thaân troán chaïy voäi vaøng!

sao thieân thu khoâng laø söông tan? neân maët trôøi xöa coøn göôïng huy hoaøng toâi ñöùng nhö doøng soâng im laëng vaø nhöõng caùnh buoàm kieät söùc lang thang!

sao thieân thu khoâng laø thieân thu neân nhöõng ngöôøi yeâu laø nhöõng ngoâi moà toâi ñöùng moät mình trong nghóa ñòa vaø chaéc khoâng ñaønh queân khoå ñau!

Nguyeãn Taát Nhieân

Thô : Ñoã Hoàng Ngoïc

Ñi Leã

Ñöa em ñi leãVaàng traêng treo nghieângÑöôøng im tieáng böoùcCho Gaàn nhau hôn

Em tin coù chuùaNgöï ôû treân caoCoøn anh tin chuùaNgöï ôû trong nhauÑöa em ñi leãVaàng traêng treo nghieângEm laøm daáu thaùnhAnh laøm daáu em

Ñoã Hoàng Ngoïc

Thô : Hoaøng Thöôïng Dung

Moäng Bình Thöôøng

Ñôøi vaãn theá buoàn vui thöôøng laãn loänNhöõng cuoäc tình tan hôïp cuõng nhö maâyToâi hay em quay theo nhòp thaùng ngaøyCaâu ñònh meänh ta ñaønh theo soá kieápHoàn mô öôùc moät chaân tình tha thieátMoät taám loøng san seû nhöõng yeâu thöôngMoät traùi tim vôùi nhòp ñaäp bình thöôøngÑeå ta thaáy cuoäc ñôøi coøn haïnh phuùc.

Hoaøng Thöôïng Dung

Con Ong Vieät24 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

ÔÛ Vieät nam, nhaát laø taïi hai thaønh phoálôùn Saøigoøn vaø Haø noäi, ngaøy nay daân

chuùng khoâng coøn sôï nöõa, coâng khai chöûiruûa nhaø caàm quyeàn coäng saûn Vieät Namvaø coâng an, caûnh saùt töø treân xuoáng döôùi,veà nhöõng toäi loãi vaø sai laàm cuûa hoï.Kyõ ngheä xuaát khaåu lao ñoäng löøa bòp baèngcon ñöôøng du lòch Singapore, Malayia,dòch vuï laáy choàng ngoaïi quoác ñeå buoânngöôøi phuï nöõ treû, ngheøo vaø ít hoïc baùncho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng Ñaøi Loan giaønua, beänh taät nhöng coù nhieàu tieàn; boùcloät, buoân laäu, ñó ñieám, huùt saùch, xì ke,ma tuùy, löôøng gaït, mua quan, baùn töôùc,gian laän thi cöû, . . .cöù töï nhieân lan traønnhö chuyeän thöôøng ngaøy ôû huyeän.Noùi gì thì noùi, laøm gì thì laøm, mieãn laøñöøng ñuïng ñeán caùi teân Hoà Chí Minh laøñöôïc. Bôûi vaäy nhieàu Vieät kieàu veà chôi,thaêm thuù queâ höông, khi trôû qua thöôøngnoùi raèng “Vieät nam baây giôø khaù laém. vuilaém, thoâng thoaùng hôn tröôùc nhieàu” ! Hoïqueân moät ñieàu: ñaát nöôùc ñaõ traûi qua 28naêm (moät theá heä) xaây döïng maø khoâng bòchieán tranh taøn phaù vôùi 3 tyû ñoâ la vieäntrôï khoâng hoaøn laïi (khoâng ñieàu kieän) cuûaVieät kieàu khaép nôi treân theá giôùi gôûi veàgiuùp ñôõ thaân nhaân cuøng nhöõng khoaûnvieän trôï nhaân ñaïo khaùc cuûa caùc quoác giaphöông taây ñoå vaøo ñaàu tö, buoân baùn.Xin ñöøng bao giôø so saùnh Saøigoøn thanhbình naêm 2003 vôùi Saøigoøn khoùi löûa naêm1975, haõy tìm veà mieàn queâ heûo laùnh ñeånhaän thaáy cuoäc soáng cô cöïc thöïc söï cuûañoàng baøo.Vaøo thaùng 8 naêm 2003 naày, trong laõnhvöïc theå thao ñaõ phaùt hieän nhieàu chuyeän

ñoäng trôøi, “xöa nay hieám” (chöõ cuûa Cuïñaáy) sau ñaây:Soá laø ñoäi tuyeån boùng troøn (thieáu nieân 14tuoåi) U14 cuûa tænh Ngheä An (queâ höôngcuûa Cuï) Voâ ñòch huy chöông ñoàng U14Ñoâng Nam AÙ 2003 nhôø baøn thaéng duynhaát cuûa em Nguyeãn Vaên Chung sinhngaøy 21-11-1987 töùc 16 tuoåi.Söï gian laän “xöa nay hieám” naày ñaõ xaåyra töø 2 naêm tröôùc, töùc naêm 2001, khi laõnhñaïo theå duïc, theå thao tænh Ngheä An muoánñöa em Nguyeãn Vaên Chung vaøo ñoäituyeån thieáu nieân nhi ñoàng ñeå tranh chöùcvoâ ñòch toaøn tænh, beøn cho söûa tuoåi cuûaem töø 1987 (14 tuoåi) thaønh 1989 (12tuoåi). Cuõng trong naêm 2001, ñeå cho emNguyeãn Vaên Chung ñöôïc vaøo ñoäi tuyeånU11 (11 tuoåi) cuûa tænh Ngheä An, caùc nhaølaõnh ñaïo theå duïc, theå thao tænh ñaõ laøm laïigiaáy khai sinh cho em sinh ngaøy 21-10-1991 (10 tuoåi) ñeå em ñöôïc tham gia giaûivoâ ñòch U11 toaøn quoác.Naêm 2003, trong giaûi boùng troøn thieáunieân U13 (13 tuoåi) cuûa giaûi Mikka, vôùingaøy sinh môùi, 21-10-1991 (12 tuoåi), emNguyeãn Vaên Chung (thaät söï 16 tuoåi) cuûañoäi Ngheä An ñaõ ñoaït giaûi vua phaù löôùi(13 baøn thaéng).Moät söï gian laän “xöa nay hieám” nöõa tronglaõnh vöïc theå duïc, theå thao cuûa tænh ÑaécLaéc daønh cho caùc “chaùu ngoan baùc Hoà”trong giaûi boùng troøn voâ ñòch nhi ñoàngU11 toaøn quoác naêm 2003.Thuû moân oâm boùng thaät söï cuûa ñoäi tuyeånnhi ñoàng U11 (11 tuoåi) tænh Ñaéc Laéc teânlaø Traàn Thanh Huaân, sinh ngaøy 1-4-1990(13 tuoåi) trong khi thuû moân treân giaáy tôø

teân laø Traàn xuaân Caûnh, sinh ngaøy 7-4-1992 (11 tuoåi) chöa bao giôø tham gia ñoäiboùng, duø chæ moät ngaøy.Söï baát quaù tam: Laïc ñaø chui qua loã kim.Hai naêm lieân tieáp, 2001 vaø 2002, caàu thuûnhi ñoàng Ñaäu Syõ Ñieäp cuûa tænh Ngheä An(laïi queâ höông Cuï) ñöôïc vinh döï ñoaïtdanh hieäu caàu thuû xuaát saéc nhaát vaø vuaphaù löôùi toaøn quoác giaûi U11 (11 tuoåi),ñeán naêm 2003 môùi phaùt hieän em ñang ôûlöùa tuoåi 17 “beû gaãy söøng traâu”, maëc duøtöø naêm 2001. Ban toå chöùc giaûi ñaõ phoáihôïp vôùi Vieän khoa hoïc theå duïc, theå thaovaø Ñaïi Hoïc Y khoa Haø Noäi chuïp phimxöông, khaùm thöù caáp, ño chieàu cao, caântroïng löôïng cuûa töøng caàu thuû voøng chungkeát.Ngoaøi ra, moãi caàu thuû phaûi xuaát trình baûnchính hoä khaåu, giaáy khai sinh, hoïc baïvôùi tôø cam ñoan cuûa cha meï coù coâng anxaõ, phöôøng roài laõnh ñaïo theå duïc, theå thaoñòa phöông kyù xaùc nhaän.Theá maø tröôøng hôïp cuûa em Ñaäu Syõ Ñieäpvaãn troùt loït quaû laø “laïc ñaø chui qua loãkim”.Chöa heát, trôû veà nhöõng naêm 1996-1997,trong giaûi boùng troøn thieáu nieân toaøn quoác,caàu thuû Trang Hoàng Sôn cuûa ñoäi ThaùiNguyeân ñöôïc baàu choïn laø thuû moân xuaátsaéc nhaát giaûi.Khi ñi laøm phoùng söï truyeàn hình, phoùngvieân môùi baät ngöûa laø Trang Hoàng Sônthaät khoâng bieát chôi boùng nhöng ngöôøianh ñaõ laáy teân em vì nhoû tuoåi hôn ñeåvöôït qua raøo caûn cuûa tuoåi taùc.Nhöõng söï gian laän “xöa nay hieám” tronglaõnh vöïc theå duïc, theå thao nhi ñoàng, thieáunieân vöøa trình baày khoâng phaûi loãi ôû caùcem, khoâng phaûi loãi ôû cha meï caùc emnhöng laø loãi ôû caùc baäc laõnh ñaïo.Caùc baäc laõnh ñaïo, duø trong ngaønh theåduïc, theå thao ôû Vieät Nam ñeàu laø ñaûngvieân ñaûng coäng saûn Vieät Nam.Khoâng laø ñaûng vieân ñaûng coäng saûn VieätNam, khoâng theå ngoi leân laøm phoù haytröôûng phoøng chöù ñöøng noùi laø laõnh ñaïo.Ñieàu 4, Hieán phaùp cuûa Nöôùc Coäng hoøaXaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam ban haønhnaêm 1992 ghi:Ñaûng coäng saûn Vieät nam, ñoäi tieân phongcuûa giai caáp coâng nhaân Vieät nam, ñaïibieåu trung thaønh quyeàn lôïi cuûa giai caápcoâng nhaân, nhaân daân lao ñoäng vaø cuûacaû daân toäc theo chuû nghóa Marx-Leâninvaø tö töôûng Hoà Chí Minh, laø löïc löôïnglaõnh ñaïo Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi.Moïi toå chöùc cuûa ñaûng hoaït ñoäng trongkhuoân khoå hieán phaùp vaø phaùp luaät.Nhö vaäy khi Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi VieätNam thaønh coâng vaø toát ñeïp thì laø coânglao to lôùn cuûa ñaûng coäng saûn Vieät Nam.Ngöôïc laïi, neáu Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi VieätNam thaát baïi vaø xaáu xa nhö hieän taïi,Ñaûng coäng saûn Vieät Nam daønh ñoäcquyeàn laõnh ñaïo xaõ hoäi Vieät Nam phaûihoaøn toaøn chòu traùch nhieäm tröôùc toaøntheå daân toäc Vieät Nam.

Tö töôûng Hoà chí Minh.

Noùi hay ñöøng:

GMG

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 25

Neáu coøn chuùt löông taâm vaø lieâm sæ, moãiñaûng vieân ñaûng coäng saûn Vieät Nam, nhaátlaø caùc caáp laõnh ñaïo, töø nhoû ñeán lôùn, haõytöï nhìn laáy chính mình, so saùnh moãi ngöôøiñaûng vieân coäng saûn Vieät Nam, khi ôû röøngnuùi ra hay ngoaøi Baéc vó tuyeán 17B vaøoNam, ñaõ sôû höõu nhöõng gì, nhaân daân mieànNam coù nhöõng gì vaø ngaøy nay moãi ñaûngvieân coäng saûn ñöôïc nhöõng gì vaø nhaândaân ñöôïc nhöõng gì trong khi ñoàng löôngcheát ñoùi?

Trôû laïi vaán ñeà gian laän teân, tuoåi cuûacaùc thieáu nieân, nhi ñoàng trong laõnh

vöïc theå thao ñeå ñaït thaønh tích, chính caùcñaûng vieân ñaûng coäng saûn Vieät Nam cuûacaùc caáp laõnh ñaïo theå duïc, theå thao ñaõ saùtsao laøm theo Hoà Chí Minh, ngöôøi laõnhñaïo toái cao cuûa mình.Thöû tìm xem trong suoát cuoäc ñôøi, Hoà ChíMinh coù bao nhieâu teân vaø bao nhieâungaøy sinh:� Teân cuùng côm (cha meï ñaët): Nguyeãnsinh Cung.� Teân trong giaáy khai sinh (soå boä):Nguyeãn taát Thaønh.� Naêm 1911, vieát thö ôû Phaùp, kyù teân:Paul Taát Thaønh.� Buùt hieäu chung vôùi caùc laõo thaønh CM:Nguyeãn AÙi Quoác (1911), Chen Vang,Victor, Song man- Tcho, Lyù Thuïy(1924), Vuông Sôn Nhi, Toáng vaên Sô,Lin, Hoà Quang (1940), Hoà chí Minh(1945).� Naêm sinh trong ñôn xin hoïc Tröôøngthuoäc ñòa: 1892.� Ngaøy sinh taïi Caûnh saùt Paris: 15-11-1894.� Ngaøy sinh ôû queâ quaùn: 4-1894.� Ngaøy sinh ôû toøa Ñaïi söù Lieân soâ(Berlin): 15-2-1895.� Nguyeãn aùi Quoác khai nhieàu laàn khaùcnhau: 1891, 1892, 1893, 1903.� Naêm sinh, theo oâng anh, Nguyeãn sinhKhieâm: 1891.� Naêm sinh, theo baø chò, Nguyeãn thòThanh: 1893.� Ngaøy sinh, theo Traàn Daân Tieân (chínhlaø HCM) 19-5-1895.� Ngaøy sinh, theo ñaûng coäng saûn Vieätnam: 19-5-1890.Moät söï “xöa nay hieám”, voâ tieàn khoaùnghaäu maø caùc ñoà ñeä cuûa Hoà Chí Minh ñaõlaøm laø gian laän ngaøy cheát cuûa oâng.OÂng cheát vaøo ngaøy 2-9-1969, quoáckhaùnh cuûa nöôùc Coäng hoøa Xaõ hoäi Chuûnghóa Vieät nam, nhöng ñaûng coäng saûnVieät nam ñaõ löøa bòp toaøn daân raèng oângmaát vaøo ngaøy 3-9-1969.Thaät ra, coù moät laàn, Hoà chí Minh ñaõ thuùnhaän vôùi moät nhaø baùo phöông taây raèngoâng chaúng coù tö töôûng gì caû, caùc tötöôûng lôùn ñeàu do Leânin, Stalin vaø Maovieát heát roài, oâng chæ coù phöông phaùpthöïc haønh caùc tö töôûng ñoù maø thoâi laø“laït meàm, buoäc chaët”.

Leânin ñaõ noùi raèng: “Ñieàu gì coù lôïi laø ñaïoñöùc” hay “Muïc ñích bieän minh chophöông tieän”. Vì vaäy theo chuû nghóaMarx-Leânin vaø tö töôûng Hoà Chí Minh coùnghóa laø phaûi tuyeät ñoái tuaân theo caùc tötöôûng noùi treân:

Ñieàu gì coù lôïi laø laøm, baát keå aùc ñoäc,xaáu xa ñeán ñaâu. Phöông tieän naøo

cuõng toát, mieãn laø ñaït muïc ñích cuûa mìnhduø phaûi gian laän, boùc loät, tham nhuõng,cheùm gieát, tuø toäi ñoái phöông moät caùchoan öùc, taøn baïo. Cho neân vieäc gian laän,thay teân, ñoåi tuoåi moät hai laàn cho caùc emthieáu nieân, nhi ñoàng cuûa laõnh ñaïo theåduïc, theå thao ñòa phöông ñeå chaïy theothaønh tích so vôùi vieäc thay teân, ñoåi tuoåihaøng chuïc laàn cuûa Hoà Chí Minh, ngöôøisaùng laäp vaø laõnh ñaïo toái cao cuûa ñaûng

Xin Cho Noù Laøm Boá Toâi

Coù hai ngöôøi baïn thaân nhau töø ôû Vieät Nam. Tình côø gaëp laïi nhau treân ñöôøng phoáBolsa khu Little Saigon. Caû hai cuøng ñöôïc qua Myõ theo dieän HO.OÂng A qua Myõtröôùc, töø naêm 2000. OÂng B chæ môùi qua ñöôïc hai thaùng.Xa caùch nhau hôn 10 naêm, gaëp laïi möøng rôõ, hai oâng ruû nhau vaøo quaùn nhaäu vöøalai rai vöøa keå chuyeän ñi tuø sau ngaøy raõ nguõ.Hai oâng cheùn taïc cheùn thuø, röôïu vaøo lôøi ra taâm ñoàng yù hôïp, vui veû laém. Cuoáicuøng baøn ñeán chuyeän chính trò thì baét ñaàu baát ñoàng chính kieán. Chaúng hieåu oângA noùi gì maø oâng B böïc mình phaûn ñoái:- Maøy laø thaèng phaûn boäi toå quoác.Noùi roài OÂng B chuïp caùi voû chai ñaäp maïnh vaøo ñaàu oâng A. OÂng A laûo ñaûo nhöngcuõng coá laáy heát söùc taøn, vaùc gheá phang laïi oâng B moät caùi roài caû hai cuõng ngaõ racheát. Xuoáng ñeán aâm phuû vaãn coøn aám öùc, xin ñöôïc Dieâm Vöông xeùt xöû.Sau khi nghe trình baày töï söï, Dieâm Vöông phaùn raèng:- Ñuùng, oâng B naøy coù loãi, ñaõ ñaäp caùi chai leân ñaàu oâng A tröôùc. Ta cho pheùp Achoïn baát cöù hình phaït naøo ñau khoå, thaâm ñoäc nhaát ñeå traû thuø B ôû kieáp sau. Ta seõcho phanh thaây B ra laøm hai phaàn, moät phaàn ñaàu thai laøm ngöïa ñeå A maëc tìnhcöôõi ñi rong chôi, ñaùnh ñaäp, moät phaàn laøm choù ñeå giöõ nhaø cho A.Sau moät hoài suy nghó oâng A thöa vôùi Dieâm Vöông- Thöa ngaøi con thaáy hình phaït aáy khoâng xöùng ñaùng vôùi toäi cuûa B ñaâu, choù, ngöïaôû Myõ söôùng laém, aên no, nguû kyõ, chaúng phaûi lo nghó, laøm luïng gì caû. Chuû maø ñaùnhñaäp, hoäi baûo veä suùc vaät noù kieän cho thì vöøa bò ñi tuø, vöøa saäp nhaø saäp cöûa ñaáy. XinDieâm Vöông baét B phaûi laøm Boá toâi.Dieâm Vöông ngaïc nhieân hoûi oâng A taïi sao nhaø ngöôi laïi muoán oâng B laøm boá nhaøngöôi?- Thöa ngaøi treân döông theá khoâng coù toäi naøo khoå hôn toäi phaûi laøm Boá ngöôøi khaùc.Neáu haén laø boá toâi, haén seõ phaûi sinh ra toâi, nuoâi naáng toâi töø luùc loït loøng meï cho tôùingaøy toâi khoân lôùn. Haén phaûi nuoâi toâi aên hoïc, chaêm soùc cho toâi luùc toâi ñau oám, roàikhi toâi tröôûng thaønh haén phaûi cöôùi vôï cho toâi, coù khi laïi coøn phaûi nuoâi naáng concaùi toâi nöõa. Neáu toâi bò thaát nghieäp haén cuõng phaûi lo cho toâi. Toâi coù loãi laàm gì thì laïibò ngöôøi ñôøi loâi ra chöûi ruûa: “Thaèng Boá maøy hay tieân sö cha boá maøy khoâng bieátdaäy maøy”. Khi toâi phaïm toäi hình söï thì haén laïi phaûi lo chaïy luaät sö cho toâi, phaûinuoâi aên, tieáp teá cho toâi ôû trong tuø. Xin ngaøi cöù cho B laøm boá toâi ñeå haén phaûi haàuhaï toâi, nghe thieân haï chöûi ruûa haén suoát ñôøi.Nghe oâng A trình baày xong Dieâm Vöông cöôøi ha haû vaø khen raèng: . . chí lyù. . . chílyù. . . Kieáp sau oâng B seõ laøm boá oâng A nhöng ta caám kî caû hai ngöôi, kieáp saukhoâng bao giôø ñöôïc baøn luaän ñeán chuyeän toân giaùo, chính trò. Baøn ñeán chuyeäntoân giaùo chính trò, hai ngöôi seõ cheát baát ñaéc kyø töû, roài bò ñaøy xuoáng chín töøng ñòanguïc, bò naáu chín möôi chín ngaøy trong chaûo daàu, chín möôi chín laàn bò chaët ñaàu,moi ruoät, chín ngaøn chín traêm chín möôi chín laàn loùc da, loùc thòt. . .caùc ngöôi nhôùchöa?

Vuõ Ngoïc Tieán

Tieáu Laâm Chi Baûo

coäng saûn Vieät Nam, naøo coù gì ñaùng keåmaø phaûi quan taâm!Ngaøy nay, nguyeân do chính cuûa thöïctraïng suy ñoài töø döôùi leân treân trong xaõhoäi Vieät Nam laø chuû nghóa Marx-Leâninvaø tö töôûng Hoà Chí Minh maø ra.Coøn theo chuû nghóa Marx-Leânin vaø tötöôûng Hoà Chí Minh thì xaõ hoäi Vieät Namcoøn thaûm hoïa.

GMG

Con Ong Vieät26 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

ÔÛ Quaûng Ñoâng coù Phoù oâng voán doøngtheá phieät, tuoåi ngoaøi saùu möôi sinh

ñöôïc moät con teân laø Sinh, raát thoâng minhnhöng maéc chöùng aâm suy, möôøi baûy tuoåimaø döông vaät nhoû nhö con taèm. Tieángñoàn xa gaàn, khoâng ai gaû con gaùi cho. Töïnghó raèng theá laø tuyeät töï, ngaøy ñeâm lobuoàn nhöng khoâng laøm theá naøo ñöôïc.Sinh theo thaày ñi hoïc, tình côø thaày ñivaéng, ra cöûa chôi, thaáy coù ngöôøi daïy khælaøm troø. Sinh beøn boû hoïc ra xem. Öôùcchöøng thaày veà Sinh sôï haõi troán maát. Ñiñöôïc moät vaøi daëm, thaáy coù moät coâ gaùi aùotraéng, cuøng ñi vôùi moät con haàu phía tröôùc.Coâ gaùi ngoaûnh ñaàu laïi, Sinh thaáy ñeïp tuyeättraàn, goùt sen ñuûng ñænh, beøn ñi vöôït leân.Coâ ta quay laïi baûo con haàu:- Thöû hoûi caäu kia xem coù phaûi ñi ñaátQuyønh khoâng?Con haàu goïi hoûi, Sinh caên vaën:- Muoán gì?Coâ gaùi noùi:- Neáu caäu ñi veà ñaát Quyønh, em coù moätphong thö nhôø caäu tieän ñöôøng gôûi veà queâMeï em ôû nhaø, caäu coù theå ôû laïi ñoù ñöôïc.Sinh ñi voán khoâng coù chuû ñích ñi ñaâu,lieàn nghó vöôït bieån moät chuyeán keå cuõnghay, beøn nhaän lôøi. Coâ gaùi lieàn laáy thö giaocho con haàu chuyeån ñeán. Sinh hoûi teânhoï, laøng xoùm, ñaùp:- Hoï Hoa ôû thoân Taàn Nöõ, caùch thaønh phíaBaéc ba boán daëm.Sinh ñaùp thuyeàn ñi, ñeán baéc thaønh Quyønhchaâu, hoûi thaêm thoân Taàn Nöõ, khoâng aibieát caû. Ñi veà phía Baéc thoân boán naêmdaëm, trôøi ñaõ moïc traêng sao, coû xanh vuùtmaét, khoâng coù moät quaùn troï naøo, tìnhcaûnh raát khoán quaãn. Thaáy beân ñöôøng coùmoät ngoâi moä, muoán döøng laïi ôû beân naámmoä, nhöng laïi sôï huøm beo. Beøn leo leâncaây ngoài, nghe tieáng thoâng reo vi vuùt,

giun deá næ non, trong loøng raát hoangmang. Nghó laïi thì hoái quaù. Chôït nghetieáng ngöôøi noùi chuyeän beân döôùi, cuùixuoáng nhìn xem, thaáy roõ raøng coù nhaøcöûa, moät ngöôøi ñeïp ngoài treân phieánñaù, hai con haàu kheâu ñeøn roài chia nhauñöùng haàu hai beân. Ngöôøi ñeïp quaysang baûo ngöôøi haàu gaùi beân phaûi:- Ñeâm nay traêng saùng sao thöa, coù theåpha moät cheùn traø cuûa Hoa Coâ maø uoángñeå thöôûng ngoaïn.Sinh cho laø ma, toùc tai döïng ñöùng, nínhôi khoâng daùm thôû. Boãng moät con haàungaång nhìn leân noùi:- Treân caây coù ngöôøi.Naøng söûng soát ñöùng leân quaùt:- Ñöùa naøo daùm caû gan ñeán ñaây doømngoù?Sinh sôï quaù, khoâng bieát troán ñaâu, beøntuït xuoáng phuïc döôùi ñaát xin tha. Naønglaïi gaàn nhìn maët, beøn ñoåi giaän laøm vui,keùo leân cuøng ngoài. Sinh nhìn thaáy coâta öôùc ñoä möôøi baûy möôøi taùm tuoåi, veûngöôøi tuyeät ñeïp, laïi nghe tieáng noùikhoâng phaûi ngöôøi vuøng ñoù. Naøng hoûi:- Caäu ñi ñaâu?Ñaùp:- Ñi ñöa thö hoä ngöôøi.Naøng noùi:- Ñoàng khoâng moâng quaïnh coù nhieàu

cöôøng baïo nguû ñeâm ôû ñaây ñaùng sôï laém,neáu khoâng tò hieàm nhaø tranh vaùch laù, xinmôøi caäu vaøo nghæ.Ñoaïn môøi Sinh vaøo trong nhaø, chæ coù moätchieác giöôøng, sai con haàu traûi hai caùi ñeämleân. Sinh töï theïn laø mình oâ ueá, xin nguûdöôùi ñaát, naøng cöôøi maø baûo raèng:- Gaëp ñöôïc quí khaùch, em ñaâu daùm khinhmaïn maø naèm treân cao.Sinh baát ñaéc dó phaûi naèm cuøng moätgiöôøng, nhöng sôï seät khoâng daùm töï nhieân.Ñöôïc moät luùc, naøng laáy tay sôø soaïng, kheõvuoát ñuøi veá. Sinh giaû vôø nguû laøm nhökhoâng bieát gì. Laïi moät laùt nöõa, naøng môûchaên chui vaøo lay goïi, Sinh vaãn naèm yeân,beøn ñöa tay sôø xuoáng choã kín, roài döøngtay ngaäp ngöøng, buoàn raàu boû chaên chuira.Moät laùt, nghe coù tieáng khoùc thuùt thít.Sinh vöøa sôï vöøa ngöôïng, khoâng bieátlaøm theá naøo, chæ oaùn traùch oâng trôøisinh chi ra mình laïi ñeå thieáu soùt nhövaäy. Naøng goïi con haàu ñem loàngñeøn laïi. Con haàu troâng thaáy veátnöôùc maét, kinh haõi hoûi coù chuyeängì, naøng laéc ñaàu noùi:- Ta chæ xoùt cho soá thoâi.Con haàu chaêm chuù nhìn saéc maët chuû,naøng noùi:- Goïi haén ta daäy baûo ñi ñi!Sinh nghe thaáy theá caøng xaáu hoå,laïi sôï ban ñeâm bieát ñi ñaâu baây giôø.Trong luùc ñang truø tröø thì coù moätngöôøi ñaøn baø ñaåy cöûa vaøo. Con haàunoùi:- Hoa Coâ laïi.Sinh leùn nhìn, thaáy ngöôøi traïc ñoängoaøi naêm möôi, troâng vaãn coønphong vaän, thaáy coâ gaùi vaãn coønchöa ñi nguû, beøn ñeán caïnh gaïn hoûi.

Coâ gaùi chöa kòp ñaùp, laïi nhìn treân giöôøngcoù ngöôøi naèm, beøn hoûi:- Cuøng naèm treân giöôøng laø ai?Con haàu ñaùp thay:- Moät chaøng thieáu nieân ñeán nguû nhôø.Ngöôøi ñaøn baø cöôøi maø baûo:- Ta khoâng ngôø laø ñeâm hoa chuùc cuûa XaûoNöông.Thaáy coøn ngaán leä chöa khoâ, kinh ngaïchoûi:- Ñeâm hôïp caån sao laïi buoàn baõ khoùc loùctheá? Coù phaûi chuù reå thoâ baïo quaù khoâng?Coâ gaùi im laëng, caøng coù veû buoàn raàu hôn.Ngöôøi ñaøn baø toan vaïch aùo Sinh ñeå xemmaët. Vöøa keùo aùo leân thì phong thô rôi ratreân giöôøng. Ngöôøi ñaøn baø caàm laáy xem,boãng kinh haõi maø noùi:- Neùt buùt cuûa con ta ñaây.Boùc thö ra ñoïc roài than thôû. Xaûo Nöônghoûi chuyeän gì, ngöôøi ñaøn baø traû lôøi:- Ñaây laø thö con Ba baùo vieäc nhaø, noùiraèng Ngoâ lang ñaõ maát, baây giôø noù trô troïimoät mình khoâng nôi nöông töïa, laøm theánaøo baây giôø?Xaûo Nöông noùi:- Haén baûo laø ñöa thö hoä, may maø toâi chöañuoåi ñi.Ngöôøi ñaøn baø goïi Sinh daäy, hoûi thö töøñaâu ñeán. Sinh keå heát töø ñaàu, ngöôøi ñaønbaø noùi:- Caäu laøm gì ñeå Xaûo Nöông giaän?Sinh traû lôøi:- Khoâng bieát coù toäi gì.Laïi hoûi Xaûo Nöông. Coâ ta than raèng:- Chaùu chæ thöông chaùu, luùc soáng gaëp phaûichoàng trôøi thieán, luùc cheát laïi gaëp phaûihoaïn quan, theá neân chaùu buoàn ñoù maøthoâi.Ngöôøi ñaøn baø quay laïi baûo:- Troâng caäu thoâng minh theá maø laïi aùi namaùi nöõ aø? Caäu laø khaùch cuûa toâi, khoâng theåñeå ôû nhaø ngöôøi khaùc laâu.Noùi ñoaïn daãn Sinh tôùi caên nhaø phía Ñoâng,thoø tay vaøo trong quaàn nghieäm chöùng,cöôøi maø noùi:- Thaûo naøo Xaûo Nöông khoùc laø phaûi. Maymaén coù tí goác, coù theå chöõa ñöôïc.

Tranh Corolin Young

Nguyeân Taùc : Boà Tuøng Linh

Xaûo Nöông

Lieâu Trai Chí dò

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 27

Beøn kheâu ñeøn, luïc loïi khaép röông laáy ramoät vieân thuoác maøu ñen trao cho Sinh,baûo nuoát ñi, daën chôù ñoäng, roài ñi ra. Sinhnaèm moät mình, suy nghó khoâng bieát thuoácchöõa beänh gì. Öôùc ñeán canh naêm, hôitænh giaác, thaáy döôùi noùng ran, xoâng thaúngñeán choã kín, hình nhö coù vaät gì ngoïngoaïy ruû xuoáng giöõa khoaûng ñuøi, töï thoøtay doø xem, thì thaân mình nghieãm nhieânthaønh con trai khoûe maïnh, trong loøng vöøamöøng vöøa kinh ngaïc nhö ngöôøi ñöôïcphong cöûu tích. Trôøi vöøa saùng, ngöôøi ñaønbaø ñaõ vaøo ñeå laøm baùnh ñöa cho Sinh aên,daën doø chòu khoù ngoài ñoù, khoùa traùi cöûa,ra baûo Xaûo Nöông raèng:- Caäu aáy coù coâng ñöa thö vaát vaû, seõ giöõlaïi goïi con Ba veà, keát laøm chò em, vaøñoùng cöûa ñeå cho khoûi bò ngöôøi quaáynhieãu.Ñoaïn ra cöûa ñi. Sinh loanh quanh trongbuoàng khoâng bieát laøm gì, thænh thoaûnglaïi gaàn khe cöûa nhìn ra nhö chim trongloàng, nhìn xa troâng thaáy Xaûo Nöông toangoïi ñeå khoe, nhöng ngöôïng mieäng laïithoâi. Maõi ñeán nöûa ñeâm môùi thaáy ngöôøiñaøn baø kia daét con gaùi veà, môû cöûa noùi:- Caäu buoàn laém ñaáy nhæ? Con Ba veà ñeåtaï ôn caäu ñaây.Sinh thaáy coâ gaùi ñaõ gaëp beân ñöôøng böõatröôùc, thong thaû ñi vaøo vaùi chaøo. Ngöôøiñaøn baø baûo goïi nhau laø anh em. XaûoNöông cöôøi tieáp lôøi:- Goïi laø chò em cuõng ñöôïc.Roài ngoài quaây vaøo uoáng röôïu. Khi uoángxong, Xaûo Nöông hoûi ñuøa:- Quan thò coù ñoäng taâm tröôùc ngöôøi ñeïpkhoâng?Sinh traû lôøi:- Ngöôøi queø khoâng queân ñi giaøy, ngöôøimuø khoâng queân nhìn ngoù.Roài cuøng cöôøi oà caû leân. Xaûo Nöông cholaø Tam Nöông meät nhoïc eùp ñi nghæ. Baømeï baûo con gaùi cuøng ñi nguû vôùi Sinh,naøng theïn ñoû maët khoâng ñi. Baø noùi:- Caäu tuy laø tröôïng phu maø thaät ra laø baïnquaàn thoa, sôï gì?Roài thuùc giuïc cuøng ñi nghæ, daën rieângSinh:- Beân trong laø con reå, beân ngoaøi laø connuoâi, ñöôïc ñoù.Sinh möøng rôõ, naém tay Tam Nöông leângiöôøng. Con dao môùi maøi ñem duøng thöû,saéc beùn thaáy roõ vaäy. Beân goái tæ teâ, Sinhhoûi:- Xaûo Nöông laø ngöôøi theá naøo?Ñaùp:- Coâ aáy laø ma ñaáy, taøi saéc khoâng ai baèng,nhöng soá phaän long ñong, laáy choàng laøcon moät nhaø hoï Mao, bò beänh trôøi sinhbaát löïc, möôøi taùm tuoåi maø chöa thaønhngöôøi, neân naøng u uaát khoâng vui, phaãnchí maø cheát.Sinh vöøa kinh ngaïc haõi sôï, ngôø TamNöông cuõng laø ma, naøng noùi:- Thuù thaät vôùi anh, em khoâng phaûi laø ma,em laø hoà ly. Xaûo Nöông aû ôû ñoäc thaân,meï con em khoâng coù nhaø, ñeán ñaây ôû ñaäu.Sinh raát ngaïc nhieân, Tam Nöông noùi:- Anh ñöøng sôï, tuy boïn em laø ma vaø hoànhöng khoâng haïi ngöôøi.Töø ñoù, ngaøy ngaøy cuøng nhau troø chuyeän.Tuy Sinh bieát Xaûo Nöông khoâng phaûi laø

ngöôøi nhöngtrong buïng vaãnyeâu vì saéc ñeïp,nhöng chæ gia änchöa coù dòp naøoñeå cu øng naøngthaân maät. Sinhtính tình hoøa nhaõ,la ïi kheùo boângñuøa, raát ñöôïc XaûoNöông meán.Moät toái, meï conbaø Hoa sa ép ñivaéng, la ïi khoùacöûa nhoát Sinh ôûtrong phoøng. Sinhbuoàn böïc, ñiquanh caùnh cöûagoïi Xaûo Nöông.Xaûo Nöông saicon haàu laáy chìakhoùa ra môû thöû,be øn môû ñöôïc.Sinh gheù tai xinkieám choã, XaûoNöông baûo conhaàu ñi ra. Sinhbeøn keùo naøng leângiöôøng naèm keànhau thaân maät.Xaûo Nöông ñuøasôø döôùi ro án vaønoùi:- Ñaùng tieác baûnhtrai maø thieáu maát.Noùi chöa döùt caâuthì ñaõ ñuïng thaáy moät chít ñaày, kinh haõinoùi:- Sao tröôùc noù maát tích, nay boãng lôùn theánaøy?Sinh mæm cöôøi maø ñaùp:- Tröôùc noù thaáy khaùch theïn maø co laïi,nay bò cheâ quaù khoâng chòu noåi neân giaändoãi ñaáy!Ñoaïn cuøng giao hoan. Xong roài XaûoNöông giaän döõ noùi:- Baây giôø em môùi bieát taïi sao khoùa cöûa.Tröôùc kia meï con noù loâng boâng khoângnhaø cöûa, cho ôû nhôø. Em daïy con Ba hoïctheâu thuøa, khoâng tieác giaáu gì, theá maø hoïghen tuoâng nhö theá!Sinh khuyeân giaûi, laïi keå thöïc tình, XaûoNöông môùi thoâi. Sinh noùi:- Phaûi giöõ kín nheù. Hoa Coâ ñaõ daën toâi raátngaët.Chöa noùi döùt caâu, Hoa Coâ ñaõ vaøo. Haingöôøi voäi vaøng trôû daäy. Hoa Coâ trôïn maéthoûi:- Ai môû cöûa?Xaûo Nöông ñaùp:- Töï yù toâi.Hoa Coâ caøng giaän, day döùt maõi khoângthoâi.Tam Nöông thaáy meï vaø Xaûo Nöông toanñaùnh nhau, trong loøng khoâng yeân, beønñöùng giöõa maø can, roài ai naáy cuõng ñoåigiaän laøm vui.Xaûo Nöông tuy mieäng noùi quyeát lieät,nhöng töø ñoù cuõng chòu khuaát, chieàu TamNöông. Chæ coù Hoa Coâ laø ngaøy ñeâm ñeàphoøng caån maät, hai ngöôøi khoâng theå naøogaàn nhau ñöôïc, chæ daàu maøy cuùi maët nguï

yù ñöa tình maø thoâi. Moät hoâm Hoa Coâ baûoSinh:- Hai chò em noù ñeàu thôø caäu laøm choàng,ôû ñaây khoâng phaûi laø keá laâu daøi, caäu neânveà thöa vôùi cha meï sôùm ñònh ngaøy laømleã thaønh hoân.Laäp töùc söûa soaïn haønh trang, giuïc Sinhñi. Hai coâ gaùi nhìn nhau, veû maët buoànthaûm, maø Xaûo Nöông laïi caøng bi ai khoângchòu noåi, haït chaâu ñöùt noái laõ chaõ tuoân rôi.Hoa Coâ khuyeân thoâi ñöøng khoùc roài daétSinh ra ngoaøi, khoâng thaáy nhaø cöûa ñaâunöõa, chæ thaáy moät naám moà hoang.Hoa Coâ ñöa Sinh leân ñeán thuyeàn, baûo:- Caäu ñi roài, toâi seõ ñöa hai ñöùa ñeán thueânhaø ôû choã queâ caäu. Neáu nhö khoâng queântình nghóa, chuùng toâi ôû troï trong vöôønnhaø hoï Lyù, ñôïi caäu ñeán ñoùn.Sinh veà nhaø. Luùc ñoù Phoù oâng tìm khoângthaáy con vaãn heùo ruoät lo buoàn. Thaáy conveà möøng khoâng theå töôûng ñöôïc. Sinh löôïcthuaät laïi caâu chuyeän cuûa mình vaø keå laïilôøi Hoa Coâ ñính öôùc, cha noùi:- Loaøi yeâu quaùi laøm sao maø tin lôøi ñöôïc.Maøy coøn soáng maø veà ñöôïc chính laø maøycoøn nhö quan thò, khoâng theá chaéc maøycuõng cheát roài.Sinh noùi:- Hoï tuy laø khaùc loaøi, nhöng tình yeâucuõng nhö ngöôøi, laïi thoâng minh ñeïp ñeõ,coù laáy cuõng khoâng bò hoï haøng cheâ cöôøi.OÂng boá khoâng noùi gì, chæ cöôøi nhaït maøthoâi. Sinh lui ra, thaáy trong ngöôøi raïo röïcngöùa ngaùy khoâng sao neùn ñöôïc duïc tình,lieàn tö thoâng vôùi con ôû. Daàn daø giöõa ban

PHIEÁU ÑAËT MUA TAÏP CHÍ CON ONG VIEÄTTeân Hoï: . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ñieän thoaïi: . . . . . . . . . . .Ñiaï chæ: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Ñaët mua daøi haïn 12 soá $30.00 töø soá . . . ñeán soá . . . .

� Mua Ong leû $3.00 moät con töø soá . . ñeán soá . . . .

. . . . . . ngaøy . . . . . thaùng . . . . . naêm 2002

Kyù teân . . . . . . . . . . . . . . .

- Ngoaøi Hoa Kyø giaù baùn $5.00 Myõ kim moät soá keå caû cöôùc phí böu ñieän. (mua daøi haïn 12 soá $50.00 Myõ kim).- Canada giaù baùn $4.00 Myõ kim moät soá keå caû cöôùc phí, (12 soá $40.00 Myõ Kim)

Phieáu mua baùo vaø ngaân phieáu xin göûi veà:Con Ong Vieät LLC

P.O. Box 390219- San Diego, CA 92149-0219

(Con Ong caàn theâm ñaïi lyù, xin lieân laïc ñeå bieát theâm chi tieát)

Con Ong Vieät28 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Tuïc ngöõ coù caâu “coù thöïc môùi vöïc ñöôïc ñaïo”ø. OÂng trôøi öu aùi ban taëngcho loaøi ngöôøi caùi “Töù Khoaùi”, trong ñoù “AÊn” laø öu tieân moät. Toùm laïi,

caùi aên quan troïng voâ cuøng. Xem trong lòch söû xöa nay, cuõng vì söï kieänphaân chia caùi aên khoâng ñoàng ñeàu, khoâng coâng baèng vaø cuõng vì “caùi ñoù”maø loaøi ngöôøi phaûi chòu bao chinh chieán thaûm khoác.Caùi aên ñaõ töøng laø ñeà taøi muoân thuôû, nhieàu luaän aùn tieán só cuõng ñaõ choïn caùiaên laøm ñeà taøi. Cuï theå vaøo thaäp nieân 1990, coù hai Sinh vieân Taân Gia Basang Vieät Nam söu taàm taøi lieäu cho luaän aùn tieán só mang teân “Söï aåm thöïccuûa ngöôøi Trung Hoa”, tìm hieåu xem caùi aên cuûa caùc “ñaáng con trôøi” sinhsoáng taïi Vieät Nam coù caùi gì gioáng vaø caùi gì khaùc vôùi taïi caùc quoác gia khaùc.Môùi ñaây, moät baûn tin noùng hoåi ñaêng teân tôø Vieät Tide (soá 78, ngaøy 10/01/2003 phaùt haønh taïi Nam Ca, Hoa Kyø), noäi dung toùm löôïc nhö sau. Söïkieän xaûy ra taïi Ñaïi Hoïc Quoác Gia Haø Noäi, thuû ñoâ cuûa nöôùc Coäng Hoøa XaõHoäi Chuû Nghóa Vieät Nam. Vaøo khoaûng cuoái naêm 2002, moät vò giaùo sö tieánsó teân Leâ thò Tuyeát Haïnh ñaõ vì “sai soùt” möôïn nguyeân vaên baøi cuûa sinhvieân teân Nguyeãn Vieät Anh (ñeä trình naêm 2000), laøm luaän aùn tieán só cuûamình. Dó nhieân laø G.S naày ñöôïc caáp baèng vaø laõnh moät soá tieàn to vì coânglao nghieân cöùu. Thieân baát dung gian, söï vieäc ñoå beå, caû hoäi ñoàng giaùmkhoa hoïp laïi vaø quaû quyeát laø “caäu sinh vieân ñaõ aên caép, ñaõ coùp taøi lieäu cuûagiaùo sö “ (theo nhö leõ thoâng thöôøng). Nhöng, ñuùng laø ñaõ ñoåi ñôøi, trong vuïnaày chính giaùo sö laïi caàm nhaàm cuûa hoïc troø. Ñeà taøi cuûa caäu sinh vieân ñeätrình naêm naêm 2000, mang töïa laø “Vaên hoùa aåm thöïc Vieät Nam trong söï sosaùnh vôùi vaên hoùa aåm thöïc Trung Hoa vaø vaên hoùa aåm thöïc Phaùp”. Ñeà taøicuûa “giaùo sö” LTTH ñöôïc ñeä trình naêm 2002 laø baûn sao cheùp nguyeânvaên, chæ söûa laïi töïa ñeà nhö sau: “AÅm thöïc Vieät Nam trong söï tieáp bieán vôùiaåm thöïc Trung Hoa vaø aåm thöïc Phaùp”. Tröôùc söï kieän, nhaân chöùng vaø vaätchöùng quaù cuï theå, vò giaùo sö chæ nhaän loãi laø “sai soùt”, roài bò ruùt laïi vaênbaèng. Theá laø xong!!!Caø keâ, mua vui cuøng coâ baùc veà “caùi AÊn”. Tröôùc heát, xin hoûi “AÊn Laø Gì”?Deã quaù ai maø khoâng bieát, nhöng ñeå cho caâu chuyeän mang chuùt hôi höôùng“baùc hoïc”, taïm thôøi coùp nguyeân vaên ñònh nghóa “AÊn” trong quyeån” VieätNam Töï Ñieån” cuûa Hoäi Khai Trí Tieán Ñöùc xuaát baûn naêm 1931 nhö sau:“AÊn laø haønh ñoäng caén, gaäm, boû vaøo mieäng nhai roài nuoát ñi”. Cuõng nhö töïñieån Webster’s New Encyclopedia ñònh nghóa: “AÊn laø laáy thöïc phaåm chovaøo mieäng, nhai vaø nuoát”. Nhöng trong vaên chöông vaø ñôøi soáng haøngngaøy, coù khaù nhieàu söï kieän, ñoäng taùc cuõng laø “aên”, nhöng hoaøn toaønchaúng lieân quan gì ñeán ñònh nghóa neâu treân, ñoù cuõng laø neâu leân tínhphong phuù cuûa ngoân ngöõ Vieät Nam.Qua nghieân cöùu mang tính goùp nhaët (!), ngöôøi ta ghi nhaän coù khoaûng treânmoät traêm nhoùm töø (thaønh ngöõ) lieân quan ñeán chöõ “aên” nhö :- AÊn tröôùc, traû sau- AÊn caây naøo, raøo caây naáy- AÊn quaû nhôù keû troàng caây.Beân caïnh ñoù, treân khoaûng 250 chöõ keùp (khoâng laø thaønh ngöõ) coù chöõ aên,thí duï: aên chöïc, aên baùm, aên vuïng, aên vaï. . . Sau ñaây, xin baét ñaàu caø keânhoùm chöõ coù lieân quan ñeán aên, vôùi caùc nghóa chính nhö sau:- Thöù nhaát: “ noùi chung veà caùc cuoäc aên uoáng trong söï vui möøng, gioã Teát”.Thí duï: aên cöôùi, aênmöøng.- Thöù hai: “höôûngthuï caùi lôïi loäc gì”.Thí duï: aên löông,aên lôøi, a ên boång(ngoaøi Baéc hayxaøi).- Thöù ba: “thunhaän caùi gì khoângchaùnh ñaùng”. Thíduï: aên hoái loä, aêncuûa ñuùt.

ngaøy baøy troø daâm ñaõng, yù ñònh laøm cho chuyeänñoàn ñeán tai cha meï. Moät hoâm coù con haàu nhoû baétgaëp chaïy ñeán maùch meï Sinh. Baø meï khoâng tin, ngoùqua reøm môùi kinh haõi, goïi con ôû ra tra hoûi, bieátñöôïc tình traïng, raát laáy laøm möøng, gaëp ai cuõng khoe,baûo laø con mình khoâng sao caû, saép söûa ñi hoûi connhaø theá toäc cho Sinh. Sinh thöa vôùi meï:- Neáu khoâng phaûi con Hoa Coâ thì khoâng laáy ai caû.Baø meï noùi:- Ñôøi naøy thieáu gì ngöôøi ñeïp, haø taát phaûi laáy maquæ?Sinh noùi:- Neáu khoâng nhôø Hoa Coâ, con khoâng bieát ñöôïc ñaïovôï choàng, neáu boäi öôùc taát chaúng laønh.Phoù oâng chieàu theo, sai moät ñaøy tôù trai, moät vuù giaøñi doø xem. Ñi khoûi phía Ñoâng thaønh naêm daëm, tìmvöôøn nhaø hoï Lyù, thaáy trong ñaùm caây coái tre truùc coùkhoùi boác nghi nguùt. Vuù giaø xuoáng xe ñi thaúng vaøonhaø thaáy meï con Hoa Coâ ñang lau gheá, röûa nhaø, töïahoà coù yù mong chôø. Vuù giaø vaùi chaøo, ngoû lôøi chuûdaën. Troâng thaáy Tam Nöông kinh ngaïc maø raèng:- Ñaây laø vôï caäu chuû haû? Toâi thaáy coøn meán heøn gìcaäu toâi moäng hoàn vöông vaán chaúng luùc naøo nguoâi.Nhaân laïi hoûi thaêm coâ chò. Hoa Coâ thôû daøi noùi:- Noù laø con nuoâi, caùch ñaây ba ngaøy ñoät nhieân cheátroài.Ñoaïn, laáy röôïu thòt ra cho vuù giaø vaø ngöôøi tôù traiuoáng. Vuù giaø veà keå laïi veû ñeïp cuûa Tam Nöông, chameï Sinh ñeàu möøng, sau môùi noùi ñeán tin Xaûo Nöông,Sinh thöông taâm khoùc loùc. Ñeâm taân hoân gaëp HoaCoâ laïi hoûi tin. Baø cöôøi ñaùp:- Noù ñi ñaàu thai ôû phöông Baéc roài.Sinh suït suøi hoài laâu. Cöôùi Tam Nöông vaãn khoângqueân ñöôïc Xaûo Nöông. Heã coù ai ôû ñaát Quyønh tôùi,aét môøi ñeán hoûi thaêm cho baèng ñöôïc. Coù ngöôøi noùi:- ÔÛ Taàn Nöõ ban ñeâm coù tieáng ma khoùc.Sinh cho laø laï, vaøo hoûi Tam Nöông, naøng traàm ngaâmhoài laâu roài khoùc maø noùi:- Em phuï chò aáy.Sinh gaïn hoûi, naøng cöôøi göôïng ñaùp:- Ngaøy tröôùc leùn chò aáy troán ñeán ñaây, phaûi chaêng vìtheá maø baây giôø oaùn khoùc? Thieáp cuõng muoán noùicho chaøng bieát, laïi sôï vaïch loãi cuûa meï.Sinh nghe noùi theá, thoâi buoàn laïi vui, laäp töùc saingöôøi ñaùnh xe ñi suoát ngaøy ñeâm ñeán nôi moä, goõvaøo thaân caây ôû moä maø noùi raèng:- Xaûo Nöông! Xaûo Nöông! Anh ôû ñaây!Moät laùt Xaûo Nöông aüm moät ñöùa beù ôû trong moä ñira, ngaång ñaàu nhìn Sinh khoùc loùc thaûm thieát, oaùnvoïng khoâng thoâi. Sinh cuõng khoùc, hoûi:- Naøng beá con ai ñoù?Xaûo Nöông noùi:- Noù laø gioït maùu rôi cuûa chaøng ñaáy, ñaõ ba ngaøy roài.Sinh ñaùp:- Laàm nghe lôøi Hoa Coâ laøm meï con em lo buoàndöôùi loøng ñaát, anh coøn choái toäi sao ñöôïc.Beøn cuøng Xaûo Nöông leân xe ñi bieån xuoáng thuyeànmaø veà. Veà nhaø, beá con ñeán trình vôùi meï. Baø meïthaáy ñöùa beù daùng ngöôøi buï baãm, khoâng coù veû machuùt naøo caøng möøng. Hai vôï cuûa Sinh hoøa thuaänvôùi nhau, thôø meï raát hieáu thaûo. Phoù oâng bò beänh,ñoùn thaày thuoác ñeán chöõa beänh. Xaûo Nöông noùi:- Beänh khoâng chöõa ñöôïc, hoàn lìa khoûi xaùc roài.Giuïc saém söûa quan quaùch vöøa xong thì maát. Ñöùacon lôùn leân raát gioáng boá, laïi thoâng minh, möôøi boántuoåi ñaõ vaøo tröôøng Phaùn.OÂng Töû Haø ôû huyeän Cao Böu ñeán chôi ñaát Quaûngnghe ñöôïc chuyeän naøy, nhöng khoâng bieát veà saura sao nöõa.

Boà Tuøng Linh

Chuyeän Caø Keâ

veà ChöõHoaøi Vieät

“AÊn”

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 29

- Thöù tö: “xöû duïng moïi caùch ñeå laáy, tìmcaùch laáy caùi gì cuûa ngöôøi khaùc ñeå laømcuûa mình”. Thí duï : aên caép, aên cöôùp. . .- Thöù naêm: “chæ söï thaéng, thu ñöôïc trongmoät cuoäc ñoá, côø baïc”. Thí duï: aên baøi, aêncaù ñoä.- Thöù saùu: “mua haøng, tieâu thuï moùn gì”.Thí duï: aên haøng ( khoâng lieân quan gì ñeánvieäc caùc coâ aên quaø vaët ñaâu ñaáy). Caâu thíduï: “Chieàu nay hai chieác taøu caäp beán aênhaøng” (töùc laø chaát haøng laäu).- Thöù baåy: “xaâm vaøo, beùn vaøo”. Thí duï:da aên naéng.- Thöù taùm: “chæ söï vöøa vaën, baèng nhau,aên khôùp nhau”. Thí duï: hai caùi truïc aênkhôùp nhau. Xe cuûa anh thaéng khoâng aên.- Thöù chín: “chæ söï tìm kieám, thu laáy caùigì, nghóa naày khaù haïn cheá coù tính chuyeânmoân ít ngöôøi bie át xaøi.Thí duï: aên ong (laø ñi vaøo röøng tìm laáymaät ong nhö caâu vieát trong moät baøi baùo:- “Muøa naày, caùc tay chuyeân nghieäp vaøoröøng traøm Caø Mau aên ong”.- Thöù möôøi: “chæ söï ñoàng loøng, ñoàng yùgiöõa hai ngöôøi trôû leân. Thí duï: aên yù (caùcvaän ñoäng vieân ñoäi Lakers chôi raát aên yùneân ñaõ thaéng ñoái phöông moät caùch deãdaøng).Xem nhö treân, ta thaáy duø khoâng cuï theå“boû vaøo moàm nhai nuoát”, nhöng ít racuõng coù hai ñoái töôïng gaàn laïi, thu huùthay dính vaøo nhau. Thí duï nhö ñoái töôïng“da” haáp thuï ñoái töôïng “naéng”. Tieáp theoñaây, nhö ñaõ neâu, laø nhöõng töø ngöõ cuõnggoàm chöõ “AÊN”, nhöng haàu nhö chaúnglieân quan gì ñeán hình aûnh hay ñònh nghóacuûa caùc oâng trong Hoäi Khai Trí Tieán Ñöùccaû.Xin thöa, ñaây chæ laø daêm ba chöõ caø keâcho vui, kính mong coâ baùc haõy boå tuùccho theâm phaàn phong phuù. . .Giôø ta haõybaét ñaàu baèng chöõ:- AÊn chôi: goàm hai ñoäng töø hay danh töø“aên’ vaø”chôi”, nhöng gheùp laïi coù nghóalaø tieâu khieån, vui ñuøa. Thí duï: thaùng gieânglaø thaùng aên chôi hay haén ta laø moät tay aênchôi kheùt tieáng.- AÊn maëc: cuõng vaäy, goàm hai danh töø hayñoäng töø “aên” vaø “maëc” , nhöng khi gheùpchung laïi coù nghóa laø trang phuïc, caùchtrang phuïc, trong nam cuõng thöôøng duøngchöõ “baän”. Thí duï: caùch aên maëc cuûa ñoàngbaøo ta ôû noâng thoân khaù ñôn giaûn.

- AÊn noùi: cuõng goàmhai danh töø hay ñoängtöø: “aên” vaø “noùi”, khigheùp chung la ïi co ùnghóa laø dieãn ñaït tötöôûng baèng lôøi noùi.Thí duï: haén ta laø moättay aên noùi raát huønghoàn hay nhôø kheùo aênnoùi maø haén ñaõ “cua”ñöôïc coâ ca só thômphöùc.- AÊn ôû : goàm hai danhtöø hay ñoäng töø “aên” vaø“ôû”, khi gheùp chungcoù nghóa laø caùch xöû theá. Thí duï: soáng treân

ñôøi, ta phaûi aên ôû coù thuûy coù chung. Chameï phaûi aên ôû nhaân ñöùc ñeå phöôùc chocon veà sau.- AÊn naên: coù nghóa laø hieåu bieát, nhaän rasöï laàm loãi cuûa mình vaø mong söûa chöõa,nhöng hôi treã. Thí duï: coâ aáy leùn cha meï

ñi chôi vôùi boà, lôõ coù baàu; nay aên naên thìñaõ muoän !- AÊn naèm: töø ngöõ naày thaät ñoäc ñaùo, goàmhai danh töø hay ñoäng töø “aên” vaø “naèm”nhöng gheùp laïi nghe sao. . .hôi daâm tuïcquaù ñi, coøn nghóa thì caùc coâ baùc cao nieânhieåu laø caùi gì roài. Chæ toäi nghieäp cho caùcbaïn treû, nhaát laø caùc baïn sinh lôùn leântaïi nöôùc ngoaøi chaéc gì ñaõ bieát. Thoâi, xemra thì nhieàu khi “AÊn” khoâng lieân quan gìñeán ñoäng taùc boû thöïc phaåm vaøo mieängñaâu, vaø naèm thì cuõng chaúng phaûi ngaû löngtreân caùi gì ñoù. AÊn naèm ôû ñaây coù nghóa laøchung ñuïng xaùc thòt, laø . . .sex, laø “aáy vôùinhau” giöõa hai ngöôøi. . .ñoù caùc baïn treû ôi!!!Cuõng vì caùi chöõ “AÊn” naày quaù ngoä neântaïi haï coù nhaõ höùng caø keââ vaøi haønh muavui.“Caø keâ chæ ñeå vui thoâiXin ñöøng pheâ phaùn, haõy cöôøi leân ñi”.

Hoaøi Vieät

Tranh Phi Loäc

Tuyeån Taäp Vaên Thô 2003 ‘NOÁI LAÏI NGHÌN XÖA’

Moät Bieân Soaïn Giaù Trò...

(Tin PS, CA) Cuoán saùch qui tuï nhieàu hình aûnh,khuoân maët teân tuoåi veà Vaên cuõng nhö Thô, Nhaïctöø thôøi tröôùc cho ñeán ñôøi nay, vôùi nhieàu baøi vôû,taøi lieäu höõu ích maø nhöõng ngöôøi yeâu vaên chöôngchöõ nghóa seõ öa chuoäng, tuû saùch Phuï Nöõ ThôøiNay Haûi Ngoaïi vöøa xuaát baûn vaø phaùt haønh, dongheä só TNQG – Dieãm Chaâu bieân soaïn.Vôùi hình thöùc saùng suûa, bìa tranh maøu sang troïngvaø ñeïp ñeõ do hoïa só ViVi phuï traùch. Cuõng nhö ñasoá caùc taùc phaåm vaên hoïc ngheä thuaät cuûa PNTNHNxuaát baûn, trình baøy ñeàu coù hình bìa ñeïp vì do hoïasó ViVi ñaûm nhaän.‘Noái Laïi Nghìn Xöa’ vôùi noäi dung phong phuù,saùch daøy hôn 350 trang. Cuoán tuyeån taäp naàyñöôïc thöïc hieän trong moät naêm, toán nhieàu coângphu söu taàm laãn saùng taïo, vôùi söï chôø ñôïi cuûa nhieàu vaên thi höõu, nay ñaõ trình laøng.Hôn boán möôi khuoân maët noåi tieáng töø xöa tôùi nay, vôùi phaàn hình aûnh cuûa caùc danhnhaân Vieät Nam cuõng nhö theá giôùi, vaø söï coäng taùc cuûa raát nhieàu nhaø vaên, thô, hoïateân tuoåi haûi ngoaïi, ñaõ laøm cho tuyeån taäp trôû neân loâi cuoán, thieát nghó raát caàn thieátcho nhöõng ai muoán coù theâm kieán thöùc, vaø tìm hieåu veà neàn vaên hoïc xöa nay.Coøn nhôù töø tröôùc ñeán nay, nöõ ngheä só Dieãm Chaâu ñaõ toå chöùc nhieàu chöông trìnhñaïi hoäi tuyeån löïa ca só, vaên ngheä, thô nhaïc khaép caùc tieåu bang treân nöôùc Myõ raátthaønh coâng, cuøng vôùi caùc baïn höõu trong nhoùm “Taøi Naêng Vaên Hoùa VN” do DC laømtröôûng nhoùm, cuøng luùc thöïc hieän nhöõng CD Thô Nhaïc Giao Duyeân (6 CD), caùcTaäpThô qui tuï nhieàu thi só teân tuoåi ôû khaép nôi coäng taùc (tröø VN), nhö quyeån‘Vöôøn Thô Haûi Ngoaïi’ môùi ñaây, vôùi danh saùch cuûa hôn 200 nhaø thô Vieät Nam löuvong, cuõng nhö moät quyeån Thô daønh rieâng cho caùc thi höõu taïi thaønh phoá SanDiego, coù hôn 31 nhaø thô ñòa phöông coäng taùc.Ngoaøi ra, Dieãm Chaâu coøn ñang chuû tröông taïp chí Phuï Nöõ Thôøi Nay Haûi Ngoaïi töøtaùm naêm nay, khi di chuyeån veà California, tröôùc ñoù laø Baùo Naøng taïi Houston, TXcuõng löu haønh khoaûng naêm naêm.Dieãm Chaâu cho bieát cuoái naêm nay seõ ra maét CD thô nhaïc tieàn chieán 2: “Em HaõyCuøng Ta Mô”, vôùi gioïng ca ngaâm cuûa Dieãm Chaâu, Ñình Trung vaø Hoaøng Maïnh, laømoät gioïng nam ñaàm aám raát aên khaùch taïi Atlanta, GA hieän nay.Muoán coù Tuyeån Taäp Vaên Thô 2003 naøy, xin quyù ñoäc giaû haõy lieân laïc taïi caùc tieämsaùch nôi mình cö nguï, hay ñieän thoaïi cho Nhoùm Chuû Tröông: (909) 381-0959.(PS)

Ñòa chæ Email: diemchau2000@hotmail.com

Con Ong Vieät30 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

Kyû Luaät(Söùc Maïnh Cuaû Quaân Ñoäi)

Teà Caûnh coâng hoûi AÙn Bình Troïng: - Tìm ñaâu ra nhöõng duõng só nhö bangöôøi vöøa töï saùt?AÙn Bình Troïng traû lôøi:- Toâi xin tieán cöû moät ngöôøi vaên voõ songtoaøn coù theå giuùp Chuùa Coâng laøm neân söïnghieäp cuûa Teà Hoaøn ngaøy tröôùc. OÂng tateân laø Ñieàn Nhöông Thö, ñang soáng aåndaät nôi thoân xoùm.Teà Caûnh Coâng traùch:- OÂng bieát coù ngöôøi nhö theá, sao laâu naychaúng nghe oâng ñaû ñoäng tôùi!AÙn Bình Troïng noùi:- Ngöôøi taøi gioûi muoán laøm ñöôïc vieäc,khoâng nhöõng phaûi choïn ngöôøi bieát duøngmình, coøn phaûi choïn ñoàng söï nöõa. Ngöôøinhö oâng Ñieàn Nhöông Thö khoâng theålaøm vieäc vôùi nhöõng keû chæ coù duõng khímaø thoâi!Boãng thaùm töû vaøo taâu:- Nöôùc Taán nghe tin Teà cheát moät luùc baduõng só, ñaõ ñöa quaân vaøo bieân caûnh,chieám maáy thaønh. Yeân cuõng ruïc ròch ñöaquaân xuoáng.Teà Caûnh Coâng lieàn baûo AÙn Bình Troïnglaäp töùc ñöa Ñieàn Nhöông Thö vaøo trieàubaøn coâng vieäc. Nhöông Thö vaøo yeát kieánTeà Caûnh Coâng. Vua toâi troø chuyeän raát taâmñaàu yù hieäp. Teà Caûnh Coâng cöû oâng ta laømñaïi töôùng caàm naêm traêm coã binh xa choángTaàn vaø Yeân. Nhöng Nhöông Thö do döï,khoâng daùm nhaän vì oâng ta bieát xöa naytöôùng só Teà kyû luaät loûng leûo, nhieàu laànthua traän khoâng phaûi thieáu ngöôøi taøi gioûimaø vì kyû luaät khoâng nghieâm. ThaáyNhöông Thö laøm thinh, Teà Caûnh Coânghoûi, oâng ta traû lôøi:- Toâi laø ngöôøi queâ muøa, boãng choác ChuùaCoâng cho naém binh quyeàn cöû laøm ñaïitöôùng, nhaát ñònh trong töôùng só, coù ngöôøikhoâng phuïc. Vaû laïi, quaân ñoäi maø kyû luaätkhoâng nghieâm thì nhöõng ngöôøi laäp ñöôïccoâng maø laïi töï ñaéc coù theå khoâng theoquaân leänh deã sinh roái loaïn. Chuùa Coângcöû moät vò ñaïi thaàn thaân tín, coù naêng löïclaøm giaùm quaân, toâi môùi yeân loøng.Teà Caûnh Coâng lieàn cöû Trang Giaû. NhöôngThö noùi vôùi Trang giaû:- Ngaøy mai ñaïi quaân xuaát phaùt, ñuùngchính Ngoï, seõ taäp hoïp ñaày ñuû. Xin quangiaùm quaân coù maët luùc aáy cho!

Trang Giaû “vaâng” roài veà nhaø.Hoâm sau Nhöông Thö ñeán sôùm, baûo línhñoùng coïc tieâu ño boùng maët trôøi, roài saingöôøi ñeán môøi quan giaùm quaân ra. TrangGiaû tröôùc nay ñöôïc Teà Caûnh Coâng yeâuquyù quen thoùi kieâu ngaïo, xem thöôøngNhöông Thö. Baïn beø thaân thích ñeán nhaøtieãn ñöa, röôïu cheø ñaøn haùt khoâng döùt,ñeán giôø roài, oâng ta vaãn chöa ñi. NhöôngThö laïi cho ngöôøi ñeán giuïc laàn thöù hai.Trang Giaû cho nhö theá laø Nhöông Thölaøm nhuïc mình tröôùc keû thaân ngöôøithuoäc:- Hoaù ra mình bò Nhöông Thö sai khieánroài chaêng?OÂng ta mieäng noùi:- “ÖØ ñi thì ñi!” nhöng cöù chaàn chöø chöaleân xe.Tan tieäc röôïu thì maët trôøi xeá boùng. Baáygiôø Trang Giaû môùi ra doanh traïi. xuoángxe, oâng ta laûo ñaûo böôùc tôùi, thì thaáyNhöông Thö ñöùng tröôùc coång doanh traïi,uy phong laãm lieät, doõng daïc hoûi:- Sao baây giôø quan giaùm quaân môùi tôùi?Trang Giaû noùi:- Coù maáy ngöôøi thaân tôùi toáng haønh, toâichaäm moät chuùt!Nhöông Thö noùi:- Ñaõ laøm töôùng thì nhaän ñöôïc leänh xuaátphaùt laø phaûi ñi ngay; ra chieán tröôøng laøphaûi lieàu thaân. Baây giôø keû ñòch ñaùnh ôûbieân caûnh, Chuùa Coâng giao laïi quyeàn chochuùng ta, maø chuùng coøn tieäc tuøng, haùtxöôùng hay sao?Trang Giaû cöôøi hì hì, noùi:- Cuõng chöa chaäm! Töôùng Quaân cöù thöthaû !Nhöông Thö noùi to:- OÂng chôù töôûng Chuùa coâng yeâu vì oângthì oâng coù theå laøm nhôõ vieäc quaân ñöôïc !Ñaùnh giaëc maø nhö oâng thì chæ nöôùng heátquaân thoâi!Roài ngoaûnh veà phía quan quaân phaùp hoûi:- Theo quaân phaùp, töôùng só khoâng giöõñuùng giôø giaác, thì theá naøo?Quan quaân phaùp noùi:- Cheùm ñaàu!Trang Giaû nghe noùi “cheùm ñaàu” tænh röôïungay, ñònh boû chaïy. Nhöông Thö sai voõsó baét troùi laïi. Trang Giaû sôï, xin tha. Boähaï veà taâu Teà Caûnh Coâng. Teà Caûnh Coângcho ñaïi phu Löông Khaâu Cöù caàm tieáttröôïng ra cöùu Trang Giaû. Löông Khaâu Cöùleân xe, ra roi, cho xe chaïy vaøo doanhtraïi. Nhöông Thö thaáy, baûo döøng laïi, hoûiquan quaân phaùp:

Tröôùc ñeøn ñoïc saùchBaûn chaát con ong laø caàn cuø, bay ñi khaép boán phöông ñeå tìm maät ngoït veà cho coäng ñoàng, xaõ hoäi, Con Ong Vieät cuõng theá. Khoângnhaát thieát Con Ong laø phaûi chaâm chích, tröø khi ñoái vôùi boïn phaûn daân haïi nöôùc, maõi quoác caàu vinh, boïn ñoùn gioù trôû côø, boïn aêncôm quoác gia thôø ma coäng saûn. . .Vôùi chuû tröông vaø vôùi yù höôùng ngaøy moät caûi tieán ñeå ñem nhieàu moùn aên phong phuù vaø môùi laï cho ñoäc giaû. Con Ong Vieät môû theâmmuïc Tröôùc Ñeøn Ñoïc Saùch, ñeå baïn ñoïc giôùi thieäu treân Con Ong Vieät nhöõng taùc phaåm maø baïn ñaõ ñoïc.Khi baïn thaáy moät quyeån saùch hay, moät baøi thô caûm ñoäng, moät chuyeän ngaén lyù thuù, moät yù töôûng thaâm thuùy, moät chuyeän tieáu laâmñaëc saéc. . . xin baïn göûi veà cho Con Ong Vieät ñeå ñoäc giaû chuùng ta cuøng thöôûng thöùc. . .

- Cho xe chaïy thaúng vaøo doanh traïi thìtheá naøo?- Cheùm ñaàu!Löông Khaâu Cöù, maët caét khoâng ra maùu,run laäp caäp, noùi:- Toâi phuïng meänh Chuùa Coâng ñeán ñaây!Nhöông Thö noùi:- Khi ôû trong quaân, töôùng coù theå khoângnhaän meänh leänh cuûa Quaân Vöông.Lieàn sai voõ só phaù caøng xe, cheùm ñöùt chaânngöïa thay vì cheùm ñaàu vì ngöôøi aáy doChuùa Coâng phaùi ñeán!Löông Khaâu Cöù luùc naøy bieát Trang Giaûñaõ bò trò toäi, beøn luûi thuûi ra veà.Binh só thaáy ñaïi töôùng giöõ kyû luaät nghieâmnhö theá, chaúng ai daùm khoâng nghe leänh.Nhöông Thö chöa ñeán bieân caûnh, quaâncuûa Taán, cuûa Yeân ñaõ ruùt lui. OÂng ta ñuoåitheo, gieát ñöôïc nhieàu ñòch, thu laïi ñöôïcnhöõng thaønh ñaõ maát. Taán, Yeân phaûi giaûnghoøa. Caùc nöôùc chö haàu thaáy Teà CaûnhCoâng duøng AÙn Bình Troïng laøm Töôùngquoác. Nhöông Thö laøm Ñaïi Tö Maõ thìkieâng neå. Töø ñoù, uy tín cuûa Teà vöôït haúnTaàn.

Tröông Chính

Phaïm Vieân

Phaïm Vieân ngöôøi laøng An Baøi, huyeänÑoâng Thaønh, tænh Ngheä An. Ñôøi oâng

toå Phaïm Vieân hieàn laønh, phuùc haäu, gaëpñöôïc ngöôøi Taàu ñeå cho ngoâi moä, ñoaùnraèng:- “Ngoâi naøy phaùt moät ñôøi tieán só, moät ñôøithaønh tieân”.Ñôøi con oâng cuï aáy laø Phaïm Chaát ñoã tieánsó veà thôøi vua Traàn Toân nhaø Leâ, laøm ñeánTaû Thò Lang. Phaïm sinh ra hai con, concaû laø Phaïm Taùn, con thöù laø Phaïm Vieân.Phaïm Vieân lôùn leân, 18 tuoåi maø vaãn bieánghoïc, chæ ham chôi bôøi. Khi boá maéng thìPhaïm Vieân noùi raèng:- Ngöôøi ta quí thích chí laø hôn phuù quyù80 naêm chaúng qua cuõng laø giaác moängHoaøng Löông maø thoâi. (Hoaøng Löông laøkeâ vaøng. Xöa coù ngöôøi naèm moäng laømquan phuù quí hôn 20 naêm trôøi, luùc tænhdaäy nhaø troï vaãn chöa thoåi chín noài keâ).Töø ñaáy boû nhaø ñi vaøo nuùi Hoàng Lónh haùithuoác. Ñi cuøng kieät ba ngaøy, vaøo ñeánvuøng saâu, gaëp moät cuï giaø choáng caùi gaäytruùc, maëc aùo thaày tu. Vieân bieát laø ngöôøi

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 31

laï, quì xuoáng tröôùc maët keå leå söï mình,cuï giaø ñem Phaïm Vieân veà. Ñi khoaûngnöûa giôø, thaáy coù vaøi gian nhaø tranh cuïgiaø daét vaøo trong nhaø aáy. Vaøo ñaáy thì chæthaáy treân baøn coù moät quyeån saùch con,beân caïnh coù moät voø nöôùc, coøn thì khoângcoù gì caû vaø cuõng khoâng coù moät ngöôøiñaày tôù naøo.Phaïm Vieân ôû ñaáy, cuï giaø thænh thoaûng muùccho moät gaùo nöôùc, baûo phaûi uoáng heát,vaø cho moät caùi tuùi, baûo raèng:- Veà cöù môû tuùi ra maø xem, töï khaéc bieát.Noùi xong, cuï giaø vaø nhaø cöûa bieán maát.Phaïm Vieân trôû ra tìm loái veà, cöù troâng veàphía maët trôøi moïc maø ñi. Moät laùt ñeán ñaàulaøng, veà ñeán nhaø thì ñaõ 12 naêm roài.Baáy giôø Phaïm Vieân ñaõ 30 tuoåi, hoï haønglaøng maïc ai cuõng laáy laøm kyø, nhöngkhoâng ai bieát Phaïm Vieân ñaõ thaønh tieân.Phaïm Vieân ôû nhaø, coù khi nguû 10 ngaøymôùi daäy, coù khi 2, 3 thaùng môùi aên moätthìa chaùo. Quan Thò Lang vaãn goïi PhaïmVieân laø thaèng roà.Phaïm Vieân coù ba coâ ngoaøi 70 tuoåi, khoângcoù con caùi, Phaïm Vieân cho baø cuï 21 ñoàngtieàn vaø daën raèng:- Neáu coù mua chæ mua 20 ñoàng, coøn ñeådaønh laïi 1 ñoàng, töï nhieân laïi coù 20 ñoàngkhaùc, coù theå ñuû duøng ñöôïc troïn ñôøi.Baø cuï nghe lôøi aáy, quaû nhieân cöù mua buoåisaùng thì buoåi chieàu laïi ñuû 21 ñoàng tieàn.Ñöôïc moät naêm, baø aáy maát, moùn tieàn aáycuõng bieán ñi.Phaïm Vieân thöôøng khi ñeán chôi nuùi NgoïcSôn, naèm troï trong nhaø haøng, baûo vôùi muïgiaø nhaø haøng raèng:- ÔÛ gaàn ñaây, sau naøy seõ coù hoûa tai, ta chomuï moät loï röôïu naøy, khi naøo thaáy chaùy,thì laáy röôïu vaåy vaøo, keûo gioù to thì chaùymaát caû.Thaùng naêm, quaû nhieân coù hoûa tai, baáygiôø ñöông muøa gioù noàm, khoâng taøi naøocöùu ñöôïc. Muï giaø nhôù tôùi lôøi Phaïm Vieân,caàm loï röôïu vaåy vaøo ñaùm löûa, töï nhieântrôøi möa nhö truùt nöôùc, löûa phaûi taét ngay,nöôùc möa saëc nhöõng muøi röôïu, ba ngaøychöa tan muøi.Moät hoâm, Phaïm Vieân ñi qua huyeänHoaèng Hoaù, thaáy moät ngöôøi giaø ngoaøi 70tuoåi coøn phaûi ñi aên xin, Phaïm Vieân thöôngtình, cho moät caùi gaäy daën raèng:- Heã ñi ñeán chôï naøo thì caém caùi gaäy beânñöôøng, khoâng phaûi van xin gì caû, töï nhieânngöôøi ta phaûi laáy tieàn caém vaøo ñaàu gaäy,cöù ñuû 100 ñoàng thì nhoå ñem ñi choã khaùc.OÂng giaø kia y lôøi aáy, quaû nhieân ñöôïc döaên thöøa maëc, khi oâng giaø aáy cheát thì caùigaäy cuõng bieán maát.Phaïm Vieân thöôøng daäy moät ngöôøi hoïctroø, chæ hoïc hai chöõ “caùt cao” nghiaõ laøgaàu muùc nöôùc. Ngöôøi hoïc troø xin hoïc chöõkhaùc, Phaïm Vieân baûo raèng:- Ngaøy sau phuù quí, chæ hai chöõ aáy ñuûroài, can gì phaûi hoïc nhieàu cho meät?Veà sau, ngöôøi aáy phaûi ñi lính, canh thuyeàn,saåy khi Chuùa Trònh ñi chôi baét khai caùcñoà trong thuyeàn. Ñeán caùi gaàu muùc nöôùc,khoâng ai bieát bieân chöõ gì. Baáy giôø caû quanTham Tuïng laø Haø Toân Muïc ôû ñaáy cuõngkhoâng nhôù chöõ gì laø caùi gaàu.

Ngöôøi aáy nhaân canh ôû ñaáy môùinoùi raèng:- Tröôùc kia toâi ñi hoïc, coøn nhôùhai chöõ “caùt cao” laø caùi gaàu muùcnöôùc.Quan Tham Tuïng cho laø ngöôøihoïc roäng, taâu vôùi Chuùa Trònh, vìtheá caát laøm quan luïc phaåm.Ñeán naêm Phaïm Vieân 40 tuoåi, oângthaân sinh ñang ñöôïc vua chuùayeâu duøng, laøm quan taïi Kinh.Phaïm Vieân ôû nhaø, moät hoâm boãngsai ngöôøi nhaø saém söûa ñoà thôø,may aùo cheá saém gaäy truùc. Ñöôïcvaøi ngaøy, quaû nhieân coù tin QuanThò Lang maát taïi Kinh.Phu nhaân la øm ma, toan ñemxuoáng thuyeàn, ñeå ñi ñöôøng haûiñaïo veà Ngheä. Phaïm Vieân khoângnghe, saém ñuû minh tinh nhaø taùng,aùo quan voõng vì, vaø ñuû caùc ñoànghi veä ñi ñöôøng, xin ñeán gaø gaùythì röôùc ma ñi boä töø Thaêng Long veà Ngheä.Ai cuõng cöôøi cho laø ngöôøi gaøn. Khoângngôø ñi töï gaø gaùy, môùi ñeán luùc maët trôøimoïc, ñaõ veà tôùi ñaàu laøng An Baøi, baáy giôøhoï môùi tin Phaïm Vieân coù pheùp tieân.Toáng taùng xong ñaâu ñaáy, Phaïm Vieân töømeï laïi ñi. Ñöôïc naêm naêm thì phu nhaânmaát.Chieàu hoâm caát ma xong, Phaïm Vieân veàkhoùc ôû tröôùc moà, roài ñeå laïi moät hoøm ôû laïiñaáy maø ñi. Saùng hoâm sau, ngöôøi nhaø troângthaáy môû hoøm ra xem thì thaáy ñuû caû traâuboø lôïn gaø, vaø caùc thöù gioø nem baùnh traùikhoâng bieát bao nhieâu maø keå. Laïi coù 500quan tieàn, 100 caân baïc. Treân maët hoømñeà raèng;- “Cuaû coâ ai töû laø Phaïm Vieân kính teá”.Töø ñaáy trôû ñi, hoaëc khi coù ngöôøi gaëp oângôû Thaêng Long, hoaëc khi coù ngöôøi gaëp ôûcöûa beå Thaàn Phuø, bieán hoùa khoâng bieátñaâu maø löôøng ñöôïc. Trong naêm Baûo Thaùi,coù oâng Tröông Höõu Ñieàn môû tröôøng hoïcôû Haø Noäi, coù ngöôøi maëc lam luõ vaøo laømvaên, chæ chôùp maét xong baøi vaên roài bieánmaát. Khi xem xong baøi vaên oâng noùi:- “Vaên chöông naøy caùch cuïc nhaø Tieân,laïi oâng Phaïm Vieân ñuøa ta ñaây”.

Phan Keá Bính

Taù Ñao Saùt Nhaân

Tam Thaäp Luïc Keá laø taäp Binh Thöñöôïc nhaéc ñeán raát nhieàu trong nhaân

gian, nhöng noù khoâng phaûi laø loaïi BinhThö coù tính caùch “Hoïc Giaû” nhö BinhThö Toân Töû. Tam Thaäp Luïc Keá chæ laøtoùm löôïc caùc keá saùch ñaõ ñöôïc duøng tronglòch söû töø thôøi Xuaân Thu, Chieán Quoácñeán sau naøy. 36 keá saùch ñöôïc dieãn taû baèngnhöõng thaønh ngöõ thoâng duïng deã nhôù.Keá saùch thöù 11, “Taù Ñao Saùt Nhaân” laømöôïn dao ñeå gieát ngöôøi, möôïn tay ngöôøikhaùc gieát keû thuø cuûa mình, moät keá saùchñöôïc söû duïng nhieàu nhaát töø coå chí kim,treân ñuû moïi laõnh vöïc, chính trò, quaân söï,

kinh teá, cho ñeán trong ñôøi soáng haøng ngaøycuaû daân gian. Moät keá saùch maø keû tieåunhaân söû duïng nhieàu nhaát ñeå haïi ngöôøivaø hieän nay Coäng Saûn Vieät Nam ñangtrieät ñeå aùp duïng ñeå ñaùnh phaù, quaáy roái,gaây hieàm khích, chia reõ, cheùm gieát laãnnhau trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät haûingoaïi.Ngaïn ngöõ Trung Quoác coù caâu:

Saùt nhaân baát kieán huyeátKieán huyeát phi anh huøng.

(Gieát ngöôøi khoâng thaáy maùu, thaáy maùukhoâng anh huøng).Gioûi duïng möu “taù ñao”, phaûi keå ñeán TaøoThaùo trong caùc vuï gieát Neã Haønh vaøDöông Tu.Trong söû saùch dó nhieân chöa coù keû naøochæ gieát ngöôøi maø thaønh anh huøng, nhöngcuõng hieám coù tay anh huøng naøo khoânggieát ngöôøi. Ñieåm khaùc nhau khoâng ôû coùhay khoâng, maø ôû choã thoâng minh hayngu xuaån. Taøo Thaùo möôïn Löu Bieåu gieátNeã Haønh, möôïn loøng quaân gieát DöôngTu roài laïi ñöôïc laøm caùi vieäc meøo giaø khoùcchuoät, thaät ñaùng keå laø moät tay thoâng minh.Ñôøi Chieán Quoác, Sôû Chieâu Vöông môùileân ngoâi, phong cho Nang Ngoõa laømtöôùng quoác cuøng vôùi nhoùm Baù KhöôùcUyeån, Yeân Töông Sö, Phí Voâ Cöïc cuøngnhau chaáp chính.Naêm aáy, Khöôùc Uyeån ñem quaân chinhphaït nöôùc Ngoâ, thaéng lôïi lôùn, baét tuø binhvaø ñöôïc binh giaùp raát nhieàu. Chieâu Vöôngmöøng laém, ñem chieán lôïi phaåm chia choKhöôùc Uyeån moät nöûa, vieäc gì cuõng baønbaïc vôùi Khöôùc Uyeån, suûng haïnh voâ cuøng.Phí Voâ Cöïc sinh loøng ganh gheùt neân aâmmöu vôùi Yeân Töông Sö haõm haïi KhöôùcUyeån. Keá haõm haïi thi haønh baèng caùchCöïc noùi vôùi töôùng quoác Nang Ngoõa raèng:- Khöôùc Uyeån coù yù muoán môøi töôùng quoácsang nhaø döï yeán, nhôø toâi doø xem töôùngquoác saün loøng giaùng laâm chaêng?Nang Ngoõa ñaùp ngay:- Ñaõ môøi nhau thì sao laïi khoâng ñeán?Phí Voâ Cöïc laïi tôùi beân Khöôùc Uyeån noùi:- Quan töôùng quoác muoán qua chôi quyùphuû uoáng röôïu ñeå cuøng vui veû vôùi nhau,

Tuïng Ca ñaøn baø

Ñaøn baø ñanh ñaù thì sang,Chöûi choàng xoen xoeùt, ñaøng hoaøng bieát bao.Ñaøn baø phaùi yeáu töï haøo:Daïy choàng, muoán noùi kieåu naøo tuøy ta.Baây giôø “giaûi phoùng” ñaøn baø:Vôï laø baø chuû, choàng laø. . .“OÂng Sen”.Daïy choàng cho kheùo, cho ngoan,Choàng yeâu thöông vôï duø buoàn vaãn. . .töôi.Dòu daøng laø chuyeän cuõ roài,Choàng ta, ta baûo, caùc ngöôøi lo chi!Ñaøn oâng laø ñaáng nam nhi,Nghe lôøi vôï daïy, theá thì môùi ngoan.Choàng ta khí phaùch ngang taøng,“Baûo vaâng goïi daï” ñaøng hoaøng bieát bao!!!

Baø Ba

Con Ong Vieät32 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

chaúng bieát yù oâng theá naøo, neân cho toâisang öôùm hoûi tröôùc.Khöôùc Uyeån ngay tình, voäi vaõ ñaùp:- Toâi laø thuoäc haï cuûa quan töôùng quoác,khoù loøng daùm ñöùng giaùp maët ngang haøng,nay quan töôùng quoác haï coá laø moät ñieàuvinh haïnh cho toâi. Ngaøy mai toâi xin môûñaïi yeán ñeå môøi quan töôùng quoác ngay.Xin oâng veà thöa laïi cho.Phí Voâ Cöïc hoûi theâm:- Neáu quan töôùng quoác tôùi thì oâng taëngngaøi leã vaät gì?Khöôùc Uyeån suy nghó roài noùi:- Chuyeän naøy thaät khoù ñoái vôùi toâi, vì toâikhoâng roõ quan töôùng quoác thích phaåmvaät naøo?Phí Voâ Cöïc noùi:- Theo toâi bieát thì quan töôùng quoác NangNgoõa ngoâi vò cao, chaéc caùi gì cuõng thöøathaõi, duy chæ coù giaùp, giaùo saéc môùi laø vaätsöu taàm laøm ngaøi thích thuù. Ngaøy thöôøngngaøi vaãn noùi vôùi toâi laø raát öa boä chieán lôïiphaåm maø vua ñaõ chia cho oâng.- Töôûng gì khoù khaên, chöù nhöõng thöù ñoùthì quaû laø deã daøng.Vöøa noùi, Khöôùc Uyeån vöøa goïi ngöôøi nhaømang ra. Phí voâ Cöïc xem xeùt töøng chieácaùo giaùp, töøng thanh kieám roài löïa ra moättraêm boä, xong gheù tai Khöôùc Uyeån thìthaàm:- OÂng haõy ñem noù xeáp ôû hai beân cöûa, luùcquan töôùng quoác tôùi seõ nhìn thaáy roài hoûi,oâng lieàn ngoû lôøi xin bieáu, nhö vaäy quantöôùng quoác môùi tieáp nhaän maø khoângngöôïng nguøng.Khöôùc Uyeån töôûng Phí Voâ Cöïc noùi thaät,sai gia nhaân baày saün caùc boä giaùp hai beâncöûa vaø laáy taám luïa phuû leân.Hoâm sau, Khöôùc Uyeån baày yeán tieäc, nhôøPhí Voâ Cöïc qua môøi Nang Ngoõa.Nang Ngoõa söûa soaïn qua döï yeán beân phuûKhöôùc Uyeån , thì Phí Voâ Cöïc vöøa tôùi noùi:- Ít laâu nay, Khöôùc Uyeån kieâu ngaïo laém,chaúng bieát laàn naøy baày yeán tieäc ñeå laømgì, nhaân taâm khoù löôøng, xin ñeå toâi ñi doøxeùt söï theå roài töôùng quaân haõy sang, nhövaäy toâi thaáy an toaøn hôn.Nang Ngoõa cho laø phaûi.Phí Voâ Cöïc ñi loøng voøng moät luùc sauquay veà, daùng ñieäu hoát hoaûng, laät ñaätchaïy vaøo, suyùt vaáp ngaõ ôû theàm nhaø, vöøathôû vöøa noùi:- Chuùng ta laàm roài! Toâi doø xeùt môùi hayKhöôùc Uyeån môøi khaùch laø coù möu thaâmñöa töôùng vaøo ñaát cheát. Toâi thaáy binh giaùpaån nuùp hai daãy haønh lang saùt khí ñaèngñaèng, neáu töôùng quoác ñi, taát laø truùng keá.Nang Ngoõa nghe keå, taâm yù phaân vaân maøraèng:- Ta vôùi Khöôùc Uyeån voán vaãn hoøa muïc,bình nhaät chaúng coù chi thaát thoá, sao laïicoù chuyeän naøy?Phí Voâ Cöïc noùi:- Töø ngaøy Khöôùc Uyeån theo vua chinhphaït nöôùc Ngoâ, caäy vua troïng duïng, neânñaõ manh taâm muoán thay theá töôùng quoác,ai ai cuõng bieát caû, haén chæ coù theå che maétmoät mình töôùng quoác thoâi. Toâi vaø YeânTöông Sö ngaøy ñeâm vaãn löu yù, nay coøntheâm moät ñieàu raát quan heä ñeán vaän meänh

xaõ taéc laø luùc Khöôùc Uyeån sang ñaùnh nöôùcNgoâ, vua Ngoâ ñuùt loùt cho y raát nhieàu neâny giaû vôø laáy cuûa vua Ngoâ ít giaùp binhmang veà laøm chieán lôïi phaåm, taïo moätchieán thaéng giaû maø doái vua.Nang Ngoõa vaãn chöa tin, maät sai taâmphuùc ñi doø tra hö thöïc. Ngöôøi nhaø NangNgoõa ñi veà cuõng trình raèng coù thaáy binhlinh mai phuïc nôi baày yeán tieäc.Nang Ngoõa noåi traän loâi ñình, töùc toác chogoïi Yeân Töông Sö.Yeân Töông Sö laø ngöôøi ñoàng möu vôùiPhí Voâ Cöïc, taát nhieân phaûi thuùc ñaåy vieäcaùm haïi Khöôùc Uyeån, môùi noùi:- Khöôùc Uyeån söûa soaïn laøm phaûn ñaõ haingaøy nay caáu keát vôùi ba hoäi lôùn trongthaønh noäi ñeå möu ñoaït chính quyeàn, neâuchaäm treã thì nguy.Nang Ngoõa voã baøn heùt lôùn:

10 Commandements To Improve YourRelationships

1- Keep skid chains on your tongue. Always say less than you think.2- Make promises sparingly and keep them faithfully, no matter what it costs.3- Never let an oppportunity pass to say a kind and encouraging word to orabout somebody.4- Be interest in others, their pursuits, their work, their homes and families.5- Be cheerful. Don’t burden or depress those around you by dwelling onyour small disappointments.6- Keep an open mind. Discuss, but don’t argue. It is a mark of a superior mindto be able to disagree without being disagreeable.7- Let your virtues speak for themselves. Refuse to talk of another’s vices.8- Be careful of another’s feelings. Wit and humor at the other person’s expenseare rarely worth it and may hurt when least expected.9- Pay no attention to ill-natured remarks about you. Simply live so that nobodybelieves them.10- Don’t to be too anxious about the credit due you. Forget about yourself,and let others remember. Success is much sweeter that way.

Fr: My Daughter (Jennifer)

10 lôøi khuyeân ñeå thaét chaët hôn moái quan heä cuûabaïn.

1- Haõy caån thaän khi phaùt ngoân vaø luoân noùi ít hôn ñieàu ta nghó.2- Neân taèn tieän lôøi höùa, khi ñaõ höùa thì phaûi giöõ laáy lôøi baèng ñuû moïi giaù.3- Ñöøng boû lôõ dòp noùi caâu toát laønh hoaëc lôøi khích leä ngöôøi khaùc.4- Neân quan taâm ñeán caùc möu caàu coâng vieäc nhaø cöûa vaø gia ñình cuûa ngöôøikhaùc.5- Coá vui leân ñöøng vì gaùnh naëng maø saàu naõo caùc vieäc chung quanh, roài ray röùtmaõi, laøm baïn chaùn ngaùn theâm.6- Haõy giöõ taâm hoàn thanh thaûn baøn baïc maø khoâng tranh caõi, laø veû ñeïp cuûa moättaâm hoàn cao thöôïng ñeå khoâng khoù chòu tröôùc ñieàu mình khoâng vöøa yù.7- Höõu xaï töï nhieân höông, ñöøng vì thoùi xaáu cuûa ngöôøi maø laøm haõnh dieän ñôøi ta.8- Haõy caån troïng tröôùc nhöõng caûm xuùc cuûa ngöôøi khaùc. Traùnh cöôøi côït caùchtieâu xaøi cuûa ngöôøi ñeå hoï khoâng thaáy töï aùi bò va chaïm.9- Ñöøng chuù yù laém ñeán nhöõng lôøi ñaøm tieáu sai leäch veà baïn. Ta chæ caàn soáng saocho ngöôøi ñôøi khoâng tin vaøo nhöõng lôøi ñaøm tieáu ñoù.10- Ñöøng quaù khao khaùt danh voïng. Muoán deã thaønh coâng haõy töï queân mình ñeåkeû khaùc nhôù ñeán ta.

P. Huyønh dòch

- Ñaùng giaän thaät! Ñaùng giaän thaät!Lieàn chaïy vaøo cung vua taâu baày söï theå,maët khaùc sai quaân bao vaây nhaø KhöôùcUyeån.Khöôùc Uyeån baáy giôø môùi vôõ leõ ñaõ bò PhíVoâ Cöïc ñöa vaøo baãy, nhöng muoän quaùroài, Uyeån duøng dao ñaâm vaøo coå töï töû.Phí Voâ Cöïc chæ xeáp ñaët mieäng löôõi, möôïntay Nang Ngoõa gieát Khöôùc Uyeån.

Troïng Taâm

CAÂY CHANH LAÏI NÔÛ HOA CHANH

HAI ÑOÀNG TÔØ BAÙO SAO ANH ÑOÏC CHUØA

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 33

(Tieáp Theo Con Ong Vieät 41)

Ngaøi neân laøm caùi gì cho roõ söï thöïc aáyñi. Hoâm noï ngaøi vaøo ra maét Hoaøng

Thöôïng ôû ñieän Vaïn Thoï, môùi chæ laø vieäcgaëp gôõ rieâng, chöa ñöôïc toû roõ vôùi thieânhaï. Nay ngaøi neân choïn ngaøy laønh, cöû haønhleã chaàu yeát cho thieân haï ñeàu bieát. Nhötheá môùi laø vieäc quang minh chaùnh ñaïi.Bình laáy laøm phaûi, beøn troïn ngaøy moàng7 thaùng 7.Ñeán ngaøy, Bình xin Hoaøng Thöôïng môûcuoäc ñaïi trieàu ôû ñieän Kinh Thieân, caùcquan ñeàu theo thöù töï ñöùng haàu. Bình töïdaãn caùc töôùng só theo cöûa Ñoan moân ñivaøo. Sau khi ñaõ laäy 5 laäy vaø raäp ñaàu vaùiba vaùi, Bình daâng leân tôø taáu noùi veà coângdieät hoï Trònh, cuøng caùc soå saùch quaân, daânñeå Hoaøng Thöôïng sai quan coi giöõ.Hoaøng Thöôïng nhaän leã trieàu yeát xong,truyeàn ñöa tieãn Bình ra khoûi cöûa ñieän,roài baõi trieàu.Hoâm sau Hoaøng Thöôïng sai quan ñemtôø chieáu ñeán taän choã ñoùng quaân cuûa Bình,phong cho Bình laøm Nguyeân Soaùi Phuøchính Döïc vuõ Uy Quoác coâng.Bình laøm leã baùi maïng nhaän phong xong,lieàn sai söù vaøo trieàu taï ôn raát laø chu ñaùo.Nhöng sau ñoù, Bình baûo rieâng vôùi Chænhraèng:- Ta ñem maáy vaïn quaân ra ñaây, chæ ñaùnhmoät traän maø deïp yeân ñöôïc caû thieân haï.Moät thöôùc ñaát, moät ngöôøi daân cuûa nöôùcVieät Nam, khoâng coù caùi gì khoâng thuoäcquyeàn sôû höõu cuûa ta. Ví phoûng ta muoánxöng ñeá, xöng vöông gì maø chaúng ñöôïc.Sôû dó ta nhöôøng nhòn khoâng ôû nhöõng ngoâiaáy, laø haäu ñaõi nhaø Leâ ñoù thoâi! Caùi chöùcNguyeân Soaùi, Quoác coâng vôùi ta coù theâmñöôïc gì ñaâu? Phaûi chaêng laø nöôùc VieätNam duøng caùi danh haõo aáy ñeå lung laïc

ta? Neáu ta khoâng nhaän thì e HoaøngThöôïng baûo ta laø kieâu caêng. Song nhaänmaø khoâng noùi gì, thì ngöôøi trong nöôùclaïi baûo ta laø moïi rôï. Neân nhaân tieän noùichuyeän, thì ta cuõng noùi cho roõ maø thoâi!Chænh bieát yù cuûa Bình khoâng baèng loøng,beøn bòa ra lôøi rieâng cuûa Hoaøng Thöôïngroài vôø tieát loä vôùi Bình raèng:- Hoaøng Thöôïng ñaõ coù baûo rieâng vôùi toâiraèng:- Nhaø vua ñôn baïc khoâng coù vaät gì ñaùngtaëng. Vaãn bieát caùi danh töôùc nhoû moïn,khoâng ñuû laøm cho ngaøi sang theâm. Songvì tuïc leä trong nöôùc voán chuoäng leã nghóa,neân cuõng goïi laø toû chuùt loøng thaønh cuûaHoaøng Thöôïng kính ngaøi maø thoâi. Baûn yùcuûa Hoaøng Thöôïng vaãn cho raèng mìnhñaõ cao tuoåi, sôï sau khi ngaøi veà, khoângtheå nöông töïa vaøo ai, neân ngöôøi muoánnoái lieàn tình thaân hai hoï, ñeå cho hai nöôùcñôøi ñôøi keát tình thoâng gia giao haûo vôùinhau. Nhöng vì chöa hieåu yù ngaøi theá naøo,neân Hoaøng Thöôïng vaãn coøn truø tröø chöadaùm noùi roõ.Bình ñaùp:- Xöa nay nhöõng keû chinh phu xa nhaø,tình khueâ phoøng raát laø caàn thieát. HoaøngThöôïng cuõng xeùt ñeán choã aáy kia aø! ÖØ!Em vua nöôùc Taây, laøm reå Hoaøng Ñeá nöôùcNam “moân ñaêng hoä ñoái” nhö theá töôûngcuõng khoâng maáy ngöôøi ñaõ coù ñöôïc.Moïi ngöôøi ngoài quanh Bình ñeàu cöôøi.Bình laïi tieáp:- Nhöng noùi ñuøa theá thoâi! YÙ nghó aáy cuûaHoaøng Thöôïng thaät laø möu keá giaø giaën.Ngöôøi muoán cho hai nöôùc hoøa hieáu vôùinhau ñaáy maø.Chænh bieát laø Bình baèng loøng, beøn vaøotaâu vôùi Hoaøng Thöôïng, keå heát ñaàu ñuoâinhö vaäy, roài laïi hoûi xem con caùi HoaøngThöôïng hieän coøn maáy coâng chuùa chöa

gaû choàng.Nguyeân trong soá nhöõng ngöôøi con gaùiñeû sau cuûa Hoaøng Thöôïng, coøn coù ñeánnaêm, saùu naøng coâng chöa choàng. Nhöngrieâng coù moät naøng teân chöõ goïi Ngoïc Haân,laø ngöôøi coù saéc ñeïp vaø neát na hôn caû.Hoaøng Thöôïng raát yeâu quyù Ngoïc Haân.Thöôøng ngaøy vaãn noùi:- Con beù naøy veà sau neân gaû laøm vöôngphi, khoâng neân gaû cho haïng phoø maõ taàmthöôøng!Luùc a áy nghe lô øi Chænh noùi, HoaøngThöôïng trong buïng cuõng öng, beøn baûoChænh:- Con gaùi chöa choàng cuûa traãm coøn nhieàu,nhöng chæ coù mình Ngoïc Haân laø coù chuùtnhan saéc. Tuy vaäy, thoùi thöôøng yeâu convaãn hay thieân leäch chöa bieát ôû maét ngöôøingoaøi thì ra sao. Ngöôi haõy ôû ñaây, ñeå traãmñoøi caû ra cho maø coi qua, roài tuøy ngöôilöïa xem ngöôøi naøo xöùng ñaùng thì giuùpcho thaønh vieäc ñi!Roài Hoaøng Thöôïng sai vieân quan ñöùnghaàu ñi goïi caùc coâng chuùa. Moät laùt, taát caûcaùc coâ gaùi chöa choàng cuûa Hoaøng Thöôïngñeàu ra haàu ôû tröôùc ngöï toïa. Chænh lieácnhìn moät loaït roài noùi:- Ñöôïc roài! Moái nhaân duyeân toát laønh naøy,thaàn xin laøm moái möôøi phaàn chaéc möôøi.Roài Chænh veà noùi vôùi Bình:- Caâu chuyeän rieâng hoâm qua toâi noùi vôùingaøi, nay toâi ñaõ vaøo taâu vôùi Hoaøngthöôïng. Ngöôøi vui möøng maø baûo toâi raèng:- Neáu ñaõ ñöôïc ngaøi baèng loøng cho nhötheá, aâu cuõng laø duyeân trôøi run ruûi. HieänHoaøng Thöôïng coù naøng coâng chuùa thöùchín, tuoåi vöøa ñoâi taùm, xin cho nöôngboùng nhaø sau, haàu haï khaên löôïc, ñeå chohai nöôùc thaønh ra thoâng gia, ñôøi ñôøi hoøahieáu vôùi nhau.Bình noùi ñuøa raèng:

Hoaøng Leâ Nhaát Thoáng Chí, taùc giaû Ngoâ Gia Vaên Phaùi, laø moät taäptruyeän keå laïi nhöõng bieán ñoäng cuûa lòch söû Vieät Nam töø thôøi Vua Leâ, ChuùaTrònh phaùt khôûi cho ñeán khi vua Quang Trung Nguyeãn Hueä ñaùnh tan quaânThanh xaâm löôïc (1789).Hoaøng Leâ nhaát Thoáng Chí nguyeân teân laø An Nam Nhaát Thoáng Chí, goàm taátcaû 17 hoài. Theo Ngoâ Giaùp Ñaäu thì phaàn ñaàu saùch do Hoïc Toán laø teân chöõcuûa Ngoâ Thöøa Chí (1753-1788) vieát, phaàn tieáp theo töø hoài 8 ñeán 14 doTröông Phuû laø teân chöõ cuûa Ngoâ Thì Du (1772-1840) vieát vaø 3 hoài cuoáicuøng hoài 15 ñeán 17 töông truyeàn laø do Ngoâ Thì Thuyeán vieát.

Ñaây laø quyeån tieåu thuyeát haáp daãn vôùi nhöõng chi tieát töông ñoáichính xaùc, ñaõ ñöôïc nhieàu nhaø vaên sau naày döïa theo ñoù maø phoùng taùcnhöõng tieåu thuyeát daõ söû khaùc. Ñoäc giaû seõ ñöôïc gaëp caùc vua chuùa, gaëptuyeân phi Ñaëng thò Hueä ñaày möu moâ, gaëp quaân Tam Phuû (kieâu binh) loänghaønh, gaëp Nguyeãn Höõu Chænh gian huøng vaø nhaát laø ñöôïc thöôûng thöùc caùingaïo maïn cuûa Toân Só Nghò khi ñem maáy chuïc vaïn quaân xaâm nhaäp nöôùcNam ñeå roài sau ñoù hoát hoaûng chui oáng ñoàng thoaùt thaân, veà ñeán xöù Taøu maømaët khoâng coøn chuùt saéc huyeát.

Vua Leâ, chuùa Trònh laø moät cheá ñoä phong kieán kyø laï, maø tröôùc ñoùchöa töøng xaûy ra trong lòch söû nhaân loaïi. Vua chæ laø buø nhìn, khoâng coùquyeàn haønh gì caû, ñeå maëc cho chuùa Trònh thao tuùng, khoâng phaûi chæ tronggiai ñoaïn maø suoát hôn hai traêm naêm vôùi chín ñôøi chuùa caû thaûy. Gioáng nhösau naày, caùc vua nhaø Nguyeãn bò thöïc daân Phaùp khoáng cheá vaäy (Nhöng ñoùlaø bò nöôùc ngoaøi ñoâ hoä). Ñieåm laï nöõa laø veà sau naày, moät soá nöôùc ôû ChaâuAÂu vaø Nhaät Baûn cuõng coù moät thöù nhaø Chuùa quyeàn haønh vaø moät Hoaøng Giabuø nhìn y heät. Ñoù laø thuû töôùng vaø nhaø vua. Ñieåm khaùc duy nhaát laø heä thoángcai trò naày ñaõ ñöôïc daân chuû hoùa baèng nhöõng ñònh cheá roõ raøng vaø hôïp thôøi.

LÔØI GIÔÙI THIEÄU

HOAØNG

LEÂ

NHAÁT

THOÁNG

CHÍ

Con Ong Vieät34 Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003

- Vì deïp loaïn maø ra, ñeå roài laáy vôï maø veà,boïn treû noù cöôøi cho thì sao. Tuy nhieân,ta môùi chæ quen gaùi Nam Haø, chöa bieátcon gaùi Baéc Haø, nay cuõng neân thöû moätchuyeán xem coù toát khoâng?Nhöõng ngöôøi cuøng ngoài vôùi Bình ñeàucöôøi aàm.Chænh ra veà, Bình laïi noùi theâm:- Toâi xin kính laäy döôùi beä Hoaøng Thöôïngvaïn tueá! ÔÛ nôi khe nuùi heûo laùnh xa xoâitôùi ñaây, haù daùm ñöôøng ñoät nhö vaäy? Baâygiôø may sao laïi ñöôïc baùm vaøo caønh vaønglaù ngoïc, thaät laø moái duyeân kyø ngoä ngaønnaêm môùi coù. Keû ôû khe nuùi naøy xieát baomöøng rôõ.Chænh vaøo ñieän taâu laïi vôùi Hoaøng Thöôïng.Hoaøng Thöôïng beøn gaû coâng chuùa NgoïcHaân cho Bình.Bình choïn ngaøy moàng möôøi thaùng aáy, saépsaün hai traêm laïng vaøng, hai ngaøn laïng baïc,hai chuïc taám ñoaïn maøu, baøy bieän göômgiaùo côø quaït roài sai vieân Thò lang boä Hìnhñem caùc thöù leã vaät ñoù cuøng moät tôø taâuvaøo ñieän Vaïn Thoï.Hoaøng Thöôïng cho Hoaøng Töû laø SuøngNhöôïng coâng ra ñoùn nhaän leã vaät, laøm leãcaùo ôû nhaø Thaùi Mieáu, ñònh ngaøy hoâm sauthì ñöa daâu. Roài Hoaøng Thöôïng laïi truyeàncho caùc hoaøng thaân, hoaøng phi, coâng chuùavaø caùc quan vaên voõ, ai naáy ñeàu phaûi söûasoaïn ngöïa xe, sôùm hoâm ñoù ñôïi ôû cöûañieän, ñeå ñöa coâng chuùa veà phuû cuûa Bình.Saùng sôùm hoâm sau, Bình laïi sai quan ñemmoät tôø taâu vaøo trieàu, xin cho laøm leãngheânh hoân. Moät maët Bình khieán quaânlính ñöùng saép ôû hai beân ñöôøng, töø cöûañieän ñeán cöûa phuû. Trai gaùi trong Kinhnghe tin ruû nhau ñi xem ñoâng nhö ngaøyhoäi. Ai cuõng cho laø vieäc hieám coù xöa nay.Khi xe cuûa coâng chuùa tôùi cöûa phuû, Bìnhngoài kieäu roàng vaøng ra ñoùn, heát thaûy moïithöù leã nghi ñeàu theo ñuùng nhö leä thöôøngôû caùc nhaø. Sau khi coâng chuùa vaøo cung,Bình sai ñaët tieäc ôû beân ngoaøi ñeå thieát caùcvò hoaøng thaân hoaøng phi, coâng chuùa vaøcaùc quan vaên voõ ñi ñöa daâu. Trong tieäcmoïi ngöôøi ñeàu theo thöù baäc maø ngoài. Tieäctan, Bình saép rieâng hai traêm laïng baïc, saiquan ngoû lôøi kính taëng caùc vò nhaø gaùi, vaøñöa tieãn ra taän cöûa phuû. Caùc quan ra veà,laïi hoïp ôû nhaø coâng ñöôøng boä Leã, ai naáyñeàu khen nhaø vua keùn ñöôïc reå toát, vaøbaûo nhau:- Theá laø töø nay nöôùc An Nam ta ñaõ coùmoät nöôùc daâu gia.Coâng chuùa luùc môùi veà coøn coù veû beõn leõne theïn, nhöng sau roài cuõng quen. Hoâmvaøo laøm leã yeát caùc vò tieân Hoaøng ñeá ôûnhaø Thaùi Mieáu, Bình vaø coâng chuùa gioùngkieäu cuøng ñi, luùc leã xong laïi gioùng kieäucuøng veà.Bình voán coù tính kieâu caêng, chôït hoûi coângchuùa:- Con trai con gaùi nhaø vua, ñaõ coù maáyngöôøi ñöôïc veû vang nhö naøng?Coâng chuùa ñaùp:- Nhaø vua ít loäc, caùc con trai con gaùi aicuõng thanh baïch ngheøo khoù. Chæ rieângthieáp coù duyeân, laáy ñöôïc leänh coâng(Tieáng goïi toân troïng chæ Nguyeãn Bình),

ví nhö haït möa, buïi ngoïc bay ôû giöõa trôøiñöôïc sa vaøo choán laâu ñaøi nhö theá naøy, laøsöï may maén cuûa thieáp maø thoâi!Bình nghe caâu aáy, thích thuù laém.

Ñeán ngaøy 14 beänh cuûa Hoaøng Thöôïngñaõ nguy kòch. Bình muoán nhaân luùc

nhaø vua ñang coøn soáng, xin nhaø vua nhaänleã chuùc möøng veà söï thoáng nhaát ñeå trongngoaøi ñeàu bieát, cho troïn veïn caùi coângtoân phoø cuûa mình. Bình beøn choïn ngaøyraèm ñeå ñaët leã ñaïi trieàu roài daâng tôø taáu leânxin Hoaøng Thöôïng. Ñuùng ngaøy, trieàuñình baøy cuoäc ñaïi nhaïc ôû meù Ñoâng vaømeù Taây ñan trì (Theàm sôn ñoû nôi cungñieän nhaø vua). Caùc leã quan saép ñaët ñoànghi veä cöïc kyø sang troïng, roài xin HoaøngThöôïng ra ngöï chaàu. Sau khi caùc HoaøngTöû ñaõ dìu Hoaøng Thöôïng leân ngöï toïa,ngoaøi ñieän noå ba phaùt suùng laøm hieäuleänh, traêm quan ñeàu laàn löôït laøm leãmöøng. Leã xong Hoaøng Thöôïng ban tôøchieáu noùi veà vieäc nhaát thoáng ñem sai daùnôû ngoaøi cöûa Ñaïi Höng. Thaàn daân thieânhaï thaáy vaäy ñeàu khen “phuùc, loäc, thoïkhaûo” (Phuùc laø ñieàu toát laønh, loäc laø cuûacaûi, thoï khaûo laø soáng laâu) cuûa HoaøngThöôïng theá laø hoaøn toaøn toát ñeïp.Sau ngaøy leã aáy, beänh cuûa Hoaøng Thöôïngcaøng nguy hôn, ñaõ gaàn haáp hoái. coângchuùa môøi Bình vaøo thaêm. Bình noùi:- Nay toâi vôùi Hoaøng Thöôïng nghóa nhöcha con. Toâi thaønh thaät muoán kòp thôøi vaøothaêm khi Hoaøng Thöôïng coøn soáng, ñeåchieâm ngöôõng maët roàng, cho toû taám loønglöu luyeán. Song, toâi môùi töø xa tôùi ñaây,ngöôøi trong nöôùc chöa chaéc ñaõ tin heátcaû. Hoâm qua Hoaøng Thöôïng ra ngöï chaàu,ai bieát thaùnh theå mang beänh? Neáu nhötoâi vaøo thaêm laïi chaúng may ñuùng luùcNgöôøi veà chaàu giôøi, haù chaúng khieán chotoâi mang tieáng muoân ñôøi vôùi thieân haï ö?Chi baèng, naøng cöù veà thaêm HoaøngThöôïng vaø noùi vôùi caùc anh chò em nhötheá, ñeå ai naáy hieåu loøng toâi.Coâng chuùa Ngoïc Haân beøn töø bieät Bìnhveà cung thaêm vua cha.Ñeâm ñoù, Hoaøng Thöôïng tinh thaàn tænhtaùo, beøn cho ñoøi hoaøng toân vaøo daën doøcaùc coâng vieäc lôùn lao cuûa nhaø nöôùc, laïicho ñoøi coâng chuùa Ngoïc Haân vaøo ñeå daïyveà ñaïo laøm vôï.Troái traêng vôùi con caùi xong ñaâu vaøo ñaáy,ñuùng giôø Maõo ngaøy 17, Hoaøng Thöôïngbaêng ôû ñieän Chính Taâm. Baáy giôø HoaøngThöôïng thoï 70 tuoåi, ôû ngoâi vua ñöôïc 47naêm.Nhaø vua raâu roàng, muõi cao, toùc haïc, maétphöôïng, ñi nheï nhö nöôùc, ngoài vöõng nhönon; tính neát hieàn töø, giaûn dò. Khi coønlaøm hoaøng töû, vì vieäc oâng hoaøng Leâ DuyMaät choáng laïi hoï Trònh, neân nhaø vua bòchuùa Trònh nghi ngôø, ñem giam vaøo nhaøvieân noâi thò Hoàng Quaän coâng. ñeán naêmCanh thaân (1740) Nghò toå (Töùc TrònhDoanh) leân laøm chuùa Quaän Hoàng ra traánSôn Nam, chuùa lieàn chuyeån nhaø vua ñeángiam ôû nhaø caäu mình laø Bính Quaän Coâng(Vuõ Taát Thaän caäu ruoät cuûa Trònh Doanh,em Thaùi Phi Vuõ thò). Khi chöa coù leänh aáycuûa chuùa, moät ñeâm Quaän Bính boãng mô

thaáy thieân töû tôùi nhaø, côø quaït phaáp phôùi,nhaõ nhaïc vang löøng, roõ ra caûnh töôïng cuûañôøi thaùi bình. Sôùm hoâm sau thaáy QuaänHoàng cho giaûi Hoaøng töû ñeán giam ôû nhaømình, Quaän Bính heát söùc ngaïc nhieân,nghó raèng giaác moäng ban ñeâm khoâng phaûilaø chuyeän tình côø, beøn vaøo keå laïi vôùi chuùa.Baáy giôø boán phöông ñang loaïn laïc, theánöôùc ngaû nghieâng, chuùa thaáy ñieàm laønhaáy, muoán nhôø vaøo phuùc ñöùc cuûa nhaø vuañeå deïp cho yeân thieân haï, lieàn cho ñoùnveà, laäp leân ngoâi vaø ñaët nieân hieäu laø CaûnhHöng.

Sau khi nhaø vua leân ngoâi, boán phöôngdaàn daàn deïp xong, thieân haï laïi bình

yeân. chuùa bieát phuùc cuûa nhaø vua raát lôùn,neân caøng heát söùc toân kính. Nhaø vua cuõngnhaõ nhaën, khieâm toán tin caäy vaøo chuùa.thænh thoaûng chuùa laïi daâng tieán thöùc noïthöùc kia, vì theá söï chi duøng cuûa nhaø vuacuõng ñöôïc thöøa thaõi.Luùc nhaø vua ôû ngoâi, chaúng qua chæ ruõ aùokhoanh tay, tìm troø mua vui chöù khoângcoù vieäc gì phaûi lo. Nhaø vua laïi gioûi veàcaùc kyõ ngheä laët vaët. Bao nhieâu cung ñieäunhaïc phuû, nhaø vua ñeàu cheá ra baøi môùi,aâm thanh cöïc kyø du döông, trong saùng.Thöôøng khi nhaø vua laïi coøn treo tranhTam Quoác sai caùc cung nöõ maëc aùo traän,caàm giaùo maùc, chia theá traän ba nöôùcNguïy, Ngoâ, Thuïc, roài daïy hoï caùc caùchngoài, ñöùng, ñaâm ñôõ ñeå mua vui trong luùcthö nhaøn.Nhöõng naêm tuoåi giaø, nhaø vua bò ThaùnhToå Trònh Saâm ñeø neùn ñuû ñöôøng, ngöôøikhaùc haún phaûi töùc giaän khoâng theå chòunoåi, nhöng nhaø vua thì vaãn vui ñuøa nhöthöôøng. Nhöõng ngöôøi gaàn guõi nhaø vuathaáy vaäy ñeàu can ngaên. Nhaø vua lieàn ñaùpraèng:- Caùc ngöôøi môùi chæ bieát moät maø chöabieát hai. Nhaø vua ñoái vôùi nhaø chuùa, hieännay ñang ôû vaøo caùi theá bò ngôø vöïc; neáutraãm laáy vieäc maát quyeàn laøm töùc giaän,thì nhaø chuùa aét phaûi möôïn höùng vui chôinhö thöôøng ñeå traùnh tai vaï ñoù thoâi!Coù laàn, nhaø vua laïi noùi vôùi caùc cung nöõraèng:- Trong ñôøi ta, theá naøo cuõng coù phenñöôïc troâng thaáy cuoäc nhaát thoáng, nhöngñoù chaúng phaûi laø ñieàu maø ta vui möøng.Caùc cung nöõ hoûi laïi:-Nhaø chuùa cheøn eùp nhö vaäy, neáu chuùabaïi laø may cho nhaø vua, côù sao beä haï laïikhoâng vui möøng?Nhaø vua ñaùp:- Trôøi sai nhaø chuùa phoø ta. Chuùa gaùnh caùilo, ta höôûng caùi vui. Maát chuùa, töùc laø caùilo laïi veà ta, ta coøn vui gì?Khi Ñoan Nam Vöông Trònh Toâng môùileân laøm chuùa, boïn kieâu binh coù laàn ñaõnghó ñeán möu toan toân phoø nhaát thoángvaø leùn ñeán xin yù kieán nhaø vua. Nhöõngngöôøi xung quanh cuõng ñaõ khuyeân nhaøvua neân nghe theo möu aáy. Nhöng nhaøvua noùi:- Ta vì thaønh thaät nghe theo trôøi neân môùiñöôïc nhö theá naøy. Nhöõng chuyeän do ôûmöu ngöôøi saép ñaët, ta quyeát khoâng laøm,neáu keû naøo coøn daùm noùi ñeán chuyeän ñoù,

Con Ong Vieät Soá 42 - thaùng 10 naêm 2003 35

traãm seõ loâi sang cho chuùa, ñeå theo pheùpmaø laøm toäi. Vì theá möu aáy môùi thoâi.Ñeán hoài naøy, thaáy Bình laøm vieäc toân phoø,nhaø vua beà ngoaøi tuy möøng nhöng beàtrong laïi lo. Nhöõng vieäc giao thieäp, tieápñaõi ñeàu baát ñaéc dó.Kòp ñeán khi beänh naëng, nhaø vua baûo vôùihoaøng töï toân raèng:- Ta sôùm toái laø ñöôïc truùt heát gaùnh naëng,caùi lo seõ doàn caû vaøo thaân naøy, maøy phaûinghó tôùi ñieàu ñoù!Luùc saép baêng, nhaø vua laïi troái theâm:- Sau khi ta nhaém maét, vieäc noái ngoâi laøvieäc troïng ñaïi, chuyeän gì cuõng phaûi baåmqua vôùi oâng aáy, khoâng ñöôïc khinh suaát.Noùi xong nhaø vua baêng. Hoaøng töï toânbeøn leân noái ngoâi vua.

Tröôùc ñoù, töø luùc coâng chuùa Ngoïc Haânmôùi veà vôùi Bình, Bình ñaõ hoûi coâng

chuùa veà ñöùc tính cuûa caùc vò hoaøng töû.Ngöôøi naøo theá naøo, coâng chuùa cuõng ñeàukeå thaät vôùi Bình. Khi Bình hoûi ñeán nhaânphaåm cuûa hoaøng töï toân nhö theá naøo, coângchuùa chöa thoaùt khoûi thoùi thöôøng conngöôøi ñaøn baø, nghó buïng anh thaân hônchaùu, laïi sôï hoaøng töï toân seõ cöôùp moátngoâi cuûa Suøng Nhöôïng coâng, beøn ñaùp:- Nhaân phaåm cuûa Hoaøng Töï toân cuõng taàmthöôøng thoâi!Do ñoù, Bình coù yù khoâng thích Hoaøng Töïtoân.Ñeán khi beänh cuûa Hoaøng Thöôïng ñaõ tôùiluùc haáp hoái, trieàu ñình baøn nhau laäpHoaøng Töï toân, vaø sai ngöôøi ra noùi vôùiBình. Bình khoâng nghe. Söù giaû quay veànoùi laïi yù Bình, caû trieàu ñình baøn baïc phaânvaân, chöa bieát quyeát ñònh ra sao. Thìnhlình trong boïn coù moät ngöôøi lôùn tieángraèng:- Töï toân khoâng ñöôïc laøm vua, thieân haï aétñaïi loaïn. Hoï Leâ seõ maát, aáy laø loãi taïi coângchuùa Ngoïc Haân. Coâng chuùa thöïc ñaõ laømhaïi ñeán vieäc lôùn cuûa xaõ taéc, haõy xoùa teântrong soå hoï ñi, ñeå cho coâng chuùa veà nöôùcTaây Sôn maø yeân höôûng giaàu sang, hoï tachaúng thieát gì moät con ngöôøi aáy!Trieàu ñình nhìn xem ai, thì teù ra laø hoaøngthaân Vöôïng Quaän coâng.Coâng chuùa sôï haõi, beøn veà phuû xin vôùiBình. Baáy giôø Bình môùi baèng loøng. Saukhi Hoaøng Thöôïng baêng, traêm quan beønphoø töï toân leân ngoâi.Hoâm aáy, Bình ôû trong phuû, nghe tinHoaøng thöôïng baêng, lieàn sai lính thò veäsaém söûa caùc ñoà nghi veä, xe kieäu, ñeå chôøkhi Hoaøng töï toân ñöôïc laäp roài, neáu ai beânhoï nhaø vua trình vaø môøi sang lo vieäc tang,thì Bình seõ saün saøng ñi ngay. NhöngHoaøng Töï toân khoâng hieåu yù ñoù, neân sôïphieàn chaúng daùm môøi, maõi ñeán luùc khaâmlieäm xong xuoâi vaø cho vaøo quan taøi roài,môùi baåm vôùi Bình, Bình giaän vì khoângñöôïc môøi tröôùc, cho laø Hoaøng Töï toân coimình nhö ngöôøi ngoaøi, beøn sai ngayngöôøi vaøo trieàu baét phaûi hoaõn leã ñaêngcöïc (Leã leân ngoâi vua), coù yù muoán laäpngöôøi khaùc. Söù giaû ñeán nôi thì leã ñaêngcöïc ñaõ xong, trieàu ñình ñem caùi vieäc aáybaùo laïi vôùi Bình, Bình caøng töùc lieàn ñoøicoâng chuùa veà phuû, roài maéng raèng:- Tieân ñeá laø vua chung cuûa thieân haï,

HOÀI THÖÙ SAÙU

Chuùa Taây Sôn leùn ruùt quaân veà nöôùc,Quaân Ñoâng Giang möu khôûi nghóaphoø vöông.

Laïi noùi khi Thuaän Hoùa môùi vôõ, vua TaâySôn nhaän ñöôïc thö baùo tin thaéng traän

cuûa Bình. Ñaïi yù thö vieát nhö sau:- “Luõ thaàn vaâng theo möu moâ cuûa mieáuñöôøng, laïi kính nhôø veà oai trôøi thieânglieâng, Thuaän Hoùa ñaõ deïp yeân, thieân haïñeàu ruùng ñoäng. Nay ôû Baéc Haø quaân kieâutöôùng löôøi, theá coù theå laáy ñöôïc. Thaàn cuùixin maïn pheùp tuøy tieän, ñaõ uûy cho höõuquaân Nguyeãn Höõu Chænh ñem tieàn boäthuûy binh ñi tröôùc, thaúng tôùi Sôn Nam.Rieâng thaàn hieän ñang chieâu moä nhaân daâncaùc vuøng ven bieån, choïn laáy ñinh traùngñeå taêng theâm theá löïc cho quaân ta. Heïntrong ít ngaøy seõ deïp yeân xöù Baéc Haø. Coønthaønh quaùch, quan aûi xöù Thuaän Hoùa hieänñaõ giao cho Quaùch Ñònh coâng (TöùcNguyeãn Löõ, Em thöù ba cuûa NguyeãnNhaïc) coi giöõ. Vaäy xin beà treân ban chieáuchæ ñeå thaàn tuaân theo.”Vua Taây Sôn xem thö, möøng vieäc ñaõthaønh coâng, nhöng laïi gheùt caùi choã töïchuyeân cuûa Bình. Vaû laïi, vua Taây Sôn voánñaõ bieát Bình laø keû khoân ngoan, giaûo hoaït,sôï Bình laáy ñöôïc Baéc Haø, luùc trôû veà aétsinh ra kieâu caêng, khoù kieàm cheá. Vua TaâySôn laïi coøn nghó raèng:- “Nhaø mình ñôøi ñôøi vaãn ôû Nam Haø, ñöôïcxöù Thuaän Hoùa laø nôi bôø coõi cuõ, ñuû roàikhoâng caàn laáy theâm nöôùc lôùn laøm gì. Vídaàu coù laáy ñöôïc, chöa chaéc ñaõ giöõ ñöôïc,vaïn nhaát vaáp ngaõ moät caùi thì söï tai haïikhoâng phaûi laø nhoû.”Do ñoù vua Taây Sôn lieàn sai ngöôøi hoûatoác mang thö ra ngaên Bình. Nhöng khingöôøi ñöa thö tôùi nôi thì Bình ñaõ thaânhaønh mang ñaïi quaân, thuaän theo gioù noàm,traåy ra Baéc roài. Tieáp ñöôïc tin naøy, vuaTaây Sôn caøng khoâng haøi loøng.(Chöa bieát vieäc naøy ra sao? Xin xem tieápCOV soá 43)

khoâng phaûi laø vua rieâng cuûa Hoaøng Toäc.Ta thöông meán Tieân ñeá, hoâm qua vìtraùnh söï hieàm nghi khoâng daùm vaøo thaêm;hoâm nay muoán kòp luùc chöa khaâm lieäm.tôùi nôi ñeå ñöôïc thaáy maët ngoïc, cho troïncaùi tình boá vôï con reå; song töï döng tañeán e raèng khoâng phaûi pheùp. Sao HoaøngToäc laïi gaït ta ra ngoaøi, khoâng theøm môøi?Neáu khoâng coù ta, thöû hoûi: Trieàu ñình seõthaønh caùi gì? Chính söï seõ ra caùi gì? Côùsao laïi daùm sô suaát nhö vaäy? Ta thöû boûñaây maø ñi xem Hoaøng Toäc laøm aên ra sao?Roài Bình laäp töùc truyeàn leänh cho caùcquan quaân thuûy, boä söûa soaïn haønh trangñeå sôùm hoâm sau ruùt quaân veà nöôùc.Coâng chuùa khoùc loùc xin Bình ôû laïi, moätmaët ngaàm sai ngöôøi toû baøy yù kieán vôùi töïhoaøng. Töï hoaøng voäi cho ngöôøi ra phuûtaï loãi vaø xin Bình ôû laïi. Baáy giôø, Bìnhmôùi thoâi vieäc ruùt quaân.

Ñeán ngaøy laøm leã thaønh phuïc, töï hoaøngsai quan môøi Bình vaøo teá.

Bình maëc ñoà tang, ñöùng ôû treân ñieän teá,coi xeùt leã nghi heát söùc chu ñaùo, luùc ñangteá coù vieân Taû phieân laïi hôi coù veû cöôøi,Bình sai loâi ngay ra cheùm. Ñaïi khaùi ñoáivôùi vieäc tang leã, Bình heát söùc kính caånnhö vaäy.Baáy giôø Bình ñaõ ngaám ngaàm muoán veà,beøn noùi vôùi caùc quan trong trieàu raèng:- Toâi vaâng leänh vua anh ñem quaân ra bôøcoõi, ñi hay ôû khoâng coù kyø haïn nhaát ñònh.Toâi nghó vì toân phuø maø tôùi ñaây, may maénlaø laøm xong vieäc. Nay toâi laø chaøng reå,muoán lo cho heát hieáu ñaïo vôùi boá vôï.Laøm cho xong vieäc tang teá kòp khi toâichöa ruùt veà, ñeå cho trung hieáu veïn caûhai beà, ñoù laø öôùc muoán cuûa toâi vaäy.Caùc quan ñeàu noùi:- Chuùng toâi xin vaâng meänh!Roài hoï lieàn choïn ngaøy ñöa töû cung xuoángthuyeàn.Coøn Bình thì suoát ngaøy ñeâm saém söûa choleã tang, caùc ñoà teá leã tuy ñôn sô, giaûn dò,nhöng leã nghi thì ñeàu ñaày ñuû khoâng thieáusoùt gì.Ñeán ngaøy ñöa ñaùm, Bình töï cöôõi voi,ñem ba ngaøn quaân, hoä toáng töû cung ñeánbeán ñoø, roài chôø cho leã röôùc töû cungxuoáng thuyeàn xong xuoâi ñaâu ñaáy, môùiquay trôû laïi.Luùc coâng chuùa Ngoïc Haân veà phuû, Bìnhnhôn nhôn ra veû töï ñaéc maø raèng:- Tieân ñeá coù hôn ba möôi ngöôøi con trai,ngaøy nay baùo hieáu laïi chæ ôû moät ngöôøicon gaùi, naøo coù ai giuùp ñöôïc maûy may?Ngöôøi xöa thöôøng baûo “Con giaù thöôønglaøm raïng rôõ cho nhaø cöûa”, quaû cuõngñuùng thaät!Coâng chuùa caûm taï vaø noùi:- Nhôø coâng ñöùc cuûa Thöôïng coâng, thieápñöôïc baùo hieáu vôùi hoaøng khaûo, môû maëtvôùi anh chò em. Tuïc ngöõ vaãn noùi:- Trai khoâng aên maøy vôï, gaùi phaûi aên maøychoàng”, chính laø nhö theá ñoù!Bình nghe noùi thích laém. Chôït coù tin baùovua Taây Sôn saép ra, Bình voäi sai Chænhcho daùn yeát thò khaép Kinh thaønh, noùi laø:- “Thieân vöông tuaàn du ra Baéc ñeå xemxeùt phong tuïc, khoaûng möôøi ngaøy nöõa

seõ tôùi. Vaäy boá caùo cho caû trong ngoaøi ñeàubieát”.Moät maët Bình sai ngöôøi taâu vôùi töï hoaøng,xin cho vaên voõ traêm quan ra ngoaøi cöûa oâñoùn tieáp.Ngaøy moàng naêm thaùng Taùm, vua Taây Sônñeán Kinh.Vua Taây Sôn chaúng quaûn muoân daëmñöôøng xa tôùi ñaây, maø coi boä laïi heát söùchoái haû, voäi vaõ moïi ngöôøi khoâng hieåuduyeân côù taïi sao?Thaät laø:

Caù Kình vöôït bieån giöông vaây nhaåyCoïp döõ lìa röøng möôïn caùnh bay.

Chöa bieát vua Taây Sôn ñeán veá vieäc gì?Xin xem hoài sau phaân giaûi.

Caây chanh laïi nôû hoa chanhCoù hai ñoàng baùo sao anh ñoïc chuøa