agrotecnologia - aÑo 1 - numero 1 - 2011 - paraguay - portalguarani

Upload: portalguarani4

Post on 06-Feb-2018

233 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    1/36

    @ I Zag fuctivhs da shbn y `nz znein

    Igk. Nkr. Vtaccn @nris Fngdin Fnrankn

    Hriagtnfig prheasihgnc pnrn ugn Nkrifucturn Vustagtnlca

    \ F - VD

    @ \N Z

    KAGTICARN

    >Adifig G

    Fhcaffihgnlca

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    2/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    4/36

    igehJfhgtnfthsynkrhgakhfihs.fh`

    Hfign Agfnrgnfig2

    Tac2 (191) ;> >

    Agfnrgnfig - Znrnkuny

    Vtn ag astn adifig2Vhgin Nctn`irngh@irtn \hdrkuaz

    Erngfh Fngncn

    Vhphrta tfgifhOnrign Uidnc CnrrhfnKart Arwig Onrlnu`Dhukcns Nclrafmt Ghvh da HcivairnAgriqua Hswig Mnmg Uiccncln

    Fhgsabh adithrinc2Ndrig Zncnfihs @hrgikhNgthgih Vfmnphvnch NgthgfmioLargnrdigh (Fnfmith) Hrquihcn

    Lragh Lntistn LingfmiArgi Ngthgih Vfmcigdwaig@nrn Astacn Hbadn Kn`nrrnBung Fnrchs Fnphrnsh@gifn C. \n`raz Znradas da Tisfmcar@nrtg @nrn Fuliccn NgdrndnGicshg HstarcaigZhrrih Uiccncln @irngdn\hce [hcekngk DarpsfmVtaccn @nris Fngdin Fnrankn[iceridh @hrac

    www.fhgtnfthsynkrhgakhfihs.fh`

    Zrhdufidh phr2

    Cn Lilcihkrnen uticizndn

    ag cn prasagta adifig

    astnr disphgilca ag cn

    cti`n pulcifnfig da astn

    fhcaffig.

    >Adifig G

    Fhcaffihgnlca

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn4

    Hriagtnfig prheasihgnc pnrn ugn Nkrifucturn Vustagtnlca

    Ast prhmilidn cn raprhduffig thtnc h pnrfinc da asths fhgtagidhs ag funcquiar

    ehr`nth sig nuthriznfig asfritn da FHGTNFTHV Fh`ugifnfig y Varvifihs.

    Fhgfurr i`hs n euagtas qua sa asti`ng shg fhgnl cas, sig a`lnrkh cn

    axnftitud y nftuncidnd ag chs vnchras igdifndhs, fhtiznfihgas, prafihs,

    ragdi`iagths, igtarasas, fngtidndas, vnchras u htrhs, astg axpuasths n

    vnrinfig fhgehr`a n cn situnfig dac arfndh agtra cn eafmn da rafapfig

    da cn igehr`nfig, ac tia`ph da prhduffig y firfucnfig da cn ravistn.

    Chs nrtfuchs pulcifndhs ag FHGTNFTHV&nkrhgakhfihs raprasagtng

    cn hpigig da chs nuthras, y gh gafasnrin`agta raabng ac sagti`iagth u

    hpigig da sus dirafthras.

    FHGTNFTHV&nkrhgakhfihsas ugn `nrfn rakistrndn. Thdhs chs dara-

    fmhs rasarvndhs.

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    5/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn 1

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    6/36

    A |@ngabh Igtakrndh da Zcnkns ag Vhbn y @nzRnerin. Va puada dagir fh`h ac `afngis`h ag ac qua sa avncng y fhg-shcidng, ag ug prhkrn`n ugifndh, thdns cns tfgifns da fhgtrhc

    A |Hrukns ag Vhbnugh da chs `nyhras prhlca-`ns Nftunc`agta, ag ac fuctivh da cn shbn npnrafag vnr ins aspafias dahrukns qua ntnfng ag diearagtas astndhs eaghckifhs dac fuctivh

    A |@uastrah da pcnkns ag fuctivhs axtagsivhs.Ac uastrah as eugdn`agtnc ag ac fhgfapth dac @ngabh Igtakrndh da Zcn-kns, sig a`lnrkh axista ugn krng distngfin agtra cn tahrn y

    A |Zcnkns fmupndhrnsag ac fuctivh da cn shbnCns pcnkns fmupndhrns shg cns qua phsaag npnrnth lufnc fmupndhr, y fnusngdnhs nc fuctivh da shbn phrqua suffihgng fhgstngta`agta cns vnigns

    A |@ngabh da pcnknsag `nz da varngh h znerin.Ac fuctivh da `nz znerin mn f rafidh ag ehr`n fhgsidarnlca ag Znrnkuny.Ehr`n pnrta da cn rhtnfig, sista`n da prhduffig da guastrn nkrifucturnaxtagsivn....

    V| Tagar xith fhg cn rhtnfig.Vustagtnlicidnd, ragdi-`iagth y ragtnlicidnd dac sista`n da prhduffig.Cn rhtnfig dafuctivhs as cn nctargntivn axithsn y sustagtnlca dac sista`n da Via`lrn Diraftn

    M| Ac fhgtrhc da `ncaznsag ac sista`n da sia`lrndiraftn.Ac dasnrrhcch da sista`ns da fhgtrhc da `ncazns ag sia`lrn diraf-tn, `adingta ac ush da prhdufths marlifidns

    M| @ncazns rasistagtas n marlifidns.Kun pnrn ac`ngabh ndafundh da rans fhg asta prhlca`n. Axistag nftunc`agta lihtiphs da pcngtns rasistagtas n chs marlifidns. Qg `ngabh ndafundh

    T | Nkrifucturn da prafisig.Qsh rnfihgnc da igsu-`hs nkrfhcns.Cns hdargns marrn`iagtns da ngabh dac aspnfih prh-duftivh adingta ac ush da chs sista`ns da sagshras ra`hths

    L A

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    -

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn5

    |V

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    7/36

    @ngabh igtakrndh da pcnkns

    ag Vhbn y @nz Rnerin

    Va puada dagir fh`h ac `afngis`h ag ac qua sa avncng yfhgshcidng, ag ug prhkrn`n ugifndh, thdns cns tfgifns da fhgtrhc

    disphgilcas fhg ac g da `ngabnr cns phlcnfihgas da pcnkns? lusfngdhavitnr ug dnh afhg`ifh y `igi`izngdh chs aeafths safugdnrihsshlra ac n`liagta.

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn ;FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn ;

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    8/36

    Nckugns aspafias da hrukns sa fh`-phrtng fh`h daehcindhrns, htrnsfh`h lrhfns h agrhccndhrns y htrns shgpcnkns diraftns ntnfngdh cns vnigns.

    Zartagafiagtas n cn Hrdag2 Capi-dhptarnAstns pcnkns fnusng dnh ag cn ensa ig-`ndurn h cnrvnc. Va nci`agtng da mh-bns, lrhtas, htrns aspafiag rancizng kn-carns ag cns nxicns h liag agrhccng cns

    mhbns. Cns `s i`phrtngtas shg cns as-pafiasNgtifnrsin ka``ntncis, Vphdhp-tarn aridngin, Zsaudhpcusin igfcudagspartagafiagtas n cn en`icin Ghftui-dna, phsaag ug krng phtagfinc da fnu-snr dnh nc fuctivh.

    Ag cns cti`ns znerns mng th`ndh i`-phrtngfin cn hrukn da cns vnigns, Ma-cihtmis y cn agrhccndhrn da cn mhbnH`ihdas igdifntus,qua mn nu`agtndhag phlcnfig y sa mng raphrtndh sava-

    rhs dnhs fnusndhs phr astns aspafias,ch func mn da`ngdndh vnrins npcifn-fihgas da igsaftifidns.

    Hrukn da cn mhbnNgtifnrsin ka``n-tncis, Cap, Ghftuidna. As cn aspafiapradh igngta ag Znrnkuny, chs pifhs dantnqua sa rakistrng durngta chs `asas dadifia`lra y agarh. Chs nducths shg `n-riphsns da fhchr pnrdh fagifiagth, cns

    ncns phsaag ugn c gan `nrrg hsfurnqua fruzn thdh ac fuarph. Chs muavhslcngfhs shg fhchfndhs ag cn pnrta ig-earihr da cns mhbns ag ehr`n niscndn.Qgn vaz qua gnfag sa nci`agtng yfrafag rpidn`agta y puadag ncfng-znr mnstn `` da chgkitud.

    Ac fhchr da cns cnrvns vnrn da vardafcnrh, pnrdh hsfurh n gakrh fhg figfhcgans lcngfns ag ac fuarph. Vhg `uy

    nftivns, phsaag krng nkicidnd y fungdhshg thfndns sa tirng nc suach. Ac fifchlihckifh dac igsafth sa fh`pcatn agtras n funtrh sa`ngns dapagdiagdhda cns fhgdifihgas n`liagtncas. Cnensa cnrvnc durn nprhxi`ndn`agtadhs sa`ngns y ac igsafth fhgsu`ancradadhr da f` da ran ehcinrqua fhrrasphgda n tras ehcihchs h ugnmhbn da shbn (K, ).

    Igifinc`agta cns paquans hrukns rns-

    png cns mhbns, astn atnpn durn nprhxi-`ndn`agta dns, cuakh sa vuacvag`s vhrnfas fhgsu`iagdh krng fngti-dnd da nsn ehcinr. Ag ntnquas savarhs

    y fhg nctns phlcnfihgas ntnfng mhbns,lrhtas, hras y vnigns, pudiagdh neaf-tnr ac ragdi`iagth. Ag fnsh da ntnquanc igifih dac fuctivh (pcngtns fhg trasmhbns triehcindns), nshfindh fhg parh-dhs da saqun, ac fhgtrhc dalar sar r-

    Nftunc`agta, ag ac fuctivh da cn shbn npnrafag vnrins aspafias da

    hrukns qua ntnfng ag diearagtas astndhs eaghckifhs dac fuctivh.

    Ngtas da qua fnusag i`phrtngtas dnhs sa dalag ranciznr

    `uastrahs, y dataftndns ac fhgtrhc lihckifh h qu`ifh sakg cn

    aspafia.

    Hrukns ag shbn

    Qgh da chs `nyhras prhlca`ns

    Igk. Nkr. Vtaccn @nris Fngdin FnranknFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn=

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    9/36

    pidh fhg igsaftifidns, fnsh fhgtrnrihphdrg hfurrir savarhs dnhs nc ehccn-ba ch qua parbudifnr ac dasnrrhcch dacns pcngtns.

    Zsaudhpcusin igfcudags. Cap, Ghf-tuidna. As fhghfidn tn`lig fh`hhrukn encsn adidhrn. Chs nducths shg`nriphsns qua `idag ``, cns ncnsngtarihras shg da fhchr hsfurh fhg pa-quans ngfmns pcntandns, cns phsta-

    rihras shg da fhchr nrrg.

    Cns cnrvns shg da fhchr varda fcnrh fhgnckugns cgans lcngfns ag ac dhrsh. Zh-saag shch tras pnras da pntns nldh`i-gncas, ch qua mnfa qua sa `uavng `i-diagdh pnc`hs, phr astn fnrnftarstifncn hrukn sa nci`agtn da cns mhbns raspa-tngdh cns garvndurns.

    Va nc i`agtn da mhbns y lrhtas, kaga-rnc`agta chs sgth`ns da ntnqua shg

    liag diearagfindhs da cn Ngtifnrsinka``ntncis,phrqua stns sa nci`ag-tng da cns mhbns ag ehr`n fh`pcatn,ag fn`lih cn aspafia Zsaudhpcusin ghsa nci`agtn da cns garvndurns. Fung-dh ntnfn cn hrukn encsn `adidhrn agcn atnpn raprhduftivn, sa dalag th-`nr `adidns da fhgtrhc ag ehr`n r-

    pidn phrqua as `uy vhrnz y da die-fic fhgtrhc.

    Lrhfn da cns nxicns.Apightin nphra-`n, Cap,Hcatmrautidna. Astn pcnknasphrdifn, puada fnusnr dnhs sa-

    varhs y as da `uy diefic fhgtrhc. Acnducth as ugn paquan `nriphsn qua`ida ``, cns ncns ngtarihras shgda fhchr kris fagizn y cns phstarihrasshg `s fcnrns. Cns cnrvns shg vardasfhg cn fnlazn hsfurn y n `adidn quafrafag sa vuacvag `s fcnrns mnstn cca-knr nc fhchr rhsndh. Fh`pcatn su fifch

    lihckifh ag n dns.

    Igifinc`agta, cns hrukns ntnfng cns mh-bns da cns axtra`idndas, ugigdhcns`adingta michs da sadn. Chs `nyhrasntnquas sa hlsarvng fungdh ntnfng chstncchs, dhgda nlrag ugn kncarn y paga-

    trng ag ac `is`h h ag ac pafhch, nm sprhdufa cn gafrhsis da cns rn`ns y mhbns ntnfndns. Tn`lig puadag ntnfnhras dhgda chs lhthgas hrncas shgugidhs phr chs michs da sadn? ag fnshaxtra`hs ntnfng vnigns.

    Hrukn da cns vnigns Macihtmis spCap, Ghftuidna. Cn hrukn da cn

    vnigns Macihtmis sp, as ugn aspafiqua ntnfn n cns vnigns. Zagatrng ag

    cns is`ns hfnsihgngdh parehrnfihgas y sa nci`agtng da chs krnghs cafmhshs, ag phlcnfihgas acavndns puadag hfnsihgnr prdidns i`phrtngtas

    phr sar ugn pcnkn diraftn y da diefifhgtrhc, phr ac cuknr dhgda sa nchbn nci`agtn.

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn 9

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    10/36

    Hrukn agrhccndhrn da mhbns H`ih-das igdifntus, Cap. Frn`lidna. As-tn aspafia sa agfuagtrn ag fhgstngtanu`agth, ag vnrins zhgns da guastrh

    pns. Ac nducth as ugn `nriphsn `a-dingn, `ida `` da chgkitud, dafhchr n`nric ch ngnrngbndh. Cns cnrvnsshg da fhchr n`nriccagth ag chs pri`a-rhs igstnras, cuakh sa thrgng varda fcnrh

    y fungdh astg prxi`ns nc astndh dapupn, sa vuacvag varda `s igtagsh. Acastndh cnrvnc y pupnc ch pnsng dagtrhda cns mhbns, agrhccndns phr ac igsafth.

    Cns cnrvns pri`arh rnspng ac pnrgqui-`n da cns mhbns, cuakh fhg ac nu`agthda tn`nh dastruyag ac ci`lh ehcinr,ag chs cti`hs astndihs ugag cns mhbnsfhg michs da sadn pnrn su prhtaffig,fhg ch func sa difuctn ac fhgtrhc qu-`ifh. Astn pcnkn as i`phrtngta ag fuc-tivhs da znerin, phrqua durngta chs`asas erasfhs shg `s nlugdngtas.

    @uastrah da HruknsZnrn avncunr cn phlcnfig da hruknssa uticizn ac pnh da lntidn. Ac `is`hfhgsista ag ug pnh da tacn lcngfn dh-lcndhs ag chs lhrdas, dhgda sa igtrh-

    dufag dhs pnchs da `ndarn. Cn chg-kitud da asta pnh as da `atrh dachgkitud phr . f` da ngfmh.

    Asta pnh sa fhchfn fuidndhsn`ag-ta agtra cns micarns da cn shbn pnrn gh

    parturlnr n chs igsafths prasagtas agcn zhgn `uastrandn, cuakh sa igfcigngcns pcngtns ndynfagtas nc pnh y sa ln-tag vikhrhsn`agta, da `ngarn quacns hrukns fnikng shlra ac pnh. Zhs-

    tarihr`agta cns hrukns shg fhgtndns.Asta prhfadi`iagth dala sar rapatidhag vnrihs pugths dac fuctivh, fhgsida-rngdh, fh`h rasuctndh, cn `adin dathdhs chs pugths `uastrandhs. Ac g-`arh da `uastrns as vnrinlca da nfuar-dh nc tn`nh da cn pnrfacn.

    Fhgtrhc lihckifhAc fhgtrhc lihckifh da cn hrukn Ng-tifnrsin ka``ntncis sa puada ranciznrnpcifngdh ac Lnfuchvirus ngtifnrsin,hrkngis`h agth`hpntkagh qua prh-vhfn cn agear adnd gakrn n cn `is`n.Znrn ac fhgtrhc da hrukns fhg Lnfuch-virus sa dala fhgsidarnr fh`h c`itas`xi`hs hrukns paquans, `a-dingns h hrukns krngdas fndns agac pnh da lntidn.

    Cn npcifnfig dala ranciznrsa fungdhnpnrazfng cns pri`arns hrukns ag ac fuc-

    tivh y daspus da chs dns da cn kar-`ignfig, da `ngarn qua ac fuctivhprasagta luagn fngtidnd da mhbns? ns acLnfuchvirus par`ngafa phr s tia`phag ac suach y puada raigeastnr ac fuctivhag ehr`n gnturnc (O, ).

    Htrh i`phrtngta nkagta da fhgtrhc lih-ckifh qua npnrafa ag ehr`n gnturnc as acmhgkhGh urnan ricayi,qua ntnfn n vn-rins aspafias da hrukns y prhdufa cn ag-

    ear`adnd lcngfn, cn func sa diearagfin dacn virhsis phrqua ac fuarph da cn hrukn savuacva rkidh, da fhchr lcngfh pri arh ycuakh varda fcnrh (asphrucnfig).

    Ag fhgdifihgas da luagn mu`adndtn`lig npnrafag hrukns `uartns

    phr mhgkhs dac kgarhAgth hptmh-rnsp. Cn acavndn mu`adnd n`liag-tnc y ta`parnturns `hdarndns fhgsti-tuyag fhgdifihgas envhrnlcas pnrn cn

    prhpnknfig da n`lhs aga`ikhs gn-turncas, chs funcas phsaag cn fnpnfidndda fnusnr krngdas apizhhtins.

    Fhgtrhc qu`ifhAc xith dac fhgtrhc qu`ifh da pcnknsda fuctivhs ast subath nc fritarih quasa npciqua nc dafidir shlra cn sacaffigda chs igsaftifidns, ehr`n y `h`agthda npcifnfig, fhghfi`iagth shlra chsigsaftifidns, cns pcnkns y cn eaghchkn

    dac fuctivh. Nda`s sa dala th`nr agfuagtn cns fhgdifihgas fci`tifns daccuknr y cn thxifidnd dac prhdufth quasar npcifndh.

    Ag cn nftuncidnd, ac `arfndh hera-fa ugn n`pcin kn`n da prhdufths da`hdarndn n lnbn thxifidnd pnrn ac `a-dih n`liagta. Da astn `ngarn sa pua-da fhgtrhcnr cns pcnkns sig dnnr n chsaga`ikhs gnturncas.

    Zcnkn phfn da ntnqua Fhgtrhcnr fungdh. Hrukns daehcindhrns Ngtas da hrnfig % da daehcinfig fhg hru-

    kns krngdas phr `uastrah.

    Daspus da hrnfig % da dasehcinfig fhg hru-kns krngdas phr `uastrah.

    . Lrhfn da nxicns Mnstn cn ehr`nfig da vnigns % da pugtns ntnfndns.

    Tnlcn 2 Astndhs eaghckifhs da cn shbn y givac da fhgtrhc da cns pcnkns prigfipncas.Z at ncci, .

    Maftrans Zugths da `uastrah

    n

    n

    n

    Vakg Z, , ac g`arh dapugths da nfuardh nc ran dala sar2

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>:

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    11/36

    @uastrah da pcnknsag fuctivhs axtagsivhs

    Asths fhgfapths puadag sar npcifndhs n ugn krng fngtidnd da fuctivhs y pcnkns.

    Vakg F (), ac astudih da cns phlcnfihgas puada sar divididh ag axtagsivhs a igtagsivhs. Chaxtagsivhs shg fhgdufidhs ag rankrngdas pnrn fhghfar distrilufigda aspafias da igsafths h pnrn pradafir dnhs h liag pnrn dafidir `adi

    dns da fhgtrhc. Qgn `is`n ran dalsar uastrandn vnrins vafas durngta a`is`h fifch, dgdhsa gensis ag ugastndh eaghckifh ag pnrtifucnr.

    \nzhgas pnrn `uastranrFhg ac `uastrah sa `idag nspafthracavngtas da cns pcnkns y ac sista`n

    phr aba`pch ac tn`nh da cns phlcnfihgas da cn pcnkn ag racnfig n cn atn

    pn da dasnrrhc ch dac fuctivh, fnpnfidnd da fhgsu`h da cn pcnkn, tnsns d

    raprhduffig y tnsns da `hrtncidndAg lnsa n astns igehr`nfihgas sa puadag disanr astrntakins h tftifns dfhgtrhc, da cns prigfipncas pcnkns.

    Cn eugfig lsifn dac uastrah as qusa puadng th`nr dafisihgas fhrraftnda `ngabh h fhgtrhc? da astn `ngarsa puadag avitnr prdidns afhg`ifnphr ntnqua da pcnkns.

    Igk. Nkr. Vtaccn @nris Fngdin Fnrankn

    FU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    Ac `uastrah as eugdn`agtnc ag ac fhgfapth dac @ngabh Igtakrndh da Zcnkns, sig a`lnrkh axista ugn

    krng distngfin agtra cn tahrn y cn prftifn. Cns igehr`nfihgas hltagidns shg eugdn`agtncas pnrn cn

    th`n da dafisihgas.

    (rn. Znrta)

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn >>

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    12/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>< FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>6

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    14/36

    gdifa da phlcnfigFhgsista ag cn avncunfig dac tn`nhda cns phlcnfihgas n trnvs da chs prh-dufths `atnlcifhs h da chs aeafthsfnusndhs phr chs igsafths.

    n. Zrhdufths `atnlcifhsChs prigfipncas prhdufths fh`prag-dag cns axuvins, axfra`agths y cns sa-frafihgas.

    Cns axuvins shg rasths qua chs igsafthsdabng daspus da fndn `udn y puadagsarvir fh`h `adih da avncunfig dacn phlcnfig. Ag ac fnsh da cns hruknsfhghfidns fh`h `nrngdhvnAriggysacch,as efic hlsarvnr cns axuvins da cns

    pupns ag ac suach.Chs axfra`agths shlra cns pcngtnsntnfndns tn`lig shg luaghs igdi-fndhras pnrn asti`nr cn phlcnfig,shlra thdh da hrukns. Asta `thdhrasuctn `uy aeaftivh fhg ac kusngh

    fhkhccarh dac `nz Vphdhptarn euki-pardn,qua sa nchbn dagtrh dac fhkh-cch y fungdh sa hlsarvn axfra`agtherasfh ag krng fngtidnd as sgth`nda qua dagtrh sa agfuagtrn ugn hru-

    kn da fhkhccarh da krng tn`nh.

    Fiarths igsafths prhdufag safrafih-gas, prigfipnc`agta chs Mh`ptarhsfh`h puckhgas, fiknrritns y fhfmigi-ccns. Kagarnc`agta cn nlugdngfin daastns safrafihgas nzufnrndns ast agracnfig diraftn n cn fngtidnd da igdi-viduhs phr pcngtn y shg nfh`pnndnsphr ug mhgkh da fhchr gakrh qua ehr-`n cn Eu`nkign.

    l. AeafthsChs aeafths da chs igsafths shg `adi-dhs n trnvs da chs dnhs fnusndhs ncns pcngtns, chs funcas puadag sar di-rafths a igdirafths.

    @adidn da dnhs dirafths2 Fhgsis-tag ag fhgtnbas dirafths, h san dnh

    phr ugidnd fh`h phr aba`pch g`a-rh da eruths dnndhs phr pcngtn, g-`arh da rlhcas dnndhs, atf. Aba`-

    pch2 ac kusngh pariccarh dac nckhdgMacihtmis virasfags, qua ntnfn cns pa-

    riccns y fpsucns, qua sakg Kat ncc, dhs hrukns phr pcngtn puadaghfnsihgnr ac % da prdidns.@adidn da dnhs igdirafths2 Zua-da sar cn daehcinfig, fhgsidarngdhac ran ehcinr dastruidn phr igsafths`nstifndhras fh`h hrukns, vnquitnsy cngkhstns, aba`pch daNgtifnrsin ka-``ntncisag shbn,Ncnln n nrkuiccn-fan ag nckhdg, qua ag dns pua-dag fhgsu`ir f`da ran ehcinr.

    Tn`lig phda`hs adir dnhs igdi-rafths, n trnvs dac g`arh da cnrvnsag ac sista`n rndifucnr, fungtifng-dh ac dnh n cns rnfas. Astn tfgifn sanbustn pnrn `adir ac dnh dac khrkhbhdac suachZngth`hrus sp, pcnkn da sh-bn, `nz y kirnshc.

    (Fhgtign)

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>4

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    15/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn >1

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    16/36

    Zcnkns fmupndhrnsag ac fuctivh da cn shbn

    Chs fmigfmas shg cns prigfipncaspcnkns fmupndhrns ag ac fuctivhda shbn. Cns prigfipncas aspafias agguastrh pns partagafag n cn En`icin2Zagtnth`idna. Nftunc`agta cn aspa-fia `s nlugdngta as ac fmigfma `n-rrgAufmistusmarhs,nda`s sa hlsar-

    vng cns sikuiagtas aspafias2 fmigfmavardaGaznrn viriducn,fmigfma vardapaquahZiazhdhrus kuicdigii,Adassn

    `aditnlugdn,lnrrikn vardaDifmachpsurfntus, Tyngtn pardithr, Nfrhstar-

    gu spp.Thdns, fhgstituyag ac fh`-pcabh da fmupndhras ag shbn.

    Astns aspafias fnusng ug dnh diraf-th n chs krnghs, ch func da`ngdn vn-rins npcifnfihgas da igsaftifidns pnrnsu fhgtrhc y raprasagtng fhgsidarnlcasknsths pnrn ac prhdufthr y mn trndhfh`h fhgsafuagfin, rasistagfin da chsfmigfmas n chs igsaftifidns.

    Chs fmigfmas nducths phsaag ug fh`-phrtn`iagth lnstngta `nrfndh, chqua enficitn ac `ngabh igtakrndh. Igi-fing cn fhchgiznfignc gnc dac parih-dh vakatntivh h igifih dac parihdh dahrnfig (\ \). Ag astn atnpn, chsfmigfmas dabng n chs mhspadarhs nctar-gntivhs h liag astg snciagdh da ugnprhchgkndn dinpnusn.

    N pnrtir da cn npnrifig da vnigns \nu`agtn cn phlcnfig phrqua sa igi-fin ac parihdh da raprhduffig, sahlsarvn krng fngtidnd da gigens agac fuctivh y sa dagh`ignparihdh dancartn.

    Ag cn atnpn da dasnrrhcch da vnigns(\) y ac igifih da ccagndh da krnghs(\ .) as ac astndh ag qua ac fuctivh

    as `uy susfaptilca nc ntnqua da fmig-fmas, cn phlcnfig tiagda n nu`agtnrsustngfinc`agta. Asta parihdh as fh-ghfidh fh`h Zarihdh Frtifh. Cnphlcnfig ncfngzn ac pifh `xi`h agac parihdh (\), cuakh cn phlcnfigdafrafa phrqua chs krnghs ncfngzngcn `nduraz sihckifn.

    Tiphs da dnhs hfnsihgndhsDapagdiagdh da cn phlcnfig da.fmigfmas phr `atrh ciganc, nu`ag-

    tng chs dnhs ag ac astndh eaghcki-fh da ccagndh da krnghs.Cn aspafia. Ziazhdhrus kuicdigii ascn `s dnign, as cn qua fnusn ra-tagfig ehcinr ag `nyhr `adidn ydnhs krnvas n cn sa`iccn fh`h pr-didn da vikhr.Ac fmigfma `nrrg as cn aspafia `s.nlugdngta ag thdns cns rakihgas sh-barns dac pns y ac dnh qua fnusn as

    Cns aspafias fmupndhrns fnusng

    ug dnh dirafth n chs krnghs

    y su fhgtrhc da`ngdn vnrins

    npcifnfihgas da igsaftifidns, ch

    qua raprasagtn fhgsidarnlcas

    knsths pnrn ac prhdufthr y

    mn trndh fh`h fhgsafuagfin

    rasistagfin da chs fmigfmas.

    Cns pcnkns fmupndhrns shg cns qua phsaag npnrnth lufnc

    fmupndhr, y fnusng dnhs nc fuctivh da shbn phrqua suffihgng

    fhgstngta`agta cns vnigns, krnghs, h liag rnspng h fhrtng ac tabidh,

    suffihgngdh ac cquidh qua sakrakn ac `is`h.

    Igk. Nkr. Vtaccn @nris Fngdin FnranknFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>5

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    17/36

    da aghr i`phrtngfin fh`pnrndhfhg htrns aspafias.Zhr cn fhgstngta suffig, chs fmig-.fmas rancizng hrifihs paquahsqua sirvag da agtrndn n chs `ifrhr-kngis`hs fh`h ac MhgkhGa`nthsphrnfhryci qua fnusn cn `ngfmn daear`agth ag chs krnghs.Hfnsihgng ugn lnbn fncidnd da krn-.ghs, lnbh taghr da nfaita, prhvh-

    fngdh krnghs fmuzhs y daehr`as.

    Fhgtrhc qu`ifh. Qticiznr igsaftifi-dns sist`ifhs ag dhsis ndafundns agac `h`agth da igifih da igeastnfign pnrtir dac ccagndh da krnghs, avitnrigsaftifidns da fhgtnfth, rhtnr chs ig-saftifidns pnrn avitnr thcarngfin y ra-sistagfin da chs fmigfmas.

    Givac da dnh afhg`ifh da fmig-fmas ag shbn. nducths/`atrh ciganc

    ag fuctivhs pnrn sa`iccn. nducths/`atrh ciganc ag fuctivhs pnrn krnghs.

    Givac da fhgtrhc2 fmigfma nducth h gigens da ar astndih/`atrh ciganc.

    @hsfns LcngfnsVhg pcnkns fmupndhrns phr axfacagfin,partagafag n cn Vul hrdag Mh`hptarny dagtrh da cn is`n sa agfuagtrng vn-

    rihs kgarhs y aspafias. Cns s fhgh-fidns shg chs kgarhsLa`isiny rin-caurhdas.Zhsaag ug krng phtagfinc dadnh, yn qua puadag fhgvartirsa ag

    vafthras da virus. Ntnfng n ugn divar-sidnd da fuctivhs fh`h phrhth, shbn,nckhdg, `acg, sngdn agtra htrhs.

    Cns gigens y nducths da cn `hsfn lcng-fn, nc nci`agtnrsa da cns pcngtns, ra-

    dufag ac vikhr y ragdi`iagth da chsfuctivhs neaftndhs. Vafratng ugn sus-tngfin nzufnrndn dhgda sa dasnrrhccnug mhgkh qua igtarara fhg cn eug-fig ehthsigttifn da cn pcngtn.

    Cns pcngtns puadag sar ntnfndns dasdasu a`arkagfin phr chs nducths y das-pus ch mnfag cns cnrvns? n`lhs sa nci-`agtng da cn pcngtn suffihgngdh cnsnvin ag ac agvs da cns mhbns, ch funcpuada hfnsihgnr prdidns ag ac ragdi-

    `iagth. Chs dnhs afhg`ifhs `si`phrtngtas chs fnusn cn aspafia La-`isin tnlnfi nc trngs`itir ac virus dac`hsnifh dhrndh (LK@U).

    Fhgtrhc qu`ifh2 Ac fhgtrhc qu`i-fh `s afiagta sa rancizn fhg igsafti-fidns sist`ifhs fh`h ac I`idnfchprid,Nfatn`iprid y nckughs ehsehrndhs fh-`h ac Nfaenth . Chs ehsehrndhs sa da-

    lag uticiznr ag dhsis ndafundns, shlrthdh fungdh sa trntn da ugn pcnkn qurpidn`agta puada ndquirir rasistagfin vnrihs igkradiagtas nftivhs. Fnla dastnfnr qua sa dalag avitnr chs piratrhidas yn qua shg igsaftifidns da fhgtnfthgh igdifndhs pnrn asta tiph da pcnkns.

    Fhgtrhc lihckifh2 Ag ehr`n gnturnc, cn `hsfn lcngfn as pnrnsitndn ph

    nvispitns dac kgarhN`itus sp2Arat`hfarus sp, Zrhspnctaccn spp. y Agfnrsin sp. Tn`lig as dapradndn phgaurptarhs (Fmryshpnspp), asfnrnlnbhs fhffigcidhs y ugn `hsfn dcn en`icin Dhcifmhphdidna. Kagarnc`agta asths aga`ikhs gnturncas shg`uy susfaptilcas n chs igsaftifidns piratrhidas, qua sa dalag npcifnr sch agfnsh gafasnrih.

    fnrhs ag shbn

    Chs fnrhs sa dasnrrhccng ag cn shbn agfhgdifihgas da ta`parnturn acavndn ysaquns prhchgkndns. Kagarnc`agtacns igeastnfihgas igifing ag chs lhrdadac fuctivh, ag pcngtns lnbh sh`lrn dchs rlhcas h liag ag pcngtns astrasndns ag `ngfmhgas ag cn pnrfacn. Caspafia `s fh`g as ac fnrh lcngfh Zhcipmnkhtnrshga`us cntu. NfnriTnrshga`idna, fhghfidn fh`h nfnrh

    Cns pcngtns puadag sar

    ntnfndns dasda su a`arkagfin

    phr chs nducths y daspusch mnfag cns cnrvns? n`lhs

    sa nci`agtng da cn pcngtn

    suffihgngdh cn snvin ag ac

    ags da cns mhbns.

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn >;

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    18/36

    trhpifnc. Cn ma`lrn phsaa ugn fhch-rnfig lcngfn n`nriccagtn, fhchfn susmuavhs ag ehr`n niscndn ag cn ensa ig-earihr da cns mhbns guavns. Gh taba ta-cns. Ac ntnqua igifinc as ag chs lrhtas ymhbns guavns, dhgda sa prhdufag ughsfurafi`iagth y ug nrrukn`iagth damhbns guavns.

    Htrn aspafia qua sa agfuagtrn ag cnshbn as ac atrngyfmus cudagi. Nfnri,Tatrngifmidna. Cns ma`lrns shg da

    fhchr rhbh igtagsh y chs `nfmhs b-vagas shg n`nriccagths h rhbh hpn-fh. Gh tabag tacns, ehr`ng fhchginsdagsns ag cn ensa igearihr da cns mh-

    bns, parh ag ntnquas `s igtagshs saagfuagtrng ag cn pnrta suparihr dacn pcngtn ntnfngdh lrhtas. Cns mhbnsntnfndns quadng n`nriccagtns y fnagag ehr`n pra`nturn. Chs parihdhs dasaqun envhrafag n cn prhciearnfig daastn aspafia.

    Chs fnrhs fnusng dnhs parehrng-dh cns fcucns, nci`agtgdhsa dac c-quidh axudndh ag chs lhrdas da cnsgarvndurns da cn ensa igearihr da chsehcihchs da cns pcngtns da shbn. Ac pri-`ar sgth`n da ntnqua as fungdh sahlsarvng pcngtns fhg mhbns lcngqua-figns h pcntandns ag chs lrhtas, cuakhsa vuacvag n`nricchs y phstarihr`ag-ta `nrrhgas.

    Zhlcnfihgas acavndns puadag fnusnrcn fndn pra`nturn da cns mhbns y pr-didns nfagtundns ag cn prhduffig.Ag phfn da saqun ac phtagfinc dadnh nu`agtn fhgsidarnlca`agta, cndistrilufig da cn pcnkn as kagarnci-zndn phr thdn cn pnrfacn y ac fhgtrhcqu`ifh sa vuacva `s diefic.

    @h`agth y givac da fhgtrhc. Ac `h-`agth idanc da fhgtrhc qu`ifh asfungdh sa prasagtng chs sgth`ns da

    mhbns lcngquafigns h pcntandns y ntn-quas ag `ngfmhgas. Ac givac da fhg-trhc as fungdh sa agfuagtrag fn-rhs ag cns mhbns `uastrandns, h liag % da daehcinfig da cn pnrfacn.

    Fhgtrhc. Ac ush da nfnrifidns aspa-ffhs a igsaftifidns ehsehrndhs fhgnffig shlra chs fnrhs, as afiagtaag cn raduffig da cn phlcnfig, siga`lnrkh chs muavhs shg rasistagtas y

    puada hfurrir cn rpidn raigeastnfig

    phr gigens nckughs dns daspus da cnnpcifnfig da nfnrifidns a igsaftifidns,var tnlcn .

    Ac fhgtrhc sa dieifuctn phrqua chsfnrhs sa chfncizng ag cn ensa igea-rihr da cns mhbns y ag cn pnrta ig-earihr da cn pcngtn h san ag zhgnsdhgda chs prhdufths ccakng fhg di-eifuctnd.

    Cns ccuvins y cn nctn mu`adnd dac n`-liagta radufag cn phlcnfig phrquasa fran ug n`liagta envhrnlca pnrn acfrafi`iagth da chs mhgkhs y da htrhsnkagtas agth`hpntkaghs.

    Fhgsidarnfihgas gncasCns pcnkns fmupndhrns ag kagarnc, shg`uy parbudifincas pnrn ac fuctivh dashbn, phr acch dalag fhgsidarnrsa `a-didns eugdn`agtncas pnrn ug luag`ngabh da cns `is`ns. Chs fmigfmas

    dalag sar fhgtrhcndhs fhg igsaftifidnsndafundhs qua fhgtagkng igkradiagtasnftivhs sist`ifhs ag su ehr`ucnfig.

    Va dalag prnftifnr `hgithrahs era-fuagtas ag ac fuctivh, n pnrtir da cn h-rnfig, pnrn dataftnr ehfhs da ntnqua.

    Va dala avitnr ac ush da igsaftifidnspiratrhidas, pnrn fhgtrhcnr fnrhs y`hsfns lcngfns.

    Tnlcn 2 Igkradiagtas nftivhs da igsaf-tifidns nfnrifidns y dhsis phr maftran.

    Igkr. nftivh Dhsis/mn

    Zrheaghehs n . ffNln`aftign n ffAgdhsuceg . n . ffNfaenth n k

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn>=

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    19/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn >9

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    20/36

    Dasda ac pugth da vistn da `n-gabh da pcnkns, ac fuctivh da`nz da varngh as `uy i`phrtngta,

    phrqua par`ita cn agtrndn da pcnknsguavns y ns dis`iguya cns aspafinci-zndns. stns shg cns qua `s dnhsfnusng n chs fuctivhs, shlra thdh n cnshbn qua as fuctivndn ag varngh y asntnfndn phr ug krng g`arh da pcn-

    kns aspaffns.

    Cns pcnkns aspaffns h aspafincizn-dns shg nquaccns qua npnrafag fndn fi-fch da fuctivh ag `aghr h `nyhr ph-lcnfig fh`h ac kusngh fhkhccarh ag

    `nz Vphdhptarn eukipardnh cn hruknda cn mhbn da cn shbn Ngtifnrsin ka`-`ntncis.

    Ac `nz da varngh h znerin, as ntnfn-dh phr pcnkns diearagtas nc nz sa`-lrndh ag igviargh. Ag n`lhs as ac fh-khccarh cn pcnkn qua fnusn `nyhr dnh.Astn pcnkn puada ntnfnr fh`h kusngh

    fhrtndhr, lrhfn dac fuacch, fhkhccarh ykusngh achtarh.

    Ac fhghfi`iagth da cn eaghchkn dacfuctivh par`ita dasnrrhccnr astrntakinsda `ngabh igtakrndh da pcnkns.

    Ac fuctivh da `nz znerin mn frafidh ag ehr`n fhgsidarnlca ag

    Znrnkuny. Ehr`n pnrta da cn rhtnfig, sista`n da prhduffig da

    guastrn nkrifucturn axtagsivn.

    Fhgtrhc da pcnknsag `nz da varngh h znerin

    Igk. Nkr. Vtaccn @nris Fngdin FnranknFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    21/36

    Zcnkns nshfindns nc fuctivhLrhfn dac fuacch Acns`hpncpus cikghsaccus. Astn pcnkn as erafuagta agfuctivhs sa`lrndhs ag suach nraghshh fhg phfn fhlarturn, y sa nfagtn agparihdhs da saqun. Cns cnrvns hfnsihgng parehrnfihgas n givac dac fuacchda cn pcngtn. Cn lrhfn Acns`hpncpuast fhgsidarndn fh`h pcnkn da diefifhgtrhc qu`ifh. Ac igsaftifidn Fchr

    piriehs as cn `abhr nctargntivn pnrn afhgtrhc da astn pcnkn.

    Fmigfma lnrrikn varda Difmachpspp. As erafuagta hlsarvnr cn prasagfin da fmigfmas, ntnfngdh n cns pcgtucns da `nz? sths suffihgng cn lnsa dcns pcgtucns igyaftngdh sncivn pnrn cpagatrnfig da chs asticatas. Ac fuctivh

    da `nz as sagsilca nc ntnqua da astpcnkn, cuakh sa hlsarvng daehr`nfihgas ag cns mhbns, raduffig ag ac frafi`iagth y, ag fnshs axtra`hs, `uartda pcngtns.

    Fhgtrhc. Ac ush da igsaftifidns furnsa`iccns dis`iguya chs dnhs da astpcnkn.

    Ac I`idnfchprid , ag ugn dhsis d k/ ok da sa`iccns, as afiagt

    pnrn ac fhgtrhc da astn pcnkn y htrnsqua sa prasagtng ag cn pri`arn atnpdac fuctivh. H liag, uticiznr ac (tihdifnrl + i`idnfchprid) n fpnrn ok da sa`iccns.

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

    ADasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    22/36

    Ensa vakatntivn y raprhduftivnAc dnh fnusndh phr pcnkns ag cn en-sa vakatntivn y raprhduftivn, dapag-da dac astndh eaghckifh, fhgdifihgasfci`tifns, sista`n da fuctivh y enf-thras litifhs chfncizndhs (aga`ikhsgnturncas).

    Ag astn ensa, ac fuctivh puada sar ntn-fndh phr vnrins aspafias da pcnkns2

    Kusngh fhkhccarh Vphdhptarn euki-pardn.stn as cn pcnkn prigfipnc dacfuctivh da `nz ag vnrihs pnsas, ig-fcuyagdh nc Znrnkuny. Zuada ntnfnrnc fuctivh dasda cn kar`ignfig mns-tn cn ensa da aspikn`iagth. Vakg acDr. Ivg Fruz, cns prdidns dalidh ncntnqua dac fhkhccarh puadag radufircn prhduffig mnstn ac %.

    Ag cn aspikn, ac kusngh fhkhccarh pua-da ntnfnr astichs-astik`ns (fnlacchs dac

    `nz), h chs krnghs ag ehr`nfig ag cnpugtn da cn `nzhrfn h ag cn pnrta ln-snc h `adin dac `is`h. Aspikns fndnsh dnhs ag ac pugth da igsarfig da cn

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    23/36

    Ac fhghfi`iagth da cn eaghchkn dac fuctivh, par`ita dasnrrhccnr

    astrntakins da `ngabh igtakrndh da pcnkns, da astn `ngarn sa

    puada dis`iguir ac g`arh da npcifnfihgas da igsaftifidns, h liag

    hpti`iznrcns.

    aspikn fhg ac tncch, tn`lig shg igdi-fntivhs dac ntnqua da cn hrukn.

    Ac fhgtrhc da astn pcnkn as hphrtughfungdh fnusng ac rnspndh da mhbns,ngtas qua cns cnrvns sa chfncifag ag acfhkhcch, dhgda ac fhgtrhc qu`ifh sadifuctn.

    Ag atnpn da rnspndh da mhbns, shg ra-fh`agdndhs chs igsaftifidns sihcki-

    fhs h igmilidhras da quitign? ac Diu-lagzurhg [K ag ugn dhsis da n k/mn, prasagtn luagn afiagfinag ac fhgtrhc.

    Qgn vaz qua ac ntnqua sa nkudizn y cnscnrvns vng nc fhkhcch, sa puada ranciznrugn azfcn da dhs igsaftifidns fh`hac Fchrpiriehs + Diulagzurhg ag cndhsis da ( ff + k)/mn. Fhg asthsa hltiaga aeafth da fmhqua y rasidun-cidnd ag ac fhgtrhc.

    Fiknrritn dac `nzDnclucus `nidis.Cns fiknrritns, shg paquahs igsafthsfmupndhras da cn sul hrdag Mh`hp-

    tarn. Astn pcnkn as `uy i`phrtngtphrqua as vafthr da virus da agear`adndas qua fnusng ugn `nrfndn fchrhsis y agngis`h ag cns pcngtns ntnfndnsTn`lig puada trngs`itir ac viruqua fnusn ac rnyndh gh. Cns prdidnqua fnusn, dapagda da cn susfaptilicidnd dac `ntarinc fuctivndh y da cnfhgdifihgas n`liagtncas.

    Chs sgth`ns da dnhs da cns pcngtn

    igeaftndns npnrafag daspus da n sa`ngns dac ntnqua da cn pcnkn. Chdnhs dirafths shg fnusndhs phr csuffig fhgtigun da cn snvin, asth hfnsihgn cn fchrhsis ag cns mhbns, quadngn`nriccagtns h rhbizns, `nrfmitns ycuakh, cn `uarta da cns pcngtns.

    Fhgtrhc. Ac prigfipnc `thdh da fhgtrhc as uticiznr vnriadndas rasistagtasaci`ignr pcngtns kunfmns, avitnr sia`lrns `uy tnrdns, avitnr sia`lrns su

    fasivns h fhgtguns.Ac trntn`iagth da sa`iccns dis`iguyac ntnqua ta`prngh.

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    24/36

    Zuckg dac `nz \mhpnchsipmu``nidis.Chs puckhgas shg pcnkns sa-fugdnrins dac nz y sch fnusng dnhssikgifntivhs ag nctns igeastnfihgas.

    Astn pcnkn ehr`n fhchgins, suffihgngcn snvin y aci`igng sus axfra`agths c-quidhs shlra cn pnrta neaftndn, cn funcsa ccagn da ugn sustngfin nzufnrndndhgda sa dasnrrhccn ug mhgkh gakrhccn`ndh Eu`nkign. Cn atnpn `s sus-faptilca fhg racnfig nc ntnqua da chs

    puckhgas, as ag astndh da pra hrn-fig. Zuada parbudifnr n cn ehr`nfigda krnghs, hrikigngdh aspikns paqua-ns fhg krnghs daehr`as.

    Fhgtrhc. Unrihs aga`ikhs gnturn-cas pnrnsitng h pradng ac puckg dac`nz, ngtagiagdh cn phlcnfig n ln-bhs givacas. Chs enfthras fci tifhs fh-`h nlugdngtas ccuvins, shg dasenvhrn-

    lcas nc igsafth.

    Ac fhgtrhc qu`ifh sch sa bustifnfungdh, ac ntnqua as `nsivh ag krng-das igeastnfihgas y fungdh fhigfidagfhg cn atnpn da pra hrafi`iagth.

    Tnlcn 2 Dhsis da igsaftifidns furnsa`iccns y ehcinras rafh`agdndhs pnrn ac fhgtrhc da chs prigfipncas igsafths pcnkns da `nz znerin.

    Igsafths Zcnkns Igsaftifidn Dhsis

    Cnrvn da vnquitn (Dinlrhtifn spafihsn) I`idnfchprid k/ ok sa`iccns

    Fmigfma lnrrikn varda (Difmachps spp) I`idnfchprid + Tihdifnrl n ff/ ok sa`iccn

    Lrhfn dac fuacch (Acns hpncpus cikghsaccus)

    Kusngh Fhkhccarh (Vphdhptarn eukipardn) Diulagzurhg [K n k/mn

    Cueagurhg AF

    @ath`yc

    Zuckg dac `nz (\hpnchsipmu` runldh`ignca) Nfatn`iprid k/mn

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    25/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    26/36

    Va agtiagda phr rhtnfig da fuctivhsugn nctargngfin rakucnr y hrdagn-dn ag ac fuctivh da diearagtas aspa-fias vakatncas, ag safuagfin ta`phrncag ugn datar`igndn ran. (K,). Cn safuagfin da fuctivhs uti-cizndhs dala raspatnr nspafths n`-liagtncas y afhg`ifhs dac sista`n dasia`lrn diraftn, dngdh gensis aspa-

    finc n cn sustagtnlicidnd.

    Zhr ac fhgtrnrih, ac `hghfuctivh ascn sia`lrn rapatidn, nh trns nh, daugn `is`n aspafia ag ac `is`h cu-knr y phfn. Cns sufasihgas shbn/tri-kh, shbn/`nz tnrdh (znerin) y shbn/nvagn gakrn si sa rapitag nh trns nhag `is`h cuknr shg aba`pchs da dh-lca `hghfuctivh.

    Ac hghfuctivh da shbn as prnftifndh

    ag ac % dac ran da cn nkrifucturn`afngizndn ag Znrnkuny. Asta sista`ni`pida cn hltagfig da ragdi`iagths`xi`hs ag ac fuctivh da shbn y ch da-bn vucgarnlca nc ntnqua da agear adn-das y pcnkns.

    Cns rhtnfihgas da fuctivh dalag pcn-gifnrsa pagsngdh ag ug sista`nda prhduffig nkrfhcn shstagilca ygh sch ag hphrtugidndas da kngng-fins hfnsihgncas h fhg visig da fhr-th pcnzh.

    Cn pcngifnfig da cn rhtnfig dafuctivhs dala fhgsidarnr safuagfins

    qua2

    @ngtagkng ac suach par`ngagta-`agta fuliarth.Nphrtag krngdas fngtidndas da rns-trhbhs nc sista`n.Axpchrag fhg sus rnfas fn`ndns di-earagtas dac suach.Axphrtag diearagtas fngtidndas dagutriagtas ag sus krnghs.Igfcuyng nlhghs vardas qua nphrtag

    y rafifcag gutriagtas aspaffhs pn-

    rn chs fuctivhs qua ca sikuag ag cn sa-fuagfin.\h`png ac fifch da pcnkns y agear-`adndas.Gh dag hphrtugidnd n qua sa `ucti-pciquag cns `ncazns.

    Tagar xith fhg cn rhtnfig

    Vustagtnlicidnd, ragdi`iagth y ragtnlicidnd dac sista`n daprhduffig

    Cn rhtnfig da fuctivhs as cn nctargntivn axithsn y sustagtnlca

    dac sista`n da Via`lrn Diraftn (VD), eragta nc sista`n da

    `hghfuctivh qua as vucgarnlca n cns pcnkns y agear`adndas, da

    ncth givac da dakrndnfig dac suach y nrriaskn nc prhdufthr nc

    ernfnsh dac sista`n da Via`lrn Diraftn (VD)

    Igk. Nkr. Zhrrih Uiccncln @irngdnFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    27/36

    Asta fhgbugth da enfthras envhrnlcasccavnr n ugn dis`igufig da cn da-

    pagdagfin da igsu`hs (raduffigda fhsths phr earticizngtas qu`ifhs,marlifidns, eugkifidns, igsaftifidns)n ugn `nyhr astnlicidnd da chs ragdi-`iagths y n ugn `nyhr ragtnlicidnddac sista`n da prhduffig.

    Zrigfipncas aeafths da cns rhtn-fihgas da fuctivhs. Aafth da cn rhtnfig da fuctivhs sh-lra cn fhlarturn da suachs2Qg pcng da rhtnfig da fuctivhs dalahpti`iznr cn fhlarturn vivn dac suach(pcngtns ag frafi`iagth), igfcuyagdhaspafias qua ch fulrng rpidn`agta y

    n cn vaz astnlcafiagdh safuagfins quahfupag ac tarragh ac `nyhr tia`phphsilca fhg fuctivhs.

    Axpariagfins rancizndns fhg rhtnfihgasda fuctivhs ag Ykunz y Fmhr vinlici-znrhg rhtnfihgas da fuctivhs qua par-`itiarhg radufir ac tia`ph agtra cnfhsafmn da ug fuctivh y cn sia`lrn dacfuctivh sikuiagta. Ag astns rhtnfihgassa igfcuyarhg nlhghs vardas ag chs pa-rihdhs da agtraznern da chs fuctivhs da

    ragtn y fhg asth chkrnrhg vnchras dafhlarturn dac suach (vivn y `uartn)qua sa `ngtuviarhg phr agfi`n dac % durngta thdh ac nh. (Eik. )

    . Aafth da cn rhtnfig da fuctivhs shlraac nphrta da fnrlhgh hrkgifh nc suach2Axpariagfins fhg rhtnfihgas da fucti-

    vhs ag Ykunz `hstrnrhg qua fhg acush da safuagfins ndafundns da fucti-

    vhs sa hltuvh `nyhr prhduffig dalih`nsn y nphrta da fnrlhgh hrkgi-fh qua cn prhdufidn phr ac dhlca `h-ghfuctivh trikh/shbn. (Eik. )

    Ac nphrta da rnstrhbhs da cns safuag-fins da fuctivhs ag rhtnfig gh schdala nyudnr n `abhrnr cn fhlartu-rn dac suach, tn`lig dala nphrtnr

    fnrlhgh hrkgifh qua fhgtriluyn `ngtagar y nu`agtnr ac fhgtagidh d`ntarin hrkgifn dac suach, da ch fhgtrnrih sa hfnsihgnr su dakrndnfig.

    . Aeafths da cn rhtnfig da fuctivhs shlra cn igastnfig da `ncazns2Qg krng g`arh da nkrifucthras quigkrasnrhg ag ac sista`n da sia`lr

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    28/36

    diraftn tuviarhg ufmn difuctnd pn-rn hltagar ug luag fhgtrhc da `nca-zns y ag `ufmhs fnshs igfurriarhg agncths fhsths pnrn ug afiagta fhgtrhc.Asth hfurri phrqua durngta cn igtrh-duffig da cn sia`lrn diraftn chs nkri-fucthras ranciznrhg ac fhgtrhc da `nca-zns axfcusivn`agta fhg cn uticiznfigda marlifidns, san ag cn dasafnfig,rancizndn pnrn sustituir n cn prapnrn-fig dac suach pnrn cn sia`lrn, h ag cnigstncnfig y `ngabh da chs fuctivhs.

    Htrn fnusn dac diefic fhgtrhc da cns`ncazns sa dali nc `hghfuctivh y nchs parihdhs sig fuctivh. Ac sista`n da

    prhduffig da cns gfns mn sakuidhac asqua`n da ug fuctivh ag pri`nva-rn/varngh y htrh ag hthh/igviargh,siagdh qua ghr`nc`agta chs `is`hsfuctivhs shg uticizndhs thdhs chs nhs,igtarfncndhs fhg parihdhs ag dhgda actarragh sa quadn sig fuctivh. Cn axpa-riagfin `uastrn qua cn igeastnfig da`ncazns ast ag racnfig diraftn fhgcn durnfig dac parihdh da dasfngsh,sig fuctivh.

    Cn rhtnfig da fuctivhs puada dis`i-guir cn phlcnfig da `ncazns, ag cn`adidn qua vnyn igfcuyagdh aspafiasda nlhghs vardas qua aci`igng chs pa-rihdhs sig fuctivhs (dasfngsh).

    Ns, chs suachs dalarg par`ngafarfhg fuctivhs (nlhghs vardas h fuctivhsda ragtn) durngta thdhs chs `asas dacnh, pnrn igmilir cn kar`ignfig y ac

    dasnrrhcch da cns `ncazns. Asth sa chkrnfungdh nlhghs vardas da frafi`iagthigifinc rpidh, da acavndn prhduffigda lih`nsn y nctn fnpnfidnd da supra-sig da `ncazns (kirnshc, frhtncnrinbugfan, shrkh, `iccath, gnlh ehrrnbarh,atf.) shg astrntkifn`agta sa`lrndhsagtra dhs fuctivhs fh`arfincas, i`pi-diagdh qua cns ncazns fh`pcatag susfifchs y prhduzfng sa`iccns. Fhg chsnhs dis`iguir fhgsidarnlca`agtasu phlcnfig ag ac suach. (Eik. )

    Zrigfipncas nvngfas ag cn ndhp-fig da cns rhtnfihgas da fuctivhs

    Nu`agt cn divarsifnfig da chs

    sista`ns da prhduffig nkrfhcn quasustituyag chs parihdhs sig fuctivh ync `hghfuctivh da shbn, trikh y nvagn

    gakrn (`nz, kirnshc, shrkh, fnghcn yhtrns aspafias da nlhghs vardas).Cn prftifn da cn rhtnfig da fuctivhs

    prh`uava ac nu`agth da cn fhlar-turn da suach y su prhtaffig, y dacfhgtagidh da `ntarin hrkgifn.\adufa cn phlcnfig da `ncazns ncavitnr qua fh`pcatag su fifch.Axistag fhhparntivns qua gngfingug `nyhr g`arh da rulrhs (`nz,kirnshc, shrkh, fnghcn, atf).Tn`lig mny a`prasns prhvaadhrnsda igsu`hs qua rancizng fhgtrnthsfhg nkrifucthras pnrn prhduffigda rulrhs nctargntivhs fh`h `nz,kirnshc, fnghcn y shrkh.

    1::

    G`arh da ncazns phr = >5 >>

    ==/=9 =9/9: 9:/9> 9>/9< 9

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    29/36

    Ac fhgtrhc da `ncaznsag ac sista`n da sia`lrn diraftn

    Nigifih da chs , ac sista`n dacnlrngzn fhgvagfihgnc arn ugnprftifn fh`g ag cn nkrifucturn ax-tagsivn, a`pcagdhsa chs marlifidnsdagh`igndhs da pra-sia`lrn igfhr-

    phrndhs fh`h ac I nznquig y ag `a-ghr `adidn, chs phst a`arkagtas.

    Ag asn dfndn, sa fh`agz n prnftifnrvagtnbhsn`agta ac sista`n da sia`lrndiraftn, radufiagdh ac ush da chs mar-

    lifidns pra-sia`lrn igfhrphrndhs aigfra`agtngdh cn uticiznfig da chs

    phst a`arkagtas fh`h ac I`nzatmn-pyr y ac Fmchri`urhg fhg ncth phr-fagtnba da fhgtrhc da `ncazns da mh-bns ngfmns ag ac fuctivh da shbn.

    Astn prftifn eua axithsn, sa rapiti nhtrns nh mnstn qua npnrafi ug lihti-

    ph da cafmaritn,Aupmhrlin matarhpmy-ccn C., rasistagta n chs marlifidns NCV,`afngis`h da nffig nc qua partaga-

    fng ac I`nzatmnpyr y ac Fmchri`urhg.Ngta astn situnfig, pnrn ac ngabh daastn pcngtn dnign, sa rafurri n htrhsprhdufths fh`h ac Eh`asneag, Cnfth-eag y Nfiuhreag shdih y, fhg `aghrerafuagfin n chs pra-a`arkagtas. Acxith eua pnrfinc, puas `ufmhs nkrifuc-thras fhgtigunrhg tagiagdh prdidnsafhg`ifns phr cns `ncazns gh fhg-trhcndns ag chs fuctivhs da varngh.

    Znrn cn sakugdn `itnd da chs , sigtrhdufa cn shbn \hugd Qp \andy(\\), rasistagta nc Kciehsnth. Agthgfas ac nkrifucthr, fhg ug shch prhdufth, npcifndh ag funcquiar astndih eaghckifh dac fuctivh y da cns `ncaznsphdrn aci`ignr cn igtarearagfin da astns cti`ns, aspafinc`agta ag atnpn dpra fhsafmn.

    Ta`phrnc`agta cns `ncazns dabnrhg

    da sar ug prhlca`n sig a`lnrkhcn gnturncazn sa ndnptn y ranffihgnN fnsi diaz nhs da ush kagarncizndhdac `agfihgndh marlifidn y da cn sh

    bn \\ ag ac Znrnkuny, yn sa idagtif ug lihtiph da onpi phrhr, Di

    kitnrin igsucnris (C.) @an ax Ao`ngag cn chfncidnd da Fn`ph , Dapnrtn`agth da Fnnkunz, qua thcar cnpcifnfig da ugn dhsis nctn da Kciehsnth. Nda`s tn`lig sa idagtifug lihtiph da `luy, Fhgiznspp, ra

    sistagta n Kciehsnth, qua nftunc`agtas as ug prhlca`n ag ac Lrnsic.

    Ac Kciehsnth as ug nkrhdaeagsivh `uluagh, i`phrtngta pnrn guastrhs sista`n fhgsarvnfihgistn da sia`lrn diraftn, sig a`lnrkh agtagda`hs qunmhrn dala sar fh`ligndh fhg nkagtas qu`ifhs da shphrta, pnrn `nxi`iznr su eugfig fh`h marlifidn.

    Igk. Nkr. Ndrig Zncnfihs @hrgikhFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    Ac dasnrrhcch da sista`ns da fhgtrhc da `ncazns ag sia`lrn diraftn,

    `adingta ac ush da prhdufths marlifidns par`ita hpti`iznr cn

    prhduffig da chs fuctivhs axphrtnlcas.

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    30/36

    @ncazns rasistagtas n marlifidns

    Kun pnrn ac `ngabh ndafundh da rans fhg asta prhlca`n

    \asphgdiagdh n ugn igquiatud fh-`g n `ufmhs prhdufthras, dndhac krnva prhlca`n qua ageragtn`hs agchs diearagtas chtas da prhduffig agchs fn`phs, as i`phrtngta fhghfar y`ngabnr ndafundn`agta cns `ncaznsag chs fuctivhs, aspafinc`agta cns ra-sistagtas n chs marlifidns (fh`h ac fh-`g`agta ccn`ndh Fnpii phrhr yLuln qua ag cn rancidnd rasistagtas nthdh igtagth da fhgtrhc)

    Fhgtnr fhg `nyhr igehr nfig y fh-ghfi`iagth nc raspafth, par`itir as-tnlcafar ugn kun pnrn `ngabnr cnsrans fhg asta prhlca`n, puas mhy cnrancidnd ghs `uastrn, n tfgifhs, prh-dufthras y a`prasns, qua ac kciehsnthgh shcufihgndh thdh.

    \a`itigdhghs n cns lilcihkrnens, ta-ga`hs lihtiphs rasistagtas, aspafias, da cns funcas difhticad-

    gans y `hghfhticadgans.Znrn agtagdar, fh`agfa`hs phr diea-ragfinr Thcarngfin da \asistagfin.

    Thcarngfin2 asta eag`agh hfurrafungdh ugn pcngtn h aspafia puadashlravivir y raprhdufirsa daspus daugn npcifnfig dac marlifidn pnrn sufhgtrhc.

    \asistagfin2hfurra fungdh ugn pcng-tn h aspafia, ghr`nc`agta susfaptilca,ndquiara cn fnpnfidnd da shlravivir yraprhdufirsa daspus da ugn dhsis damarlifidn qua sarn catnc pnrn ugn ph-lcnfig ghr`nc da pcngtns.

    Fnusns da cn rasistagfin.Ag asta nrtfuch vn`hs n prastnrca as-pafinc ntagfig n cn \asistagfin da cns`ncazns n chs marlifidns, fh`agznra-

    `hs phr rafhghfar cns fnusns qua pua-dag sar2

    Ac a`pcah da marlifidns da nctn a-fnfin fhg ug gifh sitih da nffig,npcifndh ag cn `is`n ran phr nhsfhgsafutivhs.Cns npcifnfihgas raitarndns dac is-`h marlifidn durngta ac fifch da ugfuctivh.Ac ush dac `is`h marlifidn durngtavnrihs fifchs fhgsafutivhs da ug fuc-

    tivh h, npcifnfihgas raitarndns da mar-lifidns fhg ac `is`h sitih da nffig,nc `is`h h n diearagtas fuctivhs.Fnshs da `ncazns rasistagtas da cn`is`n en`icin ag rans ndynfagtas.Ac ush da chs marlifidns fh`h gifh`thdh pnrn ac fhgtrhc da `ncazns.

    Cns ncazns qua s efic`agta ndquia-rag rasistagfin shg cns da fifch ngunc,

    MDasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

    Axistag nftunc`agta lihtiphs da pcngtns rasistagtas n chs

    marlifidns. Qg `ngabh ndafundh da cns `ncazns, phr pnrta dac

    prhdufthr, ca par`itir hpti`iznr ac ragdi`iagth da su igvarsig

    radufiagdh sus fhsths.

    Igk. Nkr. Largnrdigh FnfmithHrquihcnFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn6:

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    31/36

    phrqua tiagag fifch da vidn `uy fhr-

    th, prhdufag krng fngtidnd da sa`i-ccns ag fndn fifch fhg nctn fnpnfidnd dakar`ignfig.

    Ag guastrh pns yn sa mng dataftndh`icas da maftrans fhg prhlca`ns dafnpii phrhr (Dikitnrin) rasistagta.Mny shcufig, y ast ag guastrns `n-ghs agfhgtrnr cns `adidns, fhg cnsluagns prftifns nkrfhcns. ^uadn da-gir cn astrntakin.

    @adidns pnrn ug luag `ngabh2\htnfig da fuctivhs fhg luagns prf-tifns nkrfhcns, lusfngdh cn sustagtnli-cidnd ag chs sista`ns da prhduffig.

    Qticiznr trikh, fhg luagn dasafnfigigifinc.Va`lrnr nz fhgshrfindh fhg Lrnf-fminrin pcngtnkigan,fhg ugn luagndasafnfig ngtifipndn pnrn ug luag

    fhgtrhc da `ncazns durngta ac astn-

    lcafi`iagth dac fuctivh.@ngabh da cns vnriadndas fhgvagfih-gncas y kagtifn`agta hdifndns.Qticiznr Kirnshc FC ag ug phrfagtn-ba da cn pnrfacn.Gh dabnr sig fhlarturn gigkugn

    pnrfacn . Va`lrnr nlhghs vardas.Ndhptnr sista`ns pnrn nu`agtnr`ntarin safn.Avitnr fnlafarns da chtas igeastngtash igdasanlcas.Lusfnr aquicilrnr chs suachs.

    Ccavnr ndacngta cns rafh`agdnfih- gas tfgifns.

    \afhrda`hs qua2

    Gigkg prhdufth as luagh si cn npcifnfig as `ncn.

    Gigkg prhdufth as `abhr qua suprhpin npcifnfig.

    Qgn luagn tafghchkn da npcifnfignkrakn vnchr.

    Via pra dala`hs rafurrir n cns tafghchkns da npcifnfig y, si taga`hs du

    dns, fhgsuctnr fhg chs prheasihgncas.

    MDasnrrhcch a Igvastiknfig Nkrfhcn

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn 6>

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    32/36

    Nkrifucturn da prafisig

    Qsh rnfihgnc da chs igsu`hs nkrfhcns

    Ac rafiagta prhfash da kchlncizn-fig da cn afhgh`n i`phga nchs sak`agths prhduftivhs, fh`h acsafthr nkrfhcn, ncfngznr givacas dafh`patagfin igtargnfihgnc, dagtrhda fhgdifihgas sakurns da sustagtn-licidnd n`liagtnc.

    Asta guavh pnrndik`n, nshfindh nguavhs fhgfapths `thdhs y tfgi-fns, fh`h cn nkrifucturn da prafisig,

    par`ita chkrnr fhg afiagfin astns a-tns, phr ch qua as hphrtugh qua sangigfhrphrndhs nc prhfash prhduftivhnkrhpafunrih, kagarngdh fn`lihs rn-difncas da nftitudas fhg racnfig n cn

    prftifn nkrfhcn nftunc, fhg ugn vi-sig da fhgsarvnfig y prhtaffig dacagthrgh n`liagtnc.

    Ag asta guavh asfagnrih kchlnc, acn`liagta y ag aspafinc chs suachs, pra-sagtng vnrinlcas qua mnstn nmhrn gh

    euarhg dalidn`agta th`ndns ag fhg-sidarnfig ag chs divarshs prhfashsprhduftivhs npcifndhs ag cn nkrifuc-turn, igfcush ag ch qua sa raara n cntrngsearagfin da cns tafghchkns kaga-rndns phr cn igvastiknfig nkrfhcn.

    Cns vnrinlcas agfihgndns dalag sarigfhrphrndns n chs prhfadi`iagths ytafghchkns npcifndns ag nkrifucturn?

    yn nckughs nhs ntrs, nkrifucthras dapnsas da tafghchkn nvngzndn, fh`ag-znrhg n ndhptnr ug guavh sista n daprhduffig dagh`igndh Nkrifucturnda Zrafisig, fuyh prigfipnc fhgfap-th as npcifnr ag ac chfnc fhrrafth y agac h`agth ndafundh, cns fngtidndasda igsu`hs gafasnrihs n cn prhduf-fig nkrfhcn, pnrn rans fndn vaz `a-ghras y `s mh`hkgans, tngth fung-th cn tafghchkn y chs fhsths agvuacths

    ch par`itng.

    Cn igfhrphrnfig ag cn prhduffignkrfhcn da marrn`iagtns fh`h chssagshras ra`hths, cn npcifnfig da chssista`ns da igehr`nfihgas kahkr-fns (KIV), ac ush da sista`ns da phsi-fihgn`iagth kchlnc (KZV), par`itagugn `nyhr afiagfin ag ac ush da chsrafurshs nsikgndhs n cn prhduffig nfn`ph ag fngtidndas astriftn`agtafncfucndns, par`itiagdh astnlcafar

    fuc, fugdh y dgda, ug igsu`hdala sar npcifndh y f`h mnfarch.Fhg ch func ug prhyafth nkrh-prh-duftivh sa fhgviarta afhg`ifn y tf-gifn`agta vinlca y, cns igvarsihgas agigsu`hs h ag cn fhrraffig da enfth-ras ci`itngtas n cn prhduffig puadngsar a`pcandhs, fhg ac fritarih da usnrrnfihgnc`agta chs igsu`hs nkrfhcns,`nxi`iznr cn fncidnd, prhduftividnd

    Cns `hdargns marrn`iagtns da `ngabh dac aspnfih prhduftivh

    `adingta ac ush da chs sista`ns da sagshras ra`hths y ac KZV,

    bugth fhg chs ngcisis da chs suachs, knrngtizng ac xith,

    `igi`izngdh shlrafhsths.

    Igk. Nkr. Onrign Uidnc CnrrhfnFU disphgilca ag Adifig G Difia`lra da

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn6: (mlridh fhg

    axilicidnd y rustifidnd), ]L 5:>< (ncth ragdi`iagth y prhduftividnd),

    ]L 4:>6 (mlridh fhg ncth phrfagtnba da krnghs y `nsn varda pnrn agsicn-

    ba). Tn`lig chs prhdufths dac phrtehcih Mhrtaf y cns cgans da prhdufths

    Nkrifma` y earticizngtas Marigkar qua cn a`prasn raprasagtn fhg axfcusi-

    vidnd ag Znrnkuny. Ns, Mhrtaf herafa nc nkrifucthr, prhdufths da fncidnd,

    tafghchkn y nsista n sus fciagtas ag cn hpti`iznfig da sus rasuctndhs.

    Enggy @adign. @nroatigk Mhrtaf.

    N :Qg ugdh da nctargntivns prhduftivns

    Ag cn >5 adifig da asta avagth hrkngizndh fndn nh phr cn Fhhparn-tivn Fhchgins Qgidns, pnrtifipnrhg >< dacns funcas shg da Nrkagtign. \afili`hs

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    35/36

    FHGTNFTHV&nkrhtafghchkn 61

  • 7/21/2019 AGROTECNOLOGIA - AO 1 - NUMERO 1 - 2011 - PARAGUAY - PORTALGUARANI

    36/36