AB

YAPI MALZEMELERİ MEVZUATI

vrupa Birliği, Yapı Malzemeleri Direktifi (CPD) yerine 305/2011

sayılı Yapı Malzemeleri Tüzüğünü (CPR) hazırlamış ve 24 Nisan

2011’de yürürlüğe koymuştu. Bu Tüzükteki, yapı işlerinin temel

gerekleri ve yapı malzemelerinin temel karakteristikleri, performans

beyanı ve CE işaretlemesi, imalâtçı, ithalâtçı, distribütör veya yetkili

temsilci yükümlülükleri, uyumlaştırılmış teknik şartnameler, basitleştirilmiş

prosedürler ve piyasa gözetim ve denetimine ilişkin maddeleri, 1 Temmuz

2013 tarihi itibariyle uygulamaya girmiştir.

Türkiye, temel yapı malzemeleri üretimi ve ihracatı açısından dünyanın

sayılı ülkeleri arasında. Yapı Malzemelerinin Avrupa Birliği içinde serbest

dolaşımının sağlanması amacıyla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından

"Yapı Malzemeleri Tüzüğü'ne (CPR) yönelik uyumlaştırma çalışmaları da

tamamlanmış, yönetmelik 10 Temmuz 2013 tarih ve 28703 sayılı Resmi

Gazete’de yayımlanmış ve 1 Temmuz 2013 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü’nün getirdiği değişiklikler tabloda incelenebilir.

AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü

Eski Mevzuat ile Temel Gereklerdeki Değişiklikler

Yapı Malzemeleri

Direktifi (CPD)

Yapı Malzemeleri

Tüzüğü (CPR)

Farklılıklar

Mekanik Dayanım ve

Stabilite

Mekanik Dayanım ve

Stabilite

Yangın Durumunda

Emniyet

Yangın Durumunda

Emniyet

Hijyen, Sağlık ve Çevre Hijyen, Sağlık ve Çevre CPR’da bu temel gerek altında

CPD’ye ilave olarak işçi sağlığı

eklenmiş ve temel gereği yapı

işinin yaşam döngüsü boyunca

sağlanması öngörülmüştür.

Kullanım güvenliği Kullanımda erişilebilirlik ve

güvenlik

CPR’da, CPD’de ye ilave olarak,

hırsızlığa karşı güvenlik

eklenmiş ve engellerin

erişilebilirliği hususunun da

dikkate alınması da

Gürültüye Karşı Koruma Gürültüye Karşı Koruma

Enerji Ekonomisi ve Isı

Tutumu

Enerji Ekonomisi ve Isı

Tutumu

CPD’ye ilave olarak enerji

verimliliği eklenmiş ve temel

gereğin yapı işinin sadece

yapımı değil, sökümü için de

sağlanması öngörülmüştür.

Doğal Kaynakların

Sürdürülebilir Kullanımı

CPD’de var olmayıp, ilk olarak

CPR’da yer almıştır. Çevreye

uyumlu malzemelerin tekrar

kullanımı tanımlanmıştır.

Yapı Malzemeleri Direktifi (CPD) ve Yapı Malzemeleri Tüzüğü

(CPR) arasındaki bazı farklılıklar

Yapı Malzemeleri Direktifi Yapı Malzemeleri Tüzüğü

Uygunluk Beyanı

Ürünün standardına

uygunluğunu ifade etmek

üzere uygunluk beyanı

düzenlenmesi esas alınmıştır.

Performans Beyanı

Ürünün yapıda kullanıldığında ortaya koyacağı

performansı ifade eden “performans beyanı”

kullanılmaktadır

Uygunluk Teyit Sistemleri:

Malzemenin ilgili standarda

uygunluğunun ispatlanması

hususunda uygunluk teyidi

ifadesi kullanılmaktaydı.

Performans Değişmezliğinin

Değerlendirilmesi ve Doğrulanması Sistemleri

İlgili temel karakteristiklere ilişkin malzemenin

performans değişmezliği kavramı getirilmiştir

Teknik Onay Kuruluşu Teknik Değerlendirme Kuruluşu

Yapı malzemesinin mevzu-

ata uygunluğu ile ilgili yü-

kümlülüğün çoğu imalatçı-

ya atfedilmişti.

Ekonomik Aktörler

“Tedarik zinciri” anlayışıyla yapı malzeme-

sinin performans beyanına uygunluğu ile

ilgili yükümlülük imalatçı, ithalatçı, yetkili

temsilci ve distribütör için ayrı ayrı tarif

edilmiştir.

-

Ürün İrtibat Noktası

Yapı Malzemeleri Tüzüğünde tüm üye ül-

kelerin, yapı malzemelerinin kullanım

amacı ile ilgili yapı işlerinin temel gerekle-

rini karşılamasını amaçlayan hükümlere

ilişkin gerekli bilgilendirmeyi yapan ya da

elektronik ortamda duyuran “ürün irtibat

Piyasa Gözetimi ve Deneti-

mi ile ilgili hususlar için

"Ürünlerin Piyasa Gözetimi

ve Denetimine Dair Yönet-

meliğe” atıf yapılmıştır.

Ayrıntıya girilmemiştir.

Risk teşkil eden yapı malzemelerine ilişkin

prosedürler, risk türleri ve resmi olarak

tespit edilen uygunsuzlukların neler oldu-

ğu ile ekonomik aktörlerin bu konudaki

yükümlülükleri detaylı bir şekilde yer al-

maktadır.

Avrupa Teknik Onayı

Yapı Malzemeleri Yönetmeliğinde

(CPD) teknik onayların kılavuz

belgeleri teknik onay esası olarak

anılmaktaydı.

Uyumlaştırılmış teknik şartname =

Uyumlaştırılmış Standart + Avrupa

Teknik Onayı

Avrupa Değerlendirme Esası

Teknik Onay Esası yerine CPR ile, bir

uyumlaştırılmış standart tarafından

kısmen veya tamamen kapsanmayan yapı

malzemeleri için Avrupa Değerlendirme

Esası düzenlenir ifadesi getirilmiştir.

Uyumlaştırılmış teknik şartname =

Uyumlaştırılmış Standart + Avrupa

Değerlendirme Esası (EAD)

Belgelendirme Kuruluşları Ürün Belgelendirme Kuruluşu,

Fabrika Üretim Kontrolü Belgelendirme

Kuruluşu

Muayene Kuruluşları Basitleştirilmiş Prosedürler

-

Küçük İşletmeler

Mikro işletmeler için ek kolaylık

sağlanmıştır. Malzemeye ait uygunluk

teyit sisteminin 3 veya 4 olduğu

durumlarda tip testi yerine alternatif fakat

eşdeğer yöntemler kullanılabilir. Ayrıca

performans beyanını kendileri

İmalatçının OK

Başvurusu

İmalatçı (4)

Performans Değişmezliği

İşlemleri

(OK VAR)

Performans Değişmezliği

İşlemleri

(OK YOK)

Performans değişmezliği

belgesi (1+, 1)

Fabrika Üretim

Kontrolü Uygunluk

belgesi (2+)

Deney/hesaplama

raporu (3)

Performans

Beyanı

CE İşareti

İliştirilmesi

sunumundan alınmıştır.

AB YAPI MALZEMELERİ TÜZÜĞÜ HAKKINDA

SIKÇA SORULAN SORULAR

(Komisyon web sitesi)

1. Bir yapı malzemesi, 30 Haziran 2013 sonrasında CE işareti ta-

şımak zorunda mıdır?

30 Haziran 2013’ten sonra, Avrupa Birliği’nde yapı malzemesi satmak isteyen

bir üreticinin, aşağıdaki şartlar sağlandığı takdirde, Performans Beyanı

(Performans beyanı) ve CE işaretlemesi yükümlülüğü vardır:

Ürün için bir uyumlaştırılmış (harmonize) Avrupa Standardı belirlenmiş ve

eşvarlık süresi sona ermişse

veya

Ürün için bir Avrupa Teknik Onayı verilmişse.

Önemli Not: Eğer Yapı Malzemeleri Tüzüğü’nün 5.Maddesinde öngörülen is-

tisnalardan biri geçerliyse, üreticinin Performans beyanı ve CE işaretlemesi

yapmama hakkı saklıdır. Bu karar, bu durumlarda bir Performans Beyanı ve

CE işaretlemesi uygulayacak olan üreticiye aittir.

2. Bir üretici AB pazarında, 1 Temmuz 2013 tarihinden önce CE işaretli bir ürün satmıştır. 1 Temmuz 2013 tarihinden sonra bu üretici, ürününü AB pazarında satabilmek için ne yapmalıdır?

Üretici, 1 Temmuz 2013’ten sonra şu şartlarda ürününü satmaya de-

vam edebilir:

Eğer Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) Ek III’tekine uygun bir Per-

formans Beyanı (DoP) hazırlamışsa ve müşterisine bunun bir

kopyasını sunuyorsa; üretici, 1 Temmuz 2013’ten önce 89/106/EEC

Yapı Malzemeleri Direktifine (CPD) göre düzenlenmiş bir uy-

gunluk sertifikası ya da uygunluk beyanına dayalı bir Performans

beyanı hazırlayabilir.

Tüzük (CPR) Madde 9(2) ‘de istenen bilgilere göre bir CE işaretle-

mesi yapmışsa;

Ürün üzerinde üçüncü şahısları, CE işaretlemesi konusunda

yanlış yönlendirici işaretleme ve ibareler kullanmamaya dikkat

ettiyse.

3. 1 Temmuz 2013’ten sonra, bir distribütör, mağazasında bu-lunan ve 1 Temmuz 2013’ten önce alınmış

a) 89/106/EEC (CPD) Yapı Malzemeleri Direktifine uygun şekilde CE işareti taşıyan ancak Performans Beyanı (DoP) bulunmayan, veya

b) CPD’ye göre bir uyumlaştırılmış Avrupa Standardı bu-lunmasına karşın CE işareti taşımayan ürünü geri çekmeli midir?

Hayır, 1 Temmuz 2013’ten önce teslim aldığı ürünleri stoklarını tüke-

tene kadar satmaya devam edebilir. Kendisine 1 Temmuz 2013 tari-

hinden sonra sevk edilen her yeni yapı malzemesi sevkiyatı için, dis-

tribütör üreticiye, Performans Beyanını (DoP) ve üründe CE işareti

olup olmadığını sormalıdır.

4. Pazara sürmenin anlamı nedir?

Avrupa İç Pazarında (tekil olarak bir ürün için) ilk defa

satılmak anlamındadır.

Önemli Not: Her ürün ya da her ürün grubu (yani örneğin

her pencere ya da her paket ya da bir kamyon dolusu

tuğla) piyasaya tek tek sürülmektedir. Benzer ürünlerin

pazara daha önce sürülmesi bunu değiştirmez. Bu nedenle, eğer üretici,

benzer ürünü ticari olarak bu tarihten önce pazara sürmüş olsa da 1

Temmuz 2013 tarihinden sonra pazara sürdüğü her ürün için Yapı

Malzemeleri Tüzüğü’ne uygun olarak Performans Beyanı (DoP) ve CE

işaretlemesi yapmalıdır.

5. Eğer üretici ürününde hiçbir şeyi değiştirmediyse, 1 Temmuz 2013’ten sonra mevcut test ve değerlendirme raporlarını yeni-lemek zorunda mıdır veya Onaylanmış Kuruluştan 1 Temmuz 2013’ten önce aldığı sertifikaları yenilemesini istemeli midir?

Hayır, 1 Temmuz 2013’ten sonra değerlendirmenin yeniden

yapılmasına ya da sertifikaların yenilenmesine gerek yoktur.

Eğer üretici ürününde hiçbir şeyi değiştirmediyse mevcut test/

değerlendirme raporları ve sertifikalar ancak şu hallerde

yenilenmelidir:

Eğer uyumlaştırılmış Avrupa Standardı, üreticinin performans beyanı

yapacağı temel karakteristikler için test/değerlendirme yöntemi de

dâhil olacak şekilde değiştirilmişse

ve

eğer değerlendirme yöntemindeki bu değişiklikler, beyan edilen perfor-

mansta belirgin değişiklikler yaratabilecekse.

Eğer sertifikayı veren belgelendirme kuruluşu, Yapı Malzemeleri Tü-

züğü’ne (CPR) uygun yapıda değilse, bu kuruluş 1 Temmuz 2013 tari-

hinden sonra Performansın Değişmezliğini Değerlendirmeye ve Doğrula-

maya devam edemez ve bu nedenle üretici Yapı Malzemeleri Tüzüğü’ne

(CPR) uygun yapılanmış bir başka belgelendirme kuruluşu bulmak

zorundadır.

Üretici, eğer üründe değişiklik yaptıysa ürünü yeniden de-

ğerlendirmek zorundadır.

6. Avrupa teknik onayı 1 Temmuz 2013 tarihinden sonra bir ürünün pazarlanmasında kullanılabilecek mi? Eğer kullanılabilecekse ne kadar süreyle?

Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) 66.Maddesi, üreticilerin 1 Tem-

muz 2013’ten önce alınan Avrupa Teknik Onaylarını, geçerlilik

süresince Avrupa Teknik Değerlendirmesi olarak kullanabil-

mesini öngörmektedir.

Bu nedenle, üretici Avrupa Teknik Onayının mevcudiyeti

temelinde Performans Beyanında (DoP) bulunabilir, CE işaretle-

mesi yapabilir ve ürününü AB pazarında satabilir.

Eğer Avrupa Teknik Onayının süresi dolmak üzereyse, üretici,

CPR’a göre kurulmuş bir yetkili Teknik Değerlendirme Kuruluşu-

na başvurarak bir Avrupa Teknik Değerlendirmesi talep edebilir.

Güncellenmiş Teknik Değerlendirme Kuruluşları listesi en geç 1

Temmuz 2013 tarihi itibarıyla aşağıdaki adreste bulunabilir:

http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando/index.cfm?

fuseaction=notifiedbody.notifiedbodies&num=TAB&text=Technical%

20Assessment%20Body

7. Uyumlaştırılmış bir standart belirlenmeyen ürün için,

üretici 1 Temmuz 2013’ten sonra AB pazarında ürün satabilmek için Avrupa Teknik Değerlendirmesi talep etmekle yükümlü müdür?

Üretici, bu durumda bir Avrupa Teknik Değerlendirmesi talep

etmekle yükümlü değildir. Aynı zamanda ürünü, Performans

Beyanı (DoP) ve CE işareti olmadan da satabilir.

Aynı zamanda bu ürün, diğer AB Üye Ülkelerinde de

reddedilmemelidir. Bu anlamda, bir Üye Ülkede

yasalara uygun olarak pazarlanan ürünlere uygulanan ulusal teknik

kurallarla ilgili prensipleri belirleyen 764/2008 (AB) Tüzüğü hatırlanmalı ve

karşılıklı tanıma prensibi işletilmelidir.

8. Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) 36.Maddede belirti-len ‘Uygun Teknik Belgelendirme’ ne demektir?

CPR’nin 36.Maddesinde belirtilen durumlarda ürünün performansını beyan

etmek için kullandığı usulü doğrulamak için üreticinin uygun gördüğü bel-

gelendirmedir.

Madde 36 (1) a’daki durumda, Uygun Teknik Değerlendirme, örneğin,

ürünün yangın sınıfına göre reaksiyonunu tanımlayan Avrupa Komisyonu

Kararının uygulanması için özel koşullara uyduğunu gösterebilir.

Madde 36(1)b ve 36(1)c’deki durumlarda, Uygun Teknik Değerlendirme,

başka bir üreticiden veya sistem sağlayıcıdan alınan test sonuçları ile bu

test sonuçlarını kullanma yetkisi/izni ve incelenen ürünlere karşılık gelen

gerekçelendirme (b bendi) veya bu amaçla verilen talimatlar (c bendi)

olabilir.

Uygun Teknik Belgelendirme duruma veya yapı malzemesine bağlı olarak

her durumun özelliğine göre değişkenlik gösterdiği anlaşılmaktadır. Yapı

malzemesinin üreticisi tarafından teknik dosyada hazırlanmalı ve dene-

timler veya piyasa gözetimleri sırasında istenildiğinde Performans Be-

yanını doğrulamak için saklanmalıdır.

9. Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) hükümleriyle uyumlaştırılmış standarttaki belirli bir ifade eğer

birbiriyle çelişiyorsa üretici ne yapmalıdır?

Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) bütün AB Üye Ülkelerinde

doğrudan doğruya uygulanan bir mevzuattır. Bu nedenle, bu

tür durumlarda mevzuat, standardın üstünde olup, uygulamada

mevzuat geçerli olur.

CEN Teknik Komitesi bu sorunu gidermek için uyumlaştırılmış

standartlardaki uyumsuzluklar üzerinde çalışmalara başlamıştır

ancak 1 Temmuz 2013’ten sonra da çalışmaların sürdüğü alanlarda

bazı uyumsuzluklar giderilememiş olabilir.

10. Belirli bir Üye Ülkedeki ürün için uygulamadaki gerekliliklere nasıl ulaşılabilir?

İlgilenen herhangi biri bu bilgiyi ulusal Ürün İrtibat Noktalarından

temin edebilir.

11. Onaylanmış Kuruluşların, üreticilerin Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) altındaki yükümlülüklerini kontrol etmesi beklenmekte midir?

Yasa, Yapı Malzemeleri Direktifine (CPD) (Komisyon Kararı)

dayanmaktadır, daha sonra Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR)

üçüncü şahısların müdahalesinin düzey ve türünü öngörmüştür.

Sonuç olarak, her iki uyumlaştırılmış teknik spesifikasyon da

(uyumlaştırılmış Avrupa Standartları veya Avrupa Değerlendirme

Belgeleri) Onaylanmış Kuruluşların, Performansın Değişmezliğinin

Doğrulanması ve Değerlendirmesi (yani ‘AVCP görevlerini’) için

gerekli detaylandırılmış işleri içermektedir. Bunlar Onaylanmış

Kuruluşların CPR çerçevesinde yerine getirmesi gereken

görevlerdir.

Onaylanmış Kuruluşların, piyasa gözetimi alanına ait

faaliyetlerden (piyasa gözetimi ve denetimi, ulusal denetçiler

tarafından yürütüldüğünden) veya üreticinin Yapı Malzemeleri

Tüzüğü (CPR) altındaki yükümlülükleri yerine getirip getirmediğinin

doğrulanmasından tamamen ayrı tutulması beklenmektedir.

Örnek olarak, Performans Beyanının (DoP) doğru olup olmadığının veya

CE işaretlemesinin doğru olarak kullanılıp kullanılmadığının kontrolü

Onaylanmış Kuruluşun görevi değildir.

12. Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) Madde 7(3) ve 60’ta, bir web sitesine konulması yoluyla performans beyanının elektronik olarak yapılabileceği koşullar için bir devir işlemi öngörmektedir. Bu devir işleminin ne zaman uygulamaya geçmesi beklenebilir? Bu süre zarfında üreticiler, Performans Beyanını (DoP) web sitesine yüklemeye devam edebilirler mi?

Komisyon tebliğ yasası 30 Ekim 2013 tarihinde Resmi Gazete’de

yayımlandı ve 24 Şubat 2014 tarihinde yürürlüğe girdi.

Performan Beyanının elektronik olarak yapılmasına olanak tanıyan (EU)

No 157/2014 sayılı Komisyon Tüzüğü

13. Yapı Malzemeleri Tüzüğü’nün (CPR) 9(2). Maddesinde yer alan “işaretin ilk kez konulduğu yılın son iki rakamını” ibaresinin anlamı nedir?

Bu basamaklar, bu ürünün piyasaya ilk kez sürüldüğü yılı ifade eder ve bu

nedenle ürün performansı değişmediği sürece değişmeden kalacaktır.

Uygulamada, şu anlama gelir; üretici, 2009’dan başlayarak,

eğer belirli bir dizi performansa karşılık gelen CE işaretli benzer

ürünler pazara sürdüyse, CPR’den ötürü CE işaretlemesinde bir

takım değişikliklerin yapılacağı 1 Temmuz 2013’ten sonra bile

bu son iki hane 09 olarak kalacaktır.

14. Montaj Kılavuzunun önemi nedir?

Ürünün beyan edilen performansına, ürünün doğru olarak

kurulduğu/monte edildiği koşullarda erişmesi beklenir. Bu, özellikle

son yapım aşamasında kurulmak üzere satılan ürünler için

geçerlidir.

Bu nedenle, Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) Madde 11(6)’ya göre

üretici tarafından temin edilmesi gereken montaj kılavuzunun rolü,

ürünün doğru kurulumundan emin olmak açısından çok önemlidir.

15. Harmonize Avrupa standardı (hEN) kapsamında bulunmayan bir yapı malzemesi için performans beyanı (DoP) temin zorunluluğu var mıdır? Bir Üye Ülke böyle bir yükümlülük önerebilir mi?

Hayır, Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) kapsamında değil. CPR’ın

4(1). maddesi, herhangi bir ürün için bir Avrupa Teknik

Değerlendirmesi (ETA) ve mevcut bir harmonize standarta bir

Performans beyanı hazırlama yükümlülüğüne işaret eder. Bu

nedenle, Performans beyanı, CPR kapsamında diğer ulusal ürün

standartları temeline dayandıralamaz.

Ancak harmonize olmayan alanda, hEN’leri olmayan ürünler Üye

Ülke otoritelerinin gerekliliklerine tabi olabilirler. Bu nedenle, bir

kamu otoritesinin üreticiden, CPR yapısı dışında bir ürünün

performansı beyanı istemesi olayın tamamen dışarıda tutulamaz.

Bu durumlarda, ürünler CPR kapsamında CE ile de

işaretlenemez.

16. Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde (OJEU) yayımlanan harmonize Avrupa standartları (hEN) listesinin güncel haline nereden ulaşabilirim?

Harmonize Avrupa Standartları (hEN) güncel hali.

17. 89/106/EEC sayılı Yapı Malzemeleri Direktifi (CPD) kapsamındaki (OJEU’da listelenen harmonize standartlara (hEN) dahil edilmiş) bütün teknik sınıflar, 305/2011/EU sayılı Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) kapsamında da halen geçerli midir?

Evet, geçerlidir: CPR Madde 2(7)’de belirtilen sınıflar olarak sayılırlar ve bu

nedenle Üye Ülkeler, yapı malzemelerinin performansları ile ilgili hükümleri

düzenlerken ve üreticiler kendi ürünlerinin performanslarını beyan ederken

kullanılmalıdır.

18. Yapı Malzemeleri Direktifi kapsamında OJEU’da listelenen harmonize Avrupa standartları (hEN) Yapı Malzemeleri Tüzüğü’nde de kabul edilmekte midir?

Evet, edilmektedir: pazara sürülmesi için yapı malzemesinin minimum (ya

da maksimum) performans düzeylerini belirler.

19. OJEU’da listelenen harmonize bir Avrupa standartları (hEN) kapsamına giren yapı ürünü için performansla

ilgili olarak kalite veya özel bir işarete izin veriliyor mu?

Hayır. Ulusal anlamda olanlar hariç, hEN’e zaten dahil olan

herhangi bir özelliği içerecek kalite veya özel işaretlemelere izin

verilmez. Üreticinin ürününün bazı özelliklerine ilişkin

performansını beyan etmediği zamanlardaki durumlara kadar

uzanır (ör. CPR Madde 6(3)’te ifade edilen “Performans beyanı

yok” kullanımında). CPR Madde 4(2) Performans beyanı (DoP)

kullanımını, performansın bildirilmesi için tek yöntem olarak geçerli

kılmakta ve Madde 8(3) CE işaretini yapı malzemesinin bildirilen

performans ile uyumluluğunu ispat için tek işaret olarak zorunlu

tutulduğundan, üretici için başka seçenek bırakılmamıştır.

20. Ulusal işaretlemeleri içeren yapı malzemeleri, 1 Temmuz 2013’ten sonra pazara sunulabilecek midir? (Evetse hangi durumlarda)

Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) kapsamında, harmonize Avrupa

standartları (hEN) dahilindeki özellikleri kapsayan kalite veya özel

işaretlere izin verilmemektedir (bkz.CPR Madde 8(3)). Bu nedenle,

harmonize Avrupa standartları (hEN) dahilindeki tüm temel

özelliklerle ilgili olan performans sadece CE işaretlemesi

kullanılarak ispat edilebilir.

hEN kapsamında yer almayan ürünler için ulusal hükümler veya

kurulum pratiklerine referans veren ulusal işaretlemeler, bu tür

işaretleri taşımayan ürünlere karşı ayrımcılık içeremez.

21. CE işaretlemesi ile aynı temel özellikleri yineleyen kalite veya özel işaretlemelere izin

verilmekte midir?

Hayır. hEN kapsamında yer alan temel özellikler, yapı

malzemeleri için CE işareti dışında herhangi başka bir (kamu

veya özel) işaretleme taşıyamaz. (bkz. CPR Madde 4(2) ve 8(3)).

22. AB Üye Ülkelerin topraklarında, 1 Temmuz 2013’ten sonra, bir yapı malzemesi için ulusal bir teknik özellik (ör. bir teknik standart) bildirimi olası mıdır?

Evet, harmonize Avrupa standartları (hEN) kapsamında yer almayan

ürünler için veya eğer ulusal teknik spesifikasyonlar hEN’e dönüştürülürse

bu olasıdır (bkz. Yapı Malzemeleri Tüzüğü – CPR Madde 17(5)). Ancak

ulusal teknik spesifikasyon CPR tarafından (Madde 8(4)-(6)) verilen

limitlerle ve diğer uygulanabilecek AB mevzuatı (98/34/EC Direktifi ile

uyumlu bildirimler gibi) ve de harmonize olmayan sektörlerde malların

serbest dolaşımını yöneten hükümlerle uyumlu olmalıdır.

23. Üye Ülkelerin, inşaat işçileri ve diğer insanların sağlığını korumak amacıyla örneğin ürünün kimyasal yapısına ilişkin olarak ilave gereklilikler getirmelerine izin var mıdır? Eğer buna izin verilecekse, malların serbest dolaşımına müdahale olmayacak mıdır?

Üye Ülkeler, -özellikle bir ürünün bir binada veya inşaat mühendisliği

uygulamasındaki (acil çıkışlar için yangın güvenlik önlemleri gibi) spesifik

kullanımları için yapı malzemelerinin performansına yönelik teknik

gereklilikler belirleme konusunda yetkili olarak kalmaya devam eder. Bu

ulusal gerekliliklerin CE işaretli yapı malzemelerinin kullanımına ilişkin

limitler içermesi halinde, bu limitler gereken şekilde açıklanabilir ve orantılı

olmalıdır. Avrupa Adalet Divanı tümü ekonomik olmayan çıkarlarla ilişkili

istisnaların listesini yorumlar. Ayrıca, alınacak herhangi bir önlem,

orantılılık ilkesine uymalı ve Üye Ülkeler arasında, keyfi bir

ayrımcılık veya ticaret üzerinde gizli bir engel teşkil etmemelidir.

Her durumda, önlemleri gerekçelendirme konusunda ispat

yükümlülüğü ekonomik operatörde değil Üye Ülkelerdedir.

24. Bir ürünün perakende satıcısı, kendisi üretici olmadığı halde üründe kendi adını kullanmakta. Bu durumda perakendeci, gerçek üretici tarafından hazırlanmış bulunan Performans beyanını (DoP) kullanabilir mi? Eğer kullanamazsa, perakendeci tarafından hazırlanan Performans beyanı, bir onaylanmış kuruluş tarafından belgelendirmeye dayalı olarak mı yapılmalıdır?

Yapı malzemelerini kendi (ticari) isimleri altında pazara süren

perakendeciler (Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) distribütör olarak

adlandırmakta), aslında üreticinin temsilcisi olarak

değerlendirilmektedir (Madde 15). Bu nedenle, bunlar kendi ürünleri

için kendi Performans beyanlarını hazırlamalıdırlar.

Onaylanmış Kuruluşların dâhiliyeti (bkz CPR madde 39), ilgili yapı

malzemesi için uygulanan Performansın Değişmezliğinin

Değerlendirilmesi ve Doğrulanması (AVCP) sistemine bağlıdır (bkz.

CPR Madde 28 ve Ek V). Bu bilgi, hem uygulanacak harmonize

standartta (hEN) hem de bu sistemlere ilişkin Komisyon kararında

bulunabilir.

25. Eğer bir Performans Beyanı (DoP) isteniyorsa, ürünün testinin her yıl yeniden yapılması ve yeni bir Performans beyanı düzenlenmesi gerekir mi

veya ürün değişmedikçe Performans beyanı geçerli kalır mı?

Gereksiz idari iş yükünden kaçınmak için, koşullar (ör. üretim prosesi ve/ya

ürün performansı) değişmedikçe, Performans beyanları ve Performans

beyanı hazırlamak için yapılan ilk testlerin tekrarına gerek yoktur. Ancak

Performans beyanı hazırlanan bir yapı malzemesi, ilk ürün pazara

sürüldükten sonra, Performans beyanında beyan edilen ürün performanısı

ve üretim prosesinin doğrulanması için sürekli olarak teste ve gözetime

tabidir.

26. Komisyon tarafından yayımlanan “ M a v i R e h b e r ” y a p ı malzemelerine de uygulanır mı?

Hayır. Yapı malzemeleri, AB harmonizasyon

mevzuatı, kapsamında olmasına karşın Yapı

Malzemeleri Tüzüğü (CPR), içerik ve

kavramları diğer harmonize sistemlerden farklı

kullanılır.

27. Madde 11(8) çerçevesinde üreticiden bilgi ve yapı malzemesi ürününün performansının beyan edilen performansı ile ve diğer ilgili yasal gerekliliklere uygun olduğunu doğrulayacak belgeleri isteyebilecek “Ulusal Yetkili Otoriteler” hangileridir?

“Ulusal yetkili otorite” denilince akla sadece (ulusal, bölgesel ve hatta yerel

düzeyde çalışan) piyasa denetim otoriteleri gelmemeli,

aynı zamanda Üye Ülkelerin yasaları altında, yapı

malzeme ürünlerinin performansı hakkında bilgi isteme

hakkına sahip herhangi bir otorite düşünülmelidir.

Bu, bir bölgede yapı ruhsatı vermeye yetkili otorite

olabilir, böyle bir otoritenin, örneğin inşasına izin vereceği binanın

yapımında kullanılacak malzemelerin performansı hakkında bilgi

talep etmeye hakkı vardır.

28. Üretici, Performans Beyanında (DoP) performans belirlenmiyor (NPD) dese bile temel karakteristikleri CE işaretine eklemek zorunda mıdır?

CPR’ın 9 (2). maddesi açıkça belirtmektedir ki “CE işareti

performans beyanının referans numarasını, beyan edilen

performansın seviyesini veya sınıfını, …yı ihtiva eder”.

Bir temel karakteristik için NPD (=No Performanse Determined –

Performans belirlenmedi) yazıldıysa performansı beyan

edilmemiştir ve üretici, Performans Beyanında NPD yazdığı temel

kararteristikler için CE işaretine bir şey eklememelidir.

29. CPR Madde 11(5)’de istenen iletişim adresi, ürünün piyasaya sürüldüğü Üye Ülkede mi yer almalıdır? Yoksa herhangi bir AB Üye Ülkesinde yer alabilir mi?

İletişim adresi dünyanın herhangi bir yerinde olabilir (AB ülkesi olma

şartı yoktur).

30. Bir ürün sertifikası/test raporunun

sahte olup olmadığını nasıl anlarım?

CPR çerçevesinde yürütülen ürün sertifika/test raporlarının

yasallığının şüphe uyandırdığı hallerde soruşturma yapma sorumluluğu birincil

derecede ulusal piyasa gözetmen ve denetmenlerindedir. Ancak Onaylanmış

Kuruluşun herhangi bir ürün sertifikası/test raporu konusunda yetkili olup

olmadığı NANDO bilgi aracı üzerinden şu şekilde hızlıca kontrol edilebilir:

Eğer sertifika/test raporu 1/7/2013’TEN ÖNCE verildiyse,

Eğer sertifika/test raporu 1/7/2013’TEN SONRA verildiyse.

İlgili web sitesinde ürünün dahil olduğu EN standardını bulup, bu EN üzerine

tıkladığınızda 1/7/2013’TEN ÖNCE (ya da ikinci durumda 1/7/2013’TEN

SONRA) o sertifikayı/test raporunu vermeye yetkili tüm onaylanmış kuruluşların

listesine erişebilirsiniz. Eğer sertifika/test raporu, listedeki onaylanmış

kuruluşlardan biri tarafından yapıldıysa muhtemelen gerçektir.

Eğer Avrupa Standardı (EN) yukarıda belirtilen harmonize listelerin her ikisine

ait NANDO listesinde de yer almıyorsa veya onaylanmış kuruluş, ilgili EN için

onaylanmış kuruluşlar listesinde yer almıyorsa, muhtmelen sahte bir

sertifika/test raporu veya Yapı Malzemeleri Tüzüğü/Direktifi (CPR ya da CPD)

çerçevesinde yetki verilmemiş bir onaylanmış kuruluş tarafından hazırlanmamış

bir belgeyle karşı karşıya olabilirsiniz.

Bu son iki durumda, ürünün satıldığı ülkenin piyasa gözetmen ve denetmenleri

ile irtibata geçin.

Aynı zamanda sertifika/test raporunun gerçeklik onayını sormak üzere onaylı

kuruluşa başvurmak da faydalı olacaktır.

31. EN 1090-1:2009+A1:2011’e göre ne zaman CE işareti

taşınmalıdır?

Bir yapı malzemesi ürünü, EN 1090-1:2009+A1:2011’e göre

aşağıdaki koşullar sağlandığı taktirde, CE işareti taşımalıdır:

Ürün EN 1090-1:2009+A1:2011 kapsamına giriyorsa (CEN

tarafından sağlanan EN

1090-1:2009+A1:2011

kapsamındaki gösterge

niteliğindeki ilgili ürün

listesi [266 KB]

ve ürün (AB)305/2011

sayılı Yapı Malzemeleri

Tüzüğü çerçevesinde bir

yapı malzemesi ürünü

ise / şöyle ki;

bir inşaat işinde (bina ya da mühendislik işleri) kalıcı amaçlarla

kullanılmak amacıyla üretilmiş bir ürünse ve

ürün belirli bir Avrupa ürün spesifikasyonu kapsamında değilse

(çünkü eğer bu ürün için spesifik bir harmonize standart (EN) veya

bir Avrupa Teknik Onay Rehberi (ETAG) veya bir Avrupa Teknik

Onayı veya bir Avrupa Teknik Değerlendirmesi (ETA) varsa, CE

işaretlemesi için temel alınacak olan ilgili harmonize standart veya

ETA onayı ve ETA değerlendirmesidir)

32. Harmonize standartların bir kaç versiyonunu gör-

düm; Performans Beyanı/CE işaretlemesi için gere-

ken hangisidir?

Sadece, Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde (OJEU) resmen adı geçen standart

versiyonlar, bir yapı malzemesi için Performans Beyanı (DoP) oluşturulması için ve

CE işaretlemesi için temel teşkil edebilir. Standartlar, Yapı Malzemeleri Tüzüğü

CPR Mad. 17(5)’e uygun olarak Komisyon tarafından değerlendirilir ve daha sonra

yaklaşık olarak yılda iki kere OJEU’da yayımlanır. Üye Ülkeler, üreticiler ve

onaylanmış kuruluşların CPR gerekliliklerine ve hEN-bağlantılı AVCP prosedürl-

erine uyabilmeleri için eşvarlık (geçiş) dönemleri tanınır.

Resmi standartlar aşağıdaki (NANDO) bağlantıda bulunabilir (ayrıca bkz. yukarıda-

ki SSS.16):

http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/nando/index.cfm?fuseaction=cp.hs&cpr=Y#hs.

Örnek: CEN tarafından bir standardın yeni versiyonu (EN XYZ:2014) hazırlandı

CEN web sitesinden yayımlandı ve eski versiyonu (EN XYZ:2005) kaldırıldı. Yeni

versiyon (EN XYZ:2014) OJEU’da yayımlanmadıkça, eski standart (EN XYZ:2005)

DoP hazırlanması ve ürünün CE-işaretlemesi için tek geçerli standart olarak hiz-

met görür. Eşvarlık süresince hem ‘yeni’ hem de OJEU’da yayımlanmış ‘eski’

versiyonu DoP/CE işaretleme amaçlarıyla kullanılabilir. Eşvarlık süresi sona erdik-

ten sonra hEN’in sadece ‘yeni’ versiyonu geçerli olur. Üretici CE işaretlemesinde

hangi versiyonu kullandığını açıkça belirmelidir.

33. Bir yapı malzemesinin CE işaretlemesi ne anlama ge-

lir?

CPR Madde 8(2)’de şöyle denir: “CE işaretini iliştirerek, üreticil-

er, yapı malzemesinin beyan edilen performansına uygunluğu

ve bütün ilgili mevzuata ve diğer ilgili Birlik yasalarına uygunluk

konusunda sorumlu olduklarını gösterirler.”

Pratik olarak, bir yapı malzemesi ürününün CE işareti, CPR ile

ilgilidir. İlgili harmonize teknik spesifikasyonlar (harmonize standartlar ve

Avrupa Değerlendirme Belgeleri) için değerlendirildiğini (test edildiğini)

gösterir.Bu değerlendirmenin sonucu, bu nedenle yapı değer zinciri boyun-

ca güvenilebilirdir ve AB çapında aynı temelde değerlendirilir. Ayrıca diğer

AB uygulama mevzuatı göz önüne alındığında, CE işareti, ürünün tüm

geçerli mevzuatla uyumunu gösterir.

Bu nedenle, CE işaretlemesi yapı malzemesi ürününün tüm AB Üye

Ülkeleri içinde yeni bir değerlendirme ve sertifikasyon olmadan hareketini

sağlar.

Ürüne eşlik eden Performans Beyanının (DoP) bir kopyası, ilgili harmonize

teknik spesifikasyonlar (harmonize standartlar ve Avrupa Değerlendirme

Belgeleri) tarafından istenen değerlendirme yöntemleri kullanılarak perfor-

mans hakkında tam ve güvenilir bir bilgi sunar.

Gerçekte, çoğu yapı malzemesi binalarda ve inşaat mühendisliği işlerinde

çok farklı kulanım amaçlarıyla kullanılabilir ve farklı performans gereklilikle-

rini karşılamaları gerekebilir. Bu nedenle, ürünü spesifik inşaat projelerinde

kullanılmak üzere doğru olarak tanımlamak her zaman proje tasarımcısına

ve spesifik bir kullanım için performansı tanımlanan ürünü satın alacak

inşaatçı/son kullanıcıya bırakılır.

Örnek: Küçük bir bahçe duvarı inşası için, kolonlarda tercih edilenler yerine

düşük basınç dayanıklılığı olan tuğlalardan kullanılabilir, ancak her iki tip

tuğlada da CE işareti olup, yasal olarak AB pazarına sürülmüşlerdir. Bu

nedenle, performans beyanı, ürünün kullanımına ilişkin gerekli bilgiyi temin

etmede önemli bir rol oynar.

34. Bir yapı malzemesine bir kaç AB mevzuatı uy-

gulanabildiği durumlarda ne olur?

Aynı ürün için hem CPR hem de diğer AB harmonize

standartları uygulanıyor olabilir. Örneğin uzaktan kuman-

dalı, enerjiyle çalışan garaj kapıları için CPR, Makina Emni-

yeti Direktifi, Düşük Voltaj Direktifi ve Elektromanyetik

Uyumluluk Direktifi aynı anda uygulanabilir çünkü her bir

yasa farklı bir gereklilik getirmektedir.

Bir harmonize standart belirlenmiş ürünler için DoP, CPR kapsamında, OJEU’da

yayımlanmış ilgili hEN’e dayanmalıdır. Diğer bir AB mevzuatına (ör. Yeni Yak-

laşımlar Direktifi) göre hEN yayımlanmış bir ürünün uygunluğunun, uygunluk bey-

anı veya bu diğer mevzuat tarafından istenen diğer belgeler ile beyan edilmesi ger-

ekecektir.

Prensipte, farklı harmonize mevzuatların desteğiyle bir ürüne bir kaç harmonize

standartın uygulanabilirliği durumunda, ilgili hEN’de göndermeler olmalıdır. Ancak

CPR Madde 8 (2)’de açıklandığı üzerei CPR ve diğer uygulanabilir AB yasaları

kapsamında ürüne sadece bir CE işareti iliştirilir.

35. Hangi gerekli özellikler için üretici, ürünü için per-

formans beyan etmelidir?

Bir üretici, CPR’ın Madde 6(3)’ünde yer alan en az bir karakteristik için performans

beyan etmelidir. Buna karar verirken, ürününü pazara sürmeyi planladığı kullanım

alanları ile ilişkili (ulusal, bölgesel ve yerel) hükümleri dikkate alarak yapacaktır.

Bunun yanı sıra aşağıdaki durumlarda verilen gerekli özellikler için performans

beyan edilmelidir:

(CPR Madde 3(3) ve 60(a)’ya dayalı) devredilen bir yasa, CPR Madde 6(3)(d)

gereği, üreticiyi Performans Beyanına mecbur tutar (yine bu yasada belir-

lenmiş bir eşik olsun olmasın);

veya

Bu ürün için Avrupa Teknik Değerlendirmesi (ETA) işletilmişse (CPR Madde 6

(3)(g)):beyan mecburiyeti ETA’da yer alan tüm temel karakteristikleri kap-

sar.

Ayrıca, bir ürünün temel karakteristiği için bir harmonize standartta bir eşik değeri

belirlenmişse, üretici, ürününün eşik değere uygunluğunu da

sağlamalıdır.Ayrıca istenildiğinde bunu yetkili mercilere

gösterebilmelidir. Bu nedenlerden ötürü, üreticinin ayrıca bu

spesifik performan için de beyanda bulunması tavsiye edilir.

Son olarak, performans beyan edilmeyen temel karakteristikler NPD

(Performans Belirlenmemiştir) performans beyanına eklenmelidir (CPR

Madde 6(3)(f)).

36. Hangi Avrupa standardının yayımlandığı ve

CPR’la ilgili olduğuna dair bilgiyi nereden bula-

cağım?

Yasal olarak bağlayıcı bilgi, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi – Seri C’de

sunulmaktadır. Burada, CPR çerçevesinde uyarlanan yapı malzemeleri için

bütün harmonize Avrupa standartları başlıklar halinde yayımlanmaktadır.

Komisyon’un NANDO veritabanı, düzenli olarak güncellenir ve Onaylanmış

Kuruluşlara ilişkin bilgiler içerir. Ancak, içeriği AB Resmi Gazetesindeki ile

aynı olmasına karşın yasal bağlayıcı bir kaynak olarak kullanılamaz.

Performans Beyanı için bir model oluşturan (EU)

No 574/2014 sayılı tüzükle ilgili soru ve cevaplar:

CPR Ek III’ü güncelleyen 574/2014 sayılı tüzük

(Orjinal belge için tıklayınız.)

1. 305/2011 sayılı AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) Madde 60(e)’ye göre, CPR EK III’ün değiştirilmesi (tadili) gerekli ve yasal mıdır?

Komisyon CLP Ek III’ün uyarlanmasını üç ana amaca hizmet etmek için

önermektedir:

Yapı malzemelerindeki farklı ürün aileleri ve üreticileri ve aynı zaman-

da teknik ilerlemelere yanıt verebilmek için esneklik sağlamak

Performans beyanını basitleştirmek

Üreticilere, performans beyanı hazırlama konusunda yardım edecek

talimatları sunmak

(a) bendinde ifade edilen bakış açısı, paydaşlara ithafen acil ve gerekli

olan CPR EK II’e yönelik teknik geliştirmelerle ilgilidir. CPR’ın

60.maddesine eklenen ‘teknik ilerleme’ ibaresi, AB mevzuatında teknik

eklerdeki unsurların düzeltilmesine işaret eden genel bir

ifadedir. Bu nedenle, Komisyon tarafından Ek III’te teklif

edilen Eki veya üretici tarafından verilen bilgiyi ve DoP

hazırlamak için doğru yol hakkında talimatları vererek

basitleştirmeyi amaçlayan düzeltmeler, önleyici olarak al-

gılanmamalıdır.

2. Ne zaman DoP’ye ek olarak teknik belge sunulmalı?

DoP hazırlamak için önerilen talimatların 7.bendi, performanısn

açık ve anlaşılır bir şekilde bildirilmesine yönelik ihtiyaca yanıt verir.

Bu bağlamda, bir inşaat malzemesinin yapısal dav-

ranışının performansı, ilgili üretim dokumantasy-

onu veya yapısal tasarım hesaplamalarına refere

etmek de dahil olmak üzere farklı şekillerde de

ifade edilebilir. Sadece üreticinin yapısal ürün per-

formansını, üretim dokumantasyonu veya yapısal

tasarım hesaplamalarına refere etmek suretiyle

ifade ettiği zaman, ilgili belgeler performans bey-

anına eklenmelidir ki ürünün performansı hakkında

tüm gerekli bilgiler sunulmuş olsun.

Tebliğde ‘ilgili belgeler’ referansı (7.bent son cümle) ve yukarıdaki

ifadeler DoP’ye tam dokümantasyonun veya hesaplamaların eklen-

mesi gerektiği gibi anlaşılmamalıdır. Bu tür belgelerin veya

hesaplamaların veya çizimlerin sadece ürün performansının

hesabını veya ifadesini gösteren bölümlerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu yükümlülük, orijinal DoP’a ilişkin dokümanların eklenmesi olarak

algılanmalıdır, tebliğ eden yasa ve Ek III genel olarak DoP’nin temi-

ni konusu ile ilgilenmez ancak tasarımın nasıl hazırlanacağı ile

ilgilenir.

DoP’nin yani performans beyanının bir kopyasının sunulması

kapsamında, üretici ve üründen yararlanan son kullanıcısı

dışında diğer ekonomik aktörlerin olmadığı durumlarda, son

kullanıcı ürünün performansı ile ilgili bilgiye (ki aslında bu

aynı belgedir) zaten sahipse ekli belgelerin DoP ile beraber

verilmeyebilir. Ölçüye göre üretilen yapı ürünleri durumunda bu durum

geçerlidir. Tedarik zincirindeki diğer ekonomik operatörlerin (ithalatçı veya

distribütörler olarak) uzlaşması durumunda, ürün dokümantasyonu veya

DoP’ta referans gösterilen yapı tasarım hesaplamaları da dahil olmak

üzere CPR’da istenen belgelerin ürünle birlikte sunulmasını veya piyasa

gözetimi için hazır edilmesini şart koşar. CPR’ca şart koşulan bu

yükümlülüklere, CPR Ek III’teki düzeltmelerle

muafiyet getirilemez.

DoP’nin bir web sitesine eklenmesi durumunda,

teknik ilerlemeler izin verdikçe, yukarıda belir-

tilen iki farklı durumda da olması gerektiği gibi

orjinal DoP’un bir parçası olan yukarıda söz

edilen ilgili belgeler de DoP’a ekli olmalıdır.

3. Açıklayıcı memorandumda kullanı-lan ve DoP hazırlamak için önerilen talimatların 7.maddesinde geçen ‘üretim dokumantasyonu’ ve ‘yapı tasarım hesaplama-ları’ terimlerinin anlamı nedir?

Ölçüye göre yapılan yapı malzemeleri (ör. prefabrike betonarme kolon)

durumunda ve ürünün performansını beyan için, üretici, müşteriden aldığı

ya da ölçüye göre yapılan özel yapı malzemesini üretmek için hazırladığı

belirli belgelere (veya bu belgelerin ilgili bölümlerine) referans gösterir. Bu

refere edilen belgeler ya müşteriden alınan üretim dokumantasyonu ya da

üretici tarafından hazırlanan yapı malzemesinin yapısal tasarım hesapla-

malarıdır.

müşteriden alınan üretim belgelerine dayalı olarak yapı

malzemesi üretilmesi durumunda üretici bütün sorumluluğu

aldığı bir iş modeli söz konusu ise DoP’de ‘üretim doküman-

tasyonu’ terimi kullanılır. Üretici veya tasarımcısı, müşteri tarafın-

dan verilen (çizim, özel geometrik detaylar, yüklemeler, güvenlik

faktörleri v.b gibi) verilere dayanarak yapı tasarım hesaplamaları

yapması durumunda, DoP’de ‘yapı tasarım hesaplamaları’ terimi

kullanılır.

Üretim dokümantasyonu, aynı zamanda, ölçüye göre yapılmayan

yapı malzemesinin performansını kullanılan malzemelerin perfor-

mansını ve ürünün geometrik detaylarını beyan ettiği zaman

kullanılır.

Tüzüğün 7.bendinde ‘ürün dokümantasyonu’ yerine ‘üretim

dokümantasyonu’ terimi tercih edilmesinin nedeni, ilk terimin daha

geniş olup performansı ifade etmeyen dokümanları da (ör. ürünün

kullanım talimatları, taşıma ve depolama için özel önlemler,

ürünün kullanım şekline ilişkin örnekler, ürünün kullanıldığı özel

proje örnekleri gibi) kapsamasıdır.

DoP’de, OK’leri (NB) ve bütün sertifikaları, testle-ri, hesapları veya değerlendirmeleri vermek gerekli midir?

Şu haliyle Ek III, 7 ve 8. bendi altına daha fazla bilgi eklenmesinin

gerektirmektedir. Görüş alımı süresince alınan yorumlara daya-

narak, Komisyon, bir yapı malzemesi için yapılan bütün

sertifikalar, test, hesaplama veya değerlendirme ra-

porlarının listelenme yükümlülüğünü kaldırmayı

önermiştir. OK (onaylanmış kuruluş) referansı

bulunduğu sürece, performans beyanına bütün bu

bilgilerin eklenmesinin belirgin bir karmaşıklık ve iş

yükü yaratacağı ve ürünlerin kullanıcılarına ve

piyasa gözetimi yetkililerine gerçek anlamda bir

katma değer sağlamayacağı düşünülerek bu şekilde

bir öneri yapılmıştır.

Buna karşılık Komisyon, CPR’da belirlenen, DoP’ye, bir yapı malze-

mesinin PDDD’sinde yer alan onaylanmış kuruluş numarasının verilmesi

yükümlülüğü bu bağlamda orantısız iş yükü yarattığına kanaat

getirilmemesi ve bu referansların piyasa gözetimi amaçları açısından

önemi göz önünde bulundurularak korunmuştur.

Performans Beyanı için bir model oluşturan (EU) No

574/2014 sayılı tüzükle ilgili soru ve cevaplar:

CPR Ek III’ü güncelleyen 574/2014 sayılı tüzük

(Orjinal belge için tıklayınız.)

1. 305/2011 sayılı AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) Madde 60(e)’ye göre, CPR EK III’ün değiştirilmesi (tadili) gerekli ve yasal mıdır?

Komisyon CPR Ek III’ün uyarlanmasını üç ana amaca hizmet etmek için

önermektedir:

Yapı malzemelerindeki farklı ürün aileleri ve üreticileri ve aynı zaman-

da teknik ilerlemelere yanıt verebilmek için esneklik sağlamak

Performans beyanını basitleştirmek

Üreticilere, performans beyanı hazırlama konusunda

yardım edecek talimatları sunmak

(a) bendinde ifade edilen bakış açısı, paydaşlara ithafen acil

ve gerekli olan CPR EK II’e yönelik teknik geliştirmelerle ilgi-

lidir. CPR’ın 60.maddesine eklenen ‘teknik ilerleme’ ibaresi,

AB mevzuatında teknik eklerdeki unsurların düzeltilmesine

işaret eden genel bir ifadedir. Bu nedenle, Komisyon tarafın-

dan Ek III’te teklif edilen Eki veya üretici tarafından verilen bil-giyi

ve Performans beyanı hazırlamak için doğru yol hakkında

talimatları vererek basitleştirmeyi amaçlayan düzeltmeler, önleyici

olarak algılanmamalıdır.

2. Ne zaman Performans beyanına ek olarak tek-nik belge sunulmalı?

Performans beyanı hazırlamak için önerilen talimatların 7.bendi,

performansın açık ve anlaşılır bir şekilde bildirilmesine yönelik

ihtiyaca yanıt verir. Bu bağlamda, bir inşaat malzemesinin yapısal

davranışının performansı, ilgili üretim dokumantasyonu veya ürü-

ne ait tasarım hesaplamaları refere etmek de dahil olmak üzere

farklı şekillerde de ifade edilebilir. Sadece üreticinin ürün perfor-

mansını, üretim dokumantasyonu veya ürüne ait tasarım hesapla-

malarına atıfta bulunarak ifade ettiği durumlarda, bu belgeler de

performans beyanına eklenmelidir ki ürünün performansı hakkın-

da tüm gerekli bilgiler tanımlanmış olsun.

Tebliğde ‘ilgili belgeler’ referansı (7.bent son cümle) ve yukarıdaki

ifadeler Performans beyanına tam dokümantasyonun veya

hesaplamaların eklenmesi gerektiği gibi anlaşılmamalıdır. Bu tür

belgelerin veya hesaplamaların veya çizimlerin sadece ürün per-

formansının hesabını veya ifadesini gösteren bölümlerine ihtiyaç

duyulabilir.

Bu yükümlülük, orijinal Performans beyanına ilişkin dokümanların

eklenmesi olarak algılanmalıdır, tebliğ eden yasa ve Ek III genel olarak

Performans beyanının temini konusu ile ilgilenmez ancak tasarımın

nasıl hazırlanacağı ile ilgilenir.

Performans beyanının yani performans beyanının

bir kopyasının sunulması kapsamında, üretici ve

üründen yararlanan son kullanıcısı dışında diğer

ekonomik aktörlerin olmadığı durumlarda, son

kullanıcı ürünün performansı ile ilgili bilgiye zaten

sahipse ekli belgeleri, Performans beyanı ile be-

raber verilmeyebilir. Ölçüye göre üretilen yapı ürünleri durumunda bu

durum geçerlidir. Tedarik zincirindeki diğer ekonomik operatörlerin

(ithalatçı veya distribütörler olarak) uzlaşması durumunda, ürün

dokümantasyonu veya Performans be-yanında referans gösterilen

tasarım hesaplamaları da dahil olmak üzere CPR’da istenen belgelerin

ürünle birlikte sunulmasını veya piyasa gözetimi için hazır edilmesini

şart koşar. CPR’ca şart koşulan bu yükümlülüklere, CPR Ek III’teki

düzeltmelerle muafiyet getirilemez.

Performans beyanının bir web sitesine eklenmesi durumunda, teknik

ilerlemeler izin verdikçe, yukarıda belirtilen iki farklı durumda da olması

gerektiği gibi orjinal Performans beyanının bir parçası olan yukarıda söz

edilen ilgili belgeler de Performans beyanına ekli olmalıdır.

3. Açıklayıcı memorandumda kullanılan ve Performans beya-nı hazırlamak için önerilen talimatların 7.maddesinde geçen ‘üretim dokumantasyonu’ ve ‘yapı tasarım hesaplamaları’ terimlerinin anlamı nedir?

Ölçüye göre yapılan yapı malzemeleri (ör. prefabrike betonarme kolon)

durumunda ve ürünün performansını beyan için, üretici, müşteriden

aldığı ya da ölçüye göre yapılan özel yapı malzemesini üretmek için

hazırladığı belirli belgelere (veya bu belgelerin ilgili bölümlerine) referans

gösterir. Bu refere edilen belgeler ya müşteriden alınan üretim dokuman-

tasyonu ya da üretici tarafından hazırlanan yapı malzemesinin tasarım

hesaplamalarıdır.

Müşteriden alınan üretim belgelerine dayalı olarak

yapı malzemesi üretilmesi durumunda üretici bütün

sorumluluğu aldığı bir iş modeli söz konusu ise

Performans beyanında ‘üretim dokümantasyonu’

terimi kullanılır. Üretici veya tasarımcısı, müşteri

tarafından verilen (çizim, özel geometrik detaylar,

yüklemeler, güvenlik faktörleri v.b gibi) verilere da-

yanarak tasarım hesaplamaları yapması durumunda, Performans

beyanında ‘tasarım hesaplamaları’ terimi kullanılır.

Üretim dokümantasyonu, aynı zamanda, ölçüye göre yapılmayan

yapı malzemesinin performansını, kullanılan malzemelerin perfor-

mansını ve ürünün geometrik detaylarını beyan ettiği zaman

kullanılır.

Tüzüğün 7.bendinde ‘ürün dokümantasyonu’ yerine ‘üretim

dokümantasyonu’ terimi tercih edilmesinin nedeni, ilk terimin daha

geniş olup performansı ifade etmeyen dokümanları da (ör. ürünün

kullanım talimatları, taşıma ve depolama için özel önlemler,

ürünün kullanım şekline ilişkin örnekler, ürünün kullanıldığı özel

proje örnekleri gibi) kapsamasıdır.

4. Performans beyanında, Onaylanmış Kuruluşları (NB) ve bütün sertifikaları, testleri, hesapları ve-ya değerlendirmeleri vermek gerekli midir?

Şu haliyle Ek III, 7 ve 8. bendi altına daha fazla bilgi eklenmesinin

gerektirmektedir. Görüş alımı süresince alınan yorumlara daya-

narak, Komisyon, bir yapı malzemesi için yapılan bütün sertifikalar,

test, hesaplama veya değerlendirme raporlarının listelenme

yükümlülüğünü kaldırmayı önermiştir. OK (onaylanmış kuruluş)

referansı bulunduğu sürece, performans beyanına bütün bu bilg-

ilerin eklenmesinin belirgin bir karmaşıklık ve iş yükü yaratacağı

ve ürünlerin kullanıcılarına ve piyasa gözetimi yetkililerine

gerçek anlamda bir katma değer

sağlamayacağı düşünülerek bu şekil-

de bir öneri yapılmıştır.

Buna karşılık Komisyon, CPR ’da belir-

lenen, Performans beyanına, bir yapı

malzemesinin Performansın

Değişmezliğini Değerlendirme ve Doğrulamasını yapan

onaylanmış kuruluş numarasının verilmesi yükümlülüğü bu

bağlamda orantısız iş yükü yarattığına kanaat getirilmemesi ve bu

referansların piyasa gözetimi amaçları açısından önemi göz önün-

de bulundurularak korunmuştur.

Yapı Malzemeleri ve AB Eko-Etiketi

Avrupa Eko Etiket (çevre etiketi) uygulaması, tüketicilerin daha yeşil ürün ve

hizmetleri ayırt edebilmelerine yardımcı olmak amacıyla başlatılmış bir uy-

gulamadır. Kriterleri, Avrupa Birliği Eko-Etiket Kurulu ekolojik kıstasları ve

üretimin tüm aşamalarını göz önünde bulundurarak belirlenmektedir. Kıstas-

ların belirlenmesinde ürün için hammadde seçiminden, imalata, dağıtımına,

tüketimine ve kullanımı bittiğinde geri dönüşümünün sağlanmasına kadar

olan bütün evreler dikkate alınmaktadır.

Ürün Grupları: Eko-etiket uygulamasının kullanımda olduğu 32

ürün grubu vardır: Kozmetik, temizlik ürünleri, kağıt ürünleri,

elektrik-elektronik cihazlar (TV, ampul, ısı pompaları, ışıklandırma,

buzdolabı, çamaşır makinesi), ahşap mobilya, yatak, döşek, saksı,

boya, vernik, yapı malzemeleri, musluk ve duş başlıkları, tuvaletler,

bahçe ürünleri, tatil alanları (otel, kamp yeri v.s), giyim ürünleri ana

gruplardır.

Ürün gruplarına göre en çok izin alan ürün sert yer kaplamalarıdır.

Eko-etiket almaya hak kazanan ürün

gruplarının dağıl ımı

Başvuru

Başvuru ücreti: 200 € ile 2000 € arasında değişmektedir. Üye ülke yetkili otoriteleri

tarafından saptanır. Yıllık ücret sabit ya da satış geliri yüzdesi olarak belirlenir. Ayrıca

denetleme için ücret de belirlenebilmektedir. Küçük firmalar ya da gelişmekte olan ül-

kelerden başvuran firmalar için indirim söz konusudur.

Eko-etiket ve kalite/çevre yönetim sistemleri: EMAS, ISO 14000 gibi sistem ve süre-

cin kalitesini değerlendiren ve iyileştiren programlarla sinerji halinde çalışır. Ör. EMAS’a

(AB Eko-Yönetim ve Denetim Sistemi) dâhil bir şirket Eko-etiket başvurusunda (yüzde

30) daha düşük ücret öder ve etiketi alması da kolaylaşır. EMAS, yasal standartları ta-

ban alır. Ör. Zararlı bir kimyasalın kullanımı ile ilgili bir yasal limit varsa EMAS uygula-

yan firma bu limiti uygular. Ancak eko-etiket kriterleri genelde yasal limitlerden daha

sıkıdır. EMAS uygulayan bir firmanın, giderek gelişeceği öngörülmektedir.

Kriterlere nasıl ulaşılır: 66/2010/EC sayılı AB Eko-Etiket Tüzüğü, genel

bilgiler içermekte olup, ürün grubuna göre AB otoriteleri tarafından ge-

liştirilen kriterler, etiket geçerlilik süresi, kanıtlama yolları gibi bilgiler o

ürün grubuna ilişkin Komisyon Kararında belirlenir. Ürün grupları ve ilgili

kriterlere şu adresten ulaşılabilir: http://ec.europa.eu/environment/

ecolabel/products-groups-and-criteria.html

İlgili kriterleri, geçerlilik süresini belirleyen Komisyon Kararına

ve başvuru el kitabı, sıkça sorulan sorular gibi diğer bilgilere

ulaşmak için ilgili ürün grubu başlığına tıklanmalıdır. Kriterler

düzenli aralıklarla güncellenmektedir.

İnşaat sektöründe Eko-Etiket kriterleri belirlenmiş ürün grupları

Paints & varnishes: Bina iç ve dış yüzey boya ve vernikler

Hard floor coverings: Sert zemin kaplamaları

Wooden floor coverings: Ahşap zemin kaplamaları

Heat pumps: Isı pompaları

Water based heaters: Su temelli ısıtıcılar

Flushing Toilets and Urinals : Tuvalet, rezervuar ve pisuvar

Sanitary tapware: Sıhhi Tesisat Armatürleri

AB Eko-Etiket Başvuru Süreci:

1. Adım: Önce ürünün AB Eko-etiket kapsamında olup olmadığı belirlenir. O ürün

ya da ürün grubu için AB Eko-etiket kriterleri belirlenmiş olmalıdır. Av-

rupa Ekonomik Alanı’nda ürün ya da hizmet pazara süren üretici, itha-

latçı, servis sağlayıcı, toptancı veya perakendeciler başvurabilir.

2. Adım: Ülke Yetkili otoritesi ile iletişim kurulur ve danışılır. Yetkili otoriteler,

başvuru prosedürü boyunca gerekli teknik desteği sağlar. Yukarıda da

belirtildiği üzere Türkiye’de yetkili otorite görevi yapacak olan Çevre ve

Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili şubesi henüz resmi olarak başvuru kabul

edememekte, başvurular bir AB Üye Devletinin yetkili otoritesine yön-

lendirilmektedir.

3. Adım: Başvuru iletilmesi Ecat adlı program aracılığıyla elektronik olarak yapılır.

4.Adım: Ürün grubuna bağlı olarak ürünün Eko-Etiket kriterlerini karşıladığını ka-

nıtlayan beyanlar, belgeler, test sonuçları v.b toplanır. Her ürün grubu

için hazırlanan kullanıcı el kitapları, ne tür belgelerin toplanması gerek-

tiğini açıklar.

5.Adım: Başvuru internet üzerinden iletilir. Ayrıca ilgili Ülke yetkili otoritesine bir

dosya olarak değerlendirme için sunulur. Başvuruya eşlik edecek harç

(ücret) ve yıllık ödemeler, ilgili yetkili otorite tarafından belirlenir.

Yetkili otorite başvuruyu 3 ay içinde değerlendirmelidir. Bu süre

içinde herhangi bir eksik tespit edilirse, firmaya iletilir ve 6 ay için-

de tamamlaması beklenir. (6 ay içinde tamamlayamazsa o başvu-

ru geçersiz kalır, bu durumda firma tekrar başvurmalıdır.)

6.Adım: Eko-etikete hak kazanılması. Yetkili otorite, ürünün gerekli koşulları

sağladığına kanaat getirirse firma ile Eko-Etiketin kullanımına ilişkin bir

sözleşme imzalanır. Bu sözleşmede firma, ürün ya da üretim sürecinde

herhangi bir değişikliğe gittiği takdirde ilgili otoriteye bilgi vereceğini

taahhüt eder. Harç yatırıldıktan sonra firma Eko-etiket logosunu kullan-

maya hak kazanır.

7.Adım: Ürün eko-etiketli tüm ürünlerin yer aldığı E-katalogda yerini alır.

Ürünü pazarlarken ve reklam yaparken logo kullanılabilir. Yalnız bu rek-

lamlar yanıltıcı olmamalı, sadeceilgili ürüne dair olduğu açıkça belli ol-

malıdır. Eko-etiket logosunun kullanımı, pazarlanması ile ilgili kuralları

açıklayan rehberlere ve detaylı bilgiye AB Eko-etiket web

sitesinden ulaşılabilir.

Eko-etiket logosu altında izin numarası da yer

alır. Bazı durumlarda logonun yanında verilecek

ek bilgiler bulunabilir. Logo kullanımına ilişkin

bilgi rehberi erişmek için:

Eko-Etiket ürün kataloğu: http://ec.europa.eu/ecat/

http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/documents/logo_guidelines.pdf

Türkiye’de çevre etiketi sistemi

Türkiye eko-etiket sistemine benzer bir etiket sisteminin hazırlığı içindedir. Yetkili makam Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olacaktır. Bakanlıkta Çevre Yeterlik Hizmetleri Daires Bşk. çatısı altında Çevre Yönetim Sistemi ve Çevre Etiketi Şubesi kurulmuştur.

(Tel: 0312.4101864)

Türkiye’den AB Çevre etiketi başvurusu henüz yapılamamaktadır. Prosedür gereği, AB Üye Ülke otoritelerine başvuru yapılmaktadır.

SI: Kayıt ülkesi

20: Ürün grubu numarası

011: Yetkili kurumdan alınan

izin numarası

SI/20/011

Avrupa Komisyonu'nun web sayfasında yer alan bu soru ve cevaplar, İMMİB AB Mevzuatı Uyum Şubesi tarafından bilgi-

lendirme amaçlı olarak Türkçeye çevrilmiş olup, bu broşürdeki bilgiler yasal öneri niteliği taşımamaktadır. İMMİB, bu

dokümanın içeriğinden ve çevirisinden kaynaklanan herhangi bir yasal sorumluluğu kabul etmez.

AB.İMMİB.ORG.TR’yi izleyin

Endüstriye yönelik çeşitli Avrupa Birliği düzenlemeleri ve

politikalarına ilişkin bilgilere web sitemizde ‘AB Mevzuatı’

bölümünden ulaşabilirsiniz.

REACH ve CLP Tüzüğü

Kozmetik Tüzüğü

Biyosidal Ürünler Tüzüğü

RoHS / WEEE Direktifi / Elektrikli Ürünlerde Etiketleme

Atık Direktifi

Eko-Etiket Yönetmeliği

İklim Değişikliği

Rotterdam Sözleşmesi / Stockholm Sözleşmesi

Yapı Malzemeleri Tüzüğü

İMMİB AB MEVZUATI UYUM ŞUBESİ

: ab.immib.org.tr

: ab@immib.org.tr

LEONARDO DA VINCI, YENİLİK TRANSFERİ

I-CIA of SMEs Proje NO: 2013-1-TR1-LEO05-47542

‘KOBİ’lerin Ticari İstihbarat Kapasitelerinin Geliştirilmesi’

Improving Competitive Intelligence Abilities of Small and Medium-Sized

Enterprises (I-CIA of SMEs)

I-CIA of SMEs projesi kapsamında,

KOBİ çalışanları ve ticari istihbarat ve rekabet stratejisi

için gereken nitelikleri elde etmek isteyen son kullanıcının

pratik ihtiyaçlarına yanıt verecek e-tabanlı bir eğitim platformu oluşturulmuştur.

Ücretsiz ticari istihbarat eğitimi:

Eğitim platformuna erişim sağlayan

kullanıcılar, kendi hesap bilgilerini

oluşturarak, temel bilgiler ve örnek vaka

çalışmalarından oluşan eğitim

modüllerine kayıt yaptırabilirler.

www.i-ciaofsmesproject.eu Eğitim platformu: www.i-ciaofsmestraining.com/

Proje Koordinatörü:

İstanbul Demir ve Demir Dışı

Metaller İhracatçıları Birliği