แผนพััฒนาการเกษตรระด ัับอ...

แผนพฒนาการเกษตรระดบแผนพฒนาการเกษตรระดบอาเภออาเภอ

สานกงานเกษตรอาเภอสานกงานเกษตรอาเภอบอพลอยบอพลอย กรมสงเสรมการเกษตรกรมสงเสรมการเกษตร พพ..ศศ. . ๒๕๕๘๒๕๕๘ –– ๒๕๖๐๒๕๖๐

คานา แผนพฒนาการเกษตรระดบอาเภอเลมนจดทาขน เพอแนวทางในการพฒนาทาง

การเกษตรใหสอดคลองกบสภาพของชมชนในทองถน โดยคานงถงเศรษฐกจ และสงคม อกทงเปนการสรางกระบวนการเรยนรรวมกบเกษตรกรผานเวทชมชนใหเกษตรกรสามารถคด วเคราะห วางแผน และตดสนใจบรหารจดการภายในชมชนเองได ภายใตการกากบดแลของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

ขอขอบคณ เจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน ผนาชมชน และเกษตรกรทกทาน ทไดรวมจดทาเวทชมชน จนทาใหการจดทาแผนพฒนาการเกษตรระดบตาบลสาเรจ และนาไปสการสรปเพอจดทาแผนพฒนาการเกษตรระดบอาเภอสาเรจสมบรณ อนจะกอใหเกดการพฒนาทางดานการเกษตรอยางยงยนตอไป

สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย กรกฎาคม 2557

สารบญ

เรอง หนา คานา สารบญตาราง (ก) สารบญภาพ (ข) บทท 1 บทนา 1 บทท 2 สภาพทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของชมชน 4 - ขอมลทางกายภาพ 4 - ขอมลทางชวภาพ 18 - ขอมลดานเศรษฐกจ 26 - ขอมลดานสงคม 38 บทท 3 สถานการณของชมชน 41 - ปญหาของชมชน 41 - ศกยภาพของชมชน 43 - วสยทศนของชมชน 44 บทท 4 สงเคราะหขอมล 45 บทท 5 แนวทางการพฒนา 48 - แผนถายทอดเทคโนโลยการเกษตร 48 - แผนการลงทน 49 บทท 6 รปแบบการเขยนโครงการ / กจกรรม 49 ภาคผนวก - สรปแผนพฒนาการเกษตร (แผนถายทอด ,แผนธรกจชมชน ,

แผนฟนฟทรพยากร) ป 2558- 2560 อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

- สรปเปาหมาย และงบประมาณแผนพฒนาการเกษตรระดบอาเภอ (แผน 3 ป)

(ก) สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 แสดงจานวนตาบล และหมบานในอาเภอบอพลอย 5 2 แสดงขอมลพนฐานอาเภอบอพลอย 8 3 แสดงการแบงการปกครองสวนทองถนของอาเภอบอพลอ 8 4 แสดงสถตปรมาณนาฝนอาเภอบอพลอยป 2554-2556 9 5 แสดงขอมลการผลตพชของอาเภอบอพลอย 19 6 แสดงขอมลปศสตวอาเภอบอพลอย 22 7 แสดงขอมลดานประมงอาเภอบอพลอย 23 8 แสดงปฏทนกจกรรมในการดแล ปลกพช และสตวเลยง 23 9 แสดงปรมาณผลผลตเฉลยตอไร 25 10 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายขาวโพดเลยงสตว 28 11 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายขาว 29 12 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายออย 30 13 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายสบปะรด 31 14 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายมนสาปะหลง 32 15 แสดงขอมลงานพฒนาสถาบนอาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร 36 16 แสดงขอมลศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 37 17 แสดงขอมลประชากร จานวนครวเรอนทงหมดของอาเภอบอพลอย 38

(ข)

สารบญภาพ ภาพท หนา

1 แผนทอาเภอบอพลอย 3 2 กราฟแสดงการใชแรงงานในการทาการเกษตร 27 3 แสดงวถตลาดสนคาเกษตรอาเภอบอพลอย 35

บทท 1

บทนา

โครงการพฒนาชมชน อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

หลกการและเหตผล

การบรณาการจดทาแผนพฒนาการเกษตรกบหนวยงานตางๆและประชาชน โดยสนบสนนใหประชาชนไดมสวนรวมในกระบวนการคด และตดสนใจ และเสนอแนวทางในการพฒนา แกไขปญหาตาง ๆ ในชมชนของตนเอง เพอใหเกดแนวทางการพฒนาดานการเกษตรระดบพนท และเกดประโยชนสงสดกบเกษตรกร และใหสอดคลองกบแผนการกระจายอานาจใหแกองคกรสวนทองถน

สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย จงไดรวมกบหนวยงานทเกยวของ ประชาชน และผนาชมชน จดทาแผนพฒนาการเกษตรระดบอาเภอ โดยยดหลกแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมงเนนแกไขปญหาความยากจนในชมชนเกษตรผานกระบวนการจดทาเวทชมชน วเคราะหปญหา อปสรรค จดออน จดแขง และโอกาส เกดการพฒนาอาชพ ชมชนสามารถพงตนเองไดอยางยงยน วตถประสงค

1. เพอกาหนดแผนชมชนดานการพฒนาทางการเกษตร ตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. เพอใหเกษตรกรไดมสวนรวมในการแกไขปญหาของตนเอง และจดทาแผนพฒนาการเกษตร

3. เพอสรางความเขมแขงมนคง และยงยนในการประกอบอาชพ ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ประชาชนในชมชนมสวนรวมในการวางแผนพฒนาและเปนการพฒนาจากลางสบน 2. ชมชนมศกยภาพในการพงตนเอง และตดสนใจใชทรพยากรในชมชนไดอยาง เหมาะสม และมการรวมกลม เพอบรหารจดการทรพยากรรวมกนอยางตอเนอง 3. มการแลกเปลยนความรใหมๆรวมกน เพอพฒนาองคความรภายในกลมอยาง ตอเนอง 4. มวธการจดการแกไขปญหาของภายในชมชนอยางมประสทธภาพ 5. ชมชนเขมแขง มการพฒนาอาชพอยางยงยน

พนทเปาหมาย

ดาเนนการในพนท 6 ตาบล อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ระยะเวลาดาเนนการ

ป 2558 – 2560

แหลงงบประมาณ

กระทรวงเกษตรและสหกรณ กรมสงเสรมการเกษตร

ผรบผดชอบโครงการ

หนวยงานหลก - ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล - สานกงานเกษตรอาเภอพลอย กรมสงเสรมการเกษตร

หนวยงานสนบสนน - องคกรปกครองสวนทองถน

- สานกงานประมงอาเภอกาญจนบร - สานกงานพฒนาทดนจงหวดกาญจนบร

- สานกงานปศสตวอาเภอกาญจนบร

ตต..หนองรหนองร ต.หนองกราง

ต.หลมรง ต.ชองดาน

ต.บอพลอย

ต.หนองกม

แผนทอาเภอบอพลอยแผนทอาเภอบอพลอย

บทท 2

สภาพทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของชมชน

ขอมลทางกายภาพ 1. ประวตอาเภอ อาเภอบอพลอยไมปรากฏหลกฐานแนชดวามความเปนมาอยางใดมเพยงคาบอกเลาสบตอกนมาวาในสมยโบราณมหมบานซงมนลและหนสตางๆ อยเปนจานวนมากตามลานาและเนนเขา เมอมคนพบเหนเขาจงไดนาหนสดงกลาวตดตวมาและเขาใจวาหนสดงกลาวไมมคา ตอมาไดทราบถงกรมการเมองกาญจนบรและทราบวาหนสนนเปนพลอยจงไดแตงตงชาวกระเหรยงคนหนงเปนหวหนาปกครองชาวกระเหรยงดวยกนมหนาทรวบรวมพลอยสงไปยงเมองกาญจนบรปละครง และเจาเมองกาญจนบรไดสงพลอยดงกลาวไปยงกรงเทพมหานครซงเรยกวา“สงสวยพลอย”ไปหาบานดงกลาวมบงสาหรบลางพลอยเรยกวา“บงหวแหวน” จากกตตศพทเรองหมบานมพลอยสตางๆเปนจานวนมากนทาใหราษฎรในทตางๆอพยพมาเพอแสวงหาโชคขดพลอย เมอชมชนมมากขนไดตงเปนหมบานชอวา“บานบอพลอย”ขนอยกบตาบลหนองกม อาเภอบานทวน (อาเภอพนมทวนในปจจบน) ตอมาใหแยกเปนตาบลบอพลอยขนกบอาเภอบานทวน เมอชมชนหนาแนนขนจงไดยกฐานะเปนกงอาเภอบอพลอยขนอยกบอาเภอเมองกาญจนบรเมอปพ.ศ.2506 และในป พ.ศ. 2513 ไดประกาศยกฐานะเปน “ อาเภอบอพลอย ” คาขวญอาเภอ

แหลงแรพลอยไพลน หลวงพอนลเลองลอไกล ปลองภเขาไฟปรากฏ สบปะรดหวานฉา

งานลาถาผาวงจนทร

วสยทศนอาเภอ อาเภอบอพลอยเปนเมองนาอย เชดชคณธรรม

นาการศกษา พฒนาคณภาพชวต เศรษฐกจพอเพยง สงคมโปรงใส

รวมใจตานยาเสพตด เปนมตรกบเพอนบาน มบรการทเปนธรรม

ปลกจตสานกอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม พรอมสนบสนนการทองเทยว

2. สถานทตง

อาเภอบอพลอยตงอยทางตงอยทางทศตะวนออกเฉยงเหนอของจงหวดกาญจนบรหางจากจงหวดกาญจนบรประมาณ 40 กโลเมตร หางจากกรงเทพมหานคร ประมาณ 175 กโลเมตร มเนอทประมาณ 1,143 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 714,375 ไร

3. อาณาเขต ตดตอกบอาเภอตาง ๆ ดงน

ทศเหนอ ตดตอกบ อาเภอหนองปรอ จงหวดกาญจนบร ทศใต ตดตอกบ อาเภอเมองกาญจนบร จงหวดกาญจนบร ทศตะวนออก ตดตอกบ อาเภอเลาขวญ และอาเภอหวยกระเจา จงหวดกาญจนบร ทศตะวนตก ตดตอกบ อาเภอศรสวสด จงหวดกาญจนบร

4. การปกครอง และประชากร

อาเภอบอพลอยแบงการปกครองทองท เปน 6 ตาบล 80 หมบาน 16 ชมชน และแบงการปกครองสวนทองถน เปนเทศบาลตาบล จานวน 2 แหง องคการบรหารสวนตาบล 6 แหง จานวนประชากรทงสน 55,974 คน จาแนกเปนชาย 28,083 คน หญง 27,891 คน ครวเรอนทงหมด 19,084 ครวเรอน จาแนกตามรายหมบานดงน

ตารางท 1 แสดงจานวนตาบล และหมบานในอาเภอบอพลอย

ตาบล หมท บาน หนองกม 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

บานหนองกม บานหนองกระทม บานทงมะสง บานเสาหงส บานหนองแดง บานทาแจง บานใหม บานรางขาม บานหนองตาพก บานพพรหม บานวงดง บานเขาแหลม บานเขาแกว บานสลอบ บานหนลบ

16 บานหนองจก ตาบล หมท บาน บอพลอย 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

บานบอพลอย บานหนองยางชาง บานทาวา บานบงหวแหวน บานบงหลม บานหนองเตยน บานตะวน บานหนองโพธ บานเขาเขยว บานเขาสงหโต บานวงไพลน

บานสระตาโล ชองดาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

บานหวเขา บานชองดาน บานหนองหวา บานวงใหญ บานสามยอด บานเขาแดง บานหนองเข บานหนองบว บานหนองพพระ บานชองดาน บานชองดาน บานสามยอด บานหวเขา บานเขาพ บานหวยคลอ

หลมรง 1 2 3 4 5 6 7 8 9

บานไรเจรญ บานบอเหยง บานหนองขาม บานยางสง

บานหลมรง บานหนองหม บานสนตสข

บานลาเหย บานหนองไกชม

10 บานหนองเตง ตาบล หมท บาน หลมรง (ตอ)

11 12 13 14 15 16 17 18

บานไรใหม บานวงทอง บานงาม บานวงเงน บานจงเจรญ บานจดสรร บานไรพฒนา

บานผาวงจนทร หนองกราง

1 2 3 4 5 6 7 8 9

บานเจรญทรพย บานหนองกราง บานหนองหวาย บานโปงเจรญ บานดอนกลาง บานหลงเขา บานพรวก บานชฎนาเงน

บานนพเกา หนองร 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10

บานหนองแกใน บานหนองร บานหนดาดทอง บานหนองกระทม บานลาตะเพน บานโปงร บานลาอซ บานหนองสาโรง บานไรพฒนา บานลาพระยา

ตารางท 2 แสดงขอมลพนฐานอาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ตาบล จานวน

หมบาน/ชมชน ครวเรอนทงหมด

ครวเรอนเกษตร

พนททงหมด

(ไร)

แหลงนา

อางเกบนา อนๆ

(บอนาลก) บอพลอย 12 2,689 1,006 113,375 1 282

หนองกม 16 4,260 2,322 252,643 1 520

หลมรง 18 3,762 1,096 56,250 1 41

ชองดาน 15 2,497 850 139,375 1 462

หนองร 10 1,484 974 106,800 2 90

หนองกราง 9 1,366 716 58,500 1 43

ทต. บอพลอย 11 2,345 - - -

ทต.หนองร 8 681 - 5,008 - -

รวม 80/6 19,084 6,964 726,493 7 1458 5. การปกครองสวนทองถน

ประกอบดวย เทศบาลตาบล 2 แหง องคการบรหารสวนตาบล 6 แหง ดงน

ตารางท 3 แสดงการแบงการปกครองสวนทองถน ของอาเภอบอพลอย การปกครองสวนทองถน สถานทตง

เทศบาลตาบลบอพลอย 1 ตาบลบอพลอย อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร เทศบาลตาบลหนองร 1 ตาบลหนองร อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลบอพลอย 11 ตาบลบอพลอย อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลหนองกม 5 ตาบลหนองกม อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลชองดาน 10 ตาบลหนองร อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลหลมรง 5 ตาบลหนองร อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลหนองร 10 ตาบลหนองร อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร องคการบรหารสวนตาบลหนองกราง 2 ตาบลหนองกราง อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร 6. สภาพภมประเทศ

อาเภอบอพลอยเปนทราบเชงเขาสลบกบเนนเตย ๆ โดยบรเวณตอนใตของอาเภอมลกษณะเปนทราบเชงเขามความสงจากระดบนาทะเลโดยเฉลย 0 – 100 เมตร สวนบรเวณตอนบนของอาเภอทงทาง

ทศตะวนออกและทศตะวนตกจะเปนเนนเขาเตยๆและภเขามความสงจากระดบนาทะเลโดยเฉลย 100 – 300 เมตร และ 300 – 600 เมตร ตามลาดบ 7. สภาพภมอากาศ

เนองจากพนทจงหวดกาญจนบรสวนใหญมทวเขาเปนแนวยาวกนเขตแดนทาใหมอณหภมคอนขางสง มอากาศรอนอบอาวมากในฤดรอนโดยเฉพาะเดอนเมษายน มอณหภมเฉลยสงสด 39.0 องศาเซลเซยส สวนในฤดหนาวไมหนาวจด มอณหภมตาสดในเดอนธนวาคม 17.4 องศาเซลเซยส และมอณหภมเฉลยตลอดป 37.5 องศาเซลเซยส

ปรมาณนาฝน ปรมาณนาฝนเฉลยตลอดทงปอยในเกณฑนอย เนองจากมทวเขากนเขตแดนเปนแนวทางยาวดานทศตะวนตกปดกนกระแสลมมรสมตะวนตกเฉยงใตในฤดฝนทาใหกระแสลมจากลมมรสมออนกาลงลง และเปลยนทศทาง และผานเขามาในพนทไดนอย จงทาใหมความชมชนและไอนานอยมาก เกดสภาพอบฝน และจากสถตปรมาณนาฝนรวมตลอดทงป 2552 -2554 มดงน

ตารางท 4 แสดงสถตปรมาณนาฝนอาเภอบอพลอย ป 2554 -2556

เดอน

คาเฉลยปรมาณนาฝน (มม.) 2554 2555 2556 เฉลย (มม.)

มกราคม - 0.1 0.04 0.04 กมภาพนธ 0.6 0.1 0 0.23 มนาคม 2.0 0.1 1.03 1.04 เมษายน 1.05 0 0 0.35

พฤษภาคม 2.6 1.02 2.0 1.87 มถนายน 1.25 0.72 6.42 2.79 กรกฎาคม 2.58 6.80 2.74 4.04 สงหาคม 2.0 1.47 0.36 1.27 กนยายน 3.0 3.0 4.7 3.56 ตลาคม 5.2 2.0 1.8 3.00

พฤศจกายน 0 0 1.0 0.33 ธนวาคม 0 0 0 0.00

รวม 20.28 15.31 20.09 18.56 ทมา : รายงานอตนยมวทยา สาหรบสถานนาฝนอาเภอบอพลอย, 2557

8. ทรพยากรธรรมชาต และแหลงนา

แหลงนาธรรมชาตทสาคญของอาเภอ ไดแก“ลาตะเพน” ซงมตนนามาจากเทอกเขาในเขตอาเภอหนองปรอไหลผานตาบลตางๆของอาเภอบอพลอยจากทศเหนอสทศใตไปบรรจบกบแมนาแควใหญทบานทาเสา ตาบลลาดหญา อาเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 9. การคมนาคม และขนสง

การคมนาคมสะดวกมเสนทางสายหลก ดงน 1. ทางหลวงแผนดน หมายเลข 3086 (ถนนสายลาดหญา–บอพลอย) เปนเสนทางสาย

หลกของอาเภอทสามารถตดตอกบอาเภอเมองกาญจนบร อาเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร 2. ทางหลวงแผนดน หมายเลข 3342 (ถนนสายอทอง–บอพลอย) ตดตอกบอาเภออทอง จงหวดกาญจนบร ทางดานทศตะวนออกของอาเภอ 3. ทางหลวงแผนดน หมายเลข 3390 (ถนนสายหนองร–บอยาง) ตดตอกบอาเภอเลาขวญ จงหวดกาญจนบร ทางทศตะวนออกของอาเภอ 4. ทางหลวงชนบทสายบานหนองกม – บอพลอย 5. ทางหลวงชนบทสายบานบงหวแหวน – หนองเตยน 6. ทางหลวงชนบทสายหลมรง – หนองหวา 7. ทางหลวงชนบทสายหนองร – ลาอซ

ระหวางหมบานมถนนลาดยาง ถนนคอนกรต และถนนลกรง สะดวกในการเดนทาง

10. การสาธารณปโภค

การไฟฟา อาเภอบอพลอยมการใหบรการไฟฟาโดยการไฟฟาสวนภมภาค ใหบรการครอบคลม พนททงหมด โดยมสานกงานการไฟฟาสวนภมภาคอาเภอ จานวน 1 แหง

การประปา อาเภอบอพลอยไดใหบรการประปาครอบคลมพนททงหมด โดยมสานกงานการประปา สวนภมภาค 2 แหง และมระบบประปาหมบาน 55 แหง การสอสารและโทรคมนาคม อาเภอบอพลอยมบรการโทรศพทสาธารณะประเภทหยอดเหรยญ

อยางทวถง โดยตดตงไวบรเวณรมถนนในเขตชมชน และมททาการไปรษณย โทรเลข จานวน 1 แหง และมหอกระจายขาวหมบาน 30 แหง 11. สถานททองเทยว

อาเภอบอพลอยมสถานททองเทยวทหลากหลาย ดงน สวนสตวเปด ซาฟารปารค ตาบลหนองกม ปลองภเขาไฟ ตาบลบอพลอย สนามกอลฟ BLUE SAPPHIRE ตาบลชองดาน ถาผาวงจนทร ตาบลหลมรง ถาเขาอมครม ตาบลหนองร

12. ขอมลกลมชดดน

ดนทปรากฏในพนทอาเภอบอพลอย พอแบงออกไดเปนหนวยหรอกลมใหญๆได 36 หนวยทดน (กลมชดดน)แตละหนวยไดแสดงอาณาเขตไวในแผนทความเหมาะสมของดนกบพชเศรษฐกจขนาดมาตรฐาน 1:50,000โดยใชหมายเลขกากบ ซงในทนจะเรยกวาหนวยทดนอาจเรยงไมครบทกหมายเลขบางหมายเลขจะมตวอกษรเปนภาษาองกฤษกากบ ไดแก B, C, D หรอ E ซงหมายถง ความลาดชนของพนททปรากฏพบหนวยทดนนนตงอย เชน 39B, 39C, 39D และ 39E หมายถงหนวยทดนหมายเลข 39 ทเปอรเซนตความลาดชน B(2-5%),C(5-12%), D(12-20%) และ E(20-25%) ตามลาดบ

ลกษณะดนของหนวยทดนแตละหนวย ทปรากฏในแผนททความเหมาะสมของดนกบ พชเศรษฐกจอาเภอบอพลอย พอกลาวโดยสงเขปไดดงน

กลมชดดนท 7

ลกษณะดน : เกดจากตะกอนลานา ในบรเวณพนทราบตะกอนนาพา พนทเปนทราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ เปนดนลกมการระบายนาเลวหรอคอนขางเลว ดนบนเปนดนรวนเหนยว หรอดนเหนยว สเทาแกดนลางเปนดนเหนยวสนาตาลออนหรอเทามจดประสนา เหลอง หรอแดงตลอดชนดนบางแหงมศลาแลงออนหรอกอนเคมสะสมของเหลกและแมงกานสความอดมสมบรณตาหรอคอนขางตาpH4.5-5.5

การใชประโยชน : ใชทานาหรอหากมแหลงนาอาจปลกพชไรพชผกยาสบในฤดแลง ปญหา : ดนมความอดมสมบรณตา รายชอชดดน : บางนารา เชยงราย สไหงโกลก คลองขด มโนรมย นครพนม ปากทอ พะวง พทลง สตล แกลง ทาศาลา วงตง


ลกษณะดน : เกดจากตะกอนลานา หรอวตถตนกาเนดทผพงสลายตวอยกบทหรอจากการสลายตว

ผพงแลวเคลอนยายมาทบถมของวสดเนอหยาบ เปนดนลกทมการระบายนาคอนขางเลว ดนบนเปนดนรวนปนทรายหรอดนรวน ดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทรายหรอดนรวนเหนยว สนาตาลออนถงสเทา มจดประสนาตาลเหลองหรอแดง บางแหงพบศลาแลงออนหรอกอนสารเคมสะสมพวกเหลกและแมงกานสในดนลาง มความอดมสมบรณตาชนดนบนมกมปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดปานกลาง (pH5.0-6.0)สวนดนลางเปนกรดปานกลางถงเปนดางเลกนอย(pH6.0-7.5)

ปญหา : มความอดมสมบรณตาดนบนคอนขางเปนทรายเสยงตอการขาดนา การใชประโยชน : ใชทานา บางแหงปลกออยหรอพชลมลก รายชอชดดน : ชลบร เขายอย โคกสาโรง ไชยา กลมชดดนท 20

ลกษณะดน : กลมชดดนน เปนกลมชดดนทมเนอดนเปนดนรวนปนทรายหรอดนทราย สวนดนลางเปนดนรวนเหนยวปนทราย หรอดนรวนปนดนเหนยว มสนาตาลออนหรอสเทา พบจดประสนาตาล สเหลองหรอสแดงปะปนมสภาพพนทคอนขางราบเรยบหรอราบเรยบเปนดนลกมากมการระบายนาเลวถงคอนขางเลว ดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดแกถงเปนดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ5.5-8.0มเกลอโซเดยมมากในฤดแลงจะมคราบเกลอเกดขนทวไปบนผวดน

ปญหา : สาคญการใชประโยชนทดนของหนวยทดนนไดแกความเคมของดนซงสวนใหญจะมปรมาณธาตโซเดยมสงจนเปนพษตอพชเนอดนคอนขางเปนทรายและมโครงสรางไมดปจจบนบรเวณดงกลาวใชทานาบรเวณทเคมจดจะปรากฏมคราบเกลอบนผวดน “ใชประโยชนทางการเกษตรไมได” มแตปาละเมาะและไมพมหนามขนกระจดกระจายเปนหยอมๆบางแหงเปนแหลงนาทาเกลอสนเธาว

รายชอชดดน : กลารองไห(Ki) หนองแก(Nk) อดร(Ud) รอยเอด(Re) ทมคราบเกลอ(Resaline)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยวจด ในชนลกๆ จะพบชนปนมารล สดนเปนสดา สเทาหรอสนาตาล อาจพบจดประสนาตาลหรอสแดงปนนาตาล แตพบเปนปรมาณเลกนอยในชวงดนชนบนมสภาพพนทราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ เปนดนลกมการระบายนาด มความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางถงสง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 6.5-8.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก เนอดนเหนยวจด การไถพรวนตองทาในชวงทดนมความชนพอเหมาะ มฉะนนจะทาใหดนแนนทบ ในชวงฤดแลงดนมการหดตวทาใหดนแตกระแหงเปนรองลก สวนในฤดฝนจะมนาแชขงงายๆ ทาใหพชชะงกการเจรญเตบโตปจจบนบรเวณดงกลาว

การใชประโยชน : สวนใหญใชปลกพชไรตางๆ เชนขาวโพด ขาวฟาง ถวตางๆ ฝาย และไมผล บางชนด

รายชอชดดน : ประจาหนวยทดน : ชยบาดาล(Cd) ลพบร(Lb) ดงลาน(Di) บรรมย(Br-high) วงชมพ(Wc) นาเลน(Na)


ลกษณะดน : กลมชดดนน เปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยว สดนเปนสนาตาล สเหลองหรอสแดง เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา หรอเกดจากการสลายตวผพงของหนหลายชนด มเนอละเอยด พบบรเวณทดนเปนทลกคลนจนไปถงเนนเขา เปนดนลก มการระบายนาด มความอดมสมบรณตามธรรมชาตคอนขางตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกรดแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก บางแหงดนมความอดมสมบรณตาในชวงฤดเพาะปลกอาจขาดนาได หากทงชวงไปเปนระยะเวลานาน สวนในบรเวณความลาดชนสงจะมปญหากบการชะลางพงทลายของหนาดน มสวนนอยทคงสภาพปาธรรมชาต

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรและผลไมตางๆ

รายชอชดดน : บานจอง(Bn) เชยงของ(Cg) หนองมด(Nm) แมแดง(Mt) ปากชอง(Pc) หางฉตร (Hc) เขาใหญ(Kt) โชคชย(Ci) สงเนน(Sn)

กลมชดดนท31

ลกษณะดน : กลมชดดนน เปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยว สดนเปนสนาตาล หรอสเหลองและสแดงเกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานาหรอเกดจากการสลายตวผพงของหนหลายชนด พบบรเวณทดนเปนทลกคลนลอนลาดถงลอนชนเปนดนลกมการระบายนาดปานกลางถงดมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางปฏกรยาเปนกรดแกถงเปนกลาง มคาความเปนกรดเปนดาง 5.5-7.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก บรเวณทมความลาดชนจะมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดน มสวนนอยทคงสภาพปาธรรมชาต

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรไมผลตางๆ รายชอชดดน : ประจาหนวยทดน : ลาสนธ(Ls) เลย(Lo) วงไฮ(W) กลมชดดนท 33

ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนรวนปนทรายแปงสดนเปนสนาตาล หรอสนาตาลปนแดงบางแหงในดนชนลางลกๆ มจดประสเทาและสนาตาล อาจมแรไมกาหรอกอนปนปะปนอยดวย เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา พบบนสนดนรมนาเกาและเนนตะกอนรปพดมพนทคอนขางราบเรยบถงเปนลกคลนลอนลาดเปนดนลกมาก มการระบายนาดถงดปานกลางมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางปฏกรยาเปนกรดแกถงเปนดางปานกลางมคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5-8.0

ปญหา : ดนกลมนไมมปญหาในการใชประโยชน การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรตางๆ เชน ขาวโพด ออย ยาสบ ถวตางๆ

และสบปะรด บางแหงใชปลกไมผลหรอเปนทอยอาศย รายชอชดดน : ดงชะเอม(Don) กาแพงแสน(Ks) กาแพงเพชร(Kp) ธาตพนม(Tp) ตะพานหน

(Tph) นาตก(Nd) กลมชดดนท 35

ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนรวนปนทราย สวนดนลางเปนรวนเหนยวปนทรายมสดนนาตาล สเหลองหรอสแดง เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา หรอเกดจากการสลายตวผพงของหนเนอหยาบ พบบรเวณพนทดนทมลกษณะเปนลกคลนจนถงทลาดเชงเขาเปนดนลก มการระบายนาดมความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกรดแกมคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแกเนอดนบนคอนขางเปนทราย และดนมความอดมสมบรณตาในบรเวณทมความลาดชนจะมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดน

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรตางๆ เชน มนสาปะหลง ขาวโพด ขาวฟาง ออย ปอ งา และถว บางแหงใชปลกไมผลและไมยนตนบางชนด

รายชอชดดน : ดานซาย(Ds) ดอนไร(Dr) มาบดอน(Mb) โคราช(Kt) สะตก(Suk) วารน(Wn) ยโสธร(Yt)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนดนรวนปนทราย สวนดนลางเปนรวนปนเหนยวหรอรวนเหนยวปนทราย มสนาตาล สเหลองหรอสแดง เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา หรอเกดจากการสลายตวผพงของหนเนอหยาบ พบบรเวณพนทดนทมลกษณะเปนลกคลนลอนลาดจนถงลอนชนเปนดนลก มการระบายนาด มความอดมสมบรณตามธรรมชาตคอนขางตาถงปานกลาง ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนดางปานกลางมคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5-8.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก เนอดนบนคอนขางเปนทราย และดนมความอดมสมบรณตาในบรเวณทมความลาดชนจะมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดน

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรตางๆ เชน ออย ขาวโพด ถว สบปะรด และไมผลบางชนดปญหาเกยวกบการใชประโยชนทดนไมคอยม

รายชอชดดน : ศรราช(Sr) สคว(Si) เพชรบร(Pe) ปราณบร(Pr)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนรวนปนทราย ดนเปนสนาตาล สเหลอง หรอสแดง บางแหงอาจเกดจดประสในดนชนลาง เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา พบบรเวณพนทคอนขางราบเรยบจนถงพนทลาดเชงเขาเปนดนลกมการระบายนาดมความอดมสมบรณ ตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกรดแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก เนอดนบนคอนขางเปนทรายพชทมโอกาสเสยงตอการขาดแคลนนาไดงายดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตตาและในบรเวณทมความลาดชนสงจะเกดการชะลางพงทลายของหนาดนไดงาย

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรตางๆ เชน มนสาปะหลง ออย ปอ และถว บางแหงมสภาพเปนปาละเมาะหรอทงหญาธรรมชาต

รายชอชดดน : สนปาตอง(Sp) ชมพวง(Ppg) เขาพลอง(Kpg) หบกระพง(Hg) ยางตลาด(Yi)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนดนพวกดนทราย สเทาหรอสนาตาล ออนเกดจากวตถตนกาเนดดนพวกตะกอนลานา หรอเกดจากการสลายตวของหนเนอหยาบ พบบรเวณพนทดอนทมลกษณะเปนลกคลนจนถงเชงเขา เปนดนลก มการระบายนาดมากเกนไป มความอดมสมบรณตามธรรมชาตตามากปฏกรยาเปนกรดแกถงเปนดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5-8.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก เนอดนเปนดนทรายจดพชมโอกาสขาดนาไดงายดนมความอดมสมบรณตาและโครงสรางไมดบรเวณทมความลาดชนสงจะมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดน

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรตางๆ เชน มนสาปะหลง ออย สบปะรด ปอ สวนไมยนตน ไดแก มะพราว และมะมวงหมพานต บางแหงเปนปาเตงรง หรอทงหญาธรรมชาต

รายชอชดดน : นาพอง(Ng) จนทก(Cu)

กลมชดดนท 46 B

ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนสวนใหญมเนอดนเปนพวกดนเหนยวปนกรวด หรอเปนลกรงสดนเปนสนาตาล สเหลองหรอสแดง พบบรเวณพนทดนทมลกษณะเปนลกคลน เปนดนตนมากมการระบายนาด มความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-7.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก ดนตนมาก มความอดมสมบรณตาบรเวณทมความลาดชนสงจะมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดน

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรบางชนด เชน มนสาปะหลง ออน ปอ บางแหงเปนทงหญาธรรมชาต และปาละเมาะ หรอมการปลกปาทดแทน

รายชอชดดน : เชยงคาน(Ch) กบนทรบร(Kb) สรนทร(Su) โปงตอง (Po) ภสะนา (Ps)

กลมชดดนท 47 C

ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยว หรอดนรวนทมเศษหนปะปนมาก มกมชนหนพนทตากวา 50 ซม. สดนเปนสนาตาล สเหลองหรอสแดง เกดจากการสลายตวผพงของหนเนอละเอยด มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงเนนเขา เปนดนตน มการระบายนาด มความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-7.0

ปญหา : ปญหาสาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก เปนดนตน มเศษหนปะปนอยในเนอดนเปนปรมาณมากในบรเวณทมความลาดชนสงมปญหาเกยวกบการชะลางพงทลายของหนาดนอยางรนแรง

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวเปนปาเบญจพรรณ ปาเตงรง หรอปาละเมาะ บางแหงใชทาไรเลอนลอย หรอปลกปาทดแทน

รายชอชดดน : ล(Li) มวกเหลก(Ml) โคกปรอ(Kok) นครสวรรค(Ns) หนซอน(Hs) ทาล(Ti) สบปราบ(So) โปงนารอน(Pon) ไพสาล(Phi) งาว(No)

กลมชดดนท 48 B

ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอบนสวนใหญเปนดนรวนปนทราย สวนดนลางเปนปนเศษหนหรอปนกรวด กอนกรวดสวนใหญเปนหนกลมมน อาจพบหนพนตนกวา 50 ซม. สดนเปนสนาตาล สเหลองหรอสแดง พบบรเวณพนทลกคลนลอนชนจนถงเนนเขาเปนดนตนมากมความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงเปนกรดแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก ดนตนมาก บรเวณทมความลาดชนสงเกดการชะลางพงทลายไดงาย นอกจากนนดนยงมความอดมสมบรณตาอกดวย

รายชอชดดน : ทายาง(Ty) แมรม(Mr) พะเยา(Pao) นาขน(Ncu) นาเฉลยง (Nc)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมดนทมเนอดนบนเปนดนรวนปนทราย ดนลางเปนดนเหนยวปนลกรงหรอเศษหนทราย สดนเปนสนาตาลหรอสเหลอง ใตลงไปเปนดนเหนยวสเทา มจดประสนาตาล สแดงและศลาออนปะปนอยดวยเปนจานวนมากอาจพบชนหนทรายหรอหนดนดานทผพงสลายตวในชนถดไป พบบรเวณพนทมลกษณะเปนลกคลนเปนดนตนถงตนมาก มการระบายนาดปานกลาง มความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงเปนกรดแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยดนน ไดแก เปนดนตน และมความอดมสมบรณตา บางแหงมกอนศลาแลงโผลกระจดกระจายอยทวไป เปนอปสรรคตอการเกษตรกรรม บรเวณทมความลาดชนสง มปญหาการชะลางพงทลายของหนาดนอยางรนแรง

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาว ใชปลกพชไร ทงหญาธรรมชาต ทรกรางวางเปลา ปาเตงรงหรอใชปลกไมโตเรว

รายชอชดดน : โพนพสย(Pp) บรบอ(Bb) สกลนคร(Sk)


ลกษณะดน : กลมชดดนนปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยวทมกอนปนหรอปนมารลปะปนอยมาก สดนเปนสดา สนาตาลหรอสแดง พบบรเวณทลาดเชงเขาหนปน เนอดนตนถงตนมาก มความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางถงสง ปฏกรยาดนเปนกลางถงเปนดางแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 7.0-8.5

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไร เชน ฝาย ขาวโพด ถว และไมผลบางชนด ถาในกรณทพบชนปนมารลในระดบความลกกวา 25 เซนตเมตร จะมปญหาในการไถพรวน

รายชอชดดน : ตาคล(Tk) บงชะนง(Bng)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนเปนพวกดนเหนยว บางแหงในชนดนลางมกอนปนและเศษหอนปะปน มสภาพพนทคอนขางราบเรยบถงลกคลนลอนลาด เปนดนลกปานกลาง มการระบายนาดถงดปานกลางมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 6.0-8.0

ปญหา : สาคญในการใชประโยชนทดนของหนวยทดนน ไดแก ดนมโครงสรางแนนทบยากตอการชอนไชของรากพช มกเกดขนตอนไถพรวนไดงายในระยะเวลาทไมเหมาะสม

การใชประโยชน : ปจจบนบรเวณดงกลาวใชปลกพชไรบางชนด เชน ขาวโพด มนสาปะหลง กลวย บางแหงเปนปาละเมาะ หญาแพรกและไผ

รายชอชดดน : วงละพง(Ws) จตรส(Ct) ทบกวาง(Tw) กลมชดดนท 56B ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนกลมชดดนทมเนอดนชวง 50 ซม. ตอนบนเปนดนรวน สวนดน

ลางเปนดนเศษหน สดนเปนสนาตาลหรอสแดง เกดจากวตถตนกาเนดดนพวกหนตะกอน บนสภาพพนทลก

คลนลอนลาดถงเนนเขา เปนดนลกปานกลาง มการระบายนาดถงดปานกลาง มความอดมสมบรณตามธรรมชาตตา ปฏกรยาเปนกรดจดถงกรดแก มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.6-5.5

การใชประโยชน : ปจจบนดนนสวนใหญจะถกนามาใชในการปลกพช เชน ออย ขาวโพด มนสาปะหลง โดยทวไปแลวจะมปญหาเรองดนมความอดมสมบรณคอนขางตา และอาจการชะลางพงทลายไดงาย ถาปลกพชในบรเวณทมความลาดชนมากๆ โดยไมมการอนรกษดนและนาทเหมาะสม

รายชอชดดน : ลาดหญา(Ly) โพนงาม(Pg)และดนความลกของ fine-loamy class


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนหนวยผสมของดนหลายชนด ซงเกดจากการผพงสลายตวของหนตนกาเนดชนดตางๆ แลวถกพดพามาทบถมบรเวณทลาดเชงเขา มสภาพพนทเปนลกคลนลอนลาดถงลอนชน ดนทพบสวนใหญมการระบายนาดถงปานกลาง มลกษณะและคณสมบตตางๆ เชน เนอดน สดน ความลกของดน ปฏกรยาตลอดจนความอดมสมบรณตามธรรมชาตไมแนนอน ขนอยกบชนดของวตถตนกาเนดดนในบรเวณนนๆ สวนใหญมกมเศษหนกอนหนและหนโผลกระจดกระจายทวไป

การใชประโยชน : ปจจบนมการทาไรเลอนลอย บรเวณทมความลาดชนสงอาจเกดปญหาการชะลางพงทลายของดน เนองจากมการใชประโยชนโดยปราศจากมาตรการอนรกษดนและนา

รายชอชดดน : ทลาดเชงเขา(Foor slope complex well crained) (FC)


ลกษณะดน : กลมชดดนนเปนหนวยทดนทประกอบดวยพนทภเขาและเทอกเขา ซงมความลาดชนมากกวา35% ดนทพบในบรเวณดงกลาวมทงดนลกและดนตนลกษณะของเนอดนและความอดมสมบรณตามธรรมชาตแตกตางกนไปแลวแตชนดของหนตนกาเนดในบรเวณนมกมเศษหนกอนหนหรอหนโผลกระจดกระจายทวไป สวนใหญยงปกคลมดวยปาไมประเภทตางๆ เชน ปาเบญจพรรณ ปาเตงรง หรอปาดงดบชน หลายแหงมการทาไรเลอนลอย โดยปราศจากมาตรการอนรกษดนและนา ซงเปนผลทาใหเกดการชะลางพงทลายของหนาดนตลอดจนบางแหงเหลอแตหนพนโผล

การใชประโยชน : กลมดนนไมควรนามาใชประโยชนทางการเกษตร เนองจากมปญหาหลายประการทมผลกระทบตอนเวศนควรสงวนไวเปนปาธรรมชาตเพอรกษาแหลงตนนาลาธาร

รายชอชดดน : ทลาดชนเชงซอน(Sc)(Slope complex) 13. ภยธรรมชาต อาเภอบอพลอยตองประสบภยจากธรรมชาต ดงน

1. ภยจากอทกภย 2. ภยแหง 3. ภยจากโรคและแมลงศตรพชระบาด

ขอมลทางชวภาพ

อาเภอบอพลอยมพนทประมาณ 1,143 ตารางกโลเมตร มการแบงตามประเภทการใชประโยชนทดน ดงน 1. ทอยอาศย

2. พาณชยกรรม

3. อตสาหกรรม

4. สถาบนทางศาสนา

5. ถนน ตรอก ซอย อน ๆ

6. สถาบนการศกษา

7. สวนราชการ และสาธารณปโภค – สาธารณปการ

8. ทสาธารณะ

9. เกษตรกรรม

พนทของอาเภอบอพลอยเปนพนททมความหลากหลายในการทาการเกษตร มโดยมพนททาการเกษตร จานวน 431,541 ไร ครวเรอนเกษตรกร 6,964 ครวเรอน และมการใชพนทใชทาการเกษตรทงปลกพช เลยงสตว มพนททาการเกษตร คดเปนรอยละ 80 % ของพนททงหมด เกษตรกร มการใชประโยชนจากทดนอยางคมคา และมวธการใชทผดมการใชปยเคมสารเคมในปรมาณมาก และขาดการปรบปรงบารงดนทดทาใหดนเรมเสอมผลผลตลดลง

ตารางท 5 แสดงขอมลการผลตพช ของอาเภอบอพลอย ป 2556/57

ชนดพช เนอทปลก เนอทเสยหาย เนอทเกบเกยว ผลผลตรวม ผลผลตเฉลย จานวน (ไร) (ไร) (ไร) (ตน) (กโลกรม/ไร) ครวเรอน

ขาว 24,040.00 23,929.00 13,956.88 619.94 776.00 ขาวนาป 21,393.00 - 21,282.00 12,191.20 572.84 556.00

ขาวนาปรง 2,647.00 - 2,647.00 1,765.68 667.05 220.00

พชไร 277,537.00 147,268.00 2,177,395.61 6,780.00 4,135.00 ขาวโพดเลยงสตว 6,514.00 - 3,764.00 3,326.95 883.89 66.00

เผอก 776.00 - 490.00 1,696.80 3,462.86 30.00

มนสาปะหลง 50,951.00 - 33,450.00 106,713.42 3,190.24 1,647.00

สบปะรด 17,823.00 - 7,564.00 49,947.44 6,603.31 520.00

ออยโรงงาน 201,473.00 - 102,000.00 2,015,711.00 19,761.87 1,872.00

พชผก 5,398.50 4,252.50 5,491.43 2,910.00 505.00 กระชาย 152.00 - 99.00 248.00 2,510.00 13.00

ขาวโพดฝกออน 1,122.00 - 982.00 719.95 733.15 54.00

ขาวโพดรบประทานฝกสด 40.00 - 40.00 48.50 1,212.50 5.00

ขาวโพดหวาน 2,306.00 - 1,769.00 3,087.37 1,745.26 88.00

คะนา 555.00 - 524.00 385.00 734.73 15.00

ตะไคร 28.00 - 13.00 301.40 23,184.62 6.00

ตงโอ 5.00 - 5.00 1.00 200.00 5.00

ถวฝกยาว 38.00 - 8.00 22.89 2,861.25 6.00

ผกช 549.50 - 479.50 256.24 534.39 40.00

พรกขหนเมดเลก 149.00 - 67.00 74.60 1,113.57 65.00

พรกขหนเมดใหญ 73.00 - 34.00 41.53 1,221.71 16.00

มะเขอเปราะ 15.00 - 15.00 35.49 2,366.00 5.00

หนอไมฝรง 171.00 - 58.00 33.46 576.91 158.00

หอมแบง (ตนหอม) 195.00 - 159.00 236.00 1,485.39 29.00

ไมผล 1,751.00 881.50 2,127.90 1,358.42 147.00 กลวยนาวา 58.00 - 58.00 85.00 1,468.86 22.00

ขนนหนง 5.00 - - - - 4.00

พทรา 111.00 - 49.00 20.90 426.53 8.00

มะขาม 75.00 - - - - 2.00

มะนาว 100.50 - 69.00 142.00 2,071.30 29.00

มะมวง 1,099.50 - 620.50 1,408.00 2,269.14 61.00

1. สภาพการปลกพช

สาหรบสภาพการเพาะปลกพชของอาเภอบอพลอย มการปลกพชชนดเดมซาๆ หากพชชนดใดมราคาสงกปลกมาก ซงสามารถจาแนกชนดพชทปลกไดดงน

1.1 สภาพการผลตและการตลาดออย

อาเภอบอพลอย เกษตรกรนยมใชพนธ K84-200, พนธ K92 และพนธ K 93 เกษตรกรสวนใหญจะเรมปลกประมาณเดอน มนาคม – พฤษภาคม โดยอาศยนาฝนและบอนาตนเปนหลก โดยแบง การปลกได 2 วธคอ

1) ปลกใหม ปลกแบบกลบทอนพนธ 2) การบารงรกษาออยตอ

สวนการเตรยมดนในสภาพพนทปลกออยใหม มการเตรยมดน 3 ครง คอ ไถดะ ไถแปร และไถยกรองแลวจงปลกตามรองทเตรยมไว แตในกรณออยตอเกษตรกรจะเตรยมดนเพยงครงเดยว เรยกวาระเบดดนดาน ในเรองของการดแลรกษาเกษตรกรนยมใชปยเคมในการปลกออยทกครวเรอน โดยใชปยสตร 15-15-15 และสตร 46-0-0 อตรา 50 - 100 กก./ไรการปองกนกาจดวชพช ใชสารเคมประเภทคมและฆาในบางครงใชแรงงานคนรวมในการกาจดวชพช การปองกนกาจดศตรพช สวนใหญจะไมมการใชสารปองกนและกาจดศตรพชออยเพราะมการระบาดไมถงกบทาความเสยหายมากนก เชนหนอนกอออยเปนตน

ปญหาการผลตออย ทพบเปนประจา คอเกษตรกรสวนใหญมปญหาเรองแรงงานในการ เกบเกยวตองไปจางแรงงานในภาคอสานทกป และมปญหาในเรองราคาผลผลตตกตามาตลอด

1.2 สภาพการผลตและการตลาดสบปะรด

อาเภอบอพลอยเกษตรกรนยมปลกพนธปตตาเวยเปนพนธทปลกสงโรงงานอตสาหกรรม โดยจะเรมฤดการปลก ประมาณเดอนพฤษภาคม – กรกฎาคม วธปลก ปลกแบบแถวเดยวโดยมการเตรยมดนในสภาพการปลกใหมเตรยมดน 2 ครง คอไถดะ ไถแปร แลวปลกแบบแถวเดยวสวนการใชปยเคม เกษตรกรทกครวเรอนมการใชปยเคม โดยใชปยสตร 21-0-0, 15-15-15 และ 13-13-21 อตราไรละ 100-150 กก. แบงใสเมออาย 30 วน, 150 วน และ 300 วน ตามลาดบ การปองกนกาจดวชพช ใชไฮวาเอก,

มะละกอ 145.00 - 85.00 472.00 556.30 17.00

ลาไย 157.00 - - - - 4.00

ไมยนตน 8,480.50 1,021.00 3,144.21 1,708.00 155.00 ปาลมนามน 396.50 - 35.00 24.21 691.71 6.00

มะพราว 26.00 - 26.00 61.00 2,370.00 10.00

ยางพารา 5,659.00 - 625.00 345.00 418.92 65.00

ยคาลปตส 1,881.00 - 335.00 2,714.00 3,352.00 56.00

สะเดา 60.00 - - - - 5.00

ไมสก 458.00 - - - - 13.00

คารเมก และใชแรงงานในการเขตกรรมรวมดวย ตนทนการผลต 14,318 บาท/ไร ผลผลตเฉลย 4,000 กโลกรม/ไร

ปญหาการผลตสบปะรด คอ เกษตรกรผปลกสบปะรดในอาเภอบอพลอย ประสบปญหาเรองราคาตกตามาแลวหลายปเพราะผลผลตจะออกมาก ตงแตเดอนธนวาคม–มนาคม ทาใหเกษตรกรผปลกสบปะรดประสบภาวะขาดทนมาตลอด และไมมทนในการบารงรกษาสบปะรด

1.3 สภาพการผลตและการตลาดมนสาปะหลง

อาเภอบอพลอยเกษตรกรนยมใชพนธระยอง 5, เกษตรศาสตร 50 และพนธพนเมอง โดยเรมฤดปลกประมาณเดอนเมษายน – เดอนมถนายน และเดอนกนยายน – เดอนพฤศจกายน หรอปลกหลงการเกบเกยวแลวประมาณ 1 เดอน วธปลก ปลกแบบปกทอนพนธตงหรอเอยง ลก 5-10 เซนตเมตร ในฤดฝน สวนชวงปลายฤดฝน ปกทอนพนธลก 10-15 เซนตเมตร ควรปลกบนสนรอง สวนการเตรยมดน มการไถ 3 ครง คอ ไถดะ ไถแปร และยกรอง การใชปยเคม โดยใชปยสตร 15-15-15 หรอ 15-7-18 อตรา 35-50 กก./ไร หลงปลก1 –2 เดอน การปองกนกาจดวชพช มความจาเปนอยางยงในชวง 4 เดอนแรกหลงปลก ใชสารเคมในการปองกนกาจดประเภทไกลโฟเลท ไดยรอน หรอพาราควอท ตนทนการผลต 3,035 บาท/ไรผลผลตเฉลย 5,000 กโลกรม/ไร

ปญหาการผลตมนสาปะหลง คอ เกษตรกรผปลกมนสาปะหลงในอาเภอบอพลอยประสบปญหาเรองเพลยแปงสชมพและเพลยไฟระบาดและประสบปญหาภาวะฝนทงชวงตดตอกนนานทาใหเกษตรกรบางรายลดพนทการปลกและปจจบนมโรงงานนาตาลตงขนทตาบลหลมรงจงทาใหเกษตรกรเปลยนมาปลกออยกนมากขนโดยลดพนทปลกมนสาปะหลงลง

1.4 สภาพการผลตและการตลาดหนอไมฝรง

อาเภอบอพลอยเกษตรกรสวนใหญใชพนธบลอกอมพรฟและพนธจากการเพาะเลยงเนอเยอ สวนฤดปลกสามารถปลกไดตลอดป โดยมวธปลกแบบยกรองและแบบปลกพนทเรยบกอนการปลกเกษตรกรมการเตรยมดนมการไถดนปรบหนาดนใหเรยบโดยปรบพนทใหลาดเอยงไปดานใดดานหนง สวนการดแลรกษามการใชปยเคม โดยใชปยสตร 15-15-15,16-16-16การปองกนกาจดวชพช สวนใหญจะควบคมวชพชแบบวธกล เชน การถอนและการดายหญา ผลผลตเฉลย 2,000 กโลกรม/ไร/ป

ปญหาการผลตหนอไมฝรง คอหนอไมฝรงมกเกดโรคลาตนไหม และโรคใบเทยมรวง และแมลงระบาดในแปลงของเกษตรกร

2. สภาพการเลยงสตว

อาเภอบอพลอยเกษตรกรมการเลยงสตว แบบระบบฟารม ซงมพนทเลยงสตว ไดแก

2.1 การเลยงไก มการเลยง 2 ลกษณะ ดงน

การเลยงแบบฟารม เกษตรกรผเลยงจะรบจางบรษทเลยงในพนทของตนเองในรปแบบบรษทเปนผออกตนทนใหทงหมด และรบซอผลผลตคน ไกทเลยงจะเปนไกเนอ และบรษททเขามาจางในปจจบน คอ บรษท ซ พ

การเลยงแบบปลอยธรรมชาต ไกท เลยงสวนใหญเปนไกพนเมอง ไกสามสายเลอด และไกชนไวบรโภคในครวเรอน

2.2 การเลยงโค ลกษณะการเลยงจะเปนแบบฟารมขนาดใหญถงขนาดเลก สวนใหญเปนโคพนธพนเมอง และมการเลยงแบบปลอยทงตามธรรมชาต

2.3 การเลยงสกร เกษตรกรผเลยงจะรบจางบรษทเลยงในพนทของตนเองในรปแบบบรษทเปนผออกตนทนใหทงหมด และรบซอผลผลตคน ไกทเลยงจะเปนไกเนอ และบรษททเขามาจางในปจจบน คอ บรษท ซ พ

2.4 ประมง อาเภอบอพลอยมเกษตรกรผเลยงปลาจานวนนอยราย และสวนใหญเลยงเพอบรโภคในครวเรอน และมการเลยงแบบปลอยธรรมชาต นอกจากนมเกษตรกรเลยงจระเข ซงเปนรายใหญของจงหวดกาญจนบร ตารางท 6 แสดงขอมลปศสตว อาเภอบอพลอย

ตารางท 7 แสดงขอมลดานประมง อาเภอบอพลอย

ขอมลดานประมง

ตาบล จานวน ครวเรอน

(ราย)

โคเนอ (ตว)

สกร (ตว)

กระบอ (ตว)

ไกไข (ตว)

ไกเนอ (ตว)

ไกพนเมอง (ตว)

หนองกม 1,015 18,323 4,315 42 50 24,630 12,578 บอพลอย 734 16,599 1,463 196 1,550 - 5,604 ชองดาน 985 17,101 26,233 140 - 444 13,696 หลมรง 769 3,176 987 230 29 26,236 19,410 หนองร 654 1,579 590 - 3 - 17,102

หนองกราง 419 859 1,073 3 - 153,718 6,403 รวม 4,576 57,637 34,661 611 1,632 205,028 304,145

ตาบล เลยงปลาในกระชง บอปลา บอกง กระชง ราย บอ ราย บอ ราย

หนองกม - - 63 48 - - บอพลอย - - 305 242 4 1 ชองดาน - - 63 30 30 2 หลมรง - - 184 138 - - หนองร - - 28 25 1 1

หนองกราง - - 68 21 - - รวม - - 711 534 44 4

ตารางท 8 แสดงปฏทนกจกรรมในการดแลปลกพช และเลยงสตว

กจกรรม ม.ค ก.พ ม.ค เม.ย พ.ค ม.ย ก.ค ส.ค ก.ย ต.ค พ.ย ธ.ค

ขาว

สบปะรด

มนสาปะหลง

ออย

พชผก

ไมผล

ปศสตว

ประมง

เตรยมดน ดแลรกษา

ปลก เกบเกยว มการปลกตลอดป

3. เทคโนโลยการผลตพช

พชผก ใชสารเคมคมฆากาจดวชพช และใชปยอนทรย ไดแก ปยคอก ปยหมก และสารชวภาพ สวนหนอไมฝรงจะเนนการผลตแบบปลอดภยจากสารพษ โดยใชวธกลควบคกบการใชสารชวภาพในการปองกนกาจดศตรพช ใชปยสตร 46-0-0 , 15-15-15 ,16-16-16

ขาว ใชสารเคมในการคมฆากาจดวชพช และปองกนกาจดแมลงศตรพชใชสารจบใบเพอเพมประสทธภาพของการใชสารเคม และฉดฮอรโมนเพอใหขาวฟนตวหลงจากการใชสารเคม นอกจากนมการปยอนทรยรวมกบการใชปยเคม ใชปยสตร 16-20-0 หลงการหวาน และสตร 46-0-0 หรอ สตร 35-0-0 ใสในระยะขาวกาลงตงทอง

ออยโรงาน ใชสารเคมในการคมฆากาจดวชพช และปองกนกาจดแมลงศตรพช และใชปยอนทรยรวมกบการใชปยเคม ใชปยสตร 21-0-0 เรงการเจรญเตบโต และสตร 15-15-15 เพอเพมความหวาน

มนสาปะหลง เกษตรกรสวนใหญใชสารเคมในการคมฆากาจดวชพช และปองกนกาจดแมลงศตรพช และใชปยอนทรยรวมกบการใชปยเคม ใชปยสตร 20 - 0 - 0 , 0 - 0 – 60 เรงการเจรญเตบโต พนธทใชปลก ทเกษตรกรสวนใหญใช ไดแก พนธระยอง 5 , เกษตรศาสตร 50 และพนธพนเมอง

สบปะรด เกษตรกรใชพนธปตตาเวยเปนพนธปลกสงโรงงานอตสาหกรรมมวธปลกแบบปลกแบบแถวเดยว มการใชสารเคมกาจดวชพช และปองกนกาจดแมลงศตรพช และใชปยอนทรยรวมกบการใชปยเคม ใชปยสตร 21-0-0 เพอเรงการเจรญเตบโต และมการใชสารบงคบตาดอก

ขาวโพดเลยงสตว ใชสารเคมในการคมฆากาจดวชพช และปองกนกาจดแมลงศตรพช และใชปยอนทรยรวมกบการใชปยเคม ใชปยสตร 21-0-0

ไมผล เกษตรกรมการใชสารเคม และปยเคมนอยมาก ทงนเนองจากไมไดปลกเปนพชทารายไดหลก สารเคมจะใชเมอพบวามการทาลายของโรคและแมลงเทานน และมการใชฮอรโมนเรงการเจรญเตบโต และสารชวภาพทผลตขนเอง เชน นาหมกชวภาพจากหอยเชอร ฯลฯ และใชวธกลในการปองกนแมลงศตร ปยเคมทใช สตร 15-15-15- และ 16-16-16

ปศสตว มการใชยาปฏชวนะ และวคซนปองกนโรคระบาด ไดแก โรคปากและเทาเปอย และโรคแทงตดตอ ฯลฯ โดยมสตวแพทยเปนผควบคมดแล

ประมง ไมมการใชยาปฏชวนะ มเพยงการใชปนขาวโรยกนบอ และตากบอ กอนปลอยนาเขาเลยงปลา และมการใชเกลอแกงเพอปรบสภาพนาใหเหมาะสมโดยมเจาหนาทประมงควบคมดแล

4. ปญหาการผลตพช

ออย เกษตรกรสวนใหญมปญหาในเรองแรงงานในการเกบเกยวออย ตองไปจางแรงงานในภาคอสานทกป และมปญหาในเรองโรคแมลงศตร ซงในปจจบนเรมมการระบาดรนแรงและรวดเรวขนอยางมาก

สบปะรด เกษตรกรผปลกสบปะรดประสบปญหาเรองราคาผลผลตตกตามาแลวอยางตอเนอง แหลงรบซอมนอย เกษตรกรมการรวมกลมกนเรยกรองเพอความชวยเหลอจากรฐบาลในเรองราคาผลผลตตกตา และเกษตรกรผปลกสบปะรดประสบภาวะขาดทนมาตลอด

มนสาปะหลง เกษตรกรผปลกมนสาปะหลง ประสบปญหาเรองราคาผลผลตตกตา ปญหาเรองทรพยากรดนเสอมโทรม ภยแลงและ โรคแมลงรบกวนอยางมาก

5. ปรมาณผลผลต ปรมาณผลผลตของเกษตรกรแตละรายจะไมเทากน ทงนขนอยกบสภาพความอดมสมบรณของดน และการปฏบตดแลรกษาของเกษตรกรแตละคนปรมาณผลผลตเฉลยของแตละพชมดงน

ตารางท 9 แสดงปรมาณผลผลตเฉลยตอไร

ชนดพช ปรมาณผลผลต หนวยทวด

ออยโรงงาน 10.5 ตน/ไร

ขาว 450 ตน/ไร

มนสาปะหลง 3.6 ตน/ไร

พชผก 800 กโลกรม/ไร

สบปะรด 4.5 ตน/ไร

ขาวโพดเลยงสตว 800 กโลกรม/ไร

ไมผล 1000 ตน/ไร

ปศสตว เกษตรกรมชวงเวลาการขายทไมแนนอน และมระยะเวลาการเลยงขามป และในกรณทเกษตรกรทาสญญาการเลยงสตวปกกบบรษท ปรมาณการผลตในแตละครงบรษทจะเปนผกาหนด และควบคมการเลยง

ประมง ปรมาณผลผลตไมแนนอน ทงนเนองจากเกษตรสวนใหญเลยงแบบปลอยไวเปนอาหารในครวเรอน มการใหอาหารเปนบางครง และการจบแตละครงไมจบทงบอ จะทยอยจบ จงทาใหกาหนดปรมาณผลผลตไดยาก

35%10% 5%

แรงงานภายในครวเรอน

ใ

6. เทคนควธการผลต

เกษตรกรรบขอมลขาวสารดานการเกษตรจากสอตางๆ มากขน และนาความร เทคโนโลยใหม ๆ ทไดมาพฒนาระบบการผลต เพอลดตนทน และเพมคณภาพของผลผลต

ขอมลดานเศรษฐกจ

1. ขนาดพนทถอครอง โดยเฉลยเกษตรกรจะถอครองทดนประมาณ 40 ไร ตอครวเรอน

2. สทธในทดนทากน เกษตรกรทมทดนทากนเปนของตนเอง ประมาณ 35 %

เกษตรกรทมทดนทากนเปนของตนเอง และเชาเพม ประมาณ 40 %

เกษตรกรทตองเชาทดนทากน ( ไมมดนทากน ) ประมาณ 20 %

เกษตรกรททากนในพนทสาธารณะ ประมาณ 5 %

3. รายได รายจายของครวเรอน

รายไดสวนใหญมาจากการทางานภาคการเกษตร และรบจางทวไป มรายไดเฉลยระหวาง 3,000 - 5,000 บาท/เดอน เกษตรกรมรายไดไมแนนอนทงน เนองจากราคาผลผลตทางการเกษตรมความผนผวน* (ขอมลจากการสมภาษณประชาชน) รายจายสวนใหญใชจายในการดารงชพ และงานสงคมตาง ๆ เชน งานบวช งานแตง งานศพ งานขนบานใหม ฯลฯ และดานการศกษาของบตรหลาน

4. การใชแรงงาน

ประชากรสวนใหญจะเปนแรงงานดานการเกษตร และในการทาการเกษตรมการใชแรงงานในครวเรอนเปนหลก และมปญหาการขาดแคลนแรงงาน จาเปนตองจางแรงงานในพนท หรอตาบลขางเคยง หรอ แรงงานตางดาวเขามาชวยในการทาการเกษตร โดยมคาจางแรงงานวนละ 200 บาท/คน/วน มการตกลงราคาคาจางกอนทางานวาตองการแบบเหมาจาย หรอรายวน

การใชแรงงานในการทาการเกษตร จาแนกไดดงน

ภาพท 2 กราฟแสดงการใชแรงงานในการทาการเกษตร

5. การใชปจจยการผลต แรงงานสตว และเครองจกรการเกษตรในการทาการเกษตร

ปจจบนเกษตรกรไมใชแรงงานสตวในการทาการเกษตร แตจะใชเครองจกรกลทางการเกษตร เพอความสะดวก และรวดเรว เชน ใชรถไถในการเตรยมดน รถเกยวนวดขาว เครองฉดพนสารเคม รถตดออย ฯลฯ และเกษตรกรจะซอปจจยการผลตตามสอโฆษณา หรอเพอนบานขางเคยงแนะนา ในปจจบนราคาปจจยในการผลตเพมสงขน เกษตรกรใชปจจยในการผลตปรมาณมากในพนทเทาเดม สงกวามาตรฐานทกาหนด เชน การใชปยเคม และ สารเคมตอไรสง การใชเมลดพนธตอไรสงไมคานงถงสดสวนทถกตอง จงทาใหตนทนการผลตสง และเกษตรกรเสยงตอการขาดทน

6. ตนทนในการผลตพช อาเภอบอพลอยเกษตรกรปลกพชเศรษฐกจอยหลายชนด และมตนทนในการผลตพชทแตกตางกน ดงน

ตารางท 10 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนาย ขาวโพดเลยงสตว

ตารางท 11 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนาย ขาว

ตนทนในการผลตขาว / ไร (ไมไวแสง)

1. คาเตรยมดน 300 บาท

ตนทนในการผลตขาวโดเลยงสตว/ ไร

1. คาเตรยมดน (คาไถ,คาตดนยกรอง) 950 บาท

2. คาเมลดพนธ 300 บาท 3. คาแรงงาน (200 บาท/วน/คน)

- คาแรงงานในการหยอดเมลด 300 บาท

- คาแรงงานฉดพนสารเคม 100 บาท

4. คาสารเคมกาจดวชพช (ยาคมหญา) 180 บาท

5. คาปยเคม (ใสครงท 1 และใสครงท 2) 1,050 บาท

คานามนเชอเพลง 800 บาท

คาจางเกบเกยว 800 บาท

คาเชาท (กรณทเชาพนทปลก) 1,000 บาท

รวมเปนเงน 5,480 บาท ผลผลตเฉลย 800 กโลกรม/ไร ราคาจาหนาย (ทงเปลอก) 7-10 บาท/กโลกรม

2. คาเมลดพนธ 520 บาท

3. คาแรงงานฉดพนสารเคม 100 บาท

4. คาสารเคมกาจดวชพช 300 บาท

5. คาสารเคมปองกนกาจดโรคแมลง 500 บาท

5. คาปยเคม สตร 16-20-0 910 บาท

6. คาปยเคม สตร 46-0-0 750 บาท

7. คาจางเกบเกยว 500 บาท

คาเชาท (กรณทเชาพนทปลก) 1,200 บาท

รวมเปนเงน 5,080 บาท ผลผลตเฉลย 800 กโลกรม/ไร ราคาจาหนาย 9,500- 10,000 บาท/ตน

ตารางท 12 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายออย

รายการตนทน ออยปลกใหม (บาท/ไร)

ออยตอ (บาท/ไร)

1 คาพนธปลก 2,000 - 2 คาเตรยมดน 900 - 3 คาจางแรงงานปลก 800 -

ตารางท 13 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายสบปะรด

4 คาสารคมวชพช

400 -

5 คาสารกาจดศตรพช - - 6 คาปยเคม - - สตร 15-15-15 (ลกละ 1,180 บาท) รองพน 1,180 1,180 สตร 21-0-0 (ลกละ 510 บาท) 510 510 7 คาจางใสปย(ใชรถ) + พรวนดน 200 200 8 คานามนสบนา 100 100 9 คาจางแรงงานดแลรกษา (เกบหญา, ฉดยา, ขนนา) 1,000 1,000 10 คาจางแรงงานเกบเกยว 1,150 1,150 11 คาขนสง 2,000 2,000 12 คาเชา 500 500

รวมตนทนทงหมด 10,740 6,540 ผลผลตเฉลยตอไร 12,000 กก./ไร 10,000 กก./ไร ราคาเฉลยตอกโลกรม 1.00 บาท 1.00 บาท รายไดเฉลย 12,000 บาท/ไร 10,000 บาท/ไร กาไรสทธ 1,260 บาท/ไร 3,460 บาท/ไร

รายการตนทน จานวนเงน (บาท/ไร)

1 คาพนธปลก 5,250 2 คาเตรยมดน 1,300 3 คาจางแรงงานปลก 750

ตารางท 14 แสดงตนทน ผลผลตเฉลยตอไร ราคาจาหนายมนสาปะหลง

4 คาสารเคมควบคมวชพช 1,100 5 คาจางฉดยาคา 300 6 คาปยเคม 1,500 7 คาแรงฉดปย 280 8 คาจางแรงงานดแลรกษา 300 9 คาจางแรงงานเกบเกยว 1,200 10 คาขนสง 1,938 11 คาเชา 500

รวมตนทนทงหมด 14,418 ผลผลตเฉลยตอไร 4,000 ราคาเฉลยตอกโลกรม 4 บาท/กก รายไดเฉลย 16,000 กาไรสทธ 1,582

ตนทนในการผลตมนสาปะหลง / ไร จานวนเงน (บาท/ไร)

1 คาเตรยมดน 900 บาท 2 คาพนธปลก 200 บาท 3 คาจางปลก 150 บาท 4 คาสารเคมควบคมวชพช 140 บาท 5 คาจางฉดพนสาร 75 บาท 6 คาสารกาจดศตรพช - 8 คาปยเคม สตร 13-13-21 (ลกละ 720 บาท) 720 บาท 9 คาจางใสปย 30 บาท 10 คานามนสบนา - บาท 11 คาจางแรงงานดแลรกษา (เกบหญา) 150 บาท 12 คาจางแรงงานเกบเกยว 450 บาท 13 คาขนสง 360 บาท 14 คาเชา 500 บาท

รวมตนทนทงหมด 3,335 บาท ผลผลตเฉลยตอไร 3,000 กก./ไร ราคาเฉลยตอกโลกรม 2.00 บาท/กก. รายไดเฉลย 6,000 บาท/ไร กาไรสทธ 2,665 บาท/ไร

7. ภาวะทางการเงน และการรวมกลมเกษตรกร

แหลงสนเชอเพอการเกษตร

เกษตรกรสวนใหญ ไมมเงนทนสารองในการประกอบอาชพ ตองกยมจากแหลงเงนทนตางๆ ดงน

1. ญาตพนอง 2. กองทนหมบาน

3. นายทน 4. สหกรณการเกษตร

5. ธนาคารพาณชยตาง ๆ 6. องคกรปกครองสวนทองถน

7. กลมออมทรพย 8. ธนาคารเพอการเกษตร และสหกรณการเกษตร

ภาวะหนสน

สบเนองจากปจจยการผลตมราคาแพงขน และประสบภยทางธรรมชาตบอยครง ทาใหผลผลตเสยหาย หรอผลผลตลดลง คณภาพตา และเกษตรกรขายผลตไมไดราคา สงผลใหเกษตรกรไมมทนสารองในการทาการเกษตรในฤดตอไป และประกอบกบเกษตรกรใชเงนทไดจากแหลงเงนทนผดวตถประสงค เชน กเพอการเกษตร แตนาไปใชจายดานดารงชพ ทาใหไมมผลกาไร และไมมเงนไปชาระแหลงเงนก จงทาใหเกษตรกรเปนหนสนผกพนไมรจบ โดยเฉลยเกษตรกรเปนหนสนแหลงเงนทนครอบครวละประมาณ 50,000 บาท แหลงเงนทนทเกษตรกรกยมมากทสด คอ ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร และกองทนหมบาน

ขอมลดานการตลาด (วถการตลาด และแหลงรบซอผลผลต )

อาเภอบอพลอยมแหลงรบซอผลผลตในพนท เชน ลานรบซอมนสาปะหลง โรงงานนาตาล โรงงานแปรรปสบปะรด ฯลฯ มเสนทางคมนาคมทสะดวก ทาใหการขนสงผลผลตทาไดรวดเรว และสะดวกในการตดตอซอขาย การจาหนายผลผลตบางชนดมการทาสญญาซอขายกบทางบรษททรบซอผลผลต เชน หนอไมฝรง และผลผลตขาวเกษตรกรจะนาไปจาหนายทโรงสขาวในอาเภอใกลเคยงทใหราคาสง หรอโรงสทเขารวมโครงการรบจานาขาวกบทางรฐบาล ในการจาหนายผลผลตบางครงเกษตรกรตองประสบปญหาในเรองการคณภาพผลผลตไมตรงตามความตองการ มผลผลตปรมาณมากในทองตลาด และเกษตรกรไมสามารถกาหนดราคาขายเองได ทาใหตองประสบปญหาขาดทน

วถตลาดสนคาเกษตร

ออย วถตลาดของออยจะมรปแบบทชดเจน มตลาดรองรบทแนนอน เกษตรกรจะปลกในระบบโควตา หวหนาโควตาจะเปนผสงผลผลตเขาโรงงานนาตาลทนทเมอมการตด และการขนสงผลผลตจะเสยคาขนสงตา เพราะโรงงานอยใกล สะดวก และรวดเรวในการขนสง

ขาว กอนการเกบเกยวเกษตรกรจะสบราคารบซอผลผลตกอน และเลอกโรงสทใหราคาสง หรอโรงสทเขาโครงการจานากบทางรฐบาล และเกษตรกรจะนาผลผลตทไดไปจาหนายทโรงส ดวยตวเอง

พชผก ผลผลตจะมตลาดรบซอทแนนอน เกษตรกรทปลกในระบบโควตาจะสง ผลผลตทหวหนาโควตา ราคาการรบซอจะขนลงตามหวหนาโควตา และบรษททรบซอกาหนด หรอมพอคาคนกลางมารบผลผลตไปจาหนายทงปลก และสง หรอเกษตรกรจาหนายเองใหแกผบรโภค โดยตรง นอกจากนการวางแผนการปลกพชผกจะมผลตอราคาขายอยางมาก เชน ถาเกษตรกรมผลผลต เกบเกยวในชวงเทศกาลกนเจจะสามารถจาหนายไดในราคาทสง

ไมผล การจาหนายผลผลตจะไมมตลาดทแนนอน เมอผลผลตพรอมทจะเกบเกยว

เกษตรกรจะตดตอตลาดรบซอ หรอนาไปจาหนายเองในตลาด

มนสาปะหลง กอนการเกบเกยวเกษตรกรจะสบราคารบซอผลผลตกอน และเลอกลานรบซอทใหราคาสง หรอลานทเขาโครงการจานากบทางรฐบาล และเกษตรกรจะนาผลผลตทไดไปจาหนายดวยตวเอง หรอบางครงมการจาหนายผลผลตผานพอคาคนกลาง

สบปะรด กอนการเกบเกยวเกษตรกรจะสบราคาโรงงานทรบซอผลผลตกอน และ

เกษตรกรจะนาผลผลตทไดไปจาหนายดวยตวเอง

วถตลาดสนคาเกษตรอาเภอบอพลอย

ออย

ขาว พชผก

มนสาปะหลง สบปะรด ภาพท 3 แสดงวถตลาดสนคาเกษตรอาเภอบอพลอย

หวหนาโควตา

โรงสขาว

ตลาดคาสง

พอคาคนกลาง

โรงงานนาตาลเกษตรกร

เกษตรกร

เกษตรกร หวหนาโควตา

ตลาดคาปลก

ตลาดคาสง

ลานรบซอ เกษตรกร

โรงงานอตสาหกรรม เกษตรกร

พอคาคนกลาง ลานรบซอ

การรวมกลมเกษตรกร อาเภอบอพลอยเกษตรกรมการรวมกลมอยแบบเดยว คอ กลมไมเปนนตบคคล หรอกลมอาชพ ดงน

ตารางท 15 แสดงขอมลสถาบนเกษตรกร อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

กลมแมบานสายใยรกฯ กลมแมบานเกษตรกร กลมยวเกษตรกร กลมสงเสรมอาชพ กองทนฟนฟเกษตรกร วสาหกจชมชน

ตาบล จานวนจานวนสมาชก จานวน

จานวนสมาชก จานวน




จานวนสมาชก

(กลม) (คน) (กลม) (คน) (กลม) (คน) (กลม) (คน) (กลม) (คน) (กลม) (คน) หนองกม - - 2 23 2 50 2 48 - - 14 72

บอพลอย 1 40 - - 1 30 4 97 - - 11 77

หลมรง 2 28 4 45 - - 2 34 - - 10 70

ชองดาน - - 1 15 2 66 - - - - 1 7

หนองร - - - - - - - - - - 3 21

หนองกราง - - - - - 2 20 - - 17 119

รวม 3 68 7 83 5 146 10 197 - - 56 366

36

ตารางท 16 แสดงขอมลศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ลาดบท

ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

จดสาธตถายทอดเทคโนโลย การเกษตรประจาตาบล

เลขานการศนย ฯ

วทยากรจดสาธต

ตาบล

สถานทตง หมท เรอง 1

หนองกม หมท 5 ตาบลหนองกม 2 การแปรรปนานมขาวโพด นางบญยลกษณ กาเลศทอง นางมนรตน สารภาพ

2

บอพลอย หมท 11 ตาบลบอพลอย 6 เกษตรปลอดภย นางศรวรรณ โฉสงเนน นายประยทธ จานงกล

3

ชองดาน หมท 1 ตาบลชองดาน 2 เกษตรทฤษฎใหม นางบณยลกษณ กาเลศทอง นายชวลต ชาลกณหา

4

หลมรง ททาการ อบต.หลมรง 10 การผลตชาเขยวใบหมอน นายคารณ แผนสมบรณ นางขวญจต นพรตนวราภรณ

5

หนองร หมท 10 ตาบลหนองร 5 การทาไรนาสวนผสม นายคารณ แผนสมบรณ นายสมเกยรต บารงเขต

6

หนองกราง ททาการอบต.หนองกราง 7 การผลตพชไร นางศรวรรณ โฉสงเนน นายมาลย ลาเลศ

37

ขอมลดานสงคม

1. จานวนประชากรและครวเรอน

สมาชกเฉลย 5 คน/ครวเรอน แรงงานเกษตรกรเฉลย 2 คน/ครวเรอน มลกษณะการอยหลายแบบสงคมเกษตรกรรม มการสรางทอยอาศยตามพนททาการเกษตรของตนเอง และอยเปนกลม แตละหมบานคอนขางหางไกลกน

ตารางท 17 แสดงขอมลประชากร จานวนครวเรอนทงหมดของอาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ตาบล จานวนหมบาน/ชมชน

จานวนประชากร ครวเรอนทงหมด ครวเรอนเกษตรชาย

(ราย) หญง (ราย)

บอพลอย 12 3,663 3,638 2,689 1,006

หนองกม 16 6,842 6,982 4230 2,322

หลมรง 18 4,798 4,552 3,762 1,096

ชองดาน 15 3,629 3,610 2,497 850

หนองร 10 2,227 2,121 1,484 974

หนองกราง 9 2,256 2,273 1,366 716

ทต.บอพลอย 11 3,616 3,600 2,345 -

ทต.หนองร 5 1,052 1,115 681 -

รวม 80/16 28,083 27,891 19,084 6,964

2. การตงถนฐาน การตงถนฐานของประชากรอาเภอบอพลอยจะมลกษณะกระจายไปตามพนททาการเกษตร แตละหมบานจะอยหางกน และอยหางจากเสนทางคมนาคมสายหลก 3. การอพยพ การอพยพเพอยายถนฐานจะไมม จะมแตการเพมขนของบานเรอน เนองจากจานวนประชากรทเพมขน และยายเขามาเพอทาการเกษตรในพนท และรบจางทางานในโรงงานอตสาหกรรม และรบจางทวไป

38

4. ขนบธรรมเนยมประเพณ พธกรรม อทธพลทางความคด ( คานยม )

ประชาชนอาเภอบอพลอยมการรกษาขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปวฒนธรรมทสบทอดมา จากบรรพบรษไวเปนอยางด คนไทยทมเชอสายจนจะมการประกอบกรรมพธตามทไดสบทอดมากในชวงเทศกาลตรษจน , สารทจน เซงเมง และชวงเทศกาลกนเจ ฯลฯ คนไทยมพธกรรมทไดสบทอดมาจาก บรรพบรษ และยดถอปฏบตเรอยมา เชน ปใหม , งานศพ , งานบวช , งานแตงงาน , เขาพรรษา , ออกพรรษ ,วนสงกรานต ฯลฯ และมการหยดงาน เพอประกอบพธกรรมตาง ๆ

ประชาชนสวนใหญทงเชอสายจน ,ไทย ยงเชอฟงและยดหลกปฏบตตามทบรรพบรษไดสงสมมาเปนหลกในการคดและตดสนใจ นอกจากนเพอนบาน และสอตางๆ ไดมอทธพลในการคด และตดสนใจในเรองตาง ๆ มาก

5. ศาสนา สงยดเหนยว และขอหามตาง ๆ

ศาสนาจะมความเกยวพนธกบการใชชวตประจาวนของประชาชน และประชาชนสวนใหญ นบถอศาสนาพทธ 98 % สวนทเหลอนบถอศาสนาครสต และมการปฏบตตาม หลกคาสงสอนของพทธศาสนา และพระผเปนเจา และปฏบตตามกฎระเบยบ และขอหามตางๆ ทกาหนดไวในแตละศาสนา นอกจากจะ มศาสนาเปนทยดเหนยว จตใจ และเปนแนวทางในการดาเนนชวตแลวประชาชน

6. การศกษา / ศาสนา / สาธารณสข

6.1 การศกษา อาเภอบอพลอย มสถานศกษากระจายอยทกตาบล และเดกสวนใหญไดรบการศกษาในภาคบงคบทกคน มผทจบระดบมธยมศกษารอยละ60 % ผทจบระดบอดมศกษารอยละ 40 % และในปดภาคเรยนผปกครองนยมนาบตรหลานไปบวชสามเณรภาคฤดรอนเพอศกษาหลกพระพทธศาสนา

6.2 ศาสนา อาเภอบอพลอยประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ และมการรวมกนทากจกรรมตางๆ เกยวกบศาสนาเนองในวนสาคญๆ อยางสมาเสมอ และในทกตาบลจะมวดเปนศนยรวมจตใจ

6.3 สาธารณสข อาเภอบอพลอยมระบบสาธารณสขมลฐานทสมบรณ โดยมโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพชมชนอยทกตาบล และมอาสาสมครสาธารณสข( อสม.) ประจาหมบานทกหมบาน และมอตราการม และใชสวมราดนารอย 100 %

7. ผนาตามธรรมชาต กลมตามธรรมชาต

ประชาชนในพนทยงมความเชอมนในผสงอาย , พระ , ผทมฐานะรารวย และผท ประสบความสาเรจในชวต ไดมการรวมแลกเปลยนความรประสบการณ ขอคาปรกษา และยอมรบ ในขอคดเหน ขอเสนอแนะตางๆ ของคนกลมดงกลาว และกลมธรรมชาตจะเกดขนตามลกษณะการประกอบอาชพ ปญหา และมแนวคด ความตองการ วตถประสงค และจดมงหมายอยางเดยวกน

39

8. กองทน

อาเภอบอพลอยทกตาบลมกองทนตางๆมากมาย เชน กองทนหมบาน กลมออมทรพย และกลมสหกรณ เปนการรวมกลมชวยเหลอซงกนและกน ในรปเงนกยมเพอเปนทนสารองในการประกอบอาชพ และประชาชนทกคนในตาบลมสทธในการใชเงนในกองทน นอกจากนมบางกลม ทมการดาเนนงานในลกษณะกองทนหมนเวยน มการกาหนดหลกเกณฑ กฎระเบยบ และ มคณะกรรมการทสมาชกคดเลอกขนมาตรวจสอบการใชเงน และมเจาหนาทของหนวยงานของรฐใหคาปรกษา แนะนา

9. ภมปญญา

เกษตรกรมการใชภมปญญาทองถนในการประกอบอาชพ และการดาเนนชวต เชน การทานาหมกชวภาพ , การทาเครองมอดกจบสตวนา , การแปรรปอาหาร การใชสมนไพรในการรกษาโรค และการปองกนกาจดแมลงศตรพช ฯลฯ

10. ความปลอดภยในชวต และทรพยสน

อาเภอบอพลอยมสถานตารวจ 2 แหง นอกจากนยงปอมตารวจตามจดตางๆในพนท นอกจากนชมชนยงมการจดตงเวรยามในทองถน และมคณะกรรมการชดตางๆ เชน กรรมการธงเหลอง เพอดแลความปลอดภยในชวตและทรพยสน

40

บทท 3

สถานการณของชมชน

ปญหาของชมชน

ดานกายภาพ 1. ดนเสอมคณภาพ

- ปลกพชชนดเดมซาๆ ในพนทเดมนานๆ - ไมมการปรบปรงบารงดน/พกหนาดน หรอตากดน - นยมใชปยเคม สารเคม และใชในปรมาณมากเกนไป ทาใหหนาดนแนน

โครงสรางของดนเสย - ไมนยมใชปยอนทรย ปยคอก หรอนาหมกชวภาพ - พนททาการเกษตรมความลาดเท และสวนใหญเปนกรด-ดาง มธาต อาหารนอยมาก

2. ระบบนา - พนททาการเกษตรสวนใหญอาศยนาฝนปรมาณนาไมเพยงพอตอการ

ประกอบอาชพการเกษตร - ในฤดแลงขาดนาในการเพาะปลก - ในบางพนทระบบนาใตดนไมม ขด เจาะไมเจอนา/พนทขดบอเกบนาไมได

3. ระบบนเวศนถกทาลายทาใหเกดโรคแมลงระบาดไดงาย - วงจรชวตแมลงธรรมชาตทเปนประโยชน เชน ตวหา ตวเบยน ถกทาลายจากสารเคมตางๆ

- สภาพของอากาศทเปลยนแปลงเหมาะแกการเกดโรคแมลงศตรพช ระบาดไดงาย

- ประชาชนขาดจตสานกในการอนรกษสงแวดลอม

ดานชวภาพ 1. โรคแมลงศตรพชระบาด

- ปลกซาทเดมนานๆ - ขาดความรเรองการใชปยเคม และสารเคมทถกตอง - ไมมการเปลยนแปลงสายพนธ - สภาพแวดลอมถกทาลาย - ไมมการปลกพชทหลากหลาย (เกษตรเชงเดยว)

2. การปฏบตดแล และการปรบปรงพนธพชทปลก - ไมมการปรบปรงพนธพช - ปลกพชผดวธ

- การดแลรกษาแปลงปลกทไมถกตอง - ไมมการเปลยนแปลงสายพนธ มการปลกหลายซา ทาใหผลผลตตา และ

ออนแอตอโรคแมลงศตร - ปลกพชชนดเดมซาๆ ในพนทเดมไมมการปลกพชหมนเวยนเพอตดวงจร

การระบาดของโรคแมลง ดานเศรษฐกจ

1. ตนทนการผลตสง

- ปจจยการผลต เชน ปยเคม สารเคม พนธพช พนธสตว มราคาแพงขน - เกษตรกรมการใชปยเคม สารเคมทผดวธ และใชมากเกนความจาเปน - คาจางแรงงานเพมขน - รบปจจยการผลตจากนายทน (ระบบลกไร) ซงมราคาแพงกวาทองตลาด - เกษตรกรไมยอมเปลยนแปลงแนวคด (นยมใชปยเคม และสารเคม

เนองจากเหนผลเรว) - ขาดการวางแผนการผลต

2. ราคาผลผลตตกตา - ผลผลตดอยคณภาพ - มผลผลตปรมาณมากเกนความตองการของตลาด - พอคาคนกลางเอารดเอาเปรยบ - เกษตรกรไมมการพฒนาอาชพของตนเอง - ไมยอมเปลยนแปลงแนวความคด และไมยอมรบการเปลยนแปลงมการ

ผลตแบบเดม ๆ - ขาดการวางแผนการผลต - แหลงรบซอผลผลตมนอย

3. ขาดเงนทนในการประกอบอาชพ ( ไมมทนหมนเวยน ) - รายไดนอยกวารายจาย - คาแรงงานแพงขน - ใชเงนกยมผดวตถประสงคการใชเงน - ผลผลตราคาตกตา - ผลผลตเสยหายจากภยธรรมชาต - ไมมการประเมนความเสยงกอนการทาการเกษตร (ขาดการวางแผนทด)

ไมมการจดบนทก และทาบญชรายรบ- รายจาย

42

ดานสงคม

1. ขาดความสามคคในชมชน คนในชมชนมความคดแตกแยก และมความขดแยงท รนแรง 2. ขนบธรรมเนยม ประเพณถกลมหาย

3. เพอนบานยงมอทธพลทางดานความคด และการตดสนใจ และการเลอกกจกรรม ทางการเกษตร

4. คนมฐานะดในชมชนจะเปนผนาทางความคด และเปนแกนนาในดานตางๆ 5. ปญหายาเสพตดระบาดในทกชมชน 6. ใหความสาคญกบเทคโนโลยมาก และใหเขามาเปนสวนหนงในการดารงชวต 7. ปญหาประชาชนวางงาน

ลาดบความสาคญของปญหา

1. ขาดเงนทนในการประกอบอาชพ 2. ปจจยการผลตมราคาแพง 3. ขาดแหลงนาในการทาการเกษตร

4. ราคาผลผลตตกตา 5. ดนขาดความอดมสมบรณ เสอมคณภาพ – ขาดการปรบปรง 6. ขาดพนธพช / พนธทด 7. ภยธรรมชาตซาซาก 8. คนในชมชนขาดความสามคค ศกยภาพของชมชน (ภมปญญาทองถน จดขายของทองถน)

1. มเงนกองทนหมบานและกองทนตางๆทสามารถกยมออกมาใชประโยชนในการ ประกอบอาชพ และสรางรายไดเพม 2. เกษตรกรกลมอาชพ และกลมแมบานเกษตรกรมความรความสามารถในการผลตแปรรปผลตภณฑ และแปรรปอาหาร 3. ทรพยากรในทองถน เชน ภมปญญาในการประกอบอาชพ และทรพยากรนา มแหลงนาสามารถปรบปรง และพฒนาใชในการเกษตรได 4. การคมนาคมขนสงสะดวก ผลผลตทางการเกษตรบางอยางมแหลงรบซอในพนท เชน ออย มนสาปะหลง สบปะรด ฯลฯ 5. ประชาชนมการรวมกลมเพอพฒนาสนคาเกษตร และอาชพดานการเกษตร 6. คนในชมชนใหความรวมมอในการทากจกรรมตางๆ วสยทศนของชมชน

มงพฒนาชมชนใหมความเขมแขง ยงยน ประชาชนมความเปนอยทดขน ปลอดภย และ เพมศกยภาพของคนในชมชนสามารถพงตนเองได โดยยดหลกเศรษฐกจแบบพอเพยง และประชาชนใน

43

ชมชนมสวนรวมในการคด รวมรบผดชอบ ตดสนใจวางแผนปรบปรงและพฒนาอาชพ โดยใชเทคโนโลยสมยใหมผสมผสานกบภมปญญาทองถน และใชทรพยากรธรรมชาตทมอยอยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด

ฝนของบคคล

1. อยากใหผลผลตมราคาสงขน และมนาเพยงพอในการทาการเกษตร 2. อยากใหมตลาดรบซอผลผลตทแนนอน และรบซอในราคาทเปนธรรม 3. อยากไดผลผลตในปรมาณมาก ๆ ไมเกดโรคและแมลงศตรพชระบาด 4. ตองการใหปจจยในการผลตมราคาถกลง เชน ปยเคม , สารเคม พนธพช , พนธสตว 5. ตองการใหบตรหลานไดเรยนสงๆ มงานทาทมนคง 6. ตองการความปลอดภยในชวต และทรพยสน 7. หนวยงานของรฐมาชวยเหลอในเรองราคาผลผลต

8. ภาระหนสนลดลง รายไดเพมขน

ฝนของชมชน

1. อยากใหทกคนในสงคมมความสมครสมานสามคค รวมมอรวมใจกน 2. อยากใหหมบานมความปลอดภย สงบเรยบรอยปราศจากภยสงคมตาง ๆ 3. อยากใหหมบานมการพฒนาใหเจรญทดเทยมกบหมบานอน 4. อยากใหประชาชนในชมชนมความเปนอยทดขน และเปนชมชนเขมแขง

ฝนทเปนไปได

1. ลดการใชปยเคม สารเคม และใชสารอนทรยชวภาพ 2. พฒนาคณภาพผลผลตใหสอดคลองกบความตองการของตลาด 3. รกษาระบบนเวศ และสงแวดลอม 4. นาภมปญญาทองถน และทรพยากรทมในทองถนมาพฒนาอาชพ สรางรายได 5. ดารงชวต และทาการเกษตรตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

แนวทางพฒนาชมชน

1. สงเสรมและประสานงานหนวยงานทเกยวของจดหาแหลงนาขนาดเลกในไร 2. สงเสรมและสนบสนนการปรบปรงบารงดนดวยอนทรยวตถ 3. สงเสรมการรวมกลม และสนบสนนกระบวนการเรยนรในดานการผลต การแปรรป และการจาหนายสนคา 4. สงเสรมการผลตปยชวภาพใชเองเพอลดตนทนการผลต และถายทอดความรเศรษฐกจ

พอเพยง 5. ขดลอกแหลงนา

44

บทท 4

สงเคราะหขอมล

ประวตการประกอบอาชพของชมชน ในอดตประชาชนในชมชนสวนใหญจะประกอบอาชพดานเกษตรกรรมเปนหลก และใชแรงงานในครวเรอนมการผลตเพอการบรโภค ไมมงผลตเชงธรกจการคา แตในปจจบนการผลต เปลยนไปมงผลต เพอการคาทหวงผลกาไร และประชาชนออกไปทางานในตางถนมากขน ทาใหบางรายเลกประกอบอาชพการเกษตร และยงมสวนมากทมการประกอบอาชพดานการเกษตรรวมกบการทาอาชพอนดวย เชนทางานโรงงาน และคาขาย ฯลฯ ลกษณะของการผลต เทคนค ระบบการผลตสนคาเกษตร

การประกอบอาชพของเกษตรกรในอาเภอบอพลอยมรปแบบการประกอบอาชพดงน 1. การผลตเพอการยงชพและบรโภคในครวเรอนเปนสาคญ ไดแก การปลกพชผกสวนครวและ

การทาไรนาสวนผสม 2. การผลตเพอการคาในทองถน และชมชนรวมทงพนทใกลเคยง ไดแก การทานา ปลกผก สวน

การผลตดานประมงและปศสตวเกษตรกรจะเลยงไกไขไวบนบอปลาเปนสวนใหญ ทเหลอจะเลยง เปด ไกเนอ สกร โค

ลกษณะการผลตและเทคนคในการผลตจะไดรบการถายทอด และเรยนรจากรนสรน คอ จากพอแมสลก - หลาน และจะผลตโดยใชความรและเทคโนโลยการผลตขนพนฐานผนวกรวมกบความรและภมปญญาชาวบานทไดสงสมมา มการผลตตามแบบทไดรบถายทอดมาไมมการเปลยนแปลงมากนก และมการเลยนแบบจากผประสบความสาเรจในชมชน แตในปจจบนมเจาหนาทหนวยงานของรฐไดใหคาแนะนาในเรองเทคนคการพฒนาระบบการผลต การใชเทคโนโลยทเหมาะสม และประชาชนไดรบขอมลขาวสารจากสอตาง ๆ มากขน จงเกดการยอมรบปรบปรงเปลยนแปลง และมการพฒนาระบบการผลตอยางตอเนอง

การรบรและเขาถงขอมลขาวสารเทคโนโลยการผลตพช ประมงและปศสตวของเกษตรในปจจบนทาไดงายและกวางขวางมากขน ระบบการศกษาของเกษตรกรไดมการพฒนาและสรางความตนตวใหกบเกษตรกรในอนทจะพฒนาตนเองรวมถงพฒนาระบบการผลตและเทคโนโลยทเหมาะสมกบการผลตแผนใหมใหเทยบเทากบประเทศทเจรญแลว ไดแก

1.ดานพนธศาสตรและการปรบปรงพนธพชเศรษฐกจทเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของตลาดรวมถงเทคโนโลยดานเมลดพนธพช พนธสตวเปนตน

2. เทคโนโลยการผลตพชเศรษฐกจทเหมาะสมกบศกยภาพของพนท 3. วทยาการหลงการเกบเกยว 4. การแปรรปและเพมมลคาผลผลตทางดานการเกษตร

5. ดานปลอดภยในผลผลตการเกษตรและสงแวดลอมตอระบบนเวศนของชมชน 6. การปรบปรงพฒนาทดน 7. การปองกนแกไขปญหาภยธรรมชาต ฉะนน รปแบบในการพฒนาอาชพดานเกษตร จงเปลยนแปลงรปแบบจากเดมมาเปนการผลตท

เนนการผลตเพอธรกจและอตสาหกรรม โดยใชตลาดนาการผลตเปนสาคญ ทงนเกษตรกรจะตองใชเทคโนโลยการผลตชนสงและมการซาซอนยงขนเพอใหไดผลตอบแทนการผลตทคมกบการลงทนและตรงกบความตองการของตลาดอยางแทจรง ขณะเดยวกนเกษตรกรบางกลม ผลตสนคาเกษตรกรรมทใชเทคโนโลยการผลตโดยเนนการใชภมปญญาชาวบานทใหความปลอดภยตอผบรโภคและสงแวดลอมทเปนทางเลอกอกทางหนงของเกษตรกร การผลตสนคาการเกษตรของอาเภอบอพลอยทสาคญจาแนกออกเปน 3 ดาน ไดแกการผลตดานพช การผลตดานปศสตว และการผลตดานประมง โดยสรปเกษตรกรจะดาเนนการโดยมเทคนคการผลตดงน

1. ดานการผลตพช พชผก มเทคนคในการใหนาโดยใชเรอพนนาในรองสวน ซงเปนภมปญญาชาวบาน การผลตขาวเกษตรกรหนมาใหความสนใจในเรองของการใชสารชวภณฑมากขน

2. ดานปศสตว และประมงมการเลยงโดยใชเทคนคการเลยงทพงพากน เชน การเลยงไกไขบน บอปลา

ปจจย เงอนไขในการผลต และผลตอบแทนทได

เงอนไขในการผลต คอ มตลาดรบซอผลผลตทแนนอนและจาหนายไดราคาด สภาพดนฟาอากาศเหมาะสม ปจจยการผลต มคณภาพ ราคาไมแพง เทคนคการผลตไมยงยากซบซอน ผลตอบแทนทไดตองคมคาตอการลงทน ปรมาณผลผลตตอไรเพมขน และมคณภาพเปนทตองการของตลาด

46

กลยทธทางเลอก

แผนการผลตและ/หรอทดสอบเทคโนโลย - โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม

(MRCF) - โครงการเศรษฐกจพอเพยง

แผนการลงทน ( แผนธรกจชมชน )

- โครงการพฒนาการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล - โครงการปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการฯ แผนฟนฟทรพยากรและสงแวดลอม -โครงการผลตขยายเชอราไตรโครเดอรมา - โครงการอบรมการผลตปยชวภาพ - โครงการการปลกพชผกปลอดภยจากสารพษ

47

บทท 5

แนวทางการพฒนาชมชน

แผนถายทอดเทคโนโลย

เกษตรกรมการทาการเกษตรทหลากหลายทงปลกพช เลยงสตว และตองการความร ทกษะตางๆ ในแตละกจกรรมแตกตางกน และมชวงเวลาทตางกน จงจาเปนตองมการวางแผนในการถายทอดเทคโนโลยใหสอดคลองกบระยะเวลาและความตองการของเกษตรกร และจากการจดทาเวท ชมชน เกษตรกรไดใหความสนใจ และกาหนดแผนถายทอดเทคโนโลย ดงน 1. โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF)

- กจกรรม อบรมถายทอดความรตามกระบวนการโรงเรยนเกษตรกรยงยนภายใตศนยจดการศตรพชชมชน

2.โครงการเศรษฐกจพอเพยง

แผนการลงทน ( แผนธรกจชมชน )

แผนการลงทนเนนไปทการแกไขปญหาในเรองราคาตกตา และการลดตนทนในการผลต การพฒนาคณภาพของผลผลต และการสรางรายไดเสรมใหแกเกษตรกร จากการจดทาเวทชมชน เพอกาหนดแผนการลงทน ซงเปนความตองการของเกษตรกร ไดแก

1. โครงการปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการฯ - กจกรรม ปรบปรงศนยบรการฯ 2.โครงการพฒนาศนยบรการฯ - กจกรรม พฒนาศนยบรการฯ จดประชมคณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ แผนฟนฟทรพยากรและสงแวดลอม

1 โครงการผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา - กจกรรม อบรมถายทอดความรเรองการผลตขยายเชอราไตรโครเดอรมาและ

วธการใช 2. โครงการอบรมการผลตปยชวภาพ 3. โครงการการปลกพชผกปลอดภยจากสารพษ

บทท 6

รปแบบการเขยนโครงการ/กจกรรม

1. ชอโครงการ โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF System)

2. หลกการและเหตผล อาเภอบอพลอย ประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนสวนใหญ โดยมพนทปลกมนสาปะหลงประมาณ 50,951 ไร คดเปนรอยละ 14 ของพนททาการเกษตรทงหมด ผลผลตรวม 43,556,000 กโลกรม ตนทนเฉลยประมาณ 3,400 บาทตอไร การปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรทผานมา ยงขาดความรเรองเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบการผลตมนสาปะหลงมาปรบใชเพอเพมผลผลต ซงปจจบนทาใหเกดปญหาผลผลตตกตา ไมคมคากบการลงทน มตนทนการผลตทสงขน และประสบปญหาศตรพชระบาด ดงนนการจดทาโครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหมพนทตาบลหนองกม บอพลอย หนองร ชองดาน อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร จงนบวามความสาคญเปนอยางยง เนองจากจะทาใหเกษตรกรทราบถงกระบวนการ การจดการและการถายทอดเทคโนโลยและภมปญญาชาวบาน ตามแนวทางของโรงเรยนเกษตรกรสเกษตรกรอยางถกตองและเหมาะสม ชวยใหเกษตรกรไดเรยนรเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบการผลตมนสาปะหลง และใชศตรธรรมชาตควบคมศตรพชเพอลดการใชสารเคมในการกาจดแมลงและศตรพชสามารถยกระดบรายไดและการพงพาตนเองอยางยงยน อกทงยงสามารถเสนอแนะกลยทธ เพอพฒนาองคกร ใหมความเขมแขง และสามารถนาไปประยกตใชใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมได หากการจดทาโครงการในครงนพบวามแนวทางในการจดการทถกตอง กอใหเกดผลสาเรจ กสามารถทจะเปนแบบอยางใหกบหนวยงานตาง ๆ ทมความสนใจ นาไปประยกตใชใหเกดประโยชน ตอองคกร ไดอยางดยง องคการบรหารสวนตาบล รวมกบสานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล ศนยจดการศตรพชชมชนตาบล เลงเหนถงปญหาของเกษตรกร จงจดโครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม เพอใหเกษตรกรมความรทางวชาการ และแลกเปลยนกระบวนการแหลงเรยนรดานทกษะ ใหมความชานาญในการประกอบอาชพอยางยงยน

3. วตถประสงค 3.1 เพอสงเสรมใหเกษตรกรมความรความเขาใจเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบการผลต มนสาปะหลงและสามารถนาไปปฏบตเพอเพมผลผลต 3.2 เพอใหเกษตรกรลดตนทนการผลต ลดการใชสารเคม

3.3 เพอสรางเครอขายเกษตรกร ดานการจดการศตรพช เกดความสามคค เกดกระบวนการเรยนรมการรวมกลมทเขมแขง

4. ระยะเวลาดาเนนการ เดอน พฤษภาคม 2558 – มถนายน 2559 5. สถานทดาเนนการ ศนยจดการศตรพชชมชน ต.หนองกม ต. ชองดาน ต. บอพลอย ต. หนองร อ.บอพลอย จ.กาญจนบร 6. ความสอดคลองของโครงการ แผนพฒนาจงหวด,ยทธศาสตรการพฒนาประสทธภาพระบบการผลตสนคาเกษตร เกษตร

อตสาหกรรมและอตสาหกรรมทปลอดภย นโยบายรฐบาล ระเบยบกฎหมาย วฒนธรรมประเพณทองถน อนๆ(โปรดระบ) กรมสงเสรมการเกษตร 7. กลมเปาหมาย/กจกรรม 7.1 อบรมเกษตรกรทมความสนใจ ตาบลละ 20 ราย 8. วธดาเนนการ 8.1 ประชม เจาหนาทผเกยวของโครงการ 8.2 เสนอโครงการ 8.3 ประสานเกษตรกรเขารวมโครงการ 8.4 ดาเนนการตามโครงการ

9. งบประมาณ ประจาปงบประมาณ พ.ศ.2558 ตงจายสานกปลด หมวดคาใชสอยประเภท คาใชจายตามโครงการตางๆ โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม เปนเงน 20,000 บาท /ตาบล

1. ปายไวนวทโครงการ 1 x 4 ม. ราคาผนละ 800 บาท จานวน 1 ผน เปนเงน 800 บาท 2. ปายไวนวทประชาสมพนธโครงการ 1.20 x 2.40 ม. พรอมตดตง

ปายละ 1,500 บาท จานวน 2 ปาย เปนเงน 3,000 บาท 3. ปายไวนวท “แปลงเรยนร”การปลกมนสาปะหลง พรอมโครงคราวไมขนาด 1.00 ม.X0.60 ม. ปายละ 320บาท จานวน 10 ปาย เปนเงน 3,200 บาท

4. ฝกอบรมเชงปฏบตการ โรงเรยนเกษตรกรยงยนภายใตศนยจดการศตรพชชมชน คาวทยากร 5 ชวโมง ๆ ละ 600 บาท เปนเงน 3,000 บาท

คาอาหาร นาดม 80 คน อบรมคนละ 1 วน ๆ ละ 75 บาท เปนเงน 6,000 บาท คาอาหารวาง 80 คน อบรมคนละ 1 วน มอละ 25 บาท 2 มอ เปนเงน 4,000 บาท

รวมเปนเงนทงสน 20,000 บาท ** คาใชจายแตละรายการสามารถถวเฉลยได

50

10. ผลทคาดวาจะไดรบ 10.1 ผลตอบแทนทางเศรษฐกจ

1) เกษตรกรสามารถเพมผลผลตมนสาปะหลงไดมากขน ทาใหมกาไรเพมมากขน 2) เกษตรกรลดการใชสารเคมในการผลตพช ทาใหตนทนการผลตลดลง

10.2 ผลตอบแทนทางสงคม 1) ทาใหเกษตรกรมความรในการทาการเกษตรทถกตอง ทาใหเกษตรกรลดตนทนการผลต มรายไดเพมขนและทาใหสงแวดลอมดขน 2) ทาใหเกษตรกรมความเขมแขง สรางกระบวนการเรยนรรวมกน มการรวมกลม มเครอขายเพมขน 11. ความพรอมของโครงการ 11.1 พนทดาเนนโครงการ ดาเนนการไดทนท อยในระหวางเตรยมการ อยในระหวางศกษาความเหมาะสม และคดเลอกพนทดาเนนการ 11.2 รปแบบรายการ / แผนการปฏบตงาน ม และ สมบรณ (สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย) มแตยงไมสมบรณ ไมม 12. ตวชวดความสาเรจโครงการ 12.1 ดชนตวชวดผลสาเรจโครงการ

ภารกจหลก องคประกอบ ตวชวด 1.สงเสรมการเพมผลผลต มนสาปะหลง 2.สงเสรมการลดตนทนการผลตมนสาปะหลง 3.ถายทอดเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบการผลตมนสาปะหลง

1.เกษตรกรผปลกมนสาปะหลง จานวน 80 คน ไดแก - สมาชกศนยจดการศตรพชชมชน - เกษตรกรผสนใจ

1. เกษตรกรผปลกมนสาปะหลง รอยละ 80 มความรความเขาใจเรองการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลง 2. เกษตรกรสามารถเพมผลผลตจาก 4 ตนตอไร เปน 5 ตนตอไร 3. เกษตรกรสามารถลดตนทนการผลตไดไมนอยกวารอยละ 15

51

แผนการใชเงน

โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF System) ป 2558 – 2560

อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

แผน/กจกรรม ปรมาณ งบประมาณตอหนวย (บาท)

งบประมาณป (บาท)

2558 2559 2560 รวม

แผนถายทอดเทคโนโลย

- อบรมถายทอดความร 4 กลม/

ตามกระบวนการโรงเรยน 240 ราย

เกษตรกร 1 ครง

- วสดฝกอบรม 4 กลม/ 87.50 7,000 7,000 7,000 21,000

240 ราย

- วทยากรสมทบ 1 คน/ 600 3,000 3,000 3,000 9,000

1 กลม

- คาอาหารเหมาจาย 240 ราย 125 10,000 10,000 10,000 30,000

รวม 20,000 20,000 20,000 60,000แผนการผลต/ถายทอดเทคโนโลย

โครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF System)

- อบรมถายทอดความร 4 กลม/240ราย

20,000 20,000 20,000 20,000 60,000

รวม - 20,000 20,000 20,000 20,000 60,000รวมทงสน - - 20,000 20,000 20,000 60,000

13.ปฏทนการดาเนนโครงการเพมประสทธภาพการผลตมนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF System) ป 2558 – 2560

กจกรรม เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

- ประชมคณะกรรมการศนยฯ - เสนอโครงการตอหนวยงาน - ประชาสมพนธโครงการ - คดเลอกบคคลและพนทเปาหมาย - แจงผนาชมชน อกม. และเกษตรกรเปาหมาย

- จดอบรมถายทอดเทคโนโลย - จดทาแปลงสาธต - ตดตามผลการดาเนนงาน - ประเมนผล / รายงานผล - สรปผลการดาเนนโครงการ

2.โครงการพฒนาการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

1. ชอโครงการ พฒนาการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล (ประชม คณะกรรมการ) 2. หลกการและเหตผล ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล เปนกลไกสาคญของระบบสงเสรมการเกษตร เพอเปนศนยกลางในการใหบรการ และประสานการถายทอดเทคโนโลยดานการเกษตร ในลกษณะการ บรณาการโครงการของหนวยงานตางๆ ในพนท เปนทรวมของชมชนเพอจดทากจกรรมดานการเกษตรตางๆ ดงนน คณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล จงเ หนพรอมตรงกนใหปรบปรงและพฒนาในการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล เพอใหศนยบรการฯ มการบรหารจดการอยางมประสทธภาพและเปนของชมชนอยางแทจรง 3. วตถประสงค 1. เพอใหคณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล ไดรบความรและขาวสารเกยวกบดานการเกษตร และรวมถงหนวยงานราชการตางๆ 2. เพอใหคณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล มการบรหารจดการ วางแผน ในการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 4. วสยทศน 1. พฒนาระบบการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 2. เพมประสทธภาพของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 5. กลยทธ คณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลพฒนาปรงปรงการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 6. เปาหมาย ขอรบการสนบสนนเปนจานวนเงน 20,400 บาท ตามรายละเอยดคาใชจาย ดงน 1. คาตอบแทนในการประชมคณะกรรมการบรหารศนยฯ เปนเงน 20,400 บาท/ศนย 7. ระยะเวลาการดาเนนงาน ตลาคม 2558 - กนยายน 2559 8. วธการดาเนนการ การประชมคณะกรรมการบรหารศนยและพฒนาการบรหารจดการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

54

9. สถานทดาเนนการ ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร 10. ผรบผดชอบโครงการ

คณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม 11. งบประมาณ ขอรบการสนบสนนงบประมาณจากองคการบรหารสวนตาบลนองกม อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร 12. ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล มระบบการถายทอดเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของชมชน 2. คณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ และพฒนาการบรหารจดการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม อยางเปนระบบ 13.ปฏทนการดาเนนโครงการพฒนาการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล (ประชมคณะกรรมการ) ป 2558 - 2560

กจกรรม เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

- ประชมคณะกรรมการศนยฯ - เสนอโครงการตอหนวยงาน - ประชาสมพนธโครงการ - คดเลอกบคคลและพนทเปาหมาย - จดประชมคณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ - ตดตามผลการดาเนนงาน - ประเมนผล / รายงานผล - สรปผลการดาเนนโครงการ

55

3.โครงการปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตร

1. ชอโครงการ ปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตร ประจาตาบลหนองกม

2. หลกการและเหตผล ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรตาบล เปนศนยทกอตงเมอป พ.ศ. 2543

ซงเปนสวนหนงขององคการบรหารสวนตาบล กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดถายโอนภารกจใหเมอป พ.ศ. 2548 เปนศนยทใหบรการเกษตรกรในพนทตาบลหนองกม พนททงหมด 117,949 ไร พนททาการเกษตรกรรม 73,784 ไร มจานวนหมบานทงหมด 16 หมบาน ศนยบรการฯประกอบดวย คณะกรรมการ 17 คน มการประชมเพอคดวเคราะหและตดสนใจในการกาหนดแผนพฒนาทองถนทเกยวของกบการพฒนาทางดานการเกษตร ใหบรการดานความรและถายทอดเทคโนโลยทางการเกษตร องคการบรหารสวนตาบล จ งจ า เ ปนตองปรบปร งศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกมใหมประสทธภาพ เพอใหเจาหนาทเกษตรตาบลหนองกมสามารถปฏบตหนาทในการใหบรการประชาชนใหไดรบความสะดวก และมประสทธภาพมากยงขน

3. วตถประสงค 3.1 เพอเปนศนยประสานการถายทอดเทคโนโลยการเกษตร ทมมาตรฐานและทนสมย 3.2 เพอเปนศนยขอมลและบรการขาวสารดานการเกษตรแตละสาขาอาชพ 3.3 เพอเปนเวทชมชนในการวางแผนพฒนาการเกษตรในตาบล 3.4 เพอเปนเวทในการประชมและรวมจดทากจกรรมของทกสวนราชการองคกรตาง ๆ และเกษตรกร 3.5 เพอเปนศนยกลางในการเชอมโยงเครอขายดานการเกษตร

4. เปาหมายการดาเนนงาน ปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล ใหมความพรอมเพอใหคณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ มความสามารถในการบรหารจดการทรพยากร โครงการผานศนยบรการฯ ไดอยางมประสทธภาพ 5. ระยะเวลาดาเนนการ ตงแตเดอนกมภาพนธ - กนยายน พ.ศ. 2558

6. สถานทดาเนนการ ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม

7. งบประมาณดาเนนการ รายละเอยดคาใชจาย 1. วสดปรบปรงขอมลทางวชาการ 1.1 ฟวเจอรบอรด ขนาด 120 x 290 หนา 3 ม.ม. จานวน 5 แผน ๆ ละ 250 บาท เปนเงน 1,250 บาท 1.2 สตกเกอรใส จานวน 10 แผน ๆ ละ 25 บาท เปนเงน 750 บาท

56

1.3 ปากกาเขยนฟวเจอรบอรด จานวน 6 ดาม ๆ ละ 13 บาท เปนเงน 78 บาท 1.4 สตกเกอรเสน จานวน 12 มวนๆ ละ 25 บาท เปนเงน 300 บาท 1.5 เยอกาวบาง 2 หนา 1 นว x 20 หลา จานวน 1 มวน เปนเงน 50 บาท 1.6 กาวแทงยฮใหญ จานวน 1 แทง เปนเงน 85 บาท 1.7 เทปโฟม 3m ขนาด 21 x 5 เมตร จานวน 1 มวน เปนเงน 180 บาท 1.8 สตกเกอรส (พวซ) อยางด จานวน 6 แผน ๆ ละ 35 บาท เปนเงน 210 บาท 1.9 คตเตอรพรอมใบมด 2 อน ขนาดใหญ อนละ 30 บาท เปนเงน 60 บาท 1.10 เหลกคนหนงสอ L จานวน 6 อน ๆ ละ 45 บาท เปนเงน 270 บาท 1.11 ดนสอกด (ควอนตม) จานวน 1 เลม เปนเงน 60 บาท 1.12 สมด NO 2 ปกเคลอบนาเงน จานวน 3 เลม ๆ ละ 35 บาท เปนเงน 105 บาท 1.13 คาลางรป จานวน 100 ภาพ ๆ ละ 5 บาท เปนเงน 500 บาท 1.14 ปายไวนลประชาสมพนธศนยฯตาบลหนองกม ขนาด 2 x 3 เมตร จานวน 2 แผน เปนเงน 2,200 บาท รวมเปนเงนทงสน (หกพนสรอยยสบหกบาทถวน) เปนเงน 6,426 บาท

หมายเหต : ทกรายการสามารถถวเฉลยจายได 8. หนวยงานทรบผดชอบ องคการบรหารสวนตาบลหนองกม

9. ผลทคาดวาจะไดรบ 9.1 ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม มความพรอมความสะดวกในการใหบรการ ประสานงานและเชอมโยงเครอขาย 9.2 ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตร เปนจดถายทอดเทคโนโลยการเกษตรไดครงละไมตากวา 50 คน 9.3 มขอมลและบรการดานการเกษตร

57

10. ปฏทนการดาเนนโครงการปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอด เทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม ป 2556-2558

กจกรรม เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

- ประชมคณะกรรมการศนยฯ - เสนอโครงการตอหนวยงาน - ประชาสมพนธโครงการ - คดเลอกบคคลและพนทเปาหมาย - มอบวสด อปกรณแกคณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดฯ

- ปรบปรงศนยบรการและถายทอดฯ - ตดตามผลการดาเนนงาน - ประเมนผล / รายงานผล - สรปผลการดาเนนโครงการ

58

4. โครงการผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา

1. ชอโครงการ “โครงการผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา” 2. หลกการและเหตผล 2.1 ในปจจบนเกษตรกรมการใชสารเคมในการกาจดโรคพชเปนจานวนมากในการผลตพชทาใหมสารพษตกคางในผลผลตและเปนอนตรายตอสขภาพรางกายของเกษตรกร 2.2 เกษตรกรใชตนทนในการผลตพชสงขนโดยการใชสารเคมในการผลตพชดงนนการผลตขยาย เชอราไตรโคเดอรมาใชเองเปนการลดตนทนในการผลตไดทางหนง 3. วตถประสงค 3.1 เพอถายทอดเทคโนโลยการผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา 3.2 เพอลดตนทนและเพมผลผลตขาวใหแกเกษตรกร 3.3 เพอใหเกษตรกรลดการใชสารเคม มสขภาพรางกายดขน 4. ระยะเวลาดาเนนโครงการ 1 ตลาคม 2558 – 30 กนยายน 2560 5. สถานทดาเนนโครงการ ดาเนนการในเขตตาบลหนองกม บอพลอย หนองกราง ในพนทตอไปน 5.1 กลมเกษตรกรผปลกขาว จานวน 1 กลมๆ30 คน 6. ความสอดคลองของโครงการ แผนพฒนาจงหวด,ยทธศาสตรการพฒนาประสทธภาพระบบการผลตสนคาเกษตร

เกษตร อตสาหกรรมและอตสาหกรรมทปลอดภย นโยบายรฐบาล ระเบยบกฎหมาย วฒนธรรมประเพณทองถน อนๆ(โปรดระบ) กรมสงเสรมการเกษตร 7. เปาหมาย 7.1 เพอสงเสรมผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมาในกลมเกษตรกรผปลกขาว จานวน 1 กลม (จานวน 30 ราย)

เงอนไขการดาเนนงาน : เกษตรกรมความพรอมและตองการ การใชเชอราไตรโคเดอรมาควบคมโรคพช 8. วธการดาเนนการ 8.1 รวมกลมเกษตรกรทสนใจในการใชเชอราไตรโคเดอรมา 8.2 ชแจงทาความเขาใจในการดาเนนงานและเงอนในการดาเนนงาน

59

8.3 ทาการฝกอบรมกระบวนการผลตทถกตองและวธการใชเชอราไตรโคเดอรมาทถกตองและเหมาะสม 9. งบประมาณ 9.1 งบประมาณทใชในโครงการทงหมดเปนเงนงบประมาณทงสน 24,000 บาท/กลม (สองหมนสพนบาทถวน) ประกอบดวย 9.1.1 สนบสนนหวเชอไตรโคเดอรมา 100 บาท/ราย 30 ราย เปนเงน 3,000 บาท 9.1.2 สนบสนนอปกรณการผลต 200 บาท/ราย 30 ราย เปนเงน 6,000 บาท 9.1.3 อบรมการผลตทถกตองแกเกษตรกร 30 ราย งบประมาณ 200/ บาท/คน/วน เปนเงน 6,000 บ. 91.4 ศกษาดงาน 1) ยานพาหนะ เปนเงน 3,000 บาท 2) คาเบยเลยงเกษตรกร 30 คน ๆ ละ 200 บาท เปนเงน 6,000 บาท (สามารถถวเฉลยไดทกรายการ) 9.2 แหลงทมาของงบประมาณ 9.2.1 ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล สนบสนนงบประมาณสมทบ จานวน 2,000 บาท 9.2.2 ขอรบการสนบสนนจากองคการบรหารสวนตาบล 24,000 บาท 9.3 หนวยงานเบกจายงบประมาณ สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย 10. ผลทคาดวาจะไดรบ

10.1 ผลตอบแทนทางเศรษฐกจ 1) เกษตรกรลดการใชสารเคมในการผลตพช ทาใหตนทนการผลตลดลง เนองจากตนทนในการผลตเชอราไตรโคเดอรมาถกกวาสารเคม

10.2 ผลตอบแทนทางสงคม 1) เกษตรกรรจกวธการปรบปรงบารงดนในการปลกขาวใหมคณภาพดขน ขายไดราคาด มกาไร สงผลใหคณภาพชวตดขนดวย 2) เกษตรกรเกดการรวมกลมสรางกระบวนการเรยนรรวมกน 11. ความพรอมของโครงการ 11.1 พนทดาเนนโครงการ ดาเนนการไดทนท อยในระหวางเตรยมการ อยในระหวางศกษาความเหมาะสม และคดเลอกพนทดาเนนการ

60

11.2 รปแบบรายการ / แผนการปฏบตงาน ม และ สมบรณ (สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย) มแตยงไมสมบรณ ไมม 12. ตวชวดความสาเรจโครงการ 12.1 ดชนตวชวดผลสาเรจโครงการ

ภารกจหลก องคประกอบ ตวชวด 1.สงเสรมการเพมผลผลตแกเกษตรกรผปลกขาว 2.เกษตรกรผปลกขาวสามารถลดตนทนการผลต

1.เกษตรกรผปลกขาวมผลผลตขาวเพมขน 2.เกษตรกรผปลกขาวมความเขมแขงและสามารถชวยเหลอตนเองได

1. เกษตรกรผปลกขาวมความรดานการผลตขยายเชอราไตรโครเดอรมา 2.เกษตรกรมรายไดเพมทาใหสภาพความเปนอยดขน

13.ปฏทนการดาเนนโครงการผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา ป 2558 – 2560

กจกรรม เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

- ประชมคณะกรรมการศนยฯ - เสนอโครงการตอหนวยงาน - ประชาสมพนธโครงการ - คดเลอกบคคลและพนทเปาหมาย - แจงผนาชมชน อกม. และเกษตรกรเปาหมาย

- จดอบรมถายทอดเทคโนโลย - จดทาแปลงสาธต - ตดตามผลการดาเนนงาน - ประเมนผล / รายงานผล - สรปผลการดาเนนโครงการ

61

5. โครงการอบรมการผลตปยชวภาพ

กจกรรม ถายทอดเทคโนโลยการผลตปยชวภาพ ภายใตแผน

( / ) แผนถายทอดเทคโนโลย ( / ) แผนลงทน ผรบผดชอบโครงการ ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกราง

หลกการและเหตผล พนทอาเภอบอพลอย เกษตรกรสวนใหญปลกพชไร เชน ออย, มนสาปะหลง, สบปะรด และปลกพชผก เชน หนอไมฝรง เปนสวนใหญ ซงพนดนเปนดนรวนปนทรายขาดการปรบปรงบารงดนดวยอนทรยวตถ ดงนนเพอเปนการฟนฟสภาพดนใหดขน จงไดมการอบรมการผลตปยชวภาพ เพอใหเกษตรกรสามารถผลตปยชวภาพไวใชเอง ถอเปนการลดตนทนการผลตและยงเปนการสงเสรมการใชวตถดบในทองถนใหเกดประโยชน

วตถประสงค 1. เพอฟนฟสภาพดนและปรบปรงบารงดนใหดขน 2. เพอลดตนทนการผลตใหเกษตรกร 3. เพอสงเสรมการใชวตถดบในทองถนใหเกดประโยชน 4. เพอสงเสรมการใชปยอนทรยแทนการใชปยเคม

เปาหมายการดาเนนการ ป 2558 – 2560 เกษตรกร จานวน 180 ราย

พนทดาเนนการ จานวน 6 ตาบล

ระยะเวลาดาเนนการ ป 2558 – 2560 เรมเดอน ตลาคม2558 – กนยายน2560

แผนการดาเนนการ 1. จดตงกลมผลตปยชวภาพ 2. คดเลอกพนท 3. อบรมเกษตรกร 4. ดาเนนการตามโครงการ 5. ประเมนผล 6. รายงานผล

วธการดาเนนการ 1. ประชมชแจงโครงการ 2. คดเลอกพนท / เกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. ดาเนนตามโครงการ

62

5. จดทาแปลงสาธต 6. ตดตามผลการดาเนนงาน 7. ประเมนผล / รายงานผล

งบประมาณ วสด อปกรณ / แผนการใชเงน

แผน / กจกรรม ปรมาณ งบประมาณป (บาท) 2558 25560 รวม

แผนถายทอดเทคโนโลย - ถายทอดเทคโนโลยการผลตปยชวภาพ

6 กลม /180 ราย

300,000 - 300,00

รวม 300,000 - 300,000 ผลตอบแทนของโครงการ/กจกรรม

ผลตอบแทนทางเศรษฐกจ 1. ทาใหเกษตรกรมรายไดเพมขน 2. เกษตรกรสามารถลดรายจายในครวเรอนอยางตอเนอง

ผลตอบแทนทางสงคม 1. เกษตรไดรบความรเกยวกบการทาปยชวภาพ 2. มการรวมกลมสรางกระบวนการเรยนรของกลม 3. รกษาสมดลทางธรรมชาต ลดการทาลายสภาพแวดลอม

63

6. โครงการศนยเรยนรการเกษตรพอเพยง กจกรรม - ถายทอดความรไรนาสวนผสม

ภายใตแผน ( / ) แผนถายทอดเทคโนโลย

ผรบผดชอบโครงการ 1. ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล 2. องคการบรหารสวนตาบล


การพฒนาปรบปรงกระบวนการผลตทางการเกษตรใหเหมาะสมกบตลาดและเศรษฐกจเพออนรกษทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพโดยใหขอมลขาวสารดานการเกษตร เศรษฐกจ สงคม มาประกอบการตดสนใจในการจดไรนาสวนผสม เพอใหเกษตรกรมคณภาพชวตทด มความกาวหนามนคงยงยนในการประกอบอาชพการเกษตร วตถประสงค

1. เพอสงเสรมใหเกษตรกรมรายไดตอเนองจากกจกรรมการเกษตร 2. เพอสงเสรมใหเกษตรกรใหเกษตรกรมความรในการบรหารจดการฟารม 3. เพอสงเสรมใหเกษตรกรมตนแบบ รปแบบ และระบบการทาฟารม

เปาหมายการดาเนนการ เกษตรกรจานวน 120 ราย

พนทดาเนนการ จานวน 6 ตาบล ระยะเวลาดาเนนการ ปงบประมาณ 2558-2560

วธการดาเนนการ 1. ประชมชแจงโครงการ 2. คดเลอกพนท / เกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. ดาเนนตามโครงการ 5. จดทาแปลงสาธต 6. ศกษาดงาน 7. ตดตามผลการดาเนนงาน 8. ประเมนผล / รายงานผล

64

งบประมาณ วสด อปกรณ / แผนการใชเงน

แผน / กจกรรม ปรมาณ งบประมาณป (บาท) 2558 2559 2560 รวม

แผนถายทอดเทคโนโลย - ถายทอดความรไรนา

สวนผสม - จดทาแปลงสาธต

6กลม/ 120 ราย

-

250,000

-

250,000

รวมทงสน - 250,000 - 250,000 ผลตอบแทนของโครงการ/กจกรรม

1. เกษตรกรผเขารวมโครงการนาไปปฏบต 100% 2. เกษตรกรสมาชกมรายไดเพมขน 8% 3. สภาพแวดลอมไดรบการปรบปรงผลผลต/ไรเพมขน 10%

ผลตอบแทนทางเศรษฐกจ 1 .เกษตรกรสามารถลดรายจายในครวเรอน เพมรายไดอยางตอเนอง 2. มอาหารบรโภคเพยงพอ และมนคงในการประกอบอาชทางการเกษตร

ผลตอบแทนทางสงคม 1. เกษตรกรมการบรหารจดการดวยตนเองอยางมประสทธภาพ 2. เกษตรกรมความรในการจดการฟารม 3. มความสามารถจดการทรพยากรจดระบบการผลตทเหมาะสม สามารถเปนตวอยางได

ปฏทนการดาเนนโครงการศนยเรยนรการเกษตรพอเพยง

กจกรรม เดอน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 - ประชมคณะกรรมการศนยฯ - เสนอโครงการตอหนวยงาน - ประชาสมพนธโครงการ - คดเลอกบคคลและพนทเปาหมาย - มอบวสด อปกรณแกเกษตรกร - จดอบรมถายทอดเทคโนโลย - จดทาแปลง - ตดตามผลการดาเนนงาน - ประเมนผล / รายงานผล - สรปผลการดาเนนโครงการ

65

7. โครงการการปลกพชผกปลอดภยจากสารพษ

หนวยงานทรบผดชอบ 1. สานกงานเกษตรอาเภอบอพลอย กรมสงเสรมการเกษตร 2. องคการบรหารสวนตาบล


ปจจบนการทเกษตรกรมแนวโนมพงพาการใชสารเคมมพษในการปลกพชผกมากขน ซงทาใหมสารพษตกคางในผลผลตและสงแวดลอม ซงสารพษเหลานกจะไปสะสมอยในรางกายของผปลกและผบรโภคทาใหเกดโรคภยตางๆ นกวชาการดานโภชนาการเลงเหนปญหาเหลานจงไดสงเสรมการบรโภคพชผกปลอดสารพษ ซงพชผกเหลานในการปลกอาจตองการการดแลรกษามากกวาพชผกทวไปแตกคมคากบราคาทสงกวาพชผกทวไปในทองตลาด ดวยพนทตาบลชองดานมศกยภาพในการปลกพชผกเหลานแตเกษตรยงคนเคยกบการใชสารเคมเปนหลก จงควรสงเสรมใหเกษตรกรหนกลบมาเหนความสาคญของปลกพชผกปลอดสารพษ จดสาคญของเกษตรปลอดสารพษไดแก การไมใชสารเคมในการปองกนกาจดศตรพชซงสามารถทดแทนดวยการใชสารชวภณฑ การปลกโดยการใชปยอนทรยผสมผสานกบปยเคม ซงทาใหเกษตรกรสามารถลดตนทนได และการปลกพชผกในโรงเรอน ซงทาใหผลผลตมคณภาพและปลอดภยจากสารพษของสารเคม เปนการไมทาลายชวตและสงแวดลอม

วตถประสงค 1. ชวยฟนฟความอดมสมบรณของดนและระบบนเวศน 2. ทาใหเกดความปลอดภยตอสขภาพของผผลตและผบรโภค 3. ลดตนทนการผลตและเปนการเพมรายไดใหกบเกษตรกร 4. ชวยสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจใหกบเกษตรกรและชมชน

กลมเปาหมาย

เกษตรกรผสนใจทวไป จานวน 300 ราย

พนทดาเนนการ ทกตาบลของ อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ระยะเวลาดาเนนการ ปงบประมาณ 2558 - 2560

วธการดาเนนงาน 1. จดตงกลมเกษตรกรผปลกพชผกปลอดสารพษ 2. ประชมชแจงแนวทางการดาเนนงาน 3. จดซอวสด 4. ดาเนนการฝกอบรม 5. จดทาโรงเรอนสาธตและเรยนร 6. ตดตามผลดาเนนการ

66

งบประมาณ วสด อปกรณ / แผนการจายเงน

ขอสนบสนนจากองคการบรหารสวนตาบล เปนเงน 50,000บาท รายละเอยดตอไปน

แผน / กจกรรม ปรมาณ งบประมาณป (บาท) 2558 2559 2560 รวม

แผนถายทอดเทคโนโลย - ถายทอดความร - แจกปจจยการผลต

6กลม/300 ราย

-

50,000

50,000

100,000

รวมทงสน - 50,000 50,000 100,000

ประโยชนทไดรบจากโครงการ 1. เกษตรกรและผบรโภคมความปลอดภยจากสารเคม

2. เกษตรกรลดคาใชจายในการผลต เพมรายไดของครวเรอน 3. เกษตรกรมความสนใจใชปยธรรมชาตมากขน ลดการพงพาเคมเกษตร 4. ทาใหดนมสภาพและมความสมบรณมากขน

67

ภาคผนวกภาคผนวก

สรปแผนพฒนาการเกษตร (แผนถายทอด,แผนธรกจชมชน,แผนฟนฟทรพยากร) ป 2558 – 2560 อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ประเภทแผน(โครงการ/กจกรรม) หนวยนบ 2558 2559 2560 รวม เปาหมาย งบประมาณ(บาท) เปาหมาย งบประมาณ(บาท) เปาหมาย งบประมาณ(บาท) เปาหมาย งบประมาณ(บาท)

1. แผนถายทอดเทคโนโลย

กลม/ราย

6 กลม/ 120ราย

120,000.- 12 กลม/420ราย

70,000.- 12 กลม/ 420ราย

70,000.- 12 กลม/ 240ราย

260,000.-

2. แผนลงทน

ศนย/ราย 1ศนย/17ราย

26,826.- 1ศนย/17 ราย

26,826.- 1ศนย/17 ราย

26,826.- 1ศนย/17 ราย

80,478.-

3. แผนฟนฟทรพยากรและสงแวดลอม

กลม/ราย 9 กลม/ 270 ราย 372,000.-

3 กลม /90 ราย 122,000.-

3 กลม /90 ราย 122,000.-

9 กลม/ 450 ราย 616,000.-

รวม - 16/407 518,826.- 16/527 368,826.-- 16/527 368,826.-- 22/707 956,478.-

70

สรปเปาหมายและงบประมาณแผนพฒนาการเกษตรประจาตาบล (แผน 3 ป) อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร


ประเภทแผน(โครงการ/กจกรรม) หนวยนบ 2558 2559 2560 รวม

เปาหมาย งบประมาณ(บาท) เปาหมาย งบประมาณ

(บาท) เปาหมาย งบประมาณ(บาท) เปาหมาย งบประมาณ

(บาท) 1.1 โครงการเพมประสทธภาพการผลตมน

สาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF)

กจกรรม อบรมถายทอดความรตามกระบวนการโรงเรยนเกษตรกรยงยนภายใตศนยจดการศตรพชชมชน

กลม/ราย


120,000.-


20,000.-


20,000.-


160,000.-

1.2 โครงการเศรษฐกจพอเพยง กลม/ราย - - 6 กลม/ 300ราย 50,000 6 กลม/ 300ราย 50,000 6 กลม/ 120ราย 100,000

รวม - 6 กลม/ 120

ราย 120,000.- 12 กลม/420

ราย 70,000.- 12 กลม/ 420

ราย 70,000.- 12 กลม/ 240

ราย 260,000.-

71


2. แผนลงทน


เปาหมาย งบประมาณ(บาท)




1.1 โครงการปรบปรงและสนบสนนการ ดาเนนงานศนยบรการฯ กจกรรม ปรบปรงศนยบรการฯ

ศนย

1 ศนย

20,400.-

1 ศนย

20,400.-

1 ศนย

20,400.-

1 ศนย

20,400.-

1.2 โครงการพฒนาศนยบรการฯ กจกรรม พฒนาศนยบรการฯ จดประชมคณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ

ราย 17 ราย 6,426 17 ราย 6,426 17 ราย 6,426 17 ราย 19,278.-

รวม - 1ศนย/17ราย 26,826.- 1ศนย/17 ราย 26,826.- 1ศนย/17 ราย 26,826.- 1ศนย/17 ราย 39,678.-

72


3. ฟนฟทรพยากรและสงแวดลอม






3.1 โครงการผลตและขยายเชอราไตรโครเดอรมา กจกรรม อบรมถายทอดความรเรองการผลตขยายเชอราไตรโครเดอรมา และวธการใช

กลม/ราย

3 กลม/ 90 ราย

72,000.-


72,000.-


72,000.-

3 กลม/270 ราย

216,000.-

3.2 โครงการอบรมการผลตปยอนทรยชวภาพ กลม/ราย


300,000.-

- - - -


300,000.- 3.3 โครงการปลกผกปลอดภยจากสารพษ ราย - - 3/150 50,000 6/150 50,000 6/300 100,000.-

รวม -


372,000.-

3 กลม /90

ราย

122,000.-

3 กลม /90

ราย

122,000.-


616,000.-

73

สรปแผนปฏบตการประจาป พ.ศ.2558-2560 อาเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร


โครงการ/กจกรรม เหตผลประกอบ วธดาเนนงาน ผรบผดชอบ (ระบชอกลม/

องคกร)

งบประมาณ(บาท)/แหงงบประมาณ ตวชวด ป

2558 ป

2559 ป

2560 1.1 โครงการเพมประสทธภาพการผลต

มนสาปะหลงตามระบบสงเสรมการเกษตรมตใหม (MRCF)

1.เพอสงเสรมใหเกษตรกรมความรความเขาใจเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบการผลตมนสาปะหลง 2. เพอใหเกษตรกรลดตนทนการผลต ลดการใชสารเคม

1.ประชมชแจงโครงการ 2.คดเลอกเกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. ดาเนนงาน/ประเมนผล /รายงานผล

1.เจาหนาทผรบผดชอบตาบล 2.ศบกต. 3. อบต. 20,000 20,000 20,000

1. เกษตรกรทเขารวมโครงการรอยละ 80 สามารถเพมผลผลตไดมาขน 2. เกษตรกรรอยละ 80 มความรในเรองการทาเกษตรทถกตอง

1.2 โครงการศนยเรยนรการเกษตรพอเพยง กจกรรม - อบรมใหความร - จดทาแปลงสาธต

1. เพอสงเสรมใหเกษตรกรมความรในเรองบรหารจดการฟารม 2. สงเสรมใหเกษตรกรมความรพงตนเอง 3. ลดความเสยงในการประกอบ อาชพ

1.ประชมชแจงโครงการ 2.คดเลอกเกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. จดทาแปลงสาธต 5. ตดตามผลการดาเนนงาน/ประเมนผล /รายงานผล

1. ศบกต. 2. อบต.

- 250,000 - 1. เกษตรกรทเขารวมโครงการรอยละ 90 สามารถนาความรไปปฏบตในพนทตนเองได 2. เกษตรกรรอยละ 80 มความรในเรองการจดการฟารมและทาเกษตรแบบไรนาสวนผสม

74

2. แผนการลงทน (แผนธรกจชมชน)


องคกร)


2558 ป

2559 ป

2560 2.1.โครงการปรบปรงและสนบ สนนการดาเนนงานศนยบรการฯ กจกรรม ปรบปรงและสนบ สนนศนยบรการฯ

1. เพอเปนศนยประสานการถายทอดเทคโนโลยการเกษตร ทมมาตรฐานและทนสมย 2. เพอเปนศนยขอมลและบรการขาวสารดานการเกษตรแตละสาขาอาชพ 3. เพอเปนเวทชมชนในการวางแผนพฒนาการเกษตรในตาบล 4. เพอเปนเวทในการประชมและรวมจดทากจกรรมของทกสวนราชการองคกรตาง ๆ และเกษตรกร 5. เพอเปนศนยกลางในการเชอมโยงเครอขายดานการเกษตร

- ใชเปนทนในการปรบปรงและสนบสนนการดาเนนงานของศนยบรการฯ

- คณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ

20,400 20,400 20,400 เปนศนยบรการทมมาตรฐานและทนสมย

75

2.2.โครงการพฒนาศนยบรการฯ กจกรรม พฒนาศนยบรการฯ จดประชมคณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ

1. เพอใหคณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล ไดรบความรและขาวสารเกยวกบดานการเกษตร และรวมถงหนวยงานราชการตางๆ 2. เพอใหคณะกรรมการบรหารศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล มการบรหารจดการ วางแผน ในการดาเนนงานของศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

- การประชมคณะกรรมการบรหารศนยและพฒนาการบรหารจดการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบล

- คณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ

61,200.-

- - 1. ศนยบรการฯ มระบบการถายทอดเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของชมชน 2. คณะกรรมการบรหารศนยบรการฯ และพฒนาการบรหารจดการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจาตาบลหนองกม อยางเปนระบบ

76

3. ฟนฟทรพยากรและสงแวดลอม


องคกร)


2558 ป

2559 ป

2560 1. โครงการผลตและขยายเชอราไตรโครเดอรมา กจกรรม อบรมถายทอดความรเกษตรกร

- เพอลดตนทนการผลตและเพมผลผลตขาวใหแกเกษตรกร - เพอเพมรายไดใหแกครอบครวเกษตรกร -เพอรถงระบบการผลตขาวและสงเสรมการใชเมลดขาวพนธด

- จดฝกอบรม 1. ศบกต. 2. อบต.

72,000 72,000 72,000

2. โครงการอบรมการผลตปยชวภาพ กจกรรม ถายทอดเทคโนโลยการผลตปยชวภาพ

1. เพอใหเกษตรกรสามารถผลตปยชวภาพไวใชเอง 2. เพอฟนฟสภาพดนและปรบปรงบารงดนใหดขน 3. เพอลดตนทนการผลตใหเกษตรกร 4. เพอสงเสรมการใชวตถดบในทองถนใหเกดประโยชน 5. เพอสงเสรมการใชปยอนทรยแทนการใชปยเคม

1.ประชมชแจงโครงการ 2.คดเลอกพนท /เกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. ดาเนนตามโครงการ 5. จดทาแปลงสาธต 6. ตดตามผลการดาเนนงาน/ประเมนผล /รายงานผล

1. ศบกต. 2. อบต.

300,000 - เกษตรกรรอยละ80 สามารถผลตปยชวภาพได

77


องคกร)


2558 ป

2559 ป

2560 3. โครงการสงเสรมปลกพชผกปลอดภยจากสารพษ กจกรรม - อบรมใหความร

1.เพอลดตนทนการผลตใหเกษตรกร 2.เพอเพมมลคาใหกบสนคาเกษตร 3.เพอลดความเสยงในการประกอบอาชพ 4..ชวยรกษาระบบนเวศนและสงแวดลอม

1.ประชมชแจงโครงการ 2.คดเลอกพนท /เกษตรกร 3. จดอบรมเกษตรกร 4. ดาเนนตามโครงการ 5. จดทาแปลงขยายพนธ 6. ตดตามประเมนผล /รายงานผล

1. ศบกต. 2. อบต. 3. สนง.เกษตรอาเภอ

-

50,000

50,000 เกษตรกรรอยละ 80 ทเขารวมโครงการมความรเรองการผลตพชผกปลอดภยจากสารพษ

แผนพััฒนาการเกษตรระด ัับอ...

Documents