కారికాాః/ముఖ్య వైదిక విషయ నియమాః....p a g e...
TRANSCRIPT
P a g e | 1
శీ్రమతే రామానుజాయ నమః|అస్మద్గు రుభ్యో నమః|
కారికాాః/ముఖ్య వైదిక విషయ నియమాః.
1. స్నాన విషయం|
ఉత్త మం తు నదీ స్నానం త్టాకే మధ్యమం స్మృత్ం|
కూప స్నానం తు స్నమనయం భండ స్నానం వృథా భవేత్||
నదీషు దేవఖాతేషు పా్రత్ స్ననాయా దిినే దినే|
త్ద౽భవే త్టాకే చ కూపే వా స్నాన మ౽౽చరేత్||
శ్వాన కుకుుట మరా్జల మదయ భండ రజస్ాలాః|
స్పృష్ట్వ ా దేవలకం చైవ స్చేల స్నాన మ౽౽చరేత్||
చితం చ చిత కాషఠ ం చ యూపం చండాల మేవ చ|
స్పృష్ట్వ ా దేవలకం చైవ స్వాస్న జల మవిశేత్||
ఉషో్ణదకం వృథా స్నానం వృథా జపయ మ౽వైదికం|
అశో్రతియే వృథా దానం వృథా శో్వదధ మ౽దకి్షణం||
నిశి స్నానం|
అపాశస్త ం నిశి స్నానం అసుర్జశ్వాది దేవతాః|
పుతి్రత్పత్తత వివాహే చ స్ంకోాంత్త గో్హణే వినా||
స్నానమ౽౽చరన్ స్మరణీయ శో్రకాని|
అత కోూర మహా కాయ కలపంత్ దహనోపమ|
భైరవాయ నమసుత భయ మ౽నుజ్ఞ ం దాతుమ౽రహ సి||
దుర్భోజన దుర్జల౽౽ప దుషపరతగో్హ స్ంభవం|
ప్రపం హర మమ కి్షపాం స్హయ కనేయ నమోసుత తే|
నదీ స్నాన ప్రప మోచన విషయం|
తి ర్జతి్ం జ్హావీ తీరే పంచ ర్జతి్ం తు యామునే|
స్దయాః పునాతు కావేరీ ప్రప మ౽౽రణానిత కం||
గ్ంగా గ్ంగేత యో బౄయాత్ యోజనానాం శతై౽రపి|
ముచయతే స్రా ప్రపేభ్యయ విషోులోకం చ గ్చఛత||
ఆరిర వస్త్త రణ శరీర పరిమరాన దోషాః|
ఆరిేరణ వాస్స్న యసుత శరీరం పరిమరాయేత్|
శునోఛ్చాషవ ం భవేత్ గాతి్ం పున స్ననానేన శుదధ యత||
P a g e | 2
2. ఊరధ ా పుండా ధారణ విషయం|
స్నాతా మృతత కాయా చోరధ ాపుండాం కుర్జయ త్పరయత్ాత్ాః|
జపకాలే మృదా కుర్జయ త్నంధాయ కాలే చ వారిణా|
భస్మనా హోమ కాలే తు చందనం స్నరా కాలికం||
హరేాః ప్రదా౽౽కృతం రమయం స్ప్రర్ాం సు మనోహరం|
నాసికా మూల మ౽౽రభయ లలటాంత్ం చ వినయస్త్త్||
స్ంధాయ కాలే జపే హోమే స్నాధాయయే పిత్ృ త్రపణే|
శో్వదేధ దానే చ యజ్ఞఞ చ ధారయే దూరధ ా పుండాకం||
ఊరధ ా పుండాం తు విపా్రణాం స్ంధాయ౽నుష్ట్ఠ న కరమవత్|
శో్వదధ కాలే విశేషేణ కరా్జ భ్యకాా చ న త్యజ్ఞత్||
ఊరధ ా పుండా విహీనసుత కరమ యతుంచి దా౽౽చరేత్|
త్త్ స్రాం విఫలం యాయాదిష్ట్వ పూరా మ౽పి దిాజ్ాః||
యచారీరం మనుష్ట్యణా మూరధ ాపుండా వివరాిత్ం|
దాషవ వయం నైవ త్దాాతి్ం స్మశ్వన స్దృశం హి త్త్||
దిాజ్ఞన వినా వైషోవ చిహైాాః కృత్ కరమ ఫలం|
శంఖ్ చకో్రరధ ాపుండాాది చిహైా రిారహితై రిిాజైాః|
యత్ురమ కో్షయతే త్తి్ మహా హానికరం భవేత్||
3. విపా లక్షణం|
ఉపవీత్ం శిఖా బంధ్ం పవితి్ం చోరధ ాపుండాకం|
ధౌత్ వస్్ర దాయం చైవ విపా ముదాాాః పాకీరాితాః||
స్ంధాయ స్నానం జపో హోమో దేవతనాం చ పూజనం|
ఆతథ్యం వైశాదేవం చ షటుర్జమణి దినే దినే|
అధాయపనం చా౽ధ్యయనం యజనం యాజనం త్థా|
దానం పాతగో్హశేాత షటుర్జమణయ౽గో్ జనమనాః||
4. వస్త ర ధారణ విషయం|
స్నానే దానే జపే హోమే స్నాధాయయే పిత్ృ త్రపణే|
ఏక వస్త ర ధ్రాః కుర్జయత్త త్ స్రాం నిషఫలం భవేత్||
ఆహత్ శబి అర్ాః|
ఈషద్ధధ త్ం నవం వస్త రం స్ద౽శం య నాధారిత్ం|
అహత్ం త్ం విజ్నీయాత్ స్రా కరమసు ప్రవనం||
5. ఆచమన విషయం|
అంగుష్ట్ఠ ౽ర్ం స్మకుంచయ మధ్యమ మధ్య పరాణి|
P a g e | 3
గోకరోం త్దిి విజ్ఞఞ యం స్రేాష్ట్ా౽౽చమనే షా౽పి||
అంగుళీ తి్య స్ంయుకాం ముకాాంగుషఠ కనిషఠ కం|
గోకరోం త్దిి విజ్ఞఞ యం స్రేాష్ట్ా౽౽చమనే షా౽పి||
ఆచమన పా్రశన విషయం|
దేవతీరాేన స్ంగ్ృహయ బాహమ తీర్ేన వై పిబేత్||
వివరణం||పశయన్ యామయం, శుచౌ దేశే పా్రఙ్మమఖో, ఉదఙ్మమఖో, పాతీచం వా ఉపవిశయ|అంత్రా్జను కరం గోకరో్జ౽౽కృతం కృతా|
శుదాధ భి ర౽దిోాః మంతి్ం యుకాం ఆచామేత్|ఉపవిశై్యవ కుర్జయదా౽౽చమనం స్దా విబుధ్ాః|యది తషఠ న్ కృత్ం చేతుత త్త్రత యం
రుధిరం భవేత్|
ఆచమన నామ తి్య విశేషాః|
'అచ్యయత్ాః' కలప వృక్షశా 'అనంత్ాః' కామధేనవాః|
చింతమణిసుత 'గోవిందో' నామ తి్య ముదాహృత్ం||
6. అర్య పాదాన విషయం|
తషఠ న్ కుర్జయత్ అర్య దానం స్రాకాలే దిాజోత్త మాః|
ఆసీనో భువి కుర్జయదాా త్త్ష ణా త్పంగుతం వాజ్ఞత్||
ద్ధా ప్రద్ధ తు స్మౌ కృతా పూరయే దుదకాంజలిం|
గో శృంగ్ మతి్ ముదధ ృత్య జల మధేయ జలం కి్షపేత్||
జలేత్ా౽ర్య పాదాత్వయం జలభవే తు త్త్ుథ్ం|
స్ంపాోక్షయ వారిణా స్మయక్ త్త్ర౽ర్్జయణి పాదావయేత్||
7. పాణామ లక్షణం|
నిధాయ దండవ దిేహం పాస్నరయ చరణౌ కరౌ|
బధాా ముకుళ వతపణీ పాణామో దండ స్ంజ్ఞఞ త్ాః||
ఉరస్న మనస్న దృష్ట్వ య శిరస్న౽పి ధియా౽పి చ|
పదాోయం కర్జభయం వాచా చ పాణామోష్ట్వ ంగ్ ఉచయతే||
8. యజోఞ పవీత్ విషయం|
స్దోపవీతనా భవయం స్దా బదధ శిఖేన చ|
విశిఖో౽నుపవీతీ చ య త్ుర్భత న త్ త్ుృత్ం||
నాభే రూరధ ా౽మనాయుషయ మ౽ధ్ స్నత ౽సుత త్ప క్షయాః|
త్స్నమ నాా౽భి స్మం ధారయ ముపవీత్ం విజ్నత||
ఏక మేవ యతే స్సనతి్ం స్న౽జ్ఞనం బాహమచారిణాః|
సోత్త రీయాణి గ్ృహిణ స్త థైవ వన వాసినాః||
ఉపవీత్ం వటో రేకం దేా త్థేత్రయో స్మృతే|
ఏక మేవ యతీనాం స్నయ దిత శ్వస్త రస్య నిరోయాః||
P a g e | 4
యజోఞ పవీతే దేా ధారేా శో్రతే స్నమరాే చ కరమణి|
త్ృతీయ ముత్త రీయా౽ర్ం వస్నత ర౽౽౽భవే త్దిషయతే||
బాహమ స్సతి్ పరితయగా ద్రహమచారీ గ్ృహీ పనీ|
పరివాాట్ చా౽పి పత్త త్స్నమ త్త నా పరిత్యజ్ఞత్||
త్యకాాా యజోఞ పవీత్ం తు షటుృచాఛరణి స్మచరేత్|
స్నవితిీ స్హిత్ం కుర్జయత్ పున ర౽పుయపనాయనం||
వినా యజోఞ పవీతేన దినమేక మ౽పి దిాజాః|
స్ిత్ శ్శ్దాత్ా మపోాత మృత్ శా శ్రాప జ్యతే||
వినా య చిఛఖ్యా కరమ వినా యజోఞ పవీత్కం|
ర్జక్షస్ం త్త్ కృత్ం స్రాం నిత్యం త్ దిారయే దధ ాయం||
యే వేదాభయస్ నిరత శ్ర్రత్ స్నమరా కో్షయాపర్జాః|
ఉపవీత్ మిదం దదాధ య దిత్రే నా౽ధికారిణాః||
9. స్మిత్ కుశ పుష్ట్ప౽౽ది విషయం|
స్మితుపషప కుశ్వదీని శో్రతియాః స్ాయ మ౽౽హరేత్|
శ్శదాా౽౽నీతైాః కోయ కోీతైాః కరమ కురాన్ పత్ త్య౽థ్ాః||
విదుయ దిగాధ న్ కంటక్షత న౽గ్నా దగాధ ంశా వరాయేత్|
హస్త కృతత స్నాయం శుష్ట్ుాః వికోీత పతతదిభిాః|
మలదయ౽మేధ్య లిప్రత శా స్మిధో దోష దాయకాాః|
కనిష్ఠఠ కా౽గో్ పర్జాణాః యావ స్్థలయం పాతీయతే|
తవ స్్థలయం స్మితుషఠ ం గ్ృహయ భష్ట్యదాయవ స్ిత్ాః||
స్మిధా౽౽హరణ మంతి్ం|
స్మిధ్ స్నరాత్ర గోాహయ శారమయుకాాాః పరస్పరం|
యుష్ట్మన్ గ్ృహోీషా హోమ౽ర్ మస్నమన్ రక్షతు స్రాదా||
దరో విషయం|
అగో్ స్్సల భవే నాారీ మూల స్్సలం నపుంస్కాః|
అగో్ మూల స్మం వా౽పి పుంస్ దర్జోాః పాకీరాితాః||
వివాహే పురుష్ట్ దర్జోాః సీత ర దర్జోాః పుంసి కరమణి|
నపుంస్కాని శేషేషు తివిధ్ం దరో లక్షణం||
కౌశసుత రౌదాో విఖాయత్ కుశ్ర బా్రహమ స్త థా స్మృత్ాః|
ఆరిసుత దరో ఆఖాయత్ర విశ్వామితి్సుత వైషోవాః||
విశ్వామితి్ శబి నిరాచనం|
శృత స్మృతషు మితి్తా దిాపా్రణాం విశా కరమణాం|
P a g e | 5
విశ్వాది సోమ మితి్తా దిాశ్వామితి్ ఇత స్మృత్ాః||
వలయం పంచభి రిరైోాః విశ్వతయ వేషవ నం త్థా|
అంత్రిశ్వం గ్ళం పాోకాం దరేోణయ మిత గీయతే||
దర్జో౽౽హరణ మంతి్ం|
విరించినా స్ముత్పనా పరమేష్ఠఠ నిస్రాజ|
నుద ప్రప్రని స్ర్జాణి దరో స్ాసిత కర్భ మమ||
10. పవితి్ విషయం|
అచిఛనాా౽గో్ర చ యౌదరౌో స్మౌ పా్రదేశ స్మిమత్త|
అనంత్ గ్రిోత్త చైవ త్త పవితిభి దాయకౌ||
యథా సుదర్నం విషో్ణాః యథా శ్శలం పినాక్షనాః|
యథా వజాం మహేందాస్య త్థా విపా కరే కుశాః||
యాతుధానాాః పిశ్వచాశా కౄర్జశా బాహమర్జక్షస్నాః|
విపా హస్త కుశ్ర దృష్ట్వ ా దూర్జ దాచఛ త్య౽థో ముఖాాః|
త్స్నమ త్నరా పాయతేాన పవితి్ం ధారయే దిిాజాః||
అగోాంగుళయం అనా౽౽యుషయం మూలంగుళయం త్ప క్షయం|
త్స్నమత్ అంగుళి మధేయ తు పవితి్ం ధారయే దు్ధ్ాః||
అగో్ం బాహామది దైవత్యం గో్ంధి రిాషోు స్త థైవ చ|
ఈశార్భ వలయం పాోకాం పవితి్స్నయ౽ధి దేవత||
దిారంగుళం మూల వలయం గో్ంధి రేకాంగుళం త్థా|
చతురంగుళ మ౽గో్ం స్నయత్ పవితి్స్య పామణకం||
బా్రహమణస్య చ హస్త్త తు అనామికాయం తు ధారయేత్|
అపవితి్ాః కరాః కరమ కృత్ం చేనిాషఫలం భవేత్||
11. కూరా విషయం|
దాా తింశ దుత్త మం కూరాం మధ్యమం ష్ణడశం స్మృత్ం|
అధ్మం నవమం చైవ మితేయ త్ త్కురా లక్షణం||
12. విషాకేనన పూజ్యాం విషాకేననస్య ఆవాహన విషయం|
పంచభి రిశభి రిరైోాః కృతే త్ం త్ండుల స్ితే|
కూరేా ఆవాహయే త్త స్య విషాకేననస్య పూజనం||(రతాకరే)
13. వేదికా లక్షణ విషయం|
ఉపనయనే|
పా్రకపశిామో౽ర్ం పద షటు యుకాం ఉదీచయ యామయని పదాని పంచ|
ఏవం విధే జోయతష రత్ా నిరిమత్ం వటో శ్తయు రిాధివ తునవేదికా||
P a g e | 6
వివాహే|
హసోత నాత్ం హస్త చతుషవ యం చ విస్నత రణం మందిర మధ్య భగే|
స్మంటప స్్ంభ చతుషవ యేన స్థప్రన రమేయణ వివాహ వేదికా||
14. ఆస్న విషయం|
వంశ్వ౽౽స్నే దరిదాం స్నయత్ ప్రష్ట్ణే వాయధి స్ంకులం|
ధ్రణాయం దుాఃఖ్ మ౽౽పోాత ద్ధర్జోగ్యం దారుకా౽౽స్నే|
త్ృణా౽౽స్నే యశ్ర హానిాః పలోవే చిత్త విభామాః|
కుశ్వ౽౽స్నే స్రా సిదిధ ాః కంబళే దుాఃఖ్ మోచనం||
కృషో్ట్౽జ్ఞనే బాహమ వృదిధ ర్భమక్షశ్శ్్ర ర్జయఘ్ర చరమణి|
కుశ్వ౽౽స్నే స్రా సిదిధ స్ననయ దా౽౽యుాః పాజ్ఞ ం యశ్ర బలం||
15. పరిషదికి్షణా క్షమ౽ర్ం?
బా్రహమణానాం వినా వాకైయాః కో్షయా సుయ నిషఫల స్త త్ాః|
కరావాయ బా్రహమణా౽నుజ్ఞ కరమణాం పరిపూరాయే||
16. స్ంస్నురక స్ంస్నురయస్య ఆస్న విషయం|
స్ంస్నురకసుత స్రాతి్ తషేఠ దుత్త రత్ స్నదా|
స్స్నురయాః పురుష్ణ వా౽పి సీత ర వా దకి్షణత్ర భవేత్||
17. స్్ండిలస్య లక్షణ విషయం|
పా్రదేశ మతి్ం చతుర మ౽౽ద్ధ కృతా త్త్ స్్ండిలమ౽౽స్మంతత్|
బరిహ ాః పరిసీత రయ దశ్వంగుళం చ బరిహ స్త త్ సోత త్త రత్శా త్దాత్||
అష్ట్వ ంగుళం చ విస్నత రం స్రాత్ స్త ండిలం కృత్ం|
ఉచేఛద మంగుళం చైకం స్్ండిలస్య చ లక్షణం||
కేవలై స్త ండులై ర్జా౽పి త్చ్చారోేన మృదా౽పి వా|
గ్రర వరోేన కురీాత్ స్్ండిలం చతురశోమం||
క్షమర్ం స్్ండిలం?
స్రా స్స్నయ౽౽శోయా భూమిాః స్రా తీర్్జ వసుంధ్ర్జ|
స్రా కోతు స్మధార్జ క్షమర్ం స్్ండిలం కృత్ం||
వృతి౽సుర్భ మహాదైత్యాః శకో వజా నిప్రతత్ాః |
త్స్య మేదినయ స్ంస్ిత్య త్ద౽ర్ం స్్ండిలం కృత్ం||
18. స్్ండిల రేఖా ఉలోేఖ్న విషయం|
స్రాతి్ వసుధా మేధాయ స్ శై్ల వన కాననా|
అథ్ విషోు పదా౽౽కోాంత క్షమ౽ర్ ముపలేఖ్నం||
పుర్జ ఇనిరస్య వజా్ఞణ హత్ర వృతి్ మహా౽సురాః|
P a g e | 7
దేహ మేదో దయ౽వచిఛనాం త్దర్ ముపలేఖ్నం||
పా్రగ్౽గోాణాంత్ రేఖాణాం ముకుందేశ పురందర్జాః|
అథోదగ్గో్ రేఖాణాం బాహమ వైవస్ాతేనివాః||
ఉలోేఖ్నే చ యో దర్జోాః దంత్ ధావన కాషఠ కం|
కర్జమంతే త్ దిాధా భిజయ నైఋతయం చ విస్రాయేత్||
న శరుర్జభి రా నఖై రా లోషై్ట రా చ దారుణా|
శరుర్జభిాః పుతి్ నాశ్ర నఖై ర్ంధు వినాశనం|
లోషేవ న కుల నాశ స్నయ దిారుణా వాయధి త్ర భవేత్|
త్స్నమ తునవరో రజ్ఞత్ స్నత మేర షా౽నయత్మేన తు|
శకలేవా౽ధ్ దరేోణ వాీహీణాం వా యవై స్నహ||
19. కరేమషు దర్జోనాం నైఋత నిరస్నం, హస్త పాకిాళన విషయం|
నైఋతయం విస్ృజే త్కోణే కృత ప్ర కా్షళయే తోరౌ|
నిరృతేో రాక్షసై క్షద్రర పైతృకే వా ప్యోదీరితే||
భేద్ర నిరస్నే ఛేద్ర కృత ఆత్మమభిమరశనే|
అమేధ్ో లేప్ కేశాది స్పర్శశ అప్ ఉప్స్పృశేత్||
వివరణం||రౌద్ర , రాక్షస్, నైరృత, పైతృక,చేద్న తోనంతరం నిరస్న ప్ర తోభిమరశనాని కృత్మా అప్ ఉప్స్పృశేత్ (ఇత్మో౽౽ప్
స్త ంబః)|రుద్రర త్మో౽౽హు తోనంతర జల స్పరశన రూపాచారః|
గ్ర్జోదానం సీమంత్ం జ్త్కరమ చా౽నాపా్రశనం చౌళం మౌంజీ వాత్ చతుషవ యం|గోదానాఖ్యం స్నాత్కం చ వివాహం పైత్ృ
మేధికం|లేఖ్నే చైవ యౌదరౌో ఆజయ కిేపణ శేష్ఠత్త|నైఋతయం విస్ృజ్ఞత్రుణే కృత్ పాకిాళయేత్ కరౌ||
20. ఔప్రస్నా౽౽గ్నా ఉత్పతత స్మయ విషయం|
అగుాయత్పతత ాః నిశి జ్ఞఞ యం స్ంధానం స్నయ మేవ హి|
పా్రత్ాః పూరాం న స్ంధానం స్నయం పూరాం స్మచరేత్||
21. హోమ౽ర్ం సీత రయైాః అగ్నామ౽౽నయన విషయం|
సీత రభి ర౽లంకృతభిశా యుగామభి రధ వ జీవిభిాః|
హృత్మ౽గ్నాం స్మదదాయ దాాహృతయ పాణవాంత్త్ాః||
అగాాయ౽౽నయన ప్రతిే చ ఆరిేర కృతా స్మూహయేత్|
అకృతే భాషవ హోమ స్నయత్ ఆయు స్త తి్ న పూరయేత్||
22. స్్ండిలే అగ్నాం పాతష్ట్వ పన, పాజ్ాలన విషయం|
స్్ండిల౽గ్నాం పాతష్ట్ఠ పయ వాయహృతయ పాణవాంత్యా|
స్మిధ్ స్త తి్ నికి్షపయ నిధ్మే త్ాయజనేన తు||
వయజనేన ధ్మనాయ వా స్నంత్ర్్జన ముఖేన వా|
అగ్నాం పాజ్ాలయేత్ పూరాం హోమం కుర్జయ దిాధానత్ాః||
P a g e | 8
స్ాయం పాజాలితే౽గ్రా తు పా్రయశిాత్త ం స్మచరేత్|ఉదిీపయ స్త్ాత చ దాాభయం జుహుయాత్ స్మిధ్ దాయం|ఉదిీపయ జ్త్వేద
ఇతయది దిశ్ర దశ ఇత్యంత్ం మనోహిగుంసి జ్త్వేద ఇతయది పరిప్రత్యేత్యంత్ం దాాభయం స్మిధౌ జుహుయాత్||
నా౽గ్నాం ముఖే నోపధ్మే నా౽గాాయం నేకిేత్ వా సిత రయం|
నా౽మేధ్యం పాకి్షపే దగ్రా న చ ప్రద్ధ పాతపయేత్||
అథ్స్నత నోాపపదాయ చా న చైవ మ౽త లంఘ్యేత్|
న చ శ్శరేపణ ధ్మే ద౽గ్నాం న చ వస్త్త రణ ప్రణినా||
పిటకేన భవే దాాయధి శ్శరేపన ధ్న నాశనం|
ప్రణినా మృతుయ మపోాత ఆయు కిీణం ముఖేన చ||
23. అగ్నా స్ారూపం|
త్రుణా౽తపాభ రూపం అత రకా ఉదయా౽మ్రం|
అజ వాహన మ౽౽రూఢం స్రా దేవాత్మ రూపిణం||
ఏకం వై హృదయం చైవ తిప్రదం చ శిర్భ దాయం|
చతు శ్ృంగ్ం తినేతి్ం చ స్పత జ్ఞహాం దిా నాసికం||
స్పత హస్త ం హవాయవాహం స్ర్జా౽౽భరణ భూష్ఠత్ం|
అగ్నాం క్షంశుక పుష్ట్ప౽౽భ మగ్నావరో మిహోచయతే||
24. హోమ౽౽గ్నా జ్ాల, స్్ననా౽ది పరిజ్ఞ న విషయం||
స్పత జ్ఞహాా సుత న జ్ఞ తా హోమం యాః కురుతే దిాజాః|
స్ హోమం నిషఫలం యాత హోమీ చ నరకం వాజ్ఞత్||
హిరణాయ కనకా రకాా కృషో్ట్ చైవ తు సుపాభ|
అత రకాా బహు రూప్ర స్పాత జ్ఞహాాాః పాకీరాితాః||
హిరణాయ వారుణీ జ్ఞహాా మధ్యమ కనకా స్మృత|
రకాా చైవోత్త రీ జ్ఞహాా కృషో్ట్ యామయ దిశ్శ్ స్మృత||
సుపాభ పూరా దిక్ జ్ఞహాా అత రకాా౽గ్నా దిక్ స్ిత|
ఈశ్వనేయ బహు రూప్ర చ జ్ఞహాా స్్ననాాః పాకీరాితాః||
వివాహే వారుణీ జ్ఞహాా మధ్యమ జ్త్ కరమసు|
ఉత్త రే చోపనయనం స్నయత్ దకి్షణే పిత్ృ కరమసు||
ఆగేాయ శ్వ్ంత హోమేషు ఈశ్వనేయ చోగో్ కరమణి|
పూరా దిక్ స్రా కారేయషు హోమ స్్ననాాః పాకీరాితాః||
25. అగేాాః అంగ్ వివరణం చ హోమమ౽౽చరణ విషయం చ|
కరో్జ వ౽గేాసుత కాష్ట్ఠ ని నాస్న ధూమో౽నలస్య చ|
త్స్నయ౽లప జాలనం నేతి్ం జాలనం శిర ఉచయతే||
త్స్య పాజ్ాలనం జ్ఞహాా జ్ాలయాం హోమ మచరేత్||
P a g e | 9
కరో్జ౽౽హుతం కర్భత స్నయదిురిోక్షం వాయధి పీడనం|
నాసికాయాం మనో దుాఃఖ్ం చకిుష్ఠ గోామ నాశనం||
మూరిధ ా ర్జజయస్య ర్జషవ రస్య నాశనం వా కర్భత చ|
త్స్నమ త్నరా పాయతేాన జ్ాలయాం హోమ మచరేత్||
26. దరో పరిస్త రణ విషయం|
అగ్నాం ష్ణడశభి దరైో పురత్సుత పరిస్త రైాః|
పరిస్త రణమ౽నేయష్ట్ం ఏవం స్ంఖాయ విధీయతే||
పా్రదేశ తి్య స్ంయుకత ాః దరైో ర౽గ్నాం పరిస్త రేత్|
దశ్వంగుళ పామణా౽గేాాః పా్రగా౽౽దిషు యథా కోమం||
దశ్వంగుళ పామణా౽గేాాః పరిస్తహ రణ మ౽౽చరేత్|
వింశ త్యంగుళ దేశ్వగేాాః ప్రతి౽౽ర్ం దరో స్నదనం||
27. దరీా (స్ృక్, సాువ) పరోం చ ఆయామత్స్య పామణ విషయం|
ప్రలశం మదయం పరోం ఉచైా ర౽ష్ట్వ ంగుళం భవేత్|
ఆయామం తు షడంగుళయం స్ృక్ స్ృవస్య పామణకం||
పోక్షశా చ్చత్ వృక్షశా ప్రలశస్య స్హోదరౌ|
తభయం తు జుహుయాద౽గ్రా నా౽౽శాత్ేన కదాచన||
28. పాధాన దరీా, ఇత్ర దరీా(స్ృక్, స్ృవ) స్్నన విషయం|
ఆజయ ప్రతి్ జల ప్రతి్ మధ్య స్ిత్ దరీా పాధాన దరీా|
ఆజయ ప్రతి్రత్త ర స్ిత్ దరీా ఇత్ర దరీా||
29. ఇధ్మ స్మిధా విషయం|
పోక్షశా చ్చత్ వృక్షశా ప్రలశస్య స్హోదరౌ|
తభయం తు జుహుయాద౽గ్రా నా౽౽శాత్ేన కదాచన||
యాజీఞ కేన స్మ౽౽నీత్ం ఇధ్మ మగ్రా కి్షపే దయది|
ఆచారయ నేతి్ హాని స్నయత్ వటోర్జ౽౽యు రిానశయత||
30. ఆజయ స్ంస్నుర విషయం|
అగేా రుత్త రత్రంగార్జ నిారూహాయ౽౽జయ మ౽ధిశోిత్ాః|
పరిస్త ృత త్్హిాః కుర్జయ నా పరిస్త రణా ద౽ధ్ాః||
వహిా స్త రణ మధేయ తు యది స్నయదా౽జయ శ్రధ్నం|
స్ మూఢో నరకం యాత త్తురయా నిషఫల భవేత్||
నిరూ హోయత్త రతంగార్జం స్త రణా దా్హయ భూత్లే|
నిధాయ తే ష్ట్ా౽౽జయ ప్రతి్ం కుర్జయ త్నంస్నుర మేవ చ||
31. ఆజోయత్పవన విషయం|
P a g e | 10
అమేధ్య భక్షణం నిత్యం గ్వా మ౽౽జ్ఞయతు యదోవేత్|
త్దిోష శమనా౽ర్్జయ ఆజోయత్పవనం స్మృత్ం||
32. ఆజ్ఞయ దర్జో౽గో్ దాయం పాకి్షపనం క్షమర్ం?
దేా దర్జో౽గోే మధు గ్ంధ్రసో నామ ర్జక్షస్న వా౽౽జయ హారిణౌ|
త్యో రిాస్నార్్జయ దర్జోగో్ దాయ ముచయతే||
33. చతురిాధ్ హోమాః|
ఆతమ౽ర్ మ౽పి దార్జ౽ర్ ముభయా౽ర్ం సుతర్దం|
ఏతేష్ట్ం కరమణా హోమో చాతురిాధ్ం పాచక్షతే||
సుత౽ర్ం కరమణా హోమో లౌక్షకాగ్రా విధీయతే|
ఇత్రేష్ట్ం తి్యాణాం తు నితయ౽గాా విత నిరోయాః|
హోమ నాతమ౽ర్ పత్ాయ౽ర్ కృత్నా మౌప్రస్నానలే|
పర్జ౽ర్ే నేక దేశ్వ౽గ్రా హోమంతే లౌక్షకం భవేత్||
34. అగ్నా పరిషేచనా విధానం|
అదితే౽నుమనయస్త్ాత దకి్షణత్ాః పా్రచనం|అనుమతే౽ను మనయస్త్ాత పశ్వాత్ ఉదీచనం స్రస్ాతే౽ను మనయస్త్ా తుయత్త రత్ాః
పా్రచనం|దేవస్విత్ాః పాసువేత స్మంత్ం|
35. బాహామ ఆవాహన విషయం|
అగేా తు దకి్షణే దేశే బాహామణ ముపవేశయేత్|
కులీనం వేదం స్ంపనా మ౽౽చారజఞ ం త్పసిానం||
షటురమ నిరత్ం శ్వంత్ం దయాళం చ జ్ఞతేందాియం|
అస్సయా రహిత్ం స్త్యం స్దా స్జాన స్త్విత్ం||
దకి్షణాం దిశ మ౽౽శోిత్య యమో మృతుయశా తషఠ త|
దంపత్రయాః రక్షణార్్జయ బాహామణం త్కపవేశయేత్||
లజ్ నా౽౽జయం స్ృవం కుంభం దృష ద౽శ్వమన మేవ చ|
ఏత న౽భయంత్రే కుర్జయత్ బాహామ పేయక్ర బహి రోవేత్||
36. హోమ౽గ్రా ఆజయ పాదాన ముదాా విషయం|
హోమ ముదాా స్త రయాః పాోకాా మృగీ హంసీ చ స్సకరీ|
స్సకరీ చరు హోమే స్నయత్ స్మిదోధ మే మృగీ త్థా|
ఆజయ హోమే త్థా హంసీ ఏత్దిోమస్య లక్షణం||
స్ర్జాంగుళీ స్సకరీ స్నయత్ మృగీ ముకా కనిష్ఠఠ కా|
హంసీ ముదాా తు యా పాోకాా ముకాా త్రా కనిష్ఠఠ కా||
ముదాా హీనం తు యదోధ మం త్దోధ మం నిషఫలం భవేత్||
త్రా నయంగుషఠ స్ంయోగే ర్జక్షసీ ముదాికా భవేత్|
P a g e | 11
ర్జక్షసీ ముదాికా దత్త ం త్దా౽౽జయం రుధిరం భవేత్||
37. హోమే కదా ఆజయం అగ్రా దీయాత్?
'స్'కారే స్సత్కం విందాయత్ 'వ'కారే రిపు వరధ నం|
'హ'కారే బాహమ హతయయాం త్మ౽౽హుాః కుతి్ దియయతే||
'స్'కారే చ 'వ'కారే చ 'హ'కారే చ విస్రాయేత్|
'స్నాహాం'త్ మ౽౽హు రిదాయత్ ఏత్దోధ మస్య లక్షణం||
38. ఆజ్య౽౽హుత పామణ విషయం|
ఆజ్య౽౽హుత ర్జమష నిమగ్ా ధార్జ పకాా౽౽హుత ర్జ్దరికా పామణం|
ప్రణాయ౽౽హుతాః దాాదశ పరా పూరిత్ం హుత౽శన సోయపరి ష్ణడశ్వంగుళం||
అనా మంగుషవ మతిేణ లజ్ ముష్ఠవ మత్ స్త దా|
తల స్వరి స్కాూనాం శుకా్ష మతి్ పామణకం||
39. శబలి (పూరో్జహుత) విషయం|
వామ హస్త్త న ఆజయ ప్రతి్ం గ్ృహీతా, ఇత్ర దరీాం దకి్షణ హస్త్త న గోాహిన్, త్ దిర్జాయం ఆజయ ప్రతిత్ ఆజయం సా్నవయన్ అగ్రా
హోమ కరణం|
40. అభుయదయ బా్రహమణ భ్యజన విషయం|
పుంసి నామ౽నా చౌళోప స్నాన ప్రణి గో్హేషు చ|
అగాాయధాయే వాతే సోమే దశ షా౽భుయదయం స్మృత్ం||
గ్ర్జోధానే వివాహే చ పుంస్వే జ్త్ కరమణి|
నామో ప్రకరణ స్నానే వాతేషు చ స్మపనే|
బా్రహమణాన్ భ్యజయేదంతే వాచయే దా౽౽శిష స్త థా||
సీమంత్రనాయనే చైవ అనాపా్రశన చౌళయోాః|
ఉప్రయనే చ గోదానే చా౽౽దావేవ విశేషత్ాః||
41. పాతస్ర (రకిాబంధ్న) విషయం|
శ్వలి త్ండుల స్ంపూరోం స్ తంబూలం స్ చ్చరోకం|
నవ కృత్ా సిత రగుణిత్ం త్ం తు స్ంయుకా కాంస్యకం||
విశ్వాతత తే త్యృచాం పుంస్నం బధీాయా దికి్షణే కరే|
త్థా వామ కరే సీత రణాం బృహతనమేత మంతి్త్ాః||
విశ్వాతత తే బృహతనమ మంతిభయం అథ్ కౌతుకం|
బధీాయా దికి్షణే ప్రణౌ పుంస్ స్త ండుల పూరితే|
త్థా వామ కరే సీత రణాం బధీాయాచా యథా కోమం||
ఆధానే చ వివాహే చ దంపత్రయ రుభయో ర౽పి|
త్తుపంస్వన సీమంతే సిత రయా ఏవ తు కౌతుకం|
P a g e | 12
దంపత్రయ రుభయోాః కారేయ సిత రయం పూరాం స్మచరేత్|
నిరాృతేత ౽థ్ కలయణే నర్భ నదధ ం చ కౌతుకం||
రకిా బంధ్ం తు కరహ వయం స్సత్కా౽౽శ్రచ వరాయేత్|
త్స్నమ త్నరా పాయతేాన కంకణం ధారయే దు్ధ్ాః||
'ర'కారం రమయతే పుంస్నం 'క్ష'కారం కిేమ మేవ చ|
రేఫ క్షకార యోగేన రకిాబంధ్న ముచయతే||
42. అంకుర్జరపణ విషయం|
సీమంతే సువనే చైవ జ్త్ కరమణి నామిా చ|
హితా౽నయతి్ విధాత్వయం మంగ్ళ్యంకుర వాపనం||
వలీమక మృద మ౽౽హృత్య గోమయం త్థైవ చ|
ఏతని పాకి్షపే తత సు ప్రలికాసు యథా కోమం||
దూర్జా మ౽శాత్్ పతి్ం చ శిరీషం బిలా పతి్కం|
తస్నం మూలే తు బధీాయాత్ శేాత్ స్సతిేణ వేషవ యేత్||
తల మష యవ వాీహి ముదా స్రిప చణక కుళత్్ గోధూమ పాియంగు శ్వయమది చతురిశ దాాదశం నవ వా యథా స్ంభవం గ్ృహీ
తా|కిీర్భదకేన పాకిాళయ|ప్రలికాసు పాకి్షపేత్|
అంకుర్జరపణం కా వరానీయా?
అమంగ్ళ్ చ కనాయ చ గ్రిోణీ ర్భగ్నణీ త్థా|
వంధాయ తు వార్కీ శ్రకీ వరాయేత్ అంకుర్జ౽రపణం||
43. ప్రలికా పామణ విషయం|
ప్రలికా ద౽స్య విస్నత రం ష్ణడశ్వంగుళ ముచయతే|
కరోం చా ష్ట్వ ంగుళం పాోకాం ప్రదం చా ష్ట్వ ంగుళం భవేత్|
వింశ దంగుళ మయామం రూపం చోనమత్త పుషపవత్||
ప్రలికా ముఖ్ విస్నత రం కుర్జయ త్త తి్ దశ్వంగుళం|
విస్నత రం ష్ణడశ్వంగుళయం మధ్యమం స్ముదాహృత్ం||
వింశత్యంగుళకం శోేషఠ ముతేనకం త్ త్నమం త్థా|
కుదిాలేన ఖ్నితా త్ం మృదం స్ంగ్ృహయ శ్రభనాత్||
44. చౌళ విషయం|
త్ృతీయే వత్నరే చౌళం కురీాత్ హుయత్త ర్జయణే|
శుకో పకిే శుభరేష తు కృతా౽భుయదయకం త్త్ాః||
స్సనో ర్జమత్రి గ్రిోణాయం చ్చడా కరమ న కారయేత్|
పంచ మస్న దత్ాః కుర్యా దత్ ఊరధ ాం న కారయేత్||
వస్త్త ర కిురం స్మధాయ దీకిా మధేయ నిధాయ చ|
P a g e | 13
చతుర్ దివస్న దూర్ాం నాపితయ పాయచఛత||
చౌళే కృస్ర త్ండుల హవి రిాషయం|
చౌళ కరమణి స్ంపా్రపేత హవిాః కృస్ర త్ండులైాః|
మణిభదాాయ దాత్వయం నిధా యోత్త ర భగ్శాః||
45. కుమేో నికి్షపత వయ పంచ రతాని|
మణికయ ముకాా వైడూరయ మిందానీల పావాళకం|
పంచ రతాని పుణాయని మహాకుమేోషు నికి్షపేత్||
46. ఉప్రకరమ త్రపణ విషయం|
పూర్జా౽భిముఖో దేవా నుత్త ర్జభిముఖ్ స్త ృష్ఠన్|
పిత్ౄం సుత దకి్షణాస్య౽సుత జలమధేయ తు త్రపయేత్||
కేవలం త్ండులైాః దేవాన్ ఋష్ఠన్ స్ తల త్ండులైాః|
పిత్ౄన్ స్నకిాత్ తలై రేవ త్రపయేత్ దిాజ స్త్త మాః||
త్రపణానాం తీర్ పాదాన విషయం|
హస్నత ౽౽ద్ధ బాహమ తీర్ం చ హస్నత ౽౽గోే దేవ తీర్కం|
హస్త ప్రరే్ా ఋషే సీత ర్ం త్తపరే్ా పిత్ృ తీర్కం|
త్నమధేయ చా౽౽గ్నా తీర్ం చ పంచ తీర్ పాతష్ఠఠ త్ం||
47. వేద శ్వఖా౽ధ్యయన(learning), ఉజఝ న (abondoning) విషయం|
ప్రరంపర్జయ౽౽గ్త్ర యేష్ట్ం వేదం స్న పరిబృంహణాః|
త్చాాఖా కరమ కురీాత్ త్చాాఖా౽ధ్యయనం త్థా||
యస్నాయం శ్వఖాం పరిత్యజయ ప్రరకాయ మ౽ధిగ్చఛత|
స్ శ్శదావత్ బహిష్ట్ురయాః స్రా కరమసు స్నదుభిాః||
సీాయ శ్వఖోజ్ఞఝ త యేన బాహమ తేనోజ్ఞఝ త్ం పరం|
బాహమహైవ స్ విజ్ఞఞ యాః స్దిో రిాత్యం విగ్రిహ త్ం||
48. స్మశోయణ విషయం|
తపాః పుండాాః స్త థా నామ మంతి్ర యాగ్శా పంచమాః|
ఏతే వై పంచ స్ంస్నుర్జాః ప్రర మైకాంత్య హేత్వాః||
వినా యజోఞ పవీతేన వినా చకోస్య ధారణాత్|
వినా దాయేన వై విపా శాండాలత్ా మవా౽౽పుాయాత్||
అచకో ధారిణం విపాం య శ్వ్రదేధ భ్యజయేనారాః|
రేత్ర మూతి్ పురీష్ట్౽ర్ీ స్పిత్ృశా పాయచఛత||
శంఖ్ చకో్రరధ ాపుండాాది రహిత్ర బా్రహమణా౽థ్మాః|
స్జీవ నేావ చండాల స్నరా కరమ బహిషుృత్ాః||
P a g e | 14
ఉదాాహానంత్రం సీత రణాం పుంస్నం చోపనయా త్పరం|
చకోా౽ది ధారణం పాోకాం మంతైరాః పంచాయుధ్స్య చ ||
49. ష్ణడశ్రపచార్జని కాని?
ఆవాహనా౽౽స్నం చైవ ప్రదాయ౽ర్్జయచమనీయకం|
స్నానం వసోత రపవీత్ం చ గ్ంధ్ం పుషపం త్థైవ చ|
ధూపో దీపశా నైవేదయ తంబూలం చ పాదకి్షణం|
నమస్నుర మిత పాోకాం ఉపచార్జసుత ష్ణడశ||
50. వివాహే అగ్నా నషవ పా్రయశిాత్త విషయం|
లేఖాహోమ తుపర్జ వహ్నా పునరేవ త్త్|
శో్వదధ ం పరిస్రం చైవ వరణం పాతగో్హం వాస్స్ాః|
పరిధానం చ కర్జమ ణేయతని వరాయేత్||
లేఖాహోమ త్పరం వహ్నా వినషేవ యది త్తి్ తు|
స్నాతా పాపద మంతి౽౽దీన్ జపేత్ అషవ శత్ం త్థా|
ప్రహితి్యోదశ్వ౽౽ఖేయన స్మి త్త ంతిేనణ కరమణా|
పా్రయశిాత్త ం తు కురీాత్ శ్వటాయయన స్మీరిత్ం||
51. లేఖాహోమ పరయంత్ం ఉపవసినాః|
కనాయ మత పిత బాహామ పరిగో్హ స్త థైవచ|
ఏతేష్ట్ం హోమ పరయంత్ం ఉపవాస్ం యథా విధి||
52. భుకా్ష దాయే ఆచరణం కథ్ం?
భుకా్ష దాయయే తు స్ంపా్రపేత కథ్ం భుకా్ష రిాధీయతే|
శరుర్జ౽౽జయాః పయాః పీతా పశ్వా దుోకా్షం స్మచరేత్||
53. కిౌర దాయ విషయం|
కిౌర దాయే తు స్ంపా్రపేత కథ్ం కిౌరం విధీయతే|
పురస్నత త్ దిగ్ాపనం కుర్జయత్ పశ్వాత్ కిౌరం స్మచరేత్||
54. సీమంత్ విషయం|
నిప్రత్రయరధ ా ముఖీ మ౽గేాాః పశ్వా తపరక్షఛరసీం వధూం|
సించేత్ శృంగాణి స్ంఘ్రర ణే భరా్జ స్నయ తపరఙ్మమఖ్ స్ిత్ాః||
55. నక్షతి్ పాతష్ట్వ పన విషయం|
అగ్ాయే తయదిభిరమంతైరాః అషవ దికిు యథా కోమం|
అష్ట్వ వింశత స్ంఖాయకా నక్షతి నిానయస్త్త్ కోమత్||
56. యత్ 'మధు' విజ్ఞఞ యాః?
ద్ధా గావౌ యతి్ దుహేయత్ మత పుతి యశసిానౌ|
P a g e | 15
త్ ద్ృత్ం మధు విజ్ఞఞ యం మకి్షకం న మధు స్మృత్ం||
57. పంచామృతని|
ఇకిు స్నరం గ్వాం కిీరం నారికేళ మధూని చ|
కదళీ ఫల స్ంయుకాం పంచామృత్ మిహోచయతే||
కిీరం దధి ఘ్ృత్ం చైవ నారికేళోదకం మధు|
పంచా౽మృతని జ్నీయా త్నరా కరమసు శ్వస్త రత్ాః||
58. పంచ త్ాచాః|
ఆమర వటో దుమ్ర్జ౽శాత్్ పోకిాాః పంచ త్ాచాః|
59. పంచ పలోవాాః|
ఉదుమ్ర శమీ బిలా పలశ్వ౽శాత్్ పలోవాాః|
60. పంచ రతాని|
మణికయ ముకాా వైడూరయ మిందానీలం పావాళకం|
61. పంచ పర్జాణి|
చతురి స్య౽షవ మీ చైవ హయ౽మవాస్నయ చ పూరోిమ|
పర్జా ణేయతని ర్జజ్ఞందా రవి స్ంకోాంతరేవ చ||
62. పంచ స్ంస్నుర్జాః|
తపాః పుండాాః స్త థా నామ మంతి్ర యాగ్శా పంచమాః|
ఏవై తే పంచ స్ంస్నుర్జాః ప్రర మైకాంత్య హేత్వాః||
63. షటుర్జమణి|
స్ంధాయ స్నానం జపో హోమో దేవతనాం చ పూజనం|
వైశాదేవా౽తధేయం చ షట్ కర్జమణి దినే దినే||
64. స్పత ఋషయాః|
కశయపో౽తి భరదాాజో విశ్వామితి్ర౽థ్ గ్రత్మాః|
వశిష్ణఠ జమదగ్నా శా స్పత తే ఋషయ స్త థా||
65. పతవాత అరుంధ్తీ|
పాజ్పతేాః కరిమస్య దేవహూతయ మ౽భూతునత|
అరుంధ్తీ వశిషఠ స్య పత్ాయ౽భూ లోోక పూజ్ఞత||
66. కిుత్ (తుముమ)విషయం|
ఆస్నే శయనే దానే భ్యజనే వస్త ర ధారణే|
ఆవాహేషు వివాహేషు కిుత్ం స్పత సుశ్రభనం||
67. స్నమ గానా త్పరం ఇత్ర వేదాని న బౄయాత్|
స్నమ ధ్ానౌ తు ఋగ్యజుష్ఠ నాధీయీత్ కదాచన|
P a g e | 16
వేదస్నయధీత్య వాపయంత్ం ఆరణయక మ౽ధీచయత్||
68. కిౌర విషయం|
అంగుళ్ంత్ం యత కిౌరం స్ కక్షం బాహమచారిణం|
ఆప్రద మస్త కం కుర్జయత్ గ్ృహస్్సుత యథా విధి||
ఆద్ధతు ముఖ్ బింబే చ కకిౌ ఉరసి కుకి్ష చ|
కర పృష్ఠఠ బ్రహు మూలే శిర్భవాపి౽త్థైవ చ|
ఊరూ జ్నూని ప్రదాభయం నఖానయ౽థ్ కిురం కోమత్||
69. పా్రజ్పత్యం|
ఏక భుకామ౽భుకాం వా అయాచిత్ ముపోషణం|
ఏత్దేవ తిర్జవృతయ పా్రజ్పత్య స్న ఉచయతే||
70. యోకార(మౌంజీ మేఖ్ల) లక్షణం|
యుగైమాః దరైోాః కృత్ం పాోకాం దాాతింశ దంగుళ్ యుత్ం|
చతురిాంశత దరైోసుత జ్ఞఞ యం యోకారం విధానత్ాః||
తివృత్త మేఖ్ల కార్జయ తివారం స్నయత్నమవృత|
త్ దారంధ్యాః స్త రయాః కార్జయాః పంచ వా స్పత వా పునాః||
మౌంజీ తివృ త్నమశోకిా కార్జయ విపాస్య మేఖ్ల|
తివృత గో్ంధి నేకేన తిభిాః పంచారేభివా|
మౌంజయ౽భవే తుత కరావాయ కుశ్వశంత్క బల్జైాః||
71. దండ విషయం|
బా్రహమణో బైలా ప్రలశ్ర క్షతియో వట శ్వఖాదికౌ|
పిపపలౌదుమ్రౌ వైశ్రయ దండాన౽రహ ంత ధ్రమత్ాః||
వివాహేచోపనయనే యాగే విషో్ణరమహోత్నవే|
స్నాతైావ స్రా కర్జమణి కుర్జయ దిాపాో న స్ంశయాః||
72. దీకిా కాలే ఆశ్రచ విషయం|
ఆశ్రచ దోష్ణ న భవే దిాజ్నాం వివాహ దీకిాదిషు యజఞ కాలే|
స్నానం తు నిత్యం శుభ మేవ కారయం వధాా వరస్నయ౽పి న స్ంశయో హి||
73. గో్హణ స్సత్క విషయం|
స్రేాష్ట్ మేవ వరో్జనాం స్సత్కం ర్జహు దర్నే|
తవ దేవ భవే దు్దిధ ాః యావ నుమకా్షాః న దృశయతే||
న స్సత్కాది దోష్ణ౽తి్ స్నాన దాన జప్రదిషు|
గో్హే స్నాయా దుదకాయ౽పి తీర్్జమ౽ధ్ృత్ వారిణా||
74. చతురారో్జనాం ఉపనయన, నామంత్ వివరణం|
P a g e | 17
శర్జమంత్ం బా్రహమణ సోయకాం వర్జమంత్ం క్షతియస్య చ|
వైశయస్య పుష్ఠవ స్ంయుకాం శ్శదాస్య పాేషయ స్ంయుత్ం||
కరావయం నోపనయనం నా౽నధాయయే గ్ళ గో్హే|
తి్యోదశి చతుషుంచ స్పత మయది తి్యం యథా|
చతుర్ే లౌక్షనీ పాోకాా హయష్ట్వ వేతే గ్ళ గో్హాాః||
75. పాథ్మ ఆశోమీణాం (బాహమచారిణాం) నియమ విషయం|
యజోఞ పవీత్ మ౽జనం మౌంజీ దండ కమండలం|
పాోకాం వాస్శా కౌపీనం ధారయే త్పరథ్మశోమీ||
76. ఉపనయనాత్ పరం స్ంధాయవందనారంభ నిరోయం|
యావత్ బాహోమపదేశం స్నయత్ తవత్ స్ంధాయదికం న చ|
త్త్ర మధాయహా స్ంధాయది స్రా కరమ స్మచరేత్||
77. కౌతుక (రకిా) విషయం|
ఆధానే చ వివాహే చ దంపత్రయ రుభయోర౽పి|
సీమంతే పుంస్కే చైవ సిత రయా ఏవ తు కౌతుకం||
78. నిత్య నైమితత క కో్షయాయాం క్షం భక్షణీయం|
ఇకిు ర్జ౽౽పాః ఫలం మూలం తంబూలం పయ ఔషధ్ం|
భక్షయితా౽పి కరావాయాః నిత్య నైమితత క కో్షయాాః||(ఇత ధ్రమ పావృత్తత )
79. పా్రయశిాత్త నిరాచనం|
పా్రయో నామ త్పాః పాోకాం చిత్త ం నిశాయ ఉచయతే|
త్పో నిశాయ స్ంయోగాత్ పా్రయశిాత్త మిత స్మృత్ం||
80. దీకిా శబి నిరాచనం|
దీయతే జ్ఞ న స్ంబోధ్ాః కిీయతే ప్రప స్ంచయం|
దీయతే కిీయతే యస్నమ తన దీకిే త్యభిధీయతే||
81. జప శబి్ర౽ర్ాః|
'జ'కార్భ జనమ విచేఛదాః 'ప'కారాః ప్రప నాశనాః|
జనమ ప్రప హర్భ యస్ననయ జాప ఇతుయచయతే బుధైాః||
82. దకి్షణ కరో స్పర్నం క్షమర్ం?
స్తయ మ౽౽చమనా తత వ ద౽భవే స్లిలస్య తు|
పూర్భాకాేషు నిమితేత షు దకి్షణం శోవణం స్పృశేత్||
అగ్నా ర్జ౽౽పశా వేదాశా సోమ స్సర్జయ౽నిల స్త థా|
స్రా ఏవ హి తషఠ ంత కరోే విపాస్య దకి్షణే||
స్రాం శో్శ్ కృషో్ట్రపణమసుత |