การประหารชีวิตที่อยุติธรรม...

การประหารชวตทอยตธรรม ในภมภาคเอเชย

ยตการพจารณาคดทไมเปนธรรม ยกเลกการประหารชวต

ADPAN ธนวาคม 2554 ดชน: ASA 01/022/2011

2 การประหารชวตทอยตธรรมในภมภาคเอเชย



2

บทน�า

ในเอเชยแปซฟกมจ�านวนผ ทถกประหารชวต มากกวาพนทอนใดในโลกรวมกน ทงยงมโอกาสทพวกเขา จะถกประหารอนเนองมาจากการไตสวนคดอยางไมเปนธรรม ความผดพลาดของกระบวนการยตธรรมทน�าไปสโทษประหารชวต เปนสงทไมอาจแกไขกลบคน ในเอเชยแปซฟกทซง 95% ของประชากรอยในประเทศทยงคงมกฎหมายและมการใชโทษประหารชวต มความเสยงอยางยงทรฐจะประหารบคคลดวยความผด

พลาดอนเปนผลมาจากการไตสวนคดอยางไมเปนธรรม

ในเดอนมกราคม 2554 กระทรวงยตธรรมของไตหวนยอมรบวาเปนความผดพลาดทไดประหารชวตพลทหาร Chiang Kuo-ching ทหารประจ�ากองทพอากาศ เมอป 2540 ส�าหรบคดฆาตกรรมทเกดขนเมอ 15 ปกอน ทางการยอมรบวาถอยค�า “สารภาพผด” ของเขาเปนผลมาจากการทรมาน และมการเรงรบตดสนลงโทษในศาลทหาร ศาลเพกเฉยตอขอกลาวหาของเขาวามการทรมาน และเพกเฉยตอค�าอธบายวาเขาเปนผบรสทธ ในเดอนกนยายน 2554 ศาลทหารไดยกฟองคดตอ Chiang Kuo-ching อยางเปนทางการ โดยมค�าตดสนวาค�าสารภาพของเขาเกดขนเนองจากถกบงคบ

กรณของเขาไมใชเพยงแคกรณเดยว ทวภมภาคนและทอนๆ ในโลก มคนไดรบโทษประหารชวตเนองมาจากกระบวนการไตสวนทไมสอดคลองอยางชดเจนกบมาตรฐานการไตสวนคดอยางเปนธรรมตามหลกสากล

มากกวาสองในสามของประเทศตางๆ ทวโลกไดยกเลกโทษประหารชวต หรอไมมการน�ามาใชอก จาก 41 ประเทศในเอเชยแปซฟก ม 17 ประเทศไดยกเลกโทษประหารชวตส�าหรบอาชญากรรมทงปวง ม 9 ประเทศยกเลกในทางปฏบต และมหนงประเทศคอฟจทยงคงใชโทษประหารเฉพาะกบความผดดานการทหารทรายแรง (โปรดดตาราง หนา 10-11) แนวโนมทมงสการยกเลกโทษประหารชวตสะทอนความตนตวมากขนของนกเคลอนไหว นกกฎหมาย ผพพากษา สมาชกรฐสภา และสาธารณชนในภมภาคนทมตอความไมเปนธรรมของโทษประหารชวต

อยางไรกตามอก 14 ประเทศในภมภาคนยงคงก�าหนดโทษประหารชวตเอาไว และในชวง 10 ปทผานมามการลงโทษประหารชวต ไทยไดรอฟนการประหารชวตเมอป 2552 แมวาไดประกาศเจตจ�านงทจะยกเลกโทษประหารในแผนแมบทดานสทธมนษยชนประจ�าป 2552-2557 ไตหวนไดเรมประหารชวตอกครงในป 2553 หลงจากงดเวนไปเปนเวลาสป แมวาจะมการประกาศนโยบายยกเลกโทษประหาร “อยางชาๆ” ตงแตป 2543 เปนตนมา

“ ลกของดฉนถกฆาเพราะอาชญากรรม

ทเขาไมไดกอ...ครอบครวของเราตองอย

บนความอบอาย เพอนบานไมยอมคยดวย

ไมวารฐบาลสญญาวาจะขอโทษหรอชดเชย

อยางไร มนกสายไปแลว ”Wang Tsai-lien แมของ Chiang Kuo-ching ซงถกบงคบ

ใหสารภาพ และตอมาไดถกประหารเมอป 2540 ทไตหวน

ดชน: ASA 01/022/2011 ADPAN ธนวาคม 2554

3การประหารชวตทอยตธรรมในภมภาคเอเชย



เครอขายตอตานโทษประหารชวตแหงเอเชยแปซฟก (Anti Death Penalty Asia Pacific Network - ADPAN) ตอตานโทษประหารในทกรปแบบ เราตระหนกดถงผลกระทบรายแรงจากอาชญากรรมทรนแรงและเหนใจผเสยหายและครอบครว แตเครอขายฯ ยนยนวาโทษประหารชวตไมใชวธแกปญหาอาชญากรรมอยางไดผล ผเสยหายตองตกเปนเหยอซ�าจากการไตสวนคดอยางไมเปนธรรม สงผลใหมการประหารชวตผบรสทธ สวนคนรายตวจรงกลบไมถกน�ามาลงโทษ โทษประหารชวตละเมดสทธทจะมชวต และเปนรปแบบการลงโทษทโหดราย ไรมนษยธรรม และย�ายศกดศรความเปนมนษย แตตราบใดทความเหนเชนนยงไมเปนทยอมรบตลอดทวเอเชยแปซฟก นอกจากการตอตานอยางเปนระบบแลว เรายงตองพยายามประกนวามการเคารพตอสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม ส�าหรบคนทกคนทก�าลงเผชญกบโทษประหารชวตอย

โปรดดเอกสารแนบกรณรองเรยน และใหลงมอปฏบตการชวยเหลอ

HUMPHREY JEFFERSON อนโดนเซย

นกกจกรรมแอมเนสต อนเตอรเนชนแนลประทวงทฮองกง เมอเดอนมนาคม 2551

© องคการนรโทษกรรมสากล

HAKAMADA IWAOญปน

CHIOU HO-SHUN ไตหวนDEVENDER PAL SINGH อนเดย

AFTAB BAHADURปากสถาน

LENG GUOQUAN จนREZA SHAHมาเลเซย

YONG VUI KONG สงคโปร

กรณรองเรยน




การไตสวนคด อยางเปนธรรมคออะไร?

หลกการพนฐานของสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม สะทอนใหเหนในกฎหมายทวโลกและในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน พ.ศ.2491 (Universal Declaration of Human Rights - UDHR) ซงเปนเสาหลกของกฎหมายสทธมนษยชน โดยมการขยายความหลกการเหลานในป 2509 ในขอ 14 ของกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (International Covenant on Civil and Political Rights-ICCPR) ซงมการสรปไวในกรอบหนา 5 สทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรมมผลบงคบใชตามกฎหมายตอรฐภาคทกแหงภายใตกฎหมายจารตประเพณสากล ไมวารฐเหลานนจะใหสตยาบนรบรองสนธสญญาทเกยวของหรอไมกตาม ในบรรดาประเทศทยงคงมและใชโทษประหารชวตในเอเชยแปซฟก มเฉพาะมาเลเซยพมาและสงคโปรเทานนทยงไมลงนามหรอใหสตยาบนรบรอง ICCPR (โปรดดตารางหนา 10-11)

สทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรมในคดทมการลงโทษประหารชวตเปนโทษสงสด

ในคดทอาจมโทษถงขนประหารชวต หลกการไตสวนคดอยางเปนธรรมยงมความส�าคญมากขนและจะตองน�ามาใชอยางจรงจง ในป 2527 คณะมนตรเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาต (UN Economic and Social Council - ECOSOC) ไดน�าหลกการปองกนมาใชเพอคมครองสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรมกรณของผทอาจตองโทษประหารชวต (หนา 5) โดยอยบนหลกการทวาส�าหรบคดทมการลงโทษประหารชวต

มาตรการปองกนควรจะอยในระดบท “สงกวาและนอกเหนอ” การคมครองโดยทวไปส�าหรบผตองหาคดอาญา ทงนเพราะคดทมการลงโทษประหารชวตอาจกระทบตอสทธทจะมชวต และอาจสงผลใหมการพรากชวตโดยพลการซงเปนขอหามตามขอ 6 (สทธทจะมชวต) ของ ICCPR การตดสนประหารชวตอนเปนผลมาจากการไตสวนคดทไมสอดคลองตอมาตรฐานพนฐานของการไตสวนคดอยางเปนธรรม จงเปนการละเมดสทธทจะมชวตของบคคลผนน

แมจะมแนวปฏบตขององคการสหประชาชาตใหใชโทษประหารชวตไดเฉพาะกรณทเปนความผดทกระท�าโดยเจตนาและสงผลถงขนเสยชวต แตในภมภาคเอเชยแปซฟกกยงคงมการประหารชวตส�าหรบความผดตงแตการคายาเสพตดไปจนถงการลกทรพย

ในประเทศจนมความผดทมระวางโทษถงขนประหารชวต 55 ประเภท ปากสถาน 28 ประเภท ไตหวน 49 ประเภทและเวยดนาม 21 ประเภท สวนในเกาหลเหนอ มการลงโทษประหารชวตส�าหรบความผดทางการเมองหลายประเภท รวมทง “กอการเพอโคนลมรฐบาล” และ “ขบถตอมาตภม” ในบางประเทศ มการบงคบใชโทษประหารชวตตอความผด

ซงตามหลกกฎหมายสากลแลวไมอาจถอเปนความผดทางอาญาไดเลย อยางเชนในปากสถาน การดหมนศาสนามโทษถงขนประหาร แมวาทผานมาไมมใครทถกประหารตามความผดดงกลาว ในอฟกานสถานเคยมผถกลงโทษประหารชวตเพราะเปลยนรตจากอสลามไปเปนศาสนาอน แมวา “การทงศาสนาของตน” ไมไดเปนสวนหนงของความผดตามประมวลกฎหมายอาญาของประเทศอฟกานสถานเลย

“ เปนเรองสากลทกระบวนการยตธรรม

อนเหมาะสมยอมชวยคมครองฝายจ�าเลย

แตกระบวนการยตธรรมอนเหมาะสมกยง

เปนกลไกทสงคมน�ามาใชเพอดแลใหมการ

ลงโทษอยางยตธรรมและเปนธรรม ”ผรายงานพเศษดานการสงหารนอกกระบวนการกฎหมาย

โดยรวบรดหรอโดยพลการ (UN Special Rapporteur on

extrajudicial, summary or arbitrary executions)


5การประหารชวตทอยตธรรมในภมภาคเอเชย


หลกการส�าคญของการไตสวนคดอยางเปนธรรม

ทกคนมสทธทจะไดรบ ความเสมอภาคตอหนากฎหมายและศาล ไดรบการพจารณาคดอยางเปดเผยและเปนธรรมโดยคณะตลาการทจดตงขนตาม

กฎหมาย มอ�านาจ มความเปนอสระและไมล�าเอยง มการสนนษฐานวาเปนผบรสทธจนกวาจะพสจนไดวาผดจรง ตองไมถกบงคบในการใหการอนเปนปรปกษตอตนเองหรอสารภาพผด ไดรบการไตสวนคดโดยไมชกชา อยรวมในการไตสวนคดเพอแกตางใหตนเอง หรอผานทนายความทตนเปนผ เลอก ไดรบสทธในการมทนายความเพอชวยแกตางโดยไมคดมลคา กรณทไมสามารถจายคา

ตอบแทนได มเวลาและไดรบความสะดวกเพยงพอแกการเตรยมการเพอตอสคด มสทธเรยกพยานฝายจ�าเลยมาใหปากค�าและการซกถามพยานฝายโจทก มการจดลามหรอการแปลภาษาใหกรณทไมเขาใจภาษาทใชในศาล สามารถอทธรณค�าสงตอศาลในล�าดบสงขนไป มการชดเชยกรณทมการกลบค�าพพากษาทใหมการลงโทษบคคลนน

ในประเทศทยงไมยกเลกโทษประหารชวต อาจมการตดสนลงโทษประหารชวตบคคลไดเฉพาะกรณท เปน “ความผดทางอาญารายแรงสด” กลาวคอเปนความผดทกระท�าโดยเจตนาและสงผลถงขนเสยชวต เมอความผดของผถกกลาวหาไดรบการพสจนจากพยานหลกฐานทชดเจนและนาเชอถอจนไมอาจอธบายความจรงได

เปนอยางอน หลงมการไตสวนคดซงสอดคลองกบมาตรฐานการไตสวนคดอยางเปนธรรมตามทก�าหนดไวใน ICCPR เปนอยางนอย

จะตองไมก�าหนดใหมการลงโทษประหารชวต

ส�าหรบผ ทมอายต�ากวา 18 ปในชวงเวลาทเกดการกระท�าความผด ส�าหรบบคคลทมอาการทางจต ส�าหรบหญงตงครรภ หรอผ ทเพงจะคลอดบตร

กรณทมการอทธรณคดหรอมขนตอนทจะเปลยนโทษหรอขออภยโทษ ผ ทตองโทษประหารชวตยอมมสทธทจะขออภยโทษหรอเปลยนโทษ การประหารชวตใดๆ จะตองกระท�าเพอใหเกดความเจบปวดทรมานนอยสดเทาทจะเปนไปได

มาตรการปองกนของคณะมนตรเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาตเพอคมครองสทธของผทตองโทษประหารชวต(2527)

6

ความทาทายของสทธทจะไดรบ การไตสวนคดอยางเปนธรรม

ในหลายประเทศของภมภาคน มกฎหมายทขดขวางสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม ซงปฏเสธไมใหมกระบวนการยตธรรมอยางเหมาะสม แมในประเทศทมหลกการปองกนเพอคมครองกระบวนการอนควรแหงกฎหมาย แตกมกไมมการน�ามาใชในทางปฏบต

ศาลยงคงใชค�าสารภาพทไดมาจากการทรมานเปนหลกฐานในการไตสวนคดอาญา แมจะมขอหาม สากลตอการทรมานมการน�าระวางโทษประหารชวตสถานเดยวมาใชส�าหรบความผดเกยวกบการคา ยาเสพตด มการผลกภาระพสจนใหกบจ�าเลย มการลดรอนสทธทจะไดรบการสนนษฐานวาเปนผบรสทธตามกฎหมาย ไมประกนซงการเขาถงทนายความทงในชวงกอน ระหวาง และหลงการไตสวน และในบางประเทศไมมการรบรองความเปนอสระของศาล และกรณทเปนขอกลาวหาดานความมนคงหรอมวกฤตทางการเมอง รฐมกใชอ�านาจของศาลพเศษเพอลงโทษประหารชวตตอบคคลหลงการเรงรดไตสวนคด

หลงตองโทษประหารชวต จ�าเลยยอมมสทธตามกฎหมายสากลทจะอทธรณตอศาลสงขนไป ทงเพอขอ ลดหยอนโทษ หรอเปลยนโทษ แตในบางประเทศ กลบไมมชองทางเหลานใหเลย

เจาหนาทของรฐหลายแหงในเอเชยแปซฟกอางวา การบงคบใชกระบวนการยตธรรมทางอาญาเปนอ�านาจหนาทโดยเดดขาดของหนวยงานของรฐแตละแหง อยางไรกตามการไตสวนคดตองเปนไปตามกฎหมายและ

มาตรฐานระหวางประเทศ กฎหมาย และมาตรฐานเหลานมความส�าคญอยางยงโดยเฉพาะในกรณทรฐใชอ�านาจของตนเพอด�าเนนการพรากชวตบคคล ซงเปนการกระท�าทไมอาจแกไขได

“ เราไมสามารถวเคราะหโทษประหารชวตแยกจาก

บรบททมการบงคบใชโทษดงกลาวได...การยอมรบ

โดยทวไปถงความผดพลาดของกระบวนการทน�าไปส

การตดสนลงโทษและแนวโนมทจะมการบงคบใชโทษ

ดงกลาวกบกลมทอยในสวนลางของโครงสรางสงคม-

เศรษฐกจ (คนยากจน) เปนขอโตแยงส�าคญตอการตอ

ตานการคงไวของโทษประหารชวต ”

สภาทปรกษานกนตศาสตรของเวทคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

ของเอเชยแปซฟก (Advisory Council of Jurists of the Asia-Pacific

Forum of National Human Rights Institution) ป 2543

นกกจกรรมเพอสทธมนษยชนชมนมตอตานโทษประหารชวตในวนกอนหนาจะถงวนตอตานโทษประหารชวตโลก ทกรงไฮเดราบด ปากสถาน เมอเดอนตลาคม 2553

การประหารชวตทอยตธรรมในภมภาคเอเชย



© D

emot

ix /

Raj

put

Yasi

r

การทรมานและการปฏบตทโหดรายอนๆ

การทรมานและการปฏบตอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย�ายศกดศร เปนขอหามโดยสมบรณตามกฎหมายระหวางประเทศ มาตรฐานการไตสวนคดอยางเปนธรรมสากลก�าหนดอยางชดเจนวา ไมควรมการบงคบใหบคคลใหการอนเปนปรปกษตอตนเองหรอสารภาพผด อนสญญาตอตานการทรมานและการปฏบตอนๆ ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย�ายศกดศรขององคการสหประชาชาต ระบวาขอมลทไดมาจากการทรมานไมอาจน�าไปใชเปนพยานหลกฐานในศาลได แตประเทศสวนใหญในภมภาคทยงคงใชโทษประหารชวต ยอมใหมการใชการทรมานหรอการปฏบตทโหดรายเพอเปนหนทางใหเกดการสารภาพได (โปรดดตาราง หนา 10-11) แมวากฎหมายในประเทศตนจะหามการกระท�าดงกลาว ศาลมกจะเพกเฉยตอหลกฐานวามการ

ทรมานและการปฏบตทโหดรายและสงใหลงโทษประหารชวตบคคล

จนใหสตยาบนรบรองอนสญญาตอตานการทรมานในป 2541 และกฎหมายของจนกหามใชการทรมานเพอบงคบใหสารภาพ หนวยงานของรฐยงก�าหนดระเบยบมากมายในชวงหลายปทผานมาเพอสนบสนนขอหามเหลาน และสนบสนนขนตอนปฏบตเพอแกปญหาการใชพยานหลกฐานทไดมาโดยมชอบดวยกฎหมาย โดยเฉพาะส�าหรบคดทมการลงโทษประหารชวต อยางไรกตาม กฎหมายของจนไมไดมขอหามอยางชดเจนตอการใชพยานหลกฐานทไดมาจากการทรมานและการปฏบตทโหดรายในศาล เปนเหตใหยงมการประหารชวตบคคลตอไปแมจะมพยานหลกฐานทชดเจนวาค�าสงประหารชวตเกดจากค�าสารภาพทไดมาจากการทรมาน

รฐธรรมนญอนโดนเซยหามการใชการทรมาน ประมวลกฎหมายอาญาของอนโดนเซยระบวาขอมลใดๆ ทผตองสงสยใหกบต�ารวจจะตองไมเกดจากการบงคบ แตอนโดนเซยยงไมก�าหนดใหการทรมานเปนความผดทางอาญา ในท�านองเดยวกน กฎหมายในหลายประเทศรวมทงอฟกานสถานและอนเดยมมาตรการเฉพาะเพอ

ปองกนการบงคบใหสารภาพ แตการทรมานโดยต�ารวจกยงเกดขนอยทวไปในประเทศเหลาน และในระหวางการไตสวนกยงมการน�าค�าสารภาพทเกดจากการบงคบมาใชเปนหลกฐาน ทญปนและไตหวนบอยครงทมการน�าหลกฐานทไดจากการสารภาพมาใชเพยงอยางเดยว

8

“ ค�าพพากษาทผดพลาดเกอบทกครงใน

ชวงหลายปทผานมาเปนผลมาจากการสอบ

ปากค�าอยางผดกฎหมาย”รองอยการสงสดของส�านกอยการสงสด ประเทศจน 2549


HAKAMADA IWAOญปน


การจดพธจดเทยนร�าลกนอกเรอนจ�าฉางงส�าหรบ Nguyen Tuong Van จากออสเตรเลย ในชวงไมกชวโมงกอนการประหารชวตเขาทสงคโปร ในเดอนธนวาคม 2548 ชายอาย 25 ปคนนไดถกลงโทษในขอหาลกลอบน�าเขายาเสพตด กฎหมายของสงคโปรก�าหนดใหภาระพสจนตกอยกบจ�าเลยในคดยาเสพตด โดยจ�าเลยตองเปนผพสจนความบรสทธของตนเอง

© R

EUTE

RS/L

uis

Enri

que

Asc

ui

CHIOU HO-SHUN ไตหวน

DEVENDER PAL SINGH อนเดย

AFTAB BAHADURปากสถาน

LENG GUOQUAN จน




ระวางโทษประหารชวตสถานเดยว

ระวางโทษประหารชวตสถานเดยวเปนเหตใหผพพากษาไมสามารถใชดลพนจของตนเอง และไมสามารถพจารณาปจจยทเกยวของทงปวงในการพพากษาคด ตามกฎหมายสากล มขอหามตอการใชระวางโทษประหารชวตสถานเดยว เพราะพบวามลกษณะของการพรากชวตโดยพลการและเปนการลงโทษทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอย�ายศกดศร ศาลและหนวยงานตลาการหลายแหงถอวาขอบญญตเชนนไมชอบตามรฐธรรมนญ

ในป 2553 ศาลฎกาแหงบงคลาเทศ มค�าสงวาใหระวางโทษประหารชวตสถานเดยวส�าหรบความผดฐานฆาคนตายหลงการกระท�าช�าเราไมชอบดวยรฐธรรมนญ ศาลฎกาอนเดยมค�าสงวาการลงโทษเชนนนไมสอดคลองกบรฐธรรมนญ และในเดอนมถนายน 2554 ศาลสงแหงเมองบอมเบยมค�าสงวาการใชระวางโทษประหารชวตสถานเดยวส�าหรบการกระท�าความผดซ�าตอพระราชบญญตยาเสพตดและวตถออกฤทธตอจตและประสาท เปนการละเมดสทธทจะมชวต ในป 2549 ทไตหวนมการยกเลกระวางโทษประหารชวตสถานเดยวในกฎหมายทงสองฉบบน

หลายประเทศยงคงมการใชระวางโทษประหารชวตสถานเดยว โดยเฉพาะส�าหรบความผดดานยาเสพตด (โปรดดตารางหนา 10-11) ประเทศบรไนลาวมาเลเซยเกาหลเหนอปากสถานสงคโปร และไทย ตางมระวางโทษประหารชวตสถานเดยวส�าหรบความผดฐานครอบครองยาเสพตดในปรมาณจ�านวนหนง ไมวาบคคลดงกลาวมการครอบครองยาในปรมาณนอย หรอเกยวของกบยาในปรมาณมาก การบงคบใชโทษประหารชวตส�าหรบความผดดานยาเสพตดละเมดกฎหมายระหวางประเทศทอนญาตใหใชโทษประหารไดเฉพาะกบ “ความผดทางอาญารายแรงสด”

9

“ ขอบญญตของกฎหมายทไมเปดโอกาสใหศาลใช

ดลพนจอยางรอบคอบและมเมตตา กรณทเกยวกบชวต

และความตาย โดยไมค�านงถงพฤตการณแหงความผดท

เกดขน และไมค�านงถงความรายแรงของความผด ตอง

ถอไดวาเปนขอบญญตทรนแรง ไมยตธรรมและไมเปน

ธรรม”ศาลฎกา อนเดย ในคด Mithu v. Punjab (2526)


คนเดนผานปายเตอนโทษส�าหรบคดคายาเสพตด กวลาลมเปอร มาเลเซย เมอเดอนพฤศจกายน 2550

© Tengku Bahar/AFP/Getty Images

REZA SHAHมาเลเซย





* *

1983 1987

1998

1988

1997

1998

1999

2002

2010

2000

1998

1981

1979

2006

1979

1974

2010

2009

1996 2007

1982

2009 2010

20042006

2001 2001

1995

1994

2008

1990

1980

1980 19891990

1992

19911998

1990

2007

1989

1986

2003

20112008

1992

1991

1978

1986

2008

2003 2003




กตกา

ระหว

างปร

ะเทศว

าดวย

สทธพ

ลเมอ

งและ

สทธ

ทางก

ารเม

อง (I

CCPR)

2519

อนสญ

ญาต

อตาน

การท

รมาน

(CAT

) 253

0

ขอบญ

ญตท

จ�ากด

สทธใ

นการ

อทธร

ณคด

และก

ารขอ

อ�านา

จศาล

สงเพ

อทบท

วนคด

การป

ฏบตด

านโท

ษประห

ารชว

ตทไม

สอดค

ลองก

บ

มาตร

ฐานก

ารพจ

ารณ

าคดท

เปนธ

รรมส

ากล

พธสา

รเลอก

รบฉบ

บท 2

ของ

ICCPR

2534

กฎหม

ายทอ

นญาต

ใหลง

โทษปร

ะหาร

โดยไ

มสอด

คลอง

กบ

มาตร

ฐานก

ารพจ

ารณ

าคดอ

ยางเป

นธรร

ม

กฎหม

ายทก

�าหนด

โทษป

ระหา

รชวต

เพยง

สถาน

เดยว

ส�าหร

บ

ความ

ผดดา

นยาเส

พตดแ

ละคว

ามผด

ทางอ

าญาท

ไมรน

แรงอ

น ๆ

อฟกานสถาน

บงคลาเทศ

จน

เกาหลเหนอ

อนเดย

อนโดนเซย

ญป น

มาเลเซย

มองโกเลย

ปากสถาน

สงคโปร

ไตหวน *

ไทย

เวยดนาม

บรไน

ลาว

มลดฟส

พมา

นาอร

ปาปวนวกน

เกาหลใต

ศรลงกา

ตองกา

ฟจ

การท

รมาน

และก

ารปฏ

บตทโ

หดรา

ยอน

ๆ ทน�า

มาใช

เพอ

บงคบ

ใหสา

รภาพ

รฐทยงมบทบญญต

ใหประหารชวต

รฐทยกเลกการประหาร

ชวตในทางปฏบต

รฐทยงคงใชโทษประหารชวตส�าหรบ

ความผดทางอาญาเฉพาะดาน

* *

1983 1987

1998

1988

1997

1998

1999

2002

2010

2000

1998

1981

1979

2006

1979

1974

2010

2009

1996 2007

1982

2009 2010

20042006

2001 2001

1995

1994

2008

1990

1980

1980 19891990

1992

19911998

1990

2007

1989

1986

2003

20112008

1992

1991

1978

1986

2008

2003 2003

11




กตกา

ระหว

างปร

ะเทศว

าดวย

สทธพ

ลเมอ

งและ

สทธ

ทางก

ารเม

อง (I

CCPR)

2519

อนสญ

ญาต

อตาน

การท

รมาน

(CAT

) 253

0

พธสา

รเลอก

รบฉบ

บท 2

ของ

ICCPR

2534

ออสเตรเลย

ภฏาน

กมพชา

เนปาล

นวซแลนด

ฟลปปนส

ซามว

หมเกาะโซโลมอน

ตมอรเลสเต

ตวาล

วานอาต

รฐทยกเลกการประหารชวต

ส�าหรบความผดทางอาญา

ทกประเภท

ลงนาม

ใหสตยาบน

ใหภาคยานวต

ใช

ไมใช

** เฉพาะคดทมการไตสวนในศาลทหาร

ความรบผดชอบและการปฏบต

ของรฐในภมภาคเอเชยแปซฟก

ลงนาม: รฐแสดงความตงใจทจะศกษาอนสญญาเพอ ทจะไดใหสตยาบนตอไป การลงนามนนเรยกรองใหรฐ ทจะละเวนการกระท�าใดๆ ทขดตอวตถประสงคของ อนสญญานนๆ

การใหสตยาบน หรอภาคยานวต: รฐไดเขารวมใน อนสญญานน ๆอยางเปนทางการ และมขอผกพนตามทางกฎหมาย

* ไตหวนยงไมเปนรฐสมาชกขององคการ สหประชาชาต

12

เปนผบรสทธจนกวาจะพสจนความผด

หลกการส�าคญของกฎหมายระหวางประเทศ ก�าหนดวา บคคลใดทถกตงขอหาวากระท�าความผดทางอาญา ตองไดรบการสนนษฐานวาเปนผบรสทธ จนกวาและตอเมอมการพสจนวามความผดจรงตามกฎหมายโดยผานการไตสวนคดอยางเปนธรรม สทธทจะไดรบการสนนษฐานวาเปนผบรสทธไมเพยงมผลระหวางการไตสวนเทานน แตในกระบวนการกอนหนาการไตสวนของศาลดวย และมผลตอผตองสงสยทงในชวงกอนจะมการตงขอหาทางอาญา และจนกระทงมการตดสนลงโทษภายหลงการอทธรณคดในขนสดทาย มาตรการปองกนของคณะมนตรเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาตไดใหรายละเอยดเพมเตมเกยวกบสทธดงกลาว โดยเนนวาอาจมการบงคบใชโทษประหารชวตไดเฉพาะกรณท “ความผดของผถกกลาวหาไดรบการพสจน

จากพยานหลกฐานทชดเจนและนาเชอถอจนไมอาจอธบายความจรงไดเปนอยางอน”

อยางไรกตาม กฎหมายในหลายประเทศในเอเชยแปซฟกละเมดสทธดงกลาว โดยในทางปฏบตแลวมการผลกภาระพสจนไปใหกบจ�าเลยส�าหรบความผดอาญาบางประการ จ�าเลยทถกตงขอหาความผดเหลานนในประเทศตางๆ มกถกมองวาเปนผกระท�าความผด และมภาระทจะตองพสจนความบรสทธของตนเอง

ในประเทศจน หลกการสนนษฐานวาเปนผบรสทธไมปรากฏเลยในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในไตหวน เมอเรวๆ นเองทมการแกไขกฎหมายใหครอบคลมหลกการสนนษฐานวาเปนผบรสทธ สวนผทพบวามการครอบครองยาเสพตดเกนปรมาณจ�านวนหนงในมาเลเซยและสงคโปรมกถอกนวามความผดฐานลกลอบคายา และมโทษบงคบเปนการประหารชวต

“ การแกปญหาอาชญากรรม ยาเสพตด

และการกอการราย ตองมงทการคมครอง

สทธของกลมเสยงทจะตองไดรบการปฏบต

ตามกฎหมายและบทลงโทษทางอาญา”

ส�านกงานวาดวยยาเสพตดและอาชญากรรมแหง

สหประชาชาต (UN Office on Drugs and Crime -

UNODC) มนาคม 2553

กรณรองเรยนREZA SHAH

มาเลเซย

คนทรวมลงชอในจดหมายรณรงคเพอชวยชวต Yong

Vui Kong อาย 19 ป ซงเปนนกโทษประหารชวตในคดยา เสพตดทสงคโปร เมอเดอนสงหาคม 2553 (โปรดดกรณศกษา) ความผดดานยาเสพตดในสงคโปรระวางโทษประหาร ชวตเพยงสถานเดยว ©

Han

Tho

n/Th

e O

nlin

e Ci

tize

n





13

สทธทจะมทปรกษาดานกฎหมาย

การเขาถงทนายความตงแตการถกคมขงในเบองตนเปนมาตรการส�าคญเพอปองกนการทรมานและการปฏบตทโหดรายอนๆ และชวยประกนโอกาสทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม เพอใหเกดสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม จ�าเลยจะตองเขาถงทนายความ ไมเพยงเฉพาะในชวงของการไตสวน แตโดยทนทเมอมการจบกม ระหวางการควบคมตว การสอบปากค�า และการไตสวนมลฟองเบองตน สทธการเขาถงทนายความมกหมายถงการทบคคลมสทธทจะรองขอทนายความตามทตนตองการ กรณทจ�าเลยไมมทนายความของตนเอง กควรมสทธไดรบความชวยเหลอจากทนายความตามทจดหาใหโดยผพพากษาหรอหนวยงานตลาการ กรณทจ�าเลยไมสามารถจายเงนคาทนายความได กจะตองมทนายความอาสาทใหบรการโดยไมคดมลคา รวมทงในคดทมการลงโทษประหารชวต ซงสะทอนถงการเลอกของจ�าเลยเอง

สทธการเขาถงทนายความยงหมายถงสทธทจะมทปรกษาดานกฎหมายทมความสามารถ คณะกรรมการสทธมนษยชน (Human Rights Committee) ไดระบวา ทนายความส�าหรบจ�าเลยทตองโทษประหารชวตจะตอง “เปนตวแทนอยางมประสทธภาพของผถกกลาวหา” ในทกขนตอนของการไตสวนคด และยงระบดวยวา กรณททนายความแสดง “พฤตการณทไมเหมาะสมหรอไรความสามารถอยางชดเจน” รฐอาจตองรบผดชอบในฐานะละเมดสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม

สทธทจะไดรบการแกตางจากทนายความ ยงรวมถงสทธทจะสามารถสอสารอยางเปนความลบกบทนายความ ไดรบความสะดวกเรองเวลาและสถานทเพอวางแผนการตอสคด ส�าหรบคดทมการลงโทษประหารชวต ผถกกลาวหาควรมเวลาและสถานทเพอเตรยมการตอสคด ซงเหนอกวาและนอกเหนอจากการอ�านวยความสะดวกในคดทวไป โดยอาจรวมถงการแปลและการมลามโดยไมคดมลคาหากจ�าเปน จ�าเลยและทนายความควรมโอกาสทเทาเทยมกบอยการในการน�าเสนอความเหน กรณทหนวยงานของรฐขดขวางไมใหทนายความปฏบตหนาทอยางเปนผล รฐอาจตองรบผดชอบในฐานะละเมดสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม

ตลอดทงภมภาค ผตองโทษประหารชวตมโอกาสนอยหรอไมมโอกาสทจะเขาถงทนายความเลยหลงถกจบกม และในชวงทเตรยมตอสคดหรอการอทธรณคด

ในประเทศจน ทางการอาจขดขวางหรอกดกนไมใหทนายความไดพบกบจ�าเลย ขดขวางการรวบรวมพยานหลกฐานและการเขาถงพยานเอกสารทงหลาย รวมทงมการขมขคกคามทนายความทวาความใหจ�าเลยในคดทออนไหวทางการเมอง บางคนกถกตงขอหาเพราะไปแนะน�าลกความใหปฏเสธค�าสารภาพทเกดจากการบงคบ หรอเสนอใหน�าพยานหลกฐานใหมมาพจารณาเพอหกลางกบอยการ

ในประเทศญปนระบบ daiyo kangoku อนญาตใหต�ารวจควบคมตวและสอบปากค�าผตองสงสยไดนานถง 23 วน ในระหวางการสอบปากค�า ผถกควบคมตวไมสามารถพบทนายความได เพราะมสมมตฐานวาถาทนายอยดวยจะท�าใหเกดความยากล�าบากมากขนส�าหรบต�ารวจทจะ “โนมนาวใจใหผตองสงสยบอกความจรง”

“ ผทถกลงโทษประหารชวตมกไม

สามารถเขาถงทนายความ และมกถก

ตดสนลงโทษภายหลงการไตสวนคดทงๆ

ทไมมพยานหลกฐาน หรอไมมการเรยก

ตวพยานของจ�าเลยมาสอบปากค�า”

ผรายงานพเศษดานการสงหารนอกกระบวนการกฎหมาย

โดยรวบรดหรอโดยพลการใหความเหนตอกรณของ

อฟกานสถานในป 2552



LENG GUOQUANจน

ญปนHAKAMADA IWAO




15

สทธเพอขอทบทวนและลดหยอนโทษ

สทธในการอทธรณคดตอศาลล�าดบถดไปเพอขอใหทบทวนค�าตดสนและบทลงโทษ เปนมาตรการปองกนทส�าคญเพอคมครองสทธของจ�าเลย มาตรการปองกนของคณะมนตรเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาตก�าหนดใหการอทธรณคดเปนสทธในเชงบงคบ การพจารณาคดของศาลล�าดบถดไปชวยใหสามารถทบทวนโทษประหารชวตแตละคดได และอาจท�าใหพบขอบกพรองในการปฏบตตามหลกการเพอประกนวาจะมการไตสวนคดอยางเปนธรรม และในบางกรณอาจจ�าเปนตองมการไตสวนคดใหม หรอมการแกไขกฎหมาย หรอมการปฏรปอยางอน แตในประเทศญปนเกาหลใตและเหนอ และบางสวนของปากสถาน ไมมขอบญญตทบงคบใหตองมการอทธรณตอศาลในล�าดบถดไป

ในป 2550 ศาลประชาชนสงสดของจน ไดอางอ�านาจทจะทบทวนค�าตดสนลงโทษประหารชวตของศาลชนตนทงหมด ในเดอนพฤศจกายน 2553 Hu Yunteng ผอ�านวยการแผนกวจยของศาลบอกวา โดยเฉลยแลวในแตละปศาลสงสดไดกลบค�าตดสนลงโทษประหารชวต 10% ทเปนค�าตดสนของศาลชนตน ตงแตป 2550 การกลบค�าตดสนสวนใหญแลวเปนเพราะพยานหลกฐานไมเพยงพอ กระบวนการตดสนบทลงโทษไม เหมาะสม หรอมขอบกพรองในขนตอนการปฏบต

เมอขนตอนการอทธรณคดสนสดลง จ�าเลยกยงคงมสทธทจะขอรบการลดหยอนโทษ อยางไรกตาม ในหลายประเทศไมมการก�าหนดขนตอนการลดหยอนโทษ หรอมแตกไมน�ามาปฏบต คณะกรรมการสทธมนษยชนระบวา สทธทจะไดรบการลดหยอนโทษ ซงไมไดก�าหนดไวในขนตอนปฏบตตามกฎหมาย จะตองไดรบการสนบสนนจากหลกประกนในเชงขนตอนเพอไมใหสทธดงกลาวกลายเปนแคพธกรรมทไมสามารถปฏบตไดจรง

แมวารฐธรรมนญจนก�าหนดขนตอนการขออภยโทษกรณพเศษไว แตกรณทศาลลงโทษประหารชวตจะไมมขนตอนการลดหยอนโทษดงกลาว และตงแตป 2518 เปนตนมา ไมมนกโทษประหารคนไหนไดรบการอภยโทษ ในท�านองเดยวกน การอภยโทษหรอการเปลยนโทษมกไมคอยเกดขนทญปนและสงคโปร ความคลมเครอของกระบวนการลดหยอนโทษทมอยในภมภาคน เปดโอกาสใหฝายบรหารทงรฐบาลหรอประธานาธบดทจะใชอ�านาจคอนขางมากตอชวตและความตายของบคคลทถกตดสนลงโทษประหารชวต และเปนการกระท�าทไมสามารถตรวจสอบได

กรณรองเรยนCHIOU HO-SHUNไตหวน

ซาย: นกกจกรรมเกาหลใตปลอยนกพราบเปนสญลกษณของนกโทษในแดนประหารระหวางการรณรงคทกรงโซล ธนวาคม 2550

นกกจกรรมเยาวชนใสปายซงมขอความวา “ถกพพากษา ประหารชวตเนองจากการผลตเงนสกปรก - ประเทศจน” เปนสวนหนงของการรณรงคยตโทษประหารชวตใน บาเดน ประเทศสวสเซอรแลนด เดอนมนาคม 2553

© อ

งคกา

รนรโ

ทษกร

รมสา

กล




16

ศาลพเศษและการเรงพจารณาคด

ศาลพเศษแบบทมอยในประเทศจนเกาหลเหนอ และปากสถาน มกละเมดสทธทจะมตวแทนดานกฎหมาย สทธในการอทธรณคด และสทธทจะไมถกบงคบใหสารภาพผด ในศาลพเศษบางแหง กลบมการใหเจาหนาททหารเปนผนงพจารณาคด แทนทจะเปนผพพากษาอสระ

ในประเทศอนๆ ในชวงทมการปราบปรามอาชญากรรมอยางหนก ศาลมกมค�าสงลงโทษประหารชวตหลงการไตสวนทไมสมบรณ หรอการประหารชวตผกระท�าความผดในคดทปรกตแลวไมจ�าเปนตองไดรบโทษรนแรงเชนน อยางเชน กรณของประเทศจนชวงทมการรณรงคปราบปรามอาชญากรรม (“Strike Hard”) ซงมกกระท�าอยางสม�าเสมอตอผคายาและความผดอนๆ

ในประเทศปากสถานขอบญญตในพระราชบญญตตอตานการกอการราย พ.ศ.2540 อนญาตใหน�าตวพลเรอนไปไตสวนในศาลทหาร แตสองปตอมาศาลฎกามค�าสงวาเปนการปฏบตทไมชอบดวยรฐธรรมนญ แตศาลตอตานการกอการรายกยงคงตดสนประหารชวตคนตอไป มการกดกนไมใหสาธารณะชนเขาถง และมขอก�าหนดใหตองไตสวนคดใหแลวเสรจภายในเวลาเจดวนท�าการ ซงสรางแรงกดดนอยางมากใหผพพากษาในการตดสนลงโทษ ในเดอนมถนายน 2554 ประธานาธบดปากสถานไดลงนามในระเบยบปฏบต (เพอสนบสนนอ�านาจพลเรอน) [Action (in Aid of Civil Powers) Regulations] ซงเปนกฎหมายทใหอ�านาจกองก�าลงฝายความมนคงซงปฏบตงานในเขตยดครองของชนเผาฏอลบน ท�าใหเจาหนาทสามารถควบคมตวบคคลไดโดยพลการและไมมเวลาจ�ากด ระเบยบดงกลาวยงใหอ�านาจ กบเจาหนาทความมนคงในการจดตงศาลและพพากษาลงโทษทงการจ�าคกหรอการประหารชวต ค�าใหการจากเจาหนาทความมนคงเปนหลกฐานเพยงพอทจะใชลงโทษจ�าเลยได และไมอนญาตใหอทธรณค�าตดสนและบทลงโทษ

“ สภาพการณทการท�าหนาทและอ�านาจของฝาย

ตลาการกบฝายบรหารไมไดแบงแยกอยางชดเจน

หรอสภาพทฝายบรหารมอ�านาจควบคมหรอสงการ

ฝายตลาการได เปนสภาพทไมสอดคลองกบแนวคด

ของศาลทเปนอสระ”

ความเหนทวไปของคณะกรรมการสทธมนษยชน (General Comment of

Human Rights Committee) ขอ 14 ของ ICCPR 2550

กรณรองเรยนAFTAB BAHADUR

ปากสถาน

DEVENDER PAL SINGH อนเดย

สมาชกกลมพนธมตรเพอยตโทษประหารชวตแหง

ไตหวน รวมกบนกกจกรรมคนอนในการประชม

ระดบโลกเพอตอตานโทษประหารชวตครงทส

ทกรงเจนวา สวตเซอรแลนด เมอเดอนกมภาพนธ 2553

© อ

งคกา

รนรโ

ทษกร

รมสา

กล




17

ศาลทเปนอสระ

ผพพากษาตองสามารถตดสนอรรถคดโดยไมล�าเอยง โดยยดมนตามพนฐานขอเทจจรงและกฎหมาย ไมถกควบคม จ�ากดโดยมชอบ ไมถกชน�า ไมถกกดดน ขมขหรอแทรกแซง ซงเปนเนอหาทปรากฏตามหลกการท 2 ของหลกการพนฐานวาดวยความเปนอสระของศาล (UN Basic Principles on the Independence of the Judiciary) และยงมมาตรฐานขององคการสหประชาชาตอนๆ ส�าหรบทนายความและอยการซงจะตองเปนอสระและปลอดจากการแทรกแซงโดยมชอบ แตแมจะมมาตรฐานดงกลาว ในหลายประเทศรวมทงอฟกานสถานบงคลาเทศจนอนโดนเซยมลดฟสเกาหลเหนอปากสถานศรลงกา และเวยดนาม หลกประกนการไตสวนคดอยางเปนธรรมกไรความหมาย เมอองคประกอบตางๆ ของระบบยตธรรมทางอาญา ทงต�ารวจ อยการ ทนายความและศาล ไมปฏบตหนาทอยางเปนมออาชพและเปนอสระจากอทธพลทางการเมองและอนๆ

จดหมายรณรงคเพอ Chiou Ho-shun ซงถกควบคมตวเปนเวลากวา 21 ป คดของเขานบเปนคดทยงไมมการตดสนยาวนานสดในประวตศาสตรของไตหวน เขากลาวถงจดหมายทสงมาถงวา “เพอนของผมทกคนทลงชอในจดหมายน แสดงความรกอยางจรงใจตอผม ผมถอวาจดหมายทกฉบบมคาเปนอยางยง”

© ©

Lin

Hsi

n-Yi

/TA

EDP




ความโปรงใส

ตามหลกกฎหมายสากล รฐบาลตองมความโปรงใสในการบงคบใชโทษประหารชวต คณะมนตรเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาตไดกระตนใหรฐตางๆ ตพมพขอมลเกยวกบจ�านวนการตดสนลงโทษประหารชวต การประหารชวต การกลบค�าตดสนลงโทษในชวงอทธรณ และจ�านวนการขออภยโทษอยางสม�าเสมอ

ถาประชาชนไดรบขอมลทนาเชอถอวามการบงคบใชการลงโทษประหารชวตอยางไร และสามารถประเมนวามการปฏบตตามมาตรฐานการไตสวนคดอยางเปนธรรมหรอไม จะท�าใหพวกเขาสามารถตดสนใจไดดขนวา ควรจะยงมโทษประหารชวตตอไปหรอไม ขอมลเหลานมสวนชวยเปลยนความเหนทน�าไปสการยกเลกโทษประหารชวตในฟลปปนสเมอป 2549

การเกบขอมลคดทมการลงโทษประหารชวตของนกรณรงคยงคงมความส�าคญเพอเปดโปงความอยตธรรม แตกมกมความพยายามขดขวางการท�างานเชนนนในภมภาคเอเชยแปซฟก เพราะในหลายประเทศ จ�านวนการประหารชวตและขอมลทเกยวของถอวาเปนความลบของรฐ สวนทญป นและไตหวน นกโทษมกถกประหารโดยไมมการเตอนลวงหนา ครอบครวและทนายความไดรบแจงกเมอประหารเสรจแลว สวนรฐบาลจนมาเลเซยมองโกเลยเกาหลเหนอและเวยดนาม มกจะไมเผยแพรขอมลค�าตดสนในคดทมการลงโทษประหารชวตและการประหารชวตตอสาธารณะ

18

หองประหารชวต (แขวนคอ) ทศนยควบคมตว กรงโตเกยว ประเทศญปน เมอเดอนสงหาคม 2550 ชองทจะเปดออกหลงจากกดปมเพอใหผถก

แขวนคอตกลงไปเปนชองสเหลยมสแดงบนพน

AP

Phot

o/Ju

stic

e M

inis

try

“ เพอใหทกสวนของรฐบาลและ

สาธารณะชนมโอกาสพจารณาวามการ

ลงโทษอยางเปนธรรมและไมเลอก

ปฏบต อยางนอยทสดแลว การบรหาร

งานยตธรรม ตองมความโปรงใส ”

ผรายงานพเศษดานการสงหารนอกกระบวนการกฎหมาย

โดยรวบรดหรอโดยพลการ ป 2549




19

สรป

ทกคนทถกตงขอหาวากระท�าความผดยอมมสทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรม จ�าเลยทถกปฏเสธไมใหไดรบกระบวนการอนควรแหงกฎหมายในการไตสวนคดอาญา กเทากบถกปฏเสธไมใหไดรบความยตธรรม

ในภมภาคเอเชยแปซฟก ทกปจะมคนหลายพนคนทถกตดสนลงโทษประหารชวตและถกประหาร อนเปนผลมาจาก การไตสวนคดอยางไมเปนธรรม ซงไมสอดคลองกบมาตรฐานสากล ท�าลายหลกนตธรรม และละเมดสทธทจะมชวต สทธทจะไดรบการไตสวนคดอยางเปนธรรมและขอหามตอการทรมานและการปฏบตทโหดรายอนๆ

ในรายงานฉบบน มการทบทวนคดตางๆ ทเกดขนซงสะทอนใหเหนอยางชดเจนถงอนตรายรายแรงของการใชโทษประหารชวต การตดสนวาใครจะถกประหารและใครทจะรอด มกไมไดขนอยกบพฤตการณของความผด แตขนอยกบชาตพนธหรออตลกษณอนๆ ของจ�าเลยเองดวย ขนอยกบสถานะทางเศรษฐกจหรอสงคมของบคคล หรอขนอยกบความสามารถของจ�าเลยทจะท�าความเขาใจและเจรจาในระหวางการไตสวนคด การไดรบความชวยเหลอและเขาถงทนายความอยางเพยงพอ และปจจยอนๆ ทจ�าแนกวาจ�าเลยจะสามารถทาทายความไมเปนธรรมของระบบยตธรรมทางอาญาทมงผลกดนตนเองใหเขาสหนทางแหงความตายได

การยกเลกโทษประหารเทานนจะเปนหลกประกนวาผบรสทธจะไมถกประหารชวตอกตอไป

เครอขาย ADPAN ตอตานโทษประหารโดยเปนไปตามหลกการ และเรยกรองใหรฐทกแหงด�าเนนมาตรการเพอชะลอการลงโทษประหารชวตในระหวางทมการพจารณายกเลกโดย สนเชง การยกเลกโทษประหารชวตจะแสดงถงเจตจ�านงของสงคมทจะมงสความเปนธรรม และความยตธรรม แทนทจะมาขอโทษเมอมการประหารชวตผดพลาด การขอโทษอยางเดยวคงไมเพยงพอ

“ ใช กฎหมายกคอกฎหมาย แตผมหวงวาสภาจะ

ยกเลกโทษประหาร เพราะถามการตดสนผดพลาด

จะกลายเปนสงทไมอาจแกไขได เรามวธการอยางอนท

ใชจดการกบอาชญากรรมรายแรง ”Datuk K.C. Vohrah อดตผ พพากษาศาลสงและศาลอทธรณของมาเลเซย

การประทวงนอกส�านกงานผแทนประเทศจนทฮองกง สงหาคม 2553

© อ

งคกา

รนรโ

ทษกร

รมสา

กล




20

ขอเสนอแนะ

ส�าหรบรฐทยงคงมโทษประหารชวตอย

จดท�าความตกลงชวคราวเพอยตการใชโทษประหารชวตทงนเปนไป

ตามมตสมชชาความมนคงแหงสหประชาชาต

เปลยนโทษจากประหารชวตเปนโทษอยางอน

แกไขกฎหมายนโยบายและการปฏบตเพอประกนใหเกดการไตสวนคด

อยางเปนธรรมทสอดคลองกบมาตรฐานสากลโดยเฉพาะการสงเสรม

หลกการสนนษฐานวาเปนผบรสทธสทธการเขาถงทนายความและการ

คมครองจากการบงคบใหสารภาพผดและการเลอกปฏบต

ในระหวางรอการยกเลกโทษประหารชวตตองดแลใหมการปฏบตตาม

มาตรฐานสากลทจ�ากดการใชโทษประหารชวตอยางเตมทโดยเฉพาะให

น�ามาใชกรณทเปน“ความผดทางอาญารายแรงสด”และใหยกเลกระวาง

โทษประหารชวตสถานเดยว

เครอขายตอตานโทษประหารชวตแหงเอเชยแปซฟก

The Anti-Death Penalty Asia Network (ADPAN)

กอตงขนเมอป 2549 โดยเปนเครอขายอสระระดบภมภาคทรณรงคเพอยตโทษประหารชวตทวภมภาคเอเชยแปซฟก

เครอขายฯ เปนอสระจากรฐบาลและกลมการเมองหรอศาสนาใดๆ โดยมสมาชกประกอบดวย ทนายความ

องคกรพฒนาเอกชน กลมประชาสงคม ผพทกษสทธมนษยชน และนกกจกรรมจาก 23 ประเทศ งานของเครอขายฯ

มความเรงดวนอยางยงเมอพจารณาถงความอยตธรรมทเกดจากการไตสวนคดอยางไมเปนธรรมในภมภาคเอเชย

โปรดดรายชอองคกรสมาชกทปกแฟม www.facebook.com/groups/358635539514/

ดชน: ASA 01/022/2011 Thai

ธนวาคม 2554

พมพโดย:Amnesty International International Secretariat Peter Benenson House 1 Easton Street London WC1X 0DW United Kingdom

จากบนลงลาง: นกกจกรรมทเปนเยาวชนในอนเดย เมอเดอนตลาคม 2551 การชมนมในโอกาสวนตอตานโทษประหารชวตโลกทอนโดนเซย ในเดอนตลาคม 2553 (CC BY-NC-SA 2.0) นกรณรงคเขารวมในกจกรรม “เมองเพอชวต” (Cities for Life) เปนกจกรรมตอตานโทษประหารชวตประจ�าปทจดขนเมอวนท 30 พฤศจกายน 2553 ทเขต Hehwa-dong กรงโซล เกาหลใต

© อ

งคกา

รนรโ

ทษกร

รมสา

กล

© 3

50.

org

© อ

งคกา

รนรโ

ทษกร

รมสา

กล



การประหารชีวิตที่อยุติธรรม...

Documents