มาตรฐานการบรการงานแพทยแผนไทย โรงพยาบาลนายายอาม

อาเภอนายายอาม จงหวดจนทบร

ขอมลงานแพทยแผนไทย รพ.นายายอาม

แพทยแผนไทย : จานวน 2 คน

ผชวยนวด : จานวน 3 คน

บรการทเปด : นวด ประคบสมนไพร อบสมนไพร ดแลมารดาหลงคลอด

จายยาสมนไพร

วนเวลาทเปด : จนทร-พฤหสบด 08.00 น. - 20.00 น.

: ศกร 08.00 น. – 16.00 น.

รอยละผปวยนอกทมารบบรการแพทยแผนไทย

ปงบประมาณ 2561

Service Profile

งานแพทยแผนไทย

1. บรบท (Context)

ก. ความมงหมาย (Purpose)

งานแพทยแผนไทยโรงพยาบาลนายายอาม ใหบรการตรวจวนจฉย รกษา ฟนฟ และสงเสรมสขภาพ

ดวยวธการแพทยแผนไทย ดวยความถกตอง ปลอดภย ใหไดคณภาพมาตรฐานวชาชพ และผรบบรการ

เกดความพงพอใจ

ข. ขอบเขตบรการ (Scope of service)

1) ใหตรวจวนจฉย รกษา สงเสรม ปองกน ฟนฟสขภาพตามหลกการแพทยแผนไทย ใหกบกลม

ผปวยทเกยวกบระบบโครงสรางกลามเนอ ระบบทางเดนหายใจ ระบบทางเดนอาหาร ระบบ

ผวหนง ระบบไหลเวยนโลหต และระบบอนๆ โดยใหบรการหตถบาบด นวดแผนไทย ประคบ

สมนไพร ทบหมอเกลอกลามเนอ ทบหมอเกลอหลงคลอด อบไอนาสมนไพร และยาสมนไพร

สถตในการรกษาพยาบาลสวนใหญเปนกลมสวสดการขาราชการรอยละ 94 กลมหลกประกน

สขภาพถวนหนารอยละ 3 ประกนสงคมรอยละ 3 ซงใหบรการตงแตเวลา 08.00 น. - 16.00 น.

ทกวนและใหบรการนอกเวลาราชการตงแตเวลา 16.00 น. – 20.00 น. ทกวนจนทร-วน

พฤหสบด ยกเวนวนหยดนกขตฤกษ

2) ออกเยยมบานผปวยในชมชน อบรม/ใหบรการวชาการแกผปวย/ผทเกยวของในและนอก

สถานทบรการและขยายงานแพทยแผนไทยสโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลและชมชน

3) การใหบรการ

ก. ตรวจวนจฉยโรคตามหลกการแพทยแผนไทย การนวดแผนไทย การประคบสมนไพร การ

ทบหมอเกลอ การอบไอนาสมนไพร เพอรกษา ฟนฟสภาพและสงเสรมสขภาพ

ข. ใหบรการดแลหญงหลงคลอดดวยการแพทยแผนไทย โดยการนวด ประคบสมนไพรเพอ

กระตนการหลงนานมของมารดา และการทบหมอเกลอ การอบไอนาสมนไพรเพอขบ

นาคาวปลา

ค. ตรวจวนจฉยโรคตามหลกการแพทยแผนไทย จายยาสมนไพรเพอรกษาอาการเจบปวย

ง. ใหบรการขอมลทางวชาการดานการแพทยแผนไทย

ค. ผรบผลงานและความตองการทสาคญ

1) ไดรบการบรการจากเจาหนาททมความรและประสบการณทางการแพทยแผนไทย

2) ไดรบการบรการทถกตอง มความปลอดภยในการทาหตถการ (นวด ประคบ ทบหมอเกลอ อบ

สมนไพร)

3) ไดรบการบรการทมความเหมาะสมกบเวลา

4) ไดรบการบรการและพฤตกรรมบรการทด

5) สถานทสะอาดสวยงาม ถกสขลกษณะไดมาตรฐาน

6) เครองมออปกรณพรอมใหบรการและสะอาด

7) เมอรบบรการแลวหายจากการเจบปวย และปลอดภย

8) ผปวยไดรบขอมลและการปฏบตตวทถกตองภายหลงการรกษาดวยการแพทยแผนไทย

ง. ความตองการในการประสานงานภายในทสาคญ

1) ไดรบบรการจากเจาหนาททมความรความสามารถในดานแพทยแผนไทยอยางถกตองปลอดภย

2) ไดรบบรการและพฤตกรรมบรการทด

3) เจาหนาทแพทยแผนไทยพฒนาองคความร ศกษาคนควาเพมเตมอยเสมอ

4) การตดตอประสานงานทรวดเรวและถกตองระหวางแผนก

5) ความสะดวก รวดเรว ปลอดภยในการใชบรการ

6) การยอมรบจากแพทยแผนปจจบนและเจาหนาท

7) ความเสมอภาคและรบทราบขอมลจากการเจบปวยจากการรกษา

จ. ลกษณะสาคญของงานบรการและปรมาณงาน

1) งานแพทยแผนไทยใหบรการทางการแพทยแผนไทยทงหมดจานวนเฉลย 300 ครงตอเดอน

2) มเจาหนาทใหบรการแพทยแผนไทย 3 คน ผานการอบรมหลกสตรนวดไทย 372 ชวโมง

จานวน 1 คน ผานการอบรมหลกสตรนวดไทย 330 ชวโมง จานวน 2 คน

3) แพทยแผนไทยประยกต จานวน 2 คน

4) การใชยาสมนไพรในการรกษาในโรงพยาบาล จานวน 30 รายการ ยาเพชรสงฆาตแคปซล ยานา

แกไอผสมมะขามปอม ยาขมนชนแคปซล ยาชงรางจด ยาชงหญาดอกขาว ยาฟาทะลายโจร

แคปซล ยาครมพญายอ คาลาไมนพญายอ ครมไพล ยาอมประสะมะแวง ยามะขามแขกแคปซล

ยาหอมเทพจตร ยาหอมนวโกฐ ยาผสมเถาวลยเปรยงแคปซล ยาทงเจอรเปลอกมงคด ยาครม

บวบก ยาธาตบรรจบแคปซล ยาประสะไพลแคปซล ยาจนทลลาแคปซล ยากลเซอรนพญายอ

ยามะระขนกแคปซล ยาตรผลา ยาเขยวหอม ยาสหสธาราแคปซล ยาชงกระเจยบแดง ยาชง

คาฝอย ยาเหลองปดสมทรแคปซล ลกประคบ ยาเบญจกลแคปซล ยาชงหญาหนวดแมว มลคา

การใชยาสมนไพรเฉลย 3,000 บาทตอเดอน

5) ใหความร สอนสขศกษา ในผปวยคลนกเบาหวาน ความดนโลหตสง ผสงอาย โรงพยาบาล

นายายอาม เดอนละ 1 ครง

ฉ. ประเดนคณภาพทสาคญ (Key Quality Issues)

1) ใหบรการผมารบบรการดานการแพทยแผนไทยดวยความถกตอง ปลอดภยไดมาตรฐานวชาชพ

เกดความพงพอใจทงผใหบรการและผรบบรการ

2) มการใหขอมล คาแนะนา การสอสารทถกตอง ครบถวน

3) บคลากรมศกยภาพและความพรอมในการใหบรการ

2. กระบวนการสาคญ (Key Processes)

กระบวนการสาคญ

(Key Processes)

สงทคาดหวงจากกระบวนการ

(Process Requirement)

ตวชวดสาคญ

(Performance Indicator)

1. การรบผมารบบรการ

- ตรวจสอบบตร รพ. และสทธ

- ลงทะเบยน

- เพอใหผมารบบรการไดใชสทธ

ทพงจะได

- เพอเกบขอมลการมารบบรการ

- ผมารบบรการไดรบสทธทพง

จะไดรบ 100 %

- การรายงานสถตผมารบบรการ

ครบถวน 100 %

2. การวนจฉยและการวาง

แผนการรกษา

- ซกถามประวต / โรคประจาตว

/ โรคปจจบน

- การตรวจทางหตเวช / เวช

กรรม / วนจฉยโรค

- การวางแผนการรกษา

- เพอเปนขอมลในการวนจฉย

และวางแผนการรกษา

- เพอทราบถงบรเวณทปวด และ

สาเหตของการเจบปวย

- เพอใหผปวยไดรบการรกษาท

ถกตอง

- ผมารบบรการไดรบการตรวจ

ประเมนสขภาพกอนทาการ

รกษา 100 %

- ผมารบบรการไดรบการวนจฉย

100 %

- ผมารบบรการไดรบการรกษา

100 %

3. การรกษา

- ดวยการนวดแผนไทย

- ดวยการประคบสมนไพร

- ดวยการใชยาสมนไพร

- เพอบรรเทา / ลดอาการเจบปวด

บรเวณกลามเนอ เพมการ

ไหลเวยนโลหต

- เพอบรรเทาอาการปวดบรเวณท

นวดไมได หรอรวมกบการนวด

- เพอรกษาและบรรเทาอาการ

เจบปวยในโรคทเปน

- ผมารบบรการไมเกด

ภาวะแทรกซอนขณะนวด

100%

- ผมารบบรการไมเกด

ภาวะแทรกซอน ขณะประคบ

สมนไพร 100 %

- ผมารบบรการไมเกด

ภาวะแทรกซอน จากการใชยา

สมนไพร 100 %

- ดวยการทบหมอเกลอ

- ดวยการอบไอนาสมนไพร

- เพอลดอาการเจบปวดบรเวณ

กลามเนอ และการดแลมารดา

หลงคลอด

- เพอบรรเทาอาการหอบหด

ภมแพ อาการชา และการดแล

มารดาหลงคลอด

- ผมารบบรการไมเกด

ภาวะแทรกซอน จากการทบ

หมอเกลอ 100 %

- ผมารบบรการไมเกด

ภาวะแทรกซอน จากการอบไอ

นาสมนไพร 100 %

4. การจาหนาย

- ใหคาแนะนาในการปฏบตตน

หลงการรกษา

- การนดหมาย

- ตดตามผลการรกษา

- ชาระคาบรการ

- เพอใหผมารบบรการสามารถ

ปฏบตตนหลงการรกษาและ

ดแลตนเองไดอยางถกตอง

- เพอใหผมารบบรการไดรบการ

รกษาตอเนอง

- เพอใหทราบวาผลการรกษานน

เปนไปตามเปาหมายและตรง

กบความตองการของผมารบ

บรการ

- เพอแสดงรายไดของแผนก และ

ปองกนการสญเสยรายได

รายรบของโรงพยาบาล

- ผมารบบรการปฏบตตนไดตาม

คาแนะนา 100 %

- ผมารบบรการไดรบการรกษา

ตอเนอง 100 %

- ผลการรกษาเปนไปตาม

เปาหมาย 100 %

- รายรบของแผนกตามเปาหมาย

100 %

ตวชวดผลการดาเนนงาน (Performance Indication)

ตวชวด เปาหมาย 2559 2560 2561 2562

รอยละของผปวยนอกทมารบบรการแพทยแผน

ไทย

16 21.6 21.17 21.52 22.2

รอยละของการใชยาสมนไพร 2 3.9 3.5 3.04 3.29

รายการยาสมนไพรในโรงพยาบาลนายายอาม 30 30 30 30 30

รายการยาสมนไพรในโรงพยาบาลสงเสรม

สขภาพตาบล

10 9 9 10 10

หมายเหต : ป 2562 ณ วนท 26 เดอนมนาคม พ.ศ.2562

จดเนนในการพฒนา

1. จดทามาตรฐานของกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

2. ไมใหมขอรองเรยน

3. การพฒนาคณภาพบคลากร

4. โครงสรางสงแวดลอมและความปลอดภยของผรบบรการ

วตถประสงคของแผนปฏบตการ

วตถประสงค / กลยทธ เครองชวด เปา (target) ระดบทปฏบต

ได

1. จดทามาตรฐานของการใหบรการงาน

แพทยแผนไทย

วตถประสงค

- เพอใหผปฏบตงานมมาตรฐานในการ

ทางาน

- อตราความพงพอใจผ

มารบบรการ

ไมนอยกวา 80%

90%

2. ลดอตราการรองเรยนใหมการ

รองเรยนเกดขน

วตถประสงค

- เพอการรกษามาตรฐานของการ

ปฏบตงาน

- จานวนครงของการ

รองเรยน

0% 0%

3. พฒนาคณภาพบคลากร

วตถประสงค

- เพอใหบคลากรไดรบการอบรม เพอ

เพมพนความรดานวชาชพและความร

ทวไปทงในและนอกโรงพยาบาล

- จานวนครงของการ

เขาอบรม

ไมนอยกวา 2

ครง/คน/ป

2 ครง/คน/ป

4. โครงสรางสงแวดลอมและความ

ปลอดภย

วตถประสงค

- เพอใหมโครงสรางสงแวดลอมท

เหมาะสมกบการใหบรการพฒนา

หนวยงานใหไดมาตรฐาน 5 ส.

- จานวนการเกด

อบตเหตในการ

ใหบรการ

- หนวยงานไดรบการ

ประเมนมาตรฐาน

ไมเกน 1% จากผ

มารบบรการ

ผานเกณฑ

มาตรฐาน 100%

ผานเกณฑ

มาตรฐาน 100%

5. ควบคมการตดเชอในโรงพยาบาล

วตถประสงค

- มการกาจดขยะในหนวยงานโดยการ

แยกขยะไดถกตอง

- ประเมนการทงขยะ

ของเจาหนาทใน

หนวยงาน

มการทงขยะลง

ในถงไดถกตอง

100%

100%

3. กระบวนการทางานและโอกาสพฒนา

3.1 กระบวนการของหนวยงาน (Top-Down Flow Chart)

การคดกรอง

- ซกประวต

- ตรวจรางกาย

- วนจฉยโรค

- บนทกขอมล

- ลงทะเบยนผปวย

ตรวจรกษา

- การนวดแผนไทย

- การประคบสมนไพร

- การทบหมอเกลอกลามเนอ

- การอบไอนาสมนไพร

- การนดผปวย

การสงตอผปวย

- อธบายใหไปตดตอยงจดรบ

บรการอยางถกตอง

- สงผปวยไปยงตกผปวยใน

- สงผปวยไปรบยา

ปรกษาแพทย

3.2 วเคราะหโอกาสพฒนา

กระบวนการ จดมงหมาย/คณคา ความเสยง/ปญหา/โอกาสพฒนา

1. การคดกรองผปวย

- การซกประวต วด V/S

การชงนาหนก

- การวนจฉยโรค

- การบนทกขอมลและลง

ระเบยนรายงานผปวย

การรวบรวมขอมลผปวยเพอการ

ประเมนผปวย รวมถงการ

วนจฉยโรคไดถกตองและทาการ

รกษาไดถกตอง และปองกน

อบตการณ

เพอการซกประวตอาการเจบปวยได

ครอบคลม

แนวทางการปรบปรง

- ซกประวตคนไขทกรายทมารบบรการ

- แนะนาขนตอนการรบบรการและการ

รกษาทถกตองทกราย

- จดทามาตรฐานการปฏบตงาน

2. ขนตอนการรบผปวย

2.1 การเตรยมผปวย

- การทาบตรผรบบรการ

- ซกประวตเพอหาความ

เสยงทอาจเกดขน

2.2 ตรวจสอบความ

ถกตอง

2.3 ลงทะเบยนในสมด/

คอมพวเตอร

- เพอรบทราบขอมลผปวย

- เปนการวางแผนการรกษาได

ถกตอง

- เอออานวยตอการดแลผปวย

และประเมนคณภาพการดแล

ผปวย

- ตอนรบและใหคาแนะนาแก

ผปวย

- เพอใหการตรวจถกคน ถกทา

- เพอความปลอดภยของผปวย

- เกบเปนประวตการมารบ

บรการการรกษาโรค

- เปนการเกบสถตการรกษา

เปนการเกบรวบรวมขอมลผปวย และสรป

ผลการรกษาไดถกตองและสามารถวนจฉย

ไดวา มประวตทเปนความเสยงตอการเกด

อบตการณหรอไม

แนวทางการปรบปรง

- จดทาคมอการปฏบตงานทกขนตอน

- ปฏบตตามขนตอนการรกษาทกขนตอน

วางแผนการรกษาโรคไดถกตอง

บนทกแผนการรกษาไดถกตองและทา

การรกษาอยางตอเนอง

3. ขนตอนการรกษา

- อธบายขนตอนการใช

บรการ

- การนวดแผนไทย

- การประคบสมนไพร

- การทบหมอเกลอ

- ผรบบรการสามารถเลอกการ

ใชบรการรกษาดานการแพทย

แผนไทยเปนทางเลอกหนงของ

การรกษาพยาบาลเบองตนได

- จดทาคมอการรกษาตาม

- ผรบบรการไมปฏบตตามคาแนะนา

- ผรบบรการเกดการอกเสบหลงการนวดได

- ผรบบรการสวนมากยงขาดความรและ

ขอมลทถกตองในการรกษาพยาบาลดาน

การแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

กลามเนอ

- การใชยาสมนไพร

- การฟนฟหญงหลง

คลอด

มาตรฐานกรมการแพทยแผน

ไทยและการแพทยทางเลอก

- ผรบบรการไดรบความถกตอง

ตามขนตอน

- ลดการเกดความเสยงลงได

- ผรบบรการสวนใหญไมทราบวามการ

ใหบรการทางดานน

แนวทางการปรบปรง

- อธบายขนตอนการรกษาและปฏบตตาม

มาตรฐานงานการแพทยแผนไทย

- คดกรองผปวยกอนวาจะเลอกการรกษา

ชนดไหน

- ปฏบตตามมาตรฐานงานการแพทยแผน

ไทย

4. การสงตอคนไข

- กรณทเกนขอบเขตของ

การรกษาจงตองมการสง

ตอทถกตอง

- สงใหแพทยแผน

ปจจบน

- สงผปวยไปรบยาทหอง

จายยา

- เพอผปวยไดรบการรกษาท

ถกตองและปลอดภย

- เพอรบยาสมนไพรทหองจายยา

และชาระเงนทหองการเงน

- เพอสงผรบบรการทเกนขดความสามารถ

ไปยงผทมความสามารถมากกวา

- ผรบบรการไมไปชาระเงนทหองการเงน

แนวทางการปรบปรง

- อธบายอาการของโรคทตองสงไปรกษา

พบแพทยแผนปจจบน

- อธบายวธการชาระเงนทถกตอง

3.3 ความทาทาย ความเสยงสาคญ / โอกาสพฒนาของหนวยงานจากกระบวนการทางาน

ความเสยง แนวทางปองกน/หลกเลยง

1. ผรบบรการไดรบอนตรายจากการ

นวด ประคบสมนไพร ทบหมอเกลอ

อบไอนาสมนไพร

- ซกประวต ตรวจรางกายคนไขทกราย กอนการนวดแผนไทย

พรอมใหคาแนะนากอนการนวดและประคบสมนไพร

- นวดเบาๆ ในกรณทไมเคยนวด

- จดทามาตรฐานการนวดและคมอการประคบสมนไพร

- ใหเจาหนาทผปฏบตงานยดถอและปฏบตตามแนวทางเวช

ปฏบตของการนวดและประคบทกครง

- ใหคาแนะนาหลงการใหการรกษาคนไขทกครง

2. เจาหนาทเสยงตอการตดเชอโรค

ทางผวหนง

- หลงจากการใหบรการควรลางมอใหสะอาดทกครง ตาม

ขนตอนการลางมอทถกตอง

3. เจาหนาทแพทยแผนไทยเกดการ

บาดเจบของกลามเนอ เนองจากการ

นวดตดตอกนเปนเวลานาน

- ผอนคลายกลามเนอหลงการนวดดวย การยดกลามเนอ ประคบ

สมนไพร หรออบสมนไพร

- ใหมชวงเวลาพกกอนจะนวด ประคบสมนไพรคนไขรายถดไป

วตถประสงค ตวชวด การพฒนา

ประเดนคณภาพท

สาคญ/ความทาทายท

สาคญ

เปาหมาย/

วตถประสงค

ตวชวดและผลลพธ

(Link)

กจกรรมพฒนา (Link)

1. ผรบบรการไดรบ

บรการทมคณภาพ

มาตรฐานวชาชพ (นวด

แผนไทย, ประคบ

สมนไพร, ทบหมอ

เกลอ, อบไอนา

สมนไพร)

1. ใหผไดรบ

บรการทม

คณภาพตาม

มาตรฐานวชาชพ

1. เจาหนาทท

ใหบรการรบทราบ

เขาใจแนวทางการ

ปฏบตงานดานการ

บรการของหนวยงาน

เปนแนวทางเดยวกน

2. ผใหบรการไดรบร

แนวทางการเวชปฏบต

การแพทยแผนไทยใน

ทศทางเดยวกน

1. จดประชมรวมกนใน

หนวยงานถงเรองการใหบรการ

โดยชแจงใหสมาชกทกคนได

ทราบแนวทางขนตอนการ

ปฏบตงานหนวยงาน ดานการ

บรการตอผรบบรการ

2. จดใหมคมอแนวทางเวช

ปฏบตการแพทยแผนไทย

ไดแก หตถเวชกรรมบาบดแผน

ไทย การประคบสมนไพร การ

อบไอนาสมนไพร รายละเอยด

ประกอบดวยความหมายของ

เวชปฏบตนนๆ การซกประวต

ตรวจรางกาย การวนจฉย กลม

อาการโรค ขอหาม และขอควร

ระวง

2. ผรบบรการเกดความ

พงพอใจในการบรการ

การแพทยแผนไทย

1. ไมมขอ

รองเรยนของ

ผรบบรการ

2. อตราความพง

พอใจของ

ผรบบรการตอ

งานการแพทย

แผนไทยไมนอย

กวา 90%

1. ขอรองเรยนจากการ

รบบรการทา

การแพทยแผนไทย

เทากบ 0

2. อตราความพงพอใจ

ของผรบบรการทมตอ

งานแพทยแผนไทย

เทากบ 90%

1. จดประชมรวมกนใน

หนวยงานถงเรองการพฒนา

ระบบบรการการแพทยแผน

ไทย เพมระบบการบรการ

2. จดเตรยมแบบประเมนความ

พงพอใจ

3. จดเกบขอมลเพอประเมนผล

4. สรปจานวนประจาเดอน

5. นาผลงานมาวเคราะหและ

ปรบปรงแกไข

ศกยภาพและขอจากดในดานผปฏบตงาน เครองมอ เทคโนโลย

ศกยภาพในดานผปฏบตงาน

1. มแพทยแผนไทยประยกต ใหการตรวจวนจฉยโรค รกษาโรค และใหความร คาแนะนาได

2. มผชวยแพทยแผนไทยทผานการอบรมหลกสตร 372 ชวโมง 1 คน และหลกสตร 330 ชวโมง

2 คน จากสถาบนทผานการรบรอง ทสามารถใหบรการนวด อบ ประคบตามมาตรฐาน

ศกยภาพในดานเครองมออปกรณ

1. มเตยงบรการนวดตว จานวน 3 เตยง

2. มหมอนงลกประคบ 2 หมอ

3. ตอบไอนาสมนไพร 1 ต

ศกยภาพในดานเทคโนโลย

1. นาเอาโปรแกรมบนทกคอมพวเตอร (HOSxP) มาใชในการบนทกขอมลบรการ

2. เครองวดความดน , เครองชงนาหนก , เครองฟงเสยงหวใจ(Stethoscope)

ขอจากดในดานเครองมอ อปกรณ

1. ไมมหองเปลยนเสอผา ทาใหตองเปลยนในหองนาซงพนอาจเปยก ทาใหเสอผาเปยกหรอลนได

2. จานวนเตยงไมเพยงพอตอผมารบบรการแพทยแผนไทย

เวลาในการเขารบการรกษา

ซกประวต (นาท)

ตรวจรางกาย(นาท)

ทาหตการ (นาท) ใหคาแนะนา (นาท)

นวด 5 5 60 5

ประคบสมนไพร 5 5 30 5

นวดและประคบสมนไพร

5 5 60 5

อบไอนาสมนไพร 5 5 30 5

การดแลมารดาหลงคลอดบตร

5 10 180 10