เอกสารประกอบการสอน รายวิชา rtl 3406 franchise...

133
เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 การจัดการธุรกิจแฟรนไชส์ (Franchise Management) อาจารย์ธันย์ ชัยทร หลักสูตรบริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาการจัดการธุรกิจค้าปลีก วิทยาลัยโลจิสติกส์และซัพพลายเชน มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา

Upload: others

Post on 06-Jan-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

เอกสารประกอบการสอน

รายวชา RTL 3406 การจดการธรกจแฟรนไชส (Franchise Management)

อาจารยธนย ชยทร

หลกสตรบรหารธรกจบณฑต สาขาการจดการธรกจคาปลก วทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

Page 2: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

ศนยการศกษาจงหวดนครปฐม

Page 3: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

ค าน า

วสยทศนและแนวทางยทธศาสตรของประเทศเกยวกบการเสรมสรางผประกอบการใหม ในธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม ไดนาเสนอระบบ แฟรนไชส (Franchise) เขามาประยกตใช โดยม สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว .) กระทรวงอตสาหกรรม สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สภาพฒนฯ) และกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย ใหการสนบสนนตลอดมา เพราะแฟรนไชสเปนระบบการขยายธรกจดวยมาตรฐานการดาเนนงานทพสจนแลววาประสบความสาเรจ แฟรนไชสเปนระบบการจดการชองทางจาหนายชนดหนง ท มเอกลกษณภายใตระบบการจดการดวยมาตรฐานเดยวกน สามารถทาใหผประกอบการรายใหมทจะลงทนธรกจมนใจไดวาระบบแฟรนไชสจะทาหนาทเสนอขายสนคาและใหผลตอบแทนการลงทนทนททเรมทาธรกจ

นกลงทนในปจจบนตางกมองหาธรกจทสามารถเตบโตไดดวยความรวดเรว และใหผลตอบแทนทคมคาตอการลงทน ทงนเพราะแฟรนไชสมระบบบรหารจดการทเปนมาตรฐานเหมอนกนทาใหแฟรนไชสเปนทถกใจของผบรโภค จงดาเนนกจกรรมทางการตลาดโดยงายและมประสทธภาพ โดยมเจาของสทธทางการคาหรอ แฟรนไชสเซอร มความประสงคจาหนายสทธทางการคาภายใตตราสนคาและระบบบรหารจดการแกผซอสทธหรอ แฟรนไชสซ โดยผซอสทธน จะตองดาเนนธรกจตามรปแบบและระบบของเจาของสทธอยางเครงครด ภายใต สญญาแฟรนไชส (Franchise Contract) ระหวางกน

แบบอยางการลงทนฉบบนมงเนนใหผทสนใจลงทน สามารถเสนอขายสทธทางการคาของตนเองในรปแบบแฟรนไชสได ทาใหสามารถทราบแนวทางในการเรมตนเปนแฟรนไชสเซอรทด และเชอวาผทสนใจลงทนจะสามารถหาประโยชนจากการอานและนาไปเปนคมอเพอการปรบธรกจใหเปนระบบแฟรนไชสไดอยางไมยากนก

แตดวยปญหาทสาคญของแฟรนไชสอยางหนง คอ การลอกเลยนแบบการดาเนนธรกจและการละเมดสทธระหวางกน ซงเปนปญหาทเรอรงในวงการแฟรนไชสมายาวนาน ธรกจขาดความยงยนในระบบททาใหคสญญาตางๆ ไมเคารพในสทธซงกนและกน แบบอยางการลงทนในครงนไดนาเสนอแนวความคดเกยวกบการบรหารแฟรนไชสใหมความยงยนและมแนวทางในการทาใหผซอสทธทางการคาหรอแฟรนไชสซ รวมมอกนทาธรกจแฟรนไชสกนอยางสมานฉนทและยาวนาน

Page 4: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

สารบญ หนา

คานา ก สารบญ ข สารบญตาราง จ สารบญภาพ ฉ บทท 1 บทน า

1.1 ความหมายของแฟรนไชส 2 1.2 คาศพททเกยวของกบแฟรนไชส 3 คาถามทบทวน 5

บทท 2 แบบประเมนศกยภาพผประกอบการในการเรมท าธรกจแฟรนไชส 2.1 คณลกษณะของผประกอบการทประสบความสาเรจ 5 2.2 แบบประเมนตนเองสาหรบผสนใจเปนเจาของกจการ 7 2.3 แบบประเมนตนเองสาหรบผสนใจธรกจแฟรนไชส 8 คาถามทบทวน 10 บทท 3 ขอมลสภาวะแวดลอมของธรกจแฟรนไชส

3.1 ขอมลดานสภาวะตลาด 3.1.1 วเคราะหภาพรวมของตลาด 13

3.1.2 วเคราะหสภาพความตองการของตลาดในปจจบนและในอนาคต 14 3.1.3 ปจจยทมผลกระทบตอตลาด 15

3.1.3.1 นโยบายรฐบาล 3.1.3.2 ปจจยเกอหนนทางเศรษฐกจ 3.1.3.3 ผลกระทบทางเศรษฐกจ 3.1.3.4 เทคโนโลย 3.1.3.5 สงคมและวฒนธรรม 3.1.3.6 สงแวดลอมดานกฎหมาย 3.1.3.7 จรรยาบรรณทเกยวของ

3.1.4 มลคาของตลาดในประเทศ และ ตางประเทศ ของธรกจแฟรนไชส 19 3.1.5 การแขงขนในตลาดแฟรนไชส 22

3.1.6 โครงสรางราคาในการขายสทธแฟรนไชส 24 3.1.7 รปแบบการใหสทธแฟรนไชสทสาคญ 25 3.1.8 การวเคราะหชองทางจาหนายแบบอนเปรยบเทยบกบแฟรนไชส 26

Page 5: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

3.1.9 สรปขอไดเปรยบของระบบแฟรนไชส 30 หนา

3.2 ขอมลดานการจดการเชงกลยทธ 3.2.1 โครงสรางองคกรแฟรนไชสทเหมาะสมตามระดบธรกจ 33

3.2.2 รปแบบการบรหารสทธในระบบแฟรนไชส 34 3.2.3 การบรหารแฟรนไชสเชงกลยทธดวยการจดการระบบสารสนเทศ 35

3.3 ขอมลดานการบรหารทรพยากรมนษย 38 3.4 ขอมลดานการปฎบตการ 3.4.1 การสรางรานคาแฟรนไชสตนแบบ 39

3.4.2 ลาดบขนตอนการจดตงระบบแฟรนไชส 40 3.4.3 การสรางคมอปฏบตการระบบแฟรนไชส 41 3.4.4 การเลอกทาเลทตงธรกจแฟรนไชส 44 3.4.5 เทคโนโลยในการผลตหรอบรการ 47 3.4.6 การบรหารระบบคณภาพและการควบคมการผลต / การบรการ 49 3.4.7 การวดและการประเมนความสาเรจ 51

3.5 ขอมลดานการเงน การลงทน 3.5.1 เงนลงทนของธรกจ 51 3.5.2 กจกรรมทางการเงนทสาคญ 54

3.6 ขอมลดานกฎระเบยบทเกยวของ 3.6.1 สญญาแฟรนไชส 57 3.6.2 กฎหมายทเกยวของกบธรกจแฟรนไชส 62 3.7 แหลงขอมลทสามารถศกษาคนควาเพมเตม 63 3.8 สาเหตทธรกจแฟรนไชสไทยบางกจการไมประสบความสาเรจ

3.8.1 สรปปญหาของแฟรนไชสไทยทตองแกไข 66 3.8.2 แนววธการพฒนาระบบแฟรนไชสทด 68 3.8.3 ระบบแฟรนไชสแบบยงยน 68 คาถามทบทวน 72

บทท 4 แบบอยางการลงทนธรกจแฟรนไชส 4.1 แฟรนไชสธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคาร 73 4.2 ลกษณะทวไปและสภาพแวดลอมของธรกจ 76

4.2.1 สภาพแวดลอมของธรกจ 4.2.2 อปสรรคและผลกระทบ

Page 6: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

4.2.3 จดเดนของธรกจ 4.2.4 จดออนของธรกจ หนา

4.3 แผนกลยทธดานการตลาดของธรกจ 79 4.3.1 ลกษณะทวไปของตลาด 4.3.2 การระบกลมเปาหมายทางการตลาด 4.3.3 การกาหนดกลยทธผลตภณฑ 4.3.4 โครงสรางราคา 4.3.5 วธการขายแฟรนไชส 4.3.6 การสงเสรมการตลาด

4.4 แผนกลยทธดานการจดการและทรพยากรมนษย 83 4.4.1 โครงสรางองคกรของแฟรนไชสเซอรและรานตนแบบ

4.4.2 คาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทน 4.5 แผนการจดการดานการบรการและปฏบตการ 86

4.5.1 การใหบรการหลกของแฟรนไชสเซอร 4.5.2 กระบวนการใหบรการของแฟรนไชสซ 4.5.3 กระบวนการปอนกลบของขอมลสแฟรนไชสเซอร

4.6 แผนการลงทนและการวเคราะหดานการเงน 88 4.6.1 โครงสรางเงนลงทน 4.6.2 ขอมลตวเลขประมาณการดาเนนงานในแตละปของสานกงานใหญ

4.6.3 ขอมลตวเลขประมาณการดาเนนงานในแตละปของรานตนแบบ 4.6.4 การวเคราะหสถานะทางการเงน ค าถามทบทวน 101

บทท 5 แบบประเมนองคกรและตวชวดทส าคญ 5.1 การควบคมกลยทธและการประเมนผล 102 5.2 ตวชวดเพอประเมนผลสาเรจของธรกจแฟรนไชส 103 5.2.1 ตวชวดดานการจดการ และ บรหารทรพยากรมนษย

5.2.2 ตวชวดดานตลาดและแฟรนไชสซ 5.2.3 ตวชวดดานการเรยนรและการพฒนา 5.2.4 ตวชวดประสทธภาพดานการเงน

5.3 ปจจยความสาเรจของตวชวดประสทธภาพดานตาง ๆ 107 คาถามทบทวน 109

Page 7: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

บรรณานกรม 110 ภาคผนวก 112

Page 8: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

สารบญตาราง

หนา ตารางท 3-1 Top 30 Grocery retailers – Rising and Falling Stars,2002 20 ตารางท 3-2 การเปรยบเทยบขอด ขอเสยของการใชชองทางจาหนายแตละประเภท 28 ตารางท 3-3 ระดบพนกงาน วฒการศกษาและคาตอบแทน 39 ตารางท 3-4 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดเลก 52 ตารางท 3-5 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดกลาง 53 ตารางท 3-6 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ 54 ตารางท 3-7 รายชอหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส 64 ตารางท 4-1 คาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทนขององคกรแฟรนไชสเซอร 85 ตารางท 4-2 คาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทนของรานตนแบบ 86 ตารางท 4-3 รายการเครองมอและอปกรณในสวนของสานกงานใหญ 89 ตารางท 4-4 แสดงรายการเครองมอและอปกรณในสวนของรานตนแบบ 91 ตารางท 4-5 แหลงเงนทนและโครงสรางเงนทนของกจการ 92 ตารางท 4-6 ประมาณการรายไดจากการขายสทธแฟรนไชสทจะไดรบใน 5 ป 93 ตารางท 4-7 แผนปฏบตการทางการตลาดและคาใชจายทางการตลาด 5 ป 94 ตารางท 4-8 คาใชจายจากการดาเนนงาน 94 ตารางท 4-9 ประมาณการงบกาไรขาดทน 5 ป ของสานกงานใหญแฟรนไชสเซอร 95 ตารางท 4-10 ประมาณการงบดล 5 ป ของสานกงานใหญ (แฟรนไชสเซอร) 95 ตารางท 4-11 ประมาณการงบกระแสเงนสด 5 ป ของสานกงานใหญ (แฟรนไชสเซอร) 97 ตารางท 4-12 ตารางคาใชจายการดาเนนงานของรานตนแบบ 98 ตารางท 4-13 ตารางคาใชจายการดาเนนงานของรานตนแบบ 5 ป 99 ตารางท 4-14 อตราสวนทางการเงน 100 ตารางท 5-1 ตวชวดและเปาหมายดานการจดการและบคลากร 104 ตารางท 5-2 ตวชวดและเปาหมายดานการตลาดและลกคา 106 ตารางท 5-3 ตวชวดดานการเรยนรและการพฒนา 106 ตารางท 5-4 ตวชวดประสทธภาพดานการเงน 107

Page 9: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

สารบญภาพ หนา ภาพท 3-1 โครงสรางขดความสามารถในการแขงขนโดยใชเศรษฐกจฐานความร 14 ภาพท 3-2 การแลกเปลยนทนสองฝงระหวางแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ 29 ภาพท 3-3 การออกแบบโครงสรางองคกรแฟรนไชสทเหมาะสม 33 ภาพท 3-4 ระบบสารสนเทศและโครงสรางเทคโนโลยสารสนเทศของธรกจ 36 ภาพท 3-5 ตวอยางสญญาแฟรนไชส 59 ภาพท 3-6 แสดงความตองการสาหรบระบบงานภมปญญา 70 ภาพท 3-7 โมเดลแฟรนไชสแบบยงยน 73 ภาพท 4-1 วงจรการเรยนรเพอพฒนาคมอการตลาดดวยระบบฐานความร 76 ภาพท 4-2 โครงสรางองคกรแฟรนไชสเซอรและรานตนแบบ 85 ภาพท 5-1 การควบคมกลยทธและการประเมนผล 102 ภาพท 5-2 รปแบบของการควบคมแบบใชผลสะทอนไปขางหนา 3 แบบ 103 ภาพท 5-3 แสดงขอบเขตตวชวดเพอประเมนผลสาเรจของธรกจแฟรนไชส 104

Page 10: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

1

บทท 1

ธรกจ FRANCHISE

ความพยายามผลกดนของภาครฐเพอใหเกดการปฏบต จงไดมการถายทอดยทธศาสตรดงกลาวลงสระดบภมภาคและระดบจงหวดอยางตอเนอง ในสวนของกลมอตสาหกรรม SMEs และ OTOP 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน ไดแก เชยงใหม เชยงราย ลาพน ลาปาง แมฮองสอน พะเยา แพร นาน ไดถกกาหนดใหเปนเปาหมายของอตสาหกรรมใน 4 สาขา ดงตอไปน

1. การเกษตรและอตสาหกรรมเกษตร เพอใหสอดคลองกบวสยทศนประเทศดานอาหารไทยครวของโลก

2. สาขาหตถกรรมและแฟชน เพอใหสอดคลองกบวสยทศนประเทศดานกรงเทพเมองแฟชน 3. การบรการทองเทยวและสขภาพ เพอใหสอดคลองกบวสยทศนดานเมองไทยเมองทองเทยว 4. ICT (Information Communication Technology) เพอใหสอดคลองกบวสยทศนประเทศ

ดานการพฒนาอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

การปรบเปลยนเศรษฐกจประเทศไทยไปในทศทางทดขนโดยลาดบ และไดมการประชมหารอกบนกวชาการทงในและตางประเทศเกยวกบแนวคดการปรบประเทศไทยใหสามารถแขงขนกบนานาประเทศไดในตลาดโลก และในทสดไดประกาศวสยทศนของประเทศไทยใหเปน World Leader in Niche Market ซงประกอบดวย 5 กลมอตสาหกรรมหลก (Key Issues in 5 Clusters) ไดแก

1. Kitchen of the World สาหรบอตสาหกรรมเกษตร อาหาร อาหารแปรรป 2. World Health Service Center สาหรบบรการการแพทย ดแลรกษาสขภาพ โดยเฉพาะ

แพทยทางเลอก ยาสมนไพรภมปญญาตะวนออก สปาและนวดแผนโบราณ 3. Asia Tourism Capital สาหรบอตสาหกรรมบรการทองเทยว สนทนาการ และการ

ประชมสมมนา 4. Bangkok City of Fashion สาหรบอตสาหกรรมแฟชน สงทอ และอญมณ 5. Detroit of Asia สาหรบอตสาหกรรมยานยนตรและอเลกทรอนกส

จากวสยทศนประเทศไทยดงกลาวขางตน ทาใหหนวยงานภาครฐทมหนาทในการพฒนาสงเสรม

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ไดจดทายทธศาสตร กลยทธ แผนงานโครงการซงมเปาหมายเดยวกนคอสอดคลองกบวสยทศนของประเทศ อาทการปฏรปการทางานของหนวยงานภาครฐ กระทรวง ทบวง กรม การดาเนนงานของสานกงานจงหวด 8 จงหวด (ผวาราชการจงหวด CEO) ยทธศาสตรภ มภ าคการ

Page 11: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

2

รวมกลมจงหวดลานนา (Policy / Organization / Service Reform) ซงทงหมดลวนเปนสภาพแวดลอมเออตอการสงเสรมพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม เปนอยางยง

ภมภาค 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน หรอเรยกวา “ภมภาคลานนา” เปนภมภาคทมทนทางภมศาสตร คอ อดมสมบรณไปดวยพนทเกษตรกรรม และมทนทาง ภมปญญา คอ ความร ความสามารถในการผลตสนคาและบรการ ซงสอดคลองกบยทธศาสตรขางตนเปนอยางด มความพรอมในการสรางสรรคผลตภณฑและบรการทมเอกลกษณของวฒนธรรมทองถนอยางโดดเดน

อยางไรกตามภมศาสตรกบภมปญญาทภมภาคลานนามอยนน ไมเพยงพอตอการดาเนนใหเศรษฐกจในภมภาคเจรญรงเรองและยงยนได การเจรญเตบโตทางธรกจจาเปนตองอาศยหลกการตลาดทด ชวยสรางสรรคโอกาสแกผประกอบการใหมและพฒนาธรกจใหเตบโตอยางตอเนอง เพราะปญหาทเกดขนจรงในการปฏบตคอ ธรกจ SMEs และ OTOP ในภมภาคลานนาเชยวชาญในการผลตผลตภณฑจากทนวฒนธรรม ทนทางปญญา และทนทรพยากร ธรรมชาต แตขาดความเชยวชาญในเรองการตลาดและการพฒนาธรกจ กจการจงตองการยทธวธหรอเครองมอทางการตลาดในการขยายตลาดและพฒนาธรกจเพอสรางผประกอบการใหม

แนวทางปฏบตในสวนกลางกมแผนการทจะดาเนนตามแนวทางของยทธศาสตรของสานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.)กระทรวงอตสาหกรรม และยทธศาสตรการพฒนาขดความสามารถของภาคเหนอตอนบนสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สภาพฒนฯ) โดยทแนวทางยทธศาสตรการสรางและพฒนาผประกอบการรนใหม ของ สสว. ในสวนทเกยวของกบการสรางบรรยากาศทกระตนใหเกดผประกอบการใหม พบวามโครงการพฒนาผประกอบการใหมทอาศยระบบแฟรนไชส ไดแก โครงการกฎหมายธรกจแฟรนไชส โครงการพฒนาและสงเสรมธรกจแฟรนไชสและโครงการสนเชอธรกจแฟรนไชส 1.1 ความหมายของแฟรนไชส แฟรนไชส คอ การขายระบบงานทประสบความสาเรจ โดยเจาของระบบงานนน เรยกวา เจาของสทธ (Franchisor) ตกลงอนญาตใหผรบสทธ (Franchisee) ดาเนนธรกจภายใตชอการคา การบรหาร และระบบธรกจของเจาของสทธ ซงเปนผพฒนาขน ผรบสทธจะตองดาเนนธรกจตามรปแบบและระบบธรกจของเจาของสทธและจายคาตอบแทนแกเจาของสทธ แฟรนไชส จงหมายถง ระบบธรกจทประกอบไปดวย ลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ

1. เจาของสทธ (ตอไปน จะขอใชคาวา แฟรนไชสเซอร) หรอเจาของระบบธรกจ ถายทอดความรในการทาธรกจทกอยางใหแกผรบสทธและดแลอยางใกลชด

2. ผรบสทธ (ตอไปน จะขอใชคาวา แฟรนไชสซ) จะตองจายคาธรรมเนยมในการใชชอการคาเปนคาธรรมเนยมกอนเรมกจการ (Franchise Fee หรอ Initial Fee)

Page 12: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

3

3. แฟรนไชสซ จะตองจายคาธรรมเนยมเปนเปอรเซนตของยอดขายหรอจายคาธรรมเนยมเปนเงนงวดรายเดอนหรอรายป เรยกวา “คารอยลต” ตามแตแฟรนไชสเซอรจะกาหนด

1.2 ค าศพททเกยวของกบแฟรนไชส 1.2.1 มาสเตอรแฟรนไชส (Master Franchise) ผทไดรบสทธจากบรษทแมใหดาเนนธรกจรายแรกในพนทหนงๆ และมกเปนรายใหญทตองดาเนนกจการขยายสาขาในระดบทองถนตอไป 1.2.2 ซบแฟรนไชส (Sub-Franchise) ผรบสทธหรอแฟรนไชสซรายยอยแบบตวตอตว ซงสามารถรบสทธจากแฟรนไชสเซอรไดสองลกษณะ คอ

ซงเกลยนต (Single Unit Franchise) สทธในการดาเนนกจการไดเพยง 1 แหง

มลตยนต (Multi – unit Franchise) สทธในการดาเนนกจการไดหลายแหง 1.2.3 แฟรนไชสฟ (Franchise Fee) หมายถงคาตอบแทนทแฟรนไชสซตองจายเปนจานวนเงนกอนกอนเรมดาเนนกจการ เรยกอกอยางวาคาแรกเขา (Initial Fee) 1.2.4 รอยลตฟ (Royalty Fee) หมายถงคาตอบแทนทตองจายอยางตอเนองตามสดสวนของผลการดาเนนงานซงอาจเรยกเกบในรปเปอรเซนตตอเดอนหรอตอปจากยอดขายหรอยอดสงซอ หรอถาหากไมสามารถเรยกเกบจากยอดขายได กเรยกเกบในลกษณะคาเชาระบบแทนได 1.2.5 แอดเวอรไทซงฟ (Advertising Fee) หมายถงคาตอบแทนทตองจายอยางตอเนองตามสดสวนของผลการดาเนนงาน เพอนาไปใชในการโฆษณา ซงอาจเรยกเกบหรอไมกไดแลวแตตกลงกน ในสญญา (ตรกนก 2547 , 21-23)

การพฒนาธรกจและสรางผประกอบการ SMEs และ OTOP รายใหม สามารถนาแบบอยางการลงทนธรกจ แฟรนไชส (Franchise) ใหเปนเครองมอพฒนาธรกจและสรางผประกอบการใหมไดอยางด สอดคลองกบวสยทศนและแนวทางยทธศาสตรของ สสว. นอกจากนแฟรนไชสยงเปนระบบการจดการชองทางจาหนายชนดหนง ทมเอกลกษณภายใตระบบการบรหารจดการดวยกตกาและกฎเกณฑเดยวกน และตองการใหผประกอบการรายใหมทจะลงทนธรกจแฟรนไชสมนใจไดวาระบบแฟรนไชสจะทาหนาทเสนอขายสนคาไดเปนอยางด ทงนเพราะแฟรนไชสสวนใหญมกมชอเสยงกจการมากอนหนาแลว ดวยระบบบรหารจดการทเปนมาตรฐานเหมอนกนทาใหแฟรนไชสเปนทถกใจของผบรโภค จงดาเนนกจกรรมทางการตลาดโดยงายและมประสทธภาพ โดย แฟรนไชสเซอร หรอบรษทแม ซงเปนเจาสทธทางการคา และมความประสงคจาหนายสทธทางการคาภายใตตราสนคาและระบบบรหารจดการแกผรบสทธ (แฟรนไชสซ) โดยผรบสทธจะตองดาเนนธรกจตามรปแบบและระบบของเจาของสทธอยางเครงครด ภายใต สญญาแฟรนไชส (Franchise Contract) ระหวางกน

Page 13: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

4

หากการดาเนนธรกจไมเปนไปตามแบบแผนหรอมการละเมดสทธ หรอไมเปนไปตามทตกลงกนไวในสญญา ผใหสทธมสทธเรยกรอง ยกเลกสญญา หรอดาเนนการตามกฎหมายใดๆ ตามแตขอตกลงในสญญาททาขน สภาวการณลงทนทคอนขางหาเงนลงทนยากและสถาบนการเงนไมกลาเสยงในการปลอยกแกภาคธรกจ แฟรนไชสจงเปนวธการหนงทนาสนใจในการสรางผประกอบการรายใหมและพฒนาธรกจเพราะ เปนการลงทนขยายกจการดวยเงนลงทนของผอน จงขยายกจการครอบคลมพนททตองการไดรวดเรว และเปนทางลดในการเรมตนธรกจของผประกอบการรายใหม เนองจากมความเสยงตาเพราะใชเงนลงทน ไมสงมาก

การใหสทธในการทาธรกจแฟรนไชสนนมหลายรปแบบ เชนการเปนดลเลอรหรอเปนตวแทนการจดจาหนาย การรวมทน หรอการใหสทธในระบบการผลตหรอจาหนาย การนาระบบแฟรนไชสเขามาพฒนา SMEs และ OTOP ในเขตภาคเหนอ จงเปนอกทางเลอกหนงทสอดคลองกบยทธศาสตรของประเทศและโครงสรางเศรษฐกจในภมภาคเพราะมภาคเกษตรกรรมทสามารถสงวตถดบใหแกโรงงานแปรรปเปนอาหารเพอสขภาพ การใหบรการดานการทองเทยว วฒนธรรม หตถกรรม การศกษา อสงหารมทรพย การกอสราง การคาปลกและการคาสง อนจะสามารถพฒนาผประกอบการรายใหม ตลอดจนพฒนาธรกจ SMEs ทมอยแลวในภมภาคใหสามารถขยายตวดวยระบบแฟรนไชสได

กลาวโดยสรป แฟรนไชส จงเปนเครองมอทางการตลาดทชวยพฒนาธรกจใหเจรญเตบโตและขยายตวไดทงภายในภมภาค ตางภมภาคและในตางประเทศ บรหารจดการดวยรปแบบทมมาตรฐาน มกลยทธทางการตลาด และเครอขายทางการตลาด ซงนาไปสการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนดานการตลาดท ยดหยน คลองตว ฉบไว และดารงอยได เพอการเจรญเตบโตของ SMEs และ OTOP ในภมภาคเหนอตอนบนและประเทศไทยตอไป

Page 14: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

5

คาถามทบททวนบทท 1 ขอ 1. แฟรนไชส แปลวาอะไร ? กรรมสทธ สมปทานทใชสนคา และชอการคา ลขสทธ การครอบครอง

ขอ 2. แฟรนไชส เกยวของกบเรองใด ? การอนญาตใหใชเครองหมายการคา การใชสทธในการขายสนคา การใหบรการสรางชอทางการคา การตกลงรวมมอกนทางการคา

ขอ 3. ธรกจแฟรนไชสประกอบดวยปจจยอะไรบาง ? ผขายแฟรนไชส, สญญา, คาตอบแทน ผซอแฟรนไชส, เครองหมายการคา, คาใชจายตาง ๆ ผซอและผขายแฟรนไชส, สญญลกษณ, คาใชจายตาง ๆ ผซอและผขายแฟรนไชส, เครองหมายการคา, คาตอบแทน

ขอ 4. Product or Brand Franchising หมายถงอะไร ? ระบบแฟรนไชสทใหสทธในการจดจาหนายสนคา รปแบบการจดจาหนายผลตภณฑภายใตชอเดยวกน ระบบแฟรนไชสทใหโอกาสจดจาหนายสนคาและบรการ ระบบแฟรนไชสทใหสทธในการจดจาหนายผลตภณฑและเครองหมายการคา

Page 15: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

6

ขอ 5. การใหสทธเพอจดจาหนายผลตภณฑ ใชเครองหมายการคา โดยมการถายทอดวธดาเนนธรกจแบบ รานคามาตรฐาน หมายถงขอใด ? Conversion Franchising Standard Franchising Business Format Franchising

Product or Brand Franchising

Page 16: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

7

บทท 2

แบบประเมนศกยภาพผประกอบการในการเรมท าธรกจแฟรนไชส (Franchisor Self-Assessment)

การทบคคลใดบคคลหนงจะกาวเขามาสการเปนผประกอบการนนเปนการตดสนใจทสาคญทงตอ

ผประกอบการเองและตอผทเกยวของเปนอยางมาก เพราะการทมเทลงทนลงแรงไปอยางมากนน หากเกดความลมเหลวหรอหยดชะงกงนกจะเกดผลเสยตอวถชวตของผนน ครอบครว และผทเกยวของไปอกนาน ดงนนผทสนใจจะเปนผประกอบการธรกจของตนเองควรมการสารวจตรวจสอบตนเองอยางครบถวนรอบคอบทงความพรอมและคณสมบตในดานตางๆ รวม ถงปจจยทเกยวของทงหมด ซงนอกจากจะเปน การบอก/เตอนผประกอบการไดตระหนกและตดสนใจอยางรอบคอบกอนทจะเรมเดนหนากจการอยางเตมตว การศกษาแบบอยางการลงทนฉบบนจงไดเสนอแบบประเมนตนเองของผประกอบการทสนใจจะใชวธการแฟรนไชสเพอขยายสาขาธรกจกอนเรมกจการ ประกอบดวย

1. คณลกษณะของผประกอบการทประสบความสาเรจ 2. แบบประเมนตนเองสาหรบผสนใจเปนเจาของกจการ 3. แบบประเมนตนเองสาหรบผสนใจทาธรกจแฟรนไชส

1. คณลกษณะของผประกอบการทประสบความส าเรจ ดวยนโยบายของรฐบาลในการเสรมสรางผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

(SMEs) รายใหม โดยตงเปาหมายไวปละ 50,000 ราย ซงรฐจะใหการสงเสรมหลายดานรวมถงการสนบสนนทางการเงน ดงนนจงอาจจดประกายความฝนใหกบผสนใจลงทน แตกอนจะเรมกาวแรกบนเสนทางธรกจ ควรมตรวจสอบคณลกษณะของผประกอบการทประสบความสาเรจ เพอพจารณาไตรตรองใหประเมนตนเองกอนทจะตดสนใจเขาสวงการ

คณลกษณะของผประกอบการทประสบความสาเรจ (วนชย พพฒนสมทร วารสารสภาอตสาหกรรมเชยงใหม กมภาพนธ 2546)

1. มเปาหมายทแนนอน เพราะสงนจะกอใหเกดกาลงใจ กอใหเกดพลงทจะตอส นาไปสจดมงหมาย

ทานมเปาหมายแลว ยงไมมเปาหมาย

2. มความเชอมนในตนเอง รกอสระ พงพาตนเองเปนหลก มความตงใจเดดเดยวเขมแขง มลกษณะเปนผนา และมความเชอมนวาจะสามารถแกไขปญหาตางๆ ได

ทานมความเชอมนในตนเอง รกอสระ พงพาตนเองเปนหลก ไม

Page 17: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

8

3. มความขยนหมนเพยร พรอมทจะตอสกบงานหนกเพอใหบรรลเปาหมายทตงไว ผประกอบการตองทางานมากกวาคนปกต โดยเฉพาะอยางยงชวงเรมตนกจการจะตองทมเททงกาลงกาย ความร ความสามารถอยางเตมท มความอดทน สามารถทนตอภาวะกดดนตางๆ ทรมเราเขามากระทบตลอดเวลา ตองเปดใจรบรปญหา และพยายามแกไขปญหาใหหมดไป ตองมความเชอมนวาทกปญหามทางแกไข

ทานมความบากบนอดทนพรอมจะทมเท ไม

4. กลาเสยง ไมมการลงทนใดทไมมการเสยงอยทวาจะเสยงมากเสยงนอยเทานน ตองเลอกทางานทไมเกนขดความสามารถ ศกษาหาขอมล วางแผน เลอกการผลตทมความถนด รจกใชเครองมอทเหมาะสม ประเมนปจจยตางๆ อยางรอบคอบและถถวน จากนนจงตดสนใจวาจะกาวตอไปอยางไรด

ทานมขอมลด วางแผนพรอม และกลาเสยง ไม

5. มความคดสรางสรรคสงแปลกๆ ใหมๆ สนคาและบรการทแตกตาง พรอมกบนาเอาความรดานการบรหารการจดการสมยใหมมาใชในการดาเนนงานใหมประสทธภาพ

ทานมความคดสรางสรรค ไม

6. เงนทน เปนเรองจาเปนทผประกอบการจะตองมเงนลงทนเรมตนเปนของตนเองสวนหนง มเงนทนสารองไวหมนเวยนสวนหนง ผทมเงนทนไมมากควรเรมจากกจการเลกหรอเรมจากกจการประเภททมรายรบเปนเงนสดกอน

ทานมเงนทนพรอม ไม

7. ตองประมาณตวเอง ลดความโลภลงสกนดจะพชตความสา เรจ ทาการตองใหเหมาะสมกบตวเอง เหมาะสมกบเวลา กบสภาพแวดลอม กบทนทรพย ประมาณตนเองในแงของการใชจาย ตองรประหยด ขยน อดทน

ทานรจกตนเองและมองเหนความเหมาะสม ไม

8. กลาตดสนใจ การตดสนใจตองมขอมล เมอศกษาขอมลอยางรอบคอบแลว ตองหนกแนน มความเชอมนในตวเองและในงานททา

ทานมขอมลเพยงพอในการตดสนใจ ไม

9. สรางทมงาน ทมงานเปนสงสาคญอยางหนงของการประกอบการ หากมทมงานทมความรความสามารถ ซอสตย ไววางใจได พรอมลยงาน กจะชวยแบงเบาภาระได ทมงานทดจะตองเปนทงคคด เปนเหมอนแขน ขา หรออาจเปนสมองให การจดการทมงานเปนสงหนงทจะวดความสามารถของผประกอบการทดได

Page 18: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

9

ทานมทมงานทดแลว ไม

10. มความซอสตยเปนคณธรรมประการหนงททาใหผประกอบการประสบความสาเรจ ตองมความซอสตยตอเพอนรวมงาน ตอลกคาโดยเฉพาะในเรองคณภาพสนคา ตองสรางความเชอถอใหตนเองดวยการรกษาคาพด เปนตน

ทานมความซอสตยและรกษาคาพด ไม

11. รประหยดเพออนาคต รจกเกบออมเงนไวเพอขยายกจการในอนาคต การดาเนนธรกจตองใชเวลายาวนานกวาจะบรรลเปาหมายได ผประกอบการจงตองรจกยบยงชงใจทจะหาความสขใสตนไวกอน การประหยดหมายถงการใชเงนไปในทางทถกทควรเมอมสวนทเหลอกใหเกบออมไวเพอการลงทน

ทานใชเงนเปน ไม

12. มความรบผดชอบตอสงคม ผประกอบการเปนกลมกาลงทสาคญททาใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคม ทาใหประเทศเกดการพฒนา เปนผทาใหสงคมมความเปนอยทดขน สรางงานใหคนทา สรางรายได และอานาจการซอใหกบประชาชน ผประกอบการจงตองมความรบผดชอบตอสงคม เพราะอยางไรกตาม ผประกอบการกตองพงสงคมในรปแบบของผบรโภคสนคา หากสงคมดารงอยดวยดผประกอบการกดารงอยไดเชนกน

ทานมสานกรบผดชอบตอสงคม ไม การวเคราะหผลการประเมน

ผสนใจลงทนธรกจทไดประเมนคณลกษณะการเปนผประกอบการชดนซงมอยทงหมด 12 ขอแลว หากทานประเมนวา “ม ” จานวน 8-12 ขอ แสดงวาทานมคณลกษณะในการเปนผประกอบการและมแนวโนมในการเปนผประกอบการทจะประสบความสาเรจในธรกจได แตหากทานประเมนแลวมขอ “ ไมม ” เกนกวา 4 ขอ แสดงใหเหนวายงมจดออน และคณลกษณะทไมพงประสงคสาหรบการดาเน นธรกจ ทานควรจะศกษาหาความรเพมเตมเกยวกบการเปนผประกอบการ และปรบเปลยนตนเองในอกระยะหนง

2. แบบประเมนตนเองส าหรบผสนใจเปนเจาของกจการ (Client Self-Assessment)

ศนยธรกจอตสาหกรรม สานกพฒนาธรกจอตสาหกรรมและผประกอบการ กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ไดจดทาแบบสอบถามเพอประเมนตนเองของผประกอบการ เพอเตรยมความพรอมในการเขาเปนผประกอบการรายใหม ประกอบดวย 18 ชดคาถาม ดงน

Page 19: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

10

ชดท 1 ความเชอในการเปนผประกอบการ ชดท 2 ภมหลงทสงเสรมการประกอบธรกจ ชดท 3 แรงจงใจในตนเอง ชดท 4 ทกษะในการประกอบธรกจ ชดท 5 คณภาพในการประกอบการ ชดท 6 เครอขายในการประกอบธรกจ ชดท 7 ทกษะทางการตลาด ชดท 8 ทกษะทางการเงน ชดท 9 ทกษะดานปฏบตการ

ชดท 10 ทกษะทางการบรหารงานบคคล ชดท 11 ทกษะทางการบรหารตนเอง ชดท 12 ทกษะดานกฎหมายทเกยวของ ชดท 13 ความพรอมในการเตรยมตว ชดท 14 ทกษะและความเชยวชาญในการประกอบธรกจ ชดท 15 การเตรยมความพรอมในชวงแรกของการทาธรกจ ชดท 16 การเตรยมความพรอมเพอรบกบปจจยภายนอก ชดท 17 ความรอบรเกยวกบตนทน ชดท 18 คาถามสรป

ผสนใจสามารถตดตอขอขอมลแบบประเมนตนเองของผประกอบการไดจากศนยธรกจ

อตสาหกรรม สานกพฒนาธรกจอตสาหกรรมและผประกอบการ กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระราม 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400 หรอสอบถามทางโทรศพทหมายเลข 0-2354-3204, 0-2202-4489, 0-2202-4539 หรอ Download จาก Website: http://intranet.dip.go.th/boc/selfAssessment.htm 3. แบบประเมนตนเองส าหรบผสนใจธรกจแฟรนไชส(Franchiser Self-Assessment)

ธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม มศกยภาพมาขนในปจจบน และตางกตองการขยายธรกจออกไป เพอใหเกดเมดเงนไหลเขามาสธรกจ แตขอจากดดวยขนาดการลงทนทคอนขางเลกทาใหการขยายธรกจดวยเงนลงทนสวนตวนน เปนไปไดดวยความยากลาบาก สถาบนการเงนอาจไมเสยงดวยทจะใหเงนกมาลงทนเพอการขยายสาขา วธการ แฟรนไชส หรอการขายสทธทางการคา เปนวธการหนงทสามารถชวยผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมในการขยายธรกจได ทงอาจมความเปนไปไดในการปรบเปลยนอนาคตของธรกจทองถนภาคเหนอตอนบนอกดวย ดงนนผประกอบการทสนใจจะเลอกใชวธแฟรนไชสในการขยายธรกจ ควรมการสารวจตรวจสอบตนเองอยางครบถวนรอบคอบทงความพรอมและคณสมบตในดานตางๆ ตลอดจนปจจยทเกยวของทงหมด ดงตอไปน

Page 20: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

11

แบบประเมนตนเองส าหรบผสนใจธรกจแฟรนไชส ขอ ตรวจสอบความร ความช านาญในธรกจเดม ศกยภาพ

1. ทานเปนผชานาญการ เชยวชาญในธรกจนน มความรในปญหาจากการดาเนนธรกจนนมากพอจะถายทอดและใหคาปรกษาแกแฟรนไชสซไดเปนอยางด

ใช ไมใช

2. ทานเปดสาขามาแลวไมนอยกวา แหง >3 3 2 1 0

3. สาขาทเปดนนพสจนแลววามกาไร ใช ไมใช

4. สาขาททานเปดนนอยในพนททแตกตางกน ใช ไมใช

5. สนคาหรอบรการของทานมตราสนคาทเปนทรจกแลว ม ไมม

6. ทานมความสามารถในการบรหารสาขาและการควบคมสาขาไดอยางด ใช ไมใช

7. สนคาหรอบรการของทานมตลาดกวางขวาง สามารถจาหนายไดทกพนททวประเทศ และอาจจาหนายไดในตางประเทศ

ใช ไมใช

8. สนคาหรอบรการของทานมจดเดนทแตกตางจากคแขงขน ใช ไมใช

9. สนคาหรอบรการของทานมวงจรชวตทไมสนจนเกนไป ใช ไมใช

10. ธรกจของทานสามารถถายทอดความรในการดาเนนธรกจได ใช ไมใช

11. ธรกจของทานนนลอกเลยนแบบไดยาก ใช ไมใช

12. ธรกจของทานไมจาเปนตองใชพรสววรค ใช ไมใช

13. ธรกจของทานมการแขงขนไมสงมากนก ใช ไมใช

14. ธรกจของทานลงทนไมสงจนเกนไป (< 3 ลานบาท) ใช ไมใช

15. ธรกจของทานมกาไรไมตาจนเกนไป (> 20,000 บาทตอเดอน) ใช ไมใช

16. ทานมเครอขายธรกจหรอซพพลายเออรอยางเพยงพอ ใช ไมใช

ความสามารถดานการตลาด 17. ทานมความสามารถในการวางแผนการตลาดเพอขายแฟรนไชส ใช ไมใช

18. ทานตดสนใจพจารณาเลอกสนคาหรอบรการเพอเปนแฟรนไชสได ใช ไมใช

19. ทานสามารถตงคาธรรมเนยมแฟรนไชสได ใช ไมใช

20. ทานรวธการทจะประชาสมพนธเพอขายแฟรนไชส ใช ไมใช

21. ทานสามารถวจยตลาดเพอพฒนาความรใหมแกแฟรนไชสซได ใช ไมใช

22. ทานสามารถประเมนคาใชจายทางการตลาดได ใช ไมใช

ความสามารถดานการประเมนและควบคม

23. ทานมทกษะความสามารถในการประเมนศกยภาพคนทสนใจจะเปน แฟรนไชสซได

ใช ไมใช

24. มความสามารถในการประเมนแฟรนไชสซหลงดาเนนธรกจไปแลว ใช ไมใช

25. ทานมนใจวาสามารถควบคมแฟรนไชสซไดอยางแนนอน ใช ไมใช

Page 21: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

12

ความสามารถดานกฎหมายและสญญา

26. มความรเกยวกบสญญาทางกฎหมายตางๆ ใช ไมใช

27 มความเขาใจเกยวกบการละเมดสญญาและการฟองคด ใช ไมใช การวเคราะหผลการประเมนความสามารถดานตางๆ ผสนใจลงทนธรกจแฟรนไชสทไดประเมนตนเองมอยทงหมด 27 ขอแลว หากทานประเมนวา “ใช ” จานวน 23 ขอ แสดงวาทานสามารถทาธรกจแฟรนไชสใหประสบความสาเรจได แตหากทานประเมนแลวมข อ “ ไมใช” เกนกวา 4 ขอ แสดงใหเหนวาธรกจทานยงมจดออน และคณลกษณะทไมพงประสงคสาหรบการดาเนนธรกจดวยระบบแฟรนไชส ทานควรจะศกษาหาความรเพมเตมเกยวกบการประกอบธรกจแฟรนไชสหรอรอความพรอมอกสกระยะหนง ขอ ประเมนความพรอมดานการลงทน 1. ทานมเงนอยสกเทาไรทจะพฒนาธรกจตนเองใหเปนแฟรนไชส (บาท)

> 4,000,000 ....... …………………..……………………… 10 คะแนน ระหวาง 3,000,000 – 4,000,000 ………………... 8 คะแนน ระหวาง 2,000,000 – 3,000,000 ………………… 6 คะแนน ระหวาง 1,000,000 – 2,000,000 ………………… 4 คะแนน < 1,000,000 บาท ………………….. 0 คะแนน

2. รานของทานใชเงนลงทนประมาณเทาไรในการเปดแฟรนไชส 1 สาขา < 1,250,000 บาท …………………………………….……..10 คะแนน 1,250,000 – 2,490,000 บาท …………………………..8 คะแนน 2,500,000 – 4,900,000 บาท ………………………….6 คะแนน 5,000,000 – 9,000,000 บาท …………………………4 คะแนน >10,000,000 บาท ……………...……….…2 คะแนน

0-8 คะแนน ศกยภาพการเงนของทานและแฟรนไชสซยงไมพรอมในชวงเวลาน

9-12 คะแนน ทงตวทานและแฟรนไชสซตองพงพาสถาบนการเงน 13-16 คะแนน โอกาสของทานและแฟรนไชสซในเรองการเงนดมาก

17-20 คะแนน ทานและแฟรนไชสซสามารถดาเนนธรกจแฟรนไชสรวมกนไดโดยไมตองพงสถาบนการเงน

รวม คะแนน

แมวาธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมจะมขอจากดเรองขนาดการลงทน และ ชอเสยงในตราสนคากตาม หากทานประเมนตนเองแลววาธรกจของทานมศกยภาพพอทจะทาแฟรนไชสได การ เปลยนแปลงในดานตาง ๆ ของทานกสามารถทาใหเปนธรกจแฟรนไชสได ซงเปนโอกาสทางการตลาดทชวยขยายธรกจของทานใหเตบโตขนแบบกาวกระโดด คมอแบบอยางการลงทนแฟรนไชสเลมนจะชวยเตรยมความพรอมใหทานในการประเมนธรกจตนเอง สรางความมนใจไดวาธรกจของทานสามารถขยายตวไดดวยระบบแฟรนไชส และสามารถทาใหผรวมลงทนกบทานสามารถอยในระบบแฟรนไชสของทานไดอยางย งยน แมวาทานเปนเพยงแคธรกจขนาดกลางขนาดยอมกตาม

Page 22: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

13

คาถามทบททวนบทท 2

1. ปจจยสาคญในการกาหนดวถชวตของคนเราขนอยกบเรองใด ก ทรพยสน ข ความสะดวกสบาย ค ศลธรรมและศาสนา ง การเลอกอาชพและรายได

2. บทบาทของผบรหารคอขอใด ก ยอมรบการเปลยนแปลง ข จดใหมการศกษาและการฝกอบรมแกพนกงาน ค ตงเปาหมายปรบปรงคณภาพสนคาและบรการอยางสมาเสมอ ง ถกทกขอ

3. คณลกษณะของนกธรกจทจะสามารถประสบความสาเรจในการดาเนนกจการคอขอใด ก แตงกายตามความพอใจของตนเอง ข มความเชอมนในตนเอง กลาคด กลาท า และกลาตดสนใจอยางมเหตผล ค ไมสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาใหลลวงไปได ซงอาจเกดความเสยหาย ง การใชอานาจหนาทเพอผลประโยชนสวนตว

4. ขอใดคอการใชคอมพวเตอรในภารกจหลกของธรกจ ก การประยกตใชคอมพวเตอรในธรกจคาปลก ข การใชคอมพวเตอรในการปฏบตงานกลมรวมกน ค การประยกตใชกบธรกจการเงนและการธนาคาร ง ถกทงขอ ก และ ค

Page 23: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

14

บทท 3 ขอมลสภาวะแวดลอมของธรกจแฟรนไชส

แฟรนไชสเปนรปแบบของการขยายชองทางจาหนายของธรกจรปแบบหนง ซงหลายธรกจทไดนามาปรบใช ตางกประสบความสาเรจทงในและตางประเทศเปนจานวนมาก แฟรนไชสจงเปนอกแนวธรกจหนงทธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมในประเทศไทยสามารถนามาปรบใชได ดวยเหตผลตางๆ ในสภาวะแวดลอมของธรกจดงตอไปน 3.1 ขอมลดานสภาวะตลาด

3.1.1 วเคราะหภาพรวมของตลาด

ปจจบนธรกจแฟรนไชสไทยเรมมบทบาทและมการพฒนาใหเปนระบบมากขน แมวาสภาวะราคานามนจะสงขนสงผลกระทบตอสภาพเศรษฐกจโดยรวมกตาม แตกลบกลายเปนโอกาสของการขยายตวธรกจดวยระบบแฟรนไชส เพราะสถานการณทหลายฝายคาดการณกนวาเศรษฐกจจะเรมเขาสขาลง ผคนเรมหวนใจตองการสรางความมนคงใหกบชวต การลงทนดวยระบบแฟรนไชสจงเปนทางเลอกหนงของผคน เสมอนเปนทางลด ชวยลดความเสยงในการดาเนนธรกจ จงเปนทางออกใหมของนกลงทนในปจจบน กจการแฟรนไชสสามารถแยกออกตามหมวดหมสนคาและบรการหลกๆ ได 4 กลม ดงน

แฟรนไชสประเภทรานอาหาร เปนกลมทมศกยภาพสงสด สอดคลองกบยทธศาสตรครวของโลก เพราะอาหารไทยมเอกลกษณทโดดเดนและมชอเสยง มทง แฟรนไชสในประเทศและตางประเทศ เชน MKสก แบลคแคนยอน สกโคคา

แฟรนไชสกลมธรกจสอสารและคอมพวเตอร กลมนเปนกลมทมศกยภาพและสอดคลองกบยทธศาสตร ICT ของประเทศไทย ในปจจบนมแฟรนไชสประเภทรานขายโทรศพทเคลอนทและรานใหบรการคอมพวเตอรในรปแบบแฟรนไชสมากมาย เชน รานเทเลวซ รานเจ - มารท รานไอท คลนก

แฟรนไชสกลมธรกจบรการและบนเทง ไดแกกลมททาธรกจเกยวกบการใหบรการ เชนรานหนงสอ รานเชาซวด บรการความงาม บรการเกยวกบสขภาพ สปา นวดแผนโบราณ เชน แฟรนไชสซทาญา อโรมาเวรา สปา เปนตน

แฟรนไชสกลมอตสาหกรรมคาปลก ไดแก กลมแฟรนไชสทเปนรานคาขายสนคาอปโภคบรโภค รานขายยา เชน 7-11, แฟมลมารท, ราน Booth, รานวตสน

แฟรนไชสกลมธรกจกอสรางและอสงหารมทรพย เปนกลมทเตบโตพรอมกบสภาวะเศรษฐกจชวงขาขนของประเทศไทย เปนรปแบบธรกจเพอขยายโอกาสในการขายทดนและการ

Page 24: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

15

กอสราง เชน บรษท ออารเอ (ประเทศไทย) จากดและบรษทซเมนตไทยโฮมมารทแมกซ เปนตน

“แฟรนไชสจะมการเตบโตขน สวนหนงมาจากนโยบายสงเสรมธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม

(SMEs) ของรฐบาล ทตองการพฒนาผประกอบการทมอยแลวใหมศกยภาพมากขน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน รวมทงตองการสรางผประกอบการใหมใหมฐานความร

มงหวงใหเอสเอมอเปนกลไกหลกในการขบเคลอนเศรษฐกจไทยและสามารถด ารงอยไดยงยน สวนในประเทศไทยแนวโนมธรกจดานอาหารทเนนสขภาพเปนธรกจหลกทไดรบการพฒนา

มากขน ตามดวยธรกจบรการทเนนการซอมบ ารงและธรกจดานการศกษา นอกจากน รปแบบการท าธรกจทสรางกจกรรมรวมกนจะมมากขน การสรางและพฒนาพนท

ส าหรบเปดสาขาเปนจดเปลยนทนาสงเกตอกดาน ดงนนโดยภาพรวมของธรกจแฟรนไชสยงสดใส ถาชวยกนประคองใหเตบโตอยางถกตอง”

(อรด สงคาลวาณช อธบดกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย) 3.1.2 วเคราะหสภาพความตองการของตลาดในปจจบนและแนวโนมตลาดในอนาคต

จากการสารวจสภาพการลงทนของธรกจแฟรนไชสโดยผจดการรายสปดาห ในรอบป 2548 และแนวโนม 6 เดอนหลงของป 2548 พบวายงคงมอตราขยายตวอยางตอเนองทงในปรมาณการลงทนและคณภาพของผลงทน จากกระแสตนตวของการจดงาน Thailand Franchise & Business Opportunity 2005 เมอปลายเดอนมถนายน 2548 ทผานมา พบวามผเขารวมงานในชวง 2 วนแรกของการจดงานซงเปนงาน Trade มผลงทะเบยนเขารวมงานกวา 8,000 ราย เปนชาวตางชาตกวา 300 ราย รวมแลว 4 วน มผเขารวมงานไมตากวา 20,000 ราย โดยประมาณการวาจะเกดมลคาการขายประมาณ 50-80 ลานบาท และเชอวาจะมธรกจทเกดขนใหมผานระบบแฟรนไชสไมนอยกวา 200-300 จด จาก 120 บรษททเขารวมงาน

สภาพความตองการลงทนในธรกจแฟรนไชสจงสงมากในปจจบน และคาดการณอนาคตของผประกอบรายใหมสวนใหญตองการซอแฟรนไชสเพอลดความเสยงจากดาเนนธรกจ และจากการสมภาษณผเขารวมงานบางสวนพบวามความสนใจในแฟรนไชสแบรนดไทยมากกวาของตางประเทศดวยเหตผลดานกาลงซอของคนไทยทมกจะบรโภคสนคาไทยมากกวาตางประเทศในชวงภาวะเศรษฐกจตกตาเพราะราคาตากวา

ประกอบกบการผลกดนของภาคร ฐ ในการใหนโยบายสนบสนนด านการ เงน แกผประกอบการทสนใจจะลงทนในธรกจแฟรนไชส โดยเฉพาะในสวนของธนาคารในกากบของรฐ เชน ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางขนาดยอม (ธพว.) หรอเอสเอมอแบงก ใหวงเงนสนบสนนแกผสนใจลงทนธรกจแฟรนไชสสงถง 2,000 ลานบาท ทงในฝงของแฟรนไชสซ ทผานการคดเลอกจากแฟรนไชส

Page 25: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

16

เซอร และในฝงของแฟรนไชสเซอรทดาเนนธรกจระบบแฟรนไชส ตงแตวงเงนก 50,000 บาท ไมเกน 100 ลานบาท (ISMED ,พฤษภาคม-มถนายน 2548 , 13)

พบวาลาสดไดมแฟรนไชสเซอรทผานการอนมตแลว 12 ราย ซงผจดการเอสเอมอแบงก ไดคาดการณแนวโนมวาการขอสนเชอเพอการลงทนในธรกจแฟรนไชสจะเพมสงขน ดวยปจจยบวกจากธรกจภาคบรการและการทองเทยว และพบวาตวเลขการปลอยกในชวง 6 เดอนแรกของป 2548 สงถง 1,700 ลานบาท เพมขนจากชวงเดยวกนของป 2547 ถง 600 ลานบาท สวนธนาคารออมสนเปดเผยวา ตวเลขการขอกผานโครงการสนเชอเอสเอมอ กสงขนเชนกนในชวงตนป 2548 ถงเดอนเมษายน เปนเงน 5,186.75 ลานบาท สงกวาชวงเดยวกนของปกอนถง 33% (ผจดการรายสปดาห,11-17 กรกฎาคม 2548)

3.1.3ปจจยทมผลกระทบตอตลาด 3.1.3.1 นโยบายรฐบาล

มนโยบายรฐเพอการกระตนเศรษฐกจและสงเสรมใหเกดธรกจแฟรนไชส ในหลายๆดาน อาท เชน แนวทางระดบสวนกลางดาเนนตามแนวทางของยทธศาสตรสานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) กระทรวงอตสาหกรรม และยทธศาสตรการพฒนาขดความสามารถของภาคเหนอตอนบน สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สภาพฒน) ซงแนวทางยทธศาสตรการสรางและพฒนาผประกอบการรนใหมของ สสว. ทเกยวของกบการสรางบรรยากาศทกระตนใหเกดผประกอบการใหม พบวามโครงการพฒนาผประกอบการใหมทอาศยระบบแฟรนไชส ไดแก โครงการกฎหมายธรกจแฟรนไชส โครงการพฒนาและสงเสรมธรกจแฟรนไชส และโครงการสนเชอธรกจแฟรนไชส

3.1.3.2 ปจจยเกอหนนทางเศรษฐกจ ธรกจแฟรนไชสมกจะขยายตวไดดในชวงเศรษฐกจไมด จะเหนไดจากชวงวกฤต

เศรษฐกจ 2540 ธรกจแฟรนไชสเตบโตเรวมาก เพราะมคนจานวนหนงตองลาออกหรอถกปลดออกจากงานประจาและตองออกมาประกอบธรกจเอง ทาใหเกดการเจรญเตบโตของธรกจแฟรนไชสอยางตอเนอง สามารถสวนกระแสเศรษฐกจทกาลงตกตา ขอมลจากการจดงาน Thailand Franchise & Business Opportunity 2005 (TFOB2005) เมอ 23-26 มถนายน 2548 ทผานมาไดระบวามลคาธรกจแฟรนไชส จะสงขนถง 50,000 ลานบาท (ผจดการรายสปดาห , 11-17 กรกฎาคม 2548 )

มแหลงเงนทนสนบสนนจากภาครฐในการสรางผประกอบการใหม ทาใหผลงทน มโอกาสขอสนเชอเพอการทาธรกจงายขน เพราะผใหบรการการเงนทงภาครฐและเอกชนตางมความมนใจในการลงทนรปแบบแฟรนไชสเพราะมระบบบรหารจดการและประกนความเสยงจากการดาเนนธรกจแก ผกยม ทาใหผตองการขยายธรกจดวยระบบแฟรนไชสสามารถกยมเงนได โดยนาเสนอแผนธรกจทมความละเอยด รอบคอบ ชดเจน ไดแก ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอมและธนาคารออมสน

Page 26: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

17

มการลงทนในภาคเอกชนเพมขน จากผลสารวจของศนยวจยกสกรไทย คาดวาในป พ.ศ. 2548 จะมการลงทนประมาณ 1.4 ลานลานบาท แมวาแนวโนมการซอแฟรนไชสในตางประเทศเรมลดลงในชวง 4 – 5 ปทผานมา แตกลบพบวาแนวโนมการขยายแฟรนไชสไปในตางประเทศของคนไทยเรมสงขน

รฐสงเสรมเศรษฐกจฐานความร (Knowledge Based Economy) นโยบายรฐไดพยายามผลกดนใหประเทศไทยใชยทธศาสตรเชงรกโดยการพฒนาสนคาและบรการบนพนฐานของวฒนธรรมและนาเศรษฐกจฐานความรมาเปนพนฐานในการปรบโครงสรางทางการแขงขน โดยนาเอาวฒนธรรมและภมปญญาของแตละทองถนกบความรใหมๆ ทไดรบมาจดการผสมผสานกน (Knowledge Management) เปนเศรษฐกจฐานความร เพอเขาสตลาดสากลตามภาพท 3-1 ดงน

ภาพท 3-1 ภาพแสดงโครงสรางขดความสามารถในการแขงขนโดยใชเศรษฐกจฐานความร (ทมา : การบรรยายยทธศาสตรการพฒนากลมลานนา)

ผประกอบการขนาดยอมสวนใหญจะเลอกดาเนนธรกจแฟรนไชสในประเทศไทยทมตราสนคาไทย เพราะนอกจากคาการลงทนจะตากวาแฟรนไชสตางประเทศแลว ผบรโภคคนสดทายของระบบแฟรนไชส มแนวโนมจะบรโภคสนคาไทยและบรโภคสนคาตางประเทศลดลง เพราะปญหาเศรษฐกจ

Page 27: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

18

3.1.3.3 ผลกระทบทางเศรษฐกจ ราคานามนเปนเหตผลหลกททาใหการขยายตวทางเศรษฐกจไมเปนไปตามเปาหมาย

ตามยทธศาสตรทกาหนดไว จงเปนปจจยอปสรรคอยางยงตอการขยายธรกจและการพฒนาธรกจและผประกอบการใหม ผลจากราคานามนทสงขนจะทาใหกาลงซอภาคประชาชนลดลง แฟรนไชสบางประเภททตองการขยายตวในประเทศไทย อาจไมประสบความสาเรจเทาทควร

สถาบนการเงนภาคเอกชน เรมทบทวนบทบาทในการปลอยเงนกเพอการพาณชยแกภาคเอกชนมากขนเมอเทยบกบชวงหลงวกฤตเศรษฐกจใหม โดยอาจใหสนเชอแกผประกอบการรายใหมลดลงเพอปองกนความเสยง อนเนองจากสภาวะราคานามนแพงขน สถานการณทางการเมองทเรมสนคลอนจากเหตการณ 3 จงหวดชายแดนภาคใต หรอปญหายาเสพตดทกาลงกลบมา ตลอดจนปญหาทจรตคอรรปชน การขยายตวแฟรนไชสบางประเภทอาจไมไดรบการสนบสนนจากสถาบนการเงน

3.1.3.4 เทคโนโลย การเรยนรกระบวนการและวธทางานในระบบแฟรนไชสงายขนดวยเทคโนโลยขอมล

ขาวสาร (Information Technology) และสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศในการสรางฐานความร (Knowledge-based) เพอจดการกบความรใหมๆทไดรบและสามารถใชความรเหลานนแสวงหาโอกาสทางการตลาดและดาเนนธรกจแฟรนไชสไดงายขน

ทาใหสามารถถายทอดเทคโนโลยตางๆ ในระบบแฟรนไชสสรานคาสาขา ใหไดมาตรฐานในรปแบบเดยวกน และมเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยสรางเครองมอชวดมาตรฐานทดมากพอตอการควบคมธรกจ

เทคโนโลยคอมพวเตอรฮารดแวร จดหาไดงายและราคาตาลง ทาใหตนทน คาใชจายของกจการทจะเรมตนธรกจดวยระบบแฟรนไชสตาลง เพมโอกาสทดในการลงทน

นกพฒนาซอฟทแวรหรอโปรแกรมเมอรไทยมความสามารถสงขน และมการแขงขนกนในการพฒนาโปรแกรม สงผลใหการพฒนาโปรแกรมเพอใชในกจการเฉพาะสาขาตางๆ ในการดาเนนธรกจมราคาตาลง จดหาไดงาย สงผลดตอการลงทนในทกสาขาธรกจ

3.1.3.5 สงคมและวฒนธรรม จากผลทางเศรษฐกจทกาลงเขาสภาวะตกตาอกครง การขยายตวดวยธรกจแฟรนไชส

จาเปนตองคานงถงสงคมและวฒนธรรมของผบรโภคเปนหลก ปจจยทางสงคมทเออตอการลงทน คอ ทกประเทศทวโลกยอมรบวฒนธรรมประเทศอนไดงาย ทาใหการคดเลอกธรกจแฟรนไชสจากตางประเทศ หรอจะนาธรกจของไทยไปขายแฟรนไชสในตางประเทศทาไดงายขน โดยเลอกธรกจทตองทาใหแฟรนไชสซพงพาเทคโนโลยของแฟรนไชสเซอรเทานน จงจะกอใหเกดความยงยนของการเปนคสญญาแฟรนไชสกน

Page 28: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

19

การลาออกจากงานประจา เปนวฒนธรรมในสงคมยคใหม เพราะผคนรกอสระ มากขน ตองการมอาชพอสระและคาดหวงเลอนฐานะทางสงคมใหดขนดวยการประกอบธรกจสวนตว ทาใหเกดผประกอบการใหมทมแรงขบดนในตวเองสง สามารถประกอบกจการไดดวยความอดทนและมงมนในความสาเรจ ธรกจแฟรนไชสจงเปนทางเลอกอกทางหนงสาหรบผประกอบการรนใหม

3.1.3.6 สงแวดลอมดานกฎหมาย การทาสญญาแฟรนไชสเปนการทานตกรรมสญญาตามประมวลกฎหมายแพงและ

พาณชย ดงนนการทานตกรรมสญญาระหวางคสญญาแฟรนไชส (แฟรนไชสเซอรกบแฟรนไชสซ ) ตองละเอยดรอบคอบรดกมและชดเจน สามารถนาเบกความในชนศาลไดเมอเกดกรณพพาทกน (ดตวอยางสญญาแฟรนไชสในหนา 59)

มความพยายามผลกดนใหเกดกฏหมายแฟรนไชสขน เพอปกปองสทธของทงแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ ในกรณเกดพพาทกน ตามทนายศรพล ยอดเมองเจรญ อธบดกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ไดเปดเผยวา ขณะนกฎหมายกาลงอยระหวางการพจาณาของคณะกรรมการยกรางกฎหมายแฟรนไชส และนาเสนอตอคณะกรรมการแผนพฒนาของกระทรวงฯ เพอผลกดนเปนกฎหมายตอไป (หนงสอพมพพมพไทย 22/2/2548)

การสรางเครองหมายมาตรฐานแฟรนไชสโดยกรมพฒนาธรกจการคา เพอยกระดบธรกจแฟรนไชสไทยใหมมาตรฐานและเปนทยอมรบแกนกลงทนทงในและตางประเทศ

ปจจยลบทางกฎหมาย เนองจากยงไมมการออกกฎหมายทชดเจนเกยวกบการทาธรกจแฟรนไชสในปจบน

ทาใหเกดการละเมดสทธระหวางแฟรนไชสซกบแฟรนไชสเซอรไดงาย โดยไมปฏบตตอกนตามทระบไวในสญญา เมอเกดกรณพพาท การตดสนของศาลสามารถเอาผดตอคสญญาไดเ พยงความแพงในการละเมดสญญา ทาใหผประกอบการทจะขยายธรกจดวยระบบแฟรนไชส อาจลงเลและไมแนใจในการขยายกจการดวยวธน

3.1.3.7 จรรยาบรรณทเกยวของ เนองจากมกรณพพาทเกดขนอยเปนประจาระหวางคสญญาแฟรนไชส และไมมกฎหมาย

ใดๆ ทเกยวของกบแฟรนไชสโดยตรง จรรยาบรรณในการประกอบธรกจแฟรนไชสจงเปนทางออก แมวาจะชวยเหลอไดระดบหนงกตามเพราะไดแตเพยงเปนการเตอนหรอใหสญญาณกนในวงการธรกจแฟรนไชส ซงทางสมาคมธรกจแฟรนไชสและเอสเอมอไทย กาลงดาเนนการเกยวกบการรางจรรยาบรรณของสมาคมเพอกลนกรองสมาชกแฟรนไชสทมพฤตกรรมไมดออกจากระบบและเปนการปองปรามไมใหเกดการฉอโกงใหเกดขนในวงการ แฟรนไชสประเทศไทย และจะจดทาเปนแบลกลสตแฟรนไชสเซอรทไมไดมาตรฐานไว

Page 29: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

20

ประเดนดานกฎหมายและจรรยาบรรณในการทาธรกจแฟรนไชส จงเปนอปสรรคในการพฒนาธรกจการคาดวยระบบแฟรนไชสเปนอยางยง เพราะในปจจบนมกรณพพาทเกดขนกบคสญญา แฟรนไชสมากมาย เชนกรณของแฟรนไชสธรกจสอสาร "The M@sk" ผใหบรการแอพพลเคชน บนโทรศพทมอถอ (M Payment Web Service) ฉอโกงเงนหลายสบลานบาทจาก แฟรนไชสซรวม 80 ราย สรางความเสยหายแกธรกจแฟรนไชสเปนอยางมาก (http://www.manager.co.th,25 กมภาพนธ 2548)

3.1.4 มลคาของตลาดในประเทศ และ ตางประเทศ ของธรกจแฟรนไชส

อตสาหกรรมแฟรนไชสยงคงสรางความนาดงดดใจตอนกลงทนชาวไทยเปนอยางมาก ตวอยางเชน ในป พ.ศ. 2543 ประเทศไทยมการทาธรกจแฟรนไชสประมาณ 160 ประเภท ซงภายในระบบมการดาเนนงานประมาณ 6,500 รานคา สรางยอดขายประจาปใหกบประเทศประมาณ 1.7 พนลานเหรยญ ดวยการมแฟรนไชสทเปนของบรษทตางชาตถอสวนครองตลาดประมาณ 70 เปอรเซนต โดยแฟรนไชส ของประเทศสหรฐอเมรกาไดรบความนยมมากทสดประมาณ 80 เปอรเซนตของตลาดแฟรนไชสตางประเทศ ดวยการสรางคณภาพอยางตอเนอง มมาตรฐานเปนทยอมรบจากสากล และมตราสนคาทลกคาทกคนรจกเปนอยางด ประกอบกบมนวตกรรมทถกสรางขนใหมตลอดเวลา ทาใหนกลงทนคนไทยยอมรบในศกยภาพของแฟรนไชสจากอเมรกา ถงแมวาคาธรรมเนยมการซอแฟรนไชสของอเมรกาจะมราคาสงมาก และ ตองใชเงนลงทนทมปรมาณมาก เมอเทยบกบคาเงนบาททออนตวกวาเดมมากในปจจบน จากการสารวจมลคาของตลาดธรกจแฟรนไชสมอตราการเพมขนโดยเฉลยตอป พบวายอดขายโดยรวมของธรกจแฟรนไชสมอตราเพมขน 20 % ยอดขายธรกจแฟรนไชสทเปนของคนไทยมอตราเพมขน 20 % ยอดขายธรกจแฟรนไชสของคนตางชาตมอตราเพมขน 15-20 % และ ยอดขายธรกจแฟรนไชส ของสญชาตอเมรกนมอตราเพมขน 15-20 % ตามลาดบ (www.strategis.ic.gc.ca/epic/internet/inimr_ri.nst/en/gr-72226e:html., 20 กรกฎาคม 2548) จากขอมลยอดขายสทธในป ค.ศ. 2002 ของประเทศสหรฐอเมรกา แสดงใหเหนถงรปแบบขยายตว หรอ การจดจาหนายสนคาใหกบธรกจในรปแบบททนสมย ประกอบไปดวยทงธรกจรานคา และ ธรกจทไมไดขายอาหารทง 30 ตราสนคายกษใหญ อาทเชน Wal-Mart, Carrefour, Ahold, Kroger เปนตน จะเหนไดวาการขยายตวของธรกจเหลานซงเปนธรกจแฟรนไชสททรงอทธพลในประเทศสหรฐอเมรกาและแผอทธพลมายงทวทกประเทศทวโลก รวมถงประเทศไทย ยกตวอยางยอดขายของธรกจแยกตามตราสนคาของแฟรนไชสเซอร เชน

1. Wal-Mart net sales (2002) (USD million) 244,524 2. Carrefour net sales (2002) (USD million) 64,774 3. Ahold net sales (2002) (USD million) 59,267 4. Kroger net sales (2002) (USD million) 51,760

Page 30: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

21

5. Metro Group net sales (2002) (USD million) 48,561 จะเหนไดวาธรกจแฟรนไชสมอตราการเจรญเตบโตเพมมากขนโดยคดจากยอดขายสทธแลว ทา ใหเกดโอกาสในการทาธรกจมากขน แตในอตราการเจรญเตบโตของธรกจกจะมธรกจแฟรนไชสทไมไดรบความนยม หรอ นยมลดลง หรอ หายไปจากตลาด แสดงโดยตาราง 3-1 ดงน ตารางท 3-1 Top 30 Grocery retailers – Rising and Falling Stars,2002

Retailer % change Tesco 16 Aldi 16 Walgreens 16 Schwarz Group 14 Wal-Mart 12 Costco 11 Auchan 11 Metro group 10 Target 10 Leclerc 10 CVS 9 Casino 9 ITM (Intermarche’) 8 Edeka 8 Tengelmann 6 Rewe 5 Sainsbury 5 Carrefour 4 Publix 4 Rite Aid 4

Retailer % change

Kroger 3 Deihaize group 2 Aeon 2 JCPenney 1 Ahold -1 Ito-Yokado -1 Daiei -4

Page 31: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

22

Safeway(USA) -6 Albertsons -6 Kmart -11

(ทมา : www.siamfuture.com/RetailBusCenter/Retail/Indus/topgrocer2002.asp, 29 กรกฎาคม 2548) พบวาในภาพรวมเฉลยของรานคาปลกททาธรกจแฟรนไชสขนาดใหญของโลก 30 ตราสนคาสามารถสรางยอดขายไดประมาณ 30 % เมอคดจากยอดขายของธรกจทตงสาขาอยภายนอกประเทศตนแบบ แสดงวาธรกจแฟรนไชสขามชาต Tesco Lotus, Aldi, Walgreens มอตราการขยายตวเพมขนจากปทผานมาเปนอตราทสงสด 16 % รองลงมาเปนธรกจแฟรนไชสทอยในกลม Schwanz 14 % และ Wal-Mart ซงเปนธรกจแฟรนไชสรานสะดวกซอทไดรบความนยมมากในทวปอเมรกา 12 % จะเหนไดวาธรกจแฟรนไชสเหลานไดมการขยายตวเปนทนาพงพอใจตอแฟรนไชสเซอร ในทางตรงกนขามจะเหนไดวาธรกจแฟรนไชสขามชาตทมชอเสยงทดแตกลบไดรบความนยมนอยลง อาจเนองมาจากสภาวะการแขงขนทรนแรงมากขน ประกอบกบการทธรกจไมไดมการตระเตรยมหรอเตรยมการเพอทรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทาใหธรกจเหลานเสอมความนยมหรอ ตองปดกจการลงไป ตวอยางเชน ธรกจรานสะดวกซอทเปนคแขงของ Wal-Mart คอ Kmart มอตราการขยายตวลดลงสงสด 11 % รองลงมาเปนธรกจการบรการ Albertsons and Safeway(USA) ขยายตวลดลง 6 % และ ธรกจ Daiei ลดลง 4% ตามลาดบเมอเทยบจากยอดการขยายตวในปทผานมา สวนในประเทศไทยไดมการคาดการณไวโดย นายพระพงศ กตเวชโภคาวฒน นายกสมาคมธรกจแฟรนไชสและเอสเอมอไทย กลาววา ทศทางแฟรนไชสไทย ป พ.ศ. 2548 ยงคงเตบโตอยางตอเนอง 20-30% แนวโนมธรกจขนาดเลกจะเตบโตสงสด คาสทธแฟรนไชสประมาณ 30,000 – 40,000 บาท โดยมมลคารวมทงสน 32,000 ลานบาท เตบโตขนมากกวาปพ.ศ. 2547 ทประมาณ 25,000 ลานบาท จานวนสาขาแฟรนไชสจะเตบโตขนจากเดม 9,600 สาขาเปนเทาตวหรอประมาณ 15,000 สาขา โดยเกดขนในตางจงหวดเปนสวนใหญ คาดการณนาจะมแฟรนไชสเซอรเกดขนใหมไมตากวา 30 กจการ โดยจะมแฟรนไชสเซอรในตางประเทศเขามาแขงขนอยางนอย 20 กจการ โดยจะเปนธรกจอาหาร สแนคและธรกจซอมบารง ธรกจแฟรนไชสในปจจบนมการเปลยนแปลงจากเดมทเปนการขายสทธใหกบบรษทใหญๆ มาเปนการขายสทธใหกบผประกอบการรายยอยมากขน สภาพธรกจแฟรนไชสทนาจบตามอง 5 ธรกจ ไดแก ธรกจอาหาร ธรกจบรการ การศกษา ธรกจแฟชน และธรกจคาปลก ธรกจอาหารยงคงมความเปนไปไดและเตบโตอยางตอเนอง สวนธรกจบรการในปจจบนมสไตลทแปลกออกไป เชน สปา หรอ ธรกจซอมบารง เปนธรกจทสรางความแปลกใหมในวงการแฟรนไชส สวนธรกจแฟชนไมนาเตบโตไดดวยระบบ แฟรนไชส เพราะแฟชนสวนใหญเปลยนแปลงไปตามสมยนยม เนนการสงออกและรบออรเดอรการผลตมากกวา สวนธรกจการศกษาซงปจจบนมสดสวนอยท 12% ของตลาดแฟรนไชส นาจะถงจดอมตวแลว สวนธรกจทนาจะเตบโตตอไปไดอยางยงคอธรกจแฟรนไชสคาปลกสะดวกซอ ซงตลาดคาปลกสะดวกซอของไทยนาจะรองรบตลาดไดถง 70,000 สาขา

Page 32: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

23

แตในปจจบนมอย 20,000 - 30,000 เทานน แนวโนมการขยายตวดวยระบบแฟรนไชสจงสดใสกวาทกธรกจ แตกตองขนอยกบทาเลและตรายหอ ชอเสยงของรานคาดวย นายพระพงศกลาว (www.franchise108.com,14 สงหาคม 2548)

3.1.5 การแขงขนในตลาดแฟรนไชส 3.1.5.1 การแขงขนในตลาดแฟรนไชสดวยกน นายสมจตร ลขตสถาพร กรรมการผจดการบรษทแฟรนไชสโฟกส จากด และ

เลขาธการสมาคมแฟรนไชสไทยกลาววา สภาพการแขงขนในธรกจแฟรนไชสป พ.ศ. 2548 นไมรนแรงมากนก เนองจากปรมาณแฟรนไชสเซอรยงไมมาก แตการขยายตวของสาขาแฟรนไชสอาจเตบโตอยางตอเนองดวยปจจยภาครฐทใหการสนบสนนในหลากหลายดาน อาท เชน โครงการพเลยงนอง เสรมสรางผประกอบการใหม การใหงบประมาณเพมเตมกบกรมพฒนาธรกจการคา ดงนนการเลอกธรกจแฟรนไชสจงเปนทางเลอกทเหมาะสมสอดคลองกบนโยบายและการใหการสนบสนนจากภาครฐเปนอยางยง แตสภาพธรกจแฟรนไชสทแขงขนรนแรงในขณะนคอแฟรนไชสธรกจการศกษา ซงกาลงอยในภาวะลนตลาด เพราะมแฟรนไชสเซอรจากตางประเทศเขามาแขงขนจานวนมาก การขยายตวธรกจแฟรนไชสไทยจงควรเลอกทาในสงทคนไทยถนดและเลยงการแขงขนกบตางประเทศซงมความพรอมในดานการลงทนมากกวา (บรษท โนวเนต จากด.2548.ออนไลน)

ในสวนตลาดธรกจแฟรนไชสทเปนธรกจของตางชาต หรอ เปนธรกจของคนไทย ตางกมการแขงขนกนอยางรนแรงโดยการใชกลยทธทางการตลาด หรอ ใชการบรหารเชงกลยทธเขามามสวนรวมในการนาเสนอขายธรกจใหกบนกลงทนโดยทวไป ตวอยางเชน การเสนอขายธรกจแฟรนไชสสญชาตอเมรกาทมนกลงทนชาวไทยใหความสนใจ และ นยมลงทนกนมากทสด ในอดตจนถงปจจบน เชน ธรกจแฟรนไชสอาหาร รวมถงรานอาหาร ธรกจ แฟรนไชสรานคาปลก รานคาสะดวกซอ ธรกจแฟรนไชสโรงแรม ธรกจแฟรนไชสบรการดานรถยนต ธรกจแฟรนไชสทาความสะอาดและการบารงรกษาอปกรณ ธรกจแฟรนไชสทเกยวกบอนเทอรเนต ซงธรกจแฟรนไชสทกลาวมาทงหมดนน ธรกจแฟรนไชสอาหารและรานอาหารมความสาคญมากทสด ดวยสดสวนมากทสดประมาณ 45 เปอรเซนตรวมทงธรกจแฟรนไชสทเปนของตางชาตและธรกจแฟรนไชสทเปนของคนไทย เมอสนสดป 2001 มการเพมขนจาก 1,500 รานคาเปน 2,000 รานคา และ มอตราการเจรญเตบโตขนประมาณ 20 เปอรเซนตทกป ธรกจแฟรนไชสรานคาปลกและรานสะดวกซอมความสาคญเปนอนดบรองลงมาโดยมสวนครองตลาดประมาณ 35 เปอรเซนต โดยมรานคาประมาณ 3,500 รานคา นอกจากนนแลวธรกจแฟรนไชสการบรการกนาเสนอความเปนไปไดใหม ๆ ทางธรกจทสามารถเชอมโยงกบธรกจทาความสะอาดรถยนตดวยการนาธรกจมารวมกนใหเกดเปนความสะดวกในรานคาเดยวกน เพอเสนอทางเลอกใหมใหกบนกลงทนชาวไทยไดเลอกสรร (www.strategis.ic.gc.ca, 2548 : ออนไลน)

Page 33: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

24

ปจจบนมสมาคมการคาในประเทศไทยประมาณ 512 สมาคม โดยประกอบดวยหลายประเภทสนคาและบรการ ซงธรกจตาง ๆ ทอยในสมาคมการคาของไทยตางกจะมการพฒนากลยทธและปรบเปลยนรปแบบธรกจใหมความทนสมยตอการเปลยนแปลง อาจ เปนคแขงของธรกจแฟรนไชสในอนาคตอนใกลน ซงธรกจแฟรนไชสกตองปรบตวใหทนตอการไลตามของธรกจตาง ๆ ดวยการหาวธการดาเนนงานใหม ๆ หรอ สงทดงดดนกลงทนใหเกดความจงรกภกดในธรกจนตอไป (กรมพฒนาธรกจการคา , 2548 : ออนไลน)

อยางไรกตามการเตบโตของธรกจแฟรนไชสเหลานน เตบโตไดดวยตราสนคาหรอยหอแฟรนไชสทเปนทรจกกนทงในระดบโลกและในระดบประเทศ ซงมมลคาการลงทนสงมาก ตองเลอกทาเลทตงทเหมาะสมในยานการคาทมศกยภาพ อกทงยงมแฟรนไชสหนาใหมทใชชอเสยงสวนบคคล (Celebrity Marketing) ในการสรางระบบแฟรนไชสเพอขยายฐานธรกจ ซงสามารถดาเนนกจการ ไดโดยงาย เชน แฟรนไชสขาวมนไกเจมส ดงนนการจะพฒนาธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมทเปนธรกจอาหาร รานสะดวกซอ โรงแรม ฯลฯ ดงทกลาวมานน ดวยวธการแบบแฟรนไชสอาจตองใชเวลาในการสรางตราสนคาหรอยหอใหเปนทรจกนานพอสมควร อาจตองมการพฒนารานคาตนแบบขนมาระยะหนง จนเปนตนแบบทนาลงทนจงจะมผสนใจ ในขณะเดยวกนนกลงทนโดยทวไปอาจสนใจทมเงนจานวนมากเพอซอสทธแฟรนไชสจากตราสนคาทมชอเสยงแทน จากการสมภาษณคณพมพวรญ วงศษา ซบแอเรยแฟรนไชสหรอมาสเตอรแฟรนไชสขาวมนไกเจมส ในตลาดธานนทร เชยงใหม ซงไดรบสมปทานเขตแฟรนไชสในจงหวดเชยงใหมมาจากคณเรองศกด ลอยชศกด หรอคณ “เจมส” เจาของลขสทธแฟรนไชส “ขาวมนไกเจมส” ไดใหความเหนเกยวกบธรกจแฟรนไชสนวา ไดรบการดแลจากแฟรนไชสเซอรเปนอยางดและไดรบอนญาตใหเปนตวแทนเขตขยายแฟรนไชสออกไปในเขตภาคเหนอ ซงในปจจบนมแฟรนไชสซทดแลอยไมตากวา 10 แหง เชน สาขาหางดง สาขาชางคลาน สาขาตลาดแมโจ สาขาตลาดรวมโชค สาขาตลาดวโรรส สาขาแอรพอรต สาขามหาวทยาลยเชยงใหม และลาสดสาขาสนปาขอย แฟรนไชสซแตละรายพอใจในระบบการบรหารงานและการดแลเอาใจใส แตในขณะเดยวกนกมบางรายทถอนตวหรอชะลอยอดสงซอลงเนองดวยผลกระทบจากการระบาดของไขหวดนก ทาใหกระทบกระเทอนตลาดขาวมนไกอยระยะหนง แตแฟรนไชสเซอรโดยคณเจมส กไดออกมายนยนและคนคดเมนใหมๆ เขาชวยเหลอแฟรนไชสซอยางตอเนอง ในขณะเดยวกนกไดสมภาษณคณ กฤตยา จกรสาน แฟรนไชสซรายลาสดของขาวมนไกเจมสยานสนปาขอย ซ งมกจการโรงแรมรวมอยดวย ไดใหทรรศนะวา เนองจากเพงเรมตนกจการ และกจการกใหมมากๆ จงยงไมมขอมลเกยวกบธรกจมากนก ปจจบนแฟรนไชสเซอรไมไดควบคมกจการมากมาย ไมเครงครดในกฎระเบยบใดๆ เพยงแคทาสญญากนไววาจะไมนาสนคาของผอนทเปนขาวมนไกเขามาขายภายใตตราสนคา “เจมส” เทานน โดยสรางเงอนไขเปนยอดสงซอนาจมและไกสาเรจรปบางชนด สวนนาซปทางแฟรนไชสเซอรกเปนผใหสตรมา สวนเนอไกใหจดหาไกตอนในทองถนเองได เพอเลยงปญหาไกขามเขต และไมตองจา ยคารอยลตใดๆ อก

Page 34: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

25

สวนในเรองการลงทนกงายมาก เพยงจายคาลขสทธแรกเขา ทางแฟรนไชสเซอรจะจดหาอปกรณการขาย และปายโฆษณาให และสามารถดาเนนการจาหนายไดเลย โดยเจมสจะนารปภาพ สญลกษณของเจมสมาตดไวใหในบรเวณรานเพอเสรมภาพลกษณอกดวย

3.1.5.2 การแขงขนกบชองทางจ าหนายรปแบบอนๆ ชองทางการจดจาหนายของธรกจ เปนสวนประสมทางการตลาดทใชกระจายสนคา

ไปสผบรโภค เพอใหผบรโภคเกดความสะดวกสบาย และเปนชองทางในการขยายธรกจไปยงพนท ทาเลตางๆ ทมลกคาเปาหมายของกจการอาศยอย ซงมดวยกนหลากหลายรปแบบ เชน การสรางรานคาขายปลกสาขา การสรางสานกงานสาขา การสรางคลงสนคาสาขา การตงรานขายสนคาแบบไมมหนาราน (Non-stored Based) หรอเคลอนทได เชน รานคาขนาดเลก (Kiosk) การใชพอคาคนกลางแบบมกรรมสทธ การใชระบบนายหนาหรอตวแทนจาหนายและการขายผานอนเทอรเนตหรอพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce)

ชองทางการจดจาหนายแบบดงเดมนตางกมขอด ขอเสย บางธรกจกเลอกทจะขยายชองทางจาหนายดวยวธการขยายสาขา ซงจะตองมการลงทนซอหรอเชา ทดน อาคาร อปกรณ เครองจกร ดวยเงนทนของกจการหรอกสถาบนการเงน บางธรกจกเลอกทจะใหตวแทนจาหนายขายให บางธรกจกเลอกทจะใชวธการขายแบบรานเคลอนทได บางกใชวธการทางอนเทอรเนต ชองทางจาหนายเหลานจงเปนทางเลอกสาหรบนกธรกจ และถอไดวาเปนชองทางทเขามาแขงขนกบรปแบบของแฟรนไชสโดยตรง

3.1.6 โครงสรางราคาในการขายสทธแฟรนไชส

ธรกจแฟรนไชสมโครงสรางราคาของผขายสทธแฟรนไชสใน 2 ลกษณะใหญๆ คอ 1) คาธรรมเนยมแรกเขา (Initial Fee) หรอ คาลขสทธ หรอ คาธรรมเนยมแฟรนไชส

(Franchise Fee) เปนคาใชจายแรกเรมกอนเรมดาเนนกจการ (Start Up) มกตองจายเปนเงนกอน (Lump of sum) เพยงครงเดยวหรอผอนสงเปนงวดๆ แลวแตขอตกลง สวนเปนเงนจานวนเทาใดนนขนกบมลคาของแฟรนไชสทแฟรนไชสเซอรกาหนดราคาไวตามขนาดการลงทน

2) คารอยลต (Royalty Fee) บางครงเรยกคา นมตรสทธ เปนคาธรรมเนยมทเกดขนระหวางการดาเนนกจการของผซอแฟรนไชส (Running Stage) เมอผดาเนนการหรอแฟรนไชสซดาเนนกจการแลวจะมรายไดสวนหนงเกดขน จะตองถกหกคารอยลตนจากยอดขายรอยละเทาใดนนแลวแตขอตกลงแรกเรมทงนขนกบผลกาไรของแตละธรกจดวย หรออาจเปนคาเชารายเดอน รายป ทตองจายแกแฟรนไชสเซอรเปนครงๆ ไป กได

ในธรกจแฟรนไชสจะมการขายลขสทธใหกบผซอแฟรนไชสอย 3 ระดบ คอ ธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ ธรกจแฟรนไชสขนาดกลาง และธรกจแฟรนไชสขนาดเลก ตามลาดบ ซงแตละแบบมความแตกตางกนในบางกรณดงน

Page 35: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

26

- ธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ หมายถง ธรกจทตองมการลงทนดวยเงนลงทนทจานวนมาก โดยสวนใหญจะมากกวา 1,000,000 บาทขนไป สวนใหญทพบเหนกนบอยๆ ไดแก ธรกจเครอขายขนาดใหญ เชน รานสะดวกซอ 7-eleven รานอาหาร Black canyon รานเชาวดโอ TSUTAYA เปนตน โดยผลงทนจะไดรบประโยชนคอ แฟรนไชสเซอรจะลดความเสยงใหนกลงทนดวยการดแลทครอบคลมเกอบทกดานตงแตการตรวจทาเล หาพนกงาน อบรม ออกแบบตกแตงรานและระบบบญชการเงน - ธรกจแฟรนไชสขนาดกลาง หมายถง ธรกจทตองมการลงทนดวยเงนลงทนประมาณ 100,000 – 1,000,000 บาท เชน ธรกจรานไอศกรมบาสกน รอบบน, โรงเรยนจนตภาษา -คณต เปนตน โดยผขายแฟรนไชสจะเขามาดแลในภาพรวมทเกอบจะครบวงจร อาจชวยในบางงาน เชน จดเตรยมอปกรณทสาคญให หรอ ชวยในการตดสนใจเลอกทาเลทตง เปนตน - ธรกจแฟรนไชสขนาดเลก หมายถง ธรกจทมการลงทนประมาณ 10,000 – 100,000 บาท เชน ธรกจขาวมนไกเจมส กวยเตยวลกชนนายฮงเพง ไกยางหาดาว เปนตน โดยผขายแฟรนไชสจะจดสงสนคาและสงทสาคญใหนกลงทน แตไมไดชวยลงไปในสวนปลกยอยมากนก ใหนกลงทนมสวนในการตดสนใจในบางเรอง จะเหนไดวาแฟรนไชสขนาดใหญจะเปนแฟรนไชสทมชอเสยงอยกอนแลว ราคาในการจาหนายสทธจงคอนขางสงเมอเทยบกบขนาดการลงทนและตองมทาเลทดพอ แฟรนไชสเซอรจงจะยนดขายสทธแฟรนไชสให สาหรบผประกอบการธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม ทตองการจะขยายหรอพฒนาธรกจดวยวธแฟรนไชสน จะไมสามารถลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดใหญได เพราะตองลงทนสงและอาจตองกยมจากสถาบนการเงนเปนจานวนมากมาย

3.1.7 รปแบบการใหสทธแฟรนไชสทส าคญ ธรกจแฟรนไชสมรปแบบการใหสทธแฟรนไชสทสาคญ ดงนคอ

3.1.7.1 เลอกเปนนายตวเองหรอเปนเจาของคนเดยว ในการดาเนนธรกจแฟรนไชสดวยการเปนเจาของคนเดยว ไมวาเราจะทาธรกจใน

รปแบบบคคล นตบคคล หรอ ในรปแบบบรษทกตาม เราสามารถทจะควบคมดแลธรกจของเราไดในทกหนาท รวมทงสามารถประเมนสภาวะการลงทนไดดวยตนเองอกดวย ซงจะทา ใหงายตอการพยากรณยอดขาย กระบวนการนาวตถดบเขา กระบวนการดาเนนงาน และ กระบวนการสงสนคาสาเรจรปใหลกคา เปนตน ซงคนสวนใหญเหนวาเหมาะสม แตวธนมขอจากดคอ การเปนธรกจใหมทเพงจะเปดตวตองใชเงนลงทนคอนขางมาก รวมไปถงการจะพยากรณขยายหรอเพมสาขาออกไป และ สงทสาคญทสดคอ การขาดบคลากรหรอ พนกงาน ทมความร ความสามารถมาชวยการบรหารงานธรกจ เพราะการเปนเจาของคนเดยวทาใหคดวาไดรบผลกาไรแบบเตมเมดเตมหนวย แตแทจรงแลวจะมภาระในการบรหารจดการรวมถงปญหาทจะเกดขนตามมาในแตละวนอกดวย

3.1.7.2 การมหนสวน หรอ การหาพนธมตร

Page 36: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

27

ธรกจแฟรนไชสอาจตองการเงนลงทนจากนกลงทน การเลอกวธนกเหมาะสม แตปญหาทจะเกดขนตามมากคอ การมความขดแยงกนในเรองความคด หรอ มความเหนทไมตรงกนในเรองการบรหารงาน หรอ เกยวกบธรกจ แตวธแกไขในสวนนกคอ กาหนดขอบเขตความรบผดชอบ หรอ หนาทการทางานของแตละคนใหเหมาะสม ไมกาวกายกน ในบางครงเราอาจตองฟงความคดเหนของหนสวนบาง ถาเปนมตทประชมททกคนเหนตรงกน ซงหนสวนจะมอย 2 ประเภท คอ หนสวนทรบผดชอบเตมจานวน เปนผทจะรบผดชอบในสวนหนสนของธรกจรวมกบเราเตมจานวนทงหมด สวนหนสวนทรบผดชอบเพยงบางสวน เปนผทจะรบผดชอบในสวนหนสนของธรกจเทาทถอหนอยในธรกจเทานน

3.1.7.3 การเปนตวแทน หรอ นายหนา

ถาธรกจแฟรนไชสตองการกระจายตราสนคาออกไปใหแพรหลายมากขน วธนจะไดรบความนยมมาก เรยกผทเปนตวแทนหรอนายหนาของธรกจวา “ ดลเลอร” หรอ ตวแทนจาหนาย แตกจะประสบกบปญหาการทจะควบคมใหตวแทนจาหนายสรางความเจรญเตบโตใหกบธรกจใหเปนไปตามเปาหมายทไดวางเอาไวนนอาจจะยากทจะจงใจใหตวแทนจาหนายกระทา เพราะตวแทนจาหนายนนมอานาจตอรองในการชวยสรางความเจรญเตบโตใหกบธรกจทพวกเขาเหนวาสามารถทากาไรใหไดตามตองการ โดยเฉพาะอยางยงในอตสาหกรรมทมสภาวะการแขงขนรนแรง ตวแทนจาหนายมทางเลอกทสามารถชวยธรกจอนไดตามความพอใจ หรอ สามารถเลอกขายสนคาของธรกจทเปนคแขงทพวกเขารสกชนชอบมากกวาได อาจเปนเพราะมการเสนอเงอนไขการชาระเงนทนาดงดดใจมากขน ตวแทนจาหนายสวนใหญไมคอยใหความสาคญและสนใจธรกจใหม ๆ ทเปนธรกจขนาดเลก แมวาธรกจของเราจะมคณภาพทเหนอกวาคแขงขน แตการใชระบบนอาจเปนอปสรรคตอตวเราในอนาคตได

3.1.7.4 การใหไลเซนส หรอ การใหสมปทาน ในบางธรกจแฟรนไชสใชวธการขยายธรกจดวยการใหไลเซนส หรอ การให

สมปทาน กลาวคอ การอนญาตใหใชสตรสาเรจในการดาเนนธรกจ หรอ สอนกรรมวธ และ กลยทธในการบรหารงาน รวมถงการอนญาตใหใชชอของธรกจ สวนใหญการใชวธนจะเปนธรกจทมการลงทนสงมาก และ เรามกจะใหสทธเพยงรายเดยว แตการใหไลเซนส หรอ การใหสมปทานนจะไมลงลกไปถงรายละเอยดปลกยอยในเรองการใหการสนบสนน การจดการทางธรกจและการทาการตลาดของธรกจ ซงมเหตผล 3 ประการ ททาใหนกลงทนตดสนใจเลอกทาธรกจในรปแบบการใหไลเซนส หรอ การใหสมปทาน คอ

- เพอปกปองชอของธรกจจากกลมประกอบธรกจเดยวกน - เพอเพมความรจกธรกจในตลาดใหกวางมากขน - เพอเพมรายไดจากคารอยลต โดยสวนใหญจะคดประมาณ 5 % ของยอดขายสง

Page 37: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

28

แตอยางไรกตามวธนกยงมความเสยงในการทาธรกจเพราะอาจทาใหชอเสยงดอยลง อาจทาลายภาพพจนของธรกจได ถาจะใหไลเซนส หรอ การใหสมปทานแกใคร คาถามทตองถามตวเองคอ กลาพอทจะอนญาตใหใครใชชอธรกจโดยปราศจากการควบคม ตลอดทงระบบการดาเนนธรกจของไดหรอไม และวตถดบในแตละสวนนนจะมนใจไดมากนอยแคไหนวาจะไมมผลกระทบตอภาพลกษณของธรกจ

3.1.8 การวเคราะหชองทางจ าหนายแบบอนเปรยบเทยบกบแฟรนไชส ชองทางจาหนาย หมายถง การรวมกนขององคกรหรอบคคล เพอปฎบตกจกรรมเชอม

ระหวางผผลตไปยงผใชผลตภณฑเพอใหบรรลวตถประสงคทางการตลาด ซงมอยหลายประเภท เชน - การขยายสาขาเอง เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบตองการบรหารงาน หรอ

ดาเนนงานโดยใหอยภายใตการควบคมจากสวนกลางสงมอบนโยบายใหสาขาปฏบตตาม เชน หางสรรพสนคาขนาดใหญทมสาขาครอบคลมทวประเทศ อาท กลมเซนทรลกรป เปนตน

- การจดตงตวแทนจาหนาย เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบใหอานาจ หรอ สทธในการขายสนคาของบรษท โดยตวแทนจาหนายจะเปนผทมความคนเคยกบผบรโภคในทองถนด สามารถรถงความตองการในการบรโภคสนคา บรษทตนแบบจะควบคมในสวนทเปนอาณาเขตการขายสนคาไมใหเกดการทบซอนกนในแตละตวแทนจาหนาย เชน บรษท นยมพานช จากด เปนตวแทนจาหนายรถยนตโตโยตา ในเขตจงหวดเชยงใหม ลาพน ลาปาง และ แมฮองสอน เปนตน

- การฝากขาย เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบยงไมมความชานาญในการดาเนนงาน ประกอบกบสนคาอาจเปนสนคาใหมทเพงเขาสธรกจ ยงไมแนใจวาสนคาจะขายไดหรอไม โดยทางบรษทจะนาสนคาไปทดสอบตลาดกอนดวยการนาไปฝากขายตามรานคาทบรษทเหนวามความสามารถในการกระจายสนคาไดด โดยเสนอสงตอบแทนใหกบผรบฝากขาย เชน สนคาเครองสาอางยหอใหมทผลตภายในประเทศและยงไมเปนทรจกของผบรโภค อาท ครมทาผวขาวยหอสนย ของอาเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม

- การคาสง หรอ ผานพอคาคนกลาง เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบ ตองการกระจายสนคาดวยการขายสนคาขาดจากแหลงผลตเพอใหพอคาหรอคนกลางนาไปขายตอใหผบรโภค คนกลางทางการตลาด ประกอบดวย

- พอคา หมายถง ผทมกรรมสทธในตวสนคา เมอซอสนคาจากแหลงผลตแลว สามารถ นาสนคาไปขายตอโดยกาหนดกลยทธการขายไดดวยตนเอง เขน พอคาสง พอคาปลก

- นายหนา หรอ ตวแทน หมายถง ผทไมมกรรมสทธในตวสนคา เมอมผทตองการสนคา ตวแทนจะตองตดตอโดยตรงกบบรษทเพอทราบกลยทธ และ เงอนไขการขายสนคาของบรษทใหกบผซอในแตละราย เชน นายหนาขายหนตลาดหลกทรพย เปนตน

- e-Commerce เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบอาศยสออเลกทรอนกสประยกตกบการกระจายสนคา เชน สอทางเวบไซตเพอประชาสมพนธใหผบรโภครจก การใชสอคอมพวเตอรเพอการ

Page 38: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

29

เชอมโยงเครอขายความสมพนธทางการตลาดเขาไวดวยกน อาท การใชระบบลอจสตกสในการกระจายสนคาโดยควบคมดวยคอมพวเตอรเพอความสะดวก รวดเรว และ ทนสมย

- การขายตรง เปนชองทางจาหนายทบรษทตนแบบอาศยการสรางความสมพนธกบผบรโภคใหแนบแนนดวยการนาเสนอสนคามงตรงไปยงผบรโภค อาจใชพนกงานขาย หรอ ตวแทนขายไปนาเสนอสนคาถงยงตวผบรโภค มการสาธต หรอ ทดสอบใหเหนวาสนคามคณสมบตอยางไร ทาใหผบรโภคไดมโอกาสสมผส และ ตดสนใจไดงายขน เชน การขายตรงของเครองสาอางมสทน เปนตน

เนองจากระบบแฟรนไชสเปนกลยทธชองทางจาหนายประเภทหนง ตามทกลาวมาแลวนน ชองทางจาหนายอนๆ กจดเปนกลยทธการตลาดทด แตเพราะเหตใดชองทางจาหนายแบบแฟรนไชสจงดกวา สามารถแสดงใหเหนไดดงตารางท 3-2 ดงน

Page 39: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

30

ตารางท 3-2 แสดงการเปรยบเทยบขอด ขอเสยของการใชชองทางจาหนายแตละประเภท ลกษณะของชองทางจาหนาย ขอด ขอเสย

ขยายสาขาเอง -ควบคมงาย มคลงสนคา -ม ก า ร ก ร ะ จ าย อ า น า จ ผ า นทางการบรหารของสวนกลาง -สามารถเลอกทาเลทตงไดตามความเหมาะสม -กาหนดนโยบายจากสานกงานใหญไดสะดวก

-ลงทนสง -ต อ ง ท า ก า ร ต ล า ด แ บ บแบงแยกในแตละภมภาค หรอ แตละสาขาใหชดเจน

จดตงตวแทนจาหนาย -คลองตว ใชทกษะของตวแทน -สามารถควบคมตวแทนไดงาย โดยกาหนดบทบาทหนาทของแตละประเภทของตวแทนจาหนายไดชดเจน -รพฤตกรรมการบรโภคของคนในทองถนไดด

-คาคอมมชชนสง -ตวแทนจาหนายเลอกสนคาทมชอเสยง หรอ ทาการตลาดไดงายเทานน -ตวแทนจ าหน ายม อ าน าจตอรองสง

ฝากขาย -สะดวก -ผรบฝากขายตดสนใจไดงาย -ผฝากขายกาหนดกลยทธสวนตวสาหรบการขายไดงาย -ไมตองกงวลในเรองชองทางการจาหนาย

-ตองลงทนใหผรบฝาก -รบภาระสนคาเกบคน -ไมสามารถกาหนดเงอนไขทตายตวใหกบรานคาได -อาจถกเอาเปรยบจากราน คาทเอาสนคาไปฝากขาย

ขายสงพอคาคนกลาง -มคนกลางจานวนมาก -กระจายสนคาไดทวถง -สามารถเลอกประเภทของคนกลางทมประสทธภาพในการขายได -รบซอสนคาเปนจานวนมาก -สามารถกาหนดกาลงการผลตสนค า ได ง า ย เพราะม ผ ซ อทแนนอน

-ตอรองเรองราคา -ส นค า เป นกรรมสทธ ขอ งพอคา -อาจไมไดรบความสะดวกจากการใหบรการของพอคาคนกลาง -ม ป ญห า เ ร อ ง ก า ร เ จ ร จ าตอรองของพอคาคนกลางในกรณทพอคาคนกลางมอานาจสงกวา

Page 40: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

31

ตารางท 3-2 แสดงการเปรยบเทยบขอด ขอเสยของการใชชองทางจาหนายแตละประเภท(ตอ) ลกษณะของชองทางจาหนาย ขอด ขอเสย

e-Commerce -รวดเรว ทนสมย ลดคาใชจายในการตดตอสงซอ -สามารถเลอกใชบรการจาก webmasterทมความชานาญได -ไมตองเสยคาใชจายในการลงทนดานสถานทและคาใชจายโสหย -ไดรบการสนบสนนจากรฐบาล

-จบตองสนคาไมได ลกคาไมมนใจวาจะไดรบสนคา -เทคโนโลยไมพรอมและขาดผชานาญดานน -ขาดการใหความรไปสชมชนหรอผประกอบการอยางทวถงและยงยากในการตดตอกบธนาคาร

ขายตรง -การกระจายตวสง -เขาถงลกคาตรงกลมเปาหมาย -เปลยนคนสนคาได -ลกคาไดสมผสสนคา - พนกงานสามารถสาธตใหเหนประโยชนของสนคาตอลกคาไดชดเจน -พนกงานไดรบคาตอบแทนตามความสามารถในการเสนอขายสนคา

-สนคาราคาแพง -เ ส ยค า ใช จ า ย ในการจ า งพนกงานขายมาก -เสยคาโสหยในการดาเนนธรกจสง -ส น ค า ส ว น ใ ห ญ ก า ห น ดผลตอบแทนพนกงานขายทเกนความเปนจรง -สนคาสวนใหญไมจาเปนตอการดารงชวตพนฐาน

แฟรนไชส -ขยายธรกจไดรวดเรว ใช เงนลงทนตาใหความรในการดาเนนธรกจครบถวน -สามารถสรางความเจรญเตบโตของธรกจไดงาย -ไดรบการถายทอดความร วธการดาเนนงานทมประสทธ ภาพจากแฟรนไชสเซอร -ไดรบผลตอบแทนทเปนธรรม -ไดรบการสนบสนนจากแฟรนไชสเซอรอยางตอเนอง

- แฟรนไชสซขาดความอสระในการดาเนนงานเอง - ตองเสยคาธรรมเนยม หรอ คาความจงรกภกดตอธรกจตนแบบ

Page 41: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

32

-ไดรบการกาหนดกลยทธดานการตลาดทมประสทธภาพ

เพราะฉะนนผลงทนควรมการเปรยบเทยบวธการตางๆ ในการลงทนเปรยบเทยบกบวธการแบบ

แฟรนไชสกอนวาเหมาะสมกบกจการหรอไมอยางไร สามารถสรปขอไดเปรยบของการขยายธรกจดวยระบบแฟรนไชสไดดงน

3.1.9 สรปขอไดเปรยบของระบบแฟรนไชส (แฟรนไชสเซอร) ขอไดเปรยบ 1) สามารถท าใหธรกจขยายตวไดอยางรวดเรวดวยการลงทนต า ธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม

ทจะใชระบบแฟรนไชสในการขยายธรกจจะมลกษณะทคลายกน คอ มทนปญญาแตขาดทนเงน ดงนนวธการของแฟรนไชสเสมอนการแลกเปลยนจดแขงของผลงทนสองฝงดงภาพท 3-2

Franchisor Franchisee

ภาพท 3-2 ภาพการแลกเปลยนทนสองฝงระหวางแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ

2) ผรบสทธ (แฟรนไชสซ) จะมแรงจงใจมากกวาการบรหารกจการเอง เพราะสามารถมงเปาเพอการขายหรอบรการไดอยางเตมท ไมตองเสยเวลาวางแผนการบรหารงาน เพราะจะไดรบแผนงานมาจากแฟรนส เซอรอยางเปนระบบและมการพสจนแลววาใชไดผล 3) สามารถจดซอวตถดบหรอสนคาไดในราคาต าลงและมสภาพคลองทางการเงน เพราะมอานาจมากขนในการเจรจาตอรองกบผขายปจจยการผลตในการจดซอวตถดบ ซงจะสามารถทาใหแฟรนไชสทงระบบไดกาไรสงขน เพราะการสรางเครอขายแฟรนไชสจานวนมาก แฟรนไชสเซอรจะเปนผรวบรวมคาสงซอจากแตละแฟรนไชสซ ทาใหเกดปรมาณสงซอจานวนมาก จะทาใหสามารถลดตนทนดานการสงซอวตถดบและการสงซอในปรมาณมากกจะเปนผลดกบการตอรองในเรองเงอนไขการชาระเงนทอาจไดรบการยดระยะเวลาการชาระเงนออกไปอกดวย เปนผลดตอระบบสภาพคลองของธรกจไดทงระบบ

4) แฟรนไชสเซอรจะมรายไดเพมมากขนจากการขายสทธทางการคา ไดแก

SMEs มทนทางปญญา (Knowledge) แตขาดเงนทนจงตองการขายภมปญญา เ พอ เ พมรายไดแกธรกจ

ผประกอบการรายใหม มเงนทน (Fund) แตขาดภมปญญา จงตองการรปแบบธรกจทมศกยภาพในการลงทนทยงยนและมกาไร

ขายสทธทางการคา ในรปแบบ Franchise

จายคาตอบแทนสทธทางการคาในรปแบบ คาธรรมเนยมหรอซอสนคาจากเจาของสทธ

Page 42: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

33

คาแรกเขา คารอยลต หรอคาเชาอนๆ ตามทกลาวมาแลว และยงไดรบรายไดจากการขายสนคาหรอกาไรตอหนวยสนคาในธรกจททาอยดวย ระบบแฟรนไชสจงสรางรายไดใหเกดขน อยางมากมาย เมอจานวนแฟรนไชสซเพมมากขน

5) ระบบแฟรนไชสสามารถเขาถงตลาดเปาหมายไดด ในการขยายตลาดและขยายฐานลกคาของธรกจ ดวยรปแบบธรกจแฟรนไชสเปนกลยทธทสามารถแทรกซมตลาดไดอยางรวดเรวมากกวากลยทธการตลาดในประเภทอนๆ เพราะกระจายตวไปสทองถนตางๆ ไดหลากหลาย นอกจากนแลวยงมสงทแสดงออกถงความไดเปรยบทางการแขงขนดานอนๆ ของรปแบบธรกจอนๆ ทขนอยกบลกษณะของธรกจประเภทนนๆ ทจาเปนตองมการระดมเงนลงทนหรอมการกระจายการลงทนในรปแบบอนๆ ทไมตองใชเงนลงทนจากบรษทแม รวมไปถงการประหยดเวลาในการสรางการเจรญเตบโตใหธรกจ ดวยการผลกดนใหเกดการเจรญเตบโตของตลาดอยางตอเนอง การนาเสนอรปแบบทสอดคลองนโยบายดานสงคม และ วฒนธรรมไดอยางรวดเรว รวมไปถงการขยายตวสตลาดบน หรอ เจาะตลาดเขาสตลาดลาง ซงรวมการขยายตวสตลาดตางประเทศไดอยางแนบเนยน

6) มการวางระบบตางๆ ทไดมาตรฐาน แฟรนไชสเซอรจะตองทมเทเวลาและเงนไปเปนจานวนมากเพอทจะสราง พฒนาและบนทกขนตอนการดาเนนธรกจใหประสบความสาเรจ แฟรนไชสซจะไดรบผลประโยชนจากการรวบรวมความเชยวชาญและความรจากแฟรนไชสเซอร ดงนนจงเปนการประหยดเวลาอยางมากในการเรยนรวาควรดาเนนธรกจอยางไร เพราะแฟรนไชสเซอรจะสอนใหนกลงทนซงจะเปนเจาของธรกจในอนาคตสามารถเรมตนไดรวดเรวขน ไมเกดการลองถกลองผดและสามารถดาเนนการไดโดยงาย ไมวาจะเปนในดานรปแบบ ขนตอนและวธการตาง ๆ หรอ รวมเรยกวา ระบบของธรกจ (Business System) ดงตวอยาง แฟรนไชสอโรมาเวราสปา จากการสมภาษณคณพนธศกด วฒนศร ผจดการทวไป ซงเปน แฟรนไชสซทรบนโยบาย ลขสทธ รปแบบตางๆ จากแฟรนไชสเซอรทกรงเทพมหานคร มาเปดดาเนนกจการแฟรนไชสสปาในโรงแรมโนโวเทล ยานถนนโชตนา ชางเผอก จ. เชยงใหม ใหความเหนและทศนคตเกยวกบแฟรนไชสในทางทดมาก คณพนธศกดกลาววา กเพราะได แฟรนไชสเซอรทดดวย กจการจงประสบความสาเรจ ซงใหความรในการทาสปาทกอยาง จดอบรมตางๆ ตลอดจน วางรปแบบระบบบญช มการอบรม “Terrapist” หรอนกบาบด ทาใหสามารถดาเนนกจการไดทนท เมอกจการดาเนนผานไป จะมเจาหนาทจากกรงเทพ ขนมาเยยมชมและตรวจคณภาพ หากเหนวามสงใดผดปกตไปจากทเคยอบรมให กจะทาการสอนงานและอบรมใหใหม อยางตอเนอง เงอนไขตางๆ ในการดาเนนกจการตามสญญาไมยงยาก สามารถนารปแบบการทาสปา อนๆ มาประยกตใชใหเขากบทองถนได ไมวาจะเปนการตกแตงสถานท การสรางบรรยากาศใหเขากบทองถน หรอใชอปกรณ สมนไพร นามนหอมระเหยในทองถน ขอเพยงแตซอสนคายหอ “Aroma Vera” มาจาหนายในกจการใหไดยอดขายตามเปาเทานน และจายคารอยลตประจาเดอนแกแฟรนไชสเซอรเปนการตอบแทน

Page 43: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

34

7) แฟรนไชสซจะไดเปรยบในการใชตราสนคาหรอบรการ ถาเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอรเปนทคนเคยของผบรโภคมาเปนเวลานานแลว การใหแฟรนไชสซเขามาใชตราสนคาหรอบรการของแฟรนไชสเซอร จะทาใหแฟรนไชสซสามารถดาเนนธรกจไดประหนงเปนสาขาของแฟรนไชสเซอรเลย ดงนนแฟรนไชสซจะไดรบประโยชนจากการทเครองหมายการคาไดรบการยอมรบจากผบรโภคอยางกวางขวาง เครองหมายการคาเปนทรพยสนทสาคญทสดชนดหนงของแฟรนไชสเซอร และอาจเรยกไดวามคณคาสงมากในบรรดาทรพยสนตาง ๆ เพราะเปนเครองหมายทแสดงถงความมคณภาพ มาตรฐาน หรอ ความแตกตางของสนคาและบรการทไมเหมอนใคร ในรปแบบธรกจแฟรนไชสการให สทธในระบบแฟรนไชสไมเพยงแตเปนการใหสทธในการใชความร หรอระบบการดาเนนธรกจเทานน แตเปนการใหสทธในการใชเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอรดวย ลกคาคนสดทายทเปนผบรโภคจะมความมนใจ สามารถตดสนใจเลอกเขาไปใชบรการภายในหรอซอสนคาไดอยางมนใจเพราะมเครองหมายการคาทไดรบการยอมรบในวงกวาง ซงทาใหลกคาเกดความจงรกภกดตอตราสนคาเหลานนได เชน การเขารบบรการในราน MK สก ไมวาสาขาใดกจะมระบบการใหบรการทเหมอนกน หรอการเขาใชบรการในรานคาปลกสะดวกซอ 7-11 กจะมรปแบบการจดเรยงสนคาทเหมอนกนทาใหเลอกสนคาไดงายสะดวกตอการคนหา 8) ลดความเสยงในการประกอบธรกจ โดยเฉพาะผประกอบการรายใหมหรอ SMEs ทขาดประสบการณและความรความเขาใจในการบรหารธรกจดานตางๆ อาท ขอมลการตลาดและกฎระเบยบในการจดตงกจการ เนองจากบรษททขายแฟรนไชสจะมการทาวจยตลาดเพอใหสอดคลองกบวฒนธรรมในทองถน หรอประเทศนนๆ รวมทงมคมอในการปฏบตการ (Operation Manual) ใหกบผทสนใจลงทน แฟรนไชสเซอรสามารถลงทนจดตงทปรกษาทางธรกจ (Business Counselor) เพอใหคาปรกษา ชวยตดสนใจในเรองตางๆ รวมทงชวยแกปญหาตางๆ ทอาจเกดขน 9) ประหยดงบประมาณการโฆษณาและประชาสมพนธ เนองจากมการทาโฆษณาและประชาสมพนธรวมไปกบแฟรนไชสเซอร ซงอาจมการจดจางนกการตลาดมออาชพดาเนนการวางแผนการตลาดและการประชาสมพนธ โดยใชนโยบายรวมกน จงเกดการประหยดเพราะแฟรนไชสซไมตองแยกทาการตลาดเอง และยงทาใหเกดประสทธภาพในการโฆษณา ประชาสมพนธอกดวย เพราะมเอกภาพในการนาเสนอขอมล ขาวสารไปในทศทางเดยวกน 10) ชวยแกปญหาขาดแคลนบคลากรทมคณภาพ ปญหาของธรกจ SMEs ทพบบอยคอ ปญหาดานการบรหารจดการบคลากรและการอบรม ระบบแฟรนไชสเปนระบบทเนนมาตรฐานการทางานเชงคณภาพ ดงนนบคลากรภายในทกคนจะไดรบการฝกอบรมจากผทมความชานาญและมประสบการณทแฟรนไชสเซอรจดให เพอใหมนใจไดวาพนกงานของแตละแฟรนไชสซใหบรการภายใตมาตรฐานเดยวกนจะตองมการวดการประเมนผลทด และอาศยวธการบรหารบคคลทถกตองเขามาชวย 11) แฟรนไชสซจะไดรบระบบธรกจทมการวจยและพฒนาสงใหม อยเสมอ แฟรนไชสเซอรจะมการวจยและพฒนาสนคาและบรการใหอยอยางสมาเสมอ พรอมกบปอนความร ขาวสาร และกลวธใน

Page 44: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

35

การดาเนนธรกจให เปรยบเสมอนฝายวจยในองคกร ชวยพฒนาขอมลองคกร การตลาด การจดการ การผลต การบญช ใหกบแฟรนไชสซอยเสมอ 12) แฟรนไชสเซอรจะไดรบขอมลปอนกลบจากแฟรนไชสซ เพอประโยชนในการวเคราะหปรบปรงแกไขการบรหารจดการ แลวทาการประเมน วดผลเพอคนหาวธการทางานใหมๆ ปอนกลบส แฟรนไชสซ 3.2 ขอมลดานการจดการเชงกลยทธ การนาเอาระบบแฟรนไชสไปประยกตใชในธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมนน การจดการธรกจตองมลกษณะเชงกลยทธ กลาวคอ มการสรางจดไดเปรยบทสามารถแขงขนไดในตลาดเดยวกน แตมความเขมแขงกวาดวยจดไดเปรยบของแฟรนไชสดงทกลาวมาแลวขางตน ดงนนการสรางองคกรแฟรนไชส ใหไดเปรยบในตลาดแขงขนจะตองมการพจารณาในสงเหลาน 3.2.1 โครงสรางองคกรแฟรนไชสทเหมาะสมตามระดบธรกจ

โครงสรางองคธรกจแฟรนไชสควรมหนาทงานครอบคลมในทกดาน โดยทแตละฝายสามารถจดการ ดแล บรหารงานขององคกรไดอยางมประสทธภาพ โดยลดจานวนบคลากรทเกนความจาเปน เชน ฝายวจยและพฒนา อาจทาหนาททงการวจยและพฒนารปแบบ การบรหารงาน กลยทธ ทมงาน รวมถงทกษะในการทางานไดในฝายเดยวกน ฝายการตลาด จะทาหนาทตงแตการเสาะแสวงหา ผลงทนทาธรกจรวมกบองคกร การแนะนาการลงทนในธรกจ การใหคาปรกษาแกนกลงทน การชวยสงเสรมหรอสนบสนนกระบวนการทางการตลาดใหกบนกลงทน หรอ พนธมตรทางธรกจขององคกร รวมถงการเปนฝายลกคาสมพนธ (Customer Services) และ ยงตองควบคมดแลแผนกผลตใหทาหนาทไดอยางมประสทธภาพสงสด สวนฝายบญช การเงน อาจทาหนาทตงแตการสงซอวตถดบ การบรหารเงนทนสารอง การวดอตราสวนทางการเงน การจดเกบหน การชาระหน รวมถงการเปนฝายดแลและตรวจสอบสภาวะทางการเงนขององคกร ใหคาปรกษาดานการเงนแกผสนใจลงทนในธรกจแฟรนไชส ธรกจแฟรนไชสควรมการจดองคกรใหมความกระชบและไมควรมขนาดใหญเกนไป ควร ใหงายตอการตดตอประสานงาน งายตอการสรางความสมพนธในแตละแผนก ปจจบนธรกจแฟรนไชสขนาดเลกหรอกลาง กาลงไดรบความนยมในหมนกลงทนเนองจากความคลองตวในการจดการบรหารและบงคบบญชาคอนขางงาย ดงนนเราจงควรจดใหมการใชโครงสรางองคกรเชงกลยทธ ดงตวอยางโครงสรางในภาพท 3-3 ดงน

Page 45: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

36

20

Competitive Form of Multidivisional Competitive Form of Multidivisional Structure:Structure: Unrelated Diversification StrategyUnrelated Diversification Strategy

PresidentPresident

LegalLegal

AffairsAffairsFinanceFinance AuditingAuditing

Headquarters OfficeHeadquarters Office

DivisionDivision DivisionDivision DivisionDivision DivisionDivision DivisionDivision DivisionDivision

3.2.2 รปแบบการบรหารสทธในระบบแฟรนไชส 3.2.2.1 ระบบทเปนแฟรนไชสแบบบคคลหรอแฟรนไชสหนวยเดยว (Individual Franchise or Single Unit Franchise)

เปนแฟรนไชสทขายสทธใหแกบคคลหนงบคคลใดหรอนตบคคลใดนตบคคลหนงในการดาเนนธรกจทไดรบสทธจากแฟรนไชสเซอรเพยงแค 1 แหง ภายในทาเลทตงหรอพนทภมประเทศทกาหนดขนตามสญญา รปแบบการใหสทธแบบนนยมใชมากในหลายธรกจ เพราะเปนรปแบบทงายในการเรมตนขยายธรกจดวยแฟรนไชส โดยแฟรนไชสเซอร สามารถใหการสนบสนนและเรยนรขอผดพลาดของการทาธรกจไดโดยตรงและสามารถปรบปรงพฒนาแกไขไดรวดเรว งายตอการควบคมมาตรฐานและงายตอการหาผทสนใจลงทน ไดแก แฟรนไชสสวนใหญทขยายตวอยในประเทศไทยขณะน เชน แฟรนไชส นโอสก รานเจ-มารท เปนตน

Multidivisional Structure Unrelated Diversification Strategy

การตลาด

Franchisor H/O

บญช การเงน

วจย / พฒนา

Franchisee Franchisee Franchisee Franchisee Franchisee Franchisee

ภาพท 3-3 การออกแบบโครงสรางองคกรแฟรนไชสทเหมาะสม

Page 46: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

37

3.2.2.2 ระบบทเปนแฟรนไชสแบบหลายหนวย หรอ แบบพฒนาพนท (Multi-unit Franchise or Area Development Franchise)

แฟรนไชสแบบนเปนรปแบบการใหสทธแกบคคลหนงบคคลใด หรอ กลมบคคล หรอ นตบคคลองคกรตาง ๆ ในลกษณะการกาหนดเปนพนทรบสทธ ทจะสามารถดาเนนธรกจทไดรบสทธนนมากกวา 1 แหงตามจานวนทไดตกลงกน รปแบบการใหสทธเชนน การเตบโตของการขยายตวในแฟรนไชสจะเปนไปไดรวดเรวกวาแบบแรก หากแฟรนไชสเซอรคดเลอกไดแฟรนไชสซทด ทมกาลงเงนทนในการเปดสาขากจการไดพรอม ๆ กนในเวลาอนสนทไดกาหนดไว การขยายตวในเขตพนทรบผดชอบก จะขยายตวไดอยางดตามกน แฟรนไชสหลายสาขาเปนรปแบบการใหสทธกบแฟรนไชสซหนงรายสามารถ มสทธเปดสาขาไดมากกวา 1 สาขา เชน แฟรนไชสขาวมนไกเจมส

3.2.2.3 แฟรนไชสแบบรบชวง (Sub Franchise) รปแบบการใหแฟรนไชสประเภทนเปนการใหสทธแกบคคล หรอ กลมบคคล หรอ

นตบคคล ในพนทรบสทธทกาหนดเพอใหบคคล กลมบคคล หรอ นตบคคล ทาการขยายการใหสทธหนวยยอยแบบบคคล หรอ แบบหลายหนวย แกบคคลอนในพนทตอไป ในบางครงกมการเรยกผรบสทธประเภทนวา Sub Franchise or Regional Franchise or Master Franchise กจดอยในการใหสทธประเภทน เหมาะกบพนททอยหางไกลซงแฟรนไชสเซอรไมสามารถใหบรการหรอใหการสนบสนนไดด จงเปนวธการทเหมาะสมในจดรปแบบการใหสทธแกบคคลอนทสามารถดาเนนงาน ดแลงาน สนบสนนการบรการของตนเองในพนทนน เชน 7-11 มซบ Area Franchise ใหกบกลมเจรญศร ในพนท จงหวดขอนแกน เพอขยายแฟรนไชสในพนทไดเอง

เนองจากรปแบบแฟรนไชสแบบนตองการการลงทนและคณสมบตทสงกวาแฟรนไชสซทวไป ทาใหแฟรนไชสใหม ๆ ทยงไมมชอเสยงหรอไมมเอกลกษณเปนทยอมรบของตลาด ยงไมเหมาะทจะนามาใชเนองจากตองหาผรวมงานทเปนแฟรนไชสซทด แตคณภาพธรกจยงไมสามารถดงดดใจไดเพยงพอ (พระพงษ กตเวชโภคาวฒน,2547.)

3.2.3 การบรหารแฟรนไชสเชงกลยทธดวยการจดการระบบสารสนเทศ การสรางระบบแฟรนไชสในธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม เปนเรองยากถาหากใชวธการ

เดยวกนกบแฟรนไชสทมชอเสยงอนๆ ทงทมาจากตางประเทศ จากยหอทมชอเสยง หรอจากดารา บคคลทมชอเสยง แตธรกจ SMEs บางธรกจขาดชอเสยงในตราสนคา ขาดเงนทนจานวนมาก การจะใชวธแฟรนไชสเพอใหแฟรนไชสซสามารถทาธรกจอยในระบบไดนานๆ จาเปนตองมการสอสารขอมลและเกบรวบรวมขอมลตางๆ เพอการพฒนาให แฟรนไชสซมสงใหมๆ เกดขนในองคกรอยางตอเนอง

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System ; MIS) จงเปนหวใจในการจดการเชงกลยทธแฟรนไชสแก SMEs เพราะธรกจแฟรนไชสสวนใหญมการบรหารงานโดยการถายทอดความรจากแฟรนไชสเซอรสแฟรนไชสซ เนองจากระบบแฟรนไชสไมไดขายเพยงสนคาหรอ

Page 47: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

38

บรการ แตขายวธการดาเนนธรกจแกแฟรนไชสซดวย ดงนนการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการธรกจแฟรนไชสจงเปนเรองใหมทลงทนไมสงมาก และสามารถชวยธรกจ SMEs ในการจดการขอมลองคกรไดอยางเปนระบบ MIS ทกลาวมานจงสามารถนามาประยกตใชเพอพฒนาระบบแฟรนไชสได เนองจากแฟรนไชสเซอรสวนใหญตองปอนเทคนคการทางาน วธบรหารจดการแกแฟรนไชสซ สงเหลานเรยกวาเปน “ความร” (Knowledge) ขององคกรซงสามารถเรยนร ปรบปรง ประมวลผล หรอถายทอดไปทงเครอขายแฟรนไชสได ดงตวอยางจากการไปสมภาษณแฟรนไชสซซเมนตไทยโฮมมารทแมกซ ซงเปนธรกจแฟรนไชสประเภทวสดกอสราง ในเครอบรษท นพดลพานช จากด โดยคณ ทณฐพร อานนทวลาศ ผจดการแผนกบรหารสนคา กลาววา “ปจจยททาใหทางแฟรนไชสซประสบผลสาเรจคอ การถายทอดความร (Know-how) รวมถงประสบการณ และ การสรางความสมพนธกบลกคาทเชอมโยงดวยการใชระบบสารสนเทศทเหมาะสมลงตว ของแฟรนไชสเซอร คอ ซเมนตไทยโฮมมารท แมกซ ทพยายามถายทอดความเปนตนแบบทใหแฟรนไชสซปรบใชใหเหมาะกบแตละภมภาค เพราะในแตละพนทมปจจยทแตกตางกนในการดาเนนงาน แตยงคงความเปนเอกลกษณของทางรานตนแบบเอาไวใหเหนไดเดนชด มการตกลงทาสญญาทเปนธรรม และ เออประโยชนตอแฟรนไชสซ การบรหารความร (Knowledge Management ; KM) หมายถง กระบวนการทองคกรพฒนาขนมาเพอนามา สราง รวบรวม เกบรกษา บารงรกษา และเผยแพรความรขององคกร (K.C. Laudon, J.P. Laudon,2002, 294)

การบรหารความรในธรกจแฟรนไชส ไดใชเทคโนโลยสารสนเทศในฐานะเปนเครองมอสาคญทาใหเกดกระบวนการเรยนรดงกลาว ความรบผดชอบหลกของแฟรนไชสเซอรจงเกยวของกบการพฒนาขนตอนการปฏบตงานของกระบวนการทางธรกจ (Business Process) เชน การตลาด การแสวงหาลกคาในตลาด การผลต การออกแบบ การเงน การบญช การบรหารบคคล และการใชความรรวมกนในระบบแฟรนไชสไดอยางมประสทธภาพ โดยแฟรนไชสเซอรจะเปนผรบผดชอบเกยวกบการออกแบบโปรแกรมการทางาน ระบบงานในการจดหาแหลงความรใหมๆ หรอการใชแหลงความรทมอยแลว และการบรหารความรในองคกรใหมประสทธภาพเพอเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) ทฉลาดและมกาไร

ระบบงานและโครงสรางธรกจแฟรนไชสสาหรบการบรหารความร จะตองเนนการไหลเวยนของขาวสาร ดงนนระบบงานของธรกจจะตองประกอบดวยระบบเครอขายภายในและภายนอกธรกจ ระบบฐานขอมล การทาเหมองขอมล (Data Mining) และโปรแกรมประยกตทมการสอสารระหวางกน เหลานคอ เทคโนโลยสารสนเทศทสามารถเพมขดความสามารถในการรบรและตอบสนองระหวางแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ ซงมเทคโนโลยสารสนเทศบางระบบทถกออกแบบมาเพอชวยเหลอการเรยนรและบรหารธรกจโดยเฉพาะอยแลว เชน ระบบงานสานกงาน ระบบงานภมปญญา (Knowledge Work System ; KWS) ทสามารถชวยในการกาหนดและเกบรวบรวมฐานความรของธรกจ ไดแก

Page 48: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

39

(1) ความรภายในธรกจแฟรนไชสทมการจดโครงสรางทด เชน คมอการหาลกคา นวตกรรมผลตภณฑ วธการผลต ฯลฯ

(2) ความรภายนอกองคกรทเกยวกบคแขง สนคาในทองตลาด สถานการณทวไปในธรกจ อตสาหกรรม สภาวะการแขงขน คาเงน ตลาดหน ฯลฯ

เทคโนโลยสารสนเทศจะชวยในกระบวนการเรยนรของแฟรนไชสเซอรโดยการเกบรวบรวม กาหนดรหสความร และกระจายความรไปยงแฟรนไชสซ เมอขาวสารหรอความรเหลานนถกเกบรวบรวมและจดโครงสรางภายในระบบงานของแฟรนไชสเซอรแลว จะสามารถถกนาออกมาใชไดอยางสะดวก แฟรนไชสซจะไดรบความรใหมๆ เกยวกบวธทางการตลาดตางๆ เชน กระบวนการวเคราะหลกคา วธแสวงหาลกคา การออกแบบผลตภณฑรนใหมๆ วธการผลตสนคา วธการจดสงสนคา หรอ ความรอนๆ จากแฟรนไชสเซอรไดมากครงเทาทตองการ ในขณะเดยวกนแฟรนไชสซก สามารถสงขอมล ขาวสาร ความรท ไดจากการปฏบตงาน ปอนกลบมายงแฟรนไชสเซอรเ พอรวบรวม กจปฏบตทดทสด (Best Practice) ดวยระบบสารสนเทศทมเครอขายการสอสารกนเฉพาะองคกร (Private Network) หนวยความจาของแฟรนไชสเซอรจะรวบรวมขอมลตางๆ ทปอนกลบมาทาการวเคราะหเพอไปใชในกระบวนการตดสนใจอนๆ และผลตเปนองคความรใหมปอนกลบไปยงแฟรนไชสซเพอใชเปนแนวทางปฏบตงานตอไป

แบงปนความร

สรางความร เกบรวบรวมและสรางรหสความรใหม

กระจายความร

การประสานงานระหวางกลมและระบบสนบสนน

- ระบบแลน

- อนทราเนต

ระบบปญญาประดษฐ

- ระบบผเชยวชาญ

ระบบงานสานกงาน

- ระบบการไหลเวยน

ขาวสาร

- ระบบงานเอกสาร

- การพมพเอกสาร

- ปฏทนอเลกทรอนกส

ระบบงานทตองการใชความร - คอมพวเตอรชวยออกแบบ - ระบบงานเสมอนจรง

เครอขาย ฐานขอมล หนวยประมวลผล

ซอฟทแวร อนเทอรเนต

Page 49: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

40

IT Infrastructure for Knowledge Management

ภาพท 3-4 แสดงระบบสารสนเทศและโครงสรางเทคโนโลยสารสนเทศของธรกจ

ระบบสารสนเทศและโครงสรางเทคโนโลยสารสนเทศดงรปท 3-4 แสดงระบบภายในธรกจทใชสนบสนนการบรหารความร ในระบบแฟรนไชสดงตอไปน

(1) ระบบงานสานกงาน (Office Systems) ชวยประสานการไหลเวยนขาวสาร ความรภายในธรกจ และชวยกระจายความรตางๆ ไปยงแฟรนไชสซทตองการขอมล

(2) ระบบงานทตองการใชความร (Knowledge Work Systems) สนบสนนกจกรรมของพนกงานระดบความร (Knowledge Workers) ซงเปนผเชยวชาญในการสรางความรใหม ๆ เชน นกออกแบบสนคา กจะมโปรแกรมประยกต CAD (Computer Aided Design) หรอ โปรแกรมประเภท Virtual Reality สาหรบงานสรางภาพเสมอนจรง หรอ การวางแผนทางการเงน การลงทนกจะมโปรแกรมประเภท Investment ใหความชวยเหลอเรองการคานวณ

(3) การประสานงานระหวางกลมและระบบสนบสนน (Group Collaboration Systems) ชวยในการสรางและใชความรรวมกน ระหวางพนกงานในกลมเดยวกน กจะใชเทคโนโลยประเภทกรปแวรและตดตงระบบอนทราเนต (Intranet) หรอแลน (LAN) ไวภายในธรกจเพอสนบสนนการทางานกลม

(4) ระบบปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence Systems) ชวยแฟรนไชสเซอรในการรวบรวมความรใหมและชวยตดสนใจแทนผบรหารแฟรนไชสเฉพาะเรองทถนด เชน การใชระบบผเชยวชาญ (Expert System) ดวยวธการกาหนดรหสความรทสามารถเรยกไปใชไดซาแลวซาเลา

(K.C. Laudon, J.P. Laudon,2002, 295) 3.2.4 ขอมลดานการบรหารทรพยากรมนษย การจดการองคกรดวยวธการบรหารความรในองคกรจงจาเปนตองเนนเรองทรพยากรมนษยเปนอยางยง พนกงานในองคกรแหงการเรยนรตองเปนพนกงานระดบความร (Knowledge Worker) ทงสน เพราะตองทางานดานการวเคราะห คนหาขอมล ขอเทจจรง เพอใหไดขอสรปมาสรางตวแบบในการดาเนนธรกจและจดทาเปนคมอการบรหารงานในระบบ แฟรนไชสเพอแจกจายแกแฟรนไชสซได สวนใหญจะเปนความรทางดานการตลาด เชน คมอการคนหาลกคา การสรางสนคาใหม การออกแบบผลตภณฑ เปนตน

การบรหารแฟรนไชสแบบใหเกดความยงยนเปนการบรหารความรในองคกรจงควรมพนกงานระดบตางๆ ดงตารางท 3-3 ตอไปน

Page 50: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

41

ตารางท 3-3 ระดบพนกงาน วฒการศกษาและคาตอบแทน

ลาดบ ระดบพนกงาน วฒการศกษา คาตอบแทน

1 พนกงานระดบผจดการ ป.ตร - โท 15,000.ขนไป 2 พนกงานระดบความร

(Knowledge Worker) ไดแก พนกงานวจยพฒนาธรกจ

ป.ตร - โท 10,000 – 15,000.-

3 พนกงานระดบปฏบตการ - พนกงานการตลาด - พนกงานบญช - พนกงานทวไป

ปวช.- ปวส. – ป.ตร

ตามวฒการศกษาหรอตามกฎหมายแรงงานกาหนด

3.4 ขอมลดานการปฎบตการ การปฏบตการในธรกจแฟรนไชสนนมประเดนตางๆ ทตองพจารณาหลายหวขอดวยกนดงตอไปน - การสรางรานแฟรนไชสตนแบบ (Pilot Project)

- ลาดบขนตอนการจดตงระบบแฟรนไชส (Program Franchise) - การสรางคมอปฏบตการระบบแฟรนไชส (Franchise Operation Manual) - การเลอกทาเลทตงธรกจแฟรนไชส

- เทคโนโลยในการผลตหรอบรการ - การบรหารระบบคณภาพและการควบคมการผลต / การบรการ

- การวดและการประเมนความสาเรจ 3.4.1 การสรางรานคาแฟรนไชสตนแบบ (Pilot Project) แฟรนไชสตนแบบ สวนมากแลวลงทนโดยแฟรนไชสเซอร มหนาทเปรยบเสมอน “คร” เพอ

สามารถพสจนใหผทสนใจซอสทธแฟรนไชสสามารถมนใจและเหนภาพการทางานทประสบความสาเรจได ทาใหการสรางเขาใจระหวางเจาของสทธกบวาทผซอสทธ ไดดกวาการอานจากเอกสารชชวนลงทน รานตนแบบควรเปนรานทมการดาเนนงานจรงๆ มผลประกอบการทนาสนใจลงทนและเปนแบบอยางแกผทสนใจได ซงมขนตอนในการรานตนแบบดงน

1) ขนกาหนดวตถประสงคของการทารานตนแบบใหชดเจน ไดแก รปแบบธรกจ ทาเลทตง เปาหมายทางการตลาด กลมลกคาเปาหมาย

2) กาหนดตวผบรหาร รานตนแบบควรกาหนดตวผบรหาร ควรทาการคดเลอกจากหนงในผบรหารแฟรนไชสเซอร

Page 51: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

42

3) เอกลกษณหรอภาพลกษณของราน (Corporate Identity) รานคาตนแบบเปนรานคาทตองกาหนดเอกลกษณของรานใหโดดเดนและพรอมจะไดรบการคดลอกตนแบบไปยงแฟรนไชสซอนๆ ได สงทตองคานง ไดแก ปายสญลกษณ โลโก แสง ส บรรยากาศภาพรวม ซงตองออกแบบใหสอดคลองกบธรกจ

4) ทาเลทตง (Location) กรณเปนรานตนแบบทตองมหนาราน ควรเลอกทาเลทเหมาะสมทสดสาหรบการตงรานตนแบบ เพราะทาเลจะเปนจดแขงทสดทจะทาใหแฟรนชสประสบความสาเรจ ซงควรมคาใชจายในการเชาอาคารรวมพนทประมาณ 10-15% ของยอดรายรบ สวนปจจยทเกยวของกบการเลอกทาเลทตงทเหมาะสมจะไดกลาวตอไป ยกเวนแฟรนไชสทไมคานงถงรานคาทเปนหลกแหลง เชน รถเขนขายสนคา หรอประเภทคออสเลกๆ กไมจาเปนตองคานงถงรายจายดานคาเชา 5) ระบบบรหารจดการรานตนแบบ (Pilot Project Management) เปนสวนสาคญมากทรานตนแบบตองสามารถแสดงใหเหนถงศกยภาพในการบรหารจดการอยางชดเจน ดวยระบบทสามารถพงพาตนเองได ไดแก ระบบการจดการสนคาและบรการทด มระบบบญชแบบธรกจขนาดยอม ทสามารถคานวณกาไรขาดทนของรานไดทกเดอน ซงผบรหารสามารถจดทางบดลไดเอง ควรมระบบบรหารทรพยากรมนษยภายในรานทมกฎระเบยบเขมแขง สามารถจดการใหอยในระบบและปฏบตตามได ควรมการบนทกการทางานพรอมกบถายภาพทกขนตอนการทางาน และจดบนทกแนวทางแกปญหาไวอยางละเอยด ตลอดจนการบนทกคาใชจายตางๆ ทอาจเกดขน ตลอดจนคารอยลตทตองจายแกแฟรนไชสเซอร แลวนามาคานวณใหเหนเปนตวอยาง อยางชดเจนเกยวกบจดคมทนและระยะเวลาคนทนเพอใหเปนแบบอยางแกผทสนใจลงทนเพอพจารณา

6) มาตรฐานของรานตนแบบ (Pilot Project Standard) ในการสรางรานคาแบบจาเปนอยางยงทตองมการกาหนดมาตรฐานขนมา ตงแตมาตรฐานการอกแบบตกแตง ระบบงาน เทคโนโลยทใช ทกวนนระบบคอมพวเตอรมความสาคญมากในการทาธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม รานทมมาตรฐานควรมการนาเอาระบบไอท (IT ; Information Technology) เขามาปรบใช เพอใหรานคามการดาเนนงานทมขอผดพลาดลดลง อกทงยงชวยประหยดเวลา และสามารถทาใหแฟรนไชสเซอรควบคมดแลแฟรนไชสซไดอยางเตมท

3.4.2 ล าดบขนตอนการจดตงระบบแฟรนไชส (Frachise Program) ลาดบขนตอนในการจดตงระบบแฟรนไชสหรอเรยกวา “แฟรนไชสโปรแกรม” คอ ขนตอนตางๆ ในการดาเนนการเพอลดความเสยงและเพมโอกาสในการประสบความสาเรจ และทาใหแฟรนไชสเซอรสามารถควบคมมาตรฐานการทางานตางๆ ได ประกอบไปดวยขนตอนกอนเปดกจการและหลงเปดกจการดงน

ขนตอนกอนเปดกจการ

Page 52: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

43

1) โปรแกรมการฝกอบรม 2) การหาทาเลสถานทและการเจรจาเพอเชา ซงโดยปกต แฟรนไชสเซอรจะรดวาทาเลแบบใดเหมาะสมมากกวาแฟรนไชสซและรดวาระดบราคาคาเชาทเหมาะสมควรอยทเทาใด 3) มแบบแผนการกอสรางและตกแตงสถานททมาตรฐานใหแกแฟรนไชสซ 4) สงและตดตงอปกรณทมมาตรฐานเดยวกนกบทรานตนแบบซงแฟรนไชสเซอรทราบดวาจะจดซอจดหาไดจากแหลงใดในราคาทสามารถตอรองได 5) จดเตรยมระบบบญชใหแกแฟรนไชสซ 6) ใหแนวทางการปฏบตการสรรหาบคลากรทถกตองแกแฟรนไชสซหรอชวยคดเลอกบคลากรให (Recruitment and Selection) 7) วางแผนและสนบสนนกจกรรมในการเปดตว (Grand Opening) อยางเปนทางการพรอมแผนการโฆษณา ประชาสมพนธ ขนตอนหลงเปดกจการ 1) การเขาประเมนรานและตรวจสอบเปนชวงในระยะแรก เพอใหการดแลและใหคาปรกษาอยางใกลชด 2) การอบรมพนกงานในขณะทางาน (On The Job Training) และดแลอยางใกลชด (Close Monitoring) 3) วจยและพฒนาสนคาหรอบรการ ตลอดจนโปรแกรมการตลาดและกระบวน การใหมๆ ทางธรกจ ซงเปนหนาทของแฟรนไชสเซอรทควรจะมแนวความคดใหมๆ ทางธรกจและทาการทดสอบความเปนไปไดทางการตลาดผานระบบแฟรนไชสและควรอยางยงทจะรบฟงความคดเหนหรอขอมลปอนกลบจากแฟรนไชสซเพอพฒนาความคดใหมๆ ทางการ ตลาด 4) การวางแผนโปรแกรมการจดซอ สงสนคา สามารถสงผานแฟรนไชสเซอรหรอแฟรนไชสซจะจดซอเองกได ถากรณซอเอง กควรอยในเงอนไขคณภาพทแฟรนไชสเซอร กาหนด ซงแฟรนไชสเซอรสามารถคดสรรรายนามซพพลายเออรทเหมาะสมใหได ตลอดจนสามารถตดตอเจรจาการสงซอให แตในกรณแฟรนไชสนน ขอไดเปรยบทดมากกคอ ใหยอดสงซอรวมจากแฟรนไชสซแตละรายมาอยทแฟรนไชสเซอรจะทาใหเกดอานาจการตอรองในปรมาณมาก จะไดตนทนสนคาหรอวตถดบทราคาตาลง 5) การวางแผนการโฆษณา ประชาสมพนธ ในภาพรวมทงระบบแฟรนไชส 6) การใหการชวยเหลอในเรองอนๆ ตลอดจนใหคาปรกษาอยางตอเนองโดยทวไปมกเปนเรองการบญช การบรหารจดการและการบคคล (บรษท แฟรนไชสโฟกส จากด,2547)

3.4.3 การสรางคมอปฏบตการระบบแฟรนไชส (Franchise Operation Manual)

Page 53: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

44

การสรางคมอปฏบตการระบบแฟรนไชส เปนสงทจาเปนอยางยง เพราะเปนเครองมอหลกในการสรางแนวปฏบตใหเกดมาตรฐานรวมกนทกๆ แฟรนไชสซทไดขายสทธไป และเปนเครองมอวดประสทธภาพในการทางานตามสญญา ตลอดจนใชบงคบใหเปนไปตามสญญาดวย เพราะหากมการดาเนนธรกจแฟรนไชสไปพรอมๆกนทกสาขา ควรมความเหมอนกนในมาตรฐานตามคมอ หากสาขาใดบรหารผดไปจากมาตรฐานในคมอ กสามารถแจงเตอน กาชบ บงคบ ให เปนไปตามคมอได และทสาคญกเปนความงายในการถายทอดความร เทคโนโลยตางๆ ในการปฏบตการและสามารถสรางคมอปฏบตการเลมใหมๆ ขนมาไดเรอยๆ เพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนองในการดาเนนธรกจแฟรนไชสรวมกน

หลกการสรางคมอทจะตองเรมตนคอ สรางขอมลใหไดกอนแลวนามาปรบปรงภายหลง การสรางคมอมความจาเปนตอระบบธรกจแบบแฟรนไชสเนองจากตองมการถายทอดความร ความชานาญในการทางาน การบรหารจดการ และตองมการควบคมวธการทางานแตละขนตอนใหไดมาตรฐาน สามารถสรางคมอไดหลายรปแบบ ดงน

1) ใหคนปฏบตงานเปนผเขยนขนมา ในกรณน คอ คนทเปนเจาของธรกจจาเปนทจะตองเขยนคมอดวยตนเอง เพราะเปนผทรและเขาใจธรกจตนเองดทสด

2) ใหผทมความชานาญ เปนผสงเกตการณและลงมอกระทาโดยแสดงความคดเหน จางผเชยวชาญเปนผเขยนคมอ ใหเพราะเปนคนทมประสบการณ และ ความรเรองการเขยนคมอ แลวเจาของธรกจกเปนผตรวจสอบ และ ทาการแกไข

3) เขยนจากความคาดหวง เจาของกจการเปนผเขยนขนมาจากสงทตนคาดหวง ผเขยนคมอจาเปนตองเขยนใหผอนเขาใจวาผเขยนคาดหวงอะไรจากสงททา และเขาใจสงทตองทาวาเพออะไร

การเขยนคมอ ประกอบดวยขนตอนการออกแบบ 5 ขนตอน ดงน 1) การรวบรวมขอมล ไดแก การตกแตงราน การออกแบบราน การเกบขอมล และ การสรางวธปฏบตงาน ทกอยางตองมมาตรฐานของแตละกระบวนการ รวมถงการเกบ

ขอมลควรกาหนดแนวคดทางธรกจกอน และ ตองสรางวสยทศนของธรกจซงเจาของจะตองเปนผสรางขนมาเอง เพราะเจาของเปนผทรจกธรกจดทสด หากใหผอนเปนผกระทาแลวอาจไมมความเขาใจในธรกจนนดพอ อาจทาใหการสรางแนวคดทางธรกจไมสามารถปฎบตไดตามตองการ

2) การจดหมวดหม เปนการคดเรอง เรยงเรองราวใหเหมาะสมตามขนตอน นอกจากนนกจะตองวเคราะหวาสงททาตามคมอนนถกตองหรอไม บางครงอาจตองทดลองทาตามและดผลทไดเปนไปตามทกาหนดมาตรฐานหรอไม

3) การขนรปแบบเลม การจดเกบขอมลนนควรตองเรมดวยการวางรปเลมทจดตามหมวดหมเสยกอน หลงจากเรยบเรยงแลวจงนามาขนเปนรปเลมตามคมอแตละเลมใหสวยงามเปนระเบยบ

Page 54: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

45

4) การจดเกบ รปเลมของคมอนน ควรสามารถเพมเตมหรอปรบเขาออกไดงาย จดหมายเลขเอกสารใหสามารถอางองคนหาได

5) ปรบปรงแกไขเสมอ ขอมลตาง ๆ จาตองมการปรบตามสภาพ หรอ การเปลยนแปลงการทางาน เอกสารชนใหม กจกรรมเพมเตม สนคาทปรบเพมหรอลดลง

สงทตองคานงถงในขณะสรางคมอ 1) ผทเขยนคมอจะตองรวาตนเองตองการอะไร จงสามารถจะเขยนคมอได คมอจะถกออกแบบ

ใหมความเฉพาะในแตละอยาง แตละแผนก แตละขนตอน เมอมการวางแนวทางการสรางคมอตองเรมทจะเขาใจเสยกอนวาคมอเลมนใชเพออะไร ตาแหนงงานใดเปนผรบผดชอบ อะไรเปนสงทจะไดจากกระบวนการทางานทบนทกเปนคมอ

2) หลงจากทราบแลววาตองการอะไร กเปนขนตอนของการลงมอเขยนคมอ ควรมการวางโครงของคมอแตละเรองและสรางรายละเอยดตามลาดบ อาจจะมการวางขนตอนเหมอนสารบญของหนงสอทวไป การบนทกภาพในชวงการทางานควรจะแสดงภาพทชดเจน มภาพในทกขนตอนเทาทจะหาได องคประกอบของภาพควรจะแสดงรายละเอยด ภาพแตละขนนนผใชงานจะทาตามในแตละขนโดยละเอยดตามภาพทเหน

3) หลงจากทเขยนคมอขนมาแลว จะตองสรางระบบการฝกอบรมมารองรบ เพอสอนการใชคมอทถกตอง การทดสอบคมอกอาจนามาใชเพอสงเกตและนาขอผดพลาดไปปรบปรงตอเนอง การอบรมเปนหวใจของการถายทอดการทางานในทกระบบของแฟรนไชส ในทก ๆ ตาแหนงควรมขนตอนการอบรมทชดเจน

4) เมอมการนาคมอไปใชตองมการวดผลและประเมนประสทธภาพของคมอ และ เปนการรบขอมลยอนกลบหรอผลสะทอนกลบ รวมถงการวดผลการทางานแบบสามารถตรวจสอบไดทงไปขางหนาและขางหลง เปนการตรวจสอบการใชงานเพอการแกไขใหถกตองเพมขน

5) คมอจะตองจบตองและวดผลได คอ ตองรวาจะวดเมอใด ทไหน และโดยใคร ในการทางานของบางขนตอนสามารถทจะระบผลของงานได เปนรปแบบในสดสวนเปอรเซนต สดสวน ความยาว อณหภม สสน หรอ อยางอนทสามารถเปรยบเทยบใหเหนถงผลการทางานแตละขนไดตามทตองการหรอไม

หลกการวางระบบงานการปฏบตงาน และ การเขยนคมอ 1) ธรกจจาเปนตองมวสยทศน และ ความคาดหวงในธรกจวาตองการใหธรกจของตนเปนไปใน

ทศทางใด และ ตองการใหธรกจของตนเปนอยางไร

- ธรกจจาเปนตองรวาธรกจของตนเปนอยางไร และ กาลงจะทาอะไร ขายสนคาชนดใด

Page 55: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

46

- ธรกจจะตองรวาตนเองตองการอะไร ทาอยางไร ทไหน ทาเมอไร และ ทาโดยใคร

- ธรกจจะตองรวาการกระทาของตนเปนอยางไร จะตองปฏบตอยางไร

- ธรกจจะตองรผลลพธ หรอ ผลสาเรจของธรกจวาตองการใหธรกจบรรลผลสาเรจไปในทางใด

2) การสรางเปาหมายใหเปนลายลกษณอกษร โดยการเปรยบไดกบการสรางบาน คอ ตองมการทาพมพเขยว เพอใหรวาตองการบานรปแบบใด สาหรบธรกจแฟรนไชสกคอการทาคมอทเปนมาตรฐาน

3) การสอสารถายทอดความร กคอ การฝกอบรม และ การนาคมอมาใชไดเพอใหธรกจมรปแบบเดยวกนนนเอง สวนนตองบอกถงรปแบบการใหการอบรมและการฝกงานในแตละตาแหนง

4) กฎเกณฑการทางานและวธการวดผลการทางาน ธรกจแฟรนไชสโดยแฟรนไชส เซอรจะตองมการสอนวนยและตดตามผลเสมอ เพอใหแฟรนไชสซมมาตรฐานและเปนรปแบบเดยวกน แฟรนไชสเซอรจาเปนตองมการควบคม และตดตามคณภาพสนคาเสมอ เพอเปนการรกษาภาพพจนและชอเสยงของธรกจทแฟรนไชสซอาจทาใหเกดขนโดยไมปฏบตตามขอกาหนดอยางเครงครด

5) มการตรวจเชคผลตอบรบอยางตอเนอง ธรกจแฟรนไชสจาเปนทจะตองคานงถงผลกระทบตอภาพรวมของธรกจ ไดแก ยอดขาย กาไร ชอเสยง และ ภาพพจน ตองมการประชมระหวางแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซเสมอ เพอแกไขปญหาทเกดขนรวมกน

6) มวธการวดผลงาน สาหรบคมอกเปนขนตอนสดทายทเปรยบไดการวดผลงาน แฟรนไชสเซอร จะตองตรวจสอบผลประกอบการของแฟรนไชสซเสมอ เพอพจารณาวาแฟรนไชสซปฏบตตามขอกาหนดทกาหนดหรอไม โดยอาจมรางวลใหกบแฟรนไชสซทมผลประกอบการด

7) การปรบปรงเปลยนแปลงอยางตอเนอง ในปจจบนเปนสงทจาเปนมาก เพราะธรกจมการแขงขนกนสง หากธรกจใดไมปรบปรงเปลยนแปลงกอาจทาใหไมสามารถต อสกบคแขง ได การปรบคมอจะตองมอยอยางตอเนองใหทนกบวธการหรอ สภาพแวดลอมทเปลยนไปของลกคา

แนวคดการสรางขอก าหนดในคมอ SMART

บางครงการเขยนรายละเอยดประกอบการทางานตามขนตอนนน อาจจะมรายละเอยดวธการทางานเทานน แตคมอทดนนตองคานงถงเสมอวา ในแตละขนตอนตองบอกสงทตองการซงตองมคณสมบตของสงนนประกอบกบวธการทางานไปดวย ลกษณะการเขยนคมอตามแนวคดแบบน คอ

S Specific ตองระบปรมาณ คณภาพและ เวลาอยางชดเจน และ สมพนธกน M Measurable มหนวยวดทชดเจนและตองมเครองมอทวดไดจรง A Agreed เปาหมายตองไดรบการยอมรบจากทกทาน เปนทตกลง ยอมรบและจะ

Page 56: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

47

ดาเนนการรวม R Realistic เปาหมายตองมความสมเหตสมผล สามารถเปนจรงได T Trackable ตองสามารถตดตามผลและขยายผลงานเปาหมายไดเปนประจา

3.4.4 การเลอกท าเลทตงธรกจแฟรนไชส ในการเลอกทาเลนน สามารถแยกประเภทของการเลอกทาเลตามลกษณะของรปแบบธรกจ

แบบไมมหนารานคา หรอ มหนารานคาไดดงน

3.4.4.1 แฟรนไชสแบบไมมหนารานคา (Non –stored Franchise) แฟรนไชสบางประเภท ทมขนาดเลกมากๆ จดไดวาเปนแบบหาบเร แผงลอย

สามารถเคลอนทยายไปในทาเลตางๆ ไดอยางสะดวก เชน รานขายของชาเคลอนท จากหนงสอพมพบสเนสไทย วนท 20 –26 ม.ย. 2548 ไดกลาวถงแฟรนไชส “โชวหวยตดลอ”ในรปแบบรถเขนสนคา ของบรษทรวมคาปลกเขมแขง จากด (Allied Retail Trade ; ART) หรอ แฟรนไชสศนยเตมหมกครบวงจรไซเบอร องค ทมลกษณะเปนคออสค (Kiosk) เลกๆ สามารถเคลอนทยายไปในทาเลตางๆ ได (http://www.franchise108.com)

ในอนาคตระบบแฟรนไชสอาจมการพฒนารปแบบไมมหนารานคามากขนโดยการใชชองทางจาหนายใหมๆ เชน การขายตรง (Direct Sales) โดยผานแคตตาลอกสนคาและใชพนกงานขาย ทมระบบการใหผลตอบแทนจากการขายตรงหลายชน (Multi-Level Marketing ; MLM) มาประยกตใชกบระบบแฟรนไชส หรอขายผานแคตตาลอกอเลกทรอนกส (e-Catalog) โดยใชระบบการคาพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce) เขาชวยจดการเกยวกบขนตอนการสงซอโดยไมใชรานคา จะทาใหแฟรนไชสประหยดตนทนการลงทนในสนทรพยถาวรประเภท อาคารและเครองจกรไปไดมาก 3.4.4.2 แฟรนไชสแบบมหนารานคา (Store based Franchise)

ธรกจแฟรนไชสสวนใหญ ตองมสถานททใชสาหรบประกอบกจการ ไมวาจะเปนรานคา โรงงานทใชสาหรบผลตสนคา สถานทตงของธรกจ เพราะฉะนนเราจงตองใหความสาคญตอทาเลทตงเปนอยางมาก ซงสงทจะกลาวถงตอไปนเปนแหลงทาเลของการจดตงธรกจแฟรนไชส

ยานศนยการคา ปจจบนพฤตกรรมการบรโภคของประชาชนเปลยนแปลงไปจากเดมทเคยซอของ

จากตลาดสดหรอรานคา เดยวนมาเปนการซอหาในศนยการคาแทน ศนยการคาในปจจ บนจะมธรกจขนาดยอมหลากหลายประเภท และ รปแบบอยรวมกนในลกษณะครบวงจร สรางความสะดวกในการหาซอของไดครบถวนมของใหเลอกเปรยบเทยบกนมากมายบรรยากาศภายในศนยการคาเยนสบาย สะอาด มทจอดรถ เหมาะสมกบวถชวตของคนรนใหม ศนยการคาแบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ

Page 57: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

48

- ศนยการคาทวไป รานคาในศนยการคานนจะมหลากหลายประเภท ทงรานขายสนคาอปโภคบรโภคและรานคาบรการ เชน หางสรรพสนคาในเครอเซนทรล กรป , หางสรรพสนคาในเครอเดอะมอลล กรป เปนตน

- ศนยการคาเฉพาะ รานคาภายในศนยการคาเปนรานคาทขายสนคาประเภทเดยวกนเกนกวา 80 % ของรานคาทงหมด ศนยการคาลกษณะนจะเปนฉพาะทลกคาเปาหมายมงหมายสนคาเฉพาะอยาง เชน ศนยการคาพนทพยพลาซา จะประกอบดวยรานคาอปกรณคอมพวเตอรตาง ๆ จงมสนคาชนดเดยวกนมากมายใหลกคาไดเลอกเปรยบเทยบซอ ขอไดเปรยบ : สรางความสะดวกสบายใหแกลกคาเปาหมาย ไดอยในแหลงทมโอกาสพบปะลกคาใหม ไดภาพพจนรานคาใหดดกวาอยตามชมชนธรรมดา ไดประโยชนจากการโฆษณา สงเสรมการขาย ของศนยการคานนโดยไมตองลงทนเอง คาใชจายตาง ๆ เชน คาทาความสะอาด คายามรกษาความปลอดภย เฉลยกนจายกบรานคาอน ๆ ทาใหไมเปนภาระแกธรกจ ขอเสยเปรยบ : ขาดอสระในการดาเนนงานบางอยาง ตองปดเปดรานตามเวลาของศนยการคา ตองอยในระเบยบขอตกลงของศนยการคา เสยคาใชจายบางประการทอาจจะไมจาเปนตองเสย ถาตงรานคาอยทอน ขาดกรรมสทธเดดขาดในระยะยาวเพราะศนยการคาใหเชาซอรานเทานนไมไดขายโอนสทธ

ใจกลางยานธรกจ ทาเลทตงอยในศนยกลางการซอขายแลกเปลยนของเมองในระยะเรมแรกจะม

ประชากรอยอยางหนาแนน เปนสถานทททกคนจะรจกและคนเคยมานาน แตเมอยานธรกจในเมองขยายตวออกไป กจะทาใหศนยกลางยานธรกจเหลานลดความสาคญลง

ขอไดเปรยบ : เปนทาเลทตงทมระบบสาธารณปโภคทครบครน มการคมนาคมทสะดวกรวดเรว เปนแหลงรวมของธรกจตาง ๆ มากมาย เปนทมความเจรญเตบโตดานธรกจในประเภทเดยวกนไดด มอตราการหมนเวยนของประชากรทเขามาใชบรการมาก

ขอเสยเปรยบ : การจราจรตดขด เปนทาเลทมตนทนการดาเนนงานและอตราคาเชาพนทสงมาก มภาวการณแขงขนทรนแรงมาก และ มการแยงพนทซงมอยอยางจากดอยางรนแรง ยากตอการขยายกจการในอนาคต ไมเหมาะกบธรกจทตองใชพนทใชสอยในการประกอบการคอนขางมาก ยานชมชนใหญ

บรเวณทรานคาเปดรวมกนเปนกลม แตกระจดกระจายกนอยทวบรเวณ ไดแก รานขายของชา รานขายหนงสอ รานอาหาร รานเสรมสวย รานรบอดภาพ เปนตน ทาเลประเภทนจะตองอาศยการอดหนนของผทอยในบรเวณใกลเคยงกน บรเวณการจบจายในละแวกเพอนบานนมตนทนการดาเนนงานและคาเชาตากวาทาเลยานธรกจ ทเปนศนยกลางและอยในแหลงชมชนขนาดใหญ ธรกจจงอยไดโดยมกาไรระดบหนง ซงมกจะเปนบรเวณใกลตลาดสดทมขนาดใหญ

บาน - อาคารพาณชย

Page 58: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

49

ในชวงแรกของการประกอบธรกจ ผประกอบการสามารถลดตนทนในเรองของคาเชาสถานทไดดวยการใชบานของตนเองเปนสานกงาน การมสถานทประกอบการทเปนบานเหมาะกบธรกจททาอยทนน เชน ธรกจสานกพมพ รบทาสงพมพ ซงเจาของธรกจอาจเปนนกเขยนหรอนกออกแบบอยแลวกเปนได หรอ เปนธรกจทตองทางานอยทบาน เพยงแตออกไปพบปะลกคาบางเปนบางครงบางคราว เชน ธรกจทนายความ สานกงานตรวจสอบบญช

ขอไดเปรยบ : ประหยดตนทนเรองการหาทาเลทตง ประหยดเวลาในการเดนทาง ผประกอบการมเวลาเตมทในการดาเนนธรกจ และ สามารถดแลบาน ครอบครวไดตลอดเวลา จงเหมาะสมกบชวงเวลาทเรมทาธรกจ

ขอเสยเปรยบ : ลกคาและบคคลภายนอกไมเชอถอในความมนคงของธรกจ ขาดความเปนสวนตว ไมสามารถเอาใจใสกบธรกจไดเตมทเพราะบานมความเหมาะสมกบธรกจบางประเภทเทานน ปจจบนเทคโนโลยทางโทรคมนาคมสามารถเอออานวยธรกจทใชบ านเปนสถานทประกอบการในอนาคตโดยใชเครองมอสอสารทสามารถชวยใหการตดตอสอสารระหวางธรกจกบลกคาไดสะดวกยงขน เชน ระบบโทรสาร อนเทอรเนต และ โทรศพททสามารถประชมพดคยกนไดหลายสายพรอมกน

ยานรมฟตบาท ขางทาง หรอ ตลาดนด เนองจากมลกคาสญจรไปมามาก สนคามราคาคอนขางถก เชน รานคาแบบซม

ขางทาง ตขายของอตโนมต และ รานคาทอยตลาดนด ทาเลเหลานมตนทนการเชาคอนขางถก เหมาะกบรานอาหาร แผงลอยขายเสอผา ของใชกระจกกระจก สาหรบกลมลกคาทสญจรไปมาในละแวกนน

3.4.5 เทคโนโลยในการผลตหรอบรการ ระบบธรกจแฟรนไชสเนนเรองระบบการทางานทมมาตรฐานจงมความสาคญมาก รวมไปถง

การวางรปแบบการปฏบตงาน การออกแบบวธการทางานใหมลกษณะเปนหนวยยอย มการตดการทางานใหมลกษณะเปนการทางานแบบสายพานลาเลยง วางงานเปนขนตอนเพอระบลกษณะชนงานทตองการแตละขนตอนใหชดเจน สามารถตรวจสอบ ควบคมได ไมจาเปนตองเนนทกษะทสง แตเนนทความรวดเรวในการทางานเปนหลก การทางานในแตละชวงจะตองมเครองมอทจะเขามาชวยในการทางานเพอสรางมาตรฐานใหคงท เชน เครองควบคมอณหภม เครองทาความรอน เปนตน

การจดรปแบบการทางานเมอสามารถควบคมไดจากรานคาตนแบบ กจะยดเปนรปแบบการทางานใหกบรานคาทเปนสาขา งานแตละขนตอนยงสามารถตดขนตอนใหเกดความงายในการทางาน จะสะดวกในการฝกหดทมงานและงายตอการกาหนดมาตรฐาน ดวยระบบการบรหารจดการรานสาขาและการวางระบบสารสนเทศองคกร ดงน

3.4.5.1 การบรหารจดการรานคาสาขา (Systematic Retail System for Chain Store)

Page 59: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

50

เนองจากโดยธรรมชาตของธรกจสาขานน จะมสาขาทอยแตกตางในพนทการบรหารงานจะตองใชการบรหารงานระยะไกล การควบคมตดตอจะตองมเรองของเทคโนโลยเขามาเกยวของ ตองวางระเบยบวธการทางานทสอดคลองกนใหเปนรปแบบเดยวกน มการกาหนดเอกสาร การเกบขอมลทชดเจน และ มวธการบรหารจดการใหรานคาสามารถเกดความสะดวกสบาย หรอ ใหงายตอการดาเนนธรกจได

3.4.5.2 การวางระบบงานดานสารสนเทศองคกร (Organizational Information System) การจดรปแบบการทางานทออกแบบใหสามารถทางานเปนสวน ๆ แตละขนตอนสามารถ

แยกกนรบผดชอบไดนน เปนการวางวธการทางานในสายปฏบต เชน สายการผลต การบรหารหนาราน การสงสนคา เปนตน แตสาหรบการวางระบบทเกยวของกบการดแลขอมลท จะเกบรายละเอยด การทางาน หรอ ผลการทางานเขาสระบบสารสนเทศ จะตองประกอบดวยเครองมอ ตอไปน

1) Hardware กคอ ระบบงานควบคมขอมลการทางานของ Hardware คอ การตงมาตรฐานการควบคมเชน รานอาหารสก MK มเครองมอควบคมอณหภมของนา ไดแก หมอตมนา จะชวยควบคมอณหภมนาใหรอนอยเสมอ

2) Program โปรแกรมการฝกอบรมของธรกจจะตองเปนมาตรฐานเพอฝกพนกงานใหมบคลกภาพ รปแบบการใหบรการทด และมวธการทางานทเปนเอกลกษณเฉพาะตว

3) Data เปนขอมลหรอสารสนเทศทเปนตวหลกสาคญในการดงขอมลกนระหวางสาขาเพอนามาใชประโยชนในการแลกเปลยนปญหา อปสรรค และ หาวธการแกไขใหทนทวงทเวลา

4) Procedure and documentation การปฏบตและการแบงปนขอมลซงกนและกน 5) People ผปฏบตงาน การทาธรกจแฟรนไชสผปฏบตงานถอเปนสงทสาคญ เพราะ

เปนผทคอยควบคมดแลธรกจ ธรกจจะดหรอไมกขนอยกบผปฏบตงาน การบรหารขอมลในระบบแฟรนไชส เรามการจดเกบขอมลจากระบบงานทสมบรณนน

ขอมลทจดเกบจะตองสงกลบสานกงานใหญ ซงขอมลทมความสาคญ มดงน 1) การรวบรวมยอดขายของทกสาขา Consolidate data เพอรวบรวมเปนยอดขาย

รวมของสานกงานใหญเพอใหทราบวาทงบรษทขายสนคาอะไรไดบาง ขายไดเปนจานวนเทาใด และ มยอดขายเปนอยางไร สานกงานใหญมหนาทในการดงขอมลจากสาขาและวเคราะหสภาวะการขาย จะทาใหสานกงานใหญทราบขอมลตงแตสนคาทขายไดมอะไรบาง เวลาในการเสนอขายทดทสด การทางานของพนกงานขาย ยอดขายของแตละสาขา

2) ประสทธภาพการทางานของพนกงานขาย (Staff efficiency) 3) ธรกจสามารถทจะวเคราะหไดโดยนาชวโมงการทางานของพนกงานแตละคนหารกบ

ยอดขายของแตละสาขา จะทาใหทราบประสทธภาพการทางานของพนกงาน

Page 60: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

51

4) การเกบขอมลของลกคา (Customer member) เปนการเกบรวบรวมขอมลดานพฤตกรรมของลกคา ความชอบของลกคา ประวตสวนตวของลกคา เพอนาขอมลเหลานมาวเคราะหถงความตองการของลกคา

5) การควบคมสนคาคงคลง (Inventory control) การจดซอ การจดสง การจดเกบขอมลเหลานถอเปนขอมลทสาคญทเจาของธรกจแฟรนไชสจะตองม เพอเปนการเตรยมความพรอมใหกบแฟรนไชสซ แฟรนไชสเซอรจะตองคานงถงวาจะสรางระบบการจดการอยางไรใหกบผประกอบการทจะมาซอแฟรนไชส

เมอสามารถจดเกบขอมลไดตามระบบการทางานแลว กตองมการวางแผนการกระจายขอมลใหกบผทเกยวของในการทางานแตละดานดวย การจดขอมลทดจะชวยใหหนวยงานแตละหนวยงานสามารถทางานรวมกนไดแบบเดยวกน การจดสรรขอมลนนตองไดประสทธภาพขณะเดยวกนขอมลทสาคญกไมรวไหลดวย การจดแบงขอมลมดงน

- ขอมลระดบบรษท ไดแก เปาหมาย วตถประสงคขององคกร นโยบายของบรษท และ เปนเรองเฉพาะผบรหารระดบสงเทานน ซงอาจหมายรวมถง การกาหนดยอดขายรวม กาไรของบรษท

- ขอมลระดบแผนก เปนขอมลทเกยวกบประสทธภาพของแตละสาขา หรอ แตละแผนก ไดแก ผลงานจะพจารณาจากผลการปฏบตงานของแตละสาขา กาไร ยอดขาย เพอแสดงประสทธภาพการทางานของแตละสาขา, ความกาวหนาของแผนงาน เปนขอมลทเกยวกบการวดประสทธภาพของสนคาหรอบรการใหม ใชวเคราะหความกาวหนา และ การเจรญเตบโตของธรกจใหม, ความตองการ เปนขอมลททาใหหนวยงานทราบความตองการเพอการแกไขอะไรบาง และ ขอมลปญหา จะตองมการรายงานปญหาทเกดขนใหสานกงานใหญ เพอนาขอมลมาวเคราะห หาแนวทางแกไขตอไปขอมลระดบบคคล สวนใหญจะเปนเรองกฎ หนาท อานาจการบงคบบญชา ความรบผดชอบ ของพนกงานแตละคน (พระพงษ กตเวชโภคาวฒน. 2547.Franchise Cloning Business. : 285 – 288)

3.4.6 การบรหารระบบคณภาพและการควบคมการผลต / การบรการ ธรกจแฟรนไชสเปนธรกจทเนนเรองของมาตรฐานในทกดาน ไมวาจะเปนเรองคณภาพของ

วตถดบ คณภาพของระบบการปฏบตงาน และรวมไปถงคณภาพสนคาหรอบรการทสงมอบไปถงยงมอของลกคา เพราะฉะนนในเรองของระบบคณภาพทมอยอยางมากมาย ธรกจแฟรนไชสกมระบบการบรหารคณภาพหลากหลายรปแบบ ดงตอไปน

3.4.6.1ธรกจตองมการวางแผนการดาเนนงานไวลวงหนา เพอการขยายตวของธรกจในอนาคต เปนการวางแผนงานใหมความแตกตางจากคแขงขน เชน ตองการการบรการทรวดเรวกวาการจดงานใหเปนระบบจงตองมการวางแผน สวนความตองการการบรหารยอดขายของแฟรนไชสซเพอการควบคมการเกบคาแฟรนไชสตามยอดขาย รวมถงการทราบขอมลการเคลอนไหว ผลของกจกรรม

Page 61: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

52

การตลาดในดานตาง ๆ ความตองการดงกลาวจะตองมการใชระบบงานเขามาเกยวของถอวาเปนระบบการวางแผนเพอสรางกลยทธการขยายตวในรปแบบหนง 3.4.6.2 การควบคมการจดการ เปนการวางระบบเพอดผลการประกอบการ เชน กจการตองการรผลกาไร ขาดทนของตนเอง นอกจากนยงรวมไปถงเรองของสตอกสนคาตองมการควบคม ธรกจไมควรเกบสตอกสนคาไวมาก เพราะยงเกบมากกยงทาใหสนคาเกา ชารด และ สนเปลองคาใชจายและพนทในการเกบ เรองการควบคมการจดการเปนเรองของเจาของกจการทจะตองดแลและควบคมอยางใกลชด เพราะเปนสงทแสดงถงวาธรกจของเราจะอยรอดตอไปอยางไร

3.4.6.3 การควบคมการปฏบตงาน การควบคมการปฏบตงานของพนกงานกเปนสงทจาเปนเชนกน เจาของกจการไมสามารถดาเนนงานดวยตวเองทงหมดได จะตองมระบบงานทเปนมาตรฐานทสามารถใชวดผลการปฏบตงานได และ ยงสามารถควบคมการทางานของพนกงานได เพอปองกนการทจรตของพนกงานไดดวย

3.4.6.4 การควบคมคณภาพสนคา ธรกจจะตองมการกาหนดมาตรฐานของสนคา โดยเฉพาะธรกจแฟรนไชสทมรานคาสาขามาก และ มแหลงผลตกลางทจดสงสนคาใหในแตละสาขา จะตองมการควบคมคณภาพใหมมาตรฐานเดยวกน นอกจากเรองมาตรฐานแลว คณภาพกเปนสงทตองกระทาควบคกนไปดวย

3.4.6.5 การควบคมขอมลทมความสาคญตอธรกจแฟรนไชส เชน

- ขอมลทเกยวกบพนกงาน จะตองมการรายงานมาทสานกงานใหญ เพอนาขอมลมาพจารณาการโยกยายพนกงานระหวางสาขาตาง ๆ เพอใชคนพนกงานใหนอยทสดและใหไดผลประโยชนมากทสด

- ขอมลเกยวกบยอดขาย ยอดขายแตละสาขาควรทจะควบคมจากสานกงานใหญได คอ แตละสาขาจะตองรายงานยอดขายเปนประจาทกวน โดยอาจใชวธรายงานทางโทรศพท หรอ สงทางเมล

- ขอมลเกยวกบลกคา ใชหลกการควบคมแบบ CRM (Customer Relationship Management) เพอบรหารหรอวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค และ วเคราะหวาลกคาตองการและชอบอะไร โดยอาศยจากขอมลลกคาทไดมาทาระบบสมาชก

- ขอมลสตอกสนคา ธรกจตองรสตอกของสนคาทงหมด จะตองมสตรมาตรฐาน (Recipe) เพอใหทราบวาการประกอบธรกจแบบนจะตองใชสตอกสนคาเปนจานวนเทาไหร และ ใชอะไรบาง ธรกจจะไดเตรยมวตถดบและอปกรณใหพอเพยง เพอลดตนทนการสงซอ และ การจดเกบวตถดบ

Page 62: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

53

- การวเคราะหยอดขาย เปนเรองทตองกาหนดเอาไวลวงหนาสาหรบรานแตละรานสาขา เพอเปนเปาหมายทจะตองทาใหบรรลผลสาเรจ และ เปนเครองมอททาใหสานกงานใหญทราบวารานสาขาใดผลประกอบการดหรอไมด และควรจะปดหรอเปดสาขาใดเพมบาง

- ขอมลการจดซอและการขนสง ในระบบธรกจทเปนแฟรนไชส หากรานสาขาสามารถสงขอมลใหสานกงานใหญทราบวาจะตองสงสนคาใหลกคาเมอใด และ ปรมาณเทาใด ถอเปนสงสาคญทใชในการวางระบบงานได เพอตรวจสอบวารานสาขาขาดสนคาตวใดบาง และ จะไดทาการจดสงไปใหอยางทนทวงท

- งบประมาณ เปนสงสาคญทธรกจแฟรนไชสจะตองพจารณา เพราะงบประมาณถอเปนเกณฑตดสนผลประกอบการของสาขา ธรกจจะตองกาหนดยอดขายทตองการเปนเกณฑใหแตละสาขากอน ตอมาจงกาหนดงบประมาณใหแตละสาขา สดทายจะตองตรวจสอบผลประกอบการแตละสาขาวาบรรลตามวตถประสงคหรอเปาหมายของธรกจหรอไม 3.4.6.6 เครองหมายมาตรฐานแฟรนไชส (Franchise Benchmark) เพอเปนการเพมมาตรฐานและการพฒนาแฟรนไชสไทยสสากล กรมพฒนาธรกจการคาจงไดจดใหมการมอบเครองหมายมาตรฐานแฟรนไชสไทยแกผประกอบการแฟรนไชสทไดมาตรฐาน ไดมการมอบเครองหมายมาตรฐานแฟรนไชสไทยขนเปนครงแรกทสานกงานปลดกระทรวพาณชย กระทรวงพาณชย จ.นนทบร เมอวนท 17 มนาคม 2548 ทผานมา

3.4.7 การวดและการประเมนความส าเรจ เมอเราตองการใหธรกจมระบบเพอสะดวกในการบรหารจดการ ระบบทดคอระบบทมการ

กาหนดวธการทางานอยางเปนมาตรฐานและสอดคลองกน จนเปนกระบวนการโดยสามารถควบคมและวดผลได ซงเกณฑสาหรบการวดและประเมนผลความสาเรจของธรกจอาจกระทาไดดงน

1) มาตรฐาน คอ เกณฑในการวดผลการปฏบตงาน เปนเครองมอในการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบเปาหมายทกาหนด ไดแก มาตรฐานในการบรการ มาตรฐานในการประกอบวสดตาง ๆ มาตรฐานในการประกอบอาหาร ซงอาหารจะตองผานกระบวนการผลตอยางเปนขนตอน

2) กระบวนการ คอ การกาหนดขนตอนและวธการปฏบตงานอยางเปนระบบ เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน ทาใหสามารถปฏบตงานไดรวดเรวและรกษาคณภาพของสนคาได เชน การสงพซซาจะตองมขนตอนการสงทรวดเรวเพอรกษาอณหภมของพซซาทยงรอนจนถงมอลกคา จะตองมการกาหนดเวลาจดสงไมเกน 30 นาท และอาจมกระเปาทาความรอนเพอชวยรกษาอณหภมใหรอนตลอดเวลาได

Page 63: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

54

3) วดผลไดคอการกาหนดตวเลขออกมาแนนอนและชดเจนเพอใชเปรยบเทยบกบผลการปฏบตงานกบมาตรฐานทกาหนดไวไดและสามารถนาขอมลมาวเคราะหเปนตวเลขได 4) ควบคมได คอ การนาขอมลมาจดหมวดหม สรป ประมวลผลและวเคราะห ทาใหสามารถทาการตลาดไดอยางรวดเรว และ ทาใหสามารถสรางการตดสนใจไดงายขน สามารถควบคมใหธรกจดาเนนงานไดชาหรอเรวกได

3.5 ขอมลดานการเงน การลงทน การเงนและการลงทนเปนสงทธรกจตองใหความสาคญ ระบบแฟรนไชสมความเกยวของกบระบบการเงนและการลงทนอยางมาก เพราะทงแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ จะผกพนกนดวยระบบการเงนทด ซงสามารถแยกไดเปนเรองตางๆ ดงน

3.5.1 เงนลงทนของธรกจ การลงทนในธรกจแฟรนไชสนนจะแตกตางกน ทงนขนอยกบขนาดของการลงทนในระบบซงมกจะถกกาหนดขนโดยแฟรนไชสเซอร โดยทวไปแลวแฟรนไชสม 3 ขนาด คอ เลก กลาง ใหญ สาหรบขนาดกลางและขนาดเลก เปนแฟรนไชสไทย สวนขนาดใหญมกเปนแฟรนไชสตางประเทศ

3.5.1.1 ธรกจแฟรนไชสขนาดเลก ใฃเงนลงทนตงแต 10,000 – 100,000 บาท ยกตวอยางธรกจแฟรนไชสของไทย ไดแก ธรกจ “กดมอรนง ฟารมเฮาส 3 ชวโมงรวย” ในยคเศรษฐกจถดถอย ธรกจขนาดยอมทใชเงนลงทนตาจะไดรบความสนใจจากนกลงทนหนาใหมเปนอยางมาก ถงแมวาจะเปนเพยงรถเขนคนเลก ๆ ขายอาหารเชา แตกนบไดวาเปนอาชพเสรมทสรางรายไดเปนกอบเปนกา และ เปนรปแบบของแฟรนไชสทนาสนใจในยคน โดยคอนเซปตของ “กดมอรนง ฟารมเฮาส” ทางบรษทกาหนดใหแฟรนไชสใชเวลาเพยงวนละ 3 ชวโมงในการทางาน และทาเงน คอ ชวงเวลา 06.00 – 09.00 น. ฉะนนไมวาจะเปนแมบาน คนทางาน นกศกษา กสามารถเจยดเวลาทมอยเพอประกอบธรกจในชวงเชา หลงจากสมครแลวบรษทจะนดมาฝกทาแซนวชพรอมวางเงนประกน 5,000 บาท หลงจากนนใหทดลองขาย 2 สปดาหและ สรปผลการขาย ถาผลงทนไมทากจการตอ บรษทจะคนเงนคาประกนให แตถาจะทาธรกจตอไปตองทาสญญาเพมคาลขสทธ อก 3,000 บาท คาเชารถเขน และ อปกรณรายเดอน เดอนละ 500 บาท บรษทจะเตรยมอปกรณตาง ๆ ในการดาเนนการขาย ไมวาจะเปนรถเขนพรอมเคานเตอร รม ตกระจกสาหรบขาย หมวก ผากนเปอน และชดฟอรมผขาย เปนตน

ในกรณทแฟรนไชสซขายสนคาไดขนตาวนละ 100 ชน คดเปนเงนประมาณ 1,000 บาท หกตนทนทเปนคาใชจายทงหมดประมาณ 600 บาท แฟรนไชสซจะมกาไรทนทไมตากวา 400 บาทตอวน ตารางท 3-4 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดเลก

ประเภทของคาใชจาย มลคาการลงทน (บาท) เงนประกน 5,000

คาลขสทธ 3,000

Page 64: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

55

คาเชาเคานเตอร อปกรณ 500

(เออมพร ปานเพชร. 2543 : 205-208.)

3.5.1.2 ธรกจแฟรนไชสขนาดกลาง ใชเงนลงทนตงแต 100,000 – 1,000,000 บาท ยกตวอยางธรกจแฟรนไชสของไทย ไดแก ธรกจวดโอเชา “MISTER SUNNY” เปดดาเนนการมาแลวนานกวา 15 ป ธรกจวดโอเชาจงสวนกระแสไดรบความนยมมากขน การเปดชองลงทนใหกบนกธรกจรายยอยจงเขมงวดในเรองเงอนไข โดยเฉพาะการเลอกทาเลทตงราน จะตองตงอยรมถนนใหญใกลแหลงชมชน มงเนนตกแถวแบบสแตนอะโลนเทานน สวนคณสมบตของผรวมลงทนขอเพยงเปนผทมใจรกงานดานความบนเทง งานดานบรการกเพยงพอแลว สาหรบเงนลงทนเรมตนจะอยในระดบ 900,000 – 1,200,000 บาท (ขนอยกบขนาดพนท) แบงเปนคแฟรนไชสแรกเขาหรอแฟรนไชสซ 100,000 บาท คาตกแตงราน 250,000 – 300,000 บาท คาลขสทธวดโอ 200,000 บาท คาระบบคอมพวเตอรและเครองคอมพวเตอร 100,000 บาท คาเครองอดวดโอ 120,000 บาท และคามวนวดโอเปลาประมาณ 100,000 บาทในขนตน กจการสามารถเปดดาเนนการไดภายใน 1 เดอนหลงจากตกลงรวมธรกจ เรองการจดตกแตงราน การจดหาสนคาราคาโรงงาน รวมถงการฝกอบรมพนกงาน โดยจะใหเครดตทกชนดกบแฟรนไชสซ จะเขาไปดแลการบรหารงานในระยะเวลา 6 เดอนแรกใหรวมกบแฟรนไชสซ หลงจากนนจะลดบทบาทลง การตกแตงรานในรปแบบททนสมย เนนความสวางเปนสาคญ โดยตดผนงกระจกทง 2 ดาน และ จะไมวางวดโอจานวนมากในราน แตจะมมวนตวอยางบรเวณหนาราน และ จดทาสตอกสนคาไวชนสอง รานวดโอจาเปนตองใชลขสทธลกษณะเปนเอกซคลซฟ จะเปดลขสทธทงหมด 5 ลขสทธไดแก CVD, RIGHT picture, ST video, PARAMOUNT picture และ COLUMBIA PICTURE เพอใหครบองคประกอบสนคาใหลกคาไดเลอก จดเดนของรานมสเตอรซนนทแตกตางจากรานวดโออน คอ ระบบสมาชก จะแบงออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบอโคโนมคลาสสาหรบสมาชกใหมของรานจะเชาหนงไดจานวน 15 มวนตอครง ลกคาระดบ First Class กสามารถเชาหนงไดมากขน สดทายระดบไดมอนคลาส จะสามารถไดรบความไววางใจอยางสงสดจากทางราน

อตราคาเชาวดโอ ถาเปนมวนกอปปราคา 20 บาทตอมวน มวนมาสเตอรพากยไทยราคา 30 บาทตอมวน ซาวนแทรกราคา 40 บาทตอมวน โดยปกตรานจะมรายไดขนตาประมาณวนละ 10,000 บาท ทาใหแฟรนไชสซคมทนไดภายใน 1 ป

ตารางท 3-5 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดกลาง

ประเภทของคาใชจาย มลคาการลงทน (บาท) คาแฟรนไชส 100,000

คาตกแตงราน

Page 65: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

56

40 – 60 ตารางเมตร 250,000

60 - 110 ตารางเมตร 300,000 คาลขสทธ 200,000 ขนไป

คาระบบคอมพวเตอร 100,000

คาเครองอดวดโอ 120,000 คามวนวดโอเปลา 100,000

(เออมพร ปานเพชร. 2543 :145-149.) 3.5.1.3 ธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ ใชเงนลงทนตงแต 1,000,000 บาทขนไป สวน

ใหญเปนแฟรนไชสของธรกจขามชาต ยกตวอยางธรกจแฟรนไชสของลกครงระหวางไทย กบ ญปน ไดแก ธรกจเครองสาอางฮานาโกะ ธรกจบรการประเภทเสรมความงามสามารถเจรญเตบโตในทกยคทกสมย การขยายตวของสถานเสรมความงามขามชาตจงมแนวโนมทนาลมลองลงทนทาธรกจ ผทจะเขามารวมเดนทางในสายธรกจนจะตองเปนผทมใจรกงานดานบรการ เขาใจระบบการทาแฟรนไชส มความสนใจทจะทาธรกจ การบรหารงาน มทาเลทตงอยในเขตชมชน เชน หางสรรพสนคา หรอ อาคารพาณชย ออฟฟตบลดง ทงหมดตองอยในสภาวะแวดลอมทด สะอาด มสถานทจอดรถพอสมควร ทสาคญจะตองมความร ความใสใจในธรกจเครองสาอางค การบารงผว สาหรบงบลงทนเบองตน ใชประมาณ 2,900,000 – 6,100,000 บาท จะขนอยกบขนาดพนทของราน ซงจะแบงออกเปน 3 ขนาด คอ

1. รานขนาดเลก พนท 50 ตารางเมตร (3 เตยง) 2. รานขนาดกลาง พนท 80 ตารางเมตร (5 เตยง) 3. รานขนาดใหญ พนท 120 ตารางเมตร (7 เตยง) คาใชจายประมาณการในเบองตนสามารถแจกแจงออกเปน คาธรรมเนยมแฟรนไชสแรกเขา

350,000 – 850,000 บาท คาตกแตงสถานท 950,000 – 2,280,000 บาท หรอ ตารางเมตรละ 19,000 บาท นอกจากนยงมคาอปกรณและเครองนวดหนา ประมาณ 898,400 – 2,094,400 บาท และ อปกรณอน ๆ เชน สนคาเพอขาย ประมาณ 645,520 – 793,339 บาท ซงแฟรนไชสซจะตองจายเปนเงนสดทงหมด ทางบรษทไมมเครดตแตบรษทจะชวยในเรองการหาแหลงเงนทนใหแทน

ในชวงแรกแฟรนไชสซจะตองเตรยมเงนหมนเวยนไวเปนคาใชจายประจาเดอนประมาณ 600,000 บาท เชน คาจางพนกงาน คาสาธารณปโภค เปนตน กลมเปาหมายหลกของฮานาโกะจะเปนผหญงวยทางานอายประมาณ 25 ปขนไป มรายไดประมาณ 8,000 – 10,000 บาท ศนยจะมการบรการทเหมอนกน ใชผลตภณฑอยางเดยวกน ไมวาลกคาจะเขาศนยบรการไหนกจะไดรบการบรการทเปนมาตรฐานเดยวกน นอกจากนทางศนยจะทาหนาทใหบรการนวดหนา แตงหนา และ มเคานเตอรจาหนายสนคาของบรษทดวย ทาใหทกศนยมรายไดเสรมในการขายสนคาเพม เฉลยแลวแฟรนไชสจะมรายไดไมตากวาเดอนละ 500,000 บาท

Page 66: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

57

สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ ตามตารางท 3-6 ดงน ตารางท 3-6 สรปงบลงทนธรกจแฟรนไชสขนาดใหญ

ประเภทคาใชจาย ขนาด

50 ตร.ม 80 ตร.ม 120 ตร.ม คาธรรมเนยม 350,000 บาท 600,000 บาท 850,000 บาท

คาสถานท 950,000 บาท 1,520,000 บาท 2,280,000 บาท อปกรณนวด 898,400 บาท 1,496,400 บาท 2,094,400 บาท

อน ๆ 645,400 บาท 1,496,400 บาท 2,094,400 บาท

รวม 2,843,939 บาท 4,226,584 บาท 6,017,739 บาท (เออมพร ปานเพชร. 2543 : 245-250.)

3.5.2 กจกรรมทางการเงนทส าคญ กจกรรมทางการเงนทสาคญของธรกจแฟรนไชสจะมความสมพนธกบงบการเงนของธรกจ กจกรรมหลก ๆ ดงกลาวสามารถแยกไดเปน 3 ประการดงน

- การวเคราะหและการวางแผนทางการเงน - การตดสนใจลงทน - การจดหาแหลงเงนทน

3.5.2.1 การวเคราะหและการวางแผนทางการเงน ผทสนใจลงทนธรกจแฟรนไชสจาเปนตองมการวเคราะหและวางแผนทางการเงน โดย

เปนการมองภาพรวมของงบการเงนโดยรวมของธรกจแฟรนไชส ครอบคลมถงงบดล งบกาไรขาดทนและงบการเงนอน ๆ เพอประเมนวามความจาเปนในการลงทนเพมเตม ในการซอสนทรพยตางๆ เพอนามาลงทนในธรกจแฟรนไชสหรอไม และจะใชเงนลงทนในรปแบบใดและแหลงใดจงจะเหมาะสม เชน การกเงนจากสถาบนการเงน ลงทนสวนตว หรอรวมหน เพราะอยางนอยตองมการลงทนสรางรานตนแบบ สรางคมอการปฏบตการ หรอลงทนดานระบบสารสนเทศเพมเตม กรณนจะใชเงนเทาไร และควรใชเงนจากแหลงใดจงจะเหมาะสมในดานอตราดอกเบย หรอจะลงทนดวยเงนสวนตวจะเหมาะสมหรอไม และตองหาแฟรนไชสซใหไดกรายจงจะคนทนเงนทลงทนไป 3.5.2.2 การตดสนใจลงทน

เปนเรองของการกาหนดสวนผสมตางๆ ในฝงของสนทรพยในงบดล รวมถงการกาหนดประเภทของสนทรพยทตองการ ดงนนการตดสนใจลงทนของธรกจจงตองพยายามรกษาระดบของสนทรพยหมนเวยนแตละชนดใหเหมาะสม และซอสนทรพยถาวรชนดใด รวมถงการปรบปรง เปลยนทดแทน หรอขายสนทรพยบางอยางออกไป การตดสนใจเหลานเปนสงสาคญตอการบรรลเปาหมายของกจการ

Page 67: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

58

3.5.2.3 การจดหาแหลงเงนทน การตดสนใจจดหาเงนลงทนเขามาสธรกจ จะมาจากแหลงใหญๆ 2 ประเภท คอ จาก

แหลงเงนทนภายในหรอจากเจาของแฟรนไชส และจากแหลงเงนทนภายนอก หรอจากสถาบนการเงนกยมตาง ๆ ซงการจดหาแหลงเงนทนจะมความสมพนธตอสดสวนเงนทนในงบการเงน และตนทน ภาระผกพนในระยะยาว ดงนนจงควรใชแหลงเงนทนทเหมาะสมตามเปาหมายหลกของธรกจนน

โดยปกตธรกจแฟรนไชสขนาดกลางและขนาดเลกใชเงนลงทนจานวนไมมากนก แตถาเปนแฟรนไชสขนาดใหญมกเปนการลงทนรวมกบสถาบนการเงน หรอลงทนดวยเงนสวนตวทงหมด ดงนนแหลงเงนทนของธรกจมกจะมาจากกรรมการหรอผถอหนหลกของธรกจ และจะมการลงทนในสนทรพยถาวรจานวนมากในชวงเรมตนกจการเทานน หลงจากนนอาจมการซอสนทรพยเพมเพยงเลกนอย ธรกจแฟรนไชสจดเปนธรกจบรการ จงใหความสาคญกบการบรหารสนทรพยหมนเวยน ยกเวนมแนวโนมเกดการขยายตวอยางรนแรงการตดสนใจเพอลงทนเพมเตมจงจะนามาใชในการตดสนใจ 3.5.2.4 การบรหารเงนทนหมนเวยน (Working Capital Management ) การบรหารเงนทนหมนเวยน (Working Capital Management) หมายถง การจดการและการควบคม สนทรพยหมนเวยนและหนสนหมนเวยน เงนทนหมนเวยนมความสาคญตอธรกจแฟรนไชสเปนอยางยง เพราะถาไมมเงนสดในมอ ธรกจจะไมสามารถชาระเงนคาใชจายในแตละวนได ดงนนการบรหารเงนทนหมนเวยนใหมประสทธภาพ จะตองคานงถงความตองการเงนทนหมนเวยนในธรกจ ซงแตละธรกจมความตองการไมเหมอนกน แตสาหรบธรกจแฟรนไชสแลว ความตองการเงนทนหมนเวยนจะขนอยกบปจจยตางๆ ดงตอไปน

1) ขนาดของธรกจแฟรนไชส ขนาดของธรกจอาจกาหนดไดจากขนาดของสนทรพยทงหมดหรออาจกาหนดจากยอดขายในแตละป ซงโดยปกตแฟรนไชสขนาดเลกอาจมความตองการเงนทนหมนเวยนเทยบกบสนทรพยและยอดขายเปนสดสวนทมากกวาองคกรขนาดใหญ ทงนเนองจากทมาของแหลงเงนทนมนอยกวา ความสามารถในการจดหาเงนและความนาเชอถอของธรกจขนาดเลกกนอยกวาอกดวย

2) กจกรรมของธรกจแฟรนไชส รปแบบของธรกจและปรมาณกจกรรมทางการคาแตละครง ยอมสงผลตอความ

ตองการเงนทนหมนเวยนของธรกจ บางธรกจอาจตองเงนทนหมนเวยนเพอใชจายคาใชจายประจาตาง ๆ ในแตละเดอน เชนเงนเดอน คาเชา คาสาธารณปโภค ฯลฯ หากธรกจใดมคาใชจายประจามากยอมตองการเงนทนหมนเวยนมากดวยเชนกน แตในกจการลกษณะ แฟรนไชสมการจายคาธรรมเนยมอยางมากมายแกแฟรนไชสเซอร แฟรนไชสเซอรจะนาเงนสวนน ไปสงเสรมการตลาดใหแกแฟรนไชสซ ซงนบเปนขอดทสดของธรกจแฟรนไชสททาใหผลงทนอาจไมเสยคาใชจายในการดาเนนกจกรรมทางการตลาด เนองจากแฟรนไชสเซอรจะตองเปนผดาเนนกจกรรมทางการตลาดเพอใหเกดมาตรฐานเดยวกนทงระบบแฟรนไชส

Page 68: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

59

3) ความสามารถในการหาสนเชอ (Creditability) ความสามารถในการหาสนเชอเปนการชวยผอนภาระในการสารองเงนทน

หมนเวยนได ทาใหธรกจสามารถดารงเงนทนหมนเวยนในจานวนทนอยกวาทควรจะเปนได เพราะมแหลงเงนทนทในยามฉกเฉนทธรกจตองการ ธรกจแฟรนไชสมขอไดเปรยบในการขออนมตสนเชอจากสถาบนการเงนคอนขางงาย เพราะสถาบนการเงนใหความเชอถอ เนองจากธรกจแฟรนไชสสวนมากมกจะมตวอยางของธรกจแฟรนไชสตนแบบทดาเนนกจการประสบความสาเรจมาแลว ประกอบกบมตวเลขทางบญชยนยนความสาเรจชดเจน อกทงแฟรนไชสยงเปนสนคาหรอบรการทมตราสนคาทผบรโภครจกอยกอนหนาแลว จงไดรบความเชอถอและใหสนเชอเปนทนหมนเวยนไดงายกวาธรกจอนๆ

4) ความเสยงของธรกจแฟรนไชส (Risk Management) ธรกจแตละขนาดยอมมความเสยงทแตกตางกน ธรกจขนาดใหญลงทนมาก

มกใหผลตอบแทนสง แตกมกมความเสยงสง เพราะหากธรกจมปญหากจะปรบตวไดยาก ดงนนหากดาเนนนโยบายแบบมความเสยงสง อาจตองใชนโยบายถอเงนทนหมนเวยนจานวนนอย สวนธรกจแฟรนไชสขนาดกลางหรอเลก ผลตอบแทนจะไมสงมากนก มกเนนนโยบายความเสยงตา กจะสามารถถอเงนทนหมนเวยนไวจานวนมากได ดงนนผบรหารกจการแฟรนไชสควรมทกษะทางดานการเงนเพยงพอในการบรหารความเสยง โดยเฉพาะอยางยงธรกจ แฟรนไชสขามชาต ทอาจมความเสยงจากอตราแลกเปลยน

5) ผลกาไร (Profitability) แฟรนไชสซอาจไดรบผกระทบตอกาไรจากการจายเงนคาธรรมเนยมอยางมากมายแกแฟรนไชสเซอร ทงคาธรรมเนยมแรกเขา และคาธรรมเนยมรายเดอน แตคาใชจายทมผลกระทบอยางยงตอกาไรของกจการ คอ คาธรรมเนยมรายเดอน หรอทเรยกกนวา “คารอยลต” (Royalty Fee) นอกไปจากนแลวผลกระทบตอกาไรอาจเกดจากดอกเบยอนเนองมาจากการกยม กจะเกดดอกเบย ซงทาใหกาไรลดลง หรอหากนามาจากผถอหนผลตอบแทนการลงทนอาจจะลดลงหากดารงเงนทนหมนเวยนเกนความจาเปน เปนตน ดงนนหากตองการกาไรมากกจะดารงเงนทนหมนเวยนในระดบตา ซงกจะมความเสยงตอธรกจเชนกน

6) คาใชจายในระบบแฟรนไชส (Franchise Fee) คาใชจายในระบบแฟรนไชสมผลโดยตรงกบระบบเงนทนหมนเวยนของกจการ

ในระบบแฟรนไชสทวไปนนจะมคาใชจายหลกอย 3 สวน สวนทหนง คอ คาลขสทธแฟรนไชส (Initial Fee) หรอคาธรรมเนยมแรกเขา ซงจายเปนกอนแรกใหแกแฟรนไชสเซอรไปแลว จะไปปรากฎในงบดลดานหนสนและทน ถาหากเปนเงนทนสวนตวจะแสดงในงบทนสวนของเจาของแตถาหากกยมสถาบนการเงนมากจะเปนหนสนระยะยาว สวนทสอง คอ คานมตรสทธ หรอ คารอยลตซงเปนคาธรรมเนยมรายเดอนทแฟรนไชสซตองจายแกแฟรนไชสเซอรเปนรอยละของยอดขายทตกลงกนไวในสญญาแฟรนไชส คาใชจายสวนทสาม คอ คาใชจายการดาเนนงานเหมอนธรกจอนๆ ทวไป อาท คานา คาไฟฟา คาแรงงาน

Page 69: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

60

พนกงานและโสหยอนๆ ดงนนกจการแฟรนไชสตองพจารณาบญชคาใชจายใหถกตอง เพอการบรหารเงนทนหมนเวยนทด

3.5.2.5 การวเคราะหทางการเงน การวเคราะหทางการเงนเปนการมองภาพธรกจโดยผานจากตวเลขในงบการเงนของธรกจ ดงนนธรกจจงตองใหความสาคญกบระบบการจดเกบขอมลทางการเงนของธรกจ หากมความตองการใชขอมลในการวเคราะห เพอความถกตองแมนยาในการตดสนใจกาหนดนโยบายหรอแกไขปญหาทเกดขน โดยตองคานงถงระบบบญชทมประสทธภาพของธรกจ ซงการวเคราะหจะสามารถทาไดในหลายลกษณะเชน

การวเคราะหอตราสวนทางการเงน การวเคราะหแหลงทมาและใชไปของเงนทน การวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทน การหาระยะเวลาคนทน

3.6 ขอมลดานกฎระเบยบทเกยวของ ในการประกอบธรกจทกชนด จะตองมกฎระเบยบตางๆ ทเขามาเกยวของ กฎระเบยบทเกยวกบธรกจแฟรนไชสสามารถแบงไดเปน 2 ประการใหญๆ คอ สญญาแฟรนไชส และกฏหมายทเกยวของกบธรกจแฟรนไชส 3.6.1 สญญาแฟรนไชส (Franchise Contract)

ถาตดสนใจทจะดาเนนธรกจในรปแบบแฟรนไชสแลว ไมวาจะเปนทางดานผซอหรอผขายแฟรนไชสกตาม กควรจะทาความตกลงใหชดเจนในรปของสญญาแฟรนไชส สญญา แฟรนไชสเปนสญญาทกฎหมายมไดกาหนดแบบไว แตควรทาเปนลายลกษณอกษร โดยมขอกาหนดตาง ๆ ในสญญา เชน

- พนท จะอนญาตใหผซอแฟรนไชสดาเนนการในเขตพนทใดไดบาง - ระยะเวลา จะกาหนดใหสญญาแฟรนไชสมอายกป สามารถตอสญญาไดหรอไม - เครองหมายการคา เครองหมายบรการ ลขสทธ ทรพยสนทางปญญาตางๆ ทจะอนญาตใหใช - ความชวยเหลอทผขายแฟรนไชสจะให เชน การวางแผนการตลาด กจกรรมสงเสรม

การตลาด การฝกอบรมพนกงาน - การออกแบบตกแตงราน ตามทผขายแฟรนไชสกาหนด

- คาธรรมเนยมแฟรนไชส เชน การจายคาธรรมเนยมขนตน และคาธรรมเนยมรายเดอนหรอรายปแลวแตตกลง

Page 70: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

61

- การควบคมคณภาพ เชน การตรวจรานคา การควบคมคณภาพของวตถดบทใช - การบอกเลกสญญาคสญญาสามารถบอกเลกสญญาภายใต เงอนไขใดไดบาง สาหรบในตางประเทศนน ในบางประเทศจะมกฎหมาย กฎระเบยบ ทใชบงคบกบการทาสญญาแฟรนไชสโดยเฉพาะ เชน ผขายแฟรนไชสจะตองเปดเผยขอมลตาง ๆ ตามทกาหนดใหผทประสงคจะซอแฟรนไชสทราบ เชน ขอมลเกยวกบชอ ทอย สานกงานใหญของผขายแฟรนไชส ประสบการณทางธรกจของกรรมการ ของผบรหาร และของบรษทแมของผขายแฟรนไชส การบรรยายขอเทจจรงตาง ๆ เกยวกบแฟรนไชสทจะซอขาย จานวนเงนทงหมด ทผซอแฟรนไชสตองจายใหกบผขายแฟรนไชส ชอของบคคลตาง ๆ ทผซอแฟรนไชสจะตองตดตอธรกจดวยตามทผขายแฟรนไชสกาหนด รายชอสนคา บรการ ทผซอแฟรนไชสตองซอหรอเชาตามทผขายแฟรนไชสกาหนด มขอจากดใด ๆ ตอผซอแฟรนไชสหรอไมในดานของสนคา หรอบรการทจะขาย หรอขอจากดใด ๆ ทางดานลกคา หรอพนททผซอแฟรนไชสจะสามารถขาย หรอใหบรการ ชอ ทอย ของรานคาแฟรนไชสทอยใกลกบบรเวณทผทจะซอแฟรนไชสตงใจจะเปดดาเนนการ หรอ ชอ ทอย ของผทซอแฟรนไชสจากผขายแฟรนไชสทงหมด จานวนแฟรนไชสทผซอแฟรนไชส หรอผขายแฟรนไชสบอกเลก หรอไมตออายสญญาดวย เปนตน นอกจากน ในบางประเทศจะตองนาสญญาแฟรนไชสไปจดทะเบยนดวย

ตวอยางสญญาแฟรนไชส สญญาธรกจแฟรนไชส ทาท............................................................ วนท............... เดอน................................ พ.ศ....................... สญญานทาขนระหวางบรษท....................................... โดย.................................................กรรมกา รผมอานาจลงนามผกพนบรษท................................................ จากด ตามหนงสอรบรองของสานกงานทะเบยนหนสวนบรษทกร งเทพมหานครทแนบสญญา หรอ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ผ รบมอบอานาจของบรษท........................................ ตามหนงสอมอบอานาจลงวนท............. เดอน......................... พ.ศ.......... ....ทแนบทายสญญา สานกงานตงอยเลขท.............. ถนน........................................ แขวง................................. ....เขต............................................... โดย.......................................................กรรมการผ มอานาจลงนามผกพนบรษท. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . แนบท ายสญญา หร อ ผ ร บมอบอ านาจจากบรษ ท....................................................ตามหนงสอมอบอานาจลงวนท............. เดอน......................พ.ศ................... แนบทายสญญา สานกงานตงอยเลขท................ถนน.........................แขวง.........................เขต.............. ...............จงหวด.................................ซงตอไปนสญญานเรยกวา “แฟรนไชสซ” อกฝายหนง โดยทแฟรนไชสเซอรเปนเจาของเครองหมายการคา .............................................................................................................. และอปกรณตาง ๆ ทใชในการผลต................. ปรากฎตามรายการเครองหมายการคาแนบทายสญญาน ซงต อไปนสญญานเรยกวา “เครองหมายการคา” และแฟรนไชสเซอรมความประสงคจะทาความตกลงกบแฟรนไชสซตามเงอนไขและขอกาหนดในสญญาทจะกลาวตอไป

Page 71: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

62

ทงสองฝายจงตกลงทาสญญากนดงน ขอ 1 การอนญาต แฟรนไชสเซอรตกลงอนญาตใหแฟรนไชสซใชเครองหมายการคาในสถานประกอบการคาของแฟรนไชสซได โดยแฟรนไชสเซอรจะใหความชวยเหลอดานวชาการเกยวกบการผลตสนคาแก แฟรนไชสซ ขอ 2 มาตรฐานและคณภาพในการผลต แฟรนไชสซตองใชเครองหมายการคาในสถานประกอบการคาเฉพาะกบสนคาซงไดทาการผลตตามกรรมวธของแฟรนไชสเซอร โดยทาการผลตสนคาใหไดคณภาพตามมาตรฐานทแฟรนไชสไดกาหนดไวเทานน ขอ 3 ระยะเวลาในการใชเครองหมายการคา แฟรนไชสมสทธใชเครองหมายการคามกาหนด ........ ป นบตงแตวนท........ เดอน..................พ.ศ............... ถงวนท............ เดอน.......................พ.ศ................ โดยแฟรนไชสซชาระเงนคาใชเครองหมายการคาโดยสงจายคาตอบแทนในการใชเครองหมาย ในวนททาสญญานแฟรนไชสซชาระเงนคาใชเครองหมายการคาโดยสงจายเปนเชคจานวน......... ฉบบ 3.1 เชคธนาคาร...................................................... สาขา................................................................. ... เชคเลขท......................................... วนท.......เดอน.......................................พ.ศ............. ......................จานวน..............................................บาท(......................................................................) 3.2 เชคธนาคาร...................................................... สาขา................................. .................................... เชคเลขท......................................... วนท.......เดอน.......................................พ.ศ....................... ............จานวน..............................................บาท(......................................................................) 3.3 เชคธนาคาร...................................................... สาขา........................................................ .............. เชคเลขท......................................... วนท .......เดอน.......................................พ.ศ...................................จานวน..............................................บาท(......................................................................) 3.4 เชคธนาคาร...................................................... สาขา...................................................................... เชคเลขท......................................... วนท.......เดอน.......................................พ.ศ....................... ............จานวน..............................................บาท(......................................................................) ขอ 4 หนาทและความรบผดชอบของแฟรนไชสเซอร 4.1 ในระหวางอายสญญาฉบบนแฟรนไชสเซอรรบวาจะไมอนญาตใหผอนใชเครองหมายการคาดงกลาว เพอประกอบกจการคา ซงมสภาพอยางเดยวกนอยางเปนการแขงขนกบกจการชองแฟรนไชสซในบรเวณอาณาเขต(ตามผงทสงเขป) เวนแตกรณทแฟรนไชสซ ไมสามารถเปดสถานประกอบกจการคาใหครบถวนในอาณาบรเวณทกาหนดให หรอ ไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจากแฟรนไชสเซอร 4.2 หาก.......................... ทใชประกอบในการผลตเกดชารดเสยหายหรอใชงานไมไดภายในระยะเวลา 3 เดอน นบจากวนทรบมอบจากแฟรนไชสเซอร เนองจากเหตใด ๆ ทไมใชความผดของแฟรนไชสซ แฟรนไชสเซอรจะตองเปลยน.................................. ทชารดเสยหายหรอ ใชงานไมไดนนใหแกแฟรนไชสซใหมทมพสยความสามารถไมดอยกวา................................... ตามสญญานภายใน 30 วน นบจากวนทไดรบแจงจากแฟรนไชสซเปนลายลกษณอกษร ทงนโดยไมคดคาบรการหรอคาตอบแทนใด ๆ จากแฟรนไชสซ 4.3 แฟรนไชสเซอรจะตองรบผดชอบและปองกนแฟรนไชสซ ในกรณบคคลภายนอก เรยกรองหรอกลาวหาใด ๆ อนเกยวกบการใช...................................... สญญานวาเปนการละเมดลขสทธ หรอ สทธบตรของผอน

Page 72: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

63

4.4 แฟรนไชสเซอรรบรองวาโปรแกรมคอมพวเตอรตามสญญานเปนของใหมใชงานไดด และมคณสมบตไมตากวารายการคณสมบตแนบทายสญญา ซงถอวาเปนสวนหนงของสญญาดวย ขอ 5 หนาทและความรบผดชอบของแฟรนไชสซ 5.1 แฟรนไชสซจะตองใชเครองหมายการคาตามสญญาฉบบนเพอประกอบกจการคาตามปกต และอยในใตขอบเขตทกาหนดไวในสญญา แฟรนไชสซตกลงวาจะไมกระทาการใด ๆ อนเปนการรบกวนหรอแยงกบสทธ การเปนประโยชนเจาของเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอร ไมวาจะกระทาเพอของตนเอง หรอ ผอนตลอดจนจะไมกระทาการใด ๆ หรอ ยอมใหกระทาการฝาฝนกฎหมายหรอขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนหรอกอใหเกดความเดอดรอนราคาญ หรอ เปนทนารงเกยจแกบคคลใดในสภาพทประกอบการคานน 5.2 แฟรนไชสซ สญญาวาจะไมนาเครองหมายการคา และ กจการคาตามสญญาฉบบน ไมวาทงหมดหรอแตบางสวนไปใหบคคลภายนอกใช หรอ เชาชวงเวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรของ แฟรนไชสเซอร 5.3 หามมใหแฟรนไชสซดาเนนการตอเตม ตกแตงอาณาเขตทประกอบการคา หรอ เปลยนแปลงประเภทการคาภายในสถานทประกอบการคาในระหวางสญญา เวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรโดยชดเจนจากแฟรนไชสเซอร 5.4 แฟรนไชสซจะตองซอสนคาภายใตเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอรไมวาจะเปนสนคาทมอยแลวในขณะทาสญญาหรอทพงมตอไปในภายหนา ตลอดจนสนคาทแฟรนไชสเซอรกาหนดใหแฟรนไชสซสามารถซอได ทงนเพอใหสนคาทผลตและจาหนายในสถานประกอบการคาของแฟรนไชสซ ไมสามารถนาสนคาจาพวกอน ๆ เขามาจาหนายในสถานประกอบการคาดงกลาวได 5.5 แฟรนไชสซจะตองสงลกจางหรอตวแทนเขารบการอบรมเกยวกบวธการผลตตามโครงการใหความชวยเหลอทางวชาการ เกยวกบการประกอบกจการจากแฟรนไชสเซอรตามวนเวลาและสถานทซงแฟรนไชสเซอรแจงใหทราบ ทงนเพอใหสามารถเขาใจและชานาญในการผลตภาพสามมตใหไดมาตรฐานและกรรมวธทถกตองตามแบบอยางเครองหมายทางการคาดงดลาวรวมทงแฟรนไชสซจะตองจดหาเครองแบบทแฟรนไชสเซอรกาหนดเพอใหลกจางหรอพนกงานสวมในเวลาปฎบตงาน โดยแฟรนไชสซจะเปนผออกคาใชจายเองทงสน 5.6 แฟรนไชสซตกลงยนยอมใหแฟรนไชสเซอรหรอตวแทนเขาตรวจดสถานทประกอบการคาของแฟรนไชสซ ไดตลอดเวลา และ แฟรนไชสซตองจดทารายการจาหนายใชวตถดบและคาใชจายอน ๆ ตามแบบทแฟรนไชสเซอรกาหนดเพอใหสามารถทาการตรวจสอบไดและตองเกบเอกสารดงกลาวไวทสถานทประกอบการคา 5.7 แฟรนไชสซตองดาเนนการชาระภาษการคา และแสดงแบบรายการเสยภาษอากรตอทางราชการ ตลอดจนคาใชจายตาง ๆในการเสยภาษการคาเองทงสน 5.8 แฟรนไชสซจะตองใหความรวมมอกบผอนทมสทธใชเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอรในการโฆษณาเพอสงเสรมการขายอยางนอยปละ..........................บาท (..............................) รวมทงจดพมพเอกสารเผยแพรเกยวกบสนคาและบรการ โดยแฟรนไชสซจะเปนผออกคาใชจายในการโฆษณา ตามอตราเฉลยของคาใชจายทงหมด 5.9 แฟรนไชสซจะตองปองกนเครองหมายการคาดงกลาวมใหผอนกระทาการลวงลาสทธ ในเครองหมายการคาของแฟรนไชสเซอร ไมวาจะเปนการใชเครองหมายการคาปลอมหรอการเลยนแบบเครองหมายของแฟรนไชสเซอร การใชรปรอยประดษฐ หรอ ขอความใด ๆ จะตองแจงใหแฟรนไชสเซอรทราบทนท 5.10 บรรดาวตถทใชในการผลตสนคา แฟรนไชสซตองใชหรอซอจากแฟรนไชสเซอรเทานน 5.11 การออกแบบสถานประกอบการคา การตกแตงเตม หรอ ดดแปลงเปลยนแปลง แฟรนไชสซตองแจงแกแฟรนไชสเซอรเปนลายลกษณอกษรไมนอยกวา 7 วนนบแตเรมดาเนนการ

Page 73: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

64

5.12 แฟรนไชสซไมมสทธปรบปรง ดดแปลง แกไข โปรแกรมคอมพวเตอร ขอมล คมอและเอกสารทเกยวของกบโปรแกรมคอมพวเตอรทแฟรนไชสเซอรสงมอบตามสญญาน เพอประโยชนในการใชงานของ แฟรนไชสซได 5.13 แฟรนไชสซจะไมทาการคดลอก............................................. ตามสญญาน โดยไมไดรบอนญาตจากแฟรนไชสเซอรเปนลายลกษณอกษร 5.14 แฟรนไชสซยอมรบวา ตรา หรอ ชอ ของแฟรนไชสเซอรทใชประทบลงบนคมอ และ เอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบ ............................................................. ตามสญญานเปนลขสทธของแฟรนไชสเซอรและ แฟรนไชสซจะไมปลด หรอ ลบตราหรอชอของแฟรนไชสเซอรออกจากสงดงกลาว 5.15 แฟรนไชสซ ตกลงจะขายสนคาในราคาทแฟรนไชสเซอรกาหนดให กรณทมการเปลยนแปลงราคาของสนคา แฟรนไชสเซอรจะเปนผแจงเรองการเปลยนแปลงราคาใหแฟรนไชสซ ทราบ และหามมใหแฟรนไชสซทาการเปลยนแปลงราคาสนคาทขายกอนไดรบความยนยอมจากแฟรนไชสเซอร ขอ 6 คสญญาจะโอนสทธและหนาทตามสญญานใหแกบคคลอนไมได เวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจากคสญญาอกฝายหนง ขอ 7 การผดสญญาและการเลกสญญา 7.1 หากคสญญาฝายใดไมปฏบตตามสญญาหรอผดสญญาขอใดขอหนง คสญญาอกฝายหนงมสทธบอกเลกสญญาได โดยมหนงสอบอกกลาวไปยงคสญญาอกฝายหนงใหทราบลวงหนาไมนอยกวา 30 วน 7.2 หากแฟรนไชสซหยดดาเนนการหรอเลกกจการ หรอ ถกฟองเกยวกบการดาเนนการหรอศาลมคาพพากษาใหลมละลายแฟรนไชสเซอรบอกเลกสญญาไดทนท 7.3 ถาแฟรนไชสซไมชาระคาตอบแทนการใชเครองหมายการคา หรอ ชาระลาชากวากาหนดในสญญาน แฟรนไชสซยอมใหคดดอกเบยในอตรารอยละ 15 ตอปจากยอดเงนทคางชาระทงหมดหรอยอมใหแฟรนไชสเซอรบอกเลกสญญาและรบเงนคาตอบแทนการใชเครองหมายการคาทแฟรนไชสซไดชาระไวแลว 7.4 การชาระคาสนคาตามเครองหมายการคาดงกลาว ใหคดคาสนคาเปนรายเดอนในแตละเดอนทสงซอและใหชาระคาสนคาของเดอนนนภายใน 15 วน ถาแฟรนไชสซไมชาระคาสนคาตามกาหนดใหไวในสญญาน แฟรนไชสซยนยอมใหคดดอกเบยอตรารอยละ 15 ตอป หรอ ยนยอมใหแฟรนไชสเซอรบอกเลกสญญาได ขอ 8 ผลของการเลกสญญา ในกรณทสญญานสนสดลงไมวาดวยเหตใด ๆ กตาม แฟรนไชสซจะตองหยดประกอบก จ ก า ร ท น ท แ ล ะ ไ ม ม ส ท ธ ใ ช เ ค ร อ ง ห ม าย ก า รค า ด ง ก ล า วต อ ไ ป แ ละ แ ฟรน ไ ชส ซ จ ะ ต อ ง ค น.................................................. ทใชในการควบคมการผลต...........................................................ของแฟรนไชสเซอรใหแกแฟรนไชสเซอรทนท ขอ 9 บรรดาหนงสอหรอเอกสารตาง ๆ ทคสญญาฝายหนงฝายใดจะสงใหกบคสญญาอกฝายหนงเมอไดสงไปยงภมลาเนาของคสญญาทระบไวในสญญาน ใหถอวาคสญญาอกฝายหนงไดรบหนงสอเอกสารดงกลาวแลวและเปนการสงโดยชอบดวยกฎหมาย ขอ 10 หากมขอพพาทเกดขนเกยวกบสญญาแฟรนไชสฉบบน คสญญาตกลงใหทาการฟองรอง และดาเนนคดทศาลแพง กรงเทพมหานคร หนงสอสญญานทาขนเปนสองฉบบ มขอความถกตองตรงกนทกประการ คสญญาไดอานและเขาใจขอความโดยตลอดแลว จงไดลงลายมอชอพรอมทงประทบตรา (ถาม) ไวเปนสาคญตอหนาพยานและตางยดถอไว

Page 74: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

65

ฝาย ลงชอ...................................................... แฟรนไชสเซอร ( ) ลงชอ...................................................... แฟรนไชสซ ( ) ลงชอ...................................................... พยาน ( ) ลงชอ...................................................... พยาน ( )

ภาพท 3-5 ตวอยางสญญาแฟรนไชส

3.6.2 กฎหมายทเกยวของกบธรกจแฟรนไชส มดงน 1) กฎหมายทเกยวของกอนเรมดาเนนกจการ

กจการเจาของคนเดยว - ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย - พ.ร.บ. ทะเบยนพาณชย พ.ศ. 2499

หางหนสวน/บรษท - ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยหนสวนและบรษท - ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยหน นตกรรม และสญญา

2) กฎหมายทเกยวของขณะทกจการกาลงดาเนนงาน กฎหมายแรงงาน

- พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 - พ.ร.บ. ประกนสงคม

กฎหมายเกยวกบการคา กฎหมายทรพยสนทางปญญา

- พ.ร.บ. สทธบตรและลขสทธ - พ.ร.บ. เครองหมายการคา - พ.ร.บ. วาดวยราคาสนคาและบรการ พ.ศ. 2542 - พ.ร.บ. วาดวยการแขงขนทางการคา - พ.ร.บ. คมครองผบรโภค

Page 75: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

66

3) กฎหมายทเกยวของตอนกจการมรายไดจากการดาเนนงาน - ประมวลรษฎากร - พ.ร.บ. การบญช พ.ศ. 2543

4) กฎหมายทใชเมอเกดกรณพพาททางธรกจ - พ.ร.บ. อนญาโตตลาการ พ.ศ. 2545 - ประมวลวธพจารณาความแพง - ประมวลวธพจารณาความอาญา

ในกรณของกฎหมายแฟรนไชส กาลงอยในขนตอนพจารณายกรางกฎหมาย เพอควบคมธรกจแฟรนไชส โดยกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย สาระสาคญของกฎหมายเกยวของกบการละเมดสทธทางการคาตอกน การแจงและกลาวความจรงเกยวกบธรกจแฟรนไชสตอผซอสทธ และจะมบทลงโทษทเดดขาด ชดเจนกวานตกรรมสญญาทวไป

ปญหาของธรกจแฟรนไชสในปจจบนทเปนปญหาสาคญมากกคอ การละเมดสญญาแฟรนไชสระหวางกน การคดลอก เลยนแบบ วธการทางธรกจ หรอทรพยสนทางปญญา ของแฟรนไชสเซอร ไปดาเนนธรกจแขงขนหลงหมดสญญา หรอปญหาแฟรนไชสเซอรไมดแลเอาใจใสแฟรนไชสซตามสญญา เหลานเปนปญหาของระบบแฟรนไชสในปจจบนทยากตอการแกไข และย งไมมกฎหมายบงคบใช การแกไขปญหาในเบองตนจงเปนการแกไขเชงจรยธรรมเทานน ประกอบกบใชระบบการรวมตวกนของผประกอบการแฟรนไชสเปนสมาคมขนเพอปกปองธรกจ และชวยกนสอดสองดแลปองกน

3.7 แหลงขอมลทสามารถศกษาคนควาเพมเตม

3.7.1 แหลงขอมลเกยวกบธรกจแฟรนไชส 3.7.1.1 สมาคมธรกจแฟรนไชสและเอสเอมอไทย (Franchise and Thai SMEs

Association ; FSA) 9/88 ม.7 บานสวนรมคลองบางมด ถ.พทธบชา แขวงบางมด เขตจอมทอง กทม. โทร.0-2426-4700-1 โทรสาร. 0-2426-3238 เวบไซต : www.fsathai.com

เปนสมาคมของกลมธรกจแฟรนไชสทรวมตวกนขนเพอเปนสถาบนแหงการรวบรวมฐานความร ในการประกอบกจการแฟรนไชส และธรกจขนาดยอม เพอเปนองคกรแหงความร เพอนกธรกจในประเทศไทย ทมงพฒนาตวตนและองคกรอยางตอเนอง สรางความพรอมทจะใหหนวยธรกจของประเทศ มความเปนมาตรฐานในการดาเนนการ อนจะเปนกาลงสาคญดานเศรษฐกจของประเทศโดยรวม

3.7.1.2 บรษท แฟรนไชสโฟกส จากด (Franchise Focus Co.,ltd.) 2095 ถ.พฒนาการ แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กทม. 10250 โทร. 0-2720-4281-5 โทรสาร. 0-2720-4821-5 ตอ 20 เวบไซต : www.franchisefocus.co.th

Page 76: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

67

เปนบรษททมทมงาน มประสบการณในดานการจดทานตยสารโอกาสธรกจ & แฟรนไชส การจดสมมนา แสดงบท การทาประชาสมพนธ ออกแบบสอโฆษณา และสงพมพตางๆ ทาวจยเกยวกบธรกจแฟรนไชส กจกรรมสงเสรมการตลาด และจด Exhibition ประจาป จดสมมนา และใหบรการปรกษาเรองแฟรนไชส

3.7.1.3 บรษท แฟรนไชสแอนดไลเซน ดเวลลอปเมนท จากด (Franchise and Licence Development Co,.Ltd ) 32/346-352 หม 4 โลตสคอนโด ทาวเวอร บ ถนนแจงวฒนะ อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120 โทร. 0-2214-2481-2,0-2216-5292-3 โทรสาร 0-2214-2483 Email : [email protected] Website : fldthailand.com

3.7.2 รายชอหนวยงานทใหการสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส แสดงในตารางท 3-7

ตารางท 3-7 รายชอหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส ประเภทการใหบรการ ชอและทอย รายละเอยดการบรการทให บรการขอมลทางธรกจ สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดยอม (สสว.) 21 อาคารเอสททาวเวอร ชน 17,19 ถ.วภาวด-รงสต จตจกร กทม. 10900 โทร. 0-2278-8800 www.sme.go.th

-นโยบายและแผนปฏบตการสงเสรมธรกจ SMEs -ขาวสารธรกจ SMEs

สถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม 90 อาคารยมเนเซยม 1 ม.ธรรมศาสตร (ศนยรงสต) อ.คลองหลวง ปทมธาน 12121 โทร. 0-2564-2738 www.ismed.or.th

คลนกการจดการธรกจขนาดยอม

กรมพฒนาธรกจการคา 44/100 ม.1 ถ.สนามบนนา ต.บางกระสอ อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทร.0-2547-5050 สายดวน 1570 www.dbd.go.th

การจดทะเบยนพาณชย การเรมตนประกอบธรกจ การพฒนาธรกจ แนวทางการทาธรกจแฟรนไชส กฎหมายทเกยวของ และการจดทาบญช

3.8 สาเหตทธรกจแฟรนไชสไทยบางกจการไมประสบความส าเรจ

Page 77: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

68

ระบบแฟรนไชสไทยทเกดขนมาไมไดประสบความสาเรจทกราย แฟรนไชสเซอรหลายรายพบกบปญหาแฟรนไชสบดพลวสญญา ยกเลกสญญา หรอแฟรนไชสเซอรไมตอสญญาใหกม ดงตวอยางการสมภาษณคณ พรรณ นยมกจการกล แฟรนไชสเซอรรายใหมททาธรกจ แฟรนไชสเกยวกบกระเพาะปลาตนนาแดง สตร เยาวราช ซงมภมทาเลอยแถวมาบตาพด จ.ระยอง ไดขนมาสารวจตลาดในจงหวดเชยงใหม ใหสมภาษณวา ทตดสนใจเลอกแนวทางการขยายธรกจดวยวธนเพราะเหนวาทาไดไมยากและสามารถกระจายสาขาธรกจไดดวยความรวดเรวโดยลงทนไมสงมากและคาดวาจะมผใหความสนใจมาก เนองจากพษเศรษฐกจทาใหผคนบางกลมตกงาน หรอลาออกจากงานเพราะรายไดไมเพยงพอ หรอบางคนตองการอาชพเสรม ซงพบวามผสนใจตดตอเขามามากมาย แฟรนไชสซในปจจบนมประมาณ 10 ราย สวนใหญอยในจงหวดระยองเทานน เพราะมขอจากดเรองวธการจาหนายสนคาใหแกแฟรนไชสซ เพราะในปจจบนใชวธการตมกระเพาะปลาสกใหแกแฟรนไชสซเปนรายวน จงยงไมสามารถขยายไปสจงหวดอนๆ ได และขณะนไดรบความรวมมอจากมหาวทยาลยเกษตร ชวยพฒนานากระเพาะปลาใหเปนผงสาเรจรปเพอการขยายสภาคอนๆ ได คณพรรณ ยงใหความเหนตอไปอกวา ในระยะเวลาทผานมาพบกบปญหาหลายเรองเกยวกบการไมปฏบตตามสญญาแฟรนไชสของแฟรนไชสซมาก ครงหนงมแฟรนไชสซรายหนงยอดสงซอลดลง จงทาการสงเกต พบวาแฟรนไชสซรายนไดทาการตมกระเพาะปลาตามสตรเยาวราชขนเองโดยไมไดรบอนญาต โดยใหเหตวาขายด จาหนายไมทน จงตองตมขนเอง เพอแกปญหาเฉพาะหนา แตเมอเวลาผานไปกยงคงดาเนนการทาเชนนนอยตลอด โดยไมสงซอสนคาจากแฟรนไชสเซอร คณพรรณจงตดสนใจขอเลกสญญาและยดอปกรณตางๆ รวมทงไมอนญาตใหใชเครองหมายการคาอกตอไป

ปญหาของการทาระบบแฟรนไชสนน มกเกดขนทแฟรนไชสซเปนสวนใหญ แตความลมเหลวจะเกดขนอยางสมบรณแบบเพราะขาดกระบวนการบรหารจดการทด ไมมระบบตรวจสอบ ตลอดจนนสยพนฐานของคนไทยทประนประนอมยอมกน ขาดวนยในการใชกฎระเบยบและการจดการตามขอบงคบ จงทาให แฟรนไชสซบางราย “ไดใจ” จงประพฤตปฏบตแบบไมเกรงกลวตอพนธะสญญาทใหไว เพราะจนถงปจจบนกคงยงไมมกฎหมายแฟรนไชสออกมาบงคบใชอยางเปนรปธรรม

จากการสมภาษณแฟรนไชสเซอรอกรายหนงในจงหวดเชยงใหม ซงปจจบนไดยกเลกระบบแฟรนไชสในการทาธรกจไปแลว กคอ Bon Café โดย คณ ดสดา อมสมบต ผจดการราน Bon Café สาขาเชยงใหม กลาววา “ ในสวนของการทาธรกจรปแบบแฟรนไชสของทางรานททาเมอหลายปทผานมา นนกขยายไดหลายสาขา แตปจจบนทางรานไดเปลยนรปแบบการดาเนนงานไปแลว” คณดสตาไดใหความเหนเพมเตมเกยวกบกบการคดเลอกแฟรนไชสซวา ”ทางรานมกฎเกณฑ และวธการคอ แฟรนไชสซจะตองมทาเลทตงของรานทเหมาะสม ซงเปนสงทสาคญมากในการทาธรกจ โดยศกษาจากปจจยทมผลกระทบตอการเลอกทาเลทตง สวนปจจยททาใหแฟรนไชสซประสบความสาเรจ คอ การถายทอดความรในเรองเมลดกาแฟ และ อปกรณในการผลตกาแฟ รวมไปถง การสรางความสมพนธกบลกคา และ แนะนาชองทางการทาธรกจนอกกรอบ กลาวคอ ใหแฟรนไชสซเจาะตลาดบรษท หางราน สานกงาน

Page 78: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

69

ในชวงการประชมทตองม Coffee break เปนตน” เมอไดถามเกยวกบการเลกลมระบบแฟรนไชสไป คณดสตาใหเหตผลวา “เพราะแฟรนไชสซละเมดสญญาทตกลงกน และ เกดการทาธรกจเลยนแบบทมตนทนการดาเนนงานทตากวา”

สวนคณทนฐพร อานนทวลาศ ผจดการฝายบรหารสนคาบรษท นพดลพานช จากด ไดใหความเหนเพมเตมเกยวกบแฟรนไชสซทไมประสบความสาเรจวา บางพนทผบรหารขาดวสยทศนในการบรหารงาน รวมทงไมปฎบตตามระบบและคาแนะนาของทางแฟรนไชสเซอร ตลอดจนการละเมดหรอไมปฎบตตามสญญาทไดตกลงกน ทาใหทางแฟรนไชสเซอรไมสนบสนนในดานตาง ๆ และเกดกรณพพาทกนจนตองเลกสญญา

แฟรนไชสไทยทลมเหลวสวนใหญจงเกดจากการขาดความ “เดดขาด” ในกฎระเบยบและไมปฏบตตามขอผกมดทมไวในสญญาแฟรนไชสทกาหนดขน ทาใหขาด “มาตรฐาน” ทถกตอง สงผลถงความรสกลกคาทมความจงรกภกดตอเครองหมายการคา ในทสดแฟรนไชสซกเลกกจการไปและทสาคญ ในเมอใชเครองหมายการคาเดยวกน เมอสาขาหนงมปญหาเรองมาตรฐานกจะสงผลเสยตอสาขาอนๆตามไปดวย

อกประเดนหนงของความลมเหลว อยทแฟรนไชสเซอรเองดวย สงทแฟรนไชสเซอรจะตองปฏบตตอแฟรนไชสซ คอ การดแลเอาใจใสและใหแนววธปฏบต ตลอดจนการบรหารการตลาดแกแฟรนไชสซอยางตอเนอง แตมแฟรนไชสเซอรหลายรายทเอาแตเกบเงน ขนคารอยลตและทอดทงแฟรนไชสซ โดยเฉพาะอยางยงแฟรนไชสประเภทรานอาหาร ดแลยากทสดพราะนอกจากจะตองทาตามแบบของการออกแบบและตกแตงแลว ยงตองดแลคณภาพของอาหาร ความสะอาด เครองแบบของพนกงาน การปรบแตงรานใหนาดเหมอนใหมอยเสมออกดวย จงทาใหตนทนการบรหารจดการสงมาก การตงราคาอาหารอาจตองสงตามไปดวย ทาใหราคาอาหารรานแฟรนไชสในปจจบน ราคาแพง และสงผลใหรานคาอาจไมไดยอดขายตามเปาหมายในชวงระยะวกฤตเศรษฐกจ ดงตวอยาง Black Canyon ทเปดใหแฟรนไชสกวา 50% กาลงพบปญหากบความแมนยาในคณภาพของรานแฟรนไชสสาขาตางๆ เพมขน ในสวนของสาขาทดและมมาตรฐานสวนใหญจะเปนรานสาขาของแฟรนไชสเซอรทดาเนนกจการเอง (หนงสอพมพบสเนสไทย, 26 มถนายน 2004)

3.8.1 สรปปญหาของแฟรนไชสไทยทตองแกไข 1) ปญหาการจดการกบแฟรนไชสซ

แฟรนไชสซยงขาดประสบการณเกยวกบความรเกยวกบการทาธรกจแฟรนไชส เพราะธรกจแฟรนไชสตองมการเสนอขายคาลขสทธ แฟรนไชสซขาดความเขาใจในการจายคาลขสทธ ไมเกดความชดเจนในความคมคา การทเจาของแฟรนไชสไมสามารถเกบคาลขสทธไดอยางเตมท และไมสามารถพฒนารปแบบของแฟรนไชสไดอยางตอเนอง การสรางระบบ Sub Franchisors หรอ การใหอานาจกบคคาบางรายเนองจากผรบสทธทอาจเปนบรษททมขนาดใหญทขาดความเอาใจใสจรงจงในการบรหารงาน เพราะระบบบรหารงานตองใหความใกลชดและตองใหความสาคญกบรายละเอยดมาก

Page 79: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

70

2) ปญหาจากการจดการตลาดและการแขงขนกบแฟรนไชสขนาดใหญ แฟรนไชสซไมสามารถแยกแยะความแตกตางของธรกจแฟรนไชสทมตอคแขงขน

ภายในตลาดได และ การแขงขนกบระบบแฟรนไชสขนาดใหญทมเงนลงทนมากจะเปนปญหาใหแฟรนไชสซทตองการทาธรกจแฟรนไชสขนาดเลก เพราะธรกจแฟรนไชสรายใหญมอานาจตอรอง และมการดาเนนทางกลยทธ มการวางแผนการตลาดทพรอมดวยขอมลขาวสาร

แฟรนไชสขนาดใหญจะมการวจยและพฒนาผลตภณฑของตนเองไดรวดเรวกวาแฟรนไชสขนาดเลก ภาพพจนของผลตภณฑตองสรางขนดวยการประชาสมพนธใหถงกลมเปาหมายไมใชเพยงแคการทาการโฆษณาเทานน

3) ขอผดพลาดทเกดจากการบรหารและควบคมงานสาขา ขาดการควบคมดานขอมล การวางรปแบบการปฏบตงานทเปนระบบทาใหระบบการ

บรหารงานผดพลาดและไมสามารถควบคมขอมลขาวสารทตองการได ระบบการทางานจะตองมความแนนอน สามารถวดผลได รวมถงการควบคมคณภาพ การวเคราะหการควบคมสนคาคงคลง ระบบการบรหารการเงนบญช การบรหารขอมลเพอการพฒนาตลาด และการจดการบคลากร และ การสรางความสมพนธทดกบทกฝาย (Customer Relationship Management) และ ประยกตใชระบบโลจสตกสไดอยางลงตว

4) แนวความคดธรกจทไมชดเจน แฟรนไชสซอาจไมรถง “คณคา” หรอแนวความคดในการดาเนนธรกจ โดยจะตอง

ทาการศกษาถงความตองการของกลมลกคา โดยสวนใหญแลวความไมสาเรจจะเกดขนเพราะแฟรนไชสซคดแตเพยงวาตองเนนตวผลตภณฑ หรอ ราคาเปนหลก โดยขาดการศกษาถงรปแบบการดาเนนชวตหรอพฤตกรรมซอของลกคา ซงเรองตางๆ เหลาน แฟรนไชสเซอรควรเปนผศกษาและหาขอมลปอนแกแฟรนไชสซอยางตอเนองตลอดเวลา

5) แฟรนไชสทไมเปนระบบ ระบบแฟรนไชสในบางครงเนนเพยงการสรางความเขาใจในสวนการปฏบตการ แฟรน

ไชสซ อาจไมมโอกาสไดพดคยกนหรอพฒนาแนวความคดรวมกนกบแฟรนไชสเซอร ตงแตระบบการสอนงาน และคมอการปฏบตงานตองมรายละเอยดทเพยงพอ เพราะอาจเปนอปสรรคตอแฟรนไชสซในการดาเนนธรกจได การบรหารงานตองอาศยหลกการทเขมแขง นมนวล คอเมอนาไปปฏบตกสามารถสรางใหเกดความเขาใจไดงาย ไมซบซอน หรออยางนอย แฟรนไชสเซอรกควรมทปรกษาธรกจท จะใหคาแนะนาแกแฟรนไชสซไดในเบองตนของการดาเนนกจการหรอเมอมปญหาระหวางดาเนนกจการ

6) ปญหาดานกฎหมายและกฎระเบยบ มแฟรนไชสเซอรหลายรายไมมความชดเจนในรปแบบการจดตงธรกจ ไมมผรบรอง

ความสาเรจหรอความมนคงในการทาธรกจ จดตงขนมาโดยเอกเทศ มการสรางขอบงคบและระเบยบตางๆ โดยเอาเปรยบผลงทนซอลขสทธ อาจสงผลเสยตอผซอลขสทธแฟรนไชสไดในอนาคต ดงนน

Page 80: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

71

แฟรนไชสเซอรทด ควรเปนสมาชกสมาคมแฟรนไชสกอนเพอสรางความเชอถอในระบบการเปนสมาชกของสมาคม ชวยใหการคดเลอกและสงเสรมคณภาพของแฟรนไชสใหเปนมาตรฐานเดยวกน ทาใหผตองการซอลขสทธแฟรนไชสเกดความเชอมนและเปนบรรทดฐานทดแกวงการธรกจแฟรนไชส

3.8.2 แนววธการพฒนาระบบแฟรนไชสทด

1) รปแบบทยงยน (Legency Style) การสรางกจการใดๆ กตาม ควรคานงถงความคงอยของกจการเปนหลก ตงแต 5 ป 10 ป ขนไป ตงแตชอของราน, ภาพสญลกษณ (logo), รปแบบการบรหารจดการ, ภาพลกษณ (Image), การวางผงรานคา (Layout), สและแบบฉบบ (Style) ทเปนของเอกลกษณของกจการตองไมลาสมย แมวาเวลาผานไปกสามารถดารงไวซงเอกลกษณเฉพาะตวทอยยงคงกระพน 2) กระบวนการผลตทยงยน (Legency Process) ควรคานงถงกระบวนการผลตหรอความตองการสนคาทเกดขนอยางตอเนอง มการบรโภคเปนประจาและมตลาดรองรบมากพอสมควร ไมควรอยางยงทจะพฒนาแฟรนไชสทจาหนายสนคาหรอบรการตามกระแสนยมหรอตามแฟชน กจการใดทจาหนายสนคาตามสมยนยม ซงเกดขนชวงระยะหนงกหมดความนยมลงดวยความรวดเรว อาท เชน เสอผา สนคาวยรน แฟชนตางๆ ไมควรทาแฟรนไชส

3.8.3 ระบบแฟรนไชสแบบยงยน (Legency Franchise Model) แฟรนไชสเซอรทดจะตองมระบบงานเพอบรหารขอมลขาวสารและองคความรในการดาเนน

ธรกจแกแฟรนไชสซไดเปนอยางด เพอเปนสรางองคความรแกแฟรนไชสซอยางตอเนองตลอดเวลาจงจาเปนอยางยงตองอาศยพนฐานโครงสรางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology Infrastructure ; ICT Infrastructure) ทมคณภาพทงในสวนของธรกจและในสวนของผใหบรการ (Service Provider) ดงน

(1) ระบบเครอขายและผใหบรการเครอขาย (Networks & Service Provider) (2) ระบบฐานขอมล (Databases) (3) ระบบประมวลผล (Processors) (4) ซอฟทแวร (Software) (5) เครองมออนเทอรเนต (Internet Tools) เชน Router, Modem, Cable, Wireless 3.8.3.1 วธการสรางองคความรแกแฟรนไชสซ

องคความร (Knowledge) หรอระบบงานภมปญญา (Knowledge Work) ของแฟรนไชสเซอรจะทางานเกยวกบการสรางความรและขาวสารใหมๆ โดยใชพนกงานระดบความร เชน การสรางสนคาใหม คนพบวธการปรบปรงสนคาใหมคณภาพสงขน การไดรบขอมลขาวสารเกยวกบลกคาหรอ

Page 81: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

72

วธการเขาถงกลมลกคาเปาหมายใหมๆ ดงนนระบบงานภมปญญาจะตองสนบสนนพนกงานทมความรดวยซอฟทแวรพเศษ เชน ซอฟทแวรกราฟฟกชนสง ซอฟทแวรวเคราะหขอมล ซอฟทแวรสาหรบจดเกบเอกสารและการสอสาร ระบบงานนจงตองมขดความสามารถในการประมวลผลสงเพอตอบสนองการใชซอฟทแวรทสลบซบซอนเหลาน เชน งานออกแบบผลตภณฑ งานดานการตลาด งานวเคราะหตลาด งานวเคราะห ทางการเงน เปนตน และเนองจากพนกงานกลมนเนนการไดรบขาวสารขอมลจากภายนอกองคกร ระบบงานภมปญญา ตองมความสามารถในการเชอมตอขอมลกบฐานขอมลภายนอก จงตองมเครองมอทางอนเทอรเนต ระบบเครอขายและผใหบรการเครอขายทดดวย สวนเครองคอมพวเตอรฮารดแวรกควรเหมาะสมตองานของ แฟรนไชส เชน พนกงานระดบความรเกยวของกบงานออกแบบผลตภณฑกควรใชจอมอนเตอรขนาดใหญกวาปกต สามารถแสดงภาพสามมตดวยซอฟทแวรประเภท CAD ในขณะทพนกงานระดบความรเกยวของกบงานดานการตลาดกควรใชเครองคอมพวเตอรทมหนวยความจาและหนวยประมวลผลสงๆ และสามารถจาลองสถานการณเหมอนจรง (Virtual Reality Systems) เพอสาธตแบบจาลองสนคาหรอบรการ ทาใหลกคามความรสกคลายกบวาไดสมผสหรอเหนภาพ เพอการตดสนใจซอกอนผลตและสงมอบสนคา ดงภาพท 3-6 แสดงความตองการสาหรบระบบงานภมปญญา

ภาพท 3-6 แสดงความตองการสาหรบระบบงานภมปญญา (K.C. Laudon , J.P. Laudon, 2002 : 300)

3.8.3.2 เพมเตมใหแกรงขนดวยการบรหารลกคาสมพนธ

(Customer Relation Management ; CRM)

External Knowledge based

Software Graphics Visualization Modeling Simulation Document management Communications

User Interface

Hardware platform : knowledge workstation

Page 82: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

73

การบรหารลกคาสมพนธไมใชเรองใหม แตสามารถประยกตใชกบระบบแฟรนไชสได แฟรนไชสซกเปรยบเสมอนลกคารายหนงของแฟรนไชสเซอร ดงนนการใชวธการบรหารลกคาสมพนธเหมาะสมกบการแกปญหาเพอเพมความยงยนแกระบบแฟรนไชสได และสามารถสรางแฟรนไชสซใหเกดความจงรกภกด (Royalty) และอยในระบบไดยาวนาน การบรหารลกคาสมพนธไมใชกระบวนการแตเปนกลยทธเชงเทคโนโลย ซง แฟรนไชสเซอรตองมคณสมบตและองคประกอบดงตอไปน (1) องคประกอบเชงมนษยสมพนธ (Human Relation ) การสมผสกนของมนษย ดวยประสาทสมผสทงหมดเปนสงมคาททาใหเกดความสมพนธกนอยางเหนยวแนน ธรกจแฟรนไชสทดตองประกอบดวยสงเหลาน

- เขาใจแฟรนไชสซอยางลกซง (Franchisee Insight) ภาพของระบบแฟรนไชสในความเปนจรงแลวนน แฟรนไชสเซอรเปรยบเสมอน

แมทคอยดแลลก หรอแมทพทคอยบญชาการการรบ หนนหลงใหไดรบชยชนะ ความเขาใจอยางลกซงยอมชวยใหเกดความอบอนและเกดกระแสแหงมตรภาพในการทางาน และมงเปาสความสาเรจรวมกน การเขาใจแฟรนไชสซ ไดอยางลกซงจงตองมการรวบรวมขอมลตางๆ กลบมาจากแฟรนไชสซ ได (Information Feedback) ไดแก การรวบรวมขอมลดวยเทคนคทางอนทราเนต หรอใช Call Center และใชเทคนคการเกบในคลงขอมล (Data warehousing) และวเคราะหขอมลเหลานนไดดวยระบบ OLAP (Online Analytical Processing) - รกษาเปาหมายและสรางประโยชนแกแฟรนไชสซอยางตอเนอง พงระลกเสมอวาแฟรนไชสซ คอ ลกคาทสรางเมดเงนเขาสแฟรนไชสเซอร ดงนนการมงรกษาผลประโยชนใหกบแฟรนไชสซกคอการรกษาผลประโยชนใหตวเอง ควรเปลยนแนวความคดทจะตองออกกฎหรอ Manual บงคบใหแฟรนไชสซตองปฏบตตาม เปลยนมาเปนการมงเปาสรางประโยชนสงสดแกแฟรนไชสซ คอ แนวทางของการบรหารลกคาสมพนธ - เนนการตดตอและแลกเปลยนความคดเหนกบแฟรนไชสซ

แฟรนไชสเซอรเปรยบเสมอนศนยบญชาการทตองเนนการตดตอ สอสารกบแฟรนไชสซ รอรบขาวสารขอมลตางๆ จากแฟรนไชสซและแลกเปลยนความคดเหนเปนการเพมประสบการณการเรยนรซงกนและกน แฟรนไชสซจะคาดหวงวาจะไดรบการชวยเหลอ แกปญหาทกครงไปเมอตดตอประสานงานและเสนอแนวความคดกลบมายงแฟรนไชสเซอร ทาใหเกดปฏสมพนธกนอยางตอเนอง วธการนเปนการยอมรบซงกนและกนทาใหเกดการประสานงานทด ทแฟรนไชสซคงไมออกไปจากระบบงายๆ เพยงเพอตองการอสระภาพอยางโดดเดยว

(2) องคประกอบเชงเทคนค (Relation by technical ) - ใชเทคนคคลงขอมล (Data Warehousing) โดยการนาขอมลทไดรบกลบมา

จากแฟรนไชสซมาเกบเขาฐานขอมลขนาดใหญ และรอการเรยกไปวเคราะหดวยระบบ Online Analytical Processing ; OLAP เพอนาขอมลทเกบไวมาวเคราะหในหลายมต ซงอาจเปนเรองใหมสาหรบธรกจขนาด

Page 83: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

74

กลาง ขนาดยอม แตปจจบน องคกรขนาดเลกทใชเทคโนโลยสารสนเทศ จะประสบความสาเรจได เพราะปจจบนราคาในการพฒนาเทคโนโลยไมสงนก แตกลบเตมไปดวยประสทธภาพ โดยเฉพาะการพฒนาเทคโนโลยทเกยวของกบขอมลขาวสาร

- ใช Call Center เพอเชอมโยงความสมพนธและรบรแลกเปลยนขอมลขาวสารกบแฟรนไชสซไดตลอดเวลาทาการ ควรเตรยมพนกงานไวสกชดหนง เพอใหบรการขอมลแกแฟรนไชสซ เมอแฟรนไชสซเกดขอคาถามหรอตองการคาแนะนา จะเหนไดวาองคประกอบโดยรวมทงหมดททาใหเกดความสมพนธทดกบแฟรนไชสซไดนน เทคโนโลยสารสนเทศมสวนรวมอยดวยไมใชนอย แตความสมพนธเชงบคคล (Human touch) กเปนสงสาคญ เพยงแตการตอบสนองดวยบคคลไมอาจทาไดตลอดเวลา แตการตอบสนองดวยเทคโนโลยสารสนเทศสามารถทาได 24 ชวโมง (Hi-tech) จงควรประสมประสานเขาดวยกนและใชงานอยางสมาเสมอ แฟรนไชสซจงจะเกดความประทบใจและไมมเหตผลใดทจะตองออกไปจากระบบแฟรนไชสเลย

สรปวาระบบแฟรนไชสธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม จะสามารถขยายธรกจเพอเพมรายไดและการจาหนาย โดยการขายสทธแฟรนไชสใหกบผทสนใจลงทนและสามารถทาใหผซอสทธอยในระบบแฟรนไชสไดอยางมนคงยงยน จะตองประกอบดวยองคประกอบหลกสองชนดคอ

(1) การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศเพอกระจายความรสแฟรนไชสซ (2) การบรหารความสมพนธทดตอแฟรนไชสซ แบบอยางการลงทนธรกจแฟรนไชสน จงไดนาเสนอรปแบบแฟรนไชสทใชเทคโนโลย

สารสนเทศผสมผสานกบกลยทธทางการตลาดลกคาสมพนธ ดวยความเชอมนวาจะทาใหแฟรนไชสซไดรบผลประโยชนในความรทไดรบ โดยเฉพาะอยางยง ความรเกยวกบการหาลกคา ซงเปนการทาการตลาดใหกบแฟรนไชสซโดยตรง แฟรนไชสซจงไมจาเปนตองไปเสยเวลากบการดาเนนกจกรรมทางการตลาดใหเกดตนทน ดวยรปแบบแฟรนไชสลกษณะนจะลดการออกไปจากระบบแฟรนไชสทเปนปญหาอยในปจจบนได และเมอแฟรนไชสซมผลการดาเนนงานทด มกาไรยอมเปนการประชาสมพนธตวเองใหเกดปรมาณแฟรนไชสซเพมขน

Hi -tech

+ Human – touch

เทคโนโลยสารสนเทศเพอจดการเกยวกบความร

การบรหาร ลกคาสมพนธ

Franchisee

ปอนความรใหมแกแฟรนไชสซอยางตอเนอง

Franchisee

Franchisee

Franchisee

แฟรนไชสซ

Margin

Page 84: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

75

ภาพท 3-7 โมเดลแฟรนไชสแบบยงยน

คาถามทบททวนบทท 4 1. ธรกจในขอใดจะตองจดทะเบยนเปนนตบคคล กจการเจาของคนเดยว , หางหนสวนสามญ หางหนสวนจากด , บรษทจากด หางหนสวนสามญ , บรษทจากด หางหนสวนสามญ , รฐวสาหกจ

2. ขอใดคอลกษณะของธรกจทเสนอขายหนเพอตองการขยายกจการ บรษทจากด หางหนสวนสามญ หางหนสวนนตบคคล กจการเจาของคนเดยว

3. ธรกจในขอใดทมการจดตงและบรหารงานงายทสด แฟรนไชส รฐวสาหกจ หางหนสวน กจการเจาของคนเดยว - อานตอไดท

4. ขอใดหมายถงธรกจแฟรนไชสทมบทบาทสาคญตอสงคมเมองของคนไทย ไก เค. เอฟ. ซ ปมนามนเชลล เซเวนอเลฟเวน ไอศครมสเวนเซน

Franchisee

Franchisee

ขอมลปอนกลบจากแฟรนไชสซ

Page 85: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

76

5. ขอใดคอวตถประสงคในการจดตงธรกจ เพอหาตลาดในการผลต เพอแสวงหาผลกาไร เพอขายการผลต เพออานวยประโยชนดานสาธารณปโภค

Page 86: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

77

บทท 4

แบบอยางการลงทนธรกจแฟรนไชส (Franchise Business Model)

จากทกลาวมาแลวในบทท 3 เกยวกบปญหาของธรกจแฟรนไชสในปจจบน คอ เรองความไมยงยนในระบบแฟรนไชสทงฝายแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ แตสวนใหญทพบคอ แฟรนไชสซมกจะเปนฝายออกจากระบบไป ซงอาจเปนเพราะขาดการดแลเอาใจใสทด หรอไดรบผลตอบแทนทไมคมคา แตสงทไมเปนธรรมในธรกจแฟรนไชสประการหนงกคอ แฟรนไชสซสามารถนาความรในการดาเนนธรกจจากแฟรนไชสเซอร มาคดลอก ดดแปลง แลวไปดาเนนธรกจเองโดยไมตองการอยในระบบแฟรนไชสอกตอไป เพราะตองการอสรภาพในการบรหารกจการและเพอเลยงการจายคารอยลต เหตการณเหลานอาจเกดขนกบธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมได เพราะเนองจากเปนธรกจขนาดเลก ไมมชอเสยงโดงดงในตราสนคาหรอบรการ ยอมขาดความจงรกภกดในตราสนคา แฟรนไชสซจงพรอมทจะกาวออกไปจากระบบไดอยเสมอ 4.1 ธรกจแฟรนไชสตวอยาง ; ธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคาร แฟรนไชสในธรกจวสดกอสรางมใหเหนแลวในตวอยางของ บรษท ซเมนตไทยโฮมมารทแมกซ จากด ทดาเนนการขายลขสทธแฟรนไชสเขาไปในแตละภมภาคของประเทศไทยไดอยางรวดเรวหลงเกดวกฤตเศรษฐกจและสามารถเปนแบบอยางทดในการลงทนได แตดวยความเปนธรกจขนาดใหญและมชอเสยงมากอน การดาเนนธรกจจงไปไดด สามารถขยายตวดวยความรวดเรว แตกตองใชปรมาณเงนลงทนสงมาก จากการสมภาษณ คณ ฐณทพร อานนทวลาศ ผจดการแผนกบรหารสนคา ของบรษท นพดลพาณช จากด เชยงใหม กลาววา “ ปจจยททาใหแฟรนไชสซ ของซเมนตไทยโฮมมารทแมกซ ประสบผลสาเรจ คอ การถายทอดความร รวมถงประสบการณและการสรางความสมพนธกบลกคาทเชอมโยงดวยการใชระบบสารสนเทศทเหมาะสม ของแฟรนไชสเซอร ทพยายามถายทอดความเปนตนแบบให แกแฟรนไชสซ ไดปรบใชใหเหมาะกบแตละภมภาค และกลาววา “แนวทางการปฏบตของธรกจไมวาจะมชอเสยงมากอนหรอไมกตาม ถาหากขาดวสยทศนของผบรหาร ความตงใจในการทางานหรอความจรงใจจากแฟรนไชสเซอร กอาจทาใหธรกจไมประสบความสาเรจไดเชนกน ปจจยแหงความสาเรจไมไดขนอยทเครองหมายการคาหรอชอเสยง แตอยทความเอาใจใสของแฟรนไชสเซอรประกอบกบเทคโนโลยการสอสารทเหมาะสมในการสอสารใหขอมลทเปนประโยชนตอกนและกน ในการใหบรการดานขอมลขาวสาร ตอดจนเทคนคทางการคาใหมๆ แกแฟรนไชสซอยางสมาเสมอ จงจะทาใหธรกจแฟรนไชสมความมนคงและอยในระบบไดยาวนาน”

Page 87: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

78

ดงนนธรกจขนาดกลาง ขนาดยอม (SMEs) จะใชแบบอยางการลงทนอยางไรจงจะเหมาะสมตอขนาดการลงทนและใชระบบแฟรนไชสทดในการขยายธรกจ ธรกจวสดตกแตงอาคารเปนธรกจตวอยางทนามาเสนอเพอใหเหนวาธรกจวสดกอสรางในทองถนสามารถใชระบบแฟรนไชสในการขยายตวและพฒนาสาขาใหกวางไกลไดทวประเทศดวยระบบแฟรนไชส

ความเปนไปไดและโอกาสทางธรกจ ความเปนไปไดและโอกาสของการใหธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคารเปนระบบแฟรนไชส

นนสามารถประยกตใชแบบอยางระบบแฟรนไชสได โดยมสภาพแวดลอมและโอกาสทางธรกจดงน ความเปนไปไดดวยสภาพแวดลอมทางธรกจ ปจจยสภาพแวดลอมดานการอนรกษวฒนธรรมของสงคมไทยเปนกลยทธหนงทนาสนใจทธรกจ

สามารถนามาปรบใชได เนองจากกระแสการอนรกษวฒนธรรมไทยทดงามมาแตดงเดม และการเรยนรความเปนมาของประวตศาสตรไทย เชน การอนรกษเมองสวยงาม การอนรกษวฒนธรรมทองถน การรณรงคเรองเมองนาอย สอดคลองกบยทธศาสตรการทองเทยวเชงอนรกษและการตลาดเพอประสบการณ สามารถนามาปรบเปนกลยทธการตลาดการทองเทยวในยคปจจบนได

ตามเมองใหญๆ ในประเทศไทยทเปนแหลงทองเทยวสาคญ เรมมปญหาเกยวกบทศนยภาพความสวยงามของเมองทลดลงไป เพราะความเจรญของเมองทาใหเกดสงปลกสรางเปนจานวนมาก เหตการณเหลานทาใหความสวยงามของเมอง และวฒนธรรมตางๆ ทเปนเอกลกษณของเมองเรมถดถอย ปญหาทเกดขนนกาลงสวนทางกบนโยบายยทธศาสตรการทองเทยว ทกาลงรณรงคใหชาวตางชาตเขามาเทยวเพอมาชมวฒนธรรม ประเพณและประวตศาสตรไทย กระแสการอนรกษใหสงปลกสรางในเมองมความสอดคลองกบสงปลกสรางโบราณทมการใชอฐเปนวสดกอสราง เรมมความนยมดวยการใชอฐสสมแทนการทาสภายนอกอาคารใหญๆ หรอแทนสทารวของสถาบนตางๆ หรอใชตกแตงอาคารภายใน จงเปนทมาของธรกจ แฟรนไชส ออกแบบวสดตกแตงอาคาร ซงสามารถแสวงหาเครอขาย ผผลตวสดประเภทอฐตกแตงอาคารสานกงาน หางราน บาน รว เพอการอนรกษความเปนเมองนาอยใหสอดคลองในแตละทองถนได

โอกาสทางธรกจดวยเทคโนโลยฐานความร เนองจากปญหาของธรกจแฟรนไชสในปจจบนมการละเมดสญญาแฟรนไชสระหวางกน มก าร

คดลอก เลยนแบบวธการทางธรกจ หรอคดลอกทรพยสนทางปญญา ของแฟรนไชสเซอร ไปดาเนนธรกจแขงขนหลงหมดสญญา การแกปญหาเรองเหลานดวยระบบแฟรนไชส สามารถทาไดดวยการออกแบบธรกจใหเปนธรกจแฟรนไชสทขายสทธทางภมปญญาและฐานความร (Franchise of Wisdom and Knowledge based) ทมการนาความรตางๆ ในการคนหาลกคาปอนแฟรนไชสซอยางตอเนอง มการรวบรวมขอมลปอนกลบจากแฟรนไชสซ และนามาพฒนาเปนฐานความรทแฟรนไชสเซอร แลวผลตเปนความรปอนกลบไปยงแฟรนไชสซอยางตอเนอง ดงแผนภาพท 4-1 ดงน

Page 88: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

79

ภาพท 4-1 วงจรการเรยนรเพอพฒนาคมอการตลาดดวยระบบฐานความร เนองจากวฒนธรรมของแตละทองถนทวประเทศไทย มเสนหและจดขายทแตกตางกน ธรกจนสามารถมเครอขายอยทวประเทศได เพราะจะเกดกระจายความร ในการออกแบบวสดตกแตงไปยงพนทตางๆ ทมศกยภาพ แตดวยขอจากดของธรกจไมสามารถขยายตวธรกจไปยงทองถนตางๆ ทวประเทศได เพราะมอปสรรคในหลายๆดาน เชน ดานเงนทนขยายธรกจ การแสวงหาโอกาสทางการตลาดและการควบคมธรกจ การขยายเครอขายธรกจดวยวธการทเรยกวา ระบบแฟรนไชสแบบยงยน (Legency Franchise System) เปนทางออกทเหมาะสมในการพฒนาธรกจออแบบวสดตกแตงอาคาร ใหสามารถไปดาเนนธรกจอยในทองถนตางๆ เพอตอบสนองความตองการพฒนาเมองในแตละทองถนทวประเทศไทยได แฟรนไชสธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคาร อาจเปนอกหนงทางเลอกใหมของผทตองการลงทนประกอบธรกจขนาดกลาง ขนาดยอมทลงทนดวยเงนไมสงมาก โดยใชความสามารถในการออกแบบของซอฟทแวรทแฟรนไชสเซอรจดหาใหเพอการออกแบบวสดกอสรางใหเหมาะสมในแตละทองถน และใชคมอการแสวงหาลกคา ทแฟรนไชสเซอรผลตขนเปนเครองมอในการหาลกคาในแตละทองถน

เนองจากปญหาสาคญของธรกจแฟรนไชส คอ การละเมดสญญาแฟรนไชสระหวางกนตามทกลาวมาแลวนน แฟรนไชสธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคารจงจาเปนตองมวธการบรหารความสมพนธกบ

คมอการทางการตลาด (Marketing Manual)

สงใหแฟรนไชสซ ทจายคาธรรมเนยม

แฟรนไชสซนาไปใชงานจรง

แฟรนไชสซเกบบนทกขอมลทางการตลาดดานตาง

แฟรนไชสเซอรรบขอมลปอนกลบ

ขอมลปอนกลบ

ปรบปรงและประมวลผลดวยเทคโนโลยสารสนเทศ

จดเกบเขาระบบฐานความร

วเคราะห - สงเคราะหขอมล เพอพฒนาเปนคมอการตลาด

รนตอไป

Page 89: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

80

แฟรนไชสเซอรดวย เทคนคการใหบรการแบบลกคาสมพนธ (Customer Relation Management ; CRM) ดวยการเปนทปรกษาธรกจแฟรนไชสทดและสรางความประทบใจสงสดแกแฟรนไชสซไดเพอให แฟรนไชสซแตละรายอยในระบบไดอยางยงยน

4.2 ลกษณะทวไปและสภาพแวดลอมของธรกจ แฟรนไชสธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคาร เปนแฟรนไชสประเภทขายสทธเกยวกบความรทางการตลาด (Marketing Knowledge) ไดแก คมอทางการตลาด (Marketing Manual) และสทธในการใชซอฟทแวรออกแบบวสดตกแตงอาคาร (Design License S/W Packages) ดวยซอฟทแวรสาเรจรปในการออกแบบผลตภณฑและการแสดงภาพเสมอนจรง (Virtual Reality and Simulation Program) เพอนาเสนอภาพอาคารหลงใหมทตกแตงดวยวสดของบรษทใหแกลกคา ในการขายสทธ แฟรนไชสลกษณะน ยากตอการละเมดสทธทางการคา เพราะเปนการขาย วธการหาลกคา (Customer Access Methodogy) ดวยกระบวนการจดการเทคโนโลยฐานความร (Knowledge Management) ในการเขาถงตลาดของแตละแฟรนไชสซ แลวรวบรวมขอมลมาประมวลผลเพอหาแนวทางในการวางแผนการตลาดใหมๆ และสรปเปน คมอการปฏบตการทางการตลาด (Marketing Operation Manual) ปอนกลบสแฟรนไชสซอยางตอเนอง แฟรนไชสซจงจาเปนตองพงพาคมอความรน ทาใหยากตอการลอกเลยนแบบหรอเลกสญญาเพอไปดาเนนกจการเอง สวนวสดตกแตงอาคารทออกแบบแลว แฟรนไชสซสามารถจดหาในทองถนได เนองจากงานกอสรางเปนงานทมผผลตอยในแทบทกภมภาค ไดแก ผผลตวสดกอสรางในทองถน โรงอฐ โรงงานเซรามก หรอบรษทผผลตวสดกอสรางชนนา เชน กระเบองคมพานา ซแพคตราชาง เปนตน แฟรนไชสซสามารถจดหาวสดทตองการใหกบลกคาและสามารถไดคานายหนาในการจาหนายวสดกอสรางเปนรายไดอกทางหนง

4.2.1 การวเคราะหสภาพแวดลอมของธรกจ

ปจจยเกอหนน (Business Opportunities) 4.2.1.1 ดานเศรษฐกจ

จากทไดกลาวมาแลวในเบองตนวาธรกจแฟรนไชสเปนธรกจทไดรบความนยมจากผทสนใจลงทนในชวงเศรษฐกจขาลง และไมตองการแบกรบความเสยงจากการลงทนในชวงสภาวะเศรษฐกจทผนผวน การใชวธการขยายแฟรนไชสของธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคาร จงเปนทางเลอกทดของนกลงทนรายใหม ผรบเหมากอสราง ผจาหนายวสดกอสราง ตลอดจนสถาปนกและวศวกรออกแบบ ทสาคญอยางยงในชวงเศรษฐกจขาลง การกอสรางอสงหารมทรพยตางๆ เชน หมบาน อาคาร จะชะลอตว จงเปนโอกาสทจะขยายแฟรนไชสการออกแบบ ตกแตงอาคาร แกผทมอาชพเหลานเปนการสรางรายไดทดแทน

Page 90: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

81

4.2.1.2 ดานสงคมและวฒนธรรม

- สงคมคนไทยเรมมแนวโนมอยากประกอบอาชพอสระมากขน สงผลให แฟรนไชสเปนทางเลอกหนงสาหรบผประกอบการรายใหมทไมตองการลงทนดวยเงนจานวนมาก การเสนอขายแฟรนไชสออกแบบวสดตกแตงอาคารจงอาจเปนทสนใจของกลมคนเหลาน

- กระแสการอนรกษความเปนเมองนาอยและยทธศาสตรการทองเทยวของรฐบาลสงผลใหอาคารตางๆ ทงหนวยงานราชการหรอเอกชน ใหความสนใจทจะดาเนนตามนโยบายรฐ ในการอนรกษใหเปนเมองทองเทยวและนาอย อยางยงยน ทาใหเปนโอกาสทางการตลาดแกผทประกอบอาชพสถาปนก นกออกแบบ ผรบเหมากอสรางทจะเจาะตลาดหาลกคาทมความตองการดงกลาว

4.2.1.3 ดานการเมองและกฏหมาย ยทธศาสตรการทองเทยวเชงอนรกษเปนแผนงานทรฐบาลโดยกระทร วงการทองเทยวและการทองเทยวแหงประเทศไทยใหการตอบรบและดาเนนนโยบายเชงรกมาโดยตลอด จงเปนปจจยเกอหนนใหธรกจออกแบบวสดตกแตงอาคารจะไดรบความนยมสงขนโดยลาดบ เพราะการออกแบบวสดตกแตงอาคารใหสอดคลองกบวฒนธรรมทองถนเปนสงทสอดคลองกบนโยบายรฐ

4.2.1.4 ทางเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยคอมพวเตอรจะเขามามบทบาทกบธรกจนเปนอยางมาก โดยเฉพาะอยางยงในการพฒนาโปรแกรมเพอการออกแบบวสดตกแตงอาคาร ตลอดจนการประยตใชเทคโนโลยคลงขอมล (Data Warehouse) และบอเหมองขอมล (Data Mining) จะชวยเหลอธรกจนจดการฐานความรในการออกแบบวสดตกแตงอาคารและการหาตลาดใหมๆ โดยจดทาเปนคมอสาหรบการจาหนายในระบบแฟรนไชสได

4.2.2 อปสรรคและผลกระทบ (Threats) 4.2.2.1 เศรษฐกจ เศรษฐกจขาลงอาจเปนอปสรรคกบการลงทน เพราะสถาบนการเงนอาจใชปจจยทางเศรษฐกจ ปฏเสธการชวยเหลอทางการเงนแกผตองการลงทนได ราคานามนทปรบตวสงขนอยางตอเนอง ทาใหดชนเศรษฐกจของประเทศไทยปรบตวลดลง อาจเปนอปสรรคทสาคญตอการตดสนใจลงทนของนกลงทนรายยอยทอาจชะลอการลงทนในระยะอนใกลน 4.2.2.2 ทางสงคมและวฒนธรรม การทองเทยวเปนปจจยเสรมใหธรกจเตบโตไดตามยทธศาสตรการทองเทยวและการอนรกษใหเปนเมองนาอย แตการทองเทยวกาลงไดรบผลกระทบอยางรนแรง จากภยธรรมชาตคลนยกษเมอปลายป พ.ศ. 2547 กระแสความวตกกงวลยงคงมอยอยางตอเนอง ทาใหใหนกทองเทยวลด

Page 91: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

82

จานวนลงอยางมาก อาจสงผลตอการพฒนาธรกจแฟรนไชสนไดในทางออม เนองจากผลงทนอาจไมกลาเสยงในภาวะการณเชนน 4.2.2.3 การแขงขนในอตสาหกรรมเดยวกนและธรกจทเกยวของ ธรกจออกแบบ รบเหมากอสราง ทไมสนใจระบบแฟรนไชสออกแบบวสดตกแตงอาคาร จะเปนคแขงสาคญในธรกจนซงในปจจบนมอยเปนจานวนมาก สามารถใชกลยทธเดมๆ ในการออกแบบและรบเหมากอสราง เขามาทาการตลาดแขงขนไดโดยตรง

4.2.3 จดเดนของธรกจ (Business Strenghts)

ธรกจแฟรนไชสออกแบบวสดตกแตงอาคาร สามารถเพมมลคาธรกจดวยการสรางสรรคงาน (Value Creation) เนนการผลตงานนวตกรรม (Innovation) และขยายธรกจไปยงทกภมภาคของประเทศ ดวยวธการแบบแฟรนไชส สามารถสรปจดเดนในดานตางๆ ไดดงตอไปน

4.2.3.1 ใชวฒนธรรมทองถนเปนเครองมอทางการตลาด (Cultural for sales) แฟรนไชสซของธรกจวสดตกแตงอาคารทอยตามภมภาคตางๆ จะสามารถเขาใจวฒนธรรมทองถนของตนเองไดดกวาแฟรนไชสเซอร โดยใชโปรแกรมออกแบบวสดทผสมผสานความเปนเอกลกษณของวฒนธรรมทองถนไดตามตองการ 4.2.3.2 มศลปะผสมผสานกบเทคโนโลย (Art and Technology) อยางลงตว เนนการออกแบบใหสอดคลองกบทองถนดวยเทคโนโลยคอมพวเตอรชวยการออกแบบผลตภณฑ (Computer Aid Design ; CAD) เทคโนโลยการรทชภาพ (Photo Images & Re-touch) และการใชโปรแกรมแบบจาลองสรางภาพเสมอนจรง (Virtual Reality and Simulation Program) 4.2.3.3 มนวตกรรมใหมออกมาอยางสมาเสมอ สามารถออกแบบลวดลาย สสน ของวสดและผลตชนงานไดตามแบบดวยเทคโนโลยซอฟทแวรคอมพวเตอรดวยเทคโนโลยซอฟทแวรคอมพวเตอร

4.2.3.4 มการศกษาวธการคนหาลกคาในตลาด โดยรวบรวมขอมลทางการตลาดของแตละแฟรนไชสซไวในระบบคลงขอมล เพอวเคราะหพฤตกรรมการซอ การตดสนใจซอ รปแบบผลตภณฑ คณลกษณะลกคาเปาหมายในแตละทองถน เพอนามาพฒนาเปนคมอทางการตลาดอยางตอเนอง

4.2.3.5 ใชระบบแฟรนไชสขยายธรกจจงทาใหมโอกาสเตบโตและสรางยอดขายไดจานวนมหาศาล โดยการดงผทมอาชพรบเหมากอสราง สถาปนก ทนาจะเปนคแขงใหเขามาเปนคคาและใชสทธแฟรนไชสในการดาเนนธรกจไดทวประเทศ

4.2.3.6 ไมมขอกงวลวาแฟรนไชสซจะออกจากระบบ สงทธรกจออกแบบวสดตกแตงขายสทธแฟรนไชสนนเปนองคความรในกระบวนการแสวงหาลกคาในตลาด และขายสทธในการใชซอฟทแวร

Page 92: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

83

การออกแบบ ซงยากตอการเลยนแบบและคดคนวธการออกไปดาเนนธรกจเอง เพราะแฟรนไชสเซอรจะคนหาแนวทางใหมในการแสวงหาลกคาอยเสมอ

4.2.3.7 การถายทอดเทคโนโลยและขาวสารขอมลตางๆ ผานเครอขายคอมพวเตอรได ทาใหแฟรนไชสซไดรบขอมลขาวสาร แนวทางการดาเนนธรกจ นวตกรรมผลตภณฑ การปรบปรงซอฟทแวรและคมอทางการตลาด ดวยความรวดเรวผานเครอขายอนเตอรเนตแบบเขารหส (Virtual Private Networks ; VPNs) และในขณะเดยวกนแฟรนไชสเซอรกสามารถรบรขอมล ขาวสารปอนกลบของแฟรนไชสซไดดวยเครอขายเดยวกน

4.2.3.8 ทงแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซใชทรพยากรบคคลนอย เพราะภาระงานสวนใหญของแฟรนไชสเซอร คอ งานออกแบบผลตภณฑและงานวเคราะหตลาดจากขอมลของแฟรนไชสซ จงไมจาเปนตองใชพนกงานจานวนมาก สวนงานของแฟรนไชสซสวนใหญเปนงานดานการตลาด คอ การออกพบลกคาตามคมอและงานออกแบบดวยซอฟทแวรทแฟรนไชสเซอรจดให ไดแก การนาเสนอผลตภณฑ การปดการขาย การบรหารคาสงซอ และการเกบเงน

4.2.3.9 แฟรนไชสซใชเงนลงทนตา สามารถคนทนไดรวดเรว และมคาใชจายในการดาเนนงานไมสงมากนกเมอเทยบกบธรกจอนๆ จงเปนจดขายทนาสนใจ แฟรนไชสเซอรจะสามารถขยายธรกจไดรวดเรวดวยเหตผลเหลาน

4.2.3.10 คาใชจายในการดาเนนงานดานการตลาดของแฟรนไชสซจะตามากเมอเทยบกบธรกจอน เพราะแฟรนไชสเซอรจะเปนผดาเนนกจกรรมทางการตลาดให

4.2.4 จดออนของธรกจ (Weaknesses)

4.2.4.1 มตนทนสงในการขนสงและทาใหราคาวสดกอสรางสงขนในบางพนทตนทนในการขนสงวสดไปยงรานสาขาแฟรนไชสหรอหนางานกอสรางตามภมภาคตางๆ จะมราคาไมเทากนตามสภาวะราคานามนทผนผวน 4.2.4.2 ไมสามารถตงราคาวสดใหเทากนไดในแตละพนท ดวยปจจยราคานามนซงเปนตนทนหลกในการขนสงวสดนจะแตกตางกนไปในแตละเสนทางและพนท การตงราคาตองอาศยวธการตงราคาจากจดฐานทกาหนด (Cost Based Pricing) 4.2.4.3 ความไมเขมแขงของกฎหมายลขสทธ ทาใหผทซอสทธสามารถละเมดสญญา แฟรนไชสไดโดยงายและความผดมบทลงโทษไมรนแรง ผละเมดจงไมเกรงกลวและประเมนแลววาคมคาทจะกระทา เชน การนาความรในการแสวงหาลกคาไปดาเนนธรกจตนเองโดยไมเสยคาธรรมเนยมแฟรนไชสซงอาจเกดขนไดในกรณทแฟรนไชสซมความรความสามารถทางคอมพวเตอร 4.2.4.4 การควบคมใหแฟรนไชสซปฏบตตามสญญาและขอกาหนดตางๆ ของ แฟรนไชสเซอรเปนเรองยากตอการควบคมและแฟรนไชสเซอรตองเสยงบประมาณสงมากกบการควบคมคณภาพของแฟรนไชสซใหไดมาตรฐานตามกาหนด

Page 93: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

84

4.3 แผนกลยทธดานการตลาดของธรกจแฟรนไชสวสดตกแตงอาคาร 4.3.1 ลกษณะทวไปของตลาด ตลาดของธรกจนม 2 ตลาด ประเภทแรกเปนตลาดของแฟรนไชเซอร ซงสวนใหญเปน นกธรกจ พอคาวสดกอสราง ผรบเหมากอสราง หรอผประกอบการอนๆ ทสนใจ สวนอกประเภทคอ คอตลาดของแฟรนไชสซ ซงสวนใหญกคอ ผทเปนเจาของอาคาร หางรานทตองการซอมแซมผนงทงในและนอกอาคาร ลกษณะตลาดทวไปจงเปนดงน ตลาดของแฟรนไชสเซอร (B to B Markets) คอตลาดของผทสนใจจะลงทนธรกจประเภทงานกอสราง วสดกอสรางและตกแตงภายใน-ภายนอกอาคาร แฟรนไชสเซอรจาเปนตองรวบรวมขอมล ของนกธรกจเหลานในแตละทองถนเพอการประชาสมพนธ เพราะกลมตลาดของแฟรนไชสเซอรเปนตลาดทเรยกวา ตลาดธรกจตอธรกจ (Business to Business ; B to B ) ตลาดของแฟรนไชสซ( B to B & B to C) เนองจากลกคาเปาหมายสดทายของธรกจนคอเจาของอาคารทมความประสงคตองการซอมแซมผนงอาคารทงภายนอกและภายในดวยวสดตกแตงใหสอดคลองกบภมทศนและวฒนธรรมของทองถนซงมทงตลาดตลาดธรกจตอธรก จ (Business to Business ; B to B ) และตลาดของธรกจตอผบรโภค (Business to Consumer ; B to C) ลกษณะทวไปเปนดงน

1) ความตองการของลกคาไมแนนอนขนอยกบความเกาแกของตวอาคารและการนาเสนอรปแบบการออกแบบผนงอาคารของแฟรนไชสซทถกตองตรงใจลกคา

2) จานวนลกคาเปาหมายในแตละทองถนมจานวนจากด 3) การตกลงวาจางในการออกแบบและตดสนใจซอวสดตกแตงอาคารน เปนการจางเหมาใน

ราคาคอนขางสง ลกคาจาเปนตองใชทกษะหรอความชานาญในการพจารณาเลอกซอ โดยคานงถงคาใชจายในการกอสรางและสญญาวาจาง อาจตองไดรบอนมตจากเจาของอาคารหรอเจาของโครงการกอน ผทตองการลงทนธรกจแฟรนไชสวสดตกแตงอาคาร (Building Material Design Franchise Business) จาเปนตองทราบถงกลมเปาหมายทางการตลาดและความรพนฐานของตลาดเปนอนดบแรกกอน เพอสามารถนามากาหนดวตถประสงคทางการตลาดและแผนกลยทธสวนประสมทางการตลาดใหสอดคลองตอกลมเปาหมายทางการตลาดได จงมแนวทางในการวางแผนกลยทธการตลาดของทงแฟรนไชสเซอรและแฟรนไชสซ ไดดงน

4.3.2 การระบกลมเปาหมายทางการตลาด เปาหมายทางการตลาดของแฟรนไชสเซอร ไดแก กลมนกธรกจทสนใจลงทนใน ธรกจวสดกอสราง นกธรกจทมฐานเดมเปนธรกจวสดกอสราง สถาปนก วศวกร ผรบเหมากอสราง หรอผทสนใจลงทนทวไป

Page 94: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

85

พนทเปาหมาย ไดแก จงหวดใหญๆ ในทกภมภาคของประเทศ ทมศกยภาพในการขยายตวของเมองและเปนทนยมของนกทองเทยว เชน จงหวดเชยงใหม จงหวดขอนแกน จงหวดภเกต จงหวดอยธยา และจงหวดอนๆ ทมแนวโนมในการอนรกษวฒนธรรมของเมอง

เปาหมายทางการตลาดของแฟรนไชสซ คอ เจาของอาคารตางๆในทองถน ทมความตองการซอมแซมสผนงอาคารทเกาและทรดโทรม หรอ เจาของอาคารทมความประสงคจะอนรกษใหเปนเมองทนาอยดวยการใชอฐตกแตงอาคารแทนการใชสเคม แบงเปนกลมเปาหมายตางๆ ไดดงน

- กลมเจาของบานเดยว - กลมเจาของอาคารสานกงานพาณชยในเมอง - กลมอาคารสถาบนราชการและเอกชน

พนทเปาหมาย ไดแก จงหวดใหญๆในทกภมภาคของประเทศ ทมศกยภาพในการขยายตวของเมองสงและเปนทนยมของนกทองเทยว เชน จงหวดเชยงใหม จงหวดขอนแกน จงหวดภเกต จงหวดอยธยา และจงหวดอนๆ ทมศกยภาพ

4.3.3 การพยากรณทางการตลาด ตวเลขเปาหมายของแฟรนไชสเซอร คอ ปรมาณแฟรนไชสซทเพมขนตอป โดยใชสมมตฐานเพอการพยากรณ คอ เรมตนในจงหวดเชยงใหม ปแรกไมเกน 5 ราย และขยายตวไปยงภมภาค 8 จงหวดในปท 2 ไมเกน 10 ราย หลงจากนนปท 3, 4, 5 จะมการขยายตวไปยงภมภาค อนๆ ภมภาคละ 10 ราย เชน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง ภาคใต ตามลาดบ

4.3.4 การก าหนดกลยทธผลตภณฑ ผลตภณฑและบรการทจะดาเนนการขายสทธทางการคาไดแก 4.3.4.1 ซอฟทแวรการออกแบบ (Graphic Design License S/W Packages) เปนซอฟทแวรทประกอบไปดวยฟงกชนการทางาน ตางๆ ดงน

- สวนออกแบบมาตรฐาน (Template Design) - ตวอยางผลตภณฑ (Product Sample) - เครองมอตดแตงภาพ (Photo re-touch engine) - สวนจาลองสรางภาพเสมอนจรง (Virtual Reality Program)

ทงหมดนจะบรรจอยในซอฟทแวรชดเดยวกน และจาหนายเปนลขสทธซอฟทแวร (จายครงเดยว เมอซอลขสทธ) และตองจายคาใชงาน (Royalty Fee) ทกเดอน

4.3.4.2 คมอปฏบตการทางการตลาด (Marketing Operation Manual) เปนซอฟทแวรความร (Knowledge Software) ทจะผลตออกมาทกๆ

เดอน มลกษณะเหมอนขอสรปผลการทาวจยตลาด ทเกดจากการรวบรวมขอมลทางการตลาด

Page 95: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

86

(Marketing Information) จากหลายๆ แฟรนไชสซ รวมทงการคนหาขอมลปฐมภม โดยการวจยตลาดอยางตอเนอง นามาวเคราะหประมวลผลรวมกนผานระบบ OLAP (Online Analytical Processing) และตดสนใจดวยโมเดลทางการตลาด (Marketing Models) เพอสรางเปนคมอปฏบตการทางการตลาดปอนกลบไปยงแฟรนไชสซทจายคาธรรมเนยมรอยลต (Royalty Fee) ทกๆ เดอน

4.3.5 โครงสรางราคา 1) ราคาเสนอขายสทธทางการคา (Franchise Fee) ตอราย

รายละ 50,000 บาท เพอใชงานลขสทธซอฟทแวรและคมอปฏบตการทางการตลาดไดทนทหลงจายคาสทธทางการคา

2) คาธรรมเนยมรายเดอน (Royalty Fee) เปนคาใชจายประจาเดอนสาหรบผใชซอฟทแวรและคมอปฏบตการ เดอนละ 15,000 บาท

3) คาใชจายอนๆ เชน คาเชาอปกรณคอมพวเตอร หรอ อปกรณ IT อนๆ จากแฟรนไชสเซอร

4) รายไดอนๆ คานายหนา กรณทมการสงซอวสดผานแฟรนไชสเซอร จะไดรบคานายหนา 3

– 5% ของกาไรวสด (ขนกบขอตกลงในสญญาระหวางซพพลายเออรกบแฟรนไชสเซอร)

4.3.6 วธการขายแฟรนไชส ใชวธการขายสทธทางการคาในระบบทเปนแฟรนไชสแบบบคคลหรอ แฟรนไชสหนวยเดยว (Individual Franchise or Single Unit Franchise) เพราะเปนรปแบบทงายในการเรมตนโดยแฟรนไชสเซอร โดยเฉพาะในชวงเรมตนของการเรมขยายธรกจดวยแฟรนไชส ชวยใหแฟรนไชสเซอ รสามารถใหการสนบสนนและเรยนรขอผดพลาดของการทาธรกจไดโดยตรงจากสาขาตน ๆ สามารถปรบปรงพฒนาแกไขได ทงยงชวยใหการหาผสนใจเกดขนไดงายกวาเพราะขนาดการลงทนเพยง 1 แหงจะชวยลดคาใชจาย หากในอนาคตในแตละภมภาคมผสนใจตองการลงทนขยายตวมากขนจนอาจเกนกาลงการดแล กสามารถแตงตงแฟรนไชสซระดบภมภาค (Sub-area Franchise) หรอมาสเตอรแฟรนไชส (Master Franchise) ใหสามารถขยายสาขาเองได

4.3.7 การสงเสรมการตลาด แฟรนไชสเซอรสามารถใชกลยทธการสงเสรมการตลาด เพอชกชวนใหผทเปน

กลมเปาหมายสนใจในธรกจแฟรนไชสวสดตกแตงอาคารนได โดยใชหลกการสงเสรมการตลาดในหลายลกษณะดงตอไปน

Page 96: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

87

(1) ประกาศขายสทธทางการคาในสอสงพมพเกยวกบการกอสราง หรอ ในหนงสอนตยสารเฉพาะเกยวของกบการออกแบบ สถาปตยกรรม ตกแตงบาน เชน หนงสอนตยสารแตงบาน บานสวย, หนงสอพมพฉบบทเกยวของกบการตกแตงบาน อาคาร สถานท

(2) ประกาศขายสทธแฟรนไชสใน website ของแฟรนไชสเซอร (3) ลงโฆษณาประกาศขายสทธทางการคาใน website ทเกยวกบการกอสราง (4) ลงโฆษณาในสอออกอากาศและกระจายเสยง เชน รายการวทยทใหความร

เกยวกบการกอสราง ออกแบบอาคาร บานเรอน สถาปตยกรรม การตกแตงบานในทองถนตางๆ (5) ทาสอโฆษณากลางแจง หรอ สอทางโรงภาพยนตร เชน ปายตดตงกลางแจง

ปายโฆษณาเคลอนท (6) ทาสอโฆษณาทางไปรษณยสงตรงไปยงลกคาทมความตองการโดยตรง เชน

โครงการหมบานจดสรร วศวกร สถาปนกหรอฝายจดซอหรอฝานการตลาดของรานขายวสดกอสรางทวไป (8) ทาสอโฆษณาโตตอบ หรอ สอโฆษณา ณ แหลงขาย ตาง ๆ เชน ออกบท

แสดงรวมกบนทรรศการของภาครฐและ เอกชน เชน มหกรรมบาน มหกรรมการตกแตงบาน กรมสงเสรมการสงออก นทรรศการขายวสดกอสราง งานนวตกรรมดานสถาปตยกรรม , งานแสดงนวตกรรมทาง IT เปนตน โดยคาใชจายจะขนอยกบขนาดพนทจดแสดง , ประเภทของนทรรศการทเกดขน, จานวนคนทสญจรผานไปมา เปนตน โดยมคาใชจายประมาณ 5,000 – 100,000 ตอบทตอวน

(9) จดจางออรแกนไนซเซอรทมชอเสยง ทสามารถรบทากจกรรมทางการตลาด (Event Marketing) โดยเสยคาใชจายประมาณ วนละ 150,000 – 400,000 บาท ขนอยกบกจกรรมทตองการ และ ผลกระทบจากสอทตองการใหถงผบรโภคในแตละพนท

(10) เขารวมการประมล หรอ ประกวดราคา กบหนวยงานราชการ โดยขนอยกบหลกเกณฑการประกวดราคา หรอ วธการจดซอวสดอปกรณของแตละหนวยงานราชการ

(11) ใชพนกงานขายนาเสนอโครงการแกผประกอบการทมความสนใจ หรอ ตามโครงการบานจดสรร รวมถงสถาปนกทรบออกแบบ ตกแตง หนวยงานราชการ ตางๆ โดยคาใชจายของพนกงานขายแตละคนจะขนอยกบทกษะ ความชานาญ หรอ ความสามารถในแตละพนท

4.4 แผนกลยทธดานการจดการและทรพยากรมนษย ในแบบอยางการลงทนนจะ นาเสนอการลงทนธรกจแฟรนไชสวสดตกแตงอาคารในสวนของแฟรนไชสเซอรและ รานคาตนแบบ พรอมๆ กนไป โดยพจารณาโครงสรางองคกรของแฟรนไชสเซอรและรานคาตนแบบทจะนาไปเปนตวอยางแกแฟรนไชสซ พรอมกบอธบายทรพยากรมนษยในกจการดวยดงแผนภาพองคกร ภาพท 4-2 และคาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทนพนกงานในตารางท 4-1 และ 4-2 ดงน

Page 97: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

88

4.4.1 โครงสรางองคกรของแฟรนไชสเซอรและรานตนแบบ

แฟรนไชสเซอร

รานตนแบบ

ผจดการ

ฝายพฒนาธรกจ

ผชวยผจดการ

ฝาย IT ฝายกราฟฟก ดไซน

ฝายบญช การเงน

ก ากบดแลงานดานความรและ IT ในองคกร

ฝายขาย

จดสง

ก ากบดแลงานสนบสนนองคกร

ฝายสงเสรมการตลาด

ผจดการ

ฝาย IT ฝายกราฟฟก ดไซน

ฝายบญช การเงน

ฝายประสานงาน

จดสง

Page 98: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

89

ภาพท 4-2 โครงสรางองคกรแฟรนไชสเซอรและรานตนแบบ

4.4.2 ค าบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทน

ลกษณะงานและคาตอบแทนของทงสานกงานใหญและรานตนแบบมดงน ตาราง 4-1 คาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทนของสานกงานใหญ

ลาดบ ชอตาแหนง จานวน คน

ลกษณะงานและการศกษาทจบ คาตอบแทน

1. ผจดการ 1 ดแลบรหารจดการทวไปในงานสนบสนน เชน บญช การเงน การตดตอประสานงาน

12,000

2. ผชวยผจดการ 1 กากบดแลงานดานการตลาด ควบคมการผลตคมอ (Operation Manual) และกระบวนการผลตงานกราฟฟก

10,000

3. พนกงานกราฟก 2 ออกแบบและพฒนาสนคา และใชฐานความรในการวจยพฒนา ออกแบบสรางนวตกรรมผลตภณฑ

8,000

4. พนกงาน IT 1 ดแลอปกรณ IT พฒนาซอฟทแวร ประสานงานกบธรกจทเกยวของกบการพฒนาโปรแกรมต า งๆ ให อ งค ก ร ด แลระบบฐานความรและการประมวลผล

8,000

5. พ น ก ง า น พ ฒ น าธรกจหรอนกวจ ยตลาด

2 วเคราะห ประมวลผลความร วจยการตลาด วางแผนการตลาด สรางและออกแบบคมอการตลาด (มความรดานวจยพจารณาเปนพเศษ)

8,000

6. พนกงานการตลาดหรอพนกงานขาย

2 ประชาสมพนธองคกร ขยายฐานแฟรนไชส หาลกคา ตดตอลกคา เจรจาขายสทธทาง

8,000

พนกงานขาย เทคนค

Page 99: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

90

การคา ดแลหลงการขายสทธ

7. บญช การเงน 2 ดแลระบบบญช การตดตามหนสน การเบกจายเงนและรายงานทางการเงน

8,000

8 Logistic 1 ประสานงานโรงงานผผลต ซพพลายเออร และบรหารการจดสงวสด

6,000

รวมบคลากรในสานกงานใหญทงหมด 12 คน เปนเงนคาจางตอเดอน 100,000 บาท คดเปนคาใชจายปละ 1,200,000 บาท ตาราง 4-2 คาบรรยายลกษณะงานและคาตอบแทนของรานตนแบบ

ลาดบ ชอตาแหนง จ.น.คน ลกษณะงานและการศกษาทจบ คาตอบแทน 1. ผจดการ 1 ดแลบรหารจดการทวไปในราน 10,000

2. พนกงานกราฟก 1 ออกแบบและพฒนาสนคาใหสอดคลองกบคมอการหาลกคา

9,000

3. พนกงาน IT 1 ดแลอปกรณ IT ดแลการใชงานระบบคอมพวเตอร

8,000

4. พนกงานสงเสรมการตลาด

1 วเคราะหคมอการหาลกคา วเคราะหลกคา จดทาใบเสนอราคา เตรยมการใหพนกงานขาย ถายภาพอาคาร

8,000

5. พ น ก ง า น ข า ย

1 พบลกคา เสนอขาย นาเสนอขาย ปดการขาย สงมอบสนคา ดแลหลงการขาย

7,000

6. บญช / การเงน 1 ดแลระบบบญช การตดตามหนสน การเบกจายเงนและรายงานทางการเงน

6,000

7. Logistics และประสานงาน

1 ประสานงานการจดสงวสดใหลกคา เปนธระจดหาผรบเหมากอสราง หรอดแลการกอสราง สรปงาน ปดหนางาน

5,000

รวมบคลากรในรานตนแบบทงหมด 7 คน เปนเงนคาจางตอเดอน 53,000 บาท คดเปนคาใชจายปละ 636,000 บาท 4.5 แผนการจดการดานการบรการและปฏบตการ 4.5.1 การใหบรการหลก (Core Services) ของแฟรนไชสเซอร

การใหบรการหลกของแฟรนไชสเซอร ไดแก การใหบรการซอฟทแวรออกแบบวสดตกแตงอาคารและคมอการตลาด ดงนนการปฏบตการของแฟรนไชสเซอร มดงน

Page 100: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

91

(1) การสรางซอฟทแวรลขสทธออกแบบวสดตกแตงอาคาร (Graphic Design License S/W Packages) ดวยวธการจดจางภายนอก (Outsourcing) ดวยวงเงนการผลตซอฟทแวรนไมเกน 700,000 บาท

(2) การสรางคมอปฏบตการทางการตลาด (Marketing Operation Manual) ซงในชวงเรมตนการทาคมอทางการตลาดตองจดจางนกวจยตลาด มาทาการศกษาวจย วธการเขาถงกลมเปาหมายของธรกจวสดตกแตงอาคาร ดวยการจดทาแผนททางวธการภมสารสนเทศ (Geographic Information System :GIS ) เพอเปนขอมลพนฐานการวเคราะหกลมลกคาเปาหมาย ตลอดจนการวางแผนตลาด กลยทธการตลาด เพอจดทาคมอปฏบตการทางการตลาดเลมแรก (1st Manual) ตลอดจนการใชงานระบบฐานความร การวเคราะหความรจากคลงขอมล (Data Warehouse) ดวย เครองมอ OLAP และการใชระบบสนบสนนการตดสนใจทางการตลาดตางๆ การออกแบบระบบทงหมดน จดจางจากองคกรภายนอกในวงเงนไมเกน 500,000 บาท 4.5.2 กระบวนการใหบรการของแฟรนไชสซ (Service Process)

(1) ขนตอนการเสนองาน (2) ขนตอนการรบงานจากลกคา

(3) ขนตอนการสงคาสงซอ (4) การสงสนคา(Logistics)

ภาพท 4-3 ขนตอนการเสนองานแกลกคา ภาพท 4-4 ขนตอนการรบงานจากลกคา สงคาสงซอและสงสนคา

4.5.3 กระบวนการปอนกลบของขอมลสแฟรนไชสเซอร

ถายภาพอาคารของลกคาทสนใจ

เจรจาตอรอง แกไข ปรบปรง และปดการขาย

Print Out หรอสง เอกสารไปเสนอลกคา

ออกแบบวสดแลวนาไปรทชบนภาพอาคารลกคา

รบคาสงซอ ออกแบบ คานวณ ปรมาณสนคา

- ออกคาสงซอไปยงซพพลายเออร - ตดตอผรบเหมา

ซพพลายเออรสงสนคาไปยงลกคา

ตดตง ดแลงาน ประสานงานและ ดแลหลงการขาย

กระบวนการรบงาน กระบวนการออกคาสงซอ กระบวนการ Logistic

Page 101: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

92

KM

เปนกระบวนการทมความสาคญทสดตามแนวความคดการสรางระบบ แฟรนไชสแบบยงยน เพราะดวยเทคโนโลยสารสนเทศทาใหกระบวนการเกบขอมลจากทกๆ จดของแฟรนไชสซกลบสระบบฐานความรของแฟรนไชสเซอรเปนไปโดยงายดาย ดวยขอตกลงการสงกลบขอมลทกครงทมการปดการขายกบลกคา ขอมลเหลานนจะมทงรปแบบผลตภณฑ บนความตองการของลกคาทตางกน พฤตกรรมซอทตางกน เพราะกลมคนในแตละทองถนมวฒนธรรมทไมเหมอนกน ทาใหเกดขอมลทางการตลาดทมคามากมายมหาศาล ปอนกลบเขาสระบบคลงขอมล (Data Warehouse) และใชเทคนคเหมองขอมล (Data Mining) ในการขดคนขอมลทตองการออกมาศกษาวจยเพอพฒนาเปนรปแบบทางการตลาด (Marketing Models) ใหมๆ ใหเกดขนตลอดเวลา และจดทาเปนคมอทางการตลาดทสามารถนาไปใชกบแฟรนไชสซ ไดใหม ดวยการออกคมอปฏบตการทางการตลาดเลมทสอง สาม ส หมนเวยนเปลยนไป เชนน เปนการผกมดแฟรนไชสซใหพงพาฐานความรของแฟรนไชสเซอรตลอดเวลา ดงภาพท 4-5

ภาพท 4-5 กระบวนการปอนกลบของขอมลสแฟรนไชสเซอร (ดดแปลงจาก K.C. Laudon, J.P. Laudon, 2002 : 185)

4.6 แผนการลงทนและการวเคราะหดานการเงน ในการเรมตนธรกจแฟรนไชสออกแบบวสดตกแตงอาคารน แผนการลงทนและการวเคราะหดานการเงนนจะเนนในแบบอยางการลงทนของแฟรนไชเซอรเปนหลกโดยรวมถงการลงทนรานคาตนแบบดวย การจดทาแผนการเงนและการลงทนมารองรบน กเพอใหผลงทนทราบถงแนวทางในการวางแผนกาไร และภาพของธรกจทจะเกดขนในอนาคต และเพอใชในการวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทน แบงเปนสองชวง คอ ชวงเรมตน (Start Up) กบชวงเดนเครอง (Running Stage) ดงน

คลงขอมล

เหมอง ขอมล

การวเคราะห

ตลาด ตวแบบ

การตลาด

ขอมลภายนอก

การคนคนขอมล

OLAP

คมอทางการตลาด

การปฏบตการของ แฟรนไชสซ

Marketing Information Feedback

Page 102: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

93

ชวง Start Up ไดแก โครงสรางเงนลงทนถาวรและเงนทนหมนเวยน ชวง Running Up ไดแก ขอมลตวเลขประมาณการการดาเนนงานในแตละปและการวเคราะหสถานะทางการเงน ดงน

4.6.1 โครงสรางเงนลงทน (Start Up) แหลงทมาของเงนลงทนเรมแรกใชเงนจานวนไมสงมากนก สวนใหญอยในระหวาง 1 - 5

ลานบาท เพอไมใหเกดภาระดอกเบยจายจากการกยมซงเปนภาระผกพนในรปของดอกเบยจาย และไมควรลงทนในสนทรพยถาวรจานวนมาก ควรอาศยวธเชาอาคารสานกงาน เพราะสามารถหกคาใชจายจากการเชาได เงนลงทนดงกลาวตอไปนจะไดใชเปนแบบอยางในการลงทน 2 สวนคอ

1) สวนสานกงานใหญ (Franchisor Head Office) 2) สวนรานตนแบบ (Pilot project office)

โดยแบงแยกการลงทนเปนสองสวน คอ สวนตนทนทเปนทรพยสนถาวร และคาใชจายกอนการดาเนนงาน ไดแก

- คาตกแตงสานกงาน - อาคาร เครองมอ อปกรณ

สวนทเปนเงนทนหมนเวยน ไดแก - เงนเดอนคาจาง - คาใชจายในการขายและการบรหาร

1) สวนตนทนสนทรพยถาวรและคาใชจายกอนการด าเนนงาน สานกงานใหญของแฟรนไชสเซอรเปนสานกงานธรรมดา มธรกจทเปนซพพลายเออร

ผลตวสดกอสรางเปนบรษทคคา ดงนนแฟรนไชสเซอรจะมแตสนทรพยถาวรทเปนเครองใชและอปกรณสานกงาน รายการสนทรพยถาวรของแฟรนไชสเซอร จงแบงเปน สานกงานใหญและสานกงานแฟรนไชสตนแบบ ตนทนทเปนทรพยสนถาวร คาใชจายกอนการดาเนนงาน สามารถจาแนกไดดงน

- สวนส านกงานใหญ ( Franchisor Head Office) รายการเครองมอและอปกรณในสานกงานของแฟรนไชสเซอรเปนสานกงานขนาดเลก ขนาดไมเกน 15 x 15 ตารางเมตร ตารางท 4-3 แสดงรายการเครองมอและอปกรณในสวนของสานกงานใหญ หนวย : บาท

รายการ จานวน ราคา ตอหนวย

เปนเงน คาเสอมราคาตอป

Page 103: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

94

Graphic Design S/W Package 1 700,000 700,000 233,333

S/W การสรางคมอปฏบตการตลาด 1 500,000 500,000 166,667 คอมพวเตอรเซฟเวอร (Database Server)

1 70,000 70,000 23,333

คอมพวเตอรตงโตะ (Desktop PC) 2 35,000 70,000 23,333

คอมพวเตอรโนตบค (Note book) 2 40,000 80,000 26,667

อปกรณเครอขายอนเทอรเนต 1. ADSL Modem 2. Router 3. ชด Wireless Hub

1 1 1

3,000 5,000 4,000

12,000 4,000

โตะทางาน 5 1,750 8,750 1,750 เครองพมพคอมพวเตอรเลเซอร 1 10,000 10,000 3,333

เครองพมพคอมพวเตอรองคเจต 1 4,500 4,500 1,500

เครองคดเลข 3 500 1,500 500 เครองใชสานกงานอนๆ 1 3,000 3,000 600

เครองปรบอากาศ 1 30,000 30,000 6,000 เกาอนงทางาน 5 700 3,500 700

โตะและเกาอประชม 1 10,000 10,000 2,000

ตเอกสาร 3 2,850 8,550 1,710 ชนวางของ 3 1,950 5,850 1,170

ชดรบแขก 1 8,000 8,000 1,600

เครองรบโทรศพท+โทรสาร 1 3,000 3,000 600 ตเยน 1 5,500 5,500 1,100

โทรทศน 1 5,000 5,000 1,000

UBC 1 9,000 9,000 1,800 คาตกแตงสถานท 200,000 40,000

ตารางท 4-3 แสดงรายการเครองมอและอปกรณในสวนของสานกงานใหญ(ตอ) รายการ จานวน ราคา

ตอหนวย เปนเงน คาเสอมราคา

ตอป

ยานพาหนะ – รถยนต 1 400,000 400,000 80,000

คาใชจายกอนการดาเนนงาน* 21,250 รวม 1,719,400 622,695

Page 104: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

95

*หมายเหต คาใชจายกอนการดาเนนงานประกอบดวย คาธรรมเนยมในการจดตงบรษท 8,250 บาท คาเดนทางตดตอประสานงาน 3,000 บาท คาจดหาพนกงานและทาเลทตงสานกงาน 10,000 บาท รวมคาใชจายกอนการดาเนนงาน 21,250 บาท

- รานตนแบบ (Franchise office prototype) เปนสานกงานขนาดเลก(Small Office and Home Office ;SOHO)15 x 10 ตารางเมตร

ตารางท 4-4 แสดงรายการเครองมอและอปกรณในสวนของรานตนแบบ หนวย : บาท

รายการ จานวน ราคาตอหนวย เปนเงน คาเสอมราคาตอป

คอมพวเตอรตงโตะ (Graphic spec.) 2 30,000 60,000 20,000 คอมพวเตอรโนตบค (Graphic spec.) 1 50,000 50,000 16,667

กลองถายภาพดจตอล > 500 pixel 1 30,000 30,000 10,000

อปกรณเครอขายอนเทอรเนต 1. ADSL Modem 2. Router 3. ชด Wireless Hub

1 1 1

3,000 5,000 4,000

12,000

4,000

โตะทางาน 3 1,750 5,250 1,050 เครองพมพคอมพวเตอรเลเซอร 1 10,000 10,000 3,333

เครองพมพคอมพวเตอรองคเจต 1 4,500 4,500 1,500

เครองคดเลข 3 500 1,500 500 เครองใชสานกงานอนๆ 1 3,000 3,000 600

เครองปรบอากาศ 1 25,000 25,000 5,000 เกาอนงทางาน 3 700 2,100 420

ตเอกสาร 2 2,850 8,550 1,710

Page 105: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

96

ชนวางของ 2 1,950 5,850 1,170

ชดรบแขก 1 5000 5,000 1,000 เครองรบโทรศพท+โทรสาร 1 3000 3,000 600

ตเยน 1 3,500 3,500 700

โทรทศน 1 2,500 2,500 500 คาตกแตงสถานท 50,000

ยานพาหนะ – รถจกรยานยนต 1 30,000 30,000 6,000 รวม 311,750 74,550

2) เงนทนหมนเวยน (Running Stage) เงนทนหมนเวยนทตองการในแตละปจะถกกาหนดจากคาใชจายประจาของธรกจ เพอ

ใชในการดาเนนงานในแตละเดอน โดยเงนหมนเวยนจะกาหนดไวทประมาณ 2 เดอน ทงนเพอรองรบในชวงแฟรนไชสเซอรอาจตองใชเงนเพอสารองจายพนกงานและคาใชจายประจาเดอน เปนการลดความเสยงในการจดการเงนทนหมนเวยนเพอเปนการสรางเสรมสภาพคลอง เงนทนหมนเวยนของสานกงานใหญแสดงไดดงน

ตารางท 4-5 แสดงแหลงเงนทนและโครงสรางเงนทนของสานกงานใหญ รายการ จานวนเงน

ทงสน แหลงทมาของเงน

หนสน สวนของ เจาของ เจาหนการคา เงนกธนาคาร

เงนลงทน (Loan)

- ซอฟทแวรคอมพวเตอร 1,200,000 1,000,000 200,000 - อปกรณคอมพวเตอร 246,500

- ยานพานะ 400,000

- อปกรณสานกงาน 96,150 - คาใชจายกอนดาเนนงาน 21,250 763,900

เงนทนหมนเวยน (O/D) - เงนสดสารอง 800,000 100,000 400,000

- คาใชจายในการบรหาร 1,112,400 812,400

รวม 3,876,300 2,212,400 1,663,900 สดสวนการลงทน 57.08% 42.92%

Page 106: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

97

หมายเหต : สดสวนการลงทนทธนาคารตองการ คอ ธนาคาร 60% ผก 40% 4.6.2 ขอมลตวเลขประมาณการด าเนนงานในแตละปของส านกงานใหญ

ประกอบไปดวยตวเลขทแสดงผลการดาเนนงานแบบประมาณการ 5 ป ของสานกงานใหญเพอใชเปนแบบอยางในการลงทนดงน

1) ประมาณการรายไดจากการดาเนนงาน 2) ประมาณการรายจายจากการดาเนนงาน 3) งบกาไรขาดทน คอ งบทแสดงผลการดาเนนงานของธรกจตลอดงวดระยะเวลา

บญช 4) งบดล คองบทแสดงถงฐานะการเงนภาระผกพนในการชาระหน และจานวนทน

ของธรกจ ณ วนใดวนหนง ซงสวนใหญคอ ณ วนสนรอบระยะเวลาบญช 5) งบกระแสเงนสด คอ งบแสดงการเคลอนไหวของเงนสดโดยจะแสดงทมาของ

เงนสดและการใชไปของเงน งบประมาณการดาเนนงานทงหมด 5 ป ของสานกงานใหญ แสดงไดดงตอไปน 1 ) ประมาณการรายไดจากการด าเนนงาน (Income) 1.1) ประมาณการรายไดจากการขายสทธทางการคา ประมาณการตามจานวนแฟรนไชส

ซทเพมขนตอปจากแผนการพยากรณทางการตลาด 1) คาธรรมเนยมแรกเขา (Franchise Fee) รายละ 50,000 บาท 2) คาธรรมเนยมรายเดอน (Royalty Fee) เดอนละ 15,000 บาทตอราย

ตาราง 4-6 แสดงประมาณการรายไดจากการขายสทธแฟรนไชสทจะไดรบใน 5 ป ปท

ประมาณการจานวน

แฟรนไชสซ ทเพมขนตอป

จานวน แฟรนไชสซ

ทวประเทศรวม

ประมาณการรายได คาธรรมเนยมแรกเขา

(แฟรนไชสฟ)

ประมาณการรายไดคาลอยลตฟ

ปละ 15,000 x 12 (180,000 บาท/ป)

รวมรายได(บาท)

1 5 5 250,000 900,000 1,150,000 2 10 15 500,000 2,700,000 3,200,000

3 10 25 500,000 4,500,000 5,000,000 4 10 35 500,000 6,300,000 6,800,000 5 10 45 500,000 8,100,000 8,600,000

1.2) รายไดอนๆ เชน รายไดจากการเปนนายหนาขายวสดตกแตงใหกบซพพลายเออรคสญญา เนองจากแฟรนไชสนไมไดมรายไดหลกมาจากการจาหนายวสดตกแตง แตอาจมรายไดอนๆ จากการเปนฝายการตลาดหรอนายหนาแกธรกจทผลตหรอจาหนายวสดตกแตง แตในกรณศกษาแบบอยางการ

Page 107: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

98

ลงทนนสมมตวาไมมรายไดอนๆ เขามาเกยวของแตรายไดจากการขายวสดตกแตงเปนรายไดหลกของแฟรนไชสซ

2) ประมาณการรายจายจากการด าเนนงานของส านกงานใหญ รายการคาใชจายแบงไดหลายประเภท มนโยบายดงตอไปน 2.1) คาใชจายกอนการดาเนนงาน เปนคาใชจายทเกดขนในรอบบญชปท 1 เทานน 2.2) คาเสอมราคาเกดกบรายการสนทรพยถาวรของสานกงานใหญดงตอไปน - วสดสานกงานทวไปและยานพาหนะคดคาเสอมแบบเสนตรง 5 ป - อปกรณคอมพวเตอรและ IT คดคาเสอมแบบเสนตรง 3 ป รายการคาเสอมราคา

ทรพยสนในสานกงานใหญ ปละ 182,695 บาท 2.3) คาใชจายในการบรหาร ; คาตอบแทนผจดการและพนกงาน - คาแรงพนกงานในสานกงานใหญ 1,200,000 บาทตอป - คาประกนสงคมทบรษทสมทบ คดทอตรา 750 บาทตอคนตอเดอน พนกงาน 12 คน

เปนเงน 108,000 บาทตอป - โบนส 1 เดอน ณ วนสนป 12 คน เปนเงน 156,500 บาท 2.4) คาใชจายทางการตลาดของสานกงานใหญ 5 ป

ตารางท 4-7 คาใชจายทางการตลาด 5 ป หนวย : บาท

รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 เปดตวโครงการ 100,000 ลงนตยสารเกยวกบการกอสราง (ดภาคผนวก) ฉบบละ 20,000 บาท ในปท 1 ลง 12 เดอน ในปท 2 ลง 6 เดอน

240,000 120,000

จดพมพนามบตรพนกงาน คนละ 500 ใบ 10 คน 10,000 10,000 10,000 10,000 10,000 จดกจกรรมทางการตลาดรวมกบบรษทซพพลายเออรวสดกอสราง

50,000 50,000

สอทางไปรษณย จดหมายตรงถงลกคาเปาหมาย 20,000 20,000 20,000 20,000 20,000

ออกงานนทรรศการเกยวกบ บาน สถาปตยกรรม ปละ 1 ครง

50,000 50,000 50,000 50,000 50,000

รวมเขาประมลโครงการหนวยงานราชการ เอกชน 10,000 10,000 10,000 10,000 10,000

คาคอมมชชนจากการขายของพนกงานขาย 10% 50,000 100,000 100,000 150,000 150,000 จดทาเวบไซตบรษทและคาเชารายป 12,000 5,000 5,000 5,000 5,000 ซอขอมลวจยทางการตลาด 20,000 50,000 50,000 50,000 50,000 รวมคาใชจายทางการตลาด 562,000 415,000 245,000 295,000 295,000

Page 108: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

99

2.5) คาใชจายในการดาเนนงาน (Running Cost) 5 ปของสานกงานใหญ สมมตฐานคาใชจายสนเปลองตางๆ มอตราเพมขนประมาณ 10% โดยเฉลย

ตาราง 4-8 ตารางคาใชจายจากการดาเนนงาน 5 ป ของสานกงานใหญ หนวย : บาท

รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 คาเชาสานกงานใหญ เดอนละ 10,000 บาท 120,000 120,000 120,000 120,000 120,000

คาเชาบรการอนเทอรเนตความเรวสง 14,400 14,400 14,400 14,400 14,400

คาบารงอปกรณสานกงาน ทาความสะอาด 20,000 22,000 24,000 26,000 30,000

คาสาธารณปโภค คานา คาไฟ 5,000 บ. ตอเดอน 60,000 66,000 69,300 72,765 76,403 คาวสดสานกงานสนเปลอง 3,000 บ. ตอเดอน 36,000 39,600 43,560 47,916 52,708

คาปรบปรงโปรแกรมและ Upgrade อปกรณ IT 0 0 300,000 0 0 รวมคาใชจายการด าเนนงาน 250,400 262,000 571,260 281,081 293,511

3) ประมาณการงบก าไรขาดทน (Profit and Loss Statement) ตาราง 4-9 ตารางแสดงประมาณการงบกาไรขาดทน 5 ป ของสานกงานใหญ หนวย : บาท รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 1.รายไดจากการขายสทธและรอยลต 1,150,000 3,200,000 5,000,000 6,800,000 8,600,000 2.คาใชจายตางๆ

2.1 คาใชจายกอนการดาเนนงาน 21,250 - - - - 2.2 คาเสอมราคาสนทรพยถาวร 621,000 621,000 621,000 139,000 139,000

2.3 คาใชจายในการบรหาร

- คาแรงพนกงาน(เพมขน 5%) 1,200,000 1,320,000 1,452,000 1,597,000 1,757,000 - คาประกนสงคม 108,000 108,000 108,000 108,000 108,000

- โบนสปลายป 156,500 164,325 172,541 181,168 190,227 2.4 คาใชจายทางการตลาด 562,000 415,000 245,000 295,000 295,000

2.5 คาใชจายการดาเนนงาน 250,400 262,000 571,260 281,081 293,511 รวมคาใชจายในการด าเนนงาน 2,919,150 2,890,325 3,169,801 2,601,249 2,782,738 3. บวกรายไดอนๆ

3.1 รายไดจากคานายหนาขายวสดกอสรางใหกบซพพลายเออรคสญญา

- - - - -

รวมกาไรกอนหกดอกเบย -1,769,150 309,675 1,830,199 4,198,751 5,817,262 หก ดอกเบยจาย 165,379 138,708 109,823 78,541 46,662 กาไรกอนหกภาษเงนได -1,934,529 170,967 1,720,376 4,120,210 5,770,600

Page 109: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

100

หก ภาษเงนไดนตบคคล 15 % 25,645 258,056 618,032 865,590 ก าไรสทธ -1,934,529 145,322 1,462,320 3,502,178 4,905,010

* ปท 3 ตอง Upgrade อปกรณคอมพวเตอรและซอฟทแวร

4) งบกระแสเงนสดโดยประมาณ (Cash Flow) ตารางท 4-10 แสดงประมาณการงบกระแสเงนสด 5 ป ของสานกงานใหญ หนวย : บาท ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5

กระแสเงนสดรบ กจกรรมการดาเนนงาน เงนสดรบจากคาแฟรนไชสฟ + รอยลต 1,150,000 3,200,000 5,000,000 6,800,000 8,600,000 กจกรรมการจดหาเงนทน

เงนสดรบจากการลงทนสวนของเจาของ 1,663,900 - - - -

เงนสดรบจากการกธนาคาร ; ระยะสน - - - -

: ระยะยาว 2,212,400 - - - -

รวมกระแสเงนสดรบ 5,026,300 3,200,000 5,000,000 6,800,000 8,600,000

กระแสเงนสดจาย

กจกรรมการดาเนนงาน

เงนสดจายกอนการดาเนนงาน 21,250

เงนสดจายคาใชจายพนกงาน 1,464,500 1,592,325 1,732,541 1,886,168 2,055,227 เงนสดจายคาใชจายทางการตลาด 562,000 415,000 245,000 295,000 295,000 เงนสดจายคาใชจายดาเนนงาน 250,400 262,000 571,260 281,081 293,511

รวมเงนสดจายกจกรรมดาเนนงาน 2,298,150 2,269,325 2,548,801 2,462,249 2,643,738

กจกรรมการลงทน

เงนสดจายคาซอซอฟทแวร 1,200,000 - - - -

เงนสดจายจากการซอรถยนต 400,000 - - - -

เงนสดจายจากการซอฮารดแวร 246,500 - - - -

เงนสดจายจากการซออปกรณสานกงาน 96,150 - - - -

เงนสดจายจากการตกแตงสานกงาน 200,000 - - - -

รวมเงนสดจายกจกรรมการลงทน 2,142,650 - - - -

กจกรรมอนๆ

จายเงนปนผล 0 0 0 0 0 จายคนเงนตนและดอกเบย (10%) 486,720 486,720 486,720 486,720 486,720 ภาษเงนไดนตบคคล (15%) - 25,645 258,056 618,032 865,590 รวมกระแสเงนสดจาย 4,927,520 2,781,690 3,293,577 3,567,001 3,996,048

Page 110: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

101

รวมเงนสดสทธ 98,780 418,310 1,706,423 3,232,999 4,603,952 เงนสดตนงวด - 98,780 517,090 2,223,513 5,456,512

เงนสดปลายงวด 98,780 517,090 2,223,513 5,456,512 10,060,464

หมายเหต : - การชาระคนเงนกธนาคารมโครงสราง คอ กรวม 1,912,400 ทอตราดอกเบยคงท 10% - ผอนชาระ 5 ป คดเปนการชาระขนตา ปละ 486,720 บาทพรอมดอกเบย เรมปท 1 ชาระเสรจ สนทงหมดในปท 5 เงนกคงคางในปท 5 สามารถชาระหมดได เนองจากมเงนสดเหลอ - ดอกเบยจายรายปคดอตรา10% คงท

5) งบดล (Balance Sheet)

ตารางท 4-11 ตารางแสดงประมาณการงบดล 5 ป ของสานกงานใหญ หนวย : บาท

สนทรพย ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 สนทรพยหมนเวยน เงนสดและเงนฝากธนาคาร 98,780 517,090 2,223,513 5,456,512 10,060,464 รวมสนทรพยหมนเวยน 98,780 517,090 2,223,513 5,456,512 10,060,464 สนทรพยถาวร อปกรณสานกงาน 96,150 96,150 96,150 96,150 96,150 คอมพวเตอรและอปกรณเสรม 246,500 246,500 246,500 246,500 246,500 ลขสทธซอฟทแวร 1,200,000 1,200,000 1,200,000 1,200,000 1,200,000

รถยนต 400,000 400,000 400,000 400,000 400,000 หก คาเสอมราคาสะสม 621,000 1,242,000 1,863,000 2,002,000 2,141,000 รวมสนทรพยถาวร 1,521,650 900,650 279,650 140,650 1,650

รวมสนทรพยทงสน 1,620,430 1,417,740 2,503,163 5,597,162 10,062,114

หนสนและสวนของเจาของ

หนสนหมนเวยน หนสนระยะสน (O/D) - - - - -

Page 111: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

102

รวมหนสนหมนเวยน หนสนระยะยาว

เงนกธนาคาร 1,891,059 1,543,047 1,166,150 757,971 317,913 รวมหนสนระยะยาว 1,891,059 1,543,047 1,166,150 757,971 317,913

รวมหนสน 1,891,059 1,543,047 1,166,150 757,971 317,913 สวนของเจาของ/ผถอหน ทนจดทะเบยน 1,663,900 1,663,900 1,663,900 1,663,900 1,663,900 กาไรสะสม (ขาดทนสะสม)

-1,934,529 1,789,207 -326,887 3,175,291 8,080,301 รวมสวนของเจาของ/ผถอหน -270,629 -125,307 1,337,013 4,839,191 9,744,201

รวมหนสนและสวนของเจาของ 1,620,430 1,417,740 2,503,163 5,597,162 10,062,114

4.6.3 ขอมลตวเลขประมาณการด าเนนงานในแตละปของรานตนแบบ

4.6.3.1 รายไดจากรานคาตนแบบ เนองจากรานคาตนแบบมการดาเนนธรกจจรงทกประการ ดงนนจงตองประมาณการรายรบจากการดาเนนธรกจและถอเปนรายรบของสานกงานใหญดวยในแบบอยางการลงทน สมมตในปแรกรานคาตนแบบมรายรบสปดาหละ 20,000 บาท จากการออกแบบและขายวสดตกแตง รวมทงป 960,000 บาท และมอตราเตบโต 10% (ในทนไดแยกคดงบกาไรขาดทนของรานตนแบบออกจากสานกงานใหญ เพอใหเหนวารานตนแบบมกาไรหรอขาดทน)

4.6.3.2 คาใชจายรานตนแบบตอป - คาเสอมราคาเกดกบรายการสนทรพยถาวรของรานตนแบบมขอมลและสม

ตฐานดงน คอ วสดสานกงานทวไปและยานพาหนะคดคาเสอมแบบเสนตรง 5 ป อปกรณคอมพวเตอรและ IT คดคาเสอมแบบเสนตรง 3 ป รวมรายการคาเสอมราคาทงหมดของรานตนแบบคอ 74,750 บาท

- คาใชจายในการบรหาร ; คาตอบแทนผจดการและพนกงาน มขอมลและสมมตฐานดงน คาแรงพนกงาน 636,000 บาท คาประกนสงคม 7 คนเปนเงน63,000 บาท โบนสพนกงาน 7 คน เปนเงน 65,000 บาท

- สมมตคาใชจายเพมขนโดยประมาณ 5%ตอป

ตาราง 4-12 ตารางคาใชจายการดาเนนงานของรานตนแบบ 5 ป หนวย : บาทตอป

รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 คารอยลตรายเดอนละ 15,000 บาท 180,000 180,000 180,000 180,000 180,000 คาเชาสานกงานรานตนแบบเดอนละ 5,000 บาท 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000

Page 112: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

103

คาเชาบรการอนเทอรเนตความเรวสง 14,400 14,400 14,400 14,400 14,400 คาสาธารณปโภค คานา คาไฟ 2,000 บ. ตอเดอน 24,000 25,200 26,460 27,783 29,172

คาวสดสานกงานสนเปลอง 1,000 บ. ตอเดอน 12,000 12,600 13,230 13,892 14,586 รวมคาใชจายการด าเนนงาน 290,400 292,200 294,090 296,075 298,158

ตาราง 4-13 ตารางแสดงประมาณการงบกาไรขาดทน ของรานคาตนแบบ 5 ป หนวย : บาทตอป

รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 1.รายไดจากการออกแบบและขายวสดตกแตงอาคาร

960,000 1,056,000 1,161,600 1,277,760 1,405,536

2.คาใชจายตางๆ 2.1 คาใชจายกอนการดาเนนงาน - - - - -

2.2 คาเสอมราคาสนทรพยถาวร 74,750 74,750 74,750 19,250 19,250 2.3 คาใชจายในการบรหาร

- คาแรงพนกงาน(เพมขน 5%) 636,000 667,800 701,190 736,250 773,062 - คาประกนสงคม 63,000 63,000 63,000 63,000 63,000 - โบนสปลายป 65,000 65,000 65,000 65,000 65,000

2.4 คาใชจายการตลาด (คอมมชชน 5%) 36,000 39,600 43,560 47,916 52,707 2.5 คาใชจายการดาเนนงาน 290,400 292,200 294,090 296,075 298,158

รวมคาใชจายในการด าเนนงาน 1,165,150 1,202,350 1,241,590 1,274,191 1,271,177 รวมกาไรกอนหกดอกเบย -205,150 -146,350 -79,990 50,269 134,359

Page 113: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

104

หก ดอกเบยจาย - - - -

กาไรกอนหกภาษเงนได -205,150 -146,350 -79,990 50,269 134,359

หก ภาษเงนไดนตบคคล 15 % - - - 7,540 20,154 ก าไรสทธ -205,150 -146,350 79,990 42,729 114,205

4.6.4 การวเคราะหสถานะทางการเงน

4.6.4.1 อตราสวนทางการเงน จากขอมลการประมาณการทางการเงน ผประกอบการทเปนแฟรนไชสเซอรสามารถนาขอมลทางการเงนเหลานนมาวเคราะหอตราสวนทางการเงน กอนเรมดาเนนกจการ ทงนเพอชวยในการกาหนดนโยบายและตงเปาหมายการทาธรกจใหชดเจนยงขน การจดทาการตวอยางการวเคราะหสถานะของธรกจสามารถทาไดดงตารางท 4-13 ดงน ตารางท 4-14 อตราสวนทางการเงนของสานกงานใหญ (แฟรนไชสเซอร)

อตราสวนทางการเงน ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5 1. ความสามารถในการจาย ดอกเบย (Time Interest Earned)

-10.7 2.2 16.7 53.5 124.7

2. ผลตอบแทนตอสนทรพยทงสน (Return on Asset : ROA)

-1.19 0.10 0.58 0.63 0.49

3. อตราสวนผลตอบแทนตอเจาของ (Return on Equity ; ROE)

7.15 -1.16 1.09 0.72 0.50

4. อตราหมนเวยนของสนทรพย รวม (Total Asset Turn Over)

0.71 2.26 2.00 1.21 0.85

5. อตราสวนหนสน (Debt Ratio) 1.17 1.09 0.47 0.14 0.03 6. อตราก าไรสทธ (Net Profit Margin)

-1.68 0.05 0.29 0.52 0.57

Page 114: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

105

4.4.6.2 ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการลงทนและความเสยงจากการลงทน

1) อตราผลตอบแทนโดยเฉลยจากธรกจ (Average Rate of Return ; ARR) คานวนจากกระแสเงนสดรบสทธเฉลยหารดวยเงนลงทนเฉลย เทากบ 107%

2) อตราผลตอบแทนการลงทน(IRR) = 23.44% 3) ระยะเวลาคนทน (Payback Period) = 3.64 ป

คาถามทายบทท 4 1. ขอใดคอความสาคญของธรกจในทางเศรษฐกจ ประเทศชาตมความมนคงทางดานทหาร สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตย การศกษาของคนในชาตสงขน การศกษาของคนในชาตสงขน 2. ขอใดคอความสาคญของธรกจในทางสงคม การแพรระบาดของยาเสพตดลดนอยลง ปญหาอาชญากรรมลดนอยลง ไดรบการยอมรบจากตางชาตมากขน 3. หนาทอนดบแรกของธรกจ คอ การผลต การจดหาเงนทน

Page 115: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

106

การบรหารการตลาด การจดหาทรพยากรดานกาลงคน

4 P's เปนเครองมอทางการตลาดอยในหนาทใดของธรกจ การผลต การจดหาเงนทน การบรหารการตลาด การจดหาทรพยากรดานกาลงคน

5 การประเมนผลการปฏบตงานอยในหนาทใดของธรกจ การผลต การจดหาเงนทน การบรหารการตลาด การจดหาทรพยากรดานกาลงคน

บทท 5

แบบประเมนองคกรและตวชวดทส าคญ

5.1 การควบคมกลยทธและการประเมนผล (Strategic control and evaluation) การมประสทธผลขององคกรในการสรางกลยทธนนไมจาเปนวาจะกอใหเกดความสาเรจอยางสงใน

องคกร ปญหาเชนนเกดขนมาจากการทองคกรขาดระบบการควบคมทด ซงโดยทวไปแลววธการควบคมเชงกลยทธหรอ การประเมนองคกรโดยอาศยตวชวดนน เปนลกษณะของการควบคมแบบใชผลสะทอนกลบ (Feedback control) และ ใชผลสะทอนไปขางหนา (Feedforward control) การประเมนองคกรโดยใชตวชวดจะอาศยการควบคมแบบผลสะทอนไปขางหนาและขางหลงควบคกน ซงการควบคมหรอการประเมนองคกรแบบเดมจะเนนทผลของการดาเนนงานวาสามารถบรรลเปาหมายและแผนการณตาง ๆ ทกาหนดไวไดหรอไม ขอมลทไดรบจะนามาใชเพอแกปญหาหรอใชในการแกไขกจกรรมตาง ๆ ใหถกตอง ซงวธการเชนนจะมองการจดการเชงกลยทธเปนเพยงลาดบขนตอนหนงของกระบวนการสรางกลยทธ

Page 116: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

107

การนากลยทธมาปฏบต และการประเมนผลกลยทธ โดยมความเกยวพนระหวางขนตอนตางๆคอนขางนอย ดงภาพ 5-1 การกาหนดกลยทธ การปฎบตตามกลยทธ การประเมนกลยทธ

Strategic formulation Strategic implementation Strategic evaluation

การควบคมแบบผลสะทอนกลบ

Feedback control

ภาพ 5-1 การควบคมกลยทธและการประเมนผล

ทกวนน ผจดการจะตองสามารถคาดการณความเปลยนแปลงตาง ๆ ทอาจจะเกดขนได เปนการเกยวของกบการใชการควบคมเชงกลยทธสมยใหม ซงจะเนนทการมองลวงหนา การใชประโยชนจากนวตกรรมทางเทคโนโลย และ การรและสามารถเอาชนะขอจากดตาง ๆ ทมตอการควบคมได รปแบบของการควบคมแบบใชผลสะทอนไปขางหนามอยดวยกน 3 อยาง ไดแก การควบคมขอสมมตฐานเบองตน (Premise control) การระมดระวงทางกลยทธ (Strategic surveillance) และ การควบคมการปฏบต (Implementation control) ดงภาพ 5-2 การกาหนดกลยทธ การนากลยทธมาปฎบต การประเมนกลยทธ

Strategic formulation Strategic implementation Strategic evaluation

การควบคมการปฏบต

Implementation control

การระมดระวงทางกลยทธ

Strategic surveillance

Page 117: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

108

การควบคมขอสมมตฐานเบองตน

Premise control

ภาพท 5-2 รปแบบของการควบคมแบบใชผลสะทอนไปขางหนา 3 แบบ Model of the strategic control process.Srategic Management.Dess and Miller.1993:293 5.2 ตวชวดเพอประเมนผลส าเรจของธรกจแฟรนไชส (Key Performance Indexs ;KPIs)

ในธรกจแฟรนไชสน สงสาคญทจะตองศกษาความสาเรจทสาคญจากคแขงขนทอยในชองทางการจาหนายทคลายกน โดยจะตองศกษาวตถประสงคและกลยทธของคแขงขน เพอกาหนดกลยทธธรกจแฟรนไชสทจะสามารถตอสกบคแขงขนได เชน ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบเทคโนโลย , ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบการผลต, ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบการจดจาหนาย, ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบการตลาด , ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบทกษะ , ตวชวดความสาเรจทเกยวของกบสมรรถภาพขององคกร และ ตวชวดความสาเรจดานอน ๆ

Thomson and Stickland Strategic Management.1995 : 85 การตลาดและลกคา การจดการและบรหารทรพยากรมนษย

- ยอดขาย - การบรหารองคกร - สวนครองตลาด - การบรหารทรพยากรมนษย - คาใชจายทางการตลาด - ความจงรกภกดของลกคา

การเรยนร และ การพฒนา การเงน

- การฝกอบรมเทคนคใหม ๆ - อตราสวนทางการเงน

Page 118: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

109

- การปฏวตนวตกรรม - ผลตอบแทนจากการลงทน ภาพท 5-3 แสดงขอบเขตตวชวดเพอประเมนผลสาเรจของธรกจแฟรนไชส

5.2.1 ตวชวดดานการจดการ และ บรหารทรพยากรมนษย เพอใหแผนปฏบตการตลอดจนการดาเนนงานตางๆในธรกจ มความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกบวสยทศน ดงนนในเรองของกระบวนการภายในองคกรธรกจสวนใหญจะมวธการบรหารจดการเปนสากล มความพยายามในการทจะนาเอาเทคนคตางๆเขามาชวยปรบปรงและพฒนาธรกจในการใหบรการ และเพอชวยลดตนทนคาใชจาย เชน การวเคราะหโครงขายองคกร (7 ‘s Frameworks) เปนตน จงควรมการวดผลของการดาเนนงานดงน

ตารางท 5-1 ตวชวดและเปาหมายดานการจดการและบคลากร ตวชวด เปาหมาย

การจดการ 1. มการประสานงานและการประสม

ประสานทกกจกรรมท เก ยวของกบเคร อข ายการสร า งคณค า ระหว า งองคกรแฟรนไชสใหเกดประสทธภาพทด

1.เพอใหแฟรนไชสซพงพอใจ สรางความประทบใจ ไดมากกวา 80 % ของจานวนแฟรนไชสซทงหมด

ตวชวด เปาหมาย

2. มระบบขอมลทใหการสนบสนนใน การตดสนใจเหตการณเชงกลยทธทด 3. การจดการด ระบบด ผลตภาพด บรการมคณภาพ สนคามคณภาพด 4. ตอบสนองลกคาถกตองทนเวลา มขอมลในการจดการททนเวลาและ ถกตองเกยวกบสภาพแวดลอมทวไป และสภาพแวดลอมทางการแขงขนทด บคลากร

2.เพอสรางระบบขอมลทไดเปรยบคแขงขน 3.เพอสรางความแตกตางจากคแขงขน 4.เพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขน

Page 119: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

110

1.มประสทธภาพในการสรรหา คดเลอก ฝกอบรมพนกงานทกระดบทเปนระบบ 2.สรางระดบของการจงใจพนกงานและ ความพงพอใจในงานทด 3.ความพงพอใจของพนกงานสง 4.อตราหมนเวยนเขาออกพนกงานตา

1. เพอมทมงานทมความรมประสทธภาพเปนมอ อาชพ 2. เพอสรางขวญและกาลงใจใหพนกงาน 3. เพอลดคาเสยโอกาสในการจางงานไดมากกวา 50 %

5.2.2 ตวชวดดานตลาดและลกคา (แฟรนไชสซ)

ดชนชวดดานตลาดและลกคาเปนการวดความสาเรจดานการตลาดและลกคา ซงเปนการวดเกยวกบความพงพอใจของลกคา การรกษาลกคา สวนแบงตลาด และความสามารถในควบคมคาใชจายทางการตลาด ซงในทนลกคากคอ แฟรนไชสซ มรายละเอยดดงตอไปน

1) ยอดขายสทธแฟรนไชส เปนการเปรยบเทยบยอดขายจรงกบยอดขายตามแผน 2) สวนแบงทางการตลาด (Market Share) เปนการวดอตรายอดขายของบรษทตอยอดขายของ

อตสาหกรรม วดจากรายไดของบรษท / รายไดรวมทงตลาด (รายไดของบรษทหาไดจากงบการเงนของกจการ และรายไดรวมทงตลาดหาไดการนารายไดของธรกจแฟรนไชสทงหมดในตลาดมารวมกน)

3) อตราสวนคาใชจายทางการตลาดตอขาย เปนการควบคมคาใชจายทางการตลาดไมใหมากเกนไปเมอเปรยบเทยบกบยอดขายทไดรบ วดจากคาใชจายทางการตลาดทงหมด / ยอดขายของแตละป

4) ความจงรกภกดของแฟรนไชสซ วดจากอตราการตอสญญาแฟรนไชส ตองไมนอยกวา 60% ของแฟรนไชสซเกาทงหมด

5) ผลสาเรจของกจกรรมทางการตลาด โดยประเมนจากแผนกจกรรมประจาป ตารางท 5-2 ตวชวดและเปาหมายดานการตลาดและลกคา

ตวชวด เปาหมาย

1. อตราการขยายธรกจแฟรนไชส 2. สวนแบงการตลาดธรกจแฟรนไชส 3. อตราสวนคาใชจายทางการตลาดตอ

การขยายแฟรนไชส 4. ความจงรกภกดของแฟรนไชสซ

1.เพอวดอตราการเจรญเตบโตของธรกจไมนอยกวา 10 รายตอป 2. เพอรกษาตาแหนงในตลาดและยอดซอลขสทธ ตองไมนอยกวา 10 % ตอป 3.เพอวดอตราการใชจายทงปเปรยบเทยบกบการขยายธรกจ โดยมอตราสวนนอยกวา 1 4.เพอวดอตราการตอสญญาแฟรนไชสตองไมนอยกวา 50% ของสญญาเดม (Retention Ratio >50%)

Page 120: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

111

5.2.3 ตวชวดดานการเรยนรและการพฒนา ธรกจแฟรนไขสตองตระหนกถงความสาคญตอการเรยนรสงใหมๆ และมความพยายามในการทจะ

ศกษาคนควาพฒนารปแบบใหม ๆ ทจะสามารถเออประโยชนตอธรกจดวยตนเองอยอยางสมาเสมอ อกทงธรกจแฟรนไชสตองมการฝกอบรมแฟรนไชสซพรอมวดประสทธภาพของการฝกอบรม ซงนอกจากความพงพอใจของแฟรนไชสซทมตอแฟรนไชสเซอรแลว ความพงพอใจของพนกงานกเปนสวนสาคญทจะชวยใหการดาเนนกจการเปนไปอยางราบรนดวยเชนกน ดงนนจงควรมการประเมนดวยตวชวดดงน ตารางท 5-3 ตวชวดดานการเรยนรและการพฒนา

ตวชวด เปาหมาย

1. จานวนครงของการ ฝกอบรมแฟรนไชสซ และ พนกงาน 2. จานวนเทคนคการ บรหารตลาดใหม ๆ 3. มการปฏวตนวตกรรม ททาใหองคกรมตนทน ถกลงกวาเดม/ถกกวา คแขง และ สรางคณคา เพมใหองคกร

1. แฟรนไชสซ และ พนกงานทกคนในองคกรตองไดรบการฝกอบรมเรองความรทวไปเกยวกบธรกจแฟรนไชส รวมถงเทคนคทมการเปลยนแปลง ไมนอยกวา 12 ชวโมง/เดอน 2. แฟรนไชสซจะตองไดรบความรทเกยวกบเทคนคตาง ๆ เฉลยขนตา 4 เทคนคตอรายแฟรนไชส และเพมขน ปละ 1 เทคนค 3. แฟรนไชสซตองนาเสนอแผนธรกจทสามารถสรางนวตกรรมใหม เพอสรางคณคาเพมใหธรกจ โดยมการคดเลอกเปนแผนตวอยางเพอใชประเมนองคความรเรองการพฒนาและการเรยนร ปละ 1 แผนธรกจ

5.2.4 ตวชวดประสทธภาพดานการเงน

มมมองดานการวดผลทางดานการเงน จะเปนตวแสดงผลของกลยทธตาง ๆ ทธรกจนามาใช พรอมกบการตงเปาหมายทงในระยะสนและในระยะยาว ทพบเหนไดบอยจะวดผลดานการเตบโตและผลกาไรของบรษท แตบางธรกจอาจเนนไปทความเสยงทางดานการเงน ธรกจแฟรนไชสมกจะใชเงนทนจากสวนของเจาของในอตรา 40% โดยใชเงนกยม 60% ทาใหมมมมองทางดานความเสยง ดงนนการวดผลทางการเงนของอาจมการวดไดดงน ตารางท 5-4 ตวชวดประสทธภาพดานการเงน

ตวชวด เปาหมาย

1. ควบคมต นทนท งหมดใน 1. เพอควบคมตนทนใหแขงขนได โดยมสดสวนของการควบคมคอ

Page 121: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

112

สดสวนทไดวางแผนไว 2. อตรากาไรขนตน 3. อตรากาไรสทธ 4. ผลตอบแทนจากการลงทน 5. อตราผลตอบแทนโครงการ

ตนทนสนคา 35 % ตนทนบรหารจดการ 20 % ตนทนการตลาดและขาย 25% ซงจะทาใหธรกจลดตนทนการดาเนนงานไดเปนอยางด

2. เพอความอยรอดของกจการ โดยมอตรากาไรขนตนไม นอยกวารอยละ 50 3. เพอความอยรอดของกจการ โดยมอตรากาไรสทธรอยละ 10 4. เพอสรางผลตอบแทนใหผลงทน โดยไดรบ ROI ไมนอย กวารอยละ 20 5. เพอสรางความมนใจใหผประกอบการ โดยไดรบ IRR ไมตากวา 20 %

5.3 ปจจยความส าเรจของตวชวดประสทธภาพดานตาง ๆ

1) กลยทธเรมตนทผนา (เจาของกจการ) 1) ทงองคกรทางานไปในทศทางเดยวกนคอมงเนนทกลยทธ 2) มการสอสารและถายทอดกลยทธจากผนาสผปฏบตทวทงองคกร 3) มการแบงปนถายทอดขอมลความรทวทงองคกร 4) เชอมโยงกลยทธกบแผนปฏบตการ กจกรรมและงบประมาณ 5) มกระบวนการทางานทเหมาะสมกบการวดประเมน เชน การรวบรวม -เกบรกษาขอมลอยาง

ถกตองทนสมยนาไปสการวเคราะห -นาเสนอขอมลทถกตองทนเวลา รวมถงการสอสาร สองทาง

6) มวฒนธรรมองคกรทเหมาะสม มบรรยากาศการทางานทเอออานวย 7) มบคลากรทเหมาะสม ทางานเปนทม ทกคนมทศนคตทด เขาใจกลยทธ มสวนรวมและ

รบผดชอบตอกลยทธ ยอมรบกระบวนการประเมน 8) มระบบจงใจทจะปฏบตตามกลยทธและมผลตอบแทนการทางานทเหมาะสมเมอองคกรบรรล

กลยทธ 9) มความตอเนองในการวดประเมนเพอสรางนสยการทางานของพนกงานใหมงผลลพธ 10) นาผลประเมนมาปรบปรงพฒนาการทางานขององคกร

Page 122: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

113

คาถามทบทวนบทท 5

1. กจกรรมการเคลอนยายผลตภณฑจากธกจไปยงตลาดเปาหมาย คอ ขอใด การสงเสรมการตลาด การจดจาหนาย ผลตภณฑ การกาหนดราคา

Page 123: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

114

2. Method คอ ขอใด คน เงน วตถดบ วธปฏบต

3. ธนาคารพาณชย อยในธรกจประเภทใด ธรกจการเกษตร ธรกจอตสาหกรรม ธรกจการเงน ธรกจการพาณชย

4. การประเมนผลการปฏบตงานอยในหนาทใดของธรกจ การผลต การจดหาเงนทน การบรหารการตลาด การจดหาทรพยากรดานกาลงคน

บรรณานกรม กรมพฒนาธรกจการคา 2548.[ระบบออนไลน]. แหลงทมา http:// www.dbd.go.th/thai/develop/associate_3.html. (20 กรกฎาคม 2548) กฤตยา จกรสาน. เจาของ/ผจดการ นนทวรรษาลอดจ (ผซอสทธแฟรนไชสขาวมนไกเจมส) สมภาษณ. 9 สงหาคม 2548. คป , เออรวน เจ. แฟรนไชสไบเบล (Franchise Bible). – กรงเทพฯ : คแขงบคส , 2539. ชลต ลมปนะเวช. Cutting Edge CRM –กรงเทพฯ : บ.ทปปงพอยท เพรส จากด , 2545.

Page 124: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

115

ทนฐพร อานนทวลาศ. ผจดการฝายบรหารสนคา บ.นพดลพานช จากด. สมภาษณ. 8 สงหาคม 2548.

ธาน ปตสข.แฟรนไชส ; เสนทางใหมของการลงทน. --กรงเทพฯ : พมพครงท 8 ,นานมบคส,2544.

ธรพงษ รกษธนานนท.2545 “แฟรนไชสรเทรน.” นตยสารแบรนดเอจ, 3,11(พฤศจกายน). : 132-175.

ตรกนก. ธรกจแฟรนไชส สายพนธไทย. พมพครงท 1 กรงเทพฯ :สยามอนเตอรบคศ , 2547. บรษท แฟรนไชสโฟกส. การสรางระบบแฟรนไชส.--กรงเทพฯ: โปรลายน ,2547. บราถค เจฟฟรย แอล. องคกรแฟรนไชส. --กรงเทพฯ : เออารบสเนสเพรส , 2541. ฝายวชาการสมาคมธรกจแฟรนไชส. จาก SMEs สแฟรนไชสท าอยางไรด. --กรงเทพฯ :

เอกซเปอรเนต ,2543. ฝายวชาการสมาคมธรกจแฟรนไชส. หลกการทส าคญของธรกจแฟรนไชส.--กรงเทพฯ :

เอกซเปอรเนต ,2543. ฝายวชาการสมาคมธรกจแฟรนไชส. ทานพรอมหรอยงถาจะท าธรกจแฟรนไชส.--กรงเทพฯ:

เอกซเปอรเนต ,2543. พงศเทพ เตมสงวนวงศ.การโฆษณาและการสงเสรมการขาย. เชยงใหม :

พมพครงท 3.หนา 143-145 ,2004. พรรณ นยมกจการกล. เจาของแฟรนไชสกระเพาะปลาตนนาแดงสตรเยาวราช. สมภาษณ. 11 สงหาคม 2548. พนธศกด วฒนศร. ผจดการทวไป อโรมาเวราสปา. สมภาษณ. 10 สงหาคม 2548. พมพวรญช วงษศา. ตวแทนเขตเอเรยแฟรนไชสขาวมนไกเจมส. สมภาษณ.11 สงหาคม 2548. พระพงษ กตเวชโภคาวฒน. แฟรนไชส ยทธการโคลนนงธรกจ. -- กรงเทพฯ : ,เออารบสเนสเพรส , 2546. “ฟนธง 5 อนดบแรก แฟรนไชสเดน ประกา” บรษท โนวเนต จากด. 2548. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.franchise108.com (14 สงหาคม 2548) “รวมคาปลกเขมแขง ตดกบโคลนนงธรกจ.” 2548. บสเนสไทย. (20-26 มถนายน) : 4 ลอดอน เคนเนท , ลอดอน จนส. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ.

--กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา ,2545. วนชย พพฒนสมทร วารสารสภาอตสาหกรรมเชยงใหม. กมภาพนธ 2546. สถาบนวสาหกจขนาดกลางขนาดยอม 2548.“โครงการสนเชอธรกจแฟรนไชส”. วารสารเพอนธรกจ, 20(พฤษภาคม-มถนายน) : 13. สวสดการกรมพฒนาธรกจการคา. คมอผประกอบการมออาชพ เลม1.

Page 125: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

116

-- กรงเทพฯ : ซพบค แสตนดารด , 2548. สวสดการกรมพฒนาธรกจการคา. คมอผประกอบการมออาชพ เลม2.

-- กรงเทพฯ : ซพบค แสตนดารด , 2548. หนงสอพมพผจดการ. 2548. [ระบบออนไลน].แหลงทมา http://www.manager.co.th , (25 กมภาพนธ 2548) “โอกาสทองแฟรนไชส โตสวนกระแสเศรษฐกจรวง.” 2548. ผจดการรายสปดาห. (11-17 กรกฎาคม) : d1-d2. เออมพร ปานเพชร. ตลาดนดแฟรนไชส. -- กรงเทพฯ : พมพครงท 3 บ.มตชน จากด , 2543. เออมพร ปานเพชร. ตลาดนดแฟรนไชส ชด2. -- กรงเทพฯ : พมพครงท 3 บ.มตชน จากด , 2543. Dess , Miller. Model of the strategic control process.Srategic Management.1993. http://www.strategis.ic.gc.ca/epic/internet/inimr_ri.nst/en/gr-72226e:html. (20 กรกฎาคม 2548) http://www.siamfuture.com/RetailBusCenter/Retail/Indus/topgrocer2002.asp. (29 กรกฎาคม 2548) Thomson , Stickland. Strategic Management.1995.

ภาคผนวก 1. รายชอและทอยของหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส

บรการขอมลธรกจ หอการคาไทย 150 ถ.ราชบพตร กทม. 10200 โทร. 0-2622-1860-76 www.tcc.or.th

ขอมลเกยวกบการรวมแสดงสนคาทงในไทยและตางประเทศ

Page 126: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

117

สานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม ถนนพระราม 6 ราชเทว กทม. 10400 โทร. 0-2202-4395

ดชนอตสาหกรรม / ภาวะเศรษฐกจอตสาหกรรม

กรมการคาตางประเทศ 44/100 ม.1 ถ.สนามบนนา ต.บางกระสอ อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทร. 0-2457-4771-8 www.dft.moc.go.th

ขอมลการคาระหวางประเทศ / ประสานงานการสงออก

ธนาคารแหงประเทศไทย 273 ถ.สามเสนใน บางขนพรหม กทม. โทร. 0-2283-5353 www.bot.or.th

ขอมลสภาวะเศรษฐกจและภาวะการเงนการคลงของประเทศ

ใหคาปรกษา สงเสรมและพฒนาธรกจ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม 75/6 ถ.พระราม6 ราชเทว กทม. 10400 โทร. 0-2202-4414-18 www.smethai.net

ฝกอบรม ใหคาปรกษาธรกจ บรการวเคราะห และจดกจกรรมเพอสงเสรมการตลาด

กรมสงเสรมการสงออก 22/77 ถ.รชดาภเษก จตจกร กทม. 10900 โทร. 0-2511-5066 www.depthai.go.th

ใหคาปรกษาเกยวการสงออก การศลกากร การจดกจกรรมนทรรศการแสดงสนคาทงในและตางประเทศ

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต 1025 อาคารยาคลท ชน12-15 ถ.พหลโยธน พญาไท กทม. โทร.0-2619-5500 www.ftpi.or.th

อบรมใหความรเกยวกบเทคนคตางๆ ในการเพมผลผลต

รายชอและทอยของหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส (ตอ)

ใหคาปรกษา สงเสรมและพฒนาธรกจ

สมาคมสงเสรมผประกอบการ SMEs ชน 5 กรมสงเสรมอตสาหกรรม ถ.พระราม6 ราชเทว กทม. 10400 โทร. 0-2202-4547

ฝกอบรมการพฒนาผประกอบการและใหคาปรกษาธรกจ SMEs

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ตรวจสอบ ดแล ใหการรบรอง

Page 127: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

118

ศนยสรกตต ชน 4 ถ.รชดาภเษก คลองเตย กทม. 10110 โทร. 0-2229-4255

สมาชกและผประกอบการ จดกจกรรมสงเสรมการตลาด

สมาคมการจดการธรกจแหงประเทศไทย 276 ถ.รามคาแหง ซอย 39 บางกะป กทม. 10310 โทร. 0-2319-7675-8 www.tma.or.th

อบรมดานการจดการและเพมประสทธภาพ

สมาคมเพอการพฒนาศกยภาพผประกอบการ (ECDA) www.cefethai.com

จดการอบรมพฒนาผประกอบการธรกจ

บรษท ศนยวจยกสกรไทย จากด อาคารธนาคารกสกรไทย ชน 9 400/22 ถ.พหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม. 10400 โทร. 0-2273-1877 , 0-2273-1833-4 โทรสาร.0-2270-1235 www.kasikornresearch.com

บรการขอมลวจยธรกจ บรการขอมลธรกจทวไป บรการขอมลเศรษฐกจวเคราะหทกหมวดอตสาหกรรม

บรษท แบรนดเอจ จากด 3/1 ซ.ประชาสงเคราะห31 แขวงหวยขวาง เขตดนแดง กทม. 10310 โทร.0-2694-6454 , 0-2694-6213 โทรสาร 0-2694-2708 www.brandagemag.com

บรการขอมลสถตวจยธรกจ บรการขอมลธรกจทวไป

รายชอและทอยของหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส (ตอ)

บรการดานการเงนและการลงทน

ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย (SME Bank) 475 อาคารสรภญโญ ชน 9 ถ.ศรอยธยา ราชเทว กทม. 10400 โทร.

บรการเงนกแกวสาหกจขนาดกลางขนาดยอมในโครงการทมศกยภาพ ใหคาปรกษาทางการเงนแก SMEs

Page 128: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

119

0-2201-3700-10 www.smebank.co.th

ศนยใหคาปรกษาทางการเงนสาหรบวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอมและประชาชน 514 บานมนงคศลา ถ.หลานหลวง สแยกมหานาค ดสต กทม. 10400 โทร.0-2628-0035-7 www.stac.or.th

ใหคาปรกษาดานการเงน

บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บอสย.) 2922/243 อาคารอสสระทาวเวอร 2 ชน 18 ถ.เพชรบรตดใหม กทม. 10320 โทร. 0-2308-2741-8 www.sicgc.or.th

บรการคาประกนสนเชอแกอตสาหกรรมขนาดยอม

ธนาคารกสกรไทย 1 ซอยกสกรไทย ถ.ราษฎรบรณะ กทม. 10900 โทร. 0-2888-8888 www.kasikornbank.co.th

บรการสนเชอ

ธนาคารกรงเทพฯ 333 ถ.สลม บางรก กทม. 10500 โทร. 0-2231-4333 www.bbl.co.th

บรการสนเชอ

ธนาคารไทยพาณชย 9 ถ.รชดาภเษก จตจกร กทม. 10900 โทร. 0-2544-1111 www.scb.co.th

บรการสนเชอ

รายชอและทอยของหนวยงานทสนบสนนการจดตงธรกจแฟรนไชส (ตอ)

บรการดานภาษอากรและการจดทาบญช

กรมสรรพากร 90 ซ.พหลโยธน 7 ถ.พหลโยธน สามเสนใน กทม. 10400

ขอมลดานภาษอากร การจดเกบรายได

Page 129: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

120

โทร. 0-2272-9021-2 www.rd.go.th

กรมสรรพสามต 1488 ถ.นครไชยศร เขตดสต กทม. 10300 โทร. 0-2668-6560-98 www.exd.mof.go.th

ขอมลดานภาษสรรพสามต และประเภทการคาทเกยวกบสรรพสามต

กรมศลกากร ถ.สนทรโกษา คลองเตย กทม. 10111 โทร. 0-2249-0431-40 www.customs.go.th

ขอมลดานภาษนาเขาและสงออก

2. แหลงขอมลปฐมภม (สมภาษณ)

2.1 คณวเชยร เชดชตระกลทอง รองประธานสภาอตสาหกรรมจงหวดเชยงใหม กรรมการผจดการ บรษท ภราดรอตสาหกรรม จากด และบรษท อฐภราดร จากด 321 ม. 6 ถ.เชยงใหม-หางดง ต.แมเหยะ อ.เมอง จ.เชยงใหม 50100 โทร. (66 53) 273736 , 271577 , 431771-2 Email : [email protected]

2.2 คณทณฐพร อานนทวลาศ ผจดการฝายบรหารสนคา บรษท นพดลพานช จากด แฟรนไชสซ “ซเมนตไทยโฮมมารท” โทร. 053-240377

2.3 คณพรรณ นยมกจการกล เจาของแฟรนไชส “พรรณ” กระเพาะปลาแทตนนาแดง สตร เยาวราช 063/25 ซ.ตรงขาม ซ.4 ถ.หลงวดปา ต.ทาประด อ.เมอง จ.ระยอง 21000 โทร. 01-4970491 , 06-7729306

2.4 คณกฤตยา จกรสาน เจาของกจการนนทวรรษาลอดจ แฟรนไชสซ “ขาวมนไกเจมส” สาขาสนปาขอย จ.เชยงใหม

Page 130: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

121

89/2 ถ.บารงราษฎร ต.วดเกต อ.เมอง จ.เชยงใหม 50000 โทร. 053-249684 , 09-7009971 Emai ; [email protected] , [email protected]

2.5 คณพนธศกด วฒนศร

ผจดการทวไป “อโรมาเวรา สปา” (แฟรนไชสซ) ภายในโรงแรมโนโวเทล เชยงใหม ถ.โชตนา ต.ชางเผอก อ.เมอง จ.เชยงใหม โทร. 053-410239 , 09-8501044

2.6 คณพมพวรญช วงศษา ซบเอเรยแฟรนไชส (Master Franchise) “ขาวมนไกเจมส” เขตเชยงใหม ภายในตลาดธานนทร จงหวดเชยงใหม โทร. 053-851493 , 01-4888740

2.7 คณดสตา อมสมบต ผจดการราน Bon Café สาขาเชยงใหม อดตแฟรนไชเซอร “Bon Café” ถนนชางคลาน (ใกลกบโรงแรมดเอมเพรส) เชยงใหม Email : [email protected] โทร. 053-281030-2

3. ขอมลส าหรบการตดสนใจลงทนเพมเตมเกยวกบโฆษณา อตราคาโฆษณาแยกตามประเภทของสอตาง ๆ

Page 131: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

122

3.1 Cost and Efficiency Thai Daily Newspaper Brand Claimed

Circulation Cost FP/BW

(baht) Cost FP/FC

(baht) All reader age 12+

CPM reader FP/FC(baht)

Bahn Muang 250,000 120,000 168,000 113 1,485.00 Daily News 650,000 264,000 444,000 4,524 98.14

Khao Sod 500,000 216,000 266,000 1,633 162.85 Matichon 350,000 216,000 266,000 858 310.10

Naew Nah 200,000 132,000 162,000 326 497.19

Siam Keela 200,000 198,000 230,000 448 513.73 Siam Rath 100,000 168,000 198,000 219 903.89

Thai Rath 870,000 336,000 564,000 7,686 73.38

3.2 Cinema and Average Cost / 30 sec./week

Cinema Greater BKK No. of cinema Average cost

Apex 20 3,500

Major Cineplex 38 7,000 Major Group 21 3,600

Entertain Golden Village 107 7,000

Entertainment Theatres Network 15 6,000 Five Star 9 4,000

NK 10 3,000 PATA Multiplex 3 4,000

Sahamongkol Film 31 3,600

SF Cineplex 6 6,000 UA theatre 14 6,500

UMG 29 5,000

Total 303 7,400 3.3 Advertising Rate (2000)

Page 132: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา

Franchise Management

123

Radio / 30 sec. BKK FM 2,000 Baht AM 1,200 Baht UPC FM 1,500 Baht AM 1,000 Baht Press /circulation FP (B&W) (Baht) FP (FC) (Baht) Thai Rath 336,000 560,000 Daily News 264,000 444,000 Khao Sod 216,000 266,000 Magazine/issue FP (B&W) (Baht) FP (FC) (Baht) Women magazine 25,000 40,000 3.4 Bus side (Rental/Unit/Mth) (Baht)

Left side 3,000 Right side 4,700

Back 2,700 Bus body 25,000

Tuk Tuk Ads 1,100

Bus shelter 2000 – 3,000 Trivision 15,000 – 25,000

3.5 Advertising Rate /30 sec Television (2000) (Baht)

Brand Ch3 Ch5 Ch7 Ch9 Ch ITV

Prime time 150,000 115,000 150,000 85,000 75,000 Non prime time

90,000 68,000 90,000 66,000 45,000

(พงศเทพ เตมสงวนวงศ.,2004 , 143-145)

Page 133: เอกสารประกอบการสอน รายวิชา RTL 3406 Franchise Management · เอกสารประกอบการสอน รายวิชา