รายงานประจำาปี 2561 annual report 2018... ·...

รายงานประจำาป 2561

1

ค�ำน�ำ

กองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย กรงเทพมหานคร เปนหนวยงานทมภารกจส�าคญ

ในการควบคมก�ากบดแลการสขาภบาลอาหาร การควบคมคณภาพอาหาร และการคมครอง

ผบรโภคดานอาหารและดานสาธารณสขทเกยวของกบอาหาร ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวย

การสาธารณสข และกฎหมายวาดวยอาหาร โดยไดจดสรรงบประมาณใหส�านกงานเขตทง 50

ส�านกงานเขต ด�าเนนการเขตอาหารปลอดภยภายใตโครงการกรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภย

ซงกองสขาภบาลอาหาร ไดรวบรวมสรปผลการด�าเนนงานของกองสขาภบาลอาหารและในสวน

ของส�านกงานเขต ในป 2561 เพอใหหนวยงานหรอสวนราชการทเกยวของไดรบทราบผล

การด�าเนนงานของกองสขาภบาลอาหารและส�านกงานเขตทผานมาในสวนทเกยวกบโครงการ

กรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภย และใชเปนแนวทางในการพฒนาการด�าเนนงานใหมประสทธภาพ

มากยงขน

ในการรวบรวมขอมลเพอจดท�ารายงานฉบบน ไดรบความรวมมออยางดยงจาก ฝายสงแวดลอม

และสขาภบาล ทง 50 ส�านกงานเขต จงสามารถเสรจสมบรณไปไดดวยด จงหวงวาจะมประโยชน

ตอการพฒนางานดานการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร เพอสขภาพและคณภาพชวต

ทดของประชาชนตอไป

กองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย

Annual Report 2018

2

สำรบญ

หนา

บทน�ำ 4

ท�ำเนยบรำยชอผอ�ำนวยกำรกองสขำภบำลอำหำร 5

โครงสรำงองคกร 6

อตรำก�ำลงเจำหนำท 7

งบประมำณ 8

ผลกำรปฏบตรำชกำรตำมแผนกำรปฏบตรำชกำร ประจ�ำป พ.ศ. 2561

• ภำรกจงำนยทธศำสตรของหนวยงำนทสนบสนนแผนปฏบต

รำชกำรกรงเทพมหำนคร ประจ�ำป พ.ศ. 2561 (บรณำกำร

ส�ำนกงำนเขต)

- การรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

• ภำรกจงำนยทธศำสตรของหนวยงำนทสนบสนนแผนปฏบต

รำชกำรกรงเทพมหำนคร ประจ�ำป พ.ศ. 2561

- กจกรรมสนบสนนงานอาหารปลอดภยดานการเฝาระวงและ

ประเมนความเสยงการระบาดของโรคและการปนเปอนสารพษ

ของอาหารและน�า

• ภำรกจงำนยทธศำสตรงำนประจ�ำทหนวยงำนด�ำเนนกำรเพอ

สนบสนนแผนปฏบตรำชกำรกรงเทพมหำนคร ประจ�ำป พ.ศ. 2561

- การสงสรมความรดานการสขาภบาลอาหารแกผสมผสอาหาร

ตามหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร

10

11

12

20

21

26

27


3

สำรบญ

หนา

• ภำรกจทส�ำคญ

- กจกรรมยานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

- การพฒนาตลาด สะอาด ไดมาตรฐานอาหารปลอดภย

- การตรวจประเมนการสขาภบาลตลาดในพนทกรงเทพมหานคร

- การพฒนาสขาภบาลอาหารในสถานทสะสมอาหาร

- การสขาภบาลอาหารในโรงเรยน

- การควบคมการจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในชวงเทศกาล

ปใหม

- การเฝาระวงคณภาพอาหารในชวงเทศกาลกนเจ

- การตรวจเฝาระวงสขลกษณะของสถานทจ�าหนายอาหารใน

สถานขนสง และสถานรถไฟ

- กจกรรมการตรวจเฝาระวงสขลกษณะของโรงอาหาร อาคาร

ธานนพรตน ศาลาวาการกรงเทพมหานคร 2 (ดนแดง)

32

33

40

51

56

58

64

69

72

78

Annual Report 2018

4

บทน�ำ

กองสขาภบาลอาหารมภารกจหนาทรบผดชอบงานดานสขาภบาลอาหารและการคมครองผบรโภค

ดานอาหารและดานสาธารณสขในพนทกรงเทพมหานคร โดยปฏบตงานใหเปนไปตามกฎหมาย

วาดวยการสาธารณสข กฎหมายวาดวยอาหาร และกฏหมายอนทเกยวของ ภายใตแผนพฒนา

กรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (2556 - 2575) ซงก�าหนดวสยทศนใหกรงเทพมหานครเปน

“มหานครแหงเอเชย” ภายในป พ.ศ. 2575 โดยยทธศาสตรท 1 “มหานครปลอดภย” ใหความส�าคญ

กบการเปนมหานครทมอาหารปลอดภยส�าหรบการบรโภค มเปาหมาย คอ “ประชาชนบรโภค

อาหารทมความปลอดภย ปราศจากเชอโรคและสารปนเปอนทเปนอนตรายตอสขภาพ” สอดคลอง

กบแผนยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) (พ.ศ. 2561 - 2580) ทก�าหนดยทธศาสตร

การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน ครอบคลมความรอบรดานสขภาพ การควบคมและปองกน

ปจจยเสยงทคกคามตอสขภาพ การสรางสภาวะแวดลอมทเออตอการมสขภาวะทด


5

ท�ำเนยบรำยชอผอ�ำนวยกำรกองสขำภบำลอำหำร

ส�ำนกอนำมย

1. นายไพโรจน สนตนรนดร

ระยะเวลาด�ารงต�าแหนง

13 มถนายน 2548 – 17 กนยายน 2558

2. นางวนพร ศรเลศ


10 พฤศจกายน 2558 – 8 สงหาคม 2560

3. นางพระยา สมชยยานนท


9 สงหาคม 2560 – ปจจบน

Annual Report 2018

6

โครงสรำงองคกร

กลมงานสขาภบาล

ตลาดและ

สถานทสะสมอาหาร


สถานท

จำหนายอาหาร


การจำหนายสนคา

ในทหรอทางสาธารณะ

กลมงานคมครอง

ผบรโภค

ดานอาหาร

กองสขาภบาลอาหาร

ฝายบรหารงาน

ทวไป


7

อตรำก�ำลงเจำหนำท

โครงสรำงกำรแบงสวน

รำชกำร

อตรำก�ำลง (คน)

ขำรำชกำร ลกจำงประจ�ำลกจำง

ชวครำว

ลกจำงรำย

วนรวม

ผอ�านวยการกอง 1 1

ฝายบรหารงานทวไป 6 11 1 18

กลมงานสขาภบาลตลาด

และสถานทสะสมอาหาร

6 1 7

กลมงานสขาภบาลสถานท

จ�าหนายอาหาร

6 3 9

กล มงานสขาภบาลการ

จ�าหนายสนคาในทหรอ

ทางสาธารณะ

6 1 3 10

กลมงานคมครองผบรโภค

ดานอาหาร

7 4 11

รวม 32 11 1 12 56

Annual Report 2018

8

งบประมำณ

กองสขาภบาลอาหารไดรบอนมตงบประมาณส�าหรบปฏบตงานตามภารกจ ในปงบประมาณ

พ.ศ. 2561 ทงสน 28,119,900 บาท โดยแบงเปน

งบด�าเนนการ 28,119,900 บาท คดเปนรอยละ 100.0

งบลงทน - บาท คดเปนรอยละ 00.0

โดยมการจดสรรงบประมาณส�าหรบงบด�าเนนการ ดงน

งบด�ำเนนกำร ปงบประมำณ พ.ศ. 2561

เงนเดอนและคาจางประจ�า

คาจางชวคราว

คาตอบแทนใชสอยและวสด

คาสาธารณปโภค

รายจายอน


9

งบประมำณประจ�ำป 2561 กองสขำภบำลอำหำร

ส�ำนกอนำมย กรงเทพมหำนคร

รำยกำรงบประมำณทไดรบอนมต

(บำท)

โอนออก/- (บำท)

รบโอน/+ (บำท)

งบประมำณหลงโอน(บำท)

งบด�าเนนการ

เงนเดอนและคาจางประจ�า 12,803,900.00 1,395,399.00 - 11,408,501.00

คาจางชวคราว 288,100.00 144,100.00 - 144,000.00

คาตอบแทนใชสอยและวสด 1,925,200.00 376,577.00 - 1,548,623.00

คาสาธารณปโภค 147,800.00 45,702.00 - 102,098.00

เงนอดหนน - - - -

รายจายอน 12,954,900.00 1,338,136.00 19,080.00 11,635,844.00

รวม 28,119,900.00 3,299,914.00 19,080.00 24,839,066.00

งบลงทน

คาครภณฑ - - - -

คาทดนและสงกอสราง - - - -

รวม - - - -

รวมทงสน 28,119,900.00 3,299,914.00 19,080.00 24,839,066.00

Annual Report 2018

10

ผลการปฏบตราชการตามแผนการปฏบตราชการ

ประจำาป พ.ศ. 2561


11

ภำรกจงำนยทธศำสตร

ของหนวยงำนทสนบสนนแผนปฏบตรำชกำรกรงเทพมหำนคร

ประจ�ำป พ.ศ. 2561 (บรณำกำรส�ำนกงำนเขต)

ดำนท 1 : มหานครปลอดภย

มตท 1.6 : ปลอดโรคคนเมอง อาหารปลอดภย

เปำหมำยท 1.6.5 : ประชาชนบรโภคอาหารทมความปลอดภย ปราศจากเชอโรคและ

สารปนเปอน ทเปนอนตราย ตอสขภาพ

เปำประสงคท 1.6.5.1 : ควบคม ก�ากบ ดแล ใหสถานประกอบการอาหาร เตรยมประกอบ

ปรง และจ�าหนายอาหารถกสขลกษณะ

ตวชวด : รอยละความส�าเรจในการสงเสรมใหสถานประกอบการอาหารมการพฒนาผานเกณฑ

มาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ระดบด

เปำหมำย : รอยละ 100

โครงกำร/กจกรรมสนบสนน :

- โครงการกรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภย

กจกรรมการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย

Annual Report 2018

12

การรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

กรงเทพมหานคร โดยส�านกอนามยรวมกบส�านกงานเขต ด�าเนนการสงเสรมใหสถานประกอบการ

อาหารในพนทกรงเทพมหานคร มการพฒนาผานเกณฑมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

ระดบด ซงสถานประกอบการทจะไดรบปายรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

ระดบด ตองเปนสถานประกอบการทไดรบใบอนญาตหรอหนงสอรบรองการแจงตามกฎหมาย

วาดวยการสาธารณสข และผลการตรวจประเมนผานเกณฑ 3 องคประกอบหลก ไดแก

ดานอาคารสถานท ดานอาหาร และดานบคลากรผสมผสอาหาร ดงน

1. สถานประกอบการอาหารผานเกณฑสขลกษณะ


13

2. อาหารและวตถดบผานเกณฑดานความปลอดภยโดยการใชชดทดสอบเบองตน

(Test-kit) ตรวจไมพบสารเคมอนตราย 4 ชนด คอ สารบอแรกซ สารฟอกขาว กรดซาลซลค

สารฟอรมาลน และพบการปนเปอนโคลฟอรมแบคทเรย ไมเกนรอยละ 10

Annual Report 2018

14

3. บคลากรผสมผสอาหาร ไดรบการอบรมหรอการเรยนรดวยตนเองดานการสขาภบาล

อาหาร ตามหลกสตรทกรงเทพมหานครก�าหนด และผานการทดสอบความร โดยไดรบหนงสอรบรอง

และบตรประจ�าตวผสมผสอาหาร

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 กรงเทพมหานคร ไดใหการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย

ของกรงเทพมหานคร ระดบด กบสถานประกอบการทผานเกณฑฯ จ�านวน 19,037 ราย จากจ�านวน

สถานประกอบการทไดรบใบอนญาต/หนงสอรบรองการแจง ทงหมด 19,037 ราย รายละเอยด

ดงน

ประเภทสถำนประกอบกำรจ�ำหนำยอำหำร

จ�ำนวน (รำย)

รำน อำหำร

ซเปอร มำรเกต

มนมำรท

แผงลอยอำหำร

ตลำดรวม

ทงสน

สถานประกอบการทไดรบ

ใบอนญาต/หนงสอรบรอง

การแจง ทงหมด

13,249 253 3,656 1,490 389 19,037

สถานประกอบการทได รบ

ปายรบรองฯ ทงหมด

13,249 253 3,656 1,490 389 19,037

สถานประกอบการทไดรบปายรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ระดบด

คดเปนรอยละ

100


15

จากสถตผลการด�าเนนการพฒนา ยกระดบ สถานประกอบการอาหารตามกลมเปาหมาย

ใหเขาสมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ระดบด พบวา สถานประกอบการ

มการพฒนาเขาสมาตรฐานอาหารปลอดภยอยางตอเนอง โดยมสถตสถานประกอบการทผานเกณฑ

มาตรฐานอาหารปลอดภย ในปงบประมาณ พ.ศ. 2548 – 2559 อยในแนวโนมสงขน และลดลง

เลกนอยในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 และสามารถด�าเนนการไดสงสด รอยละ 100 ใน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2561 เนองจากแผนปฏบตราชการประจ�าป พ.ศ. 2561 ก�าหนดใหมตวชวด

“รอยละความส�าเรจในการสงเสรมใหสถานประกอบการอาหารมการพฒนาผานเกณฑมาตรฐาน

อาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ระดบด” ซงก�าหนดคาเปาหมายด�าเนนการ รอยละ 100

Annual Report 2018

16

สถตการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ปงบประมาณ 2548 - 2561

ป

งบประมาณ

พ.ศ.

เปาหมาย

ตวชวด

บรณาการ

(รอยละ)

จ�านวน

สถานประกอบการ

ทงหมด

ทไดรบ

ใบอนญาตฯ

(แหง)

จ�านวนสถานประกอบการทไดรบปายรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย (แหง)

ผานเกณฑทงหมดผานเกณฑ

รายใหม

ผานเกณฑรายเดม

(ตออายการรบรอง)

จ�านวนคดเปน

รอยละจ�านวน

คดเปน

รอยละจ�านวน

คดเปน

รอยละ

2548 - 20,000 487 2.44 487 100 0 0.00

2549 - 21,132 985 4.66 498 50.56 487 49.44

2550 - 22,400 3,690 16.47 2,705 73.31 985 26.69

2551 - 23,853 5,218 21.88 1,528 29.28 3,690 70.72

2552 20 23,995 5,932 24.72 714 12.04 5,218 87.96

2553 20 24,616 8,751 35.55 5,705 65.19 3,046 34.81

2554 40 23,186 12,610 54.39 3,859 30.60 8,751 69.40

2555 50 23,433 14,352 61.25 1,767 12.31 12,585 87.69

2556 55 22,568 14,427 63.93 3,492 24.20 10,935 75.80

2557 60 23,298 16,503 70.83 3,983 24.14 12,520 75.86

2558 60 23,290 16,998 72.98 2,023 11.90 14,975 88.10

2559 60 21,456 16,346 76.18 2,239 10.44 14,107 89.56

2560 60 19,021 14,340 75.39 1,659 11.57 12,681 88.43

2561 100 19,037 19,037 100 5,490 28.84 13,547 71.16


17

Annual Report 2018

18

ปญหาและอปสรรคในการด�าเนนงาน

1. ผประกอบการดานอาหารไมตระหนก และไมใหความส�าคญในการมสวนรวมแกไข

ปญหา และการปฏบตทถกตองตามมาตรฐาน และสขลกษณะทด

2. การประชาสมพนธใหประชาชนรจกเลอกซออาหารจากสถานประกอบการอาหาร

โดยการสงเกตปายรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ยงไมแพรหลายและ

ขาดความตอเนอง

3. เจาหนาทมภารกจมาก มอตราก�าลงไมเพยงพอในการตรวจประเมน ตดตาม ก�ากบ

มาตรฐานไดอยางสม�าเสมอ และครอบคลมสถานประกอบการทไดรบการรบรองมาตรฐานอาหาร

ปลอดภยทงหมด

4. การรายงานผลเพอขอรบการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

และการมอบปายรบรองฯ ยงไมเปนระบบ


19

ขอเสนอแนะ

1. ปรบปรง พฒนา เกณฑการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย และจดท�ามาตรการสงเสรม

สรางแรงจงใจใหสถานประกอบการเกดความกระตอรอรน ทจะพฒนา ยกระดบ มาตรฐาน

สถานประกอบการใหมการเตรยม ปรงประกอบ และจ�าหนายอาหารทสะอาด ปลอดภยมากยงขน

2. สนบสนนใหมการประชาสมพนธปายรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภยของ

กรงเทพมหานคร ทางชองทางตางๆ เชน วทย โทรทศน หนงสอพมพ เปนตน

3. การตรวจประเมน ตดตามก�ากบมาตรฐานการรบรองอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

ใหมการด�าเนนการรวมกบการจางหนวยงานภายนอกในการตรวจประเมน

4. พฒนาระบบสารสนเทศอาหารปลอดภยใหมระบบการรายงาน และชองทางการรายงาน

ทสามารถเขาถงฐานขอมลทเปนปจจบน ไดทงส�านกงานเขตและส�านกอนามย

5. จดท�าคมอการปฏบตงานส�าหรบเจาหนาทเพอใหการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย

ของกรงเทพมหานคร

Annual Report 2018

20

ภำรกจงำนยทธศำสตร

ของหนวยงำนทสนบสนนแผนปฏบตรำชกำรกรงเทพมหำนคร

ประจ�ำป พ.ศ. 2561



เปำหมำยท 1.6.5 : ประชาชนบรโภคอาหารทมความปลอดภย ปราศจากเชอโรคและ

สารปนเปอน ทเปนอนตราย ตอสขภาพ

เปำประสงคท 1.6.5.1 : ควบคม ก�ากบ ดแล ใหสถานประกอบการอาหาร เตรยมประกอบ

ปรง และจ�าหนายอาหารถกสขลกษณะ

ตวชวด :

1. รอยละของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจไมพบการปนเปอนเชอโรค (ผลลพธ)

(ตวชวดเจรจา)

2. รอยละของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจไมพบการปนเปอนสารพษ (ผลลพธ)

เปำหมำย :

1. รอยละ 78 ของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจไมพบการปนเปอนเชอโรค

2. รอยละ 95 ของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจไมพบการปนเปอนสารพษ

ค�ำนยำม :

1. ไมพบการปนเปอนเชอโรค คอ ไมพบการปนเปอนเชอโรคเกนเกณฑคณภาพทาง

จลชววทยาตามประกาศกรมวทยาศาสตรการแพทยฉบบลาสด

2. ไมพบการปนเปอนสารพษ คอ ไมพบการปนเปอนสารพษเกนเกณฑมาตรฐานท

กฎหมายก�าหนด

3. เชอโรค คอ เชอโรคทเปนอนตรายในระบบทางเดนอาหาร 4 ชนด ไดแก Salmonella,

E.coli, S. aruers และ V. cholerae

4. สารพษ คอ สารเคม 7 ชนด ไดแก บอแรกซ ฟอรมาลน สารกนรา สารฟอกขาว

สสงเคราะห สารโพลาร และกรดแรอสระ โดยการสมตรวจดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit)



กจกรรมเขตอาหารปลอดภยและกจกรรมการเฝาระวงและประเมนความเสยง

การระบาดของโรคและการปนเปอนสารพษของอาหารและน�า


21

เขตอาหารปลอดภยและการเฝาระวงและประเมนความเสยง การระบาดของโรคและ

การปนเปอนสารพษของอาหารและน�า

กองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย กรงเทพมหานคร และฝายสงแวดลอมและสขาภบาล

ส�านกงานเขต มภารกจทส�าคญในการควบคมก�ากบและดแลการสขาภบาลอาหาร การควบคม

คณภาพอาหาร และการคมครองผบรโภคดานอาหารและดานสาธารณสขทเกยวของ โดย

ส�านกงานเขตทง 50 เขต ไดรบการจดสรรงบประมาณใหด�าเนนการเขตอาหารปลอดภยภายใต

โครงการกรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภย ในการตรวจเฝาระวงคณภาพอาหารใหครอบคลม

สถานประกอบการอาหารทกประเภทและครอบคลมพนท 50 เขต

เปาหมายและผลการด�าเนนงานเขตอาหารปลอดภย

กจกรรมเปำหมำย

(ตวอยำง)

ผลกำรด�ำเนนงำน


1 จ�านวนตวอยางทตรวจวเคราะหดานจลนทรย

1.1 ทางหองปฏบตการ 2,700 2,700

1.2 โดยชดทดสอบเบองตน 72,000 77,944

2 จ�านวนตวอยางทตรวจวเคราะหดานเคม

2.1 โดยชดทดสอบเบองตน 130,000 131,466

3รอยละของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจ

ไมพบการปนเปอนเชอโรครอยละ 78 รอยละ 80.48

4รอยละของตวอยางอาหารทไดรบการสมตรวจ

ไมพบการปนเปอนสารพษรอยละ 90 รอยละ 99.98

การตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางหองปฏบตการ

ผลกำรตรวจวเครำะหคณภำพอำหำรดำนจลนทรย ทำงหองปฏบตกำร

จากการสมตวอยางอาหารทวางจ�าหนายในตลาดสด รานอาหาร ซเปอรมารเกต และอาหาร

รมบาทวถ จากส�านกงานเขตจ�านวน 50 เขต ในพนทกรงเทพมหานคร จ�านวนทงสน 2,700 ตวอยาง

สงตรวจวเคราะหหาเชอจลนทรยทางหองปฏบตการ พบตวอยางอาหารอยในเกณฑมาตรฐาน

2,254 ตวอยาง คดเปนรอยละ 83.48 และตวอยางทไมผานเกณฑมาตรฐาน จ�านวน 446 ตวอยาง

คดเปนรอยละ 16.52

Annual Report 2018

22

ผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารจ�าแนกตามประเภทของอาหาร

เมอวเคราะหแยกตามประเภทของอาหาร พบวาอาหารทไมผานเกณฑมาตรฐานมากทสด คอ

อาหารทะเลทบรโภคดบ จ�านวน 42 ตวอยาง จากจ�านวนตวอยางอาหารทตรวจทงหมด 129

ตวอยาง คดเปนรอยละ 32.56 รองลงมาคอ อาหารพรอมบรโภคทวไป จ�านวน 291 ตวอยาง

จากทตรวจทงหมด 1,359 ตวอยาง (รอยละ 21.41) ขนมหวานหรอขนมไทย จ�านวน 79 ตวอยาง

จากทตรวจทงหมด 404 ตวอยาง (รอยละ 19.55) ขนมอบทมไสหรอไมมไส จ�านวน 67 ตวอยาง

จากทตรวจทงหมด 405 ตวอยาง (รอยละ 16.54) เครองดมทไมไดบรรจในภาชนะปดสนท

จ�านวน 44 ตวอยาง จากทตรวจทงหมด 269 ตวอยาง (รอยละ 16.36) และ ผกและผลไม

ตดแตง สลดผก จ�านวน 4 ตวอยาง จากทตรวจทงหมด 134 ตวอยาง (รอยละ 2.99)

05

101520253035

2.99

32.56

19.5516.54

21.4116.36

ราหาอทภเะรปมาตกยแนาฐรตามฑณกเนาผมไทราหาองายอวตงอขะลยอร


23

ผลการตรวจวเคราะหหาสารเคมก�าจดศตรพช (ยาฆาแมลง) ทางหองปฏบตการ

จากผลการตรวจหายาฆาแมลงตกคางในผกและผลไม พบวา ตรวจทงหมด 51 ตวอยาง ไมพบ

การปนเปอน 43 ตวอยาง คดเปนรอยละ 84.31 และพบปนเปอน 8 ตวอยาง คดเปนรอยละ

15.69 โดยกลมตวอยางทตรวจพบ คอ คะนา กวางตง ดอกกะหล�า และชมพ ตามล�าดบ รายละเอยด

ดงทแสดงในตาราง

ประเภทอำหำร ชนดอำหำรจ�ำนวนทตรวจ


ไมผำนเกณฑมำตรฐำน

จ�ำนวน


รอยละ


ผก ผกบง 6* 0 -

คะนา 16* 5 -

ผกกาดขาว 7* 0 -

กวางตง 3* 1 -

กะหล�าปล 9* 0 -

ดอกกะหล�า 3* 1 -

ผกกาดแกว 1* 0 -

ถวลนเตา 1* 0 -

ถวฝกยาว 1* 0 -

มะเขอเปราะ 1* 0 -

ผลไม ชมพ 1* 1 -

แอปเปล 2* 0 -

รวมทงสน 51 8 15.69

* จ�านวนตวอยางทสมนอยกวา 30 ตวอยาง ไมน�ามาค�านวนหารอยละเพอจดอนดบ

Annual Report 2018

24

การตรวจวเคราะหคณภาพอาหาร โดยชดทดสอบเบองตน

ผลกำรตรวจวเครำะหคณภำพอำหำรดำนจลนทรย โดยชดทดสอบเบองตน

ตรวจการปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรยในอาหารโดยชดทดสอบเบองตน ซงเชอ โคลฟอรม

แบคทเรย ถอเปนดชนชวดสขลกษณะในการปรงประกอบอาหาร จากผลการส�ารวจสถานการณ

การปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย พบวา ตรวจทงหมด 77,944 ตวอยาง พบตวอยางอาหาร

อยในเกณฑมาตรฐาน 75,586 ตวอยาง คดเปนรอยละ 96.97และตวอยาง ทไมผานเกณฑ

มาตรฐาน 2,358 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.03

ผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารดานเคม โดยใชชดทดสอบเบองตน

ตรวจวเคราะหดานเคมโดยชดทดสอบเบองตน ไดแก บอแรกซ ฟอรมาลน สารฟอกขาว

สสงเคราะห สารกนรา (กรดซาลซลค) สารโพลารในน�ามนทอดอาหาร ยาฆาแมลงตกคางในผก

และผลไม กรดแรอสระ (น�าสมสายชปลอม) สารไอโอเดทในเกลอบรโภคเสรมไอโอดน สารไนเตรท

สารไนไตรท และวตถกนเสย (กรดเบนโซอก) ทงหมด 131,466 รายการผานเกณฑมาตรฐาน

131,321 รายการ คดเปนรอยละ 99.89 ไมผานเกณฑมาตรฐาน 145 รายการ คดเปนรอยละ

0.11


25

ผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารจ�าแนกตามประเภทสถานประกอบการอาหาร

เมอวเคราะหจ�าแนกตามประเภทของสถานประกอบการอาหาร ไดแก ตลาดประเภทท 1

(มโครงสรางอาคาร) ตลาดประเภทท 2 (ตลาดนด) ซเปอรมารเกต/มนมารท แผงลอยรมบาทวถ

รานอาหาร และโรงอาหารในโรงเรยน พบวา โรงอาหารในโรงเรยนมตวอยางอาหารทไมผาน

เกณฑมาตรฐานมากทสด รอยละ 3.95 รองลงมาคอ แผงลอยรมบาทวถ ซเปอรมารเกต/มนมารท

รานอาหาร ตลาดประเภทท 1 และตลาดประเภทท 2 รอยละ 2.49 1.28 1.09 0.75 และ 0.36

ตามล�าดบ

Annual Report 2018

26

ภำรกจยทธศำสตรงำนประจ�ำ

ทหนวยงำนด�ำเนนกำรเพอสนบสนนแผนปฏบตรำชกำร

กรงเทพมหำนคร

ประจ�ำป พ.ศ. 2561



เปำหมำยท 1.6.5 : ประชาชนบรโภคอาหารทมความปลอดภย ปราศจากเชอโรคและสารปนเปอน

ทเปนอนตรายตอสขภาพ

เปำประสงคท 1.6.5.1 : ควบคม ก�ากบ ดแล ใหสถานประกอบการอาหาร เตรยมประกอบปรง

และจ�าหนายอาหารถกสขลกษณะ

ตวชวด

1. รอยละความส�าเรจของการควบคมก�ากบการจดอบรม และประเมนผลความร

ผประกอบการ ผสมผสอาหารตามหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร (ผลผลต)

2. รอยละของผประกอบการ ผสมผสอาหารทผานการทดสอบความรตามหลกสตร

การสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร (ผลลพธ)

เปำหมำย

1. ความส�าเรจของการควบคมก�ากบการจดอบรม และประเมนผลความรผประกอบการ

ผสมผสอาหารตามหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร คดเปนรอยละ 100

2. ผประกอบการ ผสมผสอาหารทผานการทดสอบความร ตามหลกสตรการสขาภบาล

อาหารของกรงเทพมหานคร คดเปนรอยละ 70



กจกรรมการสงเสรมความรดานการสขาภบาลอาหารแกผสมผสอาหารตามหลกสตร

การสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร


27

การสงเสรมความรดานการสขาภบาลอาหารแกผสมผสอาหารตามหลกสตร

การสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร

ตามทกรงเทพมหานคร ไดออกขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง สถานทจ�าหนายอาหารและ

สถานทสะสมอาหาร พ.ศ. 2545 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง การจ�าหนายสนคาในทหรอ

ทางสาธารณะ พ.ศ. 2545 และขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ตลาด พ.ศ. 2546 ก�าหนดให

ผ ประกอบการ ผ สมผสอาหาร (ผ จ�าหนายอาหาร ผปรงอาหารและผใหบรการ) ในทก

สถานประกอบการทงรานอาหาร แผงลอยจ�าหนายอาหารรมบาทวถ ตลาด ซเปอรมารเกต

มนมารท จะตองมความรดานการสขาภบาลอาหาร โดยผานการอบรมตามหลกสตรทกรงเทพมหานคร

ก�าหนด เพอสงเสรมใหผประกอบการและผสมผสอาหารมความรดานการสขาภบาลอาหาร

เปนไปตามขอบญญตฯ ดงกลาวขางตน

1. การอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหาร

1.1 จดจางมหาวทยาลยสวนดสต จดการอบรมและประเมนผลความรดาน

การสขาภบาลอาหารตามหลกสตรทกรงเทพมหานครก�าหนดแกผประกอบการและผสมผสอาหาร

ในพนท 50 เขต รวม 51 รน ระหวางวนท 27 มกราคม – 14 กรกฎาคม 2561 โดยส�านกงานเขต

สงรายชอผประกอบการและผสมผสอาหารทยงไมเคยเขารบการอบรมหรอเคยผานการอบรม

มาแลวครบ 3 ปในพนทเขารบการอบรมตามหลกสตรดงกลาว ซงกองสขาภบาลอาหารได

ด�าเนนการควบคมก�ากบการจดการอบรมและประเมนผลความรประกอบดวย 3 ขนตอนหลก

ไดแก การจดท�าแผน การด�าเนนการตามแผน และการประเมนผล ดงน

– ขนตอนท 1 การจดท�าแผน ประกอบดวย การจดท�างบประมาณ และแผน

การด�าเนนงาน คดเปนรอยละ 20

– ขนตอนท 2 การด�าเนนการตามแผนประกอบดวย การควบคม ก�ากบ

การจดอบรมตามแผนทก�าหนดใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทก�าหนด ดงน

– วนท 15 กนยายน 2561 คดเปนรอยละ 40

– วนท 31 สงหาคม 2561 คดเปนรอยละ 50

– วนท 15 สงหาคม 2561 คดเปนรอยละ 60

– กอนวนท 1 สงหาคม 2561 คดเปนรอยละ 70

– ขนตอนท 3 การประเมนผล ประกอบดวย การจดท�าทะเบยนรายชอผท

ผานการประเมนผล การจดท�าหนงสอรบรอง และบตรประจ�าตวผสมผสอาหาร คดเปนรอยละ 40

ทงน กองสขาภบาลอาหารสามารถด�าเนนการไดเสรจครบถวนภายในระยะเวลาทเรวทสด

ทก�าหนด คอ กอนวนท 1 สงหาคม 2561 คดเปนรอยละ 130 ซงมผเขารบการอบรมและประเมนผล

ความร จ�านวน 5,314 คน ผานการประเมนผลความร จ�านวน 4,584 คน คดเปนรอยละ 86.3

Annual Report 2018

28

เกนเปาหมายทก�าหนดไว (รอยละ 70) โดยเปนผประกอบการและผสมผสอาหารจากสถานประกอบการ

ประเภทสถานทจ�าหนายอาหาร จ�านวน 3,730 คน (รอยละ 81.4) ตลาด จ�านวน 316 คน

(รอยละ 6.9) มนมารท จ�านวน 328 คน (รอยละ 7.2) ซเปอรมารเกต จ�านวน 85 คน (รอยละ 1.9)

แผงลอยจ�าหนายอาหารรมบาทวถ จ�านวน 69 คน (รอยละ 1.5) บคคลทวไป จ�านวน 56 คน

(รอยละ 1.2) โดยส�านกงานเขตทสงผประกอบการและผสมผสอาหารเขารวมการอบรมมากทสด

5 อนดบแรก ไดแก เขตวฒนา ปทมวน พระนคร หลกส และธนบร

1.2 ผลการประเมนความพงพอใจ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการประเมน

ความพงพอใจ ซงแบงออกเปน 6 ดาน ไดแก ดานการประชาสมพนธและการตดตอสอสาร

ดานสถานท เวลา และสงอ�านวยความสะดวก ดานกระบวนการและขนตอนการบรการ

ดานเนอหาการอบรม ดานวทยากรและเจาหนาท และดานความร ความเขาใจ และการน�าไปใช

จากการประเมนความพงพอใจของผเขารบการอบรม พบวา ดานการประชาสมพนธและ

การตดตอสอสาร ดานสถานท เวลา และสงอ�านวยความสะดวก ดานกระบวนการและขนตอน

การบรการ ดานเนอหาการอบรม และดานความร ความเขาใจ และการน�าไปใช มระดบ

ความพงพอใจในระดบมาก ในขณะทดานวทยากรและเจาหนาทมระดบความพงพอใจอยในระดบ

มากทสด เมอพจารณาในภาพรวม พบวา ผเขารบการอบรมมระดบความพงพอใจในระดบมาก

ภาพการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหาร

2. แนวทางการศกษาเรยนรดวยตวเอง (Self Study) ส�านกงานเขตทง 50 เขต ด�าเนนการ

สงเสรมความรดานการสขาภบาลอาหารในแนวทางศกษาเรยนรดวยตวเอง มผเขารบการประเมนผล

จ�านวน 35,161 คน ผานการประเมนผล จ�านวน 30,948 คน คดเปนรอยละ 88.0 โดยส�านกงานเขต

ทมผสมผสอาหารในพนทเขารบการประเมนผล มากทสด 5 อนดบแรก ไดแก เขตวฒนา ปทมวน

หลกส บางรก และจตจกร


29

ภาพการประเมนผลความรดานการสขาภบาลอาหารดวยแบบทดสอบกลางของกรงเทพมหานคร

3. การใหบรการงานวชาการหนวยงานภายนอก

3.1 กรงเทพมหานครไดท�าขอตกลงความรวมมอกบบรษท ซพ ออลล จ�ากด (มหาชน)

จดการอบรมและประเมนผลความรหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร ใหแก

พนกงานรานเซเวนอเลฟเวน จ�านวน 533 คน และผประกอบการภายนอก จ�านวน 164 คน

โดยจดอบรม จ�านวน 8 รน ระหวางวนท 3 พฤษภาคม 2561 – วนท 15 สงหาคม 2561 มผเขา

รบการอบรมและประเมนผลความร จ�านวน 697 คน ผานการประเมนผลความร จ�านวน 661 คน

คดเปนรอยละ 94.8

3.2 การสนบสนนวทยากรใหความร เรอง การสขาภบาลอาหาร แกหนวยงาน

ภายนอก จ�านวน 9 หนวยงาน ไดแก บรษท สตารบคส คอฟฟ (ประเทศไทย) จ�ากด บรษท วรลกษณ

พรอพเพอรต จ�ากด (มหาชน) บรษท เอส แอนด พ เทรนนง จ�ากด บรษท โพรเกรส ฟาซลตส

แมเนจเมนต จ�ากด ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการ

โทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) บรษท ซพ รเทลลงค จ�ากด บรษท นอรธปารค กอลฟ แอนด

สปอรตคลบ จ�ากด ส�านกงานตลาดกรงเทพมหานคร บรษท สห ลอวสน จ�ากด มผเขารบการอบรม

รวมทงสนจ�านวน 997 คน ผานการประเมนผลความร จ�านวน 880 คน คดเปนรอยละ 88.3

ภาพการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหารแกหนวยงานภายนอก

Annual Report 2018

30

ในปงบประมาณ 2561 มผเขารบการอบรมและประเมนผลความรรวมทงสน 42,169 คน

ผานการประเมนผล 37,073 คน คดเปนรอยละ 87.91 และกรงเทพมหานครไดออกหนงสอ

รบรองการอบรมและบตรประจ�าตวผสมผสอาหารใหกบผทผานการประเมนผลความรเรยบรอยแลว

เมอวเคราะหในภาพรวมผสมผสอาหารทเขารบการสงเสรมความรตงแตป 2557-2561 มแนวโนม

เพมขน โดยเฉพาะการเขารบการอบรมดวยวธการเรยนรดวยตนเอง มผสมผสอาหารเขารบ

การอบรมดวยวธการเรยนรดวยตนเองในป 2559 จ�านวน 17,806 คน และในป 2560 เพมขน

เปน 22,708 คน คดเปนรอยละ 27.5 และในป 2561 เพมขนจากป 2560 เปน 35,161 คน

คดเปนรอยละ 54.8 มรายละเอยดดงแสดงในตาราง

ตารางแสดงจ�านวนผสมผสอาหารทเขารบการสงเสรมความร โดยวธการเรยนรดวยตนเอง

และการอบรมทจดให ระหวางป 2557 - 2561

ปงบประมำณ

ประเภทของกำรสงเสรมควำมรรวม

เขำรบกำรอบรม เรยนรดวยตนเอง

ทงหมด ผำน

(%)


(%)


(%)

2557 7,898 5,754

(72.9%)

19,596 17,512

(89.4%)

27,494 23,266

(84.6%)

2558 6,902 5,795

(84.0%)

17,537 15,568

(88.8%)

24,439 21,363

(87.4%)

2559 6,501 5,227

(80.4%)

17,806 15,886

(89.2%)

24,307 21,113

(86.9%)

2560 9,418 7,973

(84.7%)

22,708 19,823

(87.3%)

32,126 27,798

(86.5%)

2561 7,008 6,125

(87.4%)

35,161 30,948

(88.0%)

42,169 37,073

(87.9%)


31

ภาพแสดงรอยละของผสมผสอาหารทผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหารดวยวธ

การเรยนรดวยตนเอง และการอบรมทจดให ป 2557 - 2561

เมอวเคราะหเปรยบเทยบรอยละของผสมผสอาหารทผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาล

อาหารดวยวธการเรยนรดวยตนเองและการอบรมทจดให พบวาตงแตป 2558 -2561 ผสมผส

อาหารทเขารบการสงเสรมความรดวยแนวทางทงสองวธการมากกวารอยละ 80 ผานการประเมนผล

ความร และรอยละของจ�านวนผสมผสอาหารทเขารบการอบรมดวยวธการเรยนรดวยตนเองผาน

การประเมนผลความรมากกวาผทเขารบการอบรมดวยวธการอบรมทจดให

Annual Report 2018

32

ภารกจทสำาคญ


33

กจกรรมยำนอำหำรปลอดภยของกรงเทพมหำนคร

ส�านกอนามย ไดด�าเนนโครงการกรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภย ประจ�าปงบประมาณ 2561

กจกรรมท 4 การด�าเนนงานยานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอ

สงเสรมพฒนาสถานประกอบการอาหารใหไดมาตรฐาน ถกสขอนามย สรางความมนใจและลด

ความเสยงในการบรโภคอาหารของประชาชนและนกทองเทยว อนเปนการสงเสรมสขอนามย

และการทองเทยว โดยจดกจกรรมสงเสรมการพฒนาผประกอบการอาหาร ยานอาหารปลอดภย

ของกรงเทพมหานครในพนทแหลงทองเทยว บรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ และถนนขาวสาร

เขตพระนคร โดยส�านกอนามยรวมกบส�านกงานเขต ด�าเนนการสงเสรมพฒนาผประกอบการ

อาหารบรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ และถนนขาวสาร เขตพระนคร ใหปฏบตใหถก

สขลกษณะทงทางดานกายภาพและคณภาพอาหารทจ�าหนาย

1. ผลการด�าเนนกจกรรมยานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร บรเวณถนนเยาวราช

เขตสมพนธวงศ

1.1 ขอมลจ�านวนสถานประกอบการอาหาร ถนนเยาวราช ตงแตวงเวยนโอเดยน

ถงสแยกราชวงศ รวมทงหมด 205 ราย

– รานจ�าหนายอาหารจ�านวน 76 ราย มใบอนญาต (พนทประกอบกจการ

มากกวา 200 ตารางเมตร) จ�านวน 47 ราย และมหนงสอรบรองการแจง (พนทประกอบกจการ

นอยกวา 200 ตารางเมตร) จ�านวน 29 ราย ซงรานอาหารสวนใหญเปนตกแถวและโรงแรม

สวนใหญจ�าหนายอาหารตามสง ผมาใชบรการเปนกรปทวรและประชาชนทวไป การจราจร

ในบรเวณดงกลาวคอนขางตดขด ถนนเดนรถทางเดยว (one way)

– แผงลอยจ�าหนายอาหารมทงทตงอยในบรเวณจดผอนผน และนอกจด

ผอนผน จ�านวน 129 ราย มใบอนญาตจ�าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ จ�านวน 77 ราย

สวนใหญจะมการเตรยมประกอบ ปรง และจ�าหนายอาหารในชวงเวลากลางคน

1.2 จดกจกรรมสงเสรมการพฒนาผประกอบการอาหารยานอาหารปลอดภยของ

กรงเทพมหานครในพนทแหลงทองเทยว บรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ เมอวนท 25 – 26

ธนวาคม 2560 เวลา 08.00 – 16.00 น. ณ หองประชมส�านกงานเขตสมพนธวงศ ชน 5 อาคาร 2

ส�านกงานเขตสมพนธวงศ ผ เขารวมกจกรรมประกอบดวย ผ ประกอบการอาหารบรเวณ

ถนนเยาวราช เจาหนาทส�านกงานเขตสมพนธวงศ และเจาหนาทส�านกอนามย รวมทงสน 170 คน

โดยม ผอ�านวยการเขตสมพนธวงศ เปนประธานในการเปดกจกรรม และหวหนากลมงาน

สขาภบาลการจ�าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ เปนผกลาวรายงาน

Annual Report 2018

34

โดยในการจดกจกรรมสงเสรมการพฒนาผประกอบการอาหารยานอาหารปลอดภยของ

กรงเทพมหานครไดมการด�าเนนกจกรรม ดงน

– กจกรรมวนแรก สงเสรมความรเรองการสขาภบาลอาหารใหกบผประกอบอาหาร

บรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ เพอใหมความรความเขาใจในการเตรยมประกอบปรงและ

จ�าหนายอาหารทสะอาด ถกสขลกษณะ ปลอดภยตอผบรโภค โดยมการทดสอบความรเรองการ

สขาภบาลอาหารหลงจากด�าเนนกจกรรมแลว พบวา ผานเกณฑรอยละ 100


35

– กจกรรมวนทสอง สงเสรมเรองจรยธรรม จรรยาบรรณของผประกอบการอาหาร และ

เรยนรการใชภาษาองกฤษในการกลาวตอนรบและแนะน�าลกคา เพอใหผประกอบการอาหารม

จรรยาบรรณ และความตระหนกรบผดชอบในการประกอบอาชพ รวมทงฝกการใชภาษาองกฤษ

ในการกลาวตอนรบและแนะน�าลกคาชาวตางชาต

1.3 ตรวจดานสขลกษณะและคณภาพอาหาร

– ผลการตรวจครงทหนง บรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ (ระหวาง

วนท 7 ธนวาคม 2560 – 25 มกราคม 2561)

ทางดานกายภาพ สมตรวจประเมนผประกอบการอาหาร จ�านวน 144 ราย

พบวา สถานประกอบการอาหาร สวนใหญพบขอบกพรองในเรองการแตงกายและสขวทยา

สวนบคคลทถกสขลกษณะ การเลอกภาชนะอปกรณทถกสขลกษณะ การปกปดอาหารทถก

สขลกษณะ และการจดการขยะ

ทางดานความปลอดภยอาหาร สมตรวจวเคราะหตวอยางอาหารโดยใช

ชดทดสอบเบองตน (Test-kit) จ�านวน 356 ตวอยาง พบวา ดานเคม ไมพบการปนเปอน รอยละ

100 สวนดานจลชววทยา สมตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยโดยใชชดทดสอบเบองตน (SI-2)

ไมพบการปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย รอยละ 81.88

Annual Report 2018

36

– ผลตรวจตดตาม บรเวณถนนเยาวราช เขตสมพนธวงศ (ระหวางวนท 7

มนาคม – 10 เมษายน 2561)

ทางดานกายภาพ สมตรวจประเมนผประกอบการอาหาร จ�านวน 99 ราย พบวา

สถานประกอบการอาหาร สวนใหญพบขอบกพรองในเรองการแตงกายและสขวทยาสวนบคคล

ทถกสขลกษณะ ผคาไมสวมผากนเปอน และหมวกคลมผมสขาว มการสวมเครองประดบ และ

ไวเลบยาว เปนตน การเลอกภาชนะอปกรณทถกสขลกษณะ การปกปดอาหารทถกสขลกษณะ

และการจดการขยะ


ชดทดสอบเบองตน (Test-kit) จ�านวน 241 ตวอยาง พบวา ดานเคม ไมพบการปนเปอน

รอยละ 100 สวนดานจลชววทยา สมตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยโดยใชชดทดสอบเบองตน

(SI-2) ไมพบการปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย รอยละ 72.68

2. ผลการด�าเนนกจกรรมยานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร บรเวณถนนขาวสาร

เขตพระนคร

2.1 ขอมลจ�านวนสถานประกอบการอาหาร ถนนขาวสาร รวมทงหมด 100 ราย

– รานจ�าหนายอาหาร ทตงอยบรเวณรมถนนขาวสารมทงหมด 40 ราย

มใบอนญาต จ�านวน 13 ราย หนงสอรบรองการแจง จ�านวน 27 ราย ซงรานอาหารสวนใหญ

เปนตกแถวและโรงแรม รานอาหารจะไมไดตงอยตดกนแตมรานอนแทรกเปนระยะ เชน รานขาย

เสอผา รานขายยา เปนตน สวนใหญจ�าหนายอาหารตามสง ผมาใชบรการเปนนกทองเทยวและ

ประชาชนทวไป

– แผงลอยจ�าหนายอาหาร จ�านวน 60 ราย ทงหมดอยนอกจดผอนผน และ

ไมมใบอนญาตจ�าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ สวนใหญจะมการเตรยมประกอบ ปรง

และจ�าหนายอาหารในชวงเวลากลางคน


37

2.2 จดกจกรรมสงเสรมการพฒนาผประกอบการอาหารยานอาหารปลอดภยของ

กรงเทพมหานครในพนทแหลงทองเทยว บรเวณถนนขาวสาร เขตพระนคร เมอวนท 18 – 19

ธนวาคม 2560 เวลา 08.00 – 16.00 น. ณ หองประชมเพชรพระนคร ชน 5 ส�านกงานเขต

พระนคร ผเขารวมกจกรรมประกอบดวย ผประกอบการอาหารบรเวณถนนขาวสาร เจาหนาท

ส�านกงานเขตพระนคร และเจาหนาทส�านกอนามย รวมทงสน 110 คน โดยมผอ�านวยการเขต

พระนคร เปนประธานในการเปดกจกรรม และผอ�านวยการกองสขาภบาลอาหาร เปนผกลาว

รายงาน

โดยในการจดกจกรรมสงเสรมการพฒนาผประกอบการอาหารยานอาหารปลอดภยของ

กรงเทพมหานครไดมการด�าเนนกจกรรม ดงน

– กจกรรมวนแรก สงเสรมความรเรองการสขาภบาลอาหารใหกบผประกอบอาหาร

บรเวณถนนขาวสาร เขตพระนคร เพอใหมความรความเขาใจในการเตรยมประกอบปรงและ

จ�าหนายอาหารทสะอาด ถกสขลกษณะ ปลอดภยตอผบรโภค โดยมการทดสอบความรเรอง

การสขาภบาลอาหารหลงจากด�าเนนกจกรรมแลว พบวา ผานเกณฑรอยละ 100

Annual Report 2018

38

– กจกรรมวนทสอง สงเสรมเรองจรยธรรม จรรยาบรรณของผประกอบการอาหาร และ

เรยนรการใชภาษาองกฤษในการกลาวตอนรบและแนะน�าลกคา เพอใหผประกอบการอาหารม

จรรยาบรรณ และความตระหนกรบผดชอบในการประกอบอาชพ รวมทงฝกการใชภาษาองกฤษ

ในการกลาวตอนรบและแนะน�าลกคาชาวตางชาต รวมทงมการชแจงหลกเกณฑสขลกษณะ

การจ�าหนายอาหารในแหลงทองเทยวของกรงเทพมหานคร

2.3 ตรวจดานสขลกษณะและคณภาพอาหาร

– ผลการตรวจครงทหนง บรเวณถนนขาวสาร เขตพระนคร (ระหวางวนท

21 ธนวาคม 2560 – 17 มกราคม 2561)



ทถกสขลกษณะ การเลอกภาชนะอปกรณทถกสขลกษณะ การปกปดอาหารทถกสขลกษณะ

การจดเกบน�าแขงทถกสขลกษณะ และการจดการขยะ


ชดทดสอบเบองตน (Test-kit) จ�านวน 269 ตวอยาง พบวา ดานเคม ไมพบการปนเปอน รอยละ

100 สวนดานจลชววทยา สมตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยโดยใชชดทดสอบเบองตน (SI-2)

ไมพบการปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย รอยละ 90.77


39

– ผลตรวจตดตาม บรเวณถนนขาวสาร เขตพระนคร (ระหวางวนท 4 – 26 เมษายน 2561)



ทถกสขลกษณะ การเลอกภาชนะอปกรณทถกสขลกษณะ การปกปดอาหารทถกสขลกษณะ

การจดเกบน�าแขงทถกสขลกษณะ และการจดการขยะ

ทางดานความปลอดภยอาหาร สมตรวจวเคราะหตวอยางอาหารโดยใชชดทดสอบ

เบองตน (Test-kit) จ�านวน 247 ตวอยาง พบวา ดานเคม ไมพบการปนเปอน รอยละ 100 สวน

ดานจลชววทยา สมตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยโดยใชชดทดสอบเบองตน (SI-2) ไมพบ

การปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย รอยละ 71.26

Annual Report 2018

40

กำรพฒนำตลำด สะอำด ไดมำตรฐำนอำหำรปลอดภย

การจดประชมคณะกรรมการพฒนาตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย

เชงบรณาการ

มวตถประสงคเพอใหตลาดในพนทกรงเทพมหานครมการพฒนาดานสขลกษณะของตลาด

ตามทกฎหมายก�าหนด และสงเสรมศกยภาพผประกอบการตลาดเพอยกระดบตลาดเปนตลาด

พรเมยมมารเกต (Premium market) โดยตองผานเกณฑการประเมนทงดานสขาภบาล

สงแวดลอม ดานความปลอดภยของอาหาร การปองกนโรคตดตอจากผขายของและผชวย

ขายของในตลาด (ผสมผสอาหาร) และดานการคมครองผบรโภค ซงตองอาศยความรวมมอจาก

หนวยงานทเกยวของรวมเปนคณะกรรมการพฒนาตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย

เชงบรณาการ มาบรณาการและรวมมอกนพฒนา ไดแก ส�านกงานสขาภบาลสงแวดลอม

ส�านกงานสตวแพทยสาธารณสข กองควบคมโรคตดตอ กองสรางเสรมสขภาพ ส�านกอนามย

ส�านกงานจดการมลฝอยและสงปฏกล ส�านกสงแวดลอม กองการทองเทยว ส�านกวฒนธรรม

กฬาและการทองเทยว และกองสงเสรมอาชพ ส�านกพฒนาสงคม

คณะกรรมการฯ ไดประชมการด�าเนนงาน 3 ครง ครงท 1 วนท 10 มกราคม 2561 ครงท 2

วนท 23 พฤษภาคม 2561 และครงท 3 วนท 4 กรกฎาคม 2561 เพอจดท�าเกณฑการประเมน

ตลาดพรเมยมมารเกต 9 ดาน ไดแก ดานการสขาภบาลอาหาร การตรวจคดกรองสขภาพผคา

การใชบรรจภณฑทปลอดภย (No Foam) มเมนสขภาพอยางนอย 1 เมน ในตลาด ดานการควบคม

ก�าจดสตวและแมลงน�าโรค ดานการจดการขยะ ดานการพฒนาสสดยอดหองน�า ดานการตรวจสอบ

แหลงทมาของเนอสตว (Scan me) และดานการใชจายไรเงนสด (Cashless/e-payment

market) และพจารณาคดเลอกตลาดทเคยไดรบรางวลตลาดถวยทอง 15 แหง และตลาดในสงกด

กรงเทพมหานคร 2 แหง ไดแก ตลาดประชานเวศน 1 และตลาดหนองจอก เพอเขารวมโครงการฯ


41

ซงหลงจากคณะกรรมการฯ ไดลงพนทตรวจประเมนตลาดเพอยกระดบเปนตลาดพรเมยม

มารเกต (Premium Market) ครงท 1 ระหวางวนท 20 กมภาพนธ - 18 เมษายน 2561 ครงท 2

ระหวางวนท 4 - 6 มถนายน 2561 แลว สรปผลการตรวจประเมนฯ มตลาดทไดรบรางวลตลาด

พรเมยมมารเกต (Premium Market) ของกรงเทพมหานคร จ�านวน 4 แหง ไดแก

1. ตลาดสามยาน เขตปทมวน

2. ตลาดบางขนศร เขตบางกอกนอย

3. ตลาดเอยมสมบต เขตสวนหลวง

4. ตลาดศนยการคามนบร เขตมนบร

การจดกจกรรมเพอพฒนายกระดบตลาดประเภทท 2

กองสขาภบาลอาหารไดจดกจกรรมการพฒนาสขาภบาลอาหารในตลาด ตามโครงการกรงเทพฯ

เมองอาหารปลอดภย ประจ�าป 2561 สนบสนนนโยบายผวาราชการกรงเทพมหานคร มวตถประสงค

เพอชแจงใหผประกอบการทราบถงสถานการณดานการสขาภบาลอาหารของตลาดประเภทท 2

ในปจจบน และหาแนวทางการพฒนาตลาดประเภทท 2 ทไมผานเกณฑประเมนยกระดบ

เพอรบมอบปายตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ตลอดจน

สรางความตระหนกและความรวมมอในการพฒนางานดานการสขาภบาลอาหาร

Annual Report 2018

42

กจกรรมดงกลาวจดขนเมอวนท 22 พฤษภาคม 2561 เวลา 08.00 - 16.00 น. ณ หองราชเทว 2

โรงแรมเอเชยกรงเทพ เขตราชเทว กรงเทพมหานคร โดยรองผอ�านวยการส�านกอนามย

(นางเพญจนทร เจยมกรกต) เปนประธาน ผเขารวมกจกรรมประกอบดวย ผประกอบการตลาด

เจาหนาทฝายสงแวดลอมและสขาภบาล ส�านกงานเขต เจาหนาทส�านกงานสขาภบาลสงแวดลอม

เจาหนาทส�านกงานสตวแพทยสาธารณสข เจาหนาทกองควบคมโรคตดตอ และเจาหนาท

กองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย รวมทงสน 202 คน กจกรรมภายในงานประกอบดวยการบรรยาย

สถานการณการสขาภบาลตลาดในกรงเทพมหานคร และเสวนาหวขอการบรณาการเพอพฒนา

ตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย โดยมเนอหาสาระเกยวกบการควบคม ปองกนสตว

และแมลงน�าโรคในตลาด การจดการขยะมลฝอย การเลอกเนอสตวบรโภค การสขาภบาลอาหาร

ในตลาดสด และเกณฑมาตรฐานหองน�าสะอาดของกรงเทพมหานคร

การจดแถลงขาวการมอบปายรบรองตลาดพรเมยมมารเกต (Premium Market)

และปายรบรองตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย

กองสขาภบาลอาหารไดจดแถลงขาวการมอบปายรบรองตลาดพรเมยมมารเกต (Premium

Market) และปายรบรองตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย ตามโครงการกรงเทพฯ

เมองอาหารปลอดภย ประจ�าป 2561 สนบสนนนโยบายผวาราชการกรงเทพมหานคร มวตถประสงค

เพอพฒนายกระดบมาตรฐานของตลาดใหเปนตลาดทสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภย

ทงดานสขาภบาลสงแวดลอม และดานความปลอดภยของอาหาร โดยรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ

ด�าเนนการแบบบรณาการ ไดแก ส�านกงานเขต ส�านกวฒนธรรม กฬา และการทองเทยว

ส�านกสงแวดลอม ส�านกพฒนาสงคม ส�านกอนามย และผประกอบการตลาด รวมด�าเนนการ

ตามภารกจ โดยสามารถพฒนาตลาดยกระดบจนไดรบรางวลปายรบรองตลาดสะอาดไดมาตรฐาน

อาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร จ�านวนทงสน 336 แหง โดยมตลาดทไดรบรางวลระดบ

เพชรทมการพฒนาตอยอดจนผานเกณฑไดรบรางวลปายรบรองตลาดพรเมยมมารเกต (Premium

Market) จ�านวน 4 แหง


43

กจกรรมดงกลาวจดขนเมอวนองคารท 7 สงหาคม 2561 เวลา 09.00 – 12.00 น.

ณ หองรตนโกสนทร ศาลาวาการกรงเทพมหานคร (เสาชงชา) เขตพระนคร กรงเทพมหานคร

โดยมนายทวศกด เลศประพนธ รองผวาราชการกรงเทพมหานคร เปนประธานในพธ ผเขารวมงาน

แถลงขาวฯ ประกอบดวย ผประกอบการตลาด เจาหนาทส�านกงานเขต เจาหนาทส�านกสงแวดลอม

เจาหนาทส�านกอนามย และสอมวลชน รวมจ�านวนทงสน 300 คน

กจกรรมภายในงานประกอบดวยการมอบปายรบรองตลาดพรเมยมมารเกต (Premium

Market) ใหแกผประกอบการตลาดทผานการคดเลอก จ�านวน 4 แหง ไดแก ตลาดเอยมสมบต

เขตสวนหลวง ตลาดสามยาน เขตปทมวน ตลาดบางขนศร เขตบางกอกนอย และตลาด

ศนยการคามนบร เขตมนบร

Annual Report 2018

44

และมอบปายรบรองตลาดสะอาดไดมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร ใหแก

ผประกอบการตลาดทมการพฒนาตลาดยกระดบผานเกณฑปายรบรองตลาดสะอาดไดมาตรฐาน

อาหารปลอดภย จ�านวน 336 แหง แบงเปนระดบเพชร 56 แหง ระดบทอง 62 แหง ระดบเงน

105 แหง และระดบทองแดง 113 แหง จากตลาดทไดรบอนญาต จ�านวน 390 แหง

การสมตรวจประเมนสขลกษณะของตลาดประเภทท 2

กลมงานสขาภบาลตลาดและสถานทสะสมอาหาร ไดสมตรวจประเมนสขลกษณะของตลาด

ประเภทท 2 จ�านวน 39 แหง ในพนท 38 เขต ระหวางวนท 26 กมภาพนธ ถง 26 เมษายน 2561

โดยตรวจประเมนการสขาภบาลตลาดตามหลกสขาภบาล ตามกฎกระทรวงวาดวยสขลกษณะ

ของตลาด พ.ศ. 2551 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ตลาด พ.ศ. 2546 และเกณฑตลาดสะอาด

ไดมาตรฐานอาหารปลอดภย โดยการตรวจสขลกษณะของตลาดประเภทท 2 ประกอบดวย 2 ดาน

ไดแก ดานสขาภบาลสงแวดลอม และดานความปลอดภยอาหาร สรปผลการตรวจประเมนดงน

1. ดานสขาภบาลสงแวดลอม

1.1 ลกษณะสถานท จากการตรวจประเมนพบวา มตลาดเปนแบบกางรม จ�านวน

4 แหง แบบเตนทลกเตา จ�านวน 2 แหง โครงสรางเปนโครงเหลกหลงคาคลมผาใบ จ�านวน 14 แหง

โครงสรางเปนโครงเหลกหลงคาเมทลชท จ�านวน 16 แหง โครงสรางเปนโครงเหลกหลงคา

กระเบอง จ�านวน 1 แหง ใชพนทใตอาคารเปนตวตลาด จ�านวน 1 แหง มโครงสรางเปนแบบ

อาคารโครงไมหลงคาสงกะสมลกษณะเปนรปตวแอล และกางรมบรเวณตรงกลาง จ�านวน 1 แหง

ดงทแสดงในรปภาพ


45

1.2 ลกษณะแผงจ�าหนายอาหาร เปนโตะแบบพบเกบได จ�านวน 27 แหง โตะแบบ

ตงทมความมนคงแตพบเกบไมได จ�านวน 4 แหง และโตะแบบกอปน ปกระเบอง มความมนคง

ถาวร จ�านวน 8 แหง ดงทแสดงในรปภาพ

Annual Report 2018

46

1.3 สภาพแวดลอมภายในตลาด พบขอบกพรองเรยงจากมากไปนอย มรายละเอยดดงน

ล�ำดบ ขอบกพรองสภำพแวดลอมภำยในตลำดจ�ำนวนตลำด

(แหง)

1 ไมมทกนหรอมาตรการปองกนสตวไมใหเขามาในตลาด 32

2 การดแลหองสวมท�าความสะอาดไมสม�าเสมอพบสงสกปรก 31

3การจดการขยะ มจดรวบรวมขยะทไมถกสขลกษณะและมจ�านวนถงขยะไม

เพยงพอ29

4 การจดวางจ�าหนายสนคาไมเปนหมวดหม 23

5พนทางเดนและรางระบายน�า บอดกไขมนท�าความสะอาดไมสม�าเสมอ

มขยะตกคาง21

6 ทางเดนภายในตลาดมความกวางนอยกวา 2 เมตร 15

7 มการใชหลอดไฟสชมพบรเวณแผงจ�าหนายเนอสตว 2

8 มน�าจากแผงจ�าหนายผกไหลลงบนพน 2

9 ทจอดรถไมเพยงพอ 2

10 มขยะตกคางบรเวณใตแผงจ�าหนายอาหาร 2

1.4 สขวทยาสวนบคคล ขอบกพรองทพบ ไดแก การตรวจสขภาพ การอบรม

หลกสตรการสขาภบาลอาหาร และสขวทยาสวนบคคล มรายละเอยดดงน

ล�ำดบ ขอบกพรองสขวทยำสวนบคคลจ�ำนวนตลำด

(แหง)

1ผ ขายของและผ ชวยขายของมการตรวจสขภาพแตไมครบทกรายและไม

ครอบคลมการตรวจโรคตามทกรงเทพมหานครก�าหนด39

2ผขายของและผชวยขายของทจ�าหนายอาหารเขาอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหาร

ของกรงเทพมหานครไมครบทกราย38

3การแตงกายของผขายของและผชวยขายของไมเรยบรอย ไมสวมหมวกคลมผม

และผากนเปอน32

4 อาหารปรงสกทจ�าหนายไมมอปกรณปกปดปองกนฝนละอองและแมลงน�าโรค 32


47

2. ดานความปลอดภยอาหาร

2.1 ดานเคม สมตรวจวเคราะหหาสารปนเปอน 4 ชนด โดยใชชดทดสอบเบองตน

(Test-kit) ไดแก สารบอแรกซ สารฟอรมาลน กรดซาลซลค และสารฟอกขาว จ�านวน 435 ตวอยาง

ไมพบการปนเปอน 431 ตวอยาง คดเปนรอยละ 99.08 พบการปนเปอน (ฟอรมาลน) จ�านวน

4 ตวอยาง คดเปนรอยละ 0.92 ตวอยางทพบการปนเปอน ไดแก สไบนาง และปลาหมกกรอบ

รายละเอยดดงแสดงในตารางและรปภาพ

ตารางแสดงผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางดานเคม

สำรปนเปอนท

ตรวจวเครำะห

จ�ำนวนทตรวจ


ผลกำรวเครำะห

ผำน


รอยละ ไมผำน


รอยละ

สารบอแรกซ 140 140 100 0 0

สารฟอรมาลน 129 125 96.90 4 3.10

กรดซาลซลค 69 69 100 0 0

สารฟอกขาว 97 97 100 0 0

รวม 435 431 99.08 4 0.92

ส�านกงานเขตไดด�าเนนการตรวจตดตามผล พบวาผจ�าหนายเนอสตวทพบการปนเปอนได

ยกเลกการจ�าหนายเนอสตวทมการปนเปอนสารเคมแลว

Annual Report 2018

48

0 3.1 0 0

2.2 ดานจลนทรย สมตรวจวเคราะหหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยในอาหาร ปรงสก

พรอมบรโภค ดวยชดทดสอบเบองตน (SI-2) จ�านวน 248 ตวอยาง ไมพบการปนเปอน 111

ตวอยาง คดเปนรอยละ 44.76 พบการปนเปอน 137 ตวอยาง คดเปนรอยละ 55.24 ดงทแสดง

ในรปภาพ

3. การส�ารวจการเลอกซอและการบรโภคอาหารพรอมบรโภคของประชาชนทมาใช

บรการในตลาดประเภทท 2


49

กองสขาภบาลอาหารไดเฝาระวงความปลอดภยดานอาหาร โดยการส�ารวจการเลอกซอและ

การบรโภคอาหารพรอมบรโภคของประชาชนทมาใชบรการในตลาดประเภทท 2 มวตถประสงค

เพอศกษาการเลอกซออาหารเพอบรโภคยอดนยมของประชาชนในกรงเทพมหานคร และเปน

การเฝาระวงความเสยงโรคทเกดจากทางเดนอาหาร ซงมสาเหตจากการรบประทานอาหาร

โดยท�าการส�ารวจกลมตวอยางจากประชาชนทซออาหารในตลาดประเภทท 2 จ�านวน 39 แหง

ในพนท 38 เขต ในกลมตวอยาง จ�านวน 418 คน

จากการส�ารวจพบวา กลมประชาชนทมาซออาหารพรอมบรโภคในตลาดประเภทท 2 จ�านวน

418 คน เปนเพศหญง จ�านวน 326 คน คดเปนรอยละ 77.99 และเพศชาย จ�านวน 92 คน

คดเปนรอยละ 22.01 โดยชวงอายของกลมตวอยาง อยระหวาง 21-60 ป คดเปน รอยละ 80.37

จ�านวนสมาชกในครอบครวของกลมตวอยางสวนใหญมสมาชกในครอบครว 1-4 คน คดเปน

รอยละ 81.10 ความถในการซออาหารจากตลาดไปบรโภคของกลมตวอยางสวนใหญ อยทสปดาห

ละ 3 ครง คดเปนรอยละ 32.30 จากการส�ารวจเรองการเจบปวยจากการรบประทานอาหารใน

ตลาด และประเภทอาหารทซอจากตลาดไปรบประทานแลวท�าใหเกดการเจบปวยของกลม

ตวอยาง พบวาไมเคยมผไดรบการเจบปวยจากการซออาหารในตลาดประเภทท 2 ไปรบประทาน

และจากการส�ารวจอาหารยอดนยมทกลมตวอยางซอมารบประทานมากทสดแบงตามประเภท

สรปไดดงน

กลมท 1 ผกและผลไมตดแตง สลดผก เชน ผกและผลไมตดแตงทบรรจในถาดโฟม หรอ

ถงพลาสตก ไดแก ผกสด ผลไมตดแตง และผกตม คดเปนรอยละ 54.46 29.37 และ 3.96

ตามล�าดบ

Annual Report 2018

50

กลมท 2 อาหารทะเลทบรโภคดบ เชน ปลา กง ปลาหมก หอย และซาซม ไดแก ซชหนาปลา

แซลมอน ซชหนาปลาทนา และซาซม คดเปนรอยละ 30.77 23.08 และ 23.08 ตามล�าดบ

กลมท 3 อาหารปรงสกหรออาหารทผานกรรมวธ แบงเปนหมวดดงน

– หมวดขนมหวานหรอขนมไทย ไดแก บวลอย ขนมชน และกลวยบวชช คดเปนรอยละ

19.17 12.50 และ 11.67 ตามล�าดบ

– หมวดผกหรอผลไมทดอง แชอม เชอม กวน หรอท�าใหแหง ไดแก ผกกาดดอง

มะมวงดอง/แชอม และหนอไมดอง คดเปนรอยละ 38.10 28.57 และ 19.05 ตามล�าดบ

– หมวดขนมอบทมไสหรอไมมไส ไดแก ขนมปง คกก และขนมเคกหนาตางๆ คดเปน

รอยละ 38.33 6.67 และ 6.67 ตามล�าดบ

กลมท 4 อาหารพรอมบรโภคทวไป ไดแก เนอสตวทอด/ยาง/อบ/เผา ขาวแกง และน�าพรก

คดเปนรอยละ 33.06 31.43 และ 9.43 ตามล�าดบ

กลมท 5 อาหารปรงสกแลวแชเยนหรอแชแขง และตองอนกอนบรโภค ไดแก ลกชน ขนมจบ

และหมยอ รอยละ 56.25 12.50 และ 9.38 ตามล�าดบ

กลมท 6 เครองดมทไมไดบรรจในภาชนะปดสนท ไดแก ชานมไขมก น�ามะพราว และชาเยน

คดเปนรอยละ 18.18 17.05 และ 10.23 ตามล�าดบ

กลมท 7 เครองดมทบรรจในภาชนะปดสนท ไดแก น�าสม น�ามะพราว และเฉากวย คดเปน

รอยละ 35.71 14.29 และ 7.14 ตามล�าดบ

กลมท 8 อาหารหมกพนเมอง ไดแก ปลารา แหนม และปลาสม คดเปนรอยละ 38.46 30.77

และ 23.08 ตามล�าดบ


51

กำรตรวจประเมนกำรสขำภบำลตลำดในพนทกรงเทพมหำนคร

ประจ�ำป 2561

(วเครำะหและสรปผลจำกกำรด�ำเนนงำนของส�ำนกงำนเขต)

กองสขาภบาลอาหารไดด�าเนนการรวบรวมและสรปผลการตรวจประเมน การสขาภบาล

อาหารในตลาดในพนทกรงเทพมหานคร ภายใตโครงการกรงเทพฯ เมองอาหารปลอดภยประจ�าป

งบประมาณ 2561 เพอควบคม ก�ากบ ดแลสขลกษณะการจ�าหนายอาหารในตลาด ใหเปนไป

ตามหลกการสขาภบาลอาหาร โดยการด�าเนนงานดานการสขาภบาลตลาดตามพระราชบญญต

การสาธารณสข พ.ศ. 2535 พระราชบญญตอาหาร พ.ศ. 2522 กฏกระทรวงวาดวยสขลกษณะ

ของตลาด พ.ศ. 2551 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองตลาด พ.ศ. 2546 ระเบยบกรงเทพมหานคร

วาดวยแบบการขอและการออกใบอนญาตจดตงตลาด พ.ศ. 2548 และกฎหมายอนๆ ทเกยวของ

เพอคมครองประชาชนใหไดบรโภคอาหารทสะอาดปลอดภย ตลอดจนน�าขอมลทไดมาใชใน

การพฒนางานดานการสขาภบาลอาหารในตลาดใหมประสทธภาพมากยงขน จากการรวบรวม

ผลตรวจประเมนการสขาภบาลตลาดจากส�านกเขต 50 เขต พบวาตลาดในพนทกรงเทพมหานคร

ทเปดท�าการในป พ.ศ. 2561 มจ�านวน 390 แหง แบงเปน ตลาดประเภทท 1 จ�านวน 140 แหง

และตลาดประเภทท 2 จ�านวน 250 แหง โดยมตลาดทผานเกณฑการตรวจประเมนตลาดสะอาด

ไดมาตรฐานอาหารปลอดภย จ�านวน 336 แหง คดเปนรอยละ 86.15 แบงเปนตลาดประเภทท 1

จ�านวน 118 แหง คดเปนรอยละ 84.29 ผานเกณฑระดบเพชร จ�านวน 56 แหง คดเปนรอยละ 40

ผานเกณฑระดบทอง จ�านวน 62 แหง คดเปนรอยละ 44.29 ตลาดประเภทท 2 จ�านวน 218 แหง

คดเปนรอยละ 87.20 ผานเกณฑระดบเงน จ�านวน 105 แหง คดเปนรอยละ 42 ผานเกณฑ

ระดบทองแดง จ�านวน 113 แหง คดเปนรอยละ 45.20 โดยมรายละเอยดการตรวจประเมนดงน

1. สรปผลการตรวจประเมนสขลกษณะของตลาดประเภทท 1

1.1 ดานสขาภบาลสงแวดลอม ตลาดประเภทท 1 จ�านวน 140 แหง ตรวจประเมน

โดยใชแบบตรวจประเมนตลาดประเภทท 1 ซงเปนไปตามกฎกระทรวงวาดวยสขลกษณะของ

ตลาด พ.ศ. 2551 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ตลาด พ.ศ. 2546 และเกณฑตลาดสะอาด

ไดมาตรฐานอาหารปลอดภย จ�านวน 56 ขอ พบวาตลาดไมผานเกณฑการตรวจประเมน จ�านวน

22 แหง คดเปนรอยละ 15.71 ขอบกพรองทตลาดไมผานเกณฑการประเมน ดงทแสดงในรปภาพ

Annual Report 2018

52

ขอบกพรองดานสขาภบาลสงแวดลอมทพบในการตรวจประเมนสขลกษณะของตลาดประเภท

ท 1 มดงน

(1) ผขายของและผชวยขายของในตลาดไมไดรบการตรวจสขภาพตามทกรงเทพมหานคร

ก�าหนด

(2) แผงจ�าหนายอาหารประเภทเนอสตวช�าแหละปลอยน�าหรอของเหลวจากแผงไหล

ลงสพนตลาด

(3) ไมมมาตรการหรอเครองกนปองกนสตว เชน สนข แมว นก ไมใหเขามาในตลาดได

(4) ไมมระบบบ�าบดน�าเสยทมประสทธภาพ

(5) ทางระบายน�าไมมความลาดเอยง ไมสามารถระบายน�าได

(6) ไมดแลหองสวม ทปสสาวะและอางลางมอใหอยในสภาพทสะอาดใชการไดด

(7) ไมเกบกวาดมลฝอยในตลาด ไมดแลความสะอาดของตะแกรงดกมลฝอย บอดกไขมน

และทางระบายน�า

(8) ไมบ�ารงรกษาโครงสรางของตลาดใหสะอาดและใชการไดด

(9) ไมเกบกวาดมลฝอยและดแลความสะอาดของตะแกรงดกมลฝอย บอดกไขมน และ

ทางระบายน�า


1.2 ดานความปลอดภยของอาหาร

การตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางดานเคมโดยใชชดทดสอบเบองตน

(Test-kit) หาการปนเปอนสารบอแรกซ กรดซาลซลค สารฟอกขาว สารฟอรมาลน ยาฆาแมลง

และสผสมอาหาร จ�านวน 6,336 ตวอยาง พบการปนเปอน 30 ตวอยาง คดเปนรอยละ 0.47

รายละเอยด ดงแสดงในตารางและรปภาพ


53

ตารางแสดงผลการตรวจวเคราะหความปลอดภยของอาหารทางดานเคม

สำรปนเปอนท

ตรวจวเครำะห




ผำน

(ตวอยำง)รอยละ

ไมผำน


สารบอแรกซ 1,148 1,148 100 0 0

สารฟอรมาลน 695 689 99.14 6 0.86

กรดซาลซลค 571 564 98.77 7 1.23

สารฟอกขาว 536 533 99.44 3 0.56

ยาฆาแมลง 3,138 3,124 99.55 14 0.45

สผสมอาหาร 248 248 100 0 0

รวม 6,336 6,306 99.53 30 0.47

1.3 ดานการคมครองผบรโภค (เฉพาะการตรวจประเมนตลาดประเภทท 1)

1) การตดปายแสดงราคาสนคา พบวามตลาดทไมตดปายแสดงราคาสนคา

จ�านวน 16 แหง คดเปนรอยละ 11.43

2) การจดใหมบอรดประชาสมพนธดานอาหารปลอดภย พบวามตลาดทไมม

บอรดประชาสมพนธดานอาหารปลอดภย จ�านวน 17 แหง คดเปนรอยละ 12.14

Annual Report 2018

54

3) การจดใหมเครองชงกลางทไดมาตรฐานไวบรการผบรโภค พบวามตลาดท

ไมจดใหมเครองชงกลางทไดมาตรฐานไวบรการผบรโภค จ�านวน 16 แหง คดเปนรอยละ 11.43

2. สรปผลการตรวจประเมนสขลกษณะของตลาดประเภทท 2

2.1 ดานสขาภบาลสงแวดลอม ตลาดประเภทท 2 จ�านวน 250 แหง ตรวจประเมน

โดยใชแบบตรวจประเมนตลาดประเภทท 2 ซงเปนไปตามกฎกระทรวงวาดวยสขลกษณะของ

ตลาด พ.ศ. 2551 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ตลาด พ.ศ. 2546 และเกณฑตลาดสะอาด

ไดมาตรฐานอาหารปลอดภย จ�านวน 41 ขอ พบวาตลาดไมผานเกณฑการตรวจประเมน จ�านวน

32 แหง คดเปนรอยละ 12.80 ขอบกพรองทตลาดไมผานเกณฑการประเมน ดงทแสดงในรปภาพ

ขอบกพรองดานสขาภบาลสงแวดลอมทพบในการตรวจประเมนสขลกษณะของตลาดประเภท

ท 2 มดงน

(1) ผขายของและผชวยขายของในตลาดไมไดรบการตรวจสขภาพตามทกรงเทพมหานคร

ก�าหนด

(2) ไมมสถานทใหความรแกผบรโภคภายในตลาด

(3) ผประกอบการไมมการตรวจสอบสารปนเปอนในอาหารทเปนอนตรายตอสขภาพ

ไดแก สารบอแรกซ สารฟอรมาลน สารฟอกขาว และกรดซาลซลค

(4) ไมมเจาหนาทของตลาดผานการฝกอบรมวธใชชดทดสอบสารปนเปอนในอาหารอยางงาย

(5) ไมมทลางท�าความสะอาดอาหารและภาชนะในบรเวณแผงอาหารสด แผงเนอสตว

ช�าแหละ และแผงจ�าหนายอาหารปรงส�าเรจ

(6) ทางระบายน�าไมมความลาดเอยง ไมสามารถระบายน�าได


(8) ทางเดนภายในตลาดมความกวางนอยกวา 2 เมตร


55

(9) อณหภมในการเกบรกษาอาหารสดเฉพาะสตว เนอสตว และอาหารทะเล มากกวา 5 oC

(10) อาหารปรงส�าเรจไมมการปกปดปองกนฝนละออง สตวและแมลงน�าโรค

2.2 ดานความปลอดภยของอาหาร

การตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางดานเคมโดยใชชดทดสอบเบองตน

(Test-kit) หาการปนเปอนสารบอแรกซ กรดซาลซลค สารฟอกขาว และสารฟอรมาลน จ�านวน

3,500 ตวอยาง พบการปนเปอน 1 ตวอยาง คดเปนรอยละ 0.03 ดงแสดงในตารางและรปภาพ

ตารางแสดงผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางดานเคม

สำรปนเปอนทตรวจ

วเครำะห




ผำน


ไมผำน


สารบอแรกซ 1,322 1,322 100 0 0

สารฟอรมาลน 843 842 99.88 1 0.12

กรดซาลซลค 643 643 100 0 0

สารฟอกขาว 692 692 100 0 0

รวม 3,500 3,499 99.97 1 0.03

0 0.12 0 0

Annual Report 2018

56

กำรพฒนำสขำภบำลอำหำรในสถำนทสะสมอำหำร

การจดกจกรรมเพอพฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานทสะสมอาหาร

ประเภทรานมนมารท

กองสขาภบาลอาหารจดกจกรรมเพอพฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานทสะสมอาหาร

ประเภทรานมนมารท ในวนศกรท 11 พฤษภาคม 2561 เวลา 09.00 – 12.00 น. ณ หองรตนโกสนทร

ศาลาวาการกรงเทพมหานคร (เสาชงชา) ผเขารวมกจกรรมประกอบดวย ผประกอบการ

รานมนมารท และเจาหนาทฝายสงแวดลอมและสขาภบาล ส�านกงานเขต รวมจ�านวน 180 คน

โดยมวตถประสงคเพอชแจงใหผเขารวมกจกรรมทราบถงสถานการณดานการสขาภบาลอาหาร

ของรานมนมารทในปจจบน ตลอดจนสรางความรความเขาใจใหกบผประกอบการในการปฏบต

ตามกฎหมายและขอก�าหนดดานการสขาภบาลอาหารทเกยวของ ไดแก พระราชบญญต

การสาธารณสข พ.ศ. 2535 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง สถานทจ�าหนายอาหารและ

สถานทสะสมอาหาร พ.ศ. 2545 และค�าแนะน�าของคณะกรรมการสาธารณสขฉบบท 2 /2548

เรอง ขอก�าหนดดานสขาภบาลอาหารส�าหรบสถานทสะสมอาหาร ประเภทรานมนมารท โดยเชญ

นางสาวนยนา ใชเทยมวงศ นกวชาการสาธารณสขช�านาญการพเศษ จากส�านกสขาภบาลอาหาร

และน�า กรมอนามย มาบรรยาย เรอง แนวทางการพฒนางานดานการสขาภบาลอาหารของ

สถานทสะสมอาหารประเภทรานมนมารท และนางสาวพชชา ไกรรตน นกสบสวนสอบสวน

ช�านาญการ จากส�านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค มาบรรยาย เรอง ความรบผดชอบ

ตอผบรโภคในการด�าเนนธรกจรานมนมารท ซงในการด�าเนนกจการรานมนมารทผประกอบการ

จะตองควบคมดแลปจจยทเกยวของกบความปลอดภยของอาหารทจ�าหนาย ไดแก การจดการ

สขลกษณะของสถานท กระบวนการคดเลอกวตถดบ การเตรยม ประกอบ ปรง การจดเกบ

การวางจ�าหนายอาหาร ภาชนะอปกรณทใช การจดการของเสย และการควบคมก�าจดสตวและ

แมลงน�าโรค รวมทงการสงเสรมใหผสมผสอาหารทกคนผานการอบรมตามหลกสตรการสขาภบาล

อาหารของกรงเทพมหานคร และเขารบการตรวจสขภาพตามทกฎหมายก�าหนด เพอท�าใหอาหาร

มความสะอาดและปลอดภยในทกขนตอน ตลอดจนการเนนย�าใหผประกอบการรานมนมารท

ใหความรวมมอในการพฒนาทงดานกายภาพ ดานคณภาพของอาหารและบคลากรเขาสระบบ

ตามทกฎหมายก�าหนด เพอยกระดบคณภาพมาตรฐานอาหารปลอดภยของกรงเทพมหานคร

ตอไป


57

ภาพการจดกจกรรมเพอพฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานทสะสมอาหาร

ประเภทรานมนมารท

Annual Report 2018

58

กำรสขำภบำลอำหำรในโรงเรยน

กองสขาภบาลอาหารด�าเนนการพฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานศกษาอยางตอเนอง

โดยเปนการด�าเนนงานในรปแบบเครอขายงานสขาภบาลอาหารในสถานศกษาทงในระดบ

กลมเขตและเขต เพอขบเคลอนใหส�านกงานเขตสรางเครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน

และมอบนโยบายไปยงกลมเขตใหมการด�าเนนงานไปในทศทางเดยวกน และน�านโยบายดานการจดการ

อาหารปลอดภยของกรงเทพมหานครไปด�าเนนการใหเกดการพฒนาในสถานศกษา และ

รวมมอกนพฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานศกษาในพนทเขต รวมทงผลกดนใหสถานศกษา

มการแตงตงคณะกรรมการพฒนาการสขาภบาลอาหารในโรงเรยน เพอใหผทเกยวของรบรนโยบาย

ของกรงเทพมหานคร และขบเคลอนงานอาหารปลอดภยตามมาตรการ การจดการอาหารปลอดภย

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 คณะกรรมการเครอขายงานสขาภบาลอาหารในสถานศกษา พนท

กรงเทพมหานคร ตามค�าสงกรงเทพมหานคร ท 256/2559 ลงวนท 21 มกราคม 2559 ไดม

การประชมคณะกรรมการเครอขายสขาภบาลอาหารในโรงเรยนพนทกรงเทพมหานคร เพอ

ขบเคลอนใหส�านกงานเขตสรางเครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน และมอบนโยบาย

ไปยงกลมเขตใหมการด�าเนนงานไปในทศทางเดยวกน รวมทงตดตามผลการด�าเนนงานตามแผน

การจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยน โดยจดการประชม จ�านวน 6 ครง ตามกลมเขต ในวนท

9 11 12 15 18 และ 19 มกราคม 2561 ณ ส�านกงานเขตคลองสามวา ธนบร ทงคร วฒนา

หวยขวาง และสายไหม ตามล�าดบ จากผลการประชมคณะกรรมการฯ พบวา เครอขายไดม

การด�าเนนงานพฒนาการสขาภบาลอาหารสถานศกษาเชงรกและไดน�าเทคโนโลย เขามาชวย

ในการสรางเครอขายอกดวย เชน ส�านกงานเขตสะพานสง คลองสามวา ราษฎรบรณะ ไดสนบสนน

ใหสถานศกษามการจดตงอาสาสมครอาหารปลอดภยในสถานศกษาเพอรวมเฝาระวง

ความปลอดภยดานอาหาร ส�านกงานเขตบางกอกนอยมการบรณาการงานสขาภบาลอาหาร

ในโรงเรยนควบคกบงานควบคมโรค ส�านกงานเขตบางคอแหลม วฒนามการใชแอปพลเคชนชวย

ในการสอสารแลกเปลยนขอมล และส�านกงานเขตบางรกรวมกบศนยบรการสาธารณสขใน

การตรวจและใหค�าแนะน�าดานสขลกษณะและการควบคมโรคใหแกครผดแลโรงอาหารและผท

เกยวของ


59

ภำพกำรประชมคณะกรรมกำรเครอขำยงำนสขำภบำลอำหำรในโรงเรยน 6 กลมเขต

กลมกรงเทพตะวนออก กลมกรงธนเหนอ

กลมกรงธนใต กลมกรงเทพใต

กลมกรงเทพกลาง กลมกรงเทพเหนอ

Annual Report 2018

60

การตดตามผลการด�าเนนงานตามแผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยน

1. เครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน ระดบเขต

ส�านกงานเขตแตงตงคณะกรรมการเครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน ระดบเขต

โดยผอ�านวยการเขตหรอผชวยผอ�านวยการเขตเปนประธาน กรรมการประกอบดวย หวหนา

ฝายการศกษา หวหนาฝายโยธา ผอ�านวยการสถานศกษาในพนทเขต พยาบาลอนามยโรงเรยน

ประจ�าศนยบรการสาธารณสขในพนทเขต และมหวหนาฝายสงแวดลอมและสขาภบาล ท�าหนาท

กรรมการและเลขานการ มการประชมอยางนอยปละ 1 ครง เพอน�านโยบายดานการจดการ

อาหารปลอดภยของกรงเทพมหานครไปด�าเนนการใหเกดการพฒนาในสถานศกษา และรวมมอกน

พฒนาการสขาภบาลอาหารในสถานศกษาในพนทเขต โดยมส�านกงานเขตทสงรายงานการประชม

คณะกรรมการเครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน ระดบเขต มายงกองสขาภบาลอาหาร

จ�านวน 38 แหง

2. เครอขายงานสขาภบาลอาหารในโรงเรยน ระดบโรงเรยน

สถานศกษามการแตงตงคณะกรรมการพฒนาการสขาภบาลอาหารในโรงเรยน เพอ

ใหผทเกยวของรบรนโยบายของกรงเทพมหานคร และขบเคลอนงานอาหารปลอดภยตามมาตรการ

การจดการอาหารปลอดภย ปจจบนมโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานครแตงตงคณะกรรมการฯ

จ�านวน 339 แหง และสถานศกษานอกสงกดกรงเทพมหานครแตงตงคณะกรรมการฯ จ�านวน

55 แหง

3. การด�าเนนงานตามแผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

แผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ประกอบดวย

3 ดาน ไดแก 1) ดานกายภาพ การปรบปรงโรงอาหาร และการปรบปรงระบบกกเกบน�าใตดน

เปนระบบกกเกบน�าบนดน 2) ดานคณภาพอาหารและน�า การจดซอวตถดบและอาหารพรอม

บรโภคจากแหลงทมใบอนญาตฯ และการตรวจสอบระบบการเกบรกษานมในโรงเรยน และ

3) ดานบคลากร (ผสมผสอาหาร) ตองเขารบการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหาร และไดรบ

การตรวจสขภาพ 9 โรค ผลการด�าเนนงานตามแผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยน

ดงแสดงในตาราง


61

ตารางแสดงผลการด�าเนนการตามแผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยน

มำตรกำรตำมแผนฯ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561

1. การปรบปรงโรงอาหาร

(โดยป 2558 – 2560 เปน

การรายงานการปรบปรง

โรงอาหาร และในป 2561

เปนการรายงานการตรวจ

ประเมนสภาพการสขาภบาล

อาหาร)

397 โรงเรยน

(รอยละ 90.64)


(รอยละ 90.64)


(รอยละ 99.08)


โดยโรงเรยนอยใน

เกณฑระดบ

- ดมาก 214

โรงเรยน

(รอยละ 48.97)

- ด 207 โรงเรยน

(รอยละ 47.37)

- ตองปรบปรง


(รอยละ 3.66)

2. การปรบปรงระบบกกเกบ

น�าใตดนเปนระบบเกบน�าบน

ดน

- โรงเรยนมระบบกกเกบ

น�าบนดน


(รอยละ 38.36)


(รอยละ 44.98)


(รอยละ 47.83)


(รอยละ 69.34)

3. แหลงซอวตถดบ/อาหาร

ปรงส�าเรจ

- โรงเรยนมการจดซอ

วตถดบจากแหลงทมใบอนญาตฯ


(รอยละ 83.56)


(รอยละ 83.56)


(รอยละ 83.75)


(รอยละ 61.56)

4. ระบบการตรวจสอบระบบ

การเกบรกษานมโรงเรยน

(โรงเรยนทมการดมนมโรงเรยน

จ�านวน 432 แหง)

- โรงเรยนมการจดเกบนม

ในต แชนมทสะอาด ขนาด

เพยงพอเหมาะสม

- โรงเรยนมการเกบรกษา

อณหภมตแชนมไดไมเกน 8

องศาเซลเซยส


(รอยละ 100)




(รอยละ 99.54)


(รอยละ 99.54)


(รอยละ 98.38)


(รอยละ 99.77)


(รอยละ 98.38)


(รอยละ 99.54)

Annual Report 2018

62

ตารางแสดงผลการด�าเนนงานตามแผนการจดการอาหารปลอดภยในโรงเรยน (ตอ)

มำตรกำรตำมแผนฯ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561

5. การอบรมหลกสตรการสขาภบาล

อาหารของกรงเทพมหานคร

- มผสมผสอาหารในโรงเรยน

- มผ สมผสอาหารผานการ

ประเมนผลความรฯ และไดรบบตร

ประจ�าตวผสมผสอาหาร

1,931 คน

950 คน

(รอยละ 49.20)

1,821 คน

903 คน

(รอยละ 49.59)

1,826 คน

886 คน

(รอยละ 48.52)

1,610 คน

779 คน

(รอยละ 48.39)

6. การตรวจสขภาพผสมผสอาหาร

- จ�านวนผ สมผสอาหารใน

โรงเรยน

ผลการตรวจสขภาพพบวามผปวย

ดงน

6.1 จ�านวนผปวยวณโรค (จาก

การตรวจ x-ray)

6.2 จ�านวนผ ป วยไวรสตบ

อกเสบ ชนดเอ (จากการเจาะเลอด)

6.3 จ�านวนผปวยดวยโรคใน

ระบบทางเดนอาหาร (จากการท�า

Rectal swab)

- Salmonella typhi

- Salmonella Non typhi

(Gr. A,B,C,D,E,S)

- Vibrio parahaemolyticus

- Vibrio cholera non 01/

non 0139

- Vibrio fluvialis

- Aeromonas sobria

1,931 คน


3 คน


ไมพบอาการ

แสดงและไมพบ

ประวตปวย

(จากการซก

ประวต สงเกต

อาการ)

70 คน


-

68 คน

-

-

2 คน

-

1,821 คน


2 คน







อาการ)

51 คน


3 คน

46 คน

1 คน

-

-

1 คน

1,826 คน


1 คน







อาการ)

41 คน


-

41 คน

-

-

-

-

1,610 คน


5 คน







อาการ)

24 คน


-

24 คน

-

-

-

-หมายเหต - ขอมลการตรวจสขภาพผสมผสอาหารจากการรายงานของศนยบรการสาธารณสข

- โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ป 2558-2559 มจ�านวน 438 แหง

- โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ป 2560-2561 มจ�านวน 437 แหง


63

4. ผลการตรวจคณภาพอาหารและน�า

กองสขาภบาลอาหารไดสนบสนนชดทดสอบเบองตนส�าหรบตรวจวเคราะหหาสาร

ปนเปอนในอาหารและน�า ไดแก ชดทดสอบหาเชอแบคทเรยในการตรวจคณภาพน�าบรโภค น�ายา

ทดสอบหาเชอโคลฟอรมแบคทเรยขนตน และวสดอปกรณส�าหรบใชในการตรวจวเคราะห ไดแก

แอลกอฮอลฆาเชอ ไมพนส�าล ส�าลกอน เพอใหโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร จ�านวน 437 แหง

มการตรวจสอบเฝาระวงการปนเปอนในอาหารและน�าดวยตนเอง สรปผลดงตาราง

ตารางแสดงผลการตรวจคณภาพอาหารและน�าดมในโรงเรยน

รำยกำรตรวจวเครำะห ตรวจ

(รำยกำร)

ผำนเกณฑ

คณภำพ


รอยละ ไมผำนเกณฑ

คณภำพ


รอยละ

โคลฟอรมแบคทเรย 5,295 5,155 97.36 140 2.64

น�าส�าหรบอปโภคบรโภค 1,837 1,822 99.18 15 0.82

บอแรกซ 3,179 3,179 100 0 0.0

รวม 10,311 10,156 98.50 155 1.50

Annual Report 2018

64

กำรควบคมกำรจดและจ�ำหนำยกระเชำของขวญ

ในชวงเทศกำลปใหม

กองสขาภบาลอาหารไดด�าเนนการควบคมการจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในชวง

เทศกาลปใหม ประกอบดวยกจกรรม ดงน

การจดประชมผประกอบการ

เปนการประชมผประกอบการทรบจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในพนทกรงเทพมหานคร

เพอเตรยมความพรอมลวงหนาซงจดในวนท 21 พฤษภาคม 2561 กอนเขาสเทศกาลปใหม

เพอซกซอมความเขาใจในแนวทางปฏบตและปรบปรงหลกเกณฑในการจดและจ�าหนาย

กระเชาของขวญปใหมใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบนและเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ


65

การจดงานแถลงขาว

แถลงขาวการจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในเทศกาลปใหมของกรงเทพมหานครในชวง

เดอนธนวาคมเปนประจ�าทกป โดยในปงบประมาณ พ.ศ.2561 จดแถลงขาวเมอวนท 6 ธนวาคม

2560 เวลา 10.00 – 12.00 น. ณ หองรตนโกสนทร ศาลาวาการกรงเทพมหานคร ถนนดนสอ

เขตพระนคร โดยรองผวาราชการกรงเทพมหานคร (นายทวศกด เลศประพนธ) เปนประธาน

ในการแถลงขาว และออกตรวจเฝาระวงเฉพาะกจ โดยคณะผบรหารกรงเทพมหานคร ในวนเดยวกน

เวลา 11.30 – 12.10 น. ณ ทอปส ซเปอรมารเกต ศนยการคาเซนทรลเวลด ชน 7 เขตปทมวน

Annual Report 2018

66

การสมตรวจการจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในชวงเทศกาลปใหม

ส�านกงานเขตทง 50 เขต สมตรวจการจดและจ�าหนายกระเชาของขวญในชวงเทศกาลปใหม

โดยเรมตงแตเดอนธนวาคมถงเดอนกมภาพนธปถดไป เปนประจ�าทกป

ผลการสมตรวจกระเชาป 2561

1. กระเชาประเภทสนคาบรรจภณฑ สมตรวจสถานประกอบการ จ�านวทงสน 551 ราย

พบการปฏบตทไมเปนไปตามเกณฑมากทสด คอ ปายแสดงวนทผบรโภคสามารถน�ามาแลกเปลยน

หรอคนสนคา ภายใน 28 กมภาพนธ 2561 จ�านวน 59 ราย คดเปนรอยละ 10.70 และพบวา

ทกรายการมการคดเลอกสนคาทมคณภาพด และมฉลากอาหารทถกตอง ม อย. รบรอง น�ามา

จดลงในกระเชา


67

2. กระเชาประเภท ผก ผลไม สมตรวสถานประกอบการ จ�านวน 181 ราย พบการปฏบต

ทไมเปนไปตามเกณฑมากทสด คอ บนกระเชาของขวญ ไมแสดง วน/เดอน/ป ทผบรโภคสามารถ

น�ามาแลกเปลยนหรอคนตามเงอนไขของแตละสถานประกอบการ จ�านวน 11 ราย คดเปน

รอยละ 6.07

Annual Report 2018

68

3. กระเชาผลตภณฑชมชนและทองถน (OTOP) สมตรวจสถานประกอบการ จ�านวน

119 ราย พบการปฏบตทไมเปนไปตามเกณฑมากทสด คอ ไมแสดงรายละเอยดชออาหารและ

หมดอายทกรายการบนฉลาก จ�านวน 3 ราย คดเปนรอยละ 2.52

4. กระเชาของขวญทางเลอกอนๆ เชน ขนมไทย สมตรวจสถานประกอบการ จ�านวน

77 ราย พบวาไมเปนไปตามหลกเกณฑทก�าหนด จ�านวน 5 ราย คดเปนรอยละ 6.49

5. กระเชาของขวญทมเครองดมแอลกอฮอล สมตรวจสถานประกอบการ จ�านวน 550

ราย พบวาสถานประกอบการทกแหงปฏบตเปนไปตามหลกเกณฑทกราย คดเปนรอยละ 100


69

กำรเฝำระวงคณภำพอำหำรในชวงเทศกำลกนเจ

ตามทเทศกาลกนเจไดมขนในชวงระหวางวนท 9 – 17 ตลาคม 2561 ประชาชนจ�านวนมาก

ใหความส�าคญกบการถอศลกนเจ งดเวนการบรโภคเนอสตวและบรโภคผก และผลไมแทนการบรโภค

เนอสตวมากขน โดยมการน�าผกแหงจ�าพวกเกาก ดอกไมจน เยอไผ เหดหหนขาวและเหดหอม

มาใชเปนสวนประกอบในการปรงประกอบอาหารเจ

กองสขาภบาลอาหารไดขอความรวมมอทกส�านกงานเขตในการตรวจเฝาระวงคณภาพอาหาร

ในชวงเทศกาลกนเจ โดยด�าเนนการ ดงน

1. ใหความรและประชาสมพนธแกผจ�าหนายอาหารเจ และผบรโภคทวไป เพอใหเกด

ความร ความเขาใจในการเลอกวตถดบมาประกอบอาหารเจ และการบรโภคอาหารเจ อยางถกตอง

ปลอดภย ปราศจากการปนเปอนสารเคมและเชอโรคทอาจเปนอนตราย

2. ตรวจสอบเฝาระวงผลตภณฑอาหารสด อาหารแหง และอาหารแปรรปทน�ามาใชเปน

วตถดบในการประกอบอาหารเจอยางใกลชด ดงน

2.1 ตรวจสอบหายาฆาแมลงตกคางในผกและผลไมทเปนทนยมในเทศกาลกนเจ

ไดแก ผกกาดหอม ผกบง ผกกวางตง แตงกวา ถวฝกยาว ผกปวยเลง เปนตน

2.2 ตรวจสอบหาสารเคมปนเปอนในผลตภณฑตางๆ ดงน

– สารบอแรกซ : ผลตภณฑกลมเสยง ไดแก ลกชนเจ เปนตน

– ฟอรมาลน : ผลตภณฑกลมเสยง ไดแก เหดฟาง เหดหหน เปนตน

– สารกนรา (กรดซาลซลค) : ผลตภณฑกลมเสยง ไดแก ผกกาดดอง เปนตน

– สารฟอกขาว : ผลตภณฑกลมเสยง ไดแก เหดหหนขาว เยอไผ ฮวยซว เงกเตก

ดอกไมจน ขงซอย ถวงอก เปนตน

2.3 ตรวจหาปรมาณสารโพลารในน�ามนส�าหรบทอดอาหารเจ

Annual Report 2018

70

ผลการด�าเนนงาน

กองสขาภบาลอาหารไดรบรายงานผลการด�าเนนงานจากส�านกงานเขต ทงสน 44 เขต สรป

ผลการด�าเนนงาน ดงน

1. มการประชาสมพนธใหความรแกผจ�าหนายอาหารเจ ทงสน 1,207 ราย

2. เกบตวอยางผกและผลไมทเปนทนยมในเทศกาลกนเจตรวจหายาฆาแมลงตกคาง

ทงสน 1,479 ตวอยาง ไมพบสารเคมตกคางในผกและผลไม

3. เกบตวอยางวตถดบในการประกอบอาหารเจตรวจหาสารเคมปนเปอน 4 ชนด (ไดแก

บอแรกซ, ฟอรมาลน, กรดซาลซลค และสารฟอกขาว) จ�านวนทงสน 1,992 ตวอยาง ไมพบ

การปนเปอนในทกตวอยางอาหาร รายละเอยดดงตาราง

สำรเคมทตรวจจ�ำนวนตวอยำงทตรวจ


ผลกำรตรวจวเครำะห

พบปนเปอน(ตวอยำง)

ไมพบปนเปอน(ตวอยำง)

1. บอแรกซ 828 - 828

2. ฟอรมาลน 353 - 353

3. กรดซาลซลค 288 - 288

4. สารฟอกขาว 523 - 523

รวมทงหมด 1,992 - 1,992(รอยละ 100)

4. ตรวจหาปรมาณสารโพลารในน�ามนส�าหรบทอดอาหารเจ ทงสน 151 ตวอยาง

พบปรมาณสารโพลารเกนรอยละ 25 ในตวอยางน�ามนทอดอาหาร จ�านวน 8 ตวอยาง คดเปน

รอยละ 5.30

5. เกบตวอยางอาหารเจพรอมบรโภคตรวจหาการปนเปอนเชอโคลฟอรมแบคทเรย

โดยใชน�ายา SI-2 จ�านวน 1,195 ตวอยาง พบการปนเปอน 19 ตวอยาง คดเปนรอยละ 1.59

6. กรณทพบการปนเปอน ส�านกงานเขตไดแจงผลการตรวจตอผประกอบการ และม

หนงสอแบบตรวจแนะน�าของเจาพนกงานตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 ให

ผประกอบการปรบปรงแกไข และด�าเนนการตรวจซ�า


71

การตรวจเฝาระวงคณภาพอาหารในชวงเทศกาลกนเจ

Annual Report 2018

72

กำรตรวจเฝำระวงสขลกษณะของสถำนทจ�ำหนำยอำหำร

ในสถำนขนสง และสถำนรถไฟ

กองสขาภบาลอาหารรวมกบฝายสงแวดลอมและสขาภบาล ส�านกงานเขตคลองเตย ปทมวน

จตจกร และตลงชน ลงพนทตรวจสขลกษณะการจ�าหนายอาหารของรานจ�าหนายอาหารในสถาน

ขนสงผโดยสารกรงเทพ (จตจกร) สถานขนสงผโดยสารกรงเทพ (ถนนบรมราชชนน) สถานขนสง

ผโดยสารกรงเทพ (เอกมย) และสถานรถไฟกรงเทพ (หวล�าโพง) โดยไดด�าเนนการตรวจสอบ

สขลกษณะดานกายภาพตามแบบประเมนการสขาภบาลอาหารส�าหรบสถานทจ�าหนายอาหาร

ของกองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย กรงเทพมหานคร สมเกบตวอยางอาหารเพอตรวจ

วเคราะหหาสารปนเปอนทางดานเคมดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit) การตรวจวเคราะห

อาหารทางจลนทรย ดวยชดทดสอบโคลฟอรมแบคทเรย (SI-2) และสมเกบตวอยางอาหารพรอม

บรโภคสงตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ เพอตรวจหาการปนเปอนของเชอจลนทรยทกอให

เกดโรคระบบทางเดนอาหาร สรปผลการด�าเนนการไดดงน

1. ดานสขลกษณะของสถานทจ�าหนายอาหาร

1) สถานขนสงผโดยสารกรงเทพ (เอกมย) มสถานทจ�าหนายอาหาร จ�านวน

10 ราน โดยผลการตรวจสอบสขลกษณะดานกายภาพ พบวาสขลกษณะของการจ�าหนายอาหาร

มสภาพการสขาภบาลอาหารด เชน หองครวสะอาด มการจดเกบวตถดบอาหารในตเยนและม

การแยกประเภทชดเจนระหวางเนอสตวและผกสด ตเยนสะอาด อณหภมเหมาะสม ถงน�าแขง

ส�าหรบบรโภคสะอาด ไมมสงของอนแชปะปน แตยงพบปญหาเรอง อาหารปรงส�าเรจบางสวน

จดเกบในภาชนะทไมมการปกปด ถงขยะไมมฝาปด ไมมการตดตงบอดกไขมน และผสมผสอาหาร

บางคนยงไมเคยผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร


73

2) สถานขนสงผโดยสารกรงเทพ (จตจกร) มศนยอาหาร จ�านวน 4 แหง โดย

ตงอยบรเวณชน 1 จ�านวน 2 แหง (ศนยอาหารสนนทาและศนยอาหารคณากร) และชน 3 จ�านวน

2 แหง (ศนยอาหารชอทพยและศนยอาหารสวลย) รวมจ�านวน 29 ราน โดยผลการตรวจสอบ

สขลกษณะดานกายภาพ พบวาสขลกษณะของการจ�าหนายอาหารมสภาพการสขาภบาลอาหารด

เชน หองครวสะอาด มการจดเกบวตถดบอาหารในตเยนและมการแยกประเภทชดเจนระหวาง

เนอสตวและผกสด ตเยนสะอาด อณหภมเหมาะสม ถงน�าแขงส�าหรบบรโภคสะอาด ไมมสงของ

อนแชปะปน แตยงพบปญหาเรอง อาหารปรงส�าเรจบางสวนจดเกบในภาชนะทไมมการปกปด

ถงขยะไมมฝาปด การจดการแมลงและสตวน�าโรค และมการเกบถงกาซหงตมทมปรมาณกาซ

รวมกนเกน 2,000 ลตร แตไมมการวางทอ ระยะหางระหวางกลมถงกาซอยหางกนนอยกวา

20 เมตร และไมมการตดตงเครองสงสญญาณเมอกาซรว

3) สถานขนสงผโดยสารกรงเทพฯ (ถนนบรมราชชนน) มศนยอาหาร จ�านวน

1 แหง และมสถานทจ�าหนายอาหารอยนอกศนยอาหาร จ�านวน 10 ราน โดยผลการตรวจสอบ

สขลกษณะดานกายภาพ พบวาสขลกษณะของการจ�าหนายอาหารมสภาพการสขาภบาลอาหารด

เชน หองครวสะอาด มการจดเกบวตถดบอาหารในตเยนและมการแยกประเภทชดเจนระหวาง

เนอสตวและผกสด ตเยนสะอาด อณหภมเหมาะสม ถงน�าแขงส�าหรบบรโภคสะอาด ไมมสงของอน

แชปะปน แตยงพบปญหาเรอง อาหารปรงส�าเรจบางสวนจดเกบในภาชนะทไมมการปกปด

ถงขยะไมมฝาปด และผสมผสอาหารบางรายยงไมเคยผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาล

อาหารของกรงเทพมหานคร

Annual Report 2018

74

4) สถานรถไฟกรงเทพฯ (หวล�าโพง) มศนยอาหาร 1 แหง และมสถานท

จ�าหนายอาหารทอยนอกศนยอาหาร จ�านวน 7 ราน โดยผลการตรวจสอบสขลกษณะดาน

กายภาพ พบวาสขลกษณะของการจ�าหนายอาหารมสภาพการสขาภบาลอาหารด เชน

มการจดเกบวตถดบอาหารในตเยนและมการแยกประเภทชดเจนระหวางเนอสตวและผกสด

ตเยนสะอาด อณหภมเหมาะสม ถงน�าแขงส�าหรบบรโภคสะอาด ไมมสงของอนแชปะปน แตยง

พบปญหาเรองพนหองครวช�ารด รางระบายน�าช�ารด และบอดกไขมนไมสามารถดกไขมนได

อยางมประสทธภาพ

2. ผลการตรวจคณภาพอาหาร

การสมตรวจเฝาระวงคณภาพของอาหาร ทางดานเคมดวยชดทดสอบเบองตน

(Test-kit) ไดแก สารบอแรกซ ฟอรมาลน กรดซาลซลค และสารฟอกขาว ทางจลนทรยดวยชดทดสอบ

โคลฟอรมแบคทเรย (SI-2) และสงตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการจลชววทยา ส�านกงานชนสตร

สาธารณสข รายละเอยดดงทแสดงในตาราง


75

ตารางแสดงผลการตรวจคณภาพอาหารดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit)

สถำนท

ดำนเคม ดำนจลนทรย

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบ

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบจดทพบกำรปนเปอน

1. สถานขนสง

เอกมย

3 0 17 5


- ภาชนะอปกรณ

4 ตวอยาง

- มอผสมผสอาหาร



จตจกร

27 0 43 14




- มอผสมผสอาหาร



ถนนบรมราชชนน

10 0 19 2




4. สถานรถไฟ

หวล�าโพง

15 0 22 1

(รอยละ 5)



ตารางแสดงผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางหองปฏบตการจลชววทยา

สถำนท ประเภทอำหำร

ตรวจวเครำะหทำงหองปฏบตกำรทำงจลชววทยำ

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบเชอจลนทรยทพบ


เอกมย

1. อาหารพรอมบรโภค 6 0 -

2. เครองดม 2 0 -

3. น�าแขง 2 0 -


จตจกร

1. อาหารพรอมบรโภค 16 3 Escherichia coli 3 ตวอยาง

2. เครองดม 8 1 Escherichia coli 1 ตวอยาง

3. น�าแขง - -


ถนนบรมราชชนน


2. เครองดม 6 0

3. น�าแขง 4 0

Annual Report 2018

76

สถำนท ประเภทอำหำร

ตรวจวเครำะหทำงหองปฏบตกำรทำงจลชววทยำ

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบเชอจลนทรยทพบ

4. สถานรถไฟ

หวล�าโพง


2. เครองดม 7 0

3. น�าแขง 4 1 Escherichia coli และ

Staphylococcus aureus


ผลการตรวจคณภาพอาหาร พบวา ตวอยางวตถดบอาหารในสถานททง 4 แหง ไมพบ

การปนเปอนสารเคมอนตราย ในขณะทผลการตรวจทางจลนทรยพบวา สถานขนสงผโดยสาร

กรงเทพ (จตจกร) พบการปนเปอนเชอกอโรคในอาหารมากทสด โดยพบการปนเปอนคดเปน

รอยละ 17 รองลงมาคอ สถานรถไฟกรงเทพ (หวล�าโพง) และสถานขนสงผโดยสารกรงเทพ

(ถนนบรมราชชนน) คดเปนรอยละ 15 และ 4 ตามล�าดบ ในขณะทสถานขนสงผโดยสารกรงเทพ

(เอกมย) ไมพบการปนเปอนเชอกอโรคในอาหารทสมตรวจ

รปภาพแสดงรอยละตวอยางอาหารผานเกณฑคณภาพอาหารทางจลชววทยาของอาหาร

พรอมบรโภคทจ�าหนายในศนยอาหารของสถานขนสง 3 แหง และสถานรถไฟ 1 แหง

ตารางแสดงผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารทางหองปฏบตการจลชววทยา (ตอ)


77

เมอเปรยบเทยบผลการตรวจคณภาพอาหาร ตงแตป 2559 – 2561 พบวาอาหารทจ�าหนาย

ในศนยอาหารของสถานขนสงผโดยสารกรงเทพ (เอกมย) สถานขนสงผโดยสารกรงเทพฯ

(ถนนบรมราชชนน) และสถานรถไฟกรงเทพฯ (หวล�าโพง) มแนวโนมพบการปนเปอนเชอกอโรค

ลดลง โดยสถานขนสงผโดยสารกรงเทพ (เอกมย) ในป 2559 พบการปนเปอนเชอกอโรค

รอยละ 42 และในป 2560 และป 2561 ไมพบการปนเปอนเชอกอโรค สถานขนสงผโดยสาร

กรงเทพฯ (ถนนบรมราชชนน) ในป 2559 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 32 และในป 2560

และป 2561 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 4 และสถานรถไฟกรงเทพฯ (หวล�าโพง)

ในป 2559 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 37 และในป 2560 พบการปนเปอนเชอกอโรค

รอยละ 12 และในป 2561 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 15 ในขณะทสถานขนสงผโดยสาร

กรงเทพ (จตจกร) พบวาในป 2559 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 19 และในป 2560

ไมพบการปนเปอนเชอกอโรค และในป 2561 พบการปนเปอนเชอกอโรครอยละ 17

จากผลการตรวจคณภาพอาหารทางจลนทรยยงคงพบการปนเปอนเชอ Escherichia coli

และ Staphylococcus aureus บงชถงปญหาสขลกษณะของการจดการสถานท การเตรยม

ประกอบปรงอาหาร และการดแลสขวทยาสวนบคคลของผสมผสอาหาร ยงไมถกสขลกษณะ

ดงนนผประกอบกจการควรด�าเนนการควบคมก�ากบดแลสขลกษณะของการจดการสถานท

การเตรยมประกอบปรงอาหาร และสขวทยาสวนบคคลของผ สมผสอาหารใหเปนไปตาม

ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง สถานทจ�าหนายอาหารและสถานทสะสมอาหาร พ.ศ. 2545

พรอมทงจดใหมมาตรการเฝาระวงคณภาพอาหาร เครองดม และน�าแขง สงตรวจวเคราะหทาง

หองปฏบตการเปนประจ�า

Annual Report 2018

78

กจกรรมกำรตรวจเฝำระวงสขลกษณะของโรงอำหำร

อำคำรธำนนพรตน ศำลำวำกำรกรงเทพมหำนคร 2 (ดนแดง)

ส�านกอนามยโดยกองสขาภบาลอาหาร รวมกบเจาหนาทส�านกงานเลขานการ ส�านกการโยธา

ไดด�าเนนการตรวจสขลกษณะสถานทจ�าหนายอาหารและตรวจสอบคณภาพอาหารทจ�าหนาย

ในโรงอาหารบรเวณชนท 5 และชนใตดน อาคารธานนพรตน ศาลาวาการกรงเทพมหานคร 2

(ดนแดง) ซงไดเรมเปดใหบรการเมอวนท 1 สงหาคม 2561 โดยไดด�าเนนการตรวจสขลกษณะ

ดานกายภาพตามแบบประเมนการสขาภบาลสถานทจ�าหนายอาหาร และตรวจสอบคณภาพ

อาหารทจ�าหนายโดยการสมเกบตวอยางอาหารเพอตรวจวเคราะหหาสารปนเปอนทางดานเคม

ดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit) สรปผลการด�าเนนงาน ดงน

1. ผลการตรวจสขลกษณะและคณภาพอาหาร บรเวณโรงอาหารชนท 5

1.1 ผลการตรวจสขลกษณะดานกายภาพ พบวาโดยภาพรวมสขลกษณะของ

การจ�าหนายอาหารมสภาพการสขาภบาลอาหารทด แตยงพบปญหาเรองการจดการอาหาร

เชน มการแชขวดน�าดมในถงบรรจน�าแขงส�าหรบบรโภค การจดการดานความปลอดภย เชน

มการตดตงหลอดไฟทไมมทครอบภายในตกระจกทเกบอาหาร ซงหลอดไฟอาจแตกและหลนใส

อาหารได การจดการของเสย เชน บรเวณแผงคาไมมถงขยะ รางระบายน�ามเศษอาหารตกคาง

และมน�าขง บอดกไขมนมเศษอาหารและคราบไขมนจ�านวนมาก และสขวทยาสวนบคคล เชน

ผสมผสอาหารสวนใหญไมไดรบการตรวจสขภาพ 9 โรค ตามทกรงเทพมหานครก�าหนด และ

ยงไมผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร

ภาพโรงอาหารชนท 5


79

1.2 ผลการตรวจคณภาพอาหาร

1.2.1 การตรวจวตถดบอาหารเพอหาสารเคมอนตราย (สารบอแรกซ

ฟอรมาลน กรดซาลซลค สารฟอกขาว) ดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit) จ�านวน 9 ตวอยาง

ผลการตรวจไมพบการปนเปอน

1.2.2 การตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรย ซงเปนตวชวดความสะอาด

ในอาหาร ภาชนะอปกรณ และมอผสมผสอาหาร ดวยชดทดสอบเบองตน (SI-2) จ�านวน 17 ตวอยาง

ผลการตรวจพบการปนเปอน 6 ตวอยาง (รอยละ 35) ไดแก ภาชนะอปกรณ 1 ตวอยาง และ

มอผสมผสอาหาร 5 ตวอยาง

2. ผลการตรวจสขลกษณะและคณภาพอาหาร บรเวณโรงอาหารชนใตดน

2.1 ผลการตรวจสขลกษณะดานกายภาพ พบวาโดยภาพรวมสขลกษณะของ

การจ�าหนายอาหารมสภาพการสขาภบาลอาหารทด แตยงพบปญหาเรองการจดการอาหาร เชน

มการแชขวดน�าดมในถงบรรจน�าแขงส�าหรบบรโภค การจดการดานความปลอดภย เชน

มการตดตงหลอดไฟทไมมทครอบภายในตกระจกทเกบอาหาร ซงหลอดไฟอาจแตกและหลนใส

อาหารได การจดการของเสย เชน ถงขยะไมมฝาปด รางระบายน�ามน�าขง และสขวทยาสวนบคคล

เชน ผสมผสอาหารสวนใหญไมไดรบการตรวจสขภาพ 9 โรค ตามทกรงเทพมหานครก�าหนด

และยงไมผานการอบรมหลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร

ภาพโรงอาหารชนใตดน

Annual Report 2018

80

2.2 ผลการตรวจคณภาพอาหาร

2.2.1 การตรวจวตถดบอาหารเพอหาสารเคมอนตราย (สารบอแรกซ

ฟอรมาลน กรดซาลซลค สารฟอกขาว) ดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit) จ�านวน 9 ตวอยาง

ผลการตรวจไมพบการปนเปอน

2.2.2 การตรวจหาเชอโคลฟอรมแบคทเรย ซงเปนตวชวดความสะอาด

ในอาหาร ภาชนะอปกรณ และมอผสมผสอาหาร ดวยชดทดสอบเบองตน (SI-2) จ�านวน 32

ตวอยาง ผลการตรวจพบการปนเปอน 9 ตวอยาง (รอยละ 28) ไดแก มอผสมผสอาหาร 9 ตวอยาง

เนองจากยงคงพบปญหาทางดานสขลกษณะและความไมปลอดภยในอาหารตอผมาใชบรการ

ในโรงอาหารดงกลาว เพอด�าเนนการควบคมก�ากบผประกอบกจการดแลสขลกษณะของ

การประกอบปรงอาหารและจ�าหนายอาหารใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานการสขาภบาล

อาหารตามขอบญญตของกรงเทพมหานคร เรอง สถานทจ�าหนายอาหารและสถานทสะสมอาหาร

พ.ศ. 2545 ส�านกอนามยโดยกองสขาภบาลอาหาร ไดประสานส�านกการโยธา รบทราบถง

ผลการตรวจสขลกษณะดานการสขาภบาลอาหาร และผลการตรวจวเคราะหคณภาพอาหารของ

สถานทจ�าหนายอาหาร รวมทงแจงผประกอบการและผสมผสอาหารทกคนเขารบการอบรม

หลกสตรการสขาภบาลอาหารของกรงเทพมหานคร และตองไดรบการตรวจสขภาพ 9 โรค

เพอปองกนโรคตดตอทางอาหารและน�าอยางนอยปละ 1 ครง


81

ตารางแสดงผลการตรวจคณภาพอาหารดวยชดทดสอบเบองตน (Test-kit)

สถำนท

ดำนเคม ดำนจลนทรย

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบ

ตวอยำง

ทงหมด

ตวอยำง

ทพบ

จดทพบกำรปนเปอน

1. โรงอาหารชนท 5 9 0 17 6


- ภาชนะอปกรณ 1 ตวอยาง

- มอผสมผสอาหาร 5 ตวอยาง

2. โรงอาหารชนใตดน 9 0 32 9


- มอผสมผสอาหาร 9 ตวอยาง

ประมวลภาพกจกรรม


83

กจกรรมการเฝาระวงคณภาพอาหาร

กจกรรมการพฒนาตลาดฯ

การจดกจกรรมเพอพฒนายกระดบตลาดประเภทท2

Annual Report 2018

84


การจดแถลงขาวการมอบปายรบรองตลาดพรเมยมมารเกต


การจดประชมคณะกรรมการพฒนาตลาดฯ


85

กจกรรมการพฒนาสขาภบาลอาหารในสถานทสะสมอาหาร

กจกรรมการสงเสรมความรดานการสขาภบาลอาหาร

Annual Report 2018

86

กจกรรมการรบรองมาตรฐานอาหารปลอดภย


87

กจกรรมยานอาหารปลอดภย

Annual Report 2018

88

รายงานประจ�าป 2561 กองสขาภบาลอาหาร ส�านกอนามย กรงเทพมหานคร

ทปรกษา

นายชวนทร ศรนาค ผอ�านวยการส�านกอนามย

นางเพญจนทร เจยมกรกต รองผอ�านวยการส�านกอนามย

นางพระยา สมชยยานนท ผอ�านวยการกองสขาภบาลอาหาร

ผจดท�า

นางสาวใจหนง นวมงาม นกวชาการสขาภบาลช�านาญการ

นางสาวสกญญา ทองเกลยง นกวชาการสขาภบาลช�านาญการ

นางสาวสดารตน สวรรณวงศ นกวชาการสขาภบาลปฏบตการ

นางสาวกลวนดา ใบบว นกวชาการสขาภบาลปฏบตการ

จดพมพและเผยแพรโดย

กองสขาภบาลอาหารส�านกอนามยกรงเทพมหานคร

โทรศพท025800955,020351861-2

โทรสาร025800955,020351861-2กด5

E-mail:[email protected]

พมพครงท 1 พ.ศ.2562

จ�านวน 500เลม

พมพท บรษทพทดไซนแอนดพรนทจ�ากด

100/48ซอยโยธนพฒนาถนนประดษฐมนธรรม

แขวงคลองจนเขตบางกะปกรงเทพฯ10240

โทร.02-515-1081,02-515-1083

[email protected]

www.p2designandprint.com

รายงานประจำาปี 2561 annual report 2018... ·...

Documents