หลักนิติธรรม(Rule of Law)

หลักนิตธิรรม (Rule of Law)

“...หลักนิติธรรม หมายถึง หลักการปกครองที่บุคคลทั้งหลาย สถาบันและหน่วยงาน ไม่ว่าจะเป็นสาธารณะหรือเอกชนรวมไปถึงรัฐ ความรับผิดชอบทางกฎหมายที่ได้มีการประกาศอย่างเป็นการทั่วไป มีการบังคับใช้อย่างเสมอกันและสอดคล้องกับธรรมเนียมและมาตรฐานของสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ หลักดังกล่าวนี้จะต้องมีมาตรการเพื่อเป็นการประกันการเครารพและปฏิบัติต่อหลักการความสูงสุดของกฎหมาย ความเท่าเทียมกันทางกฎหมาย มีความโปร่งใสและยุติธรรมในการใช้กฎหมาย การแบ่งแยกอ านาจ การมีส่วนร่วมในกระบวนการตัดสินใจ ความชัดเจนแน่นอนของกฎหมาย หลีกเลี่ยงการเลือกปฏิบัติ ความโปร่งใสของกฎหมายและกระบวนการทางกฎหมาย”

(S/2004/616)Report of the Secretary-General on the Rule of Law and

Transitional Justice in Conflict and Post-Conflict Societies

ประมวลกฎหมายอาญา

ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 113 ผู้ใดใช้ก ำลังประทุษร้ำย หรือขู่เข็ญว่ำจะใช้ก ำลังประทุษร้ำย เพื่อ

(1) ล้มล้ำงหรือเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ

(2) ล้มล้ำงอ ำนำจนิติบัญญัติ อ ำนำจบริหำร หรืออ ำนำจตุลำกำรแห่งรัฐธรรมนูญ หรือให้ใช้อ ำนำจดังกล่ำวแล้วไม่ได้ หรือ

(3) แบ่งแยกรำชอำณำจักรหรือยึดอ ำนำจปกครองในส่วนหนึ่งส่วนใดแห่งรำชอำณำจักร

ผู้นั้นกระท ำควำมผิดฐำนเป็นกบฏ ต้องระวำงโทษประหำรชีวิต หรือจ ำคุกตลอดชีวิต

ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 114 ผู้ใดสะสมก ำลังพลหรืออำวุธ ตระเตรียมกำรอื่นใด หรือสมคบกัน เพื่อเป็นกบฏ หรือกระท ำควำมผิดใด ๆ อันเป็นส่วนของแผนกำร เพื่อเป็นกบฏ หรือยุยงรำษฎรให้เป็นกบฎหรือรู้ว่ำมีผู้จะเป็นกบฎ แล้วกระท ำกำรใดอันเป็นกำรช่วยปกปิดไว้ ต้องระวำงโทษจ ำคุกตั้งแต่สำมปีถึงสิบห้ำปี

ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 115 ผู้ใดยุยงทหำรหรือต ำรวจให้หนีรำชกำร ให้ละเลยไม่กระท ำกำรตำมหน้ำที่ หรือให้ก่อกำรก ำเริบ ต้องระวำงโทษจ ำคุกไม่เกินห้ำปี

ถ้ำควำมผิดนั้นได้กระท ำลงโดยมุ่งหมำยจะบ่อนให้วินัยและสมรรถภำพของกรมกองทหำรหรือต ำรวจเสื่อมทรำมลง ผู้กระท ำต้องระวำงโทษจ ำคุกไม่เกินสิบปี

ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 116 ผู้ใดกระท ำให้ปรำกฎแก่ประชำชนด้วยวำจำ หนังสือหรือวิธีอื่นใดอันมิใช่เป็นกำรกระท ำภำยในควำมมุ่งหมำยแห่งรัฐธรรมนูญ หรือมิใช่เพื่อแสดงควำมคิดเห็นหรือติชมโดยสุจริต

(1) เพื่อให้เกิดกำรเปลี่ยนแปลงในกฎหมำยแผ่นดินหรือรัฐบำล โดยใช้ก ำลังข่มขืนใจหรือใช้ก ำลังประทุษร้ำย

(2) เพื่อให้เกิดควำมปั่นป่วนหรือกระด้ำงกระเดื่องในหมู่ประชำชนถึงขนำดที่จะก่อควำมไม่สงบขึ้นในรำชอำณำจักร หรือ

(3) เพื่อให้ประชำชนล่วงละเมิดกฎหมำยแผ่นดินต้องระวำงโทษจ ำคุกไม่เกินเจ็ดปี

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2550

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา ๓ วรรค 2การปฏิบัติหน้าที่ของรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล รวมทั้งองค์กรตาม

รัฐธรรมนูญ และหน่วยงานของรัฐ ต้องเป็นไปตามหลักนิติธรรม

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา ๖๘บุคคลจะใช้สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมี

พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญนี้ หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งอ านาจในการปกครองประเทศโดยวิธีการซึ่งมิได้เป็นไปตามวิถีทางที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญนี้ มิได้

ในกรณีที่บุคคลหรือพรรคการเมืองใดกระท าการตามวรรคหนึ่ง ผู้ทราบการกระท าดังกล่าวย่อมมีสิทธิเสนอเรื่องให้อัยการสูงสุดตรวจสอบข้อเท็จจริงและยื่นค าร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยส่ังการให้เลิกการกระท าดังกล่าว แต่ทั้งนี้ ไม่กระทบกระเทือนการด าเนินคดีอาญาต่อผู้กระท าการดังกล่าว

ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยส่ังการให้พรรคการเมืองใดเลิกกระท าการตามวรรคสอง ศาลรัฐธรรมนูญอาจสั่งยุบพรรคการเมืองดังกล่าวได้

ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญมีค าสั่งยุบพรรคการเมืองตามวรรคสาม ให้เพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของหัวหน้าพรรคการเมืองและกรรมการบริหารของพรรคการเมืองที่ถูกยุบในขณะที่กระท าความผิดตามวรรคหนึ่งเป็นระยะเวลาห้าปีนับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีค าสั่งดังกล่าว

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา ๗๐ บุคคลมีหน้าที่พิทักษ์รักษาไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญนี้

มาตรา ๗๑ บุคคลมีหน้าที่ป้องกันประเทศ รักษาผลประโยชน์ของชาติ และปฏิบัติตามกฎหมาย

มาตรา ๗๒ บุคคลมีหน้าที่ไปใช้สิทธเิลือกต้ัง.......

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา ๑๑๒ การเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภาในแต่ละจังหวัด ให้ใช้เขตจังหวัดเป็นเขตเลือกตั้งและ

ให้มีสมาชิกวุฒิสภาจังหวัดละหนึ่งคน โดยให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งผู้สมัครรับเลือกตั้งได้หนึ่งเสียงและให้ใช้วิธีออกเสียงลงคะแนนโดยตรงและลับ

เพื่อประโยชน์ในการเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภา ให้ผู้สมัครรับเลือกตั้งสามารถหาเสียงเลือกตั้งได้ก็แต่เฉพาะที่เกี่ยวกับการปฏิบัติงานในหน้าที่ของวุฒิสภา

หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการเลือกตั้งและการหาเสียงเลือกตั้งของสมาชิกวุฒิสภาให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา 126 วรรค 3สมาชิกคนหนึ่งย่อมมีเสียงหนึ่งในการออกเสียงลงคะแนน ถ้ามีคะแนน

เสียงเท่ากัน ให้ประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป็นเสียงช้ีขาด

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกัรไทย 2550

มาตรา 291 (1) วรรค 1ญัตตขิอแก้ไขเพิ่มเติมต้องมาจากคณะรัฐมนตรี สมาชิกสภาผู้แทน

ราษฎรมีจ านวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจ านวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎร หรือจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภามีจ านวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจ านวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของทั้งสองสภา หรือจากประชาชนผู้มีสิทธิเลือกต้ังจ านวนไม่น้อยกว่าห้าหมื่นคนตามกฎหมายว่าด้วยการเข้าช่ือเสนอกฎหมาย