ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๑ข สารบ ญ หน า...
TRANSCRIPT
ก
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๑
สนามหลวงแผนกธรรม
ข
สารบญ
หนา
ขอบขายการเรยนการสอนและการออกขอสอบธรรมศกษา
ระดบประถมศกษา
วชากระท ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบประถมศกษา ๑
วชาธรรม ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบประถมศกษา ๕
วชาพทธ ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบประถมศกษา ๗
วชาวนย ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบประถมศกษา ๑๒
ขอบขายการเรยนการสอนและการออกขอสอบธรรมศกษา
ระดบมธยมศกษา
วชากระท ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบมธยมศกษา ๑๔
วชาธรรม ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบมธยมศกษา ๑๘
วชาพทธ ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบมธยมศกษา ๒๑
วชาวนย ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบมธยมศกษา ๒๖
ขอบขายการเรยนการสอนและการออกขอสอบธรรมศกษา
ระดบอดมศกษาและประชาชนทวไป
วชากระท ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบอดมศกษาและประชาชนท วไป ๒๘
วชาธรรม ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบอดมศกษาและประชาชนท วไป ๓๒
วชาพทธ ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบอดมศกษาและประชาชนท วไป ๓๕
วชาวนย ธรรมศกษาช นตร-โท-เอก ระดบอดมศกษาและประชาชนท วไป ๔๒
๑
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชากระท
ระดบประถมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๒
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชา กระท
ธรรมศกษาชนตร
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๑๑)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๒๑)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๓๑)
๑. ขนตวรรค คอ หมวดอดทน
๑. ขนต ปรม ตโป ตตกขา.
ขนตคอความอดทน เปนตปะอยางยง.
ท. มหา. ๑๐/๕๗. ข. ธ. ๒๕/๔๐.
๒. ขนต หตสขาวหา.
ความอดทน นามาซงประโยชนสข.
ส. ม.
๓. มนาโป โหต ขนตโก.
ผมความอดทน ยอมเปนทชอบใจ (ของ
คนอน).
ส. ม.
๒. ทานวรรค คอ หมวดทาน
๔. ทท มตตาน คนถต.
ผให ยอมผกไมตรไวได.
ส. ส. ๑๕/๓๑๖.
๕. ททมาโน ปโย โหต.
ผให ยอมเปนทรก.
อง. ปญจก. ๒๒/๔๔.
๖. มนาปทาย ลภเต มนาป.
ผใหสงทชอบใจ ยอมไดสงทชอบใจ.
อง. ปญจก. ๒๒/๕๕.
๗. ททโต ปญญ ปวฑฒต. เมอให บญกเพมขน.
ท. มหา. ๑๐/๑๕๙., ข. อ. ๒๕/๒๑๕.
๑.ขนตวรรค คอ หมวดอดทน
๑.อตตโนป ปเรสญจ อตถาวโห ว ขนตโก
สคคโมกขคม มคค อารฬโห โหต ขนตโก. ผม ขนต ชอวานาประโยชนมาใหท งแก
ตนท งแกผ อ น ผทม ขนตช อวา เปนผขนส
ทางไปสวรรคและนพพาน.
ส. ม. ๒๒๒.
๒.เกวลานป ปาปาน ขนต มล นกนตต
ครหกลหาทน มล ขนต ขนตโก. ขนต ยอมตดรากแหงบาปท งสน ผม
ขนตชอวายอมขดรากแหงความตเตยนและ
การทะเลาะกนเปนตนได.
ส. ม. ๒๒๒.
๓.ขนตโก เมตตวา ลาภ ยสสส สขสลวา ปโย เทวมนสสาน มนาโป โหต ขนตโก. ผม ขนตนบวาม เมตตา ม ลาภ ม ยศ
และมสขเสมอ ผม ขนตเปนทรก ทชอบใจ
ของเทวดาและมนษยท งหลาย.
ส. ม. ๒๒๒.
๔. สตถโน วจโนวาท กโรตเยว ขนตโก
ปรมาย จ ปชาย ชน ปเชต ขนตโก. ผม ขนต ชอวาทาตามคาสอนของพระ
ศาสดา และผม ขนตช อวาบชาพระชนเจ า
ดวยบชาอนยง.
ส. ม. ๒๒๒.
๑. อตตวรรค คอ หมวดตน
๑.อตตา ห อตตโน นาโถ โก ห นาโถ ปโร สยา
อตตนา ห สทนเตน นาถ ลภต ทลลภ.
ตนแล เปนทพงของตน คนอน ใครเลา
จะเปนทพงได กบคคลมตนฝกดแลว ยอม
ไดทพงทไดยาก.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๖.
๒.นตถ อตตสม เปม นตถ ธญญสม ธน นตถ ปญญาสมา อาภา วฏฐ เว ปรมา สรา. สงทรก (อน) เสมอดวยตนไมม ทรพย
(อ น) เสมอดวยขาวเปล อกไมม แสงสวาง
(อ น) เสมอดวยปญญาไมม ฝนแล เ ปน
สระอยางยง.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๙.
๓.ยสส อจจนตทสสลย มาลวา สาลมโวตถต
กโรต โส ตถตตาน ยถา น อจฉต ทโส.
ผ ใ ด ม ค ว า ม ไ ร ศ ล ธ ร ร ม ค ร อบคล ม
เหม อนยานทรายคลมไมสาละ ผน นช อวา
ทาตนเหมอนถกผรายคมตว.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๗.
๒. อปปมาทวรรค คอ หมวดไมประมาท
๔.อปปมตตา สตมนโต สสลา โหถ ภกขโว
สสมาหตสงกปปา สจตตมนรกขถ.
ภ กษท งหลาย ! พวกเธอจง เปน ผ ไม
ประมาท มสต มศลดงาม ตงความดารไวให
ด คอยรกษาจตใจของตน.
(พทธ) ท. มหา. ๑๐/๑๔๒.
๓
๓. สตวรรค คอ หมวดสต
๘. สต โลกสม ชาคโร.
สตเปนธรรมเครองตนอยในโลก.
ส. ส. ๑๕/๖๑.
๙. สตมโต สทา ภทท.
คนผมสต มความเจรญทกเมอ.
ส. ส. ๑๕/๓๐๖.
๑๐.สตมา สขเมธต.
คนมสต ยอมไดรบความสข.
ส. ส. ๑๕/๓๐๖.
๒. ทานวรรค คอ หมวดทาน
๕.อคคสม ทาน ททต อคค ปญญ ปวฑฒต
อคค อาย จ วณโณ จ ยโส กตต สข พล. เม อใหทานในวตถอนเลศ บญอนเลศ
อาย วรรณะ ยศ เกยรต สข และกาลงอน
เลศ กเจรญ.
(พทธ) ข. อต. ๒๕/๒๙๙.
๖.อคคทาย วรทาย เสฏฐทาย จ โย นโร ทฆาย ยสวา โหต ยตถ ยตถปปชชต.
ผใหสงทเลศ ใหสงทด ใหสงทประเสรฐ
ยอมเปนผมอายยน มยศ ในภพทตนเกด.
(พทธ) อง. ปญจก. ๒๒/๕๖.
๗.ยถา วารวหา ปรา ปรปเรนต สาคร เอวเมว อโต ทนน เปตาน อปกปปต. หวงนาท เตม ยอมยงสาครใหเตมได
ฉนใด ทานทใหแตโลกนยอมสาเรจแกผละ
ไปแลว ฉนนน.
(พทธ) ข. ข. ๒๕/๑๐.
๓. เสวนาวรรค คอ หมวดคบหา
๘.อสนเต นปเสเวยย สนเต เสเวยย ปณฑโต
อสนโต นรย เนนต สนโต ปาเปนต สคต. บณฑตไมพงคบอสตบรษ พงคบสตบรษ
เพราะอสตบรษยอมนาไปส นรก สตบรษ
ยอมใหถงสคต.
(โพธสตต) ข. ชา. วส. ๒๗/๔๓๗.
๙.ปาปมตเต ววชเชตวา ภเชยยตตมปคคเล
โอวาเท จสส ตฏเฐยย ปตเถนโต อจล สข. ผ ปรารถนาความสขท ม นคง พ ง เว น
ม ตรช ว เส ย คบแตบ คคลสงสด และพ ง
ตงอยในโอวาทของทาน.
(วมลเถร) ข. เถร. ๒๖/๓๐๙.
๕.อปปมาทรตา โหถ สจตตมนรกขถ
ทคคา อทธรถตตาน ปงเก สนโนว กญชโร.
ทานท งหลาย จงยนดในความไมประมาท
คอยรกษาจ ตของตน จงถอนตนขนจาก
หล ม เ หม อ นช า ง ท ต กหล ม ถอนตนข น
ฉะนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๕๘.
๖.อปปมาทรโต ภกข ปมาเท ภยทสส วา
สญโญชน อณ ถล ฑห อคคว คจฉต.
ภกษยนดในความไมประมาท หรอเหน
ภยในความประมาท ยอมเผาสงโยชนนอย
ใหญไป เหม อนไฟไหม เชอน อยใหญไป
ฉะนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๗.อปปมาทรโต ภกข ปมาเท ภยทสส วา
อภพโพ ปรหานาย นพพานสเสว สนตเก.
ภกษยนดในความไมประมาท หรอเหน
ภยในความประมาท เ ปนผ ไมควรเพ อจะ
เสอม (ชอวา) อยใกลพระนพพานทเดยว.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๓. ทานวรรค คอ หมวดทาน
๘.อเทยเยส ทท ทาน เทยเยส นปปเวจฉต
อาปาส พยสน ปตโต สหาย นาธคจฉต.
ผ ใดใหทานในบคคลทไมควรให ไมให
ในคนท ควรให ผ น นถ งความเสอมเพราะ
อนตราย ยอมไมไดสหาย.
(โพธสตต) ข. ชา. จตกก. ๒๗/๑๒๙.
๙.อนนโท พลโท โหต วตถโท โหต วณณโท
ยานโท สขโท โหต ทปโท โหต จกขโท.
ผใหขาว ชอวาใหกาลง ผใหผา ชอวาให
ผวพรรณ ผใหยานพาหนะ ชอวาใหความสข
ผใหประทปโคมไฟ ชอวาใหจกษ.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๔๔.
๔
๑๐.ยาทส กรเต มตต ยาทสญจปเสวต
โสป ตาทสโก โหต สหวาโส ห ตาทโส. คบคนเชนใดเปนมตร และสมคบคน
เชนใด เขากเปนคนเชนนน เพราะการอย
รวมกนยอมเปนเชนนน.
(โพธสตต) ข. ชา. วส. ๒๗/๔๓๗.
๑๐. มนาปทาย ลภเต มนาป
อคคสส ทาตา ลภเต ปนคค วรสส ทาตา วรลาภ จ โหต
เสฏฐนทโท เสฏฐมเปต ฐาน. ผใหของชอบใจ ยอมไดของชอบใจ ผให
ของเลศ ยอมไดของเลศ ผใหของด ยอมได
ของด ผ ใหของประเสรฐ ยอมถงฐานะอน
ประเสรฐ.
(พทธ) อง. ปญจก. ๒๒/๕๖.
๕
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาธรรม
ระดบประถมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๖
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาธรรม
ธรรมศกษาชนตร
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๑๒)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๒๒)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๓๒)
หมวด ๒
๑. ธรรมมอปการะมาก ๒
๒. ธรรมเปนโลกบาล ๒
๓. ธรรมอนทาใหงาม ๒
๔. บคคลหาไดยาก ๒
หมวด ๓
๑. รตนะ ๓
๒. โอวาทของพระพทธเจา ๓
หมวด ๔
๑. วฑฒ ๔
๒. อทธบาท ๔
๓. พรหมวหาร ๔
หมวด ๕
๑. อนนตรยกรรม ๕
๒. ธมมสสวนานสงส ๕
คหปฏบต
๑. ทฏฐธมมกตถประโยชน ๔
๒. ฆราวาสธรรม ๔
๓. มตรปฏรป ๔
๔. มตรแท ๔
๕. สมบตของอบาสก ๕
หมวด ๒
๑. บชา ๒
๒. ปฏสนถาร ๒
หมวด ๓
๑. อกศลวตก ๓
๒. กศลวตก ๓
๓. สกขา ๓
๔. ปฎก ๓
๕. พทธจรยา ๓
๖. สามญญลกษณะ ๓
หมวด ๔
๑. พระอรยบคคล ๔
๒. สมปรายกตถประโยชน ๔
หมวด ๕
๑. อนปพพกถา ๕
๒. มาร ๕
๓. ขนธ ๕
หมวด ๖
๑. ธรรมคณ ๖
หมวด ๙
๑. พทธคณ ๙
หมวด ๑๐
๑. บญกรยาวตถ ๑๐
สวนปรมตถปฏปทา
๑. นพพทา ความเบอหนาย
-ปฏปทาแหงนพพทา
-อนจจตา ความไมเทยง
แหงสงขาร
-ทกขตา ความเปนทกข
แหงสงขาร
-อนตตตา ความเปนอนตตา
แหงสงขาร
๒. วราคะ ความสนก าหนด
-ไวพจนแหงวราคะ
๓. วมตต ความหลดพน
-วมตต ๒
-วมตต ๕
๔. วสทธ ความหมดจด
-วปสสนาญาณ ๙
-วสทธ ๗
๕. สนต ความสงบ
-ปฏปทาแหงสนต
๖. นพพาน
-นพพาน ๒
-ปฏปทาแหงนพพาน
๗
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาพทธประวต
ระดบประถมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๘
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาพทธประวต
ธรรมศกษาชนตร
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๑๓)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๒๓)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๓๓)
ปรเฉทท ๑
-ชมพทวปและประชาชน
-วรรณะ ๔
ปรเฉทท ๒
-ศากยวงศ
-ลาดบศากยวงศ
ปรเฉทท ๓
-ประสต
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๔
-เสดจออกบรรพชา
ปรเฉทท ๕
-ตรสร
ปรเฉทท ๖
-แสดงปฐมเทศนา
-แสดงอนตตลกขณสตร
ปรเฉทท ๗
-ทรงสงสาวกไปประกาศ
พระศาสนา
-โปรดยสกลบตร
ปรเฉทท ๘
-เสดจเมองราชคฤห แควนมคธ
-ทรงไดพระอครสาวก
ปรเฉทท ๙
๑. พระอญญาโกณฑญญะ
๒. พระสารบตร
๓. พระโมคคลลานะ
๔. พระอานนท
๕. พระราหล
๖. พระมหาปชาบดโคตมเถร
๗. อนาถบณฑกเศรษฐ
๘. วสาขามหาอบาสกา
ศาสนพธ
บทท ๑ พธบ าเพญกศลในทาง
พระพทธศาสนา
-วนเขาพรรษา
-วนเทโวโรหณะ
-วนธรรมสวนะ
บทท ๒ พธเจรญพระพทธมนต
-พธทาบญอาย
บทท ๓ พธสวดพระพทธมนต
-พธสวดพระอภธรรมศพ
-พธบาเพญกศล ๗ วน ๕๐ วน
๑๐๐ วน
-พธทาบญฉลองอฐ
บทท ๔ เทศกาลส าคญทาง
พระพทธศาสนา
ปรเฉทท ๑ ชาตกถา
-จตลงสพระครรภ
-ประวตชมพทวปและประชาชน
-พระมารดาทรงพระสบนนมต
-พระโพธสตวประสต
-อาสภวาจา ดารสอยางอาจหาญ
-สหชาต สงทอบตในวนเดยวกน
กบพระโพธสตว
-ขนานพระนาม
-พราหมณ ๘ คน ทานาย
พระลกษณะ
-พระนางสรมหามายาทวงคต
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๒ บรรพชา
-ประพาสอทยาน
-ราหลประสต
-มลเหตใหเสดจออกบรรพชา
-เสดจออกมหาภเนษกรมณ
-ทรงบาเพญทกรกรยา ๓ วาระ
-ปญจวคคยออกบวชตาม
-นางสชาดาถวายขาวมธปายาส
-ทรงลอยถาด
-เสดจสตนพระศรมหาโพธ
-ทรงผจญวสวตตมาร
๙
-มหาสนนบาตแหงพระสาวก
-ทรงแสดงทศ ๖ โปรดสงคาลก
มาณพ
ปรเฉทท ๑๐
-โปรดพระพทธบดา
-นนทกมารออกบวช
-ราหลบรรพชา
ปรเฉทท ๑๑
-เสดจแควนโกศล
ปรเฉทท ๑๒
-ทรงปรงอายสงขาร
เสดจบานเวฬวคาม
-นายจนทะถวายปจฉมบณฑบาต
เสดจเมองปาวา
-ทรงแสดงสงเวชนยสถาน ๔
ตาบล
-ถปารหบคคล ๔
-โปรดสภททปรพาชก
-ปจฉมโอวาท
-ปรนพพาน
ปรเฉทท ๑๓
-ถวายพระเพลงพระพทธสรระ
-แจกพระบรมสารรกธาต
ศาสนพธ
-อารมภบท
-พธแสดงตนเปนพทธมามกะ
-วนมาฆบชา
-วนวสาขบชา
-วนอฏฐมบชา
-วนอาสาฬหบชา
-พธลอยกระทงตามประทป
-พธถวายผาปา
-พธถวายผากฐน
บทท ๕ ประเพณส าคญทาง
พระพทธศาสนา
-พธบรรพชาสามเณร
-พธอปสมบทเปนพระภกษ
-บาเพญเพยรทางใจและไดตรสร
ปรเฉทท ๓ สตตมหาสถาน
-สหมบดพรหมอาราธนา
ปรเฉทท ๔ ประกาศพระศาสนา
-เสดจโปรดฤษปญจวคคย
-ทรงแสดงปฐมเทศนา
-โกณฑญญะไดดวงตาเหนธรรม
-ทรงประทานการบวชดวยวธ
เอหภกขอปสมปทา
-ทรงแสดงอนตตลกขณสตร
-โปรดยสกลบตร
-ปฐมอบาสกอบาสกาใน
พระพทธศาสนา
-โปรดชฎล ๓ พนองและบรวาร
-ทรงแสดงอาทตตปรยายสตร
-โปรดพระเจาพมพสาร
-ทรงรบสวนเวฬวนเปน
อารามสงฆ
ปรเฉทท ๕ ทรงบ าเพญพทธกจ
-พระสารบตร
-พระโมคคลลานะ
ปรเฉทท ๖ ศษยพราหมณพาวร
๑๖ คน
-ปญหาอชตมาณพ
-ปญหาอทยมาณพ
-ปญหาโปสาลมาณพ
-ปญหาโมฆราชมาณพ
-ปญหาปงคยมาณพ
-มาณพ ๑๖ คน ทลขออปสมบท
ปรเฉทท ๗ ประทานการบวชดวย
วธจตตถกรรมวาจา
๑๐
-พธถวายทาน
-พธแสดงความเคารพ
พระรตนตรย
-คาอาราธนาศล ๕
-คาอาราธนาพระปรตร
-สรณคมนและศล ๕
-คาอาราธนาธรรม
-วธประเคนของถวายพระ
-วธกรวดนา
-การบวชดวยวธจตตถกรรมวาจา
คร งแรก
-โปรดพระปณณมนตานบตร
ปรเฉทท ๘ เสดจเมองกบลพสด -
เจาศากยะออกบวช
-แสดงธรรมโปรดพทธบดา
-รบส งใหบวชราหลกมารเปน
สามเณร
-พระเจาสทโธทนะขอพรการบวช
กลบตร
-พระพทธบดาทรงประชวร
และบรรลพระอรหนต
-อนาถบณฑกสรางวดถวาย
-มลเหตทพระอนรทธะออกบวช
-พระเทวทตทาอนนตรยกรรม
ปรเฉทท ๙ โปรดพระพทธมารดา
-เสดจจาพรรษาในดาวดงส
โปรดพระพทธมารดา
-เสดจลงจากดาวดงส
ปรเฉทท ๑๐ โปรดพระสาวก
-โปรดพระรฏฐปาละ
-พระรฏฐปาละแสดงธรรมทเทศ
๔ ประการ
ปรเฉทท ๑๑ เสดจดบขนธ
ปรนพพาน
-ปลงอายสงขาร
-บณฑบาตครงสดทาย
-โปรดสภททปรพาชก
-ประทานปจฉมโอวาท
-พระบรมศพไมเคลอนท
-ถวายพระเพลงไมตด
๑๑
-แจกพระบรมสารรกธาต
-พระเขยวแกวประดษฐานอย
ในเทวโลก
-อนตรธาน ๕
ปรเฉทท ๑๒ ภกษณ
-พระนางมหาปชาบดโคตม
ปฐมสาวกา
-พระนางพมพาออกบวช
๑๒
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาวนย
(เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ระดบประถมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๑๓
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาวนย (เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ธรรมศกษาชนตร
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๑๔)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๒๔)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบประถมศกษา
(ธศ ๑๓๔)
บทท ๑ วาดวยวนย
๑. ระเบยบวนย
๒. ศลเปนแมบทของวนย
๓. ความหมายของศล
๔. ศลคอการรกษาปกตของมนษย
๕. ความมงหมายในการรกษาศล
บทท ๒ วาดวยเบญจศล
๑. เบญจศล ๕ สกขาบท
๒. อธบายเบญจศล ๕ สกขาบท
ขอท ๑ เวนการฆาสตว
ขอท ๒ เวนการลกทรพย
ขอท ๓ เวนการประพฤตผด
ในกาม
ขอท ๔ เวนการพดเทจ
ขอท ๕ เวนการดมสราเมรย
บทท ๓ วาดวยอานสงส
ของเบญจศล
๑. ประโยชนของการรกษาศล ๕
- ผลตอตนเอง
- ผลตอสงคม
๒. อานสงสของการรกษาศล ๕
- ถงสคตไดดวยศล
- มโภคสมบตไดดวยศล
- บรรลนพพานไดดวยศล
บทท ๑ วาดวยอโบสถ
๑. ความหมายของอโบสถ
๒. ความเปนมาของอโบสถ
๓. ความมงหมายในการรกษา
อโบสถ
๔. อโบสถ ๓ ประเภท
- ปกตอโบสถ
- ปฏชาครอโบสถ
- ปาฏหารยอโบสถ
บทท ๒ วาดวยอโบสถศล
๑. องคประกอบของอโบสถศล
- พระรตนตรย
- การเขาถงพระรตนตรย
- อโบสถศล ๘ สกขาบท
๒. ขอควรเวนขณะรกษาอโบสถ
๓. ขอควรปฏบตขณะรกษาอโบสถ
บทท ๓ วาดวยอานสงสของอโบสถ
๑. โคปาลกอโบสถ
๒. นคคณฐอโบสถ
๓. อรยอโบสถ
บทท ๑ วาดวยกรรมบถ
๑. ความหมายของกรรมบถ
๒. กรรมบถ ๒ อยาง
๓. กรรมบถ ๒ อยางใหผลตางกน
บทท ๒ วาดวยอกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของอกศลกรรมบถ
๒. อกศลกรรมบถ ๑๐
๓. อธบายอกศลกรรมบถ ๑๐
๔. การใหผลของอกศลกรรมบถ ๑๐
บทท ๓ วาดวยกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของกศลกรรมบถ
๒. กศลกรรมบถ ๑๐
๓. อธบายกศลกรรมบถ ๑๐
๔. การใหผลของกศลกรรมบถ ๑๐
๑๔
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชากระท
ระดบมธยมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๑๕
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชากระท
ธรรมศกษาชนตร
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๑๑)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๒๑)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๓๑)
๑. ปาปวรรค คอ หมวดบาป
๑. ทกโข ปาปสส อจจโย.
ความส งสมบาป นาทกขมาให.
ข. ธ. ๒๕/๓๐.
๒. ปาปาน อกรณ สข.
การไมทาบาป นาสขมาให.
ข. ธ. ๒๕/๕๙.
๓. นตถ อการย ปาป มสาวาทสส ชนตโน.
คนมกพดมสา จะไมพงทาความช ว ยอม
ไมม.
นย-ข. ธ. ๒๕/๓๘., นย-ข. อต. ๒๕/๒๔๓.
๒. กมมวรรค คอ หมวดกรรม
๔. สาน กมมาน นยนต ทคคต.
กรรมชวของตนเอง ยอมนาไปสทคต.
ข. ธ. ๒๕/๔๗.
๕. อกต ทกกฏ เสยโย.
ความช ว ไมทาเสยเลยดกวา.
ส. ส. ๑๕/๖๘., ข. ธ. ๒๕/๕๖.
๖. กลยาณการ กลยาณ ปาปการ จ ปาปก.
ทาดไดด ทาช วไดช ว.
ส. ส. ๑๕/๓๓๓., ข. ชา. ทก. ๒๗/๘๔.
๗. กมมนา วตตต โลโก.
สตวโลกยอมเปนไปตามกรรม.
ม. ม. ๑๓/๖๔๘., ข. ส. ๒๕/๔๕๗.
๑. อตตวรรค คอ หมวดตน
๑.อตตทตถ ปรตเถน พหนาป น หาปเย
อตตทตถมภญญาย สทตถปสโต สยา. บ คคลไม ควรพล าประ โยชน ขอ งตน
เพราะประโยชนผอนแมมาก รจกประโยชน
ของตนแลว พงขวนขวายในประโยชนของ
ตน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๗.
๒.อตตานญเจ ตถา กยรา ยถญญมนสาสต
สทนโต วต ทเมถ อตตา ห กร ทททโม. ถาสอนผอ นฉ นใด พงทาตนฉ นนน ผ
ฝกตนดแลว ควรฝกผอน ไดย นวาตนแล
ฝกยาก.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๖.
๓.อตตานเมว ปฐม ปฏรเป นเวสเย
อถญญมนสาเสยย น กลสเสยย ปณฑโต. บณฑ ตพ งตงตนไว ในคณอนสมควร
กอน สอนผอนภายหลงจงไมมวหมอง.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๖.
๒. กมมวรรค คอ หมวดกรรม
๔.อตสต อตอณห อตสายมท อห อต วสสฏฐกมมนเต อตถา อจเจนต มาณเว. ประโยชน ท งหลายยอมล วงเลยคนผ
ทอดทงการงาน ดวยอางวาหนาวนก รอน
นก เยนเสยแลว.
(พทธ) ท. ปาฏ. ๑๑/๑๙๙.
๑. กมมวรรค คอ หมวดกรรม
๑.อฏฐาตา กมมเธยเยส อปปมตโต วจกขโณ
สสวหตกมมนโต ส ราชวสต วเส. ผหม นในการงาน ไมประมาท เปนผ
รอบคอบ จดการงานเรยบรอย จงควร
อยในราชการ.
(พทธ) ข. ชา. มหา. ๒๘/๓๓๙.
๒.ปาปญเจ ปรโส กยรา น น กยรา ปนปปน
น ตมห ฉนท กยราถ ทกโข ปาปสส อจจโย.
ถาคนพ งทาบาป กไม ควรทาบาปนน
บ อยๆ ไม ควรทาความพอใจในบาปนน
เพราะการส งสมบาป นาทกขมาให.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๐.
๓.โย ปพเพ กตกลยาโณ กตตโถ นาวพชฌต
ปจฉา กจเจ สมปปนเน กตตาร นาธคจฉต.
ผอ นทาความดให ทาประโยชนใหกอน
แตไมสานกถง (บญคณ) เมอมกจเกดขน
ภายหลง จะหาผชวยทาไมได.
(โพธสตต) ข. ชา. เอก. ๒๗/๒๙.
๒. ธมมวรรค คอ หมวดธรรม
๔.โอวเทยยานสาเสยย อสพภา จ นวารเย
สต ห โส ปโย โหต อสต โหต อปปโย.
บคคลควรเตอนกน ควรสอนกน และ
ปองกนจากคนไมด เพราะเขายอมเปนท
รกของคนด แตไมเปนทรกของคนไมด.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๕.
๑๖
๓. ปญญวรรค คอ หมวดบญ
๘. ปญญ โจเรห ทหร. บญอนโจรนาไปไมได.
ส. ส. ๑๕/๕๐.
๙. สโข ปญญสส อจจโย. ความส งสมขนซงบญ นาสขมาให.
ข. ธ. ๒๕/๓๐.
๑๐. ปญญาน ปรโลกสม ปตฏฐา โหนต ปาณน. บญเปนทพงของสตวในโลกหนา.
ส. ส. ๑๕/๒๖., อง. ปญจก. ๒๒/๔๔.,
ข. ชา. ทสก. ๒๗/๒๙๔.
๕.ยาทส วปเต พช ตาทส ลภเต ผล กลยาณการ กลยาณ ปาปการ จ ปาปก. บ คคลหว านพ ช เ ช น ใด ย อม ได ผ ล
เชนนน ผทากรรมด ยอมไดผลด ผทา
กรรมช ว ยอมไดผลช ว.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๓๓๓.
๖.โย ปพเพ กตกลยาโณ กตตโถ นาวพชฌต อตถา ตสส ปลชชนต เย โหนต อภปตถตา. ผใด อนผอนทาความด ทาประโยชนให
ในกาลกอน แตไม ร ส ก (ค ณของ เขา )
ประโยชนทผน นปรารถนายอมฉบหาย.
(ทฬหธมมโพธสตต) ข. ชา. สตตก.
๒๗/๒๒๘.
๗.สขกามาน ภตาน โย ทณเฑน วหสต
อตตโน สขเมสาโน เปจจ โส น ลภเต สข. สตว ท ง หล ายย อมต อ งการความส ข
ผใดแสวงหาสขเพอตน เบยดเบยนเขาดวย
อาชญา ผน นละไปแลว ยอมไมไดสข.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๒.
๓. ปญญาวรรค คอ หมวดปญญา
๘.ชวเตวาป สปปญโญ อป วตตปรกขยา ปญญาย จ อลาเภน วตตวาป น ชวต. ถ งสนทรพย ผ ม ปญญากเปนอย ได
แตอบปญญาแมมทรพยกเปนอยไมได
(มหากปปนเถร) ข. เถร. ๒๖/๓๕๐.
๙.ยส ลทธาน ทมเมโธ อนตถ จรต อตตโน
อตตโน จ ปเรสญจ หสาย ปฏปชชต. คนม ปญญาทราม ไดยศแลว ยอม
ประพฤตสงทไมเปนประโยชนแกตน ยอม
ปฏบตเพอเบยดเบยนท งตนและผอน.
(หตถาจรย) ข. ชา. เอก. ๒๗/๔๐.
๑๐.โย จ วสสสต ชเว ทปปญโญ อสมาหโต
เอกาห ชวต เสยโย ปญญวนตสส ฌายโน.
๕.กาเมส พรหมจรยวา วตตณโห สทา สโต
สงขาย นพพโต ภกข ตสส โน สนต อญชตา.
ภกษผเหนโทษในกาม มความประพฤต
ประเสรฐ ปราศจากตณหา ม สตทกเม อ
พ จารณาแลว ดบกเลสแลว ยอมไม ม
ความหว นไหว.
(พทธ) ข. ส. ๒๕/๕๓๑., ข. จ. ๓๐/๓๕.
๖.ชคจฉา ปรมา โรคา สงขารา ปรมา ทกขา
เอต ญตวา ยถาภต นพพาน ปรม สข.
ความหวเปนโรคอยางยง สงขารเปนทกข
อยางยง รขอนนตามเปนจรงแลว ดบเส ย
ได เปนสขอยางยง.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๔๒.
๓. วรยวรรค คอ หมวดความเพยร
๗.โกสชช ภยโต ทสวา วรยารมภญจ เขมโต
อารทธวรยา โหถ เอสา พทธานสาสน.
ทานท งหลายจงเหนความเกยจครานเ ปน
ภย และเห นการปรารภความเพ ยร เ ปน
ความปลอดภย แลวปรารภความเพยรเถด
น เปนพทธานศาสน.
(พทธ) ข. จรยา. ๓๓/๕๙๕.
๘.นทท ตนท วชมหต อรต ภตตสมมท
วรเยน น ปณาเมตวา อรยมคโค วสชฌต.
อร ยมรรคย อมบร ส ทธ เพราะข บ ไล
ความหลบ ความเกยจคราน ความบดข
เกยจ ความไมยนด และความเมาอาหาร
นนไดดวยความเพยร.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๑๐.
๙.โย จ วสสสต ชเว กสโต หนวรโย
เอกาห ชวต เสยโย วรย อารภโต ทฬห.
ผ ใดเกยจคราน ม ความเพยรเลว พ ง
เปนอยต งรอยป แตผ ปรารภความเพ ยร
ม นคง มชว ตอยเพยงวนเดยว ประเสรฐ
กวาผน น.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๓๐.
๑๗
ผ ใดม ปญญาทราม มใจไมม นคง พ ง
เปนอยต งรอยป สวนผม ปญญาเพงพนจ
มชวตอยเพยงวนเดยว ดกวา.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๙.
๑๐.สพพทา สลสมปนโน ปญญวา สสมาหโต
อารทธวรโย ปหตตโต โอฆ ตรต ทตตร.
ผถงพรอมดวยศล มปญญา มใจม นคง
ดแลว ปรารภความเพยร ตงตนไวในกาล
ทกเมอ ยอมขามโอฆะทขามไดยาก.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๗๔.
๑๘
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาธรรม
ระดบมธยมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๑๙
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาธรรม
ธรรมศกษาชนตร
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๑๒)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๒๒)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๓๒)
หมวด ๒
๑. ธรรมมอปการะมาก ๒
๒. ธรรมเปนโลกบาล ๒
๓. ธรรมอนทาใหงาม ๒
๔. บคคลหาไดยาก ๒
หมวด ๓
๑. ทจรต ๓
๒. สจรต ๓
๓. บญกรยาวตถ ๓
หมวด ๔
๑. อคต ๔
๒. จกร ๔
๓. อรยสจ ๔
หมวด ๕
๑. พละ ๕
หมวด ๖
๑. สาราณยธรรม ๖
หมวด ๗
๑. สปปรสธรรม ๗
หมวด ๘
๑. โลกธรรม ๘
คหปฏบต
๑. สงคหวตถ ๔
๒. ทศ ๖
หมวด ๒
๑. กาม ๒
๒. สข ๒
หมวด ๓
๑. อธปเตยยะ ๓
๒. ตณหา ๓
๓. อคค ๓
๔. วฏฏะ ๓
๕. ญาณ ๓
หมวด ๔
๑. อปสเสนธรรม ๔
๒. อปปมญญา ๔
หมวด ๕
๑. มจฉรยะ ๕
๒. นวรณ ๕
๓. เวทนา ๕
หมวด ๖
๑. จรต ๖
หมวด ๗
๑. อปรหานยธรม ๗
(สาหรบคฤหสถ)
หมวด ๙
๑. สงฆคณ ๙
หมวด ๑๐
๑. บารม ๑๐
สวนสงสารวฏฏ
๑. คต ๒
-ทคต
-สคต
๒. กรรม ๑๒
-กรรมใหผลตามคราว ๔
-กรรมใหผลตามกจ ๔
-กรรมใหผลตามลาดบ ๔
๓. หวใจสมถกมมฏฐาน
-กายคตาสต
-เมตตา
-พทธานสสต
-กสณ
-จตธาตววตถาน
-นวรณ ๕
๔. สมถกมมฏฐาน
-อารมณของสมถกมมฏฐาน
-อภณหปจจเวกขณะ ๕
-สตปฏฐาน ๔
-กสณ ๑๐
-อสภะ ๑๐
-อนสสต ๑๐
-พรหมวหาร ๔
-อาหาเรปฏกลสญญา ๑
-จตธาตววตถาน ๑
-อรป ๔
๒๐
-จรต ๖
๕. พทธคณกถา
-พทธคณ ๙
๒๑
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาพทธประวต
ระดบมธยมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๒๒
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาพทธประวต
ธรรมศกษาชนตร
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๑๓)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๒๓)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๓๓)
ปรเฉทท ๑
-ชมพทวปและประชาชน
-วรรณะ ๔
ปรเฉทท ๒
-สกกชนบทและศากยวงศ
-ลาดบศากยวงศ
ปรเฉทท ๓
-ประสต
-อสตดาบสเขาเฝาและพยากรณ
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๔
-เสดจออกบรรพชา
ปรเฉทท ๕
-ตรสร
-ทรงบาเพญทกรกรยา
-ทรงเลกบาเพญทกรกรยา
-ทรงบาเพญเพยรทางจต
ปรเฉทท ๖
-ทรงพจารณาสตวโลกเปรยบ
ดวยดอกบว
-แสดงปฐมเทศนา
-แสดงอนตตลกขณสตร
ปรเฉทท ๗
-ทรงสงสาวกไปประกาศพระศาสนา
๑. พระมหากสสปะ
๒. พระอบาล
๓. พระสวล
๔. พระมหากจจายนะ
๕. พระเขมาเถร
๖. พระอบลวรรณาเถร
๗. พระปฏาจาราเถร
๘. พระกสาโคตมเถร
๙. บณฑตสามเณร
๑๐. ธมมกอบาสก
๑๑. พระนางมลลกาเทว
ศาสนพธ
บทท ๑ พธบ าเพญกศลในทาง
พระพทธศาสนา
-วนเขาพรรษา
-วนออกพรรษา
-วนเทโวโรหณะ
-วนธรรมสวนะ
บทท ๒ พธเจรญพระพทธมนต
-ความเปนมาของพธเจรญ
พระพทธมนต
-อานสงสการเจรญพระพทธมนต
บทท ๓ พธสวดพระพทธมนต
ปรเฉทท ๑ ชาตกถา
-จตลงสพระครรภ
-ประวตชมพทวปและประชาชน
-ความเชอของคนในยคนน
-การสรางเมองกบลพสดและ
ต งศากยวงศ
-ลาดบพระวงศ
-พระมารดาทรงพระสบนนมต
-พระโพธสตวประสต
-อาสภวาจา ดารสอยางอาจหาญ
-สหชาต สงทอบตในวนเดยวกน
กบพระโพธสตว
-ขนานพระนาม
-พราหมณ ๘ คน ทานาย
พระลกษณะ
-พระนางสรมหามายาทวงคต
-พระราชพธวปปมงคล
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๒ บรรพชา
-ประพาสอทยาน
-ราหลประสต
-มลเหตใหเสดจออกบรรพชา
-เสดจหองพระนางพมพา
-เสดจออกมหาภเนษกรมณ
๒๓
-โปรดยสกลบตร
-โปรดชฎล ๓ พนอง
-แสดงอาทตตปรยายสตร
ปรเฉทท ๘
-เสดจเมองราชคฤห แควนมคธ
-ทรงรบพระอทยานเวฬวนเปน
สงฆาวาส
-ทรงไดพระอครสาวก
ปรเฉทท ๙
-ทรงบาเพญพทธกจในแควนมคธ
-ประทานอปสมบทแก
พระมหากสสปะ
-มหาสนนบาตแหงพระสาวก
-ทรงแสดงทศ ๖ โปรดสงคาลก
มาณพ
ปรเฉทท ๑๐
-เสดจเมองกบลพสดชาตภม
-โปรดพระพทธบดา
-นนทกมารออกบวช
-ราหลบรรพชา
ปรเฉทท ๑๑
-เสดจแควนโกศล
ปรเฉทท ๑๒
-ทรงปรงอายสงขาร เสดจบาน
เวฬวคาม
-ประทานโอวาทแกภกษสงฆ
เสดจปามหาวน
-นายจนทะถวายปจฉมบณฑบาต
เสดจเมองปาวา
-บรรทมอนฏฐานไสยา
-ทรงปรารภสกการบชา
-พธสวดพระอภธรรมศพ
-พธบาเพญกศล ๗ วน ๕๐ วน
๑๐๐ วน
-พธทาบญงานฌาปนกจศพ
-พธสวดมาตกาบงสกล
-พธทาบญฉลองอฐ
บทท ๔ เทศกาลส าคญทาง
พระพทธศาสนา
-พธลอยกระทงตามประทป
-พธถวายผาปา
-พธถวายผากฐน
บทท ๕ ประเพณส าคญทาง
พระพทธศาสนา
-พธบรรพชาสามเณร
-พธอปสมบทเปนพระภกษ
-ทรงบาเพญทกรกรยา ๓ วาระ
-ปญจวคคยออกบวชตาม
-นางสชาดาถวายขาวมธปายาส
-ทรงลอยถาด
-เสดจสตนพระศรมหาโพธ
-ทรงผจญวสวตตมาร
-บาเพญเพยรทางใจและไดตรสร
ปรเฉทท ๓ สตตมหาสถาน
-เสวยวมตตสข
-สหมบดพรหมอาราธนา
ปรเฉทท ๔ ประกาศพระศาสนา
-เสดจโปรดฤษปญจวคคย
-ทรงแสดงปฐมเทศนา
-โกณฑญญะไดดวงตาเหนธรรม
-ทรงประทานการบวชดวยวธ
เอหภกขอปสมปทา
-ทรงแสดงอนตตลกขณสตร
-โปรดยสกลบตร
-ปฐมอบาสกอบาสกาใน
พระพทธศาสนา
-สหายพระยส ๕๔ คน ออกบวช
-สงสาวก ๖๐ องคไปประกาศ
พระศาสนา
-ประทานอปสมบทแกภททวคคย
-โปรดชฎล ๓ พนอง และบรวาร
-ทรงแสดงอาทตตปรยายสตร
-โปรดพระเจาพมพสาร
-ทรงรบสวนเวฬวนเปนอารามสงฆ
ปรเฉทท ๕ ทรงบ าเพญพทธกจ
-พระอครสาวกท งสอง
-พระสารบตร
๒๔
-ทรงแสดงสงเวชนยสถาน ๔
ตาบล
-ถปารหบคคล ๔
-ประทานโอวาทแกพระอานนท
-ตรสสรรเสรญพระอานนท
-ตรสส งใหแจงขาวปรนพพาน
แกมลลกษตรย
-โปรดสภททปรพาชก
-ประทานโอวาทแกภกษสงฆ
-ปจฉมโอวาท
-ปรนพพาน
ปรเฉทท ๑๓
-ถวายพระเพลงพระพทธสรระ
-แจกพระบรมสารรกธาต
-สาระสาคญในการเสดจ
ปรนพพานทเมองกสนารา
-สงเวชนยสถาน ๔
ศาสนพธ
-อารมภบท
-พธแสดงตนเปนพทธมามกะ
-พธบาเพญกศลในวนสาคญ
ทางพระพทธศาสนา
-วนมาฆบชา
-ความเปนมาของวนมาฆบชา
-วนวสาขบชา
-ความเปนมาของวนวสาขบชา
-วนอฏฐมบชา
-ความเปนมาของวนอฏฐมบชา
-วนอาสาฬหบชา
-ความเปนมาของวนอาสาฬหบชา
-พระโมคคลลานะ
ปรเฉทท ๖ ศษยพราหมณพาวร
๑๖ คน
-ปญหาตสสเมตเตยยมาณพ
-ปญหาอทยมาณพ
-ปญหาโปสาลมาณพ
-ปญหาโมฆราชมาณพ
-ปญหาปงคยมาณพ
-มาณพ ๑๖ คน ทลขออปสมบท
ปรเฉทท ๗ ประทานการบวช
ดวยวธจตตถกรรมวาจา
-ประวตพระราธะ
-การบวชดวยวธจตตถกรรมวาจา
คร งแรก
-โปรดพระปณณมนตานบตร
ปรเฉทท ๘ เสดจเมองกบลพสด –
เจาศากยะออกบวช
-แสดงธรรมโปรดพทธบดา
-นนทกมารออกบวช
-รบส งใหบวชราหลกมารเปน
สามเณร
-พระเจาสทโธทนะขอพรการ
บวชกลบตร
-พระพทธบดาทรงประชวร
และบรรลพระอรหนต
-มลเหตทพระอนรทธะออกบวช
-พระเทวทตทาอนนตรยกรรม
-พระอานนททลขอพร ๘ ประการ
ปรเฉทท ๙ โปรดพระพทธมารดา
-เสดจจาพรรษาในดาวดงส
โปรดพระพทธมารดา
๒๕
-พธถวายภตตาหาร
-พธถวายทาน
-พธแสดงความเคารพพระรตนตรย
-คาบชาพระรตนตรย
-คาอาราธนาศล ๕
-สรณคมนและศล ๕
-คาอาราธนาพระปรตร
-คาอาราธนาธรรม
-วธประเคนของถวายพระ
-วธกรวดนา
-เสดจลงจากดาวดงส
-รบผาคของพระนางโคตม
ปรเฉทท ๑๐ โปรดพระสาวก
-โปรดพระโสณโกฬวสะ
-โปรดพระรฏฐปาละ
-พระรฏฐปาละแสดงธรรมทเทศ
๔ ประการ
ปรเฉทท ๑๑ เสดจดบขนธ
ปรนพพาน
-ปลงอายสงขาร
-บณฑบาตครงสดทาย
-ทรงรบผาสงควรรณ
-ทรงปรารภสกการบชา
-สงเวชนยสถาน ๔ ตาบล
-โปรดสภททปรพาชก
-ประทานปจฉมโอวาท
-พระบรมศพไมเคลอนท
-ถวายพระเพลงไมตด
-แจกพระบรมสารรกธาต
-พระเขยวแกวประดษฐานอย
ในเทวโลก
-อนตรธาน ๕
ปรเฉทท ๑๒ ภกษณ
-พระนางมหาปชาบดโคตม
ปฐมสาวกา
-ทรงอนญาตครธรรมปฏคคหณ
อปสมปทา
-ทรงแสดงเหตทไมยอมให
สตรบวช
-พระนางพมพาออกบวช
๒๖
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาวนย
(เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ระดบมธยมศกษา
สนามหลวงแผนกธรรม
๒๗
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาวนย (เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ธรรมศกษาชนตร
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๑๔)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๒๔)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบมธยมศกษา
(ธศ ๒๓๔)
บทท ๑ วาดวยวนย
๑. ระเบยบวนย
๒. ศลเปนแมบทของวนย
๓. ความหมายของศล
๔. ศลคอการรกษาปกต
ของมนษย
๕. ความมงหมายในการรกษาศล
บทท ๒ วาดวยเบญจศล
๑. เบญจศล ๕ สกขาบท
๒. อธบายเบญจศล ๕ สกขาบท
ขอท ๑ เวนการฆาสตว
ขอท ๒ เวนการลกทรพย
ขอท ๓ เวนการประพฤตผด
ในกาม
ขอท ๔ เวนการพดเทจ
ขอท ๕ เวนการดมสราเมรย
บทท ๓ วาดวยเบญจธรรม
๑. ความสาคญของเบญจธรรม
๒. อธบายเบญจธรรม ๕
ขอท ๑ เมตตากบกรณา
ขอท ๒ การเลยงชวตในทาง
ทชอบ
ขอท ๓ ความสารวมในกาม
ขอท ๔ ความมสตย
ขอท ๕ ความมสตรอบคอบ
บทท ๑ วาดวยอโบสถ
๑. ความหมายของอโบสถ
๒. ความเปนมาของอโบสถ
๓. ความมงหมายในการรกษา
อโบสถ
๔. อโบสถ ๓ ประเภท
- ปกตอโบสถ
- ปฏชาครอโบสถ
- ปาฏหารยอโบสถ
บทท ๒ วาดวยอโบสถศล
๑. องคประกอบของอโบสถศล
- พระรตนตรย
- การเขาถงพระรตนตรย
- อโบสถศล ๘ สกขาบท
๒. อธบายอโบสถศล ๘ สกขาบท
๓. ขอควรเวนขณะรกษาอโบสถ
๔. ขอควรปฏบตขณะรกษา
อโบสถ
บทท ๓ วาดวยอานสงสของ
อโบสถ
๑. โคปาลกอโบสถ
๒. นคคณฐอโบสถ
๓. อรยอโบสถ
บทท ๑ วาดวยกรรมบถ
๑. ความหมายของกรรมบถ
๒. กรรมบถ ๒ อยาง
๓. กรรมบถ ๒ อยางใหผลตางกน
บทท ๒ วาดวยอกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของอกศลกรรมบถ
๒. อกศลกรรมบถ ๑๐
๓. จาแนกอกศลกรรมบถโดย
กรรม ๓
๔. อธบายอกศลกรรมบถ ๑๐
- กายกรรม ๓
- วจกรรม ๔
- มโนกรรม ๓
๕. การใหผลของอกศลกรรมบถ ๑๐
บทท ๓ วาดวยกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของกศลกรรมบถ
๒. กศลกรรมบถ ๑๐
๓. จาแนกกศลกรรมบถ
โดยกรรม ๓
๔. อธบายกศลกรรมบถ ๑๐
- กายกรรม ๓
- วจกรรม ๔
- มโนกรรม ๓
๕. การใหผลของกศลกรรมบถ ๑๐
๒๘
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชากระท
ระดบอดมศกษาและประชาชนทวไป
สนามหลวงแผนกธรรม
๒๙
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชากระท
ธรรมศกษาชนตร
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๑๑)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๒๑)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๓๑)
๑. อปปมาทวรรค คอ หมวดไมประมาท
๑. อปปมาท ปสสนต.
บณฑตยอมสรรเสรญความไมประมาท.
ส. ส. ๑๕/๑๒๖., อง. ปญจก. ๒๒/๕๓.,
ข. ธ. ๒๕/๑๙., ข. อต. ๒๔/๒๔๒.
๒. อปปมตตา น มยนต.
ผไมประมาท ยอมไมตาย.
ข. ธ. ๒๕/๑๘., ข. ชา. ตส. ๒๗/๕๒๔.
๓. อปปมาเทน สมปาเทถ.
ทานท งหลายจงยงความไมประมาทใหถง
พรอม.
ท. มหา. ๑๐/๑๘๐., ส. ส. ๑๕/๒๓๑.
๒. จตตวรรค คอ หมวดจต
๔. จตเต สงกลฏเฐ ทคคต ปาฏกงขา. เมอจตเศราหมองแลว ทคตเปนอนตอง
หวง.
ม. ม. ๑๒/๖๔.
๕. จตเต อสงกลฏเฐ สคต ปาฏกงขา. เมอจตไมเศราหมองแลว สคตเปนอน
ตองหวง.
ม. ม. ๑๒/๖๔.
๖. จตต ทนต สขาวห.
จตทฝกแลว นาสขมาให.
ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๑. กเลสวรรค คอ หมวดกเลส
๑.โกธสส วสมลสส มธรคคสส พราหมณ
วธ อรยา ปสสนต ตญห เฉตวา น โสจต. พราหมณ ! พระอรยเจายอมสรรเสรญ
ผฆาความโกรธ ซ งม โคนเปนพษ ปลาย
หวาน เพราะคนตดความโกรธนนไดแลว
ยอมไมเศราโศก.
(พทธ) ส. ส. ๑๕/๒๓๖.
๒. นทท น พหลกเรยย
ชาครย ภเชยย อาตาป
ตนท มาย หสส ขฑฑ เมถน วปปชเห สวภส. ผม ความเพยรไมพงนอนมาก พงเสพ
ธรรมเคร องต น พ งละความเกยจคราน
มายา ความราเร ง การเล น และเมถ น
พรอมท งเครองประดบเสย.
(พทธ) ข. ส. ๒๕/๕๑๕., ข. มหา.
๒๙/๔๕๗,๔๖๐.
๓.ปรวชชานปสสสส นจจ อชฌานสญญโน
อาสวา ตสส วฑฒนต อารา โส อาสวกขยา. คนทเหนแตโทษผอน คอยแตเพงโทษนน
อาสวะกเพมพน เขายงไกลจากความสน
อาสวะ.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๔๙.
๒. จตตวรรค คอ หมวดจต
๔. อนวฏฐตจตตสส สทธมม อวชานโต ปรปลวปสาทสส ปญญา น ปรปรต.
๑. กเลสวรรค คอ หมวดกเลส
๑. อนจจา อทธวา กามา พหทกขา มหาวสา
อโยคโฬว สนตตโต อฆมลา ทกขปผลา.
กามท งหลาย ไมเทยง ไมย งยน มทกข
ม าก ม พ ษมาก ด งก อน เหล กท ร อนจ ด
เปนตนเคาแหงความคบแคน มทกขเปนผล.
(สเมธาเถร) ข. เถร. ๒๖/๕๐๓.
๒.อวชชาย นวโต โลโก เววจฉา (ปมาทา) นปปกาสต
ชปปาภเลปน พรม ทกขมสส มหพภย.
โ ลกถ กอ ว ช ช าปดบ ง แล ว ไม ป ร ากฏ
เพราะความตระหน (และความประมาท)
เรากลาวความอยากวาเปนเครองฉาบทาโลก
ทกขเปนภยใหญของโลกนน.
(พทธ) ข. ส. ๒๕/๕๓๐., ข. จ. ๓๐/๙.
๓. โกธ ชเห วปปชเหยย มาน สญโญชน สพพมตกกเมยย
ตนนามรปสม อสชชมาน อกญจน นานปตนต ทกขา. บคคลพ งละความโกรธ พ ง เลกถ อตว
พงกาวลวงสงโยชนท งปวง (เพราะ) ทกข
ท ง หล า ยย อ ม ไม ต ด ต า ม ผ ไ ม ข อ ง อ ย ใ น
นามรป ไมมกงวลนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๔๔.
๔. นราสตต อนาคเต อตต นานโสจต วเวกทสส ผสเสส ทฏฐส จ น นยยต.
ผไมคานงถงสงทยงมาไมถง ยอมไมเศรา
โศกถ งส งท ล ว งไปแล ว ผ เ ห นความสงด
๓๐
๗. จตต รกเขถ เมธาว.
ผมปญญาพงรกษาจต.
ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๓. สลวรรค คอ หมวดศล
๘. สล โลเก อนตตร.
ศลเปนเยยมในโลก.
ข. ชา. เอก. ๒๗/๒๘.
๙. สล รกเขยย เมธาว.
ปราชญพงรกษาศล.
ข. อต. ๒๕/๒๘๒.
๑๐. สวาเสน สล เวทตพพ.
ศลพงรไดเพราะอยรวมกน.
นย- ข. อ. ๒๕/๑๗๘.
เม อม จ ตไม ม นคง ไม ร พระสทธรรม
มความเลอมใสเลอนลอย ปญญายอมไม
บรบรณ.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๐.
๕. ผนทน จปล จตต ทรกข ทนนวารย
อช กโรต เมธาว อสกาโรว เตชน.
คนมปญญาทาจตทดนรน กวดแกวง
รกษายาก หามยากใหตรงได เหมอนชาง
ศรทาลกศรใหตรงไดฉะนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๖. ยถา อคาร ทจฉนน วฏฐ สมตวชฌต เอว อภาวต จตต ราโค สมตวชฌต.
ฝนยอมรว รดเร อนท ม ง ไม ด ฉ นใด
ราคะยอมร วรดจตทไมไดอบรมฉนนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๑๖.
๗.เสโล ยถา เอกฆโน วาเตน น สมรต
เอว นนทาปสสาส น สมญชนต ปณฑตา.
ภเขาหนแทงทบ ไมส นสะเทอนเพราะลม
ฉนใด บณฑตยอมไมหว น ไหวในนนทา
และสรรเสรญฉนนน.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๕.
๓. ธมมวรรค คอ หมวดธรรม
๘.ขตตยา พราหมณา เวสสา สททา จณฑาลปกกสา
อธ ธมม จรตวาน ภวนต ตทเว สมา.
กษต ร ย พ ร าหมณ แพทย ศท ร
จณฑาล และคนงานช นตา ประพฤต
ธรรมในโลกนแลว ยอมเปนผเสมอกนใน
สวรรคช นไตรทพย.
(สลวมงสชาตก) ข. ชา. ๒๗/๗๖/๑๗๕.
๙. โย อจเฉ ทพพโภคญจ ทพพมาย ยส สข
ปาปาน ปรวชเชตวา ตวธ ธมมมาจเร.
ผใด ปรารถนาโภคทรพย อาย ยศ สข
อนเปนทพย ผน นพงงดเวนบาปท งหลาย
แลวประพฤตสจรตธรรม ๓ อยาง.
(ราชธตา) ข. ชา. มหา. ๒๘/๓๐๖.
ในผสสะท งหลาย ยอมไมถกชกนาไปในทฏฐ
ท งหลาย.
(พทธ) ข. ส. ๒๕/๕๐๐., ข. มหา. ๒๙/
๒๖๔, ๒๖๗.
๒. จตตวรรค คอ หมวดจต
๕. อนวสสตจตตสส อนนวาหตเจตโส ปญญปาปปหนสส นตถ ชาครโต ภย. ผม จ ตอนไมช มดวยราคะ ม ใจอนโทสะ
ไมกระทบแลว ม บญและบาปอนละไดแลว
ตนอย ยอมไมมภย.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๐.
๖. กมภปม กายมม วทตวา นครปม จตตมท ถเกตวา โยเธถ มาร ปญญาวเธน ชตญจ รกเข อนเวสโน สยา. บคคลรกายนทเปรยบดวยหมอ กนจตท
เปรยบดวยเมองนแลว พงรบมารดวยอาวธ
คอปญญา และพงรกษาแนวทชนะไว ไมพง
ยบย งอย.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๒๐.
๗.สทททส สนปณ ยตถ กามนปาตน
จตต รกเขถ เมธาว จตต คตต สขาวห.
ผม ปญญา พ งรกษาจตท เห นไดยากนก
ละเอ ยดนก มกตกไปในอารมณท นาใค ร
(เพราะวา) จตทคมครองแลว นาสขมาให.
(พทธ) ข. ธ. ๒๕/๑๙.
๓. สามคควรรค คอ หมวดสามคค
๘. ววาท ภยโต ทสวา อววาทญจ เขมโต
สมคคา สขลา โหถ เอสา พทธานสาสน.
ท า น ท ง ห ล า ย จ ง เ ห น ค ว า ม ว ว า ท โ ด ย
ความเปนภย และความไมว วาทโดยความ
ปลอดภยแลว เปน ผ พร อม เพร ยง ม
ค ว า ม ป ร ะ น ป ร ะ น อ ม ก น เ ถ ด น เ ป น
พระพทธานศาสน.
(พทธ) ข. จรยา. ๓๓/๕๙๕.
๓๑
๑๐.นกกหา นลลปา ธรา อถทธา สสมาหตา
เต เว ธมเม วรหนต สมมาสมพทธเทสเต.
ผไมคดโกง ไมพดเพอ มปรชา ไมหยง
ม ใจม นคงนนแล ยอมงดงามในธรรมท
พระสมมาสมพทธเจาทรงแสดงแลว.
(พทธ) อง. จตกก. ๒๑/๓๔., ข. มหา.
๒๙/๑๕๑.
๙. สามคยเมว สกเขถ พทเธเหต ปสสต สามคยรโต ธมมฏโฐ โยคกเขมา น ธสต. พงศกษาความสามคค ความสามคคนน
ทานผรท งหลายสรรเสรญแลว ผยนดใน
สามคค ตงอยในธรรม ยอมไมคลาดจาก
ธรรมอนเกษมจากโยคะ.
(พทธ) ข. ชา. เตรส. ๒๗/๓๔๖.
๑๐.สขา สงฆสส สามคค สมคคานญจนคคโห สมคครโต ธมมฏโฐ โยคกเขมา น ธสต. ความพรอมเพรยงของหม เ ปนสข และ
การสนบสนนคนผพรอมเพรยงกน กเปนสข
ผ ย นด ในคนผพร อมเพร ยงกน ตงอ ย ใน
ธรรม ยอมไมคลาดจากธรรมอนเกษมจาก
โยคะ.
(พทธ) ข. อต. ๒๕/๒๓๘.
๓๒
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาธรรม
ระดบอดมศกษาและประชาชนทวไป
สนามหลวงแผนกธรรม
๓๓
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาธรรม
ธรรมศกษาชนตร
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๑๒)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๒๒)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๓๒)
หมวด ๒
๑. ธรรมมอปการะมาก ๒
๒. ธรรมเปนโลกบาล ๒
๓. ธรรมอนทาใหงาม ๒
๔. บคคลหาไดยาก ๒
หมวด ๓
๑. รตนะ ๓
๒. โอวาทของพระพทธเจา ๓
๓. ทจรต ๓
๔. สจรต ๓
๕. อกศลมล ๓
๖. กศลมล ๓
๗ บญกรยาวตถ ๓
หมวด ๔
๑. วฑฒ ๔
๒. จกร ๔
๓. อคต ๔
๔. ปธาน ๔
๕. อธษฐานธรรม ๔
๖. อทธบาท ๔
๗. พรหมวหาร ๔
๘. อรยสจ ๔
หมวด ๕
๑. อนนตรยกรรม ๕
หมวด ๒
๑. กมมฏฐาน ๒
๒. กาม ๒
๓. บชา ๒
๔. ปฏสนถาร ๒
๕. สข ๒
หมวด ๓
๑. อกศลวตก ๓
๒. กศลวตก ๓
๓. อคค ๓
๔. อธปเตยยะ ๓
๕. ญาณ ๓
๖. ตณหา ๓
๗. ปฎก ๓
๘. พทธจรยา ๓
๙. วฏฏะ ๓
๑๐. สกขา ๓
๑๑. สามญญลกษณะ ๓
หมวด ๔
๑. อปสเสนธรรม ๔
๒. อปปมญญา ๔
๓. พระอรยบคคล ๔
๔. สมปรายกตถประโยชน ๔
๕. มรรค ๔
สวนปรมตถปฏปทา
๑. นพพทา ความเบอหนาย
-ปฏปทาแหงนพพทา
-อนจจตา ความไมเทยง
แหงสงขาร
-ทกขตา ความเปนทกข
แหงสงขาร
-อนตตตา ความเปนอนตตา
แหงสงขาร
๒. วราคะ ความสนก าหนด
-ไวพจนแหงวราคะ
๓. วมตต ความหลดพน
-วมตต ๒
-วมตต ๕
๔. วสทธ ความหมดจด
-วปสสนาญาณ ๙
-วสทธ ๗
๕. สนต ความสงบ
-ปฏปทาแหงสนต
๖. นพพาน
-นพพาน ๒
-ปฏปทาแหงนพพาน
สวนสงสารวฏฏ
๗. คต ๒
-ทคต
-สคต
๓๔
๒. เวสารชชกรณธรรม ๕
๓. ธมมสสวนานสงส ๕
๔. พละ ๕
๕. ขนธ ๕
หมวด ๖
๑. คารวะ ๖
๒. สาราณยธรรม ๖
หมวด ๗
๑. อรยทรพย ๗
๒. สปปรสธรรม ๗
หมวด ๘
๑. โลกธรรม ๘
๒. มรรคมองค ๘
คหปฏบต
๑. กรรมกเลส ๔
๒. ทฏฐธมมกตถประโยชน ๔
๓. มตรปฏรป ๔
๔. มตรแท ๔
๕. สงคหวตถ ๔
๖. ฆราวาสธรรม ๔
๗. มจฉาวณชชา ๕
๘. สมบตของอบาสก ๕
๙. ทศ ๖
๑๐. อบายมข ๖
๖. ผล ๔
หมวด ๕
๑. อนปพพกถา ๕
๒. มจฉรยะ ๕
๓. มาร ๕
๔. นวรณ ๕
๕. ขนธ ๕
๖. เวทนา ๕
หมวด ๖
๑. จรต ๖
๒. ธรรมคณ ๖
หมวด ๗
๑. อปรหานยธรรม ๗
(สาหรบคฤหสถ)
หมวด ๘
๑. มรรคมองค ๘
หมวด ๙
๑. พทธคณ ๙
๒. สงฆคณ ๙
หมวด ๑๐
๑. บารม ๑๐
๒. บญกรยาวตถ ๑๐
๘. กรรม ๑๒
-กรรมใหผลตามคราว ๔
-กรรมใหผลตามกจ ๔
-กรรมใหผลตามลาดบ ๔
๙. หวใจสมถกมมฏฐาน
-กายคตาสต
-เมตตา
-พทธานสสต
-กสณ
-จตธาตววตถาน
-นวรณ ๕
๑๐. สมถกมมฏฐาน
-อารมณของสมถกมมฏฐาน
-อภณหปจจเวกขณะ ๕
-สตปฏฐาน ๔
-กสณ ๑๐
-อสภะ ๑๐
-อนสสต ๑๐
-พรหมวหาร ๔
-อาหาเรปฏกลสญญา ๑
-จตธาตววตถาน ๑
-อรป ๔
-จรต ๖
๑๑. พทธคณกถา
-พทธคณ ๙
๑๒. วปสสนากมมฏฐาน
-ธรรมเปนอารมณของวปสสนา
-ธรรมทเปนเหตเกดขน ต งอย
แหงวปสสนา
-ธรรมทเปนตววปสสนา
-ลกษณะ กจ ผล และเหต
ของวปสสนา
-วปสสนปกเลส ๑๐
๓๕
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาพทธประวต
ระดบอดมศกษาและประชาชนทวไป
สนามหลวงแผนกธรรม
๓๖
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาพทธประวต
ธรรมศกษาชนตร
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๑๓)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๒๓)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๓๓)
ปรเฉทท ๑
-ชมพทวปและประชาชน
-วรรณะ ๔
ปรเฉทท ๒
-สกกชนบทและศากยวงศ
-ลาดบศากยวงศ
ปรเฉทท ๓
-ประสต
-อสตดาบสเขาเฝาและพยากรณ
-ทรงเจรญอานาปานสต
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๔
-เสดจออกบรรพชา
ปรเฉทท ๕
-ตรสร
-ทรงบาเพญทกรกรยา
-ทรงเลกบาเพญทกรกรยา
-ทรงบาเพญเพยรทางจต
-ทรงผจญมาร
ปรเฉทท ๖
-เสวยวมตตสข
-ทรงพจารณาสตวโลกเปรยบ
ดวยดอกบว
-แสดงปฐมเทศนา
๑. พระอญญาโกณฑญญะ
๒. พระอรเวลกสสปะ
๓. พระสารบตร
๔. พระโมคคลลานะ
๕. พระมหากสสปะ
๖. พระมหากจจายนะ
๗. พระอานนท
๘. พระอบาล
๙. พระสวล
๑๐. พระราหล
๑๑. พระมหาปชาบดโคตมเถร
๑๒. พระเขมาเถร
๑๓. พระอบลวรรณาเถร
๑๔. พระปฏาจาราเถร
๑๕. พระกสาโคตมเถร
๑๖. บณฑตสามเณร
๑๗. สงกจจสามเณร
๑๘. สขสามเณร
๑๙. วนวาสตสสสามเณร
๒๐. สมนสามเณร
๒๑. อนาถบณฑกเศรษฐ
๒๒. จตตคฤหบด
๒๓. ธมมกอบาสก
๒๔. วสาขามหาอบาสกา
ปรเฉทท ๑ ชาตกถา
-จตลงสพระครรภ
-ประวตชมพทวปและประชาชน
-ความเชอของคนในยคนน
-การสรางเมองกบลพสดและ
ต งศากยวงศ
-ลาดบพระวงศ
-พระมารดาทรงพระสบนนมต
-พระโพธสตวประสต
-มหาปรสลกษณะ ๓๒
-อนพยญชนะ ๘๐
-อาสภวาจา ดารสอยางอาจหาญ
-สหชาต สงทอบตในวนเดยวกน
กบพระโพธสตว
-ขนานพระนาม
-พราหมณ ๘ คน ทานาย
พระลกษณะ
-พระนางสรมหามายาทวงคต
-พระราชพธวปปมงคล
-ทรงอภเษกสมรส
ปรเฉทท ๒ บรรพชา
-ประพาสอทยาน
-ราหลประสต
-กสาโคตมชมโฉม
๓๗
-แสดงอนตตลกขณสตร
ปรเฉทท ๗
-ทรงสงสาวกไปประกาศ
พระศาสนา
-โปรดยสกลบตร
-โปรดชฎล ๓ พนอง
-แสดงอาทตตปรยายสตร
ปรเฉทท ๘
-เสดจเมองราชคฤห แควนมคธ
-ทรงรบพระอทยานเวฬวน
เปนสงฆาวาส
-ทรงไดพระอครสาวก
ปรเฉทท ๙
-ทรงบาเพญพทธกจในแควนมคธ
-ประทานอปสมบทแก
พระมหากสสปะ
-มหาสนนบาตแหงพระสาวก
-ทรงอนญาตเสนาสนะ
-ทรงมอบใหสงฆเปนใหญ
ในกจพระศาสนา
-ทรงแสดงทศ ๖ โปรด
สงคาลกมาณพ
-ทรงแสดงเทวตาพล
ปรเฉทท ๑๐
-เสดจแควนสกกะ
-เสดจเมองกบลพสดชาตภม
-โปรดพระพทธบดา
-นนทกมารออกบวช
-ราหลบรรพชา
ปรเฉทท ๑๑
-เสดจแควนโกศล
๒๕. มลลกาเทว
ศาสนพธ
บทน า
-ศาสนพธ
-องคประกอบของศาสนา
-ประโยชนของศาสนพธ
บทท ๑ พธบ าเพญกศลในทาง
พระพทธศาสนา
-วนเขาพรรษา
-พธบาเพญพระราชกศลวน
เขาพรรษา
-ความเปนมาของวนเขาพรรษา
-ประโยชนของวนเขาพรรษา
-วนออกพรรษา
-ความเปนมาของการปวารณา
-ประโยชนของวนออกพรรษา
-วนเทโวโรหณะ
-ความเปนมาของวนเทโวโรหณะ
-การจดพธตกบาตรเทโวโรหณะ
-วนธรรมสวนะ
-ความเปนมาของวนธรรมสวนะ
-ประโยชนของวนธรรมสวนะ
บทท ๒ พธเจรญพระพทธมนต
-ความเปนมาของพธเจรญ
พระพทธมนต
-อานสงสของการเจรญ
พระพทธมนต
-พธเจรญพระพทธมนต
-ตวอยางการเจรญพระพทธมนต
-พธมงคลสมรส
-มลเหตใหเสดจออกบรรพชา
-เสดจหองพระนางพมพา
-เสดจออกมหาภเนษกรมณ
-ทรงทดลองปฏบตตามลทธตางๆ
-อปมา ๓ ขอ
-ทรงบาเพญทกรกรยา ๓ วาระ
-ปญจวคคยออกบวชตาม
-นางสชาดาถวายขาวมธปายาส
-พระสบนนมต
-ทรงลอยถาด
-เสดจสตนพระศรมหาโพธ
-ทรงผจญวสวตตมาร
-บาเพญเพยรทางใจและไดตรสร
ปรเฉทท ๓ สตตมหาสถาน
-เสวยวมตตสข
-สหมบดพรหมอาราธนา
ปรเฉทท ๔ ประกาศพระศาสนา
-เสดจโปรดฤษปญจวคคย
-ทรงแสดงปฐมเทศนา
-โกณฑญญะไดดวงตาเหนธรรม
-ทรงประทานการบวชดวยวธ
เอหภกขอปสมปทา
-ทรงแสดงอนตตลกขณสตร
-โปรดยสกลบตร
-ปฐมอบาสกอบาสกาใน
พระพทธศาสนา
-สหายพระยส ๕๔ คน ออกบวช
-สงสาวก ๖๐ องคไปประกาศ
พระศาสนา
-ประทานอปสมบทแกภททวคคย
-โปรดชฎล ๓ พนอง และบรวาร
๓๘
ปรเฉทท ๑๒
-อนสนธ
-ทรงปรงอายสงขาร เสดจบาน
เวฬวคาม
-เหตทาใหเกดแผนดนไหว ๘
ประการ
-ประทานโอวาทแกภกษสงฆ
เสดจปามหาวน
-เสดจโภคนคร
-นายจนทะถวายปจฉมบณฑบาต
เสดจเมองปาวา
-ทรงพระประชวร เสดจเมอง
กสนารา
-ผวกายพระตถาคตผองใสยง
ใน ๒ กาล
-บณฑบาตทาน ๒ คราวมผล
เสมอกน
-บรรทมอนฏฐานไสยา
-ทรงปรารภสกการบชา
-ประทานโอกาสใหเทวดาเขาเฝา
-ทรงแสดงสงเวชนยสถาน ๔
ตาบล
-อาการอนภกษท งหลายพง
ปฏบตตอสตร
-วธปฏบตในพทธสรระ
-ถปารหบคคล ๔
-ประทานโอวาทแกพระอานนท
-ตรสสรรเสรญพระอานนท
-ตรสถงเมองกสนารา
-ตรสส งใหแจงขาวปรนพพาน
แกมลลกษตรย
-พธทาบญอาย
-พธทาบญตอนาม
บทท ๓ พธสวดพระพทธมนต
-ตวอยางงานสวดพระพทธมนต
-พธสวดพระอภธรรมศพ
-พธบาเพญกศล ๗ วน ๕๐ วน
๑๐๐ วน
-พธสวดมาตกาบงสกล
-พธสวดแจง
-พธทาบญฉลองอฐ
บทท ๔ เทศกาลส าคญทาง
พระพทธศาสนา
-พธลอยกระทงตามประทป
-คตความเชอทางพระพทธศาสนา
-ความเปนมาของพธลอยกระทง
ตามประทป
-พธถวายผาปา
-ประเภทของผาปา
-คาถวายผาปา
-พธถวายผากฐน
-ความหมายของกฐน
-ความเปนมาของกฐน
-ประเภทของกฐนในประเทศไทย
-คาถวายผากฐน
บทท ๕ ประเพณส าคญทาง
พระพทธศาสนา
-พธบรรพชาสามเณร
-ความเปนมาของการบรรพชา
ในประเทศไทย
-การเตรยมบรรพชาสามเณร
-สงทตองจดเตรยมในพธ
-ทรงแสดงอาทตตปรยายสตร
-โปรดพระเจาพมพสาร
-ทรงรบสวนเวฬวนเปนอารามสงฆ
ปรเฉทท ๕ ทรงบ าเพญพทธกจ
-พระอครสาวกท งสอง
-พระสารบตร
-พระโมคคลลานะ
ปรเฉทท ๖ ศษยพราหมณพาวร
๑๖ คน
-ปญหาอชตมาณพ
-ปญหาตสสเมตเตยยมาณพ
-ปญหาปณณกมาณพ
-ปญหาเมตตคมาณพ
-ปญหาโธตกมาณพ
-ปญหาอปสวมาณพ
-ปญหานนทมาณพ
-ปญหาเหมกมาณพ
-ปญหาโตเทยยมาณพ
-ปญหากปปมาณพ
-ปญหาชตกณณมาณพ
-ปญหาภทราวธมาณพ
-ปญหาอทยมาณพ
-ปญหาโปสาลมาณพ
-ปญหาโมฆราชมาณพ
-ปญหาปงคยมาณพ
-มาณพ ๑๖ คน ทลขออปสมบท
ปรเฉทท ๗ ประทานการบวช
ดวยวธจตตถกรรมวาจา
-ประวตพระราธะ
-การบวชดวยวธจตตถกรรมวาจา
คร งแรก
๓๙
-โปรดสภททปรพาชก
-ประทานโอวาทแกภกษสงฆ
-ประทานโอกาสใหภกษสงฆ
ถามขอสงสย
-ปจฉมโอวาท
-ปรนพพาน
ปรเฉทท ๑๓
-ถวายพระเพลงพระพทธสรระ
-แจกพระบรมสารรกธาต
-สนทรพจนของโทณพราหมณ
-สาระสาคญในการเสดจ
ปรนพพานทเมองกสนารา
-ประเภทแหงสมมาสมพทธเจดย
-สงเวชนยสถาน ๔
ศาสนพธ
-อารมภบท
-พธแสดงตนเปนพทธมามกะ
-ความเปนมาของพธแสดงตน
เปนพทธมามกะ
-ระเบยบพธการแสดงตนเปน
พทธมามกะ
-พธบาเพญกศลในวนสาคญ
ทางพระพทธศาสนา
-วนมาฆบชา
-ความเปนมาของวนมาฆบชา
-การเตรยมตวกอนเขารวม
พธเวยนเทยน
-การเวยนเทยนในวนมาฆบชา
-คาบชาวนมาฆบชา
-วนวสาขบชา
บรรพชาสามเณร
-ระเบยบพธบรรพชาสามเณร
-พธอปสมบทเปนพระภกษ
-สงทตองจดเตรยมในพธ
อปสมบท
-การเวยนนาครอบอโบสถ
-การอปสมบท
-พธฉลองพระบวชใหม
-ประโยชนของการบวช
-โปรดพระปณณมนตานบตร
ปรเฉทท ๘ เสดจเมองกบลพสด-
เจาศากยะออกบวช
-แสดงธรรมโปรดพทธบดา
-นนทกมารออกบวช
-รบส งใหบวชราหลกมาร
เปนสามเณร
-พระเจาสทโธทนะขอพรการบวช
กลบตร
-พระพทธบดาทรงประชวร
และบรรลพระอรหนต
-ถวายพระเพลงพระบรมศพ
-อนาถบณฑกสรางวดถวาย
-มลเหตทพระอนรทธะออกบวช
-พระเทวทตทาอนนตรยกรรม
-ทรงแสดงมหาปรสวตก ๘ ขอ
-พระอนรทธะสรรเสรญ
สตปฏฐาน ๔
-พระอานนททลขอพร ๘ ประการ
ปรเฉทท ๙ โปรดพระพทธมารดา
-ทรงแสดงยมกปาฏหารย
-เสดจจาพรรษาในดาวดงส
โปรดพระพทธมารดา
-เสดจลงจากดาวดงส
-รบผาคของพระนางโคตม
ปรเฉทท ๑๐ โปรดพระสาวก
-โปรดพระโสณโกฬวสะ
-โปรดพระรฏฐปาละ
-พระรฏฐปาละแสดงธรรมทเทศ
๔ ประการ
๔๐
-ความเปนมาของวนวสาขบชา
-การเวยนเทยนในวนวสาขบชา
-วนวสาขบชาไดรบการรบรอง
ใหเปนวนสาคญสากลของโลก
-การจดพธวสาขบชาของชาว
พทธนานาชาต
-คาบชาวนวสาขบชา
-วนอฏฐมบชา
-ความเปนมาของวนอฏฐมบชา
-การจดพธอฏฐมบชา
-คาบชาวนอฏฐมบชา
-วนอาสาฬหบชา
-ความสาคญของวนอาสาฬหบชา
-ความเปนมาของวนอาสาฬหบชา
-พระราชพธในวนอาสาฬหบชา
-คาบชาวนอาสาฬบชา
-พธทาบญถวายภตตาหาร
-ความเปนมาของพธทาบญ
ถวายภตตาหาร
-การเตรยมการในพธทาบญ
-การบชาขาวพระพทธ
-คาบชาขาวพระพทธ
-คาลาขาวพระพทธ
-พธถวายทาน
-พธถวายสงฆทาน
-การเตรยมการและลาดบพธ
-คาถวายสงฆทานท วไป
-พธแสดงความเคารพพระรตนตรย
-การประนมมอ
-วธปฏบต
-การไหว
ปรเฉทท ๑๑ เสดจดบขนธ
ปรนพพาน
-ทรงปรารภธรรม
-ทรงทานมตโอภาส
-ปลงอายสงขาร
-บณฑบาตครงสดทาย
-ทรงรบผาสงควรรณ
-ผลแหงบณฑบาตทาน
-ทรงปรารภสกการบชา
-สงเวชนยสถาน ๔ ตาบล
-โปรดสภททปรพาชก
-โปรดใหลงพรหมทณฑ
-ประทานปจฉมโอวาท
-พระบรมศพไมเคลอนท
-พระนางมลลกาถวายสกการะ
-ถวายพระเพลงไมตด
-แจกพระบรมสารรกธาต
-พระเขยวแกวประดษฐานอย
ในเทวโลก
-อนตรธาน ๕
-ลาดบพรรษายกาล
ปรเฉทท ๑๒ ภกษณ
-พระนางมหาปชาบดโคตม
ปฐมสาวกา
-ทรงอนญาตครธรรมปฏคคหณ
อปสมปทา
-ทรงแสดงเหตทไมยอมให
สตรบวช
-พระนางพมพาออกบวช
๔๑
-วธปฏบต
-การกราบ
-วธกราบแบบชาย
-วธกราบแบบหญง
-คาบชาพระรตนตรย
-คากราบนมสการพระรตนตรย
-คาอาราธนาศล ๕
-สรณคมนและศล ๕
-คาอาราธนาพระปรตร
-คาอาราธนาธรรม
-วธประเคนของถวายพระ
-การประเคนทถกตอง
-วธกรวดนา
๔๒
ขอบขายการเรยนการสอน
และการออกขอสอบธรรมศกษา
ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก
วชาวนย
(เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ระดบอดมศกษาและประชาชนทวไป
สนามหลวงแผนกธรรม
๔๓
ขอบขายการเรยนการสอน และการออกขอสอบธรรมศกษา
วชาวนย (เบญจศล-เบญจธรรม, อโบสถศล, กรรมบถ)
ธรรมศกษาชนตร
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๑๔)
ธรรมศกษาชนโท
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๒๔)
ธรรมศกษาชนเอก
ระดบอดมศกษา
(ธศ ๓๓๔)
บทท ๑ วาดวยวนย
๑. ระเบยบวนย
๒. ศลเปนแมบทของวนย
๓. ความหมายของศล
๔. ศลคอการรกษาปกต
ของมนษย
๕. ความมงหมายในการรกษาศล
บทท ๒ วาดวยเบญจศล
๑. เบญจศล ๕ สกขาบท
๒. อธบายเบญจศล ๕ สกขาบท
ขอท ๑ เวนการฆาสตว
ขอท ๒ เวนการลกทรพย
ขอท ๓ เวนการประพฤตผด
ในกาม
ขอท ๔ เวนการพดเทจ
ขอท ๕ เวนการดมสราเมรย
บทท ๓ วาดวยวรต
๑. สมปตตวรต
๒. สมาทานวรต
๓. สมจเฉทวรต
บทท ๔ วาดวยเบญจธรรม
๑. ความสาคญของเบญจธรรม
๒. อธบายเบญจธรรม ๕
ขอท ๑ เมตตากบกรณา
บทท ๑ วาดวยอโบสถ
๑. ความหมายของอโบสถ
๒. ความเปนมาของอโบสถ
๓. ความมงหมายในการรกษา
อโบสถ
๔. อโบสถ ๓ ประเภท
- ปกตอโบสถ
- ปฏชาครอโบสถ
- ปาฏหารยอโบสถ
บทท ๒ วาดวยอโบสถศล
๑. องคประกอบของอโบสถศล
- พระรตนตรย
- การเขาถงพระรตนตรย
- อโบสถศล ๘ สกขาบท
๒. อธบายอโบสถศล ๘ สกขาบท
๓. ขอควรเวนขณะรกษาอโบสถ
๔. ขอควรปฏบตขณะรกษาอโบสถ
บทท ๓ วาดวยการรกษาอโบสถ
๑. ระเบยบพธ
๒. คาประกาศองคอโบสถ
๓. คาขออโบสถศล
บทท ๔ วาดวยอานสงสของ
อโบสถ
๑. โคปาลกอโบสถ
บทท ๑ วาดวยกรรมบถ
๑. ความหมายของกรรมบถ
๒. กรรมบถ ๒ อยาง
๓. กรรมบถ ๒ อยางใหผลตางกน
บทท ๒ วาดวยอกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของอกศลกรรมบถ
๒. อกศลกรรมบถ ๑๐
๓. จาแนกอกศลกรรมบถโดย
กรรม ๓
๔. อธบายอกศลกรรมบถ ๑๐
- กายกรรม ๓
- วจกรรม ๔
- มโนกรรม ๓
๕. หลกวนจฉยอกศลกรรมบถ ๑๐
๖. การใหผลของอกศล
กรรมบถ ๑๐
บทท ๓ วาดวยกศลกรรมบถ
๑. ความหมายของกศลกรรมบถ
๒. กศลกรรมบถมชอเรยก
หลายอยาง
๓. กศลกรรมบถจดเขาในศลสกขา
๔. กศลกรรมบถ ๑๐
๕. จาแนกกศลกรรมบถโดยกรรม ๓
๖. อธบายกศลกรรมบถ ๑๐
๔๔
ขอท ๒ การเลยงชวตในทาง
ทชอบ
ขอท ๓ ความสารวมในกาม
ขอท ๔ ความมสตย
ขอท ๕ ความมสตรอบคอบ
๒. นคคณฐอโบสถ
๓. อรยอโบสถ
- กายกรรม ๓
- วจกรรม ๔
- มโนกรรม ๓
๗. การใหผลของกศลกรรมบถ ๑๐
สานกงานแมกองธรรมสนามหลวง
๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๑