1

รายงานวจย

เรอง

การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

Regarding Participation of People to Make a Development Plan of Bang Phai Sub-District Administration Organization, Mueang

District, Nonthaburi Province

โดย

สวตถ ไกรสกล จฑาภรณ คงรกษกวน

การวจยครงนไดรบเงนทนการวจยจากมหาวทยาลยราชพฤกษ ปการศกษา 2558

ก

ชองานวจย : การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

ชอผวจย : สวตถ ไกรสกล จฑาภรณ คงรกษกวน ปทท าการวจยแลวเสรจ:: 2560

บทคดยอ

การวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ าแนกตามสถานภาพสวนบคคล กลมตวอยางทใชในการศกษาคอประชาชนทมชอในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ านวน 370 คน และน าขอมลทไดมาวเคราะหตามวธการทางสถต ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมตฐานเปรยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน โดยวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว t-test และ One-way ANOVA ทนยส าคญทางสถตท .05 ผลจากการวจยพบวา

1. การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในแตละดานมภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณารายดานพบวาทกดานอยในระดบมาก

2. ประชาชนทมอาย และอาชพ ตางกนมสวนรวมตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน สวนประชาชนทมเพศ การศกษาและรายไดเฉลยตอเดอนตางกนมสวนรวมตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน

ค าส าคญ: การมสวนรวมของประชาชน การจดท าแผนพฒนา

ข

Research Title: Regarding Participation of People to Make a Development Plan of Bang Phai Sub-District Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province

Researcher: Suwat Kraisakul Chutaporn Kongrukkawin Year: 2017

Abstract The research on participation of people to make a development plan of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province, has objectives to study and compare levels of participation of people in the area of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province towards the local development plan of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province. The study was divided according to personal status. Sample groups used in the study are people having names in the civil registration in the area of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province, numbering 370 people. The obtained information is used in analysis according to the statistical methods, including percentage, mean, standard deviation, hypothesis test comparing people's participation in making a development plan, dividing according to genders, age, education, occupation and income permonth. The researcher analyzed By t-test and one-way ANOVA. The statistical significance is at .05. The research result found that: 1. Participation of people in making of a development plan of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province in each aspect has the overview in much level. Each aspect is considered, the researcher finds that every aspect is in much level. 2. People having different ages and occupations have participation in local development plan of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province in different level. People having different genders, education and income do not have different participation in local development plan of Bang Phai Sub-district Administration Organization, Mueang District, Nonthaburi Province. Keywords: People's participation, making of a development plan

ค

กตตกรรมประกาศ

รายงานวจยฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด เนองดวยเพราะไดรบค าแนะน าชวยเหลอจากทปรกษา

งานวจย และบคลากรของศนยวจยและพฒนาทไดใหค าแนะน าอนเปนประโยชนหลายประการตลอดจนขอบคณผเขยนหนงสอ ต ารา และเอกสารตาง ๆ ทผเขยนไดน ามาใชแนวทางในการเรยบเรยงและเขยนวจยในครงน สดทายนหากวจยเลมนมคณประโยชนอยบางไมมากกนอย ขาพเจาขอมอบความดใหแกบดามารดา คร อาจารย ผประสทธประสาทวชาความรและวางรากฐานชวตใหแกขาพเจา แตหากขาพเจานมขอบกพรองประการใดผวจยขอนอมไวแตเพยงผเดยว สวตถ ไกรสกล จฑาภรณ คงรกษกวน กรกฎาคม 2560

ง

สารบญ หนา

หนา บทคดยอไทย………………………………………………………………………………………………………..…… บทคดยอภาษาองกฤษ……………………………………………………………………………………………….. กตตกรรมประกาศ………………………………………………………………………………………………...…… สารบญ…………………………………………………………………………………………………………………….. สารบญตาราง………………………………………………………………………………………………………….. สารบญภาพ………………………………………………………………………………………………………….

ก ข ค ง ฉ ช

บทท 1 บทน า………………………………………………………………………………………………….... 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา……………………………………………………… 2. ค าถามการวจย………………………………………………………………………………………… 3. วตถประสงคของการวจย………………………………………………………………………….. 4. สมมตฐานการวจย……………………………………………………………………………………. 5. ขอบเขตของการวจย……………………………………………………………..…………………. 6. นยามศพทเฉพาะ……………………………………………………………………………………. 7. ประโยชนของการวจย………………………………………………………………………………

1 1 2 2 3 3 3 7

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ………………………………….………………….. 1. แนวคดการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย…………………………………………………………….………............ 2. การจดท าแผนพฒนาทองถน…………..…………………………………………………………. 3. บรบทขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร............. 4. งานวจยทเกยวของ…………..………………………………………………………………………. 5. กรอบแนวคดในการวจย……………………………….…………………………………………..

6 7 19 28 33 38

จ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 3 วธการด าเนนการวจย……………………………………………………………………………..

1. การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง……………………………………………………….. 2. การสรางเครองมอในการวจย…………………………………………………………………….. 3. การเกบรวบรวมขอมล………………………………………………………………………………. 4. การวเคราะหขอมล……………………………………………………………………………………

40 40 40 41 42

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล………………………………….…………..……………………………. ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม………………..…………………………… ตอนท 2 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน: กรณศกษา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ จงหวดนนทบร…………… ตอนท 3 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร…………

43 43

46

51 บทท 5 สรป อภปราย และขอเสนอแนะ…………………….………………………………………....

1. สรปผลการวจย……………………………………………………………..……………………….. 2. อภปรายผลการวจย……………………………………………………………..…………………. 3. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช…………………………………………..…………… 4. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป……………………………………………………………

58 62 66 66 68

บรรณานกรม…………………………………………………………………………………………………………... ภาคผนวก……………………………………………………………………………………………………………….. ประวตผวจย…………………………………………………………………………………………………………….

70 74 80

ฉ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 จ านวนประชากรแบงออกเปนหมบาน และจ านวนครวเรอน ป พ.ศ. 2558 ........ 29 2.2 จ านวนประชากรตามทะเบยนราษฎรของต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร

จงหวดนนทบร ป พ.ศ. 2558 ............................................................................

32 4.1 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามเพศ ........ 43 4.2 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามอาย........ 44 4.3 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบ

การศกษา ...........................................................................................................

43 4.4 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบ

เงนเดอน ............................................................................................................

44 4.5 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามอาชพ ..... 45 4.6 ผลการวเคราะหระดบการมสวนรวมของประชาชนการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยภาพรวม........

46 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า

แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมในด าเนนการ ................................................................................

46 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า

แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมด าเนนการ ....................................................................................

48 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า

แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ............................................................................

49 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า

แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมในการประเมนผล .........................................................................

50

ช

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

4.11 ความสมพนธระหวางเพศทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร .........................................

52

4.12 ความสมพนธระหวางอายทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร .........................................

53

4.13 ความสมพนธระหวางระดบการศกษาทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร.............................

54

4.14 ความสมพนธระหวางอาชพทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร .........................................

55

4.15 ความสมพนธระหวางรายไดทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร .........................................

56

4.16 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน............................................................................. 57

ซ

สารบญภาพ ภาพท หนา 2.1 ขนตอนการจดท าแผนพฒนาสามป...……………………………………………………………… 27 2.2 แผนทตงและเขตตดตอ............................................................................................ 28 2.3 โครงสรางองคการบรหารสวนต าบล...………………………………………………………….… 32 2.4 กรอบแนวคดในการวจย…………………………………………………………………………..… 39

1

บทท 1 บทน า

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ไดใหความส าคญกบการกระจายอ านาจและมงท

จะกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนมากยงขน โดยพจารณาจากหมวด 4 หนาทของชนชาวไทย หมวด 5 วาดวยนโยบายพนฐานแหงรฐ และหมวด 14 วาดวยการปกครองสวนทองถนไทย เปนการก าหนดนโยบายและหลกการส าคญของรฐในการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถ น และก าหนดทศทางการใหความส าคญในการปกครองตนเองโดยจะเหนไดจากมาตรา 78 รฐตองกระจายอ านาจใหทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการทองถนไดเอง พฒนาเศรษฐกจทองถนและระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถนใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ และหมวด 14 การปกครองสวนทองถนมาตรา 281 ภายใตบงคบมาตรา 1 รฐตองใหความเปนอสระแกทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน

การปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนนน รฐธรรมนญไดเพมกระบวนการมสวนรวมของประชาชนทมตอองคกรปกครองสวนทองถน ดงจะเหนไดจากมาตรา 287 ประชาชนในทองถนมสทธ มสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน โดยองคกรปกครองสวนทองถนตองจดใหมวธการทใหประชาชนมสวนรวมดงกลาวไดดวย

การพฒนาทองถนจะเกดประสทธภาพและประสทธผลมากนอยเพยงใดขนอยกบกระบวนการมสวนรวมของประชาชน ประชาชนจะมโอกาสเขามามสวนรวมมากนอยเพยงใดขนอยกบบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนและความร ความสามารถ ความรบผดชอบของประชาชน เมอเกดการพฒนาทองถนและประชาชนมสวนรวมกจะเกดการบรหารงานแบบธรรมาภบาล (Good Governance) ถาหากประชาชนมสวนรวมในการปกครองตนเองสง โครงการ กจกรรมการพฒนาทองถนกจะตรงตามความตองการของประชาชน ท าใหเกดพลง ท าใหเกดความส าเรจตามทคาดหวงไว การพฒนาทองถนกจะเปนไปอยางรวดเรว น าความเจรญมาสประเทศชาตและตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 หมวด 2 การก าหนดอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะ มาตรา 16 ใหองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง คอ การจดท าแผนพฒนาทองถน การ

2

จดระบบการคมนาคมขนสง การจดสาธารณปโภคและสาธารณปการ การสงเสรมอาชพและพาณชย การจดการวจยสงเสรมกฬาและการทองเทยว การสงคมสงเคราะห การจดการทอยอาศยและสถานทพกผอนหยอนใจ การรกษาศลปวฒนธรรม การสงเสรมประชาธปไตย และการมสวนรวมของประชาชน การจดระบบสาธารณสข การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การปองกนและรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2546) จะเหนไดวาองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทในการใหบรการสาธารณะ และตองด าเนนการตามอ านาจหนาททกฎหมายก าหนด การทองคการบรหารสวนต าบลจะด าเนนการพฒนาใหเกดประโยชนกบประชาชนมากทสด และมความยงยนมากทสด จ าเปนอยางยงทองคการบรหารสวนต าบลตองสรางกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคการบรหารสวนต าบล การทจะสรางการมสวนรวมทเหมาะ ตองทราบกอนวาองคการบรหารสวนต าบลไดเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนาองคการบรหารสวนต าบลมากนอยเพยงใดและประชาชนเขามามสวนรวมในระดบใด จากความส าคญดงกลาวผวจยในฐานะทเปนคนในพนทและเคยเขารวมประชมในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบล บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จงมความสนใจทจะศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 2. ค าถามการวจย

2.1 ประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร มสวนรวมตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ระดบใด

2.2 ประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบรทมสถานภาพสวนบคคล ตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกนหรอไม อยางไร 3. วตถประสงคของการวจย

3.1 เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

3

3.2 เพอเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบรตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ าแนกตามสถานภาพสวนบคคล 4. สมมตฐานการวจย

ประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบรทมสถานภาพสวนบคคลตางกนมสวนรวมตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน 5. ขอบเขตของการวจย

5.1 ขอบเขตดานเนอหา ในการวจยครงนมงเนนศกษาการมสวนรวมของประชาชนตอแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ าแนกตามสถานภาพสวนบคคล 5 ดาน ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน โดยแบงลกษณะของการมสวนรวมออกเปน 4 ดาน ดงน (1) ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ (2) ดานการมสวนรวมในการด าเนนการ (3) ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน และ(4) ดานการมสวนรวมในการประเมนผล

5.2 ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการศกษาคอประชาชนทมชอในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ านวนทงหมด 11,185 คน ตามทะเบยนราษฎรของต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร (ขอมลจากส านกงานทะเบยนอ าเภอเมอง นนทบร เดอนมนาคม, 2560)

5.3 ขอบเขตดานเวลา เดอนมนาคม 2560 - เดอนพฤษภาคม 2560 5.4 ขอบเขตดานสถานท องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

6. นยามศพทเฉพาะ

6.1 การพฒนาการมสวนรวม หมายถง การสงเสรมหรอสนบสนน เปดโอกาสใหประชาชนเขารวมในการรบรขอมลขาวสาร เสนอปญหาความตองการ ตดสนใจเลอกวธการแกไขปญหา รวมในการปฏบตงาน รวมในการตรวจสอบประเมนผล เพอพฒนาความเปนอยของประชาชนในทองถนใหดขน

4

6.2 องคการบรหารสวนต าบล หมายถง องคกรปกครองสวนทองถนไทยรปแบบหนง มสภาพเปนนตบคคล มโครงสรางการบรหารเปนฝายบรหาร และฝายนตบญญต มอ านาจหนาทตามทกฎหมายก าหนดตามขอบเขตการวจย คอองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

6.3 ประชาชน หมายถง ผมรายชอในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

6.4 การพฒนา หมายถง การปรบปรงเปลยนแปลงสภาพความเปนอยของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบรใหมสภาพความเปนอยทดขน

6.5 การจดท าแผนพฒนา หมายถง กระบวนการในการพฒนา โดยมวตถประสงคเปนล าดบส าคญ เพอบรรลเปาหมาย โดยเฉพาะการวางแผนพฒนาเปนความพยายามขององคกรของรฐในการด าเนนงาน การก าหนดเปาหมาย การตดสนใจ การน าไปปฏบต การประสานงาน การควบคมตดตามประเมนผล

6.6 การมสวนรวมของประชาชน หมายถง การเขารวมกจกรรมของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ทเกยวของกบการพฒนา การตดสนใจ การเขารวมด าเนนการ การรวมรบผลประโยชน และการรวมในการประเมนผลอยางเปนธรรมจากกจกรรมนน ๆ

6.7 การมสวนรวมในการตดสนใจ หมายถง การตดสนใจการคนหาความตองการก าหนดทางเลอก การประเมนทางเลอก การตดสนใจเลอก ทางเลอก และการวางแผนเพอน าทางเลอกการพฒนาภาคปฏบต

6.8 การมสวนรวมในการด าเนนการ หมายถง การมสวนรวมในการสนบสนนทรพยากร การมสวนรวมในการบรหารและการประสานงานและการมสวนรวมในการขอความรวมมอผลทเกดกบประชาชนผเขารวมโครงการพฒนา

6.9 การมสวนรวมในผลประโยชน หมายถง การมสวนรวมผลประโยชน ดานวตถความตองการขนพนฐาน ผลประโยชนดานสงคม คณภาพชวต คณภาพของบรการความพงพอใจและผลประโยชนดานบคคล ความรสกในคณคาในตนเอง พลงอ านาจทางการเมอง ความรสกวาประชาชนมประสทธภาพ

6.10 การมสวนรวมในการประเมนผล หมายถง การมสวนรวมในการตรวจสอบงบประมาณการแสดงความคดเหน ความพงพอใจหรอไมพงพอใจ การใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงในการก าหนดนโยบายวางแผนโครงการกจกรรมการพฒนา

5

7. ประโยชนของงานวจย 7.1 ทราบถงระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวน

ต าบลบางไผ อ าเภอเมอง นนทบร 7.2 ใหทราบถงปญหาและขอเสนอแนะเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า

แผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 7.3 น าผลการวจยใชเปนแนวทางในการด าเนนงานและเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนใน

การจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

6

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเรองการมสวนรวมของประชาชนตอแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยมการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของดงน

1. การมสวนรวมของประชาชน 1.1 แนวคดการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน 1.2 ความหมายและรปแบบของการมสวนรวมของประชาชน 1.3 หลกการส าคญของการมสวนรวมของประชาชน 1.4 ระดบของการมสวนรวมของประชาชน 1.5 ขนตอนการมสวนรวมของประชาชน 1.6 ผลหรอประโยชนทไดรบจากการมสวนรวมของประชาชน 2. การจดท าแผนพฒนาทองถน 2.1 แนวคดเกยวกบการจดท าแผนพฒนาทองถน 2.2 ประเภทของแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน 2.3 องคกรในการจดท าแผนพฒนาทองถน 2.4 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน 2.5 ขนตอนในการจดท าแผนพฒนาสามป 3. บรบทขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 4. งานวจยทเกยวของ 5. กรอบแนวคดในการวจย

7

1. แนวคดการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 1.1 แนวคดการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 และพทธศกราช 2550 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช พ.ศ. 2550 ไดกลาวถงการมสวนรวมของ

ประชาชนในการปกครองสวนทองถนไวดงน 1) แนวนโยบายดานการบรหารราชการแผนดน มาตรา 78 รฐตองด าเนนการตาม

แนวนโยบายดานการบรหารราชการแผนดน ดงตอไปน 1.1) กระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการ

ของทองถนไดเอง สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการด าเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถนและระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถน ใหทวถงและเทาเทยมกนท วประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ โดยค านงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน

1.2) จดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอน เพอใหการจดท าและการใหบรการสาธารณะเปนไปอยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได โดยค านงถงการมสวนรวมของประชาชน

2) แนวนโยบายดานการมสวนรวมของประชาชน มาตรา 87 รฐตองด าเนนการตามแนวนโยบายดานการมสวนรวมของประชาชน ดงตอไปน

2.1) สงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทงในระดบชาตและระดบทองถน

2.2) สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนาทางเศรษฐกจ และสงคม รวมทงการจดท าบรการสาธารณะ

2.3) สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการใชอ านาจรฐทกระดบ ในรปแบบองคกรทางวชาชพหรอตามสาขาอาชพทหลากหลาย หรอรปแบบอน

2.4) สงเสรมใหประชาชนมความเขมแขงในทางการเมอง และจดใหมกฎหมายจดตงกองทนพฒนาการเมองภาคพลเมองเพอชวยเหลอการด าเนนกจกรรมสาธารณะของชมชน รวมทงสนบสนนการด าเนนการของกลมประชาชนทรวมตวกนในลกษณะเครอขายทกรปแบบใหสามารถแสดงความคดเหนและเสนอความตองการของชมชนในพนท

8

2.5) สงเสรมและใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบการพฒนาการเมองและการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รวมทงสงเสรมใหประชาชนไดใชสทธเลอกตงโดยสจรตและเทยงธรรม

3) การปกครองสวนทองถน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 บญญตวา มาตรา 249

ภายใตบงคบมาตรา 1 ใหมการจดการปกครองสวนทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน ทงนตามวธการและรปแบบองคกรปกครองสวนทองถนทกฎหมายบญญต

การจดตงองคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบใดใหค านงถงเจตนารมณของประชาชนในทองถน และความสามารถในการปกครองตนเองในดานรายได จ านวนและความหนาแนนของประชากร และพนททตองรบผดชอบประกอบกน

มาตรา 250 องคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและอ านาจดแลและจดท าบรการสาธารณะ และกจกรรมสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนตามหลกการพฒนาอยางยงยน รวมทงสงเสรม และสนบสนนการจดการศกษาใหแกประชาชนในทองถน ทงนตามทกฎหมายบญญต

การจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะใดทสมควรใหเปนหนาทและอ านาจโดยเฉพาะขององคกรปกครองสวนทองถนแตละรปแบบ หรอใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการด าเนนการใด ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญตซงตองสอดคลองกบรายไดขององคกรปกครองสวนทองถน และกฎหมายดงกลาวอยางนอยตองมบทบญญตเกยวกบกลไกและขนตอนในการกระจายหนาท และอ านาจ ตลอดจนงบประมาณและบคลากรทเกยวกบหนาทและอ านาจดงกลาวของสวนราชการใหแกองคกรปกครองสวนทองถนดวย

ในการจดท าบรการสาธารณะหรอกจกรรมสาธารณะใดทเปนหนาทและอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถน ถาการรวมด าเนนการกบเอกชนหรอหนวยงานของรฐหรอการมอบหมายใหเอกชน หรอหนวยงานของรฐด าเนนการจะเปนประโยชนแกประชาชนในทองถนมากกวาการทองคกรปกครองสวนทองถนจะด าเนนการเอง องคกรปกครองสวนทองถนจะรวมหรอมอบหมายใหเอกชนหรอหนวยงานของรฐด าเนนการนนกได

มาตรา 253 ในการด าเนนงานใหองคกรปกครองสวนทองถน สภาทองถน และผบรหารทองถน เปดเผยขอมลและรายงานผลการด าเนนงานใหประชาชนทราบ รวมตลอดทงมกลไกใหประชาชนในทองถนมสวนรวมดวย ทงนตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายบญญต

9

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 บญญตวา มาตรา 287 ประชาชนในทองถนมสทธมสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน โดยองคกรปกครองสวนทองถนตองจดใหมวธการทใหประชาชนมสวนรวมดงกลาวไดดวย

ในกรณทการกระท าขององคกรปกครองสวนทองถนจะมผลกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนในทองถนในสาระส าคญ องคกรปกครองสวนทองถนตองแจงขอมลรายละเอยดใหประชาชนทราบกอนกระท าการเปนเวลาพอสมควรและในกรณทเหนสมควรหรอไดรบการรองขอจากประชาชนผมสทธเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถน ตองจดใหมการรบฟงความคดเหนกอนการกระท านน หรออาจจดใหประชาชนออกเสยงประชามตเพอตดสนใจกได ทงนตามทกฎหมายบญญต

องคกรปกครองสวนทองถนตองรายงานการด าเนนงานตอประชาชนในเรองการจดท างบประมาณ การใชจาย และผลการด าเนนงานในรอบป เพอใหประชาชนมสวนรวมในการตรวจสอบและก ากบการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถน

1.2 ความหมายและรปแบบของการมสวนรวมของประชาชน วลเลยม (Erwin, 1976 อางถงใน ปรดา เจษฎาวรางกล, 2550: 24) ไดใหความหมายไววา การม

สวนรวมเปนกระบวนการใหประชาชนเขามามสวนเกยวของในการด าเนนงานพฒนา รวมคด รวมตดสนใจ แกปญหาของตนเองเนนการมสวนเกยวของอยางแขงขนกบประชาชน ใชความคดสรางสรรคและความช านาญของประชาชนแกไขรวมกบการใชวทยาการทเหมาะสม และสนบสนน ตดตามการปฏบตงานขององคการและเจาททเกยวของ

อรทย กกผล (2552: 17-19) ใหความหมายของการมสวนรวมไวดงน การมสวนรวมของประชาชน (Public Participation) หมายถง การทองคกรปกครองสวนทองถนเปดใหประชาชนเขาไปรวมในการก าหนดกฎเกณฑ นโยบาย กระบวนการบรหารและตดสนใจของทองถนเ พอผลประโยชนของประชาชนโดยสวนรวมอยางแทจรง ทงนตองอยบนพนฐานของการทประชาชนจะตองมอสระทางความคด มความร ความสามารถในการกระท า และมความเตมใจทจะเขารวมตอกจกรรมนน ๆ โดยหลกการการมสวนรวมของประชาชนจะตองมลกษณะการเขารวมอยางครบวงจรตงแตตนจนถงสนสด ไมใชเปนการจดเวทการมสวนรวมครงเดยว ตวอยางเชน ในการแกปญหาของชมชนควรเปดใหประชาชนเขารวมตงแตตนจนจบ ดงน (1) เรมตงแตการเกดจตส านกในตนเองและถอเปนภาระหนาทของตนในฐานะทเปนสวนหนงของสงคมหรอชมชนทตนเองอย (2) รวมคดดวยกนวาอะไรทเปนปญหาของชมชน มสาเหตอยางไร และจะจดล าดบความส าคญของปญหา เปาหมายอยางไร และควรทจะจดการกบปญหาใดกอนหลง (3) รวมกนวางแผนการด าเนนงานวาจะจดกจกรรมหรอโครงการอะไร จะแบงงานกนอยางไรใช

10

งบประมาณมากนอยเพยงใดจะจดหางบประมาณมาจากทใดและใครจะเปนผดแลรกษา (4) รวมด าเนนงาน ประชาชนจะตองเขารวมกจกรรมดวยความเตมใจ เตมก าลงความรความสามารถของตนเอง (5) รวมกนตดตามประเมนผล ตลอดเวลาทท างานรวมกน ประชาชนจะตองมสวนรวมในการตรวจสอบถงปญหาอปสรรค และรวมกนในการหาทางแกไขปญหาเพอใหงานหรอภารกจ ดงกลาวสามารถส าเรจลลวงตามเปาหมาย (6) รวมรบผลประโยชนประชาชนทเขามามสวนรวมกจกรรมของชมชนแลวยอมทจะไดรบผลประโยชนรวมกน ซงอาจ ไมจ าเปนทจะตองอยในรปของเงน วตถสงของ แตอาจเปนความสขสบายความพอใจในสภาพของความเปนอยทดขนกได

ทนงศกด คมไขน า (2540: 93) ใหความหมายของการมสวนรวม ดงน 1. การมสวนรวมของประชาชน คอ กระบวนการใหประชาชนเขามามสวนรวมในการ

ด าเนนงานพฒนา รวมคด รวมตดสนใจแกไขปญหาตนเอง รวมใหความคดสรางสรรค ความรและความช านาญ รวมกบการใชวทยาการทเหมาะสมและสนบสนนตดตามผลการปฏบตงานขององคกร และเจาหนาททเกยวของ

2. การมสวนรวมของประชาชน คอ กระบวนการทประชาชนกลมเปาหมายไดรบโอกาสและ ไดใชโอกาสทไดรบ แสดงออกซงความรสกนกคด แสดงออกซงสงทเขาม แสดงซงสงทเขาตองการ แสดงออกซงปญหาทก าลงเผชญและแสดงออกซงวธการแกไขปญหา และลงมอปฏบตโดยการชวยเหลอของหนวยงานภายนอกนอยทสด

3. การมสวนรวมของประชาชน คอ กระบวนการทรฐบาลท าการสงเสรม ชกน า สนบสนน และสรางโอกาสใหประชาชนในชมชนทงรปของบคคล กลมคน ชมรม สมาคม มลนธ เมธ จนทจารภรณ และ สธดา รตนวาณชยพนธ (2541: 5) ไดใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชนวา หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในการคดรเรมการพจารณาตดสนใจ การรวมปฏบต และการรวมรบผดชอบในเรองตาง ๆ อนมผลกระทบมาถงตวประชาชนเองและการทจะสามารถท าใหประชาชนเขามามสวนรวมในกจกรรมเพอแกปญหาและน ามาซงสภาพความเปนอยทดขนแลวจ าเปนทจะตองยอมรบปรชญาทวา มนษยทกคนตางปรารถนาทจะอยรวมกนกบผอ นอยางเปนสขไดรบการปฏบตอยางเปนธรรมเปนทยอมรบของผอน และพรอมทจะอทศตนเพอกจกรรมของกลม ขณะเดยวกนจะตองยอมรบดวยความบรสทธใจวา มนษยสามารถพฒนาไดถามโอกาสและไดรบการชทางทถกตอง สจนต ดาววระกล (2527: 18) ไดใหความหมายการมสวนรวมของประชาชนไววา หมายถง กระบวนการกระท าทประชาชนมความสมครใจ และเขามามสวนรวมในการก าหนดการเปลยนแปลงเพอ

11

ตวประชาชนเอง โดยใหประชาชนไดมสวนรวมในการตดสนใจ เพอตวเองและมสวนด าเนนการเพอใหบรรลถงวตถประสงค ดงทปรารถนาไว

ประพนธ วรรณบวร (2543: 42-58) ไดใหความหมายของการมสวนรวม คอ กระบวนการแลกเปลยนขอมลและการตดสนใจตาง ๆ เกยวกบโครงการทเหมาะสมและเปนทยอมรบรวมกนทกฝายเกยวของในกระบวนการน ตงแตแรกจนกระทงถงการตดตาม และประเมนผล เพอใหเกดความเขาใจและเรยนรการปรบเปลยนโครงการรวมกน ซงเปนประโยชนตอทกฝาย ปรชญา เวสารชช (2528: 5) ไดนยามความหมายของการมสวนรวมวาเปนการทประชาชนเขามาเกยวของโดยการใชความพยายามหรอทรพยากรในสวนของตนตอกจกรรมซงมงสการพฒนาชมชน โดยการมสวนรวมตองมองคประกอบดงน (1) ประชาชนเขาเกยวของในกจกรรมการพฒนา (2) ผเขารวมไดใชความพยายามบางอยางสวนตว เชน ความคด ความร ความสามารถ แรงงาน หรอทรพยากรบางอยาง เชน เงนและวสดในกจกรรมพฒนา

วรรณการ ภมวงศพทกษ (2540: 12) ไดใหความหมายของการมสวนรวมไวดงน การมสวนรวมของประชาชน หมายถง กระบวนการทใหประชาชนไมวาจะเปนปจเจกบคคลหรอกลมคนทเหนพองตองกนเขามามสวนรวมรบผดชอบในการด าเนนงาน โดยการรวมคด รวมลงมอ ปฏบต รวมแบงปนผลประโยชน และรวมในการตดตามประเมนผล

สถาบนพระปกเกลา (2556: 10) การมสวนรวมของประชาชนเปนการเปดโอกาสใหประชาชนผมสวนไดเสยในการด าเนนการตาง ๆ ของภาครฐไดเขามารบรขอมลขาวสาร ไดมโอกาสมาแสดงความคดเหน แสดงความหวงกงวลตอแนวทางการด าเนนการของเจาหนาทรฐตอการตดสนใจของผบรหารสวนทองถน ซงรวมไปถงการมารวมแลกเปลยนความคดเหน ขอมล รวมตดสนใจ รบผลจากการตดสนใจ ใหการปรกษาหารอ และรวมกนประเมนผลการด าเนนการของหนวยงานของรฐ ซงในทนคอองคกรปกครองสวนทองถน ซงถอเปนพนฐานในวถทางประชาธปไตยทส าคญยง ทงนการมสวนรวมยงรวมไปถงการมารวมกนคดถงแนวทางการแกไขปญหาของชมชน มารวมกนออกแบบอนาคตของชมชนโดยคนในชมชนเองผทควรเขามาเกยวของหรอเขามามสวนรวม คอ ประชาชนทอาศยอยในชมชนทองถนนน ๆ รวมถงกลมคนทรวมตวกนเปนองคกรทางสงคมของพลเมองทเรยกวาภาคประชาสงคม (Civil Society) เชน กลม ชมรม องคกรสาธารณประโยชนตาง ๆ ฯลฯ (ควรพจารณาวาผเขามามสวนรวมนนไดครอบคลมประชาชนทกภาคสวน รวมเพศหญง เพศชาย เยาวชน ผสงอาย ผดอยโอกาส กลมตาง ๆ มากนอยเพยงใด

12

จากทไดกลาวมาสรปวาการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนนนถอเปนกระบวนการทอยคกบการปกครองสวนทองถน เนองจากเปนระดบการปกครองทใกลชดกบประชาชนมากทสด ประชาชนจงสามารถเขาใจประเดนปญหา และเหนประโยชนไดเสยโดยรวมของทองถนไดชดเจน ซงการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน ประชาชนสามารถเขามามสวนรวมไดหลายระดบ ดวยการรบร คด ตดสนใจ รบผดชอบ และตรวจสอบ เพอใหการบรการสาธารณะทเกดขนภายในทองถนสอดคลองกบปญหาและความตองการของประชาชนมากทสด เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยการปกครอง ทกระจายอ านาจใหแกประชาชนและชมชนอยางแทจรง และเปนรากฐานของการปกครองในระบอบประชาธปไตยตอไป

1.3 หลกการส าคญของการมสวนรวมของประชาชน (สถาบนพระปกเกลา, 2556: 10) 1.3.1 เปดใจใหกวางรบฟงขอมลจากกนและกน 1.3.2 ทกคนมความคดและในการคดรวมกนนนมคณคามากกวาสงอน “ทกความคดม

คณคา” ทจะท าใหชมชนของเราพฒนาไดอยางยงยน คอ ทกคนจะอยดกนด จงตองเปดโอกาสใหทกคนไดเขารวมกจกรรม

1.3.3 ทกคนมอสรภาพในการมสวนรวมไมถกบงคบ 1.3.4 ทกคนตองสามารถเขารวมกจกรรมและชวยสรางโอกาสใหเขามความสามารถในการ

เขารวมได 1.3.5 ทกคนเสมอภาคกนในการแสดงความคดเหนไมมใครมอ านาจเหนอใครเพราะ “ตางก

เปนหนสวนทางความคด” เพอการพฒนารวมกน 1.3.6 ทกคนมจตสาธารณะทจะมามสวนรวมเพอประโยชนของชมชน

1.4 ระดบของการมสวนรวมของประชาชน การมสวนรวมของประชาชนในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน อาจจ าแนก

จากระดบการมสวนรวมของประชาชนดงทไดกลาวมาแลวสามารถจ าแนกได 5 ระดบ ตามทสมาคมนานาชาตวาดวยการมสวนรวมสาธารณะ (International ASSociation for Public Participation: IAPP) ไดจ าแนกระดบการมสวนรวมโดยอาศยสทธในการมสวนรวมเปนเกณฑได 5 ระดบ ไดแก การรบรขอมลขาวสารของประชาชน การปรกษาหารอ ความสมพนธ ความรวมมอ และการเสรมอ านาจใหแกประชาชน ดงน (ทศพล สมพงษ, 2555: 66-68)

1.4.1 การรบรขอมลขาวสารของประชาชน (Inform) การมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน ในกรณการรบรขอมลขาวสารจากองคกรปกครองสวนทองถน (Public

13

information) นนประชาชนยอมมสทธในการรบรขอมลขาวสาร โดยองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทตองแสดงรายละเอยดใหประชาชนรบทราบ ซงประชาชนจะตองรบทราบขอมลกอนการดาเนนการนน ๆ เชน เขารวมรบฟงการประชมสภาองคกรปกครองสวนทองถน และชแจงรายละเอยดของโครงการขององคปกครองสวนทองถนรวมถงผลกระทบทอาจเกดขนจากการด าเนนโครงการดงกลาว เปนตน (มนส สวรรณ และคณะ, 2546: 45) ซงเปนการมสวนรวมของประชาชนในระดบต าทสดและเปนวธการทงายทสดของการสอสารระหวางรฐกบประชาชน เพอใหประชาชนไดรบรขาวสาร ทชวยในการท าความเขาใจปญหา ทางเลอก โอกาส และแนวทางแกไขปญหา เพอใหขอมลตาง ๆ เชน การตรากฎหมาย การเวนคนทดน การชแจงงบประมาณ การแถลงนโยบายทรฐจะดาเนนการ ใหประชาชนรบทราบ เปนตน เนองจากประชาชนมสทธโดยชอบธรรมในการรบรขอมลขาวสารของรฐ ดงน เพอปองกนมใหรฐใชอานาจดลพนจปฏเสธสทธดงกลาวของประชาชน ฉะนนรฐตองเปดเผยและกระท าอยางทวถง ถกตองเทยงตรง ทนการณ เขาใจไดงาย และไมมคาใชจาย ทงน วธการใหขอมลอาจกระทาไดหลายวธ เชน การแถลงขาว การแสดงนทรรศการ การท าหนงสอพมพ ตลอดจนการใชสออน ๆ เชน โทรทศน วทย และหอกระจายขาว เปนตน

1.4.2 การปรกษาหารอ (Consult) การมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนในระดบการปรกษาหารอ เปนการเจรจากนระหวางรฐและประชาชน เพอประเมนความกาวหนาหรอก าหนดประเดนและขอสงสยตาง ๆ เพอรบฟงความคดเหนและสะทอนความตองการของประชาชน การปรกษาหารอจงเปนกระบวนการทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลและความคดเหนในสงทรฐจะด าเนนการตอไป (ทศพล สมพงษ, 2555: 66-67) ตวอยางการมสวนรวมโดยการปรกษาหารอ เชน การสารวจความคดเหน การเปดเวทสาธารณะ การจดประชมการจดสมมนาเชงปฏบตการ ตลอดจนการรบฟงความคดเหนของประชาชน (Public Hearing) จงเหนไดวาการมสวนรวมโดยการปรกษาหารอในรปแบบตาง ๆ น เปนการเปดรบขอมลจากประชาชน เปนการรบฟงความคดเหนของประชาชนทอาจไดรบผลกระทบในเรองนน ๆ กอนการด าเนนการขององคกรปกครองสวนทองถ น เพอใหไดขอมลมากทสดและใหทราบถงขอดขอเสยอยางชดเจน โดยผลของการรบฟงความคดเหนยอมขนอยกบประชาชนผมสวนไดเสยไดใหขอมลทถกตองและพอเพยงหรอไมเปนส าคญ (คะนงนจ ศรบวเอยม, 2545: 51)

1.4.3 ความสมพนธ (Involve) การมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนในระดบความสมพนธเปนกระบวนการทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการปฏบตงานหรอรวมเสนอแนะแนวทางตาง ๆ โดยประชาชนมสวนรวมโดยตรงในการท างานรวมกบรฐ เพอเปนกระบวนการหนงทสรางความมนใจใหแกประชาชนวาการด าเนนงานของรฐ ประชาชนมสวนเกยวของและเปนการด าเนนงานทเกดจากความตองการของประชาชนอยางแทจรง (ทศพล สมพงษ, 2555: 67) เชน การ

14

ประชมเชงปฏบตการเพอพจารณาประเดนนโยบายสาธารณะ การท าประชาพจารณ การเสนอขอบญญตทองถน เปนตน ทงน ส าหรบการเสนอขอบญญตทองถน (Initiative) นน เหนไดวาเปนกลไกทประชาชนสามารถแสดงออกซงอ านาจอธปไตยของตนเอง ในการแสดงเจตนารมณหรอความตองการผานทางขอบญญตทองถนทเสนอตอฝายนตบญญต (อรทย กกผล และคณะ, 2552: 29)

1.4.4 ความรวมมอ (Collaboration) การมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนในระดบความรวมมอ ไดแก การเขารวมเปนคณะกรรมการ และการเขารวมเปนประชาคมทองถน ซงเปนการมสวนรวมทมขอบเขตกวางมากขน เหมาะส าหรบการพจารณาในประเดนทมความยงยากซบซอนและมขอโตแยงมาก เพอใหการแกปญหา วางแผน การตดสนใจ การพฒนา และการด าเนนการเกดขนจากความรวมมอของประชาชนกบรฐในลกษณะเปนหนสวนกน (ทศพล สมพงษ, 2555: 67-68)โดยทประชาชนและรฐมอ านาจเทาเทยมกน โดยการใชคณะทปรกษาซงเปนผทรงคณวฒในสาขาตาง ๆ ทเกยวของเพอแกปญหา หรอการประชมวางแผนแบบ มสวนรวมโดยคณะกรรมการซงมทมาจากประชาชน โดยการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนในระดบน (คะนงนจ ศรบวเอยม, 2545: 52) ไดแก

1) การจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน (Local Planning) ซงเปนการก าหนดวตถประสงคในการท ากจการใด ๆ ของทองถนไวลวงหนา มกระบวนการ วธการ และแนวปฏบตเพอเปนฐานในการตดสนใจ ในรปของคณะกรรมการจดทาแผนพฒนาทองถน คณะกรรมการสงเสรมแผนพฒนาทองถน และคณะกรรมการตรวจสอบแผนพฒนาทองถน (ชมยพร ชมกล, 2552: 35)

2) การเขารวมเปนประชาคมทองถน (Civil Society) เปนการเมองทประชาชนรวมกลมกนเพอแสดงความคดเหนประกอบการพจารณาแผนงาน โครงการ กจกรรมตาง ๆ ทมผลกระทบตอประชาชนในทองถน ซงประชาคมทองถนอาจมสวนรวมโดยทางตรงหรอทางออมในฐานะเจาของอ านาจอธปไตย และใชอ านาจในการจดสรรหรอแบงปนทรพยากรในทองถน ดงน ประชาคมทองถนจงเปนกลไกหนงทรวมขบเคลอนทองถน เชน การเขารวมเปนคณะกรรมการทองถน การรวมกลมเปนองคกรชมชน เปนตน (ชาญชย จตรเหลาอาพร, 2552: 67)

1.4.5 การเสรมอ านาจประชาชน (Empower) การมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนในระดบการเสรมอ านาจประชาชน ไดแก การท าประชามต และการถอดถอน ซงเปนระดบทประชาชนมบทบาทสงทสด โดยประชาชนเปนผมอ านาจตดสนใจเพอแกปญหาขอขดแยงทมอยทงหมด และเปนการควบคมตรวจสอบโดยประชาชน (คะนงนจ ศรบวเอยม, 2545: 53) ดงน

15

1) การท าประชามต (Referendum) ประชาชนมสทธในการแสดงความคดเหนและตดสนใจในเรองส าคญและมผลกระทบตอสทธเสรภาพของตนเอง ผานกระบวนการออกเสยงประชามตวาเหนชอบหรอไมเหนชอบในประเดนนน อนเปนกระบวนการในรปแบบของประชาธปไตยทางตรง อกทงเปนการคานและดลอ านาจกนระหวางรฐกบประชาชน กลาวคอการท าประชามตเปนการควบคมการด าเนนการของรฐกอนการบญญตเปนกฎหมายหรอน านโยบายไปบงคบใชมใหด าเนนการใด ๆ โดยไมรบฟงเสยงประชาชน (อรทย กกผล และคณะ, 2552: 67)

2) การถอดถอน (Recall) เปนการมสวนรวมภายหลงด าเนนการ หากผแทนกระท าการในฐานะตวแทนของประชาชนโดยมชอบดวยกฎหมาย ประชาชนยอมมสทธในการถอดถอนผแทนในทองถนของตนเองกอนครบวาระได ซงเปนการเรยกคนอ านาจของประชาชนโดยการถอดถอนผแทนออกจากต าแหนง ถอเปนกลไกส าคญในการควบคมและตรวจการท างานของฝายการเมองโดยประชาชน ทงน การถอดถอนในลกษณะนแตกตางจากการถอดถอนแบบ Impeachment ซงผทถกยนถอดถอนจะถกไตสวนจากวฒสภา

นวลนอย ตรรตน และคณะ (2545: 397-398) ไดศกษาถงระดบของการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลพบวาการมสวนรวมของประชาชนมความแตกตางกนในหลายระดบและหลายเงอนไข ดงน

1) ระดบเปนฝายรก/ปฏกรยาตอบโต 2) ระดบลงสมครรบเลอกตง 3) ระดบการขอดเอกสารตาง ๆ 4) ระดบการตรวจสอบผลงาน อบต. อยางเปนรปธรรม 5) ระดบการประชมเสนอแผนผานประชาคมหมบานและประชาคมหมบาน 6) ระดบการตรวจสอบในลกษณะทเปนกรรมการตรวจรบงาน/กรรมการเปดซอง

1.5 ล าดบขนตอนการมสวนรวมของประชาชน สถาบนพระปกเกลา (2556: 12) ไดก าหนดล าดบขนตอนการมสวนรวมของประชาชนไวดงน

1. ใหขอมลทชาวบานมความสนใจ ใหขอมลความหวงกงวลและปญหารบรขอมลทวไปของทองถน ขอมลพนฐานทเปนประโยชนจากเจาหนาท (จากองคการบรหารสวนต าบล จากหนวยงานตาง ๆ) และจากประชาชนดวยกน และจากผน า วธการทใชปรกษาหารอ แลกเปลยนขอมล วเค ราะหเหตผล เชอมโยงเหตผล ปรากฏการณปจจบนและอนาคตทตองการ โดยรวมมอกบเจาหนาทเพอก าหนดแผนพฒนา

16

2. รวมวางแผน จะท าอะไรบาง อยางไร ท าไม งบประมาณเทาไร มาจากไหน ใครเกยวของบาง

3. รวมลงมอท าในโครงการส าคญทคดเลอก 4. รวมรบผลไดประโยชนจากโครงการทเสนอไป 5. รวมตดตามตรวจสอบ ตดตามวาเปนไปตามแผนหรอไม ประชาชนไดรบประโยชน

หรอไม และทบทวนวาควรด าเนนการตอไปหรอไมอยางไร โคเฮน และอฟฮอฟฟ(Cohen & Uphoff, 1977 อางถงใน ธนวฒน ค าภลานนท, 2550: 21 -22)

ไดอธบายและวเคราะหรปแบบการมสวนรวมโดยสามารถแบงออกเปน 4 รปแบบ คอ 1. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision Making) ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ รเรม

ตดสนใจ ด าเนนการตดสนใจและตดสนใจลงมอปฏบตการ 2. การมสวนรวมในการปฏบตการ (Implementation) ประกอบไปดวยการสนบสนน

ทางดานทรพยากร การเขารวมในการบรหารและการประสานขอความรวมมอ 3. การมสวนรวมในผลประโยชน (Benefits) ทางดานตาง ๆ ประกอบไปดวย

ผลประโยชนทางดานวสด ผลประโยชนทางสงคมและผลประโยชนสวนบคคล 4. การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) เกยวกบการควบคมและการตรวจสอบ

การด าเนนกจกรรมทงหมดและเปนการแสดงถงการปรบตวในการมสวนรวมตอไป อรพนท สทธพนธ (2534) ไดกลาวตรงกนวาขนตอนการมสวนรวมมอย 5 ขนตอน คอ

1. การมสวนรวมคด คอ รวมประชมปรกษาหารอในปญหาและการก าหนดกจกรรมวธการด าเนนงานเพอใหกจกรรมไดผลตามวตถประสงค

2. การมสวนรวมตดสนใจ คอ เมอมการประชมปรกษาหารอ ตองรวมการตดสนใจเลอกกจกรรมหรอแนวทางทเหนวาดทสดหรอเหมาะสมทสด

3. การมสวนรวมปฏบตตามกจกรรม คอ เขารวมในกจกรรมตามวถทางและแนวทางใหเปนไปตามแผนทวางไว

4. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน คอ รวมในการรบผลประโยชนอนเกดจากผลของกจกรรมหรอการด าเนนงานของสมาชกเอง

5. การมสวนรวมในการประเมนผล คอ รวมในการประเมนผลการท างานของกลม และประเมนสถานการณภายนอกดวย

17

โกวทย พวงงาม (2545: 8) ไดสรปถงการมสวนรวมทแทจรงของประชาชน ในการพฒนา ควรจะม 4 ขนตอน คอ

1. การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาของแตละทองถน กลาวคอ ถาหากชาวชนบทยงไมสามารถทราบถงปญหาและเขาใจถงสาเหตของปญหา ในทองถนของตนเปนอยางดแลว การด าเนนงานตาง ๆ เพอแกปญหาของทองถนยอม ไรประโยชน เพราะชาวชนบทจะไมเขาใจและมองไมเหนถงความส าคญของการ ด าเนนงานเหลานน

2. การมสวนรวมในการวางแผนด าเนนกจกรรม เพราะการวางแผนด าเนนงาน เปน ขนตอนทจะชวยใหชาวชนบทรจกวธการคด การตดสนใจอยางมเหตผล ร จกการ น าเอาปจจยขาวสารขอมลตาง ๆ มาใชในการวางแผน

3. การมสวนรวมในการลงทนและการปฏบตงาน แมชาวชนบทสวนใหญจะม ฐานะยากจน แตกมแรงงานของตนทสามารถใชเขารวมได การรวมลงทนและปฏบตงาน จะท าใหชาวชนบทสามารถคดตนทนด าเนนงานไดดวยตนเอง ท าใหไดเรยนรการด าเนน กจกรรมอยางใกลชด

4. การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลงาน ถาหากการตดตามงานและ ประเมนผลงานขาดการมสวนรวมแลวชาวชนบทยอมจะไมทราบดวยตนเองวางานทท า ไปนนไดรบผลด ไดรบประโยชนหรอไมอยางใด การด าเนนกจกรรมอยางเดยวกนใน โอกาสตอไป จงอาจจะประสบความยากส าบาก

1.6 ผลหรอประโยชนทไดรบจากการมสวนรวมของประชาชน ลขต ธระเวคน (2520) ไดกลาวถงผลของการมสวนรวม ดงน

1. ผลทางเศรษฐกจ 1.1 การมสวนรวมในโครงการพฒนาชนบทในแงการรเรมโครงการจนกระทงการ

สนสด โครงการนน ยอมมผลในทางเศรษฐกจคอ ชวยใหการใชจายเพอการด า เนนการเปนไปอยางม ประสทธภาพและมการระมดระวง เพราะสมาชกชมชนจะรสกวา ผลการพฒนาทเกดขนเปนประโยชนตอชมชนของตนเองและทรพยากรทมอยนนเปนของชมชนของตนจงตองใชจายอยางระมดระวงเพ อใหเกดผลอยางเตมท

1.2 การมโครงสรางปกครองตนเองโดยสมาชกสวนใหญรสกวาตนมสทธและหนาทและมบทบาทส าคญจะโดยทางตรงหรอทางออมกตาม จะท าใหเกดการด าเนนงานและปฏบตงานของ เจาหนาทผรบผดชอบโครงการอยในความสนใจหรอเอาใจใสของสมาชกยอมเปนผลดในแงการชวย ดแล

18

ควบคมโดยมวลสมาชกเอง มใหเกดการฉอโกงหรอกระท าการอนผดระเบยบ กฎ ขอบงคบ ฯลฯ เปนการควบคมทรพยากรใหเกดการใชอยางมประสทธภาพซงเปนผลทางเศรษฐกจอกแงหนง

2. ผลทางการเมอง 2.1 ผลทางการเมองทเหนไดชดกคอ การมสวนรวมในการพฒนาทองถนนนจะเปน

การเสรมความรสกวาการปกครองตนเองนนมผลลพธประจกษทเปนตวตน มใชมเฉพาะสทธในทางการเมองในลกษณะนามธรรม แตสามารถโยงนามธรรมใหออกมาในรปธรรมคอ การวางนโยบายการ พฒนาชมชนเพอประโยชนของชมชนของตน

2.2 การมสทธในการรเรมโครงการและด าเนนโครงการจนสนสดโดยมความเปนอสระนน ยอมกอใหเกดความเชอมนทางการเมอง ซงจะเปนการเสรมความรสกเรองการมสวนรวมและการปกครองตนเอง เปนการเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในลกษณะของการม สวนรวมมากขน

3. ผลทางสงคมและจตวทยา 3.1 ผลทางสงคมและจตวทยานนยอมเหนไดวาการรสกวาตนเปนเจาของทองถน ม

สทธมเสยงและอ านาจหนาทจะจดการกบโชคชะตาของทองถนได ท าใหเกดความรสกเปนอนหนง อนเดยวกน และความรสกเปนเจาของทองถนซงสามารถและยนดทจะดแลตวเอง ความผกพนกบ ทองถนจะมมากขน และความสนใจในการพฒนาทองถนกจะตามมา

3.2 การมสทธในการปกครองตนเองและการมสวนรวมในการพฒนาชนบทจะน าไปสการพฒนาความรจกรวมมอกนในชมชน การขจดขอขดแยงและความเหนไมตรงกนในเรองนโยบาย การตกลงกนในเรองของการจดสรรทรพยากร การออมชอมและประนประนอมในกระบวนการถกเถยงและตดสนนโยบายซงเปนการเสรมสรางใหชมชนอยรวมกนอยางมหลกเกณฑในการจดการเรองภายในชมชน

4. วทยาการ 4.1 การมสวนรวมในการพฒนาชมชน ตงแตการรเรม การท าแผน ท าใหเกดการ

พยายาม เรยนรวทยาการตาง ๆ ในดานการวางแผน การบรหารโครงการ วธการท างบประมาณอยางนอยกในขนพนฐาน

4.2 เมอกระบวนการพฒนาชนบทมความตอเนอง และสมาชกชมชนมสวนรวมและผลในทางสงคมและจตวทยาเกดขน จะท าใหสมาชกชมชนรบฟง ตดตาม ขาวคราว โดยเฉพาะความรทางวทยาการ เพราะมผลโดยตรงและมความสมพนธกบชวตในทองถนและชวตของตนในชมชน ท าใหเกดการตนตวและเขาใจถงปญหาและวทยาการตาง ๆ

19

5. ผลตอนโยบายระดบชาต 5.1 ผลตอนโยบายพฒนาระดบชาต ประการแรกคอ การแขงขนกนระหวางชมชนท

ปกครองตนเอง และมสวนรวมในการพฒนาทองถนกบชมชนอน ๆ ท าใหพยายามปรบปรงแกไขความ ลาหลงตาง ๆ การแขงขนเชนนยอมน าไปสการสรางสรรค เปนการชวยพฒนาประเทศในระดบชาตไป ในตว

5.2 การรจกวางแผนการพฒนาชมชนในลกษณะการประสานกบแผนระดบอ าเภอ ระดบจงหวด และระดบชาต เทากบเปนหนวย ๆ หนงซงเปรยบไดกบชนสวนของการตอภาพใหครบรป

5.3 การปกครองตนเองและการพฒนาทองถนดวยตนเอง เปนการชวยใหการพฒนาชนบทเปนไปตามความตองการและจ า เปนของทองถน โดยคนในทองถนเปนผตดสนใจและด าเนนการซงเปนการแบงเบาภาระของรฐบาลไปในตว

สวนประโยชนทประชาชนไดรบจากการมสวนรวม (สถาบนพระปกเกลา, 2556: 12) 1. ไดรบบรการสาธารณะทดขน ทงในดานคณภาพ มาตรฐาน ตรงกบความตองการของ

ประชาชนในทองถนและสามารถเขาถงบรการสาธารณะไดอยางทวถงและเปนธรรม 2. มบทบาทในการตดสนใจในการก ากบดแล ตรวจสอบ และสามารถสนบสนนการ

ด าเนนกจกรรมขององคกรปกครองสวนทองถนไดอยางเตมท 3. มโอกาสเขามามสวนรวมในการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน เชนการ

เสนอปญหาและความตองการของชมชน การมสวนรวมในการก าหนดแผนพฒนาองคกรปกครองส วนทองถน การไปเลอกตงผบรหาร สมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน การเสนอขอบญญตทองถนและการถอดถอนผบรหารหรอสมาชกสภาองคกรปกครองสวนทองถน เปนตน 2. การจดท าแผนพฒนาทองถน

การจดท าแผนพฒนาทองถนนนจะมความสอดคลอง เชอมโยงกบวสยทศน ยทธศาสตรและแนวทางในการพฒนาในระดบตาง ๆ และทส าคญองคกรปกครองสวนทองถนจะตองด าเนนงานเพอตอบสนองตอปญหา ความตองการของประชาชนในพนท ซงแสดงมาในรปแบบของแผนแมบทชมชน

2.1 แนวคดเกยวกบการจดท าแผนพฒนาทองถน แนวความคดเกยวกบการวางแผนพฒนาทองถนนบแตไดมการประกาศใชรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 เปนตนมา บทบาท อ านาจหนาทและความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถนไดเปลยนแปลงไปจากเดมอยางมาก รฐธรรมนญฉบบดงกลาวใหความส าคญกบการ

20

กระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนโดย ก าหนดกรอบความเปนอสระในการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนและความเปนอสระในการก าหนดนโยบายการปกครอง การบรหาร การบรหารงานบคคล การเงนและการคลง และมอ านาจหนาทของตนเองโดยเฉพาะ (รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 284) นอกจากนพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดบญญตใหมองคกรรบผดชอบในการจดท าแผนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน คอ คณะกรรมการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนและก าหนด หนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการใหบรการสาธารณะท จ าเปนแกทองถน ตลอดจนรายไดของทองถนทเพมขน และพระราชบญญตระเบยบบรหารงานบคคล สวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดก าหนดรปแบบการบรหารงานบคคลสวนทองถนทมความเปนอสระมากขน นอกจากกฎหมายทงสองฉบบแลว ยงมกฎหมายอนอกหลายฉบบทเกยวของ เชน พระราชบญญตวาดวยการเขาชอเสนอขอบญญตทองถน พ.ศ. 2542 พระราชบญญตวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2542 ท าใหเหนไดวามการก าหนดตวบทกฎหมายและกลไกทางกฎหมายเพอใหการกระจายอ านาจเปนไปอยางโปรงใสและสามารถถกตรวจสอบจากประชาชนและองคกรตาง ๆ ตามทกฎหมายบญญตไว ดงนนองคกรปกครองสวนทองถนยคหลงรฐธรรมนญฉบบปจจบนประกาศใชจงมบทบาท อ านาจ หนาทอยางกวางขวาง โดยมเพยงจะมหนาทในการใหบรการสาธารณะพนฐานแกประชาชนในทองถนเทานนแตยงขยายบทบาท หนาทออกไปรวมถงการพฒนาคณภาพชวต และการพฒนา เศรษฐกจและสงคมของทองถนดวย และเปนองคทเปดใหประชาคมทองถนมสวนรวมในการบรหาร และการตรวจสอบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพมมากขน แตเนองจากพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 มาตรา 30(4) ก าหนดใหรฐตองจดสรรภาษและอากร เงนอดหนน และรายไดอนใหแกองคกรปกครองปกครองสวนทองถนในสดสวนไมนอยกวารอยละ 20 ของรายไดของรฐทงหมดภายในป พ.ศ.2544 และไมนอยกวารอยละ 35 ของรายไดของรฐทงหมดภายในป พ.ศ. 2549 ดงนนจงมความจ าเปนในการใชทรพยากรรายไดทงททองถนจดเกบเอง และรายไดทรฐบาลจดสรรทมอยจ ากดใหเกดประโยชนสงสดและมความโปรงใสมากทสด การวางแผนถอเปนกลไก ส าคญประการหนงทจะท าใหองคกรปกครองสวนทองถน บรรลจดมงหมายดงกลาวโดยใชยทธศาสตรทเหมาะสม องคกรปกครองสวนทองถนจ าเปนอยางยงทตองวางแผนการใชทรพยากรเหลานนใหคมคา และเกดประโยชนสงสดแกประชาคมทงในปจจบนและอนาคตมการปฏบตตามแผนงานโครงการทก าหนดใหเกดสมฤทธผลในชวงเวลาทก าหนด มการควบคม

21

ตดตามวดและประเมนผล โดยการบรหาร จดการตามแผน แผนงาน โครงการนน จะตองเปนการบรหารจดการทดมความโปรงใส และพรอมทจะใหมการตรวจสอบทงโดยหนวยงานของรฐและประชาคม

นอกจากนพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครอง สวนทองถน พ.ศ. 2542 มาตรา 16 และมาตรา 17 บญญตใหเทศบาล องคการบรหารสวนต าบลและการปกครองสวนทองถนรปพเศษมอ านาจหนาทในการจดท าแผนพฒนาทองถนของตนเอง เนองจากการวางแผนทงในระยะสนและระยะยาวเกยวของกบการก าหนดนโยบายการปกครองการบรหาร การบรหารงานบคคล การเงนและการคลงและการปฏบตตามอ านาจหน าททกฎหมายก าหนด องคกรปกครองสวนทองถนยอมมความเปนอสระในการวางแผนพฒนาทองถนและการด าเนนตามแผนความเปนอสระนนไมไดหมายถงความเปนอสระในฐานะเปน “รฐอสระ” แตเปนการมอบอ านาจหนาทในการจดบรการสาธารณะบางสวนใหและยงตองอยในการก ากบดแล หรอตรวจสอบ โดยรฐบาลและประชาคม อกดวย ผทเกยวของกบการวางแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนจะตองตระหนกวาแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนจะตองสอดคลองกบแผนพฒนาระดบตาง ๆ ไดแกแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต นโยบายของรฐบาล แผนกระทรว งแผนกรม และรฐวสาหกจตาง ๆ ซง เปนแผนระดบชาตยทธศาสตรการพฒนาจงหวดและแผนพฒนาจงหวดในระดบจงหวด ตลอดจนยทธศาสตรการพฒนาอ าเภอและแผนพฒนาอ าเภอในระดบอ าเภอ

2.2 ประเภทของแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.

2548 ไดก าหนดประเภทของแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน ไว 2 ประเภท คอ 2.2.1 แผนยทธศาสตรการพฒนา เปนแผนพฒนาระยะยาว ซงแผนยทธศาสตรการพฒนา

หมายความถง แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมขององคกรปกครองสวนทองถนทก าหนดยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน ซงแสดงถงวสยทศนพนธกจและจดมงหมายเพอการพฒนาในอนาคตโดยสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการบรหารราชการแผนดน ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดอ าเภอและแผนชมชน (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 4)

2.2.2 แผนพฒนาสามปเปนแผนพฒนาแบบหมนเวยน (Rolling Plan) ซงแผนพฒนาสามปหมายถง ความวาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมขององคกรปกครองสวนทองถนทสอดคลองกบแผนยทธศาสตรการพฒนาอนมลกษณะเปนการก าหนดรายละเอยดแผนงาน โครงการ พฒนาทจดท าขนส าหรบปงบประมาณแตละปซงมความตอเนองและเปนแผนกาวหนาครอบคลมระยะเวลาสามปโดยมการ

22

ทบทวนเพอปรบปรงเปนประจ าทกป (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 4) สวนส าหรบ “แผนการด าเนนงาน” หมายความวาแผนการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนทแสดงถงรายละเอยดแผนงาน โครงการพฒนาและกจกรรมทด าเนนการจรงทงหมดในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนประจ าปงบประมาณนน (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 4)

2.3 องคกรในการจดท าแผนพฒนาทองถน ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน

พ.ศ. 2548 ไดก าหนดองคกรในการจดท าแผนพฒนาทองถนไวสรปได ดงน 2.3.1 คณะกรรมการพฒนาทองถน เปนองคกรทมหนาทก าหนดแนวทางการพฒนาของทอง

ถนใหสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาประเทศ กลมจงหวดและจงหวดโดยใหเนนด าเนนการในยทธศาสตรทส าคญและมผลตอประชาชนโดยตรง เชน การแกไขปญหาความยากจน การปองกนและ แกไขปญหายาเสพตด กรอบนโยบาย ทศทางแนวทางการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในเขต จงหวด นโยบายของผบรหารทองถน แผนชมชน และรวมจดท ารางแผนพฒนา เสนอแนะแนวทางการพฒนาและการแกไขปญาเกยวกบการจดท ารางแผนพฒนาพจารณารวมทงใหขอคดเหนเกยวกบการตดตามและประเมนผลแผนพฒนา (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 7 และ ขอ 10)

2.3.2 คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาทองถน เปนองคกรทมหนาทจดท ารางแผนพฒนาใหสอดคลองกบแนวทางการพฒนาทคณะกรรมการพฒนาทองถนก าหนดจดท ารางแผนการด าเนนงาน และจดท ารางขอก าหนด ขอบขายและรายละเอยดของงาน (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวา ดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 11)

2.3.3 คณะกรรมการตดตามและประเมนผลแผนพฒนาททองถน มอ านาจหนาท ในการก าหนดแนวทางวธการในการตดตามและประเมนผลแผนพฒนา ด าเนนการตดตามและประเมนผลแผนพฒนา รายงานผลและเสนอความเหนซงไดจากการตดตามและประเมนผลแผนพฒนาตอผบรหาร ทองถน และประกาศผลการตดตามและประเมนผลแผนพฒนาใหประชาชนในทองถนทราบโดยทวไป (ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2548 ขอ 29)

23

2.4 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบลจะตองสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมในการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบล ดงตอไปน (กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน, 2548: 13) 2.4.1 รวมคดก าหนดความตองการองคการบรหารสวนต าบลตองเปดโอกาสใหประชาชนทก

กลมเขามามสวนรวมในการก าหนดวสยทศนการพฒนาหรอเปาหมายการพฒนาขององคการบรหารสวนต าบล กลาวคอ เปนการหลอหลอมความตองการของประชาชนทหลากหลาย เพอก าหนดเปนภาพแหงความส าเรจทตองการใหเกดขนในอนาคตทอยบนพนฐานความเปนไปไดและสามารถแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนไดอยางแทจรง นอกจากนนจะตองรวมกนก าหนดแนวทางการท างานทสามารถน าไปสความส าเรจของวสยทศนหรอเปาหมายการพฒนา ซงจ าเปนตองใชภมปญญาของทองถน ประกอบกบแนวคด วทยาการใหม ๆ ในการก าหนดยทธศาสตรโดยจะตองเลอกแนวทางทดทสดเหมาะสมกบสภาพพนท สอดคลองกบกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และทศทางการพฒนาประเทศ

2.4.2 รวมจดท าแผนพฒนา หลงจากการทองคการบรหารสวนต าบลและประชาคมไดรวมกนคด ก าหนดวสยทศนและยทธศาสตรซงเปรยบเทยบได ก าหนดจดหมายทจะเดนใหถงและก าหนดเสนทางการเดนทางตอไป จะตองก าหนดวธการเดนไปสจดหมายกคอ การก าหนดแผนงานโครงการตางๆ ซงสามารถใหประชาชนเขามามสวนรวมไดใน 2 ลกษณะ ดงน

1) องคการบรหารสวนต าบลแตงตงผแทนชมชนกลมอาชพหรอกลมอน ๆ เขารวมเปน คณะกรรมการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลในการพจารณาความเหมาะสมของ แผนพฒนา/โครงการ

2) องคการบรหารสวนต าบลควรเปดโอกาสใหชมชนระดบหมบานหรอกลมตาง ๆ ในทองถน ไดเสนอแผนงาน/โครงการทสอดคลองกบปญหาความตองการของกลมหรอชมชนนน เพอใหองคการบรหารสวนต าบลไดพจารณาใชเปนขอมลในการก าหนดเปนแผนงาน/โครงการพฒนาขององคการบรหารสวนต าบล

2.4.3 ใหประชาชนไดรบร ตรวจสอบ แสดงความคดเหนและขอเสนอแนะตอแผนงาน โครงการพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลทงระยะสนและระยะปานกลางโดยการจดใหมการรบฟงความคดเหนตอรางแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลกอนจะเสนอใหสภาองคการบรหารสวนต าบลพจารณาเหนชอบ

24

2.4.4 องคการบรหารสวนต าบลตองใชแผนงานพฒนาเปนแนวทางในการบรหารกจการขององคการบรหารสวนต าบล เพอสนองตอบปญหาความตองการของประชาชนและเพอใหเปนไปตามบทบญญตแหงพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 มาตรา 59 โดยใชแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลเปนแนวทางการจดท าขอบญญตงบประมาณรายจายประจ าป และขอบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม

2.4.5 ใหประชาชนรวมปฏบต ตดตามและประเมนผล การรวมปฏบตใหกลมตาง ๆ หรอประชาชนเปนกลมเปาหมายของการพฒนาเขารวมด าเนนการตามโครงการในรปแบบตาง ๆ ไดแกสนบสนนกจกรรมของกลมตาง ๆ ใหประชาชนไดรวมตรวจสอบการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลใหเปนไปดวยความถกตอง โปรงใส โดยใหผแทนชมชนตามขอเสนอของประชาคมรวมเปนกรรมการในกระบวนการ จดซอ-จดจาง การตดตามประเมนผลการเปดโอกาสใหประชาชนเขารวมปฏบตงานท าใหทราบความกาวหนาของโครงการ ปญหาอปสรรคในการปฏบตงาน

2.5 ขนตอนในการจดท าแผนพฒนาสามป หลงจากทไดรบกรอบยทธศาสตรการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวดแลว ม

การก าหนดยทธศาสตรการพฒนาและแนวทางการพฒนาในแผนยทธศาสตร ซงสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวดแลว ขนตอนตอมาคอการแปลงแผนยทธศาสตร การพฒนาไปสการปฏบตโดยการจดท าแผนพฒนาสามป ซงมขนตอนในการด าเนนการ 6 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การเตรยมการจดท าแผน ส านกงานปลดองคการบรหารสวนต าบลทรบผดชอบการจดท าแผนพฒนาแจงใหผเกยวของ

ในการจดท าแผนพฒนาทราบ ไดแก คณะกรรมการพฒนาองคการบรหารสวนต าบล คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล หนวยงานภายในขององคการบรหารสวนต าบล หนวยงานทเกยวของ และประชาคมทราบ

ขนตอนท 2 การก าหนดประเดนการพฒนา คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล จะสรปยทธศาสตร

การพฒนา และแนวทางการพฒนาจากแผนยทธศาสตรการพฒนา พรอมทงขอมลทเกยวของ ปญหาความตองการของทองถน ซงสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวด ยทธศาสตรการพฒนาของจงหวดหรออ าเภอ ขอบเขต ประเภทโครงการทเกนศกยภาพของ

25

องคกรปกครองสวนทองถน และนโยบายนายกองคการบรหารสวนต าบล และแผนพฒนาระดบตาง ๆ เพอน าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาทองถน

คณะกรรมการพฒนาทองถน จดประชมรวมกนระหวางคณะกรรมการพฒนาทองถน ประชาคมทองถนและสวนราชการทเกยวของเพอรวมกนพจารณา โดยในการจดท าแผนพฒนาสามปครงแรกใหเวทการประชมรวมกนคดเลอกยทธศาสตรการพฒนา แนวทางการพฒนาทสมควรน ามาใชเปนแนวทางการจดท าแผนพฒนาสามป ส าหรบการจดแผนพฒนาสามปครงตอไปใหทประชมพจารณาทบทวนยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาทไดคดเลอกและโครงการหรอกจกรรมทก าหนดไววามความเหมาะสมหรอไม เมอไดแนวทางการพฒนาแลว ทประชมรวมกนพจารณาวาจะมแผนงานหรอโครงการหรอกจกรรมอะไรบางทตองด าเนนการเพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแนวทางการพฒนาทคดเลอก

ขนตอนท 3 การจดท ารายละเอยดโครงการหรอกจกรรมการพฒนา คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาทองถน พจารณาคดเลอกโครงการ/กจกรรม ท

มความสอดคลองกบแนวทางการพฒนาในชวงสามป มาจดท ารายละเอยด โครงการในดานเปาหมาย ผลผลต ผลลพธ งบประมาณ ระยะเวลา ผรบผดชอบ และตวชวดความส าเรจ โดยเนนการศกษารายละเอยดของกจกรรมทจะด าเนนการในปแรกของแผนพฒนาสามป เพอใหสามารถน าไปจดท างบประมาณรายจายประจ าปไดตอไป

ขนตอนท 4 การจดท ารางแผนพฒนาสามป 1. คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาทองถน จดท ารางแผนพฒนาสามป

ตามประเดนทคณะกรรมการพฒนาทองถนก าหนด โดยมเคาโครงประกอบดวย 4 สวน ดงน สวนท 1 บทน า สวนท 2 สรปผลการพฒนาทองถนในปทผานมา สวนท 3 การน าแผนพฒนาสามปไปสการปฏบต สวนท 4 แนวทางการตดตามประเมนผล

2. คณะกรรมการสนบสนนการจดท า แผนพฒนาทองถ น จด เวทประชาคม ซงประกอบดวย คณะกรรมการพฒนาทองถน ประชาคมทองถน และหนวยงานทเกยวของ เพอเสนอน ารางแผนพฒนาและรบฟงความคดเหน ขอเสนอแนะ แลวน าไปปรบปรงแผนพฒนาสามปใหสมบรณตอไป

26

ขนตอนท 5 การพจารณารางแผนพฒนาสามป คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาทองถน เสนอรางแผนพฒนาสามปตอ

คณะกรรมการพฒนาทองถนเพอพจารณาและปรบปรงใหสมบรณหากมขอบกพรองกอนน าเสนอตอผบรหารทองถน

ขนตอนท 6 การอนมตและประกาศใชแผนพฒนาสามป เมอคณะกรรมการพฒนาทองถนพจารณารางแผนพฒนาสามปเสรจเรยบรอยแลวเสนอให

ผบรหารทองถนเสนอรางแผนพฒนาสามปตอสภาองคการบรหารสวนต าบลเพอใหความเหนชอบ เมอสภาองคการบรหารสวนต าบลพจารณาใหความเหนชอบแลวผบรหารทองถนจงพจารณาอนมตและประกาศใชแผนพฒนาสามปตอไป

27

ภาพท 2.1 ขนตอนการจดท าแผนพฒนาสามป

แผนผงขนตอนการจดท าแผนพฒนาสามป

คณะกรรมการพฒนาทองถน ประชมประชาคม สวนราชการตางๆ เพอคดเลอกยทธศาสตรการพฒนา แนวทางการพฒนา และพจารณาจดท าแผนงาน

โครงการ/กจกรรมการพฒนา

คณะกรรมการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาทองถน

จดท ารายละเอยดโครงการ/กจกรรมการพฒนา และจดท ารางแผนพฒนาสามป และเสนอตอคณะกรรมการพฒนา

ทองถน

คณะกรรมการพฒนาทองถน พจารณารางแผนพฒนาสามป

คณะกรรมการพฒนาทองถน เสนอรางแผนพฒนาสามป ตอผบรหารทองถน

ผบรหารทองถน

สภาทองถน

ผบรหารทองถน

เสนอรางแผนยทธศาสตรฯ ตอสภาทองถน

พจารณาใหความเหนชอบรางแผนพฒนาสามป

พจารณาอนมตรางแผนพฒนาสามป

ประกาศใชแผนพฒนาสามป

28

3. บรบทขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 3.1 องคการบรหารสวนต าบลบางไผ เดมเปนสภาต าบลและตอมาไดรบการยกฐานะใหจดตงเปน

องคการบรหารสวนต าบล ในการประกาศครงท 3 โดยลงประกาศในพระราชกจจานเบกษาฉบบทวไป เลมท 113 ตอนพเศษ 52ง ลงวนท 25 ธนวาคม 2539 มผลบงคบใชตงแตวนท 25 กมภาพนธ 2540 โดยก าหนดใหกงไผเปนตราสญลกษณขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ ทวาการองคการบรหารสวนต าบลบางไผ ตงอยท 33/2 หมท 3 ต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร เขตพนทขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ คลอบคลมพนทของหมท 1 หมบานบางไผ หมท 2 หมบานบางไผใหญ หมท 3 หมบานบางไผใหญ หมท 4 หมบานบางไผนอย และหมท 5 หมบานทองนาปรง สภาพทวไปและขอมลพนฐานขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ คอ ภาพรวมของต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร

3.2 แผนทตงและอาณาเขตตดตอ ต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร ตงอยภาคกลาง ลกษณะพนทราบลม มพนท

ทตงอยทางทศตะวนตกของแมน าเจาพระยา มพนทประมาณ 5.61 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 3,507 ไร และมอาณาเขตตดตอกบ

ทศเหนอ ตดตอกบ เขตเทศบาลเมองบางศรเมอง อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร ทศใต ตดตอกบ เขตเทศบาลเมองบางกรวย อ าเภอบางกรวย จงหวดนนทบร ทศตะวนออก ตดตอกบ แมน าเจาพระยา ทศตะวนตก ตดตอกบ ต าบลบางสทอง อ าเภอบางกรวย จงหวดนนทบร

ภาพท 2.2 แผนทตงและเขตตดตอ

29

3.3 เขตการปกครอง เขตการปกครองขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ เปนองคการบรหารสวนต าบลขนาดใหญ

แบงการปกครองออกเปน 5 หมบาน ดงน

ตารางท 2.1 จ านวนประชากรแบงออกเปนหมบาน และจ านวนครวเรอน ป พ.ศ. 2558

หมท ชอหมบาน จ านวนครวเรอน (หลง) 1 บานบางไผ 726 2 บานบางไผใหญ 395 3 บานบางไผใหญ 602 4 บานบางไผนอย 1,628 5 บานทองนาปรง 1,472

รวม 4,823

ทมา: อ าเภอเมองนนทบร ขอมลเดอนมนาคม 2560

3.4 ประชากร ต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร มประชากรทงสน 11,185 คน เปนชาย 5,250

คน (คดเปนรอยละ 46.95 ของประชากรทงหมด) และเปนหญง 5,935 คน (คดเปนรอยละ 53.06 ของประชากรทงหมด) มจ านวนครวเรอน 4,823 หลง สวนใหญนบถอศาสนาพทธ รองลงมาเปนศาสนาอสลาม และศาสนาอน

30

ตารางท 2.2 จ านวนประชากรตามทะเบยนราษฎรของต าบลบางไผ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร ป พ.ศ. 2560

หมท ชอหมบาน ชาย หญง รวม ชาย

(คดเปนรอยละ) หญง

(คดเปนรอยละ) 1 บานบางไผ 778 886 1,664 46.75 53.25 2 บานบางไผใหญ 572 566 1,138 50.26 49.74 3 บานบางไผใหญ 591 658 1,249 47.32 52.68 4 บานบางไผนอย 1,890 2,205 4,095 46.15 53.85 5 บานทองนาปรง 1,419 1,620 3,039 46.69 53.31

รวม 5,250 5,935 11,185 46.94 53.06

3.5 โครงสรางขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ องคการบรหารสวนต าบลบางไผ มสภาองคการบรหารสวนต าบล อยในระดบสงสด เปนผก าหนด

นโยบายและก ากบดแลกรรมการบรหารของนายกองคการบรหารสวนต าบล ซงเปนผใชอ านาจบรหารงานองคการบรหารสวนต าบลและมพนกงานประจ าทเปนขาราชการสวนทองถนเปนผท างานประจ าวนโดยมปลดและรองปลด องคการบรหารสวนต าบล เปนหวหนางานบรหาร ภายในองคกรมการแบงออกเปนหนวยงานตาง ๆ ไดเทาทจ าเปนตามภาระหนาทขององคการบรหารสวนต าบลแตละแหงเพอตอบสนองความตองการของประชาชนในพนททรบผดชอบอย เชน ส านกงานปลด สวนการคลง สวนสาธารณสขสวนการศกษา สวนการโยธา เปนตน

สภาองคการบรหารสวนต าบลประกอบดวย สมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลซงมาจากการเลอกตง หมบานละ 2 คน ในกรณทองคการบรหารสวนต าบลใดม 1 หมบาน ใหหมบานนนเลอกสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลจ านวน 6 คน และในกรณทองคการบรหารสวนต าบลใดม 2 หมบาน ใหองคการบรหารสวนต าบลนนมสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลหมบานละ 3 คน

สภาองคการบรหารสวนต าบลใหมวาระ 4 ป นบแตวนเลอกตง และสมาชกภาพของสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลสนสดลง

31

สภาองคการบรหารสวนต าบล ใหมประธานสภาและรองประธานสภา 1 คน ซงเลอกจากสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบล แลวใหนายอ าเภอแตงตงประธานและรองประธานสภาองคการบรหารสวนต าบลตามมตของสภาองคการบรหารสวนต าบล โดยทประธานและรองประธานสภาด ารงต าแหนงจนครบอายของสภาหรอมการยบสภาองคการบรหารสวนต าบล

สภาองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทดงตอไปน (1) ใหความเหนชอบแผนพฒนาต าบลเพอเปนแนวทางในการบรหารกจการขององคการบรหารสวนต าบล (2) พจารณาใหความเหนชอบรางขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล รางขอบญญตงบประมาณรายจายประจ าป รางขอบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม (3) ควบคมการปฏบตงานของคณะผบรหารใหเปนไปตามนโยบายและแผนพฒนาต าบล และกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบของทางราชการ (4) เลอกประธานสภา รองประธานสภา และเลขานการสภาองคการบรหารสวนต าบล (5) รบทราบนโยบายของนายกองคการบรหารสวนต าบลกอนนายกองคการบรหารสวนต าบลเขารบหนาท และรบทราบรายงานแสดงผลการปฏบตงานตามนโยบายทนายกองคการบรหารสวนต าบลไดแถลงไวตอสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนประจ าทกป (6) ในทประชมสภาองคการบรหารสวนต าบล สมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลมสทธตงกระทถามตอนายกองคการบรหารสวนต าบลหรอรองนายกองคการบรหารสวนต าบลอนเกยวกบงาน ในหนาทได (7) สภาองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจในการเสนอบญญตขอเปดอภปรายทวไปเพอใหนายกองคการบรหารสวนต าบลแถลงขอเทจจรงหรอแสดงความคดเหนในปญหาเกยวกบการบรหารองคการบรหารสวนต าบลโดยไมมการลงมตได (8) สภาองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจในการเลอก ปลดองคการบรหารสวนต าบลหรอสมาชกองคการบรหารสวนต าบลคนใดคนหนงเปนเลขานการสภาองคการบรหารสวนต าบล

สวนนายกองคการบรหารสวนต าบลท าหนาทเปนหวหนาฝายบรหารขององคการบรหารสวนต าบล มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต าบล นายกองคการบรหารสวนต าบลสามารถแตงตงผชวยด าเนนการได โดยสามารถแตงตงบคคลทไมใชสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนรองนายกองคการบรหารสวนต าบลได 2 คน และเปนเลขานการนายกองคการบรหารสวนต าบลได 1 คน

นายกองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจหนาทดงตอไปน (1) กอนเขารบหนาทนายกองคการบรหารสวนต าบลตองแถลงนโยบายตอสภาองคการบรหารสวนต าบลโดยไมมการลงมต หากไมสามารถด าเนนการไดใหท าเปนหนงสอแจงตอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลทกคน และจดท ารายงานผลการปฏบตงานตามนโยบายทไดแถลงไวตอสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนประจ าทกป (2) อ านาจ

32

หนาทตามพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล (ฉบบท 5) พ.ศ. 2546 มาตรา 59 ก าหนดไวดงน (1) ก าหนดนโยบายโดยไมขดตอกฎหมาย และรบผดชอบในการบรหารราชการขององคการบรหารสวนต าบลใหเปนไปตามกฎหมาย นโยบาย แผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล ขอบญญต ระเบยบ และขอบงคบของทางราชการ (2) สง อนญาต และอนมตเกยวกบราชการขององคการบรหารสวนต าบล (3) แตงตงและถอดถอนรองนายกองคการบรหารสวนต าบลและเลขานการนายกองคการบรหารสวนต าบล (4) วางระเบยบเพอใหงานขององคการบรหารสวนต าบลเปนไปดวยความเรยบรอย (5) รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล (6) ปฏบตหนาทอนตามทบญญตไวในพระราชบญญตนและกฎหมายอน 3) ควบคมและรบผดชอบในการบรหารราชการขององคการบรหารสวนต าบลตามกฎหมายและเปนผบงคบบญชาขาราชการและลกจางองคการบรหารสวนต าบล เปนตน

ภาพท 2.3 โครงสรางองคการบรหารสวนต าบล

อบต.

สภา อบต. นายก อบต.

เลขานการนายก อบต. 1 คน

สมาชก สภา อบต. - หมบานละ 2 คน

- อบต.ม 2 หมบาน มสมาชกสภา อบต. หมบานละ 3 คน

- อบต.ม 1 หมบาน มสมาชกสภา อบต. หมบานละ 6 คน

รองนายก อบต. 2 คน

ปลด อบต.

สวนตางๆ ทจดตงขน

33

3.6 อ านาจหนาทขององคการบรหารสวนต าบล ตามพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 ไดก าหนดอ านาจหนาท

ขององคการบรหารสวนต าบลไว ดงน มาตรา 66 ก าหนดใหองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทในการพฒนาต าบลทงในดาน

เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม มาตรา 67 ภายใตบงคบแหงกฏหมาย องคการบรหารสวนต าบล มหนาทตองท าในเขตองคการ

บรหารสวนต าบล ดงตอไปน (1) จดใหมและบ ารงรกษาทางน าและทางบก (2) รกษาความสะอาดของถนน ทางน าทางเดน และทสาธารณะ รวมทงก าจดมลฝอย และสงปฏกล (3) ปองกนโรคและระงบโรคตดตอ (4) ปองกนและบรรเทาสาธารณภย (5) สงเสรมการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (6) สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ (7) คมครอง ดแล และบ ารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (8) บ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน (9) ปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมายโดยจดสรรงบประมาณหรอบคลากรให ตามความจ าเปนและสมควร

มาตรา 68 ภายใตบงคบแหงกฏหมาย องคการบรหารสวนต าบลอาจจดท ากจการในเขตองคการบรหารสวนต าบล ดงตอไปน (1) ใหมน าเพอการอปโภค บรโภค และการเกษตร (2) ใหมและบ ารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอน (3) ใหมและบ ารงรกษาทางระบายน า (4) ใหมและบ ารงสถานทประชม การกฬา การพกผอนหยอนใจและสวนสาธารณะ (5) ใหมและสงเสรมกลมเกษตรกรและกจการสหกรณ (6) สงเสรมใหมอตสาหกรรมในครอบครว (7) บ ารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร (8) การคมครองดแลและรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน (9) หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหารสวนต าบล (10) ใหมตลาด ทาเทยบเรอ และทาขาม (11) กจการเกยวกบการพาณชย (12) การทองเทยว (13) การผงเมอง

มาตรา 71 องคการบรหารสวนต าบลอาจออกขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลเพอใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนต าบลไดเทาทไมขดตอกฎหมาย หรออ านาจหนาทขององคการบรหาร สวนต าบล 4. งานวจยทเกยวของ ณฐกร ดอนแกวภ (2559: บทคดยอ) ไดศกษาวจยเรอง ปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาต าบล กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยโปงอ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ มวตถประสงคเพอศกษา (1) ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

34

องคการบรหารสวนต าบลหวยโปง อ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ ( 2) เพอน าขอมลทไดจากการวจยไปใชในการปรบปรงพฒนาองคการบรหารสวนต าบลตอไป เปนการศกษาเชงส ารวจ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษาเกบรวบรวมขอมลจากประชาชนในพนทศกษากลมตวอยางจ านวน 376 คน แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต ไดแก คาแจกแจงความถ สถตคารอยละคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 56.6 มอายตงแต 21-25 ป คดเปนรอยละ 39.4 ซงมการศกษาในระดบปรญญาตรขนไป คดเปนรอยละ 51.1 สวนใหญมอาชพรบราชการ/รฐวสาหกจ คดเปนรอยละ 35.4 และมรายไดเฉลยตอเดอน ตงแต 10,001 -15,000 บาท คดเปนรอยละ 38.3 ในการวเคราะหขอมลพบวา ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาต าบลองคการบรหารสวนต าบลหวยโปง อ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณภาพรวมอย

ในระดบมาก ( =3.53) โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยในแตละดานดงนดานการมสวนรวมในการ

ตดสนใจอยในระดบมาก ( =3.59) ดานการมสวนรวมในผลประโยชนอยในระดบมาก ( =3.57) ดาน

การมสวนรวมในการตดตามประเมนผลอยในระดบมาก ( =3.51) และดานการมสวนรวมในการ

ด าเนนการอยในระดบมาก ( =3.48) ตามล าดบ กจจา โพแดน (2557: บทคดยอ) ไดศกษาเรองการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค มวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษาระดบการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค (2) เพอศกษาเปรยบเทยบการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค โดยจ าแนกตามปจจยสวนบคคล และ (3) เพอศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะตอการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของ เทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค การศกษาครงนเปนการวจยแบบผสม โดยใชการวจยเชงปรมาณ ใชการวจยเชงส ารวจกลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผน าชมชนในเขตเทศบาลต าบลลาดยาว จ านวน 103 คน จากจ านวนผน าชมชน 139 คน ซงใชวธการสมตวอยาง โดยการใชสตรของ Taro Yamane เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตรสถตทใชวเคราะหขอมล คอ คาความถ (Frequencies) รอยละ (Percenty) คาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และทดสอบสมมตฐานโดยการทดสอบคาท (t-test) และการทดสอบคาเอฟ (F-test) ดวยวธการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One Way ANOVA) ทดสอบความแตกตางของคาเฉลย เปนรายคดวยวธผลตางนยส าคญนอยทสด (Least Significant Difference: LSD) และการวจย

35

เชงคณภาพดวยการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) กบผใหขอมลส าคญ (Key Informant) จ านวน 10 ทาน และใชเทคนคการวเคราะหเนอหาประกอบบรบท ผลวจยพบวา การมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค ผน าชมชนมสวนรวมโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง (X = 3.32) เมอพจารณาเปนรายดานจะพบวา การมสวนรวมดานการรบผลประโยชนอยในระดบมาก สวนดานการมสวนรวมดานการตดสนใจ การมสวนรวมดานด าเนนการ และการมสวนรวมดานตดตามและประเมนผลอยในระดบปานกลาง ในการเปรยบเทยบการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค จ าแนกปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา รายได อาชพ และระยะเวลาทอาศยอยในเขตเทศบาลแตกตางกน สวนผน าชมชนทมอาชพตางกน มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว จงหวดนครสวรรค แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค พบวาผน าชมชนมสวนรวมในการตดสนใจคดเลอกโครงการ/กจกรรมในแผนการพฒนาทองถนเพอบรรจเขางบประมาณรายจายเปนสวนนอย ซงเทศบาลขาดการสอบถามปญหาและความตองทแทจรงของชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของชมชน และผบรหารทองถนตดสนใจในการพฒนาทองถนตามความคดเหนของตนเองมากกวาความคดเหนและความตองการของชมชน ซงการปฏบตตามแผนพฒนาทองถนไมเปนไปตามทไดวางแผนไว ขอเสนอแนะเทศบาลต าบลลาดยาวควรกอสรางบ ารงรกษาถนน สะพาน ทางเทาตามซอยตาง ๆ ใหมากกวาเดม และเทศบาลฯ ควรกอสรางพนงกนน าเพอปองกนรมตลงพงและบานเรอนราษฏรไมใหไดรบความเสยหาย

พระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556: บทคดยอ) ไดศกษาเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม เปนการวจยเปนแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) ประกอบดวยการวจย

เชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) มวตถประสงค 3 ประการ คอ (1) เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม (2) เพอเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอ สามพราน จงหวดนครปฐม โดยจ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยแวดลอม และ 3) เพอทราบปญหา

36

อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม มการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม(Questionnaire) ประชากร ไดแก ผทเปนหวหนาครอบครวหรอผแทนทอาศยอยในชมชนบานคลองใหม จ านวน 618 ครวเรอน เปดตารางส าเรจรปของเครซและมอรแกน (Krejcie and Morgan) ไดกลมตวอยางจ านวน 234 ตวอยาง และมการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณ เชงลก (In-depth Interview) กบผใหขอมลส าคญ (Key Informants) ไดแก ผบรหารชมชน นกพฒนาชมชน และผน ากลมในชมชน การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม น ามาวเคราะหดวยโปรแกรมวเคราะหสถตทางสงคมศาสตร เพอหาคาสถตตาง ๆ ในสวนขอมลจากแบบสอบถามปลายเปด และขอมลทไดจากการ สมภาษณเชงลก ใชวธจดกลมขอมลตามวตถประสงคทก าหนดไว (Data Grouping) จากนนจงน าการวเคราะหขอมลโดยใชเทคนคการวเคราะหเนอหาประกอบบรบท (Content Analysis Technique)

ผลการวจยพบวา การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทง 4 ดาน โดยดานทประชาชนมสวนรวมมากทสด คอดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการเปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม จ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยสภาพแวดลอม พบวา โดยภาพรวมประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง โดยภาพรวมไมตางกน จงปฏเสธสมมตฐานทตงไว ขณะทประชาชนทมรายไดตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยในชมชน สถานภาพในชมชน และการเขารวมกลมในชมชนตางกน มสวนรวม ในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง โดยภาพรวมตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จงยอมรบสมมตฐานทตงไว

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม พบวา อปสรรค หรอปญหาตาง ๆ ทเกดขน องคการปกครองสวนทองถนไดรวมกบชมชนในการแกปญหาตาง ๆ เรมตงแตใหประชาชนรวมรบร รบทราบ รวมวเคราะหหาสาเหตของปญหา และหาแนวทางในการแกไขปญหานน ๆ รวมกนเปนอยางด อนง ชมชนมรวมกลมกจกรรมตาง ๆ เปนเครอขายประชาชน เครอขายกลมกจกรรมในชมชนท าใหสะดวกตอการตดตอสอสาร ประชาสมพนธ ขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการพฒนาชมชน ผบรหารชมชน ผน าชมชน พฒนากร องคการบรหารสวนต าบล มบทบาทเปนผใหการสงเสรม สนบสนนในกจกรรมตาง ๆ เชน การสนบสนนวทยากรใหความร การสนบสนนงบประมาณ การสนบสนนผลผลต หรอผลงานทเกดขน อกทงมการสรางเครอขายการเรยนร มการจดตงศนยเรยนรชมชน โดยการรวมกลมกจกรรมเปนเครอขายชมชนและการม

37

สวนรวมทดของประชาชน สงผลตอการพฒนาชมชนในดานตาง ๆ คอ ดานการพฒนาคน ดานการพฒนาพนท ดานการพฒนาแหลงรายได และดานการพฒนาแผนชมชนประโยชนเกดขนแกชมชน แกประชาชนในชมชนโดยการมสวนรวมของประชาชนในดานตาง ๆ ทเปนปจจยสงผลใหเกดการพฒนาชมชนอยางเปนรปธรรมและตรงประเดนความตองการ หรอปญหาของชมชนอยางเหนไดชด ชมชนบานคลองใหมนบวา แบบอยางการพฒนาชมชนตามหลกเศรษฐกจพอเพยงทเหมาะสมแกสงคมไทยตามบรบทชมชนทมลกษณะคลายคลงกน

กฤษฎากรณ ยงทอง (2555: บทคดยอ) ไดศกษาเรองการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลต าบลนางว อ าเภอเมองเพชรบรณ จงหวดเพชรบรณ มวตถประสงคเพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลนางว อ าเภอเมองเพชบรณ จงหวดเพชรบรณ เพอเปรยบเทยบการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบล จ าแนกตาม เพศ อาย การศกษา อาชพ และรายได วเคราะหขอมลเกยวกบคณลกษณะทวไปของผตอบ

แบบสอบถาม โดยแจกแจงความถ (Frequencey) และคารอยละ (Percentage) คาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.) ทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน จ าแนกเพศ โดยการทดสอบคาทแบบอสระ (t-test for Independent Samples) และเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนจ าแนกตามอาย การศกษา อาชพ และรายได โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) และเมอพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตจะท าการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยเปนรายค (Multiple Comparision) โดยวธการทดสอบของเชฟเฟ (Scheffe’s Method) โดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตท 0.05

ผลการวจยพบวา ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลนางว อ าเภอเมองเพชบรณ จงหวดเพชรบรณ เปนการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาทองถนเทศบาลต าบลนางวอยในภาพรวมอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาในองคประกอบแตละดานพบวาประชาชนมสวนรวมมากทสดคอ ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ และดานการมสวนรวมในการประเมนผล ดงน ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ พบวาประชาชนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถนดานการมสวนรวมในการตดสนใจจดท าแผนพฒนาทองถนและประชาชนทเขารวมประชมทเกยวของกบโครงการหรอกจกรรมตาง ๆ ของเทศบาลต าบลนางว โดยทประชาชนไดเสนอความตองการของชมชนให

38

ไดรบการบรรจในโครงการหรอกจกรรมของเทศบาลนางวเพอน ามาเปนแนวทางในการด าเนนงานพฒนาในปถดไป

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวาประชาชนไดผลจากการวางแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลนางว ท าใหประชาชนในทองถนไดรบการบรการจากเทศบาลต าบลนางวไดจดท าแผนงานโครงการทมลกษณะเปนวตถสงของ เชน เครองสาธารณปโภค เครองมอเครองใชส าหรบการประกอบอาชพของกลมแมบานเพอแจกจายใหกบประชาชนทงโดยทางปฏบตงานประจ าวนของประชาชนรวมถงเปนแนวทางในการเกดการสรางงาน สรางอาชพ

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ พบวาการด าเนนการประชาชนมสวนรวมในการไดเขารวมประชมจดท าแผนพฒนาทองถนเพราะคดวาจะท าใหมความรความเขาใจในการจดท าแผนพฒนาทองถนเพราะจะท าใหมความรความเขาใจในการจดท าแผนพฒนาทองถนมากขนและสงผลตอประชาชนไดเขารวมปฏบตตามนโยบาย แผนงาน โครงการเทศบาลต าบลนางว ใหมประสทธภาพและประสทธผลแกประชาชน

ดานการมสวนรวมในการประเมนผล พบวาเทศบาลต าบลนางวไดเปดโอกาสใหทานเขารวมควบคมตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนพฒนาทองถนโดยไดมการแตงตงประชาชนเขาเปนกรรมการประเมนผลแผนงานหรอโครงการตามแผนพฒนาและมสวนรวมในการจดแผนพฒนาทองถนเพอเปนการสรางความเชอมนจากประชาชนในการด าเนนงานของเทศบาลต าบลนางว 5. กรอบแนวคดในการวจย งานวจยเรอง “การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร” ผวจยไดก าหนดตวแปรตน คอ สถานภาพสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน และตวแปรตาม โดยใชกรอบแนวคด ทฤษฎเกยวกบการมสวนรวมของ (Cohen & Uphoff อางถงใน ธนวฒน ค าภลานนท, 2550: 21-22) ประกอบดวย (1) การมสวนรวมตดสนใจ (2) การมสวนรวมปฏบต (3) การมสวนรวมรบผลประโยชน และ (4) การมสวนรวมประเมนผล ซงผวจยไดก าหนดความสมพนธเชงแผนภาพ ดงน

39

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 2.4 กรอบแนวคดในการวจย

สถานภาพสวนบคคล 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. อาชพ 5. รายไดเฉลยตอเดอน

การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

1. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ 2. ดานการมสวนรวมในการด าเนนการ 3. ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน 4. ดานการมสวนรวมในการประเมนผล

40

บทท 3 วธด าเนนการวจย

ในการท าการศกษาวจยเรองการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ครงน ผวจยไดด าเนนการวจยตามขอมล

ดงตอไปน

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงน เปนประชาชนทมชออยในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหาร

สวนต าบลบางไผ อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร จ านวน 11,185 คน (ขอมลจากส านกงานทะเบยนอ าเภอเมอง นนทบร ณ ป 2559) กลมตวอยางในการวจยครงนเปนการสมตวอยางจากประชาชนทมชออยในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร จากประชากรจ านวนทงสน 11,185 คน ผวจยไดท าการสมกลมตวอยางแบบเปนระบบ (Systematic Random Sampling) มาจากประชาชนไดจ านวน 370 คน โดยเการเปดตารางส าเรจรปเครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970 อางถงใน ธรวฒ เอกะกล, 2543) 2. เครองมอในการวจย

ในการวจยครงน ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล แบบสอบถามสรางขนจากการวจยแนวคด ทฤษฎ และเอกสารทเกยวของและแบบสอบถาม ครอบคลมตามว ตถประสงคทตองการวจย โดยแบบสอบถามแบงอออกเปน 3 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบส ารวจรายการ (Check List) เพอสอบถามขอมล เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน

สวนท 2 การมสวนรวมของประชาชนการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร ทง 4 ดาน คอ ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมด าเนนการ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน และดานการมสวนรวมในการประเมนผล รวมทงลกษณะแบบสอบถามเปน

41

แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบของลเครท (บญชม ศรสะอาด 2548: 99) มระดบการมสวนรวมใหเลอกตอบ 5 ระดบ คอ

ระดบความคดเหน มากทสด 5 คะแนน ระดบความคดเหน มาก 4 คะแนน ระดบความคดเหน ปานกลาง 3 คะแนน ระดบความคดเหน นอย 2 คะแนน ระดบความคดเหน นอยทสด 1 คะแนน

และน าคะแนนเฉลยรายขอและรายดานเทยบกบเกณฑดงตอไปน (บญชม ศรสะอาด, 2548: 100) ดงน 4.51 – 5.00 หมายถง ระดบการมสวนรวมมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมมาก 2.51 – 3.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมปานกลาง 1.51 – 2.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมนอย 1.00 – 1.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมนอยทสด

สวนท 3 ความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม 3. การเกบรวบรวมขอมล

3.1 แจกแบบสอบถามใหกบประชาชนทมชอในทะเบยนราษฎรในเขตองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร จ านวน 370 คน จากประชากรจ านวนทงสน 11,185 คน ประมาณการโดยใชแนวคดการก าหนดขนาดตวอยางของ โดยผวจยท าการเกบแบบสอบถามดวยตนเอง ผศกษาไดก าหนดระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามภาคสนามเปนเวลา 2 เดอนตงแตวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2560 ถงวนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2560

3.2 น าแบบสอบถามทกลมตวอยางไดกรอกขอมลตามความมงหมายของการศกษาวจย 4. การวเคราะหขอมล

การวจยในครงน ผวจยไดน าขอมลทไดมาวเคราะห โดยใชโปรแกรมวเคราะหส าเรจรปทางสงคมในการประมวลผลขอมล ซงวเคราะหขอมลเกยวกบคณลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยการแจกแจงความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) เสนอขอมลเปนตาราง วเคราะหขอมลเกยวกบการม

42

สวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอบางไผ จงหวด

นนทบร โดยหาคาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: SD) ทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน จ าแนกตามเพศโดยการทดสอบคาทแบบอสระ (t-test for Independent Samples) และเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน จ าแนกตามอาย การวจย อาชพ และรายได โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way Analysis of Variance หรอ One-way-ANOVA)

43

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เปนการวจยเชงส ารวจ (Survey research) โดยการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 370 คน ทมอยอาศยในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร และน าขอมลทไดมาวเคราะหดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต โดยแบงออกเปน 3 สวน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน : กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ จงหวดนนทบร ตอนท 3 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผวจยไดเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางจากประชาชนทอาศยอยในเขตองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร จ านวน 370 คน ปรากฏดงตารางตอไปน ตารางท 4.1 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามเพศ

เพศ จ านวน รอยละ ชาย 185 50 หญง 185 50 รวม 370 100

จากตารางท 4.1 พบวาอตราสวนของเพศชายและเพศหญงทเปนกลมตวอยางมจ านวนเทากนคอ จ านวน 185 คน คดเปนรอยละ 50

44

ตารางท 4.2 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามอาย

อาย จ านวน รอยละ 20 - 30 ป 15 4.1 31 - 40 ป 98 26.5 41 - 50 ป 122 33.0 51 - 60 ป 100 27.0 60 ปขนไป 35 9.5

รวม 370 100

จากตารางท 4.2 พบวากลมตวอยางสวนใหญอยในชวงอาย 41 - 50 ป มจ านวน 122 คน คดเปนรอยละ 33.0 รองลงมาเปนชวงอาย 51 - 60 ป มจ านวน 100 คน คดเปนรอยละ 27.00 ชวงอาย 31 - 40 ป จ านวน 98 คน คดเปนรอยละ 26.5 และชวงอาย 20 - 30 ป จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.1 ตามล าดบ ตารางท 4.3 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา จ านวน รอยละ

ประถมศกษา 38 10.3 มธยมศกษา 119 32.2 ปรญญาตร 156 42.2 สงกวาปรญญาตร 2 0.5 อน ๆ 55 14.9

รวม 370 100

จากตารางท 4.3 พบวา กลมตวอยางสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 156 คน คดเปนรอยละ 42.2 รองลงมาคอการศกษาระดบมธยมศกษา จ านวน 119 คน คดเปนรอยละ 32.2 การศกษาระดบอน ๆ ไดแก ปวส. ปวช. และอนปรญญา จ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 14.9 การศกษาระดบประถมศกษา จ านวน 38 คน คดเปนรอยละ 10.3 และการศกษาระดบสงกวาปรญญาตร จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.5 ตามล าดบ

45

ตารางท 4.4 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบเงนเดอน

เงนเดอน จ านวน รอยละ 5,001 - 15,000 บาท 178 48.1 15,001 - 25,000 บาท 107 28.9 มากกวา 25,001 บาท 85 23.0

รวม 370 100

จากตารางท 4.4 พบวา กลมตวอยางสวนใหญมระดบเงนเดอน 5,001 - 15,000 บาท จ านวน 178 คน คดเปนรอยละ 48.1 รองลงมาคอระดบเงนเดอน 15,001 - 25,000 บาท จ านวน 107 คน คดเปนรอยละ 28.9 และระดบเงนเดอนมากกวา 25,001 บาท จ านวน 85 คน คดเปนรอยละ 23.0 ตามล าดบ ตารางท 4.5 ผลการวเคราะหแสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามอาชพ

อาชพ จ านวน รอยละ

รบราชการ/พนกงานของรฐ 80 21.6 รฐวสาหกจ 51 13.8 ธรกจสวนตว 50 13.5 คาขาย 47 12.7 รบจาง 141 38.1 อน ๆ 1 0.3

รวม 370 100

จากตารางท 4.5 พบวา กลมตวอยางสวนใหญมอาชพรบจาง จ านวน 141 คน คดเปนรอยละ 38.1 อาชพรฐวสาหกจ จ านวน 51 คน คดเปนรอยละ 51 อาชพธรกจสวนตว จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 13.5 อาชพคาขาย จ านวน 47 คน คดเปนรอยละ 12.7 ตามล าดบ

46

ตอนท 2 การวเคราะหการมสวนรวมของประชาชนตอแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ผวจยใชมาตราวดแบบสอบถามเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) มระดบความคดเหน 5 ระดบ คอ

4.51 – 5.00 หมายถง ระดบการมสวนรวมมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมมาก 2.51 – 3.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมปานกลาง 1.51 – 2.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมนอย 1.00 – 1.50 หมายถง ระดบการมสวนรวมนอยทสด

ตารางท 4.6 ผลการวเคราะหระดบการมสวนรวมของประชาชนการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวน

ต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยภาพรวม

อาชพ

แปล

ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ 3.57 การมสวนรวมมาก ดานการมสวนรวมด าเนนการ 3.55 การมสวนรวมมาก ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน 3.84 การมสวนรวมมาก ดานการมสวนรวมในการประเมนผล 3.87 การมสวนรวมมาก

ภาพรวม 3.70 การมสวนรวมมาก

จากตารางท 4.6 พบวาจ านวนคาเฉลยในการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 3.70) เมอพจารณารายดานพบวา 4 ดาน อยในระดบการมสวนรวมมาก โดยเรยงล าดบดงน ดานการมสวนรวม

ในการประเมนผล ( = 3.87) ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ( = 3.84) ดานการมสวนรวมในการ

ตดสนใจ ( = 3.57) และดานการมสวนรวมด าเนนการ ( = 3.55) ตามล าดบ

47

ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมในด าเนนการ

ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ

แปล 1. ทานเขารวมประชมประชาคมเพอสนอง

ปญหา/ความตองการชมชน 3.86 มาก

2. ทานมสวนรวมในการเสนอแผนงาน/โครงการของชมชนตอทประชมประชาคม

3.55 มาก

3. ทานมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชน

3.12 ปานกลาง

4. ทานมสวนรวมในการแกปญหาของชมชนในการจดท าแผนพฒนา

3.57 มาก

5. ทานมสวนรวมในการเสนอปญหา/ความตองการของชมชนเพอจดท าแผนพฒนา

3.73 มาก

รวม 3.56 มาก

จากตารางท 4.7 พบวาการมสวนรวมในการตดสนใจมากทสดคอ การมสวนรวมประชมประชาคมเพอสนองปญหา/ความตองการชมชน อยในระดบมาก คดเปนคาเฉลย 3.86 รองลงมาของการมสวนรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตมคาเฉลยทตางกนโดยเรยงล าดบ ดงน การมสวนรวมในการเสนอปญหา/ความตองการของชมชนเพอจดท าแผนพฒนา คดเปนคาเฉลย 3.73 การมสวนรวมในการแกปญหาของชมชนในการจดท าแผนพฒนา คดเปนคาเฉลย 3.57 การมสวนรวมในการเสนอแผนงาน/โครงการของชมชนตอทประชมประชาคม คดเปนคาเฉลย 3.55 และการมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและวามตองการของชมชน อยระดบปานกลาง คดเปนคาเฉลย 3.12

48

ตารางท 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมด าเนนการ

ดานการมสวนรวมด าเนนการ

แปล 1. ทานมสวนรวมเปนกรรมการในการด าเนนงาน

ตามโครงการหรอกจกรรมขององคการบรหารสวนต าบล

3.63 มาก

2. ทานมสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถน

3.22 ปานกลาง

3. ทานใหความรวมมอในการปฏบตงานตามโครงการ/กจกรรมขององคการบรหารสวนต าบลไปด าเนนการ

3.71 มาก

4. ทานมสวนรวมในการดแลสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา ศาลาอเนกประสงค เปนตน

3.56 มาก

5. ทานมสวนรวมในโครงการกอสรางทองคการบรหารสวนต าบลไดด าเนนการ

3.65 มาก

รวม 3.55 มาก

จากตารางท 4.8 พบวาการมสวนรวมด าเนนการมากทสดคอ การรวมมอในการปฏบตงานตาม

โครงการ/กจกรรมขององคการบรหารสวนต าบลไปด าเนนการ อยในระดบมาก คดเปนคาเฉลย 3.71 รองลงมาของการมสวนรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตมคาเฉลยทตางกนโดยเรยงล าดบ ดงน สวนรวมในโครงการกอสรางทองคการบรหารสวนต าบลไดด าเนนการ คดเปนคาเฉลย 3.65 การมสวนรวมเปนกรรมการในการด าเนนงานตามโครงการหรอกจกรรมขององคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 3.63 การมสวนรวมในการดแลสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา ศาลาอเนกประสงค เปนตน คดเปนคาเฉลย 3.56 และสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถน อยระดบปานกลาง คดเปนคาเฉลย 3.22

49

ตารางท 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน

แปล 1. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/

กจกรรมทเกยวของกบเครองอปโภคบรโภค-เครองมอใชในการประกอบอาชพ

4.10 มาก

2. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานโครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟา ใหกบประชาชนในทองถน

3.98 มาก

3. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชน ใหกบประชาชนในทองถน

3.68 มาก

4. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการแกไขปญหาความยากจน เชน การสงเสรมอาชพและการฝกอบรมอาชพ

3.69 มาก

5. องคการบรหารสวนต าบลไดใหเงน/จายคาตอบแทน/มอบรางวลใหแกประชาชนทเขารวมกจกรรม/โครงการกบองคการบรหารสวนต าบล

3.74 มาก

รวม 3.83 มาก

จากตารางท 4.9 พบวาการมสวนรวมรบผลประโยชนในแตละดานอยในระดบมากเทากนโดยมคาเฉลยทแตกตางกนเรยงตามล าดบดงน องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบเครองอปโภคบรโภค-เครองมอใชในการประกอบอาชพ คดเปนคาเฉลย 4.10 องคการบรหารสวน

50

ต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานโครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟา ใหกบประชาชนในทองถน คดเปนคาเฉลย 3.98 องคการบรหารสวนต าบลไดใหเงน/จายคาตอบแทน/มอบรางวลใหแกประชาชนทเขารวมกจกรรม/โครงการกบองคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 3.74 องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการแกไขปญหาความยากจน เชน การสงเสรมอาชพและการฝกอบรมอาชพ คดเปนคาเฉลย 3.69 และองคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชน ใหกบประชาชนในทองถน คดเปนคาเฉลย 3.68 ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนา

องคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมในการประเมนผล

ดานการมสวนรวมในการประเมนผล

แปล

1. องคการบรหารสวนต าบลไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ การปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

3.74 มาก

2. ทานมสวนรวมในการตดตามการน าแผนพฒนาไปปฏบต

3.80 มาก

3. องคการบรหารสวนต าบลไดแตงตงประชาชนเขารวมเปนกรรมการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

3.81 มาก

4. ทานมสวนรวมในการตรวจสอบความโปรงใสของการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล

4.05 มาก

51

ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดานการมสวนรวมในการประเมนผล (ตอ)

ดานการมสวนรวมในการประเมนผล

แปล 5. ทานมสวนรวมรบรความกาวหนาของ

โครงการ/ปญหาและอปสรรคของแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

4.15 มาก

รวม 3.91 มาก

จากตารางท 4.10 พบวาการมสวนรวมในการประเมนผลในแตละดานอยในระดบมากเทากนโดยมคาเฉลยทแตกตางกนเรยงตามล าดบดงน การมสวนรวมรบรความกาวหนาของโครงการ /ปญหาและอปสรรคของแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 4.15 การมสวนรวมในการตรวจสอบความโปรงใสของการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 4.05 องคการบรหารสวนต าบลไดแตงตงประชาชนเขารวมเปนกรรมการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 3.81 มสวนรวมในการตดตามการน าแผนพฒนาไปปฏบต คดเปนคาเฉลย 3.80 และองคการบรหารสวนต าบลไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ การปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล คดเปนคาเฉลย 3.74 ตอนท 3 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร สมมตฐานท 1 ประชาชนทมเพศตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

52

ตารางท 4.11 ความสมพนธระหวางเพศทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

แหลงความแปรปรวน

S.D. t Sig.

ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ชาย หญง

3.63 3.49

.411 .510

2.826

.001

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ชาย หญง

3.61 3.49

.513 .516

2.301

.483

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ชาย หญง

3.89 3.77

.365 .509

2.509

.002

ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ชาย หญง

3.98 3.84

.522 .522

2.607

.833

มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตารางท 4.11 แสดงความสมพนธระหวางเพศทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร พบวา 1. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ พบวา คา Sig. เทากบ .001 ซงมคานอยกวานยส าคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาเพศตางกนมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร และเมอพจารณาคาเฉลย ( ) พบวา เพศชาย ( = 3.63) มระดบความคดเหนมากกวาเพศหญง ( = 3.49)

2. ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ พบวา คา Sig. เทากบ .483 ซงมคามากกวานยส าคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาเพศตางกนไมมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร และเมอพจารณาคาเฉลย ( ) พบวา เพศชาย ( = 3.61) มระดบความคดเหนมากกวาเพศหญง ( = 3.49)

53

3. ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวา คา Sig. เทากบ .002 ซงมคานอยกวานยส าคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาเพศตางกนมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร และเมอพจารณาคาเฉลย ( ) พบวา เพศชาย ( = 3.89) มระดบความคดเหนมากกวาเพศหญง ( = 3.77)

4. ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวา คา Sig. เทากบ .833 ซงมคามากกวานยส าคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาเพศตางกนไมมความสมพนธตอการมสวนรวม ในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร และเมอพจารณาคาเฉลย ( ) พบวา เพศชาย ( = 3.98) มระดบความคดเหนมากกวาเพศหญง ( = 3.84)

สมมตฐานท 2 ประชาชนทมอายตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบาง

ไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ตารางท 4.12 ความสมพนธระหวางอายทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวน

ต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ

ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

7.297

73.513

4

365

1.824 .201

9.058

.000*

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

5.881

93.196

4

365

1.470 .255

5.759

.000*

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

4.076

69.529

4

365

1.019 .190

5.349

.000*

ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

2.859

92.547

4

365

.715 .254

2.819

.025*

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

54

จากตารางท 4.12 แสดงความสมพนธระหวางอายทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวาคา Sig. นอยกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา อายตางกนมสวนรวมในกา ร จ ดท า แผ น พฒ นาอ งค ก า รบ ร ห า ร ส ว นต า บลบ า ง ไ ผ อ า เ ภ อ เ ม อ ง จ ง ห ว ดน นทบ ร ในแตละดานแตกตางกน สมมตฐานท 3 ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหาร

สวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ตารางท 4.13 ความสมพนธระหวางระดบการศกษาทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการ

บรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ

ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

2.681

78.130

4

365

.670 .214

3.131

.015*

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

2.140

96.937

4

365

.535 .266

2.015

.092

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

4.585

69.020

4

365

1.146 .189

6.062

.000*

ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล

ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

.116

95.291

4

365

.029 .261

.111

.979

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

55

จากตารางท 4.13 แสดงความสมพนธระหวางระดบการศกษาทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวาคา Sig. นอยกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ระดบการศกษาตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

2. ในดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวาคา Sig. มากกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ระดบการศกษาตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน สมมตฐานท 4 ประชาชนทมอาชพตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ตารางท 4.14 ความสมพนธระหวางอาชพทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวน

ต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig.

ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

10.380 70.430

5

364

2.076 .193

10.730

.000*

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

7.652 91.425

5

364

1.530 .251

6.093

.000*

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

9.559 64.047

5

364

1.912 .176

10.865

.000*

ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

1.972 93.434

5

364

.394 .257

1.537

.178

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

56

จากตารางท 4.13 แสดงความสมพนธระหวางอาชพทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ และดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวาคา Sig. นอยกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา กลมอาชพตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

2. ในดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวาคา Sig. มากกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา กลมอาชพตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน

สมมตฐานท 5 ประชาชนทมรายไดตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ตารางท 4.15 ความสมพนธระหวางรายไดทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวน

ต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

แหลงความแปรปรวน SS df MS F Sig. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ

ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

3.395

77.416

3

366

1.132 .212

5.350

.001*

ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

5.999

93.078

3

366

2.000 .254

7.864

.000*

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

4.213

69.392

3

366

1.404 .190

7.408

.000*

ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ความแตกตางระหวางกลม ความแตกตางภายในกลม

.635

94.772

3

366

.212 .259

.817

.485

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

57

จากตารางท 4.13 แสดงความสมพนธระหวางรายไดทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ และดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวาคา Sig. นอยกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา รายไดตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

2. ในดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวาคา Sig. มากกวาคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา รายไดตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน

ตารางท 4.16 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

ผลการทดสอบ การมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาฯ เปนไปตามสมมตฐาน

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

ดานการตดสนใจ

ดานการปฏบตการ

ดานรบผลประโยชน

ดานการ ประเมนผล

ภาพรวม

เพศ .001 .483 .002 .833 .330 อาย .000* .000* .000* .025* .000* การศกษา .015 .092 .000 .979 .272 อาชพ .000* .000* .000* .178 .045 รายได .001 .000* .000* .485 .122

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตารางท 4.16 ผลการทดสอบสมมตฐาน สรปวา ตวแปรทใชในการทดสอบ ไดแก เพศ อาย การศกษา อาชพ และรายได ตางมความสมพนธกบการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาของเทศบาลต าบลในภาพรวม และมตวแปร อาย อาชพ ทมความสมพนธกบการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาของเทศบาลรายดานทกดาน

58

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ การศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เปนการวจยเชงส ารวจ (Survey research) โดยการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 370 คน ทมอยอาศยในเขตพนทองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอบางไผ จงหวดนนทบร และน าขอมลทไดมาวเคราะหดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต ไดแก คาสถตรอยละ คาเฉลย คาทดสอบ t-test และการหาคา ANOVA ไดผลการวจยสรปดงน 1. สรปผลการวจย

1.1 ขอมลทวไป จากผลการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถตพบวา กลมตวอยางอยในสดสวนทเทากน คดเปนรอยละ 50 สวนใหญอยในชวงอาย 41 - 50 ป คดเปนรอยละ 33.0 ระดบการศกษาจบการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 42.2 มระดบเงนเดอน 5,001 - 15,000 บาท คดเปนรอยละ 48.1 และสวนใหญกลมตวอยางมอาชพรบจาง คดเปนรอยละ 38.1

1.2 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

จากการวเคราะหพบวาจ านวนคาเฉลยในการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวาทง 4 ดาน อยในระดบการมสวนรวมมาก โดยเรยงล าดบดงน ดานการมสวนรวมในการประเมนผล ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ และดานการมสวนรวมด าเนนการ ตามล าดบ โดยมรายละเอยดดานตาง ๆ ดงน

1.2.1 ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ พบวาการมสวนรวมในการตดสนใจมากทสดคอ การมสวนรวมประชมประชาคมเพอสนองปญหา/ความตองการชมชน อยในระดบมาก รองลงมาของการมสวนรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตมคาเฉลยทตางกนโดยเรยงล าดบ คอ การมสวนรวมในการเสนอปญหา/ความตองการของชมชนเพอจดท าแผนพฒนา การมสวนรวมในการแกปญหาของชมชนในการจดท าแผนพฒนา การมสวนรวมในการเสนอแผนงาน/โครงการของชมชนตอทประชมประชาคม และ

59

การมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและวามตองการของชมชน อยระดบปานกลาง

1.2.2 ดานการมสวนรวมด าเนนการ พบวาการมสวนรวมด าเนนการมากทสดคอ การรวมมอในการปฏบตงานตามโครงการ/กจกรรมขององคการบรหารสวนต าบลไปด าเนนการอยในระดบมาก รองลงมาของการมสวนรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตมคาเฉลยทตางกนโดยเรยงล าดบ คอ สวนรวมในโครงการกอสรางทองคการบรหารสวนต าบลไดด าเนนการ การมสวนรวมเปนกรรมการในการด าเนนงานตามโครงการหรอกจกรรมขององคการบรหารสวนต าบล การมสวนรวมในการดแลสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา ศาลาอเนกประสงค เปนตน และสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถน อยระดบปานกลาง

1.2.3 ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวาการมสวนรวมรบผลประโยชนในแตละดานอยในระดบมากเทากนโดยมคาเฉลยทแตกตางกนเรยงตามล าดบดงน องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบเครองอปโภคบรโภค-เครองมอใชในการประกอบอาชพ องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานโครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟา ใหกบประชาชนในทองถน องคการบรหารสวนต าบลไดใหเงน/จายคาตอบแทน/มอบรางวลใหแกประชาชนทเขารวมกจกรรม/โครงการกบองคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการแกไขปญหาความยากจน เชน การสงเสรมอาชพและการฝกอบรมอาชพ และองคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชน ใหกบประชาชนในทองถน

1.2.4 ดานการมสวนรวมในการประเมนผล พบวาการมสวนรวมในการประเมนผลในแตละดานอย ในระดบมากเทากนโดยมคาเฉลยทแตกตางกนเรยงตามล าดบดงน การมสวนรวมรบรความกาวหนาของโครงการ/ปญหาและอปสรรคของแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล การมสวนรวมในการตรวจสอบความโปรงใสของการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบลไดแตงตงประชาชนเขารวมเปนกรรมการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล มสวนรวมในการตดตามการน าแผนพฒนาไปปฏบต และองคการบรหารสวนต าบลไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ การปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

60

1.3 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร สมมตฐานท 1 ประชาชนทมเพศตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานของเพศทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร พบวา 1. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ เพศตางกนมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

2. ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ เพศตางกนไมมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

3. ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน เพศตางกนมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

4. ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล เพศตางกนไมมความสมพนธตอการมสวนรวมในการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

สมมตฐานท 2 ประชาชนทมอายตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานของอายทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวาอายตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในแตละดานแตกตางกน สมมตฐานท 3 ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการศกษาทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวา ระดบการศกษาตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

61

2. ในดานการมสวนรวมในการปฏบตการ ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวา ระดบการศกษาตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน

สมมตฐานท 4 ประชาชนทมอาชพตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานของอาชพทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ และดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวากลมอาชพตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

2. ในดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวากลมอาชพตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน

สมมตฐานท 5 ประชาชนทมรายไดตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

ผลการทดสอบสมมตฐานของรายไดทมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ดงน

1. ในดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการปฏบตการ และดานการมสวนรวมรบผลประโยชน พบวารายไดตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน

2. ในดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล พบวารายไดตางกนมการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน 2. อภปรายผล ผลการวเคราะหขอมลพบวาปจจยทมผลตอการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เปนการศกษาการพฒนาการวางแผนแบบมส วนรวมของประชาชนในการพฒนาทองถน และการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

62

บางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของ ณฐกร ดอนแกวภ (2559) ไดศกษาเรองปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดท า แผนพฒนาต าบล กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยโปง อ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ ผลการวจยพบวา ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาต าบลองคการบรหารสวนต าบลหวยโปง อ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ ภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาในปจจยทมผลตอการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไดแก ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมด าเนนการ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ดานการมสวนรวมในการประเมนผล ดงน

1. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ในการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวาดานการมสวนรวมในการตดสนใจโดยภาพรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตในประเดนการมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชนนนอยในระดบปานกลาง ซงอาจจะเปนเพราะวาจากประสบการณของผวจยทได เคยเขารวมประชมเพอเสนอปญหาหรอความตองการของชมชน สงเกตเหนวาประชาชนทไดเขารวมประชมในการเสนอปญหาหรอความตองการของชมชน บางสวนไมสามารถอยรวมประชมเพอจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาได ทงนอาจจะเนองมาจากประชาชนบางสวนนนมภาระหนาทการงานจะตองปฎบต จงท าใหไมมเวลาเพยงพอทจะอยรวมในการประชมเพอจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาจงท าใหระดบการมสวนรวมในการจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชนอยในระดบปานกลาง

2. ดานการมสวนรวมด าเนนการ ในการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวาดานการมสวนรวมด าเนนการโดยภาพรวมอยในระดบมากเชนเดยวกนแตในประเดนการมสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถนนนอยในระดบปานกลางซงนอยทสดของดานน ทงนอาจจะเนองมาจากตามแนวคดของจรวรรณ อทรย

63

สงวร (2552: 19) ไดกลาวถง เงอนไขของการมสวนรวมของประชาชนไววา ประชาชนตองไมเสยเงนทอง คาใชจายในการเขาไปมสวนรวมเกนกวาทเขาประเมนผลตอบแทนทจะไดรบ ประกอบกบผลการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามพบวากลมตวอยางสวนใหญ จ านวน 178 คน คดเปนรอยละ 48.1 มระดบเงนเดอนอยในระหวาง 5,001-15,000 บาทซงไมมากนก ดงนนประชาชนจงไมพรอมทจะมสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสด อปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร และสอดคลองกบงานวจยของกฤษฎากรณ ยงทอง (2555, 65) พบวาประชาชนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาเทศบาล ต าบลนางว อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ ในดานการมส วนรวมในการปฏบตการ ประเดนการมสวนรวมในการสนบสนนเงน วสด อปกรณ และแรงงานแกเทศบาลในการพฒนานอยกวาประเดนอน

3. ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน ในการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของกจจา โพแดน (2557) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค พบวาดานการมสวนรวมรบผลประโยชนโดยภาพรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน แตในประเดนการมสวนรวมรบผลประโยชนจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชน ใหกบประชาชนในทองถนองคการบรหารสวนต าบลนนอยในระดบนอยทสดของดานนทงนอาจจะเนองมาจากโครงการ /กจกรรมดงกลาวทจดขนนนเปนกจกรรมทมงสงเสรมคณภาพชวตทเกยวกบสขภาพ รางกาย และสขภาพจตใจของประชาชนเปนส าคญ เพอใหประชาชนมสขภาพรางกายทแขงแรงสมบรณ แตโดยทโครงการ/กจกรรมดงกลาวนนไมไดมความส าคญหรอมประโยชนมากนกตอการด ารงชวต หรอความเปนอยหรอปากทองของประชาชนในชมชน ดงนนประชาชนจงไมเหนถงความส าคญของโครงการ /กจกรรมดงกลาวนน และเมอเปนเชนนจงท าใหระดบการไดรบผลประโยชนจากโครงการ/กจกรรมนนอยในระดบมากแตนอยสดของดานน แตหากเปรยบเทยบกบโครงการ/กจกรรมทมลกษณะเปนการพฒนาสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา หรอเปนโครงการ/กจกรรมเกยวกบเครองอปโภค หรอบรโภค หรอเครองมอทใชในการประกอบอาชพ ผลการวจยกลบพบวาประชาชนมสวนรวมในการรบผลประโยชนในระดบทมาก (3.98 และ 4.10) เหตทเปนเชนนเพราะวาปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชน ปจจยหนงทส าคญคอประชาชนค านงถง คอประโยชนตอบแทนทไดรบทงนตามแนวคดของ อนภาพ ถรลาภ ( 2548, 25) เมอโครงการ/กจกรรมใดกตามเปนสงทมความส าคญและเปนประโยชนตอการด ารง

64

ชวตประจ าวนอยางเหนไดจดเปนรปธรรมหรอมผลส าคญตอปากทองของประชาชน ซงสามารถใชประโยชนจากโครงการเหลานนไดจงท าใหประชาชนมสวนรวมในประเดนดงกลาวมากกวาประเดนอน ๆ

4. ดานการมสวนรวมในการประเมนผล ในการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวาดานการมสวนรวมในการประเมนผลโดยภาพรวมอยในระดบมากเชนเดยวกนแตในประเดนการไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ การปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลอยในระดบนอยทสดของดานนทงนอาจจะเนองมาจากการเขามามสวนรวมในการตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนพฒนาทองถนนนประชาชนอาจจะมความรสกวาไมใชหนาทของตนทงตามแนวคดของสรพฒน ลาภจตร (2550:36) ไดกลาวถงปญหาและขอจ ากดทประชาชนไมเขามามสวนรวมในการพฒนาทองถนเทาทควรสวนหนงเกดจากความรสกไมสนใจตดตาม ตรวจสอบ ก ากบดแล ใหองคการปกครองสวนทองถนท าหนาทตอบสนองความตองการและพฒนาทองถนใหกาวหนา รวมทงกยงมหนวยงานอนของรฐทท าหนาทโดยตรงในการตรวจสอบการปฏบตงานของทองถนอยแลว เชน ส านกงานตรวจเงนแผนดน หรอส านกงานปองกนและปรามปราบการทจรตแหงชาต เปนตน ประกอบกบการเขามานนจะเปนการสรางความขดแยงใหเกดขนกบตนเองไดและครอบครวดงนนจงท าใหการมสวนรวมการตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนนนอยในระดบนอยทสดของดานน ผลการเปรยบเทยบของการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยจ าแนกตามขอมลสถานภาพสวนบคคล จากการทดสอบสมมตฐานพบวา

สมมตฐานท 1 ประชาชนทมเพศตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวา ประชาชนในชมชนบานคลองใหมทมเพศแตกตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหมทงโดยภาพรวมไมแตกตางกน ทงนเนองมาจากวาประชาชนไมวาจะเปนเพศชายหรอเพศหญงตางกมเปาหมายเดยวกน คอตองการพฒนาทองถนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบรใหไดรบผลประโยชนสงสดและทองถนไดมการเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนทกคนไดเขามามสวนรวมใน

65

การจดท าแผนพฒนาทองถนโดยเทาเทยมกนไมมการแบงแยกเพศชายหรอเพศหญงจงท าใหเพศนนไมมผลตอการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน

สมมตฐานท 2 ประชาชนทมอายตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ซ งสอดคลองกบงานวจยของปรญญา นภาพฤกษ (2554) ศกษาวจยเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน กรณศกษาเทศบาลต าบลค าตากลา อ าเภอค าตากลา จงหวดสกลนคร พบวา ประชาชนในเทศบาลต าบลค าตากลา อ าเภอค าตากลา จงหวดสกลนคร ทมอายแตกตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหมทงโดยภาพรวมแตกตางกนทงนอาจเปนเพราะประชาชนทมอายมากสวนใหญเปนผมวยวฒและวฒภาวะในดานตาง ๆ ทสามารถตดสนใจเขารวมในกจกรรมตางๆ ดวยตนเอง ประกอบกบการบคคลทมอายมากจะมความพรอมเพอการมสวนรวมในทกดาน ทงดานกายภาพ สตปญญา และการรบร ทจะน าไปสการตดสนใจในการมสวนรวมในการบรหารทองถนเพอรวมในการรบผลประโยชนทจะเกดขนและนอกจากนบางคนอาจเปนผทอาศยอยในทองถนมานานท าใหมความคนเคยมความรกในทองถนตองการเหนถงการพฒนาและการเปลยนแปลงภายในทองถนของตนเกดเปนความตระหนกและใหความส าคญตอการปกครองสวนทองถนคอนขางมากซงสอดคลองกบงานผลการวจยของ ธระยทธ สดเสมอใจ (2550) ทวาบคคลทมอายมากกวาจะมสวนรวมในการปกครองสวนทองถนมากกวาคนทมอายนอยกวา สมมตฐานท 3 ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของพระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร) (2556) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวา ประชาชนในชมชนบานคลองใหมทมระดบการศกษาแตกตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหมทงโดยภาพรวมไมแตกตางกนทงนอาจเนองจากไมวาประชาชนมการศกษาระดบใดตางกเหนความส าคญของการมสวนรวมในการพฒนาทองถนในเขตองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

สมมตฐานท 4 ประชาชนทมอาชพตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร แตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของปรญญา นภาพฤกษ (2554) ศกษาวจยเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน กรณศกษาเทศบาลต าบลค าตากลา อ าเภอค าตากลา จงหวดสกลนคร พบวา ประชาชนในเทศบาลต าบลค าตากลา อ าเภอค า

66

ตากลา จงหวดสกลนคร ทมอาชพแตกตางกน มสวนรวมในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหมทงโดยภาพรวมแตกตางกน อาจจะเนองมาจากประชาชนทประกอบอาชพทมความเปนอสระจะมสวนรวมในการปกครองสวนทองถนมากกวาประชาชนทมอาชพทไมมความเปนอสระ ซงอาจเปนไปไดวากลมผทมอาชพมความเปนอสระ ซงไดแก อาชพทไมมองคกร หนวยงานทเปนตนสงกด หรองานทไมไดมรายไดในลกษณะเงนเดอนจะมความคลองตวและมอสระในการเขารวมในการปกครองสวนทองถนในระดบทมากกวาเนองจากสามารถบรหารจดการเวลาไดดวยตนเอง โดยไมตองมกฎ ระเบยบขอบงคบของหนวยงาน เปนขอจ ากดในการเขารวมในกจกรรมหรอโอกาสตางๆ เพอรวมในการปกครองสวนทองถน ในขณะทกลมตวอยางทมอาชพทมหนวยงานตนสงกด มกฎระเบยบ ขอบงคบ ทเปนขอจ ากดในการบรหารจดการเวลาจงท าใหไมสามารถเขามสวนรวมในระดบทมากเทากลมตวอยางทมความเปนอสระมากกวา

สมมตฐานท 5 ประชาชนทมรายไดตางกนมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของกจจา โพแดน (2557) ศกษาวจยเรองการมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค พบวาผน าชมชนทมระดบรายไดแตกตางกน การมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลากยาว จงหวดนครสวรรค โดยภาพรวมไมแตกตางกนทงนอาจเนองจากการเขามามสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาไมตองมการเสยคาใชจายแตอยางใด ดงนนประชาชนทเขามามสวนรวมไมวาจะมรายไดมากนอยเพยงใดกสามารถเขามามสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาไดและอาจเนองจากผทมรายไดตางกนเหนคณคาหรอประโยชนของการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน 3. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1. ดานการมสวนรวมในการตดสนใจนน ในประเดนการมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชนนนอยในระดบปานกลางซงนอยทสดของดานน ผวจยเหนวาเพอใหประชาชนไดมสวนรวมในจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชนมากยงขนจงควรใชวธจดท าเปนเอกสารแจกจายใหกบประชาชน ในพนทใหรวมกนแสดงความคดเหนจดล าดบความส าคญของปญหาวาปญหาใดมความจ าเปนควรจะไดรบการแกไขกอนหรอหลง หลงจากนนกน าแบบส ารวจความคดเหนจดล าดบความส าคญของปญหากลบคนมาเพอมาจดล าดบความส าคญของปญหาตอไป ทงนกจะท าใหการจดล าดบความส าคญของปญหานน

67

เกดขนจากความตองการของประชาชนสวนใหญอยางแทจรงและท าใหปญหาตาง ๆ ทเกดขนไดรบการแกไขตองตามความตองการของประชาชนสวนใหญอยางแทจรงตอไป

2. ดานการมสวนรวมด าเนนการนน ในประเดนการมสวนรวมของประชาชนในการสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณ และแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถนนนอยในระดบมาก แตนอยทสดของดานน เนองดวยองคการบรหารสวนต าบลไดรบงบประมาณอดหนนจากรฐในจ านวนทจ ากด องคการบรหารสวนต าบลจงจ าเปนทจะตองไดรบความชวยเหลอสนบสนนทางด านการเงน วสดอปกรณ หรอก าลงแรงกายจากประชาชนในทองถน เพอใหการปฏบตภารกจของตนนนสามารถบรรลวตถประสงค ดงนนการทประชาชนจะมสวนรวมสนบสนนองคการบรหารสวนต าบลไดมากนอยเพยงใดนนกถงอยกบจตส านกของประชาชนในทองถนวาจะมความเสยสละเพยงใด ดวยเหตนเพอใหประชาชนไดมสวนรวมมากขนในการสนบสนนเงน วสด อปกรณ และแรงงาน จงควรทจะมการสรางจตส านกใหประชาชนในทองถนเกดความรสกรกและตองการอยากใหทองถนของตนไดรบการพฒนาทดขนเชนนกจะท าใหประชาชนในทองถนมความเสยสละเกดขนตามมา รวมทงควรจะชใหประชาชนไดเหนถงผลกระทบทประชาชนจะไดรบตามมา หากองคการบรหารสวนต าบลไมสามารถปฏบตภาระหนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถนไดอยางเตมท เนองจากตดปญหาดานงบประมาณทจ ากด เปนตนวา การทองคการบรหารสวนต าบลไมมงบประมาณเพยงพอทจะน ามาใชซอมแซมถนนหนทางทมช ารดบกพรองเชนนกจะสงผลท าใหประชาชนไดรบความเดอดรอน ขาดความสะดวกในเดนทางสญจรไปมา หรอไดรบอบตเหตเนองจากถนนอยในลกษณะไมพรอมใชงาน หรอการทไฟฟาสองสวางตามทางหรอกลองวงจรตดทตดไวเกดเสยใชการไมได เชนนกอาจจะเปนสาเหตจงใจใหมการกออาชญากรรมเกดขนในชมชน เปนตน หรอชใหประชาชนไดเหนถงประโยชนจะไดรบตามมาจากการทองคการบรหารสวนต าบลไดรบการสนบสนนในดานตาง ๆ จากประชาชนในชมชน เชน การทถนนไดรบการปรบปรง ซอมแซมใหอยในสภาพพรอมใชงานแลวกจะท าใหประชาชนไดรบความสะดวกและความปลอดภยในการเดนทาง หรอการทไฟฟาสองสวางตามทางหรอกลองวงจรตดทตดไวอยในลกษณะทใชงานไดกจะท าใหประชาชนไดรบความปลอดภยในชวตและทรพยสนเพราะบคคลทมเจตนาจะกระท าผดนนอาจจะไมกลากออาชญากรรม เปนตน

3. ดานการมสวนรวมรบผลประโยชนนน ในประเดนการมสวนรวมรบผลประโยชนจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวของกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชน ใหกบประชาชนในทองถนองคการบรหารสวนต าบลนนอยในระดบนอยทสดของดานน ดงนน ผวจยเหนวาในการจดท ากจกรรมหรอโครงการทเกยวกบดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชนใหกบประชาชนในทองถนใหมากขน รวมทง

68

ควรมควรประชาสมพนธใหประชาชนไดทราบถงประโยชนตาง ๆ ทประชาชนจะไดรบจากการเขารวมโครงการ/ หรอกจกรรมดงกลาวเชนนกจะชวยท าใหประชาชนไดมสวนรวมรบผลประโยชนจดท าโครงการ/กจกรรมนนมากขน

4. ดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผลนน ในประเดนการไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลนนอยในระดบนอยทสดของดานน ดงนนเพอใหประชาชนไดมสวนรวมในการประเมนการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลมากขนจงควรทจะมการสรางความรและความเขาใจทถกตองรวมกนถงสทธ บทบาท หนาทขององคการบรหารสวนต าบลกบประชาชน โดยองคการบรหารสวนต าบลจะตองเขาใจวาประชาชนนนมสทธตามกฎหมายทจะตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนพฒนาของทองถนและขณะเดยวกนองคการบรหารสวนต าบลกตองมทศนะคตทดตอประชาชนทเขามาตรวจสอบการปฏบตงานดงกลาว โดยตองไมคดวาการเขามาของประชาชนนนเปนการเขามาเพอจบผดการปฏบตงานของตน แตการทประชาชนไดเขามาตรวจสอบการปฏบตงานของตนนนถอเปนโอกาสการทตนจะไดแสดงใหเหนถงความโปรงใส ตรวจสอบไดในการปฏบตงานของตนตามหลกธรรมมาภบาล และทองถนเอง ควรรณรงค สงเสรมและใหความรแกประชาชนในเรองสทธ บทบาทของประชาชนตามกฎหมาย โดยเฉพาะการปลกจตส านกของประชาชนในเรองหนาทในการตรวจสอบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน ในขณะเดยวกนรฐจะตองมกฎหมายเพอบงคบให องคการบรหารสวนต าบล เปดเผยขอมลสาธารณะใหประชาชนไดรบทราบ โดยเฉพาะอยางยงขอมลทเกยวกบงบประมาณ แผน / โครงการและผลการด าเนนโครงการ โดยผานสอตาง ๆ รวมทงตดปายประกาศ หรอบอรดอเลกทรอนกสในทสาธารณะเพอใหประชาชนสามารถเหนไดโดยงายและทวถง หรอมการประชาสมพนธชแจงใหประชาชนไดทราบถงผลการปฏบตงานตามแผนเปนระยะ ๆ เปนตน และควรมเปดชองทางใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการตดตามการปฏบตตามแผนพฒนาทองถนมากขนเชนกจะท าใหประชาชนไดเขามามสวนรวมมากขนในการตรวจสอบการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลมากขน 4. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาถงระดบความร ความเขาใจ พฤตกรรมของประชาชนเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาทองถนเชงคณภาพ สมภาษณ เจาะลกประชาชนในแตละทองท เพอใหทราบถงปญหา อปสรรค แนวทางการแกไข หรอเหตผลของกลมเปาหมายในการรวมพฒนาทองถนอยางลกซง เพอน าปญหาทเกดขนมาปรบปรงแกไขใหเกดการมสวนรวมในการพฒนาทองถนอยางมประสทธภาพ

69

2. ควรมการศกษาวจยการมสวนรวมของประชาชนในเรองเดยวกนกบพนทอน ๆ ดวยเพอท าใหการ วเคราะหปญหาดานการมสวนรวมของประชาชน เพอน าไปสงเสรมพฒนาใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาทองถนมากยงขน

70

บรรณานกรม กรมสงเสรมการปกครองทองถน. (2546). การกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน. คนเมอ

วนท 21 กนยายน 2559, จาก http://www.thailocalgov.net/menu4.1.thme กรมสงเสรมการปกครองทองถน. (2548). คมอการจดท าแผนพฒนาทองถน. กรงเทพฯ: กรมสงเสรม

การปกครองทองถน กฤษฎากรณ ยงทอง. (2555). การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลต าบลนา

งว อ าเภอเมองเพชรบรณ จงหวดเพชรบรณ: กรณศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลต าบลนางว. สาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ ประเภททวไป.

กจจา โพแดน. (2557). การมสวนรวมของผน าชมชนในการจดท าแผนพฒนาทองถนของเทศบาลต าบลลาดยาว อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค . วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหา บณฑต, มหาวทยาลยจฬาลงกรณราชวทยาลย.

โกวทย พวงงาม. (2545). การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน. ม.ป.ท. คะนงนจ ศรบวเอยม. (2545). แนวทางการเสรมประชาธปไตยแบบมสวนรวมตามรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540: ปญหา อปสรรค และทางออก. นนทบร: สถาบนพระปกเกลา. จรวรรณ อนทรยสงวร. (2552). การมสวนรวมของประชาชนเกยวกบการจดท าแผนพฒนาสามป :

กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลโปงแพร อ าเภอแมลาว จงหวดเชยงราย. การศกษาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย, เชยงราย.

ชมยพร ชมกล. (2552). การมสวนรวมของประชาชนในการก าหนดแผนพฒนาทองถน. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชาญชย จตรเหลาอาพร. (2552). การบรหารจดการงานทองถน. กรงเทพฯ: สมาคมรฐศาสตรแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

71

ณฐกร ดอนแกวภร. (2559). ปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาต าบล กรณศกษา: องคการบรหารสวนต าบลหวยโปง อ าเภอหนองไผจงหวดเพชรบรณ . การประชมสวนสนนทาวชาการระดบชาต ดานการวจยเพอการพฒนาอยางยงยน ครงท 4.

ทนงศกด คมไขน า. (2540). หลกการพฒนาชมชน. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน. ทศพล สมพงษ. (2555). การสงเคราะหบทเรยนเพอการพฒนาประชาธปไตยชมชน. กรงเทพฯ:

ส านกงานสภาพฒนาการเมอง สถาบนพระปกเกลา. ธนวฒน ค าภลานนท. (2550). การมสวนรวมของกรรมการชมชนในการพฒนาทองถน เทศบาลเมอง

คคต จงหวดปทมธาน. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร, คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

ธระยทธ สดเสมอใจ. (2550). ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานของ องคการบรหารสวนต าบลบานตก อ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย . ภาคนพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารและพฒนาประชาคมเมอ งและชนบท มหาวทยาลยราชภฎอตรดตถ.

ธรวฒ เอกะกล. (2543). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. อบลราชธาน: สถาบนราชภฎอบลราชธาน.

นวลนอย ตรรตน และคณะ. (2545). การมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบล. กรงเทพฯ: ธรรมดาเพรส.

บญชม ศรสะอาด. (2548). การวจยทางการวดผลและประเมนผล. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ประพนธ วรรณบวร. (2543). การมสวนรวมของสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลในการ

ด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบล: กรณศกษาจงหวดนครราชสมา. รายงานการศกษาคนควาอสระหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.

ปรญญา นกาพฤกษ . (2554). การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน : กรณศกษาเทศบาลต าบลค าตากลา อ าเภอค าตากลา จงหวดสกลนคร . วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ปรดา เจษฎาวรางกล. (2550). การมสวนรวมของกรรมการชมชนในการพฒนาชมชนในเขตเทศบาลเมองคคตอ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน. การศกษาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาการปกครองทองถน, วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

72

ปรชญา เวสารชช. (2528). การมสวนรวมของประชาชนในกจกรรมเพอพฒนาชนบท. กรงเทพฯ: สถาบนไทยคดศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พระมหาประกาศต สรเมโธ (ฐตปสทธกร). (2556). การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงของชมชนบานคลองใหม อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม.วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการพฒนาสงคม, มหาวทยาลยจฬาลงกรณราชวทยาลย.

มนส สวรรณ และคณะ. (2546). รายงานฉบบสมบรณ โครงการวจยเรองการตรวจสอบขององคกรภาคประชาชนในระบบการบรหารงานและกจการสาธารณะของทองถน . เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

เมธ จนทจารภรณ และสทธดา รตนวาณชยพนธ. (2541). วทยากรชมชน: การแลกเปลยนประสบการณการเรยนรระหวางประชาชน. นครสวรรค : สขมและบตร.

ลขต ธรเวคน. (2520). การเมองการปกครองไทย. กรงเทพฯ: คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. วรรณการ ภมวงศพทกษ. (2540). ปญหาและอปสรรคของการมสวนรวมของประชาชนใน โครงการ

ครอบครวและชมชนพฒนา: ศกษาเฉพาะกรณชมชนดวงแข เขตปทมวน กรงเทพมหานคร. วทยานพนธสงคมศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมสงเคราะหศาสตร, คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สถาบนพระปกเกลา. (2556). การมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาและงบประมาณส าหรบทองถน . กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา.

สรพฒน ลาภจตร. (2550). ปจจยทสงผลตอการตดสนใจมสวนรวมของประชาชนในการสนบสนนการบรหารงานองคการบรหารสวนต าบล อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณะสข. (2549). การมสวนรวมของประชาชน. คนเมอวนท 21 กนยายน 2559, จาก www.moph.go.th/opdc/data/2/การมสวนรวมของประชาชน.doc

สจนต ดาววระกล. (2527). ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในโครงการพฒนา หมบาน:ศกษาเฉพาะหมบานชนะเลศการประกวดหมบานดเดนระดบจงหวดของจงหวด นครสวรรคประจ าป 2527. วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมสงเคราะห , คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

73

อรทย กกผล และคณะ. (2552). การศกษาวจยเพอยกรางพระราชบญญตวาดวยการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. . . . กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา.

อรทย กกผล. (2552). คมอการมสวนรวมของประชาชน ส าหรบนกบรหารทองถน. กรงเทพฯ: จรญสนทวงศการพมพ.

อรพรรณ นาคมหาชลาสนธ . (2550). การมสวนรวมของประชาชน. คนเมอวนท 21 กนยายน 2559, จาก www.opdc.go.th/conrent.php.

อรพนท สพโชคชย. (2550). หลกการบรหารงานแบบมสวนรวม (Participatory Governance). คนเมอวนท 21 กนยายน 2559,จาก www.opdc.go.th/conrent.php

อรพนธ สทธพนธ. (2534). ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของสมาชกกลมแมบานเกษตรกรในกจกรรมเพอเพมพนรายได. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

74

ภาคผนวก

75

แบบสอบถามการวจย เรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน :

กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ จงหวดนนทบร ค าชแจง แบบสอบถามฉบบนแบงออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน : กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ จงหวดนนทบร โดยแบงออกเปน 4 ดานคอ ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมด าเนนการ ดานการมสวนรวมรบผลประโยชนและดานการมสวนรวมในการประเมนผล สวนท 3 ขอเสนอแนะการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ผวจยขอขอบพระคณทกทานทกรณาใหขอมลทเปนประโยชน ขอมลทไดจะน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาการจดท าแผนพฒนาทองถนตอไป ซงไมมผลตอทานผใหขอมลแตอยางอยางใดทงสน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดใสเครองหมาย ลงในชอง [ ] ใหตรงหรอใกลเคยงกบสภาพความเปนจรงของทานมากทสด 1. เพศ

[ ] ชาย [ ] หญง 2. อาย

[ ] 20–30 ป [ ] 31–40 ป [ ] 41–50 ป [ ] 51–60 ป [ ] 60 ปขนไป

3. การศกษา [ ] ประถมศกษา [ ] มธยมศกษา [ ] ปรญญาตร [ ] สงกวาปรญญาตร [ ] อน ๆ (ระบ)..............................................................

76

4. รายไดของทานตอเดอน [ ] ต ากวา 5,000 บาท [ ] 5,001–15,000 บาท [ ] 15,001–25,000 บาท [ ] 25,001 บาทขนไป

5. อาชพ [ ] รบราชการ/พนกงานของรฐ [ ] รฐวสาหกจ [ ] ธรกจสวนตว [ ] คาขาย [ ] รบจาง [ ] เกษตรกร [ ] อนๆ (ระบ)..............................................................

สวนท 2 การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาทองถน : กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ค าชแจง ค าถามนเปนค าถามเกยวกบระดบการมสวนรวมของทานทไดรวมท ากจกรรมตางๆ ทผานมากบองคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร วาอยระดบใด โดยท าเครองหมาย ลงในชองวางใหตรงกบระดบการมสวนรวมของทาน ทเกดขนจรงเพยงขอละ 1 แหงเทานน 5 หมายถง มสวนรวมอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มสวนรวมอยในระดบมาก 3 หมายถง มสวนรวมอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มสวนรวมอยในระดบนอย 1 หมายถง มสวนรวมอยในระดบนอยทสด

77

การมสวนรวมของประชาชน ระดบการมสวนรวม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ

1. ทานเขารวมประชมประชาคมเพอสนองปญหา/ความตอง การชมชน

2. ทานมสวนรวมในการเสนอแผนงาน/โครงการของชมชนตอทประชมประชาคม

3. ทานมสวนรวมจดเรยงล าดบความส าคญของปญหาตามความจ าเปนเรงดวนและความตองการของชมชน

4. ทานมสวนรวมในการแกปญหาของชมชนในการจดท าแผนพฒนา

5. ทานมสวนรวมในการเสนอปญหา/ความตองการของชมชนเพอจดท าแผนพฒนา

ดานการมสวนรวมด าเนนการ

6. ทานมสวนรวมเปนกรรมการในการด าเนนงานตามโครงการหรอกจกรรมขององคการบรหารสวนต าบล

7. ทานมสวนรวมใหการสนบสนนเงน วสดอปกรณและแรงงานแกองคการบรหารสวนต าบลในการพฒนาทองถน

8. ทานใหความรวมมอในการปฏบตงานตามโครงการ/กจกรรมขององคการบรหารสวนต าบลน าไปด าเนนการ

78

การมสวนรวมของประชาชน ระดบการมสวนรวม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

9. ทานมสวนรวมในการดแลสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา ศาลาอเนกประสงค เปนตน

10. ทานมสวนรวมในโครงการกอสรางทองคการบรหารสวนต าบลไดด าเนนการ

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน 11. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมท เกยวของกบเครองอปโภคบร โภค -เครองมอเครองใชในการประกอบอาชพ

12. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการกจกรรมเกยว กบงานดานโครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟาใหประชาชน

ดานการมสวนรวมรบผลประโยชน 13. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครงการ/กจกรรมทเกยวกบงานดานการศกษา ศาสนา กฬา และเยาวชนใหกบประชาชนในทองถน

14. องคการบรหารสวนต าบลไดจดท าโครง /กจกรรมทเกยวกบงานดานการแกไขปญหาความยากจน เชน การสงเสรมอาชพและการฝกอบรมอาชพ

15. องคการบรหารสวนต าบลได ให เงน /จายคาตอบแทน/มอบของรางวลใหแกประชาชนทไดเขารวมกจกรรม/โครงการกบองคการบรหารสวนต าบล

79

การมสวนรวมของประชาชน ระดบการมสวนรวม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานการมสวนรวมในการประเมนผล 16. องคการบรหารสวนต าบลไดใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ การปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

17. ทานมสวนรวมในการตดตาม การน าแผนพฒนาไปปฏบต

18. องคการบรหารสวนต าบลไดแตงตงประชาชนเขารวมเปนกรรมการในการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

19. ทานมสวนรวมในการตรวจสอบความโปรงใสของการปฏบตงานของเองคการบรหารสวนต าบล

20. ทานมสวนรวมรบรความกาวหนาของโครงการ/ปญหาและอปสรรคของแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล

สวนท 3 ขอเสนอแนะการมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลบางไผ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ..................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................... .........................................

80

ประวตผวจย