Vol.5 No.53 February 2011 39

พลงแหงความบาคลง

ของคนบาไคเซน

คณจนจ ทานโมโต

บรษท ฮคารเซโค จำากด HKR โฮขเซย

คณจนจ ทานโมโต เปนคน บาไคเซน ซงชอบทำาไคเซนจากใจจรง และหนวยงาน สำานกงานวศวกร ทสงกดอยนนกเปนหนวยงานใหมทสรางขนมาเพอทำา ไคเซน โดยเฉพาะงานของเรา คอ การทำาไคเซนตามทคดอยางเตมทในพนทปฏบตงาน

■ คำ อธบายคนบาไคเซน:เปนคำ�เรยกเหล�คนทมคว�มส�ม�รถและหลงใหลในก�รทำ�ไคเซน หรอ

เปนผเชยวช�ญในก�รทำ ไคเซน โดยมลกษณะ ดงนทำ ไคเซน สอนไคเซนแนะนำ การทำ ไคเซน

ตอนพเศษ

คนบาไคเซนเปลยนแปลงททำ งาน

ระเบด!

วนนกเดนตรวจในโรงง�นไปกบรถขนเครองมอทใชประจำ

Creative & Idea 40

● คนบาไคเซนเปลยนแปลงททำางาน

คณทานโมโตบอกวา “เมอพบเหนพนกงานท

หนางานทำางานดวยความยากลำาบาก ถาไมแกไข

อะไรสกอยางมนเจบทหวใจครบ” เราเรยก

คนทคดแบบนวา คนบาไคเซน ปนเปน

ปท 5 ในบรษทของคณจนจ ทานโมโต

คณทานโมโตเปนคนทรกการทำาไคเซน

เปนชวตจตใจจนเปนคนบาไคเซนซงเปนท

คาดหวงของ ฝายวศวกร

งานหลกของ สำานกงานวศวกร คอ ใหการ

สนบสนนไลนการผลตในดานเทคนค หนวยงานนเปน

หนวยงานใหมทถกกอตงขนดวยวตถประสงคทจะให

ทำา ไคเซน ทพนกงานฝายผลตไมสามารถจะทำาได

พดงาย ๆ กคอ เอาละ ไปทำาไคเซนทหนางานไดตาม

เทาทใจอยากทำาเลย

พวกเร�เปนฝายวศวกร ดงนน ถ�ไมทำ ไคเซน

เร�กจะกล�ยเปนแคเดกรบใชเท�นนแหละ

คณจนจ ท�นโมโต

“กอนหนานผมอยทฝายวศวกรรม งานหลกของทนนคอ การตดตงเครองจกร เมอ

ตดตงเสรจแลวกทำาการลองเครองครงแลวครงเลา ลองผลตของออกมาด และเมอคนเคยจน

เกดความชำานาญกทำาการสอนการใชงานเครองใหกบพนกงานในไลน แตทวาวธการสอนนน

มนเปนการยดเยยดความรใหกนเกนไป บางทมนอาจจะ

สอสารไมถงผเรยน ตอนนนผมเลยไดคดวาถาม เครองมอ

อะไรสกอยางทสามารถทำาใหเราสอสารกบพนกงานทตอง

ควบคมเครองไดคงจะดไมนอย”

ทผานมาฝายวศวกรรมเปนหนวยงานทรบผดชอบ

ในการสนบสนนไลนผลตในดานเทคโนโลย ในเวลาตอมา

เนองจากหนวยงานเรมใหญเกนไป จงเกดการแยกหนวย

งานและกอตง สำานกงานวศวกร ขน เพอเปนหนวยงานท

รบผดชอบการสนบสนนในดานเทคโนโลยการผลตใหกบ

โรงงานโดยตรง

“ดวยเหตนแหละครบทำาใหเราไดรบรความลำาบาก

ในการทำางานจากเหลาพนกงานในฝายผลตโดยตรง จง

บรษท ฮคารเซโค (จำ กด)เปนบรษทผลตชนสวนย�นยนตทใชคว�มละเอยดสง (เครองยนต ชนสวนทร�นสมสชน) ยนเวอรแซลจอยน ชน- สวนไฮดรอลก เปนตนมจำ นวนพนกง�นประม�ณ 360 คนสำ�นกง�นใหญตงอยทอำ�เภอคว�นะ จงหวดมเอะสถตก�รทำ ไคเซนตอพนกง�นหนงคน คอ 114.2 เรองตอคน (ปพ.ศ.2551) เปนอนดบท 10 ของประเทศ

Vol.5 No.53 February 2011 41

เกดการทำาไคเซนขน และถา

ผมไมทำาไคเซนใหเปนตวอยาง

แลว ผมกคงจะกลายเปนแค

เดกรบใช เทานนเองครบ

(หวเราะ) ดงนน เพอจะรกษา

สถานภาพของตวเองไวจง

ตองทำาไคเซนครบ” แมวาน

จะเปนคำาพดแบบถอมตว แต

ความเปนจรงแลวกคอ “ถา

เราไปอยในไลนผลตสกหนง

วน ยงไง ๆ กตองพบปญหา

ไดยนเสยงบนจากพนกงาน

ในไลนรวมถงขอเรยกรองให

ทำาไคเซนกม นอกจากน ถา

เราเหนพนกงานทตองปฏบต-

งานดวยความยากลำาบาก

ยงไงกปลอยไวไมได ถาไม

แกไขอะไรสกอยางมนเจบ

จด ๆ ทหวใจครบ”

ผบรหารยงไดกลาว

ชมดวยวา “คณทานโมโตเปน

คนทจจและใชเวลาอยางมาก

ในเรองการศกษาเครองจกร”

ทไหนมรถเขนคนนทนนกมคณท�นโมโต ป�ยแมเหลกทตดอยเขยนว� หามเคลอนยายใน

ระหวางซอมบำ รง ดแลวรสกเปนทพง

ผมไดเสนอใหคณท�นโมโตเปน คนบาไคเซน ครบ

สำ นกวศวกรรม คณโอซ�ม ซดะ

Creative & Idea 42

ฝมอของคนบาไคเซน I รวบรวมจนถงขนทวา ถาไมมทน ก

ไมมท ไหนอกแลว!

ในไลนก�รผลตนน ม ขอกำ หนด หรอ

ธรรมเนยม อย�งหนงคอ จะเกบ ชนสวนทจำ เปนในการผลตไวต�มชนว�ง

ของแตละไลน

แตวา...

ทกครงทมก�รตดตงเครองจกรกจะทำ ชนเกบของดวย

ดงนน ชนเกบของกจะเพมขนเรอย ๆ ม�รตวอกทกมเปน

สบ ๆ อนแลวหวหน�ง�นในแตละไลนกไมส�ม�รถบรห�ร

จดก�รได

บ�งเวล� ถ�ชนสวนทจำ�เปนข�ดไปในไลนหนง บ�งท อาจจะมในไลนอนกได และดวยก�รมองโลกในแงดอย�งนจงตองวงห�ต�มชนเกบของต�ง ๆ

ไลนผลต

ไลนผลต

ไลนผลต

ไลนผลต

ชนเกบของ

มนน�จะอยทไหนสกแหง...

เทยวไปเทยวม�

ไมมของ !

ไมมของ !

ไมมของ !

ไมมของ !

ไมมของ !

ในทสดไมม !!

Vol.5 No.53 February 2011 43

เพอทจะไมตองวงหาตามหาของ

จะตอง !

ในทสดกตองวงห�ต�มชนเกบของต�ง ๆก�รเกบชนสวน ไวใหแตละไลนดแล ดเหมอนว�จะสะดวก แตคว�มจรงแลวไมด

ไคเซน! เกบทกอยางไวทเดยวกน

ยกเลกการเกบรกษาชนสวนไวตามไลน และใหเกบรวบรวมไวทเดยวกนเกบรวบรวมชนสวนจนส�ม�รถพดไดเตมป�กเตมคำ ว� “ถาไมมทนแลว กไมมอยในทไหนอกแลวในโรงงานแหงน”ดวยเหตน จงส�ม�รถทำ ใหมดะจ�กก�รตองวงห�ของและปญห�เรอง ก�รสตอกของม�กเกนไปหรอของไมพอห�ยไป

Creative & Idea 44

ยงไปกวานน เมอกอนจะมปญห�เหล�นดวย อ�ทเชน

ชนสวนอยในถงพลาสตก เอาออกมาไดยาก เครองจกรไหนตองใชชนสวนไหน และชนสวนนนอยทชนวางของ

อนไหน เรองเหลานจะทำ ใหพนกงานเขาใหมงงมาก

ทำ ใหเข�ใจง�ย ๆว�

มอะไร

อยทไหน

เมอกอนนนชนสวนทไดรบม�จะเอ�ไปเกบไวในชนว�งในสภ�พอยในถงพล�สตก จะเอ�แตละทตอง

ฉกถงพล�สตกออกทำ ใหยงย�กม�ก ๆ

ไคเซน!

ไคเซน!

เปลยนจากถงเปนกลอง

ทำ ปายสำ หรบหวขอสำ คญ

ดงนน เอ�ชนสวนออกม�จ�กถงพล�สตกและแยกเกบไวในกลองพรอมทงตดป�ยชอชนสวน

รวบรวมชนสวนทจำ�เปนสำ�หรบเครองจกรแตละเครองไวในกลองและทำ�ป�ยบอกร�ยละเอยดในหวขอสำ�คญ ๆ เชน ชอชนสวน หม�ยเลข ชอซพพล�ยเออร เปนตนชนสวนทอยในระหว�งก�รสงซอกเอ�ป�ยสแดงม�ว�งไวแทน

Vol.5 No.53 February 2011 45

ฝมอของคนบาไคเซน II กฎแหงการไมยกยายถายเทซงไดมา

จากรานสะดวกซอ

กอนไคเซน

หลงไคเซน

ชนง�นทแปรรปแลวจะถกบรรจลงกลองและขนไปยงจดสงสนค�โดย รถขนของเฉพาะรถขนของเฉพาะ ส�ม�รถบรรทกกลองสนค�ไดม�กทสด 6 กลอง เนองจ�ก มขอกำ หนดว�ในก�รสงสนค� ตองสงแบบ หนงลอต 12 กลอง ดวยเหตน หวหน�ไลนจงตองทำ ก�รยกลงเพอไปบรรทกอกรอบ

บรรทกในลกษณะเชนน

มเสยงบนจ�กหน�ง�นม�ว� “จำ เปนดวยหรอทตองมาคอยยกลงเพอไปบรรทกใหมอยางน” ดงนน จงจดห�รถขนของทใหญขนเพอใหพนกง�นส�ม�รถว�งกลองได 12 ใบตงแตแรกเลย

เมอมาคดยอนดในภายหลงกพบวา ทำ ไมตองทำ ใหมนวนวาย

ขนาดนนดวยนะ ? วธก�รททำ ใหไมตองยกลงเพอไป

บรรทกใหมไดม�จ�กก�รทเหนรถขนของแบบนในร�นสะดวกซอแลวเกดไอเดยว�ส�ม�รถเลยนแบบเอ�ม�ใช

ทบรษทไดเชนกน !

Creative & Idea 46

ฝมอของคนบาไคเซน III สำาหรบคนทไมถนดการคดเลขในใจ

ดวยตารางนรบรองสบายใจ !

ทบรษทมสนค�หลกตวหนง คอ

ว�ลวสปร (Valve Spru) เปนชนสวน

สำ คญสำ หรบรถยนตเกยรออโตซงมหน�ทควบคมก�รไหลในระบบไฮดรอลกเพอ

ใหก�รเรงคว�มเรวเปนไปอย�งร�บรน

ใสตวเลขลงไปในเครองตดกลงและมนจะตดกลงโลหะใหเปนชนสวนทละเอยดต�มรปทแสดง

เครองวด

ขน�ด

มคมออธบ�ยเหมอนกนแตว�...

หม�ยเลขแกไข

REAR Z1

ไฮเกจขน�ดใหญเปลยนแปลงม�ก หลงจ�กเปลยนใบมด

แลวตดกลงไป 20 ชน

ขน�ดทตองก�ร คอ 47.625 มลลเมตรเมอเวล�ทจอมอนเตอรแสดงตวเลข 47.635 มลลเมตร จำ เปนตองแกไขค�ทแตกต�งระหว�งตวเลขเป�หม�ยคำ นวณ 47.635 – 47.625 = 0.01 แลวเอ�ค�คว�มแตกต�ง 0.01 นไปใสลงในเครองอม......เมอกใช -0.01 มลลเมตร หรอเปล�นะ ??

Vol.5 No.53 February 2011 47

ผมคอนข�งลำ บ�กเพร�ะไมถนดคดเลขในใจ... มโอก�สเกดคว�มผดพล�ดจ�กก�รคดเลขในใจ

ผดพล�ดในเรองเครองหม�ยบวกลบดวยลกษณะพเศษของเครองจกรตวน ในกรณทชนง�นมขน�ดใหญเกนไป ไมรว�ทำ ไมตองใสเครองหม�ยเปน (+) และในกรณทชนง�นเลกเกนไปตองใสเปน (–) ซงมนกล�ยเปน ตรงกนขามกบความรสกปกต และส�ม�รถเรยกนำ ต�จ�กพนกง�นใหมไดเลย

ไคเซน! ทำ ตารางเพอทดแทนการคดในใจตรงจดนเลยทำ ต�ร�งขนม�เพอจะไดไมตองม�คดในใจและจะไดไมผดพล�ดเรองเครองหม�ยบวกลบ

ถ�ทจอมอนเตอรแสดงตวเลขทอยในชองบนขนม� เร�กแคใสตวเลขทอยในชองล�งกเรยบรอยสมมตว�จอแสดงตวเลข 47.635 เร�กแคใสตวเลขในชองล�ง คอ 0.01 เท�นน

ในแตละชองตวเลขกมก�รใชสแบงระดบเพอใหเข�ใจง�ยขนเพยงแคมองดวยอก คอ สชมพ คอ NG สเขยว คอ ไมจำ เปนตองแกไข สนำ เงน คอ ค�ทตองก�ร

ทำ ต�ร�งนสำ หรบแตละชนง�น

วดค� (NO)

ไฮเกจ + แมพมพ

ขน�ดเลก ขน�ดใหญ