ปอมเปอี : เมืองโรมันโบราณที่...
TRANSCRIPT
พลลภ กฤตยานวชทปรกษาสมาคมอสงหารมทรพยไทย ทปรกษาสมาคมสถาปนกผงเมองไทย
ปอมเปอ ประเทศอตาล ตงอยไมไกลจากเมองเนเปลสสมยใหม เปนเมองโรมนโบราณเมอเกอบ สองพนปมาแลวทถกฝงกลบอยภายใตกองเถาถาน จากการระเบดของภเขาไฟวสเวยส เมอป ค.ศ. 79 พรอมกบเมองเฮอรควเลเนยม หลงจากนน ปอมเปอกลายเปนเมองลบแลทหายสาบสญไปนาน ประมาณ 1,600 - 1,700 ป กอนทจะมการขดคนพบใหมใน ค.ศ. 1748 ทสรางความตนตะลงใหกบ ชาวโลก เมอไดพบเหนสภาพอาคารบานเมอง พรอมทงผคนทถกฝงทงเปนในกรยาอาการตางๆ
ปอมเปอ : เมองโรมนโบราณทนาทง ทถกฝงกลบภายใตเถาถานภเขาไฟวสเวยส (มรดกโลกของยเนสโก)
Pompeii : The Amazing Ancient Roman City Buried by Vesuvius (A UNESCO World Heritage Site)
เมองและสถาปตยกรรมทนาสนใจในตางประเทศ
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
58
ปจจบน ปอมเปอ เปนสถานทสำาคญทางโบราณคด ประวตศาสตรและ
วฒนธรรม ทไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกโลกของยเนสโก และกลายเปนหนงใน
แหลงทองเทยวทไดรบความนยมสงสดของอตาล โดยมนกทองเทยวสนใจมาเยอน
ปละประมาณ 2.5 ลานคน
ผมมโอกาสไปเยอนเมองปอมเปอ เมอวนท 2 มถนายน 2556 และเหนวาเมอง
โรมนโบราณแหงนมประวตเรองราวทพสดารและนาสนใจเปนอยางยง จงขอถายทอดสาระ
และประสบการณทไดพบเหน ดงน
ทตงเมองปอมเปอ (Pompeii) ในอตาล
เมองปอมเปอ (Pompeii) ประเทศอตาล
เปนเมองโบราณอายกวา 2 พนป ทตงอยทาง
ตอนใตของคาบสมทรอตาล ไมไกลจากอาว
เนเปลส และอยหางจากภเขาไฟวสเวยสประมาณ
8 กโลเมตร ใชเวลาเดนทางโดยรถยนตจาก
เมองเนเปลสประมาณ 2 ชวโมง (1)
ในอดต ตวเมองปอมเปออยใกลกบทะเล
มาก โดยอย ห างจากชายฝ งประมาณครง
กโลเมตร แตปจจบนอยหางจากทะเลประมาณ
1-2 กโลเมตร และสงจากระดบนำาทะเล
ประมาณ 30 เมตร (2)
ความรงเรองของเมองปอมเปอ เมอสองพนปมาแลว
เมองปอมเปอ (Pompeii) ถอกำาเนดขนเมอประมาณศตวรรษท 6 - 7 กอน
ครสตกาล บรเวณตอนใตของคาบสมทรอตาล รมอาวเนเปลส โดยในระยะแรกเปน
เพยงเมองเลกๆ ของชนเผาเรรอนชาวออสคน ตอมาตกอยภายใตอทธพลของกรก
อทรสคน และแซมไนท จนกระทง 80 ปกอนครสตกาล ปอมเปอจงตกเปนเมองขน
ภายใตการครอบครองของอาณาจกรโรมน หลงจากนนไมนาน เมองปอมเปอกได
ขยายตวเตบโตมากขน และกลายเปนเมองทาสำาคญแหงหนง โดยชาวโรมนทมงคง
จากเมองอนๆ ไดพากนสรางบานพกตากอากาศตามชายฝงทะเลของปอมเปอ และ
บรเวณเชงลาดเขาของภเขาไฟวสเวยส และผคนเหลานไดลงทนทำาการคา ทำาไรองน
และประกอบอตสาหกรรมผลตเหลาอง นและผาขนสตว รวมทงสนคาประเภท
ศลปหตถกรรมทสวยงามมากมาย
01
02
1
2
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
59
แมวาปอมเปอจะเปนเมองทอดมสมบรณ และรงเรองยงในยคนน แตเมองน
กตงอยในพนทเสยงภยอยางยง เนองจากตงอยในทราบใกลกบกบภเขาไฟวสเวยส
ซงเปนภเขาไฟทสงประมาณ 1,282 เมตร และไมมใครจะคาดเดาไดวาภเขาไฟน
จะปะทและระเบดขนเมอใด นอกจากน ในอดตบรเวณน กเคยเกดแผนดนไหว
มากอนหลายครง โดยเฉพาะแผนดนไหวครงใหญเมอป ค.ศ.63 ทมความรนแรงมาก
ถงขนทำาใหอาคารบานเรอนของปอมเปอตองถลมทลายกลายเปนซากปรกหกพง
มากมาย แตครงนนกยงหาใชจดจบของมหานครแหงนไม หากมหาภยครงรายแรง
ทสดทนำาไปสการฝงกลบของเมองปอมเปอเกดขนในป ค.ศ. 79 พรอมทงการ
ทำาลายชวตชาวเมองไปกวา 2,000 คน แมวาประชากรสวนใหญจะอพยพหนภย
ไปไดกตาม (หลงจากนน ภเขาไฟวสเวยส เคยระเบดอกราว 30 ครง ครงหลงสด
เกดระเบดในป ค.ศ. 1944 มการพนเถาถานและลาวานาน 11 วน มผเสยชวต 26 คน
และมผไรทอยอาศยประมาณ 1.2 หมนคน)
ภเขาไฟวสเวยส ระเบดถลมถมเมองปอมเปอ ในป ค.ศ. 79
ปอมเปอ เปนเมองโรมนโบราณทเจรญรงเรอง ทงดานธรกจการคา ศลป
หตถกรรม และสถาปตยกรรมอาคารทยงใหญมากมาย แตเพยงแคชวขามคน
เมองทร งเรองแหงน กลบลมสลายดวยการกลบฝงจากเศษหนและเถาถาน
(small stones and ashes) ทเกดจากภเขาไฟระเบดอยางนาโศกสลด
ตอมาปอมเปอกเจรญเตบโตกลายเปนศนยกลาง
การคาทมงคง และเจรญร งเรองอยางมาก (3)
มการวางผงเมองอยางด สร างถนนทมคณภาพ
สรางกำาแพงลอมรอบตวเมองอยางมนคงแขงแรง
มการกอสรางอาคารทอยอาศย อาคารรานคา และ
อาคารสาธารณะตางๆ ทสวยงามดวยสถาปตยกรรม
และศลปกรรมแบบโรมนมากมาย เชน วหาร ฟอรม
นำาพ โรงอาบนำา โรงละคร เปนตน ทงนกอนทจะถกถลม
จากการระเบดของภเขาไฟวสเวยสในป ค.ศ. 79 นน
ปอมเปอมประชากรอาศยอยประมาณ 20,000 คน 3
03
ปอมเปอ เปนเมองโรมนโบราณทเจรญรงเรอง ทงดานธรกจการคา ศลปหตถกรรม และสถาปตยกรรมอาคารทยงใหญมากมาย แตเพยงแคชวขามคน เมองทรงเรองแหงน กลบลมสลายดวยการกลบฝงจากเศษหนและเถาถาน ทเกดจากภเขาไฟระเบดอยางนาโศกสลด
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
60
วนท 24 สงหาคม ค.ศ. 79 ภเขาไฟ
วสเวยสไดระเบดขน ฝนควน เศษหนพมมซ
และก าซพษ จำานวนมากถกพ นออกมา
กระแสลมในวนนน ไดพดพามนไปทเมอง
ปอมเปอ และสตาเบย ซงอย ทางทศ
ตะวนออกเฉยงใตของวสเวยส แตเมอง
ปอมเปออย ใกลกวา จงไดรบผลกระทบ
รนแรงกวา ในชวงเวลาไมกนาท ทองฟา
เหนอเมองปอมเปอกถกปกคลมดวยฝนควน
จากภเขาไฟจนแสงอาทตยไมอาจสองลอด
มาได จงตกอย ในความมดสนทราวกบ
ราตรกาล (4) หลงจากนนไมนาน เศษหน
พมมซ และฝ นควนกเรมจบตวกนเป น
กอนใหญทหนกขน และเรมรวงลงมาถลม
เมองปอมเปอ จนชาวเมองตางพากนหวาด
ผวา บางคนกรบหนอพยพออกไป (5) แต
บางคนกยงคงหลบภยอยในตวบาน หรอใน
อาคารสถานทสาธารณะทเหนวาจะปลอดภย
วนท 26 สงหาคม ค.ศ. 79 ภเขาไฟ
ระเบดเบาลง แตกเกดฝนตกลงมา
บรเวณลาดเขาของภเขาไฟวสเวยส ซง
เตมไปดวยเถาถานทรอนจด วนท 27 สงหาคม ค.ศ. 79 นำาฝนละลายเถาถานกลายเปนโคลนเดอดไหลทะลกลงมากลบเมองเฮอร คว เลเนยม (Herculaneum) ทอยรมอาวเชงเขา (7) ทำาใหเมองนถกฝงอยใตหนและเถาถานลกถง 25 เมตร ชาวเมองหลายรอยคนเสยชวต แตนบวาเปนเพยงสวนนอยเทานน เพราะสวนใหญไดหน
ลงเรอ อพยพหลบภยออกไปกอนแลว
ตอมาไมนานนก ชาวปอมเปอจำานวนมากเรมหายใจไมออก ตองสำาลกกาซพษ
ทภเขาไฟพนออกมา ผทพยายามจะหนจำานวนมากตองเสยชวตลง เพราะขาด
อากาศหายใจหรอเพราะหนพมมซขนาดใหญตกลงใสหว จนลมลงหมดสต และ
ตองสนใจตายในทสด
ชวงเชาวนท 25 สงหาคม ค.ศ. 79 ภเขาไฟวสเวยสระเบดรนแรงมากขน
ทำาใหทองทะเลปนปวนเพราะแรงสนสะเทอน คลนชายหาดแรงมากจนบานพก
ตากอากาศรมทะเลถกคลนซดพงไปหลายหลง ชวงบายกระแสลมเปลยนทศไป
หวงเวลาแหงหายนภยรายแรงน
“Pliny the Younger” ซงเปนหลานชาย
ของนกประวตศาสตรและนกเดนเรอ
ชอดง “Pliny the Elder” เปนผรเหน
เหตการณจรงในเวลานน โดยอยบน
เรอทเมองสตาเบย ไดบนทกเลาเรอง
ไวเปนภาษาละตน และสงใหกบนก
ประวตศาสตรลอนามชาวโรมน ชอ “แทซทส” (Tacitus) จงทำาใหคนรนหลงไดรบรเรองราวภเขาไฟระเบดและการถลมเมองทเกดขนอยางชดเจน
นาระทกขวญยง
ทางทศตะวนตกเฉยงใต
พ ดพาฝ นคว น ส เ ม อ ง
มเซนมและเฮอรควเลเนยม
(6) แตเนองจากเฮอรคว
เลเนยมอย ใกลกวามาก
จงได รบหายนะรนแรง
มากกวา
4
5
6
7
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
61
การคนพบซากเมอง ปอมเปอ ทถกกลบฝง มานานนบพนป หลงจากถกฝงกลบดวยเถาถานจากภเขาไฟวส เวยสระเบดลกประมาณ 5-7 เมตร ในป ค.ศ. 79 เมองปอมเปอกถกทงรางและคอยๆ หายสาบสญจากความทรงจำาของผคน กลายเปนเมองลบแลใตพนปฐพทไมมใครรจกนานกวา 1600 ป จนกระทงในป ค.ศ. 1534 จงเรมมการพบซากโบราณวตถของเมองปอมเปอเปนครงแรก แตกไมไดรบความสนใจจากผคนมากนก ตอมาใน ค.ศ. 1599 คนงานขดรองนำาใตดน คณะหนง ไดขดไปเจอซากสงกอสรางแบบโรมน เป นกำาแพงหนทมภาพ เขยนผนงและลายจารก ระบ ชอว า “Decurio Pompeii” แตกไมม ใครเฉลยวใจว าทนน คอเมองปอมเปอ
โบราณ (8) (9)
กระทงในป ค.ศ. 1748 ชารลสแหงบรบง (Charles of Bourbon) ผปกครองรฐเนเปลสในอตาล ระหวาง ค.ศ. 1734 - 1861 ไดใหความสนใจคนหาซากเมองปอมเปอโบราณ โดยการวาจางคนงานไปขดคนเมองดวยวธขดเปนอโมงคเขาไป จนกระทงมการพบซากอาคารของเมองและพบภาพเขยนฝาผนง พรอมทงโบราณวตถอนๆ จงสงใหนำามาเกบไวในพพธภณฑสวนตวของราชวงบรบง ตอมาหลงจากรฐตางๆ ในอตาลไดรวมตวเปนประเทศเดยวกน สงผลใหตระกล บรบงลมสลาย ชาวอตาลจงใหความสนใจกบการขดปอมเปอมากขน กระทง ในป ค.ศ. 1861 จอเซปเป ฟออเรลล (Giuseppe Fiorelli) ไดรบหนาทเปนหวหนาคณะนกโบราณคดในการสำารวจเมองปอมเปอ เขาคนพบวาเถาถานท หอหมรางกายชาวปอมเปอนน ไดเปลยนสภาพเปนโพรงขเถา ทเกดจากเนอหนงของตวคนทสญสลายไปหมดตามกาลเวลา เขาจงคนคดเทคนควธในการคนหาซากคนตาย โดยการเจาะรเขาไปในโพรงขเถาและเทปนปลาสเตอรลงไป รอใหแหงแลวจงขดขนมา จงทำาใหเหนภาพชาวเมองหลายคน ในรปรางและอรยาบถตางๆ
ในวาระสดทายกอนทจะตาย (10) (11)
04
นอกจากน ทรพยสงของทพบอยขางกายของผตาย กยงชวยบงชถงฐานะ ทางสงคมของแตละคนดวย เชน โครงกระดกทมตมหหรอสรอยทองคำา ชใหเหนวาเขาผนนอยในตระกลมงคง สวนทาสนนกสามารถบงชไดจากโซทลามขอมอไว เปนตน นอกจากน ทาทางของซากรางทพบยงไดบอกอกวาในชวโมงแหงวกฤตมหนตภยนน พวกเขามพฤตกรรมอยางไร กำาลงดนรนตอสหนความตายอยางไร หลายคนเสยชวตอย ภายในตวบาน ในชวงทภเขาไฟระเบดและพนเถาถานโปรยปรายลงมาราวหาฝนนน เพราะคดวาการหลบอยภายในบานจะปลอดภยทสด จงไมหนออกจากเมองไป แตเขากลบคาดการณผด เพราะฝนขเถาและเศษหนนนมปรมาณมหาศาล จนทวมปกคลมบานและเมองหลายเมตร เมอทบถมอยบนหลงคา จนมนำาหนกมาก จงทำาใหหลงคาบานถลมลงมาทบพวกเขาจนเสยชวต ซากศพบางรายอยในอาการใชมอปดปากปดจมก แสดงวาพวกเขาพยายามปองกนกาซพษและฝนขเถา มใหหายใจเขาไป แตในทสดกตองสำาลกและสนใจตาย
อยางนาอนาถ
8
10 11
9
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
62
การขดคนปอมเปออยางตอเนอง
ตงแตปลายป ค.ศ. 1760 ทำาใหสามารถ
เปดดนหนททบถมออก และเผยให
เหนสภาพอาคารบานเมอง รานคา
มหาวหาร เทวสถาน ลานจตรส
อฒจนทร โรงละครกลางแจง รวมทง
ถนนหนทางขนาดตางๆ ของปอมเปอ
อยางนาพศวง
เมองปอมเปอทไปพบ เหนในปจจบน : มรดกโลกของ UNESCO
ผมเคยอานหนงสอเกยวกบเมอง
ปอมเปอโบราณ ทหายสาบสญไปเกอบ
1700 ป และใฝฝนวาสกครงหนงใน
ชวตจะไปดเมองน และในทสดกโชคด
ทมโอกาสไปพบเหนเมองนดวยตาเมอ
กลางป พ.ศ. 2556 โดยไปศกษา
ดงานรวมกบคณะกรรมการธนาคาร
อาคารสงเคราะห
ภาพรวมเมอง
เราเรมเขาชมเมองปอมเปอ โดยอาศย
การนำาทางและการอธบายของไกดสาวชาว
อตาล เดนไปตามถนนทางเขาเมองทเรยกชอ
วา “Porta Marina” เราหยดชมภาพรวมของ
เมองโบราณ ทแสดงผงบรเวณของตวเมอง
(12) ทมการวางผงเมองอยางด ประกอบดวย
ยานทอยอาศย พรอมทงสถานทตงสำาคญตางๆ
ของเมอง เชน วหารทเปนเทวสถาน ลานจตรส
ทอาบนำาสาธารณะ เธยรเตอร และอฒจนทร
ชมการแสดงกลางแจง เปนตน ทงน ในป ค.ศ.
79 ทภเขาไฟระเบดนน ตวเมองมขนาดพนท
ประมาณ 430 ไร (170 acres) มกำาแพงเมอง
05
12
13
ตวเมองปอมเปอ ในป ค.ศ. 79 มขนาดพนทประมาณ 430 ไร (170 acres) มกำาแพงเมองยาวประมาณ 3,300 เมตร โดยเวลานนมประชากรอาศยอยประมาณ 20,000 คน
ยาวประมาณ 3,300 เมตร โดยเวลานนมประชากรอาศยอยประมาณ 20,000 คน
ประกอบอาชพตางๆ กน ทงทำาการคาขาย ทำาการเกษตร เปนชางฝมอทางศลป
หตถกรรม ฯลฯ และมชาวเมองจำานวนหนงทมฐานะเปนทาสของชาวเมองผมงคง
นอกจากนน ยงมการตดตงปายทแสดงผงบรเวณของเมองปอมเปอในสภาพ
ปจจบน ภายหลงจากทไดทำาการขดคนและบรณปฏสงขรณแลว ซงเมอเราเดน
ไปตามถนน Via Marina มองไปทางซายมอจะเหนซากตวอาคารของเมอง
โบราณทไดรบการบรณะแลว (13)
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
63
พวกเรายนดภาพแผนผงของเมอง
(14) ทปรากฏในปจจบนอย คร หนง
เพอดวาเราเดนเขามาทางไหน สถานท
สำาคญของเมองอยทไหน โดยมไกด
คอยอธบายตลอด
จากนน จงเดนตอไปตามแนวถนน
Via Dell Abbondanza มองไปดาน
ซายมอจะเหนซากอาคารทอย อาศย
สไตลโรมน (15) (16) ทถกขดคนขน
และไดรบการปฏสงขรณขนใหม ท
สรางความตนตาตนใจใหไมนอย
ซากวหารโรมน Doric Temple
เดนตามถนนตอมาไมกนาท จง
เดนผานสนาม Triangular Forum ซง
มอาคารวหารทเกาแกทสดแหงหนงใน
อตาล ทสรางในรปแบบสถาปตยกรรม
สไตลดอรกในชวงศตวรรษทหก กอน
15
16
17
19
18
20
14
ค.ศ. ดงจะเหนซากเสาดอรกทชดเจนจำานวนมาก (17) (18) กอนจะเดนมาถง
ซากวหารขนาดเลกชอ Doric Temple (19) และเดนตดผานลานสนามมายง
บรเวณซากอาคารของศนยอบรมนกตอสสงโต (Gladiators’ Barrack) (20)
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
64
บาซอลท และสองขางถนนมฟตบาท
ใหคนเดน (27) (28)
ปอมเปอ นอกจากจะมถนน สายหลกขนาดใหญแลว (29) ยงมถนนขนาดกลาง และขนาดยอย แยกเปน
ซอยตางๆ ดวย (30)
เธยรเตอรเลก (The Small Theatre)
จากนน เราเดนตอมายง “เธยรเตอรเลก” ทเปนสนามกลางแจง (21) ทสรางขน ในชวงทเมองปอมเปอตกอยใตอทธพลของโรมนใหมๆ ในชวงประมาณป 80 กอน ค.ศ. เพอใชชมการแสดงตางๆ ของชาวเมอง โดยจผชมไดประมาณ 1,000 คน (22) และในปจจบน ยงนบวาอยในสภาพทดมากแมจะผานกาลเวลามานานกวา
2,000 ป
23
25
24
26
21 22
27
28
29
30
เธยรเตอรใหญ (The Great Theatre) จากเธยรเตอรเลก เราเดนตอมายง “เธยรเตอรใหญ” ซงอยใกลกน เธยรเตอรสไตลโรมนแหงนสรางขนราวป 150-200 ป กอน ค.ศ. สามารถจผชมไดมากถง
ประมาณ 5,000 คน (23) (24) (25) (26)
ถนนของตวเมองปอมเปอ
เมองปอมเปอแบงออกเปน 9 โซน โดยมโครงสรางถนนเปนเครอขายเชอมตอถงกน ถนนของโรมน นบวามความมนคงแขงแรงมาก สรางปดวยหน
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
65
ภาพศลปแนวอโรตกบนผนง อาคารของเมองปอมเปอ
เมองปอมเปอ มภาพศลปเฟรสโก
ทสวยงามจำานวนมาก ตามผนงวดหรอ
คฤหาสนผ มงคง แตภาพศลปทไกด
พาไปชมไดแก ภาพเฟรสโกทเขยนบน
ผนงในโรงเตยมแหงหนงทตงอย ใน
ซอยเลกๆ ในเมอง เปนภาพแนวอโรตค
(Erotic artwork) ทแสดงถงเพศสมพนธ
ของหนมสาวชาวเมองจำานวนหลายภาพ
ดงตวอยาง (31) (32) นอกจากน
ไกดยงชใหชมภาพเขยนองคชาตผชาย
ขนาดใหญ เกนจร ง (overs ized
phalluses) ตามผนงอาคาร (33)
หรอภาพองคชาตทสลกบนหนตามพน
ถนนของเมอง (34) ภาพลามกอนาจาร
เหลาน (pornographic image) แสดง
ใหเหนวาชาวปอมเปอ มเสรภาพทาง
เพศมาก โดยถอวาเปนเรองธรรมดา
ของมนษยในเมองโรมนโบราณสมยนน
นอกจากน การพบเหนอาคารท
อาบนำาสาธารณะ และสถาปตยกรรม
ทหรหราตางๆ ยงแสดงใหเหนวาเมอง
ปอมเปอโบราณ เปนเมองแหงความ
บนเทงเรงรมย และการแสวงหาความ
สขทางเนอหนง หรอการเสพสขสำาราญ
ทางกามารมณอยางเตมท ทงสรา พาช
และนารสาว
พนบานปดวยหนโมเสกสวยงาม
ชวงหนงทผมเดนชมสภาพอาคารบานเรอนของปอมเปอ (35) ผมเหนคน
เขาไปมงดบานหลงหลงหนง ทเขาเอาเชอกกนไว ผมจงไปดบาง จงพบวาบาน
หลงน มพนทปดวยกระเบองโมเสกทมลวดลายเปนรปสตวปาทสวยงาม (36)
ซงนอกจากรปนแลว ปอมเปอ ยงมโมเสกทสวยงามในทอนๆ อกหลายแหง
31
35
33
32
36
34
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
66
ฟอรมเมองปอมเปอ (Forum of Pompeii)
ฟอรมหรอพนทลานสนามสเหลยมขนาดใหญ ของเมอง นบว า เป นจดศนยกลางของเมองปอมเปอ ท รายรอบดวยตลาด อาคารสถานท ทำาการของรฐ และเทวสถานสำาคญหลายแหง เชน เทวสถานจปเตอรทอยตรงกลางดานในสดของฟอรม เทวสถานอพอลโล และเทวสถานเวสปาเซยน ฟอรมแหงน นบวามความใหญโตโอฬารมากทสดแห งหนงของเมองโรมนโบราณ (37) (38)
เราเดนชมบรเวณน ทยงมซากเสาโรมนของอาคารตางๆ เปนแถวเปนแนวอยรอบดาน ดวยความรสกทนาทงในความยงใหญของเมองปอมเปอ
โบราณแหงน (39) (40) เทวสถานจปเตอร (Temple of Jupiter)
เรามาชมเทวสถานจปเตอร ทอยทางดานใตสดในบรเวณฟอรมของเมอง
โดยมภเขาไฟวสเวยสเปนฉากอยดานหลง (41) นบวาเปนมหาวหารสำาคญทสด
แหงหนงในเวลานน (42) นอกจากการบชาเทพจปเตอรแลว ยงเปนวหารท
สกการบชาเทพ (goddesses) อกสององคไดแก เทพ Juno และเทพ Minerva
สำาหรบประตหนโคงดานขางของเทวสถานนน เปนอนสรณของจกรพรรดโรมน
Tiberius ผซงครองอำานาจในชวงป ค.ศ. 14 - 37 และจกรพรรด Nero ผครอง
อำานาจชวงป ค.ศ. 54 - 68
ฟอรมหรอพนทลานสนามสเหลยมขนาดใหญของเมอง นบวาเปนจดศนยกลางของเมองปอมเปอ
37
39
38
40
41 42
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
67
เทวสถานอพอลโล (Temple of Apollo)
วหารทเรามาชมอกแหงหนง ไดแก
เทวสถานอพอลโล (43) ซงนบวา
เปนมหาวหารทสำาคญทสดของเมอง
ปอมเปอ และแสดงถงการออกแบบ
และกอสรางในสถาปตยกรรมสไตล
โรมนทชดเจนมากทสดแหงหนงของ
อตาล ดงภาพทจำาลองมาน (44) มเสา
โรมน 48 เสาทยงคงมการอนรกษไว
เปนอยางด มทงเสาแบบไอโอนค และ
แบบโครนเธยน
สำาหรบรปปนประตมากรรม “เทพ
อพอลโล” ทองบรอนซทเหนอย ขาง
มหาวหารนน (45) เปนรปปนจำาลอง
(46) โดยทของจรงไดมการเคลอนยาย
ไปเกบรกษาไวท National Archeolo
gical Museum เมองเนเปลส (Naples)
43
44
45 46
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
67
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
68
ซากศพและสงของเครองใชของชาวเมองปอมเปอ
การมาเยอนเมองโบราณปอมเปอ นอกจากจะไดเหนสภาพอาคารบานเรอน
ถนนหนทางและสถานทสำาคญและภาพเขยนแลว สงหนงทผมสนใจคอ การไดมา
ชมสงของเครองใชของชาวเมองในยคนน ทมการนำามาแสดงจำานวนมาก
(47) (48)
ซากชาวนครปอมเปอในลกษณะอรยาบถทหลากหลาย และอาคารบานเรอน
ทยงคงสภาพ ตลอดจนสรรพสงของเครองใชทครบสมบรณจำานวนมากเหลาน
ยากทจะหาไดในเมองโบราณอนๆ ทเสอมสลายไปตามกาลเวลา
สงนาสนใจในปอมเปอทพลาดโอกาสไปด
ผมมาเยอนปอมเปอ อยากจะไปดสภาพเมองและอาคารตางๆ อยางครบถวน
เพราะทราบวามสงทนาสนใจอกมาก แตเนองจากมาเปนหมคณะ และเวลาม
47 48
50
51
49
นอกจากนน ยงไดเหนสภาพการเสยชวตของผคนในชวงภเขาไฟระเบดในป
ค.ศ 79 อกดวย โดยเปนภาพปนพลาสเตอรทใสในโพรงซากศพ (49)
ไมมากพอ จงพลาดโอกาสไปชมอยาง
นาเสยดาย ตวอยางเชน พนทสนาม
สเหลยมขนาดใหญทเรยกวา “Palaestra”
ทอยดานใตของอฒจนทร ขนาดใหญ
ของเมอง (50) ทสรางในสมย Augustus
Caesar โดยทตรงกลางสนามมสระวาย
นำาขนาดใหญอยดวย
ในสวนของอฒจนทร (Amphi-
theater) นน (51) เทาททราบและเหน
ในภาพ นบวามขนาดใหญมาก บรรจผชม
ไดมากถง 12,000 คน โดยทกอสรางมา
ตงแต 80 ป กอน ค.ศ. นบวาเปน
อฒจนทรขนาดใหญทเกาแกทสดในอตาล
06
ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank
69
นอกจากน ปอมเปอยงมคฤหาสนของคหบดหลายหลงทสวยงามมาก เชน
"Villa of the Mysteries” ทสรางเปนคฤหาสนทรงสเหลยมนาดใหญ (52) และม
ภาพเขยนผนงประดบทสวยงาม (53) และทนาสนใจเปนพเศษ ไดแก “House of
the Vettii” ทมการออกแบบทางสถาปตยกรรมอยางยอดเยยม เชน หองโถง
เอเทรยมทหลงคามชองหนาตางทใหนำาฝนตกลงมายงสระนำาทพนลางได (54) ม
การออกแบบสวนหลงบานทมนำาพ และประตมากรรมประดบตางๆ และม
ภาพเขยนปเปยก เปนตน (55)
เปนเมองโบราณแหงหนงของโลกทผม
เหนวานาพศวงเปนอยางยง เพราะ
แมวาจะมอายเกาแกยาวนานกวาสอง
พนป แตกยงคงมการรกษาสภาพ
อาคารบานเรอน การวางผงเมอง และ
การออกแบบทางสถาปตยกรรมของ
อาคารสาธารณะตางๆ ของเมองโรมน
โบราณไดอยางสมบรณทสด ยงกวา
เมองใดๆ ในโลก
นอกจากน การไปเยอนมรณะ
นครปอมเปอ ยงทำาใหเกดธรรมสงเวช
ก อเกดสต เรยนร แจ งประจกษ ใน
สจธรรมแหงความเปนอนจจง ความไม
เทยงแทแนนอนของเมองและสรรพสง
ยงไดมาเหนซากรางกายของชาวเมอง
ในอรยาบถตางๆ ทตองตายในหวงเวลา
ทตองประสบกบวกฤตแหงมหนตภย
รายแรง ยงชวยทำาใหไดรบคตธรรม
ชวตเกยวกบมรณสตไดดทสด ยงกวาท
เคยพบเหนจากการไปเยอนเมองใดๆ
ในโลก
สรป
ปจจบน ปอมเปอเปนเมองทไดรบการฟนฟอยางดจากนกโบราณคดและ
รฐบาลอตาล โดยจดเปนพนทสวนหนงของอทยานแหงชาตวสเวยส (Vesuvius
National Park) และในป ค.ศ.1997 ไดรบการขนทะเบยนเปนเมองมรดกโลก
จากองคการยเนสโก จนกลายเปนสถานททองเทยวสำาคญทสดอกแหงหนงของ
อตาล ทมนกทองเทยวหลงไหลไปเยยมชมเปนจำานวนมาก ปละกวา 2.5 ลานคน
แหลงขอมลประกอบการเรยบเรยง Capiceci,A.C.andPennino,A.Pompei,
Herculaneumtodayand2000year
ago.MattontiEditore.
http://en.wikipedia.org/wiki/Pompeii
www.wonder7th.com/wonder_
natural/010pompeii.htm
http://www.thecolefamily.com/italy/
pompeii/
Etc.
52
54 55
53