ความเปนมาของแผนการศกษาไทยอดตถงปจจบน

การจดการศกษาของประเทศไทยมววฒนาการมาตงแตสมยโบราณเรอยมาจนถงปจจบน ดวยความเชอทวาการศกษาชวยกำาหนดทศทางของชาต เพอพฒนาคนไทยใหมความพรอมทจะเปนกำาลงสำาคญสำาหรบการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนา ความเปนมาของการศกษาไทยมประวตทนาสนใจแบงออกได 5 ชวง ดงน (ประไพ เอกอน. 2542 : 75) 

1. การศกษาของไทยสมยโบราณ (พ.ศ. 1781 - พ.ศ. 2411) (1) การศกษาสมยกรงสโขทย (พ.ศ. 1781 - พ.ศ. 1921)  (2) การศกษาสมยกรงศรอยธยา (พ.ศ. 1893 - พ.ศ. 2310)  (3) การศกษาสมยกรงธนบรและกรงรตนโกสนทรตอนตน (พ.ศ. 2311 – พ.ศ. 2411) 2. การศกษาของไทยสมยปฏรปการศกษา (พ.ศ. 2412 - พ.ศ. 2474) 3. การศกษาของไทยสมยการปกครองระบอบรฐธรรมนญระยะแรก (พ.ศ. 2475 - พ.ศ. 2491) 4. การศกษาไทยสมยพฒนาการศกษา (พ.ศ. 2492 พ.ศ. 2534) 5. การศกษาสมยปจจบน (พ.ศ. 2535 ปจจบน) 

การจดการศกษาของไทยมววฒนาการมาโดยตลอด อาจจะเปนเพราะมปจจยทงภายในและภายนอกประเทศทำาใหสงคมมการเปลยนแปลง กลาวคอ ปจจยภายในเกดจากความตองการพฒนาสงคมใหมความเจรญและทนสมย สวนปจจยภายนอกเกดจากกระแสความเปลยนแปลงของสงคมโลก ทงดานเศรษฐกจและการเมอง ตลอดจนการตดตอสอสารกนทำาใหประเทศไทยตองปรบตวใหทนสมย เพอความอยรอดและประเทศไดเกดการพฒนาใหทดเทยมกบนานาประเทศ ดวยเหตผลทกลาวมาทำาใหการ

จดการศกษาของไทยมววฒนาการเรอยมา ซงเปนปจจยทชวยเสรมความเจรญกาวหนาทงทางดานสงคม เศรษฐกจและการเมองของชาตใหมนคงและเจรญกาวหนา ดงจะไดกลาวถงววฒนาการของการศกษาไทย ดงน 

1.การศกษาของไทยสมยโบราณ ( พ.ศ. 1781 - พ.ศ. 2411)  การศกษาสมยนเปนการศกษาแบบสบทอดวฒนธรรมประเพณทมมากแตเดม จำาเปนทคนไทยในสมยนนตองขวนขวายหาความรจากผรในชมชนตางๆ ซงการศกษาในสมยนมบานและวดเปนศนยกลางของการศกษา เชน บานเปนสถานทอบรมกลอมเกลาจตใจของสมาชกภายในบาน โดยมพอและแมทำาหนาทในการถายทอดอาชพและอบรมลกๆ วงเปนสถานทรวมเอานกปราชญสาขาตางๆ มาเปนขนนางรบใชเบองพระยคลบาท โดยเฉพาะงานชางศลปหตถกรรมเพอสรางพระราชวงและประกอบพระราชพธตางๆ ซงเปนสถานททถายทอดความรตาง ๆ จากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง สวนวดเปนสถานทประกอบพธกรรมทางศาสนา พระจะทำาหนาทในการอบรมสงสอนธรรมะแกพทธศาสนกชน โดยเฉพาะผชายไทยมโอกาสไดศกษาธรรมะและบวชเรยน ในสงคมไทยจงนยมใหผชายบวชเรยนกอนแตงงานทำาใหมคณธรรมและจตใจมนคงสามารถครองเรอนไดอยางมความสข นอกจากนผทมาบวชเรยนมาแสวงหาความรเรองธรรมะในวดแลว ยงสามารถแลกเปลยนและถายทอดความรในดานศลปวทยาการตาง ๆ ทเคยไดอบรมจาก ครอบครวมา จะเหนไดวาสถาบนทงสามนลวนแตม บทบาทในการศกษาอบรมสำาหรบคนไทยในสมยนน ในการถายทอดจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง นอกจากนในชมชนตาง ๆ กมภมปญญามากมายซงมปราชญแตละสาขาวชา เชน ดานการกอสราง หตถกรรม ศลปกรรม

ประตมากรรม และแพทยแผนโบราณเปนตน สวนพระมหากษตรยในสมยนมพระราชกรณยกจอนเปนประโยชนตอการจดการศกษาในสมยนนและมอทธพลตอมา กลาวคอ พอขนรามคำาแหงมหาราชและพระมหาธรรมราชาท 1 (พระเจาลไท) ซงพระราชกรณยะกจทสำาคญ เชน การประดษฐอกษรไทยขนครงแรก โดยทรงดดแปลงมาจากตวหนงสอขอมและมอญ อนเปนรากฐานดานอกษรศาสตรจนนำามาสการพฒนาปรบปรงเปนอกษรไทยในปจจบน ศลาจารกหลกท 1 จงเปนศลาจารกทจารกเปนอกษรไทยใหความรเกยวกบประวตความเปนมาของสโขทยในดานประวตศาสตรสวนการบำารงพทธศาสนาในรชกาลพระมหาธรรมราชาท 1 ( พระเจาลไท) ทำาใหพระพทธศาสนาเจรญรงเรองมากในสมยน ดวยเหตผลทวาพระองคทรงสละราชยสมบตออกบวชเปนพระภกษชวระยะหนง นบเปนแบบอยางของการบวชเรยนในสมยตอมา การทพระองคทรงจดระเบยบการปกครองคณะสงฆโดยกำาหนดใหการปกครองสงฆออกเปนสองคณะ กลาวคอ คณะอรญวาสและคณะคามวาส และการทพระองคทรงพระนพนธหนงสอไตรภมพระรวง ซงเปนหนงสอเกยวกบพระพทธศาสนาทมงเนนการสอนศลธรรมใหราษฎรประพฤตแตสงทดงามละเวนความชว ผประพฤตดจะไดขนสวรรคผประพฤตชวจะตองตกนรก ซงพระองคทรงบรรยายไวอนนาสะพรงกลวนบเปน วรรณคดรอยแกวทมความสำาคญทสดในสมยสโขทย โดยกลาวถงโลกมนษย สวรรคและนรกเปนวรรณคดทไดรบการกลาวอางถงในวรรณกรรมตางๆ และเปน วรรณคดทมความสำาคญตอคำาสอนในพทธศาสนามาจนถงปจจบนน 

1.1 การศกษาในสมยสโขทย (พ.ศ. 1781 พ.ศ. 1921) มลกษณะการจด ดงน  1. รปแบบการจดการศกษา แบงออกเปน 2 ฝาย กลาวคอ ฝาย 

อาณาจกรแบงออกเปน 2 สวน ไดแก สวนทหนงเปนการจดการศกษาสำาหรบผชายทเปนทหาร เชน มวย กระบ กระบองและอาวธตางๆ ตลอดจนวธการบงคบมา ชาง ตำาราพชยยทธซงเปนวชาชนสงของผทจะเปนแมทพนายกอง และสวนทสอง พลเรอน เปนการจดการศกษาใหแกพลเรอนผชายเรยนคมภรไตรเวทโหราศาสตร เวชกรรม ฯลฯ สวนพลเรอนผหญงใหเรยนวชาชางสตร การปก การยอม การเยบ การถกทอ นอกจากนนมการอบรมบมนสย กรยามารยาท การทำาอาหารการกนเพอเตรยมตวเปนแมบานแมเรอนทดตอไป ฝายศาสนาจกร เปนการศกษาเกยวกบพระพทธศาสนาการจดการศกษาในสมยสโขทย จงเปนการจดการศกษาทเนนพระพทธศาสนาและศลปศาสตร สมยนพอขนรามคำาแหงไดนำาชางชาวจนเขามาเผยแพรการทำาถวยชามสงคโลกใหแกคนไทย และหลงจากททรงคดประดษฐอกษรไทยแลวงานดานอกษรศาสตรเจรญขน มการสอนภาษาไทยในพระบรมมหาราชวง มวรรณคดทสำาคญ คอ หนงสอไตรภมพระรวงและตำารบทาวศรจฬาลกษณ  2. สถานศกษา สำาหรบสถานศกษาในสมยน ประกอบดวย (1) บาน เปนสถาบนสงคมพนฐานทชวยทำาหนาทในการถายทอดความรดานอาชพตามบรรพบรษ การกอสรางบานเรอนศลปการปองกนตวสำาหรบลกผชายและการบานการเรอน เชน การจบพล การทำาอาหารและการทอผาสำาหรบลกผหญง เปนตน (2) สำานกสงฆ เปนสถานศกษาทสำาคญของราษฎรทวไป เพอหนาทขดเกลาจตใจ และแสวงหาธรรมะตางๆ (3) สำานกราชบณฑต เปนบานของบคคลทประชาชนยกยองวามความรสง บางคนกเปนขนนางมยศถาบรรดาศกด บางคนกเคยบวชเรยนแลวจงมความร แตกฉานในแขนงตางๆ (4) พระราชสำานก เปนสถานศกษาของพระราชวงศและบตรหลานของ

ขนนางในราชสำานกมพราหมณหรอราชบณฑตเปนครสอน  3. วชาทสอน ไมไดกำาหนดตายตว พอแบงออกไดดงน (1) วชาความรสามญ สนนษฐานวาในชวงตนสโขทยใชภาษาบาล และสนสกฤตในการศกษา ตอมาในสมยหลงจากทพอขนรามคำาแหงไดทรงประดษฐอกษรไทยขนใชเมอ พ.ศ. 1826 จงมการเรยนภาษาไทยกน (2) วชาชพ เรยนกนตามแบบอยางบรรพบรษ ตระกลใดมความชำานาญดานใดลกหลานจะมความถนดและประกอบอาชพตามแบบอยางกนมา เชน ตระกลใดเปนแพทยกจะสอนบตรหลานใหเปนแพทย (3) วชาจรยศกษา สอนใหเคารพนบถอบรรพบรษ การรจกกตญญรคณการรกษาขนบธรรมเนยมประเพณดงเดม และการรจกทำาบญใหทาน ถอศลในระหวางเขาพรรษา เปนตน (4) วชาศลปะปองกนตว เปนการสอนใหรจกการใชอาวธ การบงคบสตวทใชเปนพาหนะในการออกศกและตำาราพชยยทธ  1.2 การศกษาในสมยกรงศรอยธยา (พ.ศ. 1893 - พ.ศ. 2310) กรงศรอยธยาซงเปนราชธานอนยาวนาน 417 ป ซงมความเจรญทงทางดานการเมอง เศรษฐกจและสงคม การเปลยนแปลงดงกลาวนบเกดจากมชนชาตตาง ๆ ในเอเชยเขามาตดตอคาขายและเขามาเพอตงหลกแหลงหากนในดนแดนไทย เชน จน มอญ ญวน เขมร อนเดยและอาหรบ และตงแตรชสมยพระรามาธบดท 2 ชาตตะวนตกไดเรมเขามาตดตอคาขาย เชน ชาตโปรตเกสเขามาเปนชาตแรก และมชนชาตอน ๆ ตดตามมา เชน ฮอลนดา ฝรงเศส องกฤษ เปนตน มผลใหการศกษาไทยมความเจรญขน โดยเฉพาะใน รชสมยสมเดจพระเจาปราสาททองและสมเดจพระนารายณมหาราช 

ลกษณะการจดการศกษาสมยกรงศรอยธยา มดงน  1. รปแบบการจดการศกษา มดงน (1) การศกษาวชาสามญ เนนการอาน เขยน เรยนเลข อนเปนวชาพนฐานสำาหรบการประกอบสมมาอาชพของคนไทย พระโหราธบดไดแตงแบบเรยนภาษาไทย ชอ จนดามณ ถวายสมเดจพระนารายณมหาราชซงใชเปนแบบเรยนสบมาเปนเวลานาน (2) การศกษาทางดานศาสนา วดยงมบทบาทมากในสมยสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ พระองคทรงสงเสรมพทธศาสนาโดยทรงวางกฎเกณฑไววาประชาชนคนใดไมเคยบวชเรยนเขยนอานมากอน จะไมทรงแตงตงใหเปนขาราชการและในสมยสมเดจพระนารายณมหาราชเปนตนมา (3) การศกษาทางดานภาษาศาสตรและวรรณคด ปรากฏวามการสอนทงภาษาไทยบาล สนสกฤต ฝรงเศส เขมร พมา มอญ และภาษาจน ในรชสมยสมเดจ พระนารายณมหาราชมวรรณคดหลายเลม เชน เสอโคคำาฉนท สมทรโฆษคำาฉนท อนรทธคำาฉนท และกำาสรวลศรปราชญ เปนตน (4) การศกษาของผหญง มการเรยนวชาชพ การเรอนการครว ทอผา ตลอดจนกรยามารยาท เพอปองกนไมใหเขยนเพลงยาวโตตอบกบผชาย แตผหญงทอยใน ราชตระกลเรมเรยนภาษาไทยตลอดทงการประพนธดวย ในสมยนโปรตเกสเปนชาตแรกทนำาวธการทำาขนมหวานทใชไขมาเปนสวนผสม เชน ทองหยบ ฝอยทอง มาเผยแพรจนขนมเหลานเปนเอกลกษณขนมหวานของไทยในปจจบน

(5) การศกษาวชาการดานทหาร มการจดระเบยบการปกครองในแผนดน สมเดจพระบรมไตรโลกนาถทรงแยกราชการฝายทหารและฝายพลเรอนออกจากกน หวหนาฝายทหารเรยกวา สมหกลาโหม ฝายพลเรอนเรยกวา สมหนายก ในรชสมยพระรามาธบดท 2 ทรงจดวางระเบยบทางดานการ

ทหาร มการทำาบญช คอ การเกณฑคนเขารบราชการทหาร ผชายอายตงแต 13 ปขนไปถง 60 ป เรยกวาไพรหลวง เชอวาตองมการศกษาวชาการทหาร

2. สถานศกษา ในสมยกรงศรอยธยานยงคงเหมอนกบสมยสโขทยทตางออกไป คอ มโรงเรยนมชชนนาร เปนโรงเรยนทชาวตะวนตกไดเขามาสรางเพอเผยแพรศาสนาและขณะ เดยวกนกสอนวชาสามญดวย 3. เนอหาวชาทสอน มสอนทงวชาชพและวชาสามญ กลาวคอ (1) วชาสามญ มการเรยนวชาการอาน เขยน เลข ใชแบบเรยนภาษาไทยจนดามณ (2) วชาชพเรยนรกนในวงศตระกล สำาหรบเดกผชายไดเรยนวชาวาดเขยน แกะสลก และชางฝมอตาง ๆ ทพระสงฆเปนผสอนให สวนเดกผหญงเรยนรการบานการเรอนจากพอแมสมยตอมาหลงชาตตะวนตกเขามาแลวมการเรยนวชาชพชนสงดวย เชน ดาราศาสตร การทำานำาประปา การทำาปน การพาณชย แพทยศาสตร ตำารายา การกอสราง ตำาราอาหาร เปนตน

(3) ดานอกษรศาสตร มการศกษาดานอกษรศาสตร มวรรณคดหลายเลมทเกดขน เชน สมทรโฆษคำาฉนท และกำาศรวลศรปราชญ เปนตน อกทงมการสอนภาษาไทย บาล สนสกฤต ฝรงเศส เขมร พมา มอญ และจน (4) วชาจรยศกษา เนนการศกษาดานพระพทธศาสนามากขน เชนในสมยพระเจาอยหวบรมโกศ ทรงกวดขนในเรองการศกษาหลกธรรมของพระพทธศาสนามาก เกดประเพณการอปสมบทเมออายครบ 20 ป นอกจากนในสมยสมเดจพระนารายณทรงใหเสรภาพไมกดกนศาสนา ทรงอปถมภพวกสอนศาสนเหนวาศาสนาทกศาสนาตางสอนใหคนเปนคนด (5) วชาพลศกษายงคงเหมอนสมยสโขทย

1.3 การศกษาในสมยธนบรและรตนโกสนทรตอนตน (พ.ศ. 2311 พ.ศ. 2411) การศกษาในสมยนเชนเดยวกบสมยอยธยา บานและวดยงคงมบทบาทเหมอนเดม การจดการศกษาในชวงน มดงน (1) สมยพระเจากรงธนบรเปนระยะเกบรวบรวมสรรพตำาราจากแหลงตาง ๆ ทรอดพนจากการทำาลายของพมา เนนการทำานบำารงตำาราทางศาสนา ศลปะและวรรณคด (2) สมยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก ทรงฟ นฟการศกษาดานอกษรศาสตร วรรณคด มการแตงรามเกยรตไดเคาโครงเรองมาจากอนเดยเรอง รามายณะ ศลปะ กฎหมาย เชน กฎหมายตรา 3 ดวง และหลกธรรมทางศาสนา มการสงคายนาพระไตรปฎก (3) สมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย เรมมชาวยโรปเชน ชาตโปรตเกสเขามาตดตอทางการคากบไทยใหม หลงจากเลกราไปเมอประมาณปลายสมยอยธยา และชาตอน ๆ ตามเขามาอกมากมาย เชน องกฤษ ฝรงเศส ฮอลนดา เปนตน เนองจากยโรปมการปฏวตอตสาหกรรมทำาใหเปลยนระบบการผลตจากการใชมอมาใชเครองจกร พลงงานจากไอนำาสามารถผลตสนคาไดมากขนจงตองหาแหลงระบายสนคา ในสมยนไดสงเสรมการศกษาทงวชาสามญ โหราศาสตร ดาราศาสตร จรยศาสตร มการตงโรงทานหลวงขนในพระบรมมหาราชวงเปนทใหการศกษา (4) สมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ทรงสงเสรมการศกษาดานศาสนาเปนพเศษ มการจารกวชาความรสามญและวชาชพลงในแผนศลาประดบไวตามระเบยงวดพระเชตพนจนมผกลาววาเปนมหาวทยาลยแหงแรกของไทย มการใชหนงสอไทยชอ ประถม ก กา และประถมมาลา นบเปนแบบเรยนเลมท 2 และ 3 ตอจากจนดามณของพระโหราธบด ตอมานายแพทย ด บ บรดเลยไดนำากจการแพทยสมยใหม เชน การผาตดเขามารกษา

คนไขและการตงโรงพมพหนงสอไทยเปนครงแรกในปพ.ศ. 2379 โดยรบจางพมพเอกสารทางราชการเรองหามสบฝน จำานวน 9,000 ฉบบ เมอปพ.ศ. 2382 (5) สมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ในสมยนชาวยโรป และอเมรกนเรมเขามาตดตอคาขายและสอนศาสนา มการนำาวทยาการสมยใหม ๆ เขามาปรบใชในเมองไทยเพมขน และพระองคทรงเหนความสำาคญของการศกษาจงทรงจางนางแอนนา เอช เลยวโนเวนส มาสอนสมเดจพระเจาลกยาเธอ เมอ พ.ศ. 2405 จนรอบรภาษาองกฤษเปนอยางด ลกษณะการจดการศกษาเปนแบบเดมทงวดและบาน ในสวนวชาชพและวชาสามญ มอกษรศาสตร ธรรมชาตวทยาหรอวทยาศาสตรการศกษาของไทยสมยโบราณ (พ.ศ. 1780 - พ.ศ. 2411 ) ยงเนนการจดการศกษาทวดและบาน โดยมหลกสตรเกยวกบการอานและเขยนภาษาไทยทงในดานโคลง ฉนท กาพย กลอน โหราศาสตร และไสยศาสตรจากอาศยคมภรทางพระพทธศาสนา มาจนกระทงในสมยพระนารายณมหาราชเรมใชหนงสอจนดามณเลมแรก ตอมามประถม ก กา และประถมมาลา สวนครผสอนไดแก พระภกษ นกปราชญราชบณฑต พอแม ชางวชาชพตางๆ สำาหรบการวดผลไมมแบบแผนแตมกจะเนนความจำาและความสามารถในการประกอบอาชพจงจะไดรบการยกยองและไดรบราชการ 

2. การศกษาของไทยสมยปฏรปการศกษา (พ.ศ. 2412 พ.ศ. 2475) มงใหคนเขารบราชการและมความร 2.1 การศกษาในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว หลงจากทพระองคไดครองราชยแลว กไดทรงปรบปรงประเทศใหเจรญรงเรองในทกๆ ดาน ทงในดาน

การปกครอง การศาล การคมนาคมและสาธารณสข เปนตน โดยเฉพาะดานการศกษานนพระองคไดทรงตระหนก เพอปรบปรงคนในประเทศใหมความรความสามารถจะชวยให ประเทศชาตมความเจรญกาวหนาในทกๆ ดาน ดงพระราชดำารสทวา วชาหนงสอเปนวชาทนานบถอและเปนทนาสรรเสรญ“มาแตโบราณวา เปนวชาอยางประเสรฐซงผยงใหญนบแต พระมหากษตรยเปนตนมา ตลอดจนราษฎรพลเมองสมควรและจำาเปนจะตองรเพราะเปนวชาทอาจทำาใหการทงปวงสำาเรจในทกสงทกอยาง … (ประไพ เอกอน. 2542 : 83 - 84) การทพระองคทรงเหนความสำาคญของการศกษา จงไดมการจดการศกษาอยางมระเบยบแบบแผน (Formal education) มโครงการศกษาชาต มโรงเรยนเกดขนในวงและในวด มการกำาหนดวชาทเรยน มการเรยนการสอบไล และมทนเลาเรยนหลวงใหไปศกษาวชา ณ ตางประเทศ ซงปจจยทมผลในการปฏรปการศกษาในครงนมหลายปจจย เชน (1) แนวคดและวทยาการตางๆ ของชาตตะวนตก ซงคณะมชชนมารไดนำาวทยาการเขามาเผยแพรในดานการแพทย การพมพหนงสอและระบบโรงเรยนของพวกสอนศาสนา ตงแตสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหวและพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวสบเนองมาถงในสมยน เปนเหตใหไทยตองรบและปรบปรงแนวคดในการจดการศกษาขนเพอประโยชนในการพฒนาประเทศ (2) ภยจากการคมคามของประเทศมหาอำานาจในตนครสตศตวรรษท 19 หรอปลายพทธศตวรรษท 24 ลทธจกรพรรดนยมกำาลงแผขยายมายงประเทศตางๆ ในเอเชยซงประเทศเพอนบาน เชน พมา ญวน เขมรและมลายเปนตน ตางตกอยภายใตการปกครองของประเทศมหาอำานาจ สวนประเทศไทยมจดออนทงในเรองความลาหลง ระบบการปกครองและการกำาหนดเขตแดนทชดเจนพระองคจงทรงหวงใยบานเมอง จงดำาเนนนโยบายตางประเทศแบบประณประนอมและเรงปรบปรงประเทศ โดยเนน

การ ศกษาของชาต (3) ความตองการบคคลทมความรความสามารถ เขามารบราชการเนองจากพระองคทรงปรบปรงและขยายงานในสวนราชการตางๆ จงจำาเปนตองจดตงโรงเรยนเพอสอนคนใหเขามารบราชการ (4) โครงสรางของสงคมไทยไดมการเปลยนแปลง โดยมการเลกทาสและมการตดตอกบตางประเทศมากขน วฒนธรรมแบบอยางตะวนตกไดแพรหลายจงจำาเปนตองการปรบปรงการศกษา เพอใหประชาชนไดรบการศกษาเพมขน (5) การทพระองคไดเสดจตางประเทศทงในเอเชยและยโรป ทำาใหไดแนวความคดเพอนำามาปฏรปการศกษาและใชเปนแนวทางพฒนาบานเมอง 

1. การจดตงสถานศกษาป พ.ศ. 2414

จดตงโรงเรยนหลวงขนในพระบรมมหาราชวง เพอฝกคนใหเขารบราชการ มพระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) ในขณะนนเปนหลวงสารประเสรฐเปนอาจารยใหญ โดยมการสอนหนงสอไทย การคดเลข และขนบธรรมเนยมราชการ นอกจากมการจดตงโรงเรยนหลวงสำาหรบสอนภาษาองกฤษในพระบรมมหาราชวง เกดจากแรงผลกดนทางการเมองทสงผลใหไทยตองเรยนรภาษาองกฤษ เพอจะไดเจรจากบมหาอำานาจตะวนตก และมการสงนกเรยนไทยไปศกษาวชาครทประเทศองกฤษป พ.ศ. 2423 จดตงโรงเรยนสนนทาลยในพระบรมมหาราชวงเปนโรงเรยนสตร ป พ.ศ. 2424 ปรบปรงโรงเรยนพระตำาหนกสวนกหลาบใหเปนโรงเรยนนายทหารมหาดเลก ตอมาไดกลายเปนโรงเรยนขาราชการพลเรอนในป พ.ศ. 2453 และป พ.ศ. 2459 ไดตงเปนจฬาลงกรณมหาวทยาลยป พ.ศ. 2425 จดตงโรงเรยนแผนทและในป พ.ศ.2427 จดตงโรงเรยนหลวงสำาหรบราษฎรขนตามวดในกรงเทพมหานครหลายแหง และแหงแรก

คอ โรงเรยนมหรรณพาราม ป พ.ศ. 2432 ตงโรงเรยนแพทยขน เรยกวา โรงเรยนแพทยากร ตงอยทรมแมนำาหนาโรงพยาบาลศรราช ใชเปนทสอนวชาแพทยแผนปจจบน ป พ.ศ. 2435 จดตงโรงเรยนมลศกษาขนในวดทวไปทงในกรงเทพมหานครและหวเมอง โดยประสงคจะขยายการศกษาเลาเรยนหนงสอไทยใหแพรหลายเปนแบบแผนยงขน และตงโรงเรยนฝกหดครเปนแหงแรกทตำาบลโรงเลยงเดก ตอมายายไปอยทวดเทพศรนทราวาส ป พ.ศ. 2437 นกเรยนฝกหดครชดแรก 3 คนสำาเรจการศกษาไดรบประกาศนยบตรเปนครสอนภาษาไทยและภาษาองกฤษ ป พ.ศ. 2449 ยายโรงเรยนฝกหดคร ซงตงอยทวดเทพศรทราวาส ไป รวมกบโรงเรยนฝกหดครฝงตะวนตก (บานสมเดจเจาพระยา) ปรบปรงหลกสตรใหสงขนเปน โรงเรยนฝกหดอาจารยสอนหลกสตร 2 ป รบนกเรยนทสำาเรจมธยมศกษา ป พ.ศ. 2456 ตงโรงเรยนฝกหดครหญงขนเปนครงแรกทโรงเรยนเบญจมราชาลย  2. การบรหารการศกษาเมอจำานวนโรงเรยนเพมมากขนจงจำาเปนตองมหนวยงานรบผดชอบ การศกษาเปนสวนหนงตางหาก เชน ป พ.ศ. 2430 ทรงโปรดเกลา ฯ ใหตงกรมศกษาธการโดนโอนโรงเรยนทสงกดกรมทหารมหาดเลกมาทงหมด ใหกรมหมนดำารงราชานภาพเปนผบญชาการอกตำาแหนงหนง ป พ.ศ. 2432 รวมกรมศกษาธการเขาไปอยในบงคบบญชาของกรมธรรมการ และ ปพ.ศ. 2435 ประกาศตงกระทรวงธรรมการ มเจาพระยาภาสกรวงศ (พร บนนาค) เปนเสนาบด มหนาทในการจดการศกษา การพยาบาล พพธภณฑและศาสนา 

3. การจดแบบเรยนหลกสตรและการสอบไลป พ.ศ. 2414 ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหพระยาศรสนทรโวหาร(นอย อาจารยางกร) เรยบเรยงแบบเรยนหลวงขน 1 เลม ชดมลบรรพกจ เพอใชเปนบทหลกสตรวชา

ชนตนป พ.ศ. 2427 กำาหนดหลกสตรชนประโยคหนง โดยอนโลมตามแบบเรยนหลวงหกเลม นบเปนปแรกทจดใหมการสอบไลวชาสามญ และมการกำาหนดหลกสตรชนประโยคสอง ซงเปนหลกสตรทเกยวกบวชาสามญศกษา หมายถง ความรตาง ๆ ทตองการใชสำาหรบเสมยนในราชการพลเรอนตามกระทรวงตาง ๆป พ.ศ. 2431 กรมศกษาธการ จดทำาแบบเรยนเรวใชแทนแบบเรยนหลวงชดเดม ผแตงคอ พระองคเจาดศวรกมาร (กรมพระยาดำารงราชานภาพ) 1 ชด ม 3 เลมป พ.ศ. 2433 ประกาศใชพระราชบญญตวชา พ.ศ. 2433 มผลทำาใหหลกสตรภาษาไทยแบงออกเปน 3 ประโยค หลกสตรภาษาองกฤษแบงออกเปน 6 ชน ป พ.ศ. 2434 ไดแกไขการสอบไลจากเดมปละครงเปนปละ 2 ครงเพอไมใหนกเรยนเสยเวลานานเกนไป 

2.2 การศกษาในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

1. ปจจยทมอทธพลตอการจดการศกษา มดงน (1) พระบรมราชโชบายในการปกครองประเทศ เพอใหประเทศมความเจรญกาวหนาทดเทยมกบนานาประเทศ โดยการสงทหารไปรวมกบฝายสมพนธมตรในสงครามโลกครงท 1 นอกจากนพระองคทรงสรางความรสกชาตนยมในหมประชาชนชาวไทยโดยมสาระสำาคญของอดมการณชาตนยม คอ ความรกชาต ความจงรกภกดตอพระมหากษตรยและความยดมนในพทธศาสนา (2) พระองคทรงศกษาวชาการจากตางประเทศ และเมอเสดจกลบมาแลวพระองคไดทรงนำาเอาแบบอยางและวธการทเปนประโยชนมาใชเปนหลกในการปรบปรงการศกษา เชน ทรงนำาเอาแบบอยางและวธการทเปนประโยชนมาใชเปนหลกในการปรบปรงการศกษา เชน ทรงนำาเอาวชาลกเสอจากประเทศองกฤษเขามาจดตงกองเสอปา พระองคทรงเปนนกปราชญโดย

ทรงแปลวรรณคดตางประเทศเปนภาษาไทยและทรงนพนธวรรณคดไวหลายเรอง (3) ผลอนเนองจากการจดการศกษาในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เมอคนสวนมากทไดรบการศกษา มความรและแนวคดเกยวกบการปกครองประเทศในระบอบรฐธรรมนญในระบบรฐสภา จงมความปรารถนาจะเปลยนแปลงการปกครองไปเปนระบอบประชาธปไตย และปญหาอนเกดจากคนลนงานและคนละทงอาชพและถนฐานเดม มงทจะหนเขาสอาชพราชการมากเกนไป 

2. ววฒนาการในการจดการศกษา มดงน  ป พ.ศ. 2453 ประกาศตงโรงเรยนขาราชการพลเรอนเพอฝกคนเขารบราชการตามกระทรวง ทบวง กรมตาง ๆ และตอมาป พ.ศ. 2459 ไดประกาศยกฐานะโรงเรยนขาราชการพลเรอนน ขนเปนจฬาลงกรณมหาวทยาลย นบเปนมหาวทยาลยแหงแรกของประเทศไทยป พ.ศ. 2454 ตงกองลกเสอหรอเสอปาขนเปนครงแรกโครงการศกษา พ.ศ. 2456 และฉบบแกไข พ.ศ. 2458 โดยมงใหประชาชนมความรทางดานการทำามาหาเลยงชพตามอตภาพของตน พยายามทจะเปลยนคานยมของประชาชนไมใหมงทจะเขารบราชการอยางเดยว ป พ.ศ. 2459 จดตงกองลกเสอหญงและอนกาชาดโรงเรยนกลสตรวงหลงและไดจดตงกองลกเสอหญงขน เรยกวา เนตรนาร ป พ.ศ. 2461 มการปรบปรงและขยายฝกหดครขนโดยโอนกลบมาขนกบกระทรวงศกษาธการ ซงเดมเปนแผนกหนงของโรงเรยนขาราชการพลเรอน ป พ.ศ. 2461 ประกาศใชพระราชบญญตโรงเรยนราษฎร และ ป พ.ศ. 2464 ปรบปรงโครงการศกษาชาต โดยวางโครงการศกษาขนใหมเพอสงเสรมใหทำามาหาเลยงชพ นอกเหนอจากทำา

ราชการ ป พ.ศ. 2464 ใชพระราชบญญตประถมศกษาบงคบใหเดกทกคนทมอาย 7 ป บรบรณหรอยางเขาปท 8 ใหเรยนอยในโรงเรยนจนถงอาย 14 ปบรบรณหรอยางเขาปท 15 โดยไมตองเสยคาเลาเรยน และมการเรยกเกบเงนศกษาพลจากประชาชนคนละ 1- 3 บาทเพอนำาไปใชจายในการจดดำาเนนการประถมศกษา  2.3 การจดการศกษาในรชสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว 1. ปจจยทมอทธพลตอการจดการศกษาในสมยนมดงน (1) ปญหาการเมองทเกดขนภายในประเทศ มกลมผตนตวทางการเมองในกรงเทพมหานคร เรยกรองใหมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง มการวพากษวจารณระบอบสมบรณาญาสทธราช (2) ปญหาสบเนองจากอทธพลจกรวรรดนยมตะวนตก ซงตกคางมาตงแตรชกาลกอน ๆ (3) ปญหาสบเนองจากภาวะเศรษฐกจตกตำา ในระหวาง พ.ศ.2463 - พ.ศ. 2474 เศรษฐกจของประเทศตกตำา จนเปนเหตใหรฐบาลตองตดทอนรายจายลง มการยบหนวยงานและปลดขาราชการออก สรางความไมพอใจใหกบรฐบาลระบอบสมบรณาญาสทธราชย (4) ปญหาสบเนองจากการประกาศใชกฎหมายการศกษา คอพระราชบญญตประถมศกษา ทำาใหการศกษาแพรหลายออกไป แตขาดความพรอมทางดานงบประมาณการศกษา 

2. ววฒนาการการจดการศกษาในสมยน มดงน (1) ป พ.ศ. 2469 เปลยนชอกระทรวงธรรมการอยางเดม (2) ป พ.ศ. 2473 ยกเลกการเกบเงนศกษาพลคนละ 1 - 3 บาท จาก

ผชายทกคนทมอายระหวาง 16 - 60 ป โดยใชเงนจากกระทรวงพระคลงมหาสมบตอดหนนการศกษาแทน(3) ป พ.ศ. 2474 ปรบปรงกระทรวงธรรมการเพอใหสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจตกตำาของประเทศ โดยยบกรมสามญศกษาในตอนนน กระทรวงธรรมการจงมหนวยงานเพยง 3 หนวยคอ กองบญชาการ กองตรวจการศกษากรงเทพ ฯ และกองสขาภบาลโรงเรยน (4) ยกเลกระเบยบวาดวยการควบคมแบบเรยน 3. การศกษาสมยการปกครองระบอบรฐธรรมนญ (พ.ศ. 2475 ปจจบน)  1. ปจจย ของไทยทมอทธพลตอการจดการศกษา (1) นโยบายการจดการศกษาของคณะราษฎร ประเทศไทยไดเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยมาเปนระบอบประชาธปไตยเมอวนท 24 มถนายน พ.ศ. 2475 คณะราษฎรซงเปนกลมบคคลทรวมตวกนเปลยนแปลงการปกครอง ไดวางเปาหมายสำาคญหรออดมการณของคณะราษฎร มปรากฏอยในหลก 6 ประการ ขอท 6 จะตองใหการศกษาอยางเตมทแกราษฎร เพราะคณะราษฎรมความเหนวาการทจะใหประชาชนมความรความเขาใจเรองการปกครองระบอบประชาธปไตย จำาเปนตองจดการศกษาใหกบประชาชนอยางทวถง เมอประชาชนมการศกษาดยอมจะทำาใหประเทศชาตเจรญขนดวย ดงจะเหนไดจากคำาแถลงนโยบายของรฐบาลพระยามโนปกรณนตธาดา พ.ศ. 2475 กลาวไววา การจดการศกษาเพอจะใหพลเมองไดมการศกษาโดยแพรหลาย กจะตองอนโลมตามระเบยบการปกครองทใหเขาลกษณะเกยวกบแผนเศรษฐกจแหงชาต หลกสตรของโรงเรยนและมหาวทยาลยจะตองขยายใหสงขนเทาเทยมอารยประเทศ ในการนจะตองเทยบหลกสตรของนานาประเทศ หลกสตรใดสงถอตามหลกสตรนน รฐบาลชดตอๆ มากไดพยายามทจะไดจดการ”

ศกษาใหทวถงในหมประชาชนทวไป ถาวเคราะหดจากคำาแถลงนโยบายของรฐบาลพบวา ไดตงความหวงเรองการศกษาไวสงเกนไปจะใหเทาเทยมอารยประเทศ ซงสภาวการณในประเทศขณะนนยงไมมความพรอม โดยเฉพาะดานเศรษฐกจซงเปนปญหาใหญของประเทศในขณะนน เปนผลใหเกดปญหาในการจดการศกษานบแตนนเปนตนมา (2) การเกดสงครามโลกครงทสอง พ.ศ. 2484 - พ.ศ. 2488 ประเทศไทยตกอยในภาวะสงครามโลกครงทสอง ซงมผลกระทบกระเทอนตอประเทศไทยอยางรนแรงทงดานเศรษฐกจ สงคมและการศกษา หลงสงครามโลกครงทสอง ประเทศไทยไดรบความเสยหาย อนสบเนองมาจากสงครามโลกครงทสอง จงจำาเปนตองกเงนจากธนาคารโลกเพอนำามาใชในการพฒนาประเทศและประเทศไทยสมครเปนสมาชกองคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต ทำาใหประเทศไทยไดรบความชวยเหลอในดานตางๆ ตลอดจนแนวคดใหม ๆมาใชในการพฒนาประเทศ ทำาใหแนวคดทางการศกษาของไทยเรมเปลยนแปลงจากเดมเปนอยางมาก 

2. ววฒนาการการจดการศกษา มดงน (1) มการประกาศใชแผนการศกษาชาต หลงเปลยนแปลงการปกครองเปนระบอบประชาธปไตยแลว โดยจดตงคณะกรรมการการศกษาและทรงพระกรณาโปรดเกลา ๆ ใหตงสภาการศกษา พ.ศ. 2475 ประกาศใชแผนการศกษาชาต ตอมามการปรบปรงการจดการศกษาภาคบงคบจาก 6 ป เหลอ 4 ป และประกาศใชแผนการศกษาชาต พ.ศ. 2479 (2) การมอบใหทองถนจดการศกษา พ.ศ. 2476 และยกฐานะทองถนขนเปนเทศบาลตราพระราชบญญตเทศบาลขน และเทศบาลไดจดการศกษาอยางแทจรงใน พ.ศ. 2478 (3) การปรบปรงหนวยงานทมสวนรบผดชอบในการจดการศกษาและ

เหตการณสำาคญทางการศกษา ดงเชน ป พ.ศ. 2476 มการปรบปรงสวนราชการในกระทรวงธรรมการและประกาศตงมหาวทยาลยธรรมศาสตรและการเมอง ป พ.ศ. 2477 โอนคณะนตศาสตรในจฬาลงกรณมหาวทยาลยไปสมทบกบมหาวทยาลยธรรมศาสตรและการเมอง ป พ.ศ. 2478 ประกาศใชพระราชบญญตประถมศกษาทวประเทศ ป พ.ศ. 2488 ประกาศใชพระราชบญญตครพทธศกราช 2488 ป พ.ศ. 2494 มการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต ฉบบท 1 ปพ.ศ.2503 ประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต ฉบบท2 ปพ.ศ.2520 ประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต ฉบบท3 และปจจบนกำาลงใชแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2535 ฉบบท 4 และ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 การปฏวตเมอเดอนตลาคม 2501 ไดมการจดทำาและนำาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมมาใช ซงตอมาไดยบเลกและจดตงสภาการศกษาขนมาแทน สภานไดพจารณาเสนอแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2503 ขนมา เปนผลใหการศกษาในระยะหลงไดเปลยนไปอยางมาก การศกษาไดขยายตวขนทกระดบ เพราะประเทศกำาลงอยในระหวางการพฒนา จงจำาเปนจะตองสงเสรมใหพลเมองไดรบการศกษาทดขน เพอจะไดเปนพลเมองทมคณภาพสามารถเพมรายไดของตน และชวยยกฐานะทางเศรษฐกจของประเทศใหสงขน ดวยเหตนรฐบาลจงไดใหสภาพฒนาเศษรฐกจและสงคมแหงชาตจดทำาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1 (พ.ศ. 2504 - พ.ศ. 2509) ฉบบท 2 (พ.ศ. 2510 - พ.ศ. 2514) ฉบบท 3 (พ.ศ. 2515 - พ.ศ. 2519 ) ฉบบท 4 (พ.ศ. 2520 - พ.ศ. 2524) ฉบบท 5 (พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2529) ฉบบท 6 (พ.ศ. 2530 - พ.ศ. 2534) ฉบบท 7 (พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2539) ฉบบท 8 (พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2544) และฉบบท 9 (พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2549)

ซงการจดการศกษาในปจจบนไดมงยดแนวนโยบายทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 9 (พ.ศ.2545- พ.ศ. 2549) ไดจดแผนการศกษาระยะ เวลา 15 ปเพอวางแนวทางในการพฒนาการอยางบรณาการคณภาพชวตในทก ๆ ดานและสอดรบกบวสยทศน แนวนโยบาย มาตรการและกฎหมายอน ๆ ทเกยวของกบการพฒนาสงคมไทย (สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2545 ข : คำานำา) สวนการจดการศกษาของประเทศไทยในสมยการปกครองระบอบรฐธรรมนญมการขยายสถานศกษาทงในสวนกลางและสวนภมภาค โดยเฉพาะในสวน ภมภาค เชน ป พ.ศ. 2503 เรมกอสรางและจดตงมหาวทยาลยเชยงใหม และรบนสตในป พ.ศ. 2507 ป พ.ศ. 2509 เรมกอสรางมหาวทยาลยสงขลานครนทรในภาคใต เปนตน เนองจากมผสนใจศกษาในระดบอดมศกษามากขนในป พ.ศ. 2514 มการจดตงมหาวทยาลยรามคำาแหงเปนมหาวทยาลยเปดแหงแรกและป พ.ศ. 2521 ตงมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเปนมหาวทยาลยเปดแหงทสอง ความเคลอนไหวในทางการศกษาได222 นำาไปสแนวคดการพฒนาระบบการบรหารและการจดการศกษาใหสามารถพฒนาทรพยากรบคคลในชาตตามแนวทางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

การทพระองคทรงมนโยบายจดการศกษา พฒนาคนไทยใหมความรแบบคนตะวนตก เพอเขารบราชการ กเพอไมใหชาวตะวนตกดแคลนคนไทยและประเทศไทย อกทงสะดวกในการตดตอกบชาวตะวนตก สามารถทจะร ความคดความอาน และรเทาทนชาวตะวนตก เพอความอยรอดปลอดภยของไทยโดยสวนรวม มใหเหมอนกบนานาประเทศเพอนบานทตองเปนเมองขนของประเทศตะวนตกสมยนมการจดการศกษาในระบบโรงเรยนอยางจรงจงไดตงกระทรวงธรรมการเพอทำาหนาทรบผดชอบดานการ

ศกษามการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาตในรปแบบโครงการการศกษาป พ.ศ. 2441, 2445, และ 2456 หลงการเปลยนแปลงการปกครองไดมแผนการศกษาชาต พ.ศ. 2475 แผนการศกษาชาต พ.ศ. 2479 แผนการศกษาชาต พ.ศ. 2494 และแผนการศกษาชาต พ.ศ. 2503 ซงแผนการศกษาดงกลาวระบแนวทางการจดการศกษา ปรชญาและจดมงหมายของการศกษาแตละระดบโดยสวนรวม กำาหนดโครงสรางของการศกษา คอ กำาหนดระดบการศกษา กำาหนดรายอายผทจะเขาเรยนในระดบตางๆ กำาหนดชนเรยนและกำาหนดความเกยวเนองระหวางระดบการศกษา (เจอจนทร จงสถตอย. 2529 : 49) โดยทวๆ ไปมระดบการศกษาภาคบงคบหรอระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา หรอทเรยกวาระดบ 2 และระดบอดมศกษาเปนการศกษาระดบท 3 หลกสตรการจดการเรยนการสอน ทฤษฎทใชในการเรยนการสอนของไทยยงนำาเอาความรวชาการ การจดการเรยนการสอนตลอดถงรปแบบของการจดการศกษามาจากประเทศตะวนตกจวบจนถงปจจบน แมจะมการปรบปรงหลกสตรกครงกตาม 

สภาพการศกษาไทย  สภาพการจดการศกษาไทย มระบบการบรหารเปนระบบราชการทเปนสวนหนงของระบบบรหารราชการแผนดน แบงออกเปนการบรหารสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน โดยมหนวยงานตาง ๆ ทรบผดชอบ 1. บรหารสวนกลาง หนวยงานทรบผดชอบ ไดแก 

1 สำานกนายกรฐมนตร มสำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตเปนหนวยงานทรบผดชอบ  2 ทบวงมหาวทยาลย กำาลบดแลการจดการศกษาของมหาวทยาลย

ทงของรฐและของเอกชน  3 กระทรวงศกษาธการ รบผดชอบการจดการศกษาระดบกอนวยเรยน ประถมศกษา มธยมศกษา อาชวศกษา การศกษานอกโรงเรยน การฝกหดคร นอกจากนนยงรบผดชอบงานดานพลศกษา ศาสนา ศลปวฒนธรรม ซงมหนวยงานระดบกรม 14 หนวยงาน และมเขตการศกษา 12 เขต  4 กระทรวงมหาไทย มองคกรทองถนรบผดชอบในการจดการศกษา ไดแก เทศบาลเมองพทยา และ

การศกษาในระดบอดมศกษา  เมอพจารณาการศกษาระดบอดมศกษา ซงเปนการศกษาระดบทสาม ตอจากระดบทสอง คอ มธยมศกษา การจดอดมศกษาของไทย มระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง อนปรญญาถงระดงปรญญาตร โท และเอก การศกษาระดบนปจจบนเปนทงของรฐและเอกชน ปรชญาการอดมศกษานนในอดตจะมงเฉพาะดานปญญาและการปลกฝงคณธรรมเปนแหลงชมนมของผอยากรอยากเหนตองการหาความจรงทเปนสากลและนรนดร (วจตร ศรสะอาน. 2518 :7) โดยไมยงเกยวกบสงคม การเมอง หรอผลตกำาลงคนเพอการประกอบอาชพแตอยางใด ตอมาสมยกลางยโรป ปรชญาของการอดมอชวยพฒนาประเทศ สถาบนอดมศกษาไดจดตงเพมขน ทงในสวนกลางและสวนภมภาคอยางมากมาย เพอผลตกำาลงคนใหกบสวนราชการ เอกชน ตามสาขาหลง คอ แพทย เกษตร วศวกร ทงนเพราะถอวา สถาบนอดมศกษาเปนแหลงผลตกำาลงคนระดบสงตามความตองการของรฐเพอพฒนาประเทศ (วจตร ศรสะอาน. 2518:31) ดงนนสถาบนอดมศกษาในประเทศไทยจงมหนาททจะถายทอดความรวชาการทไดรบจากประเทศทเจรญแลวมาแจกจายใหนสตนกศกษาโดยมไดมการสอบทาน หรอประยกตใหเปนความรทเหมาะสมกบ

ประเทศไทย เพยงทำาหนาทคนกลางรบสงทโลกตะวนตกคนพบและนำามาจายเพอผเรยนจะไดนำาความรวชาการตลอดถงเทคโนโลยเหลานพฒนาประเทศใหเหมอนกบประเทศทางตะวนตกทเจรญแลวเทานนเอง (วทย วศทเวทย. 2530:11) เมอเปนเชนน สถาบนอดมศกษาของไทยยอมมไดทำาหนาทใหครบถวนตามปรชญา โดยเฉพาะดานการวจยคนควาเพอความกาวหนา และความเปนเลศทางวชาการทจะเอออำานวยประโยชนตอความเจรญของมนษยชาต (วจตร ศรสะอาน. 2518:11) เพราะมงเพยงการถายทอดความรจากประเทศทเจรญแลวใหนสตนกศกษา เมอนกศกษาจบออกไปสสงคมกจะตกเปนทาสทางวชาการและเทคโนโลยตะวนตก อกทงไมสามารถนำาความรเหลานนไปใชกบชวตประจำาวน หรออาชพทมอยในชนบท ซงเปนอาชพดงเดมของไทยโดยเฉพาะการเกษตรนอกจากนยงมทศนคตทไมดตอชนบทอกดวย ศกษาไดเปลยนแปลงไป คอมงผลตกำาลงคนสนองความตองการของสงคม การเมอง เศรษฐกจ อกทงวฒนธรรมแบบใดแบบหนง ซงอาจกลาวไดวา เรมตงแตยคกลางของยโรป การอดมศกษาจะมงผลตกำาลงคนเพอรบราชการ ดงเชนมหาวทยาลยออกซฟอรดขององกฤษ (สลกษณ ศวรกษ. 2530 : 33) ดงนน สถาบนอดมศกษาหรอมหาวทยาลยของไทยทไดแบบอยางมาจากตะวนตก เชนจฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และมหาวทยาลยศลปากร ตางกสอนวชาชพชนสง เพอทใหผทจบออกไปรบราชการไมวาจะเปนยคแรกทมความจำาเปนทางดานการเมองดงทกลาวมาแลว

นางสาวลลตา แกวคนอก 5580119132