ตวอยาง

สำรบญ

ภาค ๑ ประวตและปฏปทา

๑. สรนทรถนก�าเนดของหลวงป ๑๗

๒. ชวตเมอวยเยาว ๒๔

๓. สรมกาสาวพสตร ๓๑

๔. ปต ๕ การฝกกมมฏฐานครงแรก ๓๕

๕. ไปศกษาพระปรยตทจงหวดอบลราชธาน ๔๑

๖. เขาสสงฆฝายวปสสนาธระ ๔๗

๗. เขาเปนศษยหลวงปมน ภรทตโต ๕๔

๘. ออกธดงค ๕๙

๙. เหนอความตาย ๖๓

๑๐. แยกจตออกจากกเลส ๖๖

๑๑. กราบนมสการหลวงปมน ๖๙

๑๒. เปนทกขเพราะความคด ๗๔

๑๓. ตายแลวไปไหน ๗๖

๑๔. สรางความศรทธา ๗๙

๑๕. เหตการณพลกแผนดนวดมวงไข ๘๓

๑๖. พระฝน อาจาโร ๘๖

๑๗. อรยสจแหงจต ๘๙

๑๘. จต คอ พทธะ ๙๒

๑๙. ค�ารบรองจากพระอาจารยใหญ ๙๕

ตวอยาง

๒๐. รางวลเกยรตยศ ๙๘

๒๑. เหตการณทถ�าผาบง ๑๐๑

๒๒. สนทนาธรรมกบพระอาจารยใหญ ๑๐๔

๒๓. โนมนาวใจพระมหาปน ๑๐๕

๒๔. กลบสรนทรถนก�าเนด ๑๐๙

๒๕. สรรเสรญและนนทา เปนธรรมดาของโลก ๑๑๒

๒๖. ไดศษยส�าคญ ๑๑๔

๒๗. ผจญภยควายปา ๑๑๘

๒๘. เดนทางเขากรงเทพฯ ๑๒๑

๒๙. ไปภาวนาทถ�าอรหนต จงหวดลพบร ๑๒๒

๓๐. หลวงปสาม ศษยส�าคญอกองค ๑๒๔

๓๑. หวนกลบอบลราชธาน ๑๒๘

๓๒. ไดศษยส�าคญทอบลราชธาน ๑๓๑

๓๓. รบบญชาคณะสงฆ ๑๓๔

๓๔. วดบรพาราม จงหวดสรนทร ๑๓๗

๓๕. หลวงพอพระชว พระพทธรปคเมองสรนทร ๑๔๐

๓๖. ปกหลกอยทวดบรพาราม ๑๔๕

๓๗. สงเสรมทงปรยตและปฏบต ๑๔๘

๓๘. กอสรางพระอโบสถ ๑๕๑

๓๙. หลวงพอพระประธาน ๑๕๖

๔๐. พระอารามหลวง ๑๖๒

๔๑. ปชนยบคคลทหาไดยาก ๑๖๖

๔๒. บณฑบาต ๒ ชน ๑๖๙

ตวอยาง

๔๓. ใหโอกาสสานศษย ๑๗๒

๔๔. งานเผยแผไปสประชาชน ๑๗๕

๔๕. สงเคราะหศษยในการบวช ๑๘๐

๔๖. อยอยางบรสทธ ๑๘๗

๔๗. แนวทางการสอนศษย ๑๙๐

๔๘. วปสสนปกเลส ๑๙๖

๔๙. เรองของหลวงตาพวง ๑๙๙

๕๐. ชแนะศษยผหลงทาง ๒๐๕

๕๑. โปรดนกเลงใหกลบใจ ๒๐๗

๕๒. พดถงการเผชญสตวราย ๒๑๑

๕๓. เรองเสอกลวหมา ๒๑๕

๕๔. จตเสมอกน ๒๑๙

๕๕. แบบฉบบการเดนธดงค ๒๒๒

๕๖. หลงปา-อดอาหาร ๒๒๗

๕๗. หลวงปพดถงพระอาจารยใหญ ๒๓๑

๕๘. พดถงครบาอาจารยองคอนๆ ๒๓๖

๕๙. ผไมมโทษทางวาจา ๒๔๒

๖๐. ศกษาจากต�าราหรอวาปฏบตเอง ๒๔๘ตวอยาง

ภำค ๑ประวตและปฏปทา

ตวอยาง

๑

สรนทรถนก�ำเนดของหลวงป

หลวงปดลยอตโล เปนชาวสรนทรโดยก�าเนด ทานเกด

เมอ พ.ศ. ๒๔๓๑ ในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา

เจาอยหว รชกาลท ๕

เรองราวของจงหวดสรนทรถนก�าเนดของหลวงปเมอสมย

๑๐๐ กวาปมาแลว ตามทหลวงปเลาใหฟง และ ทานเจาคณ

พระโพธนนทมน* (สมศกด ปณฑโต) ไดเรยบเรยงบนทกไว ม

ดงตอไปน

ชมชนสรนทรในอดตไมมหลกฐานวาเกดขนเมอใด แต

สนนษฐานวามมาไมต�ากวา ๒,๐๐๐ ป เคยผานความรงเรอง

มาสมยหนงในฐานะเปนเมองหนาดานจากผนทราบโคราช ลงส

แควนเจนละของกมพชา

* ณ เวลาจดพมพหนงสอเลมน พระโพธนนทมน (อดตพระครนนทปญญาภรณ)

ด�ารงสมณศกดท พระราชวรคณ

ตวอยาง

๑8 อตโล ไมมใดเทยม

สรนทร หรอ เมองประทายสมนตหรอ ผไทสมนต ใน

อดต อยในพนทราบต�าทอดมสมบรณไปดวยทรพยากรธรรมชาต

และมวลสตวปานานาชนด

หลกฐานเมองโบราณทพบเหน ไดแก ปราสาทหนหลาย

แหง เชน ปราสาทหนภมโปน ปราสาทระแงง ปราสาทยายเหงา

ปราสาทตาเหมอน ปราสาทจอมพระ ปราสาทเบง เปนตน รวมทง

ก�าแพงเมองสรนทรเดม ซงม ๒ ชน เคยตงตระหงานมาเมอ

๑๐๐ ปทแลว กยงมหลกฐานเหลอใหเหนไดชดเจน

ในสมยนน บานเรอนมนอย ไมแออดเหมอนทกวนน

ดานทศใตของ วดบรพาราม ของหลวงป เปนก�าแพงเมอง

ชนใน สงตระหงาน บงหลงคากฏ เพงจะอนตรธานหายไปเมอ

ไมเกน ๑๐๐ ปมานเอง

จากก�าแพงเมองชนในออกไปทางทศใตเพยง ๕๐๐ เมตร

จะเปนก�าแพงเมองชนนอก ซงม วดจมพลสทธาวาส (วดทหลวงป

เขาอปสมบท) อยตดขอบก�าแพงดานใน

เลยก�าแพงเมองชนนอกออกไปเปนเขตชนบททงสน หาง

ออกไปไมถง ๒ กโลเมตร จะเปน ล�าหวยเสนง ฝงหวยจะม

ไมยางปาขนาดมหมาเตมไปหมด ชกชมไปดวยสตวปานานาชนด

ไมวาหมปา ลง ชะน คาง แมกระทงแรดกปรากฏใหเหนทวไป

ตวอยาง

พระรำชวฒำจำรย (หลวงปดลย อตโล) ๑9

หางออกไป ๕-๑๐ กโลเมตร จงจะพบหมบานสกแหง

ซงมบานเรอนประมาณ ๔-๕ หลงเทานน

หมบานทหลวงปถอก�าเนดชอวา บานปราสาท หางจาก

ตวเมองสรนทรไปทางทศใตประมาณ ๑๐ กโลเมตร

หลวงปไดเลาถงบรรพบรษของทานวา รนปทวดของทาน

อาศยอยทบานสลกได ตงอยนอกก�าแพงเมองดานตะวนออก

ประมาณ พ.ศ. ๒๓๙๘ คณตาของหลวงป ชอคณตาแสร

และญาตพนองรวม ๕ ครอบครว ตงใจจะพากนอพยพไปตง

บานเรอนอยท เขมรต�า (ประเทศกมพชา) จงเดนทางดวยชาง

มงลงทางใตไปเรอยๆ

เมอเดนทางไป ได ประมาณ ๑๐ กโลเมตร ก ได พบกบ

คณะของ พระยาสรนทรภกดศรผไทสมนต (มวง) เจาเมอง

สรนทรล�าดบท ๕ ก�าลงออกส�ารวจพนทอย

ทานเจาเมองทราบวาครอบครวเหลานนก�าลงจะไปท�ามา

หากนทเขมรต�า จงไดทดทานไว โดยชแจงถงความยากล�าบากและ

อนตรายในการเดนทาง รวมทงสภาพบานเมองของเขมรทไมสงบ

เรยบรอย ยงไมนาไววางใจ

ตวอยาง

20 อตโล ไมมใดเทยม

พรอมกนนน ทานเจาเมองกแนะน�าและขอรองใหพากน

ตงบานเรอนอยท�ามาหากน ณ สถานทแหงนน ซงมความอดม

สมบรณ ใครใครจะจบจองเอาทดนทนามากเทาไรกได

คณะผอพยพกคลอยตาม รวมทงย�าเกรงทานเจาเมอง

ดวย จงตกลงตงหลกแหลงอย ณ สถานทนน ตางชวยกนหกราง

ถางพงสรางบานเรอนตงเปนหมบานขนมา และดวยหมบานนน

ตงอยใกลเคยงกบปราสาทโบราณ จงเรยกขานกนวา บานปราสาท

คณตาแสรของหลวงปเปนนายบาน ท�าหนาทปกครองดแล

หมบานปราสาทแหงนน

คณตาแสรมลก ๖ คน คอ ๑. นายมาก ๒. นางเงม

(มารดาของหลวงป) ๓. นายมวง ๔. นางแกว ๕. นางเมอะ และ

๖. นายออน

ครอบครวของคณตาแสรกขยายสาขาเพมสมาชกออกไป

บางสวนกอยในบานปราสาท บางสวนกอยในหมบานใกลเคยง

บางสวนกอพยพยายไปอยถนอน ตามวถชวตของแตละคน

การประกอบอาชพของผคนสมยนน ไดแก การท�าไร

เรมตนดวยการแผวถางปาทหนาทบ เพอปลกขาว ฟก แฟง แตงกวา

ส�าหรบใชท�าอาหาร นอกจากนกเกบของปา ลาสตว ซงมอยาง

อดมสมบรณ

ตวอยาง

พระรำชวฒำจำรย (หลวงปดลย อตโล) 2๑

ส�าหรบผหญง ท�างานบาน เลยงลก และดแลสตวเลยง

มเปด ไก หม วว ควาย เปนตน นอกจากนนกทอผา ปนดาย

เลยงไหม

บานเรอนกสรางกนอยางงายๆ พออยได ตดโคนตนไม

กนเปนตนๆ ใชขวานถากไมทงตนใหเปนเสา หรอผาครงแลวถาก

ใหบางเปนแผนกระดาน น�าใบไมหรอไมไผมาขดแตะท�าเปน

ฝาบาน และมงหลงคาดวยหญาคา

แตละบานจะน�าไมไผมาสานเปนโจรก คอตะกราหรอเขง

ใบใหญ ภาษาเขมรพนเมองเรยกวา เจยลดอก ใชส�าหรบเกบ

ขาวเปลอกไวท�าพนธหรอไวกนตลอดป โจรกแตละใบบรรจขาวเปลอก

ไดถง ๑๐ เกวยนกม บางบานกท�าไวหลายใบ

ขาวและพชผลสมยนนไมมการซอขายกน ใชวธแลกเปลยน

หรอแบงปนกนตามมตามเกด เงนทองไมมตดบานแมแตบาทเดยว

กไมเดอดรอน ครอบครวไหนทอผาหมผานงไดมาก หรอม

ขาวเปลอกเกบส�ารองไวมาก กแบงปนครอบครวอนทขาดแคลน

ใหกยมไปกนตามความจ�าเปน

ตวอยาง