บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4...

18
บทที4 การเขียนข่าวประชาสัมพันธ์ทางสื่อสิ่งพิมพ์ สัปดาห์ที6-7, 9 โดย อาจารย์วิภาณี แม้นอินทร์ การเขียนเพื่อการประชาสัมพันธ์ สามารถถ่ายทอดผ่านสื่อ 2 ประเภท คือ 1. สื่อที่ควบคุมได้ (Controlled Media) หรือ สื่อเฉพาะกิจ (Specialized Media) 2. สื่อที่ควบคุมไม่ได้ (Uncontrolled Media) หรือ สื่อมวลชน (Mass Media) ประเภทของงานเขียนเพื่อการประชาสัมพันธ์ทางสื่อสิ่งพิมพ์ มี 4 ประเภท คือ 1. ข่าวแจก (Press Release) 2. คาอธิบายประกอบภาพข่าวแจก (Photo Release & Captions to Illustration) 3. บทความ & สารคดี (Articles & Feature) 4. สิ่งพิมพ์โฆษณาประชาสัมพันธ์ (Printed Advertising Public Relations) ความหมายของข่าวประชาสัมพันธ์ ข่าวประชาสัมพันธ์ หรือ ข่าวแจก (Press Release) หรือ (News Release) หมายถึง ข้อมูล ข่าวสาร หรือ ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับกิจกรรม หรือ เหตุการณ์ต่าง ๆ ซึ ่งเกิดขึ ้นภายใน หน่วยงาน และหน่วยงานได้ส่งเผยแพร่ไปยังสื่อมวลชน โดยมีจุดมุ ่งหมายให้สื่อมวลชนถ่ายทอด ข้อมูล ข่าวสาร หรือข้อเท็จจริงไปสู่ประชาชน ข่าวประชาสัมพันธ์ หมายถึง ข่าวสารที่ส ่งให้สื่อมวลชนโดยข่าวสารนั ้นเป็นเรื่องเกี่ยวกับ การดาเนินงานขององค์การที่อาจมีคุณค่าส่งผลต่อชุมชนหรือสังคม เป็นข่าวสารเกี่ยวกับสินค้าหรือ บริการต่าง ๆ ขององค์การเพื่อให้ผู้บริโภคได้รับทราบ หรือเป็นข่าวสารเกี่ยวกับผลประกอบการ สถานะทางการเงิน ทั ้งที่ข่าวประชาสัมพันธ์มีองค์ประกอบสาคัญ 3 ประการที่ต้องประสาน กลมกลืนไปด้วยกัน ได้แก่ มีการเผยแพร่ (publicity) มีแง่มุมข่าว (angle) และมีการเล่าเรื่องราว (story) ที่ตรงกับความสนใจของสื่อมวลชนและกลุ ่มเป้าหมาย (Bivins, 2008, p. 122) ความสาคัญของข่าวประชาสัมพันธ์ 1. ข่าวประชาสัมพันธ์เป็นเครื่องมือขององค์การ สถาบัน ในการเผยแพร ่ข่าวสาร

Upload: others

Post on 10-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

บทท 4 การเขยนขาวประชาสมพนธทางสอสงพมพ สปดาหท 6-7, 9 โดย อาจารยวภาณ แมนอนทร

การเขยนเพอการประชาสมพนธ สามารถถายทอดผานสอ 2 ประเภท คอ

1. สอทควบคมได (Controlled Media) หรอ สอเฉพาะกจ (Specialized Media) 2. สอทควบคมไมได (Uncontrolled Media) หรอ สอมวลชน (Mass Media)

ประเภทของงานเขยนเพอการประชาสมพนธทางสอสงพมพ ม 4 ประเภท คอ

1. ขาวแจก (Press Release) 2. ค าอธบายประกอบภาพขาวแจก (Photo Release & Captions to Illustration) 3. บทความ & สารคด (Articles & Feature) 4. สงพมพโฆษณาประชาสมพนธ (Printed Advertising Public Relations)

ความหมายของขาวประชาสมพนธ ขาวประชาสมพนธ หรอ ขาวแจก (Press Release) หรอ (News Release) หมายถง

ขอมล ขาวสาร หรอ ขอเทจจรงเกยวกบกจกรรม หรอ เหตการณตาง ๆ ซงเกดขนภายในหนวยงาน และหนวยงานไดสงเผยแพรไปยงสอมวลชน โดยมจดมงหมายใหสอมวลชนถายทอดขอมล ขาวสาร หรอขอเทจจรงไปสประชาชน

ขาวประชาสมพนธ หมายถง ขาวสารทสงใหสอมวลชนโดยขาวสารนนเปนเรองเกยวกบการด าเนนงานขององคการทอาจมคณคาสงผลตอชมชนหรอสงคม เปนขาวสารเกยวกบสนคาหรอบรการตาง ๆ ขององคการเพอใหผบรโภคไดรบทราบ หรอเปนขาวสารเกยวกบผลประกอบการ สถานะทางการเงน ทงทขาวประชาสมพนธมองคประกอบส าคญ 3 ประการทตองประสานกลมกลนไปดวยกน ไดแก มการเผยแพร (publicity) มแงมมขาว (angle) และมการเลาเรองราว (story) ทตรงกบความสนใจของสอมวลชนและกลมเปาหมาย (Bivins, 2008, p. 122)

ความส าคญของขาวประชาสมพนธ 1. ขาวประชาสมพนธเปนเครองมอขององคการ สถาบน ในการเผยแพรขาวสาร

Page 2: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

ใหประชาชนไดทราบความเคลอนไหวขององคการ สถาบน อาท เรองนโยบาย กจกรรม และความเคลอนไหวเกยวกบการด าเนนงานตาง ๆ รวมทงเปนการสอสารเพอสรางความเขาใจในจดยนและชวยสรางการมสวนรวมระหวางองคการ สถาบนกบกลมประชาชนเปาหมายอกดวย 2. ขาวประชาสมพนธเปนขาวสารประเภทเอกสารทชวยตอบสนอง “สทธการรบรของประชาชน” 3. ขาวประชาสมพนธชวยสงเสรมความสมพนธทดกบสอมวลชน เปนงานอยางหนงของการสรางสอมวลชนสมพนธขององคการ สถาบน ขาวประชาสมพนธชวยท าใหสอมวลชนมขอมลส าหรบเผยแพรนอกเหนอจากขาวสารอน ๆ

องคประกอบของขาวประชาสมพนธ 1. องคประกอบของขาวทวไป (news elements) มดงน

1.1 ความรวดเรวหรอความสด คอการรายงานเหตการณทเกดขนใหผอานไดทราบอยางทนควน ยงรายงานเรวเทาไหรคณคาความสดของขาวจะมมากขน 1.2 ความใกลชด คอเรองราวเหตการณทเกดขนใกลตวผอาน รวมถงความใกลชดทางความรสก ทางจตใจ และทางความคดของผอาน 1.3 ความเดนหรอความส าคญ เชน บคคล สถานททมชอเสยงเปนทรจก หรอเหตการณส าคญ ฯลฯ เรองราวทมองคประกอบนมกเปนทสนใจของคนทวไป 1.4 ความผดปกต ธรรมชาตของมนษยมกสนใจตอสงทผดไปจากปกตมกเปนเรองทไมเคยรเหนมากอนหรอเกดขนไมบอยนก เรองเหลานมกไดรบการน าเสนอ 1.5. ความขดแยง โดยปกตคนทวไปมกอยากรเรองราวความขดแยง อยากตดตาม ดผลสรปสดทายวาจะเปนไปเชนใด ขาวสารตาง ๆ ทน าเสนอจงมกมประเดนความขดแยงเปนสวนใหญ 1.6 ความลกลบหรอความมเงอนง า คอ เหตการณหรอเรองราวทยงไมคลคลาย มกสรางความสงสยใหอยากตดตามวามรายละเอยดอยางไร มใครเปนตนเหตหรอเกยวของ 1.7 ผลกระทบ มกจะเปนผลกระทบทเกดกบมวลชนหรอคนสวนใหญ ผลกระทบในทนอาจเปนทงผลกระทบในแงลบและแงบวกกได ตลอดจนเปนผลกระทบตอความเปนอยหรอตอสงคม 1.8 ความกาวหนา คอ ความเจรญกาวหนาทางวทยาการ สงคม การศกษา ฯลฯ ทเปนประโยชนตอความรและวถชวต 1.9 เพศ เปนเรองทผอานสนใจมาก โดยเฉพาะหากเปนเรองทางเพศทผดปกตธรรมดา รวมไปถงกจกรรม การเรยกรองตาง ๆ ในสงคม เชน การเรยกรองสทธของเพศทางเลอก

Page 3: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

1.10 เรองเราอารมณ เปนเรองทสรางความรสกหรอความสมพนธทางอารมณ และจตใจรวมกบบคคลในขาว เชน สงสาร สะเทอนใจ เหนใจ อยากมสวนรวม อยากชวยเหลอ 2. องคประกอบของขาวประชาสมพนธ (public relations news elements) มลกษณะเดยวกบขาวทวไป โดยบรรณาธการหรอผสอขาวจะเลอกรายงานหรอน าเสนอเหตการณใดออกมาเปนขาวทสงถงผอานซงเปนประชาชนทอยในสงคม ยอมค านงถงองคประกอบของขาววามความส าคญในประเดนใดบาง อยางไรกตามไดมการประมวลกนวา ขาวประชาสมพนธสวนใหญมกน าเสนอประเดนขาว โดยใชองคประกอบดงตอไปน (รงรตน ชยส าเรจ, 2549, หนา 67 – 68) 2.1 ความรวดเรวหรอความทนตอเหตการณ (immediacy/timeliness) หมายถง การน าเสนอขาวอยางรวดเรวภายหลงการเกดเหตการณหรอกจกรรมหรอการน าเสนอขาวลวงหนาของกจกรรมในชวงเวลาทเหมาะสม อาท การสงขาวหรอจดแถลงขาวชแจงขอเทจจรงทนทในกรณขาวการระบาดของโรคเมอร สถานการณวกฤตน าและแผนการปลกขาวทท งเกษตรกรและประชาชนเฝารอวาจะเปนอยางไร 2.2 ความใกลชด (proximity/nearness) หมายถง ความใกลชดกบผรบสารทเปนกลมประชาชนเปาหมาย สามารถแบงไดเปน 2 ลกษณะคอ ความใกลชดทางกายภาพ เปนการพจารณาในแงสถานท เชน สถานทจดกจกรรมอยในพนทจงหวดเดยวกน ฯลฯ และความใกลชดทางจตใจ ซงพจารณาในแงความสมพนธ เชน บคคลในขาวเปนทรจกคนเคย หรอเปนสนคา ทนยมใชอยเปนประจ า ฯลฯ 2.3 ความเดนหรอความส าคญ (prominence) หมายถง ความโดดเดนดานชอเสยงของบคคล กจกรรม สถานท หรอสงของตาง ๆ ทจะชวยดงดดความสนใจของผรบสารมากขน ดงค ากลาวทวา “name always make news” หรอ “ชอดงมกเปนขาว” 2.4 ผลสบเนองหรอผลกระทบ (consequence) หมายถง ผลทเกดตามมาเนองจากเหตการณหรอกจกรรมบางอยาง โดยเหตการณหรอกจกรรมใดกตามทสงผลสบเนองในวงกวางกยงท าใหเปนขาวทมคณคานาสนใจมากขน ส าหรบขาวประชาสมพนธลวนน าเสนอประเดนทสงผลดานดตอสงคมเพอมงใหเกดการยอมรบจากกลมเปาหมายเปนหลก เชน บรษทจดกจกรรมรณรงคแกไขปญหาจราจร ฯลฯ 2.5 ความกาวหนา (progress) หมายถง เหตการณทแสดงถงความกาวหนาของวทยาการ หรอการพฒนาทางธรกจสมยใหม เชน องคการแหงหนงเปนผน าดานกลยทธการปรบระบบ (re-engineering) เพอพฒนาธรกจ ธรกจบางแหงน าเรองแนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมมาบรหารจดการธรกจอยางเปนระบบครบทกกระบวนการ ฯลฯ

Page 4: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

2.6 สอดคลองกบความสนใจของคนทวไป (human interest) เปนสงทนาตนเตน โดยปกตคนสวนใหญมความอยากรอยากเหน รวมไปถงชอบในเรองราวทเกยวของกบอารมณซงเปนพนฐานของมนษย อาท ความแปลกใหม ความรก ฯลฯ เชน ขาวบนเทง ขาวสงคม แฟชน เปนตน

ความแตกตางระหวางขาวทวไปกบขาวประชาสมพนธ

ลกษณะความแตกตาง ขาวประชาสมพนธ ขาวทวไป

1.จด ม งหมายของการเผยแพรขาว

เพอเผยแพรขาวสารขององคการใดองคการหนงใหประชาชนทราบ โดยค านงถงประโยชนตอองคการเปนหลก

เ พ อ ถ า ยทอดขอ เ ท จ จ ร ง แ ล ะ ส า ร ะ ค ว า ม ร ท เ ป นสาธารณประโยชนเปนหลก

2.ท ศ ท า ง ข อ ง ผ ล ท คาดวาจะเกดขน

คาดหวงผลดานดตอองคการเสมอ อ า จ ใ ห ท ง ผ ล ด า น ด แ ล ะ ด า น ไ ม ด แ ก บ ค ค ล ห ร อองคการกได

3.ลกษณะของแหลงขาว หรอการไดขาว

นกข าวไม จ า เ ปนตองออกไปแสวงหาขาวดวยตนเอง โดยม นกประชาสมพนธสงขาวมาใหพจารณา

นกขาวตองใชความสามารถในการแสวงหาขอมลเปนขาวดวยตนเอง

4. กลมเปาหมาย กลมเปาหมายเฉพาะขององคการ ประชาชนโดยสวนรวม

5. ขอบเขตของขาว น าเสนอเกยวกบเรองขององคการ ไมวาจะเปนบคคล หรอ กจกรรม

ครอบคลมเนอหาหลายดานของสงคมสวนรวม อาท เศรษฐกจ การเมอง อาชญากรรม ธรกจ กฬา ฯลฯ

6. ความรวดเรว /ทนตอเหตการณ

สามารถรอเวลาในการเผยแพรไดระยะหนง

เ น น ท ค ว า มสด ร ว ด เ ร ว ทนตอเหตการณเสมอ

ขอบขายของขาวประชาสมพนธ Dominick (1998, pp.381 – 384) ไดแบงประเภทหรอลกษณะขององคการ

ทจะตองปรบยทธวธการประชาสมพนธใหมความเหมาะสม ดงน

Page 5: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

1. การประชาสมพนธองคการธรกจ การประชาสมพนธในองคการประเภทนมจดมงหมายรวมกบเปาหมายทางการตลาด คอ สงเสรมความสมพนธอนดระหวางผบรหารกบพนกงานหรอลกจาง ท าใหลกจางหรอผ บรโภคเกดทศนคตทดตอบรษท ท าใหเกดการยอมรบระหวางบรษทกบหนวยงานรฐ และสดทายคอท าใหเปนทประจกษวาบรษทเปนองคการทดของชมชนหรอเปนองคการทดระดบประเทศ 2. การประชาสมพนธองคการภาครฐ ไดแก กระทรวง ทบวง กรมตาง ๆ ซงปจจบนหนวยงานเหลานไดมการจดต งสวนงานประชาสมพนธขนมาเฉพาะ แตบางแหงอาจจางบรษทเอกชนท าประชาสมพนธให โดยการเผยแพรขาวสารของหนวยงานไปสประชาชน และประสานสมพนธกบสอมวลชนตาง ๆ ขณะเดยวกนกท าหนาทตดตามความคดเหนของประชาชน ผใชบรการหรอสวนงานอน ๆ สะทอนกลบใหผบรหารหนวยงานไดรบทราบดวย การประชาสมพนธในสวนงานนเปนเรองใหญและมกมงบประมาณจ านวนมาก เนองจาก มขาวสารเกยวกบนโยบาย โครงการและกจกรรมตาง ๆ ทตองการเผยแพรผานสอมวลชน จ านวนมาก โดยการเผยแพรผานสอสงพมพ วทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน 3. การประชาสมพนธองคการดานการศกษา ไมวาการศกษาในระดบอนบาลไปจนถงมหาวทยาลยตางมการประชาสมพนธขาวสารเกยวกบกจกรรมความเคลอนไหวในโรงเรยน / สถาบนของตนทงสน เชน การสงขาวสารจากโรงเรยนไปยงผปกครอง การสงขาวสารไปยง ศษยเกาหรอการสงขาวสารผานสอมวลชนไปยงประชาชนทวไป ดงนน การประชาสมพนธในองคการดานนจงเปนการมงสรางความเขาใจทด และความรวมมอทดทงจากผปกครอง นกเรยน ศษยเกาและประชาชนในชมชน 4. การประชาสมพนธองคการดานสขภาพ เชน โรงพยาบาล สถานบ าบดฟนฟ ฯ หรอสถานพยาบาลตาง ๆ หนวยงานเหลานใหความส าคญตอการประชาสมพนธอยางยง เนองจากมหนาทตองสรางสมพนธทดตอผปวย ครอบครวของผปวย รวมทงตองประสานงานกบหนวยงานอน ๆ เชน หนวยงานประกนสงคม บรษทประกนชวต รวมทงประสานกบบคลากรภายในไมวาจะเปนแพทย พยาบาล เจาหนาทในทกแผนก 5. การประชาสมพนธองคการพฒนาเอกชน ไดแก มลนธ สมาคม สภา สถาบน ตาง ๆ ทจดตงขนเพอด าเนนกจกรรมทางสงคม โดยมวตถประสงคเพอสาธารณะประโยชนไมมงหวงผลก าไร องคการเหลานใชการประชาสมพนธเพอแจงขาวสารใหสมาชกไดทราบโดยทวกน อกทงตองใหความรและโนมนาวใจประชาชนกลมเปาหมายใหความรวมมอสนบสนนกจกรรมของตน เชน การระดมหาทนสนบสนนจากภายนอก การรบอาสาสมครชวยงานโครงการ ฯลฯ

Page 6: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

6. การประชาสมพนธองคกรวชาชพ ไดแก องคการทจดตงขนโดยผประกอบการวชาชพหนง เชน สภาทนายความ สภาการหนงสอพมพแหงชาต ฯลฯ ใชการประชาสมพนธเพอเผยแพรขาวสาร ความร ความเคลอนไหวและกจกรรมใหสมาชกไดรบทราบและเขารวมกจกรรมดงกลาว การวางแผนการจดกจกรรมตาง ๆ เชน การสมมนา การประชมประจ าป รวมทงการผลกดนนโยบายขององคการในระดบชาตดวย 7. การประชาสมพนธองคการดานบนเทง กฬาและการทองเทยวเปนงานทสนองความพงพอใจใหลกคา การประชาสมพนธจงตองใชกลยทธดงดดใจ สรางกจกรรมใหมทนาสนใจและดงดดใหสมาชกเขารวม รวมทงการพทกษสทธประโยชนหรอเอออ านวยโดยการใหขาวสารเกยวกบกจกรรมพเศษตาง ๆ 8. การประชาสมพนธองคการระหวางประเทศ ในหนวยงานทมสาขาหรอส านกงานกระจายอยในประเทศตาง ๆ การประชาสมพนธยงตองใหขอมลขาวสารความเคลอนไหวลาสดของส านกงานใหญกระจายสผปฏบตงานอยางทวถงและรวดเรว ขาวสารทเผยแพรมหลากหลายเรองราวไมวาจะเปนการเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมของแตละภมภาค เพอบอกกลาวใหความรเกยวกบการปฏบตงานของแตละสาขาหรอส านกงาน เทากบเปนศนยกลางของขอมลทงหมด 9. การประชาสมพนธองคการดานการเมอง การด าเนนงานทางการเมองในปจจบน มการแขงขนกนสงมากโดยเฉพาะในชวงการเลอกต ง ดงน น พรรคการเมองทกพรรคจงใหความส าคญกบการประชาสมพนธ ซงเปนเครองมอในการสรางภาพลกษณทดใหแกผสมครและพรรค เพอมงใหเกดความนยมศรทธาอนเปนทมาของการชนะการเลอกตงได

ประเภทของขาวประชาสมพนธ สกานดา วรพนธพงศ (2555) ไดอธบายไววา การน าเสนอขาวประชาสมพนธขององคการ

สามารถแบงเนอหาของขาวทน าเสนอออกเปนประเภทตาง ๆ ดงน 1. ขาวกจกรรมขององคการ เปนการน าเสนอเหตการณหรอกจกรรมทเกดขนภายในองคการ เนอหาจะเปนการบอกเลาใหเหนถงความกาวหนา ความเคลอนไหวของการบรหารจดการ ความเจรญเตบโตของการด าเนนงาน เชน การเปดตวสนคาใหม การเปดสาขาใหม การแตงตงผบรหารใหม การแจกรางวลหรอการชงโชค เปนตน 2. ขาวกจกรรมสาธารณะประโยชนหรอขาวการกศล เปนการน าเสนอกจกรรมทองคการจดท าขนเพอสรางประโยชนแกสงคม อาจเปนกจกรรมหรอโครงการทองคการรเรมท าขนมาเอง หรอใหความรวมมอกบองคการอนกได เชน การมอบทนการศกษา การแจกเครองอปโภคบรโภคใหกบผประสบอทกภย การแจกผาหมใหผยากไร ฯลฯ

Page 7: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

3. ขาวเพอใหความรความเขาใจ เปนการเสนอขาวทมเนอหาเกยวกบการใหความรหรอเพอสรางความเขาใจใหถกตองแกสาธารณชน เชน โรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง หรอโรคเมอรส ไขหวดใหญสายพนธใหมชนดเอเอช1เอน 1 (AH1-N1) หรอขาวการรายงานผลการประชม การอภปราย การสมมนาทางวชาการ หรอการใหความรในเรองตาง ๆ ทองคการนนมผเชยวชาญโดยเฉพาะ รวมถงขาวจากผลงานวจยขององคการดวย 4. ขาวเพอแสวงหาการมสวนรวม การน าเสนอเนอหาขาวเปนลกษณะแจงใหผสนใจเขามามสวนรวมกบกจกรรมขององคการทจดขน เชน รวมบรจาคเงนชวยเหลอผ ประสบภย รวมบรจาคเลอดหรอหนงสอ ขาวรบอาสาสมครเขารวมโครงการคายเยาวชน เปนตน 5. ขาวชแจงหรอใหขอมลเพอแกไขความเขาใจผด เนอหาขาวเปนลกษณะของการชแจงหรอใหขอมลเกยวกบการด าเนนงาน การตดสนพจารณาความขดแยง การจดการเรองทมความเขาใจผดหรอขาวลอตาง ๆ ทกระทบตอชอเสยงของบรษท องคการ เพอแสดงออกถงความรบผดชอบอยางทนทและรกษาภาพลกษณไมใหเสอมเสย เชน การชแจงสาเหตของรถไฟฟาเกดอบตเหต อบตเหตเครองบนตก การชแจงเรองความลาชาของสายการบน เปนตน 6. ขาวประชาสมพนธของบคคล บคคลทน ามาเสนอในขาวประชาสมพนธมกเปนบคคลทมชอเสยง เปนบคคลส าคญซงเปนทรจกทวไป หากบคคลเหลานเขารวมกจกรรมใด ๆ ขององคการกมกจะไดรบความรวมมอจากสอมวลชนในการเผยแพรขาวประชาสมพนธ นอกจากนบคคลทมความสมพนธทดกบสอมวลชน เชน เปนญาต เพอน กจะไดรบการตพมพขาวในกจกรรมหรองานสวนตวได เชน งานเลยงรน งานแตงงาน หรองานรบพระราชทานปรญญาบตร เปนตน

สาเหตส าคญทท าใหขาวแจกถกปฏเสธ 1. เปนเรองทมความนาสนใจเฉพาะในวงแคบ ๆ

2. ไมนาสนใจแกผอานประการใด 3. เขยนขาวไมเปน / ใชไมได 4. เนนเรองเหตผล และนโยบายมากเกนไป 5. เปนการโฆษณาสนคา

6. ขาวทเสนอมาไมมมลความจรง / ยกเมฆ 7. ขาวทน าเสนอมามความผดพลาด / คลาดเคลอน 8. ขาวทสงมามแตซ าซาก 9. เหตผลของขาวออนเกนไป

Page 8: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

องคประกอบทส าคญของการเผยแพรขาวประชาสมพนธ คอ 1. คณภาพของขาว 2. วธการจดสงขาว 3. สอมวลชน

รปแบบของขาวประชาสมพนธ รปแบบเอกสารขาวประชาสมพนธทยอมรบกนเปนสากลมรายละเอยดตอไปน 1. กระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธนยมใชกระดาษสขาวขนาด 8.5 x 11 นว หรอ

กระดาษขนาด A4 ควรเปนกระดาษทมการออกแบบและผลตขนโดยเฉพาะคอ เปนกระดาษทพมพหวเฉพาะ (private heading paper) ซงมกจะมการพมพชอองคการพรอมสญลกษณ หรอตราเครองหมายขององคการ (logo) โดยจะมความแตกตางจากกระดาษจดหมายขององคการทว ๆ ไป นอกจากนนอาจมขอความระบเพมเตมวา “ขาวประชาสมพนธ” “ขาวแจก” หรอ “ขาวเผยแพรทางสอมวลชน” “NEWS RELEASE” “PRESS RELEASE” หรอ “PR RELEASE”

2. ตองระบสถานทตง หมายเลขโทรศพท หมายเลขโทรสารและอเมลไวเสมอ โดยพมพอยในสวนหวกระดาษ (heading) หรออาจน าไปวางไวสวนลางของกระดาษ (foot) เพอแสดงแหลงทมาของขาวและเปนการใหความสะดวกกบสอมวลชนในการขอขอมลเพมเตม แตทงนไมควรระบค าขวญ (slogan) ในเชงโฆษณาไวในเอกสารขาวประชาสมพนธ

3. ส าหรบสของหวกระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธควรพมพเพยงสเดยวหรอสองสเทานน ไมควรออกแบบหวกระดาษเอกสารขาวใหหลากสหรอหรหรามากเกนไป เพราะจะท าใหคลายจดหมายสงเสรมการขายหรอการโฆษณามากกวา อกทงหวกระดาษควรเปนแบบทเรยบงาย สามารถสอถงเอกลกษณทนาเชอถอขององคการมากกวา

4. ระบชวงเวลาของการเผยแพร นบเปนธรรมเนยมปฏบตทจะตองแจงชวงเวลาทขาวควรเผยแพรใหสอมวลชนไดทราบ เพอความสดใหมและทนเหตการณ โดยมกระบค าวา “ขาวส าหรบเผยแพรทนท” หรอ “for immediate release” ไวดานขวามอของหวขอขาวการระบชวงเวลาดงกลาว มกนยมใชเมอขาวทตองการเผยแพรมความจ าเปนเรงดวนจรง ๆ ไมควรใชบอยครงเพราะอาจไมไดรบความอนเคราะหจากสอมวลชนไดและหากประเดนของขาวไมมคณคาพอ การระบดงกลาวจะยงท าใหเกดความไมพอใจขนได

5. ควรเวนทวางใตหวกระดาษ (heading) ในหนาแรกของขาวไวประมาณ 2 นว หรอ 3-5 บรรทด ตามความเหมาะสมเพอใหดสวยงามและเนนความส าคญของขาวกอนเรมตนพาดหวขาว

Page 9: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

6. ควรเวนทวางของกระดาษ (margin) ทงซายและขวาใหกวางประมาณ 1 – 1.5 นว เพอใหบรรณาธการสามารถตรวจสอบแกขอความบางสวน รวมทงบนทกสงงานเกยวกบการพมพไดโดยสะดวก

7. ส าหรบการพมพเอกสารขาวควรใชตวพมพแบบมาตรฐานทอานงาย ควรพมพขาวในลกษณะ “บรรทดเวนบรรทด” เพอใหมทวางส าหรบบรรณาธการขาวปรบแกหรอเพมเตมขอความไดสะดวก อยางไรกตามในปจจบนการจดพมพเอกสารขาวของหนวยงาน องคการตาง ๆ ผานทางคอมพวเตอร ท าใหสามารถก าหนดระยะหางระหวางบรรทดใหกวางกวาปกตได โดยไมตองพมพแบบบรรทดเวนบรรทดกได ซงการก าหนดรายละเอยดขอนมกค านงถงความสวยงามและนาอานของเอกสารขาวเปนหลก

8. การพมพพาดหวขาวควรพมพตวอกษรหนาหรอใหญกวาปกตเลกนอยโดยวางไวตรงกงกลางหนากระดาษ อาจขดเสนใตเพอความเดนชดได ส าหรบตวเนอหาขาว (body) ไมควรขดเสนใตเนนขอความใด ๆ เพราะการขดเสนใตมกจะใชในการบนทกค าสงทางการพมพของบรรณาธการ ซงจะเปนผพจารณาตามความเหมาะสมวาควรเนนขอความใดในขาวนนเปนพเศษหรอไม

9. การเขยนขาวควรใชรปแบบการเขยนยอหนาสน ๆ หากเปนขาวภาษาองกฤษแตละยอหนาควรมความยาวประมาณ 4 – 5 บรรทดพมพ หรอไมเกน 6 บรรทดพมพ ส าหรบการเขยนขาวภาษาไทยยงไมมการก าหนดจ านวนบรรทดในแตละยอหนาอยางเปนมาตรฐาน อนโลมใหผเขยนเปนผพจารณาเอง โดยมกรอบกวาง ๆ คอ ในแตละยอหนาไมควรยาวเกนไป เพราะจะท าใหไมนาอาน นอกจากนควรเขยนใหจบยอหนากอนขนหนาใหม

10. ควรพมพขาวเพยงหนาเดยวเทานนเพอความสวยงามและสะดวกในการอาน หรอหากเนอหาเยอะกไมควรเกน 2 หนา ในกรณทเนอหาขาวไมจบในหนาเดยว ตองระบไวทมมขวาดานลางของกระดาษหรอตรงกลางวา “ยงมตอ” “ตอหนา2” หรอ “---/2” และใหระบหมายเลขหนาในแผนถดไปเสมอ หรอถาตองการใหชดเจนยงขน อาจระบเรองไวดวย เชน “กาแฟพรอมดม -2” “สนามบนสวรรณภม” เปนตน

11. เมอจบขาวใหระบค าวา “จบ” หรออาจท าเครองหมายไวขางทายเพอสอความหมายวาจบขาว เชน #, ----- เปนตน

12. ในบางกรณนกประชาสมพนธอาจจ าเปนตองระบเงอนไขในการเผยแพร (embargo) บางประการเพอปองกนความเสยหายทอาจเกดขน เชน ระบวา “หามตพมพเผยแพรกอนวนท___” แมบรรณาธการจะไมถกผกมดตามเงอนไขดงกลาว แตกเปนสงทควรใหความส าคญ เนองจากบางครงมผลกระทบตอสงคมสวนรวม เชน การเสนอขาวทมผลกระทบตอตลาดหลกทรพย หรอ กรณทเวลาของสองประเทศแตกตางกน หรอ เมอสอมวลชนไดรบรางสนทรพจนส าคญลวงหนา

Page 10: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

เปนตน การระบเงอนไขดงกลาวควรใหเหนชดเจนโดยอาจระบไวในต าแหนงใตหวกระดาษขาว (สนสา ประวชย, 2543, หนา 40)

13. การระบแหลงทมาของขาว (source) หรอผสงขาว นกประชาสมพนธหรอผสงขาวตองระบชอและนามสกล พรอมทงหมายเลขโทรศพททสามารถตดตอไดไวทมมดานลางซายมอใตเครองมอจบขาว เพอสอมวลชนสามารถตดตอสอบถามขอมลเพมเตมไดอยางสะดวกรวดเรวในกรณการระบชอผสงขาวใหใชค าน าหนาชอวา นาย นาง นางสาว ส าหรบคนทวไป ยกเวนผทมยศทางต ารวจ หรอ ทหาร และผทไดรบพระราชทานบรรดาศกด เชน คณหญง เปนตนแตในปจจบนมกนยมใชค าน าหนานามวา คณ ซงใชแทนไดทงผชายและผหญง แตบางหนวยงาน องคการ กไมไดระบค าน าหนานามระบชอและนามสกลเลยกม

14. ระบวนททสงขาว (release date) จ าเปนตองระบวน เดอน ป ทสงขาวไวเสมอ เพราะเปนการบอกถงความสดใหมของขาวนน ๆ โดยทวไปนยมระบไวทมมดานลางขวามอคกบแหลงทมาของขาว หรออาจระบกอนถงพาดหวขาวกได ดงน

### ชอ – สกล 28 กมภาพนธ 2558 หรอ 28 / 02 / 58ฝายประชาสมพนธ 051450 โทรศพท____________ ตอ ____ 15. การระบหมายเลขเอกสารขาวประชาสมพนธ (running number) เปนอกสงทควรท า

เพอชวยใหทราบวาหนวยงานไดจดท าเอกสารขาวเผยแพรไปยงสอมวลชนฉบบใดบางและมากนอยเพยงใด โดยจดระบบตวเลขจ านวนหนงขนมาตามทหนวยงานสะดวก เพอชวยสอความหมายตามทตองการ ตวอยางเชน 051458 สมมตใหแทนความหมายดงน

05 แทน หนงสอพมพหรอนตยสารทสงไปขอความอนเคราะหเผยแพร 14 แทน ล าดบทของขาวประชาสมพนธทสงไปยงหนงสอพมพหรอ

นตยสารฉบบนนในรอบป 58 แทน ปทสงขาว ทงน สามารถระบไวมมดานลางขวามอคกบวนเดอนปทสงขาวหรอระบไว

มมบนขวามอใตหวกระดาษเอกสารขาว 16. ขาวประชาสมพนธทสงไปยงสอมวลชนตองเปนฉบบจรงเสมอ ไมควรใชการถาย

ส าเนาเอกสารสงไปเพราะดไมสวยงาม ขาดความประณตและดไมนาเชอถอ แตถาหากจ าเปนตองใชฉบบทถายส าเนากควรถายดวยเครองถายเอกสารอยางประณต เพอแสดงถงความส าคญของขาว ทงยงใหความส าคญแกสอมวลชนอกดวย

Page 11: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

แตอยางไรกตามปจจบนมความกาวหนาทางเทคโนโลยดานการสอสารและเงอนไขขอจ ากดดานเวลา การสงขาวประชาสมพนธสวนใหญหนมาใชวธการสงทางโทรสารมากขนกวาการสงทางไปรษณย เนองจากมความสะดวกและรวดเรวกวา

ส าหรบหนวยงานราชการยงนยมสงทางไปรษณย โดยมจดหมายขอความรวมมอจากสอมวลชนอยางเปนทางการพรอมแนบขาวประชาสมพนธไปดวย สวนองคการตาง ๆ ปจจบนไดหนมาใชการสงขาวผานทางไปรษณยอเลกทรอนกส หรอ อเมล (Email) ถงสอมวลชนอกชองทางหนง ซงท าใหขาวประชาสมพนธมความสดใหมและสามารถเขาถงตวผสอขาวไดดยงขน

17. บางครงนกประชาสมพนธสามารถจดท าขาวเฉพาะ (exclusive news) ส าหรบเผยแพรทางหนงสอพมพฉบบใดฉบบหนงโดยเฉพาะ ดงนนเพอประโยชนของหนวยงาน องคการจงควรระบไวใหชดเจนในเอกสารขาววาเปนขาวเฉพาะส าหรบหนงสอพมพฉบบน น ๆ เพอใหสอมวลชนรบทราบและมนใจวาขาวนนเปนชนพเศษซงไมซ าซอนกบฉบบอน ๆ กจะท าใหมโอกาสไดรบการพจารณาน าลงตพมพเผยแพรเปนขาวส าคญมากขน เชน ระบวา “ขาวเฉพาะส าหรบเผยแพรในหนงสอพมพ......” เปนตน (รงรตน ชยส าเรจ, 2549, หนา 73)

Page 12: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

ตวอยาง : รปแบบเอกสารขาวประชาสมพนธ (กระดาษขนาด A4)

ชอ และ ตราขององคการ ทตงและหมายเลขโทรศพท / โทรสาร / อเมลล

ขาวประชาสมพนธ “โปรดอยาลงพมพเผยแพรกอนวนท.....” หรอ “ขาวแจกส าหรบสอมวลชน

(ระบเฉพาะกรณ EMBARGO เทานน)

พาดหวขาว (Headline) _____________________ วรรคน า (Lead)_____________________________________________________ __________________________________________________________________________

เนอหาขาว (Body)__________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ __________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ __________________________________________________________________ _________________________________________________________________

################

สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท

ผสงขาว_________(ชอของนกประชาสมพนธ) วน / เดอน / ปทสงขาว

ฝายประชาสมพนธ

โทรศพท______________ตอ_______

ถาความยาวขาวเกน 1 หนา ใหระบ .../ 2 หรอ “ยงมตอ”

Page 13: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

จากตวอยางรปแบบเอกสารขาวประชาสมพนธขางตน สามารถแบงออกเปน 6 สวน ทส าคญ ดงน 1. หวกระดาษ (news release headline) โดยหวกระดาษของเอกสารขาวประชาสมพนธจะแตกตางจากหวกระดาษจดหมายโดยทวไป เพราะจะตองระบชอองคการ เครองหมายการคา สถานทตดตอ เบอรโทรศพท โทรสารและอเมล ฯลฯ ใหชดเจน ส าหรบรายละเอยดเกยวกบทอยอาจพมพไวททายกระดาษกได 2. ระบค าวา “ขาวแจกส าหรบสอมวลชน” ซงถอเปนธรรมเนยมปฏบตของเจาหนาทสอมวลชนสมพนธทวไปและเพอใหสอมวลชนทราบวาขาวนเปนขาวประชาสมพนธ สวนกรณ ระบวา “โปรดอยาลงพมพเผยแพรกอนวนท.....” ใชในกรณจ าเปนเทานน 3. สวนการพาดหวขาวนน จะตองสน กระชบ สามารถอานไดความในประโยคเดยว และทส าคญจะตองจงใจใหผ อานอยากทราบเรองตอไป นอกจากน น ไมควรมพาดหวรอง (subheading) เพราะจะท าใหยดเยอไมกระชบ 4. ความน า ในสวนนจะเปนสวนทตอบค าถาม 5W + 1H คอ สรปประเดนส าคญ ๆ ไวทงหมด ควรเขยนเนนเนอหาสาระทเปนขาว (subject) มากกวาเนนทบคคลหรอองคการ ยกเวนแตขาวนนมบคคลเปนขาว เชน ชนาธป สรงกระสนธ ไดรบรางวลนกกฬายอดเยยม เปนตน 5. รายละเอยดเนอขาว ควรเขยนตามล าดบความส าคญของเนอหาขาวโดยอาศยรปแบบปรามดหวกลบ ใชภาษาทเปนทางการ ไมใชสญลกษณตาง ๆ เชน % ควรเขยนเปนภาษาเขยนแทน คอ รอยละ เปนตน ไมควรใชอกษรยอนอกจากอกษรยอนนเปนทรจกโดยทวกน เนอหาขาวไมควรเขยนยาวจนเกนไป อยางมากทสดไมเกน 2 หนา และควรพมพดวยตวพมพทมขนาดชดเจน 6. สวนทายของขาวประชาสมพนธ ตองระบชอผสงขาว เบอรโทรศพท และวนททสงขาว เพอท าใหผอานทราบในทนทวาขาวจบแลว และถาตองการขอมลเพมเตมจะสามารถตดตอ ไดทผใด

โครงสรางการเขยนขาวประชาสมพนธ การเขยนขาวประชาสมพนธนนมความคลายคลงกบการเขยนขาวทวไปทจะตองมวธการ

น าเสนอ เพอใหผอานสามารถตดตามเนอหาและจบเรองราวทส าคญไดตรงประเดน ประกอบดวย 4 สวนใหญ ๆ ดงน 1. พาดหวขาว (headline) เปนเนอหาสวนแรกสดและส าคญอยางยงในการท าหนาทบอกกลาวสาระส าคญของเรองราวตาง ๆ มลกษณะเปนขอความสน ๆ ทจะชวยใหบรรณาธการ รวาขาวประชาสมพนธนนมประเดนอะไรทนาสนใจ หากพาดหวขาวไมสามารถสอความหมายทส าคญของเรองราวไดกอาจท าใหขาวประชาสมพนธนนถกมองขามไปได

Page 14: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

ลกษณะของการพาดหวขาวทด คอ ควรส น กระชบ สมบรณดวยความหมายในประโยคเดยวหรออาจเปนอนประโยค ซงประกอบดวยค าเพยง 4-5 ค ากได มประเดนเดยว ซงเปนประเดนทส าคญทสดของขาวนน ๆ ภาษาทใชตองงายและตรงจด ไมจ าเปนตองน าเสนอดวยภาษาทหวอหวาเราใจ เนองจากบรรณาธการมกจะน าไปปรบหรออาจเขยนขนใหมใหสอดคลองกบแนวการน าเสนอของหนงสอพมพ และเหมาะสมกบเนอทของหนาหนงสอพมพทจ ากดดวย ดงนนการใชภาษาควรค านงถงการสอสารอยางตรงไปตรงมาซงจะสรางความนาเชอถอไดมากกวา ยกตวอยางเชน “กลมเซนทรลเปดแผนธรกจป 59 ตงเปา 3.37 แสนลานบาท” หรอ “ไทย เพยเมนต เนตเวรก - ยเนยนเพย อนเตอรเนชนแนล เปดตวเครอขายบตรอเลกทรอนกสในประเทศเปนรายแรกในไทย” 2. วรรคน าหรอโปรย (lead) เปนขอความทตอจากพาดหวขาวนบวาเปนสวนทมความส าคญมาก เพราะท าหนาทเสนอประเดนส าคญของเรองราวไวอยางกระชบ เพอใหผอานไดทราบเรองราวภายในยอหนาเดยว นกประชาสมพนธควรเขยนวรรคน าโดยสวมความรสกของประชาชนผอาน โดยพจารณาวาสงทนาสนใจและส าคญทสดส าหรบผอานคออะไร ไมควรเขยนดวยมมมองของตนเองซงเปนตวแทนขององคการ แตควรปรบลลาการเขยนเพอสนองความสนใจของผอานเปนส าคญ การเขยนวรรคน าของขาวประชาสมพนธนยมเขยนเปนลกษณะวรรคน าแบบสรปความ (summary lead) เพอชประเดนเรองราวใหผอานเขาใจไดมากและรวดเรวทสด โดยสรปใหครบตามความสมบรณของขาว (5 Ws และ 1H) ใหสนทสด เพราะจะเปนตวดงดดความสนใจของสอมวลชนใหพจารณาคดเลอกขาวนน ๆ ไปเผยแพร อยางไรกตามวรรคน าทดไมควรเสนอรายละเอยดปลกยอยใด ๆ ใหรกรงรง ความยาวของวรรคน าควรเปนยอหนาสน ๆ ประมาณยอหนาละ 3 - 6 ประโยค โดยใชภาษางาย ๆ ประโยคสน ๆ และเขยนใหสอดคลองรบกนกบพาดหวขาว ยกตวอยางเชน “ไทย เพยเมนต เนตเวรกจบมอยเนยนเพย อนเตอรเนชนแนล เปดตวเครอขายบตรอเลกทรอนกสในประเทศเปนรายแรกในไทย กระตนใหคนไทยช าระเงนผานชองทางอเลกทรอนกสมากขน เพอเดนหนาสสงคมไรเงนสดในอนาคต” 3. สวนเชอม (neck) เปนสวนทเชอมตอระหวางความน ากบเนอขาว อาจมความยาวเพยงไมกค าหรอยอหนาเดยวกได เพอใหรายละเอยดเพมเตมเกยวกบภมหลงของหนวยงาน บคคล สถานท หรอเหตการณทเกยวของกบขาวอยางส าคญ เพอชวยใหผอานเขาใจเรองราวไดกระจางยงขน อยางไรกตามขาวหลายชนกไมจ าเปนตองมสวนเชอมเสมอไป โดยเฉพาะอยางยงขาวประชาสมพนธ

Page 15: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

4. เนอหาขาว (body) เปนสวนทบรรจเนอหารายละเอยดของเรองราวทงหมด โดยตอบค าถามทกประเดนเกยวกบใคร (who) ท าอะไร (what) ทไหน (where) เมอไหร (when) ท าไม หรอเพราะเหตใด (why) อยางไร (how) อยางครบถวน (รงรตน ชยส าเรจ, 2549, หนา 64-65) ซงการเขยนเนอขาวนนนยมใชหลกการเขยนตามล าดบสาระส าคญ คอ ประเดนใดส าคญทสดตองเสนอเปนล าดบแรกสด จากนนจงเปนประเดนรอง ๆ ลงไปตามล าดบ โดยการเขยนแบบนชวยประหยดเวลาในการอานและผเขยนไมตองเสยเวลาในการบรรยายรายละเอยดปลกยอยมากจนเกนไป หากจ าเปนตองเขยนเนอขาวมากกวา 1 ยอหนา ใหเรยงล าดบยอหนาทมความส าคญมากกวาไวกอน โดยไมลมวาในแตละยอหนาควรมประเดนส าคญเพยงประเดนเดยว และมใจความตอเนองกนเปนล าดบเพอเขาใจงายไมสบสนวกวน

รปแบบการเขยนขาวประชาสมพนธ การเขยนขาวประชาสมพนธมรปแบบการเขยน 2 แบบ คอ

1. การเขยนขาวแบบปรามดหวกลบ (inverted pyramid) คอ การเขยนขาวโดยจดล าดบความส าคญของประ เ ดนตาง ๆ ท มในข าว และน าประ เ ดนท มความส าคญมาไวตอน ตน ๆ ของขาว สวนขอความอน ๆ ทเหลอใหเรยงตามล าดบจากมากไปหานอยลดหลนกนไป สวนทมความส าคญทสดคอ พาดหวขาว และตามดวยวรรคน าของขาว ขอดของการเสนอขาวในรปแบบปรามดหวกลบ 1. สะดวกในการอาน ปจจบนมขาวสารจ านวนมากทรอใหผอานตดตาม ดงน น การเขยนโดยมวรรคน าสรปเรอง และตามดวยรายละเอยดทส าคญมากไปหาส าคญนอย จงชวยประหยดเวลาในกรณทตองการทราบเรองราวเพยงคราว ๆ กสามารถอานไดจากยอหนาแรก ๆ เปนหลก 2. สนองความกระหายใครรของมนษย ผอานสามารถรเรองตอนส าคญหรอประเดนส าคญทสดของขาวไดในทนท โดยไมตองรออานจนกระทงจบยอหนาสดทายของขาวเสมอไป 3. สะดวกแกการท างานของบรรณาธการขาว ดวยเหตทบรรณาธการสามารถเขาใจความส าคญและความนาสนใจของขาวไดจากยอหนาแรก ๆ กสามารถตดสนใจเลอกและน าไปพจารณาเรยบเรยงพาดหวขาวไดทนท 4. สะดวกในการเขาหนา (make-up) เนองจากเนอทของหนาหนงสอพมพมจ ากดท าใหไมอาจลงขาวบางชนไดครบทกยอหนา บรรณาธการฝายศลป (sub-editor) กสามารถพจารณาตดเนอหาขาวในยอหนาทาย ๆ ออกไดโดยไมท าใหสญเสยใจความส าคญ รวมทงไมตองเสยเวลาเรยบเรยงใหมอกดวย

Page 16: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

2. การเขยนขาวแบบปรามดหวตง (upright pyramid) เปนการเขยนขาวทกลาวถงรายละเอยดปลกยอยกอนแลวคอย ๆ ขยายรายละเอยดเพมเตมขนเรอย ๆ จนถงประเดนส าคญของเรอง รปแบบการเขยนแบบนเปนรปแบบทใชเหมอนกบนวนยายหรอเรองสน

การเขยนขาวประชาสมพนธโดยใชการเขยนขาวในลกษณะปรามดหวตงมกใชในการประชาสมพนธประเภททเปนละคร การแสดง นทรรศการมากกวาขาวประชาสมพนธจากองคการของรฐและบรษทเอกชน เพราะตองการทจะดงความสนใจของผอานขาวใหอานและท าความเขาใจกบเรองราวจนมารในตอนทายวาเปนเรองอะไร ซงจะชวนใหนาตดตามมากกวาการบอกทงหมดตงแตชวงตนเหมอนขาวประชาสมพนธเรองอน ๆ

การสงขาวประชาสมพนธ การสงขาวเปนขนตอนทส าคญอกขนตอนหนง ขาวประชาสมพนธบางขาวเขยนไดด มประเดนทนาสนใจ พมพอยางสวยงาม แตไมไดรบการตพมพเผยแพรเพราะมชองวางอยทการสงขาว ซงควรมแนวทางในการปฏบต ดงน 1. สงขาวใหถกคอลมน ถกหนา และถกฉบบ ทงนนกประชาสมพนธตองทราบวาขาวทสงไปนนสามารถสงไปใหหนงสอพมพ นตยสาร หรอสออนใดไดบาง และจะไปลงคอลมนอะไรนนคอ ตองแนใจวาหนงสอพมพหรอนตยสารฉบบนน ๆ มคอลมนเกยวกบเรองดงกลาวอย 2. สงขาวใหทนก าหนดปดตนฉบบ นกประชาสมพนธควรศกษาและจดท าบนทกการปดตนฉบบหรอปดขาวของสอมวลชนแตละประเภทไวใหชดเจน นอกจากนในสอประเภทเดยวกน เชน หนงสอพมพกจะมทงรายวน รายสปดาห ซงมก าหนดปดตนฉบบไมเหมอนกนและถงแมวาเปนหนงสอพมพฉบบเดยวกนกยงมก าหนดปดตนฉบบขาวในแตละหนาแตละสวนไมพรอมกน 3. อยาสงขาวพร าเพรอ ควรคดเลอกเฉพาะขาวทเหนวามคณคานาสนใจจงคอยสงไป มฉะนน บรรณาธการผคดเลอกขาวจะเกดความเบอหนายขาวขององคการ รวมถงอาจมองวา นกประชาสมพนธขององคการดงกลาวขาดวจารณญาณในการตดสนใจวาเรองใดควรเปนขาว อนจะท าใหมผลตอการสงขาวครงตอ ๆ ไป 4. วธการสงขาวในปจจบนนยมสงทางโทรสารหรอบางแหงอาจใช electronic mail (email) เพอความถกตองและรวดเรว หรอไปสงดวยตนเองหากเปนขาวส าคญและมโอกาสไดพบปะสอมวลชนไปดวยในตว ไมนยมสงทางโทรศพทเนองจากอาจเกดขอผดพลาดในการสงขอความไดสง สวนทางไปรษณยถงแมจะลาชาอยบางแตกอาจจ าเปนส าหรบองคการทยงไมมเครองโทรสาร ส าหรบการเชญนกขาวมาท าขาวจะนยมใชในกรณทเปนงานใหญและไดรบความสนใจจากบคคลจ านวนมาก

Page 17: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

ในการสงขาวนกประชาสมพนธควรหลกเลยงการสงขาวไปลงในชวงทมขาวส าคญ หรอเหตการณส าคญอน ๆ ทก าลงเปนทสนใจของประชาชน เพราะขาวทสงไปจะไมไดรบความสนใจจากผอานเทาทควร ดงนน หากเรองของเราไมใชขาวประเภทเรงดวนทจ าเปนจะตองออกเผยแพรในวนนนกควรเลอนก าหนดการสงขาวออกไปใหพนชวงดงกลาว

ขอผดพลาดทมกพบในการเขยนขาวและสงขาวประชาสมพนธ มขาวประชาสมพนธจ านวนมากทสงไปยงหนงสอพมพแลวไมไดรบการตพมพเผยแพร

ซงสาเหตส าคญมาจาก (Bland, Theaker, & Wragg ,1996, pp. 84 - 86) 1. ไมไดเขยนในรปของขาว ไมมพาดหวขาว ไมมความน าแตเปนการรายงานเหตการณไปเรอย ๆ โดยไมไดเรยงล าดบความส าคญของเรอง 2. เนอหาของขาวไมนาสนใจ ซงอาจเกดจากเรองทน ามาเขยนเปนขาวไมนาสนใจจรง ๆ หรอผเขยนขาวไมรจกจบประเดนส าคญของเรองมาเขยนเปนขาว 3. ตวสะกดเกยวกบชอบคคล ต าแหนง ยศ และสถานทผด 4. ใชศพทวชาการทชาวบานทวไปไมเขาใจ รวมถงใชส านวนนกประพนธทเขาใจยาก 5. เขยนขาวแบบจบแพะชนแกะ เนองจากมขอมลเกยวกบเรองทจะเขยนไมครบถวนแลวไมทราบวาจะไปหาขอมลดงกลาวไดจากทใด จงเขยนแบบคาดเดาเอาเองท าใหขาวมความผดพลาดคลาดเคลอน 6. เนอหาและภาษาทใชมลกษณะคยโมโออวด ไมใชเปนการรายงานขอเทจจรงอยางตรงไปตรงมา รวมถงการสอดแทรกการโฆษณาสนคาหรอบรการลงไปในขาว 7. สงขาวไมทนก าหนดปดขาวของสอมวลชน รวมถงการสงขาวลาชาจนเหตการณ หรอกจกรรมดงกลาวลวงเลยไปนานแลวจงคอยเขยนขาวสงไปใหสอมวลชน

ชองทางการประชาสมพนธบนอนเตอรเนต ทางอเมล

- สงหานกขาวและลกคา - ขาวประชาสมพนธ - ภาพขาวประชาสมพนธ - ขอมลและรายละเอยดอนๆ

Page 18: บทที่ 4 การเขียนข่าว ... · 2017-10-02 · บทที่ 4 การเขียนข่าว ... การเขียน ... ๆ สะทอ้นกลบัให้ผูบ้ริหารหน่วยงานได้รับทราบดว้ย

การประชาสมพนธรปแบบกระทในเวปบอรด กระทขาวประชาสมพนธ

- เขยนในนามของหนวยงาน องคกร หรอประชาชน - รปแบบเหมอนกบขาวประชาสมพนธทวไปเพยงแตปรบใหส นขน กระชบ

ขน หรอใสทงหมดกได - ภาษาและรปแบบทางการ - สามารถลงชอหนวยงานหรอองคกรทเปนผเขยนได - สามารถลงชอเวปไซตของหนวยงาน หรออเมล

กระทสรางกระแส - เขยนในนามของประชาชนทมความสนใจในเรองนน - สามารถตงไดหลายกระทแตควรเปลยนชอและเครองไมตองลงชอหนวยงาน

หรอองคกร - ภาษาและรปแบบไมทางการ - เนอหาไมตองยาวมาก เนนสน ไดใจความ

********************************

เอกสารอางอง: วภาณ แมนอนทร. (2557). การเขยนเพอการประชาสมพนธและการสอสารองคกร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.