บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 ·...

28
ภาวะผู้นำาการเปลี่ยนแปลง วัฒนธรรมองค์การ องค์การแห่งการเรียนรู้ และประสิทธิผลของหน่วยงานในสถานี ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis 5 บททีพงษ์เทพ จันทสุวรรณ และคณะ Pongthep Chandasuwan

Upload: others

Post on 14-Mar-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถาน

ตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทางTransformational Leadership, Organizational Culture, Learning

Organization and Effectiveness of Subunits within Stations ofMetropolitan Police Division: Path Analysis

5บทท

พงษเทพ จนทสวรรณ และคณะ

Pongthep Chandasuwan

Page 2: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

90 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงาน

ในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทางTransformational Leadership, Organizational Culture,Learning Organization and Effectiveness of Subunits

within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis5บทท

พงษเทพ จนทสวรรณ และคณะ1

Pongthep Chandasuwan

บทคดยอการวจยครงนมวตถประสงคเพอพจารณาความสมพนธและอทธพลระหวาง

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยนรและ

ประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล ผลการวจยพบวาความสมพนธ

รายคระหวางภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยน

รและประสทธผลของหนวยงานมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสำาคญทางสถตทก

ค และพบวาภาวะผนำาการเปลยนแปลงและวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงเชง

บวกอยางมนยสำาคญทางสถตตอประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล

เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม

คำ�สำ�คญ : ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ องคการแหงการ

เรยนร ประสทธผล

AbstractThe main purpose of this paper is to investigate the relationships and the

influences among transformational leadership, organizational culture, learning organization and effectiveness of subunits within stations of Metropolitan Police Division. The research results indicated that there were positive correlations at

1 คณะผชวยนกวจย 1) ร.ต.อ.เอกรตน ดวงปญญา : พนกงานสอบสวน (สบ 1) สถานตำารวจบางซอ 2) ร.ต.ท.ชาญณรงค เศวตาภรณ : ตำารวจภธรภาค 2 จงหวดชลบร และ 3) นางอนงนาฏ ภมภกด : ธรกจสวนตว

Page 3: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

91

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

statistical significance for every pair of variables, and that transformational lead-ership and organizational culture had positive direct influences at statistical significance on effectiveness when the whole set of predictors was considered.

Key words : Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization, Effectiveness

บทนำ� ความนาสนใจในการศกษาอทธพลระหวางภาวะผนำาการเปลยนแปลง

วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยนรและประสทธผลของหนวยงานในสถาน

ตำารวจนครบาล เนองมาจากแนวคดเรอง ประสทธผลองคการ (Organizational

Effectiveness) คอ เปาหมายสงสดทผบรหารขององคการทกองคการตองการทจะ

บรรลถง (Robbins, 1990) ดวยเหตนเปาหมายทเปนพนฐานในการศกษาวจยเพอ

หาความรเกยวกบองคการ จงมงเปาหมายไปทความตองการปรบปรงประสทธผล

ขององคการ (Cameron, 1981) และความตองการทจะคนหาสาเหตของการเกด

ประสทธผลองคการ ซงเปาหมายเหลานไดครอบงำาความคดของเหลานกวชาการท

ศกษาดานองคการมานานนบศตวรรษ โดยสามารถสบคนไดตงแตงานของ Towne

(1886), Taylor (1911) และ Fayol (1949) สบเนองมาจนถงปจจบน (Kalliath

et al., 1999) โดยคำาวาประสทธผลองคการ จะมนยถงระดบความสามารถของ

องคการในการบรรลถงเปาหมายขององคการ หรอกลาวอกนยหนงกคอ ความ

สามารถในการบรรลถงเปาหมายขององคการจะเปนเงอนไขสำาคญในการทจะบงช

ถงความสามารถในการอยรอดขององคการ (Kimberly, 1979) ดงนน คำาวา

ประสทธผล จงมความหมายโดยนยของคำาวาความสำาเรจและการอยรอด และในบาง

ครงสามารถใชทดแทนหรอแทนทกนได (Kimberly, 1979 ; Robbins, 1990) และ

เมอประสทธผลขององคการเปนทงความสำาเรจและการอยรอดขององคการ ดวยเหต

นการศกษาโดยมวตถประสงคทมงไปทการอธบายความสมพนธระหวางปจจยสาเหต

กบประสทธผลขององคการจงมความสำาคญและเปนประเดนทนาสนใจเปนอยางยง

ภาวะผนำาคอความสามารถของบคคลทมอทธพลตอกลมบคคล โดยอทธพล

นนจะสงผลกระทบใหกลมบคคลภายในองคการดำาเนนการใดๆเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ ดวยเหตนองคการจงตองการบคคลทมภาวะผนำาทเขมแขงและ

Page 4: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

92 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

เปนผบรหารทเขมแขงเพอใหประสทธผลขององคการบรรลถงระดบสงสด โดยเฉพาะอยางยงในโลกแหงการเปลยนแปลง องคการมความจำาเปนทจะตองมผนำาทสามารถเปลยนแปลงสถานะภาพเดม มวสยทศน และสรางแรงบนดาลใจใหกบสมาชกภายในองคการเพอใหเกดความตองการทจะบรรลเปาหมายเชงอดมการณ ซงกคอการบรรลถงวสยทศนขององคการ (Robbins, 2005) โดยจากผลการศกษาของ Bass (1998) ไดพบวา ภาวะผนำาการเปลยนแปลง (Transformational Leader-ship) จะมอทธพลเชงบวกตอประสทธผลองคการ ดงนนการศกษาโดยมวตถประสงคเพอการอธบายความสมพนธระหวางปจจยสาเหตดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงทมอทธพลตอระดบประสทธผลขององคการจงมความสำาคญและนาสนใจ

ในชวงทศวรรษท 1980’s แนวคดเรองวฒนธรรมองคการเรมไดรบความสนใจอยางจรงจง ซงเปนผลมาจากหนงสอสำาคญ 4 เลมดวยกน คอ หนงสอของ Ouchi (1981) เรอง Theory Z: How American Business Can Meet the Japanese Challenge ตดตามดวยหนงสอของ Pascale and Athos (1982) เรอง The Art of Japanese Management: Applications for American Executives. และหนงสอของ Deal and Kennedy (1982) เรอง Corporate Cultures : The Rites and Rituals of Corporate Life และโดยเฉพาะอยางยงหนงสอขายดของ Peters and Waterman (1982) เรอง In Search of Excellence: Lessons from America’s Best Run Companies ซงหนงสอทงสเลมนไดแสดงใหเหนวา วฒนธรรมองคการนนมความสำาคญตอความสำาเรจขององคการอยางไร และในขณะเดยวกนหนงสอทงสเลมนไดเสนอแนะเหมอนกนอยอยางหนงวา วฒนธรรมองคการ คอกญแจสำาคญในการเปนองคการทมประสทธผล จนในทสด Denison (1990) ไดนำาเสนอทฤษฎแสดงความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและประสทธผลอยางเปนรปธรรม นอกจากนผลการศกษาของ Hickman and Silva (1984) ไดคนพบวา รากฐานสำาคญในการทำาใหองคการมประสทธผล กคอ การสรางวฒนธรรมองคการของผนำา ดวยเหตน จงอาจกลาวโดยสรปไดวาวฒนธรรมองคการมอทธพลตอประสทธผลองคการ (Schein, 1978 ; Denison, 1990 ; Kotter and Heskett, 1992 ; Knapp, 1998) ดงนนวฒนธรรมองคการจงสมควรทจะไดรบการบรหารจดการอยางใกลชดและถกตอง เพอกอใหเกดประสทธผลองคการ และเมอพจารณาในประเดนความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบภาวะผนำานนจะพบวามลกษณะท Schein (1985) เรยกวามความคาบเกยวระหวางกน (Intertwine)

Page 5: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

93

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

โดยผนำาจะเปนรากฐานสำาคญทงในดานการกอตว จดการ คดสรร ปลกฝงและเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการ และในทางกลบกนวฒนธรรมองคการกจะสงผลตอพฤตกรรมของผนำาภายในองคการไดเชนเดยวกน ดงคำากลาวทวาวฒนธรรมองคการจะบรหารจดการฝายบรหารมากกวาฝายบรหารจะบรหารจดการวฒนธรรมองคการ (Bass, 1990) หรอท Yukl (2002) ไดแสดงความเหนไววาวฒนธรรมจะมอทธพลเหนอผนำามากกวาผนำามอทธพลเหนอวฒนธรรม

Argyris (1999) ไดแสดงความคดเหนไววา การเรยนรภายในองคการนนสามารถเกดขนไดภายใตเงอนไขสองประการ คอ ประการแรก การเรยนรจะเกดขนได กตอเมอไดปฏบตงานจนบรรลเปาหมายตามแผนงานทไดกำาหนดไว และประการทสอง การเรยนรจะเกดขนได กตอเมอปฏบตงานแลวไมบรรลตามเปาหมาย จนกอใหเกดการตงคำาถามวาเพราะสาเหตใด และดำาเนนการแกไขจนกระทงบรรลเปาหมายตามแผนงาน ดวยเหตน องคการแหงการเรยนรจงมความสำาคญตอการบรรลเปาหมายขององคการ โดยองคการแหงการเรยนรสามารถถกนยามเบองตนไดวา คอองคการทเหลาสมาชกในองคการไดทำาการสรางสรรค ไดรบ และสงผานความรใหมอยตลอดเวลา (Garvin et al., 2008) ดงนนองคการทมระดบการเปนองคการแหงการเรยนรในระดบสง กจะมคณสมบตในดานการกอใหเกดปญญา อนเนองมาจากการตรวจสอบหรอสงเกตการปฏบตของตนเอง และมการทดลองเพอใหทราบถงผลกระทบของการปฏบตในแตละทางเลอก ตลอดจนมการปรบเปลยนแนวทางปฏบตเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ ซงกคอ ประสทธผลองคการนนเอง (Fiol and Lyles, 1985) โดย Marquardt (1996) ไดแสดงใหเหนวาระดบการเปนองคการแหงการเรยนรนนมความสมพนธกบภาวะผนำาและวฒนธรรมองคการ และในขณะเดยวกนระดบการเปนองคการแหงการเรยนรกจะเปนปจจยสำาคญทสงผลตอระดบความสำาเรจขององคการซงกคอประสทธผลขององคการ ซงสอดคลองกบงานของ Kaiser (2000) ทไดคนพบวาองคการแหงการเรยนรมอทธพลเชงบวกตอประสทธผลองคการ และยงพบวาปจจยดานภาวะผนำาและวฒนธรรมองคการมอทธพลเชงบวกตอการเปนองคการแหงการเรยนร

ตำารวจนครบาล เปนหนวยงานทมภารกจสำาคญในการดำาเนนการเกยวกบการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม การรกษาความสงบเรยบรอย และการใหความปลอดภยแกบคคลสำาคญ ประชาชน ตลอดจนการใหบรการชวยเหลอประชาชนตาม

Page 6: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

94 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ความเหมาะสมและความตองการของแตละพนท รวมถงดำาเนนการเกยวกบการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร จากหนาทความรบผดชอบดงกลาว ทำาใหหนวยงานภายในความรบผดชอบของกองบญชาการสถานตำารวจนครบาลจำาเปนทจะตองมการปรบปรงประสทธผลของหนวยงานอยตลอดเวลา ถงแมวาการดำาเนนงานในอดตจะมแผนการดำาเนนงานรดกม แตเนองจากสงแวดลอมมการเปลยนแปลงตลอดเวลา จงจำาเปนตองมการปรบปรงเพอใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม ซงในการศกษาครงนจะทำาใหหนวยงานในสถานตำารวจนครบาลมสารสนเทศเพอใชในการตดสนใจเชงนโยบายและกำาหนดแผนยทธศาสตรเพอการพฒนาประสทธผลของหนวยงาน โดยผานแนวทางการปรบปรงพฤตกรรมดานภาวะผนำา การปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ และการเพมระดบการเปนองคการแหงการเรยนร

จากเหตผลทไดกลาวมาขางตนทงหมด จงกอใหเกดความสนใจทจะศกษาอทธพลระหวางภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยนรและประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล

วตถประสงคของก�รวจยเพอศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ

องคการแหงการเรยนรและประสทธผลองคการภายใตบรบทของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาลวามลกษณะความสมพนธอยางไร และมความสามารถในดานการอธบายและทำานายปรากฏการณไดมากนอยเพยงใด

ประโยชนทไดรบ คอทำาใหทราบถงความสมพนธระหวางภาวะผนำา วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยนรกบประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจ นครบาล และทำาใหทราบถงอทธพลเชงสาเหตทอธบายและทำานายประสทธผลของหนวยงานสถานตำารวจนครบาลดวยเทคนคการวเคราะหเสนทาง ตลอดจนนำาผลการศกษาทไดไปเปนแนวทางในการปรบปรงประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล

โดยผานแนวคดเรองภาวะผนำา วฒนธรรมองคการ และองคการแหงการเรยนร

แนวคด ทฤษฎ และง�นวจยทเกยวของแนวคดประสทธผลองคการแนวคดเรองประสทธผลองคการ เปนแนวคดทไดถกศกษาอยางกวางขวางมา

ตงแตยคเรมแรกของการศกษาทฤษฎองคการ (Rojas, 2000) สาเหตสำาคญทเปน

Page 7: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

95

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

เชนน กเพราะวา ประสทธผลองคการ ถอไดวาเปนเปาหมายสงสดทผบรหารขององคการทกองคการตองการทจะบรรลถง (Robbins, 1990) โดยในชวงแรกของการศกษาแนวคดเรองประสทธผลองคการนน ไดมฐานคตทสำาคญ 2 ฐานคตดวยกน คอ 1) ฐานคตทเชอวาเกณฑในการวดประสทธผลองคการนนมเกณฑทเหมาะสมทสด ดงนนฐานคตแบบน จงมแนวคดแบบเกณฑวดประสทธผลเชงเดยว และ 2) ฐานคตทเชอวาเกณฑในการวดประสทธผลองคการนนไมมเกณฑทเหมาะสมทสด แตตองประกอบไปดวยเกณฑวดหลายเกณฑ จงกอใหเกดแนวคดแบบเกณฑวดประสทธผลเชงพห (ภรณ มหานนท, 2529) สงทเกดขนน ไดนำาไปสขอสรปบางประการไดวา ประสทธผลองคการนนมความหมายแตกตางกนไปตามความแตกตางของตวผศกษาและยงมความขดแยงกนเองอกดวย

และถงแมวาแนวคดเรองประสทธผลองคการจะไดถกศกษามาอยางยาวนาน แตกลบปรากฏวาแนวคดนยงขาดความเหนพองตองกนอยางมนยสำาคญทามกลางนกวชาการ ทงในประเดนดานคำานยาม คำาจดกดความ และเกณฑทใชกำาหนด (พงษเทพ จนทสวรรณ, 2553 ; Cameron, 1986) หรอสามารถกลาวอกอยางหนงไดวา การกอตวของแนวคด เรองประสทธผลองคการยงไมมภาวะสากล ดงนนจงเปนการยากทจะประเมนประสทธผลองคการในเชงประจกษ ทเปนเชนน กเพราะยงไมมเงอนไขทสมบรณแบบในการนยามหรอใหความหมายแนวคดประสทธผลองคการ ถงแมวาแนวคดเรองประสทธผลองคการจะประสบกบปญหาดานการใหนยาม และความไมคงเสนคงวาตอแนวทางการวดหรอการประเมนกตาม แตกไมไดหมายความวาในการศกษาเพอการประเมนประสทธผลองคการจะดำาเนนไปอยางไรทศทางเสยทเดยว จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบแนวทางการศกษาเพอการประเมนประสทธผลองคการ ในเบองตนพบวาสามารถแบงออกไดเปน 2 แนวทางใหญๆ

ดวยกนคอ แนวทางการศกษาประสทธผลองคการโดยยดถอแนวคดเชงเดยว กบ

แนวทางการศกษาประสทธผลองคการโดยยดถอแนวคดแบบบรณาการจากการศกษาพบวาแนวทางการศกษาดานประสทธผลองคการโดยยดถอ

แนวคดเชงเดยว สามารถแบงออกไดเปน 4 แนวทางสำาคญดวยกน คอ แนวทางตวแบบเชงเปาหมาย แนวทางตวแบบทรพยากรเชงระบบ แนวทางตวแบบกระบวนการภายในองคการ และแนวทางตวแบบกลมยทธศาสตร (Cameron, 1981)

Page 8: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

96 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ในขณะทแนวทางการศกษาประสทธผลองคการโดยยดถอแนวคดเชงบรณาการน มฐานคตเบองตนทวา ประสทธผลมใชแนวคดทเกดจากการสงเกตปรากฏการณแลวอปนยมาอยในระดบนามธรรม แตเปนสงทประกอบสรางขนมาตามคานยม (Quinn and Rohrbaugh, 1983) โดยในการประกอบสรางองคประกอบของประสทธผลองคการ ควรจะทำาการศกษาโดยเรมจากการกำาหนดตวแปรทงหมดทคาดวาจะเปนตววดประสทธผล หลงจากนน กใหทำาการศกษาวาตวแปรเหลานนมความสมพนธทเหมอนกนอยางไร จากแนวทางขางตนทไดเสนอแนะไวน ไดมนกวชาการหลายทานพยายามทจะทำาตามแนวทางทไดกลาวมาขางตน ยกตวอยางเชน Scott (1977), Cameron (1979) และ Seachore (1979) โดยทงสามทานน พยายามทจะบรณาการตวแบบประสทธผลองคการเขาดวยกน อยางไรกตาม Quinn and Rohrbaugh (1983) ไดแสดงความเหนไววา ความพยายามในการบรณาการแนวคดประสทธผล ทไดกระทำามาขางตน ยงมความคลมเครอ (Fuzzy) เพราะแนวคดทบรณาการขนมานนยงมความแตกตางหลากหลาย และไมสามารถเชอมโยงไดวา แนวคดแตละแนวคดมความเชอมโยงกนอยางไร และควรจดกลมอยางไรจงจะ เหมาะสมไมทบซอนกน ดวยเหตน Quinn and Rohrbaugh (1983) จงไดทำาการศกษาประสทธผลองคการโดยการจดระบบเกณฑวดประสทธผลองคการอยางเปนรปธรรม จนไดตวแบบเชงบรณาการทเขมแขง ทเรยกวา ตวแบบการแขงขนของคานยม (Competing Values Framework)

ตวแบบการแขงขนของคานยมประกอบไปดวย 4 ตวแบบดวยกน คอ ตวแบบมนษยสมพนธ (Human Relations Model) ตวแบบระบบเปด (Open System Model) ตวแบบเปาหมายเชงเหตผล (Rational Goal Model) และตวแบบกระบวนการภายใน (Internal Process Model) (Quinn and Rohrbaugh, 1983 ; Kalliath et al., 1999)

โดยตวแบบมนษยสมพนธ จะมชดคานยมทสำาคญ คอ ชดคานยมดานความยดหยน (Flexibility) และชดคานยมทเนนภายในองคการ (Internal) โดยมวธการ (Means) คอ ความสามคค (Cohesion) และ ขวญกำาลงใจ (Morale) และมผลลพธหรอเปาหมาย (Ends) คอ การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Devel-opment) (Quinn and Rohrbaugh, 1983)

ในขณะทตวแบบระบบเปด จะมชดคานยมทสำาคญ คอ ชดคานยมดานความยดหยน (Flexibility) และชดคานยมทเนนภายนอกองคการ (External) โดยมวธ

Page 9: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

97

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

การ คอ ความยดหยน (Flexibility) และ ความเตรยมพรอม (Readiness) และมผลลพธหรอเปาหมาย คอ การเตบโต (Growth) และการไดมาซงทรพยากร (Resource Acquisition) (Quinn and Rohrbaugh, 1983)

ตวแบบเปาหมายเชงเหตผล จะมชดคานยมทสำาคญ คอ ชดคานยมดานการควบคม (Control) และชดคานยมทเนนภายนอกองคการ (External) โดยมวธการ คอ การวางแผน (Planning) และ การกำาหนดเปาหมาย (Goal Setting) และมผลลพธหรอเปาหมาย คอ ความสามารถในการผลต (Productivity) และประสทธภาพ (Efficiency) (Quinn and Rohrbaugh, 1983)

ตวแบบกระบวนการภายใน จะมชดคานยมทสำาคญ คอ ชดคานยมดานการควบคม (Control) และชดคานยมทเนนภายในองคการ (Internal) โดยมวธการ คอ การจดการระบบขอมลขาวสาร (Information Management) และ การสอสาร (Communication) และมผลลพธหรอเปาหมาย คอ ความมเสถยรภาพ (Stability) และการควบคม (Control) (Quinn and Rohrbaugh, 1983)

แนวคดภาวะผนำาการเปลยนแปลงถงแมวาจะมวธคดทหลากหลายในการใหความหมายของคำาวาภาวะผนำา อน

เนองมาจากการกอตวของแนวคดทหลากหลาย แตกมองคประกอบพนฐานหลายอยางทเหมอนๆกน นนกคอ 1) ภาวะผนำาเปนกระบวนการ 2) ภาวะผนำาเกยวพนกบอทธพลตอผตาม 3) ภาวะผนำาจะเกดขนในบรบทของกลม และ 4) ภาวะผนำาจะเกยวพนกบการบรรลเปาหมาย และดวยองคประกอบพนฐานทเหมอนกนเหลาน จงสามารถนยมความหมายของภาวะผนำาในเบองตนไดดงน คอ ภาวะผนำา หมายถง กระบวนการทบคคลหนงมอทธพลตอกลมบคคลในการบรรลเปาหมายรวมกนของกลม (Northouse, 2000)

จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา แนวคด ทฤษฎทสำาคญในการศกษาภาวะผนำามดวยกนหลายแนวคดในการศกษา แตเมอพจารณาในดานแนวทางการศกษาแลว กจะสามารถจดหมวดหมของแนวทางการศกษาได 4 แนวทางการศกษาดวยกน คอ แนวทางการศกษาภาวะผนำาดานคณลกษณะ แนวทางการศกษาภาวะผนำาดานพฤตกรรม แนวทางการศกษาภาวะผนำาตามสถานการณ และแนวทางการศกษาภาวะผนำาดานแรงบนดาลใจ โดยแนวทางทหนงถงสามจดวาเปนแนวทางการศกษาภาวะผนำาในยคเรมแรก และเปนรากฐานสำาคญตอการศกษาภาวะผนำาในสมยใหม ซงกคอแนวทางการศกษาภาวะผนำาดานแรงบนดาลใจ โดยแนวทางการศกษาภาวะ

Page 10: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

98 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ผนำาดานแรงบนดาลใจน อาจถอไดวาเปนการตอยอดความคดมาจากการศกษาภาวะผนำาในอดต และเปนแนวทางการศกษาทกำาลงไดรบความนยมในยคปจจบน ทฤษฎภาวะผนำาแรงบนดาลใจเปนทฤษฎทพจารณาวา ภาวะผนำา คอ บคคลทสามารถสรางแรงบนดาลใจใหเกดขนกบผตาม โดยผานทางการทำางาน ความคด และพฤตกรรมทผนำาไดแสดงออกมา ทฤษฎทสำาคญในกลมนมอย 2 ทฤษฎ คอ ภาวะผนำาเชงบารม และ ภาวะผนำาการเปลยนแปลง (Stoner et al.,1995 ; Robbins, 2005)

แนวคดภาวะผนำาการเปลยนแปลงถอไดวาเปนสวนหนงของตวแบบภาวะผนำาแบบเตมรปแบบ (Full Range Leadership Model: FRLM) โดยแนวคดนมรากฐานมาจากแนวคดทสำาคญในอดต 5 แนวคดดวยกน คอ แนวคดของ Weber (1947), Downton (1973), House (1977), Zaleznik (1992 โดยตพมพครงแรกในป 1977) และ Burns (1978) จากพนฐานแนวความคดของทง 5 ทานทไดกลาวมาขางตน Bass (1985) ไดนำามาสรางเปนทฤษฏภาวะผนำาแบบเตมรปแบบดวยการขยายแนวคดของ Burns โดยในทศนะของ Bass (1985) ผนำาการเปลยนแปลงจะปฎบตตนเปรยบเสมอนเปนตวแทนเพอการเปลยนแปลงดวยการกระตนและปรบเปลยนทศนคต ความเชอ และแรงจงใจ ของผตาม จากภาวะทตำากวาสภาวะทสงกวาผานการกระตน ซงผนำาการเปลยนแปลงจะเตรยมความพรอมสำาหรบการเปลยนแปลง ดวยการนำาเสนอวสยทศน การพฒนาความสมพนธเชงอารมณกบ ผตาม และทำาใหผตามตระหนกและเชอในเปาหมายทสงกวาทเคยคาดหวงไว และเปนเปาหมายทสงกวาผลประโยชนสวนตน

ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ 1) องคประกอบดานบารมเชงคณลกษณะหรออทธพลเชงอดมคตดานคณลกษณะ (Attributed Charisma or Idealized Influence: Attributed) 2) องคประกอบดานบารมเชงพฤตกรรมหรออทธพลเชงอดมคตดานพฤตกรรม (Behavioral Charisma or Idealized Influence: Behaviors) 3) องคประกอบดานการจงใจเพอสรางแรงดลใจ (Inspirational Motivation) 4) องคประกอบดานการกระตนทางปญญา (Intellectual Simulation) และ 5) องคประกอบดานการคำานงถงปจเจกบคคล (Individualized Consideration) โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1) องคประกอบดานอทธพลเชงอดมคตดานคณลกษณะ หรอดานบารมเชงคณลกษณะ หมายถง ระดบความปรารถนาและความเตมใจของผตาม ในการยอมรบวสยทศนและพนธกจทผนำาไดนำาเสนอ (Bass and Avolio, 1997) ดงนนองค

Page 11: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

99

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

ประกอบนจงเปนคณลกษณะของผตามทแสดงออกตอผนำา โดยคณลกษณะดานความปรารถนาและความเตมใจของผตามดงกลาว เปนผลอนเนองมาจากการท ผตามไดยอมรบในอำานาจของผนำา ความเชอมนของผนำา และการนำาเสนออดมคตทเหนอกวาของผนำา องคประกอบน จงเปนองคประกอบทผนำาคอผทกอใหเกดผลดานอารมณความรสกของผตาม ซงในทางทฤษฏ จะทำาใหผตามเกดความตองการทจะขามพนผลประโยชนสวนตนเพอสงทยงใหญกวา (Antonakis and House, 2002)

2) องคประกอบดานอทธพลเชงอดมคตดานพฤตกรรม หรอดานบารมเชงพฤตกรรม หมายถง ระดบการรบรของผตามในการกำาหนดตวตนของผนำาจากพฤตกรรมและอยากกระทำาตาม โดยผนำาจะไดรบความเชอถอและความเคารพอยางสง ตวผนำาจะมอำานาจเหนอผอน และจะกำาหนดพนธกจททาทายแตสามารถบรรลถงไดใหกบผตาม (Bass and Avolio, 1997) ดงนนองคประกอบน จงเปนพฤตกรรมเฉพาะตนของผนำาทสะทอนใหเหนถงคานยม และความเชอของตวผนำาเอง และยงแสดงใหเหนถงความมนใจในพนธกจและเปาหมายของตนเอง ตลอดจนพฤตกรรมทแสดงใหเหนถงการมคณธรรมและจรยธรรมของตวผนำาดวย (Antonakis and House, 2002)

3) องคประกอบดานการจงใจเพอสรางแรงดลใจ หมายถง ระดบทผนำาทำาการเพมระดบความกระตอรอรนและการเอาใจใสในการทำางานของผตาม และทำาใหเกดความจงรกภกด ดวยการใชสญลกษณ การอปมาอปมย การกระตนอารมณ เพอเพมความตระหนกในความสำาคญของเปาหมายทเปนประโยชนรวมกน (Bass and Avolio, 1997) ดงนนองคประกอบนจะเปนองคประกอบทผนำาไดสรางแรงดลใจและกระตนผตามใหดำาเนนงานเพอไปสเปาหมายทตองการ ถงแมวาเปาหมายนนจะดเหมอนวายากแกการบรรลในตอนแรก ดวยเหตนผนำาจงตองยกระดบความคาดหวงของผตาม และสอสารใหผตามมความมนใจวาจะสามารถบรรลเปาหมายทสงกวาหรอเกนกวาทเคยกระทำามาในอดต ดวยการสรางความรสกทวาความสำาเรจทกำาหนดไว จะสามารถบรรลไดดวยการพยายามกระทำาของพวกเราเอง (Antonakis and House, 2002)

4) องคประกอบดานการกระตนทางปญญา หมายถง ระดบทผนำาไดชนำาผตามใหเหนถงทมาของปญหาและกระตนผตามใหใชปญญาในการแกไขปญหา ดงนน ผตามจงถกกระตนใหใชความคดของตนเองและหาหนทางทสรางสรรคในการบรรลเปาหมายของกลม (Bass and Avolio, 1997) ดงนนองคประกอบน จะเปนองค

Page 12: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

100 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ประกอบทผนำากำาลงทาทายหรอตงคำาถามกบสภาวะทเปนอยในปจจบน และสรางความสนใจในเชงปญญาใหกบผตาม ดวยการใหผตามตงคำาถามตอฐานคตของตนเอง และโนมนาวใหผตามแกปญหาดวยวธการทสรางสรรคหรอวธการแบบใหมๆทแตกตางไปจากเดม (Antonakis and House, 2002)

5) องคประกอบดานการคำานงถงปจเจกบคคล หมายถง ระดบทผนำาใหความสนใจตอความเปนปจเจกบคคลของผตาม โดยเฉพาะอยางยงในดานความตองการสวนบคคลของผตาม ดวยเหตน ผนำาจงจะทำาหนาทในการเปนทปรกษา มากกวาทำาหนาทในการสงการ และมอบหมายหนาทใหผตามนำาไปปฏบต เพอเปนการกระตนใหผตามเกดประสบการณการเรยนร และผนำาจะปฏบตตนกบผตามแตละคนดวยความเคารพ (Bass and Avolio, 1997) ดงนนองคประกอบน จะเปนองคประกอบทผนำาคอยสนบสนนผตามทงในดานอารมณและดานสงคมอยางเหมาะสมเปนรายบคคล (Customized Socio-Emotional Support) พรอมๆกบการพฒนาและการใหอำานาจการตด สนใจแกผตาม ดงนนผลลพธทบรรล จะเกดมาจากการทผนำากระทำาตนเปนผฝกสอนและเปนผใหคำาปรกษาแกผตาม ตลอดจนมการพบปะหารอบอยๆกบผตาม และชวยเหลอใหผตามสามารถบรรลศกยภาพสงสดของตนเอง (Antonakis and House, 2002)

แนวคดวฒนธรรมองคการแนวคดวฒนธรรมองคการนนไดกอกำาเนดมาจากรากฐานทางหลกคดทแตก

ตางกน 2 หลกคด คอ 1) หลกคดทกอเกดมาจากรากฐานของมนษยวทยา และ 2) หลกคดทกอเกดมาจากรากฐานของสงคมวทยา (Cameron and Quinn, 1999) แนว ทางในการศกษาวฒนธรรมองคการทแตกตางกนเหลาน ไดกอใหเกดความแตกตางในการนยามหรอใหความหมายคำาวาวฒนธรรมองคการทแตกตางกนออกไป จากการ ทบทวนความหมายของวฒนธรรมองคการพบวางานสวนใหญ จะพจารณาวฒนธรรม องคการวาเปน ชดของคานยม ความเชอ และฐานคต ทบงบอกถงคณลกษณะขององคการและสมาชกภายในองคการ ทมความทนทานตอการเปลยนแปลง ซงกคอ มม มองแบบสงคมวทยาเชงหนาท (Cameron and Ettington, 1988) ตวแบบทใชในการศกษาวฒนธรรมองคการนน ถอไดวามความหลากหลายเปนอยางยง เพราะมทงตว แบบทใชในแนวทางการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ยกตวอยางเชนตวแบบ วฒนธรรมองคการของ Schein (1985) ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Kotter and Heskett (1992) ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cooke and Lafferty (1987a, 1987b) และตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron and Quinn (1999) เปนตน

Page 13: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

101

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

วฒนธรรมองคการในทศนะของ Denison (1990) นน จะอางถงคานยม ความเชอ และหลกการฐานราก ททำาหนาทเสมอนเปนรากฐานของระบบการจดการภายในองคการ ซงหมายรวมถงชดของวธปฏบตทางการจดการและชดของพฤตกรรม ทเปนแบบแผนและสงเสรมใหเกดหลกการพนฐาน แนวทางการศกษาของ Denison (1990) นน เรมตนดวยการศกษาแนวคดทฤษฏอยางมากมายเพอตงสมมตฐานถงลกษณะของวฒนธรรมองคการและแนวโนมความสมพนธกบประสทธผลองคการ ซงสามารถสรปถงรปแบบของวฒนธรรมองคการไดดงน คอ วฒนธรรมสวนรวม (Involvement Culture) วฒนธรรมเอกภาพ (Consistency Culture) วฒนธรรมการปรบตว (Adaptability Culture) และวฒนธรรมพนธกจ (Mission Culture) โดยวฒนธรรมองคการแตละรปแบบสามารถเกดขนพรอมๆกนภายในองคการเดยวกนได เพยงแตอาจมระดบมากนอยตางกน ซงแตละรปแบบของวฒนธรรมเหลานจะสงผลกระทบหรอมความสมพนธกบประสทธผลองคการทงสน (Denison, 1990)

วฒนธรรมสวนรวมเปนวฒนธรรมทมลกษณะทองคการมงเสรมสรางพลงอำานาจในการบรหารใหแกบคลากรในทกระดบ บคลากรสามารถเขาถงขอมลขาวสารทจำาเปนตอการปฏบตงานไดอยางกวางขวาง มการใชโครงสรางไมเปนทางการควบคมการปฏบตงานมากกวาใชโครงสรางทเปนทางการ การทำางานเปนทม ซงเนนการมสวนรวมของสมาชกเปนแบบแผนหลกทองคการใชในการขบเคลอนงาน และมการพฒนาสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง องคประกอบหลกของวฒนธรรมสวนรวมไดแก การทองคการสนบสนนเสรมสรางอำานาจ (Empowerment) แกบคลากร เนนการทำางานเปนทม (Team Orientation) และมการพฒนาสมรรถภาพบคลากร (Capability Development) ในทกระดบ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2553 ; Denison, 1990 ; Denison and Mishra, 1995 ; Denison et al., 2003)

วฒนธรรมเอกภาพ เปนวฒนธรรมทสะทอนใหเหนถงการมวฒนธรรมทเขมแขง ซงมความคงเสนคงวาสง มการประสานงานทด และมการบรณาการทด พฤตกรรมมรากฐานจากกลมของคานยมแกนกลาง ผนำาและผตามมทกษะในการสรางการบรรลถงขอตกลง แมวาจะมทศนะทแตกตางกน ความคงเสนคงวาเปนแหลงทมพลงในการสรางเสถยรภาพและการบรณาการภายในซงเปนผลมาจากการมแบบแผนทางจตรวมกนและมระดบของการยอมรบสง องคประกอบหลกของวฒนธรรมเอกภาพคอคานยมแกนกลาง (Core Values) การตกลงรวม (Agreement) และความรวมมอและการประสานบรณาการ (Coordination and Integration) (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2553 ; Denison, 1990 ; Denison and Mishra, 1995 ; Denison et al., 2003)

Page 14: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

102 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

วฒนธรรมการปรบตว จากการทองคการตองเผชญหนากบสงแวดลอมภายนอก ดงนนการปรบตวขององคการเพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอกจงเปนสงทยากจะหลกเลยงได การปรบตวขององคการถกผลกดนจากผรบบรการ การเสยงและเรยนรจากความผดพลาด และมความสามารถและประสบการณในการสรางสรรคการเปลยนแปลง องคการมการเปลยนแปลงระบบอยางตอเนองเพอเปนการปรบปรงความสามารถโดยรวมในการตอบสนองความตองการของผรบบรการ องคประกอบหลกของวฒนธรรมนไดแก การสรางการเปลยนแปลง (Creating Change) การเนนผรบบรการ (Customer Focus) และการเรยนรขององคการ (Organizational Learning) (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2553 ; Denison, 1990 ; Denison and Mishra, 1995 ; Denison et al., 2003)

วฒนธรรมพนธกจ เปนวฒนธรรมทองคการมสำานกชดเจนเกยวกบเปาประสงคและทศทางซงนำาไปสการกำาหนดเปนเปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตร รวมทงการแสดงวสยทศนทองคการตองการเปนในอนาคต เมอพนธกจขององคการเปลยนแปลงจะสงผลใหการเปลยนแปลงเกดขนในดานอนๆของวฒนธรรมองคการดวย องคประกอบของวฒนธรรมพนธกจไดแก ทศทางยทธศาสตรและความมงมน (Strategic Direction and Intent) เปาหมายและวตถประสงค (Goals and Objectives) และวสยทศน (Vision) (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2553 ; Denison, 1990 ; Denison and Mishra, 1995 ; Denison et al., 2003)

แนวคดองคการแหงการเรยนร Argyris and Schön (1974) ถอไดวาแทบจะเปนนกวชาการรนแรกๆทไดถก

เถยงและศกษาถงการเรยนรในองคการ ซงบคคลทงสองไดวางรากฐานแนวคดทสำาคญใหกบแนวคดองคการแหงการเรยนร ยกตวอยางเชน แนวคดดานสงคมแหงการเรยนร (Learning Society) แนวคดการเรยนรแบบ Double-Loop และแนวคดปญญาปฏบต (Reflection-in-Action) (Argyris, 1982, 1999 ; Argyris and Schön, 1974, 1978, 1996) จากแนวคดขางตน ทำาให Argyris and Schön (1978,1996) ไดแสดงความคดเหนทสำาคญคอ องคการจำาเปนทจะตองมการเรยนรอยางตอเนอง และมการสงผานความรใหมอยตลอดเวลา ซงถอวาเปนการเรยนรขององคการ (Organizational Learning) และอาจถอไดวาเปนรากฐานสำาคญในการพฒนาแนวคดเรององคการแหงการเรยนร (Learning Organization) ในยคถดมา

Marquardt and Reynolds (1994) ไดใหความหมายขององคการแหงการเรยน

Page 15: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

103

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

รวาเปนองคการทมบรรยากาศทสงผลตอการกระตนการเรยนรของบคคลและกลมใหเกดขนอยางรวดเรว โดยใชกระบวนการคด วพากษวจารณ เพอกอใหเกดความเขาใจในสงทเกดขน มวธการเรยนรทเปนพลวต โดยอาศยการเรยนร การจดการ และการใชความรเปนเครองมอไปสความสำาเรจ ควบคไปกบการใชเทคโนโลยททนสมย

Marquardt (1996) ไดเสนอวาองคการแหงการเรยนรนนสามารถสรางไดดวยการเชอมโยงของระบบยอย 5 ระบบทมความสมพนธตอกน โดยมระบบยอยการเรยนร (Learning Subsystem) เปนระบบยอยหลก และมระบบยอยอนๆ อก 4 ระบบยอย ไดแกระบบยอยองคการ (Organization Subsystem) ระบบยอยคน (People Subsystem) ระบบยอยความร (Knowledge Subsystem) และระบบยอยเทคโนโลย (Technology Subsystem) ทง 5 ระบบยอยตางมความสำาคญและจำาเปนตอกน เพราะหากขาดระบบใดหรอระบบใดออนแอลงไปกจะสงผลตอระบบอนๆ และ Marquardt (1996) ยงสนบสนนวา การเรยนรจำาเปนทจะตองเกดขนทงในระดบบคคล ระดบกลมและระดบองคการ รวมทงจำาเปนทจะตองมทกษะทสำาคญตอการเกดการเรยนร โดยประเดนเรองทกษะในการเรยนรน Marquardt ไดประยกตหลกการพนฐาน 5 ประการ ของ Senge (1990) ซงไดนำาเสนอไวในหนงสอเรอง The Fifth Discipline: The Art and Practice of Learning Organization คอ การคดอยางเปนระบบ (System Thinking) การเปนบคคลทรอบร (Personal Mastery) การปรบปรงแบบแผนทางความคด (Improving Mental Models) การเรยนรแบบทม (Team Learning) การสรางวสยทศนรวมกน (Building Shared Vision) โดย Marquardt ไดทำาการเพมทกษะทสำาคญอกหนงทกษะ คอสนทรยสนทนา (Dialogue) ซงเปนการพดคยเพอแลกเปลยนความรจนกอใหเกดการเรยนรรวมกน

ในการศกษาครงนจะใชแนวคดของ Marquardt (1996:2002) เปนแนวคดหลก ซงประกอบไปดวยระบบยอย 5 ระบบยอยดงทไดกลาวมาขางตน ซงระบบยอยเหลานจะสงผลใหองคการเกดการเรยนรอยางตอเนองและมนคงถาวร โดยการเรยนรนนจะทำาใหองคการมนใจในระดบหนงไดวาเปาหมายขององคการจะมความนาจะเปนในระดบสงทจะบรรลผล ซงกคอการเพมระดบของประสทธผลองคการ กลาวอกอยางหนงไดวา ระบบยอยองคการ คน ความร และเทคโนโลย จำาเปนทจะตองมการพฒนาอยางตอเนองเพอเพมระบบยอยการเรยนร ซงจะสงผลสะทอนยอนกลบไปสการพฒนาระบบยอยทงส (องคการ คน ความร และเทคโนโลย) อยางตอเนองเชนกน (Marquardt, 2002)

Page 16: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

104 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ระบบยอยการเรยนร ถอวาเปนระบบยอยหลกของการเปนองคการแหงการเรยนร การเรยนรนสามารถเกดขนไดในทกระดบ ตงแตระดบปจเจกบคคล กลม ทม จนกระทงถงระดบองคการ และยงหมายความรวมถงระดบของการเรยนร ทกษะการเรยนร และประเภทของการเรยนร (Marquardt, 2002)

ระบบยอยองคการ คอ กรอบหรอขอบเขตดานพนททการเรยนรไดเกดขน ซงรวมถง วสยทศน โครงสราง ยทธศาสตร และวฒนธรรมองคการ (Marquardt, 2002)

ระบบยอยคน คอ สงคมขององคการ ซงหมายความรวมถง ซพพลายเออร คคา ผถอหน คนกลาง ลกคา พนกงานภายในองคการ ผจดการ และผนำาองคการ (Marquardt, 2002)

ระบบยอยความร หมายถง การจดการความร ทงดานการสรางสรรคและการไดมาซงความรขององคการและยงรวมถงการจดเกบและสงผานความรใหมอยตลอดเวลา กลาวอกนยหนงกคอ ความรจำาเปนทจะตองมการผลต แลกเปลยน ใช หมนเวยนภายใน เปลยนผานดานสถานท (Translocation) แจกจาย วเคราะห คนหา และจดเกบเพอนำามาใชไดใหม (Marquardt, 2002)

ระบบยอยเทคโนโลย หมายถง ระบบสนบสนนและบรณาการเครอขายดานสารสนเทศ ซงจะสงผลในดานการไดมาและแลกเปลยนขอมลขาวสารเพอการเรยนร และยงรวมถงการพฒนาการเรยนรและการจดการความร (Marquardt, 2002)

วธวจยการออกแบบวจยการศกษาครงนใชแนวทาง การวจยเชงปรมาณ จงจำาเปนตองใชกลมตวอยาง

ในจำานวนทมากพอ เพอนำาไปสความสามารถในการอธบายและทำานายทเทยงตรงและนาเชอถอ ดวยเหตนในการวจยครงนจงใชการวจยแบบภาคตดขวาง (Cross Sectional Design) โดยมหนวยในการวเคราะห (Unit of Analysis) คอ หนวยงานภายในสถานตำารวจนครบาล

กรอบแนวคดการวจย

แผนภ�พท 1 แสดงกรอบแนวคดการวจย

12

การศกษาครงนใชแนวทาง การวจยเชงปรมาณ จง จ าเปนตองใชกลมตวอยาง ในจ านวนทมากพอ เพอน าไปสความสามารถในการอธบายและท านายทเทยงตรงและนาเชอถอ ดวยเหตนในการวจยครงนจงใชการวจยแบบภาคตดขวาง (Cross Sectional Design) โดยมหนวยในการวเคราะห (Unit of Analysis) คอ หนวยงานภายในสถานต ารวจนครบาล กรอบแนวคดการวจย

แผนภาพท 1 แสดงกรอบแนวคดการวจย 4.3 สมมตฐานในการวจย H:1 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมความสมพนธกบปจจยดานวฒนธรรมองคการอยางมนยส าคญทางสถต H:2 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต H:3 เมอพจารณาตวแบบ ตามกรอบแนวคด ในภาพรวม ปจจยดาน วฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต H:4 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต H:5 เมอพจารณาตวแบบ ตามกรอบแนวคด ในภาพรวม ปจจยดาน วฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต H:6 เมอพจารณาตวแบบ ตามกรอบแนวคด ในภาพรวม ปจจยดาน ระดบการเปน องคการแหงการเรยนรจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต ตวแปรและความนาเชอถอของเครองมอในการเกบขอมล ประสทธผลองคการจะประกอบไปดวย 4 องคประกอบ คอ ตวแบบเปาหมายเชงเหตผล ( = 0.879) ตวแบบกระบวนการภายใน ( = 0.950) ตวแบบระบบเปด ( = 0.889) ตวแบบมนษยสมพนธ ( = 0.915)

Page 17: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

105

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

4.3 สมมตฐานในการวจยH:1 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผนำา

การเปลยนแปลงจะมความสมพนธกบปจจยดานวฒนธรรมองคการอยางมนยสำาคญทางสถต

H:2 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต

H:3 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต

H:4 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต

H:5 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต

H:6 เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต

ตวแปรและความนาเชอถอของเครองมอในการเกบขอมลประสทธผลองคการจะประกอบไปดวย 4 องคประกอบ คอ ตวแบบเปาหมาย

เชงเหตผล ( = 0.879) ตวแบบกระบวนการภายใน ( = 0.950) ตวแบบระบบเปด ( = 0.889) ตวแบบมนษยสมพนธ ( = 0.915)

ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ องคประกอบดานอทธพลเชงอดมคตดานคณลกษณะ ( = 0.946) องคประกอบดานอทธพลเชงอดมคตดานพฤตกรรม ( = 0.946) องคประกอบดานการจงใจเพอสรางแรงดลใจ ( = 0.939) องคประกอบดานการกระตนทางปญญา ( = 0.937) และองคประกอบดานการคำานงถงปจเจกบคคล ( = 0.766)

ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะประกอบไปดวย 4 องคประกอบ คอ รปแบบวฒนธรรมสวนรวม ( = 0.967) รปแบบวฒนธรรมเอกภาพ ( = 0.956) รปแบบวฒนธรรมการปรบตว ( = 0.971) และรปแบบวฒนธรรมพนธกจ ( = 0.971)

Page 18: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

106 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ปจจยดานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจะประกอบไปดวย 5 องคประกอบ คอ ระบบยอยการเรยนร ( = 0.980) ระบบยอยองคการ ( = 0.973) ระบบยอยคน ( = 0.963) ระบบยอยความร ( = 0.974) และระบบยอยเทคโนโลย ( = 0.964)

ประชากรและกลมตวอยางในการศกษาครงน มประชากรคอสถานตำารวจนครบาลทงหมดจำานวน 88

สถาน ซงจะมจำานวนหนวยงานรวมประมาณ 440 หนวยงาน (88 X 5) กลมตวอยางทจดเกบได คอ จำานวนสถานเทากบ 88 สถาน จำานวนหนวยงานเทากบ 265 หนวยงาน จำานวนผตอบแบบสอบถามเทากบ 792 ราย โดย 263 หนวยงาน มจำานวน ผตอบแบบสอบถามเทากบ 3 รายตอหนวยงาน 1 หนวยงาน มผตอบแบบสอบถามกลบมา 2 รายตอหนวยงาน และอก 1 หนวยงาน มผตอบแบบสอบถามกลบมา 1 รายตอหนวยงาน โดยทำาการเกบขอมลในชวงเวลา ระหวางเดอน กนยายน 2553 – มนาคม 2554

แนวทางการวเคราะหขอมลจะทำาการวเคราะหหาคาความสมพนธรายค (Correlation) ระหวางปจจยภาวะ

ผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรและประสทธผลองคการ ถดมาจะใชเทคนคการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) เพอศกษาความสมพนธและอทธพลตามกรอบแนวคดในภาพรวมทไดนำาเสนอในภาพท 1 และรวมถงการคำานวนหาคาอทธพลทางตรง (Direct Effect) อทธพลทางออม (Indirect Effect) และอทธพลรวม (Total Effect) เพอใหทราบถงอทธพลของปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงและวฒนธรรมองคการทสงผานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรไปยงประสทธผลองคการ

ผลก�รศกษ�จากตารางท 1 แสดงใหเหนวาปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงมความสมพนธ

เชงบวกระดบสงกบประสทธผลองคการอยางมนยสำาคญทางสถต (r = 0.850, p < 0.01) และมความสมพนธเชงบวกในระดบสงกบวฒนธรรมองคการอยางมนยสำาคญ ทางสถต (r = 0.897, p < 0.01) ในขณะเดยวกนกมความสมพนธเชงบวกระดบสงกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต (r = 0.888, p < 0.01) เมอพจารณาปจจยดานวฒนธรรมองคการ กจะพบวาวฒนธรรมองคการม

Page 19: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

107

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

ความสมพนธเชงบวกระดบสงกบประสทธผลองคการอยางมนยสำาคญทางสถต (r = 0.854, p < 0.01) และมความสมพนธเชงบวกระดบสงกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต (r = 0.952, p < 0.01) และเมอพจารณาความสมพนธระหวางระดบการเปนองคการแหงการเรยนรกบประสทธผลองคการ พบวามความสมพนธเชงบวกระดบสงอยางมนยสำาคญทางสถต (r = 0.837, p < 0.01)

จากภาพท 2 และตารางท 2 แสดงใหเหนวาภาวะผนำาการเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกระดบสงกบวฒนธรรมองคการ (r = 0.90, p < 0.01) ดงนนจง

ยอมรบสมมตฐานท 1 ทวาเมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจย

ดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะมความสมพนธกบปจจยดานวฒนธรรมองคการ

อยางมนยสำาคญทางสถต

ต�ร�งท 1 แสดงคาสหสมพนธ

Mean SD EFF LO TFL CULT

ประสทธผลองคการ: EFF 3.988 0.532 1.000

องคการแหงการเรยนร: LO 4.047 0.624 0.837** 1.000

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง: TFL 3.953 0.571 0.850** 0.888** 1.000

วฒนธรรมองคการ: CULT 3.973 0.566 0.854** 0.952** 0.897** 1.000

หม�ยเหต: N = 265; ** Significant at the 0.01 level

14

ความสมพนธเชงบวกระดบสงกบประสทธผลองคการ อยางมนยส าคญทางสถต (r = 0.854, p < 0.01) และมความสมพนธเชงบวกระดบสงกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต (r = 0.952, p < 0.01) และเมอพจารณาความสมพนธระหวางระดบการเปนองคการแหงการเรยนรกบประสทธผลองคการ พบวามความสมพนธเชงบวกระดบสง อยางมนยส าคญทางสถต (r = 0.837, p < 0.01) จากภาพท 2 และตารางท 2 แสดงใหเหนวาภาวะผน าการเปล ยนแปลงมความสมพนธเชงบวกระดบสงกบวฒนธรรมองคการ (r = 0.90, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 1 ทวาเมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมความสมพนธกบปจจยดานวฒนธรรมองคการอยางมนยส าคญทางสถต ตารางท 1 แสดงคาสหสมพนธ Mean SD EFF LO TFL CULT ประสทธผลองคการ: EFF 3.988 0.532 1.000 องคการแหงการเรยนร: LO 4.047 0.624 0.837** 1.000 ภาวะผน าการเปลยนแปลง: TFL 3.953 0.571 0.850** 0.888** 1.000 วฒนธรรมองคการ: CULT 3.973 0.566 0.854** 0.952** 0.897** 1.000 หมายเหต: N = 265; ** Significant at the 0.01 level

แผนภาพท 2 แสดงระดบความสมพนธและอทธพลระหวางตวแปรตามกรอบแนวคดในการวจย Minimum Fit Function Chi-Square = 0.0 (P = 1.000); df = 0; RMSEA = 0.000; The Model is Saturated, the Fit is Perfect TFL = ภาวะผน าการเปลยนแปลง; CULT = วฒนธรรมองคการ; LO = องคการแหงการเรยนร; EFF = ประสทธผลของหนวยงาน

R2 = 91 R2 = 0.77

แผนภ�พท 2 แสดงระดบความสมพนธและอทธพลระหวางตวแปรตามกรอบแนวคดในการวจย

Minimum Fit Function Chi-Square = 0.0 (P = 1.000); df = 0; RMSEA = 0.000; The Model is Saturated, the Fit is PerfectTFL = ภาวะผนำาการเปลยนแปลง; CULT = วฒนธรรมองคการ; LO = องคการแหงการเรยนร; EFF = ประสทธผลของหนวยงาน

Page 20: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

108 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

15

ตารางท 2 แสดงคาอทธพลทางตรง (TE) อทธพลทางออม (IE) และอทธพลรวม (TE) ตวแปรอสระ

R2 ภาวะผน าการเปลยนแปลง

วฒนธรรมองคการ องคการแหงการเรยนร

DE IE TE DE IE TE DE IE TE ตวแปรตาม องคการแหงการเรยนร 0.17** 0.17** 0.80** 0.80** 0.91 ประสทธผลของหนวยงาน 0.41** 0.02 0.43** 0.38** 0.09 0.47** 0.11 0.11 0.77 หมายเหต: **Significant at the 0.01 level และพบวาภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต (DE = 0.17, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 2 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต และยงพบวาปจจยดานวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกกบ ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอ ยางมนยส าคญทางสถต (DE = 0.80, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 3 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยส าคญทางสถต และกพบวาปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบประสทธผลองคการของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต (DE = 0.41, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 4 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต และพบวาปจจยดานวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต (DE = 0.38, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 5 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยส าคญทางสถต และเมอพจารณาถงระดบอทธพลทางตรงของระดบการเปนองคการแหงการเรยนรทมตอประสทธผลของหนวยเมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม กลบพบวา ระดบการเป นองคการแหงการเรยนรมอทธพลทางตรงเชงบวกกบประสทธผลของหนวยงานอยางไมมนยส าคญทางสถต (DE = 0.11, p > 0.05) ดวยเหตน จงปฏเสธสมมตฐานท 6 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบ

ต�ร�งท 2 แสดงคาอทธพลทางตรง (TE) อทธพลทางออม (IE) และอทธพลรวม (TE)

หม�ยเหต: **Significant at the 0.01 level

และพบวาภาวะผนำาการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต (DE = 0.17, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 2 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต

และยงพบวาปจจยดานวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต (DE = 0.80, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 3 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถต

และกพบวาปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบประสทธผลองคการของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต (DE = 0.41, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 4 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานภาวะผนำาการเปลยนแปลงจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต

และพบวาปจจยดานวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกกบระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต (DE = 0.38, p < 0.01) ดงนนจงยอมรบสมมตฐานท 5 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพรวม ปจจยดานวฒนธรรมองคการจะมอทธพลทางตรงตอระดบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต

Page 21: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

109

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

และเมอพจารณาถงระดบอทธพลทางตรงของระดบการเปนองคการแหงการ

เรยนรทมตอประสทธผลของหนวยเมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพ

รวม กลบพบวา ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรมอทธพลทางตรงเชงบวกกบ

ประสทธผลของหนวยงานอยางไมมนยสำาคญทางสถต (DE = 0.11, p > 0.05) ดวย

เหตน จงปฏเสธสมมตฐานท 6 ทวา เมอพจารณาตวแบบตามกรอบแนวคดในภาพ

รวม ปจจยดานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจะมอทธพลทางตรงตอระดบ

ประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถตนอกจากน เมอพจารณาถงอทธพลทางออมและอทธพลรวมของปจจยภาวะ

ผนำาการเปลยนแปลงทมตอประสทธผลของหนวยงาน พบวา ปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงมอทธพลออมผานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรไปยงประสทธผลของหนวยงานอยางไมมนยสำาคญทางสถต (IE = 0.02, p > 0.05) โดยปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงมอทธพลรวมเชงบวกตอประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต (TE = 0.43, p < 0.01)

และเมอพจารณาถงอทธพลทางออมและอทธพลรวมของปจจยวฒนธรรมองคการทมตอประสทธผลของหนวยงาน พบวา ปจจยวฒนธรรมองคการมอทธพลออมผานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรไปยงประสทธผลของหนวยงานอยางไมมนยสำาคญทางสถต (IE = 0.09, p > 0.05) โดยปจจยวฒนธรรมองคการมอทธพลรวม เชงบวกตอประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต (TE = 0.47, p < 0.01)

และเมอพจารณาตามกรอบแนวคดในภาพรวม พบวา เมอพจารณาปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ และระดบการเปนองคการแหงการเรยนรพรอมกนจะมความสามารถในการอธบายและทำานายประสทธผลของหนวยงานไดเทากบรอยละ 77 (R2 = 0.77) ซงเปนสดสวนทสงมาก

อภปร�ยผลจากผลการศกษาพบวายอมรบสมมตฐานท 1 ซงสอดคลองกบแนวคดกบ

งานการศกษาของ Deal and Kenedy (1982), Rubin and Berlew (1984), Trice and Beyer (1984), Schein (1985), Kouzes and Posner (1987), Bass (1990) และ Yukl (2002) ทพบวาภาวะผนำาและวฒนธรรมองคการสามารถมความสมพนธระหวางกนและสามารถสงอทธพลระหวางกนได

Page 22: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

110 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

จากผลการศกษาพบวายอมรบสมมตฐานท 2 ซงสอดคลองกบแนวคดกบงานการศกษาของ Marquardt (1996), Marsick and Watkins (1999) และ Kaiser (2000) ทพบวาภาวะผนำาจะมอทธพลตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนร

จากผลการศกษาพบวายอมรบสมมตฐานท 3 ซงสอดคลองกบแนวคดกบงานการศกษาของ Marquardt (1996), Marsick and Watkins (1999) และ Kaiser (2000) ทพบวาวฒนธรรมองคการจะมอทธพลตอระดบการเปนองคการแหงการเรยนร

จากผลการศกษาพบวายอมรบสมมตฐานท 4 ซงสอดคลองกบแนวคดกบงานการศกษาของหลายทาน เชน Howell and Avolio (1993), Druskat (1994), Barling et al. (1996), Yammarino et al. (1997), Bass (1998), Coad and Berry (1998), Geyer and Steyrer (1998) และ Avolio et al. (1999) เปนตน ทพบวาภาวะผนำาจะมอทธพลตอประสทธผลของหนวยงาน

จากผลการศกษาพบวายอมรบสมมตฐานท 5 ซงสอดคลองกบแนวคดกบงานการศกษาของ Denison (1990), Denison and Mishra (1995), Denison et al. (2000) และ Denison et al. (2003) ทพบวาวฒนธรรมองคการจะมอทธพลตอประสทธผลของหนวยงาน

จากผลการศกษาพบวาไมยอมรบสมมตฐานท 6 ซงผลการศกษาดงกลาวเปนผลเนองมาจากปจจยสาเหตคอภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ และระดบการเปนองคการแหงการเรยนรมระดบความสมพนธระหวางกนสงมาก ซงสามารถพจารณาไดจากตารางท 1 ดงนนจงกอใหเกดภาวะทเรยกวา Multicollinearity ระหวางตวแปรอสระ และทำาใหผลการวเคราะหมขอผดพลาดเกดขน ซงเมอตวแปรอสระมความสมพนธตอกนสงมากจนเกดความทบซอนกนระหวางตวแปรอสระ สงผลใหตวแปรอสระทเกดการทบซอนกนจะถกกำาจดและไมไดถกนำาเขามาคำานวณ ดวยเหตผลดงกลาวน ปจจยระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจงถกกดทบไวจากปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงและวฒนธรรมองคการจนไมสามารถแสดงอทธพลตอประสทธผลของหนวยงานไดอยางมนยสำาคญทางสถต แตเมอยอนกลบไปพจารณาเฉพาะตารางท 1 จะพบวาปจจยดานระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจะมความสมพนธเชงบวกในระดบสงกบประสทธผลของหนวยงานอยางมนยสำาคญทางสถต กลาวคอ เมอพจารณาเฉพาะปจจยดานองคการแหงการเรยนร โดยไมนำาปจจยภาวะผนำาการเปลยนแปลงและวฒนธรรมองคการเขามาพจารณารวม กจะพบวาระดบการเปนองคการแหงการเรยนรจะมความสมพนธกบประสทธผลของหนวย

Page 23: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

111

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

งานอยางมนยสำาคญทางสถต ซงสอดคลองกบแนวคดกบงานการศกษาของ Marquardt (1996), Marsick and Watkins (1999) และ Kaiser (2000)

ขอเสนอแนะจากผลการศกษาดงกลาวขางตน ทำาใหไดขอสรปเชงเสนอแนะวา ถาหนวยงาน

ของสถานตำารวจนครบาลมความตองการทจะปรบปรงประสทธผลของหนวยงานแลว แนวทางทเหมาะสมกคอแนวทางการพฒนาภาวะผนำาใหมภาวะแบบผนำาการเปลยนแปลงและตองกระทำาการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการใหเหมาะสมตอการสงเสรมการเพมระดบการเปนองคการแหงการเรยนร เพอทจะสงผลใหประสทธผลของหนวยงานมการเพมระดบสงยงขนตอไป กลาวคอ

ในประเดนดานภาวะผนำาการเปลยนแปลง ผนำาจะตองสามารถทำาใหผตามยอมรบในดานวสยทศน พนธกจ และมความเชอมนในตวผนำา ผานพฤตกรรมของผนำาทสะทอนใหเหนถงคานยม และความเชอของตวผนำาเอง แสดงใหเหนถงความมนใจในพนธกจและเปาหมายของตนเอง ตลอดจนพฤตกรรมทแสดงใหเหนถงการมคณธรรมและจรยธรรมของตวผนำาดวย รวมทงการเพมระดบความกระตอรอรนและการเอาใจใสในการทำางานของผตามเพอเพมความตระหนกในความสำาคญของเปาหมายทเปนประโยชนรวมกน และตองชนำาผตามใหเหนถงทมาของปญหาและกระตนผตามใหใชปญญาในการแกไขปญหา ตลอดจนใหความสนใจตอความเปนปจเจกบคคลของผตาม โดยเฉพาะอยางยงในดานความตองการสวนบคคลของผตาม

ในประเดนดานวฒนธรรมองคการ จะตองมลกษณะแบบวฒนธรรมสวนรวมทเปนวฒนธรรมทมลกษณะทองคการมงเสรมสรางพลงอำานาจในการบรหารใหแกบคลากรในทกระดบ เนนการทำางานเปนทม และมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ และลกษณะแบบวฒนธรรมเอกภาพทเปนวฒนธรรมทสะทอนใหเหนถงการมวฒนธรรมทเขมแขง มคานยมรวม มทกษะในการสรางการบรรลถงขอตกลง มความคงเสนคงวา มเสถยรภาพและมการบรณาการภายในหนวยงาน รวมทงลกษณะแบบวฒนธรรมการปรบตว ทมการปรบตวขององคการเพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอก โดยเฉพาะการปรบตวขององคการควรถกผลกดนจากผรบบรการ การเสยงและเรยนรจากความผดพลาด และมความสามารถและประสบการณในการสรางสรรคการเปลยนแปลง ตลอดจนมลกษณะวฒนธรรมพนธกจ ทองคการมสำานกชดเจนเกยวกบเปาประสงคและทศทางซงนำาไปสการกำาหนดเปนเปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตร รวมทงการแสดงวสย

Page 24: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

112 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ทศนทองคการตองการในอนาคต โดยการพฒนาภาวะผนำาการเปลยนแปลงและการสงเสรมวฒนธรรมองคการ

ดงกลาวขางตน จะตองมลกษณะทสนบสนนการเรยนรทงในระดบบคคล ระดบกลมและระดบองคการ รวมทงความร ทกษะและประเภทของการเรยนร ตลอดจนมระบบ

เทคโนโลยทสนบสนนการเรยนรอยางตอเนองขอเสนอแนะในการวจยครงถดไป 1) ควรมการศกษาซำาในกลมประชากรเดม

ในชวงระยะเวลาประมาณ 3-5 ปขางหนา ซงเปนการศกษาแบบระยะยาวซงจะมตวแปรดานเวลาเขามาเกยวของ โดยเปนทดสอบความนาเชอถอและความเทยงตรงของตวแบบภายใตบรบท ผานกาลเวลา 2) ควรมการนำาตวแบบภายใตบรบท ไปทำาการทดสอบซำาในกลมประชากรทไมใชหนวยงานในสถานตำารวจ เชน องคการภาครฐอนๆ รฐวสาหกจ องคการภาคเอกชน หรอองคการภาคสงคมอนๆ เพอทำาการทดสอบความเทยงตรงไขวกลม

บรรณ�นกรมพงษเทพ จนทสวรรณ. “ประสทธผลองคการ: ปฏบทแหงมโนทศน.” ว�รส�รรมพฤกษ

28,3 (2553) : 134-182.พชาย รตนดลก ณ ภเกต. 2553. องคก�รและก�รบรห�รจดก�ร. กรงเทพมหานคร :

ธงค บยอนด บคส.ภรณ มหานนท. 2529. ก�รประเมนประสทธผลขององคก�ร. กรงเทพมหานคร :

โอเดยนสโตร. Antonakis, J. and House, R. J. 2002. The Full-Range Leadership Theory: The Way

Forward. In Transformational and Charismatic Leadership: The Road Ahead. B. J. Avolio and F. J. Yammarino, eds. Amsterdam: Elsevier. Pp. 3-33.

Argyris, C. 1982. Reasoning, Learning, and Action: Individual and Organizational. San Francisco, CA : Jossey-Bass.. 1999. On Organizational Learning. Oxford, UK : Blackwell Business.

Argyris, C. and Schön, D. 1974. Theory in Practice: Increasing Professional Effectiveness. San Francisco, CA : Jossey-Bass.

Argyris, C. and Schön, D. 1978. Organizational Learning: A Theory of Action Perspective. Reading, MA: Addison-Wesley Publishing.

Argyris, C. and Schön, D. 1996. Organizational Learning II: Theory, Method, and Practice. Reading, MA: Addison-Wesley Publishing.

Page 25: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

113

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

Avolio, B. J.; Bass, B. M. and Jung, D. I. “Re-Examining the Components of Transformational and Transactional Leadership Using the Multifactor Leadership Questionnaire.” Journal of Occupational and Organizational Psychology 72 (1999) : 441-462.

Barling, J.; Weber, T. and Kelloway, E. K. “Effects of Transformational Leadership Training on Attitudinal and Financial Outcomes: A Field Experiment.” Journal of Applied Psychology 81,6 (1996) : 827-832.

Bass, B. M. 1985. Leadership and Performance Beyond Expectations. New York : Free Press.

Bass, B. M. 1990. Bass and Stogdill’s Handbook of Leadership: Theory, Research, and Managerial Application. 3rd ed. New York : Free Press.

Bass, B. M. 1998. Transformational Leadership: Industrial, Military, and Educational Impact. Mahwah. N.J. : Lawrence Erlbaum.

Bass, B. M. and Avolio, B. J. 1997. Full Range Leadership Development: Manual for the Multifactor Leadership Questionnaire. Palo Alto, C.A. : Mind Garden.

Burns, J. M. 1978. Leadership. New York : Harper & Row.Cameron, K. S. 1979. “Evaluating Organizational Effectiveness in Organized

Anarchies.” Paper presented at the 1979 meetings of the Academy of Management.

Cameron, K.S. 1981. The Enigma of Organizational Effectiveness. In Measuring Effectiveness. D. Baugher, ed. San Francisco : Jossey-Bass. Pp. 1-13.

Cameron, K.S. “Effectiveness as Paradox: Consensus and Conflict in Conceptions of Organizational Effectiveness.” Management Science 32,5 (1986) : 539-553.Cameron, K.S. and Ettington, D.R. 1988. The Conceptual Foundations of

Organizational Culture. In Higher Education: Handbook of Theory and Research. 4 J.C. Smart, ed. New York : Agathon. Pp. 356-396.

Cameron, K. S. and Quinn, R.E. 1999. Diagnosing and Changing Organizational Culture. Reading, M.A. : Addison-Wesley.

Coad, A. F. and Berry, A. J. “Transformational Leadership and Learning Orientation.” Leadership and Organization Development Journal 19,4 (1998) : 164-172.

Cooke, R. A. and Lafferty, J.C. Organizational Culture Inventory (OCI) Human Synergistics.

http://www.hscanada.com/ catalogue.htm#organizational and http://www.hscanada.com/Organizational% 20culture%20assessments.pdf December 8, 2009

Page 26: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

114 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

Cooke, R.A. and Lafferty, J.C. 1987b. Organizational Culture Inventory (Form III).Plymouth, M.I. : Human Synergistics.

Deal, T.E. and Kennedy, A.A. 1982. Corporate Cultures: The Rites and Rituals of Corporate Life. Reading, M.A. : Addison-Wesley.

Denison, D.R. 1990. Corporate Culture and Organizational Effectiveness. New York : Wiley.

Denison, D.R.; Cho, H. and Young, J. 2000. Diagnosing Organizational Cultures: Validating a Model and Method. Unpublished Manuscript, University of Michigan Business School. Ann Arbor, M.I. : Aviat.

Denison, D.R.; Haaland, S. and Goelzer, P. “Corporate Culture and Organizational Effectiveness : Is There a Similar Pattern around the World?.” Advances in Global Leadership 3 (2003) : 205-227.

Denison, D. R. and Mishra, A. “Toward a Theory of Organizational Culture and Effectiveness.” Organizational Science 6 (1995) : 204-223.

Downton, J. V. 1973. Rebel Leadership: Commitment and Charisma in the Revolutionary Process. New York : Free Press.

Druskat, V. U. “Gender and Leadership Style: Transformational and Transactional Leadership in the Roman Catholic Church.” Leadership Quarterly 5,2 (1994) : 99-119.

Fayol, H. 1949. General and Industrial Management. London : Pitman.Fiol, C. M. and Lyles, M.A. “Organizational Learning.” Academy of Management

Review 10,4 (1985) : 803-813.Garvin, D. A.; Edmondson, A. C. and Gino, F. “ Is Yours a Learning Organization?” Harvard Business Review 86,3 (2008), 109-116.Geyer, A.L. J. and Steyrer, J.M. “Transformational Leadership and Objective

Performance in Banks.” Journal of Applied Psychology: An International Review 47,3 (1998) : 397-420.

Hickman, C.R. and Silva, M.A. 1984. Creating Excellence: Managing Corporate Culture, Strategy and Change in the New Age. New York : New American Library.

House, R.J. 1977. A 1976 Theory of Charismatic Leadership. In Leadership: The Cutting Edge. J.G. Hunt and L.L. Larson, eds. Carbondale : Southern Illinois University Press. Pp. 189-207.

Howell, J.M. and Avolio, B.J. “Transformational Leadership, Transactional Leadership, Locus of Control, and Support for Innovation: Key Predictors of Consolidated-Business-Unit Performance.” Journal of Applied Psychology 78,6 (1993) : 891-902.

Page 27: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท 5

115

ภาวะผนำาการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการองคการแหงการเรยนร และประสทธผลของหนวยงานในสถานตำารวจนครบาล : การวเคราะหเสนทาง

Transformational Leadership, Organizational Culture, Learning Organization and Effectiveness of Subunits within Stations of Metropolitan Police Division: Path Analysis

Kaiser, S.M. 2000. Mapping the Learning Organization: Exploring a Model of Organizational Learning. Ph.D. Dissertation, Louisiana State University, U.S.A.

Kalliath, T.J.; Buledorn, A.C. and Gillespie, D.A. “A Confirmatory Factor Analysis of the Competing Values Instrument.” Educational and Psychological Measurement 59 (1999) : 143-158.

Kimberly, J.R. “Issues in the Creation of Organizations: Initiation, Innovation, and Institutionalization.” Academy of Management Journal 22,3 (1979) : 437-457.

Knapp, E. M. “Knowledge Management.” Business Economic Review 44,4 (1998) : 3-6.

Kotter, J.P. and Heskett, J.L. 1992. Corporate Culture and Performance. New York : Free Press.

Kouzes, J.M. and Posner, B.Z. 1987. The Leadership Challenge: How to Get Extraordinary Things Done in Organizations. San Francisco: Jossey-Bass.

Marquardt, M.J. 1996. Building the Learning Organization. New York : McGraw-Hill.Marquardt, M. J. 2002. Building the Learning Organization. 2nd ed. CA : Davies

Black Publishing.Marquardt, M.J. and Reynolds, A. 1994. The Global Learning Organization, New

York : Irwin Professional Publishing.Marsick, V.J. and Watkins, K.E. 1999. Facilitating Learning in Organizations:

Making Learning Count. Aldershot, U.K. : Gower.Northouse, P.G. 2000. Leadership: Theory and Practice. 2nd ed. London : Sage.Ouchi, W. G. 1981. Theory Z : How American Business Can Meet the Japanese

Challenge. Reading, M.A. : Addison-Wesley.Pascale, R. and Athos, A. 1982. The Art of Japanese Management: Applications

for American Executives. New York : Simon & Schuster.Peters, T. J. and Waterman, R. H. 1982. In Search of Excellence: Lessons from

America’s Best-Run Companies. New York : Harper & Row.Quinn, R. E. and Rohrbaugh, J. “A Spatial Model of Effectiveness Criteria : Towards A Competing Values Approach to Organizational Analysis.” Management

Science 29,3 (1983) : 363-377.Robbins, S.P. 1990. Organization Theory: Structure, Design, and Applications.

3rd ed. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall. Robbins, S. P. 2005. Organizational Behavior. 11th ed. Upper Saddle River, N.J. : Pearson.

Page 28: บทที่romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/5.pdf · 2012-09-05 · ตำารวจนครบาล : การวิเคราะห์เส้นทาง Transformational

บทท

5

116 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

Rojas, R. R. “A Review of Models for Measuring Organizational Effectiveness among For-Profit and Nonprofit Organizations.” Nonprofit Management & Leadership

11,1 (2000) : 97-104.Rubin, I.M. and Berlew, D.E. “The Power Failure in Organization.” Training and

Development Journal 38,1 (1984) : 35-38.Schein, E.H. 1978. Career Dynamics: Matching Individual and Organizational Needs. Reading, M.A. : Addison-Wesley. Schein, E.H. 1985. Organizational Culture and Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.Scott, W. R. 1977. Effectiveness of Organizational Effectiveness Studies. In New

Perspectives On Organizational Effectiveness. P.S. Goodman and J.M. Pennings eds. San Francisco: Jossey-Bass. Pp. 63-95.

Seashore, S.E. 1979. Assessing Organizational Effectiveness with Reference to Member Needs. Paper presented at the 1979 Meetings of the Academy of Management.

Senge, P. 1990. The Fifth Discipline: The Art and Practice of the Learning Organization. London : Random House.

Stoner, J.A. F.; Freeman, R. E. and Gilbert, D.R. 1995. Management. 6th ed. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall.

Taylor, F.W. 1911. The Principles of Scientific Management. New York : Harper & Row.

Towne, H.R. “The Engineer as Economist.” Transactions of the American Society of Mechanical Engineers 7 (1886) : 428-432.

Trice, H.M. and Beyer, J.M. “Studying Organizational Cultures Through Rites and Ceremonials.” Academy of Management Review 9 (1984) : 653-669.

Weber, M. 1947. The Theory of Social and Economic Organization. Talcott Parsons, Translated ed. New York : Free Press.Yammarino, F.J.; Dubinsky, A.J.; Comer, L. B. and Jolson, M.A. “ Women and

Transformational and Contingent Reward Leadership : A Multiple-Levels-of-Analysis Perspective.” Academy of Management Journal 40,1 (1997) : 205-222.

Yukl, G.A. 2002. Leadership in Organizations. 5th ed. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall.

Zaleznik, A. “Managers and Leaders: Are They Different? Harvard Business Review. 70,2 (1992) : 126-135.