(ร่าง) เกณฑ์มาตรฐานผู้ประกอบ ......(ร าง)...

(ราง)

ฉบบปรบปรงจากมตทประชมเมอ 9 ส.ค 2562 + ปรบใหสนลง // 1

(ราง) เกณฑมาตรฐานผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. ....

--------------------------------------- โดยท เปนการสมควรกำหนดเกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย เพ อเปน การควบคม กำกบ ดแลการใหบร การของผ ประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ตามมาตรา ๘ (๒) แหงพระราชบญญตวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. ๒๕๕๖ คณะอนกรรมการการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยไดจดทำเกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย อนเปนคณลกษณะทพงประสงค รวมทงความร ความสามารถทางวชาชพของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ตามขอ ๑๑ (๘) (ก) ของขอบงคบสภาการแพทยแผนไทย วาดวยองคประกอบ คณสมบต และวธการไดมา และอ ำนาจหนาท ของคณะอนกรรมการการประกอบวชาช พการแพทยแผนไทย พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยความเห นชอบ ของคณะกรรมการสภาการแพทยแผนไทย ในการประชมครงท…….. เมอวนท ………………………………………… ดงตอไปน 1. มาตรฐานดานพฤตนสย เจตคต คณธรรมและจรยธรรมแหงวชาชพ 1.1 การรกษาเกยรตและธำรงคณคาแหงวชาชพ (ดรายละเอยดเพมเตมในภาคผนวก 1) ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยพงมคณสมบต ดงตอไปน 1.1.1 มคณธรรมและจรยธรรมทเหมาะสมของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย 1.1.2 ดำรงตนใหสมควรในสงคมโดยรวม เคารพตอกฎหมายของบานเมอง และไมประพฤตหรอกระทำการใด ๆ อนอาจเปนเหตใหเสอมเสยเกยรตศกดแหงวชาชพ 1.1.3 การประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย การโฆษณาการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย การปฏบตตอผรวมวชาชพ การปฏบตตอผรวมงาน การทดลองในมนษย การปฏบตตนเกยวกบสถานททำการประกอบวชาชพ และการปฏบตการใด ๆ ทเกยวของกบวชาชพ ใหเปนไปตามขอบงคบสภาการแพทยแผนไทย วาจรรยาบรรณแหงวชาชพการแพทยแผนไทย 1.1.4 พฒนาความรความสามารถทางวชาชพอยางตอเนอง สามารถพฒนาความร ทกษะ เจตคต และพฤตกรรมในการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยใหมมาตรฐาน ทนสมย และตอบสนองตอความตองการของผปวยและสงคมอยางตอเนอง ดงน

(1) กำหนดความตองการในการเรยนรของตนเองไดอยางครอบคลมทกดานทจำเปน (๒) วางแผนและแสวงหาวธการสร างและพฒนาความร ทกษะ เจตคต และ

พฤตกรรมทเหมาะสม (๓) เขารวมกจกรรมเพอแสวงหาและแลกเปลยนความร ฝกทกษะ รวมทงพฒนาตนเองอยางตอเนองและสมำเสมอ

(๔) คนควาหาขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ รวมทงมวจารณญาณในการประเมนขอมล (๕) ประยกตความร เทคโนโลย และทกษะใหมไดอยางเหมาะสม (๖) ตระหนกถงความสำคญของการพฒนาคณภาพงาน การสรางองคความรใหม

จากการปฏบตงานประจาวนและการจดการความร 1.1.5 ซอสตยสจรตตอตนเองและวชาชพ เปนทไววางใจตอผปวยและสงคม 1.1.6 มบคลกภาพอนเปนทนาศรทธา 1.1.7 รบผดชอบผปวย การนดหมาย และงานทไดรบมอบหมาย 1.1.8 แสดงเจตคตทดตอการใหบรการสขภาพแบบองครวมแกประชาชนทกระดบ

(ราง)


1.2 การคำนงผปวย ใหพจารณาถงคำประกาศสทธผปวยเปนสำคญ ซงเกยวของกบการคำนงถงประโยชนและความปลอดภยของผปวยเปนสำคญ การใหความจรงแกผปวย รกษาความลบ และเคารพในสทธผปวย และปกปองและพทกษสทธประโยชนผปวย เพอใหเกดสวสดภาพและความปลอดภยแกผป วยหรอผ ร บบรการใหไดรบการปกปองจากการถกทำรายดานรางกาย จตใจ สงคม และมระบบทพรอมตอการตอบสนองเมอผปวยขอใชสทธอนพงมพงได

1.3 ทกษะการสอสารและการสรางสมพนธภาพ ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยจำเปนตองตระหนกถงความสำคญและมความสามารถ

ในการตดตอสอสารและสรางสมพนธภาพทดกบผปวย ญาตผปวย เพอนรวมงาน และผเกยวของดงตอไปน 1.3.1 หลกการสำคญของการสอสาร (1) ตระหนกถงปจจยของผสอสารทอาจสงผลตอการสอสาร เชน สภาพรางกาย

จตใจ และอารมณ พฤตกรรม ภมหลง อาท อาย ระดบการศกษา อาชพ ภาษา วฒนธรรม ความเชอรวมถงบรรยากาศทเออตอการสอสาร

(2) สามารถสอสารดวยภาษาพด ภาษาเขยน และภาษากาย รวมทงใชสอประเภทตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพและเหมาะสม

(3) ม ท กษะในการร บร และใหขอมลโดยผานวธการส อสารตาง ๆ อยางมวจารณญาณ และคำนงถงผลกระทบตอวชาชพและสงคม

(4) สามารถใหขอมลทางการแพทย นำเสนอดวยวาจา อภปราย ในทประชมเขยนรายงานไดอยางมประสทธภาพ

1.3.2 การสอสารกบผปวย (1) มทกษะในการรบฟงปญหา เขาใจความรสกและความวตกกงวลของผปวยอกทง

สามารถตอบคำถาม อธบายใหคำปรกษาและคำแนะนำอยางเหมาะสม (2) มทกษะในการสมภาษณและซกประวตผปวย ใชศพทและภาษาทผปวยเขาใจได (3) เปดโอกาสใหผปวยมสวนรวมในการตดสนใจไดอยางเหมาะสม แสดงความเหน

อกเหนใจ เอออาทร ใหความมนใจ และใหกำลงใจแกผปวย (4) สามารถขอความยนยอมในการร กษาพยาบาลจากผ ป วย รวมท งสร าง

ความมนใจในเรองการคงความลบของผปวย (5) มทกษะการสอสารในสถานการณเฉพาะ เชน การโนมนาวใหผปวยเขาใจใน

กรณไมมความจำเปนตองใชยาหรอหตถการ 1.3.3 การสอสารกบผทเกยวของ (1) สามารถส อสารกบผ ท เก ยวของไดอยางมประสทธภาพ โดยคงความสมดล

ระหวางการเปดเผยขอมลกบการรกษาความลบของผปวย (2) มทกษะในการถายทอดความร ทกษะ และประสบการณแกผทเกยวของ (3) สามารถจดทำบนทกทางการแพทย ใบรบรองแพทย และเอกสารทางการแพทย

อน ๆ ไดอยางถกตอง เหมาะสม (4) สามารถสอสารเพอการสงตอผปวยไดอยางเหมาะสม

(ราง)


2. มาตรฐานวชาชพดานความร ความสามารถ ตามกรรมวธและทกษะทางวชาชพ 2.1 ความรความสามารถวทยาศาสตรการแพทยพนฐาน

มความรความสามารถวทยาศาสตรการแพทยพนฐานเพอประกอบการสอสารและการคนควาความรเพมเตมจากแหลงขอมลตาง ๆ รวมทงเพอการประยกตในการตรวจวนจฉยและบำบดรกษาผปวยไดอยางถกตองเหมาะสม

2.2 ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ (รายละเอยดตามภาคผนวก 2) มความรความสามารถในการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย กลาวคอ การประกอบวชาชพท

กระทำหรอมงหมายจะกระทำตอมนษย เกยวกบการแนะนำ การตรวจโรค การวนจฉยโรค การวนจฉยโรค การบำบดโรค การรกษาโรค การปองกนโรค การสงเสรมสขภาพ โดยตองอาศยความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพทง 4 ดาน ดงน

2.2.1 ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ ดานเวชกรรมไทย สามารถนำความรทางการแพทยแผนไทย ดานเวขกรรมไทย เพอนำไปใชในการตรวจ

การวนจฉย การบำบด การรกษา การปองกนโรค การสงเสรมและการฟนฟสภาพ รวมถงการผดงครรภไทย เภสขกรรมไทย การนวดไทย ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

2.2.2 ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ ดานเภสชกรรมไทย สามารถนำความร ทางการแพทยแผนไทย ดานเภสชกรรมไทย เพ อไปใชในการ

เตรยมยา ผลตยา ประดษฐยา เลอกสรรยา ควบคมและประกนคณภาพยา ปรงยาและจายยาตามใบสงยาของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยหรอผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกตดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย และการจดจำหนายยาตามกฎหมายวาดวยยา ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

2.2.3 ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ ดานการผดงครรภไทย สามารถนำความรทางการแพทยแผนไทย ดานการผดงครรภไทย เพอไปใชในการ

ตรวจ การวนจฉย การบำบด การรกษา การสงเสรมสขภาพหญงมครรภ การปองกนความผดปกตในระยะตงครรภและระยะคลอด การทำคลอด การดแล การสงเสรมและการฟนฟสขภาพมารดาและทารกในระยะหลงคลอด ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

2.2.4 ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ ดานการนวดไทย สามารถนำความร ทางการแพทยแผนไทย ดานการนวดไทย เพอนำไปใชในการ

ตรวจ วนจฉย บำบด รกษา ปองกนโรค สงเสรมและฟนฟสภาพ โดยใชองคความรเกยวกบศลปะการนวดไทยดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

สำหรบผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ดานเวชกรรมไทย การผดงครรภ และการนวดไทย จำเปนปฏบตตนตามกระบวนการดแลผปวยตามกรรมวธการแพทยแผนไทยเพอนำความรความสามารถทมนำไปใชการใหตรวจ วนจฉย รกษา อยางครบวงจร (ดรายละเอยดเพมเตมในภาคผนวก 3)

2.3 ความรความเขาใจเกยวกบองคความรอนเพอสรางทกษะของแพทยแผนไทยทด 2.3.1 ปจจยทมผลตอสขภาพและความเจบปวย ไดแก ครอบครว ชมชน และอาชพ 2.3.2 กฎหมายทเกยวของกบการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย 2.3.3 มความร ความสามารถในดานวชาการ สามารถเกบรวบรวมขอมลเพ อการศกษา

พฒนาและการวจยองคความรดานการแพทยแผนไทย โดยใชเครองมออปกรณทใชในการศกษาวจย 2.3.4 ศาสตรอน ๆ ทเกยวของ ไดแก ความรพนฐานทางสงคมศาสตร มานษยวทยาและ

พฤตกรรมศาสตรทจำเปนสำหรบการเสรมสรางเจตคตและความเขาใจตอเพ อนมนษยและสงคม ระบบ

(ราง)


คณภาพ รวมถงเรองความปลอดภยของผปวย และผลกระทบทางเศรษฐศาสตร หลกการบรหารงานดานการแพทย และสาธารณสข

3. มาตรฐานวชาชพดานงานบรการการแพทยแผนไทย 3.1 มความรเกยวกบมาตรฐานงานบรการการแพทยแผนไทย

ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยจะตองมความรเกยวกบมาตรฐานงานบรการการแพทยแผนไทยตามตามบรบทของสถานทและหนวยงานทผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประกอบวชาชพอย และสามารถนำไปใชในการพฒนางานบรการสขภาพแกประชาชนใหไดรบบรการการแพทยแผนไทยทมคณภาพ มความปลอดภย ดงน 3.1.1 กรณปฏบตงานในสถานบรการสาธารณสขของรฐ ใหปฏบตตามมาตรฐานโรงพยาบาลสงเสรมและสนบสนนการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน (รพ.สส.พท.) และ/หรอเกณฑมาตรฐานและรบรองการพฒนาและรบรองคณภาพงานการแพทยแผนไทย และ/หรอเกณฑอน ๆ โดยกรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกเปนผกำหนด และผานความเหนชอบจากสภาการแพทยแผนไทย 3.1.2 กรณปฏบตงานในสถานพยาบาลภาคเอกชน ตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาล ใหปฏบตตามมาตรฐานทกรมสนบสนนบรการสขภาพ โดยสำนกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะเปนผกำหนด และผานความเหนชอบจากสภาการแพทยแผนไทย 3.1.3 กรณปฏบตงานในสถานทผลต ขาย หรอนำหรอสงยาแผนไทยเขามาในราชอาณาจกร ตามกฎหมายวาดวยยาและผลตภณฑสมนไพร โดยสำนกงานคณะกรรมการอาหารและยาเปนผกำหนด และผานความเหนชอบจากสภาการแพทยแผนไทย 3.2 มความรเกยวกบการสรางเสรมสขภาพและระบบบรบาลสขภาพแบบองครวม

3.2.1 มความรความเขาใจเรองการสรางเสรมสขภาพ ระบบบรบาลสขภาพ และการดแลรกษาสขภาพดวยหลกธรรมานามย

3.2.2 สามารถใหการบรบาลสขภาพแบบองครวมในระดบบคคล และเชอมโยงไปสระดบชมชนและสงคม

ประกาศ ณ วนท ......................................................

(ราง)


ภาคผนวก ประกอบเกณฑมาตรฐานผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย

----------------------------------------------------- ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยตองมความร ความสามารถในการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยเพอแกไขปญหาสขภาพของผปวยและประชาชน คอ 1. มความรเกยวกบคณธรรมและจรยธรรมทเหมาะสมของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย การรกษาเกยรตและธำรงคณคาแหงวชาชพเปนสงทปรากฏจากเอกสารตำรบตำราการแพทยแผนไทยตงแตดงเดม เนองจากบรพาจารยตงแตอดตไดใหขอคดทางปฏบตตนและคณธรรมและจรยธรรมทเกยวของ ซงแพทยแผนไทยทกคนจำเปนตองควรศกษาและทบทวนการปฏบตตนอยอยางสมำเสมอ ดงตอไปน

1.1 จรรยาแพทย ของพระยาวชยาธบด (กลอม) จรรยาแพทยเปนสวนหนงของคมภรฉนทศาสตร ซงลขตไวเปนกาพยยาน 11 จำนวน 111 บท

เกยวของกบขอวตรปฏบตดงเดมของแพทยในสมยกอนทจะตองปฏบต เปนวถแหงการแพทยแนวพทธท เนนการแพทยเชงมนษยธรรมและอทศตนเพอเกอกลผคนใหพนโรคภยเปนการดำเนนชวตตามคำครผสงสอนตลอดชวต โดยสามารถสรปไดดงน

สรปลกษณะของแพทยทจะสรางบาปกรรมและสงทแพทยควรกระทำ 14 ประการ จากจรรยาแพทย ของพระยาวชยาธบด (กลอม)

แพทยทจะสรางบาปกรรม สงทแพทยควรกระทำ 1. เปนแพทยผรกษาไมมความรพระคมภร 2. รแตยา แลวอวดตน แตรกษาโรคไมหาย 3. พดปด พดเทจ 4. โออวดตนเองวามความสามารถในการรกษาโรค 5. กดกนแพทยผอนไมใหรกษาคนไขของตน 6. แกลงบอกอาการโรคใหแกผปวยเกนความจรง 7. หลอกผปวยใหหลงเชอตนเพราะตองการลาภ 8. ไปหาผปวยเอง โดยทไมมใครเชญใหรกษา 9. โออวดสรรพคณยาของตน 10. ลมหลงมวเมาในกาม 11. รกษาผปวยดวยอารมณ ไมออนโยน 12. ไมชวยผปวยอนาถา เพราะสนเปลองคายาคารกษา 13. ถอตนและดหมนแพทยทอายนอยกวาตน ซงอาจมความรความสามารถมากกวา 14. รกษาโรคโดยโดยไมไตรตรองสมฎฐานการเกดโรคทศกษามาใหรอบดาน ครบถวน

1. ดำรงและสมาทานศลหาและศลแปดสมำเสมอ 2. ยดมนในไตรสรณคมน (พระพทธ พระธรรม พระสงฆ) หรอเคารพในหลกธรรมทางศาสนา 3. ไมโลภและเหนแกลาภ ไมหลงในมารยา 4. ไมขมขใหผปวยตกใจกลววาเปนโรคทรนแรง 5. ขมใจอดกลนไมใหเกดโทสะ เพราะจะทำใหคนไขกลวแพทยมากขน 6. ไมรกษาคนไขดวยความลมหลงในกามราคะ 7. ไมคดผกพยาบาท 8. ไมลงเลสงสยอาการปวย แลวรกษาคนไขแบบผด ๆ 9. ไมคดฟงซาน เมอเหนแนชดแลววาเปนโรคอะไร ใหรบวางยาแกไขทนท 10. ไมซมเซางวงเหงา จตใจทอถอย 11. ลดความถอดในตวตน หากรตววามความรนอยไมควรรบรอนรกษาดวยวธทยงยากเกนกำลงแพทย 12. เรยนรดวยความนอบนอมอยเปนนจ ทงจากคร ผร และคมภรตำราตาง ๆ 13. ตรกตรองอยางรอบคอบในการพจารณาโรค และวางยา 14. ละอายเกรงกลวตอบาป

(ราง)


1.2 แพทยาลงการ แพทยาลงการ กลาวถงหลกคณธรรมสำหรบแพทยสำหรบการครองตนและหลกปฏบตของ

แพทยตอผปวย ซงสามารถใชเปนประโยชนสำหรบแพทยในปจจบน ซงประพนธโดยพระยาพษณประสาทเวช (หมอคง) สามารถสรปไดทงสน 12 ขอ คอ 1) มเมตตาตอผ ป วย ดวยผ ป วยมความทกขเวทนาคดหวงท จะเอาหมอเปนท พง หมอไปถงกดใจอยากฟงคำอธบายของหมอทจะชวยเปนธระชแจงอาการโรคของตน ถาหมอนนเปนผมเมตตาปรานใหผปวยเปนทชนชมยนดแลว ความสขโสมนสกจะบงเกดมแกผปวย เปนทางทจะบรรเทาไขใจใหหมดหรอนอยลงไปได และจะเชอฟงถอยคำของหมอผนนดวย

2) ไมเหนแกลาภ ถาหมอเปนคนมความโลภเหนแกลาภ ไขพอจะหายไดในไมชาวน แกลงหนวงเหนยวไวใหหายชาหรอไขเปนอยางไมนาตกอกตกใจ กบอกไปเสยอยางหนง เพอใหเจาของไขตกใจหรอคดอบาย แตจะไดคายา คาปวยการใหมากดวยประการใดๆ เลหประการหนงวาจะท านาคาขายบนหลงผปวย เอาม งมเสยทเดยว ไมคดเผ อท จะใหความสขแกเพ อนบานฐานถ น ฉะน นแลวใครเลาจะเคารพนบถอเพราะฉะนน หมอจงควรเปนคนไมเหนแกลาภ

3) ไมเปนคนโออวด ผทแสดงถอยคำโออวดใหเกนกวาความรของตน ยอมเปนขอหมนประมาทของคนทงหลาย

4) ไมปดบงความเขลาของตนไว ถาไปพบปะคนไขทตนไมเคยรกษา หรอความรของตนไมเพยงพอทจะรกษาได กพงใหเจาของไขเขารเสยแตตนมอ เพอเขาจะไดไปหาหมออนรกษาถาจะใหด ตนรวาใครรกษาได บอกแนะนำเขาดวย

5) ไมปดบงความดของผอน เมอไดยนไดฟงเขาสรรเสรญคณวชาของผอนควรทำอธยาศยชนชมสรรเสรญตามเมอผนนทราบอธยาศยของเราดงน ยอมมจตรกใคร จะเปนมตรกบเราบาง

6) ไมหวงกนลาภผอน เมอตนเปนหมอไปรกษาไข เหนแลววาแตลำพงผเดยวจะทำการไมถนด ควรหาผอนทมความรมาชวย เชนตนเปนหมอยาจะตองหาหมอนวดมาอกทางหนง แตครนจะใหเปนเชนนนกกลววาลาภทตนจะไดนนตองแบงสวนใหผอนไปเสย นเปนขอททำอนตรายใหแกคนไข หมอไมควรคดเชนน

7) ไมลอำนาจและอคตทง 4 เชน ฉนทาคต คอ ความรกใครพอใจ โทสาคต คอ ความโกรธ ภยาคต คอ ความกลว และโมหาคต คอ ความหลง

8) ไมหวนไหวดวยโลกธรรม ลาภผลทจะไดหรอไมไดไมมกด ความนนทา ความสรรเสรญกด มศกดศรกด หรอปราศจากศกดศรกด ความทกขความสขเหลานมาถงตน กใหมอธยาศยหนกแนน มธยสถเปนปานกลาง ไมทำความกระวนกระวายขวนขวาย ยนดยนรายเดอดรอนรำคาญ

9) มหรโอตตปปะ ละอายสะดงกลวตอบาป ละเวนจากวหงสาพยาบาท อาฆาตเวรตอบคคลอน 10) ไมเปนคนเกยจครานและมกงาย ตงใจอตสาหะทำการรกษาพยาบาลไขโดยเตมกำลง

ใชปญญาพนจพจารณาโดยถถวน สงทยงไมรกหมนศกษา คนควาหาความรใสตน 11) มโยนโสมนะสการ ตรกตรองในใจใหแยบคาย จะตรวจอาการโรคกตรวจดวยความพนจ

พเคราะหเหตผลโดยรอบ 12) ไมเปนคนมสนดานประกอบดวยความมวเมา เปนตนวา เสพสรา สบกญชายาฝน

ระเรงหลงไปในการพนนตางๆ

(ราง)


1.3 พระคมภรวรโยคสาร พระคมภรวรโยคสาร กลาวถง องคแหงแพทย 30 ประการ มสวนทเกยวกบคณสมบตของแพทยทด

และลกษณะของผพยาบาลคนไขทด ดงน 1) อภสงคสมปตตลกษณะ กลาวถงลกษณะของแพทยทด 4 ประการ คอ ไดศกษาหา

ความรอยางกวางขวาง ไมยดตดวชาของครบาอาจารยทานใดทาหนง ไดศกษาวชาแพทยทไดเรยนรมความชดเจน ฉลาดในกรยาทจะรกษาโรคตาง ๆ และไมหลงแกลาภ มกาย วาจา และใจบรสทธ

2) ปรจารกสมปตตลกษณะ กลาวถงลกษณะของผพยาบาลไขทด 4 ประการ คอ มสตปญญาแสวงหายาไดโดยเรว มใจรกสนทในคนไข มความเมตตาทจะใหผปวยหายจากโรค และมความเอาใจใสดแลคนไขใหกนยาทกเวลา

1.4 จรรยาบรรณแหงวชาชพของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ในการอยรวมกนของบคคลในสงคมโดยทวไปจำเปนตองใชคณธรรมและจรยธรรมเปนขอควรปฏบตในสงคม อยางไรกตามสงคมของผประกอบวชาชพตาง ๆ เพอเปนการรกษาและสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และฐานะของสมาชกผรวมวชาชพ จงจำเปนตองมการกำหนดจรรยาบรรณวชาชพ เพอเปนประมวลความประพฤตใหปฏบตตาม สภาการแพทยแผนไทยไดอาศยอานาจตามความในมาตรา 24 (4) (ฏ) ประกอบมาตรา 30 แหงพระราชบญญตวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2556 ในการออกขอบงคบสภาการแพทยแผนไทย วาดวยจรรยาบรรณแหงวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2557 โดยมรายละเอยดไดใหแพทยแผนไทยเหนถงความสำคญกบการปฏบตตนใหถกตองเหมาะสมและไมใหเปนเหตใหเสอมเกยรตแหงวชาชพ การเคารพกฎหมายบานเมอง และการทดลองในมนษยตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการวาดวยจรยธรรมการวจยในมนษยดวย ซงสามารถแบงออกไดเปน 7 หมวด ดงน

➢ หมวด 1 หลกทวไป ➢ หมวด 2 การประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ➢ หมวด 3 การโฆษณาการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ➢ หมวด 4 การปฏบตตอผรวมวชาชพ ➢ หมวด 5 การปฏบตตอเพอนรวมงาน ➢ หมวด 6 การทดลองในมนษย ➢ หมวด 7 การปฏบตตนเกยวกบสถานททำการประกอบวชาชพ

โดยสรปแลวแพทยแผนไทยตองมคณธรรมจรยธรรมประจำใจ ปฏบตตนสอดจรรยาบรรณแหงวชาชพของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย และหมนพฒนาพฒนาความความรความสามารถทางวชาชพอยางตอเนอง หมนพฒนาตนเองสมำเสมอทงการศกษาดวยตนเองหรอแลกเปล ยนรกบผ มประสบการณ เพอพฒนาการประกอบวชาชพใหเปนไปอยางมประสทธภาพ แมวาคำสอนเหลานมทมาจากบรพาจารยเปนระยะเวลายาวนาน แตยงสามารถประยกตใชไดเสมอ

1.5 คำประกาศสทธผปวย แพทยแผนไทยควรตระหนกและใหความค มครองสทธผ ปวย (Patient’s Right) โดยม

สาระสำคญใหคำนงถงประโยชนและความปลอดภยของผปวยเปนสำคญ ใหความจรงแกผปวย รกษาความลบ และเคารพในสทธของผปวย และปกปองและพทกษสทธประโยชนของผปวย จากคำประกาศสทธผปวย ไดแสดงใหเหนวา ผปวยจะตองไดรบการคมครองตามคำประกาศสทธผปวยขององคกรวชาชพและกระทรวงสาธารณสข เพอเปนหลกประกนวาแพทยแผนไทยทปฏบตงานมความตระหนกและทราบบทบาทของตนในการคมครองสทธผปวยอยางเทาเทยมและเหมาะสมตามสภาพของผปวยหรอผรบบรการเพอใหเกดสวสดภาพ

(ราง)


และความปลอดภยแกผปวยหรอผรบบรการใหไดรบการปกปองจากการถกทำรายดานรางกาย จตใจ สงคม และมระบบพรอมทจะตอบสนองเมอผปวยขอใชสทธ ซงประกอบดวย 9 ขอ ดงน 1) ผปวยทกคนมสทธขนพนฐานทจะไดรบการรกษาพยาบาลและการดแลดานสขภาพตามมาตรฐานวชาชพจากผประกอบวชาชพดานสขภาพโดยไมมการเลอกปฏบตตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ

2) ผปวยทขอรบการรกษาพยาบาลมสทธไดรบทราบขอมลทเปนจรงและเพยงพอเกยวกบการเจบปวย การตรวจ การรกษา ผลดและผลเสยจากการตรวจ การรกษาจากผประกอบวชาชพดานสขภาพ ดวยภาษาทผปวยสามารถเขาใจไดงาย เพอใหผปวยสามารถเลอกตดสนใจในการยนยอมหรอไมยนยอม ใหผประกอบวชาชพดานสขภาพปฏบตตอตน เวนแตในกรณฉกเฉน อนจำเปนเรงดวนและเปนอนตรายตอชวต

3) ผปวยทอยในภาวะเสยงอนตรายถงชวตมสทธไดรบการชวยเหลอรบดวนจากผประกอบวชาชพดานสขภาพโดยทนทตามความจำเปนแกกรณ โดยไมตองคำนงวาผ ปวยจะรองขอความชวยเหลอหรอไม

4) ผปวยมสทธไดรบทราบชอ สกล และวชาชพของผใหการรกษาพยาบาลแกตน 5) ผ ปวยมสทธขอความเหนจากผ ประกอบวชาชพดานสขภาพอนท มไดเปนผ ใหการ

รกษาพยาบาลแกตน และมสทธในการขอเปลยนผประกอบวชาชพดานสขภาพหรอเปลยนสถานพยาบาลได ทงนเปนไปตามหลกเกณฑของสทธการรกษาของผปวยทมอย

6) ผปวยมสทธไดรบการปกปดขอมลของตนเอง เวนแตผปวยจะใหความยนยอมหรอเปนการปฏบตตามหนาทของผประกอบวชาชพดานสขภาพ เพอประโยชนโดยตรงของผปวยหรอตามกฎหมาย

7) ผปวยมสทธไดรบทราบขอมลอยางครบถวนในการตดสนใจเขารวมหรอถอนตวจากการเปนผเขารวมหรอผถกทดลองในการทำวจยของผประกอบวชาชพดานสขภาพ

8) ผปวยมสทธไดรบทราบขอมลเกยวกบการรกษาพยาบาลเฉพาะของตนทปรากฏในเวชระเบยนเมอรองขอตามขนตอนของสถานพยาบาลนน ทงนขอมลดงกลาวตองไมเปนการละเมดสทธหรอขอมลขาวสารสวนบคคลของผอน

9) บดา มารดา หรอผแทนโดยชอบธรรม อาจใชสทธแทนผปวยทเปนเดกอายยงไมเกนสบแปดปบรบรณ ผบกพรองทางกายหรอจต ซงไมสามารถใชสทธดวยตนเองได ๒. ความร ความสามารถ และทกษะทางวชาชพ

สามารถนำความรทางการแพทยแผนไทย กระบวนการบรบาลผปวย รวมทงการประยกตใชเครองมอ หรออปกรณทางวทยาศาสตรการแพทยเพ อประกอบการซกประวต ตรวจรางกาย การวนจฉยแยกโรค การรกษา การฟนฟสภาพผปวย การสงเสรมสขภาพ การปองกนปญหาสขภาพ ใหคำแนะนำหรอสงตอผปวย ไดอยางเหมาะสมไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและตามสทธของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยทสามารถปฏบตไดในแตละดาน

2.1 ความร ความสามารถ สำหรบผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ดานเวชกรรมไทย สามารถนำความรทางการแพทยแผนไทย ด านเวขกรรมไทย เพ อนำไปใช ในการตรวจ

การวนจฉย การบำบด การรกษา การปองกนโรค การสงเสรมและการฟนฟสภาพ รวมถงการผดงครรภไทย เภสขกรรมไทย การนวดไทย ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย ไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและสถานภาพ ดงน

(ราง)


1) อาการสำคญ/กลมอาการสำคญ หรอปญหาทนำผปวยมาพบแพทยแผนไทย ไข ไข รวมกบมนำมกหรอไอ ไข รวมกบมผน หรอปน หรอเปนวงเปนแวนตามผวหนง ไข รวมกบการหอบ หรอเจบหนาอก คดจมก นำมกไหล จาม เจบคอ รอนใน ไอมเสมหะ ไอไมมเสมหะ ไอเปนเลอด ปวดศรษะ ปวดศรษะขางเดยว มนงง เวยนศรษะ หนามด ตาลาย เปนลม หมดสต ปากเปอย แผลในปาก ลนเปนฝาขาว ลนแตก เปนเมดในปาก กระพงแกม เพดานปาก เสยงแหบ ไมมเสยง หอบ เหนอยงาย ใจสน หายใจไมเตมอม หายใจขด เจบหนาอก จก เสยด แนนหนาอก ออนเพลย ไมมแรง เบออาหาร คลนไส อาเจยน อาเจยนเปนเลอด ปวดทอง จกเสยด แนนทอง ทองอด ปวดทองนอย ทองเดน ทองเสย บด ถายเปนมก ถายเปนมกเลอด ถายเปนเลอด ถายดำ ทองผก เปนพรรดก ตกขาว คนชองคลอด ประจำเดอนผดปกต ปวดประจำเดอน ตงครรภ แพทอง ภาวะหลงคลอดบตร หลงคลอดบตร มนำนมนอย ไมมนำนม ปสสาวะขด ปสสาวะไมออก หรอออกนอย ปสสาวะบอย ปสสาวะมเลอดปน

(ราง)


กลนปสสาวะไมได ปสสาวะแสบขดหรอปวด หนองออกจากทอปสสาวะ ซด ดซาน ตาเหลอง ตวเหลอง บวมทวไป บวมเฉพาะท มกอนปมตามรางกาย ปวดหลง ปวดเอว ปวดคอ ปวดแขน ปวดขา ปวดขอ ปวดเขา ปวดเมอยตามรางกาย ชา กลามเนอออนแรง แขนขาไมมกำลง กลามเนอแขงเกรง มอเทาเกรง โครงสรางรางกายผดรป นอนไมหลบ เครยด วตกกงวล หงดหงด ซมเศรา หวาดกลว ลมงาย ความจำเสอม ปวดฟน เหงอกบวม เลอดออกตามไรฟน ตามว ตาฟางกลางคน ปวดตา เจบตา คนตา ตาแดง เคองตา ตาแฉะ หออ มเสยงในห ปวดห เลอดกำเดาออก ผน คน แผล ฝ พพอง ตมหนอง แสบรอนตามผวหนง สว ฝา กระ ผมรวง ผมบาง คนหนงศรษะ อวน นำหนกมาก ผอม นำหนกลด นำรอนลวก ไฟลวก แมลง สตวกดตอย

๒) โรคตามคมภรแพทยแผนไทย / กลมอาการ / สมฏฐานตามหลกการแพทยแผนไทย ทเปนสาเหตของอาการสำคญ หรอปญหาทนำผปวยมาพบแพทยแผนไทย

2.1) คมภรฉนทศาสตร ไดแก ไขเอกโทษ ไขทวนโทษ ไขตรโทษ ไขสมปชวร และไขลกษณะอนๆ

2.2) คมภรตกศลา ไดแก ไขพษไขกาฬ 21 จำพวก ไขรากสาด (ไขกาฬ) 9 จำพวก ไขประดง (ไขกาฬแทรกไขพษ) 8 จำพวก ไขกระโดง (ไขกาฬ) 4 จำพวก ไขกาฬ 10 จำพวก ฝกาฬบงเกดในไขพษ 10 จำพวก ฝกาฬ 6 จำพวก ไขคด ไขแหงน ไขหวด ไขกำเดา และไข 3 ฤด

(ราง)


2.3) คมภรสทธสารสงเคราะห ไดแก ลำบองราหตาง ๆ กาฬโรค และสนนบาตตาง ๆ เบญจกาฬสนนบาต สนนบาตเกดเพอปตตะสมฏฐาน ลกษณะอภญญาณธาต และลกษณะอสรนธญญาณธาต 2.4) คมภรธาตบรรจบ ไดแก อจจาระธาตพการ อสาทยะอจจาระคนธารธาต และอสาทยะพกดสมฏฐาน 2.5) คมภรฤศดวง ไดแก โรค / อาการ ตาง ๆ ทปรากฏในคมภรฤศดวง 2.6) คมภรอทรโรค ไดแก มานทเกดจากกองธาตสมฏฐาน (มานนำ 4 จำพวก มานโลหต 4 จำพวก มานลม 4 จำพวก และ มานหน 4 จำพวก) และมานทเกดแตดาน 2 จำพวก

2.7) คมภรมจฉาปกขนธกา ไดแก ทราวสา 12 จำพวก และปะระเมหะ 21 จำพวก 2.8) คมภรมขโรค ไดแก โรคในปากในคอทเกดเพราะโลหตเปนพษ หรอโลหตพการ

2.9) คมภรอภยสนตา ไดแก โรคทเกยวกบตาทมชอเรยกตามคมภรอภยสนตา และโรค / อาการอนๆ ทเกยวกบตา ทยงไมมชอเรยกตามคมภร 2.10) คมภรกระษย ไดแก กระษยทเกดเปนอปปาตกะโรค 18 จำพวก และกระษยทเกดแตกองธาตสมฏฐาน 8 จำพวก

2.11) คมภรอตสาร ไดแก ปจจบนกรรมอตสาร 5 จำพวก โบราณกรรมอตสาร 4 จำพวก ลกษณะอชนธาตโรคอตสาร และประเภทอชน

2.12) คมภรทพยมาลา ไดแก ลกษณะฝภายใน (วณโรค) ตาง ๆ 2.13) คมภรไพจตรมหาวงศ ไดแก ลกษณะและประเภทตาง ๆ ของฝภายนอก 2.14) คมภรวถกฏฐโรค ไดแก แหลงทเกด / สาเหตการเกดโรคเรอน และลกษณะโรคเรอนตาง ๆ 2.15) คมภรชวดาร ไดแก ลมท ใหโทษแกมนษย ลมทมพษมาก 6 จำพวก ลมมพษ 6

จำพวก ลมพเศษ (ลมทวไป) 10 จำพวก และลมอนๆ 2.16) คมภรมญชสาระวเชยร ไดแก ลมททำใหเกดโรค ตามลกษณะของลม 10 จำพวก

และโรคมตร 20 ประการ 2.17) คมภรปฐมจนดา ไดแก ทารกเลยงยากเนองจากนำนมของมารดาใหโทษหรอเกด

ในวนราย นำนมดและราย ลกษณะนำนมพการ ลกษณะนำนมเปนโทษ โลหตปกตโทษ ครรภกำเนด ครรภรกษา ครรภวปลาส ครรภปรมณฑล ครรภประสต ซางตาง ๆ หละ ละออง ตานโจร ตานจร ลมซางตาง ๆ การสำรอกของเดก ทบ และปกษ

2.18) คมภรมหาโชตรต ไดแก โลหตระดของสตร โลหตปกตโทษ สตรชาตโทษ เหตท ระดมาแลวเกดแหงไป โลหตทจรตโทษ รดสดวงมหากาฬ โลหตเกดแตกองธาต

2.19) โรค / อาการตางๆ ทเกยวกบธาตและชพจร ไดแก อาการตาง ๆ ของธาตกำเรบ หยอน พการ แตก วปลาส ท กลาวไวในเวชศกษา สมฏฐานวนจฉย คมภรโรคนทาน คมภรธาตวภงค คมภรธาตววรณ คมภรวรโยคสาร และความผดปกตของชพจร

3) มความรความสามารถในการตรวจโดยใชเครองมอวทยาศาสตรการแพทย ตองรขอบงชของการตรวจ เขาใจวธการตรวจ สามารถกระทำไดดวยตนเอง และสามารถแปลผลการ

ตรวจไดถกตอง สำหรบโรค/กลมอาการทพบบอยหรอมความสำคญ การตรวจผปวยโดยใชเครองมอตอไปน ปรอทวดไข ไมกดลน ไมเคาะรเฟลกซ (jerk hammer) เครองวดความดนโลหต (sphygmomanometer)

(ราง)


เครองฟงตรวจ (stethoscope) เครองมอทใชในการวนจฉยโรคทางการนวดไทย เชน เครองมอวดองศาของขอตอ (goniometer)

อปกรณการตรวจทางการแพทยข นพ นฐานท ประชาชนสามารถหาใชไดโดยท วไป เชน เครองตรวจวดคานำตาลในเลอด เครองมอปฐมพยาบาล เปนตน

เคร องมอและอปกรณทางการแพทยท ผลตและพฒนาโดยอาศยองคความร หรอตามตำรา ทไดถายทอดและพฒนาสบตอกนมา หรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง

เครองมอตรวจอนๆ ตามการแพทยแผนไทย เชน การตรวจธาตเจาเรอน การคณธาต การตรวจชพจร และโหราเวช เปนตน

4) การอานผลจากหองปฏบตการ มความรความเขาใจและทราบความหมายของผลการตรวจรางกายจากหองปฏบตการเบองตน เพอใชประกอบในการประเมนสภาพความเจบปวยของผปวยอนนำไปสการรกษาตามหลกการแพทยแผนไทย หรอการสงตอผปวย ไดแก ความหมายจากผลการตรวจเลอด ปสสาวะ อจจาระ ฟลมเอกซเรย เปนตน

5) สามารถกระทำหตถการไดดวยตนเอง ดงน ทำคลอดปกต (ในกรณทจำเปน และฉกเฉน) บรบาลหญงตงครรภ ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย บรบาลหญงหลงคลอด ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย บรบาลทารก ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

ลางแผล การผาฝทไมอยในบรเวณทสำคญ

การปฐมพยาบาลเบองตนในโรค / อาการตาง ๆ เพอการรกษาหรอสงตอ ทำการบำบดและปองกนโรคอนตามกรรมวธการแพทยแผนไทย ในการทำหตถการดงกลาวขางตน สามารถใชเครองมอวทยาศาสตรการแพทย ในการทำหตถการ ไดแก เคร องมอท ใชในการทำคลอดปกต เคร องมอแตงแผล อปกรณปฐมพยาบาลเบ องตน อปกรณ สวนอจจาระ เครองมอฆาเชอสำหรบวตถ อปกรณและยาทเกยวของกบการรกษา

6) สามารถกระทำกจกรรม เพอการสงเสรม ปองกน ฟนฟ รกษาสขภาพ ตามกรรมวธและแนวทางแพทยแผนไทย ดงน

การตรวจวนจฉยโรค / อาการผดปกต โดยการตรวจชพจร ฝามอ ฝาเทา หรอวธการอนๆ ตามหลกการแพทยแผนไทย เพอการรกษาและสงตอ

การนวด การนวดดวยยา การทาดวยยา หรอนำมนหอมระเหย การนวดเพอการรกษาอาการเจบปวย

การนวดเพอการกฬา การนวดเพอการบรการสขภาพ การยด การดดตน การยำขาง การตอกเสน การเผายา การประคบดวยสมนไพร ความรอน ความเยน

(ราง)


การอบดวยไอนำและไอรอน การชโลมยา การรมดวยยาสมนไพร หรอยาแผนไทย การขด การถดวยยาสมนไพร หรอยาแผนไทย การใชยาแช ยาอาบ การบงตอ การเชดแหก การปลอยปลง การสมยา การเหยยบยา การลนยา การยางยา การรมยา การทำใหอาเจยนดวยยา การทำใหถาย การนตถยา การกอกเลอด การทายา การปดแผล การเปายา การสวนยา การเหนบยา การสญฝ การชะแผล การนงยา การสะยา การกำยา การนาบยา การทบหมอเกลอ การเขากระโจม บงเสน เขยนเสน สกยา ดง ดด กระดก จต สมาธ ทชวยในการรกษา หรอเสรมการรกษา ธรรมชาตบำบด วธการอ นทางการแพทยแผนไทย ท พฒนาโดยอาศยความร หรอตำราท ไดถายทอด

และพฒนาสบตอกนมาหรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง

(ราง)


7) มความร ความสามารถในการจดหาตวยา และต งตำรบยารกษาโรค เพ อผลตและปรงยา ดวยกรรมวธทางการแพทยแผนไทยสำหรบผปวยเฉพาะราย ไดแก

ยาสบเปนชนเปนทอนใสลงในหมอเตมนำตม แลวรนเอาแตนำกน ยาดองแชดวยนำทาหรอนำสราแลวรนเอาแตนำกน ยากดดวยเหลาหรอแอลกอฮอล แลวรนแตนำกน ยาเผาใหเปนดาง เอาดางนนแชนำ แลวรนแตนำกน ยากลนเอานำเหงอ เชนกลนสรา เอานำเหงอกน ยาหงยาประสมแลวเอาแตนำมน เอานำมนใสกลองเปาบาดแผลและฐานฝ ยาประสมแลว ตมเอานำบวนปาก ยาประสมแลว ตมเอานำอาบ ยาประสมแลว ตมเอานำแช ยาประสมแลว ตมเอานำชะ ยาประสมแลว ตมเอานำสวน ยาตำเปนผงแลว บดใหละเอยด ละลายนำกระสายตาง ๆ กน ยาเผาหรอเผาใหไหม ตำเปนผงบดใหละเอยด ละลายนำกระสายตาง ๆ กน ยาประสมแลว ตำเปนผงกวนใหละเอยด ใสกลองเปาทางจมกและคอ ยาประสมแลว มวนบหรสบเอาควน เชนบหร ยาประสมแลว ใชเปนยาทา ยาประสมแลว ใชเปนลกประคบ ยาประสมแลว ใชเปนยาพอก ยาประสมแลว บดละเอยดเปนผงแลว ปนเปนเมดหรอลกกลอนกลนกน ยาประสมแลว บดเปนผงปนเปนแทงหรอเปนแผน แลวใชเหนบ ยาประสมแลว บดเปนผง ตอกอดเมด ยาประสมแลว บดเปนผง ปนเมดแลวเคลอบ ยาประสมแลว ทำเปนเมดแคปซล ยาประสมแลว หอผาบรรจลงในกลก เอาไวใชดม ยาประสมแลว ใสกลองตดไฟใชควนเปาบาดแผลและฐานฝ ยาประสมแลว เผาไฟหรอโรยบนถานไฟ ใชควนรม ยาประสมแลว ตมเอาไฟรมหรออบ ยาประสมแลว กวนเปนยาขผงปดแผล ซงเรยกวายากวน

ในการผลตและปรงยา สามารถประยกตประยกตใชหลกวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม ในกระบวนการผลต การวจย และการพฒนายา โดยใชเครองมอ ไดแก

เครองมอ ชง ตวง วด เครองมอและอปกรณในการผลตยาตามกรรมวธการแพทยแผนไทย ทงในรปแบบยาเตรยมของแขง กงแขงกงเหลว ของเหลว และกาซ เครองมอ อปกรณในการควบคมคณภาพยา เครองมอสกดสารจากสมนไพร เครองกลนนำมนหอมระเหย

(ราง)


เครองมออปกรณทใชในการวจย เครองมอและอปกรณอนทางเภสชกรรมทเหมาะสม เชน เครองบดยา เครองผสมยา เครองอบแหงแบบพนฝอย (spray dryers) เครองหบ เครองกดอด เปนตน เคร องมอและอปกรณอ นท ผลตและพฒนาโดยอาศยความร หร อตำราท ไดถายทอด และพฒนาสบตอกนมา หรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง 8) มความรเกยวกบอนตรกรยาระหวางยาแผนปจจบนกบสมนไพร (Herb-drug interactions) มกระบวนใชยาแผนไทยตามหลกการใชยาอยางสมเหตสมผล (RDU) และสามารถจำแนกและรายงานอาการอนไมพงประสงคจากการใชยาแผนไทย

2.2 ความร ความสามารถ สำหรบผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ดานเภสชกรรมไทย สามารถนำความรไปใชเพอเตรยมยา ผลตยา ประดษฐยา เลอกสรรยา ควบคมและประกนคณภาพยา ปรงยาและจายยาตามใบสงยาของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยหรอผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกต และจดจำหนายยาตามกฎหมายวาดวยยา ไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและสถานภาพ ดงน

1) ความรความสามารถดานเภสชกรรมไทย ตามหลกเภสช 4 ประการ ดงน 1.1) เภสชวตถ

รจกหลกการศกษาเภสชวตถ โดยอาศยหลกการพจารณาและจำแนกเภสชวตถ 5 ประการ ไดแก รจกรปลกษณะ รจกส รจกกลน รจกรส รจกชอ รจกพชสมนไพร จำพวกตน เถา-เครอ หว-เหงา ผก หญา และเหด รจกสตววตถ จำพวกสตวบก สตวนำ และสตวอากาศ รจกธาตวตถ จำพวกสลายตวงาย และสลายตวยาก รจกตวยาทมหลายชอ ชอตวยาทเปนปรศนา ตวยาทใชแทนกนได ตวยาทมคณเสมอกน รจกสมนไพรทมพษ

1.2) สรรพคณเภสช รจกและจำแนก รสยาทผานการปรงเปนยาตำรบแลว (รสประธาน 3 รส) ตลอดจนสามารถหาความสมพนธระหวางรสยารสประธานเพอเชอมโยงกบสรรพคณยาเพอนำไปใชได

รจกและจำแนก รสของยา 9 รส รสยา 8 รส รสยา 6 รส รสยา 4 รส รสยาแสลงกบโรค ตลอดจนสามารถหาความสมพนธระหวางรสยาเพอเชอมโยงกบสรรพคณยาเพอนำไปใชได รจกรสยาและสามารถหาความสมพนธระหวางรสยาประจำโลหตและผวกาย รสยาประจำธาต ตวยาประจำธาต รสยาประจำฤด 3 รสยาแกตามวย รสยาแกตามกาล 3 และรสยาแกตามกาล 4

1.3) คณาเภสช รจกจลพกด ตางกนทขนาด ตางกนทส ตางกนทรส ตางกนทชนด(เพศ) ตางกนทถนทเกด รจกพกดยา พกดทเว พกดตร พกดจต พกดเบญจ พกดสตตะ พกดเนาวะ พกดทศ พกดพเศษ รจกมหาพกด มหาพกดตร มหาพกดเบญจกล มหาพกดอภณญาณเบญจกล มหาพกดโสฬสเบญจกล

มหาพกดโสฬสเบญจกล มหาพกดทศเบญจกล มหาพกดทศเบญจขนธ รจกมหาพกดทวไป ทใชแกในกองเตโชธาต กองวาโยธาต กองอาโปธาต กองปถวธาต กำเรบ

หยอน พการ 1.4) เภสชกรรม

(ราง)


รจกการคดเลอกและการเกบตวยา เชน เกบยาตามฤด เกบยาตามทศ เกบยาตามวนและ เวลา เกบยาตามกาล ตลอดจนสามารถตรวจสอบ ตรวจสอบ ควบคมคณภาพ ของวตถดบและยาแผนไทย

รจกมาตรา ชง ตวง วด ของไทยและสากล รจกการใชนำกระสายยาชนดตาง ๆ ตลอดจนการแตงส กลน รส และสารปรงแตง รจกการใชยาขมฤทธ ยาคมฤทธ และการทำใหตวยามพษนอยลง เชน การสะต ประสะ ฆาฤทธ รหลกและขอควรระวงในการใชยาสมนไพรจากสมนไพร ตามบญชยาหลกแหงชาต บญชยา

สามญประจำบาน สมนไพรในงานสาธารณสขมลฐานและสมนไพรพชพษ เพอใชในการผลตและการปรงยาดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

รจกหลกการปรงยา การปรงยาใหมสรรพคณด สามารถปรงยาและจายยาตามใบสงยาของผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยหรอตามใบส งยาของผ ประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกต ตลอดจนมความรความสามารถในการผลตยาและการจดจำหนายยาตามกฎหมายวาดวยยา ตามกรรมวธการแพทยแผนไทย ไดแก

ยาสบเปนชนเปนทอนใสลงในหมอเตมนำตม แลวรนเอาแตนำกน ยาดองแชดวยนำทาหรอนำสราแลวรนเอาแตนำกน ยากดดวยเหลาหรอแอลกอฮอล แลวรนแตนำกน ยาเผาใหเปนดาง เอาดางนนแชนำ แลวรนแตนำกน ยากลนเอานำเหงอ เชนกลนสรา เอานำเหงอกน ยาหงยาประสมแลวเอาแตนำมน เอานำมนใสกลองเปาบาดแผลและฐานฝ ยาประสมแลว ตมเอานำบวนปาก ยาประสมแลว ตมเอานำอาบ ยาประสมแลว ตมเอานำแช ยาประสมแลว ตมเอานำชะ ยาประสมแลว ตมเอานำสวน ยาตำเปนผงแลว บดใหละเอยด ละลายนำกระสายตาง ๆ กน ยาเผาหรอเผาใหไหม ตำเปนผงบดใหละเอยด ละลายนำกระสายตาง ๆ กน ยาประสมแลว ตำเปนผงกวนใหละเอยด ใสกลองเปาทางจมกและคอ ยาประสมแลว มวนบหรสบเอาควน เชนบหร ยาประสมแลว ใชเปนยาทา ยาประสมแลว ใชเปนลกประคบ ยาประสมแลว ใชเปนยาพอก ยาประสมแลว บดละเอยดเปนผงแลว ปนเปนเมดหรอลกกลอนกลนกน ยาประสมแลว บดเปนผงปนเปนแทงหรอเปนแผน แลวใชเหนบ ยาประสมแลว บดเปนผง ตอกอดเมด ยาประสมแลว บดเปนผง ปนเมดแลวเคลอบ ยาประสมแลว ทำเปนเมดแคปซล ยาประสมแลว หอผาบรรจลงในกลก เอาไวใชดม ยาประสมแลว ใสกลองตดไฟใชควนเปาบาดแผลและฐานฝ ยาประสมแลว เผาไฟหรอโรยบนถานไฟ ใชควนรม

(ราง)


ยาประสมแลว ตมเอาไฟรมหรออบ ยาประสมแลว กวนเปนยาขผงปดแผล ซงเรยกวายากวน ในการผลตและปรงยา สามารถประยกตใชหลกวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สมยใหม ในกระบวนการผลต การวจย และการพฒนายา โดยใชเครองมอ ไดแก เครองมอ ชง ตวง วด เครองมอและอปกรณในการผลตยาตามกรรมวธการแพทยแผนไทย ทงในรปแบบ

ยาเตรยมของแขง กงแขงกงเหลว ของเหลว และกาซ เครองมอ อปกรณในการควบคมคณภาพยา เครองมอสกดสารจากสมนไพร เครองกลน เครองมออปกรณทใชในการวจย เครองมอและอปกรณอนทางเภสชกรรมทเหมาะสม เชน เครองบดยา เครองผสมยา

เครองอบแหงแบบพนฝอย (spray dryers) เครองหบ เครองกดอด เปนตน เครองมอและอปกรณอนทผลตและพฒนาโดยอาศยความร หรอตำราทไดถายทอด และพฒนาสบตอกนมา หรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง

2) การอานผลจากหองปฏบตการ มความร ความเขาใจและทราบความหมายของผล การตรวจรางกายจากหองปฏบตการเบองตน เพอใชประกอบในการพจารณาในการใหคำแนะนำและปรงยาใหแกผปวย เพอการใหการรกษาดวยยาแผนไทยตามหลกการแพทยแผนไทย ไดแก ความหมายจากผลการตรวจเลอด ปสสาวะ อจจาระ ฟลมเอกซเรย เปนตน

3) มความร เก ยวกบอนตรกรยาระหวางยาแผนปจจบนกบสมนไพร (Herb-drug interactions) มกระบวนใชยาแผนไทยตามหลกการใชยาอยางสมเหตสมผล (Rational drug use : RDU) และสามารถจำแนกและรายงานอาการอนไมพงประสงคจากการใชยาแผนไทย

2.3 ความร ความสามารถ สำหรบผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ดานการผดงครรภไทย

สามารถนำความรไปใชเพอตรวจ วนจฉย บำบด รกษา สงเสรมสขภาพหญงมครรภ ปองกนความผดปกตในระยะตงครรภและระยะคลอด ทำคลอด ดแล สงเสรมและฟนฟสขภาพมารดาและทารกในระยะหลงคลอด ทงน ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย ไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและสถานภาพ ดงน

1) อาการสำคญ/กลมอาการสำคญโรค ตามสมฏฐานทเปนสาเหตของอาการสำคญ หรอปญหาทผปวยมาพบแพทย ไดแก

แพทอง ปวดทองคลอด (กรณคลอดปกต) สตรหลงคลอดบตรโลหตแหงไป สตรหลงคลอดนำคาวปลาไมเดน สตรหลงคลอดนำคาวปลาเดนไมสะดวก สตรหลงคลอดอยไฟไมได สตรหลงคลอดมนำนมนอย สตรหลงคลอดไมมนำนม สตรหลงคลอดเตานมคดตงผดปกต

(ราง)


2) มความรความสามารถในการตรวจโดยใชเครองมอวทยาศาสตร ตองรขอบงชของการตรวจ เขาใจวธการตรวจ สามารถกระทำไดดวยตนเอง และสามารถแปลผลการตรวจไดถกตองสำหรบโรค/กลมอาการทพบบอย หรอมความสำคญ การตรวจผปวยโดยใชเครองมอดงตอไปน

ปรอทวดไข ไมกดลน

ไมเคาะรเฟลกซ (Jerk hammer) เครองวดความดนโลหต (Sphygmomanometer)

เครองฟงตรวจ (Stethoscope) ชดตรวจการตงครรภเบองตน เครองมอหรออปกรณทางการแพทยทผลตและพฒนาโดยอาศยความรหรอตำราทไดถายทอด

และพฒนาสบตอกนมา หรอตำราการแพทยแผนไทยหรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง 3) การอานผลจากหองปฏบตการ มความรความเขาใจและทราบความหมายของผลการตรวจ

รางกายจากหองปฏบตการเบองตน เพอใชประกอบในการประเมนสภาพความเจบปวยของผปวย เพอการใหการรกษาตามหลกการแพทยแผนไทย หรอการสงตอผปวย ไดแก ความหมายจากผลการตรวจเลอด ปสสาวะ อจจาระ ฟลมเอกซเรย เปนตน

4) มความรความสามารถในการทำหตถการไดดวยตนเอง ดงน ทำคลอดปกต (ในกรณทจำเปน และฉกเฉน) บรบาลหญงตงครรภ ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย บรบาลหญงหลงคลอด ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย บรบาลทารก ดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย

การปฐมพยาบาลเบองตนในโรค / อาการตาง ๆ เพอการรกษาหรอสงตอ ทำการบำบดและปองกนโรคอนตามกรรมวธการแพทยแผนไทย ในการทำหตถการดงกลาวขางตน สามารถใชเครองมอวทยาศาสตรการแพทย ในการทำหตถการ ไดแก เคร องมอท ใชในการทำคลอดปกต เคร องมอแตงแผล อปกรณปฐมพยาบาลเบ องตน อปกรณ สวนอจจาระ เครองมอฆาเชอสำหรบวตถ อปกรณและยาทเกยวของกบการรกษา

4) สามารถกระทำกจกรรม เพอการสงเสรม ปองกน ฟนฟ รกษาสขภาพ ตามกรรมวธและแนวทางแพทยแผนไทย ดงน การตรวจประเมน การวเคราะหและการวนจฉยอาการกอนการใหบรบาลผดงครรภไทยแกมารดาและทารก และการสงตอผปวย

บรบาลหญงระยะต งครรภและระยะกอนคลอด ประกอบดวย การตรวจครรภ การนวด การดแลเตานม การประคบสมนไพร เปนตน

การบร บาลระยะคลอด ประกอบดวย การนวดหญงระหวางคลอด การทำคลอด และการดแลทารกแรกคลอด

การบรบาลหญงระยะหลงคลอด ประกอบดวย การใชยาสมนไพร การร ดหนาทอง การทบหมอเกลอ การนวด การประคบ การเขากระโจม การอบไอนำ การนงถาน การอยไฟ การนาบอฐ การอาบ และการแนะนำการปฏบตตวหลงคลอด เปนตน

การบรบาลทารกระยะแรกเกดถง 2 ป ประกอบดวย การดแลและการใชยาสมนไพรในทารก เชน การกวาดยา การเปาคอ การทาทอง การสมกระหมอม การเขยนคว การดงจมกใหโดง การหอตว เปนตน

(ราง)


ใหความรและคำแนะนำแกสาม ภรรยา ในการดแลสขภาพทดของมารดาเพอใหการบรบาลหญงในระยะตงครรภ ระยะคลอด ระยะหลงคลอด และการบรบาลทารก เปนไปอยางถกตองและปลอดภย วธการอ นทางการแพทยแผนไทย ท พฒนาโดยอาศยความร หรอตำราท ไดถายทอด และพฒนาสบตอกนมาหรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง ๕) มความร ความสามารถในการผลตและปรงยาแผนไทยสำหรบผ ปวยเฉพาะราย และใชยาสมนไพรในบญชยาหลกแหงชาตและยาแผนไทย/ยาสมนไพรอ นเพ อใชดแลสขภาพมารดาในระยะต งครรภ ระยะคลอด ระยะหลงคลอดและทารกแรกเกดจนถงอาย 2 ป

6) มความรเกยวกบอนตรกรยาระหวางยาแผนปจจบนกบสมนไพร (Herb-drug interactions) มกระบวนใชยาแผนไทยตามหลกการใชยาอยางสมเหตสมผล (RDU) และสามารถจำแนกและรายงานอาการอนไมพงประสงคจากการใชยาแผนไทย

2.4 ความร ความสามารถ สำหรบผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ดานการนวดไทย สามารถนำความรทางการแพทยแผนไทย ดานการนวดไทย เพอนำไปใชในการตรวจ การวนจฉย

การบำบด การรกษา การปองกนโรค การสงเสรมและการฟนฟสภาพ โดยใชองคความรเกยวกบศลปะการนวดไทย ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย ไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและสถานภาพ ดงน

1) อาการสำคญ/กลมอาการสำคญ หรอ ปญหาทนำผปวยมาพบแพทยแผนไทย กลามเนอแขงเกรง กลามเนอยอก, ยอกหลง, ยอกสะดง กลามเนอออนแรงแขนขาไมมกำลง กลมอาการชาและปวดทมอ (Carpal tunnel syndrome) ขอเคลอนขอหลด ขอซน ขอเคลด ขอแพลง ขอตออกเสบ ขอตด ขอศอกเทนนส (Tennis elbow) เอนขอศอกอกเสบ ขอสนหลงอกเสบ ขากรรไกรคาง ขากรรไกรอกเสบ เขาเสอม ขอเสอม คลนไส อาเจยน เครยด วตกกงวล หงดหงด โครงสรางรางกายผดรป จกเสยด แนนทอง ทองอด ทองเฟอ ปวดทอง เจบหนาอก แนนหนาอก ตะครว ถงนำขอตออกเสบ ทองผก ทองผกเปนพรรดก ดานลม ดานเลอด ปวดเมอยตา ตาแหง ทอนำตาอดตน อาการเกยวกบตา นำตาไหล มองไมชด

(ราง)


นอนไมหลบ นวไกปน นวลอค นวคาง (Trigger fingers) เอนงอนวมออกเสบเปนปม (นวงอเหยยดไมออก) บวมทวไป บวมเฉพาะท เบออาหาร ปลอกหมเอนอกเสบ,ปลอกเอนนวหวแมมออกเสบ (De Quervain’s disease) ปวดขา ปวดเขา ปวดเทา ปวดขอเทา เคลด แพลง ปวดขอศอก ขอมอ ปวดแขน ปวดมอ ปวดคอ หรอตกหมอน ปวดทองนอย ปวดเมอยกลามเนอ (จากทำงานหนก เลนกฬา) ปวดศรษะ ปวดศรษะขางเดยว ปวดศรษะแบบไมเกรน ปวดเสนประสาทขา ปวดหลง ปวดเอว สะโพก ปวดไหล ปวดบา ปสสาวะขด ปสสาวะไมออกหรอออกนอย พงผดอกเสบ มดลกตำ (มดลกตำ), มดลกลอย, มดลกตะแคง, มดลกเคลอน มนงง เวยนศรษะ รดสดวงทวาร โรคลมชก ศรษะหมน สตรปวดประจำเดอนประจำเดอนผดปกต สตรภาวะหมดประจำเดอน สตรหลงคลอดนำคาวปลาไมเดน สตรหลงคลอดนำนมนอย ไมมนำนม สตรหลงคลอดอยไฟไมได สะบกจม สะบาลอย หวเขาขด หวเขาตาย สะบาพลก สะบาเจา สะบาบน เสนเลอดขอดระยะตน เสนเอนอกเสบ หายใจไมเตมอม หายใจขด ใจสน หอบ เหนอยงาย เหนบชา, ชา หลงแขง (กมไมได) ไหลตด ออนเพลย เมอยลา (ไมมแรง) อมพฤกษ (ระยะฟนฟสภาพ)

(ราง)


อมพาต (ระยะฟนฟสภาพ) อมพาตครงซก (ภาวะผดปกตของหลอดเลอดในสมองใหญ ถาลมเลอดอดตนหลอดเลอด

ขางใด ทำใหเกดการออนแรงของกลามเนอซกดานตรงขาม) อมพาตขางเดยวของใบหนา (Bell’s Palsy) ยมปากเบยวหรอ “อมพาตใบหนา อมพาตปากเบยว ตาแหก” อาการชกกระตกใบหนาขางเดยว อาการทางห หตง หออ ลมออกห มเสยงดงในห ปวดหทสมพนธกบการเกรงและตงของ

กลามเนอคอบา และทายทอย 2) โรค/กล มอาการ/สมฏฐานทเปนสาเหตของอาการสำคญ หรอปญหาทนำผ ปวยมาพบ

แพทยแผนไทย กษยกลอนหรอ กษย 5 จำพวก เชน กษยดน กษย 7 จำพวก เชน กษยเชอก กษยเสยด ดานเลอด, ดานลม ลมกองละเอยด ลมกองหยาบ ลมกอนดานในทอง ลมจบโปง ลมชวหาสดมภ ลมในลำไส ลมปราบ ลมปลายปตคาด ลมปะกง(ลมตะกง) ลมปตคาด ลมพานไส ลมมตตฆาต ลมรตตคาด ลมลำบอง ลมสณฑฆาต ลมองคสตร ลมอมพฤกษ ลมอมพาต พรายเลอด พรายยำ

3) อาการสำคญ/ความผดปกตซบซอนทเกดจากความไมสมดลของธาตและเสน (ชนดไมตดเชอ) ทผปวยมาพบแพทยแผนไทย มดงน

งสวด หลงการอกเสบ (เสนประสาทรบความรสกอกเสบ) เบาหวาน ปญหาตอมลกหมาก (ปสสาวะขด) ปญหาถงนำในเตานม เตานมคด โรคพารคนสน

(ราง)


ขออกเสบ เชน โรครมาตซม โรคเกาท อาการแพตามผวหนง อาการภมแพ อาการหอบหด

4) มความรความสามารถในการตรวจโดยใชเครองมอวทยาศาสตร ตองรขอบงชของการตรวจ เขาใจวธการตรวจ สามารถกระทำไดดวยตนเอง และสามารถแปลผลการ

ตรวจไดถกตอง สำหรบโรค/กลมอาการทพบบอยหรอมความสำคญ การตรวจผปวยโดยใชเครองมอตอไปน ปรอทวดไข ไมเคาะรเฟลกซ (jerk hammer) เครองวดความดนโลหต (sphygmomanometer) เครองฟงตรวจ (stethoscope) เครองมอทใชในการวนจฉยโรคทางการนวดไทย เชน เครองมอวดองศาของขอตอ (goniometer)

อปกรณการตรวจทางการแพทยข นพ นฐานท ประชาชนสามารถหาใชไดโดยท วไป เชน เครองตรวจวดคานำตาลในเลอด เครองมอปฐมพยาบาล เปนตน

เคร องมอและอปกรณทางการแพทยท ผลตและพฒนาโดยอาศยองคความร หรอตามตำรา ทไดถายทอดและพฒนาสบตอกนมา หรอตามตำราการแพทยแผนไทย หรอจากสถานศกษาทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง

เคร องมอตรวจอนๆ ตามการแพทยแผนไทย เชน การตรวจธาตเจาเรอน การคณธาต การตรวจชพจร และโหราเวช เปนตน

5) การอานผลจากหองปฏบตการ มความรความเขาใจและทราบความหมายของผลการตรวจรางกายจากหองปฏบตการเบองตน เพอใชประกอบในการประเมนสภาพความเจบปวยของผปวย เพอการใหการรกษาตามหลกการแพทยแผนไทย หรอการสงตอผปวย ไดแก ความหมายจากผลการตรวจเลอด ปสสาวะ อจจาระ ฟลมเอกซเรย เปนตน 6) มความรความสามารถในการทำหตถการไดดวยตนเอง ดงน

การปฐมพยาบาลเบองตนในโรค / อาการตาง ๆ เพอการรกษาหรอสงตอ ในการทำหตถการดงกลาวขางตน สามารถใชเครองมอวทยาศาสตรการแพทยในการทำหตถการ ไดแก เครองมอแตงแผล อปกรณปฐมพยาบาลเบองตน เครองมอฆาเชอสำหรบวตถ อปกรณและยาทเกยวของกบการรกษา

7) สามารถกระทำกจกรรม เพอการสงเสรม ปองกน ฟนฟ รกษาสขภาพ ตามกรรมวธและแนวทางแพทยแผนไทย ดงน การตรวจประเมน การวเคราะหโรครวมกบหลกเสนประธานสบ การวนจฉยอาการกอนการนวดไทย และการสงตอผปวย

การนวดไทยแบบราชสำนกและแบบเชลยศกด การนวดไทยรวมกบหตถการพเศษเฉพาะโรคตามกรรมวธทางการแพทยแผนไทย เชน การกด การคลง การบบ การจบ การดด การดง การประคบ การอบ การนวดดวยยา การนวดนำมน การนวดเหยยบเหลกแดง การประคบ การนวดเขาตะเกยบ การยำขาง การนวดตอกเสน การนวดสบเสน การนวดขดเสน การเชดแหก หรอวธการอนตามศลปะการนวดไทย

(ราง)


การนวดไทยเพอบรรเทาอาการท ไมพงประสงคในสตรระยะกอนคลอดและฟนฟสภาพ หลงคลอด และการนวดไทยรวมกบทำหตถการพเศษเฉพาะโรคตามกรรมวธทางการแพทยแผนไทย เชน การประคบ อบไอนำ การอยไฟ การเขากระโจม การนงหมอเกลอ และการนงถาน เปนตน การนวดเดกทารก การนวดเดกสมองพการ การสรางเสรมสขภาพวถไทย เชน การออกกำลงกายดวยทาฤาษดดตน การยดเหยยดกลามเนอ การใหคำแนะนำในการใหบรการการนวดไทย ขอหาม ขอควรระวง และคำแนะนำอนหลงจากการไดรบการนวดไทย

8) สามารถผลตและปรงยาดวยกรรมวธทางการแพทยแผนไทยเพอประกอบการทำหตถการ ตลอดจนการใชยาจากสมนไพรในบญชยาหลกแหงชาตและตำรบยาอนทใชประกอบการใหบรการดานการนวดไทย

9) มความรเกยวกบอนตรกรยาระหวางยาแผนปจจบนกบสมนไพร (Herb-drug interactions) มกระบวนใชยาแผนไทยตามหลกการใชยาอยางสมเหตสมผล (RDU) และสามารถจำแนกและรายงานอาการอนไมพงประสงคจากการใชยาแผนไทย 3. กระบวนการดแลผปวยตามกรรมวธการแพทยแผนไทย กระบวนการดแลผ ปวย เปนข นตอนภาพรวมทงระบบทสถานพยาบาลทมการจดบรการดานการแพทยแผนไทย โดยเฉพาะดานเวชกรรมไทย การผดงครรภไทย และการนวดไทยตองดำเนนการใหผปวยเพอใหการใหบรการและดแลผปวยเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยยดถอประโยชนของผปวยเปนสำคญ ดงน

3.1 การเขาถงและเขารบบรการ สถานพยาบาลทมการจดบรการการแพทยแผนไทยตองสรางความมนใจวาผรบบรการสามารถเขาถงบรการทจำเปนไดสะดวก กระบวนการรบผปวยเหมาะกบปญหาสขภาพหรอความตองการของผปวย ทนเวลา มการประสานงานทด ภายใตระบบและสงแวดลอมทเหมาะสมและมประสทธผล ดงน

(1) ประชาชนสามารถเขาถงบรการการแพทยแผนไทยทเหมาะสมกบปญหา ความตองการ ดานสขภาพของตนเอง โดยตองพยายามลดอปสรรคตอการเขาถงบรการการแพทยแผนไทย ในดานกายภาพ ภาษา วฒนธรรมและอปสรรคอน ตลอดจนสถานพยาบาลสามารถตอบสนองตอผรบบรการอยางเหมาะสมตามประเภทบรการระยะเวลารอคอยเพ อเขารบบรการการแพทยแผนไทยเปนทยอมรบของประชาชนผรบบรการดวยวธการสอสารทเหมาะสม

(2) ผปวยวกฤตฉกเฉนเรงดวน ทจำเปนตองไดรบการประเมน ดแลรกษาและปรกษาสงตอเปนอนดบแรก

(3) มการประเมนความสามารถในการรบผปวยไวดแลตามเกณฑทกำหนดไว ถาไมสามารถใหบรการแกผปวยได สถานพยาบาลจะใหความชวยเหลอเบองตนอยางเหมาะสมอธบายเหตผลทไมสามารถรบผปวยไว และชวยเหลอผปวยในการหาหนวยงานอนหรอหนวยงานภายนอกทเหมาะสมกวา

(4) การรบผปวยไวดแล มการใหขอมลทเหมาะสมเกยวกบสภาพการเจบปวย การดแลทจะไดรบผลลพธและคาใชจายทคาดวาจะเกดขนแกผปวยและครอบครวอยางชดเจนและเขาใจงาย มกระบวนการ ขอความยนยอมจากผปวยหรอครอบครว กอนทจะใหบรการหรอกระทำหตถการสำคญ เชน ความยนยอมใหทำหตถการทบหมอเกลอและอยไฟแกหญงหลงคลอด เปนตน และสรางความมนใจวาผปวยและครอบครว จะไดรบขอมลทจำเปนอยางเพยงพอดวยความเขาใจและมเวลาทจะพจารณากอนตดสนใจในการรบบรการ

(ราง)


(5) จดใหมแผนผงแสดงข นตอนกระบวนการรบบรการการแพทยแผนไทย ท ช ดเจน เขาใจงาย และมการสอสารใหผรบบรการไดรบร

3.2 การคดกรองผปวย สถานพยาบาลควรมการคดกรองโรค กลมอาการ ภาวะแทรกซอน และความเสยงของผปวยท

รนแรง เพอประเมนวาจะใหการรกษาดวยการแพทยแผนไทย หรอปรกษาสงตอแพทยแผนปจจบน ดงน (1) มการใชวธ การประเมนท เหมาะสมกบผ ป วยแตละราย โดยอาศแนวทางปฏบ ตทาง

การแพทยแผนไทยทเหมาะสมกบผปวยและทรพยากรของสถานพยาบาลเพอชนำการประเมนผปวย (2) มการประเมนสญญาณชพ (Vital Signs) (3) มเกณฑการไมรบรกษาผปวย (Exclusion Criteria) ทมความรนแรง ความฉกเฉนเรงดวน

เกนกวาขอบเขตทสามารถดแลรกษาได ซงจำเปนตองไดรบการรกษาดวยการแพทยแผนปจจบนเทานน รวมถงระบบการประสานงานเชอมโยงสงตอผปวยดงกลาวไดอยางถกตอง เหมาะสม และทนเวลา

(4) มเกณฑการรบรกษาผ ปวย (Inclusion Criteria) ในขอบเขตทสามารถใหการดแลรกษาได รวมถงมระบบการปรกษาสงตอกบแพทยแผนปจจบน หากมความผดปกตเกดขนในระหวางขนตอนดแลรกษาผปวย

3.3 การประเมนผปวย การซกประวตและการตรวจรางกายดานการแพทยแผนไทย แพทยแผนไทยตองใหผ ปวยทกรายไดรบการวเคราะหธาตเจาเรอน ประเมนสมฏฐาน

มลเหตการเกดโรค ความตองการและปญหาสขภาพ การตรวจรางกายดานการแพทยแผนไทยอยางถกตอง ครบถวน และเหมาะสม ไดแก

(1) การประเมนแรกรบผปวยแตละรายประกอบดวยธาตเจาเรอนหลกของผปวย ธาตสมฏฐาน อตสมฏฐาน อายสมฏฐาน กาลสมฏฐาน ประเทศสมฏฐาน

(2) มการประเมนมลเหตแหงการเกดโรค 8 ประการตามหลกการการแพทยแผนไทยประกอบดวยอาหาร อรยาบถ การกระทบความรอนและเยน การอดนอนอดขาว การกลนอจจาระกลนปสสาวะ การทำงานเกนกำลง ความโศกเศราเสยใจ และการมโทสะมาก เพอใหทราบวาสงใดเปนปจจยหลกหรอปจจยสงเสรม ททำใหเกดความเจบปวย

(3) มการประเมนประวตสขภาพแบบองครวม รวมถงปจจยดานอน เชน วฒนธรรมเศรษฐกจ เปนตน และการรบรความตองการของตนโดยผปวย

(4) มการประเมนปญหาและความตองการดานสขภาพของผปวยอยางถกตอง ครบถวน และเหมาะสม และมการระบปญหาและความตองการทเรงดวนและสำคญ

(5) มการตรวจรางกายดานการแพทยแผนไทยอยางถกตอง ครบถวน และเหมาะสม (6) มการบนทกผลการประเมนในเวชระเบยนผปวย ระบบขอมลสารสนเทศ ไดอยางถกตอง

ครบถวน เพอนำไปสการวนจฉยและวางแผนการดแลรกษาไดอยางเหมาะสม และพรอมทจะใหผเกยวของในการดแลไดใชประโยชนจากการประเมนนน

(7) ผปวยทกรายไดรบการประเมนซำตามชวงเวลาทเหมาะสม เพอประเมนการตอบสนองตอการดแลรกษา

(8) มการอธบายผลการประเมนใหแกผปวยและครอบครวดวยภาษาทชดเจนและเขาใจงาย 3.4 การวนจฉยและกลไกการเกดโรคตามทฤษฎการแพทยแผนไทย แพทยแผนไทยตองสรางความมนใจวาผปวยจะไดรบการวนจฉยโรคทถกตองโดยมขอมล

เพยงพอ เพออธบายสาเหตและลกษณะของโรคทผปวยเขารบบรการ ตลอดจนมการทบทวนความเหมาะสมของการวนจฉยโรคและความสอดคลองของการวนจฉยโรคกบสหวชาชพอยางสมำเสมอ ดงน

(ราง)


(1) นำผลการประเมนผปวย การซกประวตและการตรวจรางกายดานการแพทยแผนไทย มาใชในการพจารณาประมวลผล จำแนกโรค โดยใชหลกการวนจฉยดานการแพทยแผนไทย เชน การวนจฉยโรคตามตรธาตสมฏฐาน วนจฉยโรคตามธาต 42 ประการ วนจฉยโรคตามเบญจอนทรย วนจฉยโรคตาม หมอสมมตในพระคมภร เปนตน รวมทงบนทกการเปลยนแปลงการวนจฉยโรคเมอมขอมลเพมเตม

(2) มการทบทวนความเหมาะสมของการวนจฉยโรคและความสอดคลองของการวนจฉยโรคของสหวชาชพและมการวางแผนการรกษารวมกนกบสหวชาชพอยางสมำเสมอ สำหรบสถานพยาบาลทดำเนนงานรวมกบสหวชาชพ

3.5 การวางแผนกระบวนการดแลรกษา แพทยแผนไทยตองมการวางแผนกระบวนการดแลรกษาไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบการ

วนจฉย และแกไขปญหาตามทฤษฎการแพทยแผนไทย รวมถงหากมสหวชาชพในสถานพยาบาลตองประสานกนและมเปาหมายทชดเจนเพอตอบสนองปญหาหรอความตองการดานสขภาพของผปวย

(1) การวางแผนกระบวนการดแลร กษาผ ป วยเป นไปอย างเช อมโยง มการส อสาร ประสานงานกนระหวางแพทยแผนไทย วชาชพ แผนก และหนวยงานตาง ๆ

(2) แผนการดแลรกษาผปวยสอดคลองกบการวนจฉย สามารถแกไขปญหา และตอบสนองความตองการของผปวยทไดจากการประเมนอยางเปนองครวม

(3) มการนำหลกฐานวชาการทางการแพทยแผนไทยหรอแนวทางเวชปฏบตทเหมาะสม รวมถงภมปญญาพนบานทไดรบการยอมรบ มาใชเปนแนวทางในการวางแผนกระบวนการดแลรกษา

(4) ผปวยและครอบครว มโอกาสตดสนใจเลอกวธการรกษาหลงจากไดรบขอมลทเพยงพอและรวมในการวางแผนกระบวนการดแลรกษา

(5) แผนการดแลผปวยครอบคลมบรการการแพทยแผนไทยทจะใหและเปาหมายทชดเจนทตองการบรรล

(6) มการส อสารหรอประสานงานระหวางสมาชกขององคกรหรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหมการนำแผนการดแลผปวยไปส การปฏบตท ไดผลในเวลาทเหมาะสม โดยสมาชกขององคกรและหนวยงานมความเขาใจบทบาทของผเกยวของอนๆ

(7) มการทบทวนและปรบแผนกระบวนการดแลรกษาผปวยเมอมขอบงชจากสภาวะหรออาการของผปวยทเปลยนแปลงไป

3.6 การสงเสรม การปองกน การฟนฟ ดวยวธทางการแพทยแผนไทย แพทยแผนไทยจำเปนตองมการวางแผนการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค และการฟนฟสภาพ

ตามศาสตรการแพทยแผนไทยและเหมาะสม ดงน (1) มการวางแผนการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรคและการฟนฟสภาพ สอดคลองกบ

กระบวนการการวางแผนดแลรกษาตามศาสตรการแพทยแผนไทยและเหมาะสมตามมาตรฐานวชาชพ 2) มการใหขอมลแกผปวยและครอบครวเพอสรางความมนใจวาวธการสงเสรมสขภาพการ

ปองกนโรค และการฟนฟสภาพ มความปลอดภย และเหมาะสมกบปญหาหรอความตองการของผปวย 3.7 การใหคำแนะนำและการเสรมพลงทางการแพทยแผนไทย แพทยแผนไทยตองใหขอมลแกผรบบรการเกยวกบการปรบสมดลของธาตในรางกาย สภาวะ

สขภาพแกผปวยและครอบครว และกจกรรมทวางแผนไวเพอเสรมพลงผปวยและครอบครวใหมความสามารถและรบผดชอบในการดแลสขภาพของตนเอง รวมทงเชอมโยงการสรางเสรมสขภาพเขาในทกขนตอนของการดแล ดงน

(ราง)


(1) มการประเมนผปวยเพอวางแผนและกำหนดกจกรรมการเรยนร การประเมนครอบคลมปญหาหรอความตองการของผปวย ขดความสามารถ ภาวะทางดานอารมณ จตใจความพรอมในการเรยนรและดแลตนเอง

(2) มการกำหนดกระบวนการดแลตนเองทเหมาะสมดวยศาสตรการแพทยแผนไทยรวมกนกบผปวยและครอบครว

(3) การใหขอมล ความร คำแนะนำทางการแพทยแผนไทยโดยเนนเกยวกบการปรบสมดลของธาตทง 4 ในรางกายเปนหลก สภาวะสขภาพแกผปวย ครอบครว และทำกจกรรมทวางแผนไว เพอเสรมพลงผปวย ครอบครวใหมความสามารถและรบผดชอบในการดแลสขภาพของตนเอง รวมทงเชอมโยงการสรางเสรมสขภาพดวยศาสตรการแพทยแผนไทยเขาในทกขนตอนของการดแล ใหสอดคลองกบปญหาหรอความตองการของผปวย

(4) มการประเมนและปรบปรงกระบวนการจดการเรยนรและการเสรมพลงผปวย ครอบครว 3.8 การประเมนผลกระบวนการดแล แพทยแผนไทยมการประเมนผลกระบวนการดแลรกษาผปวยทกรายทเขารบบรการ ดงน (1) แสดงใหเหนถงอาการของโรค ภาวะแทรกซอน ผลลพธการดแลรกษาทดขน ความพงพอใจ

โดยใชตวชวดสำคญของโรค และกระบวนการทางการแพทยแผนไทย มการนำเสนอผลลพธการดแลรกษาผปวยดวยการแพทยแผนไทย

(2) มการนำเสนอผลลพธการดแลรกษาผปวยดวยการแพทยแผนไทย ภายในองคกรและภายนอกองคกรตามเหมาะสม เพอใหเกดการยอมรบ เชอมน ศรทธา และตระหนกถงคณคาความสำคญของ งานการแพทยแผนไทย

3.9 การจำหนายและสนสดกระบวนการดแล แพทยแผนไทยตองมการวางแผนจำหนายผปวย เพอใหผปวยสามารถดแลตนเอง และครอบครว

ไดวธการดแลอยางเหมาะสมกบสภาพปญหาและความตองการ หลงจากจำหนายจากหนวยบรการทขอรบการรกษา ดงน

(1) กำหนดแนวทางขอบงชและโรคทเปน กลมเปาหมายสำคญ และมการวางแผนจำหนายสำหรบผปวยแตละราย ตงแตเรมแรกทเปนไปได โดยรวมกนกบสหวชาชพทเกยวของ รวมทงผปวยและครอบครวมสวนรวมในการวางแผนจำหนาย

(2) มการประเมนและระบปญหา ความตองการของผปวยทจะเกดขนหลงจำหนาย และประเมนผลเปนระยะในชวงทผปวยไดรบการดแลอยในโรงพยาบาล

(3) มการปฏบตตามแผนจำหนายในลกษณะทเช อมโยงกบแผนการดแลระหวางอยในโรงพยาบาลตามหลกการใหคำแนะนำและการเสรมพลงทางการแพทยแผนไทย เพอใหผปวยและครอบครวมศกยภาพและความมนใจในการจดการดแลสขภาพของตนเอง

(4) มการประเมนผลและปรบปรงกระบวนการวางแผนจำหนาย โดยใชขอมลจากการตดตามผปวยและขอมลสะทอนกลบจากหนวยงานอนทเกยวของ

3.10 การตดตามผลและการดแลตอเนอง แพทยแผนไทยควรสรางความรวมมอและประสานงานเพอใหมการตดตามดแลผปวยตอเนอง

ทใหผลด ตอบสนองตอปญหาและความตองการของผปวย (1) มระบบนดหมายผปวยกลบมารบการรกษาตอเนองเมอมขอบงช รวมทงมระบบชวยเหลอ

และใหคำปรกษาตามความเหมาะสม

(ราง)


(2) แพทยแผนไทยควรสรางความรวมมอและประสานงานกบหนวยบรการสขภาพ ชมชน และองคกรทเกยวของเพอใหเกดความตอเนองในการตดตามดแลผปวยและบรณาการกจกรรมสรางเสรมสขภาพดวยศาสตรการแพทยแผนไทยเขาในกระบวนการดแลรกษาผปวย

(3) มการสอสารขอมลของผปวยใหแกหนวยบรการท เกยวของในการดแลตอเนอง โดยคำนงถงการรกษาความลบของขอมล หรอ สทธของผปวย

(4) มการตดตามผลการดแลตอเนองเพ อใหม นใจวาความตองการของผ ปวยไดรบการตอบสนองและนำผลการตดตามมาใชปรบปรง วางแผนบรการการแพทยแผนไทยในอนาคต

โดยในทกกระบวนการดแลผปวยตามกรรมวธการแพทยแผนไทยนน จำเปนตองมระบบการรายงานและเวชระเบยนเพอเปนขอมลสำคญในการใหการดแลรกษาและตดตามผลการจดกระบวนการดแลผปวยไดอยางตอเนองในทกมต และเปนขอมลสำคญทางกฎหมาย กรณคนไขคดหรอมการฟองรองทงทางแพงและอาญา ดงนนจงตองมมาตรการการจดเกบอยางเหมาะสมทรกษาความลบได ตลอดจนมการจดเกบทปลอดภย ไดรบการปองกนจากการสญหาย ความเสยหายทางกายภาพและการแกไขดดแปลง เขาถง หรอใชโดยผไมมอำนาจหนาท เพอใหเปนไปตามหลกการพทกษสทธของผปวยตอไป

********************

(ราง)


เอกสารอางอง

ขอบงคบสภาการแพทยแผนไทย วาดวยจรรยาบรรณแหงวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. ๒๕๕๗. ราชกจจานเบกษา เลม ๑๓๑ ตอนพเศษ ๒๐๔ ง ลงวนท 13 ตลาคม 2557 คณะกรรมการวชาชพสาขาการแพทยแผนไทย. (2550). หลกสตรการประกอบโรคศลปะสาขาการแพทย แผนไทย พ.ศ. 2550 (หลกสตรวชาชพการนวดไทย) สำหรบการอบรมและถายทอดความร ในสถาบนหรอสถานพยาบาลทคณะกรรมการวชาชพสาขาการแพทยแผนไทยรบรอง (ออนไลน) [22 สงหาคม 2562] ; จาก http://www.thaimed.or.th/?page_id=1449 ________. (2553). หลกสตรการประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทย ประเภทการผดงครรภไทย พ.ศ. 2553 สำหรบการอบรมและถายทอดความรในสถาบนหรอสถานพยาบาลทคณะกรรมการ วชาชพสาขาการแพทยแผนไทยรบรอง (ออนไลน) [22 สงหาคม 2562] ; จาก

http://www.thaimed.or.th/?page_id=1449 ________. (2553). หลกสตรการประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทย ประเภทเภสชกรรมไทย พ.ศ. 2553 สำหรบการอบรมและถายทอดความรในสถาบนหรอสถานพยาบาลทคณะกรรมการ วชาชพสาขาการแพทยแผนไทยรบรอง (ออนไลน) [22 สงหาคม 2562] ; จาก

http://www.thaimed.or.th/?page_id=1449 ________. (2553). หลกสตรการประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทย ประเภทเวชกรรมไทย พ.ศ. 2553 สำหรบการอบรมและถายทอดความรในสถาบนหรอสถานพยาบาลทคณะกรรมการ วชาชพสาขาการแพทยแผนไทยรบรอง (ออนไลน) [22 สงหาคม 2562] ; จาก http://www.thaimed.or.th/?page_id=1449 ประกาศคณะอนกรรมการการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกต เรอง เกณฑมาตรฐานผประกอบ วชาชพการแพทยแผนไทยประยกต พ.ศ. 2560. ราชกจจานเบกษา เลม 134 ตอนพเศษ 284 ง ลงวนท 21 พฤศจกายน 2560 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510.ราชกจจานเบกษา เลม 84 ตอน 101 ลงวนท 20 ตลาคม 2510 พระราชบญญตวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2556. ราชกจจานเบกษา เลม 130 ตอน 10 ก ลงวนท 1 กมภาพนธ 2556 มลนธฟนฟสงเสรมการแพทยไทยเดม อายรเวทวทยาลย (ชวกโกมารภจจ). ตำราการแพทยไทยเดม (แพทยศาสตรสงเคราะห) ฉบบอนรกษ. กรงเทพฯ : โรงพมพสามเจรญพานช, ๒๕๓๕ โรงพยาบาลราชบร. (2562) การเปดเผยขอมลสขภาพทางอเลคทรอนกส. (ออนไลน) [15 กรกฎาคม 2562] ; จาก http://mrec-law.blogspot.com/ รวงทพย ตนตปฏก. (2561) รากฐานจรยธรรมทางการแพทยในสงคมไทย. (ออนไลน) [15 กรกฎาคม 2562] ; จาก https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article detail&id=530 วชย โชคววฒน. (2549) บรพาจารยและผมคณปการตอการแพทยแผนไทย. นนทบร : กลมงานสงเสรม ภมปญญาการแพทยแผนไทยและสมนไพร สถาบนการแพทยแผนไทย กรมพฒนาการแพทยแผนไทย และการแพทยทางเลอก. วจตรา ทศนยกล, วรยา ดำรงคสกลชย และ วงศววฒน ทศนยกล. (2551) อนตรกรยาระหวางสมนไพรและ ยาแผนปจจบน. ศรนครนทรเวชสาร .23 (2), 223-228

(ราง)


สำนกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ (2562) บนทกการตรวจมาตรฐานคลนก. (ออนไลน) [เขาถงเมอ 1 สงหาคม 2562] ; จาก http://mrd-hss.moph.go.th/mrd1_hss/?p=710 สถาบนการแพทยแผนไทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (2561) เกณฑมาตรฐาน การพฒนาและรบรองคณภาพงานการแพทยแผนไทย. บรษท งานด ครเอชน จำกด. สถาบนการแพทยแผนไทย กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก (2556) มาตรฐาน โรงพยาบาลสงเสรมและสนบสนนการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน (รพ.สส.พท.). กรงเทพฯ : โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก. ________. (2556) บญชจำแนกโรคระหวางประเทศ ฉบบประเทศไทย (ICD-10-TM) บญชรหสกลมโรค อาการ และหตถการดานการแพทยแผนไทย. กรงเทพฯ : องคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรม ราชปถมภ องคกรวชาชพดานสขภาพ แพทยสภา สภาการพยาบาล สภาเภสชกรรม ทนตแพทยสภา สภากายภาพบำบด สภาเทคนคการแพทย และคณะกรรมการการประกอบโรคศลปะ. (2558) คำประกาศสทธและขอพง ปฏบตของผปวย. (ออนไลน) [15 กรกฎาคม 2562] ; จาก https://www2.vajira.ac.th/tqm/wp- content/uploads/2015/11/ETH-เนอหา.pdf

(ราง)


รายชอคณะผจดทำ 1. คณะทำงานมาตรฐานวชาการ ประเมนรบรองสถาบนหรอสถานพยาบาลทสภาการแพทยแผนไทยรบรอง ตามมาตรา 12 (2) (ก) ประธานคณะทำงาน

นายวฒนา ไตรทพย คณะทำงาน

นางสาวประนอมณฐา วไลรตน ผแทนสำนกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ผแทนสถาบนการแพทยแผนไทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก นายพเชษฐ เลศธรรมศกด นายคมสน ทนกร ณ อยธยา นายวชาญ เกดวชย นางศภวรรณ พนธบรณะ นางเนตรดาว ยวงศร นางสภณ ลอชยสทธ นายกร พงษเถอน

นายนพพร ชายหอมรส นายชยพร กาญจนอกษร นางสาวศรณยา จนษร นางยวด ชอบวฒนา นางสาวสปรยา หงสธ นางสาวกาญจนา ราชสมบรณ นางสาวกณฐกา ไกรดา

2. คณะอนกรรมการวชาการตามมาตรา ๑๒(๒)(ก) แหงพระราชบญญตวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ.๒๕๕๖ วาดวย แหงพระราชบญญตวชาชพการแพทยแผนไทย พ.ศ.๒๕๕๖ วาดวย หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการรบรองและการดำเนนการของสถาบนหรอสถานพยาบาลซงไดรบอนญาตให ถายทอดความรสำหรบการฝกอบรมในวชาชพการแพทยแผนไทย ประธานอนกรรมการ

นางสาวจตรณญาณ ฐตปญญรตน อนกรรมการ

นางสาวประนอมณฐา วไลรตน ผแทนสำนกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ผแทนสถาบนการแพทยแผนไทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก นายวฒนา ไตรทพย นายพเชษฐ เลศธรรมศกด นายฐนโรจน โรจนกลเสฏฐ นายชยพร กาญจนอกษร นายนพพร ชายหอมรส นายคมสน ธรานรกษ นางศภวรรณ พนธบรณะ นางอำไพ ชยชลทรพย

นางสาวสภาวด จฑากฤษฎา นางสาวศรณยา จนษร นางยวด ชอบพฒนา นางสภณ ลอชยสทธ นายกฤตนนท พนธอดม นางสาวสปรยา หงสธ นางสาวกาญจนา ราชสมบรณ นางสาวกณฐกา ไกรดา

(ร่าง) เกณฑ์มาตรฐานผู้ประกอบ ......(ร าง)...

Documents