(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ ò,õðð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò/ò-ø ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

http://www.thethaibar.or.thhttp://www.thethaibar.or.thµÔ´µÒÁÍ‹Ò¹¨ ØÅÊÒâ ‹ÒÇ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ©ºÑºÂŒÍ¹ËÅÑ§ä´ Œ·ÕèàÇçºä«µ�๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

http://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗

http://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗

บรรณาธการแถลง

(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

¨Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ ò,õðð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò/ò-ø ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

เดอนพฤษภาคม ๒๕๖๒ ปท ๓๒ ฉบบท ๓๕๘เดอนพฤษภาคม ๒๕๖๒ ปท ๓๒ ฉบบท ๓๕๘

ในพระปฐมบรมราชโองการ ประชาราษฎรกมกราบกราน ธ ผให ทศพธราชธรรมแหงทาวไท จารกไวเปนหลกทองของแผนดน จะสบสานรกษาและตอยอด โดยตลอดไมมหมดไมสญสน เพอความสขประชาราษฎรของภมนทร ทรงเปนปนเอกอครนครา สบแตปฐมบรมราชจกรวงศ ธ นนทรงรกษวงศซงพงษา ประชาชนลวนใจภกดพระจกรา พรอมพทกษและรกษา “จกรวงศ”

ดวยเกลาดวยกระหมอม ขอเดชะ ขาพระพทธเจา กองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภา

ประพนธโดย ศรอร เทศะบำรง มณสนธ อยการพเศษฝาย สถาบนพฒนาขาราชการฝายอยการ บรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภา

จลสารขาวเนตบณฑตยสภา ประกอบดวยเนอหาดงน บทความ เนองจากปก เสนอเรอง “ความหมายตรา สญลกษณพระราชพธบรมราชาภเษก พทธศกราช ๒๕๖๒”, บทความ “พระราชพธบรมราชาภเษก” โดย โกศลวฒน อนทจนทรยง, บทความ ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจ เสนอเรอง “กรณเอกสารแนบทาย สญญาขดแยงกนเอง และผรบจางลงนามในสญญาจาง แตไมลงนามในแบบแปลน” โดย พอชน พรหมโชตชย กลาวถง กรณจงหวด ก. ขอหารอวาตามขอสญญาจางดงกลาว ขอตกลงวาจางยงขาดรายละเอยดอนเปนสาระ สำคญฯ โปรดตดตาม, บทความ คำพพากษาฎกาทนาสนใจ เสนอเร อง “กลองวงจรปดเพยงพอรกษา ความปลอดภยไดหรอไม” โดย ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง กลาวถง คำพพากษาศาลฎกาท ๗๔๓/๒๕๖๑ โปรดตดตาม, บทความ เจาะฎกาเดน เสนอเรอง “คำพพากษาศาลฎกาท ๖๑๓๔/๒๕๕๙” โดย รงสชย บรรณกจวจารณ และ มนตชย ชนนทรลลา กลาวถง การเพกถอนการขายทอดตลาด, บทความ ภาษาองกฤษ สำหรบนกกฎหมาย เสนอเรอง “Personhood for Artificial Intelligence?” โดย ศภกร ชมศร กลาวถง เรองปญญาประดษฐและคำศพทภาษาองกฤษทนาสนใจ, บทความ “ขอพพาทอนเกดจากการใชอำนาจของ หนวยงานทางปกครองทอยในการพจารณาของศาลปกครอง” โดย ธรพฒน ภพลบ กลาวถง การจะนำคด ไปฟองศาลปกครองไดนน ผฟองคดจำเปนทจะตองเขาใจถงความหมายและลกษณะสำคญของคดปกครองกอน วามลกษณะสำคญประการใดและคดประเภทใดบางทศาลปกครองจะรบคดไวพจารณา, ขอสอบพรอมธงคำตอบ ในการสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการอยการ ในตำแหนงอยการผชวย พ.ศ. ๒๕๖๐ (สนามใหญ) วชากฎหมายอาญา และกฎหมายแพงและพาณชย เสนอขอ ๗ ปดทายดวย “มมขาว” โดย สตยา อรณธาร

พบกนใหมเดอนมถนายน ศรอร เทศะบำรง มณสนธ

ขาว เนตบณฑตยสภาขาว เนตบณฑตยสภา

รวมแสดงความยนด

นายสตยา อรณธาร ประธานอนกรรมการประชาสมพนธเนตบณฑตยสภา พรอมคณะอนกรรมการประชาสมพนธฯ รวมมอบ

กระเชาผลไมแสดงความยนดแกนายอรรถพล ใหญสวาง อดตประธานอนกรรมการประชาสมพนธฯ ในโอกาสทไดรบพระราชโองการ

โปรดเกลาโปรดกระหมอมแตงตงเปนประธานกรรมการอยการ ตงแตวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๖๒ ณ หองประชมมหาวชราวธ ๒ ชน ๒

อาคารเนตบณฑตยสภา เมอวนท ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒

โครงการอบรม

นางสาวสตานนท ศรวรกร อยการผชวยประจำสำนกงานอยการสงสด กลาวบรรยายในหวขอ วชากฎหมายภาษอากร ณ

หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษาและฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนพธท ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒ โดยการบรรยายน

เปนสวนหนงของโครงการอบรมเตรยมความพรอมความรสำหรบการศกษาในระดบเนตบณฑต ภาค ๑ สมยท ๗๒ ของสำนกอบรมศกษา

กฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

ขาวเนตบณฑตยสภา2

ตราสญลกษณพระราชพธบรมราชาภเษก พทธศกราช ๒๕๖๒

เนองจากปก

ตราสญลกษณพระราชพธบรมราชาภเษก พทธศกราช ๒๕๖๒ ประกอบดวยอกษรพระปรมาภไธย วปร อยตรงกลาง พนอกษรสขาวขอบเดนทอง อนเปนสของวนจนทรซงเปนวนพระบรมราชสมภพ ภายในอกษรประดบเพชร ตามความหมายแหงพระนามมหาวชราลงกรณ อกษร วปร อยบนพนสขาบ (น�าเงนเขม) อนเปนสของขตตยกษตรย ภายในกรอบพมขาวบณฑสทองสอดสเขยว อนเปนสซงเปนเดชแหงวนพระบรมราชสมภพ กรอบทรงพมขาวบณฑอญเชญมาจากกรอบท ประดษฐานพระมหาอณาโลม อนเปนพระราชลญจกรประจ�าพระองคพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ปฐมกษตรยแหงพระบรมราชจกรวงศ แวดลอมดวยเครองเบญจราชกกธภณฑ อนเปน เครองประกอบพระบรมราชอสรยยศของพระมหากษตรยและเปนเครองหมายแหงความเปนสมเดจพระบรม ราชาธราช ไดแก พระมหาพชยมงกฎพรอมอณาโลมประกอบเลขมหามงคลประจ�ารชกาล อยเบองบน พระแสงขรรคชยศรกบพระแสจามร ทอดไขวอยเบองขวา ธารพระกรกบพดวาลวชน ทอดไขวอยเบองซายและฉลองพระบาทเชงงอน อยเบองลาง พระมหาพชยมงกฎหมายถงทรงรบพระราชภาระอนหนกยงของแผนดนเพอประโยชนสขของประชาชน พระแสงขรรคชยศรหมายถงทรงรบพระราชภาระปกปองแผนดน ใหพนจากภยนตราย ธารพระกรหมายถงทรงด�ารงราชธรรมเพอค�าจนบานเมองใหผาสกมนคง พระแสจามรกบพดวาลวชนหมายถงทรงขจดปดเปาความทกขยากเดอดรอนของอาณาประชาราษฎร ฉลองพระบาท เชงงอนหมายถงทรงท�านบ�ารงปวงประชาทวรฐสมาอาณาจกร เบองหลงพระมหาพชยมงกฎประดษฐานพระมหาเศวตฉตรอนมระบายขลบทอง จงกลยอดฉตรประกอบรปพรหมพกตรอนวเศษสด ระบายชนลางสด หอยอบะจ�าปาทอง แสดงถงพระบารมและพระบรมเดชานภาพทปกแผไปทวทศานทศ เบองลางกรอบอกษรพระปรมาภไธยมแถบแพรพนสเขยวถนมทอง ขอบขลบทอง มอกษรสทองความวา “พระราชพธบรมราชาภเษก พทธศกราช ๒๕๖๒” ปลายแถบแพรเบองขวามรปคชสหกายมวงออนประคอง ฉตร ๗ ชน หมายถงขาราชการฝายทหาร เบองซายมรปราชสหกายขาวประคองฉตร ๗ ชน หมายถง ขาราชการฝายพลเรอน ผปฏบตราชการสนองงานแผนดนอยดวยกน ขางคนฉตรดานในทงสองขางมดอก ลอยกนกนาค แสดงถงปมะโรงนกษตรอนเปนปพระบรมราชสมภพ สทองหมายถงความเจรญ รงเรองยงของประเทศชาตและประชาชน

ขาวเนตบณฑตยสภา2

ขาวเนตบณฑตยสภา 3

The Royal Emblem, marking the Coronation of King Rama X B.E. 2562 (2019), depicts, in the centre, in white trimmed with gold, the Royal Cypher of His Majesty King Maha Vajiralongkorn. Each letter of the Cypher is decorated with diamonds which denote the origin from which the royal name “Maha Vajiralongkorn” is derived, whilst the gold trimming of the Cypher represents the colour of Monday which is the day of birth of His Majesty. The Cypher rests on a background of dark blue, the colour of righteous kingship, contained within a lotus bud frame marked out in gold and green, the mixture of which two colours signifies the power and might of His Majesty’s day of birth. The lotus bud frame begets inspiration from the shape of its foremost predecessor -- the frame which enclosed the Great Unalome insignia of the Royal Seal of State of His Majesty King Buddha Yodfa Chulalok the Great (Rama I), founder of the Chakri Dynasty. Surrounding the outer parts of the frame are the Five Royal Regalia, deemed to embody the symbol of Kingship itself. Placed on top of the Royal Cypher is the Great Crown of Victory with the Unalome insignia which Unalome includes within it the sequence number of this reign. The Sword of Victory and the Royal Whisk of the Yak’s Tail lie to the right of the Emblem while on the left of the Royal Emblem are placed the Royal Sceptre and the Royal Fan, and, lastly, below the Royal Cypher rest the Royal Slippers. The Great Crown of Victory represents the great burden bearing down on the person of His Majesty for the sake of his people’s happiness. The Sword of Victory symbolises His Majesty’s responsibility to protect the Kingdom from all harm threatening it. The Royal Sceptre signifies His Majesty’s Royal virtues to bring forth peace and stability to the Kingdom. The Royal Whisk and the Royal Fan symbolise His Majesty’s righteousness as a ruler in relieving the suffering and hardship of His subjects. The Royal slippers represent His Majesty’s care in fostering the sustenance and welfare throughout the Kingdom. Standing tall behind the Great Crown of Victory is the Great Umbrella State trimmed with bands of gold. At the top of the Umbrella of of State is the lotus bud finial showing Brahma Faces while the lowest tier of the Umbrella is decorated with golden Champa bouquets representing the extension in all directions yonder of His writ and authority. On the lowest part of the Emblem run stretches of green-gold ribbon, trimmed in gold, bearing the words “The Coronation of King Rama X B.E. 2562 (2019).” At the right tip of the ribbon stands the purple Kojasi holding up a Seven-tiered Umbrella representing the Armed Forces. On the left tip of the ribbon stands the white Ratchasi holding a second Seven-tiered Umbrella which represents the Civil Service, which left and right together form the two pillars of public service. On the inner side of the shafts of the two Umbrellas, there are golden Naga traceries denoting the year of the dragon, the year of His Majesty’s birth. The golden colour of the Naga traceries signifies the prosperity for the nation and her people.

The Royal Emblem on the Auspicious Occasionof the Coronation of King Rama X

B.E. 2562 (2019)

ขาวเนตบณฑตยสภา 3

เนองจากปกโกศลวฒน อนทจนทรยง*

วาสนา เกตเหง**

ขาวเนตบณฑตยสภา เดอน พฤษภาคม ๒๕๖๒ ปท ๓๒ ฉบบท ๓๕๘

สารบญ

๑๒

๔

๗

๒

๑๐

๑๕

ค�ำพพำกษำฎกำทนำสนใจ

ภำษำองกฤษส�ำหรบนกกฎหมำย

บทควำมเรอง “ขอพพำทอนเกดจำกกำรใชอ�ำนำจของหนวยงำนทำงปกครองทอยในกำรพจำรณำของศำลปกครอง”

เจำะฎกำเดน

ขอสอบพรอมธงค�ำตอบในกำรสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขำรำชกำรอยกำร ในต�ำแหนงอยกำรผชวย พ.ศ. ๒๕๖๐ (สนำมใหญ) วชำกฎหมำยอำญำ และกฎหมำยแพง และพำณชย วนเสำรท ๓๑ มนำคม ๒๕๖๑ ขอ ๗ (เผยแพร โดยไดรบอนญำตจำกส�ำนกงำนคณะกรรมกำรอยกำร ส�ำนกงำนอยกำรสงสด)

คณะผจดท�ำ อนกรรมกำรประชำสมพนธ ทปรกษำ นำยชยวฒน เกตปรชำสวสด ประธำนฝำยอ�ำนวยกำร นำยสตยำ อรณธำร รองประธำนฝำยอ�ำนวยกำร นำยกฤษฎำ บณยสมต ฝำยอ�ำนวยกำร นำยสรพนธ ทมกระจำง นำยปรเมศวร อนทรชมนม

นำยมนเกยรต ธนวจตรพนธ นำงศรอร เทศะบ�ำรง มณสนธ นำยพงศพเชษฐ จนทรพรกจ นำยโกศลวฒน อนทจนทรยง นำยวชรนทร ภำณรตน ผศ.ดร.ศรพชรำ สทธก�ำจร กองบรรณำธกำร บรรณำธกำร นำงศรอร เทศะบ�ำรง มณสนธ ผชวยบรรณำธกำร ผศ.ดร.สมหมำย จนทรเรอง นำยนรนดร วฒวฒน นำยรงสชย บรรณกจวจำรณ นำยมนตชย ชนนทรลลำ นำยวชรนทร ภำณรตน นำยอ�ำนำจ เนตยสภำ นำงสำวมำตกำ ธนเดชำกล นำยทปกร โกมลพนธพร นำงปฐมณ เดชเดโช นำยไตรวนจ ตจนดำ ฝำยด�ำเนนกำร นำงพรรณวรน แตงออน นำยสทธฤทธ โสวณณะ นำงวำสนำ เกตเหง กำรเงน นำงกฤตญำ โพธงำม

ทะเบยน จดสง นำงสำววรศรำ สขโสภ

บทความหรอขอคดเหนใด ๆ ทปรากฏในขาวเนตบณฑตยสภาเปนผลงานของผเขยนโดยเฉพาะ กองบรรณาธการไมจำาเปนตองเหนดวย

ขำวเนตบณฑตยสภำ

บรรณำธกำรแถลง

มมขำว

๓

๒๓

๒๔

๒๒

สำรบญ รำยชอผจดท�ำ เนองจำกปก

ปญหำจำกขอหำรอกฎหมำยทนำสนใจ

ขำวเนตบณฑตยสภำ

เนองจำกปก

๑๗

๒๑

* รองโฆษกส�ำนกงำนอยกำรสงสด, ผอ�ำนวยกำรโครงกำรในพระด�ำร พระเจำหลำนเธอ พระองคเจำพชรกตยำภำ** นกประชำสมพนธปฏบตกำร เนตบณฑตยสภำ๑ พระรำชพธบรมรำชำภเษกในสมยรตนโกสนทรตงแตรชกำลท ๑ ถงรชกำลท ๙ มกำรประกอบกำรพระรำชพธบรมรำชำภเษกมำแลว ๑๑ ครง (มตชน ฉบบพเศษ วนท ๒๕ เมษำยน ๒๕๖๒ : บรมรำชำภเษก พระมหำจกรบรมรำชวงศ หนำ ๓ - ๖)

อานตอหนา ๔

นบเปนความยนดอยางยงแกปวงชนชาวไทย เมอสมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ

บดนทรเทพยวรางกร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตงการพระราชพธบรมราชาภเษก

พระราชพธบรมราชาภเษก

ตามราชประเพณวนท ๔ - ๖ พฤษภาคม ๒๕๖๒ เพอเปนสวสดมงคลของประเทศชาตและราชอาณาจกร

พระราชพธบรมราชาภเษก๑ เปนพระรำชพธส�ำคญทแสดงถงควำมเปนพระมหำกษตรยโดยสมบรณใน

พระรำชพงศำวดำรไมไดกลำววำมลกษณะอยำงไร ในสมยรตนโกสนทรเมอพระบำทสมเดจพระพทธยอดฟำจฬำโลก

มหำรำชเสดจขนครองรำชสมบตใน พ.ศ. ๒๓๒๕ ทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหตงกำรพระรำชพธอยำงสงเขป เรยกวำ

“พระรำชพธปรำบดำภเษก” ตอมำโปรดใหขำรำชกำรทรบรำชกำรมำแตครงกรงศรอยธยำสอบสวนแบบแผนกำร

พระรำชพธครงกรงศรอยธยำไดสมบรณแลว จงทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหตงกำรพระรำชพธอกครงหนงใน

พ.ศ. ๒๓๒๘ เรยกวำ “พระรำชพธรำชำภเษก” ควำมส�ำคญของพระรำชพธอยททรงรบน�ำอภเษกทพระทนงอฐทศอทมพร

รำชอำสน [อด-ถะ-ทด-อ-ทม-พอน-รำด-ชะ-อำด] เพอแสดงควำมเปนใหญในทศทง ๘ และไดยดถอพระรำชพธครงนนเปน

แบบแผน ตอมำถงสมยพระบำทสมเดจพระจอมเกลำ

เจำอยหวทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหเรยกพระรำชพธ

รำชำภเษกนวำ “พระรำชพธบรมรำชำภเษก”

พระราชพธบรมราชาภเษก รชกาลท ๑๐๒

สมเดจพระเจำอยหวมหำวชรำลงกรณ บดทรเทพย-

วรำงกร ทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหตงกำรพระรำชพธ

บรมรำชำภเษก เพอควำมเปนสวสดมงคลของประเทศชำต

เป นทปลำบปลมปตยนดของพสกนกรโดยทวกน ม

ก�ำหนดกำรพระรำชพธเปน ๓ ชวงคอ

๑. พระราชพธเบองตน ประกอบดวย กำรเตรยม

น�ำอภเษก กำรจำรกพระสพรรณบฏ ดวงพระรำชสมภพ

และแกะพระรำชลญจกร ระหวำงวนท ๖ - ๒๓ เมษำยน

๒๕๖๒

๒. พระราชพธเบองกลาง พระรำชพธบรมรำชำ-

ภเษก ก�ำหนดวนท ๒ - ๖ พฤษภำคม ๒๕๖๒

๓. พระราชพธเบองปลาย คอ พระรำชพธ

ทรงบ�ำเพญพระรำชกศลถวำยผำพระกฐน โดยขบวน

พยหยำตรำชลมำรคไปยงวดอรณรำชวรำรำมในเดอน

ตลำคม ๒๕๖๒

พธท�าน�าอภเษก

ในกำรพระรำชพธบรมรำชำภเษก ตองเตรยมท�ำน�ำ

อภเษก โดยท�ำพธพลกรรมตกน�ำจำกแหลงน�ำศกดสทธ

ทวรำชอำณำจกร จ�ำนวน ๑๐๗ แหงตำมโบรำณรำช

ประเพณ และท�ำพธพรอมกนในวนท ๖ เมษำยน ๒๕๖๒

ตงพธท�ำน�ำอภเษก ณ พระอำรำมส�ำคญประจ�ำจงหวดของ

แตละจงหวด ๗๖ แหง ในวนท ๘ เมษำยน และเวยนเทยน

สมโภชน�ำอภเษกในวนท ๙ เมษำยน

จำกนนทกจงหวดเชญน�ำศกดสทธจำกจงหวดมำ

ตงไวในพระอโบสถวดสทศนเทพวรำรำม เพอเสกน�ำอภเษก

ประกำศชมนมเทวดำ ท�ำน�ำเทพมนตเจรญพระพทธมนต

รวมกบน�ำอภเษกของกรงเทพมหำนคร (จำกหอศำสตรำคม

พระบรมมหำรำชวง) ในวนท ๑๘ เมษำยน และแหเชญ

น�ำอภเษกของทกจงหวดทง ๗๗ จงหวด รวมทงน�ำเบญจ-

สทธคงคำ (แมน�ำบำงปะกง แมน�ำปำสก แมน�ำเจำพระยำ

แมน�ำรำชบร และแมน�ำเพชรบร) และน�ำจำกสระ ๔ สระ

(สระแกว สระเกษ สระคำ สระยมนำ ในจงหวดสพรรณบร)

จำกวดสทศนเทพวรำรำมไปยงพระอโบสถวดพระศรรตน-

ศำสดำรำม ในวนท ๑๙ เมษำยน เพอพรำหมณประกอบ

พธ

การจารกพระสพรรณบฏ ดวงพระบรมราชสมภพ และ

พระราชลญจกร

วนท ๒๒ และ ๒๓ เมษำยน พธจำรกพระสพรรณบฏ

เฉลมพระปรมำภไธย ดวงพระบรมรำชสมภพ และแกะ

พระรำชลญจกรประจ�ำรชกำล ตลอดจนจำรกพระสพรรณบฏ

พระบรมวงศ ณ วดพระศรรตนศำสดำรำม

ถวายราชสกการะสมเดจพระบรมราชบพการ

วนท ๒ พฤษภำคม สมเดจพระเจำอยหว เสดจ

พระรำชด�ำเนนไปถวำยรำชสกกำระพระบรมรำชำนสรณ

รชกำลท ๕ ณ พระลำนพระรำชวงดสต จำกนนเสดจ

พระรำชด�ำเนนไปถวำยรำชสกกำระปฐมบรมรำชำนสรณ

ณ เชงสะพำนพระพทธยอดฟำ และเสดจฯ ไปยงพระบรม

มหำรำชวง เพอทรงบวงสรวงสงศกดสทธ

การพระราชพธบรมราชาภเษก

วนท ๓ พฤษภำคม พธแหเชญพระสพรรณบฏ

ดวงพระบรมรำชสมภพ และพระรำชลญจกรประจ�ำรชกำล

จำกวดพระศรรตนศำสดำรำมไปยงพระทนงไพศำลทกษณ

เพอทลเกลำฯ ถวำยในกำรพระรำชพธบรมรำชำภเษก

จำกนน สมเดจพระเจำอย หว เสดจฯ ไปทรง

นมสกำรพระพทธมหำมณรตนปฏมำกร ณ พระอโบสถ

วดพระศรรตนศำสดำรำม ทรงนมสกำรพระรตนตรย

ณ พระทนงอมรนทรวนจฉย ถวำยบงคมพระบรมอฐ

พระอฐ ณ หอพระธำตมณเฑยร

ไดเวลำมหำมงคลฤกษ จดเทยนชย พระสงฆทรง

สมณศกดประกำศกำรพระรำชพธบรมรำชำภเษก ณ

พระทนงไพศำลทกษณ พระสงฆเจรญพระพทธมนต

๒ อำงแลว ขอ ๓ หนำ ๓๖ - ๓๗

ขาวเนตบณฑตยสภา 5

บรมราชาภเษกและเฉลมพระราชมณเฑยร

วนท ๔ พฤษภำคม ทรงสรงพระมรธำภเษก ณ

มณฑปพระกระยำสนำน บรเวณชำลำพระทนงจกรพรรด

พมำนโดยน�ำสรงพระมรธำภเษกเป นน�ำจำกเบญจ

สทธคงคำ น�ำจำกสระ ๔ สระทจงหวดสพรรณบร และทรง

รบน�ำพระพทธมนต และน�ำเทพมนต ตำมล�ำดบ

ทรงรบน�ำอภเษก ซงเป นน�ำจำกทกจงหวดท

ประกอบพธแลว ณ พระทนงอฐทศอทมพรรำชอำสน

จำกนนทรงรบพระสพรรณบฏจำรกพระปรมำภไธย

เครองรำชกกธภณฑ เครองบรมขตตยรำชวรำภรณ

และพระแสงรำชศสตรำวธ ณ พระทนงภทรบฐ

เสดจออกมหำสมำคม ณ พระทนงอมรนทรวนจฉย

ทรงรบกำรถวำยพระพรชยมงคลจำกพระบรมวงศำนวงศ

องคมนตร คณะรฐมนตร ขำรำชกำรชนผใหญ

เสดจฯ โดยขบวนรำบใหญไปยงวดพระศรรตนศำสดำ

รำม เพอทรงประกำศพระองคเปนพทธศำสนปถมภก

เสดจฯ ไปถวำยบงคมพระบรมรปสมเดจพระบรพมหำ

กษตรยำธรำช ณ ปรำสำทพระเทพบดร และเสดจฯ ไป

ถวำยบงคมพระบรมอฐ พระอฐ สมเดจพระบรมรำชบพกำร

ณ พระทนงดสตมหำปรำสำท

พระบำทสมเดจพระเจำอยหว เสดจเถลงพระแทน

รำชบรรจถรณ ณ พระทนงจกรพรรดพมำน ในพระรำชพธ

เฉลมพระรำชมณเฑยร

พระราชพธเฉลมพระปรมาภไธย พระนามาภไธย

สถาปนาพระฐานนดรศกดพระบรมวงศ และเสดจ

พระราชด�าเนนเลยบพระนคร โดยขบวนพยหยาตรา

สถลมารค

วนท ๕ พฤษภำคม พระบำทสมเดจพระเจำอยหว

เสดจพระรำชด�ำเนนไปยงพระทนงอมรนทรวนจฉยในกำร

พระรำชพธเฉลมพระปรมำภไธย พระนำมำภไธย สถำปนำ

พระฐำนนดรศกดพระบรมวงศ

จำกนน เสดจพระรำชด�ำเนนโดยขบวนพยหยำตรำ

สถลมำรคไปยงวดบวรนเวศวหำร วดรำชบพธสถตมหำ

สมำรำม และวดพระเชตพนวมลมงคลำรำม เพอทรงนมสกำร

พระพทธปฏมำประธำน และพระบรมรำชสรรำงคำร

เสดจออกทรงรบการถวายพระพรชยมงคล

วนท ๖ พฤษภำคม พระบำทสมเดจพระเจำอยหว

เสดจออก ณ ทองพระโรง พระทนงสทไธสวรรยปรำสำท

ทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหผน�ำศำสนำและผแทนคณะ

พำณช เฝำฯ ถวำยพระพรชยมงคล และเสดจออก ณ

สหบญชร ทรงพระกรณำโปรดเกลำฯ ใหประชำชนถวำย

พระพรชยมงคล จำกนน เสดจออกใหคณะทตำนทตและ

กงสลตำงประเทศเฝำฯ ถวำยพระพรชยมงคล ณ ทองพระ

โรง พระทนงจกรมหำปรำสำท

เสดจพระราชด�าเนนเสยบพระนครโดยขบวนพยหยาตรา

ชลมารค

หลงจำกพระรำชพธบรมรำชำภเษกแลว ในปลำย

เดอนตลำคม ๒๕๖๒ พระบำทสมเดจพระเจำอย หว

จะเสดจพระรำชด�ำเนนโดยขบวนพยหยำตรำชลมำรค

ไปยงวดอรณรำชวรำรำม เพอทรงบ�ำเพญพระรำชกศล

ถวำยผำพระกฐน

แหลงขอมล

- เวบไซตคณะกรรมกำรฝำยประชำสมพนธงำน

พระรำชพธบรมรำชำภเษก https://phralan.in.th/

coronation/index.php

- เวบไซตสถำนโทรทศนไทยทวสชอง ๓ (http://

www.ch3thailand.com/rama10/coronation?page=

vocabularyofcoronation)

- บรมรำชำภเษก พระมหำจกรบรมรำชวงศ :

มตชน ฉบบพเศษ วนท ๒๕ เมษำยน ๒๕๖๒

ขาวเนตบณฑตยสภา6

ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจกรณเอกสารแนบทายสญญาขดแยงกนเอง

และผรบจางลงนามในสญญาจาง แตไมลงนามในแบบแปลน**

พอชน พรหมโชตชย*

ขอเทจจรง หำงหนสวนจ�ำกด น. ชนะกำรประมลโครงกำรกอสรำงทอระบำยน�ำของเทศบำลต�ำบล ข. ตอมำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดลงนำมในสญญำ แตไมไดลงนำมใน แบบแปลนและเอกสำรอนเปนสวนหนงของสญญำ โดยใหเหตผลวำแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำนและรำคำ (แบบ ปร.๔) และแบบแปลนขดแยงกนกลำวคอ ในแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) ไมไดระบจ�ำนวนบอพก แตระบจ�ำนวนงำนฝำปดจ�ำนวน ๒๓ ฝำ สวนแบบแปลนนน ไมไดระบจ�ำนวนบอพกเชนกน แตระบ จดบอพกไวทกระยะไมเกน ๑๐ เมตร โดยมระยะทำงยำว ๖๐๐ เมตร ซงทำงหำงหนสวนจ�ำกด น. ค�ำนวณไดเปนบอพก จ�ำนวน ๒๓ บอ ในขณะทเทศบำลต�ำบล ข. ค�ำนวณไดเปนบอพก จ�ำนวน ๕๕ บอ หำงหนสวนจ�ำกด น. จงไมเขำท�ำงำน และขอใหเทศบำลต�ำบล ข. ด�ำเนนกำรจดท�ำแบบแปลนจดทจะวำงบอพกน�ำใหม จ�ำนวน ๒๓ บอ ตอมำ คณะกรรมกำรตรวจกำรจำงและชำงควบคมงำนไดมมตใหยดตำมแบบแปลนประกอบกำรจดซอจดจำงตำมประกำศของเทศบำลต�ำบล ข. คอจะมบอพกโดยประมำณ ๕๕ บอ ตอมำ เมอหำงหนสวนจ�ำกด น. ไมเขำด�ำเนนกำรกอสรำง เทศบำลต�ำบล ข. จงบอกเลกสญญำ หำงหนสวนจ�ำกด น. จงไดรองขอควำมเปนธรรมตอผวำรำชกำรจงหวด ก. เพอใหตรวจสอบขอเทจจรงดงกลำว ขอหารอ จงหวด ก. จงขอหำรอในกรณดงตอไปน ตำมสญญำจำงดงกลำว ขอตกลงวำจำงยงขำดรำยละเอยดอนเปนสำระส�ำคญในสวนของบอพกและฝำปดทไมไดระบจ�ำนวนใหชดเจน ประกอบกบแบบแปลนแนบทำยสญญำจำง ไมไดระบจ�ำนวนบอพกแตแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำนและรำคำ (แบบ ปร.๔) ระบงำนฝำปดจ�ำนวน ๒๓ ฝำ ซงขดแยงกนในสญญำจำง เปนเหตใหหำงหนสวนจ�ำกด น. ไมยนยอมลงนำมในแบบแปลน แนบทำย

สญญำจำง และไดยนเรองขอใหเทศบำลต�ำบล ข. จดท�ำแบบแปลนจดวำงบอพกน�ำใหม แตเทศบำลต�ำบล ข. ไดยนยนตำมแบบแปลนเดมทไดแนบทำยพรอมสญญำจำงตงแตตน หำงหนสวนจ�ำกด น. จงไมเขำด�ำเนนงำน และเทศบำลต�ำบล ข. ไดแจงยกเลกสญญำ เหนวำ กรณดงกลำวเกดจำกควำมบกพรองแหงสญญำจำงอนเปนสำระส�ำคญ ซงตำมรำยละเอยดในสญญำจำง ในสวนของแบบแปลนและใบปรมำณงำนและรำคำ ถอเปนสวนหนงของสญญำ ผรบจำงและผวำจำงจะตองลงนำมในเอกสำรตำง ๆ ใหครบถวนทกรำยกำรทปรำกฏในสญญำจำง เมอผรบจำงไม ลงนำมในแบบแปลนซงถอเปนสวนหนงของสญญำจงนำจะไมกอใหเกดนตกรรมสญญำ ยอมไมมผลผกพนตำมกฎหมำย เนองจำกสญญำดงกลำวไมสมบรณจงไมมเหตทจะยกเลกสญญำ ควำมเหนของจงหวด ก. ถกตองหรอไม

ค�าวนจฉยของส�านกงานอยการสงสด ส�ำนกงำนอยกำรสงสดพจำรณำแลว เหนวำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดเขำเสนอรำคำในกำรประมลจำงกอสรำงทอระบำยน�ำ ซงเทศบำลต�ำบล ข. ไดจดท�ำเอกสำรประมลกำรจำงดวยระบบอเลกทรอนกส (e-Auction) พรอมดวยแบบแปลนและแบบแสดงรำยกำรปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) ใหหำงหนสวนจ�ำกด น. ตรวจพจำรณำกอนเขำเสนอรำคำ และตอมำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดเขำท�ำสญญำจำงกบเทศบำลต�ำบล ข. ซงแบบแปลนและแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) อนเปนเอกสำรแนบทำยสญญำจำงเปนเอกสำรฉบบเดยวกนกบแบบแปลนและแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) ทแนบทำยเอกสำรประมลกำรจำงดวยระบบอเลกทรอนกส กลำวคอ ในแบบแปลนไมไดระบจ�ำนวน บอพก แตระบใหสรำงบอพกส�ำหรบระยะทำง ๖๐๐ เมตร โดยทกระยะไมเกน ๑๐ เมตร และแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) ไมไดระบจ�ำนวนบอพก เชนกน แตระบจ�ำนวนฝำบอพกตะแกรงเหลก จ�ำนวน

* อยกำรประจ�ำส�ำนกงำนอยกำรสงสด ส�ำนกงำนทปรกษำกฎหมำย ส�ำนกงำนอยกำรสงสด** ส�ำนวนขอหำรอส�ำนกงำนอยกำรสงสด ส�ำนกงำนทปรกษำกฎหมำย เลขรบท ห.๑๔๓/๒๕๖๐

ขาวเนตบณฑตยสภา 7

๒๓ ฝำ จงยอมถอไดวำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดตรวจสอบและท�ำควำมเข ำใจในแบบรปและรำยกำรละเอยด โดยถถวนแลวทงกอนเขำรวมเสนอรำคำและกอนจะเขำท�ำสญญำ หำกหำงหนสวนจ�ำกด น. เหนวำแบบแปลนดงกลำวไมถกตองกยอมสำมำรถไมยนประมลหรอไมเขำท�ำสญญำกได แตหำงหนสวนจ�ำกด น. กลบเขำรวมเสนอรำคำและไดลงลำยมอชอในสญญำจำง ยอมถอไดวำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดยอมรบแบบแปลนดงกลำวแลว และเมอเอกสำรแนบทำยสญญำเกดควำมขดแยงกนเอง และแบบรปและรำยกำรละเอยดนนผดพลำดหรอคลำดเคลอนไปจำกหลกกำรทำงวศวกรรมหรอทำงเทคนค กยอมจะตองปฏบตตำมสญญำจำง ขอ ๒ และ ๑๒ ซงคณะกรรมกำรตรวจกำรจำงและชำงควบคมไดมมตวำใหยดตำมแบบแปลนตำมประกำศของเทศบำลต�ำบล ข. ซงค�ำนวณได ๕๕ บอ หำงหนสวนจ�ำกด น. ยอมจะตองปฏบตตำมค�ำวนจฉยของผวำจำงและคณะกรรมกำรตรวจกำรจำงและผควบคมงำนทใหสรำงบอพก จ�ำนวน ๕๕ บอ จะถอวำเปนกำร ขดแยงกนในสญญำจำงและเกดควำมบกพรองแหงสญญำอนเปนสำระส�ำคญจนเปนเหตใหหำงหนสวนจ�ำกด น. ไมลงนำมในแบบแปลนและไมปฏบตตำมสญญำไมได สวนกรณทจงหวด ก. หำรอวำแบบแปลนและ ใบปรมำณงำนและรำคำ ถอเปนสวนหนงของสญญำ ผรบจำงและผวำจำงจะตองลงนำมในเอกสำรตำง ๆ ใหครบถวนทกรำยกำรทปรำกฏในสญญำจำง เมอผรบจำงไมลงนำมในแบบแปลนซงถอเปนสวนหนงของสญญำจงนำจะไมกอใหเกดนตกรรมสญญำ ยอมไมมผลผกพนตำมกฎหมำย เนองจำกสญญำดงกลำวไมสมบรณจงไมมเหตทจะยกเลกสญญำนน เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ หำงหนสวนจ�ำกด น. โดยผมอ�ำนำจไดท�ำสญญำจำงตำมแบบสญญำกบเทศบำลต�ำบล ข. และไดลงลำยมอชอในสญญำทกหนำ ยกเวนแบบแปลน ซงเปนเอกสำรแนบทำยสญญำ กำรทหำงหนสวนจ�ำกด น. ลงลำยมอชอในสญญำแลว ยอมถอไดวำสญญำดงกลำวผกพนคสญญำแลว แมแบบแปลนซงเปนเอกสำรแนบทำยสญญำจะถอวำเปนสวนหนงของสญญำ แตกไมจ�ำเปนทคสญญำจะตองลงลำยมอชอในเอกสำรแนบทำยแตอยำงใด ดงนนกำรลงลำยมอชอในสญญำแตไมลงลำยมอชอในแบบแปลนแนบทำยสญญำนน ถอวำสญญำนนเกดขน มผลสมบรณและมผลผกพนตำมกฎหมำยแลว หำกตอมำหำงห นสวนจ�ำกด น. ไมปฏบตตำมสญญำ เทศบำลต�ำบล ข. กยอมใชสทธบอกเลกสญญำได

หมายเหต ๑. เอกสำรประมลกำรจำงดวยระบบอเลกทรอนกส ก�ำหนดไววำ “กอนยนเอกสำรประมลรำคำจำงดวยวธกำรทำงอเลกทรอนกส ผประสงคจะเสนอรำคำควรตรวจดรำงสญญำ แบบรป และรำยละเอยด ฯลฯ ใหถถวนและเขำใจเอกสำรประมลรำคำทงหมดเสยกอนทจะตกลงยนขอเสนอตำมเงอนไขในเอกสำรประมลรำคำจำงด วยวธกำรอเลกทรอนกส” สญญำจำง ขอ ๑๒ ก�ำหนดไววำ “ผรบจำงจะตองรบรองวำไดตรวจสอบและท�ำควำมเขำใจในรปแบบรปรำยกำรละเอยด โดยถถวนแลว หำกปรำกฏวำแบบรปและรำยกำรละเอยดนนผดพลำดหรอคลำดเคลอนไปจำกหลกกำรทำงวศวกรรมหรอทำงเทคนค ผ รบจำงตกลงทจะปฏบตตำมค�ำวนจฉยของกรรมกำรตรวจกำรจำงหรอ ผควบคมงำมหรอ บรษททปรกษำทผวำจำงแตงตงเพอใหงำนแลวเสรจบรบรณโดยจะคดคำใชจำยใด ๆ เพมขนจำกผวำจำงไมได” ดงนน กอนทหำงหนสวนจ�ำกด น. จะเขำยนประมลและจะท�ำสญญำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดซอเอกสำรประมลกำรจ ำงและย อมจะตองศกษำร ำงสญญำ แบบรป รำยละเอยด และตรวจสอบและท�ำควำมเขำใจในรปแบบรปรำยกำรละเอยดโดยถถวนแลว หำกหำงหนสวนจ�ำกด น. เหนวำแบบแปลนดงกลำวไมถกตองกยอมสำมำรถไมยนประมลหรอไมเขำท�ำสญญำกได แตหำงหนสวนจ�ำกด น. กลบเขำรวมเสนอรำคำจนเปนผชนะกำรประมล และไดลงลำยมอชอในสญญำจำง จงยอมถอไดวำหำงหนสวนจ�ำกด น. ไดยอมรบแบบแปลนและแบบแสดงรำยกำร ปรมำณงำน และรำคำ (แบบ ปร.๔) ทแนบทำยเอกสำรประมลกำรจำงดวยระบบอเลกทรอนกส และทแนบทำยสญญำ ดงกลำวแลว ๒. ในสญญำจำง ขอ ๒ ไดก�ำหนดไววำ “ควำมใดในเอกสำรแนบทำยสญญำทขดแยงกบขอควำมในสญญำน ใหใชขอควำมในสญญำนบงคบ และในกรณทเอกสำรแนบทำยสญญำขดแยงกนเอง ผรบจำงจะตองปฏบตตำมค�ำวนจฉยของผวำจำง” เมอคณะกรรมกำรตรวจกำรจำงและชำงควบคมไดมมตวำใหยดตำมแบบแปลนตำมประกำศของเทศบำลต�ำบล ข. ซงค�ำนวณได ๕๕ บอ ดงนน หำงหนสวนจ�ำกด น. ยอมจะตองปฏบตตำมค�ำวนจฉย จะถอวำสญญำจำงขดแยง กนและเกดควำมบกพรองแหงสญญำอนเปนสำระส�ำคญ จนเปนเหตใหหำงหนสวนจ�ำกด น. ไมลงนำมในแบบแปลน

ขาวเนตบณฑตยสภา8

และไมปฏบตตำมสญญำไมได ๓. เอกสำรประมลกำรจำงดวยระบบอเลกทรอนกส ขอ ๗ ก�ำหนดไววำ “ผชนะกำรประมลรำคำจำงดวยระบบอเลกทรอนกส (ผรบจำง) จะตองท�ำสญญำจำงตำมแบบสญญำ ดงระบในขอ ๑.๕ กบเทศบำลภำยใน ๗ วน นบถดจำกวนทไดรบแจง...” ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๓๖๖ วรรคสอง บญญตไววำ “ถำไดตกลงกนวำสญญำอนมงจะท�ำนนจะตองท�ำเปนหนงสอไซร เมอกรณเปนทสงสย ทำนนบวำยงมไดมสญญำตอกนจนกวำจะไดท�ำขนเปนหนงสอ” ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๓๖๘ บญญตไวว ำ “สญญำนนทำนใหตควำมไปตำมควำมประสงคในทำงสจรต โดยพเครำะหถงปกตประเพณดวย” กำรทในเอกสำรประมลกำรจำงดวยระบอเลกทรอนกส ขอ ๗ ระบไวดงกลำว ยอมแสดงใหเหนถงเจตนำของ

๑ พพำกษำฎกำท ๘๘๙๘/๒๕๔๔ - ประกำศแจงควำมประกวดรำคำจำงเหมำเปนเพยงประกำศเชญชวนใหผสนใจทจะรบจำง ขนขยะมลฝอยจำกทำรมแมน�ำเจำพระยำไปท�ำลำยโดยวธฝงดน ยนค�ำเสนอขอท�ำสญญำกบจ�ำเลยท ๑ โดยวธยนซองประกวด รำคำ ซงตอมำโจทกเปนผเขำประกวดรำคำและเสนอรำคำต�ำสดอนเปนกำรท�ำค�ำเสนอตอจ�ำเลยท ๑ แลว เทำกบโจทก ยอมรบทจะปฏบตตำมเงอนไขของจ�ำเลยท ๑ ทกประกำร กำรทจ�ำเลยท ๑ โดยประธำนคณะกรรมกำรเปดซองประกวด รำคำมหนงสอแจงใหโจทกทรำบในภำยหลงวำตกลงรบรำคำทโจทกเสนอถอไดวำเปนกำรท�ำค�ำสนองรบค�ำเสนอของโจทก แตในประกำศแจงควำมประกวดรำคำจำงเหมำ ขอ ๑๖ ระบวำเมอจ�ำเลยท ๑ แจงใหผประกวดรำคำไดทรำบเปนหนงสอ ผประกวดรำคำไดนนตองไปท�ำสญญำตำมแบบของจ�ำเลยท ๑ ภำยใน ๗ วน นบแตวนไดรบแจง ดงนนเมอขอเทจจรงได ควำมวำโจทกและจ�ำเลยท ๑ ยงไมไดท�ำสญญำตำมแบบของจ�ำเลยท ๑ จงไมเกดเปนสญญำผกพนโจทกและจ�ำเลยท ๑ กำรทจ�ำเลยท ๑ ประกำศยกเลกกำรประกวดรำคำจำงเหมำครงน ไมวำโจทกซงเปนผชนะกำรประกวดรำคำจะท�ำผดเงอนไข ตำมประกำศแจงควำมประกวดรำคำหรอไมกตำมกไมถอวำจ�ำเลยท ๑ กระท�ำผดสญญำตอโจทก โจทกจงไมอำจเรยกรอง คำเสยหำยในสวนนจำกจ�ำเลยท ๑ ตำมประกำศแจงควำมประกวดรำคำจำงเหมำ ขอ ๑๘ ไดระบเงอนไขไววำ จ�ำเลยท ๑ ทรงไวซงสทธทจะยกเลกกำรประกวดรำคำรำยนเสยกไดแลวแตจะเหนสมควรเพอประโยชนของทำงรำชกำรและผยนซอง ประกวดรำคำไมมสทธเรยกรองเอำคำทดแทนหรอคำเสยหำยใด ๆ จำกจ�ำเลยท ๑ ได ดงนน แมวำโจทกจะเปนผทยนซอง ประกวดรำคำและเสนอรำคำต�ำสด ทงไดปฏบตตำมเงอนไขของผยนซองประกวดรำคำตำมทไดประกำศแจงควำมไวแลว กตำมจ�ำเลยท ๑ ยอมมสทธทจะยกเลกกำรประกวดรำคำครงนไดเมอจ�ำเลยท ๑ เหนสมควรเพอประโยชนของทำงรำชกำร แมจ�ำเลยท ๑ จะแจงยกเลกกำรประกวดรำคำหลงจำกกำรเปดซองประกวดรำคำนำนถง ๕ ป แตโจทกกไมสำมำรถน�ำสบได วำจ�ำเลยคนหนงคนใดมเจตนำกลนแกลงโจทกเพอใหโจทกไดรบควำมเสยหำย ขอเทจจรงไดควำมวำ โครงกำรขนขยะมลฝอย รมแมน�ำเจำพระยำมผลกระทบตอประชำชนและสงแวดลอมทอยในบรเวณใกลเคยงกบสถำนทกลบฝงขยะ ตลอดจนบรเวณ ทำเทยบเรอทใชเปนทขนล�ำเลยงขยะมลฝอยลงเรอเปนอยำงมำก กำรพจำรณำถงผลกระทบดงกลำวจงตองกระท�ำอยำง ละเอยดรอบคอบ จ�ำเลยท ๑ ไดด�ำเนนกำรในเรองนอยำงตอเนองและตลอดมำ ซงโจทกกไดรวมรบรอยำงใกลชด ทงยงให ควำมยนยอมขยำยก�ำหนดเวลำยนรำคำทโจทกเสนอไวอยำงตอเนองเชนกน โจทกจงไมอำจกลำวอำงไดวำกำรแจงยกเลกกำร ประกวดรำคำลำชำของจ�ำเลยท ๑ เปนกำรกระท�ำโดยจงใจกลนแกลงใหโจทกไดรบควำมเสยหำยหรอไมมเหตอนสมควรหรอ ไมเปนประโยชนตอทำงรำชกำร แมโจทกจะไดระบไวในหนงสอยนยอมขยำยก�ำหนดเวลำยนรำคำวำหำกไมตกลงท�ำสญญำ วำจำงโจทกภำยในก�ำหนดแลว โจทกจะเรยกคำเสยหำยจำกจ�ำเลยท ๑ กไมมผลทำงกฎหมำยวำกำรทจ�ำเลยท ๑ ไมท�ำสญญำ จำงเหมำกบโจทกเปนกำรกระท�ำละเมดตอโจทก สวนจ�ำเลยท ๒ ท ๓ และท ๔ ปฏบตรำชกำรไปตำมอ�ำนำจหนำท ไมไดควำมวำปฏบตหนำทโดยจงใจหรอประมำทเลนเลอท�ำใหโจทกเสยหำย จงไมถอวำเปนกำรละเมดตอโจทกเชนเดยวกน

คสญญำวำประสงคจะท�ำเปนหนงสอจงถอวำสญญำเกดขนเมอท�ำเปนหนงสอ ตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๓๖๖ วรรคสอง เมอไดมกำรท�ำสญญำตำมแบบแลว จงจะผกพนตอกนตำมสญญำ ตำมนยค�ำพพำกษำฎกำท ๘๘๙๘/๒๕๔๔๑ เมอระเบยบกระทรวงมหำดไทยวำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ซงบงคบใชใน ขณะนน ไมไดวำงหลกวำกำรท�ำสญญำจะตองลงลำยมอ ชอในแบบแปลนซงเปนเอกสำรแนบทำยสญญำหรอไม จงยอมจะตองตควำมไปตำมควำมประสงคในทำงสจรต โดยพเครำะหถงปกตประเพณ ตำมมำตรำ ๓๖๘ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ซงในทำงปกตประเพณนน สญญำทระบใหตองท�ำเปนหนงสอ จะมผลผกพนกตอเมอคสญญำไดลงลำยมอในสญญำนนแลว ไมจ�ำเปนจะตองลงลำยมอชอในเอกสำรแนบทำยสญญำแตอยำงใด

ขาวเนตบณฑตยสภา 9

กลองวงจรปดเปนเทคโนโลยอยำงหนงทนยมใชเพอรกษำควำมปลอดภยตอกำรถกโจรกรรมและกำรกระท�ำตำง ๆ กำรตดตงกลองวงจรปดจะถอเปนกำรใชควำมระมดระวงเพยงพอแลวหรอไม และแกตวไมตองรบผดในควำมเสยหำยอยำงไร ตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๒๐ กลำวคอ มาตรา ๔๒๐ ผใดจงใจหรอประมาทเลนเลอ ท�าตอบคคลอนโดยผดกฎหมายใหเขาเสยหายถงแกชวตกด แกรางกายกด อนามยกด เสรภาพกด ทรพยสนหรอ สทธอยางหนงอยางใดกด ทานวาผนนท�าละเมดจ�าตองใชคาสนไหมทดแทนเพอการนน ประเดนนมค�ำพพำกษำฎกำทนำสนใจเกยวกบกลองวงจรปด ถอค�าพพากษาฎกาท ๗๔๓/๒๕๖๑ มสำระดงน โจทกฟองวำโจทกเปนผ รบประกนภยรถกระบะ คนหนงจำกนำงสำว น. ผเอำประกนภยโดยมธนำคำร ท. เปนผรบประโยชน สวนจ�ำเลยมหลำยสำขำซงสำขำนวนคร จงหวดปทมธำน เปนสำขำหนงของจ�ำเลยเมอวนท ๑๗ พฤษภำคม ๒๕๕๖ เวลำ ๑๖.๓๐ นำฬกำ นำย อ. นองชำยนำงสำว น. ผเอำประกนภยขบรถกระบะทโจทกรบประกนภยไปจอดบรเวณลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยสำขำนวนคร ตอมำปรำกฏวำรถกระบะดงกลำวสญหำยโดยควำมประมำทของจ�ำเลยทปลอยปละละเลยเปนเหตใหคนรำยเขำมำลกรถไป โจทกไดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผรบประโยชนแลว โดยโจทกขอคดดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอปของตนเงนดงกลำว นบแตวนทโจทกชดใชคำสนไหมทดแทนจนถงวนฟอง โจทกจงเขำรบชวงสทธมำฟองใหจ�ำเลยรบผดในผลแหงกำรท�ำละเมด ขอใหบงคบจ�ำเลยสงมอบรถกระบะทพพำท หำกสงมอบรถกระบะ ไมไดใหใชคำเสยหำย พรอมดอกเบยอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบถดจำกวนฟองเปนตนไปจนกวำช�ำระเสรจแกโจทก จ�ำเลยใหกำรวำ จ�ำเลยไมมหนำทและควำมรบผดในกำรรกษำควำมปลอดภยใหแกรถยนตทจอดในบรเวณลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยไมใหเกดควำมเสยหำย

หรอถกโจรกรรม จ�ำเลยและพนกงำนของจ�ำเลยไมไดประมำทเลนเลอ รถกระบะสญหำยเกดจำกควำมประมำทของนำย อ. ทไมตดตงอปกรณปองกนกำรโจรกรรม อกทงนำย อ. ไมไดไปใชบรกำรรำนคำของจ�ำเลยเพยงแตน�ำรถกระบะไปจอดเพอใชบรกำรรำนคำอนซงไมใชของจ�ำเลยเทำนน รถกระบะใชงำนมำนำนยอมเสอมสภำพรำคำในทองตลำดมมลคำไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บำท คำเสยหำย สงเกนจรง ขอใหยกฟอง ศำลชนตนพพำกษำใหจ�ำเลยช�ำระเงนจ�ำนวน ๓๘๐,๐๐๐ บำท พรอมดอกเบยอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนดงกลำว นบแตวนท ๖ สงหำคม ๒๕๕๖ เปนตนไปจนกวำจะช�ำระเสรจแกโจทก แตดอกเบยค�ำนวณถง วนท ๕ มกรำคม ๒๕๕๗ (ทถก วนท ๕ มนำคม ๒๕๕๗)ซงเปนวนฟองตองไมเกน ๑๖,๐๘๕ บำท ใหจ�ำเลยใช คำฤชำธรรมเนยมแทนโจทก โดยก�ำหนดคำทนำยควำมให ๑๐,๐๐๐ บำท ค�ำขออนนอกจำกน ใหยก จ�ำเลยอทธรณ ศำลอทธรณภำค ๑ พพำกษำยน คำฤชำธรรมเนยมชนอทธรณใหเปนพบ จ�ำเลยฎกำ ศาลฎกาแผนกคดพาณชยและเศรษฐกจวนจฉยวา ขอเทจจรงรบฟงเปนยตวำ โจทกรบประกนภยรถกระบะจำกนำงสำว น. ผเอำประกนภย ตงแตวนท ๒๖ มถนำยน ๒๕๕๕ ถงวนท ๒๖ มถนำยน ๒๕๕๖ โดยโจทกจะชดใชคำสนไหมทดแทนเพอควำมเสยหำยหรอสญหำยกรณ รถกระบะสญหำยเปนเงน ๓๘๐,๐๐๐ บำท ตำมตำรำงกรมธรรมประกนภยรถยนต สวนจ�ำเลยประกอบกจกำรจ�ำหนำยสนคำอปโภคและบรโภคแกประชำชน มสำขำหลำยแหง สำขำนวนคร จงหวดปทมธำน เปนสำขำหนงของจ�ำเลย โดยจ�ำเลยจดลำนจอดรถไวใหบรกำรแกลกคำทมำซอสนคำและใหบรกำร เมอวนท ๑๗ พฤษภำคม ๒๕๕๖ เวลำ ๑๖.๓๐ นำฬกำ นำย อ. นองชำยของนำงสำว น. ผเอำประกนภยไดขบรถกระบะทโจทกรบประกนภยไว

ขาวเนตบณฑตยสภา10

ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง*

คำ�พพากษาฎกาทนาสนใจ กลองวงจรปดเพยงพอรกษาความปลอดภยไดหรอไม

* ผชวยอธกำรบด และคณบดคณะนตศำสตร มหำวทยำลยสยำม

มำจอดทลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลย สำขำนวนคร และเขำไปซอสนคำภำยในหำงสรรพสนคำจ�ำเลยจนกระทงเวลำ ๑๗.๓๐ นำฬกำ จงกลบออกมำ ปรำกฏวำรถกระบะคนดงกลำวสญหำยไปจำกลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลย จงไดแจงใหพนกงำนรกษำควำมปลอดภยของจ�ำเลยทรำบ จำกนนไดแจงควำมตอเจำพนกงำนต�ำรวจและแจงใหโจทกทรำบ โจทกไดใหเจำหนำทของโจทกมำด�ำเนนกำรตรวจสอบและไดจำยคำสนไหมทดแทน เนองจำกกำรสญหำยของรถกระบะใหแกธนำคำร ท. ผรบประโยชนตำมกรมธรรมประกนภยเปนเงน ๓๘๐,๐๐๐ บำท ปญหำตองวนจฉยตำมฎกำของจ�ำเลยประกำรแรก มวำ จ�ำเลยมหนำทตองดแลรกษำรถกระบะทนำย อ. น�ำมำจอดทลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยหรอไม จ�ำเลยฎกำวำ แมจ�ำเลยจะไดจดใหมสถำนทจอดรถใหแกลกคำผมำใชบรกำรแตบคคลอนยงสำมำรถน�ำรถยนตมำจอดไดเพยงแตตองปฏบตตำมระเบยบโดยไมตองรบบตรผำนเขำออกและไมตองผำนกำรสอบถำมจำกพนกงำนรกษำควำมปลอดภยวำจะมำท�ำธระใด ผน�ำรถยนตเขำมำจอดตองหำทจอดเองเกบกญแจและตองดแลรถยนตกบทรพยสนภำยในรถยนตเอง กำรครอบครองรถยนตยงอยกบผทขบรถยนตมำ จ�ำเลยไมไดรบฝำกรถหรอเรยกเกบ คำบรกำรกำรน�ำรถยนตเขำมำจอด จ�ำเลยไดรบประโยชนจำกผลก�ำไรจำกกำรจ�ำหนำยสนคำหรอใหบรกำรตำมปกตทำงกำรคำเทำนน ปญหำตองวนจฉยประกำรตอไปมวำเหตทรถกระบะสญหำยเกดจำกควำมประมำทเลนเลอของจ�ำเลยหรอไม จ�ำเลยฎกำวำ จ�ำเลยไมมหนำทในกำรดแลรถยนตของลกคำทน�ำมำจอดทลำนจอดรถของจ�ำเลยเนองจำกจ�ำเลยไมไดจดใหมกำรแจกบตรแกลกคำทน�ำรถยนตเขำมำจอดในลำนจอดรถ เมอรถยนตของลกคำสญหำยไปจงถอไมไดวำเกดจำกควำมประมำทเลนเลอของจ�ำเลยนน เหนวำ เมอจ�ำเลยมหนำทในกำรดแลรกษำควำมปลอดภยรถยนตของลกคำทน�ำมำจอดในลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยดงทไดวนจฉยไวขำงตนแลว และขอเทจจรงรบฟงไดอกวำ กอนเกดเหตจ�ำเลยไดจดใหมกำรแจกบตรเขำออกส�ำหรบรถยนตของลกคำทน�ำเขำมำจอดแตขณะเกดเหตไดยกเลกกำรแจกบตรเขำออกและน�ำกลองวงจรปดมำตดตงไวบรเวณทำงเขำออกลำนจอดรถแทน กำรทจ�ำเลยแจกบตรเขำออกส�ำหรบลกคำทน�ำรถยนตเขำมำจอดบรเวณลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลย แสดงวำจ�ำเลยใชมำตรกำรในกำรดแลรกษำควำมปลอดภยใหแกรถยนตของลกคำโดยมพนกงำนคอยตรวจสอบดแลรถยนตในขณะท

เขำหรอออกจำกลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลย หำกไมมบตรทมอบใหในขณะทน�ำรถยนตเขำมำจอดกไมสำมำรถน�ำรถยนตออกไปจำกลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยได อนเปนมำตรกำรในกำรตรวจสอบทคอนขำงจะรดกม แตจ�ำเลยกลบยกเลกไป และปรำกฏตำมทำงน�ำสบของจ�ำเลยดวยวำจ�ำเลยไดตดปำยเตอนไวทลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำ จ�ำเลยวำลกคำตองดแลทรพยสนของตนเองจงเทำกบจ�ำเลยงดเวนหนำททจะตองดแลรถยนตของลกคำโดยลกคำตองเสยงภยเอง ทงกำรตดตงกลองวงจรปดกเปนเพยงอปกรณบนทกภำพรถยนตเขำออกเทำนนไมสำมำรถปองกนกำรโจรกรรมไดแสดงใหเหนไดวำเปนมำตรกำรทไมเพยงพอทจะดแลรกษำควำมปลอดภยใหแกรถยนตของลกคำได ดงนนกำรทรถกระบะทนำย อ. ขบมำจอดทลำนจอดรถของจ�ำเลยสญหำยไป จงเกดจำกกำรงดเวนในกำรปฏบตหนำทอนเปนควำมประมำทเลนเลอของจ�ำเลย ทศำลอทธรณภำค ๑ วนจฉยมำนน ศำลฎกำเหนพองดวย ฎกำของจ�ำเลยขอนฟงไมขนอกเชนกน พพำกษำยน คำฤชำธรรมเนยมชนฎกำใหเปนพบ

ความเหนเกยวกบเรองน กอนเกดเหต หำงสรรพสนคำจ�ำเลยใชมำตรกำรในกำรดแลรกษำควำมปลอดภยใหแกรถยนตของลกคำโดยมพนกงำนคอยตรวจสอบดแลรถยนตในขณะทเขำหรอออกจำกลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลย หำกไมมบตรทมอบใหในขณะทน�ำรถยนตเขำมำจอดกไมสำมำรถน�ำรถยนตออกไปจำกลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยได อนเปนมำตรกำรในกำรตรวจสอบทคอนขำงจะรดกม แตจ�ำเลยกลบยกเลกไปและน�ำกลองวงจรปดมำตดตงไวบรเวณทำงเขำออกลำนจอดรถแทนและตดปำยเตอนไวทลำนจอดรถของหำงสรรพสนคำจ�ำเลยวำลกคำตองดแลทรพยสนของตนเอง เทำกบจ�ำเลยงดเวนหนำททจะตองดแลรถยนตของลกคำโดยลกคำตองเสยงภยเอง ทงกำรตดตงกลองวงจรปดเปนเพยงอปกรณบนทกภำพรถยนต เขำออกไมสำมำรถปองกนกำรโจรกรรมได นบวำเปนมำตรกำรทไมเพยงพอทจะดแลรกษำควำมปลอดภยใหแกรถยนตของลกคำ กำรทรถกระบะท อ. ขบมำจอดทลำนจอดรถของจ�ำเลยสญหำยไป จงเกดจำกกำรงดเวนในกำรปฏบตหนำทอนเปนควำมประมำทเลนเลอของจ�ำเลย ถอเปนกำรท�ำละเมดจงตองใชคำสนไหมทดแทนเพอกำรนน

ขาวเนตบณฑตยสภา 11

ป.ว.พ. มาตรา ๔๐, ๔๑, ๓๐๙ ทว, ๒๙๖ วรรคสอง ในวนนดไตสวนค�ารองเพอขอเพกถอนการขายทอดตลาดของโจทก ศาลพเคราะหค�ารองของโจทก ค�าคดคานของผซอทรพยและรายงานของเจาพนกงานบงคบคดแลวเหนวาขอเทจจรงพอวนจฉยได จงใหงดการไตสวน แลวศาลชนตนมค�าวนจฉยในสวนค�ารอง ขอเลอนคดของโจทกวา กรณไมมเหตใหเลอนคด ใหยกค�ารองขอเลอนคดของโจทก ซงเปนกรณทศาลชนตนมไดมค�าวนจฉยใหยกค�ารองขอเลอนคดของโจทกเพราะไมมเหตตามค�ารองหรอไมเชอวาพยานโจทกเจบปวยจรง ศาลชนตนจงไมจ�าตองพจารณาถงเหตจ�าเปนทจะใหเลอนคดตามค�ารองของโจทก หรอสงใหเจาพนกงานศาลไปตรวจดอาการเจบปวยของพยานโจทกตาม ป.ว.พ. มาตรา ๔๐ และมาตรา ๔๑ แตอยางใด ทงโจทกมไดอทธรณโตแยงคดคานค�าสงของศาลชนตนวา ขอเทจจรงตามค�ารองของโจทก ค�าคดคานของผซอทรพยและรายงานของเจาพนกงานบงคบคดยงไมเพยงพอทจะวนจฉยคดตามค�ารองของโจทกในประเดนใด อยางไร ทศาลชนตนมค�าสงใหงดการไตสวนค�ารองขอเพกถอนการขายทอดตลาดของโจทกแลวมค�าสงชขาดคดตามค�ารองของโจทกตอไปโดยไมอนญาตใหโจทกเลอนคด และศาลอทธรณพพากษายน จงเปนการด�าเนนกระบวนพจารณาทชอบแลว กรณทจะเปนการขายทอดตลาดอนฝาฝนตอ ป.ว.พ. มาตรา ๓๐๙ ทว ตองเปนกรณทเจาหนตาม ค�าพพากษา ลกหนตามค�าพพากษาหรอบคคลผมสวนไดสวนเสยในการบงคบคดไดคดคานราคาขายทอดตลาด

แลว แตเจาพนกงานบงคบคดขายทอดตลาดใหแก ผเสนอราคาสงสดไปโดยไมขยายระยะเวลาขายทอดตลาด แตตามค�ารองขอเพกถอนการขายทอดตลาดของโจทกอางวา ขณะทเจาพนกงานบงคบคดขายทอดตลาดทรพยจ�านองของโจทก ผแทนโจทกออกไปท�าธระสวนตวซงเปนชวงระยะเวลาสน ๆ เมอผแทนโจทกกลบเขาหองขายทอดตลาดอกครง ปรากฏวาเจาพนกงานบงคบคดขายทอดตลาดทรพยจ�านองไปแลว ซงเปนกรณท เจาพนกงานบงคบคดขายทอดตลาดทรพยคดนแกผซอทรพยไปโดยไมมผคดคาน จงไมเปนการฝาฝนบทบญญตมาตราดงกลาว ทงไมปรากฏวาเจาพนกงานบงคบคดมหนาทตามกฎหมายใดทจะตองประกาศหรอโทรศพทตดตามโจทกเพอใหโจทกมาคดคานราคาขายทอดตลาดกอนแตอยางใด ขอเทจจรงจงฟงไมไดวาการด�าเนนการขายทอดตลาดทรพยของเจาพนกงานบงคบคดในคดนเปนการอนฝาฝนตอกฎหมายตาม ป.ว.พ. มาตรา ๒๙๖ วรรคสอง ศาลชนตนมค�าวนจฉยค�ารองของโจทกวาผแทนโจทกเปนฝายประมาทเลนเลอเอง และขออางของโจทกท ว าทรพย ทขายทอดตลาดมราคาซอขายสงถง ๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท และผแทนโจทกไดรบมอบหมายใหเขาสราคาไมต�ากวา ๖๘๐,๐๐๐ บาท ฟงไมขน เทากบศาลชนตนมค�าวนจฉยแลววาการขายทอดตลาดทรพยคดน มไดเปนการขายทอดตลาดทรพยสนในราคาต�าเกนสมควร ทงไมมการคบคดกนฉอฉลในระหวางผ ทเกยวของในการสราคา หรอความไมสจรตหรอความประมาทเลนเลออยางรายแรงของเจาพนกงานบงคบคด

ค�าพพากษาศาลฎกาท ๖๑๓๔/๒๕๕๙ ธนาคาร อ. โจทก

นาย อ. ผซอทรพย

นางสาว น. จ�าเลย

เจาะ...ฎกาเดนค�าพพากษาศาลฎกาท ๖๑๓๔/๒๕๕๙ :

การเพกถอนการขายทอดตลาดรงสชย บรรณกจวจารณ*

มนตชย ชนนทรลลา**

* ผพพำกษำศำลอทธรณ. (เนตบณฑต สมยท ๓๘) ** ผพพำกษำหวหนำคณะในศำลอำญำ. (เนตบณฑต สมยท ๔๒)

ขาวเนตบณฑตยสภา12

ในการปฏบตหนาทอนเปนการฝาฝนตอบทบญญตแหง ป.ว.พ. มาตรา ๓๐๙ ทว วรรคสอง มใชวาศาลชนตน ยงมไดวนจฉยดงทศาลอทธรณวนจฉย ค�าสงของศาล ชนตนทใหยกค�ารองขอเพกถอนการขายทอดตลาดทรพยคดนจงถงทสดตาม ป.ว.พ. มาตรา ๓๐๙ ทว วรรคส โจทกจงไมมสทธอทธรณค�าสงของศาลชนตนในประเดนน แมศาลอทธรณจะวนจฉยใหกเปนการไมชอบ และไมกอใหเกดสทธในการฎกาแกโจทก ศาลฎกาไมรบวนจฉย (รงสรรค กลำเลศ - สมชำต ธญญำวนชกล - สภทร อยถนอม)

------------------------------------------------ ขอสงเกต ปจจบนมกำรแกไขเพมเตมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมแพง ในเรองกำรบงคบคดตำม พระรำชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมแพง (ฉบบท ๓๐) พ.ศ. ๒๕๖๐ ส�ำหรบมำตรำทเกยวของกบมำตรำน คอ มำตรำ ๒๙๖ แกไขเพมเตม เปนมำตรำ ๒๙๕ สวนมำตรำ ๓๐๙ ทว แกไขเพมเตมเปนมำตรำ ๓๓๑ แตกำรแกไขเพมเตมดงกลำวไมมผลถงคด ตำมค�ำพพำกษำศำลฎกำน เพรำะคดนเกดขนกอนกำรแกไขเพมเตมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมแพง (ฉบบท ๓๐) พ.ศ. ๒๕๖๐ ตำมค�ำพพำกษำศำลฎกำคดนจงเปนกำรวนจฉยไปตำมมำตรำ ๒๙๖ และ ๓๐๙ ทว ของกฎหมำยเกำ ในสวนของค�ำพพำกษำศำลฎกำท ๖๑๓๔/๒๕๕๙ ตอนตนนนไดกลำวถงกรณทศำลชนตนใหยกค�ำรองขอเลอนคดของโจทกวำ เปนกรณทศำลชนตนมไดมค�ำวนจฉยใหยกค�ำรองขอเลอนคดของโจทกเพรำะไมมเหตตำมค�ำรองหรอไมเชอวำพยำนโจทกเจบปวยจรง ศำลชนตนจงไมจ�ำตองพจำรณำถงเหตจ�ำเปนทจะใหเลอนคดตำมค�ำรองของโจทก หรอสงใหเจำพนกงำนศำลไปตรวจดอำกำรเจบปวยของพยำนโจทกตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๔๐ และ ๔๑ รำยละเอยดปรำกฏตำมค�ำพพำกษำศำลฎกำดงกลำวแลว แตในบทควำมนจะขอกลำวถงเฉพำะ “กำรเพกถอนกำรขำยทอดตลำด” ทเปนกำรฝำฝนตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๓๐๙ ทว ตำมกฎหมำยเกำ ซงเปนกรณกำรคดคำนขำยทอดตลำดในรำคำต�ำเกนสมควร ตำมมำตรำ ๓๐๙ ทว ไดกลำวถงบคคลผมสทธคดคำนในกรณนม ๓ บคคล คอ ๑. เจำหนตำมค�ำพพำกษำ ๒. ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอ ๓. บคคลผมสวนไดเสยในกำรบงคบคด บคคลทงสำมหรอคนใดคนหนงมสทธคดคำนรำคำ

ทมผ เสนอรำคำสงสดแตเหนวำรำคำนนต�ำเกนสมควร แตตองกระท�ำในขณะทมกำรขำยทอดตลำดทรพยสนของ ลกหนตำมค�ำพพำกษำกอนทเจำพนกงำนบงคบคดจะเคำะไมขำยใหแกผ เสนอรำคำสงสดทเจำพนกงำนบงคบคด เหนวำเปนรำคำทสมควรขำยได ถำมกำรคดคำนในกรณเชนน เจำพนกงำนบงคบคดตองเลอนกำรขำยทอดตลำดทรพยสนนนไปกอน เพอใหเจำหนตำมค�ำพพำกษำ ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอบคคลผมสวนไดเสยในกำรบงคบคด ไมวำจะเปนบคคลทคดคำนหรอไมกตำม หำผซอทจะเสนอซอในรำคำทบคคลดงกลำวตองกำรมำเสนอซอในกำรขำยทอดตลำดทรพยสนในครงตอไป ตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง บญญตวำ ในกรณทเจำหนตำมค�ำพพำกษำ ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอบคคลผมสวนไดเสยในกำรบงคบคดเหนวำ รำคำทไดจำกกำรขำยทอดตลำดทรพยสนมจ�ำนวนต�ำเกนสมควร และกำรขำยทอดตลำดทรพยสนในรำคำต�ำเกนสมควรนนเกดจำกกำรคบคดกนฉอฉลในระหวำงผ ทเกยวของใน กำรเขำสรำคำ หรอควำมไมสจรต หรอควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของเจำพนกงำนบงคบคดในกำรปฏบตหนำท บคคลดงกลำวอำจยนค�ำรองตอศำลเพอขอใหมค�ำสงเพกถอนกำรขำยทอดตลำดทรพยสนตำมบทบญญตแหงลกษณะนได และเมอศำลไตสวนแลวเหนวำค�ำรองรบฟงได ใหศำลมค�ำสงอนญำตตำมค�ำรอง หรอแกไขหรอมค�ำสงก�ำหนดวธกำรอยำงใดอยำงหนงตำมทศำลเหนสมควรใหเสรจภำยในก�ำหนดเกำสบวน นบแตวนไดรบ ค�ำรองนน วรรคสำม บญญตใหน�ำบทบญญตในวรรคสำม วรรคส วรรคหำ และวรรคหก ของมำตรำ ๒๙๖ มำใชบงคบแกกำรยนค�ำรองตำมวรรคสองโดยอนโลม และวรรคส บญญตใหค�ำสงของศำลตำมวรรคสองใหเปนทสด ซงหมำยถงศำลทท�ำกำรไตสวนในทนคอ ศำลชนตนในคดเดมทท�ำกำรบงคบคด มผลใหคควำมไมสำมำรถอทธรณหรอฎกำไดอก ท�ำใหกำรขำยทอดตลำดกระชบขนไมเนนชำ ตำงกบกฎหมำยเกำกอนแกไขโดยพระรำชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมแพง (ฉบบท ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๗ ทใหสทธแกคควำมอทธรณไปยงศำลอทธรณได และค�ำพพำกษำหรอค�ำสงศำลอทธรณนใหเปนทสด กรณตำมค�ำพพำกษำศำลฎกำท ๖๑๓๔/๒๕๕๙ นน ปรำกฏวำค�ำรองขอเพกถอนกำรขำยทอดตลำดของโจทก

ขาวเนตบณฑตยสภา 13

อำงวำ ขณะทเจำพนกงำนบงคบคดขำยทอดตลำดทรพยจ�ำนองของโจทก ผแทนโจทกทเขำมำในหองขำยทอดตลำดออกไปท�ำธระสวนตวซงเปนชวงระยะเวลำสน ๆ เมอผแทนโจทกกลบเขำหองขำยทอดตลำดอกครง ปรำกฏวำเจำพนกงำนบงคบคดขำยทอดตลำดทรพยจ�ำนองไปแลว ซงเปนกรณทเจำพนกงำนบงคบคดขำยทอดตลำดทรพย คดนแกผซอทรพยไปโดยไมมผคดคำน ไมเขำหลกเกณฑตำมมำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง ทวำกำรขำยทอดตลำดทรพยสนในรำคำต�ำเกนสมควรนนเกดจำกกำรคบคดกนฉอฉลในระหวำงผมสวนเกยวของในกำรเขำสรำคำ หรอควำมไมสจรตหรอควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของเจำพนกงำนบงคบคดในกำรปฏบตหนำทจงไมเปนกำรฝำฝนบทบญญตในเรองดงกลำว ควำมจรงแลวเปนควำมผดทผแทนโจทกออกไปจำกหองขำยทอดตลำดในชวงเวลำส�ำคญจนกระทงเจำพนกงำนบงคบคดขำยทอดตลำดทรพยจ�ำนองดงกลำวใหแกผซอทรพยไปโดยไมมผคดคำน ศำลฎกำจงฟงขอเทจจรงวำกำรด�ำเนนกำรขำยทอดตลำดทรพยของเจำพนกงำนบงคบคดในคดน ไมเปนกำรฝำฝนตอ ป.ว.พ. มำตรำ ๒๙๖ วรรคสอง ทบญญตวำ “ภำยใตบงคบมำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง ถำเจำพนกงำนบงคบคดด�ำเนนกำรบงคบคดฝำฝนตอบทบญญตแหงลกษณะน เมอศำลเหนสมควรไมวำเวลำใดกอนกำรบงคบคดไดเสรจลงหรอเมอเจำหนตำมค�ำพพำกษำ ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอบคคลภำยนอกผมสวนไดเสยในกำรบงคบคดซงตอง เสยหำยเพรำะเหตดงกลำว ยนค�ำรองตอศำล ใหศำลมอ�ำนำจทจะสงเพกถอน หรอแกไขกระบวนวธกำรบงคบคดทงปวง หรอวธกำรบงคบใด ๆ โดยเฉพำะ หรอมค�ำสงก�ำหนดวธกำรอยำงใดตำมทศำลเหนสมควร” ในตอนทำยของค�ำพพำกษำศำลฎกำท ๖๑๓๔/ ๒๕๕๙ ยงไดวนจฉยวำ กำรทศำลชนตนมค�ำวนจฉย ค�ำรองของโจทกวำผแทนโจทกทไดรบมอบหมำยจำกโจทกในวนดงกลำวเปนฝำยประมำทเลนเลอเอง และยงวนจฉยตอไปวำขออำงของโจทกทวำทรพยทขำยทอดตลำดมรำคำซอขำยสงถง ๑,๐๐๐,๐๐๐ บำท และผแทนโจทกไดรบมอบหมำยใหเขำสรำคำไมต�ำกวำ ๖๘๐,๐๐๐ บำท ฟงไมขน ศำลฎกำแปลควำมวำ เทำกบศำลชนตนมค�ำวนจฉยแลววำกำรขำยทอดตลำดทรพยคดน มไดเปนกำรขำยทอดตลำดทรพยสนไปในรำคำทต�ำเกนสมควร ทงศำลฎกำยงไดวนจฉยตอไปวำ กรณนไมมกำรคบคดกนฉอฉลใน

ระหวำงผทเกยวของในกำรสรำคำ หรอควำมไมสจรต หรอควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของเจำพนกงำนบงคบคดในกำรปฏบตหนำทอนเปนกำรฝำฝนตอบทบญญตแหง ป.ว.พ. มำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง ค�ำสงของศำลชนตนทใหยกค�ำรองขอเพกถอนกำรขำยทอดตลำดทรพยคดนจงถงทสด ตำมมำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคส ศำลฎกำยงวนจฉยตอไปวำ โจทกไมมสทธอทธรณค�ำสงของศำลชนตนทใหยกค�ำรองขอเพกถอนกำรขำยทอดตลำดในประเดนนเพรำะถงทสดไปแลวตำมมำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคส แมศำลอทธรณจะวนจฉยใหกเปนกำรไมชอบ และไมกอใหเกดสทธในกำรฎกำแกโจทก ศำลฎกำไมรบวนจฉยในประเดนน ในกรณทเจำพนกงำนบงคบคดด�ำเนนกำรบงคบคดฝ ำฝ นต อบทบญญตแห งลกษณะกำรบงคบคดตำม ค�ำพพำกษำหรอค�ำสงตำม ป.ว.พ. และเกดควำมเสยหำยแกเจำหนตำมค�ำพพำกษำ ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอบคคลอนทมสวนไดเสยในกำรบงคบคด บคคลดงกลำวสำมำรถยนค�ำรองตอศำล ใหศำลมอ�ำนำจทจะสงเพกถอน หรอแกไขกระบวนวธกำรบงคบคดทงปวง หรอวธกำรบงคบ ใด ๆ โดยเฉพำะ หรอมค�ำสงก�ำหนดวธกำรอยำงใดตำมทศำลเหนสมควร ตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๒๙๖ วรรคสอง ส�ำหรบถอยค�ำตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๒๙๖ วรรคสอง มกำรใชถอยค�ำในตอนตนวำ ภำยใตบงคบมำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง หมำยควำมวำ หำกกรณไมเขำหลกเกณฑตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๓๐๙ ทว วรรคสอง แลว อำจจะเปนกรณท เจ ำพนกงำนบงคบคดด�ำเนนกำรบงคบคดฝ ำฝ นตอบทบญญตแหงลกษณะกำรบงคบคดบคคลตำมค�ำพพำกษำหรอค�ำสงตำม ป.ว.พ. และเกดควำมเสยหำยแกเจำหนตำมค�ำพพำกษำ ลกหนตำมค�ำพพำกษำ หรอบคคลอนทมสวนไดเสยในกำรบงคบคด บคคลดงกลำวกสำมำรถยนค�ำรองขอเพกถอนกำรขำยทอดตลำดไดตำม ป.ว.พ. มำตรำ ๒๙๖ วรรคสอง เชน ฎกำท ๓๕๙๙/๒๕๓๔ เพยงแตจดค�ำคดคำนของจ�ำเลยแลวขำยทอดตลำดในวนนนโดยไมไดเลอนไปใหพนระยะเวลำทใหจ�ำเลยน�ำเรองขนสศำลไดกอน ฎกำท ๕๗๘/๒๕๑๗ กำรยดทรพยขำมขนตอนไมเรยงล�ำดบในค�ำพพำกษำ ฎกำท ๓๘๑/๒๕๐๘ ขำยทอดตลำดโดยไมไดแจง วนขำยทอดตลำดใหผมสวนไดเสยทรำบ

ขาวเนตบณฑตยสภา14

ภาษาองกฤษสำ�หรบนกกฎหมาย

Personhood for Artificial Intelligence?

ศภกร ชมศร*

ในปจจบนมขอถกเถยงทนำสนใจขอหนง คอ

ปญญำประดษฐ (Artificial Intelligence-AI) ควรได

รบกำรรบรองสถำนะบคคลหรอไม และหำกไดรบกำร

รบรองขอบเขตของสทธควรมสทธเพยงใด เนองจำก

ตำมกฎหมำยของประเทศไทยในปจจบนไดแบงออก

เปน ๒ ประเภท คอ บคคลธรรมดำ (Natural Persons)

และ นตบคคล (Legal Persons) โดยบคคลธรรมดำม

สทธบำงประกำรมำกกวำนตบคคล เพรำะบคคล

ธรรมดำมสทธในควำมเปนมนษย เชน บคคลธรรมดำ

ยอมมเสรภำพในกำรนบถอศำสนำสทธในกำรสรำง

ครอบครว สทธในทำงกำรเมอง ตรงกนขำมนตบคคล

ทวไปไมมสทธดงกลำว

อยำงไรกด ในบำงประเทศไดมกำรแกไขกฎหมำย

ใหเพมประเภทของจำกบคคล ๒ ประเภทขำงตน หรอ

ใหเพมสทธบำงประกำรแกบคคลทไมใชบคคลธรรมดำ

เชน รฐสภำของประเทศนวซแลนดไดรบรองใหแมน�ำ

มสถำนะเปนบคคลตำมกฎหมำย หรอ ในสหรฐอเมรกำ

ไดแกไขใหบรษทมสทธคลำยมนษย กลำวคอ บรษท

มเสรภำพในกำรแสดงควำมคดเหนรวมทงนบถอ

ศำสนำได

นอกจำกน ภำยใตกฎหมำยไทยในขณะนปญญำ

ประดษฐไมใชบคคลตำมธรรมชำต และไมใชนตบคคล

จงถกพจำรณำวำเปนเพยงทรพยสน๑ อยำงไรกตำม

หำกตอมำมกำรพฒนำกฎหมำยใหรบรองสถำนะของ

AI จงมปญหำทนำสนใจวำ AI ควรไดรบกำรพจำรณำ

วำเปนบคคลประเภทใดระหวำงนตบคคลประเภทหนง

หรอ เปนบคคลอกประเภททแยกจำกเดมทมชอเรยกวำ

บคคลอเลกทรอนกส (Electronic Persons) เพรำะ AI

มควำมสำมำรถทจะตดสนใจไดดวยตนเอง แตกตำงจำก

นตบคคลทตองมผท�ำกำรแทน

แมในประเทศไทย AI ยงไมมสถำนะบคคล แตใน

ประเทศสหรฐอเมรกำภำยใตกฎหมำยทใชบงคบอย

มชองวำงอนท�ำให AI มสถำนะเปนนตบคคลได เชน

Shawn Bayern ไดใหควำมเหนวำ “anyone can

confer legal personhood on a computer

system, by putting it in control of a limited

liability corporation in the U.S.” (ระบบ

คอมพวเตอรใด ๆ กสำมำรถมสถำนะบคคลทำง

กฎหมำยได เพยงแตออกค�ำสงใหมนควบคมหรอตดสน

ใจเกยวกบกำรด�ำเนนกจกำรของบรษทจ�ำกดใน

ประเทศสหรฐอเมรกำ) และหำกบรษทจ�ำกดซงควบคม

โดย AI ไดรบรองสถำนะโดยศำล (is upheld in courts)

วำเปนนตบคคล ระบบคอมพวเตอรทควบคมบรษทอย

เบองหลงยอมมควำมสำมำรถในกำรถอครองทรพยสน

(own property) ฟองรอง (sue) จำงทนำยควำม (hire

lawyers) และ มเสรภำพในกำรแสดงควำมคดเหน

(enjoy freedom of speech)๒

* อำจำรยประจ�ำหลกสตรนตศำสตร คณะมนษยศำสตรและสงคมศำสตร มหำวทยำลยรำชภฏวไลยอลงกรณ, น.บ. มหำวทยำลยธรรมศำตร, LL.M. University of Aberdeen)๑ สรนรตน แกวทอง และชญำนนท พรมอนทร, สภำพบคคลตำมกฎหมำยของปญญำประดษฐ ๒ Roman V. Yampolskiy, Could an artificial intelligence be considered a person under law?, the conversation,

ขาวเนตบณฑตยสภา 15

ยงไปกวำนน อกเรองหนงทนำสนใจคอ หำก

ปญญำประดษฐจะมสทธอยำงมนษยหรอบคคลธรรมดำ

ผลกระทบ ตอบคคลธรรมดำ (Natural Persons)

จะเปนอยำงไร โดยบทควำม “Could an artificial

intelligence be considered a person under

law?” มควำมเหนในเรองนวำ “human rights and

dignity would suffer as a result” (สทธมนษยชน

และศกดศรควำมเปนมนษยยอมถกลดคณคำลง)

โดยเหตผลทผเขยนในบทควำมดงกลำวน�ำมำสนบสนน

ขออำงม ๓ ประเดน ๑. กำรลดศกดศรควำมเปนมนษย

(Degrading human dignity) เชน เมอประเทศ

ซำอดอำระเบยรบรองให AI ทชอ Sophia มฐำนะเปน

พลเมอง นกเคลอนไหวเกยวกบสทธสตร (feminist)

กลำววำ Sophia ไดรบสทธมำกกวำผหญงหลำย ๆ คน

ทอย ในประเทศ ๒. สทธในกำรเลอกตงของมนษย

ไมมควำมหมำย (Humans’ votes meaningless)

๒. ควำมมงคงชวนรนดร (Immortal wealth) AI

ไมมวนตำย และมนสำมำรถมอบเงนจ�ำนวนมหำศำลให

กบนกกำรเมองเพอใหออกเสยงไปทำงหนงทำงใด .

จำกขอกงวลขำงตนจงเปนสงทนำสนใจวำ เพอ

ปองกนไมให AI มสถำนะบคคลดวยเทคนคทำง

กฎหมำย สงทควบคมกำรด�ำเนนกำรของบรษทควรเปน

มนษยเทำนนหรอไม และหำก AI ไดรบสถำนะควำม

เปนมนษยควรมสวตซทปดมนไดเมอมนเรมคกคำม

มนษย หรอมลกษณะทเปนอนตรำยตอมนษยหรอไม

และหำกมควำมเสยงทวำนนควรประกอบดวยเรองใด

บำง อยำงไรกด กำรชงน�ำหนกระหวำงขอดและขอเสย

ในกำรใหสถำนะบคคลแก AI ยงเปนสงทนำขบคด

ตอไป

ค�าศพททนาสนใจ

Electric Persons (n.) บคคลอเลกทรอนกส

Natural Persons (n.) บคคลธรรมดำ

Legal Persons (n.) นตบคคล

Personhood (n.) สถำนะควำมเปนมนษย

สถำนะควำมเปนบคคล

liable (adj.) ตองรบผดตำมกฎหมำย ตวอยำง

เชน where the person claimed to be liable.

liability (n.) ควำมรบผด

uphold (v.) ไดรบกำรรบรองโดยค�ำพพำกษำ,

พพำกษำยน ตวอยำงประโยค เชน The conviction

was upheld by the Court of Appeal.

ขณะน เนตบณฑตยสภา ในพระบรมราชปถมภ ไดเปดใชบรการ Line Account (LINE@) แลว ทานสามารถตดตามขาวสารประชาสมพนธไดอก ๑ ชองทางเพยงเพมเพอน ใน Line : @ thethaibar หรอ สแกน QR Code นครบ

มมขำว

ขาวเนตบณฑตยสภา16

ตอจากหนา ๒๒

ธรพฒน ภพลบ*

* นตกรช�ำนำญกำรพเศษ ส�ำนกงำนคดอำญำ ส�ำนกงำนอยกำรสงสด, นตศำสตรบณฑต มหำวทยำลยเชยงใหม, เนตบณฑตไทย สมยท ๕๘ , นตศำสตรมหำบณฑต มหำวทยำลยรำมค�ำแหง

ขอพพาทอนเกดจากการใชอ�านาจของหนวยงาน

ทางปกครองทอยในการพจารณาของศาลปกครอง

ขาวเนตบณฑตยสภา 17

ปจจบนกฎหมำยปกครองมบทบำทส�ำคญและเกยวของกบชวตประจ�ำวนอยำงมำก เนองดวยกฎหมำยปกครองเปนสวนหนงของกฎหมำยมหำชนทมควำมเกยวของกบรฐในฐำนะทเปนผปกครอง กบปจเจกชนในฐำนะทเปนผอยภำยใตกำรปกครอง ซงกำรใชอ�ำนำจของฝำยปกครองในบำงกรณอำจมผลกระทบตอปจเจกชนและกำรทปจเจกชนผไดรบผลกระทบจำกกำรใชอ�ำนำจในทำงปกครองหรอไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรใชอ�ำนำจทำงปกครองของฝำยปกครองจะน�ำคดไปฟองตอศำลปกครองไดนนในเบองตน ผฟองคดจ�ำเปนทจะตองเขำใจถงควำมหมำยและลกษณะส�ำคญของคดปกครองกอนวำมลกษณะส�ำคญประกำรใดและคดประเภทใดบำงทศำลปกครองจะรบคดไวพจำรณำ คดปกครอง หมำยควำมวำ คดพพำทระหวำงหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกบเอกชน หรอระหวำงหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐดวยกนเอง ซงเปนขอพพำทอนเนองมำจำกกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐใชอ�ำนำจในทำงปกครองออกกฎ ค�ำสง หรอกระท�ำกำรอนใดโดยไมชอบดวยกฎหมำย หรอเปนขอพพำทอนเนองมำจำกกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำททำงปกครองตำมทกฎหมำยก�ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำท ดงกลำวลำชำเกนสมควร หรอเปนขอพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครองซงจะเหนไดวำคดพพำททเรยกวำคดปกครองนลวนมทมำจำกกำรกระท�ำของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ หรอทเรยกวำ “กำรกระท�ำทำงปกครอง” อนเปนมลเหตแหงกำรโตแยงสทธทท�ำใหเกดอ�ำนำจฟอง กำรกระท�ำทำงปกครอง หมำยถง ผลผลตของกำรใชอ�ำนำจรฐตำมกฎหมำยขององคกรของรฐ หรอเจำหนำทของรฐฝำยปกครองซงเปนกำรใชอ�ำนำจกระท�ำกำรโดยอำศยอ�ำนำจตำมกฎหมำยในระดบพระรำชบญญต หรอกฎหมำยอนทมคำบงคบดงเชนพระรำชบญญต แตถำกำร

กระท�ำขององคกรหรอเจำหนำทของรฐดงกลำวมใชผลผลตของกำรใชอ�ำนำจรฐตำมพระรำชบญญตหรอกฎหมำยอนทมคำบงคบดงเชนพระรำชบญญต กำรกระท�ำดงกลำวก ไมเปน “กำรกระท�ำทำงปกครอง” แตเปนเพยงกำรกระท�ำประเภทหนงขององคกรหรอเจำหนำทของรฐฝำยปกครอง เชน กำรทเจำหนำทบนทกขอมลพมพหนงสอรำชกำร กำรทพนกงำนรฐวสำหกจสงใบแจงหนคำใชบรกำรของรฐวสำหกจไปยงผใชบรกำร เชน คำไฟฟำ คำน�ำประปำ หรอกำรทพนกงำนขบรถของสวนรำชกำรขบรถไป สงหนงสอรำชกำร ฯลฯ กำรกระท�ำเหลำนไมใชกำรใชอ�ำนำจรฐตำมกฎหมำย จงไมใช “กำรกระท�ำทำงปกครอง” กำรกระท�ำทำงปกครองอำจจ�ำแนกรปแบบของกำร กระท�ำได ๕ รปแบบ ดงน รปแบบทหนง “ค�ำสงทำงปกครอง” ในมำตรำ ๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไดใหค�ำนยำมวำหมำยถง กำรใชอ�ำนำจตำมกฎหมำยของเจำหนำททมผลเปนกำรสรำงนตสมพนธขนระหวำงบคคลในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถำนภำพของสทธหรอหนำทของบคคล ไมวำจะเปนกำรถำวรหรอชวครำว เชน กำรสงกำร กำรอนญำต กำรอนมต กำรวนจฉยอทธรณ กำรรบรอง และกำรรบจดทะเบยน แตไมหมำยควำมรวมถงกำรออกกฎ สวน “เจำหนำท” นน มำตรำ ๕ แหงพระรำชบญญต วธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไดใหค�ำนยำมไววำหมำยถง บคคล คณะบคคลหรอนตบคคล ซงใชอ�ำนำจหรอไดรบมอบหมำยใหใชอ�ำนำจทำงปกครองของรฐในกำรด�ำเนนกำรอยำงหนงอยำงใดตำมกฎหมำย ไมวำจะเปนกำรจดตงขนในระบบรำชกำร รฐวสำหกจหรอกจกำรอนของรฐหรอไมกตำม แมวำค�ำสงทำงปกครองจะไมรวมถงกำรออกกฎดวยกตำม แตมกฎกระทรวงทเปนขอยกเวนทก�ำหนดให กำรกระท�ำของเจำหนำทในบำงเรองเปนค�ำสงทำงปกครอง

๑ ค�ำสงศำลปกครองสงสดท ๑๑๒/๒๕๔๔ กำรพจำรณำวำสญญำใดจะเปนสญญำทำงปกครองหรอไมนน จะตองพจำรณำทง จำกเกณฑทำงองคกรและเกณฑทำงเนอหำประกอบกน กลำวคอ “สญญำใดจะเปนสญญำทำงปกครองตำมทบญญตไวใน มำตรำ ๓ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ไดนน ประกำรแรก (เกณฑทำง

ขาวเนตบณฑตยสภา18

นนกคอ กฎกระทรวงฉบบท ๑๒ พ.ศ.๒๕๔๓ ออก ตำมควำมในพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ซงมสำระส�ำคญอยสองประกำร ไดแก ประกำรแรกเปนเรองกำรด�ำเนนกำรเกยวกบกำรจดหำหรอใหสทธประโยชนในกรณดงตอไปน (๑) กำรสงรบหรอไมรบค�ำเสนอขำย เสนอรบจำง แลกเปลยน เชำ ขำย ใหเชำ หรอใหสทธประโยชน (๒) กำรอนมตสงซอ สงจำง แลกเปลยน เชำ ขำย ใหเชำ หรอใหสทธประโยชน (๓) กำรสงยกเลกกระบวนพจำรณำค�ำเสนอหรอกำรด�ำเนนกำรอนใดในลกษณะเดยวกน (๔) กำรสงใหเปนผทงงำน ประกำรทสองเปนเรองกำรใหหรอไมใหทนกำรศกษำ ตวอยำงของกำรกระท�ำทำงปกครองทมลกษณะเปนค�ำสงทำงปกครอง เชน ค�ำสงปลดออกจำกรำชกำร (ค�ำสงศำลปกครองสงสดท อ. ๑๔๘๗/๒๕๕๙) ค�ำสงสภำ กำรพยำบำลทไมรบรองปรญญำบตรทใชสมครขนทะเบยนออกใบอนญำตประกอบวชำชพ (ค�ำสงศำลปกครองสงสดท ๔๘๗/๒๕๕๓) ค�ำสงรบจดทะเบยนแกไขเปลยนแปลงกรรมกำรและกรรมกำรผมอ�ำนำจกระท�ำกำรแทนบรษท (ค�ำสงศำลปกครองสงสดท ๓๕๕/๒๕๔๘) ค�ำสงใหรอถอนอำคำร (ค�ำสงศำลปกครองสงสดท ๙๗๙/๒๕๔๘) เปนตน รปแบบทสอง “ค�ำสงทำงปกครองทวไป” เปนกำรกระท�ำทำงปกครองทมลกษณะเปนค�ำสงในเรองใดเรองหนงโดยเฉพำะเจำะจง แตไมระบตวผรบค�ำสงไว เชน สญญำณไฟจรำจร เปนค�ำสงในเรองจรำจรโดยเฉพำะเจำะจง แตไมไดระบวำใครคอผอยภำยใตค�ำสงนเปนกำรเฉพำะ ดงนน ผใชรถใชถนนทไดรบสญญำณไมวำจะเปนใครกจะตองปฏบตตำมค�ำสงน รปแบบทสาม “กฎ” มำตรำ ๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไดใหค�ำนยำมวำ หมำยถง พระรำชกฤษฎกำ กฎกระทรวง ประกำศกระทรวง ขอบญญตทองถน ระเบยบ ขอบงคบ หรอบทบญญตอนทมผลบงคบเปนกำรทวไป โดยไมมงหมำย ใหใชบงคบแกกรณใดหรอบคคลใดเปนกำรเฉพำะ กฎจงเปนกำรใชอ�ำนำจของฝำยบรหำรในกำรก�ำหนดกฎเกณฑทมผลใชบงคบเปน

กำรทวไป โดยกฎอำจมชอเรยกอยำงอนกได เชน มตคณะรฐมนตร หนงสอเวยน เปนตน รปแบบทส “ปฏบตกำรทำงปกครอง” เปนกำรกระท�ำ ทำงปกครองทมลกษณะเปนกำรใชก�ำลงทำงกำยภำพเขำไปด�ำเนนกำรเพอใหเปนไปตำมอ�ำนำจหนำทของฝำยปกครอง อนเปนกำรกระท�ำในทำงขอเทจจรงทมกำรเคลอนไหวรำงกำยของเจำหนำทฝำยปกครอง โดยมงหมำยเพอใหกำรปฏบตงำนทอยในอ�ำนำจหนำทของตนส�ำเรจลลวง ซงตำงจำกค�ำสงทำงปกครองทเปนกำรแสดงเจตนำอนมลกษณะเปนค�ำสงทกอใหเกดกำรเคลอนไหวแหงสทธ ตวอยำงของปฏบตกำรทำงปกครอง เชน เจำหนำทสรรพำกรออกตรวจสถำนประกอบกำรเพอประเมนภำษ เจำหนำทกรมโรงงำนออกตรวจโรงงำน หรอเจำพนกงำนทองถนเขำรอถอนอำคำรทกอสรำงผดแบบ เปนตน ขอสงเกต : ค�ำสงทำงปกครองกบปฏบตกำรทำงปกครองอำจมควำมเกยวเนองเชอมโยงกนได โดยค�ำสงทำงปกครองเปนเครองมอทน�ำไปสปฏบตกำรทำงปกครอง เชน เจำพนกงำนทองถนออกค�ำสงใหรอถอนอำคำรทกอสรำงผดแบบ ค�ำสงเชนนเปนค�ำสงทำงปกครอง ตอมำหำกเจำของอำคำรผรบค�ำสงไมปฏบตตำมค�ำสง เปนเหตให เจำพนกงำนทองถนตองเขำท�ำกำรรอถอนอำคำรนน กรณเชนนกำรรอถอนอำคำรโดยเจำพนกงำนทองถนเปนปฏบตกำรทำงปกครอง รปแบบทหา “สญญำทำงปกครอง” ตำมมำตรำ ๓ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ไดใหค�ำนยำมไววำ หมำยควำมรวมถง สญญำทคสญญำอยำงนอยฝำยใดฝำยหนงเปนหนวยงำนทำงปกครองหรอเปนบคคลซงกระท�ำกำรแทนรฐ และมลกษณะเปนสญญำสมปทำน สญญำทใหจดท�ำบรกำรสำธำรณะ หรอจดใหมสงสำธำรณปโภคหรอแสวงหำประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำต นอกจำกสญญำทำงปกครองจะมควำมหมำยดงท มำตรำ ๓ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ใหค�ำนยำมไวแลว ศำลปกครองสงสดยงไดมค�ำวนจฉย๑ เกยวกบควำมหมำยของสญญำทำงปกครองเพมเตม คอ เปนสญญำทหนวยงำนทำง

องคกร) สญญำทคสญญำอยำงนอยฝำยใดฝำยหนงเปนหนวยงำนทำงปกครองหรอเปนบคคลทไดรบมอบหมำยใหกระท�ำ แทนรฐ ประกำรทสอง (เกณฑทำงเนอหำ) สญญำนนมลกษณะเปนสญญำสมปทำน สญญำทใหจดท�ำบรกำรสำธำรณะหรอ จดใหมสงสำธำรณปโภค หรอแสวงหำประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำต หรอเปนสญญำทหนวยงำนทำงปกครองหรอบคคล ซงกระท�ำกำรแทนรฐตกลงใหคสญญำอกฝำยหนงเขำด�ำเนนกำรหรอเขำรวมด�ำเนนกำรบรกำรสำธำรณะโดยตรง หรอเปน สญญำทมขอก�ำหนดในสญญำซงมลกษณะพเศษทแสดงถงเอกสทธของรฐ ทงนเพอใหกำรใชอ�ำนำจทำงปกครองหรอกำร ด�ำเนนกจกำรทำงปกครองซงกคอบรกำรสำธำรณะบรรลผล”

ขาวเนตบณฑตยสภา 19

ปกครองหรอบคคลซงกระท�ำกำรแทนรฐตกลงใหคสญญำอกฝำยหนงเขำด�ำเนนกำรหรอเขำรวมด�ำเนนกำรบรกำรสำธำรณะโดยตรง หรอเปนสญญำทมขอก�ำหนดในสญญำซงมลกษณะพเศษทแสดงถงเอกสทธของรฐ คดทอยในอ�านาจศาลปกครอง กำรพจำรณำวำ กำรกระท�ำทำงปกครองทง ๕ รปแบบนนมกรณใดบำงทอยในอ�ำนำจกำรพจำรณำของศำลปกครอง ในมำตรำ ๙ วรรคหนง แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง ไดก�ำหนดใหศำลปกครองมอ�ำนำจพจำรณำพพำกษำหรอมค�ำสงในเรองดงตอไปน (๑) คดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท�ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ไมวำจะเปนกำรออกกฎ ค�ำสง หรอกำรกระท�ำอนใด เนองมำจำกกระท�ำโดยไมมอ�ำนำจ หรอนอกเหนออ�ำนำจหนำท หรอไมถกตองตำมกฎหมำย หรอโดยไมถกตองตำมรปแบบขนตอน หรอวธกำรอนเปนสำระส�ำคญทก�ำหนดไวส�ำหรบกำรกระท�ำนน หรอโดยไมสจรต หรอมลกษณะเปนกำรเลอกปฏบตทไมเปนธรรม หรอมลกษณะเปนกำรสรำงขนตอนโดยไมจ�ำเปน หรอสรำงภำระใหเกดกบประชำชนเกนสมควร หรอเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบเชน คณะกรรมกำรขำรำชกำรพลเรอนก�ำหนดใหใชวธกำรคดเลอก ผส�ำเรจกำรศกษำระดบปรญญำตรทไดรบเกยรตนยมทำงดำนกฎหมำยแทนกำรสอบแขงขนเพอบรรจและแตงตงใหรบรำชกำรในต�ำแหนงนตกร เปนกำรใหสทธเหนอกวำผทไดรบปรญญำตรในสำขำเดยวกนแตไมไดรบเกยรตนยม ทง ๆ ทไดรบวฒกำรศกษำอยำงเดยวกน จงเปนกำรปฏบตตอบคคลทมสถำนะทำงกฎหมำยเหมอนกนใหแตกตำงกน ย อมถอได ว ำเป นกำรเลอกปฏบตโดยไม เป นธรรม (ค�ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๕๘/๒๕๕๐) (๒) คดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก�ำหนดใหตองปฏบต หรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรเชน กำรรถไฟแหงประเทศไทย (รฟท.) มหนำทดแล

ใหตโดยสำรสำมำรถอ�ำนวยควำมสะดวกสบำยแกผโดยสำร โดยเฉพำะหนำตำงของตโดยสำรใหผโดยสำรสำมำรถมองเหนทศนยภำพภำยนอกรถเพอใหเกดควำมเพลดเพลนและระแวดระวงภยนตรำยทจะมจำกภำยนอกรถ กำรทกำรรถไฟแหงประเทศไทยท�ำสญญำใหเชำตดตงปำยโฆษณำทบรเวณหนำตำงของตโดยสำร จงเปนกำรใชหนำตำงของ ต โดยสำรแสวงหำรำยไดจนท�ำใหผ โดยสำรไมอำจใชประโยชนจำกหนำตำงตโดยสำรตำมวตถประสงคของกำรจดใหมหนำตำงตำมทควรจะเปน และไมลอกแผนปำยโฆษณำออกจำกกระจกหนำตำงตรถโดยสำร จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก�ำหนดใหตองปฏบต (ค�ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๓๑/๒๕๕๐) (๓) คดพพำทเกยวกบกำรกระท�ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครอง หรอเจำหนำทของรฐ อนเกดจำกกำรใชอ�ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ค�ำสงทำงปกครอง หรอค�ำสงอน หรอจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก�ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรเชน ฟองวำกระทรวงอตสำหกรรม กำรปโตรเลยมแหงประเทศไทยและ เจำหนำท ด�ำเนนกำรวำงระบบกำรขนสงปโตรเลยมทำงทอในทดนของผฟองคดไมถกตองตำมกฎหมำยและด�ำเนนกำรรบจำงขนสงปโตรเลยมทำงทอผำนทดนของผ ฟองคด โดยไมเวนคนทดนตำมกฎหมำยและไมจำยคำทดแทน (ค�ำสงศำลปกครองสงสดท ๑๒๓/๒๕๔๕) (๔) คดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง (๕) คด ท มกฎหมำยก�ำหนดให หน วยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐฟองคดตอศำลเพอบงคบใหบคคลตองกระท�ำหรอละเวนกระท�ำอยำงหนงอยำงใดเชน พระรำชบญญตกำรเดนเรอในนำนน�ำไทย พ.ศ. ๒๔๕๖ มำตรำ ๙๐ วรรคสอง ก�ำหนดใหเจำทำสำมำรถรองขอตอศำลเพอมค�ำสงใหเจำทำเปนผจดกำรรอถอนแพคนอย เรอนทปกเสำลงในสำยน�ำ ในกรณทเจำของไมรอถอนภำยในเวลำทเจำทำหรอเจำพนกงำนทองถนผมหนำทก�ำหนด หรอในกรณทเอกชนไดท�ำกำรกอสรำงอำคำรรก

ขาวเนตบณฑตยสภา20

ล�ำล�ำคลองสำธำรณะโดยไมไดรบอนญำตจำกเจำพนกงำนทองถน เมอเจำหนำทไดมค�ำสงใหรอถอนอำคำรดงกลำวออกจำกรมคลอง แตบคคลดงกลำวเพกเฉยไมปฏบตตำมค�ำสงและไมมวธบงคบอน เจำพนกงำนทองถนมอ�ำนำจยนค�ำรองขอตอศำลปกครองเพอใหมค�ำสงจบกมและกกขงบคคลนน เพรำะเปนกรณตอเนองมำจำกกำรทเจำพนกงำนทองถนออกค�ำสงทำงปกครองแกบคคลแลว แตบคคลนนไมปฏบตตำมค�ำสง (ค�ำวนจฉยชขำดอ�ำนำจหนำทระหวำงศำลท ๑๖/๒๕๔๕) (๖) คดพพำทเกยวกบเรองทมกฎหมำยก�ำหนดใหอย ในเขตอ�ำนำจศำลปกครอง เชน คดพพำทเกยวกบ ค�ำวนจฉยอทธรณของคณะกรรมกำรพทกษระบบคณธรรมตำมมำตรำ ๑๑๖ วรรคสอง แหงพระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ คดพพำทเกยวกบกำรใหมกำรออกเสยงประชำมตตำมมำตรำ ๖ วรรคสำม แหง พระรำชบญญตประกอบรฐธรรมนญวำดวยกำรออกเสยงประชำมต พ.ศ. ๒๕๕๒ คดพพำทเกยวกบกำรใชอ�ำนำจทำงปกครองหรอกำรด�ำเนนกจกำรทำงปกครองของคณะกรรมกำรกำรเลอกตงหรอของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรเลอกตงทด�ำเนนกำรตำมมตของคณะกรรมกำรกำรเลอกตงและมใชกำรวนจฉยชขำดของคณะกรรมกำรกำรเลอกตงซงเปนกำรใชอ�ำนำจโดยตรงตำมรฐธรรมนญตำมมำตรำ ๒๒ แหงพระรำชบญญตประกอบรฐธรรมนญวำดวย คณะกรรมกำรกำรเลอกตง พ.ศ. ๒๕๕๐ เปนตน คดทไมอยในอ�านาจศาลปกครอง มำตรำ ๙ วรรคสอง แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง ก�ำหนดใหเรองตอไปนไมอยในอ�ำนำจศำลปกครอง (๑) กำรด�ำเนนกำรเกยวกบวนยทหำร (๒) กำรด�ำเนนกำรของคณะกรรมกำรตลำกำรตำมกฎหมำยวำดวยระเบยบขำรำชกำรฝำยตลำกำร (๓) คดทอยในอ�ำนำจของศำลเยำวชนและครอบครว ศำลแรงงำน ศำลภำษอำกร ศำลทรพยสนทำงปญญำและกำรคำระหวำงประเทศ ศำลลมละลำย หรอศำลช�ำนญกำรพเศษอน นอกจำกขอยกเวนตำมทมำตรำ ๙ วรรคสองแหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครองก�ำหนดไวแลวยงมขอยกเวนกรณอน ๆ อก ไดแก (๑) กรณมกฎหมำยยกเวนโดยเฉพำะ กฎหมำยบำง

ฉบบไดบญญตยกเวนอ�ำนำจของศำลปกครองไวโดยตรง เชน กำรด�ำเนนกำรเกยวกบกำรบรหำรสนทรพยดอยคณภำพของบรรษทบรหำรสนทรพยไทย (บสท.) และกำรออกระเบยบหรอขอบงคบ ค�ำสง ค�ำวนจฉย กำรอนญำต และกำรกระท�ำอนใดของคณะกรรมกำรและคณะกรรมกำรบรหำรอนเกยวกบกำรบรหำรสนทรพยดอยคณภำพ ตำม พระรำชก�ำหนดบรรษทบรหำรสนทรพยไทย พ.ศ. ๒๕๔๔ มำตรำ ๑๑ ไมใหน�ำกฎหมำยวำดวยกำรจดตงศำลปกครองหรอวธพจำรณำคดปกครองมำใชบงคบ หรอบำงกรณกฎหมำยบญญตใหอย ในอ�ำนำจของศำลยตธรรม เชน พระรำชบญญตกำรรกษำควำมมนคงภำยในรำชอำณำจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ มำตรำ ๒๓ บญญตใหกำรด�ำเนนคดใด ๆ อนเนองมำจำกขอก�ำหนด ประกำศ ค�ำสง หรอกำรกระท�ำตำมหมวดนอยในอ�ำนำจของศำลยตธรรม (๒) กรณเปนคดพพำททไมไดเกดจำกกำรใชอ�ำนำจปกครอง เชน กำรกระท�ำทำงนตบญญตกำรกระท�ำทำงรฐบำล กำรกระท�ำทำงตลำกำร เพรำะกรณเหลำนไมไดเกดจำกกำรใชอ�ำนำจปกครอง ดงนน จงไมใชคดปกครอง (๓) กรณเปนคดพพำทในทำงแพงหรอทำงอำญำ ซงคดเหลำนอยในอ�ำนำจกำรพจำรณำพพำกษำของศำลยตธรรม ทำยทสดนจงอำจกลำวไดวำ กำรจะน�ำคดไปฟองศำลปกครองไดนน นอกจำกจะตองพจำรณำถงกำรกระท�ำทำงปกครอง อนเปนมลเหตแหงกำรโตแยงสทธทท�ำใหเกดอ�ำนำจฟองแลว ยงจะตองพจำรณำถงอ�ำนำจในกำรพจำรณำพพำกษำคดของศำลปกครอง ตำมทบญญตไวในมำตรำ ๙ วรรคหนง แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ รวมถงบทยกเวนในวรรคสองทก�ำหนดวำคดประเภทใดบำงทไมอยในอ�ำนำจศำลปกครอง ซงขอยกเวนทก�ำหนดใหคดไมอยในอ�ำนำจศำลปกครองน นอกจำกทไดบญญตไวในมำตรำ ๙ วรรคสอง แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ แลว ยงอำจเปนขอยกเวนในกรณอนทกฎหมำยก�ำหนดไวโดยเฉพำะ หรอ เปนคดพพำททไมไดเกดจำกกำรใชอ�ำนำจปกครอง เชน กำรกระท�ำทำงนตบญญต กำรกระท�ำทำงรฐบำล กำรกระท�ำทำงตลำกำร หรอเปนกรณพพำทในทำงแพงหรอทำงอำญำซงอยในอ�ำนำจกำรพจำรณำพพำกษำของศำลอน

ขาวเนตบณฑตยสภา 21

ค�าถาม ๑๐ ขอรวม ๑๐๐ คะแนนเวลาตอบ ๔ ชวโมง ๑๐ นาท (๑๔.๐๐ – ๑๘.๑๐ นาฬกา)ใหยกเหตผลประกอบค�าตอบดวย

ขอสอบพรอมธงค�าตอบในการสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการอยการ

ในต�าแหนงอยการผชวย พ.ศ. ๒๕๖๐

วชากฎหมายอาญา และกฎหมายแพงและพาณชย

วนเสารท ๓๑ มนาคม ๒๕๖๑

ขอ ๗ นำยเงนเปนเจำของทดนตำมหนงสอรบรองกำรท�ำประโยชน (น.ส.๓ ก.) เลขท ๑๒๓ เมอวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๕๐ ไดเปลยนเปนโฉนดทดนเลขท ๔๕๖ โดยมขอก�ำหนดหำมโอนภำยใน ๑๐ ป ตำมประมวลกฎหมำยทดน ในวนเดยวกนนำยเงนตกลงขำยทดนแปลงดงกลำวใหนำยทองในรำคำ ๔,๐๐๐,๐๐๐ บำท โดยนำยทองรอยแลววำทดนมขอก�ำหนดหำมโอนตำมกฎหมำย นำยเงนและนำยทองจงไดท�ำสญญำจะซอ จะขำยฉบบลงวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๕๐ นำยทองไดช�ำระ เงนคำทดนใหแกนำยเงนครบถวนแลว นำยเงนจงไดสงมอบโฉนดทดนและกำรครอบครองทดนให นำยทองในวนท�ำสญญำนน แลวใชวธจดทะเบยนกำรเชำใหนำยทองไวเปนเวลำ ๓๐ ป ตอมำวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๖๑ นำยเงนเหนวำทดนแปลงดงกลำว มรำคำสงขนอยำงมำกเกดควำมเสยดำยจงฟองนำยทอง ตอศำลอำงวำสญญำจะซอจะขำยและกำรจดทะเบยนกำรเชำทดนเปนโมฆะ ขอใหขบไลนำยทองออกจำกทดนและใหสงมอบโฉนดทดนคนแกนำยเงน นำยทองตอสวำคดขำดอำยควำมเพรำะนำยเงนฟองคดเกนกวำ ๑๐ ป นบแตวนท�ำสญญำ และหำกสญญำทงสองฉบบเปนโมฆะ นำยเงนตองช�ำระคำทดนคนแกนำยทอง ใหวนจฉยวำ ขออำงของนำยเงนและขอตอสของนำยทองฟงขนหรอไม ธงค�าตอบขอ ๗ นำยเงนและนำยทองทรำบดว ำทดนแปลง ดงกลำวมขอก�ำหนดหำมโอนภำยใน ๑๐ ป ตำมประมวลกฎหมำยทดน แตกซอขำยกนโดยหลกเลยงขอก�ำหนดดงกลำวโดยวธท�ำเปนสญญำจะซอจะขำย ถอวำสญญำมวตถประสงคเปนกำรตองหำมชดแจงโดยกฎหมำยเปนโมฆะตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๑๕๐ กำรทนำยเงนใชวธจดทะเบยน

ตอจากฉบบทแลวกำรเชำใหนำยทองไวเปนเวลำ ๓๐ ป เปนกำรแสดงเจตนำลวง โดยนำยเงนสมรกบนำยทอง เปนโมฆะตำมมำตรำ ๑๕๕ วรรคหนง เมอท�ำขนเพออ�ำพรำงสญญำจะซอจะขำยทดนแปลงดงกลำวจงตองน�ำบทบญญตของกฎหมำยอนเกยวกบนตกรรมทถกอ�ำพรำงมำใชบงคบตำมมำตรำ ๑๕๕ วรรคสอง เมอสญญำจะซอ จะขำยทถกอ�ำพรำงเปนโมฆะเพรำะมวตถประสงคเปนกำรตองหำมชดแจงโดยกฎหมำยแลว นตกรรมระหวำงนำยเงนและนำยทองลวนเปนโมฆะทงหมด มำแตตน นำยทองจงตองออกจำกทดนและสงมอบโฉนดทดนคนแกนำยเงน ขออำงของนำยเงนทวำสญญำ จะซอจะขำยและกำรจดทะเบยนกำรเชำทดนเปนโมฆะจงฟงขน แมนำยเงนจะฟองคดนเกนกวำสบปนบแตวนท�ำสญญำกตำม แตนำยเงนซงเปนผมสวนไดเสยยอมจะยกควำมเสยเปลำแหงโมฆะกรรมขนกลำวอำงเมอใดกไดตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๑๗๒ วรรคหนง ขอตอสของนำยทองวำคดขำดอำยควำมเพรำะนำยเงนฟองคดเกนกวำสบปนบแตวน ท�ำสญญำจงฟงไมขน เมอนตกรรมระหวำงนำยเงนและนำยทองลวนเปนโมฆะทงหมดมำแตตน กำรคนทรพยสนอนเกดจำกโมฆะกรรมตองน�ำบทบญญตวำดวยลำภมควรไดมำใชบงคบตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๑๗๒ วรรคสอง แตเมอเงนคำทดนจ�ำนวน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บำท ทนำยทองช�ำระใหแกนำยเงนไปเปนกำรกระท�ำกำรตำมอ�ำเภอใจเสมอนหนงวำเพอช�ำระหนโดยรอยวำตนไมมควำมผกพนทจะตองช�ำระ นำยทองจงไมมสทธไดรบเงนดงกลำวคนตำมมำตรำ ๔๐๗ ขอตอสของนำยทองทใหนำยเงนช�ำระคำทดนคนแกนำยทองจงฟง ไมขน

อานตอฉบบหนา

มมขำว

ฟรทนกำรศกษำ

สตยา อรณธาร*

สวสดครบ

สมาชกจลสารขาวเนตบณฑตยสภาและผอานทกทาน

* กรรมกำรอยกำรผทรงคณวฒ, กรรมกำรเนตบณฑตยสภำ, กรรมกำรอ�ำนวยกำรอบรมศกษำกฎหมำยแหงเนตบณฑตยสภำ ประธำนอนกรรมกำรประชำสมพนธเนตบณฑตยสภำ, อนกรรมกำรวชำกำร, อนกรรมกำรพจำรณำมำตรฐำนกำรศกษำตำมหลกสตรนตศำสตรบณฑตฯ อำจำรยผบรรยำยวชำกฎหมำยวธพจำรณำควำมอำญำภำค ๑-๒ (ภำคปกต) ส�ำนกอบรมศกษำกฎหมำยแหงเนตบณฑตยสภำ น.บ. (เกยรตนยม) น.บ.ท., น.ม. นตศำสตรดษฎบณฑตกตตมศกด สำขำนตศำสตร (มหำวทยำลยทกษณ)

ขณะน กองทนพชรกตยาภาเพอการศกษากฎหมาย (Bajrakitiyabha Fund for Legal Education)

รบสมครนกศกษากฎหมายและผประกอบวชาชพกฎหมายของไทยไปศกษาตอในระดบปรญญาโท ณ

มหาวทยาลยคอรแนล ประเทศสหรฐอเมรกา ประจ�าป ๒๕๖๒ ตงแตบดนเปนตนไปถงวนท ๑๓ ธนวาคม ๒๕๖๒

รายละเอยดดงนครบ

คณสมบตของผมสทธสมครสอบ ๑. มสญชำตไทย ๒. ไดรบปรญญำตรทำงกฎหมำยโดยไดเกรดเฉลย ไมต�ำกวำ ๓ หรอไดคะแนนไมต�ำกวำรอยละ ๗๐ ๓. สอบไลไดเปนเนตบณฑต ๔. สอบไดคะแนน TOEFL ดงน ก. ไมต�ำกวำ ๕๘๐ คะแนน หรอเทยบเทำ โดยตองม คะแนนกำรฟงไมนอยกวำ ๕๙ (paper-based) หรอ ๒๔ (computer-based) หรอ ๒๕ (internet- based) และคะแนนกำรพดไมนอยกวำ ๒๕ (internet-based) หรอ ข. ได ๖๐๐ คะแนน หรอเทยบเทำขนไป ๕. คะแนน TOEFL ตำมขอ ๔ ตองไดมำแลวไมเกน ๒ ป นบถงวนเปดรบสมครการคดเลอกผสมคร ๑. ตองผำนกำรสอบแขงขนโดยกำรสมภำษณ ตำมวธ กำรทคณะกรรมกำรบรหำรกองทนพชรกตยำภำ เพอกำรศกษำกฎหมำยก�ำหนด ๒. ตองผำนกำรตรวจรำงกำยและจตใจจำกคณะ กรรมกำรแพทยของเนตบณฑตยสภำ

๓. ตองไดยนใบสมครสำมญสมำชกกอนวนสอบแขงขน และเปนสำมญสมำชกกอนไดรบทนฯหลกฐานทตองยนพรอมใบสมคร ๑. รปถำยหนำตรง ไมสวมหมวก ไมสวมแวนตำด�ำ ขนำด ๓/๔ นว ถำยมำแลว ไมเกน ๖ เดอน นบถง วนเปดรบสมครจ�ำนวน ๒ ใบ ๒. ใบรบรองผลกำรเรยน (Transcript) ๓. ใบรบรองผลสอบ TOEFL ๔. ใบรบรองกำรเปนสำมญสมำชกแหงเนตบณฑตยสภำ หรอหนงสอรบรองกำรสอบไลไดควำมรชนเนตบณฑต จ�ำนวน ๑ ฉบบ ๕. ส�ำเนำบตรประจ�ำตวประชำชน จ�ำนวน ๑ ใบ ๖. ส�ำเนำทะเบยนบำน จ�ำนวน ๑ ฉบบ ๗. ส�ำเนำหลกฐำนอน ๆ เชน ใบส�ำคญกำรสมรส ใบเปลยนชอตว ชอสกล (ถำม) ส�ำเนำหลกฐำนทยน พรอมใบสมครทกฉบบ ผสมครตองเขยนค�ำรบรอง “ส�ำเนำถกตอง” และลงลำยมอชอก�ำกบไว พรอม ทงน�ำหลกฐำนฉบบจรงมำแสดงดวย

สอบถามรายละเอยดเพมเตม : เนตบณฑตยสภำ ในพระบรมรำชปถมภ ๓๒/๒ หม ๑๖ ถนนกำญจนำภเษก แขวงบำงระมำด เขตตลงชน กทม. ๑๐๑๗๐ โทรศพท ๐-๒๘๘๗-๖๘๐๑-๗ กด ๓ ตอ ๑๐๑, ๒๑๗ หรอดรำยละเอยดไดท www.thethaibar.or.th

ขาวเนตบณฑตยสภา22

อานตอหนา ๑๖

ขาว เนตบณฑตยสภาขาว เนตบณฑตยสภา

รวมแสดงความยนด

นายสตยา อรณธาร ประธานอนกรรมการประชาสมพนธเนตบณฑตยสภา พรอมคณะอนกรรมการประชาสมพนธฯ รวมมอบ

กระเชาผลไมแสดงความยนดแกนายอรรถพล ใหญสวาง อดตประธานอนกรรมการประชาสมพนธฯ ในโอกาสทไดรบพระราชโองการ

โปรดเกลาโปรดกระหมอมแตงตงเปนประธานกรรมการอยการ ตงแตวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๖๒ ณ หองประชมมหาวชราวธ ๒ ชน ๒

อาคารเนตบณฑตยสภา เมอวนท ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒

โครงการอบรม

นางสาวสตานนท ศรวรกร อยการผชวยประจำสำนกงานอยการสงสด กลาวบรรยายในหวขอ วชากฎหมายภาษอากร ณ

หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษาและฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนพธท ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒ โดยการบรรยายน

เปนสวนหนงของโครงการอบรมเตรยมความพรอมความรสำหรบการศกษาในระดบเนตบณฑต ภาค ๑ สมยท ๗๒ ของสำนกอบรมศกษา

กฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ ò,õðð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò/ò-ø ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

http://www.thethaibar.or.thhttp://www.thethaibar.or.thµÔ´µÒÁÍ‹Ò¹¨ ØÅÊÒâ ‹ÒÇ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ©ºÑºÂŒÍ¹ËÅÑ§ä´ Œ·ÕèàÇçºä«µ�๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

http://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗

http://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗

บรรณาธการแถลง

(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

¨Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ ò,õðð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò/ò-ø ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

เดอนพฤษภาคม ๒๕๖๒ ปท ๓๒ ฉบบท ๓๕๘เดอนพฤษภาคม ๒๕๖๒ ปท ๓๒ ฉบบท ๓๕๘

ในพระปฐมบรมราชโองการ ประชาราษฎรกมกราบกราน ธ ผให ทศพธราชธรรมแหงทาวไท จารกไวเปนหลกทองของแผนดน จะสบสานรกษาและตอยอด โดยตลอดไมมหมดไมสญสน เพอความสขประชาราษฎรของภมนทร ทรงเปนปนเอกอครนครา สบแตปฐมบรมราชจกรวงศ ธ นนทรงรกษวงศซงพงษา ประชาชนลวนใจภกดพระจกรา พรอมพทกษและรกษา “จกรวงศ”

ดวยเกลาดวยกระหมอม ขอเดชะ ขาพระพทธเจา กองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภา

ประพนธโดย ศรอร เทศะบำรง มณสนธ อยการพเศษฝาย สถาบนพฒนาขาราชการฝายอยการ บรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภา

จลสารขาวเนตบณฑตยสภา ประกอบดวยเนอหาดงน บทความ เนองจากปก เสนอเรอง “ความหมายตรา สญลกษณพระราชพธบรมราชาภเษก พทธศกราช ๒๕๖๒”, บทความ “พระราชพธบรมราชาภเษก” โดย โกศลวฒน อนทจนทรยง, บทความ ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจ เสนอเรอง “กรณเอกสารแนบทาย สญญาขดแยงกนเอง และผรบจางลงนามในสญญาจาง แตไมลงนามในแบบแปลน” โดย พอชน พรหมโชตชย กลาวถง กรณจงหวด ก. ขอหารอวาตามขอสญญาจางดงกลาว ขอตกลงวาจางยงขาดรายละเอยดอนเปนสาระ สำคญฯ โปรดตดตาม, บทความ คำพพากษาฎกาทนาสนใจ เสนอเร อง “กลองวงจรปดเพยงพอรกษา ความปลอดภยไดหรอไม” โดย ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง กลาวถง คำพพากษาศาลฎกาท ๗๔๓/๒๕๖๑ โปรดตดตาม, บทความ เจาะฎกาเดน เสนอเรอง “คำพพากษาศาลฎกาท ๖๑๓๔/๒๕๕๙” โดย รงสชย บรรณกจวจารณ และ มนตชย ชนนทรลลา กลาวถง การเพกถอนการขายทอดตลาด, บทความ ภาษาองกฤษ สำหรบนกกฎหมาย เสนอเรอง “Personhood for Artificial Intelligence?” โดย ศภกร ชมศร กลาวถง เรองปญญาประดษฐและคำศพทภาษาองกฤษทนาสนใจ, บทความ “ขอพพาทอนเกดจากการใชอำนาจของ หนวยงานทางปกครองทอยในการพจารณาของศาลปกครอง” โดย ธรพฒน ภพลบ กลาวถง การจะนำคด ไปฟองศาลปกครองไดนน ผฟองคดจำเปนทจะตองเขาใจถงความหมายและลกษณะสำคญของคดปกครองกอน วามลกษณะสำคญประการใดและคดประเภทใดบางทศาลปกครองจะรบคดไวพจารณา, ขอสอบพรอมธงคำตอบ ในการสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการอยการ ในตำแหนงอยการผชวย พ.ศ. ๒๕๖๐ (สนามใหญ) วชากฎหมายอาญา และกฎหมายแพงและพาณชย เสนอขอ ๗ ปดทายดวย “มมขาว” โดย สตยา อรณธาร

พบกนใหมเดอนมถนายน ศรอร เทศะบำรง มณสนธ