ARTE PRERROMÁNICA

SIGLOS HISTORIA ARTE

S. IV / V Bizancio se llama Constantinopla 330División del Imperio romano en dos partes por TeodoricoDesde el s. IV los visigodos se instalan como pueblo FEDERADO.Se funda el reino visigodo en TolosaTeodorico funda el reino OSTROGODO en Italia 476Se fundan otros reinos: Burgundios, Vándalos, Francos

Mausoleo de Gala Placidia.Mausoleo de Teodorico en Rávena

S. VI Los Visigodos se asientan en Hispania.Justiniano 525 / 565 Inicia un periodo de expansión territorialSe forma un reino Lombardo en el norte de Italia 568La conversión al catolicismo de los Visigodos.

Iglesias bizantinas de Constantinopla: Santa Sofía, Santa Irene, Los Santos Apóstoles, Iglesias de Rávena: San Vital, San Apolinar etc.

S. VII Unificación del reino Franco.Enfrentamientos entre los visigodos y otros pueblos en la península

Iglesias visigodas: San Juan de Baños, Quintanilla de las Viñas, San Pedro de la Nave.

S. VIII Se inicia la conquista musulmana en HispaniaDesde 720 Se funda el reino de Asturias.Crisis Iconoclasta: Leon III Isáurico prohibe el culto de las imágenes.Inicio de los carolingicos en Francia: Carlomagno.

Construcción de la capilla Palatina de Aquisgran.Destrucción de Imágenes

S. IXCarlomagno: emperador 800 / 814El Reino Asturiano llega a su máximo apogeo: Alfonso II Ramiro I y Alfonso III Final del Conflicto IconoclastaSegunda Edad de oro de Bizancio Cisma de Occidente: conficto entre el patriarca de Bizancio y el Papa de Roma.

Imperio carolingio: Aquisgran.Construciones Asturienses: San Julián de Prados, Santa Maria de Naranco, San Salvador de Valdedios.

S. X El Califato Cordobés desde 929.Periodo de máxima explendor cultura de Córdoba.

Migraciones de población mozárabe al reino Astur Leonés.Iglesia de BobastroOtras Iglesias mozárabes.´

TRAZOS XERAIS DA ARQUITECTURA VISIGODA

ARQUITECTURA

• MATERIAIS: •Muros:

• Pedra de cantaría bastante regular aparellada a soga e tizón•Materiais pobres

PLANTAS: Podemos atopar plantas de igrexa basilicais ou de cruz grega

As cabeceiras das igrexas:• Son de planta cadrada e plana, tanto no interior coma no exterior• Os vans son pequenos e ás veces con forma de ferradura• Ás veces teñen SEPTUM e ICONOSTASE para separar os espazos reservados ao culto

Os espazos interiores:• Son pequenos, compartimentados, como consecuencia da xerarquización da liturxia

•As naves: espazo onde se ubica o pobo•O transepto: lugar onde se colocan os membros da xerarquía relixiosa•O altar: espazo reservado ao celebrante

Os arcos:• Utilizan os arcos de ferradura (de orixe romana, aparecían nalgunhas estelas funerarias)• Teñen un peralte inferior aos arcos de ferradura árabes• O peralte é un terzo de radio

As bóvedas:• Os edificios están cubertos con bóvedas de canón ou con bóvedas de aresta construídas en ladrillo• No interior cubren as igrexas con teitos planos

Edificios máis significativos (s. VI – VII)San Juan de Baños• Foi mandado construír por Recesvinto (661) nun lugar onde existían restos romanos (un ninfeo)• A planta en orixe debeu ser de tres capelas independentes na cabeceira• Interior: vese a nave principal con arcos de ferradura e columnas reaproveitadas de época romana (fuste, basa e capiteis)

San Frutuoso de Montelios:• Foi construída polo propio santo para a súa tumba• É unha das igrexas con maior influencia bizantina•Trátase dun templo funerario de cruz grega con cúpula (como a Igrexa dos Santos Apóstolos)•Ten unhas moi pequenas dimensións• Dispón dunha pequena columnata que crea unha nave lonxitudinal• A utilización de arcos de ferradura na naves e na ábsida é característica visigoda

Edificios máis significativos (s. VII – VIII)

San Pedro de la Nave• A obra máis perfecta do s. VII• Muros: aparello de cantaría de pedra perfecta• Planta: fusión dunha planta basilical e outra de cruz latina

• Sobresae na planta a capela maior e ás portas do cruceiro antepóñense sendos vestíbulos• Aos lados do tramo anterior á capela maior, ábrense dous cuartos abertos á nave principal por unha porta estreita e unha xanela de triplo arco•Aos pés fórmanse dúas naves laterais separadas por piares, pero mal comunicadas unhas das outras

•Un dos poucos casos nos que se conserva a decoración escultórica•A igrexa foi trasladada da ubicación orixinal a causa da construción dun encoro

Santa Comba de Bande • Planta de cruz grega e bóveda de arestas de ladrillo con xanelas

Quintanilla de las Viñas• Só se conserva a cabeceira• Debeu ser unha igrexa de tres naves con cruceiro e con capela rectangular

Trazos xerais da escultura visigoda:

• Está pouco desenvolvida. Ten un sentido caligráfico, xa que nos lembra os traballos realizados no meta• Está sometida á arquitectura e é moi esquematizada• Sitúase en franzsas decorativas ou nos capiteis• Temática relixiosa, aínda que tamén existen temas decorativos. Hainos de dous tipos:

• Relixiosos: pavos, uvas, pámpanos típicos do repertorio paleocristián• Propios dos pobos xermánicos: cruces patadas (brazos iguais e nos extremos máis anchos), entrelazados a base de cordóns e sogas

• Hai unha tendencia xeral á representación de imaxes (representación icónica)• Ausencia total de esculturas de vulto redondo

A OURIVERÍA VISIGODA:

Os primeiros obxectos son de adorno persoal, localizados en enxovais dos enterramentos As fíbulas en forma de aguias teñen pequenos buracos separados por tabiques metálicos, que se enchen de pasta vítrea. Esta técnica denóminase CLOISSONÉ Tiñan tendencia a utilizar o ouro, as pedras preciosas, os vidros de cor, etc.

Os mellores exemplos desta ourivería están no TESOURO DE GUARRAZAR: Trátase dun lote de coroas votivas, cruces, cadeas de ouro As coroas eran agasallos dos reis ás igrexas, seguindo un costume bizantino (non eran para o adorno persoal do monarca). Destacan a coroa de RECESVINTO, ou a de SUINTILA (foi roubada hai anos)

Está formada por un dobre corpo cilíndrico de chapa calado en ouro con cadeas suspendidas ( 4 ) que se unen nun pomo de cristal de rocha Está decorda con pedras semipreciosas onde se puede ler: RECESVINTUS REX OFFERET

• Ademais destas pezas hai que engadir fíbulas (broches para suxitar o manto) e broches de cinto, ben circulares ou ben rectangulares ou en forma de aguia con vidros incrustados de diferentes cores