88 Mózg człowieka • tom 1

Rycina 4-10 Zbiorniki podpajęczynówkowe. A, Zbiorniki przy podstawie mózgowia, uwidocznione przez wypełnianie przestrzeni podpajęczynówkowej zabarwioną żelatyną. Barwnik wypełnia duże zbiorniki, jak również bruzdy mózgu, ale praktycznie nie występuje na powierzchni zakrętów mózgu, gdzie przestrzeń podpajęczynówkowa jest wąska. B, Przekrój czołowy zbliżonego preparatu, w płasz-czyźnie wyznaczonej strzałkami na ryc. A. Barwnik wypełnia komory i przestrzeń podpajęczynówkową, włącznie ze zbiornikiem mię-dzykonarowym. C i D, Widok zbiorników i komór blisko płaszczyzny przyśrodkowej w małym (C) i dużym (D) powiększeniu, uzyskany przez wypełnienie przestrzeni podpajęczynówkowej (i komór w C) zabarwioną żelatyną. Tak jak w A i B, barwnik wypełnia duże zbiorniki oraz bruzdy mózgu, ale przeważnie nie jest obecny na powierzchni zakrętów. IP (interpeduncular cistern) – zbiornik międzykonarowy; M (cisterna magna) – zbiornik wielki (zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy); S (superior cistern) – zbiornik górny (blaszki czworaczej); 3 – komora trzecia; 4 – komora czwarta; * – szczelina poprzeczna mózgu. (Z: Key A, Retzius G: Studien in der anatomie des nervensystems und des bindegewebes, vol 1, Stockholm, 1875, Norstad).

zbiornik skrzyżowaniazbiornik międzykonarowyzbiornik mostuprzestrzeń podpajęczynówkowa rdzenia kręgowegozbiornik wielki

3

4

IP

S

M

* **

zbiornik skrzyżowaniazbiornik mostu

A

B

C D

* Niektórzy autorzy termin zbiornik okalający stosują tylko do tej wąs-kiej wypustki przestrzeni podpajęczynówkowej.

zbiornik w jamie czaszki, nosi również nazwę zbiornika

wielkiego. Inne znaczące zbiorniki, przedstawione na ryc. 4-10, obejmują: (1) zbiornik mostu, który jest zlo-kalizowany wokół przedniej powierzchni mostu i rdzenia przedłużonego i łączy się od tyłu ze zbiornikiem móżdż-kowo-rdzeniowym; (2) zbiornik międzykonarowy, po-łożony między konarami mózgu i zawierający tylną część koła tętniczego Willisa (zob. ryc. 6-3); (3) zlokalizowany nad śródmózgowiem zbiornik górny (określany również jako zbiornik blaszki czworaczej i zbiornik żyły wiel-

kiej mózgu), będący istotnym punktem orientacyjnym

w radiologii (zob. ryc. 5-15 C). Zbiornik górny łączy się ku bokowi po każdej stronie z wąską, zakrzywioną warstwą przestrzeni podpajęczynówkowej, która częś-ciowo opasuje śródmózgowie przed ujściem do zbiornika międzykonarowego. Połączenie zbiornika górnego i tej wypustki określa się mianem zbiornika okalającego*. Szczelina poprzeczna mózgowia, językowata wypustka