บทบาทสารสนเทศ

ผศ.ดร.วส อมฤตสทธ

ศนยสารสนเทศชมชน

คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน

30/07/55

1

ผศ.ดร.วส อมฤตสทธ

ศนยสารสนเทศชมชน


ผศ.ดร.วส อมฤตสทธรองคณบด


• ประธานหลกสตรสารสนเทศทางการเกษตรและพฒนาชนบท• หวหนาศนยสารสนเทศชมชน มหาวทยาลยอบลราชธาน• หวหนาศนยสารสนเทศหนวยแพทยพระราชทานเคลอนทฯ• คณะกรรมการบรหารสมาคมเมลดพนธแหงประเทศไทย• คณะกรรมการประจ าส านกคอมพวเตอรและเครอขาย

30/07/55

2

30/07/55

3

กจกรรมท 1

ค าถาม 1. เหตททานมาอบรมครงน เพราะอะไร

ค าถาม 2. ผลททานคาดวาจะไดรบ คออะไร

การดสเขยว

การดสเหลอง


30/07/55

4

ขอไหนตอบงายกวากน?

เหต หรอ ผล ?

อดต ปจจบน อนาคต

สนใจ มาอบรม นาจะสนก

30/07/55

5

กระหายน า ดมน า

เหต ผล

กระหายน ารางกายขาดน า

กนเคม

ชอบ/อรอย

ออกก าลงกาย

30/07/55

6

ส านกงานเกษตรและสหกรณจงหวด

• คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 20 สงหาคม 2534 อนมตใหกระทรวงเกษตรและสหกรณจดตงส านกงานเกษตรและสหกรณจงหวดโดยใหมการทดลองจดตงใน 4 จงหวด ทมส านกงานเกษตรภาคตงอยกอน คอ จงหวดเชยงใหม ขอนแกน ชยนาท และสงขลา •กระทรวงเกษตรและสหกรณไดจดตงส านกงานเกษตรและสหกรณจงหวดขนเปนราชการบรหารสวนภมภาค สงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตามพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2538 ประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบกฤษฎกา เลม 112 ตอนท 6 ลงวนท 7 กมภาพนธ 2538

“เปนองคกรหลกในการแปลงยทธศาสตรการเกษตรเปนแผนงาน/โครงการระดบจงหวด และก ากบดแลใหเกดผลการปฏบตหนาทเปนรปธรรม”

วสยทศน

แผนงาน ก ากบดแล

30/07/55

7

พนธกจ

1. จดท าแผนปฏบตการพฒนาการเกษตรและสหกรณภายในจงหวด 2. ประสานแผนพฒนาการเกษตรและสหกรณภายในจงหวด 3. ตดตามผลการปฏบตงานตามแผนงานโครงการพฒนาการเกษตรและสหกรณในจงหวด 4. เปนศนยขอมลการเกษตรและสหกรณระดบจงหวด

การประชมเชงปฎบตการคณะอนกรรมการสถตสาขารายไดและรายจายครวเรอน ครงท 1

ประเทศไทยเรมมการด าเนนงานเรองสถตของประเทศมาประมาณ 100 ป โดยมส านกงานสถตแหงชาต (สสช.) ท าหนาทเปนหนวยสถตกลาง ผลตสถตในแทบทกสาขา โดยสวนใหญจะเปนสถตจากการส ารวจ ขณะเดยวกนกมหนวยงานภาครฐจ านวนมากทผลตสถตจากระบบรายงาน งานทะเบยน ตามภารกจและการด าเนนงานของหนวยงาน แมวาการผลตสถตภายใตระบบดงกลาวจะมการพฒนาอยางตอเนอง แตกขาดทศทางการท างานรวมกน สงผลใหเกดความเหลอมล าดานมาตรฐานและคณภาพงานสถต และในบางกรณกมความซ าซอนและสนเปลองในการด าเนนงาน

8 พฤษภาคม 2555 เวลา 09.30 - 14.30 น. ณ หองประชม 401 ส านกงานสถตแหงชาต ศนยราชการเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา

30/07/55

8

เปาของการพฒนาสถตรายสาขา (1) ประเทศมสถตส าคญและจ าเปนตอการวางแผนและการประเมนผลการ

พฒนาระดบประเทศ

(2)หนวยสถตตาง ๆ มสมรรถนะเพมขนดานการจดท าขอมลและการจดท าสถต สามารถรองรบการวางแผนและประเมนการพฒนา

(3) รฐบาลใหความส าคญและจ าเปนตอการลงทนเพอการพฒนาการผลตสถตและบคลากรสถตของหนวยงาน

(4)ประชาชนเขาใจและเขาถงสถตสาขาตาง ๆ ไดอยางรวดเรว

30/07/55

9

ขอมล (Data) คอ ขอเทจจรงหรอสาระตาง ๆทเกยวของกบงานทปฏบต อาจเปนตวเลขหรอขอความทเกดขนจากการด าเนนงาน หรอทไดจากหนวยงานอน ๆ ขอมลเหลาน ยงไมสามารถน าไปใชประโยชน ในการตดสนใจไดทนท จะน าไปใชไดกตอเมอผานกระบวนการประมวลผลแลว

สารสนเทศ (Information) ค อ ข อม ลท ไ ด ผ านกระบวนการประมวลผล เพ อเปล ยนแปลงสภาพขอมลท ว ไปใหอย ในรปแบบท มความสมพนธ หรอ มความเกยว ของกน เพอน าไปใชประโยชนในการตดสนใจหรอตอบปญหาตาง ๆ ได

30/07/55

10

Information Technology หรอ IT คอ การประยกตความรทางวทยาศาสตรมาใชในระบบสารสนเทศ ตงแตกระบวนการจดเกบ ประมวลผล และการเผยแพรสารสนเทศ เพอชวยใหไดสารสนเทศทมประสทธภาพและรวดเรวทนตอเหตการณ

ระบบ (system)

หมายถง องคประกอบตาง ๆ ทมความสมพนธกน และขนตอกน โดยสวนประกอบตาง ๆ รวมกนท างานอยางผสมผสานกน เพอใหบรรลถงเปาหมายทก าหนดไว

30/07/55

11


= 1 = 2 = 3 = 4 = 5

= 6 = 7 = 8 = 9

30/07/55

12

+ +

- ->

>

= 1 = 2 = 3

= 4 = 5 = 6

= 7 = 8 = 9

30/07/55

13

= 1 = 2 = 3

= 4 = 5 = 6

= 7 = 8 = 9

+ +

- ->

>

30/07/55

14


สารสนเทศทด ควรเปนอยางไร

30/07/55

15

ลกษณะของสารสนเทศทด 1. ความเทยงตรง (Accuracy) 2. ตรงตามความตองการของผใช (Relevancy) 3. ทนตอเวลา (Timeliness)

ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง

(Execuitive Information System)

ระบบสนบสนนการตดสนใจ

(Decision Support System)

ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร

(Management Information System)

ระบบประมวลผลขอมล

(Data Processing Systems)

EIS

DSS

MIS

DP

30/07/55

16

1) ท าใหการปฏบตงานมความรวดเรวมากขน กระบวนการประมวลผลขอมลท าใหสามารถเกบรวบรวม ประมวลผลและปรบปรงขอมลใหทนสมยไดอยางรวดเรว

2) ชวยจดเกบขอมลขนาดใหญ หรอมปรมาณมากและชวยใหการเขาถงขอมล (access) รวดเรว

3) ชวยใหการตดตอสอสารเปนไปอยางรวดเรว ตดตอไดทวโลกภายในเวลาทรวดเรว

4) ชวยลดตนทน ท าใหเกดการประหยดตนทนการด าเนนการอยางมาก

5) ชวยท าใหการประสานงานระหวางฝายตางๆ เปนไปไดดวยด ท าใหผทมสวนเกยวของทงหมดสามารถใชขอมลรวมกนได และท าใหการประสานงาน หรอการท าความเขาใจเปนไปไดดวยดยงขน

6) ชวยในการตดสนใจ ชวยในการพยากรณ7) ชวยในการเฝาระวง

30/07/55

17


การพฒนาสารสนเทศทด ควรมกขนตอน

ขนตอนการพฒนาระบบ

1. เขาใจปญหา (Problem Recognition)2. ศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)3. วเคราะห (Analysis)4. ออกแบบ (Design)5. สราง หรอพฒนาระบบ (Construction)6. การปรบเปลยน (Conversion)7. บ ารงรกษา (Maintenance)

30/07/55

18

1. เขาใจปญหา (Problem Recognition)

ความ

ส าคญ

ความเรงดวน

ส าคญเรงดวน

2. ศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)

จดประสงคของขนตอนนคอ การก าหนดวาปญหาคออะไรและตดสนใจวาการพฒนาสรางระบบสารสนเทศ หรอการแกไขระบบสารสนเทศเดมมความเปนไปไดหรอไม โดยทเสยคาใชจายและเวลานอยทสด และไดผลลพธเปนทนาพอใจ

30/07/55

19

3. วเคราะห (Analysis)

การวเคราะหระบบเรมตงแตศกษาระบบการท างาน กรณทระบบทศกษานนเปนระบบสารสนเทศอยแลว ตองศกษาวาท างานอยางไร เพราะวาเปนการยากทจะออกแบบระบบใหมโดยทไมทราบวาระบบเดมท างานอยางไร หรอด าเนนการอยางไร

3. วเคราะห (Analysis)

จากนนก าหนดความตองการของระบบใหม ซงนกวเคราะหระบบจะตองใชเทคนคการเกบขอมล (Fact Gathering Techniques) ไดแก ศกษาเอกสารทมอย ตรวจสอบวธการท างานในปจจบน สมภาษณผใชและผทมสวนเกยวของกบระบบ

30/07/55

20

4. การออกแบบ (Design)

ในระยะแรกของการออกแบบ จะน าแผนภาพตาง ๆ ทเขยนขนในขนตอนการวเคราะหน ามาแปลงเ ปนแผนภาพตามล าดบข น เพ อ ใหมอง เหนภาพลกษณทแนนอนของโปรแกรมวามความสมพนธกนอยางไร และโปรแกรมอะไรบางทจะตองเขยนในระบบ


หลงจากนนตดสนใจพจารณาการจดโครงสรางของโปรแกรม และ การเชอมโยงระหวางโปรแกรม ในขนตอนการวเคราะห นกวเคราะหระบบตองหาวา “จะตองท าอะไร” (What) แตในขนตอนการออกแบบตองรวา “จะตองท าอยางไร” (How)

30/07/55

21


ในการออกแบบโปรแกรมตองค านงถงความปลอดภย (Security) ของระบบดวย เพอปองกนการผดพลาดทอาจะจะเกดขนได เ ชน การใช “รหส” ส าหรบผใชทมสทธส ารองไฟลขอมล ทงหมด เปนตน


นกวเคราะหระบบจะตองออกแบบฟอรมส าหรบขอมลขาเขา (Input Format) ออกแบบรายงาน (Report Format) และการแสดงผลบนจอภาพ (Screen Format)

หลกการในการออกแบบฟอรมขอมลขาเขากคอ งายตอการใช และปองกนขอผดพลาดทอาจจะเกดขนใหไดมากทสด การออกแบบรายงานและแสดงผลบนจอภาพควรจะดและเขาใจงาย

30/07/55

22

5. การพฒนาระบบ (Construction)

วางแผนและดแลการเขยนโปรแกรม ทดสอบโปรแกรม ตรวจสอบใหแนใจวา โปรแกรมท างานตามทตองการ พฒนาการเขยนคมอการใชงานและการฝกอบรม

6. การปรบเปลยน (Conversion)

ขนตอนนเปนการน าระบบใหมมาใชแทนของเกาภายใตการดแล การน าระบบเขามาควรจะท าอยางคอยเปนคอยไปทละนอย ทดทสดคอ ใชระบบใหมควบคไปกบระบบเกาไปสกระยะหนง โดยใชขอมลชดเดยวกนและเปรยบเทยบผลลพธวาตรงกนหรอไม หากเรยบรอยดสามารถเอาระบบเกาออกได และใชระบบใหมตอไป

30/07/55

23

7. การบ ารงรกษา (Maintenance)

การแกไขโปรแกรมหลงจากใชงานแลว สาเหตทตองแกไขระบบสวนใหญม 2 ขอคอ

1. มปญหาในโปรแกรม (Bug)2. นโยบาย/งานเปลยนไป

7. การบ ารงรกษา (Maintenance)

จากสถต 40% ของคาใชจายในการแกไขโปรแกรม เปนผลเนองจากม Bug ดงนนนกวเคราะหระบบควรใหความส าคญกบการบ ารงรกษา

เมองานขยายตวมากขน ความตองการของระบบอาจจะเพมมากขน ระบบทดควรจะแกไขเพมเตมสงทตองการได

30/07/55

24

หนาท หนาท

1. เขาใจปญหา 1. ตระหนกวามปญหาในระบบ

2. ศกษาความเปนไปได 1. รวบรวมขอมล2. คาดคะเนคาใชจาย ผลประโยชนและอน ๆ3. ตดสนใจวาจะเปลยนแปลงระบบหรอไม

3. วเคราะห 1. ศกษาระบบเดม2. ก าหนดความตองการของระบบ3. แผนภาพระบบเกาและระบบใหม4. สรางระบบทดลองของระบบใหม

4. ออกแบบ 1. เลอกซอคอมพวเตอรฮารดแวรและซอฟตแวร2. เปลยนแผนภาพจากการวเคราะหเปนแผนภาพล าดบขน3. ค านงถงความปลอดภยของระบบ4. ออกแบบInput และ Output5. ออกแบบไฟลฐานขอมล

หนาท หนาท

5. พฒนา 1. เตรยมสถานท2. เขยนโปรแกรม3. ทดสอบโปรแกรม4. เตรยมคมอการใชและฝกอบรม

6. น ามาใชงานจรง 1. ปอนขอมล2. เรมใชงานระบบใหม

7. บ ารงรกษา 1. เขาใจปญหา2. ศกษาสงทจะตองแกไข3. ตดสนใจวาจะแกไขหรอไม4. แกไขเอกสาร คมอ5. แกไขโปรแกรม6. ทดสอบโปรแกรม7. ใชระบบทแกไขแลว

30/07/55

25

การวางแผนการเกบบนทกขอมล 1. วเคราะหจดมงหมาย เพอทจะไดก าหนดวธการเกบรวบรวม

ขอมลไดตรงกบจดมงหมาย2. ก าหนดลกษณะขอมลวามขอมลประเภทใดบาง ลกษณะเชน

ไร เพอจะไดก าหนดระดบการวดและก าหนดเครองมอวดใหตรงจดมงหมาย

3. พจารณาวาจะใชเครองมอ หรอเทคนคใดในการเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ เพอจะไดเกบขอมลไดตรงกบจดมงหมาย

4. วางแผนในการสรางเครองมอและการเกบรวบรวมขอมล โดยก าหนดระยะเวลาในการปฏบตงานแตละขนตอนไวใหชดเจน

5. สรางเครองมอรวบรวมขอมลตามทฤษฎ หลกการของการสรางเครองมอประเภทนน ๆ

6. ทดลองใชเครองมอ และหาคณภาพดานความตรง ความเทยง และคณภาพดานอน ๆ ทจ าเปนส าหรบเครองมอรวบรวมขอมลประเภทนน ๆ ท าการปรบปรงจนกวาจะมคณภาพเขาขนมาตรฐาน จงท าเปนเครองมอทจะใชจรง

7. เกบรวบรวมขอมลตามแผนทไดก าหนด

การวางแผนการเกบบนทกขอมล

30/07/55

26

วธการเกบรวบรวมขอมล 1. การใชแบบทดสอบ2. การใชแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคต3. การสมภาษณ4. การสงเกต5. การทดลอง

1. การใชแบบทดสอบ

สามารถใชแบบทดสอบทพฒนาสรางขนเอง หรอใชแบบทดสอบมาตรฐาน ขนอยกบวตถประสงค กรณใชแบบทดสอบมาตรฐาน ตองศกษาคมอการใชแบบทดสอบอยางละเอยดถถวน และปฏบตตามค าแนะน าของการใชแบบทดสอบนนอยางเครงครด

30/07/55

27

2. การใชแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคต

สามารถใชแบบทดสอบทพฒนาสรางขนเอง หรอใชแบบทดสอบมาตรฐาน ขนอยกบวตถประสงค กรณใชแบบทดสอบมาตรฐาน ตองศกษาคมอการใชแบบทดสอบอยางละเอยดถถวน และปฏบตตามค าแนะน าของการใชแบบทดสอบนนอยางเครงครด

ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม1. ประหยดและรวดเรวในการรวบรวมขอมล2. สะดวกในการรวบรวมขอมลในกรณทกลมตวอยาง

เปาหมายอยกระจดกระจาย3. ไมเกดความล าเอยงจากผสงเกต4. ในกรณทมค าถามบางขอทผตอบตองการทตองคนหา

ค าตอบจากเอกสาร หรอ หลกฐานบางอยาง การรวบรวมขอมลวธน ใหเวลากบผตอบมากพอ

30/07/55

28

ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม5. ไมเปดเผยวาใครเปนผตอบแบบสอบถามฉบบใด

เพราะค าถามบางขอทผตอบไมอยากตอบถาใชวธรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ

6. ไมจ าเปนตองอาศยผทไดรบการฝกฝนมาจนช านาญเหมอนกบการวธสงเกตหรอสมภาษณทตองฝกฝนมาเปนอยางด

7. การวเคราะหขอมล ท าไดงายกวาการสงเกตหรอสมภาษณ เนองจากผตอบแบบสอบถามจะตอบค าถามทมรปแบบเหมอนกน ค าถามอยางเดยวกน

ขอจ ากดการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม1. จ าเปนตองถามเฉพาะค าถามทส าคญและตองการทราบ

เพอไมใหแบบสอบถามยาวเกนไปจนท าใหไมสามารถทจะถามค าถามทกชนดได

2. หากถามไมชดเจนพอ ท าใหผตอบเกดความเขาใจผดได ผวจยไมมโอกาสอธบาย

3. ศพทเฉพาะบางตวทใชในแบบทดสอบ บางครงผตอบบางคนไมทราบ ท าใหไดขอมลทคลาดเคลอน

30/07/55

29

ขอจ ากดการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม4. กลมประชากรเปาหมายการสงแบบสอบถามนน จะ

จ ากดเฉพาะผทอานออกเขยนไดเทานน5. ล าบากในการตรวจสอบค าตอบของผตอบ ถงแมวาจะใช

ค าถามทตางกนในเรอง ๆ เดยวกนเพราะผตอบสามารถทจะบดเบอนขอมลไดงาย

6. ไดแบบสอบถามกลบคนนอย

3.การสมภาษณ

การรวบรวมขอมลลกษณะทผรวบรวมขอมลมโอกาสพบปะ พดคย สนทนากบผ ใหขอมลโดยตรง

30/07/55

30

คณสมบตของผสมภาษณทด1. ซอสตยตอตนเองและผใหสมภาษณ โดยไมน าความลบของ

ผใหสมภาษณไปเปดเผย2. มความสนใจในงานอยาแทจรง3. มความแมนย าในการจดบนทก4. มความสามารถในการปรบตวอยางสง5. มความสามารถในการควบคมอารมณไดอยางด6. มสตปญญาเฉยบไว ในการตงค าถามและสรปขอความของ

เนอหาสาระไดควบถวน

ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการใหสมภาษณ1. ผรวบรวมขอมลกบผใหขอมลมโอกาสพบปะสนทนากน ดงนนถาใหขอมลหรอผใหสมภาษณไมเขาใจค าถาม ผสมภาษณมโอกาสทจะชแจงใหเขาใจได2. อาจจะไดขอมลเพมเตมจากการสงเกตสหนา ทาทางการพดและสภาพแวดลอม3. ขอมลทไดรบจะมความคลาดเคลอนนอยกวาขอมลทไดจากการสงแบบสอบถามเพราะเปนการรวบรวมขอมลจากแหลงปฐมภมโดยตรง

30/07/55

31

ขอจ ากดของการรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ1. ใชเวลาและสนเปลองคาใชจายมาก2. ความแมนย าถกตองของขอมลขนอยกบตวผให

สมภาษณเปนอยางมาก ถาบดเบอนขอมลหรอจ าคลาดเคลอน กมผลท าใหขอมลนนคลาดเคลอนไปดวย

3. ใชผสมภาษณหลายคน โอกาสใหวธการรวบรวมขอมลอยบนพนฐานเดยวกนมนอย โอกาสทจะเกดความหลากหลายในการทจะไดมาซงขอมลนมมากขนท าใหการสรปผล ยากขน

ขอจ ากดของการรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ

4. การไปสมภาษณกลมตวอยางหรอกลมประชากรเปาหมายท ใชภาษาตางกนอาจจะท าให ไดขอมลทคลาดเคลอนเนองจากไมเขาใจภาษาซงกนและกน

30/07/55

32

30/07/55

33

4. การสงเกต

1. แบบมสวนรวม (Participant observation) คอการสงเกตทผสงเกตเขาไปมสวนรวมใน กจกรรมตาง ๆ ทไปสงเกต เชน เขาไปใชชวตอยในชมชนนน เมอตองการจะศกษาถงชวตความเปนอยของคนในชมชน2. แบบไมมสวนรวม (Non- participant observation) คอ การสงเกตทผสงเกตไมไดเขาไปมสวนรวมกบกจกรรมตาง ๆ ทไปสงเกตเพยงแตเปนผสงเกตการณเทานน

30/07/55

34

ขอเสนอแนะในการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต1. ก าหนดจดมงหมายของการสงเกตเปนอยางด ควรจะ

สอดคลองกบวตถประสงค 2. ผสงเกตควรจะมความรในเรองทจะไปสงเกตเปน

อยางด3. จดเตรยมแบบสงเกตหรอแบบบนทกขอมลไปให

พรอมจะชวยใหประหยดเวลาในการรวบรวมขอมล

ขอเสนอแนะในการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต4. แบงขอมลทไปสงเกตเปนหมวดหม ตามลกษณะของ

ปญหา และควรสงเกตทละอยางไมควรสงเกตหลายอยางพรอม ๆ กนเพราะจะท าใหสบสนขาดความตรงได

5. ผทจะไปท าหนาทเปนผสงเกตควรจะไดรบการฝกฝนเปนอยางด

30/07/55

35

ขอเสนอแนะในการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต6. พยายามสงเกตใหเปนปรนยมากทสด ไมใชความ

คดเหนสวนตวเขาไปตดสน7. จดบนทกตามสภาพความเปนจรง สามารถใช

อปกรณบางอยางชวยในการสงเกตได เชน เครองบนทกภาพ เครองบนทกภาพและเสยง เปนตน

30/07/55

36

ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต1. สามารถใชในการรวบรวมขอมลบางอยางได ในกรณทไมสามารถใช

วธการชนดอน เชน การศกษาพฤตกรรมในหองเรยน 2. ขอมลจากการสงเกตนนไมขนกบความจ าของผถกสงเกต เพราะเปน

การสงเกตโดยตรง ผสงเกตไดเหนพฤตกรรมของผถกสงเกตโดยตรง3. หากผถกสงเกตไมรตววาถกสงเกต จะไมมปญหาการบดเบอนขอมล4. สามารถรวบรวมขอมลบางชนดทผถกสงเกตไมเตมใจบอก หรอเปน

ขอมลทเปน ความลบบางอยาง5. ไดขอมลบางอยางทเปนประโยชนเพมเตมในระหวางทสงเกต

ขอจ ากดของการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต1. หากผสงเกตไมไดรบการฝกมาอยางด ความคลาดเคลอนของ

ขอมลทไดจากการสงเกตอาจเกดขนได โดยผสงเกตใชความรสก หรอความคดของผสงเกตเขาไปแปลพฤตกรรมทเหน โดยอาศยประสบการณเดมของตนเอง

2. ใชเวลามากไมเหมาะในการรวบรวมขอมลในกรณทกลมประชากรเปาหมายหรอกลมตวอยางอยกระจดกระจายและมปรมาณมาก

3. ถาผถกสงเกตรตววาถกสงเกตอาจจะมการบดเบอนพฤตกรรมท าใหขอมลคลาดเคลอน

30/07/55

37

ขอจ ากดของการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต4. อาจมเหตการณทไมคาดคดเกดขน ท าใหไมมโอกาสสงเกต5. เหตการณบางอยางยากทจะสงเกตได เชน กจกรรมสวนตวของ

แตละบคคล6. ขอมลบางอยางไมสามารถมองเหนดวยตาเปลา ท าใหสงเกตไมได

5. การทดลอง

กระบวนการคนควาหาความจรง โดยใชวธการทางวทยาศาสตรเปนการจดสถานการณทใหมการสงเกต หรอรวบรวมขอมลไดอยางยตธรรมมระบบแผนการ ขจดความล าเอยงสวนตวทพงมใหหมดไปหรอใหนอยทสดเทาทจะท าได และมการควบคมตวแปรบางตวทอาจมอทธพลตอผลสมฤทธนน ๆ

30/07/55

38

สงทจะตองพจารณาในการทดลอง1. การเลอกผทดลอง หากการทดลองแบงเปนหลายกลมแตละกลมควรจะมความใกลเคยงกนในเรอง เพศ อาย อาชพ สตปญญา ฐานะทางสงคมและอน ๆ ทอาจจะมผลกระทบกบตวแปรตาม2. จ านวนผถกทดลองควรมจ านวนใกลเคยงกนในแตละกลม3. แบบแผนของการทดลอง ควรจะไดมการพจารณากนอยางด4. เครองมอเครองใชในการทดลองควรจะวเคราะหคณภาพ และทดลองใชดเสยกอน

ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการทดลอง ผวจยมโอกาสทจะควบคมตวแปรเกนตาง ๆได

มากกวาการรวบรวมขอมลโดยวธอน ๆ และขอมลทไดจากการทดลองนนสามารถทจะใชตอบปญหาเกยวกบการเปนเหตเปนผลไดอยางชดเจน

30/07/55

39

ขอจ ากดของการรวบรวมขอมลโดยการทดลอง การวจยทางการศกษานนโอกาสทจะรวบรวมขอมล

โดยการทดลองอยางแทจรง (True experiment) คอนขางล าบาก ส วนใหญจะอย ในลกษณะก งทดลอง (Quasi experiment) มากกวา ซงการรวบรวมขอมลในลกษณะกงทดลองนนโอกาสทจะมตวแปรเกนแทรกซอนเกดขนไดงาย

การวเคราะหและประมวลผลขอมล

องคกรทมการบรหารงานเปนเลศ ตองมระบบการวดและการวเคราะหผลการด าเนนงาน ทสอดคลองเปนไปในทศทางเดยวกนและทวถงทงองคกร เพอใชตดตามการปฏบตงานประจ าวน และ ผลการด าเนนงาน ตามเปาประสงคเชงยทธศาสตรขององคกร เพอ สนบสนนการตดสนใจของผบรหาร รวมถง น าขอมล และสารสนเทศมาเรยนร เพอ ใหเกดนวตกรรม เพอผลกดน ใหเกด การปรบปรง และพฒนาองคกร

30/07/55

40

การวเคราะหและประมวลผลขอมลองคกรตองสรางความพรอมในการใชงานของขอมลสารสนเทศ และคณภาพทง HardwareและSoftware โดยตองออกแบบระบบขอมลและสารสนเทศใหตรงกบความตองการใช และท าใหขอมลและสารสนเทศถกตอง เชอถอได ทนเวลา สามารถน าไปใชงานได และมระบบรกษาความปลอดภยของขอมล รวมถงการจดการความร ซงเปนการสรางสนทรพยทางความรใหกบองคกรโดยพฒนาระบบใหองคความรถกถายทอดและเกบรกษาไวทองคกรและมการแบงปนความรใหเกดการแลกเปลยนเรยนรอยางรวดเรวทวทงองคกร

การวเคราะหและประมวลผลขอมล(1) การท าความเขาใจรปแบบของขอมลทเกบได(2) การเตรยมขอมลเพอใหพรอมในการวเคราะห(3) การตรวจสอบความถกตองของขอมลกอนเรมการวเคราะห(4) กระบวนการวเคราะหขอมล(5) การแปลความขอมลเปนรายงานผลการประเมนโครงการ

30/07/55

41

1. การท าความเขาใจในรปแบบของขอมลทเกบได

(1) ขอมลเชงปรมาณมกเปนขอมลทอธบายสถานการณโดยใชตวเลขเชงปรมาณ ซงอาจจะเปนตวเลขตรง ๆ หรอเปนตวเลขทสะทอนความสมพนธในเชงล าดบ ระดบของความรสก หรอเปนสดสวนรอยละ ความถ คาเฉลย อตราสวน


(2) ขอมลเชงคณภาพอาจอยในรปของขอความ แนวคด เรองราวทใชอธบายสถานการณ ค าพด การตอบค าถาม หรออาจจะมาจากเอกสารหลกฐานทเกยวของกบการด าเนนงาน เชน รายงานการประชม สญญาจาง บนทกชวยจ า เปนตน

30/07/55

42


การวเคราะหขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ มกจะด าเนนการโดยแยกจากกน และใชทกษะ เทคนค หรอเครองมอทแตกตางกน แตรายงานผลการวเคราะหควรจะรวมกน เมอถงขนการตความเพอออกรายงานผลการประเมนโครงการ และขอสรปการประเมนผลโครงการ

2. การเตรยมขอมลเพอใหพรอมในการวเคราะห

กอนวเคราะหขอมล ตองมการจดรปแบบของขอมลใหเปนชด ๆ เปนกลม ๆ และจดขอมลในรปแบบทเปนระเบยบ เพอสามารถตรวจสอบ อางอง และประมวลภาพไดอยางชดเจน

30/07/55

43

2. การเตรยมขอมลเพอใหพรอมในการวเคราะห

1. การถอดเทปบทสมภาษณ ถอด/บนทกขอมลจากแบบสอบถาม2. ตรวจสอบขอมลทขาดหายไป 3. พจารณาใชซอฟทแวรการวเคราะหขอมล เชน เอกเซล SPSS4. ค านวณหรอประมวลผลผานโปรแกรมซอฟทแวร5. ส ารองขอมลไวในสถานทอนเพอความปลอดภย

3.การตรวจสอบความถกตองของขอมลกอนการวเคราะห1. ตรวจดตวเลขทผดปกต เชน ตวเลข 142 ไมนาเปนอายของคน 2. ตรวจสอบตวเลขผลรวม/ผลตาง 3. ตรวจสอบความสอดคลองกบหลกการทก าหนด เชน การเลอกขามขอมความถกตอง 4. ตรวจสอบการเลอกค าตอบ กรณเลอกไดเพยงค าตอบเดยวหรอมากกวา 1 ค าตอบ ดวาเลอก ไดถกตอง5. สมเลอกค าตอบบางสวน เชน 10% เพอดความผดพลาด/ผดปกต6. ตรวจสอบวาผใหสมภาษณไดตอบค าตอบตรงกบประเดนค าถาม

30/07/55

44

4. กระบวนการวเคราะหขอมล

1. ทบทวนแผนทของโครงการทอยในแผนการประเมนผล โดยเฉพาะประเดนค าตอบทเกยวของกบค าถามหลกของการประเมนผลโครงการ2. ทบทวนจดส าคญของดชนชวดโดยเฉพาะเชงปรมาณ3. หาผลการประมวลผลทางสถตขนพนฐาน เชน คาเฉลย รอยละ ความถ

ขอมลเชงปรมาณ


4. ประเมนวา ตองการการวเคราะหเชงลกอนดวยหรอไม เชน Correcation Coefficient, Regression5. ประเมนวาขอมลทขาดหายไปนนอยในเกณฑยอมรบไดหรอไม เชน หายไปไมเกน 15% นาจะยอมรบได 6. วเคราะหในเชงความสมพนธ และความส าคญ นยส าคญในการตอบประเดนค าถามของการประเมนผลโครงการ หรอเครองวดความส าเรจของตวชวด


30/07/55

45


7. ทบทวนผลผลต/ขอมลแสดงถงการสนบสนนหรอคดคาน 8. เขยนผลสรปจากการวเคราะหและจดล าดบเหตผล



1. อานทบทวนขอมลทรวบรวมไดทงหมด ความสมพนธกบค าถามและดชนชวด2. หากลมของค าตอบจากขอมล หาความคลายคลงกนของค าตอบแตละค าตอบ3. ระบระดบของผลทเกดขนและคลายคลงกนวาอยในเกณฑสง ปานกลาง หรอต า

ขอมลเชงคณภาพ

30/07/55

46


4. หาความแตกตางของค าตอบ5. ทบทวนผลผลต/ขอมลแสดงถงการสนบสนนหรอคดคาน 6. เขยนผลสรปจากการวเคราะหและจดล าดบเหตผล

ขอมลเชงคณภาพ

5. การตความผลการประเมน

เปนการน าเอาขอมลทวเคราะหได มาเปนหลกฐานในการแสดงความกาวหนา ความส าเรจ และสมฤทธผลของการด าเนนงาน รวมถงผลลพธทน าไปสการเรยนรการด าเนนงาน การปรบปรง และขอแนะน าในการตดสนใจตอไป ตลอดจนการวางแผนงานใหมในอนาคต

30/07/55

47

5. การตความผลการประเมน1. ทบทวนแตละสวนของการวเคราะหและหาค าสรปผลในภาพรวมและสงทไดพบทงหมด2. ระบใหชดวา การด าเนนงานนนใหผลทเปนบวกและเกดสมฤทธผลหรอไม และอยางไร3. ระบใหชดวา การด าเนนงานใหผลทเปนลบและลมเหลวอยางไร ตางจากความคาดหมายอยางไร4. สรปรวมของผลกระทบจากการด าเนนงานตอภายในและภายนอก

5. การตความผลการประเมน5. ใหค าแนะน าเพอ- อนาคตของการด าเนนงาน- ปรบเปลยนการด าเนนงานตามทจ าเปน- วธเพมความส าเรจของการด าเนนงาน- ลดจดออนของการด าเนนงานและความเสยงทยงมอย- วธการใชประโยชน ผลการประเมนเพอสรางมลคาเพมแกการด าเนนงาน

30/07/55

48

5. การตความผลการประเมน6. ทงเวลาไว 2-3 วน แลวกลบมาทบทวนบทสรปการด าเนนงานอกครง เพอยนยนวาบทสรปนนๆ ยงคงเหมาะสมหรอไม7. ทบทวนวาขอมลทใชในการสรปผลการประเมนเพยงพอมน าหนก นาเชอถอ

1.การวางแผน (Plan) หมายถง การก าหนดเปาหมาย และกลยทธในการบรหารองคกร2. การจดการ (Organize) หมายถง การจดสรรทรพยากรทตองการน ามาใชในองคกร3. การน าองคกร (Lead) หมายถง การกระตนคนในองคกรเพอใหปฏบตการใหบรรลเปาหมาย4. การควบคม (Control) หมายถง การควบคมดแล เพอใหเกดความกาวหนาไปยงเปาหมายทวางไว

30/07/55

49

ระดบปฏบตการ

ระดบวางแผนปฏบตการ

ระดบวางแผนการบรหาร

ระดบวางแผนยทธศาสตร

MIS

DSS

DP

EIS

Executive Information System Decision Support System

Management Information SystemData Processing System

เปนระบบทสรางขนเพอสนบสนนสารสนเทศและการตดสนใจส าหรบผบรหารระดบสงโดยเฉพาะ โดยใชหลกการและวธการเดยวกบระบบสนบสนนการตดสนใจ แตพฒนาขนมาเพอรองรบงานในองคกรขนาดใหญทมระบบการตดสนใจทซบซอนตองการความแมนย าและรวดเรวในการตดสนใจ จากสภาวะหรอผลกระทบภายนอกองคกร

EIS ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง

30/07/55

50

EISการพฒนาจะใชขอมลจาก 3 แหลงคอ 1. ขอมลภายในองคกร ไดแก งบประมาณ แผนรายจาย หรอ

แผนการเงน 2. ขอมลภายนอกองคกร ไดแก ขอมลอตนยมวทยา3. ขอมลทไดจากการประมวลผลรายการประจ าวน

จากนนน ามาเปรยบเทยบ ค านวณ วเคราะห คาดการณ และยงสามารถแสดงแนวโนมหรอคาดคะเนเหตการณทอาจเกดขนในอนาคต

EIS

สนบสนนการวางแผนกลยทธ ผบรหารระดบสงสวนใหญ มกจะใหความส าคญตอ

การวางแผนกลยทธขององคกร ดงนนผพฒนาระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสงควรมความรเรองกลยทธ และปจจยในการวางแผนกลยทธ เพอใหสามารถประยกต ใช เทคโนโลยสารสนเทศในการชวยเพ มประสทธภาพการก าหนดกลยทธทสมบรณ

30/07/55

51

EIS

การเชอมโยงกบสงแวดลอมภายนอก ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสงจะถก

ออกแบบใหสามารถเชอมโยงกบแหลงขอมลทมาจากภายนอกองคกรเพอใหไดมาซงขอมลทมความจ าเปนและส าคญในการตดสนใจ

EIS

การมความสามารถในการค านวณภาพกวาง การตดสนใจของผบรหารระดบสงสวนใหญ จะมองภาพรวมของระบบ กวาง ๆ ไมลงลกในรายละเอยด ดงนนการค านวณทผบรหารระดบสงตองการจงเปนลกษณะท งาย ชดเจนเปนรปธรรม ไมซบซอนมาก

30/07/55

52

EIS

งายตอการเรยนรและการใชงาน ผบรหารระดบสงอาจเปนบคคลท ไมม

ความช านาญดานคอมพวเตอร ดงนนระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสงจงควรทจะเลอกรปแบบการแสดงผล หรอการโตตอบกบผใชงานทงายและรวดเรว

EIS

ตองเปนระบบเฉพาะส าหรบผบรหาร ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสงท

ดนนควรเปนระบบเฉพาะผบรหารทจะเขาถงขอมลไดงาย

30/07/55

53

1. งายตอการใชงานของผใชโดยเฉพาะผบรหารระดบสง2. ผใชไมจ าเปนตองมความรอยางลกซงในเรอง

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ3. คนหาสารสนเทศทตองการไดในเวลาสน4. ชวยใหผใชเขาใจสารสนเทศทน าเสนออยางชดเจน5. ประหยดเวลาในการด าเนนงานและการตดสนใจ6. สามารถตดตามและจดการสารสนเทศอยางม

ประสทธภาพ

EIS

ระบบตดตามโครงการการตดตาม ความกาวหนาในการปฏบตงานและประเมนผล ความส าเรจของงาน อนจะน าไปสการด าเนนการ แกไขปรบปรงรวมกนใหบรรลเปาหมาย ผบรหารจงจ าเปนตองมการตดตามและ ประเมนผล เพอใหทราบประสทธภาพและ ประสทธผลของระบบงานตาง ๆ ของหนวยงาน วาอยในระดบทเหมาะสมสอดคลองกบ สถานการณปจจบนเพยงใด การ

ตดตามและ ประเมนผลมกใชควบคกน

30/07/55

54

การตดตาม (Monitoring)

1. การเกบรวบรวมขอมลการปฏบตงานตาม แผนงานทก าหนดไว เพอตดสนใจแกไขปรบปรงวธการปฏบตใหผลงานเปนไปตาม แผนงานอยางมประสทธภาพมากทสด

2. มงหาค าตอบวาในการด าเนนงานไดรบทรพยากรครบถวนหรอไม ไดปฏบตงานตามแผนงานทก าหนด

หรอไม ไดผลตรงตามทก าหนดหรอไม (หทยรตน,2555)

3. การตดตามตองด าเนนการอยางสมาเสมอเพอเปนขอมลยอนกลบใหตนเอง ผบงคบบญชาขนตน /ระดบสง ตลอดจนผรบผดชอบ แผนงาน/โครงการทกระดบเพอใหค าแนะน า ชวยเหลอ แกไข อ านวยความสะดวก ท งน เพ อ ใหการด า เนนงานตามแผนงาน/โครงการ บรรลเปาหมายทก าหนดไวอยาง

มประสทธภาพ

การตดตาม (Monitoring)

(หทยรตน,2555)

30/07/55

55

30/07/55

56

บทบาทสารสนเทศ

Documents