Ethical behavior จริ�ยธริริม

ท่�ามกลางการิแข่�งข่�นท่างธ�ริก�จอย�างริ�นแริง ท่�กองค์�กริธ�ริก�จต่�างม��งสริ�างผลปริะกอบการิให้�ได้�มากท่!"ส�ด้เพื่%"อการิเต่�บโต่ห้ริ%อ ค์วามอย(�ริอด้ ห้ลายค์ริ�)งท่!"ผ(�น*าองค์�กริต่�องเผชิ�ญ ค์%อ ค์วามกด้ด้�นซึ่."งเป/นค์วามข่�ด้แย�ง ริะห้ว�างผลปริะโยชิน�ข่องต่นห้ริ%อข่องบริ�ษั�ท่ท่!"ต่�องการิก�บค์วามถู(กต่�องท่!"ค์วริเป/น ซึ่."งถู%อเป/นส�"งท่!"ส�งค์มริ�บริ( � และต่�องการิ ภาวะด้�งกล�าวเริ!ยกว�า “Ethical

dilemma” ซึ่."งเป/นภาวะกด้ด้�นท่!"ผ(�น*าต่�องต่�ด้ส�นใจเล%อก เอาอย�างใด้อย�างห้น."งริะห้ว�างผลปริะโยชิน�ห้ริ%อค์�ณธริริมซึ่."งไม�อย(�ในท่�ศท่างเด้!ยว ก�น ส*าห้ริ�บผ(�น*าท่!"ไม�ม! ค์�ณธริริมย�อมเล%อกผลปริะโยชิน�ท่!"ต่นพื่.งได้�ก�อนแน�นอนแล�วกลบเกล%"อนพื่ลางต่าส�งค์ม ในริ%"องค์วาม ไม�ถู(กต่�องให้�ผ�านพื่�นไปอย�างแนบเน!ยนห้ริ%อบางค์ริ�)งก5น*)าข่��นๆ ด้�งจะเห้5นได้�บ�อยค์ริ�)งในส�งค์มท่!"ผ(�บริ�โภค์ ถู(กเอาเปริ!ยบโด้ยริ( �ต่�วบ�าง ไม�ริ( �ต่�วบ�าง

จริ�ยธริริม (Ethical behavior) ค์%ออะไริ

จริ�ย- ห้มายถู.งการิปริะพื่ฤต่�ปฎิ�บ�ต่� ธริริม- ห้มายถู.งค์�ณค์วามด้! ค์วามถู(กต่�องด้!งาม ด้�งน�)นจริ�ยธริริม จ.งห้มายถู.งการิปริะพื่ฤต่�ปฏิ�บ�ต่�ท่!"เป/นค์�ณงามค์วามด้!ค์วามถู(กต่�องบนพื่%)นฐานข่อง ค์�ณธริริม ซึ่."งเป/นท่!"ยอมริ�บและต่�องการิข่องส�งค์ม ป;ญห้าท่างจริ�ยธริริมแบ�งได้�สองริะด้�บ ค์%อ

1. ริะด้�บองค์�กริ ห้มายถู.งนโยบายท่!"ออกโด้ยกล��มบ�ค์ค์ลริะด้�บส(งข่ององค์�กริโด้ยถู%อเป/นเป<าห้มายปฏิ�บ�ต่�

2. ริะด้�บบ�ค์ค์ล โด้ยเฉพื่าะผ(�บริ�ห้าริริะด้�บส(งท่!"ม!อ*านาจในการิด้*าเน�นการิ ซึ่."งอ�ต่ล�กษัณ�(Attribute) ข่องเข่าม!อ�ท่ธ�พื่ลต่�อการิต่�ด้ส�นใจใด้ๆท่!"ส�งผลในด้�านจริ�ยธริริม

ส�"งท่!"ค์วบค์�มพื่ฤต่�กริริมข่องมน�ษัย�

มน�ษัย�ท่�กค์นเก�ด้มาล�วนต่�องม!ส�ญชิาต่ญาณต่�อส(�เพื่%"อค์วามอย(�ริอด้เป/นพื่%)นฐาน ท่�)งท่างริ�างกายและจ�ต่ใจ ต่ามห้ล�กข่อง Maslow ซึ่."งแบ�งค์วามต่�องการิข่องมน�ษัย�ออกเป/น 5

ริะด้�บ ได้�แก�

1. ท่างสริ!ริะ (Physiological need) ป;จจ�ย 4

2. ค์วามม�"นค์งปลอด้ภ�ย(Security & Safty)

3. ค์วามริ�กและการิยอมริ�บ(Love & Belonging)

4. การิยกย�อง(Esteem) ป>ต่� ภาค์ภ(ม�ใจ5. ภาวะค์วามเป/นแห้�งต่น (Self actualization) ค์วามอ�สริะท่างค์วามค์�ด้และการิกริะท่*า

ป;จจ�ยท่!"ม!ผลต่�อพื่ฤต่�กริริมข่องค์น

1. ป;จจ�ยภายใน(Intrinsic factor) ได้�แก� อาริมณ� แริงปาริถูนาและค์วามต่�องการิ(Need) และค์วามริ( �ส.กผ�ด้ชิอบชิ�"วด้!(Moral)

2. ป;จจ�ยภายนอก(Extrinsic factor) ได้�แก� โอกาส (Oportunity) และริะบบการิค์วบค์�มข่องส�งค์ม (Law)

ส*าน.กข่องค์วามด้!และอ�ท่ธ�พื่ลข่องส�งค์ม ม!บท่บาท่ในการิเปล!"ยนพื่ฤต่�กริริมข่องค์น ก�อให้�เก�ด้การิกริะท่*าท่!"ด้! และริ�บผ�ด้ชิอบต่�อผ(�อ%"น (Ethical behavior) ห้ากแต่�ผ(�ท่!"ม!ค์�ณธริริมน*าการิกริะท่*าจะท่*าให้�เก�ด้จริ�ยปฏิ�บ�ต่� แบบย�"งย%น ส�วนผ(�ท่!"อ�งบท่ลงโท่ษัข่องส�งค์มก5สามาริถูเก�ด้จริ�ยปฏิ�บ�ต่�ได้�แต่�ม�กจะไม�ย� "งย%น เม%"อม!โอกาส ก5จะกล�บไปท่*า ผ�ด้อ!ก

4 ม�มมองข่องข่องจริ�ยปฏิ�บ�ต่� (Ethical behavior)

1. ในม�มมองท่!"ถู%อเอาปริะโยชิน�เป/นส*าค์�ญ จริ�ยปฏิ�บ�ต่�ส�งผลท่!"ด้!มากต่�อผ(�ค์นจ*านวนมาก

2. ในม�มมองจองป;จเจกบ�ค์ค์ล จริ�ยปฏิ�บ�ต่�จะให้�ผลปริะโยชิน�ริะยะยาวแก�ผ(�ปฏิ�บ�ต่�

3. ในม�มมองด้�านค์�ณธริริม จริ�ยปฏิ�บ�ต่�เป/นการิเค์าริพื่ส�ท่ธ�พื่%)นฐานข่องมน�ษัย�

4. ในม�มมองข่องค์วามย�ต่�ธริริม จริ�ยปฏิ�บ�ต่�จะเป/นกลาง ชิอบธริริม เสมอภาค์ต่�อผ(�ค์น

Ethical dilemma

เป/นภาวะท่!"ผ(�บริ�ห้าริม�กเจอและต่�ด้ส�นใจล*าบาก ม�นเป/นค์วามข่�ด้แย�งในใจท่!"จะท่*าบางส�"งท่!"ต่�องเล%อกเอา ริะห้ว�างผลปริะโยชิน�ก�บจริ�ยธริริม ท่!"ถู(กท่�าท่าย ท่*าให้�เป/นค์วามกด้ด้�นในค์นท่!"ม!ค์�ณธริริมจะต่�องค์�ด้และห้ล!กเล!"ยง แต่�อาจเป/นเริ%"องต่�ด้ส�นใจไม�ยากส*าห้ริ�บค์นท่!"ข่าด้ค์�ณธริริม พื่บว�า Ethical dilemma conflict ข่องผ(�บริ�ห้าริ ส�วนมาก เก�ด้ก�บเจ�านายล(กค์�า และล(กน�อง ห้��นส�วน เริ%"องท่!"พื่บบ�อยค์%อ การิปกป?ด้ ไม�โปริ�งใส ปลอมเอกสาริ ส%"อสาริ ก�บ เจ�านายไม�ค์ริบ การิฉ�อฉล การิมองข่�ามค์วามผ�ด้ข่องเจ�านาย การิปกป<องค์วามผ�ด้ข่องล(กน�อง การิใชิ�เส�นสาย การิยอมเอ%)อผลปริะโยชิน�ให้�เพื่%"อนสน�ท่ ห้ริ%อญาต่� การิต่�ด้ส�นโด้ยข่าด้ค์วามย�ต่�ธริริม การิโฆษัณา ส�นค์�า ท่!"เก�นจริ�ง การิเอาริ�ด้เอาเปริ!ยบล(กค์�าท่�)งท่างต่ริงและท่างอ�อม

ข่�ออ�างข่องพื่วกท่!"ไม�ม!จริ�ยธริริมปฏิ�บ�ต่�

เน%"องจากเริ%"องข่องจริ�ยธริริมเป/นค์วามสม�ค์ริใจและเป/นค์�ณธริริมชิ�)นส(งข่องค์นท่!"จะ เล%อกปฏิ�บ�ต่� กฎิห้มายไม�ได้�ม!ส�วนบ�งค์�บจริ�งจ�ง ยกเว�นส�งค์มจะชิ�วยก�นสอด้ส�องด้(แลและบอยค์อด้ จ.งพื่บว�าห้ลายธ�ริก�จ ก�อเก�ด้มาโด้ยฉวยเอาค์วามเด้%อด้ริ�อนข่องผ(�ค์น และค์วามริ( �ไม�เท่�าท่�นมาห้าก�น พื่บบ�อยและย�งแก�ไม�ได้� ค์%อการิออกส�ญญาท่!"เอาเปริ!ยบ เชิ�น ส�ญญาเง�นก(�ข่องพื่วก Non-bank ได้�แก�พื่วกให้�ก(�เง�นด้�วนท่�)งห้ลาย ท่!"ห้าก�นก�บค์นเด้%อด้ริ�อนเง�นท่�)งอย�างถู(กกฎิห้มายและผ�ด้กฏิห้มายด้�วยอ�ต่ริา ด้อกเบ!)ยต่�อเด้%อนท่!"ด้(เห้ม%อนต่*"า แต่�ไปเอาอ�ต่ริาค์�า

ธริริมเน!ยมต่�อเด้%อนส(งเก�นเห้ต่�ท่*าให้�ผ(�ก(�ต่�องจ�ายค์�า ด้อกเบ!)ยและค์�าธริริมเน!ยมค์*านวณ แล�วริ�วมริ�อยละ 40-60 ต่�อป>ก5ม! โด้ยท่!"กฏิห้มายไม�สามาริถูเอาผ�ด้ได้�เพื่ริาะผ(�ปริะกอบการิอาศ�ยชิ�องว�าง ข่องกฏิห้มายมาเก5บเป/นค์�าธริริมเน!ยมแท่นค์�าด้อกเบ!)ย

องค์�กริท่!"ข่าด้จริ�ยธริริมก5เก�ด้จากค์นท่!"ไม�ม!จริ�ยธริริม

จะเห้5นว�า ผ(�น*าองค์�กริก5เป/นมน�ษัย�ค์นห้น."งเห้ม%อนก�น ย�อมม!ค์�ณล�กษัณะปริะจ*าต่�ว(Attribute) ท่!"แต่กต่�างก�นแล�วแต่�ละค์นไม�เห้ม%อนก�น แต่�เม%"อมาเป/นผ(�น*าและบริ�ห้าริองค์�กริแล�ว ม�กม!ค์วามต่�องการิ ท่!"เห้ม%อนก�นค์%อ ผลปริะโยชิน�ส(งส�ด้ ห้ากแต่�ค์�ณล�กษัณะท่!"ต่�างก�นซึ่."งข่.)นก�บส*าน.กค์วามริ�บผ�ด้ชิอบแยกแยะ ชิ�"วด้!ไม�เท่�าก�นท่*าให้�ริะด้�บข่องจริ�ยธริริมต่�างก�นส�งผลต่�อพื่ฤต่�กริริมข่องผ(�น*าท่!" แต่กต่�างก�น

ท่�กว�นน!)ส�งค์มต่�องเผชิ�ญก�บค์วามแนบเน!ยนในการิเอาริ�ด้เอาเปริ!ยบข่องผ(�น*าท่!" ม��งผลปริะโยชิน�ส(งส�ด้ ไม�แยแสต่�อผลกริะท่บท่!"เก�ด้ข่.)นก�บผ(�ค์น แม�แต่� ล(กค์�า เพื่%"อนพื่�อง ล(กน�อง ผ(�ถู%อห้��น ด้�วยการิเอาริ�ด้เอาเปริ!ยบ เบ!ยด้บ�งฉ�อฉลไปจนถู.งท่*าลายส�"งแวด้ล�อมท่!"ม!ผลต่�อผ(�ค์นจ*านวนมาก เชิ�น การิแอบน*ากากสาริพื่�ษัไปท่�)ง ในท่!"สาธาริณะ การิปล�อยน*)าเส!ยโริงงานลงในค์(ค์ลองสาธาริณะ ริวมไปถู.งการิป;" นห้��น การิเล�นห้��นวงใน ข่องผ(�บริ�ห้าริโด้ยใชิ�ต่�วแท่นเอาเปริ!ยบด้�วยการิริ( �ข่�อม(ลภายใน การิเอาผลปริะโยชิน�ส�นบนจากการิจ�ด้ซึ่%)อ จ�ด้จ�างข่องผ(�ม!อ*านาจท่�)งภาค์ริ�ฐและเอกชิน การิโฆษัณาห้ลอกลวง โอ�อวด้เก�นค์วามเป/นจริ�ง เป/นต่�น แท่บจะกล�าวได้�ว�าค์นท่!"มองแต่�ผลปริะโยชิน�ส(งส�ด้ม�กม!ว�ส�ยท่�ศน�ท่!"ค์�บแค์บ เห้5นแก�ต่นและไริ�จริ�ยธริริม และม�กห้าท่างล�ด้ในการิท่*าธ�ริก�จโด้ยไม�ค์*าน.งถู.งผ(�อ%"น จะเปล!"ยนแปลงต่นเองได้�ริวด้เริ5วต่ามผลปริะโยชิน� ท่!"พื่.งจะได้�ริ�บ ไม�ค์*าน.งผลกริะท่บริะยะยาวท่!"จะเก�ด้ข่.)น น�บเป/นป;ญห้าข่องส�งค์มท่!"น�บว�นจะท่ว!ค์วามริ�นแริง มากข่.)น เน%"องจากการิแข่�งข่�นท่!"ห้น�กห้น�วงในส�งค์มท่!"ม!ม!ค์วามแต่กต่�างก�นน�อยลงต่�าง ม��งค์วามอย(�ริอด้และผล ปริะโยชิน�เป/นให้ญ�

อ�ต่ล�กษัณ�ข่องค์น (Attribute) เก�ด้จากอะไริ

เริาอาจส�งเกต่ได้�ว�า ท่*าไม�บางค์นจ.งม!ค์วามริ�บผ�ด้ชิอบส(ง ม!ค์วามเส!ยสละได้�มากมาย ชิ�วยเห้ล%อผ(�อ%"น อย�างม!ค์วามส�ข่ สามาริถูอย(�ริ �วมก�บ ผ(�อ%"นได้� เป/นท่!"เค์าริพื่ริ�กข่องค์นริอบข่�าง น�าค์บห้าพื่(ด้ค์�ยด้�วย ข่ณะเด้!ยวก�น บางค์นม!ล�กษัณะต่ริงก�นข่�ามก�บท่!"พื่(ด้มา อะไริท่!"ก*าห้นด้ ค์วามเป/นต่�วต่นข่องค์น ? จากการิศ.กษัาท่างจ�ต่ว�ท่ยาพื่บว�า พื่�ฒนาการิข่องค์นเริาน�)นส�งผลต่�อพื่ฤต่�กริริมในว�ยผ(�ให้ญ�ใน เริ%"องข่อง จริ�ยธริริม อย�างเล!"ยงไม�ได้� ข่อน*ามาเล�าพื่อเป/น” ”

ส�งเข่ปด้�งน!)

1. ในเด้5กต่�)งแต่�แริกเก�ด้จนถู.งสามข่วบ เป/นว�ยท่!"เห้ม%อนผ�าข่าว ย�งไม�ถู(กเอามาวาด้ จะอย(�ในชิ�วงข่องการิก�น นอน ข่�บถู�ายซึ่."งได้�ริ�บการิฟู(มฟู;ก อย�างด้!จากพื่�อแม� แสด้งอาริมณ�แต่�พื่%)นฐานเชิ�นย�)มเม%"อส�ข่ ริ�องเม%"อห้�ว พื่�อแม�ก5ได้�แต่�สอนให้�ริ( �จ�กน�"ง นอน ย%น ย�)ม ห้�วเริาะไม�ได้�สริ�าง ค์วามเค์ริ!ยด้ใด้ๆให้�ก�บล(กน�อย ถู�าชิ�วงน!)เด้5กถู(ก ปล�อยละเลย ข่าด้ค์วามริ�ก จะส�งผลให้�ฝั;งล.ก

ในจ�ต่ใต่�ส*าน.ก จะกลายเป/นค์นมองโลกในแง�ริ�าย ข่าด้ค์วามม�"นใน ต่นเอง ห้วาด้กล�ว เอาเปริ!ยบผ(�อ%"นโด้ยไม�ริ( �ต่�ว

2. พื่ออาย�ชิ�วง 3-7 ป> เป/นว�ยแห้�งการิเริ!ยนริ( �เบ%)องต่นจากส�"งริอบข่�าง ริวมถู.งล�กษัณะข่องพื่�อ แม� การิแต่�งกาย เพื่ศ การิเริ!ยกริ�องและปฏิ�เสธ เป/นชิ�วงท่!"พื่�อแม�ต่�องสริ�างว�น�ยพื่%)นฐานให้�ก�บล(กไม�เชิ�นน�)นแล�วเด้5กจะเต่�บ ให้ญ� โด้ยข่าด้ค์วามเป/นริะเบ!ยบว�น�ยก�บต่นเอง พื่อโต่ข่.)นมาค์*าว�า ล(กไม�ห้ล�นไม�ไกลต่�น ก5ชิ�วงน!)แห้ละ “ ”

3. พื่อเลยเข่�าอน�บาล 7-11 ป> จะเริ�"มเริ!ยนริ( �ค์วามถู(ก ผ�ด้ ค์วริ ไม�ค์วริ ส*าน.กค์วามริ�บผ�ด้ชิอบถู%อเป/นชิ�วงท่!" ม!การิพื่�ฒนาอ�ด้มค์ต่�แห้�งต่น(Ego ideal) ริวมถู.งค์�ณธริริม(Moral)

ด้�งน�)น พื่�อแม�ถู�าไม�น*าล(กในส�"งท่!"ถู(กต่�อง และสริ�างกลไกพื่�ฒนาส*าน.กค์วามริ�บผ�ด้ชิอบ ว�น�ยส�งค์ม ศ!ลธริริม ค์�ณธริริมแล�ว ล(กจะเป/นค์นด้!ค์นเลว ในอนาค์ต่ก5ต่อนน!)แห้ละ

4. พื่อเลยเข่�าว�ยริ� �นแล�ว 13-25 ป> เด้5กก5จะเอาส�"งท่!"ต่�ด้ต่�วมาไปพื่�ฒนาต่�อ โด้ยปริ�บต่�วให้�เข่�าก�บเพื่%"อน ส�งค์ม สถูานศ.กษัา ท่!"ท่*างานชิ�วงต่�น ค์วามสามาริถูในการิปริ�บต่�วจะได้�มากน�อย เปล!"ยนงานบ�อยข่าด้ค์วามอด้ท่น จะเป/นท่!"ยอมริ�บห้ริ%อเป/นท่!"ริ �งเก!ยจก5ข่.)นก�บป(มห้ล�งท่!"ผ�านมา ต่อนน!)พื่�อแม�ม�กส*าน.กได้�ว�าล(กเริาเป/นอะไริไปแล�ว ล(กท่!"ด้!เพื่ริาะพื่�อแม�วางแผนเล!)ยงด้(มาอย�างถู(กต่�องเห้มาะสมก5ไม�ต่�องสอนมาก ม!แต่�จะเป/นปล%)มก�บค์วามส*าเริ5จ ข่องล(กอย�างม!ค์วามส�ข่ ส�วนล(กท่!"ไม�ด้!ไม�ได้�เริ%"องพื่�อแม�อยากจะเต่%อน สอน ก5ไม�เข่�าห้(แล�ว ต่�องใจเย5นอย�างเด้!ยว พื่�อแม�ท่!"เข่�าใจจ�ต่ว�ท่ยาว�ยริ� �นก5จะพื่ล�กแพื่ลงต่ะล�อมเข่�าห้าพื่อแก�ไข่ไปได้� บ�างอย�างล*าบาก พื่�อแม�ค์นไห้น ไม�เข่�าใจก5จะเก�ด้ท่�กข่� โท่สะอย�างส�ด้บริริยายแท่บไม�อยากม!ชิ!ว�ต่อย(� ต่�องเข่�าว�ด้เข่�าวาถู%อบวชิไปเลยก5ม!ห้ริ%อ บางค์ริ�)งเลยเถู�ด้ถู.งข่�)นริ�นแริงเล%อด้ต่กยางออก ห้ริ%อต่�ด้ข่าด้พื่�อแม�ล(กเพื่ริาะส�ด้จะท่น

5. พื่อเข่�าว�ยท่*างานชิ�วงปลาย(25-50)น!"แห้ละท่!"เริาก*าล�งกล�าวถู.ง ส*าห้ริ�บค์นด้!ท่!"ถู(กปล(กฝั;งค์�ณธริริมมา ต่�)งแต่�ว�ยเด้5กก5จะเป/นผ(�น*าท่!"ด้! เป/นท่!"ริ �กเค์าริพื่น�บถู%อเจ�านายและล(กน�องเพื่%"อนริ�วมงาน ส�วนพื่วกท่!"ม!ป;ญห้าใน การิเล!)ยงด้(มาก�อนต่อนน!) พื่วกท่!"ปริ�บต่�วได้�ส�วนน�อย ก5อาจจ�บพื่ล�ด้จ�บผล(ได้�เป/นให้ญ�ในบริ�ษั�ท่ได้�เป/นเจ�านายค์น ซึ่."งพื่ฤต่�กริริมข่องเข่าจะส�งผลต่�อผ(�ค์นริอบต่�ว ท่�)งเจ�านาย เพื่%"อนริ�วมงาน ล(กน�อง ล(กค์�า ส�งค์มโด้ยการิแสด้งออก ข่องค์�ณธริริม จริ�ยธริริมท่!"ม!อย(�ในต่�ว ว�ยว�ฒ� ปริะสบการิณ�จะท่*าให้�เข่าแนบเน!ยนมากข่.)นในการิเอาเปริ!ยบ ห้ริ%อท่*าชิ� "ว จะเห้5นได้�ว�าบางริายอ�ต่ส�าห้�จบถู.งข่�)นด้Dอกเต่อริ�มาท่*างานให้ญ�โต่ ข่าด้ค์�ณธริริม ท่*าการิฉ�อฉลจน ต่�ด้ค์�กต่าริาง มาก5ม!ให้�เห้5นได้� ในส�งค์ม บ�านเริา น�บเป/นเริ%"องท่!"น�าเส!ยด้ายอย�างย�"ง

ถู�าเข่�าใจอย�างน!)แล�วจะเห้5นว�าค์นท่!"จะม!ค์�ณธริริม จริ�ยธริริม ไม�ว�า เป/นให้ญ�ห้ริ%อล(กน�อง อาชิ!พื่อะไริ ก5ต่าม ล�วนต่�องสริ�างจาก พื่%)นฐานข่อง การิพื่�ฒนาการิข่องชิ!ว�ต่ในว�ยเด้5กมาแล�วท่�)งน�)น เปริ!ยบเห้ม%อนม! Soft ware ชิ!ว�ต่ท่!"ด้!แล�วเต่�มเริ%"องริาวชิ!ว�ต่(Contents)ลงไป ก5จะสามาริถู ปริะมวลผลออกมาด้! น�บเป/น โชิค์ด้!ข่องค์นไท่ย ท่!"ม!พื่�ท่ธศาสนาเป/นเค์ริ%"องย.ด้เห้น!"ยว(แม�ไม�ท่�)งห้มด้) ธริริมะ ข่องพื่ริะพื่�ท่ธเจ�าซึ่."งเป/น ห้ล�กการิท่!"แท่�(ปริม�ต่�)พื่�ส(จน� ให้�เห้5นจริ�งได้�(ส�จ

จ�ง)ไม�ว�าผ�านไปนานเท่�าไริ(อกาล�โก) ห้ากม!การิน*ามาศ.กษัา ให้�เข่�าใจโด้ยแท่�(ปริ�ย�ต่�)และลงม%อ กริะท่*า (ปฏิ�บ�ต่�) ย�อมจะส�งผล(ปฏิ�เวธ)ให้�เก�ด้ค์วามด้!งาม ส�นต่�ส�ข่ และ ค์วามส�ข่ได้� ซึ่."งธริริมะเห้ล�าน!)ไม�ม!ในชิาต่� ต่ะว�นต่ก แต่�ห้ลายค์นก5ศริ�ท่ธา ม��งมาศ.กษัาไปเข่!ยนในม�มมอง ข่องเข่า ต่*าริาฝัริ�"งแม�จะให้�ค์วามส*าค์�ญข่องจริ�ยธริริมปฏิ�บ�ต่�อย�างมากในเวลาน!) แต่�ก5มองแบบผ�วเผ�น ไปเน�นกริะบวนการิต่ริวจสอบค์วามถู(กต่�องท่!"ริ �ด้ก�มและการิลงโท่ษั(ป;จจ�ยภายนอก) มากกว�าจะเน�น การิสริ�างค์วามถู(กต่�อง จากภายในซึ่."งได้�แก�การิม!ศ!ลปฏิ�บ�ต่�และค์�ณธริริม ม!ค์วามละอายต่�อบาป ไม�กริะท่*าชิ� "วท่*าแต่�ค์วามด้! ม!จ�ต่ใจท่!"ผ�องใส อ�นเป/นค์*าสอน โอวาท่ปาฏิ�โมกข่� ข่องพื่ริะพื่�ท่ธเจ�าซึ่."งค์วริย.ด้ถู%อ เป/นองค์�ปริะกอบท่!"ส*าค์�ญข่องชิ!ว�ต่ท่!"น*ามาซึ่."งค์วามด้!งาม ค์วามถู(กต่�องและค์วามส�ข่ ข่องค์นในส�งค์ม