49-icindekiler...“komplo teorileri” insanl›¤›n çok özel bir döneminde öne ç›kan...

2

54 ÖZEL HABER / Naile ASLANSavunmada Biliflim Fark Yarat›yor

58 ÖZEL DOSYA / Cenk ÖZGENÇ›karma Harekâtlar› Onlardan Sorulur:Amfibi Taarruz Gemileri

70 ANAL‹Z / Emre TEKK›z›l Ordu’nun “Y›ld›z”› Küllerinden Do¤uyor: Ka-52

72 STRATEJ‹ HABER / Ardan ZENTÜRKAvrasya’da Önlenemeyen Da¤›lma

ABD’nin 2025 Kâbusu

Pakistan’da Cephe Riski

Irak’ta Yeniden Kerkük Sorunu

Orta Do¤u’da ABD-‹srail Tatbikat›

Macaristan’da Faflizmin Yükselifli

‹slamofobi’nin Almanya’ya Ettikleri

K›br›s’ta Çözüme Do¤ru78 GÜNDEM / Prof. Dr. Mesut Hakk› CAfiIN

Türk D›fl Politikas›nda Sonbahar:AB ile Kapal› Kap›lar ve Komflular ile Aç›lan S›n›rlar

Military Science &Intelligence / MSIYYeerreell SSüürreellii YYaayy››nnKKaass››mm 22000099 // SSaayy››:: 004499

wwwwww..ssaavvuunnmmaahhaabbeerr..ccoomm

UUMMSSAA LLttdd.. fifittii.. AAdd››nnaa SSaahhiibbiiÜM‹T BAYRAKTAR

Ba¤dat Caddesi Noter Sok. Gülflen Apt.No: 13/12 fiaflk›nbakkal Kad›köy‹stanbul TÜRK‹YE

YAYINGGeenneell YYaayy››nn YYöönneettmmeenniiÜmit [email protected]

GGeenneell YYaayy››nn KKoooorrddiinnaattöörrüüArdan ZENTÜ[email protected]

GGeenneell KKoooorrddiinnaattöörr // AANNKKAARRAATu¤general (E) Hüsamettin [email protected]

EExxeeccuuttiivvee EEddiittoorrSami [email protected]

SSttrraatteejjii EEddiittöörrüüM. Güray DE⁄ERL‹[email protected]

EEddiittöörrCenk Ö[email protected]

SSaatt››flfl vvee PPaazzaarrllaammaa DDiirreekkttöörrüüZuhal [email protected]

BBaass››nn vvee HHaallkkllaa ‹‹lliiflflkkiilleerrNaile [email protected]

YAYIN KURULUBBaaflflkkaannKorgeneral (E) M. Ayd›n fiEN

Prof. Dr. Süleyman TOLUNProf. Dr. Adil YÜKSELENProf. Dr. Okan ADDEM‹RProf. Dr. Zahit MEC‹TO⁄LUProf. Dr. Mikdat KADIO⁄LUProf. Dr. Yaflar GÜRBÜZProf. Dr. Mesut Hakk› CAfiINDoç. Dr. Gonca COfiKUNDr. Mehmet ATAY

SSoorruummlluu YYaazz›› ‹‹flfllleerrii MMüüddüürrüüFerda [email protected]¤dat Caddesi Noter Sok. Gülflen Apt No:13/12 fiaflk›nbakkal Kad›köy‹stanbul TÜRK‹YE

HABER MERKEZ‹[email protected]

Koray KOfiAREmre TEKGözde KARA

SSaannaatt YYöönneettmmeenniifiebnem AKGÖL KARA

FFoottoo¤¤rraaff DDiirreekkttöörrüüBanu B‹RAMEN

FFoottoo MMuuhhaabbiirriiPetek ARICI

DD››flfl ‹‹lliiflflkkiilleerr MMüüddüürrüüEmrah ÇAKIN

DANIfiMA KURULUM. Güray DE⁄ERL‹ Doç. Dr. Nevzat ALKANEgm. Kom. ‹lhami ÜNER

HHuukkuukk DDaann››flflmmaann››Evren H‹DAYETO⁄LU

LLoonnddrraa TTeemmssiillcciissiiHasan fi. TAfiLICA441 Edgwave Road, London W2 1THTel: +20 7724 1499Faks: +20 7724 0474

4 BAfiYAZI / Ardan ZENTÜRKTürkiye Rahats›z Edecek!

6 SAVUNMA HABER18 RÖPORTAJ / Ümit BAYRAKTAR

STAMP Karaya Ç›k›yor24 ÖZEL HABER / Emre TEK

RMK Marine “Dost”u K›za¤a Koydu30 ANAL‹Z / Dr. Burak CODUR

Art›k Uydular› da m› Savunmam›z Gerekecek?36 RÖPORTAJ / Ümit BAYRAKTAR

GATE Elektronik S›rt›n› Ar-Ge’ye Dayad›42 ANAL‹Z / Yücel B‹C‹L, Alper KANAK

TÜB‹TAK UEKAE, MULTISAUND ileDiller Aras›na Teknoloji Köprüsü Kuruyor

46 ANAL‹Z / Emre TEKHAVELSAN’›n Yeni Simülatör ProjeleriTürk Pilotlar›n›n Yüzünü Güldürecek

50 ANAL‹Z / Bilge KARABACAKKritik Altyap›lar ve Say›sal Savafl:Say›sal Teröristlerin Merhametine mi Kald›k?

‹Ç‹NDEK‹LER

Military Science & Intelligence / MSI - Kas›m 2009 www.milscint.com

Kapak Foto¤raf›: ASELSAN

YÖNET‹M MERKEZ‹Ba¤dat Caddesi Noter Sok. Gülflen Apt. No: 13/12 fiaflk›nbakkal Kad›köy‹stanbul TÜRK‹YETel: +90 216 467 7952Faks: +90 216 467 7953

TEKN‹K H‹ZMETLERBask›: Ada Ofset Matbaac›l›k San. ve Tic. Ltd. fiti. Litros Yolu 2. Matbaac›lar SitesiE Blok No: ZE-2 Kat 1Topkap› ‹stanbulTel: +90 212 567 12 42 Pbx

Military Science & Intelligence Ayl›k Savunma Teknolojileri Dergisi UMSA Ltd. fiti. Taraf›ndan T. C. Yasalar›na Uygun Olarak Yay›mlanmaktad›r. Military Science & Intelligence Ayl›k Savunma Teknolojileri Dergisi’nin ‹sim ve Yay›n Hakk› UMSA Ltd. fiti’ye Aittir. Dergide Yay›mlanan Yaz›, Foto¤raf, Harita, ‹llüstrasyon ve Konular›n Her Hakk› Sakl›d›r. Kaynak Gösterilmek fiart›yla Al›nt›Yap›labilir. Yay›nlanan Eserlerin Sorumlulu¤u Eser Sahiplerine Aittir.

3

Seul’de HAVELSAN Fark›Kore Cumhuriyeti’nin baflkenti Seul’de 20-25 Ekim tarihleri aras›nda bu y›l 7’ncisi düzenlenen

Uluslararas› Seul Havac›l›k ve Savunma fuar› ülkemizi yak›ndan ilgilendiren geliflmelere de sahne oldu.

Geçti¤imiz say›da savunma sanayimiz ad›na yaflatt›¤› ilklerle öne ç›kt›¤›na de¤indi¤imiz HAVELSAN,

yaklafl›k 30 ülkeden 300 civar›nda firman›n kat›ld›¤› fuarda, Türk bayra¤›n› dalgaland›ran tek kat›l›mc›

olarak dikkat çekti.

F-15K, T-50 ve A-380 gibi platformlar›n gösteri uçufllar›yla renk katt›¤› fuarda HAVELSAN, stand›nda;

Kore’de kuraca¤› Elektronik Harp Test ve E¤itim Sahas› (EHTES) projesinin yan› s›ra komuta kontrol

çözümleri, simülasyon ve e¤itim sistemleri, askeri bilgi sistemi yaz›l›mlar›n› ve GENES‹S baflta olmak

üzere deniz savafl sistemlerine iliflkin çözüm ve kabiliyetlerini sergiledi. Ald›¤›m›z bilgilere göre,

fuarda ziyaretçilerin ilgi odaklar›ndan biri olmay› baflaran HAVELSAN, askeri delegasyonlar›n da

ak›n›na u¤rad›. Fuar süresince Kore’deki yerel firmalarla da çeflitli konularda görüflmeler yapan

HAVELSAN, güçlü yerel stratejik partnerlerle bu ülkede büyümeyi planl›yor. Hat›rlayaca¤›n›z üzere

bu yönde at›lan ad›mlardan biri de IDEF 2009 s›ras›nda Korea Aerospace Industries (KAI) firmas› ile

KT-1 uçaklar›n›n simülatörlerine yönelik imzalanan mutabakat muht›ras› olmufltu.

Kore Hava Kuvvetleri için üretip Busan’daki Gimhae Hava Üssü’ne kurdu¤u CN-235 tam uçufl

simülatörü 3 y›ld›r baflar›yla hizmet veren HAVELSAN, Kore baflta olmak üzere Asya-Pasifik bölgesinde

son derece aktif. HAVELSAN’›n ayr›ca Seul’de de bir bölge ofisi bulunuyor.

Kore Cumhuriyeti ile son derece yak›n iliflkiler tesis eden HAVELSAN, iliflkilerini sürekli gelifltirmeyi de

ihmal etmiyor. Bu y›l›n ilk yar›s›nda, yine Kore Hava Kuvvetleri için bir Elektronik Harp Test ve E¤itim

Sahas› kurulmas›na yönelik olarak Kore’nin savunma tedarikinden sorumlu kurumu DAPA ile yapt›¤›

anlaflmayla HAVELSAN, bu ülkedeki konumunu daha da güçlendirmifl durumda.

Türk Heyeti de Kore’deydiAsya-Pasifik bölgesinin en önemli havac›l›k ve savunma etkinliklerinden biri olan fuar, 19-23 Ekim

tarihleri aras›nda Kore Cumhuriyeti’ne 5 günlük resmi bir çal›flma ziyareti gerçeklefltiren Savunma

Sanayii Müsteflar› Murad Bayar’›n baflkanl›¤›ndaki Türk heyeti taraf›ndan da ziyaret edildi.

Bayar, DAPA taraf›ndan düzenlenen Uluslararas› Savunma Tedariki Sempozyumu’ndaki “Turkish

Defense Procurement Reform Changes and Results” bafll›kl› aç›l›fl konuflmas›nda, Savunma Sanayii

Müsteflarl›¤›’n›n savunma tedarik süreçlerine iliflkin bilgi verdi¤i gibi savunma sanayimiz ve

ürünlerimize iliflkin genel bir bilgilendirme de yapt›.

Edindi¤imiz bilgilere göre çal›flma ziyareti kapsam›nda, Kore Cumhuriyeti Savunma Bakan›

Kim Tae-young ve DAPA Baflkan› Byun Moo Keun ile görüflen Türk heyeti, sempozyuma kat›lan

Endonezya, Malezya ve ‹ngiltere’nin son kullan›c› ve tedarik makamlar› ile de ikili temaslarda

bulunarak savunma sanayisi alan›nda ifl birli¤i olas›l›klar›n› ve yürütülmekte olan faaliyetleri

de¤erlendirdi. Kore’nin Hyundai ROTEM, KAI, HANJIN, Samsung-Techwin, IGGY, Huneed Technologies

ve Hanwa gibi savunma firmalar›yla da görüflmeler yapan Türk heyeti ayr›ca, Dokdo s›n›f› LHD gemisini

de ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Murad Bayar baflkanl›¤›ndaki Türk heyeti, Kore’de,

Türk Hava Kuvvetleri’nin temel e¤itim uça¤› ihtiyac› kapsam›nda seçilen KT-1T uçaklar›ndan ilkinin

tan›t›m› için düzenlenen törene de kat›ld›.

Keflif uçaklar›n› ele alaca¤›m›z ve ayn› zamanda 50’nci say›m›z› geride b›rakaca¤›m›z Aral›k ay›nda,

sektörden yeni geliflmelerle tekrar birlikte olmak üzere…

Ümit BAYRAKTAR Genel Yay›n Yönetmeni

www.savunmahaber.com Military Science & Intelligence / MSI - Kas›m 2009

““AAss››ll öönneemmllii oollaann vvee mmeemmlleekkeettii tteemmeelliinnddeenn yy››kkaann,, hhaallkk››nn›› eessiirr eeddeenn,, iiççeerriiddeekkii cceepphheenniinn ssuusskkuunnlluu¤¤uudduurr..””

BAfiYAZI

4


Nedir yaflan›lanlar?Bu yaflan›lanlar içindeki “komplo teorilerinin” temelinde neler yatmaktad›r?Bafla dönelim...“Komplo teorileri” insanl›¤›nçok özel bir döneminde öneç›kan kavramlar bütünüdür.‹kinci Dünya Savafl›sonras›nda, Berlin’i iflgaletmifl olan dört ülkeninaskerlerinin, “Check PointCharlie”deki o ola¤anüstükarfl›laflmalar›...‹ngiliz-Frans›z-Amerikanaskerleriyle Sovyet askerlerinin tanklar›yla karfl› karfl›ya geldikleri oan... Taraflar “s›cak çat›flma” yerine dengeli bir çekiflmeyi tercih edince,ad›na “So¤uk Savafl”denilen, esas olarak istihbarat servislerinin ön planda oldu¤u, askerlerin dünyan›n“k›rsal ülkelerinde” zaman zaman karfl› karfl›ya geldikleri büyükmücadele y›llar›...Amerikan-Sovyet ikilemindeortadan ikiye bölünmüfl birdünyada, üstelik bir de istihbaratç›lar›n James Bond filmlerine tafl ç›kartançekiflmeleri eklenince,“komplo teorileri” birergerçe¤e dönüfl olana¤› dayakalam›flt›r kuflkusuz...So¤uk Savafl y›llar›nda ikikutbun içinde yer alanbaflkentler, ana politikalar›n›merkezdeki baflkentlerin

stratejilerine göre belirlemifllerdir. Türkiyedahil, Bat› ittifak› içinde yer alanlar Washington,Varflova Pakt› içinde yeralanlar ve pek çokBa¤lant›s›z Bloku ülkesiMoskova’ya göre... O günün flartlar› budur.Dolay›s›yla, bir ülkenin d›fl politika tercihlerindeyaflan›lan geliflmeler ile“merkez baflkentteki” tercihler aras›nda önemliiliflkiler vard›r. “Bloklaflma”dedi¤imiz kavram, ulusalba¤›ms›zl›¤› karfl›l›kl›ba¤›ml›l›¤a çeviren ve buarada bazen, o ülkenin yönetimlerinin pek dehofllanmad›klar› baz›gerçekleri yaflamalar›naneden olan gerçeklerdir.So¤uk Savafl y›llar›ndaTürkiye bir “cephe” ülkesidir. Bunun di¤eranlat›m›, “Bat›’n›n kenar

ülkesi olma” durumudur.Kabul edelim, pek hofl birkavramdan söz etmiyoruz.Zaten, Türkiye, 46 y›l boyunca yaflan›lan ve“nükleer dehflet dengesi” ile istikrar›n yakalanabildi¤io belal› y›llarda bu konumunun zorluklar›n› dayaflam›flt›r.“Bela”n›n geldi¤i ilk kez1962 Küba Krizi’ndegörülmüfltür. Bir anda,Amerikan-Sovyet pazarl›kmasas›na topraklar›ndakiorta menzilli Amerikan nükleer füzeleri ile konulanbir ülkedir Türkiye... So¤uk Savafl’›n karfl›l›kl›olarak “iç istikrars›zl›k ç›karmaya” yöneldi¤i 1970’li y›llarda iç savafl›nnefesini, özellikle ‹ran’dakiHumeyni Devrimi ileAfganistan’daki Sovyetiflgalinin gerçekleflti¤i1979’dan, Berlin Duvar›’n›n

y›k›ld›¤› 1989 y›l›na kadarçok büyük krizler yaflam›flbir ülke...Bütün bu süreç içindeTürkiye’nin “kararl›” oldu¤utek nokta, Bat› kanad›ndakiyerini korumakt›r... ‹ç çalkant›lar, ekonomik krizler, yüksek enflasyonbask›lar› ve darbelerle geçen y›llar...“Cephe ülkesi” Türkiye’nin o dönemdeki yap›lanmas›, o günün flartlar›na uygun bir yap›lanmad›r.Ekonomisi zay›f ve k›r›lgan...Sivil siyaset kurumlar› c›l›z...Demokrasi gelene¤i s›¤...‹nsan haklar› raporukaranl›k...Sosyal yap›s› fukaral›¤a oturmufl...Siyaset geleneklerininiçinde “seçilmemiflbürokrasi”nin a¤›rl›¤› yüksek...Bütün bu tablo karfl›s›ndadurumu zaman zaman kurtarmak için “ordusumüdahil” bir ortam...Belki Türkiye, So¤uk Savafly›llar›n›n çalkant›lar›ndançok büyük savafl darbeleriyemeden, hatta, “galiptaraf›n bir üyesi” olarakç›km›flt›r ama, o y›llarsüresince bu ülkeyeyerleflen siyasi geleneklerinverdi¤i zarar çok yüksektir.Türkiye’nin 1980’lerin ortalar›ndan bugüne uzanan tarihinin ana talihsizli¤i ise, “So¤uk Savaflkurumsallaflmalar›n› tasfiyeedemeden” ve “o döneminal›flkanl›klar›ndans›yr›lamadan” etnik bir terördalgas›yla karfl›laflm›flolmas›d›r. Ülkeninmerkezine dönük bu etniksald›r› ne yaz›k ki, bir “uluslararas› plan›n” sonucudur. Dünya sistemi,Ankara’y› kontrol alt›nda tutman›n yolunu, ad›na PKK denilen bir yap›lanmay›kurup, büyütereksald›rtmadan geçti¤ineinanm›flt›r.Nitekim bu örgütün halen‹mral›’da yaflam›n› sürdüren

Asl›nda, yaflan›lan dönemin labirentlerinde yatan gizli flifrelere ulaflamaman›n s›k›nt›lar› yaflan›yor.Medyan›n bir dönem çok öne ç›kartt›¤› “sit-com” modelinin ciddi habercilikten uzak bir yap›lanmay›oturtmufl olmas›, “analizlerde yaflan›lan cehaletin” deöne ç›kmas›na neden oluyor.Ardan ZENTÜRK / [email protected]

Türkiye Rahats›z Edecek!

©T

ürk Silahl› Kuvvetleri

5


elebafl›s›n›n mahkemesüresince söylediklerinindökümü de PKK terörörgütünün Türkiye’ye karfl›büyük bir uluslararas› sald›r›gücü oldu¤unu ortaya koymaktad›r. Elebafl›n›n,bütün dünyan›n gözleriönünde y›llarca bir komfluülkenin, Suriye’ninbaflkentinden bu sald›r›y›yönetmesi, dünyan›n tümistihbarat örgütlerinin cirit att›¤› Lübnan’›n Bekaa Vadisi’nde üslenmesi,askeri lojistik ve donan›maç›s›ndan bir terörörgütünün çok ötesinde bir yap› göstermesi, hatta elebafl›n›n fiam’danç›kar›ld›ktan sonra dünyadaizledi¤i trafik ve nihayetindebir baflka komflu ülkeYunanistan’›n Nairobi’dekibüyükelçili¤inde ele geçirilmesi bunun en net kan›tlar›d›r.Türkler, zaten, PKK’n›n buözel karakterini erken farketmifl, ülke 30 y›la varan veçok kay›plar verdiren kanl›bir terör sald›r›s›ylabo¤uflurken bile sokaktakiinsan bir Türk-Kürt gerginli¤ine dönüflecekad›mlardan itina ile uzakdurmufltur.PKK bugün de Türkiye ilebelli konularda pazarl›kmasas›na oturmaya çal›fland›fl unsurlar›n bir maflaörgütü konumunusürdürmektedir. Ama, bütün geliflmeler, Türkiye aç›s›ndan “So¤ukSavafl y›llar›”n›n gerçektensona ermekte oldu¤unugöstermektedir.Türkiye, yaflan›lan sondönemde, komflular›yla “s›f›r sorun” politikas›na,tamam› Ankara’da oluflturulan bir plançerçevesinde varm›flt›r.Çünkü Türkiye, özellikleSo¤uk Savafl sonras›ndakomflular›yla yaflad›¤› tümsorunlar›n, Washington gibi, emperyal baflkentleraç›s›ndan son derece önemlibir “sömürü” arac› oldu¤unu

görmüfltür.“Çevresinden korkan” veya “bölgesel geliflmelerden endifle duyan” bir Türkiye’nin, t›pk›,So¤uk Savafl y›llar›ndaoldu¤u gibi, s›rt›n› dayayacakgüçlü bir baflkente ihtiyaçduyaca¤› düflüncesido¤rudur. NitekimTürkiye’nin, son 25 y›lda,Yunanistan, Suriye, Irak ve Ermenistan ile yaflad›¤›s›k›nt›l› iliflkilerden en çok kim veya kimlerin yararland›¤›n› görmekmümkündür.Türk-Yunan iliflkilerinindüzelmesi, Ankara’n›nAvrupa Birli¤i’ne tamüyeli¤ine karfl› ç›kan “esasbaflkentin” Atina de¤il, Paris ve Berlin oldu¤unu göstermifltir. Art›k Fransa ve Almanya’n›n arkas›nas›¤›nacaklar› bir Yunanistanyoktur.Türkiye-Ermenistan gerginli¤i, Kafkasya’daRusya ve ‹ran’›n adeta atkoflturmas›na neden olmakta, Türkiye’ninbölgedeki elini kolunuba¤layan niteliktafl›maktad›r. Türkiye,Erivan’a elini uzatarak esasanlamda Rusya’n›n ve ‹ran’›nbölgedeki parmaklar›n›kesmektedir.Ayn› flekilde, Türkiye’nin iki önemli Arap komflusu,Suriye ve Irak ile yaflam›floldu¤u savafl tehdidi yaratangerginliklerin de bölgedesadece Amerikan-‹ngiliz-‹srail ittifak›na yarad›¤›, bölgenin dev bir ülkesiolarak Türkiye’nin Orta Do¤upolitikalar›nda adeta“kuflat›ld›¤›” görülmüfltür.Bir yanda tezgâhlanan terör sald›r›s›, di¤er yandakomflular ile sürekli krizüreten bir dünya yap›lanmas›... Bu tablo,Türkiye’nin So¤uk Savaflsonras› kay›p y›llar›n›n daana etkenleridir.fiimdi yaflan›lanlar, “normalleflme” sürecidir......Ve bu durumdan, tabii ki,

hiç memnun olmayanlarvard›r.E¤er hala akl›m›z, So¤ukSavafl y›llar›n›n “komplo teorileri”ne göre çal›fl›yorsa,burada ülkemize dönükkomployu bozan bir-kaçunsurdan söz etmemizgerekir.

1Türk Silahl› Kuvvetleri’ninarkas›nda uluslararas›destek olan bir terör hareketine karfl› gösterdi¤iola¤anüstü baflar›. Belli ki, bu durum, ülkenüfusunun bir bölümünü“terör baflar›s›yla”hareketlendirmeye çal›flan d›fl plan›n ortadankalkmas›na neden olmufltur.

2Türk ekonomisinin 2001krizinden sonra yaflad›¤›yeniden yap›lanma süreciniçok iyi tamamlamas› veülkenin art›k k›r›lgan birekonomik yap›lanmadanuzaklaflmas›.

3Ankara’n›n büyük birkararl›l›kla “komflular ile s›f›r sorun” politikas›n› ve “bölgesel-ba¤lant›s›z d›fl politika” stratejisiniuygulamaya koymas›.Bu geliflmenin en güzelörne¤i, geçti¤imiz günlerde,ABD’nin K›br›s özel temsilcisine “Türkiye’yebask› yap›n” diyen Rum liderin, “Türkiye’ye art›keskisi gibi bask› yapamay›z,onlar bu bölgenin en güçlüoyuncusu oldular” yan›t›n›almas›d›r.Demek, “eskiye dair kriterlerin” yerini “yenikriterlerin” ald›¤› bir dönemden geçiyoruz.So¤uk Savafl y›llar›n›n“Bat›l› Türkiye” format›, esas olarak iki ana zemineoturuyordu: Birincisi,Türkiye’nin bir NATO üyesiolmas›, ikincisi, bölgeselpolitikalar›nda ‹srail ilekurdu¤u stratejik ittifak...Bu yap›, Suriye, Irak ve M›s›rgibi büyük Arap devletlerininSovyetler Birli¤i’ne yak›npolitikalar izledi¤i, hattaordular›n› Sovyet silahlar›yladonatt›klar› bir dönemde,

“normal” karfl›lanabilir bir politikad›r.Ama, Amerikan müdahalesinden sonraIrak’›n, Ürdün ve M›s›r gibi“Bat› ittifak›n›n içinde yeralmaya” bafllad›¤›, Suriye’ningenç lideriyle radikal politikade¤iflikliklerine yöneldi¤i birdönemde gerçekçi de¤ildir.Bat› bas›n›nda, Türkiye’nin,Suriye-Irak-‹ran’la dengeliiliflkiler kurarken, ‹srail’inözellikle Gazze’deki masumsivillere dönük politikalar›n›en sert flekilde elefltirendevlet olmas›n› “Türkiye rotam› de¤ifltiriyor, Do¤u’ya m›dönüyor?” diyerek yorumlayan makaleler iflte,o, sözünü etti¤imiz “eski”ninçizgilerini tafl›maktad›r.“Cephe” veya “kenar ülke”konumundan “merkez ülke”konumuna yükselmekte olangüçlü bir devletten söz ediyoruz.Böyle bir devletin iç yap›lanmas› ve d›fl siyasetitabii ki “eski”den çok farkl› olacakt›r.Bünyesindeki “farkl› kültürleri” bir güvenlik riski olarak görmeyen...Aksine nüfusunun farkl›kültürlerini korunmas›gereken renklilikler olarakalg›layan...Etnik siyaset karfl›s›ndakendi gücünü rahatl›kla gösterip, radikal ak›mlar›nönünü devletkurumsallaflmas›yla önleyebilen...Nüfusunun ekonomikdinamizmini “soft power”olarak s›n›rlar›n›n ötesinetafl›yan. Bu çerçevede,Kafkasya ve Orta Do¤u’dakipazarlar› kendi pazar›naba¤lama yönünde önemliad›mlar atan, Avrupa Birli¤ipazar›na girmesi halinde deyafll› k›taya belirgin birhareketlilik getirmesi beklenen...Ekonomisi güçlü...Demokrasisi güçlü... Ordusu güçlü...Böyle bir Türkiye rahats›zedecektir...

Denizcilikle ilgili ilkfaaliyetlerine 1966y›l›nda bafllayan vegeçmifl y›llarda Türk DenizKuvvetleri için 8 adet e¤itimbotu infla eden Düzgit Grup,4 Kas›m Çarflamba günü,Türk askeri gemi inflasanayisinde faaliyetgösteren tersanelerimizingücünün ve yapt›klar› ifllerinkalitesinin geldi¤i noktay›göstermesi aç›s›ndan önemtafl›yan bir teslimata evsahipli¤i yapacak. SuriyeArap Cumhuriyeti LimanlarGenel ‹daresi’nin ihtiyaçlar›kapsam›nda komflu ülkeSuriye taraf›ndan siparifledilen 2 adet liman devriye botu, Karadeniz’inzorlu koflullar›nda gerçeklefltirilecek olan denemelerin ard›ndan, yeni kullan›c›s›na teslimedilmek üzere Suriye’yedo¤ru yola ç›kacak.Suriye’de aç›lan devletihalesi çerçevesinde DüzgitTersanesi, ihaleye Fransave Hollanda’dan kat›lanzorlu rakiplerini gerideb›rakarak 2005 y›l›nda ipigö¤üsleyen taraf olmufltu.Yaklafl›k 4 milyon dolarl›kbir teklif veren DüzgitTersanesi, askeri gemi inflasanayisinde ad›n› duyurmakve bu alanda ilerlemekhedefi do¤rultusunda

özellikle fiyat avantaj› öne ç›kartarak ihaleyikazanm›flt›. ‹hale sürecinin 2005 y›l›ndatamamlanmas›na ra¤menanlaflma, yaklafl›k 2 y›ll›k bir onay ve sözleflmesürecinden sonra 2007’deimzaland›. Sonraki 2 y›liçerisinde de tasar›m veüretim faaliyetleriningerçeklefltirildi¤i proje,2009 y›l›nda baflar›l› birflekilde sona erdirildi. Sivil bot olarakadland›r›lmalar›na ra¤menaskeri standartlarda inflaedilen liman devriye botlar›,asli görevi olan liman denetiminin yan› s›raarama-kurtarma,kaçakç›l›kla mücadele vedenetim gibi görevlerde dekullan›lacak. Silahs›z olarakteslim edilecek botlar›n,ilerleyen süreçte Suriyetaraf›ndan silahland›r›lmas›da gündemde.

Hedefte Daha BüyükProjeler VarProjenin bafl›nda haz›r birtasar›m seçilmifl olmas›nara¤men zaman içerisindeDüzgit Tersanesi, butasar›mda önemlide¤ifliklikler yapt›.Alüminyumdan üretilen botlar›n kullan›m amac›nauygunlu¤unun artt›r›lmas›

ve belirtilen görevlerdedaha etkin kullan›m›n›nsa¤lanmas› amac›yla, platformun verece¤ihizmete yönelik ekipmanlar›n seçimi veda¤›l›m› Düzgit Tersanesitaraf›ndan yap›ld›. Gürültüseviyesi gibi d›flar› verilensinyallerin asgari seviyeyeindirilmesi için özelmühendislik hesaplamalar›yap›lan ve makine kontrolve seyir sistemleri tamelektronik kontrollü olarakdizayn ve infla edilen bot-lar›n köprü üstü de aramakurtarma harekatlar›n›netkinlikle icra edilebilmesiamac›yla her yönü görebilecek flekilde tasarland›. Özellikle kötühava koflullar›nda ve yüksekdeniz durumlar›nda görevyapabilmesine olanaktan›yan kabiliyetleriyledikkat çeken 19,6 m’lik botlar, 8 deniz durumunda20 knot h›za ulaflabiliyor.Azami 33 knot h›z yapabilen40 ton deplasmana sahipbotlar›n seyir menzili ise325 deniz mili.Suriye taraf›ndan olumlude¤erlendirildi¤i takdirdeülkenin gümrük teflkilat› ve askeri departmanlar› içinsiparifllerin devam›n›ngelece¤ini düflünen firmayetkilileri; yüksek manevra

yetene¤i, denizcili¤i,ergonomik dizayn› ve amaca yönelik detaylar›ylaasimetrik tehdit ve anayurtgüvenli¤i için ciddi birçözüm sunan bu botlar›ndi¤er ülkelere de ihraçedilmesi yönündekiçal›flmalar›na ise henüz yeni bafllad›. Ad›n› geçmiflteYeni Tip Karakol Botu projesi için aç›lan ihaledende hat›rlad›¤›m›z DüzgitTersanesi, Savunma Sanayii Müsteflarl›¤›’n›nbelirledi¤i stratejilerçerçevesinde bundan sonraki rotas›n› daha büyük askeri gemi infla projelerine çevirmifl durumda. Bu amaçlaçal›flmalar›n› tüm h›z›ylasürdüren Düzgit Tersanesi,çok yak›n gelecekteYalova’daki tesisleri içintesis güvenlik belgesialmay› hedefliyor.Gerçeklefltirdi¤i projelerle,yüzünü gelece¤e dönenaskeri gemi infla sanayimizin ön saflar›naoynayan Düzgit Tersanesi,Yalova’daki tesislerindeboyu 10 ila 100 metrearas›nda de¤iflen ve 60 knot h›zlara ulaflabilen,alüminyum ve çelik konstrüksiyon askeri ve sivil gemiler infla etmeyiamaçl›yor.

SAVUNMAHABER

6


Suriye’nin Liman Devriye Botlar› Düzgit ‹mzas› Tafl›yacak

©D

üzgi

t T

ersa

nesi

SAVUNMAHABER

8


T ürk Silahl›Kuvvetleri (TSK)’n›nihtiyac› olan tank tafl›y›c›araç ve römorklar›n milli imkânlarla gelifltirilipüretilmesi amac›yla,Savunma SanayiiMüsteflarl›¤› (SSM) ileHattat Holding bünyesindefaaliyet gösteren HEMAEndüstri A.fi. aras›nda,Tank Tafl›y›c› Araç veRömork Projesi Anlaflmas›imzaland›. 2 Ekim’deki imzatörenine Milli SavunmaBakan› Vecdi Gönül,Savunma Sanayii Müsteflar›Murad Bayar, HattatHolding Yönetim KuruluBaflkan› Mehmet Hattat veTSK’n›n üst düzey subaylar›kat›ld›. Tank Tafl›y›c› Araçve Römork Projesi’ni 13 ay

gibi k›sa bir sürede yaklafl›kyüzde 59’luk yerli katk›oran›yla tamamlayacakolan HEMA Endüstri A.fi., proje kapsam›ndakiKOB‹ taahhüdünü yerinegetirmek amac›ylaKOB‹’lere önemli görevler vermesinin yan›

s›ra ‹sveçli firma Scania ilede çal›flacak. Tüm entegrasyon çal›flmalar› ve performans testleriHEMA Endüstri’ninÇerkezköy’deki tesislerindeinfla edilmekte olan alanlarda gerçeklefltirilecekaraçlar, 6x6 özelli¤inde

olup 480 BG motorladonat›lacaklar. 70 tonluk yükle yüzde 30dik e¤im ve yüzde 20 yane¤im t›rman›p 75 cm sudan geçebilecek kapasitede olacak bu araçlar, hidroliksüspansiyona ve 6 dingilesahip olacaklar.

Korvet s›n›f› savafl gemisi ihtiyac›m›z› milli imkanlarla karfl›layaca¤›m›zMilli Gemi (M‹LGEM) Projesi kapsam›nda 12 Ekim 2009 tarihinde, ASELSAN ve HAVELSAN ‹fl Ortakl›¤› ile Savunma Sanayii Müsteflarl›¤›aras›nda, üretilecek olan 2’nci gemiye entegre edilecek Savafl Sistemi’nintedarikine yönelik 86 milyon avro de¤erinde bir anlaflma imzaland›. May›s 2007'de imzalanan ilk anlaflmaya dahil edilen bu anlaflmada yer alan entegre muhabere sistemi, uydu haberleflme sistemi, elektronikharp sistemi, elektro-optik sistemler, seyrüsefer sistemleri, radarlar, hava savunma ve silah sistemleri, at›fl kontrol sistemleri, kendini koruma

sistemleri, gemi veri da¤›t›m sistemi ile savafl yönetim sistemi yaz›l›mlar›ve donan›mlar›, ASELSAN-HAVELSAN M‹LGEM ‹fl Ortakl›¤›

taraf›ndan sa¤lanacak ve M‹LGEM projesindeki 2’nci gemiyeentegre edilecek. 2’nci korvetin nihai kabulünün

2013 y›l›nda yap›lmas› öngörülürken yap›lan planlamalara göre proje kapsam›nda toplam

12 adet korvet üretilecek.

Tanklar›m›z› HEMA Endüstri Tafl›yacak

M‹LGEM 2’nin Savafl Sistemi de

ASELSAN veHAVELSAN’dan

©H

EMA

Endü

stri

©M

SID

ergi

si

SAVUNMAHABER

10


Üniversiteler ile Türk Savunma Sanayisi aras›ndaki ifl birli¤ini daha da gelifltirmek ve ö¤rencileri bu konudabilinçlendirmek ad›na geçti¤imiz fiubat ay›nda ‹stanbulTeknik Üniversitesi (‹TÜ) bünyesinde kurulan ‹TÜ SavunmaTeknolojileri Kulübü (SAVTEK), yeni dönem çal›flmalar›nabafllad›. SAVTEK üyeleri, 2008-09 e¤itim ö¤retim y›l›ndaSavunma Sanayii Müsteflar› Murad Bayar ve Savunma Sanayii ‹malatç›lar Derne¤i (SASAD)’›n üst düzey yetkililerinin de aralar›nda bulundu¤u çok say›da kurum vekuruluflumuzun temsilcilerine düzenlenen ziyaretlerin yan›s›ra savunma sanayimizde faaliyet gösteren çeflitli firmalar›nyetkilileri de çeflitli seminerler kapsam›nda ‹TÜ’de

a¤›rlam›flt›. Yeni e¤itim ve ö¤retim y›l›na da h›zl› bir giriflyapan SAVTEK, yeni üyelerine yönelik düzenlenen tan›flmatoplant›lar›yla ilk çal›flmalar›n› gerçeklefltirdikten sonra,rotas›n› ‹TÜ ARI Teknokent’e çevirdi. Savunma ve di¤ersanayi dallar›ndan birçok firman›n Ar-Ge çal›flmalar›n› yürüttü¤ü bu teknoloji merkezine Kas›m ay›n›n bafl›ndayap›lacak gezide, çeflitli bölümlerde ö¤renim gören çoksay›da SAVTEK üyesi yer alacak.

‹nsanl›k tarihinde daha önce görülmemifl bir h›zlagerçeklefltirilen bilginintoplanmas›, üretilmesi,depolanmas›, ifllenmesi ve iletilmesi faaliyetleri,içinde bulundu¤umuz ça¤›bir bilgi, a¤ yap›lar veflebekeler ça¤› haline getirdi.Savunma ve güvenlikalan›nda da önemli bir yertutmaya bafllayan biliflimteknolojileri, savaflmak için s›cak çat›flmaya girme ihtiyac›n› da yavaflyavafl azaltmaya bafllad›. Rus bilgisayar korsanlar›taraf›ndan önce 2007’deEstonya, ard›ndan da 2008’de Gürcistan bilgi sistemlerine yap›lan

efl güdümlü sald›r›lar ise,say›sal ortamdaki savafllar›nilk örnekleri olarak tarihegeçti ve bu türden savafllarçeflitli ülkeler ile NATO’nunöncelikleri aras›nda yeralmaya bafllad›. Durumunciddiyetinin bu kadar ileriboyutlara ulaflmas› ve askeri a¤ yap›lar›n güngeçtikçe önemini artt›rmas› sonucunda ise bu konunun askeri, sivil,sanayi ve akademik çevrelertaraf›ndan tart›fl›lmas› ihtiyac› do¤du. Bu kapsamdaSavunma Sanayii ‹malatç›larDerne¤i (SASAD) taraf›ndan10 Aral›k 2009’da SavunmaSanayii Müsteflarl›¤› (SSM)Konferans Salonu’nda

gerçeklefltirilecek olan ve MSI Dergisi olarak sponsorlar› aras›nda yerald›¤›m›z Say›sal OrtamdaSavafl Sempozyumu’nda

ülkemiz için olas› tehditler,çözüm yollar› ve f›rsatlartart›fl›larak bu konuhakk›nda fark›ndal›kyarat›lmas› hedefleniyor.

‹TÜ SAVTEK Yeni Dönemde deÇal›flmalar›n› Sürdürüyor

SASAD Say›sal Ortamda Savafl› Gündeme Tafl›yor

SAVUNMAHABER

12


Müflterek Taarruz Uça¤›(JSF) Program›’n›n anayüklenici firmalar›ndan birisiolan Northrop Grummand›fl›nda F-35 fiimflek II’ninorta gövdesini üreten tekfirma olma özelli¤i tafl›yanTürk Havac›l›k ve UzaySanayii A.fi. (TUSAfi),

6 Ekim’de yap›lan duyuruyagöre Amerikal› firmayla birüretim anlaflmas› dahaimzalad›. 5 y›l boyuncageçerli olacak yaklafl›k 28,4 milyon dolarl›kanlaflmaya göre TUSAfi, F-35 fiimflek II’nin hava girifl kanallar›n› Northrop

Grumman’dan sonraki tekkaynak olarak üretecek.Kompozit malzemelerdenüretilecek olan ve orta gövdenin en önemli bölümlerinden birisinioluflturan hava girifl kanallar›n›n üretimi, TUSAfibünyesinde 2008 y›l›nda

kurulan ‹leri TeknolojiKompozit ‹malat Tesisi’ndegerçeklefltirilecek. Programboyunca en az 400 adet ortagövde imal edecek olanTUSAfi, ilk hava girifl kanallar›n› ise 2010 y›l›n›nHaziran ay›nda NorthropGrumman’a teslim edecek.

Teknolojinin gelifltirilmesi ve bunun çeflitli projelerlesomutlaflt›r›larak baflta ülkemiz olmak üzere tüminsanl›¤›n hizmetine sunulmas› aç›s›ndan Türkiye’deki benzerkurum ve kurulufllara öncülük eden TÜB‹TAK, DevletPlanlama Teflkilat›’n›n sa¤lad›¤› kaynakla hayata geçirdi¤iRASAT Gözetleme Uydusu projesindeki uydu f›rlatma iflleminin önümüzdeki y›l yap›laca¤›n› duyurdu. Türkiye’detasarlan›p üretilen ilk gözetleme uydusu olan RASAT’›ntasar›m ve üretim faaliyetlerinin yan› s›ra tüm testleri deTÜB‹TAK Uzay Teknolojileri Araflt›rma Enstitüsü (TÜB‹TAKUZAY)’daki Türk mühendisler taraf›ndan yap›ld›. Uydu yapmayetene¤imizi göstermek ve uydudan çeflitli görüntüler eldeedip bunlar› yer istasyonuna gönderebilmek amac›ylagelifltirilen RASAT, Türkiye’nin ileri teknoloji üretebilme

potansiyelinin artmas›na ve bu alanda bir teknolojialtyap›s›n›n oluflmas›na büyük katk› sa¤layacak. Proje kapsam›nda ayn› zamanda, TÜB‹TAK UZAY taraf›ndan tasarlan›p gelifltirilen uydu sistemleri de uzayda denenmiflolacak. International Space Company Kosmotras (ISCK)taraf›ndan iflletilen Dnepr f›rlatma arac› ile Rusya’n›n güneydo¤usunda yer alan Orenburg Bölgesi’ndeki YasnyF›rlatma Üssü’nden uzaya gönderilecek olan RASAT’›nyörüngeye yerlefltikten sonra gönderece¤i görüntüler, flehir ve bölge planlama, ormanc›l›k, tar›m, afet izleme gibiçeflitli amaçlarla kullan›lacak.

Northrop Grumman Kompozitte Yine TUSAfi Dedi

TÜB‹TAK’›n RASAT’› F›rlat›lmak ‹çin Gün Say›yor

©Lo

ckhe

ed M

arti

n©

TÜ

B‹T

AK

UZA

Y

www.savunmahaber.com

De¤iflik sektörlerde çal›flan sistem mühendisleri aras›nda kaynaflma ortam›sa¤lamak, bilgi ve tecrübepaylafl›m›n› temin etmek vesanayi ile üniversitelerin sistem mühendisli¤inebak›fl›n› çeflitli aç›lardan ele alarak ortak bir sinerji ile hareket edilmesinisa¤lamak amac›yla bugünekadar pek çok defa düzenlenen"Sistem MühendisleriBuluflmalar›", bu y›l da 27 Ekim’de,"INCOSE VI. Sistem MühendisleriBuluflmas›" ad› alt›nda STM’nin ev sahipli¤inde gerçeklefltirildi. INCOSE (International Council on Systems Engineering) Türkiye Kolufaaliyetleri kapsam›nda ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenenetkinli¤in bu y›lki ana temas›, “Sistem Düflüncesi (Systems Thinking)” oldu. Etkinlikte bir araya gelen çok say›da sistem mühendisi, “Sistem Düflüncesi” yaklafl›m›n›n sistem mühendisli¤i süreçlerindekarfl›lafl›lan problemlere getirebilece¤i çözüm önerileri üzerine fikir paylafl›m›nda bulundu.

STM Sistem MühendisleriniBuluflturdu

A irbus Military’nin ‹spanya’dakitesislerinde ilk uçuflçal›flmalar› devam eden A400M’inMSN1 olarak adland›r›lan ilk prototipi, Eylül ay›n›n sonunda,kendisine güç verecek 4 adet turboprop motorun sonuncusuna da kavufltu. Son motoru ve pervaneleri monte edilen uçak,böylece sab›rs›zl›kla beklenen ilk uçufluna bir ad›m daha yaklaflt›.TUSAfi Motor Sanayii A.fi. (TEI)’nin de önemli bir ifl pay›nasahip oldu¤u ve bir C-130 uça¤›

üzerindeki testleri halen devameden TP400 motoru, flimdiden 54 uçufl saatine ulaflm›fl durumda.Taktik nakliye uça¤› olaraks›n›fland›r›lsa da tafl›ma kapasitesive menzil gibi özellikleri sayesinde stratejik nakliye uçaklar›na da yak›nl›k gösterenA400M’nin, program›n bafl›ndabelirtilen performans kriterlerinisa¤lay›p sa¤lamayaca¤› henüzbelirsizli¤ini koruyor. Özellikle itki sistemi konusunda yaflananteknik aksakl›klar nedeniyle en az 3 y›l uzamas› beklenen program kapsam›nda uça¤›n ilk yer çal›flt›rmas›n›n Kas›m, ilk uçuflunun ise Aral›k ay›ndayap›lmas› bekleniyor.

A400M SonMotoruna daKavufltu

©ST

M

©A

irbus Military

SAVUNMAHABER

14


Y aklafl›k 13 y›ld›rAgustaWestland ile s›k› bir ifl birli¤i içindeçal›flan ve geçti¤imizA¤ustos ay›nda at›lanimzalarla ‹talyan firman›n,hisselerinin yüzde 94’ünesahip oldu¤u Polonyal›helikopter üreticisi PZL-Swidnik, ifl birliklerininbafllad›¤› günden bu yanaAgustaWestland için üretti¤i1000’inci helikopter gövdesini 21 Ekim’de firmaya teslim etti. Önemlibir kilometre tafl› olan bu1000’inci gövde ise, PZL-Swidnik taraf›ndan ilki 1996 y›l›nda üretilenAW109 LUH helikopterinin

oldu. AW119Ke, AW109Power, AW109 LUH veGrand’›n yan› s›ra TürkHavac›l›k ve Uzay Sanayii

A.fi. (TUSAfi) taraf›ndan daüretilen AW139 gövdeleriolmak üzere 5 farkl›AgustaWestland

helikopterinin gövdesiniüreten PZL-Swidnik, ayr›ca AW139’un üretiminderisk orta¤› olarak rol al›yor. Polonya gibi Avrupaülkelerinin yan› s›ra UzakDo¤u’daki çal›flmalar›na dadevam edenAgustaWestland, denizkarakol, arama-kurtarma ve acil t›bbi müdahale görevlerinde kullan›lacak 2 adet AW139 helikopterinide 23 Ekim’de Kore SahilGüvenlik Teflkilat›’na teslim etti.

PZL-Swidnik 1000’inci Gövdeyi deAgustaWestland’a Teslim Etti

Amerikan Ordusu’nun özellikle Afganistan’daki keflifgörevlerinde s›kl›kla kulland›¤› RQ-4 Global Hawk

‹HA’s›n›n uluslararas› versiyonu olan Euro Hawk (R), 8 Ekim tarihinde Northrop Grumman tesislerinde düzenlenen törenle ile ilk kez gün yüzüne ç›kt›. AlmanHava Kuvvetleri’nin, uzun y›llard›r kulland›¤› Atlantic keflifuçaklar›n›n yerini almas› için Northrop Grumman ve EADSDefence & Security taraf›ndan gelifltirilen Euro Hawk (R),yüksek irtifalarda uzun süre görev yapabilme kabiliyetinesahip olacak. EADS Defence & Security taraf›ndan gelifltirilen sinyal istihbarat› görev sistemi ile donat›lacakolan Euro Hawk (R)’nin yer istasyonu da NorthropGrumman taraf›ndan üretilecek. Bu sistem sayesinde elektronik ve muhabere vericilerini güvenli menzil d›fl›mesafelerden tespit edebilecek olan Alman HavaKuvvetleri, sinyal istihbarat›n›n toplanmas› ve analiziihtiyaçlar›n› büyük ölçüde ba¤›ms›z olarak karfl›layabilecek.

Amerikan Hava Kuvvetleritaraf›ndan AfganistanUlusal Hava Kuvvetleri içinsiparifl edilen 18 adet modernize edilmifl G.222taktik nakliye uça¤›ndan ilkini 25 Eylül’de AmerikanHava Kuvvetleri’ne teslimeden Alenia Aeronautica, 22 Ekim’de de sonuncu C-27J Spartan taktik nakliye uça¤›n› Litvanya Hava Kuvvetleri’ne teslimetti. Litvanya Hava Kuvvetleritaraf›ndan 2006 y›l›ndasiparifl edilen 3 adet C-27J’den ilkini ayn› y›liçerisinde, 2’ncisini ise2008’de teslim eden ‹talyanfirma, böylece 3’üncü ve

son uça¤› da yeni kullan›c›s›nateslim etmifl oldu. 2004y›l›nda NATO’ya üye olan

Litvanya taraf›ndan pakt›ngereksinimleri dahilindeülke s›n›rlar›n›n d›fl›nda da

kullan›lacak olan uçaklar,asker ve malzeme naklindegörev alacaklar.

Global HawkUluslararas› Versiyonuile Sahneye Ç›kt›

©EA

DS

©A

leni

a A

eron

auti

ca

Litvanya Son “Spartal›”s›n› da Teslim Ald›

©A

gust

aWes

tlan

d

SAVUNMAHABER

16


Afganistan’da görev yapanAvustralyal› askerlertaraf›ndan 2010 y›l›ndanitibaren bir y›l süreyle kullan›laca¤›n› henüzgeçti¤imiz ay duyurdu¤umuzHeron MALE ‹HA’s›, bu kezde Alman Ordusu taraf›ndanayn› bölgede kullan›lmaküzere seçildi. ‹HA’lar›n

kiralanmas› için AlmanSavunma Teknolojileri veTedarik Ofisi ile anlaflmayavaran Rheinmetall Defencefirmas›, Afganistan’dakiAlman askerlerinin istihbarat, gözetleme vekeflif deste¤i ihtiyac›n› Heron ‹HA’lar›yla karfl›layacak. Rheinmetall’in

projedeki orta¤› olan Israel Aerospace Industries(IAI) taraf›ndan gelifltirilen ve orta irtifada uzun sürehavada kalabilen Heron‹HA’lar›, bir y›ll›¤›nakiralanacak. Ancak kiralamasüreleri, ihtiyaca göre iki y›l

daha uzat›labilecek. Bak›mve lojistik ihtiyaçlar›Rheinmetall Defencetaraf›ndan sa¤lanacak olanHeron’lar, AlmanOrdusu’ndaki görevlerine2010 y›l›n›n Mart ay›ndabafllayacak.

Afganistan Semalar› Heron’larla Doluyor

Eurocopter Ekonomik Krizlere Meydan Okuyor

©IA

I

Tüm dünyay› etkisi alt›na alan küresel ekonomik krizde ve ayn› etkiyi yaratacak benzer krizlerde dahisürdürülebilir bir büyümeyi sa¤layabilmek, pazardakikonumunu koruyabilmek ve belirsizli¤in hakim oldu¤ukoflullara uyum sa¤layabilmek amac›yla Eurocopter, 22 Ekim’de yapt›¤› aç›klamayla birlikte SHAPEprogram›n› bafllatt›. Eurocopter’in 2005 y›l›nda uygulamaya koydu¤u ve aradan geçen süre içerisinde firman›n sürekli geliflim göstermesine büyük katk›s› olanVITAL program›yla benzerlikler tafl›yan SHAPE, “maliyetleri azaltma”, “gelifltirme” ve “yat›r›m yapma”

olmak üzere üç temel strateji etraf›nda flekillendirildi. Bu program›n “maliyetleri azaltma” ilkesine göreEurocopter, krizlerden etkilenmemek ad›na giderlerinidüflürecek. “Gelifltirme” ilkesiyle h›z› ve karmafl›kl›ktanuzak olmay› hedefleyen firma, bu sayede ürünlerini dahada gelifltirerek orta ve uzun vadede daha fazla karetmenin yollar›n› arayacak. Program›n üç temelyap›tafl›ndan birisi olan “yat›r›m yapma” maddesine göreise Eurocopter, gelecekte hem farkl› pazarlara yat›r›myapacak hem de kriz ortamlar›nda dahi yeni teknolojilergelifltirmek ad›na Ar-Ge’ye yap›lan yat›r›mlar› artt›racak.

©Eu

roco

pter

Ümit BAYRAKTAR: ASELSAN, dünya pazar›nda ses getiren STAMP gibi bir sistemi gelifltirebilmek için hangiaflamalardan geçti?Fuat AKÇAYÖZ: Silah sistemi entegras-yonu çal›flmalar›m›z kapsam›nda ASEL-SAN olarak gelifltirdi¤imiz en baflar›l›sistemlerimizden birisidir STAMP. Pro-jenin bugünlere gelmesi ve baflar›s›n›nard›nda ASELSAN’›n 1990’l› y›llar›n ba-fl›ndaki yap›lanmas› yat›yor. Sistem en-tegrasyonu alan›nda faaliyet gösterme-ye karar verdi¤imiz o günlerde KaideyeMonteli Stinger (KMS) Projesi’nin kav-ramsal tart›flmalar› yap›l›yordu. O tarih-lerde ABD’de, 1980’lerin bafl›nda baflla-t›lan bir proje kapsam›nda gelifltirilen vedaha sonra envantere al›nan Avengersistemi vard›. Türkiye de Avenger’dakullan›lan alçak irtifa hava savunma fü-zesi Stinger’e sahipti. Acaba omuzdan

at›lan Stinger füzelerini hakikaten Ame-rikal›lar’›n yapt›¤› gibi araç üzerindenatarak kullan›m etkinli¤ini artt›rabilirmiyiz sorusuyla bafllayan tart›flma, bi-zim KMS sistemini gelifltirmeyle görev-lendirilmemizle sonuçland› ve bugüngelinen noktan›n önünü açt›. Biz STAMPprojesine 1998 y›l›nda kalifiye etti¤imizKMS ile bafllam›fl olduk.Hat›rlanaca¤› üzere KMS’nin üzerindeStinger füzelerinin yan› s›ra yak›n koru-ma amaçl› 12,7 mm’lik bir makineli tü-fek var. KMS, makineli tüfe¤in yan› s›ratermal kamera, gündüz görüfl kameras›ve lazer mesafe bulucu gibi sensörlerledonat›lm›fl bir platform. Tabi konuyauzak olanlar için söylüyorum, o dönem-de böyle bir platform üzerinde makinelitüfek olmas› çok tart›fl›ld›. Kolay bir ifl

de¤ildi ve teknik zorluklar› vard›. Nam-lunun ucu at›fl yapt›kça ›s›nd›¤› için ter-mal kameradaki görüntülerde bozul-malar olacakt›. Titreflim, flok ve a¤›rl›ksensör paketi için büyük bir handikapt›.Yerleflim çok önemliydi. Hiç unutmuyo-rum, Boeing’in o tarihlerdeki proje yö-neticisi bana flöyle demiflti: “Fuat Bey,siz böyle bir platform üzerine makinelitüfek koymaya çal›fl›yorsunuz, bunun nedemek oldu¤unu herhalde hiç yapmad›-¤›n›z için bilmiyorsunuz. 10.000’den faz-la mermi atmadan bu platformu olgun-laflt›rman›z mümkün olamaz”. Sonra-dan fark ettim ki adamca¤›z›n o zamanne demek istedi¤ini hiç anlamam›fl›m.

RÖPORTAJ

18


STAMP Karaya Ç›k›yorUzaktan kumandal› insans›z silah platformlar›, dünya pazar›nda a¤›rl›klar› giderek artan sistemler olarak dikkat çekiyor. Bu s›n›fa giren Stabilize Makineli Tüfek Platformu (STAMP) ve Stabilize Top (STOP) sistemleri ile ASELSAN’›n stabilize silah sistemleri üzerindeçal›flmalar›n›n geldi¤i nokta hakk›ndaki sorular›m›z›, ASELSAN firmas›n›n Savunma ve Sistem Teknolojileri Grup Baflkan› Fuat Akçayöz yan›tlad›.Ümit BAYRAKTAR / [email protected]©

MSI

Der

gisi

Hakl›ym›fl. KMS’yi gelifltirirken yapt›¤›-m›z baz›lar› aylar süren muhtelif tasa-r›m test, do¤rulama ve kalifikasyonamaçl› at›fll› testlerde, 12,7 mm’lik ma-kineli tüfekle yaklafl›k 15.000 adet mer-mi atefllememiz gerekti.ASELSAN’›n ilk uzaktan kumandal› 12,7mm’lik makineli tüfek çal›flmas›n› yapt›-¤›m›z KMS gelifltirme sürecinde, bu iflinkritik yap› tafllar› hakk›nda önemli fikirsahibi olduk. Önce sistem mimarisini ta-n›mlama ve sistem entegrasyon yetene-¤i kazanman›z gerekiyor. Hiç kimse biz-den o aflamada bütün alt teknolojilerinparalel olarak gelifltirilmesini ve nihaiüründe tüm alt birimlerin bizim taraf›-m›zdan tasarlanmas›n› beklememiflti.Ama biz bunu KMS’nin bafl›ndan itibarenuygulamaya ald›¤›m›z bir plan ile aflamaaflama gerçeklefltirdik. Önce sistem ta-sar›m›n› yapt›k, ondan sonra da kritiklikdüzeyine göre askeri bilgisayar, termalkamera, lazer mesafe bulucu, stabili-zasyon ve servo sistemi, makineli tüfekelektromekanik uyumlama ve kontrolugibi donan›mlar›n yan› s›ra komuta kon-

trol, haberleflme, at›fl kontrol yaz›-l›mlar› ve video hedef tespit ve ta-kip algoritmalar› dahil olmak üze-re tüm sistemin üzerinde kullan-d›¤›m›z muhtelif yaz›l›m ve algo-ritmalar› gelifltirdik.Bafllang›çta KMS gibi bir sistemioluflturabilmek için kolayl›kla bu-labildi¤imiz ürünleri, gerçeklefltir-me aflamas›na geldi¤inizde kolay te-min edemedi¤inizi gördük. Hemenönümüze hükümet izinleri, süreler veartan maliyetler ç›kt›. Prototip dönemin-de 10.000 -15.000 dolara ald›¤›m›z birürünün fiyat› bir anda 40.000 dolara yük-seldi. Askeri bilgisayar fiyat› konfigüras-yon de¤ifltikçe artmakta, teslim sürelerive izinler önemli risk oluflturmaktayd›.Bu süreç bize pek çok fley ö¤retti.KMS’yi çok iyi kurgulam›flt›k. Öncelikliamac›m›z Türk Silahl› Kuvvetleri’nin al-çak irtifa çok k›sa menzilli hava savun-ma sistem ihtiyac›n›n karfl›lanmas› veparalelinde silah sistemi entegrasyonubilgi ve deneyiminin kazan›lmas›yd›. Altsistemlerin özgün hale getirilmesi dahasonraki aflamalar›n hedefi olarak öngö-rülmüfltü. KMS’yi kurgularken temelyap› tafllar›ndan oluflan modüler bir ya-p›ya ulaflman›n yan› s›ra d›fla ba¤›ml›l›¤›en aza indirmeyi ana hedefimiz olarakbelirledik. KMS’nin ilk prototip gelifltir-me aflamas›nda, alt sistemlerin geliflti-rilmesinden çok, sistem tasar›m›naa¤›rl›k verip, alt sistemleri bulabildi¤i-miz d›fl kaynaklardan alm›flt›k. Ama se-ri üretime geçmeden önce, kritiklik aç›-s›ndan önem arz edenlerden bafllayarakneredeyse tüm alt sistemleri özgün ola-rak tasarlay›p ürettik.1998’e geldi¤imizde, seri üretim prototi-pi kalifiye edilmifl KMS sistemi, bugünSTAMP’›n hatta STOP’un ana unsurlar›olan alt birimlerin pek ço¤unun ASELSAN taraf›ndan tasarlan›p üretile-bilece¤i bir sistem haline dönüflmüfltü.

Ümit BAYRAKTAR: Dünyada benzeri sistemler gelifltiren firmalar, genellikleönce kara sistemleri ile bafll›yorlar. Biz neden önce denizden bafllad›k?Fuat AKÇAYÖZ: KMS’den elde etti¤imizbilgi birikimi ve tecrübeden yola ç›karak2005 y›l›nda kendi imkânlar›m›zlaSTAMP’› gelifltirme çal›flmalar›na bafl-lad›k. Asimetrik harp o günlerde de bü-yük bir sorundu ve deniz platformlar›n-da STAMP benzeri bir ürüne gelecekteçok ihtiyaç olaca¤›n› düflündük. Yapt›¤›-m›z pazar araflt›rmalar›nda böylesi birsistemin dünya pazar› için de büyük birsat›fl potansiyeli tafl›d›¤›n› gördük. Biryandan da deniz sistemlerine yönelme-ye bafllam›flt›k. Bu nedenlerden ötürüde önceli¤i deniz platformlar›nda kulla-n›labilecek bir sisteme verdik.‹lerleyen süreçte de Sahil Güvenlik Ko-mutanl›¤›’ndan uzaktan kumandal› sta-bilize bir silah platformu talebi geldi.Sahil Güvenlik Komutanl›¤›’n›n bu yön-deki talepleri bizi tetikledi.

19


Sahil Güvenlik Komutanl›¤›’n›n TCSG 307 borda numaral› Kaan s›n›f› ONUK MRTP33 botuna yerlefltirilen ilk STAMP’›n,

denizde at›fllar da dahil olmak üzere tüm testleri 2007 y›l›nda tamamlanm›flt›.

©A

SELSAN

2006 y›l›nda Savunma Sanayii Müste-flarl›¤› (SSM), Sahil Güvenlik Komutanl›-¤› ve Yonca-Onuk Tersanesi ile bir adetSTAMP sistemi için sözleflme imzalad›k.Sözleflme kapsam›ndaki ilk STAMP’›TCSG 307 borda numaral› Kaan s›n›f›ONUK MRTP33 botuna yerlefltirdik vedenizdeki at›fllar dahil bütün testleri2007 y›l›nda baflar›yla tamamlad›k.Asl›nda bir ürünle böyle bir çal›flmay› fi-nanse etmeniz mümkün de¤il. Bu yüz-den yeri gelmiflken dönemin Sahil Gü-venlik Komutan› Koramiral Can Ereno¤-lu’na da teflekkür etmeliyiz. ‹ste¤i fluy-du; gemideki mevcut sistemlerleSTAMP’›n entegrasyonunu sa¤lamam›z.Sözleflmemizde böyle bir yükümlülü¤ü-müz yok, dünya kadar para ve zamangerekir dedik. Can amiralimiz diretti ve“Bu ülkenin ürününü yar›n yurt d›fl›nasatmay› düflünüyorsan›z bu özelliklerinolmas› laz›m” dedi. Onun taviz verme-yen, ›srarl› ve takipçi tutumu denizdekiengin deneyimi ile birleflince, STAMPiçin o dönemde öngörmedi¤imiz, amabugün STAMP’› emsallerinin çok ötesinetafl›yan birçok ilave özelli¤in sisteme ka-zand›r›lmas›n› mümkün k›ld›. Nihayetin-de tüm istenenleri gerçeklefltirdik ve busayede bugün STAMP’› birçok ülkeye ih-raç etmeyi baflard›k. Biraz önce 15.000mühimmat dedim ya STAMP’›n BirleflikArap Emirlikleri’ndeki testlerinde birgünde 800 at›fl yapt›k. Dolay›s›yla bafltaCan amiralimiz olmak üzere Sahil Gü-venlik Komutanl›¤›’n›n bu ürünün olgun-laflmas›nda çok büyük katk›s› var.STAMP’›n ortaya ç›kmas›nda Can ami-rali yâd etmiflken Yonca-Onuk tersanesiYönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Ek-ber Onuk’tan bahsetmezsek hakk›n› ye-

mifl oluruz. Bizi süre ve fiyat konusundaçok zorlad›, yönlendirdi. Hatta EkberBey’in bu konuda mesai saatlerinin d›fl›-na ç›kan tacizleri oldu. Bütün amac›dünyaya kendi platformunu ve kendi si-lah sistemini veren birkaç ülkeden biriolmay› baflarmakt›. Hep bu duyguyla ha-reket etti ve bizi de inand›rd›. Sonundabirlikte çal›flarak baflard›k da…STAMP’tan elde etti¤imiz baflar› ve tec-rübe ile 2007 y›l› ortalar›nda 25 / 30 mmtoplar için STOP sistemini gelifltirmeçal›flmalar›na bafllad›k ve 2008 y›l›ndakalifiye ettik.

Ümit BAYRAKTAR: Hâlihaz›rda kaç taneSTAMP ve STOP siparifli ald› ASELSAN?Fuat AKÇAYÖZ: Henüz STAMP sat›fllar›yeterli büyüklü¤e ulaflm›fl de¤il. Hizme-te sundu¤umuz ve üretimini tamamla-y›p iflletmeye almak üzere oldu¤umuz10 civar›nda STAMP var. Yeni ald›¤›m›z

sipariflleri de dahil edecek olursak yak-lafl›k 100 adet STAMP için sözleflme im-zalam›fl durumday›z. Baflta BirleflikArap Emirlikleri, Pakistan ve Gürcistanolmak üzere muhtelif ülkelere 40’tanfazla ihracat gerçeklefltirdik. STAMP si-parifllerinin artarak devam edece¤ini vesistemin büyük ihracat potansiyeli oldu-¤unu düflünüyoruz. Çok say›da ülkeylegörüflmelerimiz sürüyor. Rakiplerimizkarfl›s›nda en büyük gücümüzün, reka-betçi fiyat›m›z›n yan›nda defalarca ka-n›tlanm›fl oldukça yüksek sistem per-formans› oldu¤unu belirtmeliyim.STOP için ise Türk Silahl› Kuvvetle-ri’nden siparifl almadan önce Pakistan’a2 adet ve Gürcistan’a da 1 adet sat›flgerçeklefltirdi¤imizi biliyorsunuz. De-nizdeki ilk at›fll› testleri yapt›¤›m›z Pa-kistan’daki baflar›m›z büyük takdir top-lam›flt› ve Pakistan’›n karar›nda bu ba-flar› son derece etkili oldu. Bu 3 adet ih-racat› takiben yurt içinden 16 adet STOPsiparifli ald›k. STOP siparifllerinin dehem içerde hem de d›flar›da büyük mik-tarlara ulaflmas›n› bekliyoruz. 2010 y›-l›nda 200 adet civar›nda STAMP / STOPsiparifli alaca¤›m›z› de¤erlendiriyoruz.Söz ihracattan aç›lm›flken belirtmeliyimki bu aralar birçok yabanc› firmadan ifl-birli¤ine yönelik muhtelif teklifler geliyor.Fakat hepsine ayn› fleyi söylüyoruz. “He-definiz sadece Türkiye pazar› ise cevab›-m›z hay›r, d›fl pazarlarsa oturup konufla-biliriz” diyoruz. Do¤ru olan da budur ben-ce. Dünya pazar›nda sat›lacak bir sistemvarsa illa STAMP ya da STOP olmak zo-runda de¤il. Tasar›mda ve üretimde kat-k› sa¤layabilece¤imiz pek çok husus var.Sistem tasar›m yetene¤imizin yan›ndamuhtelif alt sistemler, yaz›l›mlar veya al-goritmalar›m›z› do¤rudan ya da küçükde¤iflikliklerle kullanarak ifl birli¤i çerçe-vesinde kolayl›kla baflka ihtiyaçlar içinbaflka sistemler ortaya ç›kartabiliriz.Biliyorsunuz F›rt›na obüsünün at›fl kon-trol sistemini gelifltirdik. At›fl kontrolsistemimizin performans› ortada. 40 kmmenzili aflan bu obüste ald›¤›m›z sonuç-lar son derece memnun edici. Avustral-ya’da, Kore Cumhuriyeti’nin SamsungTechwin firmas› ile birlikte onlar›n K9Thunder obüsünde bu at›fl kontrol siste-mini içeren bir sistem çözümü ile ihale-ye kat›ld›k ve bu y›l›n sonuna kadar so-nuçlanmas›n› bekliyoruz. Benzer flekil-de Kore Cumhuriyeti’nin kendi K9 obüs-lerini modernize etmeye yönelik yürüt-tü¤ü program kapsam›nda ayn› at›flkontrol sisteminin kullan›lmas› konu-sunda görüflmelerimiz devam ediyor.

RÖPORTAJ

20


25 mm’lik KBA topu ile teçhiz edilmifl STOP sistemi©

MSI

Der

gisi

©M

SID

ergisi

Ümit BAYRAKTAR: ASELSAN’›n Ekim ay›n›n bafl›nda Sahil Güvenlik Komutanl›¤›’n›n platformlar›na STAMPsistemi entegre edece¤i yolunda bir aç›klamas› oldu. Bunlar sadece MRTP’leri mi kaps›yor?Fuat AKÇAYÖZ: 02 Ekim 2009 tarihindeSSM ile imzalad›¤›m›z sözleflme, SahilGüvenlik Komutanl›¤› envanterindekiYonca-Onuk Tersanesi taraf›ndan üreti-len ONUK MRTP botlar›na 21 adetSTAMP sisteminin entegre edilmesinikaps›yor.

Ümit BAYRAKTAR: STAMP / STOP sistemlerinin tercih sebepleri ya damuadillerine göre avantajlar› hakk›ndaneler söyleyebilirsiniz?Fuat AKÇAYÖZ: Dünyadaki benzerle-rine göre hedef takip, çoklu hedef iz-leme, hedef seçimi, otomatik balistikuygulama, hareketli hedeflerin pozis-yon tahmin algoritmas›, yüksek stabi-lizasyon hassasiyeti ve hareketli he-deflere yüksek isabet oran› gibi özel-liklerinin yan› s›ra maliyet etkinlik ilede STAMP / STOP’un benzer sistem-

ler karfl›s›ndaüstünlü¤ünün ka-n›tland›¤›n› söyleyebili-rim. Her iki sistem de at›flkontrol bilgisayar›, ku-manda birimi, lazer mesafebulucu ve termal / TV kame-ra gibi birçok birim ortak. Mo-düler yap›lar› sayesinde, komutakontrol ve radar sistemleri gibi d›flsensör ve sistemlerle entegre olabili-yorlar ve böylece de kullan›m etkinli¤iüst düzeye ç›k›yor.

Ümit BAYRAKTAR: ASELSAN’›n daha büyük kalibrelere yönelik çal›flmalar›hakk›nda bilgi alabilir miyiz?Fuat AKÇAYÖZ: Bir tarafta KMS, di¤ertarafta Leopard tank› ve F›rt›na obüsüat›fl kontrol sistemleri bir di¤er taraftaise 76 mm top at›fl kontrol sistemimizvar. Hemen tüm platformlarda ileri dü-zeyde olgunlaflt›rd›¤›m›z at›fl kontrolsistemleri gelifltirdik. Bunlar› yaparken

kullan›c› ve ihtiyaç sahibi makamlar›nbirçok yönden yak›n deste¤ini ald›k. ARMERKOM’la yak›n iliflki içerisindeçok güzel bir ürün ortaya koyduk. 76mm top at›fl kontrol sisteminin millilefl-tirilmesi projesi kapsam›nda Deniz Kuv-vetleri Komutanl›¤›’n›n bu konudaki ira-desi sayesinde bu ifli tamamlad›k. 76mm ile birlikte edindi¤imiz birikim, ben-ce ASELSAN’› namlulu silah sistemlerikonusunda gelebilece¤i en üst düzeyeçok yaklaflt›rd›.

21


STAMP / STOP’a uzaktan komuta edilmesini sa¤layan kontrol konsolu

Karap›nar At›fl Poligonu’nda at›fl testi yap›lan STAMP

©A

SELSAN

©A

SELSAN

©A

SELSAN

©A

SELSAN

Bizim için iflin gizemli bir taraf› kalmad›.Namlulu silah›n kendisi d›fl›nda namlulusilah sistemi tasar›m› bizim için muam-ma de¤il. Biliyorsunuz ASELSAN’da si-lah ve mühimmat üretimi ile u¤raflm›yo-ruz. Fakat bu alanda çal›flan Makina veKimya Endüstrisi Kurumu ile ciddi birstratejik ifl birli¤i çal›flmas› içerisindeyiz.35 mm top modernizasyonu ve kunda¤›motorlu uçaksavar projelerinde birlikteiyi ifller yapaca¤›m›za inanc›m›z tam.FNSS ile de benzer bir iliflkimiz var.Birlikte ve kendi kaynaklar›m›zla gelifl-tirdi¤imiz 25/30 mm toplar için uzaktankomutal› insans›z stabilize z›rhl› kule-nin, gerek yurt içinde gerekse yurt d›-fl›nda ciddi bir sat›fl potansiyeline ula-flaca¤›ndan flüphemiz yok. Karfl›l›kl›birbirimizi etkilemeye çal›fl›yoruz ve iyibir paylafl›m›m›z var. ASELSAN olarakSTOP için gelifltirdi¤imiz at›fl kontrolsistemi ve elektronik birimleri bu kule-ye uyarl›yoruz. FNSS ise z›rhl› kule vemekanik sistemleri gelifltiriyor. Senesonuna kadar prototip üretimini ta-mamlayarak at›fls›z ve at›fll› testler ile2010 y›l› bafllar›nda sistemi kalifiye et-meyi planl›yoruz. Mevcut sistemleregöre büyük avantajlar› olan, iyi bir ürünortaya ç›karaca¤›z.

Ümit BAYRAKTAR: Daha büyük kalibreleri ne zaman görebilece¤iz?Fuat AKÇAYÖZ: Kalibrenin asl›nda bi-zim için çok da önemi yok. fiu anda ka-rada ve/veya denizde 155 mm’ye kadarmuhtelif kalibrede top ve obüsler içinat›fl kontrol sistemi gelifltirip ürettik. Ya-k›n dönemde tamamlad›¤›m›z 76 mm’yiufak tefek uyarlamalarla 127 mm’liktoplara uygulayabiliriz.

Ümit BAYRAKTAR: Deniz platformlar›ndakullan›lacak bir silah sistemi gelifltirmekkaraya göre daha zor de¤il miydi?Fuat AKÇAYÖZ: Zordan bafllad›k, do¤ru.Ama y›llardan beri STAMP ya da benze-ri sistemlerin nihai kullan›m alan›n›n,Türkiye için mevcut koflullarda kara uy-gulamalar› oldu¤unu düflündüm.STAMP’›n sabit bir noktada ya da z›rhl›araç üzerinde kullan›labilmesi için de-nizdeki kadar geliflmifl sensörlere ihti-yaç yok. Boyutlar› da küçülebilir. 7,62mm’den 30 mm’ye kadar uygulamalar›-m›z var.

Ümit BAYRAKTAR: Tam da bu konuyusormak istiyordum. STAMP’›n kara versiyonunu ne zaman görece¤iz?Fuat AKÇAYÖZ: Üzerinde mutab›k kal›-nan bir konfigürasyon oldu¤u takdirde,karakol gibi sabit bir noktada kullan›mayönelik kalifikasyona haz›r bir prototipiçok k›sa sürede, birkaç ay içerisinde ya-pabilecek durumday›z. Yoksa STAMPflimdi bile problem olmadan kullan›labi-lecek durumda. Burada sensörlerin azal-t›larak maliyetlerin düflürülmesi önemli.Yap›sal tasarruflar da olabilir.Araç üstü kullan›ma gelince… Kara Kuv-vetleri Komutanl›¤›’n›n envanterindeki162 adet Leopard 1 A1/A1A4 tank›n›n Vol-kan at›fl kontrol sistemi ile teçhiz edilme-sini kapsayan iyilefltirme projesini ta-

mamlad›k. Bu projenin sözleflmesi kap-sam›na baz› ilaveler yap›ld›. SSM ile yap›-lan sözleflme de¤iflikli¤i çerçevesinde, birLeopard 2A4 tank› üzerine gelifltirmekteoldu¤umuz kara versiyonu 12,7 mm’likSTAMP’› yerlefltirece¤iz. Tank›n at›fl kon-trol sistemine entegre edilecek STAMP’lailgili, at›fllar da dahil tüm testlere 2010 y›-l› içerisinde bafllayaca¤›z. Tanklar›n yan›s›ra F›rt›na obüsü ya da di¤er araçlar üze-rine de kullan›labilecek bu sistem denizversiyonundan daha hafif, daha düflük si-luetli ve daha düflük maliyetli olacak.Leopard 1’den sonra at›fl kontrol sistemimodernize edilmifl bir Leopard 2 de göre-ceksiniz 2010 sonunda.

Ümit BAYRAKTAR: STAMP karada denendi mi? Fuat AKÇAYÖZ: STAMP / STOP sistem-lerinin tüm fonksiyonel ve at›fll› testleri-ni öncelikle sistemleri kara arac› üzeri-ne monte ederek karada gerçeklefltir-dik. At›fll› testleri, Milli Savunma Bakan-l›¤› Teknik Hizmetler Dairesi ile yapt›¤›-m›z protokol kapsam›nda Karap›narAt›fl Poligonu’nda yapt›k ve yapmakta-y›z. Sistemler karada kalifiye edildiktensonra deniz arac›na entegre edilerek ni-hai denemelerle do¤ruland›. Dolay›s› iledeniz araçlar› için gelifltirilen birimler /sistemler kara araçlar›nda da zaten test

RÖPORTAJ

22


ASELSAN, denizdeki kullan›ma yönelik geliflmifl sensörlere ihtiyaç duymayan

karakol gibi sabit noktada kullan›ma uygun bir STAMP prototipini birkaç ay gibi

k›sa bir süre içerisinde yapabilecek durumda.

©M

SID

ergisi©

ASE

LSA

N

edilip do¤rulanm›fl durumda. fiu an gel-di¤imiz noktada, haz›r çözümlerimiz ya-n›nda, talep edildi¤inde, gerek deniz ge-rekse kara araçlar› için de¤iflik silah vekonfigürasyonlar› çok h›zl› bir flekildeSTAMP / STOP sistemine uyarlayaraküretebilir durumday›z. Tüm alt birimler,silah kurma mekanizmas›, ateflleme se-lenoidi, silah arayüz birimi, at›fl kontrolbilgisayar›, sistem kumanda birimi veuygulama yaz›l›mlar› modüler olaraktasarland› ve kalifiye edildi. Bu birimler,STAMP / STOP’un hem kara ve hem dedeniz versiyonunda kullan›lacak alt sis-temlerdir. Sonuç olarak biz hem kara vehem de deniz araçlar› için uzaktan ku-mandal› silah istasyonlar›n›n talepleregöre gerekli güncelleme ve üretim alt-yap›s›n› oluflturmufl bulunmaktay›z.

Ümit BAYRAKTAR: STAMP’›n kara versiyonunun farkl› bir ismi olacak m›?Çünkü STAMP ad› hep deniz ile özdeflleflti.Fuat AKÇAYÖZ: Sistemlerimize verilenisimler büyük ölçüde kullan›c›n›n takdi-rine b›rak›l›yor. At›lgan ve Z›pk›n da öyleoldu. Burada da öyle olacakt›r. MeselaFNSS ile birlikte gelifltirdi¤imiz kuleyiflimdilik “Stabilize Kule” ya da “STAK”olarak adland›r›yoruz fakat STAMP’›nkara versiyonu için belirgin bir isim he-nüz yok.

Ümit BAYRAKTAR: Biliyorsunuz YükselSavunma da ‹MTAKS ad› verilen kara konufllu bir sistem üzerinde bir kaç y›ld›rçal›fl›yor. ASELSAN’›n bu çal›flmaya yaklafl›m› hakk›nda ne söyleyebilirsiniz?

Fuat AKÇAYÖZ: Biz yarat›lm›flhiçbir fleyin köreltilmesindenyana de¤iliz. Böyle bir yar›flagerek yok. Sonuçta ülkemizinbir de¤eri. Orada ortaya ç›km›flbir birikim varsa, bunu ASELSAN’›n birikimlerinin ya-n›na koyar›z. Özellikle donan›m-sal katma de¤erin yan›ndaASELSAN’›n ilgi alan›nda olma-yan ama ülkede baflkalar›n›n ye-tene¤inin oldu¤unu düflündü¤ü-müz çeflitli alanlarda tasar›m›bizim sorumlulu¤umuzda veyönlendirmemizde olmak üzereyürüttü¤ümüz çal›flmalar var.STAMP projesinde de yapt›k bu-nu. ASELSAN’›n liderli¤inde Or-ta Do¤u Teknik Üniversitesi veKocaeli Üniversitesi ileSTAMP’ta kullan›labilecek birmotorun tasar›m›n› yapt›k ve

ürettirdik. Sanayileflme ad›na güzel birörnek oldu. Bu paralelde, özellikle savun-ma sanayimizin en önemli hedeflerindenbirisi olan ihracat yolunda güçlerimizi bir-lefltirmemiz gerekti¤ini düflünüyorum.

Ümit BAYRAKTAR: Eklemek istedi¤inizbir fley var m›?Fuat AKÇAYÖZ: ASELSAN olarak;� 7,62 mm makineli tüfek ile

30 mm top aral›¤›ndaki tüm silahlar›n entegre edilebilece¤i,

� Taktik ihtiyaçlara göre belirlenecektaret seçeneklerine sahip,

� Deniz ve kara araçlar›na kolayl›kla yerlefltirilebilen,

� Modüler ve ihtiyaca göre konfigüre edilebilen,

� Yerli sanayimizin azami ölçüde görev ald›¤›

uzaktan kumandal› silah sistemleriailesini tamamlamak ve bu alanda dün-yan›n bir numaras› olmay› hedefliyoruz.Bu do¤rultuda gelifltirdi¤imiz STAMP /STOP sistemleri ile çok büyük mesafekat ettik. Ald›¤›m›z yurt içi ve yurt d›fl› si-parifller, do¤ru yolda oldu¤umuzu ka-n›tl›yor. fiu anda dost bir ülke ile yapt›-¤›m›z sözleflme kapsam›nda STAMPsistemine 3 namlulu 12,7 mm’lik bir si-lah› entegre ediyoruz. Ayr›ca STAMP /STOP’a füze sistemleri entegre etmekonusunda çözüm oluflturma çal›flma-lar›m›z da devam ediyor.

Say›n Akçayöz’e keyifli sohbet ve verdi¤i bilgiler için okuyucular›m›z ad›na teflekkür ediyoruz. ASELSAN’›nsilah sistemleri hakk›nda yeni geliflmeleri gelecek say›lar›m›zda ele alaca¤›z.

23


Temsili resimleri görülen STAMP’›n araç üstü versiyonlar›n› 2010 y›l› içerisinde görebilece¤iz.

ASELSAN, 12,7 mm’lik STAMP sistemi ile flimdiden çok say›dasiparifl almay› baflard›.

©M

SID

ergi

si©

ASE

LSA

N

©A

SELSAN

Denizlerimizde ihtiyaçduyulabilecek aramakurtarma, denetim,devriye, kontrol ve kirlilik ön-leme faaliyetlerine yönelikarama kurtarma gemilerininyurt içi özel sektör tersane-lerinde inflas› ve donat›m›için bafllat›lan Sahil GüvenlikArama Kurtarma Gemisiprojesi, SSM ve RMK Marinearas›nda 2007 y›l›nda at›lanimzalarla yürürlü¤e girmiflti.7 Ekim’de düzenlenen tören-le ise proje kapsam›nda inflaedilecek ilk gemi olan“Dost”, k›za¤a konuldu. RMKMarine Tersanesi’nde ger-çeklefltirilen törene Milli Sa-vunma Bakan› M. Vecdi Gö-nül, Savunma Sanayii Müste-flar› Murad Bayar, Deniz E¤i-tim ve Ö¤retim Komutan› Ko-ramiral Can Ereno¤lu, SahilGüvenlik Komutan› Tümami-ral ‹zzet Artunç, Koç HoldingYönetim Kurulu Baflkan›Mustafa V. Koç, Koç Holding

CEO’su Dr. Bülent Bulgurluve Koç Holding Savunma Sa-nayi ve Di¤er Otomotiv GrubuBaflkan› Kudret Önen, ASELSAN Yönetim KuruluBaflkan› Korg. (E) MehmetÇavdaro¤lu’nun yan› s›ra çok

say›da üst düzey askeri ve si-vil davetli kat›ld›.Projenin planland›¤› flekildesorunsuz ilerledi¤ininönemli bir göstergesi olanbu tören ve ülkemizdeki özelsektör tersaneleri taraf›n-

dan infla edilen en büyükmuharip gemi olan “Dost”,yerli tersanelerimiz taraf›n-dan gelecekte gerçeklefltiri-lecek projelerin ipuçlar›n›vermesi aç›s›ndan da büyükönem arz ediyor.

ÖZEL HABER

24


Sahil Güvenlik Komutanl›¤› (S.G.K.l›¤›)’n›n ihtiyaçlar› kapsam›nda bafllat›lan Sahil Güvenlik Arama KurtarmaGemisi projesindeki ilk imzalar, 16 Ocak 2007 tarihindeSavunma Sanayii Müsteflarl›¤› (SSM) ile Koç Toplulu¤u’nungemi infla sektöründe faaliyet gösteren flirketi RMK Marinearas›nda yap›lan sözleflmeyle at›lm›flt›. Genifl kat›l›ml› birtörenle proje kapsam›ndaki ilk gemi olan “Dost”un k›za¤akonuldu¤u 7 Ekim günü ise, Sahil Güvenlik Arama KurtarmaGemisi projesi için oldu¤u kadar Türk ticari gemi infla sektörü için de tarihi bir gün oldu. Dost denize indirildi¤inde,ülkemizdeki özel tersaneler taraf›ndan infla edilmifl en büyük muharip gemi olma unvan›n› da kazanacak.Emre TEK / [email protected]

RMK Marine “Dost”uK›za¤a Koydu

Tüm

Fot

o¤ra

flar

: ©

MSI

Der

gisi

©R

MK

Marine

2’nci Geminin ‹nflas›na da Baflland›“Dost”un ilk saclar›n›n k›za-¤a konma töreninin aç›l›fl ko-nuflmas›n› yapan Koç Hol-ding Savunma Sanayi ve Di-¤er Otomotiv Grubu Baflkan›Kudret Önen, ilk imzalar›nat›lmas›ndan yaklafl›k 17 aysonra, programa uygun birflekilde ilk geminin k›za¤akonuldu¤unu söyleyereksözlerine bafllad›. S.G.K.l›¤›ve SSM ’in ortak yürüttü¤üSahil Güvenlik Arama Kur-tarma Gemisi projesi kapsa-m›nda infla edilecek gemile-rin, inflas›n› özel sektörünüstlendi¤i en büyük muharipgemiler olaca¤›n›n alt›n› çi-zen Önen, gemilere entegreedilecek olan savafl sistem-leri ve komuta kontrol yaz›l›-m›n›n milli olarak gelifltirilipkullan›laca¤›n› vurgulad›.Projenin ileriki süreçlerihakk›nda da kat›l›mc›lar› bil-gilendiren Önen, 2’nci gemi-nin saclar›n›n kesimine debaflland›¤›n› ve 1’inci gemi-nin tamamlanan bloklar›n›nyerine 2’nci geminin saclar›-n› koyarak yeni geminin in-flas›na bafllad›klar›n› söyle-di. Önen, RMK Marine Ter-sanesi’nde yürütülen bu öz-verili çal›flmalar neticesindeDost’un 2010 May›s’›nda de-nize indirilip 2011’in sonun-da da S.G.K’l›¤›’na teslimedilece¤ini, Güven, Umut veYaflam ad› verilen di¤er ge-milerin ise 2012 y›l›nda, plan-lanandan daha erken tarihteteslim edilece¤ini belirtti. fiuana kadar Dost gemisine ait

M1, M2 ve A2 olmak üzere 3adet blo¤un imal edildi¤ini veyap›lan törende de F1 olarakadland›r›lan 4’üncü blo¤unk›za¤a konulaca¤›n› aç›kla-yan Önen, hedeflerinin, kalandi¤er bloklar›n da konulmas›ile yaklafl›k 1 ay içerisindegeminin k›zakta tam fleklinialmas› oldu¤unu söyledi.

RMK Marine Tasar›m Ekibini Büyütmeyi HedefliyorKonuflmas›n›n sonraki k›s-m›nda gemi infla sanayimizinmevcut durumundan ve ge-lece¤inden bahseden Önen,Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK)ve SSM’nin son y›llarda ger-çeklefltirdikleri projeler sa-yesinde, sanayimizin lisansalt›nda üretimden daha çoktasar›m ve mühendisli¤in önplana ç›kt›¤›, kendi özgün ta-

sar›mlar›m›z› ortaya koydu-¤umuz projelere do¤ru kay-d›¤›n› söyledi. Önen’e göre,oldukça h›zl› büyüyen sanayi-miz içinde RMK Marine Ter-sanesi’nin hedefi, su üstüplatformlar›n imalat›n› ger-çeklefltirmenin yan› s›ra ken-di bünyelerinde oluflturduk-lar› tasar›m ekibini büyüt-mek ve muharip gemi dizaynkabiliyetlerini gelifltirmek.Türk gemi infla sanayisiningelece¤i aç›s›ndan oldukçaumut verici olan bu hedefkapsam›nda RMK MarineTersanesi’ndeki ekibin, buprojede çok önemli kazan›m-lar elde etti¤ini ifade edenÖnen, bu ekibin, ilk s›nav›n›amfibi tank ç›karma gemisi(LST) projesine yönelik olarak‹stanbul Teknik Üniversite ileifl birli¤i içinde yapt›klar› tasa-r›m ile verece¤ini söyledi.

Savunma Sanayisi,Teknolojik Yetenekleri Gelifltirme Arac›d›rKudret Önen’in ard›ndankürsüye ç›kan Koç HoldingYönetim Kurulu Baflkan›Mustafa V. Koç, törenin,Türk Savunma Sanayisi veRMK Marine Tersanesi aç›-s›ndan tafl›d›¤› önemi vur-gulayarak sözlerine bafllad›.RMK Marine’nin ASELSAN,MilSOFT, SELEX Komüni-kasyon ve ‹talyan Fincantie-ri tersanesi gibi güçlü yük-lenicileri ile Sahil GüvenlikArama Kurtarma Gemisiprojesinde baflar›ya ulafla-ca¤›ndan flüphesi olmad›¤›-n› belirten Koç, konuflmas›-na Türk Savunma Sanayi-si’nin bugünkü durumuhakk›nda verdi¤i bilgilerledevam etti.

25


Koç Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Mustafa V. Koç

Koç Holding Savunma Sanayi ve Di¤er Otomotiv Grubu Baflkan› Kudret Önen

TSK’n›n savunma ihtiyaçlar›nyüzde 44’ünün yurt içi im-kânlarla karfl›land›¤›n› ve ih-racat›n da 600 milyon dolar›nüzerine ç›kt›¤›n› belirtenMustafa V. Koç, SSM’nin ih-racat›m›z› 1 milyar dolara,savunma ihtiyaçlar›n›n yurtiçi kaynaklardan karfl›lanmaoran›n› da yüzde 50’ye ç›kar-ma gibi hedeflerine de de¤in-di. Koç, savunma sanayisininülkemiz aç›s›ndan teknolojikyetenekleri gelifltirme arac›oldu¤unu, bu nedenle TürkSavunma Sanayisi firmalar›-n›n SSM ve TSK’n›n çal›flma-lar›n› karfl›l›ks›z b›rakmaya-rak projelerde üstün perfor-mans göstermesi, teknolojihedeflerini iyi belirlemesi,yap›lanmalar›n› uzun solukluve sürdürebilir büyümeyegöre organize etmesi gerek-ti¤ini söyledi.

Askeri Gemi ‹nflas›nda YerlilikHedefimize Ulaflt›kSavunma sanayimizin mev-cut ilerlemesini h›zland›rma-s› için firmalar›m›z›n izleme-si gereken yollarla ilgiliönemli önerilerde bulunarakkonuflmas›n› noktalayanMustafa V. Koç, sözü Savun-ma Sanayii Müsteflar› MuradBayar’a b›rakt›. Proje kapsa-m›ndaki ilk geminin art›k kâ-¤›t üzerindeki bir tasar›m ol-maktan ç›k›p gözle görülürbir tekne formuna geldi¤inigörmenin oldukça sevindiricioldu¤unu söyleyen Bayar,Dost’un, özel sektör ürünü

olmas› aç›s›ndan ilk göz a¤r›-m›z oldu¤unu belirtti.Üretilecek gemiler için yurtd›fl› teknoloji al›m› yap›ld›¤›n›ancak yerli katk›n›n yüzde 40oran›nda oldu¤unun alt›n› çi-zen Bayar, toplam ofsetle bir-likte yüzde 80’e varan bir iflimkân›n›n sanayimize geridöndü¤ünü ifade etti. Bayar,bu sayede, özel sektörün debüyük katk›s›yla, savunmasanayisindeki yerlilik oran›n›2011 y›l›na kadar yüzde 50’yeç›karma yönündeki hedefleri-ne askeri gemi infla alan›ndaulafl›ld›¤› bilgisini verdi. Önü-müzdeki süreçte sadece plat-formlar› de¤il, bu platform-larda kullan›lan alt sistemle-rin malzeme ve teçhizat›n› dastandart hale getirerek ülke-mizde üretmeyi planlad›klar›-n› ve bu yönde de önemli birmesafe kat ettiklerini belirtenBayar, bu çerçeveyi olufltur-mak amac›yla 2 y›ldan bu ya-

na askeri gemi infla sektörstratejisi üzerine çal›flmalaryapt›klar›n› söyledi.Bugüne kadarki projelerdeçok somut baflar›lar eldeedildi¤ini ve bundan sonrakihedefin de uluslararas› alan-da rekabet edebilecek birsektör oluflturmak ve ihracatyapmak oldu¤unu vurgula-yan Bayar, bu noktada Yon-ca-Onuk Tersanesi taraf›n-dan tasarlan›p üretilen veönemli bir ihracat baflar›s›yakalad›¤›m›z KAAN s›n›f› sa-hil güvenlik botlar›ndan dabahsetmeyi ihmal etmedi. Buprojelerde ASELSAN’›n daçok önemli görevler üstlen-di¤ini ifade eden Bayar, Tür-kiye’de gelifltirilecek plat-formlar›n ve alt sistemlerinTSK’n›n memnuniyetini ka-zand›¤› taktirde uluslararas›alanda da çok önemli baflar›-lara imza ataca¤›n› söyleye-rek konuflmas›n› noktalad›.

Stratejik HedeflereDaha da Yaklafl›lacakSavunma Sanayii Müsteflar›Murad Bayar’›n, askeri gemiinfla sanayimizin gelece¤ihakk›nda önemli ipuçlar›n›bar›nd›ran konuflmas›n›n ar-d›ndan Milli Savunma Bakan›M. Vecdi Gönül, son konufl-may› yapmak üzere kürsüyeç›kt›. Gönül, bu projeyle bir-likte, savunma ve gemi inflagibi stratejik öneme sahip ikisanayi kolunun birlikte yürüt-tü¤ü askeri gemi infla ve tasa-r›m faaliyetlerinin ve kazan›-lan kabiliyetlerin Türk özelsektör haf›zas›na aktar›lmak-ta oldu¤unu belirtti. Buönemli projeyi ve bugün gel-di¤imiz noktay› daha iyi anla-yabilmek için geçmiflten buyana izlenen rotay› hat›rlama-n›n önemli oldu¤unu aç›kla-yan Gönül, 1960’l› y›llara ka-dar, yurt d›fl›ndan al›nan sa-vafl gemilerinin onar›mlar›n›n

ÖZEL HABER

26


Milli Savunma Bakan› M. Vecdi Gönül

Savunma Sanayii Müsteflar›Murad Bayar

dahi tersanelerimizde yap›la-mad›¤›n› ifade etti. Ancak1970’li y›llarda at›lan ad›m-larla birlikte askeri tersane-lerimizde, malzemeleri ve ta-sar›mlar› yabanc› ana yükle-niciler taraf›ndan sa¤lananprojeler kapsam›nda hücum-bot, f›rkateyn, denizalt› vemay›n avlama gemisi infla fa-aliyetlerine baflland›¤›n› söy-leyen Gönül, bu infla faaliyet-leri süresince al›nan e¤itim-ler ve kazan›lan tecrübelersayesinde askeri tersaneleri-mizin bugünkü kapasitelerine

ulaflt›klar›n›n alt›n› çizdi.Sonraki y›llarda SSM’nin ku-rulmas›yla birlikte bu alan-daki çal›flmalar›n h›zland›¤›n›ve bugün gelinen noktada, bugibi yüksek teknolojiye sahipgemilerin üretiminin yan› s›-ra yeni tip karakol botlar› veç›karma gemilerinin inflas›-n›n da özel sektör tersanele-rinde bafllat›ld›¤›n› belirtenGönül, bu gemilerimizde kul-lan›lan komuta kontrol sis-temlerinin de yerli firmalar›-m›z taraf›ndan gelifltirildi¤inide sözlerine ekledi. Sanayi-

miz aç›s›ndan bir devrim ni-teli¤inde olan M‹LGEM proje-sine de vurgu yapan Gönül,bu projede 50’den fazla altyüklenicinin askeri gemi inflasanayisinde rol almas›n›nsa¤land›¤›n› ve ayn› sistem-lerin di¤er gemilerde de kul-lan›lmas› planland›¤›n› söy-ledi. Gönül, önümüzdeki dö-nemde Deniz Kuvvetleri Ko-mutanl›¤›’n›n ihtiyac› olanhava savunma f›rkateynleri,ç›karma gemileri ve hücumbotlar›n›n da tasar›m›n›n veüretiminin milli imkânlarla

sa¤lanaca¤›n› ve böylece be-lirlenen stratejik hedefleredaha da yaklafl›laca¤›n› kat›-l›mc›lara aktararak konufl-mas›n› tamamlad›.

RMK Marine‹hracat› HedefliyorTürk Deniz Kuvvetleri’ne2000 y›l›nda teslim etti¤i TCGAlb. Hakk› Burak ve TCG Yzb.‹hsan Tolunay adl› askeri lo-jistik gemilerle askeri gemiinfla sanayisinde ad›n› duyu-ran RMK Marine Tersanesi,Sahil Güvenlik Arama Kur-tarma Gemisi projesi kapsa-m›nda tersane bünyesindekipersonelin e¤itimine yönelikolarak da son 17 ay içerisin-de önemli çal›flmalar yapt›.Bu süreçte 50 teknisyen vemühendis, askeri gemi inflaproje yönetimi, donat›m de-tay dizayn›, çeflitli sistemle-rin entegrasyonu, geminininfla süresince a¤›rl›k kon-trolü ve takibi, HAT/SAT test-leri, entegre lojistik destekve askeri projelerin organi-zasyon gereksinimleri gibiçok genifl bir alanda, büyükbölümü yurt d›fl›nda olmaküzere toplam 1128 saat e¤i-

27


tim ald›. Bu e¤itimlerin neti-cesi olarak da gemi tasar›m›ve inflas› konusunda gele-cekte önemli projelere imzaatacak olan 90 kiflilik bir tek-nik kadro oluflturuldu.

Yerli Sanayi Kat›l›m› ve Alt Yükleniciler‹dari ve teknik personelinie¤iterek gelece¤e yat›r›m ya-pan RMK Marine Tersanesi,anlaflma gere¤i, komutakontrol sistemleri de dahilolmak üzere tüm elektroniksistemlerin tesliminden so-rumlu. Ayr›ca firma, yerli sa-nayiyle yürüttü¤ü ortak çal›fl-malar› daha verimli hale ge-tirmek ve proje takibini ge-rekti¤i gibi yapabilmek ama-c›yla Ankara ve ‹stanbul’dayerleflik özel bir ekibin yan›s›ra elektronik sistemler vekontrol sistemlerinin tasa-r›m ve testleriyle ilgilenenayr› bir birim kurdu.RMK Marine, gemilerin sa-vafl sistemlerinin entegras-yonu konusunda ana alt yük-lenici olarak ASELSAN, altyüklenici olarak da MilSOFTve SELEX Komünikasyon ileçal›fl›yor. Kontrol ve ‹zlemeSistemleri Tedari¤i ana söz-leflmesi kapsam›nda SELEX

Komünikasyon, ASELSAN’›nalt yüklenicisi olarak EntegreMuhabere Sistemi’nden so-rumlu. SELEX Komünikas-yon’un tedarik ve teslimatla-r›n› gerçeklefltirece¤i sis-tem; harici ve dahili muhabe-re sistemi, S/P telefon siste-mi, gemi telefon sistemi, ye-rel alan a¤› (LAN), muhaberekontrol sistemi ve mesaj ifl-letme sisteminden olufluyor.Gemilerin savafl yönetim sis-temi (SYS) ise yüzde 100 mil-li bir çözüm olan GEMKOM-S‹S ile MilSOFT taraf›ndansa¤lanacak. Gelifltirilmeaflamas›nda katmanl› ve da-¤›t›k bir mimarinin, bak›m veidame kolayl›¤›n›n, uluslara-ras› standartlara uyumlulu-¤u hedefleyen en son tekno-lojilerin ve SYS mimarilerinintemel al›nd›¤› GEMKOM-S‹S’in komuta kontrol sistemmimarisi ve bileflenlerininseçiminde, OACE (Open Arc-hitecture Computing Envi-ronment) kullan›ld›. GEM-KOMS‹S’te verilerin da¤›t›kolarak tutulmas› ve gerçekzamanl› veri da¤›t›m›n›n ger-çeklefltirilebilmesi için Ob-ject Management Group ta-raf›ndan belirlenen standart-lara göre DDS (Data Distri-bution Services / Veri Da¤›-

t›m Servisleri) gelifltirildi. Ay-r›ca tam Link-16 deste¤i içinSYS bünyesinde Link-16 /Link-22 veri yap›lar› kullan›-l›p veri yolu ile ilgili uygula-ma yaz›l›mlar› gelifltirildi vemesaj iflletim sistemi, seyrü-sefer, otomatik tan›mlamasistemi gibi alt sistemlerinkomuta kontrol sistemineentegrasyonu da MilSOFT ta-raf›ndan yap›ld›.En önemli özelliklerindenbirisi, bu mimariye sahip enbasit konfigürasyondan, f›r-kateyn, uçak gemisi ve deni-zalt› gibi en karmafl›k konfi-gürasyonlara kadar muhtelifplatform ihtiyaçlar›na görekolay ölçeklenebilirli¤i veadapte edilebilirli¤i olanGEMKOMS‹S, kullan›c› /platform gereksinimlerineuygun olarak tek bir konsol-da çal›flabilece¤i gibi dahakarmafl›k konfigürasyonlariçin de çoklu konsol yap›s›nakolayca uyum sa¤layabili-yor. Otomatik Tan›mlamaSistemi, Harp Gemisi Oto-matik Tan›mlama Sistemi veMesaj Yönetim Sistemi gibifonksiyonlar›n SYS yaz›l›m›-na entegre edildi¤i GEM-KOMS‹S’de; TSK, NATO veAmerikan Ordusu taraf›ndankullan›lan ve gelece¤in tak-

tik veri yolu sistemi olaraköngörülen Link-16 / Link 22sistemlerine kolay enteg-rasyon sa¤lamas› amac›ylaLink-16 temelli veri yap›lar›kullan›l›yor.Gelifltirilmesi aflamas›ndafirma ba¤›ml› arayüzlerdenkaç›n›lan GEMKOMS‹S, busayede tedarikçilerin ve kul-lan›c›lar›n modernizasyon velojistik desteklenebilirlik yö-nündeki taleplerini gerçek-lefltirebilmeleri için di¤ersistemlere göre oranla bü-yük avantaja sahip. Bu saye-de bak›m idame maliyetleriazalan sistem, özellikle yar›ömür modernizasyonu gibiçal›flmalarda tedarikçi vekullan›c›lar›n lehine çözüm-ler sunuyor.Oluflturulan bu kadrolar vekazan›lan kabiliyetler netice-sinde gelecekte daha büyükmuharip gemilerin tasar›m›-n› ve inflas›n› üstlenmeyi he-defleyen RMK Marine Tersa-nesi’nin bir di¤er hedefi isebu ürünlere ömürleri boyun-ca gereken deste¤i vermek.Lojistik destek, bak›m ve mo-dernizasyon çal›flmalar› ko-nusunda baflar›ya ulafl›ld›k-tan sonra gelinmek istenennokta ise bu ürünlerin ihraçedilmesi.

ÖZEL HABER

28


K uflkusuz uzay araçlar›ile ilgili endiflelere yolaçan iki geliflme; Ocak2007’de Çin’in art›k kullan›m-da olmayan bir meteoroloji uy-dusunu yerden f›rlatt›¤› bir fü-ze ile vurmas›, fiubat 2008’dede ABD’nin ifllev göremeyecekbir keflif uydusunu bir AEGISkruvazöründen f›rlatt›¤› füzeile vurmas› oldu. Bu iki gelifl-me, Dünya çevresinde dolananinsan yap›m› varl›klar›n pek degüvende olmad›klar›n› göster-mifl oldu. Üstelik bu alandakiteknolojilerde ABD ya daÇin’in hiç de gerisinde olma-yan, dünyan›n ilk uydusunuyapm›fl ve f›rlatm›fl olan dev-leti Rusya’y› daha hesaba bilekatmadan.Fakat bunun yeni bir geliflme ol-du¤unu sanmak tarihi yok say-mak olur. Asl›nda iflleri kar›flt›-ran Çin oldu, yoksa ABD veSSCB (Rusya) kendi aralar›ndabir denge kurmufltu. Yayg›n ina-n›fla göre Çin, flu senaryoyu ger-çeklefltirebilece¤ini göstermifloldu: “Tayvan’a müdahale et-mek istersem o bölgedeki uydu-lar› vurup keflif, istihbarat ve ha-berleflme imkânlar›n› büyük öl-çüde zafiyete u¤ratabilirim vebu ortamda Tayvan üzerindekiharekât›m› rahatl›kla gerçek-lefltirebilirim”. Biz önce geçmi-fle dönüp her fley daha basitken,sadece SSCB ve ABD varken ne-ler olmufltu, ona bakal›m.

Uzayda Cayd›r›c›l›kOsprey serisinden ç›kan ve 2006y›l› bas›m› olan “Defending Spa-ce–US Anti-Satellite Warfareand Space Weaponry” (Uzay› Sa-vunmak–ABD’nin Uydulara Kar-fl› Savafl› ve Uzay Silahlar›) adl›kitap konunun tarihçesini – kufl-kusuz ABD bak›fl aç›s› ile – zen-gin görsel malzemelerle ortayakoyuyor. Kitapta, ilk uydu olanSputnik’in f›rlat›lmas›n›n ABD’de,SSCB’nin ABD’ye karfl› t›pk› biruydu gibi f›rlat›labilen nükleerbafll›kl› silah sistemleri kullana-bilece¤i endiflesine yol açt›¤›n-dan bahsediliyor. Bir di¤er ifa-deyle; uzay›n askeri kullan›m›ile ilgili endifleler, Sputnik I ilebafllam›flt›r.

31


Uzun y›llar SSCB–ABD çekiflmesine sahne olan, di¤er birkaç ülkenin ise geri planda ve çok daha

k›s›tl› seviyede kulland›klar› uzay, son dönemde çok daha fazla say›da ülkenin yararland›¤› ve eriflim

teknolojilerini kazand›¤› bir ortam haline geldi. Bu geliflmelerle birlikte uzay yar›fl›n›n ilk bafllad›¤›

günlerden beri ak›llarda olan bir endifletekrar gündemin üst s›ralar›na yükseldi:

Uzay, dünya üzerindeki savafllar›n devam etti¤i bir ortam olabilir mi? Son geliflmeler

bu endifleyi daha da temel bir boyuta indirgedi: Uzay araçlar›m›z güvende mi? Yoksa art›k onlar›

nas›l koruyaca¤›m›z› düflünmenin de mi zaman› geldi?Dr. Burak CODUR / [email protected]

Uzayda yap›lan nükleer silahdenemelerinin, silahlar›n y›-k›c› etkilerinin yan› s›ra EMP(Electro Magnetic Pulse /Elektromanyetik Darbe) etki-si ile çevredeki uydular› kul-lan›lmaz hale getirdi¤iningözlemlenmesi, uydularakarfl› gelifltirilen ilk silahlar›nnükleer bafll›kl› füzeler ol-mas› ile sonuçland›. ABD ön-ce (Nike Hercules modelikonvansiyonel bafll›kl› uçak-savar füze olarak Türkiye en-vanterine de giren) 400 kilo-tonluk nükleer bafll›kla do-nat›lm›fl Nike Zeus füzeleriniuydusavar olarak kulland›(1963). 1964-1970 y›llar› ara-s›nda ise nükleer bafll›kl›(1,44 Megaton) iki adet Thorfüzesini, Havai’deki JohnsonAdas›’nda uydusavar amaçl›f›rlatmaya haz›r flekilde en-vanterinde tuttu. Bu füzeler,patlama noktas›ndan itiba-ren 4 km’lik alanda bulunanuydulara karfl› etkiliydi.1962’de yap›lan denemele-rinde 400 km irtifada patlat›-lan füze 2 adet uyduyu kulla-n›lamaz hale getirmiflti.“Kaba kuvvet” olarak nite-lendirilebilecek nükleer bafl-l›kl› füzelerin iki temel sak›n-cas› olan; hedef gözetmeme-leri (etkili alanlar›ndaki tümuydular› kullan›lamaz duru-ma getirmeleri) ve yüksekidame maliyetleri konvansi-yonel silahlara yönelimle so-nuçland›. ASAT (Anti-satelli-te weapon / Uydusavar silah)olarak adland›r›lan ve kon-vansiyonel bafll›klara sahipsilahlarla ilgili gelifltirme ça-

l›flmalar› ABD’de 1970’li y›l-larda bafllad›. SRAM füzesi-nin birinci kademe, Altair IIIfüzesinin ikinci kademeyioluflturdu¤u ABD yap›m› ilkASAT, 1985 y›l›nda bir F-15uça¤›ndan yüksek irti

49-icindekiler...“komplo teorileri” insanl›¤›n çok özel bir döneminde öne ç›kan...

Documents