8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

1/62

Prrallza prfmijet e menur

-1-

Harun Jahja

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

2/62

www.harunyahya.com

Shtpia Botuese Furkan ISM

Brigada II Maqedonase, lokali 22

1000 Shkup, Maqedoni

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

3/62

PRMBAJTJA

Amari dhe BreshkaHusejni dhe Elefanti

far i Msoi Rashidit Vllai

Omeri dhe Pinguini

Xhemali dhe Papagalli

N do Gj Ka Mirsi

Ahmedi dhe Rosa e lumtur

Ketrat e Lezetshm Bishtgjat

sht e Rndsishme T Ndjeksh Fjaln e Mir

Pastrtia e BesimtarveNaimi dhe Palloi i Bukur

Enveri dhe Zogu i Vogl

Shoku i Vogl i Aliut

Maksudi dhe Kotelja

Sejidi dhe Kallamari

Qemali dhe Kali i Detit

Qerimi dhe gjysh Hasani

Gjysh Uthmani dhe Nipi i Tij

Klasa Jon

Shtojc Mashtrimi i Evolucionit

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

4/62

Dy fjal rreth jets s autorit

I njohur me emrin HARUN JAHJA, Adnan Oktar, u lind n Ankara n vitin 1956.

Pasi kreu studimet fillore dhe t mesme n Ankara, ai studioi pr arte n UniversitetinMimar Sinan n Stamboll dhe filozofi n universitetin e Stambollit. Q nga viti 1980, ai

ka botuar mjaft libra n lidhje me shtje politike, shkencore, dhe fetare. Harun Jahja

sht njohur mirw si autor i veprave t rndsishme t cilat zbulojn mashtrimin e

evolucionistve, pohimet e tyre t pavrteta dhe lidhjet e errta midis Darvinizmit dhe

ideologjive gjaksore, t tilla si: fashizmi dhe komunizmi.

Veprat e Harun Jahja, t prkthyera n 57 gjuh t ndryshme, prbjn nj

koleksion prej m se 45,000 faqesh me 30,000 ilustrime.

Pseudonimi i tij sht nj kompozim i emrave t Harunit (Aaron) dhe Yahya (John),

n kujtim t dy Profetve t nderuar, t cilt luftuan kundr mohimit t besimit. Vula eProfetit n librat e tij sht nj simbol i cili hst i lidhur me prmbajtjen e tyre. Ky simbol

paraqet Kuranin (Shpalljen e Fundit) dhe Profetin Muhamed (paqja dhe shptimi i

Allahut qofshin mbi t), Profetin e fundit. Nn dritn e udhzimit t Kuranit dhe Sunnetit

(tradits dhe msimeve t Profetit), autori i ve vetes si qllim t hedh posht do

ngrehin t ideologjive q mohojn fen dhe t thot fjaln e fundit n mnyr q t

bj t hesht do kundrshtim i ngritur kundr fes. Ai e prdor vuln e Profetit t fundit

(paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t), i cili arriti urtsin m t lart dhe

prsosmrin morale, si nj shenj t qllimit t tij pr t ofruar fjaln e fundit.

T gjitha veprat e Harun Jahja kan nj qllim t prbashkt: t japin mesazhin eKuranit, t inkurajojn lexuesit pr t menduar mbi shtje q kan t bjn me besimin,

si pr shembull, ekzistenca e Allahut dhe njshmria e Tij dhe besimi n Botn Tjetr dhe

njkohsisht t nxjerr n pah rrnjt e kalbura t sistemeve antifetare dhe ideologjive t

devijuara.

Harun Jahja gzon nj rang t gjer lexuesish n shum vende t bots, q nga

India n Amerik, nga Anglia n Indonezi, Poloni, e deri n Bosnj, Spanj, Brazil,

Malaizi, Itali, Franc, Bullgari, e deri n Rusi. Disa nga librat e tij mund t gjenden n

gjuhn Angleze, Frnge, Gjermane, Spanjolle, Italiane, Portugeze, Urdu, Arabe, Shqipe,

Kineze, Dhivehi (folur n ishujt Mauritius) Ruse, Serbo-Croate (Boshnjake), Polake,Malaje, Turke Uygur, Indoneziane, Bengali, Daneze dhe Suedeze.

Duke qn mjaft t vlersuara n t gjith botn, kto vepra kan shrbyer pr

shum njerz si mjet pr t gjetur besimin n Allah dhe pr t arritur nj deprtim m t

thell n besimin e tyre. Menuria dhe sinqeriteti q i karakterizon librat e tij, s bashku

me nj stil t veant q sht i leht pr tu kuptuar, ndikon drejtprdrejt doknd q i

lexon. Ata q i studiojn me kujdes kta libra, nuk mund t mbrojn m ateizmin apo

ndonj ideologji tjetr t devijuar apo filozofi materialiste, sepse kta libra karakterizohen

nga nj efektshmri e shpejt, prfundime t qarta dhe jan t pakundrshtueshm. Edhe

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

5/62

nse kta njerz do t vazhdojn t kmbngulin n t tyren, nuk do t jet gj tjetr vese

nj kmbngulje sentimentale, sepse kto libra prmbyshin ideologji t tilla q nga

themelet. T gjitha lvizjet bashkkohore antifetare tashm mbrohen ideologjikisht, fal

librave t shkruar nga Harun Yahya.

Kjo sht pa dyshim nj rezultat i urtsis dhe drits s Kuranit. Autori n mnyrmodeste dshiron t shrbej si nj mjet n krkimin njerzor t rrugs s drejt t

Allahut. Prej botimit t ktyre materialeve nuk krkohet asnj prfitim material.

Ata njerz q inkurajojn t tjert pr t lexuar kto libra, pr t hapur mendjet dhe

zemrat e tyre dhe pr ti udhzuar ata t bhen robr t devotshm t Allahut, kryejn nj

shrbim t pamuar.

Njkohsisht do t ishte nj humbje kohe dhe energjie pr t propaganduar libra t

tjer, t cilt krijojn konfuzion n mendjet e njerzve, i shpien ata n kaos ideologjik dhe

q nuk kan nj ndikim t fort dhe preiz n largimin e dyshimit prej mendjeve t

njerzve, si sht vrtetuar nga prvoja e prparshme. Pr librat q jan shkruar vetm evetm pr t nxjerr n pah fuqin letrare t shkrimtarit se sa qllimin fisnik pr ti

shptuar njerzit nga mungesa e besimit sht e pamundur q t ken nj ndikim kaq t

madh. Ata q e ven n dyshim kt mund t shohin qart se qllimi i vetm i librave t

Harun Jahja sht t mposht mohimin dhe njkohsisht t prhap vlerat morale t

Kuranit. Suksesi dhe ndikimi i ktij shrbimi manifestohen qart n bindjen e lexuesve.

Nj gj duhet t mbahet parasysh: Arsyeja kryesore pr vazhdimin e mizoris,

konflikteve dhe telasheve t tjera q po prjetojn shumica e njerzve sot sht

mbizotrimi ideologjik i mohimit. Ksaj mund ti jepet fund vetm me mposhtjen

ideologjike t mohimit dhe njkohsisht duke transmetuar mrekullit e krijimit dhe

moralin e Kuranit n mnyr q njerzit t jetojn sipas tij. Duke patur parasysh gjendjen

e bots sot, q po precipiton n nj spirale dhune, korrupsioni dhe lufte, sht e qart se ky

shrbim duhet t jepet shpejt dhe n mnyr t efektshme, prndryshe, do t jet tepr

von.

N kt prpjekje, librat e Harun Jahja marrin nj rol udhheqs. Me lejen e

Allahut, kto libra do t jen nj mjet nprmjet t cilit njerzit n shekullin e XXI do t

gjejn paqen, drejtsin, dhe lumturin e premtuar n Kuran.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

6/62

T dashur fmij

N kt libr i sht kushtuar nj kapitull i veant rnies s teoris s evolucionit,

sepse kjo teori sht baza e t gjitha filozofive materialiste. Darvinizmi mohon krejtsishtfaktet e krijimit dhe ekzistencn e Allahut dhe, si rrjedhim, prgjat 140 viteve t fundit

shum njerz kan braktisur besimin e tyre, duke rn pre e dyshimit. Pr kt arsye, sht

nj detyr e rndsishme q ti tregoni do njeriu se kjo teori ssht gj tjetr vese

mashtrim. Meqense, jo t gjith lexuesit mund t lexojn disa nga librat tan, ne e kemi

menduar t arsyeshme q ti kushtojm nj kapitull t veant t prmbledhur mbi kt

shtje.

T gjith librat e Harun Jahjas, nn dritn e vargjeve kuranore, shpjegojn tema q

kan lidhje me besimin dhe i ftojn lexuesit t msojn fjalt e Allahut dhe t jetojn n

prputhje me to. T gjitha shtjet n lidhje me ajetet kuranore jan shpjeguar n mnyrq t mos lihet vend pr dyshim apo pr pyetje n mendjen e lexuesit. Stili i thjesht dhe i

rrjedhshm i librave mundson q do njeri, i fardo moshe qoft dhe i fardo grupi

social, ti kuptoj ata me lehtsi. Fal shpalosjes s tyre t efektshme dhe t ndritshme, ata

mund t lexohen me nj frym. Madje, edhe ata njerz, q e refuzojn besimin, ndikohen

nga faktet q dokumentojn kta libra dhe nuk mund t hedhin posht vrtetsin e

prmbajtjes s tyre.

Ky libr, si t gjith librat e Harun Jahjas mund t lexohet individualisht ose t

diskutohet n grup. Lexuesit e etur, pr t prfituar nga librat e tij, do t zbulojn se

diskutimi sht mjaft i dobishm dhe u mundson atyre t shkmbejn reflektimet dheprvojn e tyre me t tjert.

Nj shrbim i madh pr Islamin do t ishte kontributi n botimin dhe leximin e

ktyre librave, shkruar vetm pr hir t Allahut. T gjith librat e Harun Jahjas jan

jashtzakonisht binds. Pr kt arsye, pr tia komunikuar t tjerve fen e vrtet, nj

nga mnyrat m t efektshme do t ishte nxitja pr leximin e tyre.

Shpresojm se lexuesi do ti hedh nj sy prmbledhjeve t librave t tjer t

autorit, t cilat jan vendosur n pjesn e pasme t ktij libri. Lnda e tij e pasur n

shtjet e besimit sht mjaft e dobishme dhe t sjell knaqsi n lexim.

N kta libra, ndryshe nga librat e tjer, jan mnjanuar trsisht pikpamjetpersonale t autorit, shpjegimet e bazuara n burime t dyshimta, stile q nuk i kushtojn

kujdesin e duhur temave fetare dhe as argumente t pashpres apo pesimist, t cilt

krijojn dyshime n mendjen e lexuesit dhe devijime n zemrat e tyre.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

7/62

Amari dhe Breshka

Nj dit Amari po lexonte nj nga tregimet e tij t dashura, Lepuri dhe Breshka.

Teksa lexonte ai qeshte me at q i ndodhi lepurushit t gjor. Ndrsa nga breshka, aimsoi se sa e rndsishme sht q njeriu t ver n pun mendjen dhe se zgjuarsia vlen

m tepr se nj gar pr t treguar se kush sht m i forti. Kur po mendonte kto, papritur

e kuptoi se breshka e librit ishte br e gjall dhe filloi ti fliste: -Hej, prshndetje Amar!

Sa mir q ti je kaq i ri dhe i menur sa t nxjerrsh nj msim nga prralla pr mua dhe

lepurin.

I uditur, Amari e pyeti:- Po ti sa vjet je?

Breshka u prgjigj: -Hm, un nuk jam aq e re sa dukem, un jam 45 vje. Ne

breshkat jetojm afrsisht 60 vjet. Madje ka nj lloj breshke e quajtur Testudo, e cila rron

deri n 189 vjet.-Ciln stin t vitit do ti m shum?- e pyeti Amari.

-Breshka u prgjigj: Moti i ngroht sht shum i rndsishm pr mbijetesn

ton. Temperatura e trupit ton ndryshon sipas temperaturs s ajrit dhe sht zakonisht

midis 32.2 32.4 Fahrenait (0.1 - 0.2 grad Celcius) m e ult se ajo e ajrit. Sistemi yn

trets gjallrohet me ngritjen e temperaturs. Kur na krijoi Allahu, na i dha kt cilsi t

dobishme q na i lehtson mbijetesn n mot t nxeht. Ne kemi nevoj pr t gjitha

dhuratat q na jep Ai, por Ai sht i Pasuri q nuk ka nevoj pr asgj.

Amari e dgjonte i habitur. Pastaj ai e pyeti: -Po ty, cili ushqim t plqen m

shum?-Ne breshkat vdesim pr kungull t verdh. Syt tan jan mjaft t mpreht dhe e

shohin ngjyrn e verdh m mir nga t tjerat. Kjo do t thot se ne mund ta gjejm leht

ushqimin ton t preferuar.- u prgjigj breshka.

Amarit i lindi nj pyetje tjetr. Ai ishte shum kurioz dhe i tha:- Po ju, a flini n

dimr?

-Po,- tha breshka, - kur ftohet moti, q nga tetori e n vazhdim, ushqimi gjendet

me shum vshtirsi, ne bhemi shum t ngathta dhe kshtu e mbrojm veten duke

shkuar pr t fjetur, jo pak, po, pr disa muaj rresht. N kt koh, rrahjet e zemrs ulen,

po ashtu edhe frymmarrja ngadalsohet. Ne flem q nga tetori deee...ri n mars. Ne nukkemi prse t rrim zgjuar n dimr, duke mos pasur asgj pr t ngrn; kjo do t ishte e

pamundur pr ne. Prandaj, Allahu na krijoi n kt mnyr. Kshtu na mbron gjithmon

Allahu, duke na vn n gjum tamam n kohn e duhur.

Tashm, Amari, i cili ishte br edhe m tepr kurioz, e pyeti: -Un e di se ju

jetoni n tok t that, por kam msuar se disa nga ju jetojn n uj, apo jo? Mund t m

tregosh dika pr to?

Breshka buzqeshi dhe tha: -Ke t drejt Amar. Ne jemi disa llojesh: breshka toke,

breshka lumi dhe breshka q jetojn n det. Un pr shembull, jetoj n tok t that. M

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

8/62

plqejn fushat, toka e but dhe hardhit. Ndrsa, breshkave t ujit t mbl, ato q ju i

mbani n akuarium, u plqejn m shum liqenet dhe brigjet e lumenjve. Breshkat e detit

rrojn n detet e ngrohta dhe kur u vjen koha pr t lshuar vezt dalin n tok. M lejo t

t tregoj dika tepr interesante pr breshkat e detit t quajtura Kareta.

Kareta karetas dalin n brigjet e ngrohta pr t lshuar vezt. sht pikrishtAllahu, q i drejton breshkzat e vogla, t cilat, sapo dalin nga vezt, drejtohen drejt

vendit ku do t jetojn prgjithmon, n det, n saj t drits s vezulluar nga valt e detit.

Po si e din kto breshkza t vogla se deti sht vendi m i mir pr t jetuar? Zoti yn i

frymzon ato q ta kuptojn kt.

Amari iu prgjigj:- Ke t drejt. do njeri q ka mend duhet ta dij se bota sht e

mbushur me mrekullit e krijimit t Allahut. Ne gjithmon duhet t sjellim ndr mend se ti

dhe un, t gjith kafsht dhe bimt dhe do gj tjetr, jan shenja t Tij. Un u knaqa

shum q fola me ty. Faleminderit q m tregove gjith kto gjra interesante.

Mirupafshim, breshk e vogl!-Mirupafshim, o djal i zgjuar!- tha breshka dhe u largua.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

9/62

Husejni dhe Elefanti

N fundjav, nna e oi Husejnin n kopshtin zoologjik. Ishte hera e par q ai

shihte kaq shum kafsh t ndryshme s bashku n nj vend. Shkuan tek shtpia eelefantit. Atje, nj elefant i vogl pengohej mbi fekn e tij dhe rrzohej. Nna e tij e

ndihmonte t ngrihej sa her q binte.

Nna e elefantit e pa Husejnin q po i shikonte me vmendje dhe i shpjegoi: A e

sheh, sht shum i vogl dhe ende nuk di ta prdor fekn. Ai nuk do t largohet prej

meje pr 12 vitet q do t vijn dhe mua m duhen plot 6 muaj pr ti msuar si ta prdor

fekn.

Husejni u prgjigj:- Un gjithmon kam qen kurioz t di, prse i prdorin

elefantt fekat? Merrni frym me to?

Nna elefant i filloi ti shpjegonte:- Fekat tona na bjn t ndryshm nga t gjithkafsht. Vrimat me t cilat marrim ajr ndodhen n fund t feks dhe ne i prdorim ato

pr t sjell ushqim dhe uj n goj, pr t ngritur sende dhe pr t nuhatur. Me fekat

tona mund t mbajm deri n 4 litra uj. A e di ti se ne mund t mbajm edhe nj bizele t

vogl n to? Msoje se nuk i kemi fituar rastsisht kto gjra. Ato jan dhurat nga

Allahu i Plotfuqishm, i cili krijoi gjithka.

Pasi dgjoi nnn elefant, Husejni vazhdoi ta pyes: -Po si ia bni pr t gjetur

ushqim t mjaftueshm?

Nna elefant iu prgjigj: -Ne jemi kafsht m t mdha q jetojn mbi tok. Nj

elefant ha rreth 330 kilogram bim n dit. Neve na duhet t kalojm 16 or n dit dukengrn.

Husejni kurioz bri gati nj pyetje tjetr:- Po dhmbt? M trego dika pr to.

Nna elefant vazhdoi t fliste: -Si mund ta shohsh, un kam dy dhmb t gjat

dhe t mpreht. Ne mbrohemi me ta, gjithashtu i prdorim pr t hapur gropa, pr t gjetur

uj. Sigurisht q, duke br gjith kto pun, dhmbt tan prishen dhe, pr kt arsye,

Allahu i Plotfuqishm na ka dhn nj aftsi t veant. Sa her q prishet dhmbi, del nj

tjetr, i ri, n vend t tij.

Husejni mendoi pr nj moment:- Ti tani duhet t jesh e uritur, po t grhasin

zorrt.Nna elefant buzqeshi dhe tha: -Jo, kjo zhurm nuk tregon q jam e uritur. Ne

elefantt i lshojm kta tinguj pr t komunikuar me njri-tjetrin. A e di se ne mund t

flasim me njri-tjetrin deri n 4 km largsi?

Husejni u habit dhe ia ktheu: -Po si flisni me njri-tjetrin?

Nna elefant i tha: -Allahu na ka krijuar n ball nj organ t veant q lshon

tinguj q njerzit nuk mund ti dgjojn. Kshtu, ne flasim me an t nj kodi, t cilin

edhe kafsht e tjera nuk e kuptojn dhe e dgjojm njri-tjetrin nga distanca shum t

largta. Si mund ta shohsh, krijimi i mrekullueshm i Allahut mund t vrehet mir tek

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

10/62

ne, elefantt, por mos harro, se ne duhet t mendojm mbi kto gjra dhe, n t njjtn

koh, ta falnderojm Allahun vazhdimisht!

Husejni pohoi me kok dhe i tha: -Faleminderit q m tregove gjith kto gjra

interesante. Tani m duhet t shkoj se m pret mami.

-Mirupafshim, Husejn! -tha nna elefant.Rrugs pr tek nna e tij ai ecte dhe mendonte, Kush e di sa t mrekullueshme jan

krijimet e Allahut te kafsht e tjera!

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

11/62

far i Msoi Rashidit Vllai?

Nj dit, Rashidi po kthehej nga shkolla pr n shtpi dhe qndroi tek stacioni i

autobusit. Ndrsa po priste atje, i dgjoi zrat e disa fmijve t tjer, t cilt po bisedoninme njri-tjetrin. Atij i ra n sy se njri prej tyre fliste me z t lart dhe tregonte me gisht

kmishn e tij dhe nj makin elektrike q mbante n dor. Ai filloi ta dgjonte bisedn

me vmendje.

Djali q po fliste me z t lart quhej Asim. Ai po i lvdohej shokve t tij pr

rrobat e tij t shtrenjta dhe lodrat m t fundit. Kur u kthye n shtpi, Rashidit nuk po i

dilte nga mendja ajo q dgjoi. Zubejri, vllai i tij, kur e pa se Rashidi kishte rn n

mendime, u ul pran tij dhe e pyeti:

-far ke Rashid? Prse po mendohesh?

Rashidi u pr-gjigj: -Kur po kthehesha pr n shtpi, pash nj djal q ulvdohej shokve pr rrobat e shtrenjta dhe lodrat e tij t bukura. Vrtet, ai nuk mendonte

fare se far fliste; nuk i binte ndr mend se shokt e tij mund t mos kishin mundsi ti

blinin ato. Mendoj se sjellja e tij ishte shum e gabuar.

Zubejri pohoi me kok dhe ia ktheu: -Ke t drejt, Rashid, mnyra se si foli ai

djal nuk ishte e mir. Allahu na ka dhuruar mirsi t ndryshme. Fakti q nj njeri ka m

shum pasuri, sht m i pashm apo m i suksesshm, nuk varet vetm nga aftsit e tij.

Allahu na i ka dhn kto mirsi pr t na provuar ne dhe pr t par se si do t sillemi ne

pas dhurimit t tyre. Ai knaqet shum kur njeriu nuk harron pr asnj ast se sht Allahu

q i ka dhn gjithka q ai ka. Pr kt arsye, ne nuk duhet t mburremi apo t prishimsjelljen pr shkak t mirsive q na ka dhuruar dhe duhet t jemi gjithmon t thjesht.

Sidoqoft, shejtani fryhet dhe mburret me krenari. Nse t kujtohet vargu q lexuam dje,

fliste pr kt shtje. Allahu na mson ne n Kuranin e Shenjt: Mos u dshproni

tepr pr at q ka kaluar dhe as mos u gzoni tepr me at q u sht dhn, sepse

Allahu nuk do asnj arrogant q u lavdrohet t tjerve. (Hadid: 23)

Rashidi pohoi me kok dhe tha: -Ne nuk duhet t prishemi pr shkak t mirsive

me t cilat na ka bekuar Allahu dhe nuk duhet t mrzitemi apo t dshprohemi kur

humbim dika. A kam t drejt, Zubejr?

Zubejri vuri buzn n gaz: -Ke t drejt! Allahu ka gjithka. Ai na jep ato mirsiq dshiron, qofshin t shumta apo t pakta, ato t gjitha jan pjes e sprovs n kt

bot.

M pas, Rashidi e pyeti t vllan: -N nj varg Allahu thot: Mos ia ngul syt

bukuris s ksaj jete, me t ciln i bm t knaqen disa prej tyre, pr ti sprovuar

me t, sepse shprblimi i Zotit tnd sht m i mir dhe i prjetshm. (Ta Ha: 131)

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

12/62

Mnyra si u soll Asimi ishte e gabuar, por, a nuk u solln gabim edhe shokt e tij, t

cilt u mahnitn nga ato q fliste? A e knaq kjo sjellje Allahun? Allahu na ka dhn

gjithka, veshjet tona, ushqimin, shtpin apo makinn dhe, t sillemi kshtu, vrtet, na

bn t nnmojm vetveten, apo jo?

Zubejri u mendua pr nj ast dhe tha: -Sigurisht. Ti e shpjegove mir, por, m lt t tregoj nj histori nga Kurani. N t Allahu na jep shembullin e dy njerzve, njri prej

t cilve kishte dy kopshte dhe Allahu bri q ato t ngarkoheshin me hurma dhe drith.

Kur erdhi koha e vjeljes, t dy kopshtet e u mbushn plot. Midis tyre kalonte nj lum q i

vadiste dhe ndihmonte prodhimin. Nj dit, pronari i tyre i foli shokut t tij me prmim

dhe i tha: Un kam m shum pasuri dhe m shum shrbtor se ti. (Kehf: 34)

Duke u mburrur me pasurin q kishte ai shkonte n kopshtin e tij dhe i tregonte

shokut t tij: Un nuk mendoj se kjo pasuri do t zhduket ndonjher. Nuk besoj

se do t vij Dita e Kiametit, por, nse kthehem te Zoti im, pa dyshim q do t gjej tardhme m t mir se kjo.(Kehf: 35-36)

Shoku i tij e paralajmroi duke i thn: -Pse ti kur hyre n kopshtin tnd nuk

the: Ma shae Allah, la haule ue la ku-uete il-la bil-lah-Allahu ka do bhet, ska

fuqi pa ndihmn e Tij. Nse ti m sheh mua se kam m pak fmij dhe pasuri se ti,

mund t ndodh q Zoti im t m jap dika m t mir se kopshti yt... (Kehf: 39-

40)

Pronari i kopshtit nuk ua vuri veshin kshillave t shokut dhe m n fund Allahu e

dnoi duke drguar nj stuhi, e cila i shkatrroi t gjitha t mbjellat. Kur u ngrit n

mngjes, shkoi te kopshti dhe pa se kishte humbur gjithka me t ciln krenohej. E kuptoi

se Allahu ka fuqi t madhe dhe gjithka sht nn mbikqyrjen e Tij. Ne nuk duhet ta

harrojm asnjher kt histori, Rashid, dhe duhet t sillemi ashtu si na mson ajo.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

13/62

Omari dhe pinguini

Nj nat, para se t binte pr t fjetur, Omari, bashk me babain e tij, ndoqi nj film

dokumentar. Filmi fliste pr kafsht dhe ai u habit shum nga fakti se si arrijn disa kafsht mbijetojn edhe n kushtet m t vshtira t ambientit. Kur ra n shtrat, po mendonte

pr at q kishte par n televizor dhe nisi t imagjinonte q edhe ai jetonte atje, bashk

me kafsht. Papritur, e gjeti veten n nj vend t mbuluar krejt me bor. Filloi t apitej

rreth e rrotull, kur, papritur e pakujtuar, dgjoi nj z: -Mir se erdhe, Omar!

-Kush je ti? -e pyeti ai.

-Un jam pinguini.- u prgjigj kafshza e vogl.

Krijesa q po i fliste dukej tamam sikur kishte veshur frak. Omarit i ra ndr mend

menjher se kush ishte ai q po i fliste. Edhe dokumentari q kishte par at mbrmje me

babain kishte nj pjes q fliste pr pinguint.-Oh, po, tha Omari, un sapo kam par dika pr jetn tnde n televizor.

mmm..., sht vrtet ngric ktu. Po ti, nuk smuresh asnjher?

Pinguini iu prgjigj: -Ktu sht Poli i Jugut dhe temperaturat mund t shkojn

deri n -88C. Kjo klim mund tu shkaktonte vdekjen shum kafshve, por, ne nuk kemi

asnj vshtirsi q jetojm ktu, kjo, fal cilsive t veanta q na ka dhuruar Allahu. Ne

nuk na bn dm moti i ftoht, ashtu si kafshve t tjera, sepse nn lkur kemi veshur nj

pallto t ngroht prej dhjami. Kur vjen dimri, prgjat bregdetit, ne drejtohemi pr nga

jugu.

Omarit i ra ndr mend prse e kishte fjaln ai dhe i tha: -Kjo do t thot se jumigroni! Po far cilsish t tjera ke ti? Pr shembull, un msova nga dokumentari se ju

kujdeseni tepr pr vezt derisa t elin t vegjlit. M trego, t lutem!

Pinguini buzqeshi dhe filloi t flas: -Ndryshe nga kafsht e tjera, vezt nuk i

ngroh femra, por mashkulli. E ne e bjm kt n temperturn -30C pr 65 dit pa lvizur

asnj ast nga vendi. N kt koh, nna pinguin shkon larg pr t krkuar ushqim pr

zogjt q do t elin. Pasi elin, zogjt e kalojn muajin e tyre t par t jets mbi kmbt

e nns dhe t babait, sepse, nse do ti lshonin, qoft edhe pr dy minuta, ai do t

ngrinte pr vdekje.

Omari tundi kokn i habitur: -Kjo do t thot se ju duhet t jeni vrtet shum tkujdesshm, apo jo?

Pinguini iu prgjigj: -Allahu i ka msuar do kafshe se si t jetoj. Ne veprojm

ashtu si na ka frymzuar Ai.

-Po, ia ktheu Omari, Zoti yn i ka msuar do krijese kur dhe ku duhet t jetoj

dhe si ta gjej ushqimin. Jeta juaj, o miku im, sht nj shembull i mir pr kt.

Pinguini u kthye pr t ikur dhe i tha: -Ti mund t gjesh shum shembuj edhe tek

krijesat e tjera. Familja ime po m pret, duhet t shkoj tani.

Papritur, Omari dgjoi tringllimn e nj zileje q po binte. Tashm ishte mngjes

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

14/62

dhe ora me zile po bnte detyrn e saj. E kuptoi se udhtimi i tij skishte qen gj tjetr

vese nj ndrr e bukur.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

15/62

Xhemali dhe Papagalli

Xhemali gjithmon kishte ndrruar t kishte nj zog n shtpi. Ai nuk mund ti

besonte syve at dit kur babai mbante n duar nj kafaz t madh. Kur hapi kapakun dhepa nj papagall me ngjyr t verdh t ndezur dhe t purpurt, u gzua pa mas. At

mbrmje, Xhemali dhe papagalli filluan t bisedonin si dy miq t vjetr.

Xhemali e prshndeti dhe i tha: -O papagall i bukur, un dua t t ushqej mir dhe

t msoj gjithka pr ty. Po, m par, m thuaj cili ushqim t plqen m shum?

-Ushqimi im i preferuar jan farat.

-Po si i ha ato?- e pyeti Xhemali.

-Un mund ta mbaj ushqimin me t dy kmbt dhe ta ha at si nj sandui. Jam

ekspert pr ta ndar lvozhgn e fars prgjysm me gjuh. Kjo sht vrtet nj bekim dhe

mirsi nga Allahu.M pas, Xhemali e pyeti: -Jam shum kurioz t di, nga i ke gjetur ato ngjyra t

mrekullueshme n pendt e tua?

-Si t gjith zogjt, ngjyrat e shumllojshme krijohen nga nj substanc q ndodhet

brenda n pend, kur ato fillojn t formohen dhe kjo lidhet me mnyrn se si reflektohet

drita n to. A e di ti se, kur m bien pendt, m zvendsohen me t reja? Sa her q ato

rriten, kan t njjtn ngjyr. Kjo sht nj prov tjetr e prsosmris s krijimit t

Allahut.

Xhemali pohoi me kok: -Kjo sht vrtet e mrekullueshme. Ti mund t imitosh

tingujt q dgjon. Po, m thuaj, si e bn kt?-Po, un mund t imitoj tingujt q dgjoj, por nuk mund ti kuptoj ata. Edhe kjo

ndodh me vullnetin e Allahut, prndryshe, si do t mundej nj krijes si un, pa logjik

dhe vullnet, t zhvillonte aftsin pr t imituar tinguj? Vetm Zoti yn i Plotfuqishm e

ka fuqin t shpik nj zog t till q flet dhe ka pend shumngjyrshe. sht Ai q i

krijon gjrat n mnyr t prsosur.- i shpjegoi papagalli.

Xhemali buzqeshi i knaqur dhe ia ktheu: -Teksa t vshtroj m rritet admirimi

pr Allahun e Plotfuqishm. Do t prpiqem q ti t ndihesh rehat ktu n shtpin ton.

Uroj tia kalojm mir bashk, papagall i bukur!

-Mbaj mend, -i tha papagalli- se gjja m e mir q mund t bjm ne kur shohimprsosmrin e krijimit t Allahut n univers sht t prkujtojm madhshtin e Tij, ta

falnderojm dhe ta mbajm n mendje gjithmon.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

16/62

N do Gj Ka Mirsi

Aliu sht nj nxns i mir. Ai vazhdon shkolln fillore. Msuesi dhe shokt e

duan shum. Ai sht gjithmon i rregullt, e respekton nnn dhe babain e tij dhe m tvjetrit. Por, Aliu mrzitet tej mase pr gjrat q i ndodhin dhe shqetsohet pr ato gjra

nuk kan ndodhur ende. Pr shembull, kur pret q t ket teste n shkoll, ai ka frik se

mos marr ndonj not t keqe dhe, ndonse, studion shum pr to, ai smuret nga

shqetsimi. Kjo e bn shpesh at t paprqendruar dhe ndonjher ka dhn edhe prgjigje

t gabuara pr pyetje q ai i di shum mir. Kur ka dika q ai nuk e bn dot, ose gjrat

nuk vijn si dshiron, ai mbushet me nj dshprim t pashpres. Inatoset me veten kur

mendon se prse nuk mundi t bnte dika, ose prse dika nuk ndodhi ashtu si

dshironte.

Nj dit, kur po kthehej nga shkolla, Aliu ishte shum i gzuar dhe i emocionuar, sigjithnj. Kur arriti n shtpi, nna po bnte gati drekn n kuzhin. Sapo e prshndeti, ai

filloi ti tregonte si ia kishte kaluar n shkoll.

-Mami, -tha ai i entuziazmuar, -ne do t shkojm piknik me shkolln kt

fundjav. Do t marrim me vete ushqime, do t luajm me top, do t shtisim, do t

kndojm kng, do t luajm. A nuk sht e mrekullueshme?

-Po, Ali, m dhe nj lajm shum t mir, -buzqeshi nna,- eja tani, laj duart dhe

fillo t bsh detyrat.

Bri si i tha e ma. Lau duart dhe fytyrn dhe nisi t bnte detyrat, por ishte ende

shum i emocionuar. Po mendonte se sa shum do t knaqeshin n piknik. Papritur, njmendim i rrufeshm ia prshkoi mendjen. -Po sikur t smurem n fundjav?! Ather

nuk do t mundem t shkoj n piknik. Do t m duhet t qndroj n shtpi, ndrsa t gjith

shokt e mi do t knaqen duke luajtur me top. Menjher u mrzit tej mase. Gjith

gzimi u tret. Ndrsa bnte detyrat, vazhdonte t mendonte.

N mbrmje, erdhi babai. M pas, nna i thirri pr t ngrn dark. U uln pr t

ngrn. Aliu qndronte i heshtur dhe i ngrysur pr shkak t mendimeve t kqija q i

vrtiteshin n mendje. E ma u habit kur vuri re se ai kishte ndryshuar n fytyr. Po ashtu,

edhe babai e vuri re dhe filluan t bisedonin.

-far bre sot n shkoll?- e pyeti babai.-Ne msuam plot gjra t reja, babi.- u prgjigj Aliu. N matematik u ngrita n

drras dhe zgjidha problemat q na dha msuesi.

-A nuk do tia tregosh babit lajmin e mir q more sot, Ali?- e pyeti nna.

-Babi, ne do t shkojm n piknik kt fundjav.

-Oh, ky sht lajm i mir, Ali, -buzqeshi babai,- po, ti nuk dukesh shum i gzuar

pr kt.

Nna e tij shtoi: -Ti ishe me t vrtet i gzuar kur erdhe nga shkolla, por tani

dukesh i mrzitur.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

17/62

-Po, un isha i gzuar, por pastaj m erdhi nj mendim q m mrziti.

-Pse je i mrzitur, Ali?- e pyeti babai.

Ali filloi ti tregonte shkakun e mrzis: -Po sikur t smurem n fundjav dhe t

mos shkoj n piknik? Do t mrzitem shum.

E ma u prpoq ta qetsonte: -Ali, ti nuk je i smur tani dhe ne nuk mund ta dimfar do t na ndodh m von. A sht e drejt q ti t mrzitesh pr dika q nuk sht e

sigurt nse ndodh apo jo?

Babai shtoi: -Dgjo, Ali, ti je i mrzitur, sepse shejtani t ka futur kto mendime t

kqija n mendje dhe je i shqetsuar pr gjra q nuk kan ndodhur ende. Ja do t thot

t jesh i friksuar! T gjitha mendimet e kqija q na vijn n mendje dhe t gjitha ankthet

q ndiejm n zemr jan shqetsime q na i shkakton shejtani. Allahu na tregon n Kuran

far duhet t bjm kur na pushtojn kto shqetsime: Nse t godet shejtani me ndonj

vesves, krko strehim tek Allahu. Ai sht Dgjuesi, Shikuesi. (Araf: 200)

-Ali, -shtoi nna, -kur t vijn kto mendime t kqija n mendje kthehumenjher tek Allahu dhe lutu.

Babai vazhdoi ti shpjegonte: -Allahu e ka prcaktuar q m par gjithka q do t

ndodh n jetn ton. Ai dshiron m t mirn pr ne gjithmon. Nse nuk shkon n

piknik, t jesh i sigurt se kjo sht gjja m e mir pr ty. Disa njerz harrojn se n do

gj q na ndodh ka mirsi dhe mrziten pr dika t pakndshme q u ndodh. Por ata nuk

e din se Allahu i ka mbrojtur me an t saj nga dika m e keqe. Ata nuk mendojn n

kt mnyr, prandaj jan gjithmon n ankth dhe n dshprim.

Aliu tundi kokn n shenj pohimi dhe tha: Po, tani e kuptoj shum mir. Q prej

ktij momenti, kur t m vijn mendime t kqija n mendje, do ti kthehem Allahut

menjher dhe do ta falnderoj q m ka dhn mirsi n do gj.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

18/62

Ahmedi dhe Rosa e lumtur

Ahmedi, s bashku me familjen e tij, kishte shkuar pr t vizituar gjyshin n

fundjav. Si zakonisht, para dreke, gjyshi e nxori shtitje n park. Kur arritn atje, Ahmediu gzua shum kur pa rosat q notonin n pellg. Gjyshi e dinte se atij i plqenin shum

rosat dhe kishte marr me vete pak ushqim pr to. Ia dha ushqimin dhe u uln n nj stol.

Ahmedit nuk iu durua dhe vrapoi tek rosat.

-Prshndetje, mua m quajn Ahmed. Ju kam sjell pak ushqim.

Njra nga rosat foli dhe i tha: -Prshndetje, Ahmed, dhe faleminderit.

-Un po mendoja, tha ai, nse nuk do tju ushqenin kujdestart ktu, ose nse do t

jetonit n nj vend pa njerz, si do ta gjenit ushqimin?

Rosa u prgjigj: -Ne rosat, kur jetojm n gjendje t lir, nuk largohemi nga uji.

Ne e sigurojm ushqimin n uj.-Po un nuk po shoh ndonj ushqim atje ku po noton ti.- tha Ahmedi i uditur.

Rosa i shpjegoi: -Ne e nxjerrim ushqimin nga uji n disa mnyra. Disa rosa

qndrojn n siprfaqe t ujit dhe han bim dhe insekte. T tjera e zhytin kokn dhe

pjesn e siprme t trupit nn uj dhe krkojn ushqim me bishtin e ngritur lart. Ndrsa

nj grup tjetr, zhyten plotsisht nn uj dhe e krkojn ushqimin gjithmon ashtu.

Ahmedit i lindi nj pyetje tjetr: -Po pse qndroni n uj gjith kohn? Pse nuk

ecni n tok?

-Kmbt tona si lopata na i lehtsojn shum notin dhe ne mund t notojm shum

shpejt, por e kemi t vshtir t ecim n tok. -iu prgjigj rosa.Ahmedi e pyeti srish: -Kur un hyj n uj, m duhet t lviz pa ndrprer pr ta

mbajtur trupin n siprfaqe. Ndonjher marr edhe komardaren q t mos fundosem. Po ju

si qndronin n siprfaqe pa lvizur?

-Ashtu sikur ti nuk ke pse t lvizsh kur merr komardaren, edhe ajri q ndodhet

brenda n trupin ton na mban sipr ujit.- iu prgjigj rosa.

Ahmedi ishte ende i hutuar dhe i tha: -Kur un marr komardaren nuk mund t

zhytem nn uj. Po ti si ia bn?

-N trupat tan ne kemi qese ajri q duken si balona t vogla.- tha rosa. Kur

mbushen ato me ajr, ne qndrojm mbi uj dhe kur duam t zhytemi, ne e nxjerrim ajrinjasht qeseve. Kshtu mund t zhytemi m leht, sepse ka m pak ajr brenda n trup.

-Ti mund t qndrosh mbi uj, mund t zhytesh nn t dhe mund t notosh pr

mrekulli.- tha Ahmedi.

Rosa vazhdoi ti tregonte se si ajo notonte aq mir: -Ne mund t notojm lehtsisht

pr shkak t kmbve tona si lopata. Ne i lvizim ato prpara dhe prapa n uj. Rrjetat n

kmbt tona hapen dhe na lejojn t bjm prpara n uj me m shum forc.

-Tamam si lopatat q veshin t rriturit n kmb kur shkojn n ver pr not, q t

notojn m shpejt dhe m leht!- brohoriti Ahmedi.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

19/62

-Po, ashtu sht, Ahmed.- pohoi rosa. -Nse ti do ti kishe kmbt si t miat, nuk

do t mundeshe t ecje rehat n tok. Sidoqoft, ne jemi shpend uji dhe forma e kmbve

tona na mundson t notojm dhe t ushqehemi lehtsisht.

-T gjitha rosat duken njlloj, po far ndryshimi ka midis tyre? -u fut n

mendime Ahmedi.-Ne vrtet q ngjajm njlloj, -tha rosa, -por ka mjaft ndryshime midis llojeve t

ndryshme. Pr shembull, rosakt kan pend m t ndritshme se sa rosat. Kjo sht nj

mbrojtje shum e rndsishme pr femrn, n kohn kur ajo ulet t ngroh vezt. Armiqt

nuk mund ta dallojn pr shkak t ngjyrave t saj t zbehta dhe ajo sht shum e sigurt

kur ngroh vezt. Ngjyrat e saj nuk ndryshojn shum nga toka dhe e bjn shum t

vshtir t shquhet edhe nga nj distanc e afrt.

-far ndodh nse afrohet nj armik pran foles?- pyeti Ahmedi.

-N kt rast, rosakt i trheqin vmendjen armikut nga femra n fole duke

prdorur pendt e tyre t ndritshme. Kur i afrohet ndonj armik foles, rosakt menjherfluturojn lart n ajr duke lshuar shum tinguj dhe duke u prpjekur ta largojn at.

N at ast, Ahmedi pa disa rika q po notonin. Ai u habit q ato ishin aq t vogla

dhe mund t notonin aq mir dhe nuk nguroi ta pyes rosn: -Si msojn rikat e vogla t

notojn kaq shpejt?

-Vetm disa or pasi dalin nga vezt ato drejtohen drejt ujit dhe nisin t notojn.

-e sqaroi rosa.

Ahmedi po vriste mendjen mund ti kishte ndodhur atij nse do ta kishin ln n

uj disa or pas lindjes. Ai sigurisht nuk do t ishte n gjendje t notonte, do t glltiste

shum uj dhe do t vdiste. Ai po meditonte mbi faktin se si Allahu i ka krijuar kaq

prsosmrish rosat, n mnyr q t jetojn, t notojn dhe t ushqehen n uj. Gjyshi q e

kishte vshtruar deri ather, u ngrit nga stoli dhe iu afrua.

-Gjysh, tha Ahmedi, -rosat notojn shum mir, apo jo? Jan kaq t lezetshme!

-Po, Ahmed. Vetm njra nga cilsit e tyre t veanta do t mjaftonte pr t na

treguar se sa prsosmrisht e ka krijuar Allahu do gjalles. A e di ti se rosat mund t

fluturojn? Kur fluturojn, ato ndryshojn gjithmon drejtim me qllim q t mos bien pre

e armiqve.

-Po si e din rosat, o gjysh, q duhet t ndryshojn drejtim gjith kohn q ti

shmangen grabitqarve?- e pyeti Ahmedi.

Gjyshi i shpjegoi: -Ashtu si u ka dhn kafshve t tjera aftsi t veanta,

Allahu ia ka dhn kt aftsi edhe rosave, n mnyr q t mbrohen. Allahu krijon

far t dshiroj. N Kuran sht nj varg q flet pr kt: Allahu e krijoi do

gjalles prej uji, e prej tyre ka q ecin rrshqitas n barkun e vet, ka q ecin n t dy

kmbt e t tjera q ecin n t katr kmbt. Allahu krijon far t doj. Allahu ka

fuqi mbi gjithka. (Nur: 45)

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

20/62

-Eja, Ahmed, dreka sht pothuaj gati. Tani sht koha t kthehemi n shtpi.

-Mir, gjysh. Rrugs do t t tregoj far msova pr rosat.

-Me t vrtet?! -e pyeti gjyshi. Po prej kujt i msove ti gjith kto gjra?

Ahmedi ia shkeli syrin rosave n pellg dhe u tha mirupafshim me dor.

Ia dha dorn gjyshit dhe u larguan. Rrugs bisedonin pr krijimin e prsosur tAllahut dhe e falnderonin At.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

21/62

Ketrat e Lezetshm Bishtgjat

Bilali dhe Daudi ishin dy shok q shkonin shum mir me njri-tjetrin. Ata sapo

kishin mbaruar s lexuari nj libr q bnte fjal pr jetn e kafshve dhe ishin knaqurshum me t. Sa knaqsi sht t msosh gjra t reja dhe interesante pr kafsht! Nj

mbrmje ata foln me familjet e tyre dhe ua mbushn mendjen t shkonin nj udhtim n

fshat n fundjav. Rrugs ata i bnin pyetje njri-tjetrit pr kafsht q do t shikonin atje.

Sapo doln nga makina, filluan t vraponin t gzuar midis pemve. Prindrit e tyre u uln

npr stola dhe filluan t bisedonin. Bilali dhe Daudi u morn leje pr t shtitur prreth,

pasi mezi prisnin t shihnin disa kafsh.

Pasi ecn pak, ndien nj lvizje npr gjethet e pemve aty afr.

-Daud, shiko atje!- tha Bilali. Them se sht ketr!

-Eja, tha Daudi, le ta shohim nga afr.Ishte vrtet nj ketr q u foli: -Ju dukeni djem shum kurioz. Un e di se far

doni t dini.

-H, t lutem na trego! -i tha Daudi.

-Un po mendohem pse ke nj bisht aq t gjat. -tha Bilali.

Ketri filloi t fliste pr ti shuar kuriozitetin djemve: -Un mund t ngjitem n

shum drejtime lart n pem. Pr shembull, un mund t ngjitem n pem shum leht me

kthetrat e mia t mprehta. Vrapoj npr deg, kolovitem me kok posht, dhe madje eci po

ashtu. Kushrinjt e mi dhe un quhemi ketrat gri. Ne mund t krcejm me lehtsi nga

maja e nj peme n tjetrn deri n 4 metra larg. Krcejm n ajr sikur t fluturonim, mpas i hapim kraht dhe kmbt dhe shkasim n ajr. Bishtin e drejtojm pr t mbajtur

ekuilibrin dhe e prdorim at si nj timon q mban drejtimin.

Daudi, pasi dgjoi ketrin e pyeti srish: -Kam lexuar n nj libr se disa ketra

fluturojn. A kan nevoj ata pr dika tjetr prve bishtit t gjat?

-Po.- u prgjigj ketri. N Australi, ka disa lloje ketrash t cilt mund t fluturojn.

Ata jan nga 45 deri n 90 cm t gjat. Ata zhvendosen nga nj pem n tjetrn me

krcime t gjata. N vend t krahve ata kan nj membran rrshqitse dhe fluturojn nga

nj pem tek tjetra si avion pa motor. Pr shembull, membrana fluturuese e tyre shtrihet

nga kmbt e parme deri n ato t pasme. Nj ketr fluturues mund t krcej nga trungu inj peme me lkurn e trupit t tij t tendosur dhe, ashtu si avion, ai sht n gjendje t

udhtoj rreth 30 metra n nj krcim t vetm. Ndonjher ata jan vn re t fluturojn

n ajr n nj distanc, jo pak, por 530 metra n 6 krcime njri pas tjetrit.

-Po si e llogaritin largsin kur krcejn midis pemsh q jan aq larg njra nga

tjetra?- pyeti me habi Bilali. -Atyre iu duhet t bjn llogarritje me qllim q t ulen n

vendin e caktuar. Vetm nj gabim i vogl do t mjaftonte pr t rn n tok.

-Po, -tha ketri, -sht shum e vrtet. Kur krcejm, ne synojm t arrijm degt e

holla dhe na duhet t krcejm me kujdes pr tu ndalur n vendin e duhur. Pr ta arritur

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

22/62

kt, ne prdorim kmbt tona t pasme, syt tan t mpreht, t cilt jan shum t sakt

pr t shquar largsin, kthetrat tona t forta dhe bishtin, i cili na ndihmon t mbajm

ekuilibrin. Ai q na ka dhn ne kto aftsi dhe q na ka udhzuar si ti prdorim sht

Zoti yn i Plotfuqishm. Prndryshe, pr ne do t ishte e pamundur t prdornim metr pr

t matur lartsin e pemve dhe distancat ndrmjet degve t tyre.Daudi, i cili ishte zhytur i tri n kt dituri interesante, e pyeti: -Prse e prdorni

tjetr bishtin?

Ndrsa Bilali shtoi: -Un kam par njher nj film dokumentar, i cili tregonte se,

kafsht e vogla e humbin temperaturn e trupit kur nuk lvizin. N mot t ftoht, jeta e

tyre vihet n rrezik nga ngrica, veanrisht kur ata jan n gjum. Si me t gjitha llojet e

kafshve, edhe me edhe me ju ketrat, Allahu ka krijuar mbrojtje n kushte t vshtira.

Ketrat kan bishta t trash dhe me push, t cilt i mbshtjellin rreth vetes dhe flen t

mbledhur tamam si nj top. Ky bisht i trash sht si nj pallto dimri q i mbron ata nga

ngrirja gjat gjumit, kur moti sht i ftoht.-Po.- pohoi ketri. Bishti na mban ngroht kur temperatura sht e ult. Por bishtin

ne e prdorim edhe pr dika tjetr. Ashtu si kafsht e tjera, edhe ne ketrat kemi mnyra t

ndryshme komunikimi me njri-tjetrin. Pr shembull, ketrat e kuq, kur vrejn nj armik,

tundin bishtin dhe lshojn disa tinguj ngacmues.

Daudi tregoi me gisht: -Sa lajthi paske mbledhur! Duhet t jesh mjaft i uritur.

-N dimr ne e kemi t vshtir t gjejm ushqim, kshtu q prgatitemi q n ver

duke e mbledhur at. Ne jemi shum t kujdesshm kur grumbullojm ushqimin. Nuk

mund t ruajm fruta, sepse ato prishen shpejt. Q t mos mbetemi t uritur n dimr, ne

mbledhim vetm lajthi, stika pishe dhe ushqime t tjera q rrojm. A e kupton? Un do

ti ruaj kto lajthi pr ti ngrn n dimr.

Daudi shtoi: -sht Allahu Ai q ia mson do krijese si t gjej dhe si t

depozitoj ushqimin; sht Ai q ia jep do gjallese ushqimin e prditshm. Njri nga

emrat e bukur t Tij sht Furnizuesi, sepse Ai e ushqen do gj t gjall q ka

krijuar. Kurani na tregon se sa i mshirshm dhe i dhembshur sht Allahu: Sa e sa

gjallesa jan q nuk kan mundsi pr furnizimin e vet. Allahu i furnizon ata, edhe

juve. Ai sht Dgjuesi, Shikuesi. (Ankebut: 60)

Ketri vazhdoi t fliste: -Allahu i ka dhn do krijese cilsi, t cilat e ndihmojn

at pr tju prshtatur ambientit ku ajo jeton. Pr ne ketrat nuk sht e mjaftueshme vetm

t gjejm ushqim dhe ta ruajm at; kur vjen dimri, ne na duhet t gjejm edhe vendin ku

e kemi ruajtur ushqimin. Ne e bjm kt n saj t shqiss s mrekullueshme t t

nuhaturit q na ka dhn Allahu. Ne jemi n gjendje t nuhasim lajthit e mbuluara nga

nj shtres 30 cm nn dbor.

Ushqimin q mbledhim e ruajm n vende t ndryshme. Por m von, harrojm ku

e kemi vendosur. Por Allahu na bn t harrojm me nj qllim t caktuar. Gjat ksaj

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

23/62

kohe, farat q kemi ruajtur nn tok do t mbijn dhe prej tyre do t dalin pem t reja.

Bilali q kishte rn n men dime e pyeti i habitur: -Lajthit dhe gshtenjat kan

lvozhga mjaft t forta. Ne prdorim arrthyese pr ti ar. Po ju ketrat mund ti ani ato

pa arrthyese?

-Ne kemi dhmb q jan m t mpreht dhe m t fort se dhmbt e njeriut. -ishpjegoi ketri. Dhmbt tan t prparm, t quajtur dhmb prers, na lejojn t presim

materiale t forta, prapa tyre gjenden dhmbt bluajts. Fal dhmbve tan t mpreht ne

mund t thyejm lvozhgn e fardolloj lajthie, sado e fort qoft.

-Po, a nuk u dmtohen dhmbt? -desh t dinte Daudi.

-Ktu, gjithashtu, ju mund t shihni harmonin e prsosur q sht vendosur n

do gj n mjeshtrin e lart krijuese t Zotit ton. Nse na prishen apo na thyhen

dhmbt, na dalin t tjer n vend t tyre. Allahu ia ka dhn kt aftsi t gjitha krijesave

q e shpojn dhe e prtypin ushqimin.- i shpjegoi ketri.

Bilali shtoi: -Kurani na tregon pr bukurin dhe prsosmrin e gjallesave q

ka krijuar Allahu: N krijimin tuaj dhe n krijimin e t gjitha gjallesave q Ai ka

shprndar ka shenja pr njerzit q jan t bindur. (Xhathije: 4)

Daudi pohoi duke thn: -Ne duhet t sjellim gjithmon ndr mend se Allahu e ka

nn kontroll do gjalles n do moment. Ne duhet ta falnderojm At pr t gjitha

mirsit q na ka dhn, t lutemi q t bhemi robrit e Tij t dashur dhe prher ti

krkojm falje.

-Po, ke t drejt.- tha Bilali.

-Na u b von, Daud. Tani sht m mir t kthehemi. Ne t falnderojm pr t

gjitha ato gjra t bukura q na msove, o ketr i bukur.

-Mirupafshim, mirupafshim, miqt e mi t vegjl.- ua bri me dor ketri dhe u

largua.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

24/62

sht e Rndsishme T NdjekshFjaln e Mir

Enesi ishte nj djal i mir, i sjellshm dhe puntor. Babait t tij iu desh q t linte

qytetin e tij dhe t banonte n nj qytet tjetr. Enesit i erdhi shum keq kur u nda nga

shokt e vjetr.

Pak dit, pasi ata u vendosn n apartamentin e ri, erdhn fqinjt pr vizit. Enesi u

gzua shum, sepse atje kishte disa fmij moshatar me t. I plqyen shum shokt e rinj

dhe me kalimin e ditve u bn shok t ngusht. Por, n at grup, ishte nj djal me

emrin Irfan, i cili gjithmon ua ndrpriste lojn, sepse donte q ata t luanin at loj q ai

dshironte dhe, nse nuk i bindeshin, ai zemrohej me ta.

Nj dit, ndrsa t gjith djemt po luanin n kopsht, erdhi Irfani. Ata po luanin me

nj lodr t re t Enesit. Ardhja e tij i shqetsoi t gjith, sepse djemt e dinin se sa her q

ai luante me ta, gjithmon do t grindeshin. Kt her djemt nuk e lejuan t luante me ta.

Irfani u nxeh shum; e mori lodrn e re t Enesit dhe e prplasi n tok. Enesi u mrzit

mjaft dhe bashk me shokt e tij filluan t grindeshin me Irfanin. Gjysh Afsari dgjoi

zrat e djemve dhe vshtroi nga dritarja. Ai i donte shum ata, interesohej pr ta dhe

shpesh flisnin bashk pr Allahun, pr mirsit q na jep Ai dhe pr adhurimin q na ka

br detyrim. Kur e pa se djemt po grindeshin, menjher zbriti posht dhe iu afrua.

Irfani po qante. Ata i treguan si ishte puna dhe m pas u uln t gjith n kopsht pr t

biseduar.

Enesi i shpjegoi far kishte ndodhur: -Gjysh Afsar, shokt e mi dhe un shkojmgjithmon mir dhe luajm pa u grindur, por Irfani gjithmon na i prish gzimin dhe ne

nuk duam t jemi m shok me t.

-Po ata nuk bjn ashtu si them un.- u ankua Irfani.

Gjysh Afsari u tha: -Ejani djem! Ne t gjith dshirojm t ndihemi mir dhe t

jetojm nj jet t sigurt dhe t gjejm shoqri t mir dhe lumturi. Por nuk mjafton vetm

ti dshirosh kto. Ne nuk mund t presim q t na i jap dikush tjetr. T qenit mir n

nj ambient t sigurt dhe mbajtja e nj shoqrie t mir krkon prpjekje dhe sakrific.

Nse secili prej jush do t kmbngulte q ti shkonte gjithmon e tija dhe do t mendonte

vetm pr vete, se sa pr ti br lshime shokut, do t kishte vetm mrzi dhe grindjemidis jush. Por ata q i friksohen Allahut sillen ndryshe, jan t duruar, e falin tjetrin dhe

nuk kmbngulin tu shkoj vetm e tyrja. Edhe sikur dikush ti dmtoj, ata nuk

hakmerren, por vendosin mirqenien e t tjerve prpara dshirave t tyre personale dhe

prpiqen shum t mos i shqetsojn ata q kan prreth. Kjo sht nj cilsi e sjelljes s

lart, pr t ciln Allahu i ka urdhruar robrit e tij pr ta praktikuar.

Enesit i lindi nj pyetje: -Mir, gjysh, po nse na vjen nj njeri dhe na ngacmon

duke prdorur fjal t kqija, si duhet t sillemi ne?

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

25/62

Gjysh Afsari u prgjigj: -Sigurisht, ne duhet t veprojm ashtu si na ka urdhruar

Allahu. Ai, n Librin e Tij, na tregon se si:

Nj vepr e mir dhe nj vepr e keqe nuk jan njlloj. T keqen mbuloje me

t mirn, ajo do ta fshij t keqen edhe, nse ka armiqsi midis jush, ai do t bhetmiku yt i afrt. (Fussilet: 34)

Profeti yn, paqja qoft mbi t, i kshillon muslimant ti trajtojn mir t tjert. N

nj hadith ai thot: Kush dshiron t largohet nga zjarri dhe t hyj n xhenet duhet t

vdes me besim tek Allahu dhe tek Dita e Fundit dhe duhet ti trajtoj njerzit ashtu si do

t donte ai ta trajtonin ata (Transmetuar nga Muslimi)

Djemt u qetsuan nga ato q i tha gjyshi, e falnderuan at dhe i premtuan se do t

prpiqeshin t shkonin mir me njri-tjetrin n t ardhmen.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

26/62

Pastrtia e Besimtarve

Nj dit Zafari ishte shum i gzuar. Msuesi u kishte dhn si detyr shtpie t

shpjegonin do t thot t jesh i pastr. Ai i kshilloi t mblidhnin informacion mbi kttem nga fardolloj burimi q t mundeshin dhe ta lexonin at q kishin shkruar prpara

klass. Zafari solli ndr mend gjithka q dinte pr pastrtin, por ende, ai nuk ishte n

gjendje t vendoste tia lexonte at shokve t klass. Sigurisht, q pr kt tem kishte

shum gjra q ai nuk i dinte. Tek po mendohej, i lindi nj ide. Meqense msuesi u tha

se mund t mblidhnin informacion nga fardolloj burimi q t dshironin, ai mund t

pyeste xhaxhi Hamidin, i cili jetonte n pallatin e tij. Pa e zgjatur, mori stilolapsin dhe

fletoren e shnimeve, mori leje nga nna dhe shkoi tek xhaxhi Hamidi. Ai u knaq shum

kur mori vesh pse kishte ardhur Zafari dhe menjher filluan t flisnin pr temn.

-Xhaxhi Hamid, do njeri duhet t jet i pastr, por disa shok t mi vijn nshkoll, n mngjes, pa lar syt.

Xhaxhi Hamidi, pasi e dgjoi i tha: -Zafar, Allahu, n Kuran, i urdhron besimtart

t jen t pastr dhe t largohen nga do gj e papastr. Ata, q nuk e praktikojn moralin

e Kuranit dhe nuk ndjekin msimet e tij mbi pastrtin, bhen pr t ardhur keq.

Besimtart jan fizikisht shum t pastr. Trupi i tyre, ushqimi, veshja dhe vendi ku ata

rrin jan gjithmon, uditrisht, t pastr dhe t rregullt. Ata prpiqen q ta bjn do

vend ku jetojn q ti ngjaj pastrtis s ndritshme s Xhenetit. N Kuran, Allahu u

tregon besimtarve si duhet ta trajtojn pastrtin:

Mos m shoqro Mua asnj shok dhe pastroje shtpin Time pr ata q

rrethrrotullohen rreth saj, t cilt falen n kmb, prkulen dhe bien n sexhde.

(Haxh: 26)

O ju q besuat! Hani nga gjrat e pastra q u kemi dhuruar (Bekare: 172)

Patroji rrobat e tua. Dhe t keqes s ndyr largoju. (Muddeththir: 4-5)

Zafari, pasi dgjoi me vmendje ato q i tha xhaxhi Hamidi, e pyeti: -Ather,far duhet t bjn besimtart me qllim q t praktikojn pastrtin q kshillon Allahu

n Kuran?

-Allahu krijoi ujin q t pastrohemi me t, -tha xhaxhi Hamidi, -uji sht nj bekim

i madh dhe nj arsye m tepr pr ta falnderuar Allahun. Nga gjrat m t rndsishme

q bjm sht larja e duarve dhe e fytyrs kur ngrihemi n mngjes si dhe larja e gjith

trupit pr ta nisur ditn krejtsisht t pastr. Kurani na tregon se Allahu drgon uj nga

qielli n mnyr q njerzit t pastrohen: [Ai] ju drgoi ju uj nga qielli pr tu

pastruar me t dhe pr t larguar flliqsit e shejtanit prej jush dhe pr t forcuar

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

27/62

zemrat tuaja dhe kmbt tuaja. (Enfal: 11)

-N kt varg,- vazhdoi t fliste xhaxhi Hamidi, -Allahu i paralajmron njerzit se

shejtani ua bn papastrtin tu duket e pranueshme dhe prpiqet ti pengoj ata nga

pastrimi. Ai orvatet ti largoj njerzit nga rruga e Allahut dhe vazhdimisht u pshprit n

mendje vesvese pr pastrtin. Pr shembull, ai prpiqet q t na shmang nga pastrimi idhmbve pas ngrnies apo larjen e rregullt t gjith trupit, duke na e vshtirsuar at,

kshtu q me kalimin e kohs ne e harrojm plotsisht at. Ndonse, kto gabime t

rastsishme, nuk sjellin pasoja serioze, me kalimin e kohs, ato mund t bhen dmtuese

pr shndetin dhe pamjen e jashtme. Dhe kjo sht ajo q dshiron shejtani. Ai i urren

njerzit dhe prpiqet ti trheq n Xhehenem, dhe me t vrtet ai krkon ti shikoj duke

jetuar n papastrti, me lkur dhe dhmb t prishura. Por, nj njeri q praktikon moralin

e Kuranit sht vigjilent ndaj ktyre kshillave dhe i zgjuar pr t mos rn pre e

pakujdesis. Kur sht fjala pr pastrti, ai nuk tregon as pakujdesin m t vogl. N do

situat, ai sht i vetdijshm pr rndsin e saj.Zafari, m pas, e pyeti: -Disa njerz, edhe pse jan t pastr dhe t paraqitshm,

nuk jan kshtu gjith kohn. Pr shembull, ata mund t jen t pastr dhe t rregullt n

dit festash, por n ditt e tjera duken t parregullt. Si e konsiderojn ata pastrtin?

Xhaxhi Hamidi ia ktheu: -Disa njerz, ndonse nuk e praktikojn moralin e

Kuranit jan shum t kujdesshm pr pastrtin. Por, ata jan krejt ndryshe n qllimet e

tyre nga ata q e besojn Allahun. Qllimi i tyre sht t mos tallen dhe t mos kritikohen

nga t tjert dhe t duken t hijshm. Kur ata pastrohen, nuk mendojn ta knaqin

Allahun, prandaj, kur jan vetm ose me njerz, nuk shqetsohen fare pr pastrtin, nuk i

kushtojn rndsi asaj dhe pamjes s jashtme. Por nj besimtar i kushton rndsi t madhe

pastrtis, jo pr t knaqur t tjert, por pr t knaqur Allahun dhe pr tju bindur Atij.

Edhe kur ai nuk sheh asnjeri pr dit t tra, sht i gjithmon i pastr dhe i rregullt.

-Xhaxhi Hamid, t falnderoj nga zemra pr t gjitha kto q m the. Kur t

kthehem n shtpi, do t mendoj pr t gjitha kto q m tregove dhe do ta shkruaj detyrn

menjher dhe, q sot e tutje do t jem m i kujdesshm pr pastrtin.- tha Zafari, e

prshndeti xhaxhi Hamidin dhe u largua.

Shkoi n shtpi dhe filloi t shkruaj. Mezi priste tua lexonte at shokve n klas.

Gzimi dhe padurimi q ndjeu pr tu folur shokve mbi moralin e Kuranit sht nj nga

shenjat e besimtarit.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

28/62

Naimi dhe Palloi i Bukur

Naimi, me motrn dhe nnn e tij, shkoi n fundjav n kopshtin zoologjik. Ai

habitej tek shihte sa t lezetshme dhe sa t bukura ishin kafsht. Disa nga ata ai i ushqeu,t tjert i pa nga larg. Nj elefant i vogl ia sprkati me uj fustanin motrs s tij. Naimi

dhe nna e tij qeshn dhe vazhduan t ecnin m tej.

-Vshtro sa i bukur sht palloi!- i tha nna.

Naimi dhe motra e tij mbetn me goj hapur nga bukuria e palloit. Ai u afrua pr ta

par m nga afr.

-Prshndetje, Naim.- i tha palloi. Un njihem si krijesa m e mrekullueshme n

mbretrin e kafshve.

Naimi i tha: -Bishti yt sht me t vrtet shum i bukur. Kshtu i kan bishtat t

gjith pallonjt?-Jo, miku im i vogl. Vetm ne pallonjt meshkuj kemi bisht t till. Ne e

prdorim at pr t trhequr shoqen ton.

Naimi u mendua pr nj ast dhe e pyeti: -Kur ti e hap bishtin, nuk mund ta

shohsh at, kshtu, si mund t jesh i sigurt se bishti yt sht i bukur dhe trheqs? Dikush

duhet t ta tregoj, apo jo? Edhe njerzit jan t sigurt pr pamjen e tyre vetm kur shihen

n pasqyr.

-Ke t drejt.- i tha palloi. Ne nuk kemi nevoj t shihemi n pasqyr pr t par sa

t bukur jemi. Allahu na mson se ne jemi t bukur kur i hapim bishtat kshtu.

Naimi u afrua edhe pak dhe mbeti pa mend nga ngjyrat e mrekullueshme dhevizatimet n bishtin e tij.

-M duket sikur po shoh ndonj piktur t mrekullueshme; ngjyrat jan kaq t

bukura- pshertiu ai.

-Mendon se un mund ti kem pikturuar vet kto vizatime fantastike n bishtin

tim?- e pyeti palloi. Sigurisht q jo, miku im i vogl. Bukuria e jashtzakonshme e

bishtave tan nuk erdhi vet. dokush mrekullohet nga ngjyrat tona, t cilat askush tjetr

prve Allahut nuk mund ti krijoj dot.

Naimi u hodh i emocionuar: Tani un e kuptoj m mir se sht Allahu q ju krijoi

ju pallonjt kaq bukur. Mirupafshim, shoku im i mir.Namin e pushtoi nj ndjenj habie nga fuqia e madhe dhe mjeshtria e Allahut dhe

u kthye srish tek nna dhe motra e tij. Ai i kujtoi atyre se sht Allahu Ai q ka krijuar

bukurin e palloit.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

29/62

Enveri dhe Zogu i Vogl

Nj pasdite, prpara se t niste detyrat e shtpis, Enveri vuri re se kishte filluar t

binte shi i madh. E pyeti nnn nse mund ta shihte pak shiun. Ajo i dha leje pr pak kohdhe ai u afrua tek dritarja dhe filloi t shihte sa kndshm binte shiu. N rrug kishte

njerz q ecnin me nxitim duke mbajtur adra n dor. T tjert, q kishin mbetur pa

adra, ecnin afr mureve t ndrtesave. Pas pak, filluan t formoheshin pellgje gjithkund.

Makinat q kalonin me rrmbim e hidhnin ujin n trotuar dhe kalimtart, nga frika se mos

lageshin, largoheshin tutje. Enveri mendoi, sa mir ishte q, n nj dit si kjo, ai ishte n

shtpi dhe filloi ta falnderonte Allahun q i kishte dhuruar ushqim dhe nj shtpi t

ngroht. N at ast, nj harabel i vogl u ul n parmakun e dritares. Ai po krkonte nj

streh pr tu mbrojtur nga shiu. Enverit i erdhi shum keq pr zogun dhe menjher ia

hapi dritaren.-Prshndetje, un quhem Enver. Mund t vish brenda po t duash.

-Faleminderit shum, Enver. - tha zogu i vogl. Do t m plqente t prisja brenda

derisa t pushonte shiu.

-Duhet t kesh ftoht,- ia qau hallin Enveri,- un nuk kam par asnjher nj zog

kaq afr. Oh, sa t holla i ke kmbt! Si mund ta mbajn ato trupin tnd?

-Ashtu sht, Enver, -pohoi harabeli, -ne zogjt kemi kmb shum t holla n

krahasim me trupin. Por, megjithat, ato mund t na mbajn ne mjaft leht. Brenda tyre ka

shum muskuj, vena dhe nerva. Nse kmbt tona do t ishin pak m t holla apo pak m

t trasha, ne nuk do t ishim n gjendje t fluturonim.-Oh, t fluturosh, sa ndjenj e mrekullueshme duhet t jet. -ndrroi Enveri. Edhe

kraht e tu jan t holl, por ti mund t fluturosh me ta. Si sht e mundur q me kta

krah t holl ti fluturon shum larg pa u lodhur?

-Kur nisim n fillim t fluturojm, shpenzojm shum energji, sepse na duhet q t

mbajm gjith peshn e trupit n kraht tan t vegjl,- filloi t tregonte harabeli i vogl.

Por, ndodh? Sapo jemi n lartsi, ne qetsohemi duke e ln veten t udhhequr nga era.

Kshtu, ne harxhojm m pak energji dhe nuk lodhemi. Kur pushon era, ne fillojm ti

prplasim kraht srish. Kshtu, Allahu na i ka lehtsuar fluturimin n largsi t mdha.

Enveri, i cili kishte dshir t dinte m shum rreth tij, e pyeti: -Po kur je nfluturim, si mund t shohsh prreth?

Harabeli, i paprtuar, filloi ti shpjegonte: -Shqisat m t mira q kemi jan syt.

Prve aftsis pr t fluturuar, Allahu na ka dhn gjithashtu nj shqis mjaft t zhvilluar

t t parit. Nse bashk me aftsin pr t fluturuar nuk do t kishim edhe nj shikim t

prsosur, do t ishte e rrezikshme pr ne t ndrmerrnim ato udhtime aq t gjata. Ne jemi

n gjendje t shohim objekte n largsi shum m mir se sa njerzit dhe kemi nj fush t

gjer shikimi. Kshtu, nse shohim gjat fluturimit ndonj rrezik, ne e ndryshojm

drejtimin dhe shpejtsin. Ne nuk mund ti lvizim syt rreth e rrotull si njerzit, sepse ata

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

30/62

jan t futur n kapakt e tyre. Por ne mund t lvizim kokn dhe qafn rreth e rrotull dhe

shpejt pr t rritur fushn e shikimit.

Tani Enveri e kuptoi: Ah, ja pse zogjt e lvizin kokn pa pushim sa andej kndej,

pr t par prreth. A jan t gjith syt e zogjve kshtu?

-Bufi dhe zogjt e tjer t nats kan sy shum t mdhenj,- vazhdoi t flisteharabeli. Fal disa qelizave t veanta q ndodhen n syt e tyre, ata mund t shohin n

drit t dobt. Kjo sht arsyeja pse ata shohin shum mir dhe mund t gjuajn natn. Ka

gjithashtu, edhe zogj t tjer t cilt quhen zogj uji; Allahu i ka krijuar n at mnyr, q

ata t shohin shum mir n uj. Ata i zhytin kokat n uj dhe kapin peshk dhe insekte.

Allahu ia ka dhn aftsin q ata t shohin shum mir nn uj dhe t ushqehen prej tij.

-Zogjt nuk i kan sqepat njlloj, apo jo. Pse ndodh kshtu?- pyeti Enveri.

-Allahu krijoi lloje t ndryshme sqepash q ndryshojn nga zogu n zog dhe kjo,

pr t kryer funksione t ndryshme.- u prgjigj harabeli. Sqepat tan jan krijuar sipas

ambientit ku jetojm. Krimbat dhe vemjet jan shum t shijshm pr ne zogjt q haminsekte. Me sqepat tan t holl dhe t mpreht, ne mund ti kapim ata nn gjethet e

pemve. Zogjt q ushqehen me peshk, kan zakonisht sqepa t gjat, me nj form t

prkulur n fund, pr t kapur peshkun me lehtsi. Zogjt q ushqehen me bim kan

sqepa q u mundsojn t han lehtsisht bimt q u plqejn. Zoti yn e ka pajisur

prsosmrish do krijes n Tok me t gjitha aftsit q i duhen pr t jetuar.

Enverit i lindi edhe nj pyetje tjetr pr harabelin: -Ti nuk ke vesh si un,

megjithat, ti m dgjon mua shum mir. Si sht e mundur kjo?

-Shqisa e t dgjuarit sht shum e rndsishme pr ne zogjt. Ne e prdorim at

pr t gjuajtur dhe pr t lajmruar njri-tjetrin pr ndonj rrezik, n mnyr q t

mbrohemi. Disa zogj, pr dgjim, kan membrana q u lejojn atyre t dgjojn edhe

tingujt m t holl. Pr shembull, vesht e bufit jan tepr t ndjeshm ndaj tingujve. Ata

mund t dgjojn edhe tinguj q njerzit e kan t pamundur ti dgjojn. -tha harabeli.

Enveri nuk rreshtte s pyeturi zogun e vogl: -Ju zogjt kndoni shum bukur. M

plqen tju dgjoj. Prse e prdorni zrin tuaj?

-Zogu tundi kokn n shenj pohimi: Disa nga ne kndojn kng t ndryshme

pr ti shmangur grabitqart. Shpeshher ne i ndrtojm folet n zgavrat e trungjeve t

pemve dhe kur ndonj grabitqar prpiqet t hyj n fole, zogu vrshllen si gjarpr.

Grabitqari mendon se sht gjarpr dhe kshtu, foleja mbetet e paprekur.

-far bni tjetr ju pr ta mbrojtur folen nga armiqt? -desh t dinte Enveri.

-Ne ndrtojm mjaft fole t rreme pr ta shmangur armikun. N kt mnyr, ne i

mbrojm folet dhe vezt q kemi aty. Pr ti mbrojtur folet nga gjarprinjt helmues, ne

i fshehim hyrjet e tyre dhe i bjm shum t ndrlikuara. Nj mjet tjetr mbrojts sht se

ne i ndrtojm folet npr pem q jan me shum gjemba npr deg.

-Si sht e mundur q disa zogj mund t notojn n uj? Dhe pse nuk notojn t

gjith zogjt?- e pyeti Enveri shokun e tij.

Harabeli u prgjigj: -Allahu ka krijuar disa prej nesh me aftsin pr t notuar. Ai

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

31/62

u ka dhn atyre kmb si lopata pr tia lehtsuar notin kur zhyten. Zogjt e tjer kan

gishtat e kmbs mjaft t holl, por pa membrana bashkuese. Kshtu, prve zogjve t

ujit, zogjt e tjer nuk mund t notojn.

-Tamam si lopata noti!- thirri Enveri. Kur notoj me to, un notoj shum m

shpejt.-Ka disa lloj zogjsh q i kan ato t veshura n kmb qkur lindin. -i tha zogu.

N kohn q ata po bisedonin, nna i tha t shkonte n dhom pr t br detyrat.

Por, edhe shiu tashm kishte pushuar.

Enveri i tha shokut t tij: -Tani m duhet t shkoj n dhom pr t br detyrat.

Nesr do ti tregoj shokve t mi pr aftsit tuaja t veanta dhe se si ju ka krijuar Allahu,

me mjeshtri krijuese t prsosur, ju dhe gjith krijesat e tjera.

-Shiu paska pushuar, tani un mund t shkoj prsri n fole.- iu prgjigj harabeli i

vogl. T falnderoj q m more brenda, Enver. Kur ti tregosh shokve t tu pr ato q

msove pr ne, a mund tju thuash atyre t kujdesen pr ne dhe t mos na qllojn me guras ne dhe as ndonj krijes tjetr?

-Po, sigurisht q do ti tregoj.- ra dakord Enveri. Allahu t ruajt kurdoher!

Enveri ia hapi dritaren dhe zogu i vogl fluturoi menjher. I mbushur n shpirt me

mirnjohje pr krijimin e mrekullueshm dhe t prsosur t Allahut, u ul t bnte detyrat.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

32/62

Shoku i Vogl i Aliut

Aliu, bashk me familjen e tij, shkuan n fshat pr piknik nj t diel. Nna shtroi

ushqimet mbi nj mbules n tok.Aliut i plqenin shum karotat dhe nna ia kishte mbushur shportn plot. Sapo

mbrritn, ai u ul nn nj pem. Filloi t lexonte nj libr dhe, duke lexuar, hante karota.

Vuri re se nj lepur po i afrohej shports dhe u ngrit me ngadal pr t mos e trembur

lepurushin e vogl.

-T ka marr shum uria, o lepurush i vogl?- i tha ai.

-Oh,... po. Mua m plqejn shum karotat.- tha lepurushi.

-Eja, -i tha Aliu, ti ham bashk karotat dhe t bisedojm. Ka shum gjra pr t

cilat, un dua t t pyes.

Lepuri filloi t fliste: -Ne, lepujt, jetojm n fole q quhen shtrofulla, t cilat igrmojm nn tok. Karotat i shkojn pr mrekulli jets ton nntoksore, sepse ato rriten

nn tok. Kshtu, ne mund ti gjejm leht. Ato jan ushqimi yn i preferuar dhe Allahu i

ka krijuar n at mnyr q, ne t mos mundohemi pr ti gjetur. Edhe ushqimet e tjera, ne

i gjejm leht. Kjo sht nj nga mrekullit e krijimit t Tij.

Aliu mendoi se si Allahu e ka krijuar gjithka pr kafsht n nj mnyr t

prshtatshme. Atij iu kujtua portokalli. N dimr, ai hante shum portokaj dhe habitej se si

i qrohej lkura dhe ishte i ndar n thela t vogla, q ai ta hante sa m leht. Nse do t

ishte n nj form tjetr, pr t do t kishte qen e vshtir pr ta ngrn. Ata prmbajn

mjaft vitamin C, e cila i bn shum mir shndetit ton. Aliu falnderonte Allahun, q ikishte krijuar portokajt gati, t ndar n thela dhe t paketuar, n mnyr q njerzit ti

han ato lehtsisht. Sigurisht, sht nj mirsi tjetr q ne kemi dhmb pr ti ngrn.

Edhe lepujve Allahu u ka dhn dhmbt e parm q ti brejn karotat.

-Mir, -i tha Aliu, -far aftsish t tjera t ka dhn ty Allahu i Plotfuqishm?

Lepuri u prgjigj: -do krijese Allahu i ka dhn aftsi t tilla q ia lehtsojn

jetesn. Ekzistojn shum lloj lepujsh me karakteristika t ndryshme. Pr shembull, lepujt

q jetojn n vendet e ftohta jan zakonisht t bardh. Ata nuk i gjen dot leht, sepse

fshihen n dbor. Lepujt e egr, si un, kan vesh dhe kmb m t gjata. Po ashtu, ata

q jetojn n shkrettirn e Ameriks kan vesh t strmdhenj. Ata i ndihmojn pr tufreskuar nga vapa e shkrettirs.

Aliu pohoi me kok: -do njeri e di at prralln pr ty dhe breshkn. Ti je nj

vrapues mjaft i shpejt, apo jo?

-Po. -tha lepuri. Kmbt e mia t pasme jan m t gjata dhe m t fuqishme se ato

t parmet. Un mund t vrapoj nga 60 deri n 70 km n or dhe ndonjher krcej 6

metra, n nj krcim t vetm.

-Po, kur je jasht shtpis si e gjen at? A vjen ndonj lepur tjetr kur ti nuk je

aty? -deshi t dinte Aliu.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

33/62

-Disa kafsh len nj arom karakteristike n folen e tyre. Pr shembull, gazelat

len pas nj substanc q del nga nj gjndr, e cila ndodhet nn syt e tyre. Aroma e

ksaj substance e bn t dallueshm territorin ku ato jetojn. Edhe ne, lepujt, kemi gjndra

t tilla n nofull dhe shtrofullat tona marrin arom prej saj. Asnj lepur tjetr nuk futet

brenda dhe ne i gjejm shum leht ato. Sigurisht, kt ne nuk jemi n gjendje ta bjmvet, por, sht Allahu Ai q na krijuar kshtu.

-Po ti, ke motra apo vllezr t tjer? -e pyeti Aliu.

-Ne, lepujt, shtohemi shum shpejt, -u prgjigj ai. Nnat lepuj i mbajn t vegjlit e

tyre vetm pr 28-33 dit. Ato lindin shum lepurusha njhersh. Un kam 15 motra dhe

vllezr Lepurushat e vegjl qndrojn me nnn e tyre pr rreth nj muaj. Lepujt kan

edhe nj tipar tjetr: ata mund t iftohen 3-4 dit pas lindjes.

N at ast, erdhi babai i Aliut dhe u bashkua n bised me ta.

-Edhe un nuk i dija t gjitha kto, lepurush i vogl, -tha ai. Allahu ta shprbleft

me t mira! Sa i mrekullueshm sht i gjith universi q ka krijuar Ai dhe do gj n t.N Kuran, Zoti yn i Plotfuqishm thot:

Ai sht Allahu, Zoti juaj. Nuk ka t adhuruar tjetr prve Tij, Krijuesi i

gjithkaje. Adhurojeni At. Ai sht mbikqyrs ndaj do sendi.(Enam: 102)

Ai na i ka dhuruar t gjitha mirsit q kemi, n mnyr q ta falnderojm dhe t

fitojm knaqsin e Tij n kt jet, ku po kalojm provat, t cilat do t na prgatitin pr

jetn e prjetshme. A e dini ju se Allahu na thot n Kuran se na ka krijuar vetm q ta

adhurojm? Gjja m e mir q mund t bjm sht ta falnderojm pr t gjitha mirsit

dhe ta drejtojm jetn ton sipas Librit t Shenjt dhe t jetojm vetm pr ta knaqur At.

Allahu thot n Kuran:

Prkufizoje veten me ata q lusin Zotin mngjes e mbrmje dhe q kan pr

qllim knaqsin e Tij. Mos i kthe syt prej tyre e t krkosh bukurit e ksaj bote.

E mos iu bind atij q ai kemi shmangur zemrn nga prkujtimi yn dhe ndjek

dshirat e tij dhe i ka kaluar t gjith kufijt. (Kehf: 28)

-Babi, -foli Aliu. Nse do t vshtronim prreth dhe do t mendonim, ka kaq

shum gjra pr t cilat ne duhet t jemi falnderues, apo jo? Qoft kjo nj pem q

shohim prdit, nj zog q fluturon, nj lepurush i vogl Kur shohim kto gjra me

vmendje, vm re nj projektim t prsosur n seciln prej tyre. Vetm fuqia krijuese e

Allahut t Plotfuqishm sht n gjendje ti bj t gjitha. Ndryshe, si do t mundej nj

lepur t ishte aq i zgjuar sa ti fitonte vet t gjitha kto cilsi?

-Ashtu sht, Ali, -u prgjigj lepuri. Nse Allahu nuk do t na i kishte dhn kto

aftsi kur na krijoi, asnjri prej nesh nuk do t kishte fuqi ti bnte vet ato.

Babai i Aliut shtoi: -Ali, bm shum mir q erdhm ktu pr piknik. N fillim ti

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

34/62

nuk doje t vije me ne, por, shiko sa mir q njohe kt lepur t vogl dhe biseda me t, t

ka br t mendosh pr ca gjra.

Ke t drejt babi. -Biseda jon m ka ndihmuar ta shoh Allahun kudo.

Faleminderit lepurush. Tani un me babin po largohemi. Do ta pyes mamin nse kemi

karota t tjera apo jo dhe, nse kemi, do t ti sjell. Mirupafshim.-Faleminderit Ali, -tha lepurushi, -Allahu t bekoft!

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

35/62

Maksudi dhe Kotelja

Maksudi dhe KoteljaKur erdhi Maksudi nga shkolla, e priste nj surpriz e kndshme. Babai i kishte

bler nj kotele t vogl. Pasi mbaronte detyrat e shtis, ai e kalonte kohn duke luajtur

me kotelen e lezetshme. Nj nat, kur ai ndodhej shtrir n krevat, u habit shum kur pa

se, ajo doli nga dhoma dhe e gjeti tasin me qumsht n errsir t thell, n kuzhin.

-Si e gjete tasin me qumsht kaq leht n errsir? -pyeti i uditur Maksudi.

-Ne nuk kemi nevoj pr shum drit pr t par, Maksud, -zuri t fliste macja me

at grhitjen e saj. Syt tan jan krijuar ndryshe nga tuajit. N errsir, bebzat e syve

tan hapen mjaft, n mnyr q t futin brenda sa m shum drit. Ne, macet, kemi nj

shtres n sy q njerzit nuk e kan; ajo ndodhet prapa retins dhe e reflekton dritn. N

kt mnyr drita kalon npr retin dy her. Kjo sht arsyeja pse ne shohim mir nerrsir dhe na ndritin syt. Allahu na ka krijuar me t gjitha aftsit pr t mbijetuar n t

gjitha llojet e kushteve. sht sigurisht e pamundur, ashtu si pretendon teoria e

evolucionit, q ne i zhvilluam kto aftsi rastsisht, me kalimin e kohs. Allahu krijoi

macet dhe t gjitha gjallesat prsosmrish dhe n t njjtn koh.

Maksudi mendoi pr nj ast dhe tha: -Ne, njerzit e dim se, nse ti bie nga nj

vend i lart, gjithmon bie n kmb dhe nuk vritesh. Si ia arrin ksaj?

-Ashtu sht, -i tha macja, neve na plqen shum t ngjitemi npr pem. Allahu

na e ka dhn kt mundsi t veant pr t na mbrojtur, nse rrzohemi. Kur biem, ne e

prdorim bishtin pr t mbajtur ekuilibrin, ndryshojm qendrn e gravitetit t trupit tondhe biem drejt e n kmb. Kjo aftsi mbrojtse tregon mshirn e madhe dhe

dhembshurin e Allahut.

Maksudi e mori at me kujdes n prehr. do dit, kur shihte ndonj nga kto

krijesa t vogla t lezetshme, ai mendonte se sa prova t mrekullueshme na rrethojn, t

cilat tregojn fuqin dhe mjeshtrin krijuese t Allahut. Dashuria dhe dhembshuria q

ndiente pr macet u rrit edhe m tepr. Edhe kotelja e vogl e tregonte dashurin e saj pr

Maksudin, sepse, sa her q ai e prkdhelte mbi gzofin e but, ajo grhiste e knaqur q

kishte nj shok kaq t mir.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

36/62

Sejidi dhe Kallamari

Sejidi prfitoi nga pushimet e vers duke br not sa t mundej. Babai i kishte

dhuruar nj pal syze palombari, q t shihte nn uj. Ai u ngazllye vrtet kur pamrekullit nnujore. Njher, teksa po shihte me syzet e tij, ai pa dika q nuk ngjante si

peshk.

-Hej, kush je ti? -i thirri Sejidi.

-Ssht udi q ti nuk e di, Sejid! -iu prgjigj krijesa. Un jam nj kallamar.

Shpesh njerzit mendojn se ne jemi peshq, ndonse, ne ndryshojm shum nga peshqit.

Pr shembull, ne nuk kemi asnj kock n trup.

Sejidi mbeti i habitur: -Nse nuk ke asnj kock n trup, ather si ia bn pr t

lvizur? -e pyeti ai.

-Nse do t dish t vrtetn, -u prgjigj kallamari, -ne lvizim n nj mnyr q dot t habis ty. Trupat tan jan shum t but dhe lkura jon sht shum e trash. Nn

lkur, ne kemi muskuj q i prdorim pr t futur ujin brenda dhe m pas e nxjerrim jasht

me forc. Ja se si notojm.

-Mund t ma tregosh, si e bn kt? -i tha Sejidi.

Kallamari nisi ti shpjegonte: -N t dyja ant e koks ne kemi dy arje si xhepa.

Nprmjet tyre ne e trheqim ujin n nj zgavr n trup dhe m pas e nxjerrim ujin me

presion t madh nga nj tub i holl, i cili ndodhet nn kok. N saj t forcs q krijohet,

ne mund t lvizim n drejtim t kundrt nga del uji. Kshtu mund t largohemi shpejt nga

ndonj grabitqar q sht duke na ndjekur.-E kuptova, -tha Sejidi, -po, nse nuk je edhe aq i shpejt pr tu larguar, si ia

bn?

-Nse nuk arrijm dot t largohemi n koh, ne nxjerrim nga trupi nj re boje t

errt dhe ia sprkasim armikut, i cili mbetet i shushatur. Na duhen vetm disa sekonda pr

t marr situatn n dor. Tashm armiku nuk na sheh npr at re t errt dhe ne

largohemi.

Sejidi kt her mbeti pa goj: -Allahu t ka prgatitur pr do vshtirsi q mund

t hassh. Nuk ma ha mendja se si, ne, njerzit, ashtu edhe ju kafsht, mund ti kemi fituar

kto aftsi vet.-Ashtu sht, Sejid. Kjo sht vepr e dituris gjithprfshirse t Allahut t

Plotfuqishm. Ai i ka krijuar t gjitha gjallesat q t z syri, me gjith cilsit e tyre t

mrekullueshme. Asnj krijes nuk sht n gjendje ti fitoj vet ato. Fuqin dhe diturin e

Allahut mund ta shohim kudo dhe nuk ka fuqi prve me ndihmn e Tij.

-Jam shum i gzuar q t takova. T falnderoj shum pr t gjitha kto q m

msove. -tha Sejidi dhe u largua duke notuar.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

37/62

Ai sht Allahu, nuk ka t adhuruar tjetr ve Tij, Ai sht i Gjalli q nuk ka nevoj

pr asknd. At nuk e kap as kotje as gjum. do gj n qiej dhe n tok i prket vetm

Atij. Kush mund t ndrmjetsoj tek Ai pos me lejen e Tij? Ai e di t tashmen dhe t

ardhmen, por ata nuk mund t din nga dija e Tij vetm aq sa Ai ka dshiruar. Froni i tij

prfshin qiejt dhe tokn dhe kujdesi ndaj tyre asnjher nuk e lodh At. Ai sht m iLarti, m i Madhi. (Bekare: 255)

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

38/62

Qemali dhe Kali i Detit

Qemali kishte shkuar me familjen e tij pr pushime, pran nj plazhi, n nj kamp

pushimi. Prpara nj dyqani t vogl, ndodhej nj akuarium me disa kafsh deti mjaftinteresante. Qemali u ngjit lart te akuariumi dhe pa nj kal deti q po sillej vrdall, qet-

qet.

-Qenke kaq i vogl, -iu drejtua Qemali. Un mendoja se ju kuajt e detit ishit m t

mdhenj.

-Ke t drejt, -iu prgjigj kali i detit. Ata q na shohin npr libra dhe n televizor

mendojn se ne jemi shum m t mdhenj se aq, por ne jemi vetm 4 deri 30 cm t

gjat.

Qemali iu afrua pr ta par m nga afr: -Syt tuaj mund t lvizin n do drejtim,

apo jo? N kt mnyr ti mund ta kuptosh far bhet rreth e rrotull teje.-Ashtu sht, -pohoi ai. Allahu na i ka krijuar kokn n knd t drejt me trupin.

Asnj krijes tjetr detare nuk sht kshtu si ne. Pr kt arsye ne notojm me trupin n

pozicion vertikal dhe kokn mund ta lvizim vetm lart e posht. Nse edhe krijesat e tjera

t detit do ta kishin kt cilsi, do ta kishin vshtir pr t kthyer kokn anash dhe nuk do

t mundeshin t mbroheshin nga rreziqet. Por ne nuk e kemi kt problem, pr shkak t

projektimit t veant t trupit ton.

Allahu i Plotfuqishm i ka krijuar syt tan t pavarur njri nga tjetri dhe t

zhdrvjellt pr t lvizur n do drejtim. Ata mund t rrotullohen dhe t shohin n do

drejtim. Edhe pse nuk mund ta kthejm kokn anash, ne mund t shikojm prreth. Ngashumllojshmria e madhe e formave dhe cilsive t habitshme tek krijesat e ndryshme,

ne kuptojm mjeshtrin e prsosur dhe diturin e pakufishme t Allahut.

Qemali pati rastin ti bnte edhe nj pyetje tjetr kalit t vogl t detit dhe i tha:

-Jam shum kurioz pr dika. Ti nuk ke as fletza notimi as bisht, si ia bn q zbret dhe

ngjitesh n uj?

-Ne kemi nj sistem t veant pr t notuar. Kemi xhepa notimi t mbushura me

nj lloj gazi brenda. Ngjitemi dhe zbresim duke br ndryshimet e nevojshme n sasin e

ktij gazi. Nse do t na dmtohej xhepi i ajrit, ne do t fundoseshim n fund t detit. Me

fjal t tjera, nse sasia e gazit n xhepat e notimit do t ishte m e vogl ose m e madhe,ne do t vdisnim. Zoti yn na i ka krijuar kt sasi me shum kujdes.

-Oh, far krijim i mrekullueshm!- mori frym thell Qemali.

-Si e sheh, shoku im i vogl, -vazhdoi t fliste ai, -Allahu na ka krijuar ne kuajt e

detit dhe t gjitha krijesat n univers, me t gjitha cilsit e prsosura. Ne jemi vetm nj

shembull nga shum lloje gjallesash nnujore dhe krijimi yn sht tregues i fuqis s

pamat dhe dituris s pafund t Allahut.

Kur mbaroi bisedn interesante me kalin e detit, Qemali u kthye tek nna e tij. Kjo

kafsh e vogl e kishte t br t meditonte mbi mjeshtrin krijuese t Allahut.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

39/62

Qerimi dhe gjysh Hasani

Qerimi po shihte n dritare dhe po priste me padurim gjyshin. Ai knaqej shum

kur rrinte me gjysh Hasanin. M n fund gjyshi erdhi. Qerimi vrapoi i ngazllyer drejtders dhe e prqafoi fort. Ashtu si e kishte pritur, gjyshi i kishte sjell nj dhurat, nj

lodr t dashur dhe disa libra me figura. Gjyshit i plqente shum kur nipi i tij knaqej dhe

i tha: -Sot, un kam dika pr t br jasht qytetit, t plqen t vish me mua? Do t

knaqemi bashk.

Qerimi pranoi i gzuar dhe ikn. E lan pas qytetin. Qerimi me t vrtet po

knaqej nga ky udhtim i papritur .

-Ajri sht kaq i pastr, -mori frym thell ai. Sot do ti mbushim mushkrit me

ajr t pastr. Sa do t doja q edhe n qytet ajri t ishte i till.

-Ah, kjo do t ishte pak e vshtir, Qerim, -iu prgjigj gjyshi, -sepse tymi imakinave, ndotja e oxhaqeve, veanrisht n dimr, dhe mungesa e pemve dhe e bimve

t tjera e pengon ajrin e qytetit q t pastrohet.

Qerimi po vriste mendjen dhe pyeti gjyshin: -E kuptoj q tymi e ndot ajrin, por

nuk arrij ta kuptoj far lidhje kan bimt me ajrin. Pemt mbillen pr t prodhuar fruta

dhe pr t zbukuruar qytetin, apo jo?

-Po, -u prgjigj gjysh Hasani, -sht e vrtet se pemt mbillen pr kto arsye, por

sht m e rndsishmja, ato pastrojn ajrin. Bimt thithin at q ne nxjerrim nga

mushkrit tona. Njerzit dhe kafsht marrin oksigjen nga ajri dhe, pasi e thithin at n

mushkri, nxjerrin dioksid karboni. Por, bimt bjn t kundrtn: ato thithin dioksidkarboni dhe nxjerrin jasht oksigjen. Ja si pastrohet ajri. Bimt kan edhe veti t tjera t

mrekullueshme, o Qerim, dhe sht Allahu i Gjithdijshm, i cili i ka krijuar t gjitha kto.

Nse t plqen un mund t t tregoj dika pr bimt.

-Po, t lutem, gjysh!- brohoriti Qerimi me gzim.

Gjysh Hasani mori frym thell dhe filloi t flas: -Bimt marrin frym n nj

proces q quhet fotosintez.

-far sht fotosinteza o gjysh? -e ndrpreu Qerimi.

-Do t prpiqem t ta shpjegoj, -i tha gjyshi, -por nuk do t jet e leht, sepse sht

shum e vshtir dhe e ndrlikuar. Madje, edhe vet shkenctart jan ende duke uprpjekur ta kuptojn kt proces.

Qerimi u mendua pr nj ast dhe tha: -Bimt mbijetojn n saj t nj procesi q

shkenctart ende po prpiqen ta shpjegojn. Kur thua fjaln proces mua m vijn ndr

mend ekuacione dhe formula matematike. Edhe neve, ndonjher, matematika na duket e

vshtir, por, bimt q nuk kan as mendje dhe as trup si yni mund t merren me t. sht

vrtet nj mrekulli!

Gjysh Hasani buzqeshi e tha: -Po, sht plotsisht nj mrekulli. Nga dita q jan

krijuar e deri m sot, bimt vazhdojn ta kryejn kt proces kimik pa asnj lloj

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

40/62

vshtirsie. Kudo q ndodhen bimt e gjelbra, atje ka nj fabrik q prodhon sheqer nga

dioksidi i karbonit dhe uji duke shfrytzuar dritn e Diellit. Spinaqi q ham n gjell apo

sallata jeshile, ndonse u mungon vetdija, jan n gjendje prodhimi t vazhdueshm pr

ne. Kjo sht shenj e mshirs s madhe q ka mbi ne Allahu i Plotfuqishm, q me

diturin e Tij ka prfshir gjithka. Ai i ka krijuar bimt n dobi t njerzve dhe tkafshve. Ky proces i prsosur, q teknologjia moderne njerzore nuk mund ta kuptoj

plotsisht, sht zhvilluar nga gjethet pr miliona vjet me radh. N Kuran, Allahu na

tregon se nj njeri nuk mund t krijoj madje as edhe nj pem nga asgjja: Ai krijoi

qiejt dhe tokn dhe drgon shi prej s larti, me an t t cilit bjm t rriten kopshtet

e pasura. Ju nuk mund ti bni asnjher ato t rriten (Neml: 60)

Qerimi kishte mbetur i mahnitur nga fakti q bimt marrin frym me kt proces

kimik t veant q quhet fotosintez.

Po si ndodh ky proces? -po mendohej ai.

E, ndrsa po mendonte kshtu, gjyshi vazhdoi t shpjegonte: -Bimt epavetdijshme, duke prdorur dheun, ujin, ajrin dhe dritn e diellit, marrin nj sasi

mineralesh dhe uji nga toka dhe prodhojn ushqim pr njerzit. N saj t energjis q

marrin nga Dielli, ato i ndajn kto materiale dhe m von i bashkojn prsri bashk pr

t prodhuar ushqim. Ky sht vetm nj shpjegim i shkurtr i ktij procesi, por n do hap

mund t shohsh se prapa tij qndron nj plan i vetdijshm dhe inteligjent. sht e qart,

se qllimi i ktij sistemi t habitshm q funksionon tek bimt sht t japin nj burim

jete, t vn n pun pr mirqenien e njerzve.

-Mir, po far bjn gjethet? -pyeti Qerimi kurioz.

Gjysh Hasani vazhdoi ti shpjegonte: -Ti i ke par mikroskopt n laboratorin e

shkolls me t cilt ne studiojm? Nse do t shihnim nj gjethe me nj mikroskop

shum t prparuar, do t shihnim edhe nj her mrekullin e mjeshtris krijuese t

Allahut. N do gjethe ekziston nj sistem prodhues i prsosur. Me qllim q ta kuptosh

m leht se far ndodh brenda n gjethe, do ta krahasoj me makinerit q prdorim n

jetn e prditshme. Nse do t zmadhojm pjest prbrse t nj gjethe, do t shihnim nj

fabrik ushqimi automatike me tuba q punojn vazhdimisht, me dhomza pr procese t

veanta, valvula q punojn si tenxhere me presion dhe buton pa numr, t cilt

kontrollojn mijra procese. Dhe nse do t hidhnim nj vshtrim m n thellsi, do t

shihnim kohmats, termostate, pajisje pr ruajtjen e lagshtis, mekanizma t rregullimit

t nxehtsis, sisteme t prkthimit t informacionit n pika t veanta.

Qerimi u mendua pr nj moment dhe tha: -sht me t vrtet nj mrekulli q

gjith kto gjra jan bashkuar n nj gjethe t vetme dhe punojn pa asnj problem.

-sht Zoti yn, Allahu, i cili e ka shpikur dhe projektuar kt sistem t

habitshm. -e kujtoi Gjysh Hasani nipin e tij. Me lejen e Allahut, do gjethe n bot

krijohet me kt sistem t fantastik. Mos e harro kt.

Ndrsa po dgjonte gjyshin, Qerimi pa nj pem t madhe dhe n kok i lindi nj

pikpyetje. Filloi t vriste mendjen si mund t mbijetonte nj pem pa e zgjidhur at

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

41/62

problem. Menjher pyeti gjyshin: -Gjysh, pemt jan shum t larta. Si e trheqin ato

ujin dhe ushqimin nga toka? Shih at pem! sht shum e lart, por megjithat, gjethet

n maj jan ende t gjelbra.

Gjyshi tundi kokn dhe i tha: -A t kujtohet? Pak m par un i krahasova gjethet

me nj fabrik; le ta prdorim t njjtin krahasim prsri. Imagjino nj sistem tubacioneshme nj rrjet t tr q e rrethon at; ky sistem siguron q lnda e par q vjen nga toka

mbrrin n njsit e prodhimit dhe prodhimi, i prftuar nga kto njsi, shprndahet n

lngun e sheqerosur q prodhohet n gjethe n drejtim t siprfaqeve t tjera, n mnyr

q e gjith pema t rritet. Kto kanale nuk shrbejn vetm pr t transportuar kt lng

jetsor; ata shrbejn gjithashtu si sistem skeletik pr pemt dhe gjethet. N nj ndrtes

q ndrtohet nga njerzit, pjest prbrse q e mbajn at (kolonat dhe trart) dhe sistemi

hidraulik ndrtohen vemas. sht mrekulli q tek bimt kto dy elemente jetsore

bashkohen n nj.

Qerimi i menduar tha: -Ky sht nj sistem i mrekullueshm. Un po vrasmendjensht sikur t kishte brenda bims nj kalendar ose nj or q i bn t njjtat

gjra gjith kohn pa u ngatrruar. Pr shembull, do pranver lulet elin dhe do vjesht

gjethet bien nga pema. Si ndodh kjo, o gjysh?

-Shkenctart kt e quajn or biologjike, -i shpjegoi ai. Kohmatsit q bjn

ndrrimin e ors pr bimt llogaritin pr sa koh bien rrezet e diellit mbi gjethe. Kto or

biologjike e llogaritin kt gjatsi kohe ndryshe pr do bim. Si rezultat i eksperimenteve

q jan kryer me sojat, ne e dim se kto bim lulzojn do vit n t njjtn koh, pa

marr parasysh se kur mbillen. sht sigurisht Allahu i Plotfuqishm q bn kto

rregullime t kohs tek bimt.

Duke ecur, gjysh Hasani dhe nipi i tij, u ndaln pran nj kopshti buz rrugs. Pasi

i morn leje pronarit, kputn disa kumbulla, i lan dhe filluan ti han. Ato ishin shum t

shijshme. Gjyshi e pyeti Qerimin: -Qerim, a di ti se energjia q na japin bimt vjen nga

Dielli?

Qerimi u habit dhe ia ktheu: -far do t thuash me kt, se kur ham kto

kumbulla jemi duke ngrn diellin?

Gjyshi buzqeshi dhe tha: -Po, e ham diellin, por jo drejtprdrejt. Ne t gjith e

dim se burimi kryesor i energjis pr tokn sht dielli. Por, njerzit dhe kafsht nuk e

prdorin kt energji direkt, sepse ne nuk kemi sistemet e duhura. E di se si e prdorim

at? Njerzit dhe kafsht mund t marrin vetm energji t prdorur nga elementt ushqyes

q ndodhen tek bimt. Energjia q prdorim ne sht vrtet energjia e Diellit q na jepet

nga bimt. Kur pim aj ne jemi duke thithur energji nga Dielli; kur ham buk ajo sht

nj pjes energjie mes dhmbve tan. Fuqia q ndodhet n muskujt tan sht nj gjendje

e ndryshuar e energjis diellore. N saj t ksaj energjie ne vrapojm dhe luajm. Tani

lind pyetja: Si e bjn bimt kt? Bimt kryejn disa operacione t ndrlikuara me qllim

q t ruajn energjin diellore pr ne. Ajo q u mundson atyre t prodhojn vet

ushqimin e tyre dhe q i dallon nga qeniet e tjera t gjalla sht se qelizat e tyre

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

42/62

ndryshojn nga qelizat e njerzve dhe t kafshve. Ato kan disa struktura n qelizat e

tyre q u mundsojn ta prdorin direkt energjin e Diellit. Me ndihmn e ktyre

strukturave, ato e transformojn energjin diellore n nj form t till q njerzit dhe

kafsht ta prdorin pr ushqim dhe ato e ruajn kt energji n ushqim duke prdorur nj

formul speciale t fsheht.-Kjo sht e mrekullueshme! -brohoriti Qerimi i knaqur. Allahu ka krijuar

gjithka n shrbim t njerzve!

Gjysh Hasani pohoi duke tundur kokn dhe ia ktheu: -Kshtu q ne duhet t

mendojm pr t gjitha kto dhe t falnderojm Zotin ton q na ka dhn mirsi q

nuk numrohen. Allahu na thot n Kuran se ne duhet ta falnderojm: N mnyr

q ata t han frutat e tyre, ata nuk i krijuan ato vet. A nuk duhet t jen

falnderues? (Ja Sin: 35)

Lnda q i plqente m shum Qerimit ishte dituria e natyrs. Papritur i erdhi n

mendje nj eksperiment q kishin zhvilluar n shkoll. U kthye nga gjyshi dhe i tha:

-Gjysh, ne nj dit bm nj eksperiment n shkoll. Msuesi na e dha pr detyr shtpie

t vendosnim disa kokrra fasule n nj cop pambuk, n nj vazo qelqi, ta vendosnim at

n nj vend me diell dhe ta ujitnim pr disa dit. Gjeje far ndodhi?

Gjyshi buzqeshi prsri dhe tha: -Fasulet mbin, apo jo? Le t mendojm pak pr

kt. Kjo tregon nj dukuri natyrore baz, e cila sht nj mrekulli. Ti ke par npr

shfaqje cirku si nxirret nj lepur nga nj kapele, apo jo? Kjo i ngjan nj bime q mbin n

nj cop pambuku ose nn tok. Sidoqoft, n nj shfaqje cirku, syt tan gnjehen, por

nj bim q vjen nga nj far e vogl nuk gnjen dot asnj. Zoti yn i Gjithdijshm, me

mrekulli t tilla, i krijon bimt nga farat e vogla dhe na tregon qartas se asnj gjalles nuk

ekziston rastsisht. Ata q thon se gjrat e gjalla kan ardhur n kt bot rastsisht,

gnjejn vetveten, apo jo, Qerim?

-Po, gjysh. -tha Qerimi i gzuar.

Gjysh Hasani vazhdoi t fliste: -Nj pjes e bims q del nga nj far e vogl

shkon nn tok, ndrsa nj pjes tjetr rritet sipr. Dheu sht shum i ashpr dhe i

ngjeshur dhe sht shum e vshtir t rritet n t dy drejtimet. Kta filiza t vegjl nuk

kan inteligjenc dhe vetdije si ne, prandaj sht nj mrekulli si ia dalin mban ksaj.

-Vetm imagjino do t ndodhte sikur t mbillnim nj far n tok dhe t mos

mbinte. -thirri Qerimi. Ather ne t gjith do t kishim probleme t mdha pr t gjetur

ushqim. E nse nuk do t gjenin ushqim, t gjith njerzit dhe kafsht do vdisnin

dalngadal.

8/9/2019 37 Prrallza pr femijt e menur 1

43/62

Gjyshi tundi kokn n shenj pohim dhe tha: -Allahu na paralajmron n

Kuran, Qerim: A keni menduar pr at q e mbillni? E bni ju at t mbij apo Ne

jemi zbrthyesit e saj? Sikur Ne t dshironim, do ta bnim at t thyer e ju do t

mbeteshit pa t t shqetsuar, (pa t korra). (Uakia: 63-65)

Kur po ecnin, Qerimi filloi t mendohej pr ato q i kishte treguar gjyshi. I tregoi

atij pr at q po mendonte duke i thn: -Gjysh, bimt jan t rndsishme pr

mbijetesn ton. Ato pastrojn ajrin q ne thithim, na ushqejn dhe na japin energji, na

japin fruta t shijshme dhe perime dhe e zbukurojn edhe natyrn. Vetm hidh vshtrimin

atje! Shih sa pem t llojllojshme, lule, fruta dhe drithra ka!

-sht edhe nj mirsi tjetr q ti e ke harruar. -tha gjyshi. Ai vjen nga bimt dhe

Allahu na tregon n Kuran pr t: Ai prej drurit t gjelbr ju bri zjarrin e ju prej tij

ndizni. (Ja Sin: 80)

-Po, si e harrova un kt? -tha Qerimi. Ne djegim drut q priten nga pemt pr t

na mbajtur ngroht. Edhe librat tan, fletoret, gazetat dhe t gjitha llojet e letrs

prodhohen nga lnda e par q sht druri; shkrepset, po ashtu, me t cilat ndezim

zjarrin, kolltukt e rehatshm ku ulemi, tryezat, dyert, dritaret

Gjyshi Hasani tundte kokn i knaqur nga ato q thoshte Qeri