25 haziran 2012

3912 5 H a z i r a n 2 0 1 2

D e m i r y o l u S e k t ö r ü n ü n v e T C D D ’ n i nY e n i d e n Y a p ı l a n d ı r ı l m a s ı

392

SUNUM PLANI

Mevcut Durum

Demiryolu Sektörü – Hedef 2023

Neden Yeniden Yapılanma

Yapılanma Sonrası Demiryolları

25.06.2012 D e m i r y o l u S e k t ö r ü n ü n Ye n i d e n Y a p ı l a n d ı r ı l m a s ı

393

MEVCUT DURUMDemiryollarının Tarihsel Gelişimi

CUMHURİYET ÖNCESİ DEMİRYOLU AĞI 4.136 km ANAHATCUMHURİYETİN İLK YILLARI (1923-1950) 3.764 km ANAHAT (Yılda Ortalama 134 km)1951 DEN 2002 YE KADAR 945 km ANAHAT (Yılda Ortalama 18 km)2003 DEN GÜNÜMÜZE KADAR (2011 dahil) 1.136 km ANAHAT (Yılda Ortalama 135 km)İNŞAATI DEVAM EDEN 2.047 km ANAHAT

İSTANBUL

EDİRNE

ESKİŞEHİR

POLATLI

ANKARA

KONYA

İZMİR

SİVAS

AFYON

KAYSERİ

BURSA ERZİNCAN

ERZURUM

KARS

MERSİN

ADANA GAZİANTEP

DİYARBAKIR

ELAZIĞ

MALATYA

ZONGULDAK

SAMSUN

BANDIRMA

VANTATVAN

2012 : 12.000 km ( Konvansiyonel + Yüksek Hızlı )

Adapazarı


394

1856 İzmir-Aydın arasında ilk demiryolu, bir İngiliz Şirketine verilen imtiyazla, döşenmeye başladı ve 1866 yılında tamamlandı (130 km).

1924Demiryolları millileştirildi.(Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdüriyeti Umumiyesi)(4.136 km)

1927Demiryolları ve bağlantılı limanların yönetimi birleştirildi. (Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi) (5.500 km)

1953T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi (TCDD) adını aldı ve Kamu İktisadi Devlet Teşekkülü oldu.(9.441 km)

1984 TCDD Kamu İktisadi Kuruluşu oldu. (10.263 km)

2009 İlk Yüksek Hızlı Tren (YHT) işletmeciliğine başlandı.(Ankara-Eskişehir)

MEVCUT DURUMDemiryollarının Tarihsel Gelişimi


395

MEVCUT DURUMStatü

KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSÜ (KİT) 233 sayılı KHK’ya tabi ve

sermayesinin tamamı devlete ait

KİK ve İDT’lerin ortak adı

İKTİSADİ DEVLET TEŞEKKÜLÜ (İDT)İktisadi alanda ticari esaslara göre,

kâr amacıyla faaliyet gösteren

MKEK, EÜAŞ, ÇAYKUR,

BOTAŞ, TPAO ve TKİ vb.

KAMU İKTİSADİ KURULUŞU (KİK) İktisadi alanda tekel niteliğini haiz

mal ve hizmetleri, kamu yararı

gözeterek üreten ve pazarlayan

TCDD, DHMİ, PTT ve KEGM


396

MEVCUT DURUM Yolcu Taşımacılığı


2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

3.9 4.6 3.8 3.7 3.9 4.1 3.7 3.6 3.6 4.0

1.31.3

1.3 1.4 1.4 1.51.4 1.8 2.0

3.7

5.25.9

5.2 5.0 5.3 5.65.1 5.4 5.6

7.7

Yolcu Taşımacılığı (milyar yolcu.km)Anahat Banliyö

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

25

50

75

100

125

150

30 27 26 24 24 25 24 23 24 26

48 50 51 52 53 56 55 57 63 95

78 77 77 76 77 81 79 8087

121

Yolcu Taşımacılığı (milyon yolcu)Anahat Banliyö

397

MEVCUT DURUM Yük Taşımacılığı


2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

7.2

8.79.4 9.2 9.7 9.9

10.7 10.311.5 11.7

Yük Taşımacılığı (milyar ton.km)

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110.0

4.0

8.0

12.0

16.0

20.0

24.0

28.0

14.615.9

18.0 19.2 20.2 21.423.5

21.824.4 25.4

Yük Taşımacılığı (milyon ton)

398

MEVCUT DURUMPersonel Verimliliği


2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

10

20

30

40

50

60

70

80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

33

4143 44

49 4752 53

60

70

Personel Verimliliği(yolcu.km+ton.km)/bin kişi

Personel - bin kişi Trafik - milyar (yolcu.km + ton.km)Personel Verimliliği

Pers

onel

Say

ısı (B

in K

işi)

Trafi

k (m

ilyar

(yol

cu.k

m+t

on.k

m))


PROJE SAHİBİ PROJE SAYISI PROJE TUTARI

2011 YILI SONUNA KADAR

HARCAMA

2012 YILI YATIRIMI

TCDD GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 31 30.075 6.594 4.112

TCDD 2012 YILI YATIRIM PROGRAMI

DEMİRYOLU YATIRIMLARI

Milyon TL

YILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 TOPLAM 2012 2013 2014

Kesin Harcama 111 192 383 432 853 807 1.059 1.313 2.373 2.553

10.076 4.112 6.360 6.405

YILLAR İTİBARİYLE YATIRIM HARCAMALARI (TCDD) Milyon TL

3910

SUNUM PLANI

Mevcut Durum





3911

DEMİRYOLU SEKTÖRÜ - HEDEF 2023 Mevcut Hatların Yenilenmesi

YENİLENMİŞ KONVANSİYONEL HATLAR

YENİLEMESİ DEVAM EDEN HATLAR

YENİLENECEK HATLAR

YENİ YÜKSEK HIZLI HATLAR

Taşıma Kapasitesinde : % 45 artış

ANKARAESKİŞEHİR

KAYSERİ

KONYA

SİVAS

ERZİNCAN

İSTANBUL

İZMİR

BALIKESİR

AFYON

MANİSA

KARS

MALATYA

ELAZIĞ

DİYARBAKIR

GAZİANTEP

AYDIN

ADANA

MERSİN

ADAPAZARI

EDİRNE

SAMSUN

ERZURUM


Yenilemesi devam eden ve yenilenecek hatlar: 2.210 km (% 18)

2015 yılında çalışmaların tamamlanması planlanmaktadır.

3912

DEMİRYOLU SEKTÖRÜ - HEDEF 2023 Mevcut Hatların Sinyalizasyonu

SİNYALLİ KONVANSİYONEL HATLAR

YAPIMI DEVAM EDEN HATLAR

YAPILACAK HATLAR

SİNYALLİ YÜKSEK HIZLI HATLAR


ANKARAESKİŞEHİR

KAYSERİ

KONYA

SİVAS

ERZİNCAN

İSTANBUL

İZMİR

BALIKESİR

AFYON

MANİSA

KARS

MALATYA

ELAZIĞ

DİYARBAKIR

GAZİANTEP

AYDIN

ADANA

MERSİN

ADAPAZARI

EDİRNE

SAMSUN

ERZURUM


Sinyalizasyonu devam eden ve yapılacak hatlar : 8.092 km (% 67)


3913

DEMİRYOLU SEKTÖRÜ - HEDEF 2023 Mevcut Hatların Elektrifikasyonu

ELEKTRİKLİ KONVANSİYONEL HATLAR

YAPILACAK HATLAR

ELEKTRİKLİ YÜKSEK HIZLI HATLAR


ANKARAESKİŞEHİR

KAYSERİ

KONYA

SİVAS

ERZİNCAN

İSTANBUL

İZMİR

BALIKESİR

AFYON

MANİSA

KARS

MALATYA

ELAZIĞ

DİYARBAKIR

GAZİANTEP

AYDIN

ADANA

MERSİN

ADAPAZARI

EDİRNE

SAMSUN

ERZURUM


Elektrifikasyonu devam eden ve yapılacak hatlar : 7.953 km (% 66)YAPIMI DEVAM EDEN HATLAR


3914

TEMİN EDİLECEK ÇEKEN ARAÇLAR

300 Adet Elektrikli Anahat Lokomotifi

144 Adet EMU – DMU Seti

180 Adet Hızlı Tren Seti

TEMİN EDİLECEK ÇEKİLEN ARAÇLAR

• 8.000 Adet Yük Vagonu

DEMİRYOLU SEKTÖRÜ - HEDEF 2023 Araç Filosunun Modernizasyonu


Kuruluşumuzun araç filosunun % 58 ’i 20 yaş ve üzerindedir.


3915

Güllük

Sincan Yerköy

KarasuEreğli

KartalSapancaHalkalı

Turgutlu

Torbalı

Manavgat

Alanya

Aliağa

Karkamış

HaburUlukışla

Yenice

Boğazköprü

Polatlı

Gemlik

Nusaybin

Cizre

Narlı

Hanlı

Mürşitpınar

DEMİRYOLU SEKTÖRÜ - HEDEF 2023 Yeni Hat Yapımları


K A R A D E N İ Z2023 yılına kadar yaklaşık 10.000 km YHT ve 4.000 km konvansiyonel hat yapılarak,

Toplam Demiryolu Ağının 25.940 km’ye yükseltmesi hedeflenmiştir.

MEVCUT YHT HATLARI

MEVCUT KONVANSİYONEL HATLAR

2011- 2015 YHT HATLARI

2011- 2015 KONVANSİYONEL HATLAR

2016- 2023 KONVANSİYONEL HATLAR

2016- 2023 YHT HATLARI

HALEP

ANKARAESKİŞEHİR

KAYSERİ

KONYA

SİVAS

ERZİNCAN

İSTANBUL

İZMİR

BALIKESİR BURSA

AFYON

UŞAKMANİSA

KARAMANANTALYA

BARTIN

TRABZON

KARS

MALATYA

ELAZIĞ

DİYARBAKIR

MARDİN

GAZİANTEP

AYDIN

ADANA

MERSİN

ADAPAZARI

EDİRNE

ŞANLIURFA

SAMSUN

ERZURUM

BİLECİK

Kurtalan

Demiryolu Payı Hedefleri Mevcut Durum

Yolcu Taşımacılığı: %10 % 2

Yük Taşımacılığı : %15 % 5

3916

SUNUM PLANI

Mevcut Durum






NEDEN YENİDEN YAPILANMA? Temel Gerekçeler

Demiryolu taşımacılığını serbestleştirmek suretiyle, mevcut altyapı kapasitesini daha

verimli ve etkin kullanarak daha fazla yük ve yolcu taşınmasını uygun maliyetle

sağlamak.

Kullanıcılara daha kaliteli ve güvenilir hizmet sunmak,

Demiryollarını rekabet yoluyla yeniden canlandırmak,

Diğer ulaşım türlerine karşı demiryollarının rekabet gücünü artırmak,

Ulaştırma türleri arasındaki dengeyi demiryolları lehine yeniden kurmak,

Bağımsız bir düzenleme - denetleme yapısı oluşturmak,

Avrupa Birliği ülkeleriyle uyumu sağlamak,



NEDEN YENİDEN YAPILANMA?Havacılık Sektörü Örneği

ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI

Altyapı Kullanıcıları:

HAVAYOLU TAŞIMACILIK İŞLETMELERİ

Sahibi: Özel Sektör ve Devlet

Altyapı Hizmet Sunucuları:

DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ (DHMİ)

Sahibi: Devlet

Düzenleme ve Denetleme Otoritesi

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ


Bağımsız İnceleme ve Tavsiye Birimi

KAZA ARAŞTIRMA ve İNCELEME KURULU(Karayolu, Demiryolu, Denizyolu, Havayolu)


NEDEN YENİDEN YAPILANMA?Havacılık Sektörü Örneği


2002(TEKEL)

2010(REKABET)

İç Hatlar Yolcu Yolcu Sayısı (milyon kişi) 8,5 50 + % 488

İç Hatlar Toplam Ciro (milyar $) 2,2 17 + % 673

Taşınan Kargo Miktarı (bin ton) 715 1500 + % 110

İstihdam (bin kişi) 48 100 + % 108

İç Hatlar Uçuş Noktası 25 46

İç Hatlarda Kullanılan Büyük Uçak Sayısı 135 365

Yurt Dışı Uçuş Noktası 60 157


NEDEN YENİDEN YAPILANMA?Almanya Demiryolları (DB AG)

Eşleştirme projesi yaptığımız Alman Devlet Demiryolları (DB AG)

1993 yılında yeniden yapılandırılmış ve 1994’ ten itibaren sektör

serbestleştirilmiştir. Serbestleşme sonrası, Alman Hükümetinin

DB AG ye 1993 yılından itibaren sağladığı destekler:

• 1993 yılına kadar birikmiş 33 milyar € borcunu devraldı

• 1994-2002 yılları arasında 17 milyar € mali destek verdi

• 1994-2006 yılları arasında hükümet tarafından karşılanan

99 milyar € yatırım yapılmıştır.

• BU ÖNLEMLERİN SONUCUNDA DB AG 2003’DEN İTİBAREN

KÂRA GEÇMİŞTİR.25.06.2012 D e m i r y o l u S e k t ö r ü n ü n Ye n i d e n Y a p ı l a n d ı r ı l m a s ı



DB AG Yeniden Yapılanma sonrasında •1994-2006 yılları arasında 99 milyar € yatırımla;

•performansını ciddi şekilde geliştirdi, •Hazineye yük olmaktan çıktı.

2003 0,5 milyar € kâr

20101,9 milyar € kâr

Ekonomik krizin etkileri

1994 3 milyar € zarar

Yeniden Yapılanma ve Yeni Yatırımların sonucu:

Z a r a r K â r

Kaynak: Alman Demiryolları





1994 20100

20

40

60

80

100

120

140

70,6 80.4

70.6107.326.9

YÜK TAŞIMACILIĞI (milyar ton*km)

TOPLAM

Diğerleri

% 15

% 52

1994 20100

20

40

60

80

100

120

140

65.2 77.4

0

5.765.2 83.1

YOLCU TAŞIMACILIĞI (milyar kişi*km)

TOPLAM

Diğerleri% 27

% 19

YÜKDEMİRYOLU

PAYI%

16,7%

17,2YOLCU

DEMİRYOLU PAYI

% 7,4

% 10,1

TOPLAM

TOPLAM

Özel Tren İşletmecileri

Özel Tren İşletmecileri


NEDEN YENİDEN YAPILANMA?Avrupa Birliği Temel Demiryolu Mevzuatı


TCDD ve TÜRKTREN AŞ bağlamında ilgili AB Ana Mevzuatı:

91/440/AET Direktifi ile bu direktifi değiştiren 2001/12/AT, 2004/51/AT,

2006/103/AT ve 2007/58/AT direktifleri:

• Tren işletmeleri ile altyapı işletmeleri yönetimlerinin ayrılması,

• Tren işletmelerinin idari bağımsızlıklarının sağlanması,

• Tren işletmelerinin mali yapılarının güçlendirilmesi ve

• Uluslar arası tren işletmelerinin, üye devletlerin demiryolu altyapısına

erişiminin sağlanması.

3924

SUNUM PLANI

Mevcut Durum





3925

YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIBazı Ülkelerde Altyapı – Tren İşletmeleri Ayrımı


UDHTCDD

Avrupa Birliği Üyesi Ülkeler

Rusya

İranIrak

S. Arabistan

Fas

Cezayir

İsrail

Mısır

Ermenistan

GürcistanAzerbeycan

Suriye

Ürdün

Altyapı-İşletme ayrımı yapmış Ülkeler

Altyapı-İşletme ayrımı yapmamış Ülkeler


YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIMevcut Demiryolu Sektörü


Altyapı Hizmet Sunucusu ve Kullanıcısı:

T.C. DEVLET DEMİRYOLLARI İŞLETMESİ

(TCDD)

Sahibi: Devlet

Düzenleme ve Denetleme

DEMİRYOLU DÜZENLEME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ(Emniyet , Lisans ve Düzenleme Makamı)

Bağımsız İnceleme Birimi



655 sayılı KHK ile 2011 Kasım ayında kuruldu


YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIYeni Sistem Nasıl Çalışacak

Doğal Tekel

Mevcut Sistem Yeni Sistem

Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı Tekel Rekabete Açık

Uluslararası Yolcu Taşımacılığı Tekel Rekabete Açık

Yurtiçi Yük Taşımacılığı Tekel Rekabete Açık

Uluslararası Yük Taşımacılığı Tekel Rekabete Açık

Altyapının Kullanımı Tekel Serbest Erişime Açık



YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIPlanlanan Demiryolu Sektörü



TÜRKTREN A.Ş.

Sahibi: Devlet

Altyapı Hizmet Sunucusu:

T.C. DEVLET DEMİRYOLLARI İŞLETMESİ

(TCDD)

Sahibi: Devlet

Düzenleme ve Denetleme

DEMİRYOLU DÜZENLEME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ(Emniyet , Lisans ve Rekabet Makamı)

Bağımsız İnceleme Birimi



DEMİRYOLU

TREN İŞLETMECİLERİ

Sahibi: Özel Sektör


3929

TÜDEMSAŞ

Bağlı Ortaklık

Demiryolu Sanayii

TÜLOMSAŞ

Bağlı Ortaklık

Demiryolu Sanayii

TÜVASAŞ

Bağlı Ortaklık

Demiryolu Sanayii

• Lokomotif

• Yük Vagonu

• Yolcu Vagonu

Üretimi

TÜRKTREN

İDT

Tren İşletmecisi

• Yolcu taşımacılığı• Yük taşımacılığı


YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIKanun Taslağının Getirdiği Temel Değişiklikler-Yeni TCDD


TCDD ve TÜRKTREN, UDH’nın ilgili Kuruluşu,

TÜVASAŞ, TÜLOMSAŞ ve TÜDEMSAŞ ise TCDD’nin Bağlı Kuruluşu haline getiriliyor.

TCDD

KİK

Altyapı İşletmecisi

• Hızlı tren hatlarının yapımı• Altyapının bakımı, • Tahsis ve ücretlendirme, • Trafiğin yönetimi

ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI(UDH)

?


YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARI Kanun Taslağının Getirdiği Temel Değişiklikler

TCDD VE TÜRKTREN -YATIRIM VE FİNANSMAN DURUMU

TÜRKTREN A.Ş. - İDT

Yatırımlarının finansmanı ile işletme bütçesindeki finansman açıkları 5 yıl süreyle Hazine tarafından karşılanacaktır.

TCDD - KİK

Altyapı yatırımları merkezi bütçeden yapılacak. Altyapı dışındaki yatırımlar ile işletme bütçesindeki finansman açıkları 5 yıl süre ile Hazine tarafından karşılanacaktır.


TCDD VE TÜRKTREN - PERSONEL DURUMU

• Personel, TCDD ile TÜRKTREN A.Ş. arasında paylaştırılacak,

• Personelin özlük haklarında değişiklik olmayacak,

• Emekli olan memurların ikramiyeleri yüzde otuz fazlasıyla ödenecektir.


3931

YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARI Yolcu ve Yük Taşımacılığı Öngörüleri


1990-2000 2001-2010 2011 20230

20

40

60

80

100

9 9 12

95

Yük Taşımacılığı (milyar ton.km)

1990-2000 2001-2010 2011 20230

40

80

120

160

200

16 19 25

190

Yük Taşımacılığı (milyon ton)

1990-2000 2001-2010 2011 20230

20

40

60

80

100

6 5 8

76

29

47

Yolcu Taşımacılığı (milyar yolcu.km)

Anahat Banliyö

1990-2000 2001-2010 2011 20230

250

500

750

1,000

1,250

127 79 121

1,120

103

1,017

Yolcu Taşımacılığı (milyon yolcu)

Anahat Banliyö

3932

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

-2,000

-1,750

-1,500

-1,250

-1,000

-750

-500

-250

0

250

500

750

1,000

YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIMali Durum Öngörüleri

08.05.2012

TCDD + TÜRKTREN = EBITDA

Yatırım yapılırsa

Yatırım yapılmazsa

2011 Yılı fiyatları ile milyon TL

ZARARIN 2002 YILINDAN İTİBAREN AZALMA EĞİLİMİNDE OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR. 2004, 2008 VE 2010 YILLARINDAKİ ZARAR ARTIŞI, ALTYAPI VE GAR-İSTASYON BAKIM ve HEMZEMİN GEÇİT

HARCAMALARININ ARTIŞINDAN KAYNAKLANMAKTADIR.

3933

YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIHarici Maliyetlerde Azalma – Yolcu Taşımacılığı


Demiryolları yapılanmasını ve yatırımları tamamladığında (2023 yılında),

Yıllık 68 milyar yolcu*km daha fazla yolcu taşıma gerçekleştirilecektir.

Harici Maliyetlerde: (Kaza, hava kirliği, gürültü, iklim değişikliği, şehirleşme ve doğal yaşam etkileri -Kaynak: UIC, AB)

Otobüse kıyasla yıllık 2 milyar TL tasarruf anlamına gelmektedir.

3934

Demiryolları yapılanmasını ve yatırımları tamamladığında (2023 yılında),

Yıllık 85 milyar ton*km daha fazla yük taşıma yapacaktır.

Harici Maliyetlerde: (Kaza, hava kirliği, gürültü, iklim değişikliği, şehirleşme ve doğal yaşam etkileri -Kaynak: UIC, AB)

Kamyona kıyasla yıllık 11,9 milyar TL tasarruf anlamına gelmektedir.

YAPILANMA SONRASI DEMİRYOLLARIHarici Maliyetlerde Azalma – Yük Taşımacılığı


3935

A r z e d e r i m .

2 5 H a z i r a n 2 0 1 2

25 haziran 2012

Documents