1.deney aerobik anaerobik

ÖZET

Yapılan bu deneyin amacı mikroorganizmaların ihtiyaçlarına uygun ortamların

hazırlanması ve gıdalardan izole edilmesidir. Bu amaçla psikofilik bakteri sayımını

gerçekleştirebilmek için 4°C’de muhafaza edilmiş hamsi numune olarak kullanıldı. Besiyeri

olarak ise plate count agar kullanılıp 10°C’de 7 gün inkübasyona bırakıldı.

GİRİŞ

Mikroorganizmaların ihtiyaçlarına uygun ortamların hazırlanması ve gıdalardan izole

edilmesi deneyin amacıdır. 10’luk dilüsyonların hazırlanması ve yayma plak yöntemiyle

ekimin gerçekleştirilmesi yapılmış olan prensibidir. Deney gıdalardaki mikroorganizma

miktarlarının ölçülmesi, numune hazırlama ve mikroorganizma ekimi açısından önemlidir.

TEORİK BİLGİ

Bakterilerin Gelişimine Etki Eden Faktörler

Bir ortamda bakterilerin bulunması veya faaliyet göstermesini çevre koşulları etkiler.

Bakterilerin gelişimine; hava (O2), sıcaklık, ortamın asitliği (pH), nem ve ozmotik basınç etki

eder.

Oksijen

Mikroorganizmaların çoğalmaları için en önemli gaz oksijendir. Oksijene olan

ihtiyaçlarına göre bakteriler beş grupta incelenebilir.

Aeroplar: Bu bakteriler çoğalmaları için oksijenli ortamda bulunmaları zorunludur.

Anaerop: Bu bakteriler oksijenli ortamda çoğalamaz. Bunlara mutlakanaerop

bakteriler de denir.[1] Bu grup içinde havayı (daha doğru bir deyimle oksijeni) farklı

derecelerde tölere eden gruplar vardır.

- Aerotolerantlar : Anaerob bakterilerin gelişimi için ortamda oksijen kesinlikle

istenmezken aerotolerantlar belirli bir miktar oksijeni tolere edebilirler.

- Mikroaerofilik/kapneik mikroorganizmalar ise gelişmeleri için çok az oksijen

yanında belirli konsantrasyonlarda CO2’e gerek duyarlar. [1-2]

Fakültatif anaerop: Oksijenli ve oksijensiz ortamda çoğalma ve metabolik etkilerini

sürdürme yeteneğindedir.

1

Sıcaklık

Bakteriler sıcaklık isteklerine göre üç grupta toplanır.

Psikrofil (soğuk seven) bakteriler: Üreme ısıları en düşük 0ºC, en uygun sıcaklık

ise 15-20ºC arasındadır. Soğukta saklanan besinlerin bozulmasında önemli olan bakterilerdir.

Bazı toprak ve deniz bakterileri, balıklar için patojen olan bazı bakteriler bu grupta yer alır.

[1-3]

Mezofil (ılık seven) bakteriler: En düşük üreme ısıları 5-15ºC, en uygun sıcaklık ise

20-40ºC arasındadır. Özellikle insan ve sıcak kanlı hayvanlarda hastalık yapan bakteriler bu

gruba dahildir.[1]

Termofil (sıcak seven) bakteriler: En düşük üreme ısıları 15-25ºC, en iyi faaliyet

sıcaklıkları 45-55ºC arasında olmakla birlikte 60-70ºC’ de faaliyet gösterenler de bulunur.

Özel protein yapıları ve enzim mekanizmaları sayesinde yüksek ısıya karşın denatüre olmadan

yaşayabilirler. Konserve ve pastörize besinlerin bozulmasında etkin rolleri vardır.[1-3]

2

Tablo 1. Sıcaklık gereksinimlerine göre mikroorganizmalar ve gelişme sıcaklıkları [1]

Yayma plak: Bu yöntemde ise, petri kutusuna önce agarlı besiyeri dökülür,

katılaştıktan sonra sıvı gıda maddesinden doğrudan ya da uygun seyreltisinden 0,1 mL

aktarılıp, "Drigalski spatülü" olarak adlandırılan cam çubuk ile yayılır. Gıdadaki

mikroorganizma sayısı bu yöntemin kullanılabileceği kadar yüksek ise, dökme yöntemine

tercih edilmelidir.[4]

3

MATERYAL VE YÖNTEM

Kullanılan malzemeler; önceden hazırlanmış plate count agarlı besiyeri, dilüsyon

sıvısı olarak %0,1’lik kazein peptonlu su, numune olarak hamsi, steril pipet, hassas terazi.

Yapılan bu deneyde psikofilik bakteri sayımı için +4ºC’de muhafaza edilmiş hamsi

kullanılmış olup, besiyerine ekim aseptik şartlar altında yayma plak yöntemiyle yapılmıştır.

Deneyin yapılışının akım şeması;

Deneyin yapılma koşulları; -Deney oda koşullarında bek alevi çatısı altında

- Aseptik şartlara uygun

4

Yayma plak yöntemiyle ekim yapılmış olan petri kutuları psikofilik mikroorganizmalar için inkübasyon koşulları olan 10°C'de 7 günlüğüne inkübasyona buzdolabına

bırakıldılar.

10-1, 10-2 ve 10-3 olarak hazırlanmış olan dilüsyonlardan 0,1mL alınarak plate count agarlı besiyerlerine aktarıldı ve steril drigalski özesi ile yayma işlemi yapıldı. Her dilüsyon için 2'şer

tane steril besiyerine ekim işlemi gerçekleştirildi.

10'luk seri dilüsyonları hazırlandı. (10-3 'e kadar dilüsyonları hazırlandı.)

Hassas terazi üzerinde sıfırlanmış olan %0,1'lik 90 mL'lik dilüsyon sıvısı içerisine , 4°C'de muhafaza edilmiş olan hamsiden 10,32 gram eklendi ve 1 dakika homojenize olması için

erlen çalkalandı.

HESAPLAMALAR

Koloni hesaplamada kullanılan eşitlikler aşağıdakilerdir

sayı( kobml )= koloni sayısı× seyreltme faktörüaktarılanhacim

seyraltme faktörü= 1seyreltme oranı

koloni sayısı=1. petri kutusundakimo sayısı+2. petri kutusundakimo sayısı2

1.grup için;

Bu grubun 10-1’lik ve 10-2‘lik dilüsyonlarından hazırlanana petri kutularında

sayılamayacak kadar çok mikroorganizmanın oluştuğu gözlemlenmiştir. (300den fazla

olduğundan detaylı bir şekilde sayılamamıştır.). 10-3 ’lük dilüsyondan hazırlanan petri

kutularında da mikroorganizma olmadığından bu 1. grup için hesaplama işlemi

yapılamamıştır.

2.grup için;


sayılamayacak kadar çok mikroorganizmanın oluştuğu gözlemlenmiştir. 10-3 ’lük dilüsyondan

hazırlanan petri kutularındaki sayım sonucu ise 87-64’tür. Hesaplama 10 -3 ’lük dilüsyon için

yapıldı.

koloni sayısı=87+642

=76

seyraltme faktörü= 110−3 =103

sayı( kobml )=76×103

0,1=76×104 kob /ml

3.grup için;


sayılamayacak kadar çok mikroorganizmanın oluştuğu gözlemlenmiştir. (300den fazla

olduğundan detaylı bir şekilde sayılamamıştır.). 10-3 ’lük dilüsyondan hazırlanan petri

5

kutularında da mikroorganizma olmadığından bu 3. grup için hesaplama işlemi

yapılamamıştır.

4.grup için;



hazırlanan petri kutularındaki sayım sonucu ise 35-76’dır. Hesaplama 10-3 ’lük dilüsyon için

yapıldı. koloni sayısı=35+76

2=56



0,1=56×104 kob /ml

5.grup için;

Bu grubun 10-1’lik, 10-2‘lik ve 10-3 ’lük petrilerinden mikroorganizma oluşumu

gözlenemediğinden hesaplama yapılmamıştır.

6.grup için;

Bu grubun 10-1’lik dilüsyonundan hazırlanana petri kutusunda sayılamayacak kadar çok

mikroorganizmanın oluştuğu gözlemlenmiştir bu yüzden hesaplama 10-2‘lik dilüsyondan

hazırlanmış petri kutularının (4-23) sayım sonucu kullanılmıştır.

koloni sayısı= 4+232

=14



0,1=14×103 kob /ml

7.grup için;

Bu grubun 10-1’lik dilüsyonundan hazırlanana petri kutusunda sayılamayacak kadar çok

mikroorganizmanın oluştuğu gözlemlenmiştir bu yüzden hesaplama 10-2‘lik dilüsyondan

hazırlanmış petri kutularının (166-387) sayım sonucu kullanılmıştır.

6


=277



0,1=277×103 kob/ml

8.grup için;

Bu grubun 10-1’lik dilüsyonundan hazırlanana petri kutusunda 52-61 sayım yapılmıştır.

Numuneye en yakın olan olduğundan hesaplama 10-1’lik dilüsyonundan hazırlanan petrilere

gre yapılmıştır.


=57


sayı( kobml )=57×100,1

=57×102 kob/ml

9.grup için;



hazırlanan petri kutularındaki sayım sonucu ise 20-108’dır. Hesaplama 10-3 ’lük dilüsyon için

yapıldı. koloni sayısı=20+108

2=64


sayı( kobml )= 64×103

0,1=64×104 kob/ml

10.grup için;

Bu grubun 10-1’lik, 10-2‘lik ve 10-3 ’lük petrilerinden mikroorganizma oluşumu

gözlenemediğinden hesaplama yapılmamıştır.

7

BULGULAR

Tüm grupların inkübasyon sürelerinin sonucunda elde edilen mikroorganizma sayımları

aşağıdaki Tablo1 ‘de verilmiştir. 30-300 sayım aralığı olarak alınmış olup ‘SKÇ’ ifadesi

sayılamayacak kadar çok mikroorganizmayı temsil etmektedir.

Tablo1. Tüm gruplar için inkübasyon sonrası mikroorganizma miktarları

Grup No Numune Mikroorgani

zma grubuİnkübasyon

koşulları 10-1 10-2 10-3

1 Konserve Anaerobik 37°C 24-48 saat SKÇ-0 0 0

2 Salata Mezofilik 30°C 48 saat SKÇ SKÇ 87-64

3 Hamsi Psikofilik 10°C 7gün SKÇ SKÇ 0

4 Açık satılan peynir Aerobik 37°C 24-48 saat SKÇ SKÇ 35-76

5 Konserve Termofilik 45°C 48saat 0 0 0

6 Marul Mezofilik 30°C 48 saat SKÇ 4-23 2-14

7 Maydonoz Aerobik 37°C 24-48 saat SKÇ166-

38758-55

8 Hamsi Mezofilik 37°C 48 saat 52-61 3-4 0

9 Salata Mezofilik 30°C 48 saat SKÇ SKÇ20-

108

10Dolapta bekletilmiş

açılmış sosisPsikofilik 10°C 7gün 0 0 0

8

TARTIŞMA

Grup 1, numune olarak konserveyi kullanmıştır ve sonuçlar 10-1’lik dilüsyonlardan

hazırlanmış olan petri kutularında biri hariç beklenildiği gibidir. Çünkü getirilmiş olan

konservenin tarihi geçmemiş ve üretim sırasında uygun şekilde steril edilmiştir.

Beklenilmeyen sonucun nedeni ise deney esnasında kontaminasyonun olması olabilir.

Grup 2, numune olarak salata kullanmıştır. Sonuçları ise beklenildiği gibidir.

Salatada kullanılan malzemelerin iyi temizlenmedikleri beklenilen bir sonuçtur ve

mikroorganizma yükü oldukça fazla gözlemlenmiştir.

Grup 3, numune olarak 4°C’de muhafaza edilmiş hamsi kullanmıştır ve sonuçları 10-

1 ve 10-2 dilüsyonlarından hazırlanmış olan petri kutuları için beklenildiği gibi

mikroorganizma yükü oldukça fazla olup sayım aralığının dışında olduğu gözlemlenmiştir.

Ancak 10-3’lük dilüsyondan hazırlanmış olan petri kutularında mikroorganizma yükünün 0

olduğu görülmüştür. Bunun sebebi ise drigalski spatülünün yeterince soğutulmadan yayma

işleminin yapılmış olması olabilir.

Grup 4, numune olarak açıkta satılan peyniri kullanmıştır ve sonuçlarının

beklenildiği gibi yüksek mikroorganizma yüklü olduğu sonucu gözlemlenmiştir.

Grup 5, numune olarak konserve kullanmıştır ve konservenin üretim sırasında iyi

steril olması beklenildiğinden sonuçlarda termofilik bakteri oluşumu gözlemlenmemiştir.

Grup 6, numune olarak marul kullanmıştır ve deneyde dilüsyon sıvılarından petri

kutularına aktarımdan kaynaklanmış olan hatalardan dolayı ya da pipetle alırken homojen

olmayan bir noktadan alınmasından dolayı gözlemlenen sonuçlar tam olarak beklenildiği

değildir.

Grup 7, numune olarak maydonoz kullanmıştır ve dilüsyonlarının seyrelme oranınca

mikroorganizma yükünün azaldığı, numunedeki mikroorganizma yükü ise beklenildiği gibi

yüksektir.

9

Grup 8, numune olarak hamsi kullanmıştır. Mezofilik mikroorganizma yükünün

beklenildiği gibi az olduğu gözlemlenmiştir.

Grup 9, numune olarak salata kullanmıştır. Salatada kullanılan malzemelerin iyi

temizlenmedikleri beklenilen bir sonuçtur ve mikroorganizma yükünün ise grup 2 gibi

oldukça fazla gözlemlenmiştir.

Grup 10, numune olarak dolapta bekletilmiş açılmış sosis kullanmıştır ve

mikroorganizma gelişimi hiç gözlemlenmediğinden sonuçlar beklenildiği gibi değildir. Deney

sırasında drigalski spatülünün yeterince soğutulmadan kullanılmış olması

mikroorganizmaların yanmasına ve dolayısıyla bu deney sonucuna neden olmuş olabilir.

SONUÇ

Deney sonucunda aerobik / anaerobik, psikofilik / mezofilik / termofilik bakteri

grubundaki mikroorganizmalar için uygun ortamların hazırlanması ve gıda numunelerinden

izole edilmesi öğrenildi.

KAYNAKLAR

[1]http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/gida/moduller/

genel_mikrobiyoloji.pdf

[2]http://www.mikrobiyoloji.org/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?

F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFA6B896F16D985D5D

[3] aves.istanbul.edu.tr/ImageOfByte.aspx?Resim=8&SSNO=3&USER...

[4] http://baytarizm.blogspot.com.tr/2013/03/mikrobiyolojik-analiz-yontemleri.html

10

http://baytarizm.blogspot.com.tr/2013/03/mikrobiyolojik-analiz-yontemleri.html

http://www.mikrobiyoloji.org/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFA6B896F16D985D5D

http://www.mikrobiyoloji.org/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFA6B896F16D985D5D

http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/gida/moduller/genel_mikrobiyoloji.pdf

http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/gida/moduller/genel_mikrobiyoloji.pdf

1.deney aerobik anaerobik

Documents