"Вялікая вайна" і Грунвальдская бітва

Узмацненне крыжакоў:

• 1398 г. - атрымалі Жамойць;• Захапілі частку Польшчы

Злучылі свае лівонскія і прускія ўладанні з Германіяй

План падзелу Польшчы паміж Ордэнам і Германіяй.

Польшчы патрэбен саюзнікСаюзнік – ВКЛ

У ВКЛ канфлікт з Ордэнам з-за Жамойці:Фармальна - Жамойць належыць Ордэну;Фактычна - Вітаўт падтрымлівае паўстанні жамойтаў супраць Ордэна.

Падрыхтоўка да вайныСнежань 1408 г. – тайная нарада Вітаўта і Ягайла ў Наваградку:пачаць вайну у 1409 г.

Але!Вайну абвясцілі крыжакі.

Сітуацыя ў Жамойці1409 г. - голад у Жамойці.

Ягайла даслаў туды караблі «з хлебам».

Крыжакі затрымалі іх

Там зброя

Вітаўт - на бок жамойтаў;

Польшча – калі вайна, мы за Вітаўта.6.08.1409 г. - Ордэн абвясціў Польшчы вайну.

Першы этап вайны

Палякі страцілі частку зямель

Кастрычнік 1409 г. – Ягайла падпісаў часовае перамір'е з

Ордэнам.Але!

Вітаўт заняў Жамойць.

Падчас перадышкі• Збіранне войскаў;• Дыпламатыя:Чэшскі кароль (пасрэднік у мірных перамовах) і кароль Венгрыі – за Ордэн

Снежань 1409 г. - нарада Ягайла і Вітаўта ў Брэсце: падрабязны план вайны.

Аднаўленне ваенных дзеянняўЧэрвень 1410 г. - аднаўленне вайны:Вітаўт і Ягайла – на Мальбарк.Ульрых фон Юнгінген (вялікі магістр Ордэна) даведаўся пра гэта позна

Вырашыў перахапіць іх

Вітаўт і Ягайла – далей на Мальбарк

Другая спроба перахапіць

15 ліпеня 1410 г. - Грунвальдская бітва

Грунвальдская бітва: сілы бакоўКрыжакі:• 15-20 тыс. рыцараў з Еўропы;• 50 харугваў (палкоў) + 1

харугва для аховы межаў дзяржавы.

ВКЛ і Польшча:o30-40 тыс. чалавек;o40 харугваў ВКЛ + 50 харугваў

Польшчы;oХаругвы з Украіны;oАтрад з Чэхіі пад кіраўніцтвам

Яна Жыжкі;oТатарская конніца.

Расстаноўка сілНа чале войск ВКЛ - Вітаўт;Агульнае кіраўніцтва -

Ягайла;Войскі саюзнікаў у 3 лініі

(правы фланг - ВКЛ, левы - Польшча);

Крыжакі - 2 лініі (інакш іх фронт карацейшы).

Пачатак бітвыМоцная атака першай лініі

ВітаўтаСупраць - асноўныя сілы

крыжакоў

Доўгая бітва

Воскі Вітаўта і татары пачалі ўцякаць (для татар - звыклая тактыка, каб пачаць новую

атаку).

Развіццё бітвыПагроза праваму флангу:Выратавалі 3 палкі пад

камандаваннем Сымона Лугвена: выстаяліі дачакаліся 2 і 3 лініі Вітаўта;

У бой першая лінія палякаўЗвалены польскі сцяг

Крыжакі святкуюць перамогу;Але!

У бой - 2-ая лінія палякаў

Заканчэнне бітвы

2-ая лінія крыжакоў - у атаку пад кіраўніцтвам Ульрыха фон Юнгігена;

Спачатку - паспяхова;Але!

Рэшткі войск ВКЛ і Польшчы + 3-яя лінія палякаў

Крыжакі акружаны;Ульрых фон Юнгінген загінуў;Захоплены абоз і баявыя сцягі Ордэна.

Вынік бітвы• Саюзнікі – да Мальбарка;• На шляху бралі без бою прускія

крэпасці;• Аблога Мальбарка

Але!Войскі Вітаўта хутка сышлі

Вітаўт супраць поўнага знішэння Ордэна:

ён хацеў, каб Ордэн стрымліваў Польшчу. Палякі таксама знялі аблогу.

1411 г. - Тарунскі мір.

Умовы:Жамойць - да ВКЛ;Польшча вяртала

тэрыторыі;Шмат грошаў пераможцам.

Значэнне вайныАслабленне і паступовае

знікненне Ордэна (яшчэ праз некалькі войн);

Узрастанне аўтарытэту ВКЛ і Польшчы;

Развіццё гандлю, гаспадаркі і культуры Польшчы і ВКЛ.