1/2016 filechủ tịch cục dự trữ liên bang mỹ janet yellen và các đồng nghiệp...

Báo cáo tóm lược TTTC tháng 1/2016

2

MỤC LỤC

A. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ ................................................................. 3

I. Thị trường tiền tệ - tín dụng .................................................... 3

II. Thị trường ngoại hối và vàng ................................................ 24

B. THỊ TRƯỜNG VỐN ...................................................................... 31

I. Thị trường chứng khoán ........................................................ 31

II. Thị trường BĐS ....................................................................... 31

C. PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH ............................................................ 43


3

A. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ

I. Thị trường tiền tệ - tín dụng

Thị trường tiền tệ - tín dụng thế giới

Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ Janet Yellen và các đồng

nghiệp của bà vừa để ngỏ khả năng sẽ thay đổi lộ trình nâng lãi suất

trong năm 2016 vì triển vọng nền kinh tế không mấy lạc quan. Khả

năng Fed tăng lãi suất trong cuộc họp tháng 3 tới vì thế mà giảm

xuống. Sau cuộc họp kéo dài 2 ngày, Ủy ban thị trường mở (FOMC)

cho biết đang “theo dõi sát sao các diễn biến của nền kinh tế và thị

trường tài chính toàn cầu, đồng thời đánh giá những ảnh hưởng đến

thị trường lao động và lạm phát”.

Nhận định này thể hiện Fed đã nhẹ nhàng kéo lùi tốc độ thắt

chặt chính sách tiền tệ. Tháng 12 năm ngoái, trước khi thị trường

toàn cầu chao đảo, Fed nói rằng các rủi ro đang được cân bằng.

Cuộc họp lần này là một thử thách về truyền thông đối với FOMC.

Bà Yellen vừa phải thừa nhận rằng triển vọng kinh tế toàn cầu đang

xấu đi vừa phải tránh việc gây ra những đồn đoán sai lầm về thời

điểm nâng lãi suất. Thêm vào đó, mới chỉ 6 tuần trôi qua kể từ khi

FOMC nâng lãi suất lần đầu tiên trong gần 1 thập kỷ.Kể từ tháng 12

đến nay, nền kinh tế Mỹ có nhiều dấu hiệu trái chiều trong khi các

thị trường tài chính chao đảo.


4

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sẽ để ngỏ khả năng

tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ.Trước đó, các quyết sách của

ECB nhằm thúc đẩy lạm phát tại Khu vực sử dụng đồng Euro

(Eurozone) trong cuộc họp ngày 3/12/2015 đã khiến các thị trường

tài chính thất vọng.

Lạm phát của Eurozone trong tháng 12/2015 chỉ ở mức

0,2%, còn cách xa mục tiêu ngân hàng này đặt ra trước đó là dưới

2%. Với thành quả không mấy “ngọt ngào” này, người đứng đầu

ECB Mario Draghi bị giới quan sát “kết tội” rằng đã làm giảm độ

tin cậy của ECB, thậm chí còn gây cản trở cho việc kinh tế

Eurozone hồi phục.

Thành viên Ban giám đốc ECB Yves Mersch đã từng tuyên

bố các thị trường tài chính có thể thất vọng về quyết sách mới nhất

của ECB trong cuộc họp hôm 3/12/2015 song cơ quan này vẫn còn

có các biện pháp khác dự phòng để thúc đẩy đà hồi phục kinh tế của

Eurozone.

Ông Mersch không đưa ra phác thảo những giải pháp mà

ECB vẫn còn trong tay để tránh làm dấy lên những dự đoán không

xác thực.Tuy vậy, ông Mersch khẳng định rằng bất kỳ biện pháp

nào mà ECB thực hiện trong tương lai sẽ phải thích hợp.

Trong cuộc họp đầu tiên của năm 2016 diễn ra ngày 21/1,


5

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã quyết định giữ nguyên

lãi suất chủ chốt ở mức thấp kỷ lục trong lịch sử, bất chấp những bất

ổn của các thị trường tài chính thế giới trước những quan ngại liên

quan tới nền kinh tế Trung Quốc.

Tuy nhiên, chính sách này của ECB được cho là sẽ không

kéo dài lâu, trong bối cảnh những yếu tố như bất ổn thị trường, lạm

phát thấp và cổ phiếu ngân hàng sụt giảm có thể sẽ buộc ngân hàng

này phải “đổi ý” trong thời gian tới.

Theo quyết định của ECB, lãi suất đối với các hoạt động tái

cấp vốn chủ chốt trong Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu

(Eurozone) được giữ nguyên ở mức thấp kỷ lục 0,05% từ tháng

9/2014, trong khi lãi suất tiền gửi cũng được giữ nguyên mức -

0,30%.

Quyết định này của ECB không gây bất ngờ khi hầu hết các

chuyên gia đều cho rằng ngân hàng này trước mắt sẽ chưa có biện

pháp nới lỏng trong các chính sách của mình. Đồng euro vẫn ổn

định sau quyết định trên của ECB, với tỷ giá 1 euro đổi được 1,0905

USD.

Trước đó, chuyên gia kinh tế Andrew Cates của ngân hàng

Royal Bank of Scotland (RBS, Anh) cho rằng ECB sẽ giữ nguyên

lãi suất và quy mô chương trình nới lỏng định lượng (QE) hiện thời,


6

mặc dù biến động trên thị trường tài chính và số liệu lạm phát yếu là

những cơ sở củng cố khả năng ECB công bố thêm những chính sách

kích thích kinh tế trong thời gian tới.

Joerg Kraemer, chuyên gia kinh tế thuộc ngân hàng

Commerzbank, cho rằng ECB có thể sẽ giảm lãi suất huy động vào

tháng 3/2016 và nếu dự báo về lạm phát trong Eurozone tiếp tục bị

cắt giảm xuống dưới mức mục tiêu 2% thì ECB sẽ có thêm động lực

để thực hiện điều này.

Biểu đồ 1: Lãi suất đồng USD và EUR trên Thị trường liên ngân

hàng London tháng 01/2016

EUR USD

Nguồn:www.homefinance.nl

Ngân hàng trung ương Trung Quốc PBOC sáng 26/1 vừa

thông báo bơm thêm 440 tỷ Nhân dân tệ, tương đương 67 tỷ USD

vào thị trường.Động thái này nhằm đáp ứng nhu cầu tiền mặt tăng

cao trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán , đồng thời cũng giúp đương đầu


7

với áp lực dòng vốn bị rút ra ngày càng tăng.

Cụ thể, PBOC đã thực hiện các hợp đồng mua lại kỳ hạn 7

ngày trị giá 80 tỷ Nhân dân tệ và hợp đồng kỳ hạn 28 ngày trị giá

360 tỷ Nhân dân tệ. Đây là đợt bơm tiền thông qua hoạt động thị

trường mở lớn nhất của PBOC kể từ năm 2013.

Sự giảm tốc của kinh tế Trung Quốc trong năm 2015 đã gây

ra những hậu quả lớn cho nhiều nước trong khu vực. Đối với hầu hết

các nước, được dự báo tăng trưởng GDP dưới 7% trong năm nay và

những năm tới sẽ là một lý do để ăn mừng. Tuy nhiên, sau ba thập

kỷ tăng trưởng ở mức hai con số, sự đi xuống của nền kinh tế lớn

thứ hai thế giới là một mối quan ngại lớn và không phải chỉ Trung

Quốc phải đối mặt với mối quan ngại này.

Mặc dù sự giảm tốc của Trung Quốc sẽ tạo ra những hệ lụy

tiêu cực cho một số nước, nó cũng đem lại cơ hội cho những nước

khác. Số phận của các nước trong khu vực phụ thuộc vào cấu trúc

nền kinh tế và quan trọng là cách chúng thích ứng với các biến đổi

đang diễn ra trong nền kinh tế của người láng giềng khổng lồ.

Các nước sản xuất nguyên liệu thô như đồng, dầu mỏ và

khoáng sản phục vụ cho sản xuất ở Trung Quốc đang chứng kiến

những thay đổi rõ rệt nhất. Sự đi xuống của nền công nghiệp Trung

Quốc đồng nghĩa với nhu cầu các mặt hàng trên giảm. Các nước


8

như Kazakhstan và Chile có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào lĩnh

vực sản xuất đang gặp thách thức nghiêm trọng trước sự sụt giảm

trên.

Ngày 28/1, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PboC) tiếp

tục "bơm" 340 tỷ nhân dân tệ (52 tỷ USD) vào hệ thống tài chính

nước này. Đây là đợt “tiếp sinh lực” thứ hai cho thị trường trong

vòng ba ngày, nhằm đáp ứng nhu cầu tiền tăng mạnh trước thềm kỳ

nghỉ Tết Nguyên đán.

Một số nhà phân tích nhận định việc PBoC có hàng loạt đợt

“xuất tiền” được xem như là một biện pháp nới lỏng tiền tệ hoặc để

bù đắp dòng vốn đã chảy ra khỏi các thị trường của Trung Quốc

trong thời gian qua. Nguyên do PBoC không muốn giảm tỷ lệ dự trữ

bắt buộc (RRR) của các ngân hàng là vì lo ngại điều này sẽ gây ra

những tác động tiêu cực đối với đồng nội tệ đang yếu đi.

Các nước sản xuất hàng hóa trung gian cũng bị ảnh hưởng.

Chẳng hạn như Nhật Bản, nước chế tạo phụ tùng và linh kiện rồi

xuất khẩu sang Trung Quốc để sản xuất hàng điện tử tiêu dùng. Nói

cách khác, việc xuất khẩu giá trị gia tăng ra thế giới thường đi qua

con đường Trung Quốc. Do đó, sự giảm tốc của Trung Quốc có tác

động rõ rệt lên năng lực xuất khẩu của Nhật Bản.

Nhưng số phận của các nước xuất khẩu hàng hóa cơ bản và


9

hàng hóa trung gian không phải là không thay đổi được. Khách hàng

sẽ không giảm mua điện thoại thông minh, đồ chơi điện tử hay máy

tính mà việc sản xuất những hàng hóa này chỉ đơn giản là chuyển từ

Trung Quốc sang các nước sản xuất có chi phí thấp hơn.

Các nước khác như Ấn Độ và Indonesia trên lý thuyết có thể

nổi lên như là những người khổng lồ xuất khẩu mới. Mặc dù vậy, đề

điều này xảy ra, các nước này sẽ phải đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng

và cải cách chính sách đề làm cho môi trường đầu tư và logistics của

mình trở nên cạnh tranh hơn trên toàn cầu. Một nhóm nước khác

chịu tác động của việc tái cấu trúc ở Trung Quốc lại bán sản phẩm

và dịch vụ cho người tiêu dùng Trung Quốc. Bất chấp tăng trưởng

chậm lại, tiêu dùng hộ gia đình của Trung Quốc đang tăng lên và thị

trường nước này vẫn là một trong những thị trường triển vọng nhất

thế giới. Doanh nghiệp nào có thể tận dụng được sự gia tăng tiêu

dùng này sẽ vẫn hoạt động tốt.

Cho đến nay, các nước bên ngoài Châu Á – như Đức với

ngành công nghiệp ôtô và Mỹ với ngành công nghệ cao là những

nước hưởng lợi chính từ sự gia tăng thu nhập ở Trung Quốc. Nhưng

các nước Châu Á-Thái Bình Dương cũng có phần của mình.

Singapore và Australia đang tận dụng sự gia tăng nhu cầu giáo dục

chất lượng cao ở Trung Quốc bằng cách mở rộng xuất khẩu các dịch

vụ đại học. Nhật Bản đang hưởng lợi từ thói quen chi tiêu mạnh tay


10

của du khách Trung Quốc đến mức mà hiện tượng này được gọi là

“bùng nổ mua sắm” đã trở thành một từ phổ biến ở Nhật.

Nhóm nước thứ ba có thể hưởng lợi bao gồm những nước

cạnh tranh với Trung Quốc. Những nền kinh tế này có thể tăng thị

phần toàn cầu của mình khi Trung Quốc rút khỏi một số lĩnh vực.

Chính bởi vì thành công của mình, giá lao động của Trung Quốc đã

tăng hơn 100% trong mười năm qua, khiến hoc nhiều nước khác –

không chỉ Việt Nam hay Ấn Độ, mà cả các nước đông dân khác như

Bangladesh và Myanmar có giá lao động tương đối rẻ hơn.

Sau cuộc họp kéo dài 2 ngày, BoJ cho biết từ ngày 16/2 Nhật

Bản sẽ chính thức áp dụng mức lãi suất -0,1% đối với một phần các

khoản tiền mà các định chế tài chính gửi tại NHTWđồng thời duy trì

chương trình mua tài sản với khối lượng kỷ lục.Thống đốc NHTW

Nhật Bản Haruhiko Kuroda vừa khiến thị trường thêm tin rằng ông

là người luôn gây ngạc nhiên. Trong các chuyên gia kinh tế tham gia

khảo sát của Bloomberg, chỉ có duy nhất Hajime Takata đến từ Viện

nghiên cứu Mizuho dự báo BoJ sẽ cắt giảm lãi suất sau cuộc họp lần

này, nhưng ông cũng không nghĩ đến trường hợp lãi suất âm.

Chặng đường đi tới mục tiêu duy trì lạm phát bền vững mà

ông Kuroda đang hướng tới vẫn còn đầy chông gai, đặc biệt trong

bối cảnh tiền lương tăng trưởng yếu ớt và giá dầu sụt giảm. Cam kết

sẽ “làm bất kỳ điều gì có thể” để đạt được mục tiêu lạm phát sẽ


11

được thử thách một lần nữa nếu triển vọng tăng trưởng và lạm phát

của Nhật Bản xấu đi.

BoJ đã cam kết sẽ tiếp tục tăng cung tiền với tốc độ 80.000

tỷ yên mỗi năm (tương đương 666 tỷ USD), bằng cách mua vào trái

phiếu Chính phủ, các quỹ ETF và đầu tư vào các quỹ tín thác bất

động sản.Những thách thức mà BoJ đang gặp phải cũng tương tự

như các NHTW khác ở những nước phát triển. Tuần trước Chủ tịch

NHTW Mario Draghi đã phát tín hiệu sẽ tăng thêm biện pháp kích

thích vào tháng 3 tới

Ấn Độ sẽ là “ngôi sao” tăng trưởng trong số các nền kinh tế

đang nổi khi dự kiến nước này sẽ đạt mức tăng trưởng khoảng 7,7%

trong năm 2016, vượt Trung Quốc trong năm thứ hai liên tiếp.Trong

số 7 nền kinh tế mới nổi gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, Mexico,

Nga, Indonesia và Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia Nam Á này sẽ vẫn là ngôi

sao đang lên, trong khi nền kinh tế Brazil, Nga sẽ giảm và Trung

Quốc tăng trưởng chậm lại.Theo báo cáo trên, Ấn Độ sẽ tiếp tục

hưởng lợi từ những cải cách gần đây. Việc cắt giảm lãi suất của

Ngân hàng dự trữ Ấn Độ từ 8% xuống còn 6,75% hồi năm ngoái sẽ

giúp hỗ trợ cho tăng trưởng tiêu dùng và đầu tư trong năm nay.Công

ty tư vấn toàn cầu PricewaterhouseCoopers (PwC) nhận định vốn

đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong lĩnh vực sản xuất “còn chưa

phát triển” của Ấn Độ cũng sẽ tăng khi mức trần đầu tư nước ngoài


12

được nâng lên.PwC dự kiến tốc độ tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc

nội (GDP) của Trung Quốc sẽ ở mức 6,5% trong năm 2016 trong

bối cảnh tăng trưởng trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu của nước

này sẽ tiếp tục tăng trưởng chậm dần.

Trong khi đó, nhóm 7 nền kinh tế phát triển gồm Mỹ, Anh,

Nhật Bản, Đức, Pháp, Italy và Canada dự kiến đạt tốc độ tăng

trưởng nhanh nhất kể từ năm 2010.PwC nhận định sự phục hồi của

nền kinh tế Mỹ sẽ mạnh hơn trong năm 2016, trong khi nền kinh tế

Anh sẽ hưởng lợi từ tăng trưởng tiêu dùng. Khối BRICS (gồm

Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) sẽ trải qua một năm

khó khăn nữa trong năm 2016, nhưng Ấn Độ là một ngoại lệ.

Theo Kyodo, ngày 19/1, IMF hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu

năm 2016 xuống còn 3,4%, do sự sụt giảm tăng trưởng của các nền

kinh tế mới nổi như Trung Quốc.Trong báo cáo “Triển vọng Kinh tế

Thế giới” được điều chỉnh, IMF dự báo Tổng sản phẩm quốc nội

(GDP) toàn cầu sẽ tăng trưởng 3,4 % trong năm 2016, giảm 0,2% so

với dự đoán trước đó.

Theo IMF, kinh tế thế giới tăng trưởng 3,1% trong năm

2015.IMF cũng đã hạ dự báo tăng trưởng của Mỹ đi 0,2%, xuống

còn 2,6% trong năm 2016 và năm 2017.IMF cho biết kinh tế Mỹ đã

tăng trưởng 2,5% trong năm 2015.Theo dự báo của IMF, kinh tế

Trung Quốc sẽ tăng trưởng 6,3% trong năm 2016 và 6% trong năm


13

2017, không có thay đổi so với dự báo hồi tháng 10/2015.IMF cho

hay kinh tế Trung Quốc tăng trưởng 6,9% trong năm 2015.

Thị trường tiền tệ - tín dụng trong nước

Theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư),

trong tháng 1/2016, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đăng ký

cấp mới và tăng thêm là 1,334 tỷ USD, tăng hơn gấp đôi so với cùng

kỳ năm 2015. Trong đó, tổng vốn đăng ký mới là 1,011 tỷ USD bao

gồm 127 dự án mới.Đến ngày 20/1/2016, ước tính các dự án đầu tư

trực tiếp nước ngoài đã giải ngân được 800 triệu USD, tăng 23,1%

so với cùng kỳ năm 2015.

Xuất khẩu của khu vực đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô)

trong tháng 1/2016 đạt 9,745 tỷ USD, tăng 3,2% so với cùng kỳ

năm 2015 và chiếm 70,6% kim ngạch xuất khẩu. Nhà đầu tư nước

ngoài đã đầu tư vào 16 lĩnh vực trong tháng 1. Trong đó, lĩnh vực

công nghiệp chế biến, chế tạo là lĩnh vực thu hút sự quan tâm của

nhà đầu tư nước ngoài nhất với 58 dự án đầu tư đăng ký mới, tổng

số vốn cấp mới và tăng thêm là 905,14 triệu USD, chiếm đến 67,8%

tổng vốn đầu tư đăng ký tháng 1.

Lĩnh vực nghệ thuật, vui chơi, giải trí đứng thứ hai chiếm

15,7% tổng vốn đầu tư. Trong tháng có một dự án lớn số vốn là

210,58 triệu USD đã được đăng ký mới. Berjaya Berhad (Malaysia)


14

đã liên doanh với Công ty TNHH một thành viên xổ số điện toán

Việt Nam đầu tư dự án đầu tư mua sắm và vận hành hệ thống kỹ

thuật, thiết bị, công nghệ, phần mềm và kinh doanh xổ số tự chọn số

điện toán trên lãnh thổ Việt Nam. Đứng thứ 3 là lĩnh vực sản xuất

phân phối điện, nước với một dự án đầu tư mới với tổng vốn đầu tư

đăng ký cấp mới và tăng thêm là 59,22 triệu USD, chiếm 4,4% tổng

vốn đầu tư đăng ký.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng cả

nước (CPI) tháng 1/2016, không đổi so với tháng 12/2015 và chỉ

tăng 0,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong số 11 nhóm hàng hóa và

dịch vụ tính chỉ số CPI, có 9 nhóm tăng giá so với tháng 12/2015.

Trong đó, nhóm giáo dục có mức tăng cao nhất 0,89%, tiếp

theo là nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,44%; nhóm may mặc, mũ

nón, giầy dép tăng 0,37%; nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng

0,3%; nhóm hàng hóa dịch vụ khác tăng 0,29%; nhóm hàng ăn và

dịch vụ ăn uống tăng 0,25%; nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng

0,21%; nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình cùng với nhóm văn hóa

giải trí và du lịch cùng có mức tăng là 0,16%.

Ngoài các nhóm hàng hóa có chỉ số giá tăng trên, có hai

nhóm hàng hóa và dịch vụ giảm giá so với tháng 12/2015 là giao

nhóm giao thông giảm 2,82% và nhóm bưu chính viễn thông giảm


15

0,06%. Trong tháng 01/2016, chỉ số giá là vàng giảm 0,23% và chỉ

số giá đô la Mỹ tăng 0,18% so với tháng trước.

Kết quả chỉ số PMI tháng đâu năm 2016 cho thấy các điều

kiện kinh doanh đã tốt lên và sức khỏe của lĩnh vực sản xuất đã cải

thiện với tốc độ nhanh hơn một chút so với cuối năm 2015. Theo đó,

trong tháng đâu năm 2016, chỉ số PMI ngành sản xuất đã tăng t ừ

mức 51,3 điểm của tháng trước lên 51,5 điểm.

Số lượng đơn đặt hàng mới trong tháng 1 đã tăng tháng thứ

hai liên tiếp và với một tốc độ nhanh hơn so với tháng 12. Các công

ty cho biết nhu cầu khách hàng tăng là nhân tố chính làm cho số

lượng đơn đặt hàng mới tăng. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới

cũng tăng trong tháng, mặc dù với một tốc độ yếu hơn. Số lượng

đơn đặt hàng mới tổng thể tăng đã góp phần làm tăng sản lượng lần

thứ hai trong hai tháng, với tốc độ tăng gần như ngang bằng so với

tháng trước.

Bên canh đó , chi phí đầu vào tiếp tục giảm trong tháng 1,

kéo dài thời kỳ giảm 7 tháng liên tiêp . Ngoài ra, tốc độ giảm nhanh

hơn so với tháng 12, khi các thành viên nhóm khảo sát cho rằng chi

phí đầu vào giảm là do giá cả hàng hóa giảm, đăc biêt là giá dầu.

Việc làm và hoạt động mua hàng tăng được cho là do yêu

cầu sản xuất tăng lên. Việc làm tăng lần thứ chín trong mười tháng


16

qua, mặc dù tốc độ tăng chỉ là nhẹ. Trong khi đó, hoạt động mua

hàng hóa đầu vào tăng với tốc độ nhanh hơn tháng trước. Hoạt động

mua hàng tăng lên đã làm một số công ty tăng tồn kho hàng hóa đầu

vào.

Điêu này cho thấy các công ty trong nước vẫn có thể thu hút

số lượng đơn đặt hàng mới cho dù môi trường kinh doanh toàn cầu

còn khó khăn. Trong khi mức độ tạo việc làm còn yếu, lượng công

việc chưa thực hiện tăng lên cho thấy các nhà sản xuất có thể cần

tuyển thêm nhân sự trong những tháng tới để đáp ứng cho khối

lượng công việc.

Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 42/2015/TT-

NHNN quy định về nghiệp vụ thị trường mở (OMO), có hiệu lực kể

từ ngày 30/4/2016.

Các loại giấy tờ có giá được Ngân hàng Nhà nước chấp nhận

giao dịch nghiệp vụ thị trường mở phải có đủ các 5 điều kiện về

quyền sở hữu, về loại tiền tệ, lưu ký cũng như thời hạn có hiệu lực.

Danh mục các loại giấy tờ có giá được giao dịch nghiệp vụ thị

trường mở, tỷ lệ chênh lệch giữa giá trị giấy tờ có giá tại thời điểm

định giá với giá thanh toán do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

quyết định.


17

Có 4 phương thức mua hoặc bán giấy tờ có giá gồm mua có

kỳ hạn, bán có kỳ hạn, mua hẳn, bán hẳn. Các giao dịch nghiệp vụ

thị trường mở được thực hiện vào ngày làm việc. Trường hợp ngày

mua lại hoặc ngày đến hạn thanh toán của giấy tờ có giá không

trùng với ngày làm việc thì việc thanh toán và chuyển quyền sở hữu

giấy tờ có giá được thực hiện vào ngày làm việc liền kề tiếp theo và

chỉ tính lãi theo thời hạn mua, bán.

Thông qua hoạt động mua bán giấy tờ có giá, NHNN tác

động trực tiếp đến nguồn vốn khả dụng của các tổ chức tín dụng, từ

đó điều tiết lượng cung ứng tiền tệ và tác động gián tiếp đến lãi suất

thị trường.

Trên thị trường lãi suất, từ đầu tháng 1/2016 hàng loạt ngân

hàng đua nhau tăng lãi suất để thu hút vốn dịp cuối năm. Lãi suất

tiền gửi VNĐ tại các ngân hàng khối Nhà nước và cổ phần đã tăng

trung bình thêm 0,2 - 0,4%/năm cho một số kỳ hạn ngắn. Thậm chí,

có ngân hàng tăng lãi suất thêm 0,5 - 0,8% ở các kỳ 1 - 3 tháng.

Ngoài việc tăng lãi suất, các ngân hàng cũng liên tục tung ra các

chiến dịch khuyến mại hấp dẫn.

Tính chung toàn hệ thống TCTD, có 11 ngân hàng điều

chỉnh tăng lãi suất các kỳ hạn khoảng 0,1-0,5%/năm, bên cạnh đó có

2 ngân hàng giảm lãi suất khoảng 0,1-0,3%/năm. Xu hướng tăng lãi

suất tại các ngân hàng chủ yếu do yếu tố mùa vụ, mang tính chất


18

tạm thời để đáp ứng nhu cầu thanh toán và dự phòng chi trả trong

dịp giáp Tết.

Sau điều chỉnh, lãi suất của các ngân hàng này vẫn nằm

trong vùng trung bình so với mặt bằng phổ biến của toàn thị trường

(khoảng 5-5,3%/năm đối với kỳ hạn dưới 6 tháng; 6,4-7,0%/năm đối

với kỳ hạn trên 6 tháng). Do đó, nếu tính trung bình toàn hệ thống,

lãi suất huy động bình quân gia quyền trong tháng 12/2015 ở mức

5,1%/năm, chỉ cao hơn 0,06%/năm so tháng trước đó.

Sang nửa đầu tháng 1/2016, có 3 ngân hàng điều chỉnh tăng

lãi suất khoảng 0,1-0,3%/năm ở các kỳ hạn trên 6 tháng. Đây là các

NHTM cổ phần nhỏ và mức điều chỉnh thấp nên lãi suất huy động

bình quân gia quyền toàn hệ thống vẫn tiếp tục ổn định so với tháng

12/2015. Lãi suất của các ngân hàng này sau điều chỉnh vẫn nằm

trong vùng phổ biến của toàn hệ thống.

Hiện lãi suất huy động của hệ thống TCTD phổ biến ở mức

4,5-5,4%/năm đối với kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng và 5,5-

7,2%/năm đối với kỳ hạn trên 6 tháng.

Ngân hàng SHB thông báo triển khai chương trình khuyến

mại cho người gửi tiền từ ngày 26/1/2016 đến hết 09/04/2016 với

giá trị giải thưởng hơn 3,3 tỷ đồng. Theo đó, khách hàng gửi tiền

tiết kiệm tại SHB sẽ được tham gia chương trình quay số để có cơ


19

hội trúng giải đặc biệt là xe Mercedes - Benz A200, hàng trăm giải

nhận vàng SJC và tiền mặt 500 nghìn đồng. Tùy thuộc số tiền gửi,

của khách, ngân hàng còn lì xì lên tới 4,5 triệu.

Ngân hàng Sacombank cũng đưa ra thông báo, từ nay đến

hết ngày 11/04/2016, ngân hàng triển khai chương trình khuyến mãi

“Gửi tiền - tặng tiền” dành cho khách hàng cá nhân. Khi gửi tiết

kiệm thông thường với kỳ hạn từ 15 tháng trở lên hoặc gửi tiết kiệm

với số tiền từ 50 triệu đồng trở lên, khách hàng sẽ được tặng thêm số

tiền thưởng tương ứng 0,2% số tiền gửi. Ngoài ra, khách hàng còn

được hưởng mức lãi suất ưu đãi khi vay cầm cố thẻ tiết kiệm và

nhiều ưu đãi khác.

Tại ngân hàng HDBank, người gửi tiền lại có cơ hội trúng

vàng SJC khi tham gia gửi tiết kiệm từ ngày 25/01/2016 đến ngày

22/4/2016. Theo đó, khách hàng chỉ cần gửi tiết kiệm bằng VNĐ từ

60 triệu đồng trở lên sẽ có cơ hội 2 lần trúng thưởng đó là thẻ cào

trúng ngay với các quà tặng cao cấp và thời trang như bộ bàn ăn

Hồng Mai của Minh Long, dụng cụ xay tiêu hiệu Moriitalia - Ý, bộ

ly Ocean, tô thủy tinh của Ý, cặp ly thủy tinh của Ý, ly sứ Minh

Long và túi xách thời trang... đồng thời cuối kỳ được quay số trúng

thưởng vàng SJC từ 0,5 lượng cho tới 2 lượng, riêng giải đặc biệt là

1kg vàng.


20

Ngân hàng VPBank triển khai chương trình dành cho các

khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Cụ thể, các khách

SME mới đăng ký sử dụng các sản phẩm thẻ hoặc tiền gửi VNĐ có

kỳ hạn, vay mua ô tô, vay ưu đãi ài trợ xuất nhập khẩu, vay không

tài sản đảm bảo…sẽ được cấp mã số dự thưởng để quay số. Giải

thưởng cao nhất là các chuyến du xuân đến các địa điểm du lịch nổi

tiếng trên thế giới với giá trị hàng trăm đồng, trong khi giải thưởng

nhỏ nhất là tiền mặt trả vào tài khoản thẻ ghi nợ của doanh nghiệp

với nhiều ưu đãi.

Ngân hàng ACB trong khi đó triển khai 3 chương trình vay

ưu đãi lãi suất nhằm hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp SME với

tổng hạn mức 14 ngàn tỷ đồng. Cụ thể, chương trình Hỗ trợ vốn

kinh doanh mùa Tết Bính Thân hỗ trợ các doanh nghiệp đang cần bổ

sung vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các doanh

nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh hàng tiêu dùng

phục vụ Tết bình ổn giá thị trường với mức lãi suất cho vay chỉ từ

7,5%/năm.

NHNN cho biết, hiện nay, lãi suất cho vay bằng VND của hệ

thống TCTD phổ biến khoảng 6-9%/năm đối với ngắn hạn, 9-

11%/năm đối với trung và dài hạn, một số ngân hàng áp dụng lãi

suất cho vay đối với phân khúc khách hàng có xếp hạng tín nhiệm

cao, khả năng tài chính tốt… khoảng 5-6%/năm.


21

Bên cạnh đó, tỷ trọng dư nợ các khoản cho vay có lãi suất

trên 13%/năm tiếp tục xu hướng giảm, tỷ trọng dư nợ các khoản cho

vay có lãi suất dưới 10%/năm tiếp tục xu hướng tăng, cho thấy các

TCTD vẫn đang tiếp tục hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh và nền kinh

tế.

Biểu đồ 2: Diễn biến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng

tháng 1/2016

Nguồn: sbv.gov.vn

Nhìn đồ thị cho thấy, lãi suất bình quân trên thị trường liên

ngân hàng đi ngang ở mọi kỳ hạn trong tháng. Hiện nay, lãi suất huy

động bằng VND phổ biến ở mức 0,3-4%/năm đối với tiền gửi không

kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,0-5,3%/năm đối với tiền gửi có

kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 5,7-6,2%/năm đối với tiền gửi


22

có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn trên 12 tháng ở mức

6,5%-7,2%/năm.

Trên thị trường mở, NHNN đã hút ròng trong gần cả tháng 1

(xem biểu đồ 3).

Biểu đồ 3: Diễn biến thị trường mở tháng 1/2016

Nguồn: Tổng hợp

Tháng 1, thị trường OMO trở nên sôi đ ộng vơi luơng vôn

bơm ròng qua kênh này thường ở mức cao với nhiều loại kỳ hạn

tương đối dài. Cụ thể, tuân đầu tháng 1 tiêp tuc là tuân bom ròng các

kỳ hạn dài 14 ngày (2.111 tỷ đồng), 28 ngày (3.181 tỷ đồng) và ky

hạn 56 ngày (10.837 tỷ đồng ). Tính chung, tông luơng vôn bom ra

thị trường qua kênh OMO đạt 16.129 tỷ đồng , trong khi không có

lượng vốn đáo hạn trong tuần , do vậy luơng vôn bom ròng đat


23

16.129 tỷ đồng. Đây là tuân thư bay liên tiêp NHNN có hoat đ ộng

bơm ròng qua kênh OMO với khối lượng vốn lớn.

Diên biên này kêt hơp vơi xu huơng tang manh trong tám

tuân qua cua lãi suât liên ngân hàng cho thây thanh khoan h ệ thông

vân đang cang thăng cuc b ộ. Hiện tuơng này chu yêu do anh huơng

của yếu tố mùa vụ cuối năm khi nhu cầu về thanh toán của ngân

hàng ơ mưc cao.

Tuân cu ối tháng , thị trường OMO vô cùng sôi đ ộng vơi

lượng vốn bơm và hút ở mức cao vơi nhiêu ky han đa dang . Cụ thể,

kỳ hạn 42 ngày đuơc NHNN bom ra trong ca nam phiên , vơi luơng

vôn tông cộng lên tơi 55.840 tỷ đồng; kỳ hạn 7 ngày và 21 ngày lân

lượt được bơm 5.495 tỷ đồng và 6.166 tỷ đồng. Tuy nhiên, không có

lượng vốn nào đáo hạn trong tuần . Do vậy, tông khôi luơng đuơc

bơm ròng qua kênh thị trường mở tuần qua đạt 67.501 tỷ đồng –

mưc cao nhât trong vòng ba tháng trơ lai đây.

Diên biên bom ròng manh trên thi truơng OMO tuân qua kêt

hơp vơi diên biên lãi suât liên ngân hàng tang trơ lai cho thây thanh

khoan hẹ thông khá cang thăng . Tuân này là tuân giáp Têt âm lich ,

nhu câu thanh toán cao điêm trong tuân se gây khó khan thanh

khoan cuc bọ cho hẹ thông ngân hàng.


24

Tuy nhiên, trong ca tháng thì chín tuần liên tiêp NHNN

không có hoat đ ọng phát hành mơi tín phiêu . Do nhiêu tuân liên

không có luơng vôn huy đ ọng mơi nên tuân qua không có luơng tín

phiêu đáo han nào , đông nghia v ơi NHNN đã không có hoat đ ọng

bơm/hút qua kênh tín phiêu.

II. Thị trường ngoại hối và vàng

1. Thị trường ngoại hối

Thị trường ngoại hối quốc tế

Chỉ số USD Index trong tháng 1/2016 biến động với xu

hướng chung là tăng so với tháng trước. Chỉ số đạt mức cao nhất tại

99,33 ngày 5/1 và thấp nhất tại 98,29 ngày 7/1.

Biểu đồ 4 : Diễn biến chỉ số Dollar tháng 1/2016

Nguồn: www.marketwatch.com


25

Mặc dù đồng USD vẫn tăng giá mạnh trong tháng qua,

nhưng theo số liệu của Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai Mỹ

(CFTC), số hợp đồng đầu cơ giá lên đồng USD tính đến ngày 12/1

nhiều hơn số hợp đồng đầu cơ giá xuống 303.113 hợp đồng - mức

chênh lệch thấp nhất kể từ tháng 11/2015. Điều này cho thấy các

nhà đầu tư ở Mỹ đã giảm kỳ vọng vào sự tăng giá lên mức cao hơn

của đồng USD.

Dòng vốn nước ngoài đang có xu hướng chảy ra khỏi Trung

Quốc với mức thoái vốn đã tăng lên 158,7 tỷ USD trong tháng cuối

năm 2015 và tiếp tục xu hướng tăng trong tháng 1/2016. Ngày 21/1,

Cơ quan Quản lý ngoại hối Quốc gia Trung Quốc tuyên bố các rủi

ro xuất phát từ việc các dòng vốn chảy đi là nằm trong tầm kiểm

soát, và dự trữ ngoại hối của Trung Quốc thừa đủ để giúp nước này

tự vệ trước các cú sốc từ bên ngoài. Dự trữ ngoại hối của Trung

Quốc có thể sẽ sụt giảm 300 tỷ USD trong năm nay, về ngưỡng 3

nghìn tỷ USD. Theo một số nhà phân tích, mức dự trữ như vậy có

nguy cơ xói mòn niềm tin vào khả năng của PBoC trong việc bảo vệ

tỷ giá đồng nội tệ.

Tỷ giá đồng Rúp Nga đã giảm xuống mức thấp kỷ lục khi

giá dầu sụt sâu, giảm nguồn thu của quốc gia dầu tài nguyên dầu lửa

này. Từ đầu năm đến nay, đồng Rúp mất giá 9%, mạnh hơn đồng

tiền của bất kỳ nền kinh tế mới nổi nào khác. Trong đợt mất giá vào


26

cuối năm 2014 của đồng Rúp, Ngân hàng Trung ương Nga (CBR)

đã can thiệp vào thị trường để cứu tỷ giá, ngăn sự lan rộng của cuộc

khủng hoảng niềm tin vào nước Nga do các bất ổn chính trị tạo nên.

Tuy nhiên, trong đợt mất giá này của đồng nội tệ, CBR cho biết

đồng Rúp đang giao dịch ở mức tỷ giá hợp lý và không cần tới sự hỗ

trợ.

Thị trường ngoại hối trong nước

Tháng 1, tỷ giá VND/USD diễn biến với xu hướng chung là

giảm, đặc biệt giảm mạnh giai đoạn cuối tháng. Tỷ giá bình quân

liên ngân hàng giữa đồng VND và USD do Ngân hàng Nhà nước

(NHNN) công bố tính đến 31/12/2015 ở mức 21.890 đồng/USD, tỷ

giá trần là 22.547 VND/USD, tỷ giá sàn là 21.233 VND/USD.

Tháng 1, chỉ số giá USD tăng 0,18% so với tháng trước.

Biểu đồ 5: Diễn biến thay đổi tỷ giá USD/VND tháng 1/2016

Nguồn: Vietcombank.com

22.000

22.100

22.200

22.300

22.400

22.500

22.600

4/1 9/1 14/1 19/1 24/1 29/1


27

Tháng 1, tỷ giá USD/VND tăng nhẹ so với tháng trước do

chịu ảnh hưởng từ việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất

0,25% cùng với việc nhu cầu thanh toán cuối năm của các doanh

nghiệp xuất nhập khẩu.

Từ ngày 4/1/2016, Ngân hàng Nhà nước bắt đầu công bố tỷ

giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD. Tỷ giá trung tâm được

công bố tăng so với tỷ giá liên ngân hàng của tháng trước, do đó, tỷ

giá giao dịch trên thị trường đã tăng mạnh nhưng chỉ tăng trong tuần

đầu sau đó đã giảm, diễn biến này cho thấy cách thức điều hành tỷ

giá mới đã làm giảm động cơ đầu cơ, găm giữ ngoại tệ, khuyến

khích tổ chức và cá nhân bán ngoại tệ ra lấy VND.

Theo NHNN, tỷ giá trung tâm được công bố hàng ngày được

tính toán trên cơ sở tham chiếu sự biến động của rổ tiền tệ, của các

đối tác thương mại đầu tư vay trả nợ lớn của Việt Nam, cũng như tỷ

giá giao dịch bình quân liên ngân hàng ngày hôm trước và có xét tới

các cân đối vỹ mô trong nước. Với cơ chế điều hành tỷ giá này sẽ

giảm thiểu được mức sai lệch về kỳ vọng tỷ giá cả chủ quan và

khách quan.

2.Thị trường vàng

Thế giới

Thị trường vàng thế giới trong tháng 1/2016 biến động với

xu hướng giảm trong nửa đầu tháng sau đó phục hồi và tăng mạnh


28

giai đoạn cuối tháng. Trong tháng, giá vàng (giao ngay tại thị trường

NewYork) lên cao nhất tại mức 1.124,7 USD/oz ngày 27/1 và thấp

nhất là 1.077,5 USD/oz ngày 05/1. Tính chung cả tháng, giá vàng

thế giới đã tăng 4,99%.

Biểu đồ 6: Diễn biến giá vàng thế giới tháng 1/2016

Nguồn: kitco.com

Giá vàng thế giới đang chịu sức ép giảm giá trước ảnh

hưởng của quyết định tăng lãi suất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ

(FED) vào tháng 12/2015. Tuy nhiên, vàng giảm giá cũng thúc đẩy

nhu cầu nắm giữ vàng của nhà đầu tư.

Theo số liệu của Ủy ban Giao dịch hàng hóa giao sau Mỹ

(CFTC), số hợp đồng đầu cơ vàng giá lên tại thị trường Mỹ đạt mức

1.934 hợp đồng trong tuần kết thúc vào ngày 19/1, từ mức chỉ 902

hợp đồng trong tuần trước đó, so với số hợp đồng bán khống vàng

đạt kỷ lục 24.263 hợp đồng vào cuối năm 2015.


29

Hiện tại, các nhà đầu tư tăng nắm giữ vàng thông qua các

quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) với tốc độ mạnh, trong 1 tháng đầu

năm, giá trị của các ETF vàng đã tăng thêm 3 tỷ USD.

Trong nước

Giá vàng trong nước tháng 1/2016 chịu tác động từ diễn biến

giá vàng và giá USD trên thế giới cũng như trong nước, biến động

với xu hướng tăng giảm lien tục. Giá vàng SJC tăng mạnh nhất lên

32,87 – 33,19 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra) ngày 11/01 và

thấp nhất tại 32,53 – 32,81 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra) ngày

19/01.

Biểu đồ 7: Diễn biến giá vàng trong nước tháng 1/2016

Nguồn: sjc.com.vn

Giá vàng vẫn đang theo sát diễn biến của thị trường chứng

khoán thế giới theo chiều ngược lại. Mỗi khi chứng khoán giảm

điểm, thì giá vàng lại tăng do nhu cầu mua vàng phòng ngừa rủi ro


30

của các nhà đầu tư, và ngược lại. Đồng thời, với sự hỗ trợ từ triển

vọng lãi suất đồng USD và lực mua vàng phòng ngừa rủi ro của các

nhà đầu tư, giá vàng thế giới đang ở gần mức cao nhất trong 3 tháng

trở lại đây, tác động tích cực đến đà tăng giá vàng trong nước.

Tuy nhiên, trong khi giá vàng thế giới tăng khá mạnh thì giá

vàng trong nước tăng nhẹ, mức tăng thấp hơn nhiều so với mức tăng

của giá vàng thế giới. So với giá vàng quốc tế quy đổi, giá vàng SJC

bán lẻ đang cao hơn khoảng 2,6 triệu đồng/lượng.


31

B. THỊ TRƯỜNG VỐN

I. Thị trường chứng khoán

1. Thị trường chứng khoán thế giới

Biểu đồ 8: Biến động các chỉ số Dow Jones công nghiệp, Nasdaq

tổng hợp và S&P500 trong tháng 1/2016

Nguồn: Bloomberg.com

Thị trường chứng khoán Mỹ biến động mạnh ngay từ đầu

năm do đà trượt dốc của giá dầu, qua đó gia tăng mối nghi ngờ về

bức tranh của nền kinh tế toàn cầu. Trong tuần thứ ba của năm

2016, chỉ số S&P 500 đã ghi nhận mức lao dốc lên tới 11% trước

khi hồi phục trở lại. Tuy nhiên, chỉ số này vẫn “bốc hơi” 5% trong

tháng này. Trong ngày 22/01/2016 (thứ 6), chỉ số S&P 500 leo dốc

2.48%, mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 09/2015; vào buổi sáng

ngày hôm đó, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) quyết định áp

dụng chính sách lãi suất âm, điều này góp phần nhấc bổng thị


32

trường chứng khoán toàn cầu. Ngoài ra, chứng khoán Mỹ cũng được

hưởng lợi từ thông tin về tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội

(GDP) tại Mỹ trong quý 4 khá thấp. Qua đó, ủng hộ quan điểm cho

rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể nâng lãi suất chậm hơn

dự báo. Nhiều nhà đầu tư cho rằng đà trượt dốc của các thị trường

tài chính và nền kinh tế gần đây có thể khiến Fed nâng lãi suất chậm

hơn. Trong ngày thứ Sáu, cổ phiếu Microsoft nhảy vọt 5.83% nhờ

kết quả hoạt động lạc quan hơn dự báo và trở thành cổ phiếu tác

động tích cực nhất đến chỉ số S&P 500 và Nasdaq. Đà tăng

của Microsoft cũng đẩy lĩnh vực công nghệ thuộc S&P 500 leo dốc

3.6%, mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 08/2015. Dữ liệu của

Thomson Reuters cho thấy, lợi nhuận của các công ty thuộc chỉ số

S&P 500 rớt 4.1% trong quý 4/2015. Trừ các công ty năng lượng,

hiện lợi nhuận của các công ty còn lại đã tăng 2.1%.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 29/01/2016, chỉ số Dow Jones

tăng 2.47% lên 16,466.30 điểm, chỉ số S&P 500 tăng 46.88 điểm

(tương ứng 2.48%) lên 1,940.24 điểm và chỉ số Nasdaq Composite

cộng 2.38% lên 4,613.95 điểm. Tính chung cả tuần qua, chỉ số Dow

Jones tăng 2.3%, chỉ số S&P 500 cộng 1.7% và chỉ số Nasdaq tiến

0.5%. Tuy nhiên, chỉ số Dow Jones vẫn trượt dốc 5.5%/tháng và chỉ

số Nasdaq Composite “bốc hơi” 7.9%, ghi nhận tháng sụt giảm

mạnh nhất kể từ tháng 05/2010. Trên sàn New York, số cổ phiếu


33

tăng vượt số cổ phiếu giảm theo tỷ lệ 2,789:339. Tỷ lệ này trên sàn

Nasdaq là 2,290:584. Khoảng 10 tỷ cổ phiếu được chuyển nhượng

trên các sàn giao dịch của Mỹ, cao hơn so với mức bình quân hàng

ngày trong 20 phiên vừa qua là 8.3 tỷ cổ phiếu, theo dữ liệu của

Thomson Reuters.

Biểu đồ 9: Biến động các chỉ số FTSE 100, DAX và CAC 40

trong tháng 1/2016


Trên sàn giao dịch London (Anh), giá dầu Brent Biển Bắc

giao cùng kỳ hạn tăng 1,30 USD lên 31,80 USD/thùng. Trước đó,

phát biểu trong một cuộc hội thảo tại Kuwait, Bộ trưởng Dầu mỏ

Iraq Adel Abdulmahdi (A-đen Áp-đun-ma-đi) cho biết Baghdad

“sẵn sàng hợp tác” cắt giảm sản lượng để đẩy giá dầu lên chỉ khi các

nước thành viên ngoài Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC)

cũng làm như vậy. Ngoài ra, ông Abdulmahdi còn tiết lộ thông tin

cho biết Nga và các nước thành viên OPEC đã có quan điểm “mềm


34

dẻo” hơn về vấn đề sản lượng. Khả năng FED sẽ giữ nguyên lãi suất

chủ chốt ở mức 0,25-0,5% đã tác động tích cực đến thị trường

chứng khoán châu Âu. Chứng khoán châu Âu đồng loạt đi lên, với

chỉ số FTSE 100 trên sàn London tăng 0,6% lên 5.911,46 điểm, chỉ

số DAX 30 của Đức tăng 0,9% lên 9.822,75 điểm, trong khi chỉ số

CAC 40 của Pháp và chỉ số EURO STOXX 50 cũng lần lượt tăng

1,1% và 1,0%. Trong phiên này (26/1/2016), giá cổ phiếu của các

doanh nghiệp năng lượng đi lên trước những diễn biến tích cực của

giá dầu. Cụ thể, giá cổ phiếu của ExxonMobil và France's Total

được niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ lần lượt tăng 3,7% và 2,9%

trong khi giá cổ phiếu của công ty khai mỏ Anglo American, công

ty thép ArcelorMittal và công ty công nghệ Siemens tại châu Âu

cũng lần lượt tăng 11,8%, 7,2% và 8,6%.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 29/1/2016, thị trường chứng

khoán châu Âu giảm mạnh sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật

Bản (BoJ) áp dụng lãi suất âm nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế.

Chỉ số Stoxx Europe 600 của khu vực eurozone tăng 2,2% lên

342,87 điểm tại London, nâng mức tăng tuần qua lên 1,16% và thu

hẹp mức giảm trong tháng 1 xuống 6,44%. Chỉ số FTSE 100 của

Anh tăng 2,56% lên 6.083,79 điểm. Chỉ số DAX của Đức tăng

1,64% lên 9.798,11 điểm. Chỉ số CAC 40 của Pháp tăng 2,19%,

chốt tại 4.417,02 điểm.


35

Biểu đồ 10: Biến động các chỉ số Nikkei 225, Hang Seng,

Shanghai Composite và Kospi Composite trong tháng 1/2016


Bất chấp sự suy giảm của kinh tế Trung Quốc, khu vực

Đông và Bắc Á vẫn sẽ là những khu vực có tốc độ tăng trưởng

nhanh nhất thế giới. Nhiều nước nhập khẩu hàng hóa tại khu vực sẽ

được hưởng lợi từ việc giá cả các mặt hàng kim loại, dầu và lương

thực thấp. GDP của các nước kém phát triển cũng được dự báo tăng

5,6% trong năm 2016, thấp hơn mức 7% trong Mục tiêu thiên niên

kỷ. Các nước phát triển được dự báo là sẽ có những đóng góp tích

cực hơn cho tăng trưởng toàn cầu. Sự tăng trưởng ở những nước này

trong năm nay được dự báo có thể đạt 2%, mức cao nhất kể từ năm

2010. Tại các nền kinh tế đang phát triển, tăng trưởng có thể đạt

mức 4,3% năm 2016 và 4,8% năm 2017, cao hơn so với mức dự báo

năm ngoái. Những triển vọng kinh tế này đã tác động tích cực lên

thị trường chứng khoán châu Á. Trong phiên thứ Sáu ngày


36

22/1/2016 và cũng là phiên thứ hai liên tiếp màu xanh bao phủ trên

khắp các sàn chứng khoán châu Á; nhờ giá dầu tăng lên khiến chỉ số

Nikkei 225 của Nhật Bản vọt tới 5,88%.

Kết thúc ngày giao dịch 29/1/2016, thị trường chứng khoán

châu Á tiếp tục tăng mạnh sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản

(BoJ) áp dụng lãi suất âm để kích thích phát triển kinh tế và giá dầu

thô tiếp tục phục hồi. Chỉ số MSCI châu Á Thái Bình Dương tăng

1,53% lên 121,39 điểm tại Hong Kong, thu hẹp mức giảm trong

tháng 1 xuống 8%. Chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản tăng 2,8% lên

17.518,3 điểm. Chỉ số Hang Seng của Hong Kong tăng 2,54% lên

19.683,11 điểm. Chỉ số CSI 300 của Trung Quốc tăng 3,24% lên

2.946,09 điểm.

2. TTCK trong nước

Thị trường chứng khoán niêm yết:

Theo thống kê, tháng 1 thường là thời điểm tích cực đối với

thị trường chứng khoán Việt Nam. Trong giai đoạn từ 2010- 2015,

có tới 5 năm VnIndex tăng điểm trong tháng 1 và chỉ có duy nhất

năm 2010 ghi nhận sự sụt giảm của chỉ số. Thậm chí năm 2013,

VnIndex đã có mức tăng khá mạnh, lên tới 16%. Vậy mà, tháng

khởi đầu của thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2016 đã diễn ra

với kết quả không được như mong đợi của các nhà đầu tư. Kết thúc

phiên giao dịch cuối cùng của tháng 1/2016, với mức giảm 33,78


37

điểm (-5,8%) xuống còn 545,25 điểm. Tương tự, chỉ số HNX-Index

cũng giảm 3,09 điểm (-3,9%) xuống 76,87 điểm. Đáng chú ý, bên

cạnh khối nhà đầu tư trong nước, trong tháng 1 vừa qua, những diễn

biến tiêu cực của khối nhà đầu tư nước ngoài cũng đã góp phần

đáng kể vào sự sụt giảm của thị trường. Tính chung cho cả hai sàn

HOSE và HNX, khối ngoại đã thực hiện mua vào hơn 201,2 triệu cổ

phiếu, trị giá hơn 5.228 tỷ đồng, trong khi bán ra hơn 228,28 triệu

cổ phiếu, trị giá hơn 6.484,8 tỷ đồng. Tổng khối lượng bán ròng đạt

hơn 27 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị bán ròng đạt gần 1.256,7 tỷ

đồng.

Biểu đồ 11: Diễn biến giao dịch khối ngoại trên HOSE và

chỉ số HNX-Index trong tháng 1/2016

Nguồn số liẹu: HOSE, HNX


38

Trên sàn HOSE, khối ngoại có tháng bán ròng thứ 3 liên

tiếp, với giá trị bán ròng giảm 34,6% so với tháng 12 và đạt hơn

1.305 tỷ đồng, tương ứng khối lượng bán ròng đạt trên 32,4 triệu cổ

phiếu. Trong đó, họ mua vào gần 167 triệu cổ phiếu và bán ra hơn

199,4 triệu cổ phiếu. Giá trị mua vào đạt hơn 4.791,7 tỷ đồng, còn

giá trị bán ra đạt 6.097,6 tỷ đồng. Như vậy, trong 3 tháng vừa qua,

khối ngoại trên HOSE đã bán ròng lên tới 3.794,7 tỷ đồng.

Biểu đồ 11: Diễn biến giao dịch khối ngoại trên HNX và

chỉ số HNX-Index trong tháng 1/2016

Nguồn số liẹu: HOSE, HNX

Trái ngược với HOSE, khối ngoại trên HNX trong tháng 1/2016

đã mua ròng trở lại hơn 49 tỷ đồng, tương ứng khối lượng mua ròng

đạt hơn 5,4 triệu cổ phiếu. Giao dịch của khối ngoại trên HNX tháng


39

vừa qua diễn ra khá sôi động, họ mua vào gần 34,3 triệu cổ phiếu,

trong khi bán ra hơn 28,8 triệu cổ phiếu, với giá trị mua vào đạt hơn

436,4 tỷ đồng, còn giá trị bán ra đạt trên 387 tỷ đồng.

Thị trường UPCoM và OTC:

Sau 6 năm hình thành, thị trường UPCoM đã góp phần quan

trọng trong việc thu hẹp thị trường tự do, mở rộng thị trường giao

dịch chứng khoán có tổ chức. Trên thị trường này, số lượng công ty

đăng ký giao dịch, giá trị vốn hóa, thanh khoản cũng đã từng bước

được cải thiện. Theo số liệu từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội

(HNX), tính đến trung tuần tháng 1/2016, trên thị trường UPCoM có

263 DN đăng ký giao dịch, tổng giá trị chứng khoán khoảng 58.000

tỷ đồng và tổng giá trị vốn hóa trên 65.000 tỷ đồng.

Riêng trong 6 tháng cuối năm 2015, thị trường này có hơn 60 doanh

nghiệp nộp hồ sơ đăng ký giao dịch mới. Tổng giá trị chứng khoán

đăng ký giao dịch mới đạt 20.000 tỷ đồng, trong đó có 10 doanh

nghiệp vốn điều lệ trên 120 tỷ đồng. Thêm một điểm nhấn khác là

thanh khoản thị trường có sự cải thiện đáng kể. Nếu như trước đây,

thị trường này thường có giao dịch “thầm lặng”, giá trị thanh khoản

rất thấp, thì trong 6 tháng cuối năm 2015, khối lượng giao dịch bình

quân đạt gần 2,6 triệu cổ phiếu/phiên, tương đương với giá trị giao

dịch bình quân phiên 40,7 tỷ đồng. Đáng chú ý trong dòng chuyển


40

động của thị trường UPCoM thời gian này là sự xuất hiện của một

số cổ phiếu “hot”.

Thị trường chứng khoán tuần trước nghỉ lễ Tết Bính Thân

được dự báo sẽ tiếp tục xu hướng tăng điểm do đón nhận nhiều

thông tin tích cực như giá dầu hồi phục lên mức 33,6 USD một

thùng. Ngân hàng Trung ương Nhật (BOJ) áp dụng lãi suất -0,1%

với khoản dự trữ vượt mức của các tổ chức tài chính đang gửi tại

đây. Giới tài chính cho rằng động thái này sẽ giúp thị trường chứng

khoán hồi phục.

II. Thị trường BĐS

Tin nổi bật

Bộ Xây dựng cho biết, tính đến ngày 20/01/2016 tồn kho bất

động sản còn khoảng 49.140 tỷ đồng giảm 1.749 tỷ đồng so với

thời điểm 20/12/2015. Tại Hà Nội, tồn kho bất động sản còn khoảng

6.555 tỷ đồng, giảm 191 tỷ đồng so với 20/ 12/2015. Tại thành phố

Hồ Chí Minh, tồn kho bất động sản còn khoảng 9.485 tỷ đồng, giảm

621 tỷ đồng so với 20/12/2015.

Cũng theo Bộ Xây dựng, cập nhật số liệu mới nhất đến ngày

31/12/2015, tổng số tiền đã cam kết cho vay thuộc gói tín dụng 30

nghìn tỉ đồng hỗ trợ về nhà ở là 26.999 tỉ đồng (đạt 90%). Trong đó,


41

tổng số tiền đã giải ngân đạt 17.711 tỉ đồng, đạt 59% tổng gói tín

dụng hỗ trợ.

Bộ Xây dựng mới đây đã yêu cầu các nhân viên môi giới

BĐS phải dự thi sát hạch, phải có chứng chỉ mới được hành nghề.

Ngoài ra, sàn giao dịch BĐS phải do đơn vị doanh nghiệp lập ra.

Theo đó, người dự thi sát hạch để được cấp chứng chỉ hành nghề

môi giới bất động sản phải thi bắt buộc các nội dung sau: Phần kiến

thức cơ sở, bao gồm: Pháp luật liên quan đến kinh doanh bất động

sản; thị trường bất động sản; đầu tư bất động sản; phòng chống rửa

tiền trong kinh doanh bất động sản. Phần kiến thức chuyên môn, bao

gồm: Tổng quan về dịch vụ môi trường bất động sản; quy trình và

kỹ năng môi giới bất động sản; giải quyết tình huống trên thực tế.

Tin thị trường

Thị trường bất động sản tháng 1-2016 khá ổn định, lượng

giao dịch tăng khá so với cùng kỳ năm trước và giá cả ít biến động

so với tháng trước đó. Nhiều doanh nghiệp đã đưa ra các chương

trình bán hàng mới không chỉ thu hút sự quan tâm của khách hàng

mà còn là động thái tranh thủ thị trường.

Giá nhà ở tương đối ổn định, không nhiều biến động trong

tháng 1/2016. Tại những dự án vị trí đẹp, chủ đầu tư uy tín, có nhiều

tiện ích và dịch vụ cao cấp…thì mức giá có tăng. Tại Hà Nội, số


42

lượng giao dịch trong tháng 1/2016 đạt khoảng 1600 giao dịch, tăng

khoảng 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Chủ yếu là khu vực phía Tây

Hà Nội với các dự án lớn, vị trí đẹp, tiện ích đa dạng như Mon City

– Mỹ Đình, FLC Complex 36 Phạm Hùng…Còn tại tp. Hồ Chí

Minh, số lượng giao dịch trong tháng khoảng 1600 bất động sản có

chủ, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Những dự án lớn và nhiều

ưu thế tập trung ở các quận The EverRich Infinity – quận 5,

Diamond Lotus Lake View – quận Tân Phú, Hưng Phát Silver Star –

huyện Nhà Bè…

Với những tác động tích cực của của nền kinh tế cùng với xu

hướng trở lại thị trường của giới đầu tư, thị trường BĐS năm 2016

sẽ tiếp tục đà phát triển ổn định và sôi động hơn.


43

C. PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH

Năm 2015 được xem là năm ban hành các chính sách phát triển

thị trường thị trường chứng khoán thì năm 2016 là năm các chính

sách này thực sự “đi vào cuộc sống” góp phần minh bạch hóa thị

trường và giúp thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển ổn định,

bền vững. Dưới đây là một số chính sách bắt đầu có hiệu lực kể từ

01/01/2016:

Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng

khoán, áp dụng chu kỳ thanh toán T+2

Quyết định số 211/QĐ-VSD về việc ban hành Quy chế hoạt

động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, từ ngày 1/1/2016,

ngày thanh toán giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ là ngày làm việc

thứ 2 sau ngày giao dịch (T+2) và ngày thanh toán giao dịch trái

phiếu là ngày làm việc liền kề sau ngày giao dịch (T+1). Cùng với

đó, trong năm 2016 VSD dự kiến sẽ nghiên cứu để tiếp tục rút ngắn

chu kỳ thanh toán đối với chứng chỉ quỹ xuống T+1. Cùng với Quy

chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, 02 quy

chế khác của VSD cũng sẽ có hiệu lực ngay từ 1/1/2016 là: Quy chế

hoạt động giao dịch hoán đổi, đăng ký, lưu ký, thanh toán bù trừ,

thực hiện quyền đối với chứng chỉ hoán đổi danh mục (ETF) ban

hành kèm theo Quyết định số 212/QĐ-VSD ngày 18/12/2015; thay

thế Quyết định số 110/QĐ-VSD ngày 19/08/2014; Quy chế đăng ký


44

mã số giao dịch chứng khoán của NĐT nước ngoài ban hành kèm

theo Quyết định số 213/QĐ-VSD ngày 18/12/2016 thay thế Quyết

định số 47/QĐ-VSD ngày 13/03/2013.

Thông tư 155 hướng dẫn về công bố thông tin trên thị

trường chứng khoán

Thông tư số 155/2015/TT-BTC (Thông tư 155) mở rộng hơn

các đối tượng thực hiện công bố thông tin (CBTT) so với Thông tư

số 52/2012/TT-BTC trước đây. Điển hình như (i) đối tượng công ty

đại chúng quy mô lớn (trước đây là Cty có vốn điều lệ >120 tỷ đồng

và số cổ đông >= 300) là các Cty có vốn góp của chủ sở hữu từ 120

tỷ đồng trở lên mà không quy định về số cổ đông và (ii) đối tượng là

người nội bộ của công ty (ngoài các “cổ đông nội bộ” theo Thông tư

52 là thành viên HĐQT; Ban kiểm soát; TGĐ/GĐ, Phó TGĐ/Phó

GĐ; kế toán trưởng,...) như các chức danh quản lý tương đương

TGD/GĐ, Phó TGD/Phó GĐ... người đại diện theo pháp luật, người

được ủy quyền CBTT sẽ phải chấp hành việc thực hiện yêu cầu

CBTT theo quy định mới từ ngày 1/1/2016.

Thông tư 180 hướng dẫn về đăng ký giao dịch chứng

khoán trên hệ thống giao dịch cho chứng khoán chưa niêm yết

Trên cơ sở Nghị định 60/NĐ-CP ngày 6/6/2015 đã rút ngắn

thời gian đưa cổ phiếu lên sàn giao dịch sau cổ phần hóa từ 90 ngày


45

xuống còn 60 ngày, Thông tư số 180/2015/TT-BTC có hiệu lực từ

ngày 1/1/2016 quy định, trong vòng một (01) năm kể từ ngày Thông

tư có hiệu lực, công ty đã là công ty đại chúng và công ty đại chúng

đã hủy niêm yết trước thời điểm Thông tư có hiệu lực phải hoàn tất

thủ tục đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom.

Thông tư 197 quy định về hành nghề chứng khoán

Thông tư số 197/2015/TT-BTC ngày 03/12/2015 quy định

về hành nghề chứng khoán sẽ thay thế Quyết định số 15/2008/QĐ-

BTC và Thông tư số 147/2012/TT-BTC trước đây. Thông tư 197 có

nhiều điểm mới theo hướng quản lý chặt chẽ hơn quy định về hành

nghề chứng khoán như: (i) Các chứng chỉ chuyên môn về chứng

khoán phải do Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng

khoán thuộc UBCKNN cấp; loại bỏ các cơ sở đào tạo được

UBCKNN chấp thuận (ii) Quy định rõ trách nhiệm của người hành

nghề chứng khoán, những điều mà người hành nghề chứng khoán

không được làm; (iii) bổ sung mới quy định liên quan đến chứng chỉ

chuyên môn về CKPS và việc thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn

liên quan đến CKPS tại các tổ chức kinh doanh chứng khoán… Các

quy định mới này sẽ có hiệu lực từ 25/1/2016.


46

Thông tư số 202 hướng dẫn về niêm yết chứng khoán trên

SGDCK

Kể từ ngày 1/3/2016, các công ty niêm yết phải tuân thủ theo

các điều kiện niêm yết chung trên 02 SGDCK, điều kiện niêm yết

của công ty hợp nhất, nhận sáp nhập; điều kiện niêm yết của công ty

thực hiện phát hành cổ phiếu để hoán đổi lấy cổ phiếu, phần vốn

góp tại doanh nghiệp khác; việc niêm yết của doanh nghiệp nhà

nước cổ phần hóa…tại Thông tư 202/2015/TT-BTC; cũng như điều

kiện hủy bỏ niêm yết bắt buộc, hủy niêm yết tự nguyện, đăng ký

niêm yết lại.

Thông tư 202 có những điểm mới nhằm phù hợp với quy

định tại Luật Doanh nghiệp 2014 và Nghị định 60/NĐ-CP sửa đổi

bổ sung một số điều của Nghị định 58 hướng dẫn Luật chứng khoán

và phù hợp điều kiện thực tiễn thị trường.

Thông tư số 203 hướng dẫn giao dịch trên TTCK- Có hiệu

lực từ 1/7/2016

Ngày 21/12/2015, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số

203/2015/TT-BTC thay thế cho Thông tư 74/2011/TT-BTC ngày

1/6/2011 về hướng dẫn giao dịch trên TTCK. Thông tư 203 là một

bước tiến khá lớn về quy định giao dịch chứng khoán trên thị

trường, khi có rất nhiều điểm mới đột phá so với Thông tư 74 cũ


47

như cho phép NĐT được đặt lệnh vừa mua vừa bán nhưng trong

phiên khớp lệnh liên tục, không áp dụng cùng mua cùng bán trong

phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa/đóng cửa; cho phép

bán chứng khoán trên đường về và thực hiện giao dịch trong ngày

(day-trading); quy định về quyền lợi và trách nhiệm của thành viên

tạo lập thị trường (market-maker).


48

Ghi chú

Xin vui lòng tham khao thêm các “Báo cáo thị trường chứng

khoán” định kỳ hàng quý và các “Báo cáo chuyên đề” của phòng

Phân tích dự báo thị trường để có thêm thông tin và phân tích đầy

đủ.

Liên hệ

Phòng Phân tích & Dự báo Thị trường,

Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)

Số 234 Lương Thế Vinh, Từ Liêm, Hà Nọi

Điẹn thoai: 04-35430667; Fax: 04-35535869

Email: [email protected]

Nhóm nghiên cứu

Ông. Pham Quang Huy (TP)

Cn. Đỗ Huy Hoàng

Cn. Nguyễn Viẹt Chương

Cn. Pham Thanh Phương

mailto:[email protected]

1/2016 filechủ tịch cục dự trữ liên bang mỹ janet yellen và các đồng nghiệp...

Documents