2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ~ ИРГЭН БАЯН БОЛ УЛС БАЯН ~

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ

Энэ дугаарт

УЛС ТӨР ZGM DAILY

Шүүхээс М.Энхсайханд 4.6 жил хорих ял оноож, өмгөөлөгчид нь давж заалдахаар болов

FULL ENGLISH PAGE INSIDE

2

20-21

НИЙГМИЙН СОНИН

Монгол эмэгтэйчүүдийг хүчирхийлсэн цагдаагийн хэргийг шударга шийдвэрлэнэ гэв

3

НИЙГЭМ

6

Кофе шопын зах зээлийг COVID-19 “салгалуулж” байна

Хар жагсаалтын “хар мэдээ”-г хүүхдийн мөнгөөр дарахыг оролдов уу

Гаднын нарийн мэргэжилтнүүд ирж чадахгүй байгаагаас болж бүтээн байгуулалт удааширч байна

М.Оюунсүрэн: Тууштай хичээвэл зорилгодоо хүрнэ

7

8

17

0 1 3 5 7

Өнөөдөр Маргааш

14°C -1°C

0°C 6°C

Мөнгөтэй хүмүүст атаархаж, гомдоллохын оронд хөдөлмөрлө. Хэн ч зүгээр сууж байгаад хөрөнгөтэй болдоггүй.

#94 $13.4 тэрбум

Жина Райнхарт, Hancock Prospecting-ийн захирал, Австралийн уул

уурхайн магнат

Хэдхэн сарын дараа Хар жагсаалтын “буянаар” халамжийн ханш суга өсөж, хүүхэд бүрт 100 мянгыг толгой дараалан хуваарилж башийлгалаа.

2791.57 393.77 37.71 2.28

АМ.ДОЛЛАР РУБЛЬТӨМРИЙН ХҮДЭР

610.006.15%

1697.500.53%

АЛТ ЮАНЬ ВОНЗЭС НЕФТЬ

31.581.86%

5198.000.78%

ХУРАЛДАЙ БОНД САМУРАЙ БОНД

102.14

ЧИНГИС БОНД

99.24 102.00

ГЭРЭГЭ БОНД

93.54

9 Гэрэл зургийг С.Батсайхан

Засгийн газрын шийдвэр малчдад гай, зах зээлд лай авчирлаа

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ02 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

УЛС ТӨР

МЭДЭЭ МЭДЭЭЛЭЛ

Шүүхээс М.Энхсайханд 4.6 жил хорих ял оноож, өмгөөлөгчид нь давж заалдахаар болов

П.Батбөх, ЗГМ сонин

Хаврын чуулган ирэх долоо хоногт завсарлана

Парламент ирэх долоо хоногт Засгийн газрын тухай хуулийг батлаад “тарахаар” шийджээ

Гэрэл зургийг Ж.Гэрэлчулуун

У ИХ-ын чуулганы нэгдсэн хурал-даанаар УИХ-ын тухай хуулийн ши-нэчилсэн най руул-

гын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тог тоо лын төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж баталлаа. Ингэснээр Үндсэн хуульд ний цүүлэн гаргах ёстой том хуулиудын түрүүч “гараас гарч” байна.

УИХ-ын тухай шинэчилсэн хуульд гишүүнийг эгүүлэн татах, Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай санал гаргах, түүнд итгэл хүлээлгэх зэрэг УИХ, түүний бүрэн эрхтэй холбоотой 13 багц асуудлыг шинэчлэн зохицуулалт хийжээ. Шинэчилсэн най-руулгаар орсон хамгийн чу-хал заалт нь хуулийг УИХ-ын гишүүдийн нийт олонх буюу 39-өөс дээш гишүүний дэмж-сэнээр батлах тухай юм. Одоо гоор чуулганы хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 20 гишүүн дэмжсэн тохиолдолд хууль батлах боломжтой. Харин дараагийн парламент заавал 39 гишүүн дэмжсэнээр хууль батлах юм. Ингэснээр парламентын хууль тогтоох босго өндөрслөө. Мөн энэ удаагийн ши нэчлэлээр

Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэр гийн анхан шатны шүүх Ерөн-хий сайд асан М.Энхсайханд хол богдох хэргийг гурван өдөр хэлэлцсэний эцэст 4.6 жил хорих ял оноох шийдвэр гар гажээ. Тус шийдвэрт “Нийс лэ лийн Про ку-рорын газраас М.Энх сайханд холбогдуулан яллах дүг нэлт үйл дэн ирүүлсэн Эрүүгийн хуу-лийн тусгай ангийн 19.6.1-д /хор лон сүйтгэх/ заасан үйлдлийг тусгаарлаж, нэмэлт мөрдөн шал-гах ажиллагаа хийлгэхээр про ку-рорт буцааж, Эрүүгийн хуу лийн тусгай ангийн 22.1.1 дэх хэс гийг 22.1.2 дахь хэсэгт /эрх мэ дэл албан тушаалын байдлаа ур -вуулан ашиглах/ нэгт гэн шүүг дэгч М.Энх сайханд Нийтийн ал банд томилогдох эр хийг дөрвөн жи-лийн ху гацаагаар хасаж, дөрвөн жил зургаан сарын ху гацаагаар хорих ялаар шийтгэж, эрх хасах ялыг ху гацаатай хорих ял эдэлж

дуус сан цагаас эхлэн тооцсон хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлнэ” гэжээ.

Харин түүний өмгөөлөгч Д.Оро-соо шүүхийн шийдвэрийг эсэр-гүү цэж буйгаа илэрхийлсэн юм. Тэрбээр “Хөөн хэлэлцэх ху га-цаан дээр хуулийг буруу тайл-бар ласан гэж үзэж байна. 2015 оны дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдөр УИХ-д Засгийн газар өр гөн мэдүүлсэн тогтоолын тө сөл тэй

парламентын гол ажил болох хууль тогтоох, хянан шалгах, төсөв батлах, ард түмний төлөөллийг хэрэг жүүлэх гэсэн дөрвөн чиг үүр гийг нарийвчлан тусгасан. Тэр дундаа парламентын хянан шалгах үүрэг, чиглэл нэмэгд-сэн. Парламент баталсан хуу-лийнхаа араас хяналт, асуулга тавих, тайлан мэдээлэл сонсох үүргээ умартаад байсан тул зориод Хянан шалгах түр хороо байгуулах, хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд байнгын үнэлгээ

УИХ-ЫН ГИШҮҮД ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙГ ЧУУЛГАН ЗАВСАРЛАХЫН ӨМНӨ БАТ ЛАХААР ХОЙШ ЛУУЛ САН НЬ МАРГААНААС “ЖИЙРХСЭН” БОЛОЛТОЙ.

холбоотой үйлдлийг гэмт хэрэг үйлдсэн өдөр гэж про ку рор ял-ла лаа. Мөн шүүх хурал даан дээр шинжээч нар алдаатай дүг нэлт гаргасан гэдгээ хүлээн зөв шөөрсөн. Тиймээс хэргийг про курорт буцаах хангалттай үн дэслэл байсан. Бид давж заал-дана. Ер нь бол гэрээний төсөл бо ловс руулсан. Үүнийг гэмт хэ-рэг гэж үзэх хууль зүйн хувьд бо-ломжгүй” гэсэн юм.

Тендер шалгаруулалтын нэр: Ус түгээх байр буулгаж, шинээр барих ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах./ Багцтай /

Тендер шалгаруулалтын дугаар/гэрээний дугаар: УСУГ-АҮ-2020-97

Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Ус түгээх байр буулгаж, шинээр барих ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төгрөгний цахим тендерийн хураамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.

Үүнд: - Сүүлийн 2 жил буюу 2018,

2019 онуудын Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.

- Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 онуудад ижил төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.

- Борлуулалтын орлого нь сүүлийн 2 жил /2018, 2019/ тус бүр тухайн багцын төсөвт өртөгөөс 100%-с дээш байх.

-Нэг оролцогч тухайн тендерийн

1 багцад санал ирүүлж болно. Хэрэв 2 дахь багцад санал ирүүлсэн тохиолдолд үнэлэхгүй болохыг анхаарна уу.

-Тендерийн хамтБагц-1 2,098,000 /хоёр сая ерөн

найман мянган/ төгрөг, Багц-2 1,445,000 /нэг сая дөрвөн зуун

дөчин таван мянга/ төгрөгний тендерийн баталгаа тус тус ирүүлнэ.

Хүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 08 дугаар сарын 05-ны өдрийг дуустал.

Тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ний өдрийн 11 цаг 00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ний өдрийн 11 цаг 30 минут-аас нээнэ.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэ-дээллийг доорх хаягаар авч болно.

Дотоодын давуу эрх тооцно. Гадаадын этгээд оролцох эрхтэй.

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн Удирдах газар, Токиогийн гудамж-5,

өөрийн байр, С.Чинбаатар

Утас: 70157018-121

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА Огноо: 2020.05.08

хийх, нийтийн сонсгол зохион байгуулах зэргийг чангатгасан гэж хуулийн ажлын хэсгийн ахлагч Д.Лүндээжанцан он цол-сон юм. Харин УИХ-ын чуул-ганаар Өргөдлийн байнгын хороог татан буулгахаар бол-сон нь парламентын ухралт гэж үзэх гишүүн цөөнгүй байна.

Мөн Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын дөрвөөс илүүгүй гишүүн УИХ-ын гишүүнийг хавс рах, Ерөнхий сайдад нэр дэвшүүлэх, Засгийн газрын

гишүүд УИХ-д тангараг өргөх зэрэг Засгийн газрын тухай хуулийг өөрчлөхтэй холбоотой Үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүдийг хийжээ. Гэхдээ парламент УИХ-ын тухай хуулийг хэлэлцэж дууссан ч Засгийн газрын ту-хай хуулийг хэлэлцэхийг яар-сангүй. УИХ-ын даргын зөв-лөлийн хурлаар энэ долоо хо ногт Засгийн газрын тухай хуу лийг хэлэлцэхээр баталсан байсан ч хаврын чуул ганы төгсгөлд батлахаар хойш-луулсан байна. Учир нь хав-рын чуулганыг энэ сарын 15-нд буюу ирэх долоо хоногийн баа сан гарагт завсарлуулахаар төлөвлөж байгаа юм. Чуулганыг яаравчлан завсарлуулах болсон шалтгааныг намуудын нэр дэв-ших ажиллагаатай холбон тайл-барлаж байна. Мөн УИХ-ын ги шүүд сонгуульдаа бэлтгэж, той рогтоо ажиллах зав гарахгүй байна гэсэн гомдол ч гараад байгаа юм.

Ийнхүү парламент УИХ-ын тухай хуулийг батлахдаа Засгийн газрыг авч үлдэх заалтуудыг тусгаж баталлаа. Харин Засгийн газрын тухай хуулийг ирэх до-лоо хоногт буюу чуулган завсар-лахын өмнөхөн батлахаар хойш-луулсан нь хуульчдын мар гаанаас “зугтаалгах” арга бололтой.

parliament.mn

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 03 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)НИЙГМИЙН СОНИН

Хү хамтлагийн Гэрэг цомгийг амжилтад хүрнэ гэж

таамаглаж байна

“Алтан өргөө” олон улсын кино наадмыг монгол

киногоор нээнэ

МУСГЗ Э.Лувсанбалданд Ялалтын 75 жилийн ойн медаль гардууллаа

Т.Намуунболор, ЗГМ сонин

Малайзын цагдаагийн байгууллагын өндөр албан тушаалтнууд иргэдийг цагдаагийн байгууллагад итгэх итгэлээ алдахгүй байхыг хүсээд, хэргийг үнэн зөв

шийдвэрлэнэ хэмээн мэдэгдэж байна

Монгол эмэгтэйчүүдийг хүчирхийлсэн цагдаагийн хэргийг

шударга шийдвэрлэнэ гэв

Mалайз улсад хууль бусаар амь дарч бай сан хоёр мон гол эмэгтэй тус улсад онц

байдал зарласан үеэр цагдаагийн офицерт удаа дараа хүчиндүүлж, хохирсон хэрэг гарсныг манай сонин мэдээлсэн. Хэргийг үйлдсэн 30 настай цагдаагийн офицер Хазрул Хизхам Газалид холбогдох хүний наймаа болон хүчингийн хэргийн шүүх хурал болж, түүнийг батлан даалтад гаргаад байсан юм. Ойрын өдрүүдэд уг хэрэгтэй холбоотойгоор тус улсын иргэд цагдаагийн бай-гууллагын үйл ажиллагаанд шүүмжлэлтэй хандаж, хуулийн байгууллагад итгэх итгэлээ алдаж буйгаа илэрхийлсэн юм. Түүнчлэн хэрэгтэн шүүх хуралд оролцохдоо гавгүй явж, олон нийт рүү мэндчилж байсан нь интернет хэрэглэгчдийн зүгээс хүчтэй шүүмжлэлд өртжээ. Тодруулбал тэд “Хүн хүчиндсэн хэрэгтэн сул

ХЭРЭГТЭН ШҮҮХ ХУРАЛД ОРОЛЦОХДОО ГАВГҮЙ ЯВЖ, ОЛОН НИЙТ РҮҮ МЭНДЧИЛЖ БАЙСАН НЬ ИНТЕРНЕТ ХЭРЭГЛЭГЧДИЙН ЗҮГЭЭС ХҮЧТЭЙ ШҮҮМЖЛЭЛД ӨРТЖЭЭ.

Тендер шалгаруулалтын нэр: Цэвэр усны шугам солих ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах.Тендер шалгаруулалтын дугаар/гэрээний дугаар: УСУГ-АҮ-2020-96

Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Цэвэр усны шугам солих ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төг-рөгний цахим тендерийн ху-раамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь Сан хүү-гийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.

Үүнд: - Сүүлийн 2 жил буюу

2018, 2019 он тус бү рийн Аудитаар баталгаа жуул-сан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.

- Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 он тус бүрт ижил төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.

- Борлуулалтын орлого нь

сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 он тус бүр тухайн багцын төсөвт өртөгөөс 100%-с дээш байх.

- Тендерийн хамт 1,734,000 /нэг сая долоон зуун гучин дөрвөн мян-ган/ төгрөгний тендерийн баталгаа тус тус ирүүлнэ.

- Хүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 8 дугаар сарын 05-ны өдрийг дуустал.

Тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 10 цаг 00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 09-ний өдрийн 10 цаг 30 минут-аас нээнэ.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Дотоодын давуу эрх тооцохгүй. Гадаадын этгээд оролцох

эрхгүй.

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн

Удирдах газар, Токиогийн гудамж-5, өөрийн байр,

Б.Даваабаяр Утас: 70157018-123

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА Огноо: 2020.05.08

Энэ сарын 5-ны өдөр Хү хамтлаг Halestorm хамтла-гийн дуучин Лиззи Хэйлтэй хамтарсан "Бүсгүйн дуу" бү-тээлээ толилуулсан билээ. Тус уран бүтээл цацагдсанаас хойш 600 мянга гаруй хандалт аваад байна. Энэхүү уран бүтээл болон Гэрэг цом гийн талаар Subculture Media энтертайнмент сайт он-цолж, удахгүй танилцуулах Гэрэг цомгийн урьдчилсан захиалга эрс өсөх нь дам-жиг гүй хэмээжээ. Харин тэ-дэн тэй хамтран ажилласан Лиззи "Шинэ уран бүтээлдээ намайг төдийгүй миний бич-сэн үг, зохиосон аялгууг минь багтаасан Хү хамтлагт та лар-хаж байна. Сэтгэл зүрхийг минь өөрчилж, итгэлийг минь сэр гээсэн ийм үйл явдал бараг тохиож байсангүй. Харин энэ

төсөл тэгж чадлаа. Би одоо ч хөл газар хүрэхгүй баяртай байна." гэжээ. Мөн тус сайтад бичсэн нийтлэлд “Гэрэг тусгай цомгийг энэ оны долоодугаар сарын 10-нд хуурцаг хос пянз, тоон хэлбэрээр худалдаанд гар гах бөгөөд үүнд бусад уран бүтээлчтэй хамтарсан гур ван дуу нь багтжээ. Хү хамт лаг өрнийн рок хөгж-мийг үндэсний хөгжим бо-лон хөө мийтэй хослуулсан "Хүннү рок" урсгалаа та-ниулж, танхим дүүрэн үзэгч-тэй тоглолт, хөгж мийн наад-муудад орол цон дэлхий да хиныг байлдан дагуулж буй билээ. Тэд хөгжим шүүмж лэгчдийн магтаалыг ха рамгүй хүртэж, 2019 оны шилд гүүдийн жагсаалтад олон удаа нэрээ онцлуулсан юм” хэмээв.

Монгол уран бүтээлчдэд гадаадын уран бүтээлчидтэй өрсөлдөж, хөгжих боломж ол-гон, кино урлагт шинэ давлагааг түүчээлэх зорилготой “Алтан өр гөө” /хуучнаар “Алтан хальс”/ олон улсын кино наад -мыг зургаадугаар сарын 4-7-ны өдрүүдэд онлайнаар зо хион байгуулах гэж байна. Найм дахь жилдээ болж буй тус наадамд 2019 онд 64 орны 480 бүтээл өрсөлдөж байсан бол

энэ жил 70 орны 558 бүтээл өр сөлдөх аж. Энэ жил “Алтан өр гөө” наадмыг Машбатын Биш рэлийн найруулсан “Са-хиусан тэнгэрийн оронд ор -хиг догсод” уран сайхны ки-но гоор нээх юм. Тус кино “Лос-Анжелесийн Ази Номхон да лайн кино наадам”-д нэр дэв шиж, “Күинсийн дэлхийн кино наадам”-аас “Шилдэг зураг лаач”-ийн шагнал хүртэж байжээ.

Эх орны дайны ялалтын 75 жилийн ойн баярын ойн өдөр маргааш тохионо. Энэхүү ойн баяр тай холбогдуулан ОХУ-ын Ерөн хийлөгч В.В.Путин зарлиг гаргаж Монгол Улсын 80 ахмад дайчныг Ялалтын 75 жилийн

ойн медалиар шагнах шийдвэр гаргасан юм. Өчигдөр зарлигийн дагуу ОХУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн Эрхт Элчин Сайд И.К.Азизов Монгол Улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн Эрэнцэнгийн Лувсанбалданд

хүндэтгэл үзүүлж, Ялалтын 75 жилийн ойн медаль гардууллаа. Тэрбээр эх орны дайны I, II зэргийн одонт цорын ганц монгол хүн бөгөөд түүхийн ухааны доктор, профессор цолтой ахмад дайчин билээ.

чөлөөтэй ингэж явж байгаа нь хууль эрх тэгш үйлчлэхгүй байгааг харуулж байна” хэмээн цагдаагийн байгууллагыг буруутгасан аж.

Улмаар тус үйл явдалтай холбогдуулан Селангор хотын цаг-даагийн газрын дарга Датук Нур Азам мэдэгдэл хий жээ. Тэрбээр “Бид түүнийг дөрөв дүгээр сарын 11-ний өдрөөс хойш хорьсон. Сэжигтэн шүүх хуралд ирэхдээ гавгүй байгаа нь түүнийг батлан даалтад гар гасантай холбоотой. Цагдаагийн байгууллагын үйл ажиллагаанд саад учруулахаа

таслан зог соохыг уриалж байна. Бид дү рэм журмаа дагаж, мөрдлөг хийхдээ гүйцэтгэхдээ хэн нэгэнд давуу эрх олгохгүй гэдэгт итгэж болно" хэмээсэн байна.

Мөн шүүх хурлын өмнөхөн Эрүүгийн мөрдөн байцаах газ-рын дарга Датук Хузир Мо-хамед мэдэгдэл хийж “Хоёр мон гол эмэгтэйг хүчирхийлсэн цаг даагийн буруутай үйлдлийг илрүүлсэн нь цагдаагийн бай гуул-лагын шударга, ил тод байдлыг харуулсан явдал. Харамсалтай нь зарим хүн цагдаагийн байгууллагад эргэлзсээр бай-на. Энэ хэрэгт ямар ч албан тушаалтай хүн холбогдсон бай бид түүнийг цагдаа эсэхээс нь үл хамааран хэргийг үнэн зөв шийдвэрлэнэ гэдэгт хэн ч эргэлзэхгүй байж болно. Хэргийн талаар мэдээлэхдээ болгоомжтой байхыг сануулъя. Мөн цагдаагийн байгууллагын эсрэг сөрөг ойлголт түгээж, олон нийтийг өдөөн турхирсан хүмүүст эсрэг арга хэмжээ авах болно” хэмээсэн юм.

Эрүүгийн мөрдөн байцаах газрын дарга Датук Хузир Мохамед

Селангор хотын цагдаагийн газрын дарга Датук Нур Азам

“Нохой хамартаа хүрэхээр усч” гэдэг. Урд хөршид дэгдсэн тахлын сургаар “Цөөхөн монголчууд бид хөнөөлт тахлын өмнө хүчин мөхөсдөж, хиар цохиулах вий” гэх айдаст автаж суусан нь саяхан. Айдаст автахын цаад шалтгаан нь аливаа юманд хэнэггүй, аминд тулсан газар биесээ хайрлахыг умартчихдаг муухай монгол зангаас болсон хэрэг. Гэвч их л эндүү ташаа бодож байсныг минь өчигдөр болсон сургуулилт хийгээд өдийг хүртэл тахлын эсрэг эвлэн нэгдэж, гар нийлэн ажиллаж буй олон жишээ нотлох шиг.

“COVID-19 халдварт цар тахлын үеийн харилцан ажиллагаа, хариу арга хэмжээ” дадлага сургуулилт болж, нийслэлийн төвийн томоохон дүүрэг болох Чингэлтэйд бүтэн өдрийн турш онц байдал зарлаж, бүх нийтийн хөл хорио тогтоов. Тахал дэгдэж гэмээн авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг бодитоор туршсан эл үйл явдлыг сурвалжиллаа.

Их үдийн алдад СУИС-ийн урд талын уулзвараар хорио цээр тогтоосон бүс рүү нэвтэрвэл холливудын киноноос л олж хардаг дүр зураг угтах нь тэр. Энгийн үед их хөлийн газар гэгдэж, эмх замбараагүй байдал ноёлж байдаг хотын төвийн энэ хэсэг эгнэн зогссон цагдаагийн албан хаагчдыг эс тооцвол эзгүй ханхай оргих аж. Уулзараас уулзвар хүртэл урт цуваа үүсгэсэн цэрэг цагдаа хийгээд эмнэлэг, онцгой байдлын алба хаагчид хорио цээрийн бүсэд дэг журам тогтоож, орж гарах хөдөлгөөнийг бүрэн цагдаж ээ. Уулзаж ярилцсан албаны хүмүүс элдэв зөрчил бага байгаа нь иргэд ихээхэн ухамсартай хандаж буйн жишээ хэмээн онцолж байв. Сурвалжлах багийнхны саатсан эхний цэг бол Чингэлтэй дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг. Эмнэлгийн эргэн тойрныг бүрэн ариутгаж, үүдэн хэсэгт нь “Халдварын хяналтын цэг” гэсэн хаягтай хоёр майхан босгожээ. Сэжигтэй тохиолдол илрэх аваас иргэнээс ирсэн дуудлагын дагуу гурван хүнээс

Чингэлтэй дүүргийн хөл хорио нийт монголчуудад дүн тавив

Ж.Гэрэлчулуун, ЗГМ сонин

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ04 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ЗГМ: СУРВАЛЖИЛГА

Чингэлтэй дүүрэгт тогтоосон хөл хорионы арга хэмжээнд Цагдаагийн байгууллага болон Зэвсэгт хүчний туслалцаатай 2000 гаруй алба хаагч оролцсон.

Чингэлтэй дүүрэг нь Баянгол, Сүхбаатар, Сонгинхайрхан дүүрэгтэй хил залгаа оршдог, нийт газар нутгийн 30.3 хувь нь эдэлбэр газар, 27.0 хувь нь хот суурин, зам, шугам сүлжээ, 37.1 хувь нь ой, 4.5 хувь нь усан сан бүхий газар эзэлдэг байна

Нийт 63.9 км хилийн цэс бүхий газарт 150 мянга гаруй иргэдийг хамарсан хөл хорио тогтоов.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 05 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)ЗГМ: СУРВАЛЖИЛГА

Гэрэл зургийг Ж.Гэрэлчулуун

Цар тахлын үед Монголын улаан загалмайн нийгэмлэгээс эмзэг бүлгийн иргэдэд хоол хүнс хандивлах аж.

бүрдэх яаралтай тусламжийн баг өвчтөнийг эл цэгт авчрах агаад чанд хатуу хамгаалалт бүхий цэгт нэвтрэхдээ автомашинаас аваад гутлынхаа улыг ч ариутгах ёстой аж. Улмаар ирсэн иргэнээс 10 гаруй асуулт бүхий асуулга авч, халууныг нь үзэж, түргэн оношлуур тавина. Хэрэв эхний удаагийн оношлуураар вирус илрэх аваас биеийн байдлыг харгалзан үзээд хүнд бол “Яармаг-100” хэмээх 2800 ам.метр талбай бүхий эрчимт эмчилгээний тасагт шилжүүлэх аж.

Сэжиг бүхий тохиолдол илрэхээс аваад вирусээр өвчилсөн иргэдийг ямар шат дараатай, хэрхэн, яаж тусгаарлах, эмчилгээнд

хамруулахыг бодит байдалд үзэж танилцсаны дараа Чингэлтэй дүүргийн 6, 8, 9, 11 дүгээр хороогоор явж цар тахал дэгдсэн тохиолдол иргэдийн хоол хүнс, ус зэрэг нэн тэргүүний хэрэгцээг хэрхэн хангах тухай сургалт болсон юм. Биднийг Чингэлтэй дүүргийн 12 дугаар хороонд байх “Баян төгрөг” хэмээх жижиг дэлгүүрийн үүдэнд очих үед хоорондоо хоёр метр зайд дугаарлан зогсох иргэд хүнсээ цуглуулахаар хүлээж байв. Мөн холгүйхэн байх худгийн өмнө ч усны тэргээ түрсэн хүмүүс зай барин дугаарлаж зогсов. Цар тахлын үед зөөврийн усан

хангамж вирус тээгч болох эрсдэл өндөр учир Мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас худгийн уснаас дээж авч, шинжлэх учиртай гэнэ. Түүнчлэн, иргэд хог хаягдлаа заавар журмын дагуу хаяж хэвших нь тахал битгий хэл энгийн үед ч ихээхэн чухал болохыг албаны хүмүүс учирлана. Айл бүр хашааныхаа үүдэнд бүрэн битүүмжилсэн ууттай хогоо гаргаж тавих бөгөөд хамгаалах хувцас хэрэглэл бүхий ажилтнууд хог бүрийг нямбайлан ачиж, улмаар хогны машины тэвшийг бүрэн битүүмжлэх байдлаар тээвэрлэх ёстой аж. Энэ мэт “хорио цээр тогтоосон” бүсэд хагас өдрийг өнгөрүүлж, эмнэлэг, цагдаа, онцгой, мэргэжлийн хяналт тэргүүтэй холбогдох байгууллагаас авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээнд иргэд идэвхтэй оролцож, хүлээцтэй хандаж буйг харахад “нохой хамартаа хүрэхээр усч” гэгчийн үлгэрээр дахиад жаахан тэсчихвэл Монгол Улс цар тахлыг дотооддоо алдалгүй сайн цагтай золгох мэт санагдаж байв.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ06 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) НИЙГЭМ

Тендер шалгаруулалтын нэр: Сургуулиудын гараж, засвар, тохижилт /Улаанбаатар, Баянгол дүүрэг, 11, 15, 16, 17, 18, 19 дүгээр хороо/-ын засварын ажил Тендер шалгаруулалтын дугаар: НХААГ-20/0108

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Сургуулиудын гараж, засвар, тохижилт /Улаанбаатар, Баянгол дүүрэг, 11, 15, 16, 17, 18, 19 дүгээр хороо/-ын засварын ажил гүйцэтгэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь Төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг авна уу.

Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50 000 (тавин мянга) төгрөгийг банкны цахим төлбөр тооцооны системийг ашиглан төлсөн байх ёстой.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендер нь дараах нэр дугаар бүхий багцаас бүрдэнэ:

Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:

Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 онуудын аль нэг жилийн борлуулалтын орлогын хэмжээ нь багц тус бүрийн төсөвт өртгийн 50%-аас багагүй байна.

Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Багц тус бүрийн төсөвт өртгийн 30%-аас багагүй байх.

Сүүлийн хоёр жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 оны аль нэг жилд багц тус бүрийн төсөвт өртгийн 30 хувиас багагүй, үнийн дүнтэй ижил төстэй ажил доод тал нь нэг удаа гүйцэтгэсэн байх.

Тусгай зөвшөөрөл шаардлагатай бол тусгай зөвшөөрөл ирүүлэх эсэх: Тийм

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА Огноо: 2020 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдөр

Барилга, хот байгуулалтын яамнаас олгодог:

Тендерийн хамт дараах үнийн дүнтэй тендерийн баталгаа ирүүлнэ. Үүнд:

Тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн 14 цаг 00 минутаас өмнө системд ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн 14 цаг 20 минутад Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газрын 1012 тоот өрөөнд нээнэ.

Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй.Дотоодын давуу эрх тооцно.Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон холбогдох бусад материалыг

www.tender.gov.mn, www.ub-procurement.mn цахим хуудаснаас, бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, 4 дүгээр хороо, Бага тойруу-15, Нийслэлийн Засаг захиргааны IV байр, 10 дугаар давхар,

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар,Утас: 75757810.

Цахим хаяг: www.tender.gov.mn, www.ub-procurement.mn

Багцын дугаар Төсөл, арга хэмжээний нэр Багцын дугаар

1 47-р сургуулийн урлаг заал, хичээлийн кабинет, ариун цэврийн өрөөний засвар /БГД, 19-р хороо/ НХААГ-20/0108-01

2 Албан бус насан туршийн боловсролын төвийн барилгын фасадны засвар /БГД, 18 дугаар хороо/ НХААГ-20/0108-02

3 40 дүгээр сургуулийн гадна талбайн тохижилт, авто машины зогсоолын ажил /БГД, 15 дугаар хороо/ НХААГ-20/0108-03

4 46 дугаар сургуулийн фасадны засвар /БГД, 11 дүгээр хороо/ НХААГ-20/0108-04

5 70 дугаар сургуулийн хүүхэд зөөврийн 2 автобусны гаражны барилгын ажил /БГД, 18 дугаар хороо/ НХААГ-20/0108-05

6 28 дугаар сургуулийн барилгын дээвэр, фасадны засвар /БГД, 11 дүгээр хороо/ НХААГ-20/0108-06

7Баянгол дүүргийн 16 дугаар хороо, 22 дугаар сургуулийн химийн болон байгалын ухааны кабинетийн засвар /16, 17 дугаар хороо/

НХААГ-20/0108-07

Багцын дугаар Төсөл, арга хэмжээний нэр

Тусгай зөвшөөрлийн заалт /Хуучин/

Тусгай зөвшөөрлийн

заалт/Шинэ/

1 47-р сургуулийн урлаг заал, хичээлийн кабинет, ариун цэврийн өрөөний засвар /БГД, 19-р хороо/

БУ-2.1.1 болон БУ-2.1.1* БА-8.1

2 Албан бус насан туршийн боловсролын төвийн барилгын фасадны засвар /БГД, 18 дугаар хороо/ БУ-2.1.1 БА-8.1

3 40 дүгээр сургуулийн гадна талбайн тохижилт, авто машины зогсоолын ажил /БГД, 15 дугаар хороо/

БУ-2.1.1 БА-8.1

4 46 дугаар сургуулийн фасадны засвар /БГД, 11 дүгээр хороо/ БУ-2.1.1 БА-8.1

5 70 дугаар сургуулийн хүүхэд зөөврийн 2 автобусны гаражны барилгын ажил /БГД, 18 дугаар хороо/ БУ-2.1.2 БА-2.1

6 28 дугаар сургуулийн барилгын дээвэр, фасадны засвар /БГД, 11 дүгээр хороо/ БУ-2.1.1 БА-8.1

7Баянгол дүүргийн 16 дугаар хороо, 22 дугаар сургуулийн химийн болон байгалын ухааны кабинетийн засвар /16, 17 дугаар хороо/

БУ-2.1.1 БА-8.1

Багц №1: 800,150 /Найман зуун мянга нэг зуун тавь/төгрөгБагц №2: 121,149 /Нэг зуун хорин нэгэн мянга нэг зуун дөчин ес/ төгрөгБагц №3: 594,301 /Таван зуун ерэн дөрвөн мянга гурван зуун нэг/ төгрөгБагц №4: 517, 719 /Таван зуун арван долоон мянга долоон зуун арван ес/ төгрөгБагц №5: 332, 572 /Гурван зуун гучин хоёр мянга таван зуун далан хоёр/төгрөгБагц №6: 1, 354, 551 /Нэг сая гурван зуун тавин дөрвөн мянга таван зуун тавин нэг/ төгрөгБагц №7: 479, 210 Дөрвөн зуун далан есэн сая хоёр зуун арван төгрөг

Нийслэлд 200 га руй орчим кафе үйл ажиллагаа явуул-даг бөгөөд үүний 70 гаруй хувийг

кофе шоп эзэлдэг. Эдгээр аж, ахуй нэгжид COVID-19 ямар нөлөө үзүүлж байгаа талаар мэ дээ лэл бэлтгэхээр кофе шопуу дыг зорилоо. Цайны цагаар хүн бу жигнаж байдаг кофе зардаг үйл чилгээний төвүүд эл, хуль байв. Хотын төвд үйл ажиллагаа явуулдаг учир оффисын ажилч дын хөл тасардаггүй байсан ч хоёрдугаар сараас хойш үйлч-лүүлэгч татарч, орлого мууд-саныг орсон газар бүрийн бариста хэлж байлаа.

Tom N Toms кофе шопын гүй цэт гэх захирал Г.Даваа “Манай компани нийслэлд 30 орчим сал бартай. Нэг салбарт 6-8 ба риста ажилладаг. Хавар, зун, намар үйлчлүүлэгч ихтэй байдаг учир оюутан, сурагчдыг

Кофе шопын зах зээлийг COVID-19 “салгалуулж” байна

О.Даваасүрэн, ЗГМ сонин цагаар ажиллуулдаг юм. Гэтэл хоёрдугаар сараас хойш хүмүүс үйлчлүүлэх нь багассан болохоор зарим ажилчдаа цомхотгоход хүр сэн. Ихэнх салбар байраа түрээ сэлдэг учир түрээсээ төлөхөд амар-гүй л байна. Хэрэв нөхцөл бай-дал удаан үргэлжилбэл зарим салбараа татан буулгана. Ор-лого энгийн үеийнхээс хоёр дахин буурсан” гэлээ.

Дээрх асуудал франчайзинг ком панид ч, жижиг кофе шо -пуу дын өмнө ч тулгарч, ком-

паниуд үйл ажил лагаагаа доголдуулахгүйн тулд орон тооны цомхотгол хийж, ажил-чиддаа ээлжийн амралтыг нь

олгож байна. Coffee Planet кофе шопын бизнес хөгжлийн мэр гэжилтэн Б.Эрдэнэсувд “Корона вирусийн тухай су-

раг гарснаас хойш кофе шо-поор үйлчлүүлдэг хүний тоо эрс буурсан. Бараг хоёр да-хин багассан байх. Харин дө-рөвдүгээр сараас худалдан авалт арай нэмэгдсэн. Хавар болоод, цаг агаар дулаарсантай холбоотой байх. Гэхдээ өмнө жилийнхтэй харилцан адилгүй л дээ. Манай компани одоогоор орон тооны цомхотгол хий-гээгүй. Гэхдээ үйл ажил ла-гаагаа дөрвөн долоо хоног зогсоогоод, саяхнаас л үйл-чилгээ үзүүлж эхэлсэн” гэсэн юм. Кофе шопын орлого буурсан нь оффисын ажилчдын ажлын цаг багасаж, зайнаас ажиллах болсонтой холбоотой гэнэ. Түүнчлэн оюутан, сурагчдын хичээл орохгүй байгаа болохоор хөл хөдөлгөөн багассан талаар бизнес эрхлэгчид онцолж байлаа. Хөл хорио тогтоосноос хойш хэчнээн аж, ахуй нэгж татан буугдсан талаар НМХЕГ-аас тодруулахад 2020 оны нэгдсэн тоо хараахан гараагүй байна гэсэн хариулт өгсөн юм.

TOM N TOMS: ХЭРЭВ НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ УДААН ҮРГЭЛЖИЛБЭЛ ЗАРИМ САЛБАРАА ТАТАН БУУЛГАНА. ОРЛОГО ЭНГИЙН ҮЕИЙНХЭЭС ХОЁР ДАХИН БУУРСАН. Гэрэл зургийг С.Батсайхан

ХӨМӨРСӨН ТОГООН ДОТОР ХҮҮХЭД, ЯМААНЫ МӨНГӨӨРӨӨ НАСАН ТУРШДАА ТАНСАГЛАНА ГЭХ ОЙЛГОЛТТОЙ ИРГЭДЭД ХАР ЖАГСААЛТАД ОРСНООР ҮҮСЭХ ХҮНДРЭЛҮҮДИЙГ ТАЙЛБАРЛААД Ч НЭМЭРГҮЙ БОЛОЛТОЙ.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 07 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

Сонгуулийн их сун-гааны яг босгон дээр манай улсыг шар толгойтнууд Хар жагсаалт руу

чихэх болсон нь төр баригчдын цухлыг барав. Шаргал ордондоо “хэдэн мал”-ынхаа буянд санаан зоргоор “жаалж” явсан тэд ирэх дөрвөн жилд үргэлжлүүлэн туйлах эрхийнхээ төлөө юу эсийг амлалаа даа. Одоо энэ аянга шиг мэдээний цаад учрыг монголчууд ойлгочихвол дууслаа л гэсэн үг. Бушуухан шиг хүн, малдаа мөнгө тарааж, хүүхэд хуурах адил анхаарлыг нь сарниулах шаардлага тулгарлаа.

Ингээд “Хүүхэд бүрт 100 мянга, ямаа болгонд 20 мянган төгрөг” гэж зарлав. Зөвхөн хүүхэд болон халамж шаардсан хэсэгт төр гараа сунгана гээд орхивол “уйтгартай” тул Хар жагсаалтын бараан мэдээг дарж дийлэхгүй. Тиймээс ямаагаа нэмж оруулаад, сошиал багийнхнаараа сэвүүлж орхиход, өнөө “хэдэн мал” нь дагаж майлаад мартах нь гарцаагүй. Яг л Саарал жагсаалтад орсны дараа олны хайртай бөхчүүдийг шийтгэж массыг талцуулангуутаа, баячуудаас тусгай зөвшөөрөл хураасан мэдээгээр “мялаасан” шигээ бужигнуулаад, мартуулахыг санаархаж байна.

Коронавирусийн улмаас эдийн засаг хүндэрч, ажил, орлогоо алдсан иргэдийн цаана цөөнгүй хүүхэд өлсөж, хохирч байгаа нь үнэн. Эдийн засгаа аврах 5.1 их наядын хөтөлбөр зарласан эхний шийдвэрээр хүүхдийн мөнгөнд дөнгөж 10 мянган төгрөг нэмээд, харин ямааны ноолуурыг 100 мянган төгрөгөөс бууруулахгүй авах хатуу босго тавьж байв.

Хэдхэн сарын дараа Хар жаг-саалтын “буянаар” халам жийн ханш суга өсөж, хүүхэд бүрт 100 мянгыг толгой дараалан

хуваарилж башийлгалаа. Ингэснээр ямаанд 100, хүүхдэд 20 байсан харь-цаа орвонгоороо эргэж, нэг хүүхэд таван ямаатай дүйцэ -хээр түвшинд дээшилж ирэв. Хүүхдийнхээ тоогоор зуу зуугаар нь авах болсон эцэг эхчүүд ч ажилгүй болсноо мар таж, амралт зугаалганд явах төлөвлөгөө гаргаж эхлэв. Мэдээж хүнд үед өгөөмөр гараа сунгасан эрх баригчдадаа дахин санал өгнө хэмээн толгой дохин хүлээн зөвшөөрч, өөр зуураа баярлан ярилцана.

Бага чулуугаар их чулуу хөдөлгөж, хор найруулж, дарь

нухахдаа гаршсан дээдчүүл шийдвэртээ хавчуулсан ямаа -ны мөнгө нь хүүхдийн тэтгэм-жээс ч илүү гавьяа тэдэнд авчрах бололтой. Малчдын саналыг авахын тулд зарласан ноолуурын өндөр ханшны эсэргүүцэлд Ч.Улаан сайдын ширэн нүүрийг урдаа бариад ч тусыг эс олсон “малд” хайртай түшээд хүүхэд-ямааны мөнгийг уухайлан дэмжиж байна.

Ямааны толгой ямбанд бай-даггүй, янтгар хатан зарга шүүдэггүй гэж эртнээс ярьж ирсэн монголчууд өнөө цагт ямаагаа дээдлэн өсгөж, хот бараадсан хэд нь хүртэл таван

ямаа гаднаа тэжээхийг хүсдэг болов.

2008 оны сонгуулийн өмнө “Эх орны хишиг” ярьж, хүүх-дийн мөнгө 3000 төгрөг тэй зэрэгцэн ямаа бүрт 5000 төгрөг олгох шийдвэр гаргаж ямаашихын эхлэлийг тавьсан. Зуун ямаатай айлд сул орж ирэх 500 мянган төгрөг тухайн үеийн оюутны хагас жилийн сургалтын төлбөрийг даах хэмжээний мөнгө байлаа. Цалинтай ямаа хөтөлбөр нь өдгөө царай зүсээ хувиргасаар ноолуурын урамшуулал болж, мачдаас зулгаах саналын жин дарах хүндрүүлэгч болжээ.

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

Хэдхэн сарын дараа Хар жагсаалтын “буянаар” халамжийн ханш суга өсөж, хүүхэд бүрт 100 мянгыг толгой дараалан

хуваарилж башийлгалаа

Хар жагсаалтын “хар мэдээ”-г хүүхдийн

мөнгөөр дарахыг оролдов уу

Э.Батцэцэг, ЗГМ сонин

Одоо энэ аянга шиг мэдээний цаад учрыг монголчууд ойлгочихвол дууслаа л гэсэн үг. Бушуухан шиг хүн, малдаа мөнгө тарааж, хүүхэд хуурах адил анхаарлыг нь сарниулах шаардлага тулгарлаа.

Энэ мэт “баярт” мэдээг зөв, буруу гэж шүүж, ямаагүй нэг нь хохирлоо нөхөн төлүүлэх талаар маазарч, ямаатай бусад нь хүртэх ёстойгоо хүртэж буйн мэдрэмжээр аархаж суух хойгуур Монгол Улсыг Европын холбооноос Хар жагсаалтад оруулчихлаа. “Саарал жагсаал-тад орсон улсуудыг Хар руу автоматаар бүртгэдэг журмаар л явж байгаа асуудал, удахгүй сулраад гараад ирнэ” гэж тайвшруулах тайлбар нь даанч өрөвдөлтэй. Хөмөрсөн тогоон дотор хүүхэд, ямааны мөнгөөрөө насан туршдаа тансаглана гэх ойлголттой иргэдэд Хар жагсаалтад орсноор үүсэх хүндрэлүүдийг тайлбарлаад ч нэмэргүй бололтой.

Саарал жагсаалтад FATF-ийн зургаан зөвлөмжийг хангаагүйн улмаас орсон гэж шилээ маажин тайлбарлах албаныхны дэргэд Хууль зүйн сайд маань сайн ажилласан гэж өөрт нь илгээсэн талархлын бичиг гээчийг гайхуулан суусан нь саяхан юм сан. Дэлхийн бусад гүрнүүд Саарал жагсаалтад орсон улс орнуудтай санхүүгийн гүйлгээ хийхдээ болгоомжилж, хянаж шалгуулахад хугацаа алдаж, татгалзсан хариу олонтаа сонсдог хувийн хэвшлийнхэн хөрөнгө оруулалтын алтан боломжуудаа алдсаар ирлээ. Харин одоо Хар жагсаалтад орчихлоо. За энэ ч яахав, хүүхдийн мөнгө ямааныхаас их болчихоод байна.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ08 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

ЭДИЙН ЗАСАГ

ЗГМ: ТОВЧХОН ДУУДЛАГА ХУДАЛДАА

22 Сая ам.доллар. Гадаад валютын дуудлага худалдаагаар төв банк 22 сая ам.доллар валют арилжааны цахим талбарт нийлүүллээ.

ТОМИЛГООУИХ-аас Монголбанкны Тэргүүн дэд Ерөнхийлөгчийн албан тушаалд Г.Дөлгөөнийг, дэд Ерөнхийлөгчөөр Г.Энхтайваныг тус тус томиллоо.

АРИЛЖААМонголын хөрөнгийн бирж пүрэв гарагийн үнэт цаасны арилжаагаар 20 компанийн 744,763 ширхэг хувьцаа арилжлаа. Энэ өдөр зургаан компанийн хувьцааны ханш өсөж, 14 компанийнх буурав.

ИНДЕКС

0.14 Хувь. ТОП 20 индекс 0.14 хувиар өсөж, зах зээлийн үнэлгээ 2.44 их наяд төгрөг боллоо.

УУЛ УУРХАЙ

80 Ам.доллар. Citigroup төмрийн хүдрийн спот үнэ тогтвортой байгаа байдал ойрын хэдэн долоо хоногтоо алдагдаж болзошгүй гэж анхаарууллаа. Үүний дараа Сингапурын Металлын биржид үнэ нь 80 орчим ам.долларт хэлбэлзэж байна. Citigroup-ийн тооцоолсноор 70 ам.доллар болон буурч магадгүй байгаа юм. ТӨЛӨВ

13 Хувь. Евро бүсийн экспорт энэ онд 13 хувиар буурна гэж Европын Холбоо таамаглаж байна. COVID-19 цар тахлын тархалтыг зогсоохын тулд олон улсад хөл хорио тогтоосны улмаас Евро бүсийн экспортын эрэлт огцом буурах шалтгаан болжээ.

ХӨРШ

51.8 Тэрбум ам.доллар. БНХАУ-ын Хөгжлийн банк болон Экспорт, Импортын банк 2000 оноос хойш олон улсын хэмжээнд нүүрсний төсөл санхүүжүүлэхэд 51.8 тэрбум ам.доллар гаргасан гэж Бостоны их сургуулийн Олон улсын хөгжлийн бодлогын төв тооцоолсон байна.

09

11

11Засгийн газрын шийдвэр малчдад гай зах зээлд лай авчирлаа

Африкийн бохир нүүрсний төслүүдийг зөвхөн Хятад дэмжиж үлдлээ

Бээжин ДНБ-ий өсөлтийн зорилтыг тоон утгаар зарлахаа азнав

“Оюутолгой” төслийн бүтээн байгуулалттай шүтэлцээтэй бизнесүүд ажилтнаа цомхотгох, зарим нь тодорхойгүй хугацаагаар үйл ажиллагаагаа зогсоож байгаа тухай цахим орчинд хөндөгдсөн. COVID-19 цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх хорио цээр, хөдөлгөөний хязгаарлалтаас болж гүний уурхайн төлөвлөгөөт ажлууд хугацаа хоцорч эхлэх, төслийн хоёр дахь шатны бүтээн байгуулалт хойшилж таарах нь. Уг төсөлтэй хамаарал бүхий дотоодын туслан гүйцэтгэгч болон ханган нийлүүлэгч гэрээт аж ахуйн нэгжүүд үүссэн нөхцөл байдалд дасан зохицох шинэ шаардлагатай нүүр тулж эхэлсэн байна.

Компаниуд ажилтнуудынхаа ээлжийн амралтыг өгөх, ажлын цагтаа өөрчлөлт оруулах, шинэ ажилтан авахаас татгалзах зэргээр багагүй өөрчлөлт дээрх төслийн эргэн тойронд гарч байна. Эдгээр өөрчлөлт уг төслөөс ажил “авдаг” компаниудад хамгийн их түгээмэл ажиглагдаж байгаа аж. Тэр тусмаа барилгын компаниудад илүү их нөлөөлжээ. “Оюутолгой”-н зүгээс компаниудтай нэмж гэрээ, хэлцэл хийхээ азнаж, худалдан авалт болон шинэ ажлын байр зарлахаа алгуурлаж эхэлсэн. Төслийн цөм болсон гүний уурхайн бүтээн байгуулалт удаашрах шинжтэй болсон. Тус компанийн албан ёсны цахим

хуудаст нээлттэй ажлын байрны нэг зар өчигдрийн байдлаар гарчээ. Баяжуулах үйлдвэр ээлжит засвартай байгаа бөгөөд агуулахаас баяжмал экспортолж байна.

Б.Мөнх-Эрдэнэ, ЗГМ сонин

“ОЮУТОЛГОЙ” ОНЫ ЭХНИЙ УЛИРАЛД НИЙТ 516 ХАНГАН НИЙЛҮҮЛЭГЧТЭЙ ХАМТАРЧ АЖИЛЛАСНЫ 361 НЬ ҮНДЭСНИЙ ХАНГАН НИЙЛҮҮЛЭГЧ БАЙВ.

Гаднын нарийн мэргэжилтнүүд

ирж чадахгүй байгаагаас

болж бүтээн байгуулалт

удааширч байнаөөр ажилд шилжүүлэх, хот руу төвлөрүүлэх, жирэмсэн болон бага насны хүүхэдтэй эмэгтэйчүүдэд цалинтай чөлөө олгох зэргээр тодорхой зохион байгуулалтыг хийжээ.

Манай улсад орж ирж буй гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын 80 гаруй хувийг дангаар бүрдүүлэх “Оюутолгой” оны эхний улиралд 516 ханган нийлүүлэгчтэй хамтарч ажил ласны 361 нь үндэсний ханган нийлүүлэгч байв. Үйл ажиллагааны худалдан авал тынхаа 75 хувийг эдгээр үндэсний ханган нийлүүлэгчдэдээ зарцуулжээ. COVID-19 цар тахлаас үүдэлтэй ид хязгаарлалтын үед нэг болон хоёрдугаар сарын борлуулалтад нөлөөлж эхэлсэн. “Оюутолгой” компанийн нийт ажиллах хүчний 94 хувь нь монголчууд. Харин

гүний уурхайн төсөлд нийт ажилтны 56 хувь нь ажиллаж байна.

“Оюутолгой” компанийн гүйцэтгэх захирал Армандо Торрес “Үүсэж буй үр дагаврын талаар хэлэхэд арай эрт байгаа бөгөөд аль болох удаашрал, саатлын нөлөөг бууруулах чиглэлээр бид бүхий л арга хэмжээг аван ажиллаж байна. Бид үүний тулд ханган нийлүүлэгч, түншлэгч байгууллагууд болон Засгийн газартай үргэлжлүүлэн хамтран ажилласаар байх болно” хэмээн Asia Mining сэтгүүлд өгсөн ярилцлагадаа онцолжээ. Монголын эдийн засгийн өсөлт, тогтвортой байдлын найдвар болж буй тус компани цар тахлын үед хэрхэн ажиллаж байгаа, ажлын байранд ямар өөрчлөлт гарсныг үргэлжлүүлэх хүргэх болно.

Bloomberg“Оюутолгой” компанийн ил уурхайн үйл ажиллагаа хэвийн үргэлжилж байна

“Оюутолгой” төслийн бүтээн байгуулалт саадгүй урагшлах эсэхээс дотоодын 500 гаруй аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаа шалтгаалдаг. Тэгвэл гүний уурхайд ажиллах гаднын нарийн мэргэжилтнүүд хөл хорио тогтоосны улмаас ирж чадахгүйд хүрч, улмаар бүтээн байгуулалт цааш үргэлжлэх боломж хумигдсаар. Үүнээс гадна хил гаалийн хязгаарлалт, худалдаанд үүсэж буй гэнэтийн саад тотгороос болж бүтээн байгуулалтад шаардлагатай тоног төхөөрөмж, бараа материал тасалдах болсон нь дээрх байдалд мөн нөлөөлжээ. Цар тахлын эсрэг авч буй арга хэмжээний хүрээнд “Оюутолгой” уурхайн талбарт нэн шаардлагатай бус ажилтныг

БНХАУ-ын экспорт өнгөрсөн сард жилийн өмнөхөөс 3.5 хувиар өссөн талаар Гаалийн удирдах газар нь мэдээллээ. Шинжээчид энэ үзүүлэлтийг өснө гэж тооцоолоогүй, харин ч бүр хоёр оронтой тоогоор буурна гэж таамаглаж байсан. Зүүн өмнөд Азид нийлүүлэлт нэмэгдсэн нь үүнд нөлөөлсөн байна. Гэхдээ цар тахлын нөлөөгөөр дэлхийн хэмжээнд эрэлт буурч байгаа тул энэ өсөлт түр зуурынх байх

магадлалтай гэж шинжээчид тайлбарлажээ. Харин импорт 14.2 хувиар буурсан. Ингэснээр худалдааны тэнцэл нь өнгөрсөн сард 45.3 тэрбум ам.долларын ашигтай гарчээ.

Moody`s агентлагийн төсөөлөлд дурдсанаар, БНХАУ-ын эдийн засаг нэг хувиар агшихаар байгаа. Энэ нь бусад том эдийн засгуудтай харьцуулахад хамгийн бага дүнтэй агшилт болж байна.

ХӨРШ

БНХАУ-ын экспорт 3.5 хувиар өсжээ

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 09 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)ЭДИЙН ЗАСАГ

Зах зээлийн эдийн засагтай оронд ажиллаж, амьдарч байгаадаа заримдаа эргэлзэх үе байна. Тэр тусмаа сонгууль ойртох тусам энэхүү эргэлзээ улам лавшрах төдийгүй хуучин тогтолцоогоо бид халаагүй мэт засаг төрийн шийдвэр цуварч өгнө. Бүхнийг бидэнд бэлдээд өгөх юм шиг учиргүй ихээр эрх баригчид сайрхаж, санаа тавина. Гэнэт гэнэт зах зээлийн дэгийг эвдсэн, сүүлийн 30 жилд байгаагүй алхмууд ар араасаа гарч ирнэ. Үүний нэг нь ноолуурын үнийг төрөөс тогтоох тухай хачин шийдвэр байлаа.

Эрэлт, нийлүүлэлт, хэрэгцээ шаардлага, хэрэглэгчийн зан төлөв, худалдан авах нөөц боломжоос шууд хамааралтай экспортын бүтээгдэхүүнийг хатуу үнээр хүлж, зах зээлийн эсрэг гэмт хэрэг манай төр энэ хавар үйлдчихлээ. Ноолуурын үнэ килограмм нь 100 төгрөгөөс доошгүй байх ёстой гэж хээвнэг загнасан нь эсрэгээрээ дотоодын ноолуурын зах зээлд хямрал өрдчихлөө. Мянга мянган малчны орлогыг өнөөгийн төр сүйдэлж чадлаа. Малчдынхаа магнайг тэнийлгэх гэсэн төрийн шийдвэр алдаа болж, ноолуурын үнийг огцом газардуулав.

Эдийн засаг хүндэрч, дэлхий нийтээр бараа бүтээгдэхүүний борлуулалт хумигдаж, өрхийн худалдан авах чадвар дордож байхад ноолуур 100 мянга гэж төр шууд зарласан нь судалгаа, тооцоогүйг илтгэнэ. Харин ч төр ноолуурын үнийг дур мэдэн тогтоох гэсэн захиргаадалт малчдыг төдийгүй дотоодын ноолууран бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдийг хүнд байдалд оруулав. Үүнээс б о л ж “ Г о в ь ” тэргүүтэй үндэсний к о м п а н и у д өнөөдөр ажилтнаа цомхотгож, түүхий эдээ худалдан авч чадахгүйд хүрэв. Ноолуураа 100 мянгаар өгнө гэж хөөрсөн малчин өнөөдөр хоёр дахин бага үнээр өгөх гээд ч чадахгүй байна. Өндөр үнээр ноолуур авах ченжүүд лав алга. Ад үздэг хятадууд ч ноолуураас дөлөв. Хятадын ноолуурын салбар хүндрэлд хэдийн оржээ.

Ноолуурыг үнийг 100 мянга гэж зарласан салбарын сайд малчдаа ч төөрөгдүүлж, мал аж ахуйн салбар дотроо ямааг чухам өргөмжиллөө. Энэ нь хөдөө аж ахуйн салбарт хагарал үүсгэж, төр зах зээлийг хэрхэн бусниулж байгаагийн тод жишээ. Өөрөөр хэлбэл, төр малчдад

Засгийн газрын шийдвэр малчдад гай, зах зээлд лай авчирлаа

Ноолуурын үнийг хүчээр тогтоох гэсэн судалгаа, тооцоогүй төрийн шийдвэр болгон зах зээлийн эдийн засагт өсөлт бус уналтын урхи болов

Б.Баяртогтох, ЗГМ сонин

тус болох гээд ус гэгч нь болов. Малчдыг ноолуурын үнээр дэмжих тухай Ерөнхий сайдын мэдэгдэл эсрэгээрээ зах зээлд

үйлчиллээ. Ноолуур худалдан авах аж ахуйн нэгжүүдэд 300 гаруй тэрбум т ө г р ө г и й н хөнгөлөлттэй зээл олгож, хариуд нь ноолуурын үнийг 100 мянга гэж үүрэгдсэн нь байгаа оносонгүй. 230 гаруй мянган малчин өрх, үүнийг дагаад хөнгөн үйлдвэрлэлийн салбар хаалгаа барихад хүрэв.

Хөдөө аж ахуйн салбар хариуцсан сайд ноолуурын үнэ тогтоодог ченж биш ээ. Гэтэл ченжийн үүргийг Засгийн

газар гүйцэтгэж, ноолуурын үнийг хүлээлтээс дордуулав. “Ичсэн хүн хүн ална” гэгчээр Засгийн газар малчдад тал засаж, алдаагаа баллуурдах гэж килограмм ноолуурт 20 мянган төгрөгийн урамшуулал олгохоор болж байна. Малчдын орлого болон үндэсний

газрын шийдвэр малчдад гай, зах зээлд лай авчирлаа. Ноолуурын үнийг хүчээр тогтоох гэсэн судалгаа, тооцоогүй төрийн шийдвэр болгон зах зээ лийн эдийн засагт өсөлт бус унал тын урхи болов. Сүхбаатар, Хэнтий аймагт ноолуур 100 мянга хүрэх-гүй байна. Мөнгөгүйдсэн малчид, түүхий эдээ 100 мян гаар татан авах боломжгүй үйлд вэрлэгчид төрийн харалган шийд вэрийн золиос болж байна.

НООЛУУРАА 100 МЯНГААР ӨГНӨ ГЭЖ ХӨӨРСӨН МАЛЧИН ӨНӨӨДӨР ХОЁР ДАХИН БАГА ҮНЭЭР ӨГӨХ ГЭЭД Ч ЧАДАХГҮЙ БАЙНА. ӨНДӨР ҮНЭЭР НООЛУУР АВАХ ЧЕНЖ НАР ГАРЧ ИРСЭНГҮЙ. АД ҮЗДЭГ ХЯТАДУУД Ч НООЛУУРААС ДӨЛӨВ. ХЯТАДЫН НООЛУУРЫН САЛБАР ХҮНДРЭЛД ХЭДИЙН ОРЖЭЭ.

Архангай аймаг 40,000-50,000Баянхонгор аймаг 25,000-30,000Говь-Алтай аймаг 25,000-30,000Дорноговь аймаг 55,000Баян-Өлгий аймаг 25,000-30,000Булган 50,000Говьсүмбэр аймаг -Дорнод аймаг 60,000Өмнөговь аймаг 40,000-50,000Сэлэнгэ аймаг 45,000Увс аймаг 35,000-40,000Хөвсгөл аймаг 54,000Сүхбаатар аймаг 65,000-75,000Төв аймаг 45,000Ховд аймаг 35,000Хэнтий аймаг -

үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зорилгоор төр дахин шийдвэрээ тодотгов. Гэвч урамшуулал олгох тухай мянга яриад ч унасан салбар, уруудсан үнэ энэ хавар

сэргэхгүй нь тодорхой болж байна.

Хөдөө аж ахуйн бирж байгаад ч ноолуурын үнэ тогтворжиход нэмэр болсонгүй. Засгийн

Эрэлт, нийлүүлэлт, хэрэгцээ шаардлага, хэрэглэгчийн зан төлөв, худалдан авах нөөц боломжоос шууд хамааралтай экспортын бүтээгдэхүүнийг хатуу үнээр хүлж, зах зээлийн эсрэг гэмт хэрэг манай төр энэ хавар үйлдчихлээ.

НООЛУУРЫН ҮНЭ (төгрөгөөр)

Ноолуур худалдан авах аж ахуйн нэгжүүдэд 300 гаруй тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээл олгож, хариуд нь ноолуурын үнийг 100 мянга гэж үүрэгдсэн нь байгаа оносонгүй.

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ10 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) СУРТАЛЧИЛГАА

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: XVII.1.67 Эрүүл мэндийн төвийн барилгын өргөтгөл /Хэнтий, Батширээт сум/ төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендерТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР: ЭМЯ/202001023

Төрийн худалдан авах ажиллагааны газар нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос XVII.1.67 Эрүүл мэндийн төвийн барилгын өргөтгөл /Хэнтий, Батширээт сум/ ажлыг гүйцэтгэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг авна уу.Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50,000.00 (тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх.Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс хойш 30 хоногийн хугацаанд хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.Үүнд:Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын борлуулалтын орлогын дундаж хэмжээ нь батлагдсан төсөвт өртгийн 30 хувиас багагүй байна.Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Батлагдсан төсөвт өртгийн үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй байна. Сүүлийн 3 жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын аль нэг жилд доод тал нь нэг удаа батлагдсан төсөвт өртгийн 30 хувиас багагүй үнийн дүнтэй ижил төстэй ажлын үндсэн гүйцэтгэгчээр ажиллаж улсын комисст хүлээлгэн өгсөн байна. Шаардлагатай тусгай зөвшөөрөл:БА-2.1 Цутгамал болон угсармал төмөр бетон, мод ба өрөгт бүтээцэн барилгын угсралт, өргөтгөл, шинэчлэлийн ажилБА-6.1. Барилга байгууламжийн дотор ус хангамж, ариутгах татуургын шугам сүлжээ, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.2. Барилгын барилга байгууламжийн дотор халаалт, салхивчийн шугам сүлжээ, тэдгээрийн

тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.3. Барилга байгууламжийн дотор гэрэлтүүлэг, цахилгаан хангамжийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт,БА-6.4. Барилга байгууламжийн дотор холбоо дохиолол, интернэт сүлжээ, гал унтраах болон галын аюулын дохиоллын системийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт. БА-8.1. Барилга байгууламжийн засвар, засал чимэглэл, интерьер, орчны тохижилтын ажил Түншлэлийн гишүүн бүр гүйцэтгэх үүргийнхээ дагуу тусгай зөвшөөрөлтэй байна. /Нотариатаар гэрчлүүлэн ирүүлнэ./Тендерийн баталгааны дүн: 10,000,000.00 (арван сая) төгрөг.Тендерийн материалд цахим тендерийн баталгааг хавсарган ирүүлэх шаардлагагүй бөгөөд цахим систем тендерийн баталгаа гаргагч арилжааны банкны мэдээллийн сангаас тендерт оролцогчийн тендерийн баталгааны талаарх мэдээллийг шалгана. Тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 09.00 цагаас өмнө цахим системээр илгээх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 09.20 цагт нээнэ.Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй.Дотоодын давуу эрх тооцно. Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг,

ТӨРИЙН ХУДАЛДАН АВАХ АЖИЛЛАГААНЫ ГАЗАР, Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, 1 дүгээр хороо,

Энхтайваны өргөн чөлөө-16А, Засгийн газрын IX байр,Утас: 263022, 260056

Цахим хаяг: www.tender.gov.mn

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: XII.1.1.232 “Сургуулийн барилгын өргөтгөл, 320 суудал /Дорноговь, Сайншанд сум, 6 дугаар баг, 2 дугаар сургууль/” төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендер.ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР: БСШУСЯ/202001262

Төрийн худалдан авах ажиллагааны газар нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос XII.1.1.232 “Сургуулийн барилгын өргөтгөл, 320 суудал /Дорноговь, Сайншанд сум, 6 дугаар баг, 2 дугаар сургууль/” ажлыг гүйцэтгэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг авна уу. Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50 000 (тавин мянга) төгрөгийг банкны цахим төлбөр тооцооны системийг ашиглан төлсөн байх ёстой.Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендер нь дараах багцаас бүрдэнэ: Багцгүй.Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын борлуулалтын орлогын дундаж хэмжээ нь батлагдсан төсөвт өртгийн 40 хувиас багагүй байна.Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Батлагдсан төсөвт өртгийн үнийн дүнгийн 40 хувиас багагүй байна. Сүүлийн гурван жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын аль нэг жилд доод тал нь нэг удаа батлагдсан төсөвт өртгийн 40 хувиас багагүй үнийн дүнтэй ижил төстэй ажлыг гүйцэтгэсэн байна.Ижил төстэй ажилд барилга угсралтын ажил гүйцэтгэсэн туршлагыг тооцно.Тусгай зөвшөөрөл шаардлагатай бол тусгай зөвшөөрөл ирүүлэх эсэх: ТиймБарилга угсралтын ажил гүйцэтгэх байгууллага нь:БА-2.1. Цутгамал болон угсармал төмөр бетон, мод ба өрөгт бүтээцэн барилгын угсралт, өргөтгөл, шинэчлэлийн ажил

БА-6.1. Барилга байгууламжийн дотор ус хангамж, ариутгах татуургын шугам сүлжээ, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.2. Барилгын барилга байгууламжийн дотор халаалт, салхивчийн шугам сүлжээ, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.3. Барилга байгууламжийн дотор гэрэлтүүлэг, цахилгаан хангамжийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт,БА-6.4. Барилга байгууламжийн дотор холбоо дохиолол, интернэт сүлжээ, гал унтраах болон галын аюулын дохиоллын системийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт. БА-8.1. Барилга байгууламжийн засвар, засал чимэглэл, интерьер, орчны тохижилтын ажилТендерийн хамт дараах тендерийн баталгаа ирүүлнэ. 32,000,000.00 (гучин хоёр сая төгрөг) төгрөг Тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 09.30 цагаас өмнө системд ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10:00 цагт Төрийн худалдан авах ажиллагааны газарт нээнэ.Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй.Дотоодын давуу эрх тооцно.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон холбогдох бусад материалыг төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим www.tender.gov.mn цахим хуудаснаас бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ АГЕНТЛАГ, ТӨРИЙН ХУДАЛДАН АВАХ АЖИЛЛАГААНЫ ГАЗАР, УЛААНБААТАР ХОТ,

БАЯНЗҮРХ ДҮҮРЭГ, 1 ДҮГЭЭР ХОРОО, ЭНХТАЙВАНЫ ӨРГӨН ЧӨЛӨӨ-16А, ЗАСГИЙН ГАЗРЫН IX БАЙР,

УТАС: 263026, 263022Цахим хаяг: www.tender.gov.mn

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: БСШУСЯ/202001059, XII.3.1.21 Спорт заалын барилга /Баянхонгор, Шинэжинст сум/ төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендер.ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР: БСШУСЯ/202001059

Төрийн худалдан авах ажиллагааны газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос “Спорт заалын барилга /Баянхонгор, Шинэжинст сум/” ажлыг гүйцэтгэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь Төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг авна уу. Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50 000 (тавин мянга) төгрөгийг банкны цахим төлбөр тооцооны системийг ашиглан төлсөн байх ёстой.Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендер нь дараах багцаас бүрдэнэ: Багцгүй.Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын борлуулалтын орлогын аль нэг жилийн хэмжээ нь батлагдсан төсөвт өртгийн 20 хувиас багагүй байна.Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Батлагдсан төсөвт өртгийн үнийн дүнгийн 20 хувиас багагүй байна. Сүүлийн гурван жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Сүүлийн 3 жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудын аль нэг жилд доод тал нь нэг удаа батлагдсан төсөвт өртгийн 20 хувиас багагүй үнийн дүнтэй ижил төстэй ажлыг гүйцэтгэсэн байна.Ижил төстэй ажилд барилга угсралтын ажил гүйцэтгэсэн туршлагыг тооцно.Тусгай зөвшөөрөл шаардлагатай бол тусгай зөвшөөрөл ирүүлэх эсэх: ТиймБарилга угсралтын ажил гүйцэтгэх байгууллага нь:БА-2.1. Цутгамал болон угсармал төмөр бетон, мод ба өрөгт бүтээцэн барилгын угсралт, өргөтгөл, шинэчлэлийн ажилБА-6.1. Барилга байгууламжийн дотор ус хангамж, ариутгах татуургын шугам сүлжээ, тэдгээрийн

тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.2. Барилгын барилга байгууламжийн дотор халаалт, салхивчийн шугам сүлжээ, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, гадна салбар шугам сүлжээний угсралтБА-6.3. Барилга байгууламжийн дотор гэрэлтүүлэг, цахилгаан хангамжийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт,БА-6.4. Барилга байгууламжийн дотор холбоо дохиолол, интернэт сүлжээ, гал унтраах болон галын аюулын дохиоллын системийн угсралт, тэдгээрийн тоног төхөөрөмж, тухайн барилгын гадна салбар шугам сүлжээний угсралт. БА-8.1. Барилга байгууламжийн засвар, засал чимэглэл, интерьер, орчны тохижилтын ажил Түншлэлийн гишүүн бүр тусгай зөвшөөрөлтэй байна. Тендерийн хамт дараах тендерийн баталгаа ирүүлнэ. 5,500,000.00 (таван сая таван зуун мянга) төгрөгХүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 08 дугаар сарын 04-ний өдрийг дуустал.Тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10.00 цагаас өмнө системд ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10.20 цагт Төрийн худалдан авах ажиллагааны газарт нээнэ.Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй.Дотоодын давуу эрх тооцно.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон холбогдох бусад материалыг төрийн худалдан авах ажиллагааны цахим www.tender.gov.mn цахим хуудаснаас, бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ АГЕНТЛАГ, ТӨРИЙН ХУДАЛДАН АВАХ АЖИЛЛАГААНЫ ГАЗАР, УЛААНБААТАР ХОТ, БАЯНЗҮРХ ДҮҮРЭГ, 1 ДҮГЭЭР ХОРОО,

ЭНХТАЙВАНЫ ӨРГӨН ЧӨЛӨӨ-16А, ЗАСГИЙН ГАЗРЫН IX БАЙР,УТАС: 263022

Цахим хаяг: www.tender.gov.mn

Огноо: 2020 оны 5 дугаар сарын 08-ны өдөр

2020 оны 5 дугаар сарын 08-ны өдөр

2020 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдөр

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 11 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

СҮҮЛИЙН АРВАН ЖИЛД СЭРГЭЭГДЭХ ЭРЧИМ ХҮЧИНД АВАРГА ХӨРӨНГӨ ОРУУЛ САН ХЯТАД УЛС ААНАЙ ДЭЛХИЙН НҮҮРСНИЙ ТАЛЫГ НЬ ОЛБОРЛОЖ ШАТААДАГ ХЭВЭЭРЭЭ.

ЭДИЙН ЗАСАГ

Африкийн бохир нүүрсний төслүүдийг зөвхөн Хятад дэмжиж үлдлээ

Африкийн Зимбабве улсын Кариба нуур болон ижил нэртэй далан.

Африкийн Зим-бабве улс хүний гараар бүтээсэн хамгийн том усан сангийн дэр гэд

нүүрс олбор лож, эрчим хүч үйлдвэрлэх авар га цогцолбор байгуулах ажил эхлүүлэхээр сүүлийн 20 гаруй жилийн турш чармайж ирлээ. Тэгвэл БНХАУ энэхүү хүслийг нь биелүүлж 4.2 тэрбум ам.долларын төсөл хэрэгжүүлэхээр зөвшөө рөв. Кариба нуурын өмнөд эрэгт хэрэгжих төсөл нь сүйрч буй эдийн засаг, хувирамхай бод-логын гайгаар сүүлийн 20 жил гаднаас хөрөнгө оруулалт татаж чадаагүй Зимбабве улсад сайн мэдээ.

Гэвч хоёр улсын хамтын ажиллагаа нь Япон, АНУ, Европыг хамарсан дэлхийн гол санхүүгийн институцүүд

нүүрсний төсөлд хөрөнгө оруу-лахаас зайлсхийх хамтын хүчин чармайлттай зөрчил дөж байна. Ихэнх нь төрийн дэмжлэгтэй хятад компаниуд уур амьсгалын өөрч лөлттэй тэмцэхэд БНХАУ-аас олон улсын тавцанд хүлээсэн үүрэгт хохирол учруулж байгаад ч болов нүүрсний төсөлд оролцох зам нээгдлээ.

“Дэлхийн гол банкууд нүүрсэн галлагаат цахилгаан станцуудыг санхүүжүүлэхээ зогсоосон үед энэхүү төсөл хэрэгжихээр бол-сонд баяртай байгаа”-гаа уг төслийг хариуцагч RioZim Energy компанийн тэргүүн Калеб Дэнгу сэтгүүлчийн асуултад хариу-лахдаа мэдэгдлээ. “Африкийг хөгжүүлэх төслүүдэд Хятад улс үнэнч буйн илрэл. Хятадууд хамтран ажиллах сонирхолтой” хэмээн тэрбээр тайлбарлаж байлаа.

Хятадад анд нөхрийн хэрэгцээ тун их. БНХАУ-ын Ухань хотоос

анх илэрсэн коронавирусийн цар тахалтай тэмцэж буй Бээжингийн аргад дэлхий нийт шүүмжлэлтэй хандаж буй нь БНХАУ-д итгэх итгэл суларсны шинж. Өнгөрсөн сард Хятадын өмнөдийн Гуанжоу хотод африкч иргэдийг арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхсан хэрэг дэгдсэн нь байдлыг улам хур цатгав.

Хэрэг дээрээ Хятадын зас-гийн газар “Нэг бүс, нэг зам” санаачлагын хүрээнд хилийн чанадад хэрэгжүүлэх төслүүдээ НҮБ-ын зорилтод нийцүүлж

экологид ээлтэй байлгахаар бүр 2017 онд үүрэг хүлээсэн. Тус улсын дарга Ши Жиньпин ч “Нэг бүс, нэг зам” санаачилга тогтвортой, ногоон хөгжлийн зорилтод нийцэж явна хэмээн өнгөрсөн онд амласан юм.

Greenpeace-ийн судалгааны тайлангаас үзвэл Хятадын ком-паниуд Африк тивд лавтай нүүрсний 13, дам жуулах хоолойн есөн төсөл сан хүү-жүүлэхэд орол цож байгаа. Хятадын Хөгжлийн Банк (Chinia Development Bank), Хятадын Экспорт-Импор-тын Банк (Export-Import Bank of China) 2000 оноос хойш дэлхий даяар нийт 51.8 тэрбум ам.долларын нүүрс ний төсөл санхүүжүүлснийг Бос тоны их сургуулийн дэлхийн хөгж лийн бодлогын төв тооцоолжээ.

“Ногоон, нүүрстөрөгчийн ялга-рал бага эрчим хүч дэмжинэ гэж амласан атлаа Хятадын

бан кууд нүүрсний цахилгаан станцын төсөл санхүүжүүлсээр байгаа”-г хөндлөнгийн судал-гааны байгууллага-Эрчим хүчний судалгаа, цэвэр агаарын төвийн (Centre for Energy Research and Clean Air) судлаач Лаури Мил-ливирта тайлбарлав. “Хятад нь дулааны эрчим хүч ний үйлд-вэрлэл эрхэлдэг төрийн өмчийн асар олон компа нитай. Бүгд л бизнесээ үргэлж лүүлэхийн төлөө гадаадад төсөл хэрэгжүүлэх сонирхолтой.”

Уур амьсгалын өөрчлөлтийн саатуулан хязгаарлах Парисын хэлэлцээрт Хятад улс үнэнч гэдгийг тус улсын дарга Ши Жиньпин дурдсаар ирлээ. Гэсэн ч тус улс нүүрснээс мөддөө салахгүй бололтой. Сүүлийн арван жилд сэргээгдэх эрчим хүчинд аварга хөрөнгө оруул-сан Хятад улс аанай дэлхийн нүүрсний талыг нь олборлож шатаа даг хэвээрээ.

Энтони Сгвацин, Жин Ли

Бээжин ДНБ-ий өсөлтийн зорилтыг тоон утгаар зарлахаа азнавЦар тахал дэлхийг хамарч

хөгжлийн хэтийн төлөв бүрхэг болсонтой уялдан Хятад орны удирдлага энэ оны эдийн засгийн өсөлтийг тоогоор хэмжихээ болих нь зүйтэй эсэхийг эргэцүүлж байгааг үйл явдалд ойр дөт эх сурвалж уламжлав.

Дөхөж буй Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их Хурлаар (БХАТИХ) тоон утга бүхий зорилтын оронд дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хэмжээг өсгөх зорилтыг тодорхойлоод орхих гэж буйг эх сурвалжийн нэг нь тайлбарлав. Өнгөрсөн онд БНХАУ-ын ДНБ-ий өсөлтийн зорилт 6-гаас 6.5 хувь хооронд хэлбэлзэж байлаа.

Зорилтыг хэрхэн тодорхойлох эцсийн шийдвэр гарч амжаагүй байгааг бодлогын асуудал задруулж буйгаас нэрийг нь дурдахыг зөвшөөрөөгүй эх сурвалж өгүүлэв. ДНБ-ий

өсөлтийн хэмжээг дурдсан засгийн газрын ажлын тайлан гарснаас хойш БХАТИХ-аар хэлэлцэх хүртэл хэд хэдэн удаа засвар ордог уламжлалтай.

Дотооддоо өвчний тархалтыг

хязгаарлахын тулд хөл хорьж, дээр нь цар тахлын улмаас дэлхий даяар эрэлт эрс унасан нь дэлхийн хоёр дахь гол эдийн засгийг Маогоос хойш тохиолдож байгаагүйгээр

хямраав. Үүссэн нөхцөлд Хятадын удирдлага тун таагүй доогуур тоо юм уу биелэх аргагүй их тоо зарлах, эсвэл дуугүй өнгөрөхийн нэгийг сонгох хэрэгтэй боллоо.

БНХАУ-ын ДНБ-ий өсөлтДНБ-ий өсөлт (улирлаар)

ДНБ-ий өсөлт (жилээр)

Урьдчилсан тооцоо

15% жилийн өмнөхтэй харьцуулахад

10

0

5

-5Мао нас барж, Соёлын хувьсгал төгсөв

Тяньаньмэний хядлага, эдийн засгийн хориг

Эх сурвалж: БНХАУ-ын Статистикийн Үндэсний хороо

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ12 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ЗАГВАР

ХАЛУУХАН ЗУНЫГ ЧИМЭХ ЗАГВАРЛАГ БҮСГҮЙ БОЛЦГООЁ

Дэгжин охид, залуус их хотыг чимж, загварлаг хувцсаараа олны харааг булаах зун цаг айсуй. Bazaar болон Vogue сэтгүүл энэ зуны загварын чиг хандлагыг онцолжээ. Хамтдаа харцгаая.

MIDI ЦҮНХ70-90-ээд оны хооронд тренд болж байсан жижиг гар цүнх

эргэн ирлээ. Ашигтай, авсаархан бас дэгжин харагдана шүү.

НЕОН ӨНГӨ Өнгөрсөн жилийн тренд неон өнгө өнөө жил ч хуучраагүй

байна. Халуухан зунтай зохицох хамгийн төгс сонголт гэдэгт эргэлзэхгүй байж болно. Таныг галзуу, цоглог бас

өвөрмөц харагдуулах болно. Дизайнерууд энэ өнгийг баяр баясгалантай байдлыг төрүүлдэг хэмээн онцолдог.

ТОЛГОЙН АЛЧУУР Дизайнерууд хавар зуны цуглуулгадаа толгойн гоёлыг онцолжээ. Үүнийг Saint Laurent, Dior брэндүүд алчуур

ашиглан бохо шик дүр төрхийг бүтээснээс харж болно. Ингээд ч зогсохгүй даашинзнаас эхлээд бүх төрлийн

хувцсан дээр хослуулан өмсөж, cool хэв маягийг илэрхийлэх боломжтой.

МИНИ ЮБКА 90-ээд оны мини юбка дахин ирлээ.

Дур булаам хөлөө гайхуулах боломжийг алдалгүй атгаж, богино юбкаар

гоёорой. Торгомсог, шоотой гээд төрөл бүрийн хэв загвартай мини юбка ажил

хэрэгч хувцаслалтыг ч чимж чадна.

ЦАЦАГ Эмэгтэйлэг хэв маягийг илтгэдэг энэ элемент

романтик болзоонд хамгийн тохиромжтой. Цацагтай гоёл энэ зуныг чимнэ гэдэгт эргэлзэх

хэрэггүй. Гадуур хувцас, даашинз гээд бүх л хувцсанд энэ детайл шингэжээ.

САРАВЧТАЙ МАЛГАЙТамирчдын гоёлыг өдөр тутмын хувцастай

хослуулан өмсөх чиг хандлага энэ зун хэвээр байх нь. Эргэлзэж байвал Диана гүнжийн энэ сонголт түүнийг үргэлж хөөрхөн харагдуулдаг

байсан гэдгийг санаарай.

Н.Сийлэн, ЗГМ сонинТитэм вирусийн улмаас урлаг

соёлын бүх л арга хэмжээ цуцлагдаж, онлайн горимд

шилжээд буй билээ. Үүнтэй холбогдуулан Монголын

Мэргэжлийн Загвар Зохион Бүтээгчдийн Холбоо анх удаа

тавдугаар сарын 6-15 өдрүүдэд MPDU Digital Fashion Week гэх нэртэй дижитал загварын арга

хэмжээ зохион байгуулахаар болжээ. Дижитал загварын

долоо хоногийн хүрээнд Michel & Amazonka, 93//Kidult, Soyo,

Zoson, Muse Art House, Futuristic Type брэндүүд 2020 оны

хавар, зуны шинэ цуглуулгаа танилцуулах бөгөөд шинэ

цуглуулгаа зураг авалт, видео, богино хэмжээний кино, веб семинар зэрэг сонирхолтой

байдлаар хүргэх аж. Нэмж сонирхуулахад, Их

Британийн Загварын Зөвлөл Лондоны загварын долоо

хоногийг зургаадугаар сарын 12-14 хооронд дижитал

хэлбэрээр зохион байгуулах болсноо

мэдэгдсэн билээ.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Анхны дижитал загварын долоо

хоног эхэллээ

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН НЬ НИЙТИЙН ЭРХ АШГИЙГ ХӨНДСӨН,ТАТВАР ТӨЛӨГЧДИЙН МӨНГӨӨР ТУЙЛЖ БУЙ БАЙДАЛ,

ХУУЛЬ БУС ҮЙЛДЛҮҮДИЙН ТАЛААР БАРИМТТАЙ, ҮНЭН БОДИТ МЭДЭЭЛЛИЙГИРГЭДЭЭС НЭГ САЯ ХҮРТЭЛ ТӨГРӨГӨӨР ХУДАЛДАЖ АВНА.

ТАТВАР ТӨЛӨГЧ ИРГЭН ТА ХУУЛЬ БУС ҮЙЛДЛИЙН ХОХИРОГЧ БОЛСОН, ЭРХ АШГАА ХӨНДҮҮЛСЭН БОЛ БАРИМТАА

FACT@ZGM.MN И-МЭЙЛ ХАЯГААР БОЛОН FACEBOOK-ИЙН “ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ СОНИН” ПЭЙЖ ХУУДАСТ ИЛГЭЭНЭ ҮҮ

СОНИНЫ РЕДАКЦ

МЭДЭЭЛЭЛ ХУДАЛДАЖ

АВНА

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 13 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)ЦАГ ҮЕ

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ14 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) СУДЛААЧИЙН ҮГ

Би нийтлэлч хүн. Сэтгүүлч мэргэ жил-гүй ч нийтлэл бичих хоббитой, түүн дээ хөтлөгдөн бичсээр

өнөө хүрсэн. Бараг 40 жил бичиж байна. Монголчуудын сайн танил baabar.mn сайтад өөрийн нэрээр хуудас (http://baabar.mn/author/bayarkhuu) нээгээд 10 жилийг үдлээ. Эхэндээ сэтгэгдлийг тоодоггүй байлаа. 2014 оноос хаачихсан. Сэтгэгдлийн ихэнх нь хараал зүхэл, үзэн ядах, унтраах, гутаах агуулгатай. Хоёр туйл. Цөөн хэсэг нь намайг магтах, өмгөөлөх, олонх нь зүхэх. Эх орноос минь хөөсөн туусан, зайлаач, үхээч хатаач гэсэн үгс мөн ч олон явна лээ. Өмнөд хөрш түнш улс үндэстнийг гутаан доромжилсон үгс бол захаас аваад тааралдана. Одоо sonin.mn сайтад сэтгэгдэл буцалж байна. Миний нэг өгүүлэл зарим үед араасаа 200 хол давсан сэтгэгдэлтэй.

НЭГ СЭТГЭГДЭЛ: -Яагаад монгол чууд ийм

гонгинуур болсон юм гэвэл дээр суусан луйварчид адилхан хоосон байсан байж ах дүү,амраг садангаараа төрд шургалж, хулгай хийн баяжиж эх орноо худалдаж, гадаадын төлөөлөгч урвагч нар болсонд учир нь байгаа юм! Монголчууд уг нь тайван тэвчээртэй, шунал тачаал бага, өөрийн хэмжээндээ сэтгэл хангалуун амьдардаг бодь сайхан ард түмэн байсан! Тийм ард түмнийг ямар болгосныг цайруулах гэж битгий балай юм бич ээ! Чи өөрийгөө судлаач, дипломатч гээд л өргөмжилдөг, үнэхээр хоймрын хэмжээнд сэтгэдэг улсын болон ард олныхоо буянг буруу эдэлсэн нохой байна дөө! Цаашид өөрөөс чинь өөдтэй юм гарахгүй, тулга тойрсон юм л бичиж шалчигнах юм байна! Одоо нэрээ хугалахаасаа өмнө бичихээ больчих, за юу! Үгэнд ороорой, үгүй бол... гэжээ.

ЯМАР ДҮГНЭЛТ ХИЙВ? Намайг ална гэсэн заналхийл-

лийг би тоохгүй. Харин адилхан ядуу байсан байж чи төрд шурга-лаад баяжчихлаа гэсэн атаархал нялхийтэл явж байгааг анхаарна уу. Монголчуудын уур хилэн, заналхийллийн цаад уг сурвалж нь хөрөнгө мөнгөний атаархал!

Ажаад байвал сэтгэгдэл бичиг-чид ихэнхдээ тун их завтай, цагаа нөхцөөж ядсан нөхөд байх шиг. Өөрөө арчаагүй, эцэг эх нь арчаагүй, амьдралд бэлтгээгүйгээс амьдрал нь зовлон болчихсон, тэдэнд хоргодох зүйл гэж үгүй. Бэрхшээл байхгүй бол боломж ч бас олдохгүй гэх мэргэн үг бий.

дэргэд тойрон хүрээлээд байж байна. Үүнийг зах зээлийн хуулиар юу гэж нэрлэдэг үзэгдэл вэ? Нэр олж өгөх гээд бүр мухардаад эл нийтлэлээрээ асууж байна.

Өөр нэг өнцгөөс бичье. Ер бишийн ажил үйлсээр оролддог, бүтэхгүй ч гэсэн бүтээх гэдэг нэг хэсэг байна. Тэд тун завгүй. Гар тархи нь дандаа ажилладаг. Хэн нэгэнд атаархах цаг зав, орон зай тэдэнд байхгүй. Үзэн ядах хонзогнох зав тэдэнд алга. Харин тэдэн рүү хандсан атаа жөтөө, мөчөөрхөл тасрахгүй. Хамгийн түрүүн хужаа эрлийз гээд цоллоод авна. Ингэхэд атаа жөтөө гэгч нь монголчуудын генид бат суусан. Өнгөтэй өөдтэй л бол муутгахын түүс. Хэн нэгний хүрсэн үр дүн л атаа жөтөөний мэдрэмж төрүүлдэг. Муутгасаар байгаад өөртэйгөө ойртуулаад авах, адилхан зовогчид болгох ... цаашаа юу гэе дээ?

Би эл нийтлэлийн гарчгаа санаандгүй сонгоогүй юм. Сэтгэгдлүүдээс ийм гарчиг оллоо. Ерөөсөө монгол уншигчдад юу бичсэн нь чухал биш, хэн бичсэн нь чухал юм билээ. Агуулгыг нь шүүсэн, шүүмжилсэн, дэмжсэн сэтгэгдэл байх нь байна. Гэвч нэг удаа гүйлгэж уншив уу, үгүй зохиогч руу асаад эхэлдэг нь ганц над дээр мэдрэгдээд байгаа юм биш. Миний найз олон бичигч нар тийм мэдрэмжийг авдаг. Ерөөсөө л үзэн ядаад зүхээд байх нь тэр. Алъя хядъя, дүүжилье гэсэн уриа ятгалга нэг бус удаа тааралдана. Ална шүү, мэдээтэй яваарай гэсэн заналхийлэл түгээмэл байна. Хүн алахаар заналхийлэх нь хуулийн ялтай гэдгийг хөшигний цаанаас таамгаар бичиж гарын зугаа, сэтгэлийн цэнгэл эдлэх цаад нөхөр мэдэхгүй биш мэднэ. Нүүрээ ил гаргаад ир гэвэл таг чиг болчихно. Хулчгар, гэхдээ цахимаар террор хийгч. Ийм цөөхөн монголчууд ингэж бие биеэ үзэн ядалцах гэж. Хүний мууд хэт дурлаад байх шиг. Тун тоогүй, бүр дэндүү харамсмаар!

асуултад буруутныг тэр гээд хариул даа. Заавал Элбэгдорж, Баяр, Энхсайхан, Сайханбилэг ... нарыг алуулж (“Бузартай Элбэгдорж”-ийг сэтгэгдэлд их бичжээ. Жигшин занах хийрхэл ид дэвэрч байна) байж та нар сайхан амьдрах тавилантай юу? Бас хариулаарай.

Үүнийг ойлгохгүй, ойлгосон ч хэрэгсэхгүй олон монгол хүн гашуун амьдралаа эцэс болгохын тулд үзэн ядалтын шуурга дэгдээх ёстой гэх мухар сүсэгт автсан мэт. Стрессийн гормон (кортизол) хамаг эрүүл мэндийг нь идээд сүйтгээд дууслаа. Бүр дорой нь ийм байдаг бол ажил амьдралтай нь “Хэн дээр байна, түүний эсрэг” гэсэн лоозонд ховсдуулчихсан мэт. Нэр төр гайгүй, өөрөөс нь илүү яваа, сэхээтэн, гэгээлэг (алдартай) бол зуурч аваад үзчих нь тэр. Гүтгэнэ. Гүтгэлэгт нь хариу барихын тулд цаад нөхрийг болон байгууллагыг нь дурдах (тэндхийн тэр гэж) болно доо. Үгүй тэгээд нэг дурдаад, цаад нөхрийн нэрийг гаргаад өгөөсэй. Хүсэн хүлээх агшин нь ердөө л тэр. “Намайг тэгж дурдаад, миний талаар тэгээд хариу биччихэж” гэвэл тэнгэрийн умдаг атгана. Аяндаа алдаршчихна гэсэн бат итгэл.

Үзэн ядалт, хонзон гэдэг нэг ёсондоо гэмшил юм. Амьдын там туулж яваа хүн олон байна. Түүндээ л харамсдаг бололтой. Үнэн голоосоо гэмшин харамсаж байгаагаа үзэн ядалтаараа илэр-хийлээд ч байх шиг. Ардчилал эрх чөлөөгөө эдлээд 30 жил туулахад тэр нөхөр юу ч олж долоогоогүй. Хүнд хэцүүхэн амьдрал зах зээлийн эхэн үед адилхан нийтээр нь дайрсан, овсгоотой нь дээшээ гараад ирсэн, овсгоогүй нь доошоо уруудсан. Эд бол эхэндээ сайн хүмүүс байсан байж магадгүй. Одоо бол хүн гэдэг нэр тээж явахад тун хүнд болчихсон. Нэгнийх нь хараадгаар үхэж далд орвол таарах амьтад. Хотууд дахь сүнс царайлсан архичдын их армийг энд нэрлэж байна. Сумын төвийн

“бөбө” нар ч тэдний нэг хэсэг нь. Сүнс царайлсан золбин сүрэг иргэдийг бид хэдэн жил цаашид харж, гайхаж явахыг УИХ, хотын удирдлага хэлээдэх дээ.

БАС НЭГ АСУУЛТЛав хот суурин газарт улс төрийн

элдэв ховоор хөөцөлдөх завтай хүн маш их байна. Тэд уйдаж үхэхгүйн тулд бараг бүгдээрээ сошиалд аккаунт нээгээд бичиж эрээчнэ. Өөр хийх ажилгүй. “Сонгогдоогүй” (УИХ-д) мянга мянган хүн байнга хүрээгээ тэлж ирсэн, 2020 оны сонгуулиар ч тэгнэ. Арга ч үгүй. Тийм хүмүүсийг би нэвт харж байна. УИХ-ын сонгуулийн дүн гарч байх өглөө тэд сонгогдож чадаагүйнхээ төлөө хоёр шанааны нь судас бадайран, тархи толгой нь халуу оргин, хоёр хөл нь мэдээ алдран ганхана. Бодох тусам бардам зан нь байж ядталаа хөдлөн атаархан хорсох сэтгэл нь ухаан санааг нь самууруулна. Ингээд УИХ-ын нэг сонгуулиас нөгөө сонгуулийн хооронд цээжиндээ багтааж чадахгүй болсон асар их уур хилэн, хорсол заналаа тал тал тийш нь цацна. Монгол маань ийм л улс төртэй болж хувирсан.

“Төрд хулгайч нар байгаа учир бүх юм болохгүй байна” гэсэн итгэл үнэмшил нийгэмд маш хүчтэй түгэж байна. Уулзсан, хуучилсан бараг хүн бүр тэгж ярих нь яасан их гаслан бэ. Боловсрол, ёс зүй, ёс суртахуунаа алдсан учраас ардчиллыг дураараа дургиж, дунд чимгээрээ жиргэж гараа хамхиад амаа хөдөлгөөд, юм л бол нэхээд санасан бодсоноо гүйцэлдүүлдэг гээд ойлгочихсон. Төр дэх хулгайч нараас нэхэж дарамталдаг амьдралын хэмнэл цаашид хэдэн жил үргэлжлэх бол?

Манай нийгэм, төр, бид ер нь амьдрах арга чадвар байна уу хэмээн хонзон тээгчдээс асуу маар байна. Эсвэл хар залуугаараа (бүр тэнэгээрээ), улайрсан хөөцөлдлөгөөрөө нам дагаж хялбараар амьдрах аргаа олдог, ийм сүрэг хүн МАН, АН-ын

Бэрхшээл туулж байж түүнийг ялж, цаана нь гарна. Энэ утгаар нь харвал хувь тавилангаа бид өөрсдийн гарт атгаж байдаг. Буурь суурьтай амьдрах зам сонгох, амьдралаа дэмий юманд үрэхгүй байх гэдгийг монголчууд ойлгохгүй явсаар өтөлдөг. Өтөлсөн хойноо бөөн хонзон.

Бусад үндэстэнд байдаг л байх, манайханд бол ямагт тунгаа хэтрүүлж байдаг хар, хардлага, хардалт байна. Үндэслэл, хуулийн дүгнэлт энэ тэргүйгээр л санасан бодсоноороо, сургаар, тэгсэн байхаас гарцаагүй гэсэн таамгаас хардаж эхэлнэ. Нэг хардвал больж өгнө гэж байхгүй, бух шиг зүтгэчихнэ. Амьдрал нь тааруухан яваа, өөрөө (ихэнхдээ өөрөөсөө болоод) гундуу яваа бол өөрөөсөө илүү дээр бүх хүнийг хардана. Энэ хардлага нь дотроос нь өтүүлээд үзэн ядалт болж хувирна. Тэр цагт цус ёрлоно. Ходоодны хүнд өвчтэй МУГЖ Алтан-Өлзий гэдэг хүн хутга барьж гараад хэд хэдэн хүнийг хутгалаад алчих юмсан хэмээн зурагтаар ярьж байсныг нийтэд харуулсан. Тэрбээр урлагийн тайз, дэлгэцэнд алдаршиж явахдаа бор дарсанд хэт орсноос болж амьдралаа сүйтгээд гэр хороололд тун тааруухан амьдарч явахад буянтай хэсэг нөхөд гэрийг нь өөд татаж, нус нулимсыг нь үзэж буй тухай нэвтрүүлэг ч гарсан. Гол шалтгаан нь архинд толгойгоо мэдүүлж сагаж сагсуурч яваад хэн ч биш болчихсон, өвчний онош гарангуут үхлийг ёрлоод үхэл рүүгээ хэд хэдэн хүн хамт авч явах дон шүглэчихсэн. Хэн буруутай, хэн зөвтэйг ялга даа!

Хараал зүхэл хийгчдэд зориул-сан бас нэг асуулт байна. Энэ сайхан нутагтаа бид яагаад зовж байдаг юм бэ? Яагаад хэн ч албадаагүй байхад зэрлэг араатан болж хувирав? Золгүй муу хувь заяа чинь чамайг тийм амьтан болгож орхисон уу? Хүсэн хүлээсэн үхлийнхээ амтыг авсан юм шиг юунд цусны хийрхэл цахимаар дэвэргэнэ вэ? Эдгээр

О.Баярхүү, судлаач проф.

Энэ сайхан нутагтаа бид яагаад зовж байдаг юм бэ? Яагаад хэн ч албадаагүй байхад зэрлэг араатан болж хувирав

Ямар их хонзонтой нийгэм бэ

Амьдрал нь тааруухан яваа, өөрөө (ихэнхдээ өөрөөсөө болоод) гундуу яваа бол өөрөөсөө илүү дээр бүх хүнийг хардана. Энэ хардлага нь дотроос нь өтүүлээд үзэн ядалт болж хувирна. Тэр цагт цус ёрлоно.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 15 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)БИ ҮЙЛДВЭРЛЭГЧ

Дотоодын зах зээлд манлайлах Амт брэнд

Стандартын шаардлага хангасан, чанартай, үнэ хямд, үйлчилгээ сайтай байвал бүтээгдэхүүний борлуулалт сурталчилгаагүй сайжирдаг

Г.Санжааханд, ЗГМ сонин

МОНГОЛ ГУРИЛААР БЭЛЭН ГОЙМОН ХИЙХЭД ХҮНДРЭЛТЭЙ ХЭДИЙ Ч БОЛОМЖ БИЙ ГЭВ.

Манай улс жилд долоо орчим тэрбум төгрөгөөр бэлэн гоймон импортолдог гаалийн мэдээлэл бий. Зөвхөн 2018 онд гэхэд 7707 тонн бэлэн гоймонг 2.4 сая ам.доллараар худалдан авчээ. Энэ бүтээгдэхүүний 90 хувийг ОХУ, БНХАУ, БНСУ, Япон зэрэг бэлэн гоймонгийн үйлдвэрлэлээр тэргүүлдэг улсуудаас импортолдог. Тэгвэл энэхүү зах зээлд хэдийн байр сууриа олсон импортын бүтээгдэхүүнүүдтэй өрсөлдөж, монгол брэндээ дотоод болон гадаадын зах зээлд таниулах зорилготой “Амт” брэндийг энэ удаагийн “Би үйлдвэрлэгч” буландаа онцолж байна.

Тус брэнд нь өнгөрсөн онд ажиллагаагаа эхлүүлсэн бөгөөд одоо дотоодын зах зээлийн 10 хувийг хангаж байгаа аж. “Амт” брэндийг үүсгэн байгуулагч Г.Очир бат 2018 онд бэлэн гой-монгийн зах зээлд хүч сорихоор шийдэж, Монголын бүрэн автомат анхны үйлдвэрийг амжилттай бай гуулжээ. Тэрбээр бидний сайн мэдэх “Өд” ариун цэврийн цаас болон салфетка, “Тоди” живх, “Хатад” ариун цэврийн хэ-рэглэлийн үйлдвэрийг дотоодын зах зээлд таниулсан нэгэн. Эд-гээр үйлдвэр нь “Тнгри Инвест” группээс салбарлаж, зах зээлд хүч сорьж буй. “Амт” брэнд нь тус компанийн тав дахь үйлдвэр аж. Одоо хүчин чадлынхаа дөнгөж 15-20 хувьд л ажиллаж байгаа гэнэ.

Г.Очирбат түүхий эдээ аль болох дотоодын үйлдвэрүүдээс авахыг эрмэлздэг гэдгээ хэлсэн юм. Үндсэн түүхий эд болох гурилаа “Улаанбаатар” болон “Өег” үйлд-вэрээс авдаг. Мөн давс, амт-лагч, хаяг шошгоо хүртэл Мон-голдоо үйл ажиллагаа явуулдаг үйлдвэрүүдээс хангадаг гэв. Тэрбээр “Үйлдвэрийн дамжлага их энгийн. Гурилаа зуурна, элдэнэ, гоймонгийн хэлбэрт оруулж, зүснэ, хэрчинэ, уурын аргаар чанаж боловсруулна. Ямар ч гар ажиллагаа байхгүй. Харин эцсийн бүтээгдэхүүн бэлэн болоод савлах явцад амтлагчаа хийхээр ажилчид оролцдог” хэмээн үйл ажил ла-гаагаа танилцуулсан юм.

Тус үйлдвэр 250 ажилтантай. Бүрэн автомат учир өдөрт багадаа 50 мянган ширхгийг үйлдвэрлэж, 10 орчим мянгыг нь борлуулдаг. “Амт” брэнд нь тахианы мах ха-луун ногоотой, үхрийн махтай

гэсэн хоёр төрлийн бэлэн гоймон үйлдвэрлэж байна. Болголтоосоо шалтгаалаад хадгалалтын хугацаа нь 1-3 жил байдаг гэнэ. “Хугацаа уртасгах олон бодис байдаг. За-рим нь эрүүл ахуйн шаардлага хан гадаг учраас үндэсний үйлд-

вэрлэлд хэрэглэдэг” гэдгээ тэрбээр нуусангүй.

Бусад гоймонг бодоход “Амт” харьцангуй боломжийн үнэтэй ба зах зээлд 1500 төгрөгөөр борлогдож байна. “Манай улсад бэлэн гоймонгийн маш том зах зээл байна. Түүхий эд нь байхад өргөн хэрэглээний бараануудыг яагаад эх орондоо үйлдвэрлэж болохгүй гэж. Гаднын зах зээлтэй өрсөлдөж, монгол брэндээ дэл-хийд таниулах зорилготой бид ажил ладаг. Судалгаа хийж, 3-4 компаниас үйлдвэр байгуулахад хэрэгтэй материалаа аваад өөрс-дөө угсарч 1.5 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөөр босгосон. Ингэсэн тул даа хямд өртгөөр үйлдвэрээ байгуулсан” хэмээн Г.Очирбат хэлсэн юм.

Тэрбээр стандартын шаард-лага хангасан, чанартай, үнэ хямд, үйлчилгээ сайтай байвал бүтээгдэхүүний борлуулалт сурталчилгаагүй сайжирдаг гэв. Үйлдвэрлэл бол аливаа улс орны амин сүнс нь байдаг. Мон гол Улсынхаа зах зээлийг жижиг гэж голохоос илүү эх орон доо үйлдвэрлэж болох өр гөн хэрэглээний бараа бү-тээг дэхүүнийг олж харах хэ рэг-

тэй гэдгийг Г.Очирбат залуу-чуу дад захисан юм. Ямар ч бү тээгдэхүүний анхны түүхий эд ма най улсад байхад хамгийн хямд үнээр үйлдвэрлэх боломжтой гэдгийг тодотгож байв. Үйлдвэр өдөрт 5-6 ширхэг бүтээгдэхүүн хийх нь ямар ч ашиггүй учраас дор хаяж хэдэн мянгаар нь хийх ёстой аж. Хөлсөө гаргасан хөдөлмөр хамгийн үнэтэй. Түүнээс авч байгаа мэдрэмж үгээр хэлэхийн аргагүй гайхалтай тул ямар нэгэн байдлаар бүтээлч байх хэрэгтэй гэдгийг бизнесийн салбарт тууш-тай 12 жил ажилласан тэрбээр хэлсэн юм.

Монгол гурил ашиглаж гадаа-дын технологиор бэлэн гоймон хий хэд хүндрэлтэй хэдий ч бо-ломж бий гэв. Тиймээс монгол ахуй гаа агуулсан хорхогтой, яс-ны шөлтэй амтнуудыг судалж эхэлжээ.

Бэлэн гоймон эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй учраас аль бо-лох татгалзах хэрэгтэй гэж эмч нар зөвлөдөг. Хэдий эрэлт ихтэй ч хүмүүс эрүүл мэндээ бо доод бэлэн гоймонгоос татгалзах магадлал өндөр. Ийм эрсдэл бий тул цаашид

нэмэгдэхгүй байвал яах талаар Г.Очирбатаас асуухад “Бэлэн гоймон биед муу гэдэгтэй санал нийлдэггүй. Яагаад гэвэл, дэлхий ертөнц маш хурдацтай хөгжиж буйтай холбоотойгоор түргэн хоолны соёл манай улсад ч орж ирсэн. Хүн завгүй болох тусам түргэн хоолны салбар асар хурдацтай хөгжиж байна. Тиймээс борлуулалтад ямар нэгэн өөрчлөлт орохгүй байх. Бүх зүйлийг харлуулах хэрэг байхгүй шүү дээ” хэмээн эерэг үгээр бодол өөрчилсөн юм.

Өдөр тутам хэрэглэдэг өр-гөн хэрэглээний бараа бүтээг-дэхүүнийг дотооддоо хийж байж жижиг, дунд үйлдвэр хөгжинө. Дотоодынхоо зах зээлд танигдаж, хэрэглэгчдэд таалагдаагүй байж гаднын зах зээлд гарна гэдэг боломжгүйг тэрбээр хэлсэн юм. Мөн монгол залуучууд дэлхийд сайшаагдсан гайхалтай ур чад-вартай учир дотоодын зах зээлээ өөрсдөө хангаж, импортын бү-тээгдэхүүнүүдийг зах зээлээс түрж чадна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа хэлсэн юм. Тиймээс залуучуудаа дэмжээд, боломж олговол ЖДҮ хөгжинө гэв.

Амт бэлэн гоймонгийн үйлдвэр нь 250 ажилтантай бөгөөд Монголын бүрэн автомат анхны үйлдвэр юм.

2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 17 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)ГОО САЙХАН

М.Оюунсүрэн

Зөв хооллолт, эрүүл амьд-ралын хэв маягийг эрхэмлэгч бүс гүй М.Оюунсүрэнг энэ удаагийн “Гоо сайхан” буландаа онцолж байна. Тэрбээр АНУ-д амьдардаг бөгөөд тус улсад үнэт эдлэлийн бизнес эрхэлдэг аж. Түүний гоолиг биеийн нууц нь дасгал, хөдөлгөөн бус эрүүл хооллолт аж.

Биеийн өндөр: 163 смБиеийн жин: 48 кг Төрсөн он сар өдөр: 1994.03.21 Орд: Хонь Үсний өнгө: ХарНүдний өнгө: Бор Төгссөн сургууль: Хүмүүнлэгийн ухааны их сургууль Ажил: Үнэт эдлэлийн бизнес эрхэлдэг Мэргэжил: Олон улсын харилцаа Идэх дуртай хоол: Ногоотой хоолҮзэх дуртай кино: Амттай бол бүх л хоол гоё Дуртай өнгө: Цайвар өнгөнд дуртай Хобби: Нууцлаг, далд утгатай болон нууцлаг кинонд дуртай Зорилго: Олон зорилго бий Баримталдаг зарчим: Цаг баримтлах, ямар ч ажлын үр дүнтэй хийх Багын хоч: Хочгүй байсан Дуртай сүрчиг: Miss Dior, Bright crystalХэлэх дуртай үг: Тууштай хичээвэл зорилгодоо хүрнэ Өглөөг хэрхэн эхлүүлдэг вэ: Цонхныхоо хөшгийг нээж, цэвэр агаар, нарны гэрэл мэдрэх дуртай Жингээ хэрхэн барьдаг вэ: Эрүүл хооллодог, чихэр, амттан иддэггүй Гоо сайхны ямар бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг вэ: Химийн найрлагагүй, органик бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг Instagram: sussoyuka

ТУУШТАЙ ХИЧЭЭВЭЛ ЗОРИЛГОДОО ХҮРНЭ

М.ОюунсүрэнЭ.Энхлүүн, ЗГМ сонин

FACEBOOK: KOELCIA MONGOLIA

ХОЛБОО БАРИХ ДУГААР:

99082018 86706688

KOELCIA ТАНЫ ГОО САЙХНЫГ ХАМГААЛНАМОНГОЛ УЛС

ДАХЬ АЛБАН ЁСНЫ ДИСТРИБЮТЕР

Чихэрлэг ундаа, чихэр, чипс гээд дэлгүүрийн лангуун дээр хэдэн жил ч хамаагүй өрөөстэй байсан мууддаггүй хүнс бол хамгийн аюултай харшил төрүүлэгч эх уурхай нь.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ18 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ЗГМ: ЗОЧИН

Уламжлалт анагаах ухаан олон мянган жилийн турш мон-гол чуудыг эдгээж, өвчнөөс урьдчилан

сэргийлэхэд тусалж ирсэн. Эмч нараа ч гэсэн нарийн дэг жаягаар бэлтгэж ирсэн түүхтэй. Олон алдартай эрдэмтэд төрөн гарлаа. Төв Азийн орнуудаар хөгжиж ирсэн уламжлалт анагаах ухаан нь таван махбодийн онол дээр тулгуурлаж, бие, хэл, сэтгэлийг цогцоор нь авч үзэж эмчилдэгээрээ онцлог. Уламжлалт анагаах ухаан бол буддын их таван ухааны нэг л дээ. Үүнийг бид эртнээс хөгжүүлсээр ирлээ. Гэтэл европ эмчилгээг хэт шүтээд уламжлалтыг орхигдуулаад байх нь жаахан учир дутагдалтай юм” хэмээн ярьж суугаа эрхэм бол уламжлалт анагаах ухааны эмч, доктор Г.Одонцэцэг. Түүнийг энэ удаагийнхаа зочноор урьж ярилцлаа.

Г.Одонцэцэг: Хэн нэгний зөвлөснөөр ургамал,

амьтны мах иднэ гэдэг мунхаг үйлдэл

Б.Гандолгор, ЗГМ сонин

Цөв их хуралдсан энэ цагт ад зэтгэр, нян вирус, хорын өвчин дэлгэрнэ гэж сударт бичсэн байдаг

-Хүний биеийг таван махбод удирддаг. Тэр дундаа таван цул эрхтэн жилийн дөрвөн улиралд хүний биеийг ээлжилж удирддаг гэж уламжлалтын эмч нар хэлдэг. Хаврын улиралд ямар эрхтний үүрэг илүү давамгайлдаг вэ. Аль эрхтэндээ илүү анхаарал хандуулбал зохистой бол?

-Хүний бие таван махбод буюу гал, ус, шороо, хий, мод гэсэн бүтэцтэй шүү дээ. Тэгэхээр дотор таван цул эрхтэн нь мэдрэхүйн таван эрхтэн болох харах, сонсох, үнэрлэх, амтлах, хүртэх зэргийн үйл ажиллагааг дэмждэг. Хүний хоол, ундаар авч буй эрдэс бодисоор таван цул эрхтэн тэжээгддэг. Бодисын солилцооны явцад хүний бие эрхтэнээс ялгардаг цөв нь сав эрхтэндээ хураагдаад гадагшилдаг гэсэн үг. Тиймээс хүн дөрвөн улиралдаа тохируулж насан туршдаа зөв хооллолтыг эрхэмлэх ёстой. Нар, сар, од эрхэсийн шилжилт хөдөлгөөнтэй уялдаад дөрвөн

улирал солигддог. Ялангуяа манай орон бол дөрвөн улиралтайгаараа их онцлогтой. Тэгэхээр тухайн газрынхаа цаг уурт тохируулж хоол ундаа хэрэглэн, эрүүл мэндээ хамгаалах ёстой. Хаврын дунд сараас эхлээд сарны хүч буурч, нарны хүч аажим нэмэгддэг учраас хүний биед хий махбод давамгайлж эхэлдэг. Хүний биеийн халуун чанарыг арга, хүйтэн чанарыг билиг гэж нэрлэдэг шүү дээ. Хүний биед хий махбод давамгай оршдог эрхтэнүүд гэж бий. Үүнд зүрх, бөөр, сав, түрүү булчирхай, яс, арьсанд хий махбод давамгай оршдог. Иймээс эдгээр эрхтэн өвдөх эрсдэлтэй тул анхаарах хэрэгтэй. Тухайлбал, яс янгинаж өвдөх, арьс хуурайшиж загатнах харшил гарах шинж тэмдэг илэрнэ. Өөрөөр хэлбэл, хий голлосон өвчин сэдэрнэ гэсэн үг. Хий махбод хямрахаар сэтгэл гэгэлзэнэ. Иймд сэтгэлээ барьж аль болох намдуу тайван байх хэрэгтэй. Мөн хий махбод нь хөнгөн, хөлбөрөмтгий, хүйтэн билиг чанартай учраас хоол цайндаа их анхаарах нь чухал. Жишээлбэл, ногоон цай их уух, хүйтэн ус, ундаа хэрэглэх, ногоо

голдуу хоол идэх зохимжгүй. Аль болох бүлээн тослог чанарын хоол идэх хэрэгтэй. Мөн энэ үед хүний ходоодны галын илч буурдаг тул хоолны хэмжээг нарийн барих нь чухал. Хэт их идэх, шөнийн цагаар хооллох нь зохисгүй. Бидний эрт үеэс идэж заншсан хонины махтай шөлтэй хоол идэх нь илүү тохиромжтой. Түүнчлэн сонгино, сармис биеийн хийг тэгшитгэдэг учраас хоолондоо түлхүү хэрэглээрэй. Буцалсан усыг халуун бүлээнээр нь уухдаа бага зэрэг зөгийн бал, бурам хийж ууувал биеийн хий тэгширнэ. Хавар хүний бие махбодын хүч их доройтдог тул тамираа сэлбэхэд анхаарах хэрэгтэй. Өдөр урт болж, шөнө богиносож байгаа учраас нойргүй хонож ерөөсөө болохгүй. Нойрны био хэмнэлийн алдагдал хүмүүсийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж байна. Сарны хүч ид дэлгэрэх цаг буюу 23:00 цагаас өглөө 06:00 хүртэл заавал унтаж амрах хэрэгтэй.

-Хавар хий давамгайлсан улирал гэж та хэллээ. Түүнтэй холбоотойгоор сэтгэцийн эмгэг илүүтэй илрээд байдаг юм уу?

-Ерөнхийдөө сэтгэл хямарна, гутарна, ой тогтоолт муудна,

Хаврын дунд сараас эхлээд сарны хүч буурч, нарны хүч аажим нэмэгддэг учраас хүний биед хий махбод давамгайлж эхэлдэг. Хүний биед хий махбод давамгай оршдог эрхтэнүүд гэж бий. Үүнд зүрх, бөөр, сав, түрүү булчирхай, яс орно. Иймээс эдгээр эрхтэн өвдөх эрсдэлтэй тул анхаарах хэрэгтэй.

Гэрэл зургийг Ж.Гэрэлчулуун

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ЗГМ: ЗОЧИН 19 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

ууртай болно, мартамхай болно. Энэ бүхэн хий хямарснаас үүдсэн сэтгэцийн эмгэг л дээ. Шөнийн нойр алдаад эсвэл асуудлыг хэтэрхий хүндрүүлж хүлээж авбал сэтгэл хямарна. Тэгэхээр тайван байж, хүнд муу санаж, атаархахгүй зөв сэтгэлтэй явах хэрэгтэй. Хов жив, хэл ам хүний биеийн хийг хямраадаг.

-Сүүлийн үед хүмүүс кето дэглэм их барих боллоо. Хаврын улиралд ингэж кето дэглэм барих нь зөв үү?

-Хавар мацаг барих хэрэггүй. Жин хасах гэж мацаг барьж, хямраад ирж байгаа хүмүүс цөөнгүй л байна. Байнга хоол сойгоод байвал бие махбод шим тэжээлийн дутагдалд орно. Хий махбод хямарна. Тэгэхээр шим тэжээлээ хэтрүүлэхгүй байхаар хооллолтоо зохицуулах хэрэгтэй. Миний ажигласнаар кето дэглэм гэж гурилан бүтээгдэхүүн хэрэглэхгүй хооллоод байх шиг байсан. Энэ бол буруу. Монголчууд эрт үеэс хоолондоо гурил хэрэглэж ирсэн нь байгаль цаг уурын онцлогтой холбоотой. Монгол хоол бол хүний бие махбодод тохируулж уламжлалт анагаах ухааны бий болгосон зүйл шүү дээ. Уламжлалт анагаах ухааны онолын үндэслэлтэй учраас монголчууд гурилыг хоолондоо огт хэрэглэхгүй байж болохгүй. Гэхдээ чихэртэй гурилан бүтээгдэхүүн торт, кекс, жигнэмэг хүний биед таатай биш. Тиймээс гурилтай шөл, бууз, хуушуураа ид. Хүний хий, шар, бадгана хэвийн байж эрүүл амьдарна. Гурил хүний бадганын үйл ажиллагааг тэнцвэржүүлдэг. Бадгана нь хүний арьс, ясны уян хатан чанарыг зохицуулдаг шүү дээ. Тэгэхээр гурилтай хоол бадганын хэвийн үйл ажиллагааг хангахад их хэрэг болдог. Цагаан будаа ч бадганын хэвийн үйл ажиллагааг хангах үүрэгтэй, хамгийн шим тэжээл, эмийн чадал сайтай хүнс. Кето дэглэм гэж нэг л буруу онол яваад байна даа. Яс чанаад шөлөнд нь цагаан будаа хийгээд идэх хэрэгтэй. Манай уламжлалт хоол бол яг үнэндээ эм шүү дээ. Ялангуяа 0-16 насны

хүүхдэд бадганын билиг чанар давамгай байдаг тул сүүтэй цагаан будаа, будаатай хоол өгөх нь хамгийн тохиромжтой.

давамгайлсан хүн гүйлтийн спортоор хичээллэвэл амжилт гаргана. Бадгана давамгайлсан хүн бөх барилдвал баттай суурьтай байж амжилт гаргана гэж үздэг. Бадганын хүн ном сурвал их удаан ойлгодог хэрнээ мартдаггүй. Хий давамгайлсан хүн бол хурдан ойлгоод хурдан мартдаг байх жишээтэй.

-Эмийн ургамал сонирхогчид бие биедээ янз бүрийн ургамал, амьтны эд, эрхтэн уухыг их зөвлөх юм. Тухайлбал, царцааны мах харшилд сайн гээд хэрэглээд байдаг. Ингэж дураараа ургамал, амьтны эрхтэн хэрэглэх нь хүний биед хор нөлөөтэй байх тийм үү?

-Хамаагүй янз бүрийн ургамал уу гэж зөвлөх нь маш буруу. Хүмүүс өөрсдөө өвчнөө танихгүй эмчид ирдэг. Ходоод өвдлөө гэж ирсэн хүнийг үзэхэд өөр өвчин байх жишээний. Дураараа баахан үнэтэй шинжилгээ өгөөд, дурандуулсныхаа дараа уламжлалтын эмнэлэгт ханд-даг. Би 20 гаруй жил хүмүүсийг эмчилж байна. Хүмүүс өөрийн хөө өвчнийг мэддэггүй нь олон жилийн туршлагаас анзаарагдсан. Дур зоргоороо хэн нэгний зөвлөснөөр ургамал ногоо, амьтны мах иднэ гэдэг мунхаг үйлдэл. Би хэзээ ч царцаагаар харшил эмчилж байгаагүй. Харшил яагаад үүсдэг вэ гэвэл, цөсний үйл ажиллагаа алдагдаад шар ус хямарснаас болдог. Шар устай холбоотой бодисын солилцооны өвчин л дөө. Яг юунаас гаралтай байна, ямар эд эрхтэнээ барьж өвчлөөд байгааг нь тогтоож харшлыг эмчилнэ. Сүүлийн үед химийн гаралтай чихэрлэг ундаа, чихэр, чипс гээд дэлгүүрийн лангуун дээр хэдэн жил өрөөстэй байсан ч мууддаггүй хүнс бол хамгийн аюултай харшил төрүүлэгч эх уурхай нь.

-Монголчууд сүүлийн үед халуун ногоо, кимчи хүнсэндээ их хэрэглэх боллоо. Энэ хэр тохиромжтой вэ?

-Халуун ногоо их идэх монголчуудад зохимжгүй. Учир нь халуун орны хүмүүсийн шар үсний үүд нээгдсэн байдаг. Үүнээсээ

болоод ходоодны галын илч нь гадагшлаад байдаг тул халуун ногоо идэж дотор халуунаа тэгшитгэдэг. Харин монголчуудын хувьд цаг улирлаасаа шалтгаалаад биеийн шар үсний сүв нь хаалттай байдаг. Тэгэхээр дотоод галын илчээ алддаггүй гэсэн үг. Дотоод галын илч ихтэй хүмүүс хэрнээ халуун ногоо идээд байвал цусыг илжрүүлдэг. Цус бохирдохоор элэг, цөс гэмтдэг. Тэгэхээр ийм уур амьсгалтай газар амьдарч байгаа хүмүүст халуун ногоо хэрэггүй. Харин халуун оронд амьдарч байгаа хүмүүс зохистойгоор хэрэглэх ёстой.

-Өвлийн улиралд ханиад томуу их дэлгэрээд, уушги өвчлөөд байдаг нь ямар учиртай юм бол?

-Уушги бол бад гана, шар давам гайлсан эрхтэн. Бадгана бол хүйтэн махбодтой. Тиймээс хүйтний улиралд илүү эмзэг байдаг. Энэ нь цаг агаарын байдалтай хол-боотой. Амьсгалах агаар их хүйтэн болсноос болоод уушги өвчилдөг.

-COVID-19-ийг уушгины улаан тангаар эмчиллээ гэж хятадууд, өвөрмонголчууд яриад байгаа. Энэ тан их хүчтэй болоод л вирусийг устгаж байгаа байх тийм ээ?

-Сороол 7, Мартан 11 танг буцалгамагц улаан өнгөтэй болдог учраас улаан гэж тодотгосон. Тухайн вирус аль эрхтнийг илүү гэмтээж байна гэдгээс шалтгаалаад тохирсон танг нь өгдөг. COVID-19 нь уушгийг сонгомолоор гэмтээж байгаа учраас энэ эрхтнийг хамгаалах танг өгч байна. Өвчлөөгүй байхдаа ч гэсэн уушгиа хамгаалах зорилгоор улаан танг ууж болно. Тан хүний биед ер нь сайн шүү дээ. Би 20 гаруй жил уламжлалт анагаах ухааны салбарт ажиллахдаа нэг ч удаа антибиотик ууж үзээгүй. Өвдөхөөрөө тангаа л уудаг. Байнга айхтар гам бариад байгаа зүйл байхгүй. Гам барих гэдэг бол эмчилгээний

дэглэм сахихыг л хэлээд байгаа юм. Тухайлбал, элэгний эм ууж байхдаа архи ууж болохгүй гэдэг шиг.

-COVID-19 тархсны дараа Гандантэгчинлин хийд хэв-лэлийн хурал хийхдээ буддын сударт энэ өвчний талаар тэмдэглэсэн байдаг талаар ярьсан. Хэрэв энэ өвчний талаар тэмдэглэсэн байдаг бол эмчилгээний аргыг нь бичиж үлдээгүй юм уу?

-Нян вирусийн өвчлөл гарна гэж тэмдэглэсэн байдаг. Цөв их хуралдсан энэ цагт ад зэтгэр, нян вирус, хорын өвчин дэлгэрнэ гэж сударт бичсэн байгаа. Нян вирусийн өвчин гэдэг нь одоо хаа сайгүй гарч байна шүү дээ. Хорын өвчин гэдэг нь ус, агаар, хөрс, уул уурхай, химийн үйлдвэрээс шалтгаалсан өвчнийг хэлээд

байгаа юм. Үүнд химийн бодисын найрлагатай хоол хүнс ч орно. Ад зэтгэрийн өвчин гэдэг нь хүний нүдэнд харагдахгүй хүн бусууд юм. Оройн хоолоо идчихээд л бохир аяга , тавгаа үлдээвэл нөгөө ад зэтгэр чинь хоолны үлдэгдлээр

хооллоно. Баар цэнгээний газарт архи, дарс уугаад, тамхи татаад байвал эхүүн үнэрээр хооллодог хүн бусуудад хорлогдоно. Мөн хүний өөрийн дотор ад зэтгэр байна. Үргэлж муу санаалаад л бусдад атаархаад, эд хөрөнгөд шунаад байвал дотоод ад зэтгэртээ хорлогдоод улам л эвдрээд байна гэсэн үг л дээ. Энэ гурван цөв бол хүний муу үйлтэй л холбоотой. Хүмүүсийн өөрсдийнх нь цөв арилахгүй бол муу юмнаас хэзээ ч салахгүй. Нэг вирусээ таньж амжаагүй байтал дараагийн вирус нь дэлгэрнэ, дахиад дараагийнх нь тархана гэж сударт бичээстэй байдаг. Бүр шинж тэмдэг нь хүртэл бичигдсэн байгаа. Муу бүхнээс ангижиръя гэвэл хүмүүс өөрсдийнхөө муу үйлийг засах хэрэгтэй.

ХИЙ ДАВАМГАЙЛСАН ХҮН ГҮЙЛТИЙН СПОРТООР ХИЧЭЭЛЛЭВЭЛ АМЖИЛТ ГАРГАНА. БАДГАНА ДАВАМГАЙЛСАН ХҮН БӨХ БАРИЛДВАЛ БАТТАЙ СУУРЬТАЙ БАЙЖ АМЖИЛТ ГАРГАНА ГЭЖ ҮЗДЭГ.

-Хий, шар, бадгана давам-гайлсан хүн гэдгээ яаж мэдэх вэ. Ямар нэг онцлог шинж тэмдэг байдаг уу?

-Тэгэлгүй яахав. Хүүхэд эхийн хэвлийд бүрэлдэхэд тухайн ээжийн бие махбодын байдал, ураг тээж байх явцад хэрэглэж байсан хоол, хүнснээс хамаарч ямар төрлийн хүн болох нь тодор-хойлогддог. Хий, шар хавсарсан, хий бадгана хавсарсан билгэ чанартай гээд долоон янзын өвөрчлөл бий. Тухайн хүн эхийн хэвлийгээс төрөхдөө ямар билиг чанар нь давамгайлсан байна түүгээрээ л насан туршдаа явдаг. Тиймээс хүн өөрийнхөө өвөрчлөл, билиг чанарыг мэдэж байх ёстой. Энэ нь эрүүл мэндээ хамгаалах, хооллоход ихээхэн ач тустай. Түүгээр ч барахгүй ямар спортоор хичээллэвэл амжилт гаргахаа ч хүн өөрийнхөө билиг чанар, өвөрч-лөлийг тодорхойлуулснаар мэдэж болдог. Шарын өвөрч лөлттэй хүн намрын улиралд элэг цөсөндөө анхаарах ёстой гээд уламжлалт анагаах ухаан бол нарийн зүйлийг гаргаж ирдэг. Хүн өөрийн-хөө өвөрчлөлийг дагаад ажил, амьдралаа зохицуулах ёстой.

-Тухайн хүнийг зан чанараар нь энэ хийн хүн юм, энэ бол бадгана давамгайлсан хүн байна гэдгийг мэдэж болох уу?

-Бүх юман дээр илэрч харагддаг. Жишээлбэл, хий

Дотоод галын илч ихтэй хүмүүс хэрнээ халуун ногоо идээд байвал цусыг илжрүүлдэг. Цус бохирдохоор элэг, цөс гэмтдэг.

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: Төв цэвэрлэх байгууламжийн лаг хатаах байгууламжийн ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах/түлхүүр гардуулах нөхцөлтэй/.ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР/ГЭРЭЭНИЙ ДУГААР: УСУГ-АҮ-2020-80Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Төв цэвэрлэх байгууламжийн лаг хатаах байгууламжийн ажил гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төгрөгний цахим тендерийн хураамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 онуудын Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 он тус бүрт ижил

төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.Борлуулалтын орлого нь сүүлийн 2 жил /2018, 2019/ -ийн нийлбэр нь манай төсөвт өртгийн 50 хувиас дээш байх. Тендерийн хамт манайд санал болгож байгаа үнийн саналын 2 /хоёр/ хувьтай тэнцэх хэмжээний үнийн дүн бүхий тендерийн баталгааг ирүүлнэ.Хүчинтэй байх хугацаа: тухайн тендер нээсэн өдрөөс хойш 58 хоног байна.Тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдрийн 09 цаг 00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдрийн 09 цаг 30 минут-аас нээнэ.Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.Дотоодын давуу эрх тооцно.

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн Удирдах газар, Токиогийн

гудамж-5, өөрийн байр, Р.Батсүрэн Утас: 70157018-121

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА ТЕНДЕРИЙН УРИЛГАОгноо: 2020.05.08 Огноо: 2020.05.08

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: Лабораторийн бодис, шил сав бусад хэрэгсэл нийлүүлэгчийг сонгон шалгаруулах-2 /багцтай/.ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР/ГЭРЭЭНИЙ ДУГААР: УСУГ-БМ-2020-26Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос лабораторийн бодис, шил сав бусад хэрэгсэл нийлүүлэгчийг сонгон шалгаруулах тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төгрөгний цахим тендерийн хураамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 онуудын Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 он тус бүрт ижил төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.

Борлуулалтын орлого нь сүүлийн 2 жил /2018, 2019/ тус бүр тухайн багц тус бүрийн төсөвт өртгийн 100 хувиас дээш байх. Тендерийн хамт Багц-4 940,000.00 /есөн зуун дөчин мянган/ төгрөгний тендерийн баталгаа ирүүлнэ.Хүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 8 дугаар сарын 5-ны өдрийг дуустал.Тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдрийн 10 цаг 00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдрийн 10 цаг 30 минут-аас нээнэ.Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.Дотоодын давуу эрх тооцохгүй. Гадаадын этгээд оролцох эрхгүй.

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн Удирдах газар, Токиогийн

гудамж-5, өөрийн байр, Р.Батсүрэн Утас: 70157018-121

Batkhuu: Ore supply may be disrupted due to delays in open-pit miningIn terms of the zinc price, it plunged off earlier this year and decreased by 35.5 percent compared to last year.

Elixir to raise USD 1.75 million through new shares placementSPP will also be undertaken through the issue of new fully paid ordinary shares at USD 0.02 per share, in line with the placement.

ZGM DAILY| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ20 2020.05.08, FRIDAY~№078 (1357)

MARKETS

WTI Crude Oil (Nymex)(USD/bbl.)

Brent Crude (ICE)(USD/bbl.)

Gold Spot(USD/t oz.)

V/06 24.54 V/06 1.696.84 V/06 31.50

Baganuur JSC, which provides 60 percent of Mongolia’s coal consumption and 70 percent of thermal coal use, is aiming to produce and sell four million tons

of coal for domestic thermal coal consumption. This is 100,000 tons less than the previous year’s performance.

In 2019, the company sold 4.1

million tons of coal, of which it earned MNT 138.5 billion and made a profit of MNT 69.7 million. Earnings per share stood at MNT 3.32.

In terms of debts, long-standing debt is carrying risk to profitability, and Baganuur’s debt is rising every year. Specifically, in 2018, the company’s debt was MNT 165.8

billion, but in 2019 it increased to MNT 174 billion. This situation has affected the stock price, which is currently at MNT 825, the lowest level since 2009.

COMMODITY MARKET

The Parliament on Thursday discussed the appointment of the Deputy Governor of the Bank of Mongolia

(BoM). Of the 50 MPs present at the plenary session, 39 or 77.7 percent of them supported the appointment of Enkhtaivan Ganbold as Deputy Governor of BoM.

inquiries and clarifications to the European Commission.”

The session also finalized the final discussion of the draft amendments to the Law on Parliament and related drafts. Under the draft, the final approval of a law shall be accepted by at least 50 percent or more than 39 MPs. The regular Parliamentary session term was set to at least 75 working days.

Aminaa.U, ZGM Daily

THE SESSION ALSO FINALIZED THE FINAL DISCUSSION OF THE DRAFT AMENDMENTS TO THE LAW ON PARLIAMENT AND RELATED DRAFTS.

Baganuur JSC to produce 4 million tons of coal in 2020

Parliament appoints deputy governor of BoM amid potential blacklist risk

Parliament appoints deputy governor of BoM amid potential blacklist risk

BoM and relevant govern-ment agencies have sent in-quiries and clarifications to the European Commission

Additionally, Governor of the Bank of Mongolia, Lkhagvasuren Byadran, stated on the potential inclusion of Mongolia to the new Black List of the European Commission at the plenary session. He said, “The procedure for adding the countries on the FATF’s grey and blacklist directly in the blacklist of the EU has not been implemented yet. Therefore, the Bank of Mongolia and relevant government agencies have sent

Image by Batsaikhan.S

20.010.00.0-10.0-20.0-30.0

1.720

1.700

1.680

1.660

32.00

28.00

24.00

20.00

IV/12 IV/12 IV/12IV/19 IV/19 IV/19IV/26 IV/26 IV/26V/3 V/3 V/3

POLITICS

MPs approved the release of Erdembileg Ochirkhuu, the first deputy governor of the Bank of Mongolia, and appointed Dulguun Ganbyamba.

ECONOMYOyu Tolgoi investor Turquoise Hill Resources plans to release its first-quarter financial results on May 13 after the North American market closes. A meeting to discuss the first-quarter report is scheduled for May 14.

Top 20 index up 0.14 percent, to 16,603.65 points. MSE A index increases 0.54 percent, to 7,810.75 points. MSE B index rises 0.22 percent, to 7,499.24 points. Market cap stands at MNT 2.45 trillion.

SOCIETYTraining on disaster preparedness and response over the COVID-19 pandemic kickы off in Chingeltei district of Ulaanbaatar on Wednesday. The training will last three days under the theme “Interactions and Responses to COVID-19 epidemic”. During the training, a curfew will be imposed across Chingeltei district, which is home to around 160,000 residents, on Thursday from 6 p.m. to 6 a.m. on Friday.

ZGM: HIGHLIGHTS

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ZGM DAILY 21 2020.05.08, FRIDAY~№078 (1357)

MINING

Top 20 index(by units)

16,603.6510k

15k

20k

25k

30k

Elixir Energy Ltd. announces that it has received strong support for an oversubscribed placement of new shares. The company has accepted commitments to raise USD 1.75 million through a placement of new shares to qualified investors at a price of 2c per share. A Share Purchase Plan (SPP) will also be undertaken through the issue of new fully paid ordinary shares at USD 0.02 per share, in line with the placement, and will target proceeds of USD 0.25 million, the company said.

In the meantime, the company’s stock stood at AUD 0.02 on the

Australian Stock Exchange (ASX).Exploration drilling in two new sub-

basins that were identified by last year’s exploration work, including a location immediately proximate to the electricity transmission lines connecting to the Rio Tinto operated Oyu Tolgoi mine.

Elixir Energy will use raised funds for its operations, including drilling at the recently discovered Nomgon I exploration area. Previously in February, the company announced that it had discovered 82 meters of coal with the thickest coal seam of 51 meters during drilling in the Nomgon I and Nomgon IX.

-Sales and prices of zinc have been decreasing since January. How did it affect the sector?

In terms of the zinc price, it plunged off earlier this year and decreased by 35.5 percent compared to last year. And we assume that the price is stable now. Even though Chinese companies had returned back to regular operations, product sales and prices maintained the same level due to the COVID-19 outbreak around the world. In addition, Tsairt Mineral exported a total of 26,000 tons of zinc concentrate since January, which fell by 30 percent from a year ago.

-SEC extended the state of emergency for one more month. On this subject, is there any tangible difficulties in Tsairt Mineral’s operation?

Generally, our company distributes ore from open-pit mining. This year we are planning to construct a side bracing with China subcontractors and work discussion and programs were designated. However, projected works were delayed due to the emergency extension. In line with the situation, ore mining operations have been suspended and disrupted either.

-Due to the COVID-19, the volume of mineral export relatively lower than usual and how it impacts on Mongolia’s mining industry as well as companies that have faced difficulties with saving job positions?

Well, the direct effect of the pandemic is relatively delicate at this time, however, the situation will be tougher further. The mining industry is the fundamental of Mongolia’s economy and it is not the straightforward sector that shows their effect directly, the surplus is projected in long-term operations. What will happen in the future is still uncertain. Tsairt Mineral’s sales decreased by 30 percent and operations deteriorated by 20 percent during the emergency period. We are also trying to save job positions under the guidance of the GoM.

ZGM: INTERVIEW

Batkhuu: Ore supply may be disrupted due to delays in open-pit mining

CEO of Tsairt Mineral LLC, Batkhuu Sarangerel expressed his opinion on COVID-19 impact on the mining industry and how the company is operating amid the pandemic.

Bayartsetseg.D, ZGM Daily

Elixir to raise USD 1.75 million through new shares placement

ZGM: QUOTE

-A working group chaired by the Minister of Finance is working on the exit of grey list. It is urgent to report to the FATF. According to the latest information, the FATF meeting on grey list inclusion of Mongolia has not been postponed and will be held on May 11. There are six recommendations of which we complied with only three. The European Commission may probably make a different decision from the FATF. We will put more effort to exit the grey list as well as avoiding the blacklist.

Dulguun GanbyambaThe first deputy governor of the Bank of Mongolia

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ22 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ЕРТӨНЦИЙН СОНИН

Чех улс Москвад ажил лаж байгаа дипломат ажилтнуу­дынхаа хамгаалалтыг дээш­лүүлэхийн тулд аюулаас хам гаа лах ажилтнуудыг нэмж илгээнэ гэж тус улсын Гадаад харилцааны яам мэдэг дэв. Прага-6 дүүр гийн захирагч Ондржей Колар-жийн санаа чилгаар Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед Чехийн нийслэлийг чөлөөлөх ажиллагааг удирдсан Зөвлөлтийн цэргийн жанжин Коневын хөшөөг дөрөвдүгээр сарын гурванд буулгасан юм. Үүний дараа Другая Россия хөдөлгөөний идэвхтнүүд Москва, Санкт Петербург дахь Чехийн дипломат төлөөлөгчдийн газруудын дэргэд жагсаал хийхдээ утаат бөмбөг

ашигласан байна. Тавдугаар сарын 5-нд ноён

Коларж Европын холбоонд Оросын талаар гомдол мэ-дүүлж, Чехийн дотоод хэрэгт хөнд лөнгөөс оролцлоо хэмээн бу руут га жээ. Түүнийг мөн хам гаа лал тад авсан аж. ОХУ-ын Эрүү гийн хуулийн 354.1 зүй лийн дагуу (Оросын цэргийн алд рын бэл гэдлийг нийтийн өмнө гутаан доромжлох) Мөр дөн байцаах хороо Коневын хөшөөг буулгасан асуудалд эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн. Чехийн Гадаад хэргийн яам тус улсын төрийн ажилтнуудыг гадаад орны хуулиар мөрдөн мөш гих нь байж болшгүй зүйл хэмээн эсэргүүцлээ илэрхийл сэн билээ.

ZooKeys сэтгүүлд Саха-рын цөлд хийсэн археологичдын судал-гааны талаар өгүүлэл нийтэлжээ. Энд дурд-

санаар 100 сая жилийн өмнө энд олон төрлийн араатан амьдарч байсны дотор бүх цаг үеийн хамгийн том гурван махчин динозавр тус бүсэд нутагшиж байсан аж. Мэдээж амьдрал цэцэглэж байсан боловч бусад төрөл зүйлийн амьтдад үхлийн аюултай байсан гэж эрдэмтэд дүгнэсэн байна. Археологичдын баг саяхан Мороккогийн зүүн өмнөд нутагт шохойжсон чу лууны бөөгнөрлийн орчимд илэр сэн сээр нуруутны үлдвэрт анализ хийсэн нь сүүлийн 100 жилд явуулсан хамгийн өргөн хүрээтэй судалгаа болжээ.

Багийн тэргүүлэх судлаач, Дейтротын их сургуулийн

Дэлхийн түүхэнд хамгийн аюултай газрыг

нэрлэжээпрофессор Низар Ибрахим “Энэ судалгаа Африк дахь динозаврын эрин үед гэрэл тусгах боломж олгож байна” гэжээ. 100 сая жилийн өмнө энэ бүс асар олон гол горхи, ан амьтнаас бүрдсэн эко системтэй байв. Археологич дын дунд Кем-Кем хэмээн нэрлэдэг уг бүсэд сэлмэн шүдэт кархародонтозавр (8 метр урт, шүд нь 20 см) ба дельтадромеусын чулуужсан яснууд (8 метр орчим, хойд мөч нь маш урт махчны төрөлд багтдаг) олдов.

Үүнээс гадна энэ газар нутагт нисдэг хэвлээр явагч (птерозавр) болон матартай төстэй махчид олноор амьдарч байжээ. Ибрахим “Энэ газар дэлхийн түүхэнд хамгийн аюултай бүс байсан байх. Үүрээр явсан аялагч удаан тэсэхгүй” гэв. Портсмутын их сургуулийн судлаач Дэвид Мартилл “Эндхийн махчид загасны арвин нөөцөөс хамаардаг байсан.

Тухайлбал, аварга том целакант ба хос амьсгалтнууд гэх мэт. Тухайн үед целакант загас орчин үеийнхээс дөрөв, тав дахин том байсан бололтой. Түүнчлэн цэвэр усны аварга загас тэр хавийн гол мөрөнд амьдарч байсан” хэмээн өгүүллээ.

Морокко, Франц, АНУ, Бри-тани, Канадын эрдэмтэд Кем-Кем бүлэг гэж нэрлэгдсэн жагсаалтад багтдаг сээр нуруутны олдво руудын тухай дэлгэ рэнгүй тайлбар хийсэн судалгаагаа анх удаа нийт-лүүлсэн нь энэ юм. Чулуужсан олдворын бүрэн тайланг гаргахын тулд Ибрахим дэлхийн олон орны музейд хадгалагдаж буй Кем-Кем бүлэгт багтах олдворуудын тайлбар ба зургийг цуглуулсан байна. Ноён Мартиллын хэлснээр “Энэ бол Сахараас илэрсэн сээр нуруутны олдворуудын талаар 100 жилд хийсэн хамгийн бүрэн судалгаа болжээ”.

Financial Times сонины шинжээчид 14 улсад коро-на вирусээр нас ба рагс дын байдалд анализ хийгээд бодит тоо албан ёсныхоос бараг 60 хувь илүү байж болзошгүй гэж дүгнэв. Статистикаас үзэхэд энэ онд нас баралтын түвшин өмнөх онуудын гурав, дөрөвдүгээр сарын дунджаас 122 мянгаар илүү гарсан байна. Түүнчлэн энэ тоо коронавирусээр нас барсан гэж албан ёсоор зарлагдсан 77 мянган үхлээс нэлээд дээгүүр байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл, одоогийн байдлаар дэлхийд COVID-19-өөр 201 мянган хүн нас барсан гэж зарлаад байгаа тоо бодит байдал дээр 318 мянга байх боломжтой.

Судалгаанд хамрагдсан орнуудын 2015-2019 оны 3, 4-р сарын нас баралтын дунджийг 2020 оны мөн үетэй харьцуулж үзэхэд нас баралт дунджаас 50 хувь дээгүүр байгаа аж. Да ниас бусад улсад нэмэгд сэн нас баралтын

Коронавирусээр нас барагсдын тоо 60 хувь илүү

байж магадгүй

Москва дахь Чехийн дипломатуудын

хамгаалалтыг чангатгана

тоо вирусээр үхэгсдийн тооноос нэлээд дээгүүр байгаа нь ажиглагдав. Тухайлбал, энэ хувь хэмжээ Бельгид 60, Испанид 51, Голландад 42 хувь гэх мэт байна. Гэхдээ нэмэгдсэн үхлийн бүх тоо коронавирустэй холбоогүй байж болно. Өөр өвчнөөр өвчилсөн хүмүүс халдвараас зайлсхийн эмнэлэгт очилгүй нас барсан байх магадлал бий гэж шинжээчид дүгнэв. Иймээс тухайн хугацаанд нас баралтын бүх шалтгааныг нарийн судлах шаардлагатайг зөвлөжээ. Ц.Улам-Ундрах, ЗГМ сонин

сэлмэн шүдэт кархародонтозавр (8 метр урт, шүд нь 20 см) ба дельтадромеусын чулуужсан яснууд (8 метр орчим, хойд мөч нь маш урт махчны төрөлд багтдаг) олдов.

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН НЭР: Цэвэр усны тоолуур хэрэгслийн хамт нийлүүлэгчийг сонгон шалгаруулах /багцтай/.

ТЕНДЕР ШАЛГАРУУЛАЛТЫН ДУГААР/ГЭРЭЭНИЙ ДУГААР: УСУГ-ХА-2020-98

Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос цэвэр усны тоолуур хэрэгслийн нийлүүлэгчийг сонгон шалгаруулах тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төгрөгний цахим тендерийн хураамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.

Үүнд: � Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 онуудын Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.� Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 он тус бүрт ижил төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.� Ижил төстэй ажлын өртөг нь сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2019 оны аль нэг жилд тухайн багцын төсөвт өртгийн 100 хувиас дээш байх.� Борлуулалтын орлого нь сүүлийн 2 жил /2018, 2019/ он тус бүр тухайн багцын төсөвт өртгийн 100 хувиас

дээш байх. � Нэг оролцогч тухайн тендерийн 2 багцад санал ирүүлж болно. Хэрэв 3 дахь багцад санал ирүүлсэн тохиолдолд түүнийг үнэлэхгүй болохыг анхаарна уу. � Тендерийн хамт Багц-1 1.100,000 /нэг сая нэг зуун мянган/ төгрөг, Багц-2 700,000 /долоон зуун мянган/ төгрөг, Багц- 3 294,000 /хоёр зуун ерөн дөрвөн мянга/ төгрөгний тендерийн баталгаа тус тус ирүүлнэ.� Хүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 8 дугаар сарын 05-ны өдрийг дуустал.Тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10 цаг

00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10 цаг 30 минут-аас нээнэ.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Дотоодын давуу эрх тооцохгүй. Гадаадын этгээд оролцох эрхгүй.

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн Удирдах газар, Токиогийн гудамж-5, өөрийн байр,

С.Чинбаатар Утас: 70157018-121

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА Огноо: 2020.05.08

ХӨНДЛӨНГӨӨР:

1. ... зээл3. Шүлгийн нэг мөр5. АНУ-ын эцэг хүү ерөнхийлөгч7. ХХ зууны дэлхийн шилдэг

боксчин8. ... цирк9. Хүннүчүүдэд дарагдсан,

Европын эртний хүчирхэг гүрэн

10. ... хичээнгүй11. Хэв маяг12. Анхилуун үнэртэй, цогийн

утаа13. Солонгос мөнгөний нэгж14. Үндэсний манлай үйлдвэр15. Галдан бошигтын домогт

хатан16. Хөгжим эгшиг17. Оосор бүч18. Гардан тулааны төрөл19. Гэр бүл20. Дэлхийн хамгийн урт мөрөн21. Тун маш

ЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

ӨРНИЙН ЗУРХАЙ ДОРНЫН ЗУРХАЙ

Нумын ордынхон заяаны ханьтайгаа учирна

Үс засуулбал: Өвчин ирнэНаран ургах, шингэх: 05:23-20:14 цагБарилдлага: ШидШүтэн барилдлага: Нэр өнгөСуудал: Огторгуй

Аргын тооллын 5 сарын 8, Сугар гараг. Билгийн тооллын 16, Онгоц одтой, цагаагчин гахай өдөр.

Өдрийн наран 05:23 цагт мандаж, 20:14 цагт жаргана. Тухайн өдөр хонь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр буян номын үйлд шамдах, бүтээл туурвил эхлэх, худалдаа арилжаа хийх, бизнес эхлэх, зэрэг дэвших, хараал, жатхыг буцаах, нялхсын хурим хийх, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Газар ухах, худаг гаргах, балгадын суурь тавих, нохой худалдан авахад муу. Өдрийн сайн цаг нь үхэр, луу, морь, хонь, нохой, гахай болой. Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

Нялхсын хурим хийхэд сайн

Өмнөх дугаарын хариу 05.07

ЗГМ: СҮДОКҮ

672981453

4

72

985623147

5

6

134562798

4

1

876

859437261

2

93

743159682

2

64

5

261748539

8

6

2

7

428315976

76598

517896324

6

7

396274815

3

7

Өмнөх дугаарын хариу

БОСООГООР:

1. Зурхайн үзлэг, төөрөг хувь тавилан

2. Салхинд хийсэн дэгддэг хуурай өвс

3. Хятадын нэгэн хязгаар нутаг

(Хятадаар "шинэ хязгаар нутаг" гэсэн үг)

4. Усан онгоцны далбаа ...5. Дорнод аймгийн сум6. Хэгжүүн

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ӨДРИЙН ХЭМНЭЛ 23 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357)

Хонь /III.21-IV.19/ Мэлхий /VI.22-VII.22/ Жинлүүр /IX.23-X.22/ Матар /XII.22-I.19/

Үхэр /IV.20-V.20/ Арслан /VII.23-VIII.22/ Хилэнц /X.23-XI.22/ Хумх /I.20-II.18/

Хамтатгах /V.21-VI.21/ Охин /VIII.23-IX.22/ Нум /XI.22-XII.21/ Загас /II.19-III.20/Ажил хэргийн ачаалал болон бусад

түвэгтэй асуудлаас болж бие хямарч магадгүй. Маш чухал бичиг баримт, ихээхэн мөнгөний асуудал яригдаж байгаа томоохон ажлыг хойшлуулсан нь дээр. Та сэтгэл санааны тогтворгүй байдал бусад нөхцөл байдлаас хамаараад алдаатай шийдвэр гаргах магадлал өндөр байна. Эргэн тойрны хүмүүсийн тав тухыг алдагдуулахгүй байхыг зөвлөж байна.

Ганц бие хүмүүс заяаны ханьтайгаа учирч, халуун дулаан уур амьсгалаар дүүрэн байна. Та ертөнцөөс тасар-сан мэт хөнгөн, ариухан сэтгэл хөд -лөл тэй байна. Болж өнгөрсөн за рим нэг зүйлээс болж асуудал үүсч ма-гадгүй. Тайлан тооцоо болон албан би чиг баримттай холбоотой бү хий л ажил хийхэд таатай байна. Хө рөнгө оруулалт, бараа нийлүүлэлт, бор луу-лах зэрэг ажил амжилттай байна.

Өмнөх ажлаа нэр төртэй, тай-ван хийж гүйцэтгэхэд хамаг ан-хаар лаа хандуул. Хэн нэгэнтэй үг зөрөх, маргалдах нөхцөлийг бүр-дүү лэхгүй аль болох асуудлаас хо-луур өнгөрөхийг хичээ. Таны гар-гасан санал санаачилга олон хүний дэмжлэгийг авна. Өөрийн гаргасан амжилтдаа хэт бардах хэрэггүй.

Та ямар нэгэн байдлаар үзмэрч, мэргэ төлөг, ид шидийн хойноос хөө-цөлдөх хэрэггүй. Зөвхөн өөрийн хөө зөн совинд бүрэн дүүрэн итгэхэд алдах зүйлгүй. Ажил хэргийн болон хувийн харилцаагаа хүндрүүлэлгүй, өөртөө түвэг удахгүй байхыг анхааруулж байна. Агаарын даралтын байдлаас шалтгаалан зарим хүний хууч өвчин сэдэрч магадгүй.

Та өөрийн хамгийн сайн хийдэг зүйлээ олж хийснээр хүсэл мөрөөдлийнхөө замыг дардан болгоно. Хийж буй ажилдаа үнэн сэтгэлээ зориулж ажилласан таны хичээл зүтгэл талаар болохгүй. Өмнө нь хийгдсэн хэлэлцээр амжилттай болж та нэр хүндээ өсгөж, байр сууриа бататгаж чадна.

Бат итгэлтэй байсан зүйл тань талаар болж сэтгэл санааны байдал нэлээд доор орно. Гэвч уналтыг амжилтаар давахыг хичээж аль болох хурдан дараагийн боломжийг эрэлхийлэх хэрэгтэй гэж зөвлөж байна. Эр зориг гаргаж, томоохон цар хүрээтэй төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хүслээр дүүрэн байна.

Танд тохиосон таагүй асуудалд бөө удган ямар ч тус болохгүй гэд-гийг санаарай. Та өөрийн эрч хүч, урам зоригийг буцаан авчрахын тулд багагүй хугацааг зарцуулах болно. Ху далдаа наймаа, бизнесийн ажилд таа тай. Их мөнгөний эргэлт хийх гэж байгаа бол туйлын анхааралтай, хя-намгай байхыг зөвлөж байна.

Өнөөдөр та өмнө бодож төлөвлөн хийхээр зорьж байсан ажлаа эхлүүлж амжилттай гүйцэтгэх ч эргэн тойрны хүмүүсийн атаа жөтөө, дургүйцэлтэй тулгарна. Таны зорилгодоо тэмүүлэх тэмүүлэл, эрч хүчтэй байдал тань хамт ажилладаг хүмүүст буруугаар ойлгогдоход хүргэнэ. Та бүх хүнтэй эелдэг нийтэч байхыг зөвлөж байна.

Ажил хэргийн амжилтаас таны санхүүгийн болон материаллаг байдал тань бүрэн шалтгаалах болно. Зарим нэг асуудалтай тулгарах ч үүнийг зохицуулж чадвал таны нэр хүнд мэдэгдэхүйцээр өсөх болно. Ажил хэргийн улмаас та өөрийн бодлоос ухарч магадгүй. Энэ нь амин хувиа хойш тавьж хамт олны төлөөх ухралт тул эмзэглэх хэрэггүй.

Ажил хэргийн болон хувийн ча-нартай олон уулзалт, цуглаан бо лох ч онцын шаардлага багатай уул-залтуудад очих хэрэггүй. Өөрийн энерги, алтан цагаа хэрэгтэй зүйлд зориул. Санхүүгийн зарим асуу дал урган гарч магадгүй. Энэ нь тө лөг-дөөгүй үлдсэн өр зээл тэй хол боотой байж магадгүй. Үйлд вэр лэлийн, массын ажил ам жилт тай байж ашиг орлого арвин байна.

Удирдах албан тушаалтантай ха-рилцах байдал тань таны ур чад вараас илүү үнэлэгдэхэд хүрнэ. Тэгсэн ч та өөрийн чадварыг харуулахын төлөө бүхий л хүч бололцоогоороо ажиллана. Бүсгүйчүүд үл таних хүмүүсийн дунд үйл хөдлөл, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж чадахгүй биеэ барьснаар олдсон боломжоо алдахад хүрч мэднэ. Өөртөө итгэлтэй, зоригтой байхыг зөвлөж байна.

Бусадтай эв эеэ амархан олдог эелдэг найрсаг зан, ажил хэрэгч байдлаараа ямар ч ажлыг амжилттай бүтээж чадна. Мөнгө санхүүгийн хувьд ч тэр ашиг орлого арвин байх болно. Таны эргэн тойронд үргэлж эерэг энерги цацруулсан олон сайхан хүмүүс хүрээлж буйг та харах болно. Эрчүүд төрөлхийн гэмээр авьяас билгийн ачаар одоог хүртэл бизнесийн салбарт амжилт гаргасаар л байх болно.

ХУРГА

А

Э

А

ЛУТ

Р

А

О

ЭЭЗОП

НОХОИ

ТААР

И

ҮЕНЧ

У

Ү

Л

ЛАИ

А

В

АУН

С

А

ЧАД

ХИАГТ

Л

А

Н

БИН

И

Г

АНУ

Р

А

А

ЭЭСЭН

1

14

9

19 21

7

10

12

11

13

3 4 5 62

15

17

20

18

8

16

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ24 2020.05.08, БААСАН~№078 (1357) ГАЛ ТОГОО

КАЛЬМАРТАЙ ШӨЛ Кальмар /бэлэн хөлдөөсөн/-60 гр

Улаан лооль /том/-80 грБөөрөнхий сонгино-20 грПорей сонгино-20 грСаримс-5 грЯншуй-3 шНогоон шош-80 грЦагаан дарс-25 грРозмарин-0,1 грЦагаан повор-0,1 грУс-300 грУргамлын тос Давс

Манай сонин “Гал тогоо” буланг “Монголын ахлах тогоочийн академи”-тай хамтран хүргэж буй билээ. Ингээд тус академийн захирал, Монгол Улсын мастер тогооч, олон улсын уралдааны алт, мөнгө, хүрэл медальт Ю.Базармаагийн “Кальмартай шөл” хийх жорыг хүргэж байна.

Шим тэжээлийн мэдээлэл: Нийт илчлэг: 235,4 ккалУураг: 64,7 грНүүрс ус : 63,7 грӨөх тос : 107 гр

Дугуй хэрчиж, хөлдөөсөн кальмараа гэсгээж, дээрээс нь яншуй болон саримс хийж хутгаад 20-30 минут амраана. Энэ хооронд улаан лоолийг 180-190 хэмд халаасан шарах шүүгээнд хийж 20 минут орчим шараад, хальсыг нь авч дундуур нь хуваана. Сайтар халсан бага хэмжээний тосонд бөөрөнхий сонгино хийж, хэсэг хуурсны дараа порей сонгино хийж дахин хуураад цагаан дарс хийж, зөөлөн галаар жигнэнэ. Шарсан улаан лоолийг розмарины хамт шөл бэлтгэх савандаа хийж, ус нэмээд 5-6 минут чанаад розмаринаа шүүж авна. Чанах явцад шошоо нэмж, давс перецээр амтлах хэрэгтэй. Урьдчилан бэлдсэн кальмараа тосонд сонгино болон яншуйны хамтаар шарна. Лоольтой шөлөө таваглаад дээрээс нь шарсан кальмараа хийж жижиглэн хэрчсэн яншуй цацаж өгнө. Ингээд амтат хоол бэлэн боллоо.

ХАМГААС ДОТНО АМТ

1133

1124

ХОЛБ

ОО

БАР

ИХ:

FACE

BOO

K:

BRO

ADW

AY C

HAIN

RES

TAUR

ANT