ˆ ˇ · the aleppo codex is a medieval bound manuscript of the hebrew bible (tenach) or old...

1
Kudiks n Ḥalab Ukkis n wedlis wiss tnayen n Ttawrat 920 a.Lm. (=awarni i Lmesiḥ) Kudiks n Aliksandriya Ukkis n L’injil s ufus n Luka Ababirus n ‘B�dmer II’ (B66) 200 awarni i Lmesiḥ Kudiks d ijj n wedlis i ittwaggen zi tefrawin n uɣanim qqaren as ‘papirus’. Kudiks n Halab dayes azyen ameqqran n marra wawařen n idlisen iqeddsen n Wudayen inni umi qqaren Tanax niɣ Řɛahd Aqdim (ŘA). Ittwari Kudiks n Ḥalab di tasutin timerwuṣa (=lqurun lwusṭa), di tasut n 10 awarni i Lmesiḥ (a.Lm.) uca ittwaḥsab zeg idlisen i ɣar iǧa wemcan d ameqqran qaɛ di tira n “Masura” (=abrid i x ttwaggen marra irisfusen n idlisen iqeddsen n Wudayen ak-d marra tineqqiḍin sennej d swadday i řeḥruf) i zi ittwassmuṭṭi wawař n Arebbi zi jjiř ɣar wenneɣni. Tiɣuriwin tineggura i xas ggin ufint aqa days imenzayen n “Masura” ttwaweqqaren aṭṭas qaɛ u days mɣir drus n tmesřayin i war iǧin ca nican zi 2,7 melyun n řeḥruf i immarsen deg wedlis. S uya xeẓẓaren imesnawen ɣar Kudiks n Ḥalab belli aqa ɣares amcan d ameqqran qaɛ jar marra idlisen iqeddsen ittwaḥḍan s webrid n ‘masura’ (zi jjihet n řeḥřuf, tineqqiḍin d wawařen), waxxa aṭṭas n tira n xemsa n idlisen n Ttawrat d izeynaten nneɣni weddaren. asemɣar n tira n Yacuɛa 1:1 Sennej ict n tfarct n Upapirus 46 zeg iseggʷusa 175-225 awarni i Lmesiḥ wenni dayes awařen n Tebrat n umazan Bulus ɣar Kurintus (2 Kur. 11:33-12:9). Tafarct-a d ijj zeg ipapirusen n ‘Chester Beatty II’ nni ttwaḥḍan di Dublin uřa di Ljamiɛa n Mitcigan. Ipapirus- en nni daysen azyen ameqqran n tibratin n Bulus. Kudiks n Aliksandriya (London, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII; Gregory-Aland no. A or 02, Soden δ 4) d ijj n urisfus (=řmaxṭuṭ) i yeqqnen ɣar tasut wiss 5 zeg Wedlis Iqeddsen - Řɛahd Aqdim (ŘA) uřa d Řɛahd n Jdid (ŘJ) - s tnayen s Tyunanect. Awařen n Řɛahd Aqdim i dayes ttwaksin zi ‘Siptuwaxinta’, atarjem n idlisen iqeddsen n Wudayen ɣar tyunanect ɛřaḥař 200 iseggʷusa qbeř Lmesiḥ. Arisfus-a d ijj zi arebɛa n ikudiksen imeqqranen uca ittwaḥsab Kudiks n Aliksandriya ak-d Kudiks n Sina d Kudiks Vatikanus jar irisfusen iqdimen d ikemmřen qaɛ n Wedlis Iqeddsen. Isem nnes yusa-d zi Aliksandriya. Iḍa, aqa-t x uɣezdis n Kudiks Sina deg wexxam n ‘Ritblat Gallery’ di Lmektaba n Briṭanya di London. Tafarct 65 zi Kudiks n Aliksandriya dayes awařen ineggura n L'Injil s ufus n Luka ak-d uzewwaq i ittwafen ɣar uneggar n kuř adlis. Ipapirusen n ‘Bodmer’ ttwafen deg useggʷas 1952 di Pabaw ɣar Dicna di Miṣra, deg ijj n wemcan war iggʷij ca x Nag Hammadi. Irisfusen ttwassmunen di tnuffra s ufus n ijj n weryaz n Kuprus qqaren as Fukiyu Tanu. Xenni yiwi ten ɣar Swisra mani isɣa i-ten Martin Bodmer (1899–1971). Ipapirusen n Bodmer ttwassuffɣen deg useggʷas 1954. Ipapirusen n Bodmer ttwaḥḍan řexxu di Lmektaba Bodmiriana di Kulunji, ict n tendint tudes Jinavi di Swisra. Jarasen ittwaf Upapirus 66 (P66) days ijj n wezyen n wawařen n L'Injil s ufus n Yuḥanna zeg useggʷas 200 awarni i Lmesiḥ nni ittwaḥseb jar iḍlisen i dd-ittasen ak-d webrid (niɣ ‘uslub’) n Aliksandriya. Ibabirusen n ‘Chester Beatty’ 175-225 awarni i Lmesiḥ Aqa din iḍa 5686 n irisfusen (=řmaxṭuṭat) s yiřes n Tyunanect n L'injil niɣ Řɛahd n Jdid (ŘJ) u jarasen ijj n ukkis n L'injil s ufus n Yuḥanna ittwari ɛřaḥař 30-50 n iseggʷusa awarni mma itwari L'injil s ufus n Yuḥanna simant nnes d tarisfust nni qqaren as ‘John Rylands Papyri’ zeg useggʷas 125 awarni i Lmesiḥ.

Upload: others

Post on 22-Jul-2020

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ˆ ˇ · The Aleppo Codex is a medieval bound manuscript of the Hebrew Bible (Tenach) or Old testament. The codex was written in the 10th century A.D and has long been considered

Aleppo Codex Fragment Deuteronomy 920 AD

Codex Alexandrinus Fragment Luke

Papyrus Bodmer II (P66) 200 C.E.

The Aleppo Codex is a medieval bound manuscript of the Hebrew Bible (Tenach) or Old testament. The codex was written in the 10th century A.D and has long been considered to be the most authoritative document in the masorah ("transmission"), the tradition by which the Hebrew Scriptures have been preserved from generation to generation. The Aleppo Codex was consulted by far-flung Jewish scholars throughout the Middle Ages and modern studies have shown it to be the most accurate representation of Masoretic principles in any extant manuscript, containing very few errors among the roughly 2.7 million orthographic details that make up the Masoretic Text. For these reasons, many scholars view the Aleppo Codex as the most authoritative representative of the masoretic tradition, both its letter-text and its vocalization (niqqud and cantillation), although most of its Torah section and many other parts of the text are now missing.

magnified Joshua 1:1

A page of Papyrus 46 from 175-225 A.D. containing the Greek text of 2 Corinthians 11:33-12:9. The page is part of the Chester Beatty II papyri which are preserved in Dublin and partly at the University of Michigan. This collection of papyri contains most of the Pauline Epistles.

The Codex Alexandrinus (London, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII; Gregory-Aland no. A or 02, Soden δ 4) is a 5th century manuscript of the GREEK BIBLE, containing the majority of the Septuagint (Old Testament in Greek as translated around 200 BC) and the New Testament. It is one of the four great uncial codices. Along with the Codex Sinaiticus and the Vaticanus, it is one of the earliest and most complete manuscripts of the Bible. It derives its name from Alexandria. Today, it rests along with Codex Sinaiticus in one of the showcases in the Ritblat Gallery of the British Library.

Page 65 from the Codex Alexandrinus containing the end of the Gospel of Luke with the decorative

tailpiece found at the end of each book.

The Bodmer Papyri were found in 1952 at Pabau near Dishna, Egypt, not far from Nag Hammadi. The manuscripts were covertly assembled by a Cypriote, Phokio Tano of Cairo, then smuggled to Switzerland, where they were bought by Martin Bodmer (1899–1971). The series Papyrus Bodmer began to be published in 1954, giving transcriptions of the texts with note and introduc-tion in French and a French translation. The Bodmer Papyri, now conserved in the Bibliotheca Bodmeriana, in Cologny, outside Geneva. Among the various texts Papyrus 66 (P66) is a text of the Gospel of John, dating around 200CE, in the manuscript tradition called the Alexandrian text-type.

Chester Beatty Papyri 175-225 C.E.

There are presently 5,686 Greek manuscripts for the New Testament.

Among them is a fragment of the gospel of John

that dates back to around 29 years from the original writing (John Rylands Papyri 125 A.D.)

This is extremely close to the original writing date.

Aleppo Codex Fragment Deuteronomium 920 n. Chr.

Codex Alexandrinus Fragment Lukas

Papyrus Bodmer II (P66) 200 n. Chr.

De Aleppo Codex is een Middeleeuws ingebonden manuscript van de Hebreeuwse Bijbeltekst (Tenach) of het Oude Testament. De codex is in de 10e eeuw n. Chr. geschreven en werd lange tijd beschouwd als het meest gezaghebbende document in de Masore-tische traditie om de Hebreeuwse Schriften van generatie op generatie door te geven. De Aleppo Codex werd door vooraan-staande Joodse geleerden ook in de Middeleeuwen gebruikt en wordt tegenwoordig als de meest accurate weergave van de tekst volgens Masoretische principes beschouwd. Het bevat erg weinig ‘fouten’ in de ruwweg 2.7 miljoen orthografische details die deel uitmaken van de Masoretische Tekst. Daarom beschouwen veel geleerden nu de Aleppo Codex als de meest gezaghebbende weergave van de Masoretische tekst. Helaas ontbreekt vrijwel de hele tekst van de vijf boeken van Mozes in dit manuscript.

vergroting van Jozua 1:1

Een pagina van Papyrus 46 van 175-225 n.Chr. die de Griekse tekst bevat van 2 Korinthiërs 11:33-12:9. De pagina is onderdeel van de zgn. Chester Beatty II papyri die in Dublin worden bewaard en deels ook in de universiteit van Michigan. De collectie van papyri bevat de meeste brieven van Paulus.

De Codex Alexandrinus (Londen, British Library), Codex A (02) is een Grieks bijbelhandschrift uit de 5e eeuw. Het handschrift bevat bijna de gehele Bijbel, namelijk de meerderheid van de Septuagint (het Griekse Oude Testament) en het Nieuwe Testament. Samen met de Codex Sinaiticus en de Codex Vaticanus, is het één van de oudste en volledigste bijbelse handschriften. Het is genoemd naar Alexandrië, waar het zich een aantal jaren bevond, voordat Groot-Brittannië het in de 17e eeuw in handen kreeg. Samen met de Codex Sinaiticus is het te vinden in de Ritblat Gallery van de British Library in Londen.

Pagina 65 van de Codex Alexandrinus die het slot van het Lukas evangelie bevat met het sierlijke motief

aan het eind van elk boek.

De Bodmer Papyri werden in 1952 in Pabau bij Dishna in Egypte (niet ver van Nag Hammadi) gevonden. De manuscripten werden in het geheim verzameld door een man van Cyprus, Phokio Tano. van Cairo. Vervolgens werden ze naar Zwitserland gesmokkeld waar ze werden opgekocht door Martin Bodmer (1899–1971). De Bodmer Papyri werden in 1954 gepubliceerd met transcripties van de tekst met vertaling, inleiding en begeleidende noten in het Frans. De Bodmer Papyri worden nu bewaarde in de Bibliotheca Bodmeriana, in Cologny, buiten Genève. Onder hen bevindt zich Papyrus 66 (P66) die een tekst van het Evangelie van Johannes bevat van rond 200 n.Chr., die tot het Alexandrijnse tekst-type behoort.

Chester Beatty Papyri 175-225 n. Chr.

Momenteel bestaan er 5,686 Griekse manuscripten van het Nieuwe Testament. Daaronder is een fragment

van het Evangelie van Johannes dat ongeveer 30-50 jaar na het

origineel is geschreven.Het betreft

de John Rylands Papyri van rond 125 n. Chr.

Kudiks n ḤalabUkkis n wedlis wiss tnayen n Ttawrat

920 a.Lm. (=awarni i Lmesiḥ)

Kudiks n AliksandriyaUkkis n L’injil s ufus n Luka

Apapirus n ‘Bodmer II’ (P66) 200 awarni i Lmesiḥ

Kudiks d ijj n wedlis i ittwaggen zi tefrawin n uɣanim qqaren as ‘papirus’. Kudiks n Halab dayes azyen ameqqran n marra wawařen n idlisen iqeddsen n Wudayen inni umi qqaren Tanax niɣ Řɛahd Aqdim (ŘA). Ittwari Kudiks n Ḥalab di tasutin timerwuṣa (=lqurun lwusṭa), di tasut n 10 awarni i Lmesiḥ (a.Lm.) uca ittwaḥsab zeg idlisen i ɣar iǧa wemcan d ameqqran qaɛ di tira n “Masura” (=abrid i x ttwaggen marra irisfusen n idlisen iqeddsen n Wudayen ak-d marra tineqqiḍin sennej d swadday i řeḥruf) i zi ittwassmuṭṭi wawař n Arebbi zi jjiř ɣar wenneɣni. Tiɣuriwin tineggura i xas ggin ufint aqa days imenzayen n “Masura” ttwaweqqaren aṭṭas qaɛ u days mɣir drus n tmesřayin i war iǧin ca nican zi 2,7 melyun n řeḥruf i immarsen deg wedlis. S uya xeẓẓaren imesnawen ɣar Kudiks n Ḥalab belli aqa ɣares amcan d ameqqran qaɛ jar marra idlisen iqeddsen ittwaḥḍan s webrid n ‘masura’ (zi jjihet n řeḥřuf, tineqqiḍin d wawařen), waxxa aṭṭas n tira n xemsa n idlisen n Ttawrat d izeynaten nneɣni weddaren.

asemɣar n tira n Yacuɛa 1:1

Sennej ict n tfarct n Upapirus 46 zeg iseggʷusa 175-225 awarni i Lmesiḥ wenni dayes awařen n Tebrat n umazan Bulus ɣar Kurintus (2 Kur. 11:33-12:9). Tafarct-a d ijj zeg ipapirusen n ‘Chester Beatty II’ nni ttwaḥḍan di Dublin uřa di Ljamiɛa n Mitcigan. Ipapirusen nni daysen azyen ameqqran n tibratin n Bulus.

Kudiks n Aliksandriya (London, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII; Gregory-Aland no. A or 02, Soden δ 4) d ijj n urisfus (=řmaxṭuṭ) i yeqqnen ɣar tasut wiss 5 zeg Wedlis Iqeddsen - Řɛahd Aqdim (ŘA) uřa d Řɛahd n Jdid (ŘJ) - s tnayen s Tyunanect. Awařen n Řɛahd Aqdim i dayes ttwaksin zi ‘Siptuwaxinta’, atarjem n idlisen iqeddsen n Wudayen ɣar tyunanect ɛřaḥař 200 iseggʷusa qbeř Lmesiḥ. Arisfus-a d ijj zi arebɛa n ikudiksen imeqqranen uca ittwaḥsab Kudiks n Aliksandriya ak-d Kudiks n Sina d Kudiks Vatikanus jar irisfusen iqdimen d ikemmřen qaɛ n Wedlis Iqeddsen. Isem nnes yusa-d zi Aliksandriya. Iḍa, aqa-t x uɣezdis n Kudiks Sina deg wexxam n ‘Ritblat Gallery’ di Lmektaba n Briṭanya di London.

Tafarct 65 zi Kudiks n Aliksandriya dayes awařen ineggura n L'Injil s ufus n Luka ak-d uzewwaq

i ittwafen ɣar uneggar n kuř adlis.

Ipapirusen n ‘Bodmer’ ttwafen deg useggʷas 1952 di Pabaw ɣar Dicna di Miṣra, deg ijj n wemcan war iggʷij ca x Nag Hammadi. Irisfusen ttwassmunen di tnuffra s ufus n ijj n weryaz n Kuprus qqaren as Fukiyu Tanu. Xenni yiwi ten ɣar Swisra mani isɣa i-ten Martin Bodmer (1899–1971). Ipapirusen n Bodmer ttwassuffɣen deg useggʷas 1954. Ipapirusen n Bodmer ttwaḥḍan řexxu di Lmektaba Bodmiriana di Kulunji, ict n tendint tudes Jinavi di Swisra. Jarasen ittwaf Upapirus 66 (P66) days ijj n wezyen n wawařen n L'Injil s ufus n Yuḥanna zeg useggʷas 200 awarni i Lmesiḥ nni ittwaḥseb jar iḍlisen i dd-ittasen ak-d webrid (niɣ ‘uslub’) n Aliksandri-ya.

Ipapirusen n ‘Chester Beatty’ 175-225 awarni i Lmesiḥ

Aqa din iḍa 5686 n irisfusen (=řmaxṭuṭat) s yiřes n Tyunanect

n L'injil niɣ Řɛahd n Jdid (ŘJ)u jarasen ijj n ukkis n L’Injil

s ufus n Yuḥanna ittwari ɛřaḥař 30-50 n iseggʷusa

awarni mma itwari L'injil s ufus n Yuḥanna

simant nnes d tarisfust nni qqaren as ‘John Rylands Papyri’

zeg useggʷas 125 awarni i Lmesiḥ.

Kudiks n ḤalabUkkis n wedlis wiss tnayen n Ttawrat

920 a.Lm. (=awarni i Lmesiḥ)

Kudiks n AliksandriyaUkkis n L’injil s ufus n Luka

Ababirus n ‘B�dmer II’ (B66) 200 awarni i Lmesiḥ

Kudiks d ijj n wedlis i ittwaggen zi tefrawin n uɣanim qqaren as ‘papirus’. Kudiks n Halab dayes azyen ameqqran n marra wawařen n idlisen iqeddsen n Wudayen inni umi qqaren Tanax niɣ Řɛahd Aqdim (ŘA). Ittwari Kudiks n Ḥalab di tasutin timerwuṣa (=lqurun lwusṭa), di tasut n 10 awarni i Lmesiḥ (a.Lm.) uca ittwaḥsab zeg idlisen i ɣar iǧa wemcan d ameqqran qaɛ di tira n “Masura” (=abrid i x ttwaggen marra irisfusen n idlisen iqeddsen n Wudayen ak-d marra tineqqiḍin sennej d swadday i řeḥruf) i zi ittwassmuṭṭi wawař n Arebbi zi jjiř ɣar wenneɣni. Tiɣuriwin tineggura i xas ggin ufint aqa days imenzayen n “Masura” ttwaweqqaren aṭṭas qaɛ u days mɣir drus n tmesřayin i war iǧin ca nican zi 2,7 melyun n řeḥruf i immarsen deg wedlis. S uya xeẓẓaren imesnawen ɣar Kudiks n Ḥalab belli aqa ɣares amcan d ameqqran qaɛ jar marra idlisen iqeddsen ittwaḥḍan s webrid n ‘masura’ (zi jjihet n řeḥřuf, tineqqiḍin d wawařen), waxxa aṭṭas n tira n xemsa n idlisen n Ttawrat d izeynaten nneɣni weddaren.

asemɣar n tira n Yacuɛa 1:1

Sennej ict n tfarct n Upapirus 46 zeg iseggʷusa 175-225 awarni i Lmesiḥ wenni dayes awařen n Tebrat n umazan Bulus ɣar Kurintus (2 Kur. 11:33-12:9). Tafarct-a d ijj zeg ipapirusen n ‘Chester Beatty II’ nni ttwaḥḍan di Dublin uřa di Ljamiɛa n Mitcigan. Ipapirus-en nni daysen azyen ameqqran n tibratin n Bulus.

Kudiks n Aliksandriya (London, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII; Gregory-Aland no. A or 02, Soden δ 4) d ijj n urisfus (=řmaxṭuṭ) i yeqqnen ɣar tasut wiss 5 zeg Wedlis Iqeddsen - Řɛahd Aqdim (ŘA) uřa d Řɛahd n Jdid (ŘJ) - s tnayen s Tyunanect. Awařen n Řɛahd Aqdim i dayes ttwaksin zi ‘Siptuwaxinta’, atarjem n idlisen iqeddsen n Wudayen ɣar tyunanect ɛřaḥař 200 iseggʷusa qbeř Lmesiḥ. Arisfus-a d ijj zi arebɛa n ikudiksen imeqqranen uca ittwaḥsab Kudiks n Aliksandriya ak-d Kudiks n Sina d Kudiks Vatikanus jar irisfusen iqdimen d ikemmřen qaɛ n Wedlis Iqeddsen. Isem nnes yusa-d zi Aliksandriya. Iḍa, aqa-t x uɣezdis n Kudiks Sina deg wexxam n ‘Ritblat Gallery’ di Lmektaba n Briṭanya di London.

Tafarct 65 zi Kudiks n Aliksandriya dayes awařen ineggura n L'Injil s ufus n Luka ak-d uzewwaq

i ittwafen ɣar uneggar n kuř adlis.

Ipapirusen n ‘Bodmer’ ttwafen deg useggʷas 1952 di Pabaw ɣar Dicna di Miṣra, deg ijj n wemcan war iggʷij ca x Nag Hammadi. Irisfusen ttwassmunen di tnuffra s ufus n ijj n weryaz n Kuprus qqaren as Fukiyu Tanu. Xenni yiwi ten ɣar Swisra mani isɣa i-ten Martin Bodmer (1899–1971). Ipapirusen n Bodmer ttwassuffɣen deg useggʷas 1954. Ipapirusen n Bodmer ttwaḥḍan řexxu di Lmektaba Bodmiriana di Kulunji, ict n tendint tudes Jinavi di Swisra. Jarasen ittwaf Upapirus 66 (P66) days ijj n wezyen n wawařen n L'Injil s ufus n Yuḥanna zeg useggʷas 200 awarni i Lmesiḥ nni ittwaḥseb jar iḍlisen i dd-ittasen ak-d webrid (niɣ ‘uslub’) n Aliksandriya.

Ibabirusen n ‘Chester Beatty’ 175-225 awarni i Lmesiḥ Aqa din iḍa 5686 n irisfusen

(=řmaxṭuṭat) s yiřes n Tyunanectn L'injil niɣ Řɛahd n Jdid (ŘJ)u jarasen ijj n ukkis n L'injil

s ufus n Yuḥanna ittwari ɛřaḥař 30-50 n iseggʷusa

awarni mma itwari L'injil s ufus n Yuḥanna

simant nnes d tarisfust nni qqaren as ‘John Rylands Papyri’

zeg useggʷas 125 awarni i Lmesiḥ.

كوديكس ن حاالبؤكيس ن ؤعاوذ ن تاوراث

920 أ.لم. (=أوار� إ لمسيح)

كوديكس ن أليكساندرياؤكيس ن إلنجيل س ؤفوس ن لوكا

(P66) II أباب�وس ن بودم�200 أوار� إ لمسيح

كوديكس ذ إج ن وذليس إ إثواݣن زي ثفراوين ن ؤغانيم قارن أس «باب�وس». كوديكس ن حاالب ذايس

أقذيم (ڒأ). إ� ؤمي قارن «تاتاخ» نيغ ڒعاهذ إقدسن ن وداين إذليسن أمقران ن مارا واواڒن ن أزين

إثواري كوديكس ن حاالب دي ثاسوث¢ ثيمروسا (لقرون لوسطى) ، ذي ثاسوث ن 10 أوار� إ لمسيح (أ.�.)

ؤشا إثواحسب زݣ إذليسن إ غار إدجا ومشان ذ أمقران قاع ذي ث�ا ن «ماسورا» (أبريذ إ خ إثواݣن مارا

ض¢ سنج ذ سواداي إ ڒحروف) إ زي إثواسموطي واواڒ ن إريسفوسن ن إذليسن ن وذاين أك-ذ مارا ثنق

أر· زي جيڒ غار ونغني. ثيغوريوين ثينكورا إ خاس ݣ¢ ؤفينث أقا ذايس إمنزاين ن «ماسورا» ثواوقارن

أطاس قاع ؤ ذايس مغ� ذروس ن ºرساي¢ إ وار إدج¢ شا نيشان زي 2،7 مليون ن ڒحروف إ إمارسن ذݣ مارا قاع جار أمقران ذ أمشان غارس أقا بيل كوديكس ن حاالب غار إمسناون ؤيا خزارن وذليس. س يض¢ ذ ڒميزان ن واواڒن)، إذليسن إقدسن إثواحضان س وبريذ ن «ماسورا» (زي جهث ن ڒحروف، ثينق

ا أطاس ن ث�ا ن خمسا ن إذليسن ن تاوراث ذ إزيناثن نغني ودارن. واخ

أسمغار ن ث�ا ن ياشوعا 1:1

سنج إشث ن ثفارشث ن ؤباب�وس 46 زݣ ؤسݣواس 175-225 أوار� إ لمسيح و� ذايس أوارن ن ثرباث ن ؤمازان بولوس غار كورينثوس (2 كوڒ 33:11-9:12). ثافارشث-ى ذ إج زݣ إباب�وسن ن «تجاست� بياتيى II» � ثواحضان ذي دوبل¢ ؤڒا ذي لجاميعا ن ميثجي

ݣان. إباب�وسن Ä ذايسن أزين أمقران ن ثيرباث¢ ن بولوس.

London, British Library, MS Royal 1. D. V-VIII;) أليكساندريا ن كوذيكس

Gregory-Aland no. A or 02, Soden δ 4) ذ إج ن ؤريسفوس (=ڒمخطوط) إ يقنن

وث ويس 5 زڭ وذليس إقدسن - ڒعاهذ أقذيم (رأ) ؤرا ذ ڒعاهذ ن جذيذ - س غار ثاس

ثناين س ثيونانشث. أواڒن ن ڒعاهذ أقذيم إ ذايس، ثواكس¢ زي «سابتوواخنتا»، أثارجم

ن إذليسن إقدسن ن وذاين غار ثيونانشث عڒاحاڒ 200 إسݣووسا قبڒ لمسيح.

ن كوديكس إثواحسب ؤشا إمقرانن إكوديكسن ن أربعا زي إج ذ أريسفوس-ى

ذ إقذÉن إريسفوسن فاتيكانوس جار كوديكس ذ سىنا كوديكس ن أك-ذ أليكسانذريا

إكمرن قاع ن وذليس إقدسن. إسم نس يوسا-د زي أليكساندريا. إضا أقا-ث خ ؤغزذيس ن

ام ن «ريتبالت ݣالري» ذي لمكثابا ن بريطانيا ذي لوندون. كوديكس سينا ذݣ وخ

ثافرشث 65 زي كوذيكس ن أليكساندريا ذايس أواڒن إنݣورا ن إلنجيل

س ؤفوس ن لوكا أك-ذ ؤزواق إ إثوافن غار ؤنݣار ن كوڒ أذليس

إباب�وسن ن بودم� ثوافن ذݣ ؤسݣواس 1952 ذي باباو غار ديشنا ذي مرصا، ذݣ إج ن ادي. إريسفوسن � ثواسمونن ذي ثنوفرا س ؤفوس ن إج ومشان وار إݣويج شا خ ناݣ حامييوي ثن غار سويرسا ما� إسغا إثن مارث¢ ثانو. خني ورياز ن قوبرس قارن أش فوكيو ؤ 1954 ؤسݣواس ذݣ وفغن تواس بودم� ن إباب�وسن .(1971-1899) بودم� و ذي لمكثابا بودم�يانا ذي كولونجي، إشث ن ثنذينث ثوذس جينايف ذي ثواحضان ڒخإلنجيل س ن واوارن ن وزين إج ذايس (P66) 66 ؤباب�وس إثواف جاراسن سويرسا. ؤفوس ن يوحانا زݣ ؤسݣواس 200 أوار� إ لمسيح � إثواحسب جار إذليسن إ د-إتاسن

أك-ذ وبريذ (نيغ «ؤسلوب») ن أليكساندريا.

إباب�وسن ن «تجاست� بياتيى»225-175 أوار� إ لمسيح

أقا ذين إضا 5686 ن إريسفوسن

(=ڒمخطوطاث) س يڒس ن ثيونانشث ن إلنجيل

نيغ ڒعاهذ ن جذيذ (ڒج) ؤ جاراسن إج ن

ؤكيس ن إلنجيل س ؤفوس ن يوحانا إثواري

سا أوار� عڒاحاڒ 50-30 ن إسݣ

ا إثواري إلنجيل س ؤفوس ن يوحانا سيÓنث م

نس ذ ثاريفوسث � قارن أس «جون رايالندس

باب�ي» زݣ أسݣواس 125 أوار� إ لمسيح.

«Alǝppo kodeks» (Tǝwrattiki «Ⱪanun xǝrⱨi» — miladiyǝ 920-yili kɵqürülgǝn).

«Kodeks» degǝn yazma bolsa, oram xǝkli ǝmǝs, bǝlki kitab xǝklidiki yazmidur.

«Kodeks Aleksandrinus»(Misirdiki kona xǝⱨǝr

Aleksandriyǝdin tepilƣan).

«Papirus 66»(«Papirus Bodmer II»)

— miladiyǝ 2000-yili (66-bǝt)

Mǝzkur kodeks (kɵqürülmǝ kitab) 10-ǝsirdǝ kɵqürülgǝn. Biz muxu kodekstin Yǝⱨudiy kɵqürgüqilǝr wǝ pütükqilǝr (bǝzidǝ «Masoritlar» dǝp atilidu)ning kɵqürüx hizmitidiki ǝstayidilliⱪini wǝ «kɵqürüx maⱨariti»ning yuⱪiriliⱪini kɵrüwalalaymiz. Ⱪǝdimdǝ Yǝⱨudiy kɵqürgüqilǝrning «kɵqürüx toƣriliⱪi»ƣa bolƣan mǝs’uliyǝtqanliⱪi pǝwⱪul’addǝ küqlük idi. Мiladiyǝ 1948-yili Tǝwrattiki ⱪisimlardin kɵqürülgǝn tehimy ⱪǝdimiy kɵqürülmǝ oram yazmilar «Ɵlük dengiz»ƣa yeⱪin Kumran degǝn jaydin tepildi. Bularing pütülgǝn waⱪti tǝhminǝn miladiyǝdin ilgiriki 200-yili dǝp ⱨesablanƣan — demǝk, ular «Alǝppo kodeks»tin 1000 yil ilgiri pütülgǝn. Muxu «Ɵlük dengizdiki oram yazmilar»ni «Alǝppo kodeks» bilǝn selixturƣanda, nǝtijisi adǝmni tolimu ⱨǝyran ⱪalduridu. Dǝrwǝⱪǝ, bu ikki kɵqürmǝ otturisida bǝzi pǝrⱪlǝr bar; ǝmma pǝrⱪlǝr intayin az, xundaⱪla uxxaⱪ-qüxxǝktur. Bu pakit Yǝⱨudiy «Masorit» kɵqürgüqilǝrning ǝstayidilliⱪini wǝ kɵqürüx sǝn'itining intayin yuⱪiri sǝwiyidǝ ikǝnlikini toluⱪ ispatlaydu.

Mǝzkur papirus miladiyǝ 3-ǝsirdǝ kɵqüp pütülgǝn, rosul Pawlusning Korinttiki jama'ǝtkǝ yazƣan ikkinqi mǝktupini ɵz iqigǝ alidu.

Bu nusha Londondiki «Əngliyǝ Qong Muzeyi»ning «Ⱨǝzinǝ ɵyi»dǝ kɵrgǝzmigǝ ⱪoyulƣan. Bu kodeks miladiyǝ 5-ǝsirdǝ kɵqürülgǝn. Uningda Tǝwratning grek tilidiki tǝrjimisi ⱨǝm Injilning kɵp ⱪismi pütülgǝn (Tǝwratning grek tilidiki bu tǝrjimǝ nushisi tǝhminǝn miladiyǝdin ilgiriki 200-yili ixlǝngǝn. U «LXX» deyilidu).

(«Papirus» — misirliⱪlar ijad ⱪilƣan, ⱪomuxtin yasalƣan ⱪǝƣǝzni ⱨǝm xundaⱪ ⱪǝƣǝzgǝ kɵqürülgǝn kitablarni kɵrsitidu).Mǝzkur kodeksta («kodeks» bolsa oram yazma xǝklidǝ ǝmǝs, bǝlki kitab xǝklidǝ) Injildiki «Yoⱨanna» degǝn bayanning qong bir ⱪismi kɵqüp pütülgǝn.

«Papirus 46» Ⱨazir Injil ⱪisimliridin kɵqürülgǝn 5686 ⱪǝdimki nusha saⱪliniwatidu. Ularning iqidǝ «Yoⱨanna» (rosul

Yoⱨanna bayan ⱪilƣan, Əysa Mǝsiⱨ toƣruluⱪ hux hǝwǝr)ning

miladiyǝdin keyinki 125-yili (ǝsli kitab miladiyǝdin keyinki 96-yili

ǝtrapida pütülgǝn) kɵqürülgǝn bir papirus (ⱪǝƣǝz oram yazma) kɵqürülmisi bar. Demǝk, xu papirus nushisi ǝsliy kitab

pütülgǝn waⱪittin keyin tǝhminǝn 29 yil kɵqürülgǝn. Papirus

Əngliyǝdiki Manqester Uniwersiteti «Yoⱨanna Rilands»

kütüphanisida saⱪlaⱪliⱪ.(Papirus degǝn materiyal

misirliⱪlar tǝripidin ijad ⱪilinƣan, ⱪomuxtin yasilidu)

«Aleppo kodéks» (Tewrattiki «Qanun sherhi» — miladiye 920-yili köchürülgen).

«Kodéks» dégen yazma bolsa, oram shekli emes, belki kitab sheklidiki yazmidur.

«Kodéks Aléksandrinus»(Misirdiki kona sheher

Aléksandriyedin tépilghan).

«Papirus 66»(«Papirus Bodmér II»)

— miladiye 2000-yili (66-bet)

Mezkur kodéks (köchürülme kitab) 10-esirde köchürülgen. Biz mushu kodékstin Yehudiy köchürgüchiler we pütükchiler (bezide «Masoritlar» dep atilidu)ning köchürüsh xizmitidiki estayidilliqini we «köchürüsh mahariti»ning yuqiriliqini körüwalalaymiz. Qedimde Yehudiy köchürgüchilerning «köchürüsh toghriliqi»gha bolghan mes’uliyetchanliqi pewqul’adde küchlük idi. Мiladiye 1948-yili Tewrattiki qisimlardin köchürülgen téximy qedimiy köchürülme oram yazmilar «Ölük déngiz»gha yéqin Kumran dégen jaydin tépildi. Bularing pütülgen waqti texminen miladiyedin ilgiriki 200-yili dep hésablanghan — démek, ular «Aleppo kodéks»tin 1000 yil ilgiri pütülgen. Mushu «Ölük déngizdiki oram yazmilar»ni «Aleppo kodéks» bilen sélishturghanda, netijisi ademni tolimu heyran qalduridu. Derweqe, bu ikki köchürme otturisida bezi perqler bar; emma perqler intayin az, shundaqla ushshaq-chüshshektur. Bu pakit Yehudiy «Masorit» köchürgüchilerning estayidilliqini we köchürüsh sen'itining intayin yuqiri sewiyide ikenlikini toluq ispatlaydu.

Mezkur papirus miladiye 3-esirde köchüp pütülgen, rosul Pawlusning Korinttiki jama'etke yazghan ikkinchi mektupini öz ichige alidu.

Bu nusxa Londondiki «Engliye Chong Muzéyi»ning «Hezine öyi»de körgezmige qoyulghan. Bu kodéks miladiye 5-esirde köchürülgen. Uningda Tewratning grék tilidiki terjimisi hem Injilning köp qismi pütülgen (Tewratning grék tilidiki bu terjime nusxisi texminen miladiyedin ilgiriki 200-yili ishlengen. U «LXX» déyilidu).

(«Papirus» — misirliqlar ijad qilghan, qomushtin yasalghan qeghezni hem shundaq qeghezge köchürülgen kitablarni körsitidu).Mezkur kodéksta («kodéks» bolsa oram yazma sheklide emes, belki kitab sheklide) Injildiki «Yohanna» dégen bayanning chong bir qismi köchüp pütülgen.

«Papirus 46»Hazir Injil qisimliridin köchürülgen 5686 qedimki nusxa saqliniwatidu. Ularning ichide «Yohanna» (rosul

Yohanna bayan qilghan, Eysa Mesih toghruluq xush xewer)ning miladiyedin kéyinki 125-yili (esli kitab miladiyedin kéyinki 96-yili

etrapida pütülgen) köchürülgen bir papirus (qeghez oram yazma) köchürülmisi bar. Démek, shu

papirus nusxisi esliy kitab pütülgen waqittin kéyin texminen

29 yil köchürülgen. Papirus Engliyediki Manchéstér

Uniwérsitéti «Yohanna Rilands» kütüpxanisida saqlaqliq.(Papirus dégen matériyal

misirliqlar teripidin ijad qilinghan, qomushtin yasilidu)

«Алəппо кодекс» (Тəвраттики «Қанун шəһри» — миладийə 920-жили

көчүрүлгəн). «Кодекс» дегəн язма болса, орам шəклидə əмəс, бəлки китап шəклидики язмидур.

«Кодекс Александринус»(Мисирдики кона шəһəр

Александрийəдин тепилған).

«Папирус 66»(«Папирус Бодмер II»)

— миладийə 200-жили (66-бəт)

Мəзкур «кодекс» (көчүрүлмə китап) 10-əсирдə көчүрүлгəн. Биз мошу кодекстин Йəһудий көчүргүчилəр вə пүтүкчилəр (бəзидə «Масоритлар» дəп атилиду)ниң көчүрүш хизмитидики əстайидиллиқини вə «көчүрүш маһарити»ниң жуқирилиқини көрүвалалаймиз. Қəдимдə Йəһудий көчүргүчилəрниң «көчүрүш тоғрилиқи»ға болған мəсъулийəтчанлиқи пəвқулъаддə күчлүк еди.Миладийə 1948-жили Тəвраттики қисимлардин көчүрүлгəн техиму қəдимий көчүрүлмə орам язмилар «Өлүк Деңиз»ға йеқин Кумран дегəн җайдин тепилди. Буларниң пүтүлгəн вақти тəхминəн миладийəдин илгирики 200-жили дəп һесабланған — демəк, улар «Алəппо Кодекс»тин 1000 жил илгири пүтүлгəн. Мошу «Өлүк Деңиздики орам язмилар»ни «Алəппо Кодекс» билəн селитшурғанда, нəтиҗиси адəмни толиму һəйран қалдуриду. Дəрвəқə, бу икки көчүрмə оттурисида бəзи пəрқлəр бар; əмма пəрқлəр интайин аз, шундақла ушшақ-чүшшəктур. Бу факт Йəһудий «Масорит» көчүргүчилəрниң əстайидиллиқини вə көчүрүш сəнъитиниң интайин жуқири сəвийидə екəнликини толуқ испатлайду.

Мəзкур папирус миладийə 3-əсирдə көчүп пүтүлгəн, росул Павлусниң Коринттики җамаəткə язған иккинчи мəктупиниң бир қисмини өз ичигə алиду.

Бу нусха Лондондики «Əнглийə Чоң Музейи»ниң «Һəзинə өйи»дə көргəзмигə қоюлған. Бу кодекс миладийə 5-əсирдə көчүрүлгəн. Униңда Тəвратниң грек тилидики тəрҗимиси һəм Инҗилдин көп қисми пүтүлгəн (Тəвратниң грек тилидики бу тəрҗимə нусхиси тəхминəн миладийəдин илгирики 200-жили ишлəнгəн. У «LXX» дейилиду).

(Папирус — мисирлиқлар иҗат қилған, қомуштин ясалған қəғəзни һəм шундақ қəғəзгə көчүрүлгəн китапларни көрситиду)Мəзкур кодекста («кодекс» орам язма шəклидə əмəс, бəлки китап шəклидə) Инҗилдики «Йоһанна» дегəн баянниң чоң бир қисми көчүп пүтүлгəн.

«Папирус 46» Һазир Инҗил қисимлиридин көчүрүəгəн 5686 қəдимки нусха сақлиниватиду. Уларниң ичидə

«Йоһанна» (росул Йоһанна баян қилған, Əйса Мəсиһ тоғрулуқ хуш хəвəр)ниң миладийəдин кейинки

125-жили (əслий китап миладийəдин кейинки 96-жили əтрапида пүтүлгəн)

көчүрүлгəн бир «папирус» (қəғэз орам язма) көчүрүлмиси бар. Демəк,

шу папирус нусхиси əслий китап пүтүлгəн вақиттин тəхминəн 29 жил

кейин көчүрүлгəн. Папирус Англиядики Манчестер

Университети «Йоһанна Риландс» күтүпханисида сақлақлиқ.

(«Папирус» — мисирлиқлар иҗат қилған, қомуштин ясалған қəғəзни һəм шундақ қəғəзгə көчүрүəгəн

китапларни көрситиду).

«������ �������» — ����� ��� ���«����� �����» ����������)

������ ����� ����� «������» .(���������� ����920- ��������.�������� ��������� ����� ����� ������ ����� �����

«�������������� ������» ����� ���� ���������)

(�������� ����������������

«66 �������»— («II ������ �������»)

(���-66) ����-200 ��������

���� ��� .���������� �������10- (����� ���������) «������» ������ ��� «����������» ������) ���������� �� ������������ ������� ��������� �������» �� ���������������� ����������� ������� ���(�������� ������� ������� .�������������� ������������ ���«�������� ����������������� ������ ��«��������� �������» ���������������

.���� ������ ����������� ������� ������ ���������� ����������� ���������� ����1948- �������� ������ ����� ������ ����� ��«����� �����» �������� ����� ��������� ��������� ����������� �������� ����� �������� �������� .������� ��� 1000 ���«������ �������» ����� ������ — ����������� ��� ����200- �������» ��«�������� ����� ��������� �����» ���� .�������� ������� .��������� ������ ������ ������� ������� �������������� ����� «������ ������� ����� ���� ������� ���� ����������� ������� ����� �� �������� «�������» ������� ����� �� .���������-������ �������� ���� �������� �������� ���������� ������� �� ���������������� ���������������

�������� ������� ������ ����� ��������� ����� �������3- ��������� ���������� ��������� ��� ���������� �������� ������

.������ ������ ��� �������

��� ��������» ���������� ����� �� ���������� ��«���� ������» ���«������ �������5- �������� ������ �� .�������� ���� ��������� ������� .���������� ��� ��������� ��� ��������� �������� �������� ���� ���������) �������� ����� ����������� �������� ������� ������� �� «LXX» �� .��������� ����200- ���������

.(��������

����� ����������� — «�������») ������� �������� �������� ������� ���������� ������� ������ ���

.(��������� ���������� ����� «������») �������� ������ ����� ������ ������� ����� ����� «�������» ���������� (������� �����

«46 �������» ������������ ������ ����� ����� ������� 5686 ����������

������ �������� .������������� ����� ������� �����) «�������» �������� ����� ����� �������

����������� ���(����� ��� ����� ������) ����125- �������

����96- ������� ����������� ���������� (�������� ��������� (����� ����� �����) ������� ���

�� ������ .��� ����������� ����� ������ ������� �������

29 �������� �������� �������� ������� .���������� ����� ���

��������� ������������ �������» ������������� ������������� «�������

.��������� ��������� ����� «�������»)

����� ��������� �����������

«Alǝppo kodeks» (Tǝwrattiki «Ⱪanun xǝrⱨi» — miladiyǝ 920-yili kɵqürülgǝn).

«Kodeks» degǝn yazma bolsa, oram xǝkli ǝmǝs, bǝlki kitab xǝklidiki yazmidur.

«Kodeks Aleksandrinus»(Misirdiki kona xǝⱨǝr

Aleksandriyǝdin tepilƣan).

«Papirus 66»(«Papirus Bodmer II»)

— miladiyǝ 2000-yili (66-bǝt)

Mǝzkur kodeks (kɵqürülmǝ kitab) 10-ǝsirdǝ kɵqürülgǝn. Biz muxu kodekstin Yǝⱨudiy kɵqürgüqilǝr wǝ pütükqilǝr (bǝzidǝ «Masoritlar» dǝp atilidu)ning kɵqürüx hizmitidiki ǝstayidilliⱪini wǝ «kɵqürüx maⱨariti»ning yuⱪiriliⱪini kɵrüwalalaymiz. Ⱪǝdimdǝ Yǝⱨudiy kɵqürgüqilǝrning «kɵqürüx toƣriliⱪi»ƣa bolƣan mǝs’uliyǝtqanliⱪi pǝwⱪul’addǝ küqlük idi. Мiladiyǝ 1948-yili Tǝwrattiki ⱪisimlardin kɵqürülgǝn tehimy ⱪǝdimiy kɵqürülmǝ oram yazmilar «Ɵlük dengiz»ƣa yeⱪin Kumran degǝn jaydin tepildi. Bularing pütülgǝn waⱪti tǝhminǝn miladiyǝdin ilgiriki 200-yili dǝp ⱨesablanƣan — demǝk, ular «Alǝppo kodeks»tin 1000 yil ilgiri pütülgǝn. Muxu «Ɵlük dengizdiki oram yazmilar»ni «Alǝppo kodeks» bilǝn selixturƣanda, nǝtijisi adǝmni tolimu ⱨǝyran ⱪalduridu. Dǝrwǝⱪǝ, bu ikki kɵqürmǝ otturisida bǝzi pǝrⱪlǝr bar; ǝmma pǝrⱪlǝr intayin az, xundaⱪla uxxaⱪ-qüxxǝktur. Bu pakit Yǝⱨudiy «Masorit» kɵqürgüqilǝrning ǝstayidilliⱪini wǝ kɵqürüx sǝn'itining intayin yuⱪiri sǝwiyidǝ ikǝnlikini toluⱪ ispatlaydu.

Mǝzkur papirus miladiyǝ 3-ǝsirdǝ kɵqüp pütülgǝn, rosul Pawlusning Korinttiki jama'ǝtkǝ yazƣan ikkinqi mǝktupini ɵz iqigǝ alidu.

Bu nusha Londondiki «Əngliyǝ Qong Muzeyi»ning «Ⱨǝzinǝ ɵyi»dǝ kɵrgǝzmigǝ ⱪoyulƣan. Bu kodeks miladiyǝ 5-ǝsirdǝ kɵqürülgǝn. Uningda Tǝwratning grek tilidiki tǝrjimisi ⱨǝm Injilning kɵp ⱪismi pütülgǝn (Tǝwratning grek tilidiki bu tǝrjimǝ nushisi tǝhminǝn miladiyǝdin ilgiriki 200-yili ixlǝngǝn. U «LXX» deyilidu).

(«Papirus» — misirliⱪlar ijad ⱪilƣan, ⱪomuxtin yasalƣan ⱪǝƣǝzni ⱨǝm xundaⱪ ⱪǝƣǝzgǝ kɵqürülgǝn kitablarni kɵrsitidu).Mǝzkur kodeksta («kodeks» bolsa oram yazma xǝklidǝ ǝmǝs, bǝlki kitab xǝklidǝ) Injildiki «Yoⱨanna» degǝn bayanning qong bir ⱪismi kɵqüp pütülgǝn.

«Papirus 46» Ⱨazir Injil ⱪisimliridin kɵqürülgǝn 5686 ⱪǝdimki nusha saⱪliniwatidu. Ularning iqidǝ «Yoⱨanna» (rosul

Yoⱨanna bayan ⱪilƣan, Əysa Mǝsiⱨ toƣruluⱪ hux hǝwǝr)ning

miladiyǝdin keyinki 125-yili (ǝsli kitab miladiyǝdin keyinki 96-yili

ǝtrapida pütülgǝn) kɵqürülgǝn bir papirus (ⱪǝƣǝz oram yazma) kɵqürülmisi bar. Demǝk, xu papirus nushisi ǝsliy kitab

pütülgǝn waⱪittin keyin tǝhminǝn 29 yil kɵqürülgǝn. Papirus

Əngliyǝdiki Manqester Uniwersiteti «Yoⱨanna Rilands»

kütüphanisida saⱪlaⱪliⱪ.(Papirus degǝn materiyal

misirliⱪlar tǝripidin ijad ⱪilinƣan, ⱪomuxtin yasilidu)

«Aleppo kodéks» (Tewrattiki «Qanun sherhi» — miladiye 920-yili köchürülgen).

«Kodéks» dégen yazma bolsa, oram shekli emes, belki kitab sheklidiki yazmidur.

«Kodéks Aléksandrinus»(Misirdiki kona sheher

Aléksandriyedin tépilghan).

«Papirus 66»(«Papirus Bodmér II»)

— miladiye 2000-yili (66-bet)

Mezkur kodéks (köchürülme kitab) 10-esirde köchürülgen. Biz mushu kodékstin Yehudiy köchürgüchiler we pütükchiler (bezide «Masoritlar» dep atilidu)ning köchürüsh xizmitidiki estayidilliqini we «köchürüsh mahariti»ning yuqiriliqini körüwalalaymiz. Qedimde Yehudiy köchürgüchilerning «köchürüsh toghriliqi»gha bolghan mes’uliyetchanliqi pewqul’adde küchlük idi. Мiladiye 1948-yili Tewrattiki qisimlardin köchürülgen téximy qedimiy köchürülme oram yazmilar «Ölük déngiz»gha yéqin Kumran dégen jaydin tépildi. Bularing pütülgen waqti texminen miladiyedin ilgiriki 200-yili dep hésablanghan — démek, ular «Aleppo kodéks»tin 1000 yil ilgiri pütülgen. Mushu «Ölük déngizdiki oram yazmilar»ni «Aleppo kodéks» bilen sélishturghanda, netijisi ademni tolimu heyran qalduridu. Derweqe, bu ikki köchürme otturisida bezi perqler bar; emma perqler intayin az, shundaqla ushshaq-chüshshektur. Bu pakit Yehudiy «Masorit» köchürgüchilerning estayidilliqini we köchürüsh sen'itining intayin yuqiri sewiyide ikenlikini toluq ispatlaydu.

Mezkur papirus miladiye 3-esirde köchüp pütülgen, rosul Pawlusning Korinttiki jama'etke yazghan ikkinchi mektupini öz ichige alidu.

Bu nusxa Londondiki «Engliye Chong Muzéyi»ning «Hezine öyi»de körgezmige qoyulghan. Bu kodéks miladiye 5-esirde köchürülgen. Uningda Tewratning grék tilidiki terjimisi hem Injilning köp qismi pütülgen (Tewratning grék tilidiki bu terjime nusxisi texminen miladiyedin ilgiriki 200-yili ishlengen. U «LXX» déyilidu).

(«Papirus» — misirliqlar ijad qilghan, qomushtin yasalghan qeghezni hem shundaq qeghezge köchürülgen kitablarni körsitidu).Mezkur kodéksta («kodéks» bolsa oram yazma sheklide emes, belki kitab sheklide) Injildiki «Yohanna» dégen bayanning chong bir qismi köchüp pütülgen.

«Papirus 46»Hazir Injil qisimliridin köchürülgen 5686 qedimki nusxa saqliniwatidu. Ularning ichide «Yohanna» (rosul

Yohanna bayan qilghan, Eysa Mesih toghruluq xush xewer)ning miladiyedin kéyinki 125-yili (esli kitab miladiyedin kéyinki 96-yili

etrapida pütülgen) köchürülgen bir papirus (qeghez oram yazma) köchürülmisi bar. Démek, shu

papirus nusxisi esliy kitab pütülgen waqittin kéyin texminen

29 yil köchürülgen. Papirus Engliyediki Manchéstér

Uniwérsitéti «Yohanna Rilands» kütüpxanisida saqlaqliq.(Papirus dégen matériyal

misirliqlar teripidin ijad qilinghan, qomushtin yasilidu)

«Алəппо кодекс» (Тəвраттики «Қанун шəһри» — миладийə 920-жили

көчүрүлгəн). «Кодекс» дегəн язма болса, орам шəклидə əмəс, бəлки китап шəклидики язмидур.

«Кодекс Александринус»(Мисирдики кона шəһəр

Александрийəдин тепилған).

«Папирус 66»(«Папирус Бодмер II»)

— миладийə 200-жили (66-бəт)

Мəзкур «кодекс» (көчүрүлмə китап) 10-əсирдə көчүрүлгəн. Биз мошу кодекстин Йəһудий көчүргүчилəр вə пүтүкчилəр (бəзидə «Масоритлар» дəп атилиду)ниң көчүрүш хизмитидики əстайидиллиқини вə «көчүрүш маһарити»ниң жуқирилиқини көрүвалалаймиз. Қəдимдə Йəһудий көчүргүчилəрниң «көчүрүш тоғрилиқи»ға болған мəсъулийəтчанлиқи пəвқулъаддə күчлүк еди.Миладийə 1948-жили Тəвраттики қисимлардин көчүрүлгəн техиму қəдимий көчүрүлмə орам язмилар «Өлүк Деңиз»ға йеқин Кумран дегəн җайдин тепилди. Буларниң пүтүлгəн вақти тəхминəн миладийəдин илгирики 200-жили дəп һесабланған — демəк, улар «Алəппо Кодекс»тин 1000 жил илгири пүтүлгəн. Мошу «Өлүк Деңиздики орам язмилар»ни «Алəппо Кодекс» билəн селитшурғанда, нəтиҗиси адəмни толиму һəйран қалдуриду. Дəрвəқə, бу икки көчүрмə оттурисида бəзи пəрқлəр бар; əмма пəрқлəр интайин аз, шундақла ушшақ-чүшшəктур. Бу факт Йəһудий «Масорит» көчүргүчилəрниң əстайидиллиқини вə көчүрүш сəнъитиниң интайин жуқири сəвийидə екəнликини толуқ испатлайду.

Мəзкур папирус миладийə 3-əсирдə көчүп пүтүлгəн, росул Павлусниң Коринттики җамаəткə язған иккинчи мəктупиниң бир қисмини өз ичигə алиду.

Бу нусха Лондондики «Əнглийə Чоң Музейи»ниң «Һəзинə өйи»дə көргəзмигə қоюлған. Бу кодекс миладийə 5-əсирдə көчүрүлгəн. Униңда Тəвратниң грек тилидики тəрҗимиси һəм Инҗилдин көп қисми пүтүлгəн (Тəвратниң грек тилидики бу тəрҗимə нусхиси тəхминəн миладийəдин илгирики 200-жили ишлəнгəн. У «LXX» дейилиду).

(Папирус — мисирлиқлар иҗат қилған, қомуштин ясалған қəғəзни һəм шундақ қəғəзгə көчүрүлгəн китапларни көрситиду)Мəзкур кодекста («кодекс» орам язма шəклидə əмəс, бəлки китап шəклидə) Инҗилдики «Йоһанна» дегəн баянниң чоң бир қисми көчүп пүтүлгəн.

«Папирус 46» Һазир Инҗил қисимлиридин көчүрүəгəн 5686 қəдимки нусха сақлиниватиду. Уларниң ичидə

«Йоһанна» (росул Йоһанна баян қилған, Əйса Мəсиһ тоғрулуқ хуш хəвəр)ниң миладийəдин кейинки

125-жили (əслий китап миладийəдин кейинки 96-жили əтрапида пүтүлгəн)

көчүрүлгəн бир «папирус» (қəғэз орам язма) көчүрүлмиси бар. Демəк,

шу папирус нусхиси əслий китап пүтүлгəн вақиттин тəхминəн 29 жил

кейин көчүрүлгəн. Папирус Англиядики Манчестер

Университети «Йоһанна Риландс» күтүпханисида сақлақлиқ.

(«Папирус» — мисирлиқлар иҗат қилған, қомуштин ясалған қəғəзни һəм шундақ қəғəзгə көчүрүəгəн

китапларни көрситиду).

«������ �������» — ����� ��� ���«����� �����» ����������)

������ ����� ����� «������» .(���������� ����920- ��������.�������� ��������� ����� ����� ������ ����� �����

«�������������� ������» ����� ���� ���������)

(�������� ����������������

«66 �������»— («II ������ �������»)

(���-66) ����-200 ��������

���� ��� .���������� �������10- (����� ���������) «������» ������ ��� «����������» ������) ���������� �� ������������ ������� ��������� �������» �� ���������������� ����������� ������� ���(�������� ������� ������� .�������������� ������������ ���«�������� ����������������� ������ ��«��������� �������» ���������������

.���� ������ ����������� ������� ������ ���������� ����������� ���������� ����1948- �������� ������ ����� ������ ����� ��«����� �����» �������� ����� ��������� ��������� ����������� �������� ����� �������� �������� .������� ��� 1000 ���«������ �������» ����� ������ — ����������� ��� ����200- �������» ��«�������� ����� ��������� �����» ���� .�������� ������� .��������� ������ ������ ������� ������� �������������� ����� «������ ������� ����� ���� ������� ���� ����������� ������� ����� �� �������� «�������» ������� ����� �� .���������-������ �������� ���� �������� �������� ���������� ������� �� ���������������� ���������������

�������� ������� ������ ����� ��������� ����� �������3- ��������� ���������� ��������� ��� ���������� �������� ������

.������ ������ ��� �������

��� ��������» ���������� ����� �� ���������� ��«���� ������» ���«������ �������5- �������� ������ �� .�������� ���� ��������� ������� .���������� ��� ��������� ��� ��������� �������� �������� ���� ���������) �������� ����� ����������� �������� ������� ������� �� «LXX» �� .��������� ����200- ���������

.(��������

����� ����������� — «�������») ������� �������� �������� ������� ���������� ������� ������ ���

.(��������� ���������� ����� «������») �������� ������ ����� ������ ������� ����� ����� «�������» ���������� (������� �����

«46 �������» ������������ ������ ����� ����� ������� 5686 ����������

������ �������� .������������� ����� ������� �����) «�������» �������� ����� ����� �������

����������� ���(����� ��� ����� ������) ����125- �������

����96- ������� ����������� ���������� (�������� ��������� (����� ����� �����) ������� ���

�� ������ .��� ����������� ����� ������ ������� �������

29 �������� �������� �������� ������� .���������� ����� ���

��������� ������������ �������» ������������� ������������� «�������

.��������� ��������� ����� «�������»)

����� ��������� �����������