บทเรียนนี้เปนบทเรียนโปรแกรม จัดทําขึน้เพื่อใหนกัเรยีนศึกษาดวยตนเอง

โปรดอานคําแนะนาํกอนศึกษาบทเรียน ดังตอไปนี ้

๑. บทเรียนนี้เปนบทเรียนสําเร็จรูปมีทั้งหมด ๑๕ กรอบ ใชเวลาในการเรยีน

๑ ชัว่โมง

๒. ศึกษาจุดประสงคการเรียนรู แลวนักเรียน

จะทราบวา เมือ่เรียนจบแลวนักเรียนจะไดความรูอะไร

๓. ทําแบบทดสอบกอนเรียนตามความเขาใจ

ของนักเรียน ตอบผิดไมเปนอะไร เพราะถาศึกษา

เอกสารตอไปจะตอบไดถูกตองในภายหลัง

๔. บทเรียนนี้ไมใชขอทดสอบ ไมตองกังวลใจ

ทําไปชา ๆ ทีละกรอบ นกัเรียนจะไดรับความรู ไดทํา

แบบฝกหัดและไดทํากิจกรรมตาง ๆ ดวยตวัเอง

๕. ขณะศึกษาบทเรียนและปฏิบัติกิจกรรม

ไมดูเฉลย เมื่อตอบผิดใหกลับไปศึกษาเนื้อหาในกรอบ

เดิมแลวลองตอบคําถามใหม

๖. เมื่อศึกษาครบทุกกรอบแลวใหทาํ

แบบทดสอบหลังเรียนเพื่อวดัความเขาใจอีกครั้งหนึ่ง

๗. เมื่อเขาใจดีแลวศึกษาบทเรียนไดเลย

คําแนะนําในการเรียน

๒

การนําเทคโนโลยีที่เกี่ยวกับ การจัดการระบบสารนิเทศมาใช

เพื่อเปนการจัดเก็บ และประมวลผล ในการสืบคน ทําใหการบริการสารนิเทศทําได

อยางรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ

สาระสําคัญ

๓

คําชี้แจง ใหนักเรียนใสเครื่องหมาย หนาขอที่เห็นวาถกู และเครื่องหมาย X หนาขอที่เหน็วาผิด

….. ๑. งานหองสมุดโรงเรยีนสุธวีิทยาใชโปรแกรม PLS ในการใหบริการ

….. ๒. ข้ันตอนแรกของการสืบคนขอมูลตาง ๆ ใหดับเบิ้ลคลิกที ่

….. ๓. การสืบคนในหองสมุดโรงเรียนสุธีวิทยา ใชโปรแกรม PLS มีขอจํากัด คือ

สืบคนไดเฉพาะหนงัสือ

….. ๔. การสืบคนจากชื่อเร่ืองคือการสืบคนชื่อหนังสือ

….. ๕. เราตองการทราบวาหนังสือของเนาวรัตน พงศไพบูลย มจีํานวนเทาใดในหองสมุด

เราตองสืบคนจากชื่อผูแตง

….. ๖. เราตองการทราบวา “แกวเกลา” เปนนามแฝงของใคร เราจะสืบคนไดจากหัวขอ

นามปากกา

….. ๗. เด็กชายมานะพยายามสืบคนขอมูลโดยใชหวัเรือ่ง เพราะวาเขาไมทราบชื่อผูแตง

และชื่อหนงัสือเลย

….. ๘. เมื่อทราบเลขเรียกหนงัสือใหสืบคนโดยเลขหมู / หมวด

….. ๙. เราตองการหนงัสือ “สารนิเทศและการศึกษาคนควา” ตองสบืคนโดยชื่อเร่ือง

… ๑๐. เราตองการ “ซีดีเร่ืองจดหมายเหตุกรุงศรี” ใหสืบคนโดยวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนงัสือ

แบบทดสอบกอนเรียน เรื่องการสืบคนสารนิเทศจากฐานขอมูลคอมพิวเตอรของหองสมุด

โปรแกรม หองสมุด PLS3.LNK

๔

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน เรื่อง การสืบคนสารนิเทศ

จากฐานขอมูลคอมพิวเตอรของหองสมุด

ขอ คําตอบ

๑

๒ X

๓ X

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐ X

๕

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง

นักเรียนสามารถใชโปรแกรม PLS

(โปรแกรมบริการงานในหองสมุด) ในการสืบคนได

จุดประสงคการเรียนรู

๑. นักเรียนมคีวามรูความเขาใจโปรแกรม PLS

๒. นักเรียนสบืคนขอมูลตาง ๆ ที่ตองการ

โดยใชโปรแกรม PLS ได

๖

การสืบคนสารนิเทศจากการสืบคนสารนิเทศจากการสืบคนสารนิเทศจาก ฐานขอมูลฐานขอมูลฐานขอมูลคอมพิวเตอรของหองสมุดคอมพิวเตอรของหองสมุดคอมพิวเตอรของหองสมุด

กรอบท่ี ๑

สวัสดีน้ําเรามีเร่ืองอยากจะถามสักนิด

คือวาเราจะทาํอยางไรจึงจะหาหนงัสือ

เร่ือง “การใชหองสมุด” ไดรวดเร็ว

เราก็ไปกันหลาย ๆ คน

ชวยกนัหาคนละตูสิจะ

น้ําไมทันสมัยเลย

ปจจุบันหองสมุดนําโปรแกรมอัตโนมัติมาใช

แลวละครับ เราเคยไปใชมาแลวดวย

๗

นาสนใจนะ เราจะแนะนาํโปรแกรมนี้

ใหเธอรูจักสนใจไหมละ

เยี่ยมมากเลยจุก สนใจส ิเราเคยเห็น

โปรแกรมนี้เหมือนกนั แตไมรูวาคืออะไร

เราก็เลยยังเดนิหาเหมือนเดมิ

บางครั้งก็หาหนังสือไมพบดวยละ

คราวนี้เธอจะหาหนงัสือพบภายในไมกีน่าที

และถาไมมหีนังสือที่ตองการ

ก็จะทราบวาไมมีในหองสมดุ

หรือมีแตคนอื่นขอยืมไปดวยละ

กรอบท่ี ๒

๘

กรอบท่ี ๓

กอนอื่นเราขอพูด

ถึงความเปนมากอนนะ

ไดสิจะ เราก็อยากจะรูเหมือนกนั

วาไดมาอยางไร

โปรแกรมอัตโนมัติ ใชชื่อภาษาไทยวา “โปรแกรมบริการ

งานในหองสมดุ” เรียกสั้น ๆ วา PLS (Public Library

Services) ทาํโดยอาจารยฐติิ บุญยศ

ทานทาํงานอยูที่ ศูนยการศกึษานอกโรงเรียน

ภาคกลาง จังหวัดราชบุรี เมอืงโองครับ

เราขอ ทานก็ใหมาใชฟรี ๆ ไมเสียคาใชจายเลยละ

โอโฮ ! ทานใจดีจังเลยนะ

นาสรรเสริญมาก เราดีใจที่สังคมไทยยังมีคนดี ๆ

แบบนี้อยูอีก เราขอขอบคุณทานไว ณ ทีน่ี ้

และตั้งแตวันนี้เราจะเปนคนดี

โดยเริ่มตนจากขยัน และต้ังใจเรียน

เราเริ่มตอนนีเ้ลยดีกวา

๙

กรอบท่ี ๔

เมื่อเรารูถึงความเปนมาแลว

มาเริ่มเร่ืองของโปรแกรมกนัเลยนะน้ํา

ไดเลยจะจุกคนเกง

แอน แอน นี่คือหนาจอของ

โปรแกรม PLS ครับ

โอโฮ ! เปลี่ยนมาเปนชื่อโรงเรียนเรา

และบอกวันเดือนปทีน่ํามาใชดวยส ิ

๑๐

กรอบท่ี ๕

สืบคนขอมูล หองสมุด PLS3.LNK

พรอมที่จะหัดใชโปรแกรม

หรือยังละน้าํ

พรอมแลวจะจุกคนเกง

ตามเรามาเลยนะจะนองน้ําคนสวย

วิธีการสืบคนขอมูล ใหดับเบิล้คลิกเมาส

ที่รูปสุนัขจิ้งจอกครับ

๑๑

กรอบท่ี ๖

โอโฮ ! มีคําวา “สืบคนขอมูล”

ข้ึนบนหนาจอดวย

ถูกตองแลวครบั

ตามผมตอไปเลยนะครับ

๑๒

กรอบท่ี ๗

สืบคนหนังสอื

เราเริ่มมาหาหนังสือกนันะ

โดยคลิกคําวา“สืบคนหนงัสอื”

ทําไดไหมเอย

ทําไดจะ เร่ิมสนุกแลวละ

ไปตอกันเลยดกีวาจะจุก

๑๓

กรอบท่ี ๘

๑

๑. สืบคนหนังสือโดยชื่อเร่ือง

๒. สืบคนหนังสือโดยผูแตง

๓. สืบคนหนังสือโดยนามปากกา / นามแฝง

๔. สืบคนหนังสือโดยหัวเรื่อง

๕. สืบคนหนังสือโดยเลขหมู / หมวด

๖. สืบคนเลขทะเบียนหนงัสือ

๒ ๓

๔

๕

๖

ไดเลยน้ํา การสืบคนหนังสือ

มี ๖ หวัขอนะ

สืบคนไดต้ัง ๖ หวัขอ

เชียวหรือจะจกุ

ใชแลวครับ ๖ หัวขอ

มีดังนี ้

๑๔

กรอบท่ี ๙

๑. สืบคนหนงัสือโดยชื่อเร่ือง

๒. พิมพชื่อหนังสือที่ตองการ

เชน การศกึษาคนควา

๓. ตกลง

๔. รายชื่อหนงัสือที่มีคําวา “การศึกษา

คนควา"”จะขึ้นมาทัง้หมด

น้ําดูทลีะเรื่องเลยนะ เร่ืองแรกคือ การสืบคนโดย

ใชชื่อหนงัสือ เธอคลิกคําวา ”สืบคนหนังสือ

โดยช่ือเร่ือง” หนาจอจะขึน้ดังนี ้

เราคิดวายากเสียอีก แต

ไมยากเลยนะจุก เราทําได

ไมยากจรงิหรอื ถาอยางนัน้

น้ําบอกขัน้ตอนการสืบคน

โดยชื่อเร่ืองใหเราฟงนะครับ ไดจะจุก

๑๕

เฉลยกรอบที ่๙

ข้ันตอนการสืบคนโดยชื่อเร่ืองมีดังนี้จะ

๑. คลิกคําวา “สืบคนหนงัสอืโดยชื่อเร่ือง

๒. พิมพชื่อหนังสือที่ตองการ

๓. ตกลง

๔. รายชื่อหนงัสือที่มีคําที่ตองการ

จะแสดงขึน้มาทัง้หมด

ถูกไหมจะจุก

โอโฮ ! น้ําเกงจริง ๆ เลย ตามเรา

ไปกรอบตอไปเลยนะคนเกง

๑๖

กรอบท่ี ๑๐

๑. สืบคนโดยชื่อผูแตง

๒. พิมพชื่อผูแตง ๓. คลิกตกลง

๔. ข้ึนรายชื่อผูแตงที่ตองการ

น้ําไดหนังสือที่ตองการแลวนะ แต

ถาเราไมทราบชื่อหนงัสือ ทราบแต

ชื่อผูแตง เรากสื็บคนโดยชื่อผูแตงนะ

โอโฮ! สืบคนชือ่ผูแตง

ไดดวย ยอดมาก แนนอนอยูแลว และ

มีข้ันตอนดังนี ้

น้ําบอกขัน้ตอนการสืบคน

โดยชื่อผูแตงใหเราฟงซ ิ

วาถกูตองไหม

ไดสิจะ สบายมาก

ลองฟงดูนะจกุ

๑๗

เฉลยกรอบที ่๑๐

ขั้นตอนการสืบคนโดยชือ่ผูแตง

๑. คลิกคําวา “สืบคนหนงัสอืโดยชื่อผูแตง”

๒. พิมพชื่อผูแตงที่ตองการ

๓. ตกลง

๔. ชื่อผูแตงทีม่ีคําที่ตองการจะแสดง

ข้ึนมาทั้งหมด

ถูกไหมจะจกุคนเกง

เกงมากครับ ข้ันตอนถกูตอง

ไปกรอบตอไปเลยนะ

มีเร่ืองทีน่าสนใจอีกมากเลย

๑๘

กรอบท่ี ๑๑

๑. สืบคนโดยหัวเรื่อง

๒. พิมพคําวาการอาน

๓. คลิกคําวาตกลง

๔. รายการเกีย่วกับการอาน

จะขึน้มาทั้งหมด

จุก ถาเราไมรูชื่อเร่ืองและ

ชื่อผูแตงละ แตเราจะหา

หนงัสือเกีย่วกบัการอาน

เราจะทาํอยางไรจะ

น้ําตองใชหัวเรื่องในการสืบคน

อยากรูก็ตามเราไปเลยนะครับ

น้ําลองบอกขัน้ตอนการสืบคน

โดยหัวเรื่องใหเราฟงหนอย

ลองดูนะครับวาบอกไดไหมเอย

๑๙

เฉลยกรอบที ่๑๑

ขั้นตอนการสืบคนโดยหวัเรื่อง ๑. คลิกคําวา “สืบคนหนงัสอืโดยหัวเรื่อง”

๒. พิมพคําทีต่องการ

๓. ตกลง

๔. รายการทีม่ีคําที่ตองการจะแสดงขึ้นมา

ทัง้หมด

ถกูไหมเอย

โอโฮ ! เกงมากครับ

ตอบไดถูกตองทุกขัน้ตอนเลย

สุดยอดจริง ๆ ไปตอเลยนะ

๒๐

กรอบท่ี ๑๒

ทบทวนนะ ในการสืบคน ถาทราบขอมูล

ประเภทใด ก็ใหสืบคนประเภทนั้น

งงไหมเอย เราคิดวาน้าํตองทําไดแนนอน

เราทําไดจะจกุ สบายมาก

ถาเปนอยางนัน้

ตามเราไปดูกรอบตอไปเลยนะ

ยังมีเร่ืองทีน่าสนใจอีกเยอะเลย

๒๑

กรอบท่ี ๑๓

๑. สืบคนสมาชิก

๒. สืบคนสมาชิกโดยชื่อหรือสกุล

๓. พิมพชื่อของตนเอง เชน ภัทร

๔. ตกลง

จะขึ้นชื่อทีม่ีคําวา “ภัทร” ทัง้หมด

คราวนี้เรามาสืบคนดูวาเราเปนสมาชิก

หรือไม มี ๒ หวัขอครับ

๑. สืบคนสมาชิกโดยชื่อหรือสกุล

๒. สืบคนสมาชิกโดยเลขทะเบียน

ปฏิบัติดังนี้นะครับ

เย ข้ึนชื่อ

เพื่อนเราดวย

อยาเพิง่ดีใจ บอกข้ันตอน

การสืบคนชื่อสมาชิก

ใหเราฟงกอนจะ

๒๒

เฉลยกรอบที ่๑๓

จุกลองฟงนะ วาถกูตองหรือไม ขั้นตอนการสืบคนชื่อสมาชิก ๑. คลิกคําวา “สืบคนสมาชกิโดยชื่อหรือสกุล”

๒. พิมพชื่อของเราเอง

๓. ตกลง

๔. คําที่ตรงกบัชื่อจะแสดงขึ้นมาทั้งหมด

น้ําเกงจงัเลย นี่จะรางวัลสําหรับคนเกง

เกงอยางนี้ไปกรอบตอไปไดเลย

๒๓

กรอบท่ี ๑๔

๑. สืบคนวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนังสือ

๒. สืบคนวัสดุอ่ืนฯโดยชื่อเร่ือง

๓. พิมพชื่อเร่ืองวัสดุฯที่ตองการ

๔. ตกลง

๕. รายชื่อวัสดุที่ตองการจะแสดงใหเหน็

กรอบนี้จะพูดถึงการสืบคนวสัดุอ่ืน

ที่ไมใชหนังสือ เชน CD แถบบันทกึเสียง

สืบคนได ๔ รายการดังนี้ครับ

๑. สืบคนวัสดุอ่ืนฯ โดยชื่อเร่ือง

๒. สืบคนวัสดุอ่ืนฯ โดยชื่อผูผลิต (ผูแตง)

๓. สืบคนวัสดุอ่ืนฯ โดยหวัเรื่อง

๔. สืบคนวัสดุอ่ืนฯ โดยเลขทะเบียน

ปฏิบัติดังนี้ครับ

ทําไดไหมเอย ตามไป

กรอบสรุปเลยนะ

ทําไดจะ จุกพดูเองนะ

วาน้ําเปนคนเกง ไปกนัเลยจะ

๒๔

กรอบท่ี ๑๕

เปนอยางไรบางน้ํา เหนื่อยไหม

เรามาถงึกรอบสรุปกันแลวละ

ลองตอบคําถามหนอยนะ คําถามมีอยูวา

๑. โปรแกรมที่ใชบริการงานหองสมุดชื่อโปรแกรมอะไร

๒. ผูเขียนโปรแกรมนี้คือใคร

๓. ผูเขียนโปรแกรมทํางานอยูที่ใด

๔. หนาจอของการสืบคนจะเปนรูปอะไร

๕. การสืบคนหาขอมูลตาง ๆ มี ๓ รายการใหญ ๆ อะไรบาง

๖. การสืบคนหนงัสือใหขอมูลอะไรบาง

๗. การสืบคนชื่อเร่ืองหรือการสืบคนอะไร

๘. การสืบคนสมาชิกใหขอมูลอะไรบาง

๙. การสืบคนวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนงัสือใหขอมูลอะไรบาง

๑๐.ยกตวัอยางวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนงัสือ ๒ ชือ่

เมื่อตอบคําถามแลว

ลองพลิกไปดูเฉลยในหนาถดัไปนะตอบถกูไหมเอย

เอ ! จะตอบวาอะไรดีละ

อยากรูวาเราจะตอบอะไร

ตามเราไปเพื่อฟงคําตอบส ิ

๒๕

เฉลยกรอบที ่๑๕

๑. PLS

๒. อาจารยฐติิ บุญยศ

๓. การศึกษานอกโรงเรียน จังหวัดราชบุรี

๔. สุนัขจิง้จอก

๕. สืบคนหนงัสือ สืบคนสมาชิก สืบคนวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนงัสือ

๖. ชื่อเร่ือง ชือ่ผูแตง นามปากกา/นามแฝง หัวเรื่อง เลขหมู /หมวด

เลขทะเบยีนหนงัสือ

๗. หนังสือ

๘. ชื่อสกุล เลขทะเบียน

๙. ชื่อเร่ือง ผูผลิต (ผูแตง) หัวเรื่อง เลขทะเบียน

๑๐.CD แถบบันทกึเสียง

เกงมาก แสดงวาเธอเขาใจ

ตอไปก็สืบคนหาหนงัสือเองไดแลว

นี่จะรางวัลสําหรับคนเกง

๒๖

คําชี้แจง ใหนักเรียนใสเครื่องหมาย หนาขอที่เห็นวาถกู และเครื่องหมาย X หนาขอที่เห็นวาผิด

….. ๑. ข้ันตอนแรกของการสืบคนขอมูลตาง ๆ ใหดับเบิ้ลคลิกที ่

….. ๒. การสืบคนในหองสมุดโรงเรียนสุธีวิทยา ใชโปรแกรม PLS มีขอจํากัด คือ

สืบคนไดเฉพาะหนงัสือ

….. ๓. เราตองการทราบวาหนังสือของเนาวรัตน พงศไพบูลย มจีํานวนเทาใดในหองสมุด

เราตองสืบคนจากชื่อผูแตง

….. ๔. เด็กชายมานะพยายามสืบคนขอมูลโดยใชหวัเรือ่ง เพราะวาเขาไมทราบชื่อผูแตง

และชื่อหนงัสือเลย

….. ๕. เมื่อทราบเลขเรียกหนงัสือใหสืบคนโดยเลขหมู / หมวด

….. ๖. เราตองการหนงัสือ “สารนิเทศและการศึกษาคนควา” ตองสบืคนโดยชื่อเร่ือง

….. ๗. เราตองการ “ซีดีเร่ืองจดหมายเหตุกรุงศรี” ใหสืบคนโดยวัสดุอ่ืนที่ไมใชหนงัสือ

….. ๘. งานหองสมุดโรงเรยีนสุธวีิทยาใชโปรแกรม PLS ในการใหบริการ

….. ๙. เราตองการทราบวา “แกวเกลา” เปนนามแฝงของใคร เราจะสืบคนไดจาก

หวัขอ นามปากกา

….๑๐. การสบืคนจากชื่อเร่ืองคือการสืบคนชื่อหนังสือ

แบบทดสอบหลังเรียน เรื่องการสืบคนสารนิเทศจากฐานขอมูลคอมพิวเตอรของหองสมุด

โปรแกรม หองสมุด PLS3.LNK

๒๗

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่องการสืบคนสารนิเทศจากฐานขอมูลคอมพิวเตอรของหองสมุด

ขอ คําตอบ

๑ X

๒ X

๓

๔

๕

๖

๗ X

๘

๙

๑๐

๒๘

บรรณานุกรม

ฐิติ บุญยศ. โปรแกรมระบบบริการงานหองสมุด PLS. ราชบุรี: ศูนยการศึกษา

นอกโรงเรียนภาคกลาง, ม.ป.ป.

๒๙